تلاش بینالمللی برای مقرراتگذاری تیک تاک
رشد سریع تعداد کاربران تیک تاک و استفاده از این برنامه، قانونگذاران و ناظران حریم خصوصی در سراسر جهان را نگران کرده است. اما آن ها نگران چه هستند؟
به گزارش دویچه وله تیک تاک در رصد بسیاری از مقامات و نهادهای نظارتی قرار دارد. قانونگذاران در سراسر جهان در حال بحث هستند که چگونه استفاده از این سرویس را که به یکی از محبوب ترین برنامه ها در میان نوجوانان در سراسر جهان تبدیل شده، محدود کنند.
در حالی که اتحادیه اروپا در شرف اجرای قانونی است که تیک تاک را مجبور میکند تا محتوای مضر را به شدت کنترل کند، از ایالت هایی در آمریکا تا ژاپن در حال بررسی نحوه تنظیم این برنامه هستند، حتی برخی از هند پیروی کرده و آن را کاملاً ممنوع میکنند. ترس کشورها از این است که دولت چین بتواند از تیک تاک برای پیشبرد منافع خودش استفاده کند. آن ها هشدار می دهند که مانند اسب تروا در اساطیر یونان، پکن می تواند از این برنامه برای دسترسی به داده های حساس کاربر و انتشار اطلاعات گمراه کننده استفاده کند.
استل ماس از سازمان غیرانتفاعی حقوق دیجیتال Access Now مستقر در بروکسل می گوید: نگرانی های قانونی در مورد نظارت احتمالی توسط چین وجود دارد. تیک تاک همچنین مستحق توجه دقیق است. زیرا سریع ترین رسانه اجتماعی در حال رشد در جهان با کاربران بسیار جوان است.
شرکت مادر این سکوی دیجیتال، مجموعه فناوری چینی بایت دنس، مدتهاست که برای نحوه جمعآوری و پردازش دادههای کاربران تحت بررسی قرار گرفته است. اما فشار بر تنظیم گران، برای مهار این سکو از زمانی که در ماه دسامبر فاش شد، کارمندان این شرکت به دادههای روزنامهنگاران غربی برای تحقیق درز نشت به مطبوعات دسترسی داشتهاند، افزایش یافته است.
یکی از سخنگویان تیک تاک گفته: شیوه نامه ها برای افرادی که میتوانند به دادههای کاربران دسترسی داشته باشند، از آن زمان بهطور قابل توجهی سختتر شدهاست. او استدلال کرد که در حالی که دادههای کاربران تیک تاک در مراکز داده خارج از چین ذخیره میشوند، «دسترسی محدود کارکنان» به اطلاعات از داخل چین «برای حمایت از کاربران» ضروری است.
او تاکید کرد که هرگز از ما خواسته نشده که دادههای کاربران را در اختیار دولت چین قرار دهیم و هرگز دادهای در اختیار آنان قرار ندادهایم.
- تیک تاک چگونه اینقدر بزرگ شد؟
رشد سریع این برنامه در تاریخ اینترنت بی سابقه است. در عرض چند سال، از یک برنامه خاص برای کودکان به یکی از سکو های رسانه اجتماعی پیشرو در جهان تبدیل شد که کاربران به طور فزاینده ای برای سرگرمی یا دنبال کردن اخبار به آن مراجعه می کنند.
در سال 2018، باین دنس، تیک تاک را که از برنامه چینی Douyin الگوبرداری شده، در بازار جهانی راه اندازی کرد. در سپتامبر 2021، این سکوی دیجیتال اعلام کرد که به یک میلیارد کاربر فعال ماهانه رسیده است (نقطه عطفی که فیسبوک بیش از هشت سال طول کشید تا به آن برسد). آمار دانلود این برنامه حاکی از آن است که تعداد از آن زمان تاکنون افزایش یافته است. تیک تاک با استناد به سیاست شرکت اطلاعاتی در مورد تعداد کاربران فعلی خود ارائه نمی دهد.
به عقیده تحلیلگران، رمز موفقیت این برنامه، صفحه «برای شما» تیک تاک است، یک جریان جداگانه از ویدیوها که برای هر کاربر متفاوت به نظر می رسد. به محض باز شدن برنامه به طور خودکار شروع می شود و هر چیزی را که توجه کاربران را جلب می کند تجزیه و تحلیل می کند، مانند مدت زمان تماشای یک کلیپ قبل از اینکه به فیلم بعدی بروید. به این ترتیب است که با گذشت زمان، نرم افزار بیشتر و بیشتر درباره کاربران اطلاعات کسب می کند و ویدیوهایی که با سلیقه آنها هماهنگ است به آنها نمایش می دهد.
- آیا تیک تاک می تواند مورد سواستفاده واقع شود؟
از آنجایی که کاربران به طور فزاینده ای از این برنامه به عنوان منبع اخبار استفاده می کنند، منتقدان هشدار می دهند که الگوریتم قدرتمند آن می تواند برای انتشار عمدی اطلاعات نادرست مورد سوء استفاده قرار بگیرد.
مقامات آمریکایی مانند کریس رای، مدیر اف بی آی، به طور خاص هشدار داده اند که دولت چین می تواند محتوای برنامه را دستکاری کند تا افکار عمومی را تحت تأثیر قرار دهد یا ناآرامی اجتماعی در خارج از آمریکا ایجاد کند.
به گفته محققان، خطر استفاده از تیک تاک برای انتشار عمدی اطلاعات نادرست واقعی است، اما او آن را به طور قابل توجهی بیشتر از سایر سیستم عامل های رسانه های اجتماعی نمی داند.
سخنگوی تیک تاک اما این اتهامات را رد و استدلال کرد که این سکوی دیجیتال در تلاش است، فعالانه انتشار اطلاعات گمراه کننده را محدود کند. او به مشارکت با سازمانهای راستیآزمایی و ابتکار جدیدی اشاره کرد که اکنون به کاربران زمانی که ویدیوها توسط حسابهایی که از سوی نهادهایی که خروجیهای تحریریه یا فرآیند تصمیمگیری آنها تحت کنترل یا نفوذ دولت ها بارگذاری میشوند، هشدار میدهد.
- آیا «مغز تیک تاک» وجود دارد؟
اکنون این سوال مطرح می شود که استفاده از این شبکه اجتماعی چه تاثیری بر سلامت روان کاربران عمدتا جوان آن می تواند داشته باشد. به عنوان مثال، بر اساس یک مطالعه در سال 2022 که توسط اندیشکده مرکز تحقیقات پیو انجام شد، بیش از دو سوم نوجوانان در آمریکا از این برنامه استفاده می کنند.
برخی از کارشناسان مراقبت های بهداشتی هشدار داده اند که طراحی تیک تاک رفتار اعتیاد آور را ترویج می کند. دیگران گفتهاند که زمان زیادی که صرف گشتن در این برنامه میشود میتواند با کاهش دامنه توجه یا حتی تحریک اضطراب یا افسردگی بر تواناییهای شناختی تأثیر بگذارد. پدیدهای که قبلاً "مغز TikTok" نامگذاری شده است. در مقابل این پسزمینه، چین قوانینی را تصویب کرده که استفاده از Douyin برنامه ای شبیه به تیک تاک را برای کودکان زیر 14 سال تا 40 دقیقه در روز محدود میکند.
به گفته فیلیپ لورنتس اسپرین، دانشمند پژوهشی در موسسه توسعه انسانی ماکس پلانک مستقر در برلین، اما تاکنون شواهد علمی کافی دراین باره وجود ندارد. او گفته: ما هنوز نمی دانیم که تیک تاک با روان و رفتار کاربرانش چه می کند. تیک تاک یک پلتفرم جدید است و هیچ سابقه تاریخی وجود ندارد که بتوانیم از آن درس بگیریم. وی افزود: در عین حال، این موضوع بررسی تاثیر آن را برای محققان دشوار می کند، زیرا فقط به آنها دسترسی کمی به داده های خود را می دهد.
- مقررات برای تیک تاک در راه است
حداقل در اتحادیه اروپا، زمانی که قوانین جدید در پاییز امسال و اوایل سال آینده شروع به اجرا میکند، ممکن است همه چیز را تغییر دهد. این قوانین شبکه های اجتماعی بزرگ را مجبور میکنند، اطلاعاتی در مورد عملکرد درونیشان در اختیار محققان اتحادیه اروپا قرار دهند. اتحادیه اروپا هنوز مشخص نکرده که آیا تیک تاک را جزو این سکوهای بزرگ قرار میدهد یا خیر، اما انتظار میرود که این کار را انجام دهد.
در همین حال، قانونگذاران آمریکایی در مجلس نمایندگان این ماه در حال رای گیری در مورد لایحه ای با هدف ممنوعیت این برنامه هستند. در صورت تصویب، این لایحه می تواند به کاخ سفید و رئیس جمهور ابزار قانونی برای غیرقانونی کردن اعلام کردن استفاده از این سکو در سراسر کشور به دلیل نگرانی های امنیت ملی را بدهد. تیک تاک در تلاش است تا از این اتفاق جلوگیری کند. لابیگران بایت دنس، به دفاتر قانونگذاران از واشنگتن دی سی تا بروکسل را هجوم آوردهاند تا آنها را متقاعد کنند که قوانین گفته شده را کاهش دهند. به طور همزمان، شو زی چو، مدیرعامل تیک تاک به کشورهای مختلف سفر کرده تا با تصمیم گیرندگان سیاسی دیدار کند.
ماس، کارشناس حریم خصوصی از Access Now، گفت: این ابتکار جذاب پس از سالها تلاش تیک تاک برای افزایش محدودیتهای نحوه جمعآوری و پردازش دادههای کاربران انجام میشود. در همان زمان، او اشاره کرد که جمع آوری انبوه داده ها مدت هاست که به یک روش معمول در سکوهای رسانه های اجتماعی در مقیاس بزرگ تبدیل شده است.
او هشدار داد که به همین دلیل است که دولتها در حال نظارت بر تیک تاک هستند.
منبع: خبرگزاری صدا و سیما