درباره هم‌اندیشی «اینترنت 2023» بارسلونا
عباس پورخصالیان – هم‌اندیشیِ «اینترنت 2023»، نام یکی از 9 رویدادِ همزمان برگزارشونده در پانزدهمین کنفرانس بین‌المللیِ Evolving Internet (اینترنتِ در حال تکامل) است که همۀ آنها به مدت پنج روز، از سیزدهم تا هفدهم مارس 2023 در بارسلونا (اسپانیا) ارایه می‌شوند.
دیگر رویدادها، شاملِ 8 همایش، عبارتند از:
هجدهمین مالتی-کنفرانسِ بین‌المللی رایانش در فناوری اطلاعاتِ گلوبال (ICCGI 2023)؛
نوزدهمین کنفرانس بین‌المللی ارتباطات بی‌سیم و سیار (ICWMC 2023)؛
دوازدهمین کنفرانس بین‌المللی پیشرفت در سیستم‌های خودران، فناوری‌ها و کاربردهای خودرو (VEHICULAR 2023)؛
سیزدهمین کنفرانس بین‌المللی شبکه‌ها، سیستم‌ها و برنامه‌های اشتراکی پیشرفته (COLLA 2023)؛
دوازدهمین کنفرانس بین‌المللی سیستم‌های هوشمند و برنامه‌های کاربردی (INTELLI 2023)؛
هشتمین کنفرانس بین‌المللی کاربردها و سیستم‌های پارادایم‌های بصری (VISUAL 2023)؛
نهمین کنفرانس بین‌المللیِ “تجزیه و تحلیل شناسیِ” انسانی و اجتماعی (HUSO 2023) و
هشتمین کنفرانس بین‌المللی علوم اعصاب و اطلاعات شناختی مغز (BRAININFO 2023).
درخواست دبیرخانۀ برگزارکنندۀ هم‌اندیشیِ «اینترنت 2023» از پژوهشگران فعال در حوزۀ فناوری اطلاعات در سطح جهان، این بود که مقالات علمی‌تهیه شده در سال 2022 خود را به دبیرخانۀ همایش ارسال کنند، بخصوص مقالاتی که حاوی موضوعاتی هستند در رابطه با نکات زیر:
– تحلیل فناوری‌های موجود در اینترنت،
– توصیف فناوری‌های جدید در فضای سایبری،
– پیش بینی فناوری‌های برآیندۀ و
– بحث پیرامون موضوعات داغ و مسائل مطرح در اینترنت؛
* موضوعات “داغ” مطرح در هم‌اندیشیِ «اینترنت 2023»
نمونۀ موضوعاتی که در پوستر «هم‌اندیشی اینترنت 2023» با صفت “داغ” بیان شده‌اند، مواردی هستند به شرح زیر:
– از چیزنت (IoT) گرفته تا اَفرادنِت (IoP) و در نهایت، همه-چیزنت (IoE)؛
– از به فناوری رایانش مِهی (Fog Computing) و بکارگیری آن در زمینۀ چیزنت صنعتی (in industrial IoT-context) گرفته تا رایانش لبه‌ای همراه (MEC یا Mobile Edge Computing)؛
– از Networking یا شبکه سازیِ اَبرپایه به منظور ارایۀ خدماتِ NaaS گرفته تا ارایۀ “چند رسانه ای به عنوان خدمات” (MaaS) مثل ارایۀ “بازی‌های ویدیویی به عنوان خدمات” (VaaS)؛
– از فراپخش LTE گرفته تا شبکه‌های هویت گرا (Identity-oriented networks)؛
– از فناوری مسیریابیِ هوشمندِ “چندکاربر وارد و خارج شونده از مسیرهای چندگانه روی وای-فای پهن باند” (یا Selectivity-aware MU-MIMO for wideband WiFi) گرفته تا شبکه‌ها و فناوری ارتباطات موج میلیمتری (یا mmWave)؛
– از “پروتکل‌های کاربُردپایۀ فرصت‌طلبانۀ مهلت‌دار (یا Deadline-sensitive opportunistic utility-based protocols) گرفته تا برنامه‌های کاربردی حسگر داده‌های اجتماعی (یا Social sensing applications)؛
– از فناوری “حسگری فرصت طلبانه گوشی هوشمند (یا Opportunistic smartphone sensing)؛ گرفته تا فناوری “چیزنتِ تاخیرشکیبا” (یا Delay-tolerant IoT)؛
– از فناوری اَفرادنِت (IoP) و به کارگیری آن در شهرهای هوشمند گرفته تا فناوری ساماندهی کارکردهای مجازی شبکۀ چندفروشنده (یا Multi-vendor Network Virtual Functionalities orchestration)؛
– از “شبکه‌های نرم‌افزاری-تعریف شده” (یا SDN: Software Defined Network) گرفته تا “مدیریت مجازی سازی کارکردهای شبکۀ سیاست-پایه (یا Policy-based NFV management)؛
– از فناوری “عملکرد کنترل کننده‌های شبکه‌های نرم‌افزاری-تعریف شده” (یا Performance of SDN controllers) گرفته تا فناوری “بهینه سازی عملکرد برای مجازی سازی کارکردهای شبکه”؛
– از فناوری “کنترل دسترسیِ شبکه‌های نرم‌افزاری-تعریف شده” گرفته یا فناوری “تکنیک‌های نهان سازی رایانش لبه‌ای نسل پنجم همراه (5G Edge caching techniques)؛
– از فناوری سنجش “عملکرد در شبکه‌های نسل پنجم همراه” گرفته تا مباحث مربوط به امنیت و حریم خصوصی در مراکز داده؛
– از مباحث مربوط به مدیریت هویت و حریم خصوصی گرفته تا مباحث مربوط به QoS (کیفیت خدمات) و QoE (کیفیت تجربه)؛
– و در نهایت، تلاش برای استانداردسازی فناوری‌ها و تکنیک‌های مذکور.
- مخاطبان هم‌اندیشی «اینترنت 2023»
همان طور که از برخی عناوین موضوعات داغ مطرح در هم‌اندیشی «اینترنت 2023» بر می‌آید، این هم‌اندیشی، برای نخبگان فناوری اطلاعات جهان فرصتی است یگانه به منظور آشنایی با موضوعاتی بدیع که در زیر تنها به چند نمونه از آنها اشاره می‌کنم:
آشنایی با چالش‌های جدیدِ Evolving Internet (اینترنتِ در حال تکامل)، مثلِ web3 (در خصوص web3 رجوع شود به یادداشت پیشینم تحت عنوانِ: «با وب3: پیش به سوی اینترنت غیر متمرکز» منتشر شده در همین هفته نامه)؛ شبکه سازی محتواگرا (Content-oriented networking)، شبکه‌های شناختی همراه (Cellular cognitive networks) و آیندۀ سازوکارهای مسیریابی (Future routing mechanisms).
آشنایی با مدیریت سازوکارهای اینترنت پیشرفته (Advanced Internet mechanisms)، مثلِ سازوکارهای قابل استفاده در مهندسی دسترسی، از آنجمله کنترل دسترسی بر اساس قابلیت (capability-based)، بر اساس نقش (role-based)، بر اساس ویژگی (attribute-based) و مدل سازی برای مسیریابی و هزینه گذاری دسترسی، لیزینگ و به اشتراک گذاری طیف فرکانس (spectrum sharing and leasing)، گوریدگیِ بزرگ داه‌های گرداوری شده از دسترسی (به معنی پیچیدگی بیش از حدّ یا complexity آنها) بخصوص اگر حاوی داده‌های مکانی و زمانی (spatio-temporality) باشند.
آشنایی با ریاضیات مهندسی پشتیبانی‌کنندۀ اینترنت به کمک نظریۀ گراف و مکان شناسی، مثلِ موارد زیر:
– نظریۀ اطلاعات، کدگذاری شبکه توزیع شده، آنتروپی شانون (Shannon’s entropy)، تعادل نَش (Nash equilibrium)؛ حسگری به کمک بهینه سازی برنامه ریزی زبانی (LP)، عصبی/زبانی (NLP یا NeuroP)، برنامه ریزی درجۀ دوم محدب (quadratic, convex programming)؛
– نظریۀ گراف شاملِ: نمودارهای تصادفی، تئورنظریۀی گراف طیفی، نفوذ و انتقال فاز، روش‌های مبتنی بر فیزیک آماری، نمودارهای تصادفی هندسی و
– تکنیک‌های جبری شاملِ: تجزیه و تحلیل تانسور (tensor analysis)، واسازی ماتریس (matrix decomposition)؛
-پردازش شاملِ: تکنیک‌های پردازش سیگنال، تساوی، فرآیند نقطه، کدگذاری منبع در مقابل کدگذاری شبکه، قابلیت بازیابی (recoverability)،
– یادگیری آماری ماشین (Statistical machine learning) شاملِ: مدل‌های گرافیکی احتمال، طبقه‌بندی، خوشه‌بندی، رگرسیون، رده‌بندی، شبکه‌های عصبی، ماشین‌های بردار پشتیبانی (support vector machines)، جنگل‌های تصمیم‌گیری (decision forests)،
– نظریۀ بازی/ نظریۀ اقتصاد خُرد، شاملِ: نظریه انتخاب اجتماعی (social choice theory) شاملِ: تعادلات (equilibria)، داوری و طراحی سازوکار توزیع شده مشوق‌ها (arbitrage and incentive oriented distributed mechanism design)، بازی‌های مشارکتی و بازی‌های روی گراف (games on graphs)،
– محاسبات شبکۀ تصادفی (Stochastic network calculus)؛
– رفتار فراکتال و سازوکارهای پایداری (Fractal behavior and stability mechanisms)؛
– پیچیدگی کلموگروف (Kolmogorov complexity) برای ارزیابی عملکرد؛
– نظریۀ پیچیدگی سازوکارهای امنیت اینترنت (Complexity theory
Internet security mechanisms)
– رمزنگاری، شاملِ: طراحی و تجزیه و تحلیل الگوریتم‌های رمزنگاری، رمزنگاری کاربردی، پروتکل‌ها و توابع رمزنگاری،
– تعیین و تدوین مشخصات (Specification) شاملِ: طراحی اعتبارسنجی امنیت و قابلیت اطمینان مدل‌های امنیت و اعتماد، مدل‌های معنایی و محاسباتی برای امنیت و اعتماد، مدل‌های کسب‌وکار در مدیریت امنیت، مدل‌های سیاست‌های امنیتی، معماری‌های امنیتی، روش‌های رسمی برای تأیید و صدور گواهینامه، مشخصات امنیتی چند سطحی،
– آسیب پذیری‌ها، شاملِ: حملات و خطرات روش‌های تشخیص حمله، تجزیه و تحلیل مخاطرات، پیشگیری، تشخیص نفوذ، تحمل، پاسخ دهی و پیشگیری از حملات و پیشگیری از کلاهبرداری برخط، حملات انکار خدمات و روش‌های پیشگیری از آنها؛
– کنترل دسترسی شاملِ: احراز هویت و عدم انکار، حسابداری و حسابرسی، گمنامی‌و ناشناسی و اختیار کردن نام مستعار مدیریت هویت و اعتماد، روش‌های بیومتریک؛
– تکنیک‌های ضد بدافزار شاملِ: تشخیص، تجزیه و تحلیل، پیشگیری و
– پاسخ به جرایم سایبری (Cyber-crime response) شاملِ: روش‌های ضد فیشینگ، ضد هرزنامه، و ضد فریب.
- نکات قابل توجه برای نهاد‌های اعزام کنندۀ
در این میان قاعدتا تعدادی از ایرانیان، اقبال آن را دارند که در همایش‌های برگزار شونده در مجامع بین‌المللی و بخصوص در همایش‌های برگزار شونده در اسفندماه هر سال در بارسلونا شرکت کنند اما مشکل اینجاست که گزینش مأموران توسط نهادها معمولاً به درستی انجام نمی‌شود و اخذ گزارش مأموریت از اعزام شدگان توسط مدیریت‌های اعزام کنندۀ مأمور نیز یا مغفول می‌ماند و یا اگر گزارش مأموریتی تدوین و اخذ شد، منتشر یا کنترل و بایگانی نمی‌شود.
لذا این وضع اسفبار باید روزی دگرگون و مقررات گذاری شود.
- ۰۱/۱۰/۲۷