خاک خوردن سامانه جامع گارانتی به دلیل عدم اطلاع‌رسانی
علی‌رغم اینکه یک سال از راه‌اندازی سامانه جامع گارانتی می‌گذرد اما هنوز بسیاری از مصرف‌کنندگان از کارکردهای آن اطلاع ندارند و سازمان حمایت و صداو سیما اطلاع‌رسانی مناسبی را انجام نداده‌اند.
به گزارش خبرنگار مهر، رواج کارت‌های تقلبی گارانتی و نارضایتی مصرف‌کنندگان از خدمات پس از فروش موجب شد تا وزارت صمت ساماندهی و نظارت هوشمند بر صدور و ارائه خدمات گارانتی کالاهای بادوام و مصرفی همچون موبایل و لوازم‌خانگی را در دستور کار خود قرار دهد.
بر همین اساس سال گذشته سامانه جامع گارانتی شروع به کار کرد و طبق دستور سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان، ثبت نام و تشکیل پرونده در سامانه جامع گارانتی از ۱۷ تیرماه ۱۳۹۹ برای واردکنندگان و تولید کنندگان اجباری شد. هم اکنون سامانه جامع گارانتی با آدرس https://irangs.ir و کد دستوری #۷۷۷۷*۴* در دسترس عموم مردم برای تشخیص اصالت گارانتی قرار گرفته است.
سید جواد احمدی معاون سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، پیش از این اعلام کرده بود، امتیازبندی و رتبه‌بندی شرکت‌های گارانتی کننده، مدیریت نصابان درباره کالاهای نصبی و مشاهده مراکز ارائه خدمات و نمایندگی‌های مجاز از ویژگی‌های سامانه گارانتی و خدمات قابل ارائه به مردم است.
با مراجعه به سامانه جامع گارانتی می‌توان از اطلاعات مربوط به کالا، نظیر «مدل، برند، مرجع سازنده، شرکت گارانتی کننده، نحوه فعالسازی گارانتی، شرح کالا، تاریخ شروع گارانتی، تاریخ اعتبار گارانتی، مدت گارانتی و شناسه کالا» اطلاع یافت.
همچنین، پیش از این حمیدرضا دهقانی نیا سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با اشاره به اینکه با راه‌اندازی و استقرار سامانه جامع گارانتی، فعالیت کارت‌های گارانتی که خدمات نامطلوبی ارائه می‌دهند خاتمه می‌یابد اعلام کرده بود که سامانه جامع گارانتی به عنوان یک سامانه مکمل در کنار سامانه جامع تجارت و شناسه کالا قرار می‌گیرد تا از یک سو ورود اجناس قاچاق به کشور کنترل شود و از سوی دیگر گارانتی حقیقی و غیرتقلبی در اختیار مصرف‌کنندگان قرار بگیرد.
چه کسانی از سامانه جامع گارانتی بهره می‌برند؟
کاربران این سامانه به دو گروه مصرف‌کنندگان و شرکت‌های گارانتی کننده تقسیم می‌شوند. این شرکت‌ها با ثبت شناسنامه گارانتی محصولاتی که تحت پوشش خود قرار دارند، به نوعی باعث می‌شوند مصرف‌کنندگان از اصالت و اعتبار گارانتی کالای خریداری شده خویش آگاهی پیدا کنند.
مطابق با ماده ۴ قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان؛ کالاهای سرمایه‌ای از جمله خودرو (سنگین یا سبک)، ماشین آلات صنعتی، کشاورزی، راهسازی، لوازم خانگی، مصنوعات الکتریکی و الکترونیکی، صوتی، تصویری و وسایل ارتباطی مکلف به داشتن نمایندگی رسمی و تعمیرگاه مجاز، تأمین قطعات یدکی و ارائه سرویس و خدمات بعد از فروش هستند.
در حال حاضر تلفن همراه و دیگر کالاهای دارای شناسه رهگیری (یخچال فریزر، فریزر، ماشین لباسشویی، ماشین ظرفشویی، مایکروویو، کولر گازی و اسپلیت، جاروبرقی، تلویزیون) در این سامانه قابل استعلام هستند.
شناسایی گارانتی‌های تقلبی به وسیله کد رهگیری مندرج بر کالا
مردم می‌توانند با مراجعه به صفحه نخست سامانه گارانتی و یا با ورود به کارتابل اختصاصی خویش، با درج شناسه رهگیری مندرج بر روی کالا، از اصالت گارانتی خود اطمینان یابند.
شناسه رهگیری شناسه‌ای ۱۳ رقمی به منظور منحصربه‌فرد نمودن هر واحد کالاست که به کلیه کالاهای دارای بسته‌بندی با ابعاد مشخص اختصاص می‌یابد. اخذ و نصب شناسه رهگیری بر روی بسته بندی، بدنه کالا و کارت گارانتی آن در گروه لوازم خانگی و برقی تاکنون برای یخچال، یخچال فریزر، فریزر، ماشین لباسشویی، ماشین ظرفشویی، مایکروویو، کولر گازی و اسپلیت، جاروبرقی، تلویزیون و تلفن همراه و تبلت الزامی شده است. لازم به ذکر است که در گروه تلفن همراه و تبلت، شناسه رهگیری در واقع همان IMEI دستگاه است.
گروه لوازم خانگی و برقی تاکنون برای یخچال، یخچال فریزر، فریزر، ماشین لباسشویی، ماشین ظرفشویی، مایکروویو، کولر گازی و اسپلیت، جاروبرقی، تلویزیون و تلفن همراه و تبلت الزامی شده است. لازم به ذکر است که در گروه تلفن همراه و تبلت، شناسه رهگیری در واقع همان IMEI دستگاه است.
همچنین در کارتابل این سامانه یک صفحه اختصاصی برای مصرف‌کنندگان کالا ایجاد شده که از طریق آن تمامی گارانتی‌هایی که به نام فرد فعال شده، قابل مشاهده است؛ همچنین خریداران کالا می‌توانند از نظرات مشتریان شرکت‌های گارانتی و میزان رضایت افراد از آن‌ها اطلاع پیدا کنند.
مشاهده اسامی گارانتی‌های تقلبی
بخش منحصر به فردی که در این سامانه به چشم می‌خورد، صفحه مربوط به معرفی گارانتی‌های نامعتبر و جعلی رایج در بازار است.
تاکنون ۹ هزار شرکت تولیدب و وارداتی در این سامانه ثبت‌نام کرده‌اند
سید محمدحسین مولاخواه سرپرست اداره کل نظارت بر خدمات سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدگان در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه در حال حاضر زیرساخت‌های سخت افزاری و نرم افزاری سامانه جامع گارانتی کاملاً تکمیل شده و آماده بهره‌برداری است، عنوان کرد: در حال حاضر شرکت‌های تولیدکننده و واردکننده برای اخذ گارانتی معتبر برای اجناس خود، موظف هستند تا به شکل مستمر شناسه رهگیری کالاها را در این سامانه ثبت کنند.
وی با اشاره به اینکه از شهریوماه سال گذشته تاکنون حدود ۹ هزار شرکت تولیدی و وارداتی در سامانه ثبت نام و تشکیل پرونده داده‌اند، خاطر نشان کرد: تمامی شرکت‌های واردکننده و تولیدکننده منتخب، ملزم به ثبت اطلاعات اجناس خود هستند تا از این طریق اطلاعات کالای قانونی از کالای قاچاق احصا شده و به تبع آن فقط به کالاهای قانونی، گارانتی معتبر تعلق پیدا کند.
مولاخواه ادامه داد: طبق ضوابط تعیین شده حداقل زمان گارانتی برای یک کالا ۱۲ ماه است و حداکثر یک محصول می‌تواند ۱۰ سال خدمات پس از فروش داشته باشد.
فقدان اطلاع‌رسانی تنها نقطه ضعف سامانه
معاون نظارت بر کالاهای سرمایه‌ای و خدمات سازمان حمایت با بیان اینکه در حال حاضر هر خریداری که به فروشگاه‌های لوازم‌خانگی در سراسر کشور مراجعه کند به راحتی می‌تواند توسط کد دستوری #۷۷۷۷*۴* از اصالت گارانتی آن کالا اطلاع پیدا کند، عنوان کرد: متأسفانه در حال حاضر عموم مردم با این سامانه پرکاربرد آشنایی پیدا نکرده‌اند.
وی افزود: به وسیله این سامانه به سرعت گارانتی‌های تقلبی و اجناس قاچاق کشف و ضبط خواهد شد. همچنین در حال حاضر تنها نقطه ضعف این سامانه، فقدان اطلاع رسانی آن به شکل عمومی و همگانی است که باید از طریق نهادهای اطلاع‌رسانی همچون صداوسیما پیگیری و اجرایی شود.
به گزارش مهر، مصرف‌کنندگان می‌توانند هرگونه شکایت راجع به خدمات پس از فروش را در این سامانه ثبت نمایند و بعد از بررسی توسط کارشناسان فنی این سامانه، این شکایات در مرحله اول به اتحادیه‌های مربوطه ارسال خواهد شد و در صورت عدم پاسخ، پرونده به سازمان تعزیرات ارجاع داده می‌شود.