دلایل شکل‌گیری روابط جنسی در اینترنت
هنگامه طاهری: بسیاری از روابط آنلاین مبتنی بر واقعیت نیست و کسی که سراغ این سایت ها می رود به خاطر پنهان بودن راه های دسترسی به وی و مخفی بودن بسیاری از اطلاعاتش به دنبال رفع نیازهای جنسی مخفیانه است.
با وجودی این که عنوان می شود ایرانیها در جستجوی سایتهای غیر اخلاقی پیش قدم هستند اما ما معتقدیم که با گذشت زمان زیادی از ورود اینترنت به ایران دیگر ایرانیها دراین زمینه بیشترین جستجو گر گوگل نیستند. با این حال نمی توانیم میزان گرایش به آن را هم صفر تلقی کنیم. چرا که باید توجه داشته باشیم جذابیت استفاده از اینترنت و کامپیوتر ، نه به خاطر نو بودن آن که به دلیل غرق شدن در دریایی از ارتباطات و اطلاعات است . اطلاعاتی که گه گاه ممکن است به تصاویر یا مباحث ناخوشایندی برسد.
بخصوص که والدین همواره از این که نمی توانند نوجوان و جوان خود را در زمینه چگونگی جستجوی مطالب در اینترنت و نوع برقراری ارتباطات دو سویه یا چند سویه کنترل کنند، گله مندند. در این زمینه و برای آشنایی با دلایل گرایش برخی افراد به جستجو های جنسی در فضای مجازی و شخصیت کسانی که به این امر مبادرت می ورزند و راهکار لازم پای صحبت دکتر حسین امامی، مدرس دانشگاه و پژوهشگر رسانه های نوین نشستیم. قدس‌آنلاین:
• ایرانی ها بیشتر با چه هدفهایی از اینترنت و به خصوص شبکه های اجتماعی استفاده می کنند؟
مردم ایران از اینترنت بیشتر برای سرگرمی و تفریح، ارسال و دریافت ایمیل، جستجو در اینترنت و کسب خبر استفاده می کنند. البته سرگرمی و تفریح از دانلود کلیپ های تصویری و موسیقی و بازیهای آنلاین گرفته تا چت همزمان را شامل می شود. ضمنا تولید محتوا هم در این میان از دیگر کارکردهای اینترنت است و خیلی از فارسی زبانان، وبلاگ دارند، در اتاقهای فروم و مباحثه حضور فعال دارند و صفحات ویکی پدیا را ایجاد و به روز می کنند ولی فارسی زبانانی که تولید محتوا می کنند در اقلیت قرار دارند.
اما در مورد شبکه های اجتماعی نمی توان آنها را به یک نگاه دید. مثلا در رسانه ای مثل فیس بوک بیشتر کاربران به دنبال برقراری امتداد دوستی ها و تحکیم روابط شان هستند که در زندگی روزمره ایجاد شده است و باز هم جنبه سرگرمی و گذران اوقات فراغت هدف بیشتر کاربران ایرانی ست. ولی در شبکه های دیگر اجتماعی مثل توییتر، لینکدین و... اوضاع فرق می کند و تا حدودی تخصصی ترند.
• به نظر شما چرا در کارکردهای تفریحی و سرگرمی رسانه ها کاربران به سمت تعقیب ها و برقراری روابط جنسی در اینترنت میروند؟
تکنولوژی های ارتباطی مانند تلفن، تلویزیون، پیامک ها و نهایتا اینترنت هرزه نگاری و روابط جنسی ناسالم را تسهیل کرده اند. ولی در اینترنت سه عامل اصلی وجود دارد تا تمایلات جنسی آنلاین تحریک شود. اول در دسترس بودن جنس مخالف در 24 ساعت شبانه روز در این فضاست. دوم وقت و هزینه کمتری را نسبت به فضای فیزیکی می طلبد و سوم اینکه به راحتی می توانند افراد گمنام و ناشناس وارد شوند و هویت اصلی خودشان را پنهان کنند و رابطه پنهان شان هم از سوی اطرافیان مشاهده نمی شود.
• برخی از افراد راه اندازی سایتهای مستهجن را در راستای آزادی بیان ارزیابی می کنند به نظر شما اهداف اصلی گردانند گان سایت های غیر اخلاقی چیست و آیا منفعت مادی را نیز این افراد جستجو می کنند؟
بعضی از سایت ها ابتدا با اهداف سرگرمی و کنجکاوی ایجاد می شود و هدف بعضی از مدیران آن سایت ها، جذب بیشتر کاربر است ولی می تواند به درآمدهای مالی و سواستفاده های جنسی نیز بینجامد. بعضی دیگر هم از سود همیشه ای که در صنعت هرزه نگاری هست می خواهند به نفع خود استفاده کنند که در مواردی این سایتها می تواند پشت پرده باندهای کوچک و بزرگی باشد که کودکان و دختران را طعمه خود قرار می دهند.
در واقع این کار سواستفاده از آزادی بیان است و ناقض حریم ها و اخلاقیات در اینترنت است. اهدافی که گردانندگان این سایت ها دنبال می کنند جنبه مادی و سواستفاده های جنسی را به دنبال دارد.
• این موضوع فقط در ایران تقبیح میشود یا کشورهای دیگر هم با سایت های غیراخلاقی برخورد می کنند؟
در بسیاری از کشورها فعالیت این سایت ها با ممنوعیت قانونی مواجه است و به عنوان یک سایت غیر اخلاقی از سوی خانواده ها تقبیح می شود. ضمن اینکه ورود و دسترسی به این سایت ها منوط به تایید سن قانونی 18 سال به بالاست در حالی که در ایران تبلیغاتی که در کنار سایت های سالم خبری و یا حتی وبلاگها هم می بینیم تحریک کننده نوجوانان و جوانان است.
• چرا سایت هایی که تحت عنوان دوست یابی و صیغه ایجاد می شود در ایران مورد استقبال قرار گرفته است؟
البته دلایل مختلفی دارد که جامعه شناسان باید به آن بپردازند. ولی من از نگاه یک پژوهشگر رسانه های نوین و از باب روانشناسی اینترنت موضوع را بیان می کنم. اول این را بدانید که بسیاری از روابط آنلاین مبتنی بر واقعیت نیست. دوم اینکه کسی که سراغ این سایت ها می رود به خاطر پنهان بودن راه های دسترسی به وی و مخفی بودن بسیاری از اطلاعاتش به دنبال رفع نیازهای جنسی مخفیانه است. زمانی که جلب اعتماد بین طرفین فراهم شد اطلاعات بیشتری در اختیار یکدیگر قرار می دهند. پس فقط می توان گفت پیدا کردن و ایجاد ارتباط در یک فضای به ظاهر مخفی مجازی شکل می گیرد که خطری برای حیثیت و آبروی افراد هم تا اینجای کار طرفین را تهدید نمی کند که این می تواند علت تمایل اصلی برخی از کاربران به این نوع سایت ها باشد. ضمن اینکه فراموش نکنید که رازداری در فضای آنلاین قابل تضمین نیست.
• آیا پیدا کردن شریک جنسی آنلاین می تواند نوعی اختلال روانی و بیماری باشد؟
دنبالگری های جنسی نوعی اعتیاد اینترنتی است و اشتیاقی است سیری ناپذیر . یعنی افرادی هستند که در همین سایت های دوست یابی، صرفا دنبال عکس و مشخصاتی که مطلوب فرد جستجوگر باشد می روند و از راه چت و گفتگو سعی دارند فضای مجازی را به فضای واقعی تبدیل کنند. البته لزوما از فضای واقعی ارتباط رو در رو نیست. بلکه ممکن است این عمل جنسی از طریق بیان و نوشتار در چت و پیامک دنبال شود. این افراد احتیاج به روان درمانی دارند.
• آیا اعتیادجنسی علایم هشداردهنده ای هم دارد؟ یعنی پدر و مادر می توانند با دیدن علایمی، تشخیص بدهد که فرزندشان اعتیاد جنسی دارد؟
البته همیشه اعتیاد اینترنت منجر به اعتیاد جنسی نمی شود. ولی می توان علایم هشدار دهنده ای را که منجر به اعتیاد جنسی شود را تشخیص داد. مثلا استفاده بیش از حد از اینترنت و غفلت از روابط فردی و انزوای اجتماعی عامل مهمی است. وقتی کودک و نوجوانی بیش از دو ساعت از اینترنت استفاده می کند باید نگران شویم. دومین هشدار هم مربوط به فرزندانی است که دارای پیشینه مشکلات رفتار جنسی هستند. اینها زمینه مساعدی دارند که در این فضا دست به دنبالگری بروند.
• چگونه می توان جلوی این آسیب ها را گرفت؟
موسساتی در کشور هستند که مشاوره می دهند و یا بیماران را بستری کرده یا با خدمات سرپایی درمان می کنند. ولی مشکل ما اینجاست که در ایران با فقدان پژوهش هایی پیرامون موضوعات جنسی در اینترنت و اعتیاد جنسی آنلاین مواجهیم و تاثیرات بلندمدت و کوتاه مدت آن را بر زوجین، نوجوانان و گروه های کم سن و سال نمی دانیم. راهکارهای مقابله با این خطرها هنوز به صورت علمی قطعی نشده و همیشه جواب نداده است. همچنین برای تلاش های پیشگیرانه برای کمک به والدین، معلمان و کودکان و نوجوانان برنامه وسازو کاری تدوین نشده است.
- ۹۲/۰۸/۲۶