دهمین نمایشگاه رسانههای دیجیتال؛ نمایشی از بیبرنامگی و بینظمی
علی اصلان شهلا - اگر نمایشگاه تلکام در دولت یازدهم رشد آرام اما مستمر خود را ادامه داد و نمایشگاه الکامپ هم بالاخره مجری خود را شناخت و به ثبات نسبی رسید، اما نمایشگاه دولتی رسانه های دیجیتال یک شکست کامل بود و با برپایی آخرین دوره آن از سوم تا هفتم آبان ماه، آخرین امیدها برای اصلاح و برنامه ریزی این رویداد در دولت تدبیر و امید به پایان رسید.
بی برنامگی، بی نظمی، تغییر مداوم زمان و مکان برگزاری نمایشگاه، تغییر مجری، برگزار نکردن نمایشگاه در سال 94 و در مقابل برگزاری در سال 95 برای دو بار و درنهایت نداشتن یک نقشه راه هدفمند برای این رویداد سبب شد تا دهمین دوره نمایشگاه رسانه های دیجیتال که اکنون در مصلای تهران برپا شده، خلوت و بی رونق باشد و تنها به آماری در کارنامه مدیران مرکز رسانه های دیجیتال بدل گردد.
در نمایشگاه رسانه های دیجیتال چه گذشت؟
نمایشگاه رسانه های دیجیتال در سال 1386 شکل گرفت و با برگزاری دوره سوم آن در مصلای تهران در سال 1388، این نمایشگاه به اوج خود رسید. علت استقبال از نمایشگاه هم پرداخت های سرسام آور ارشاد بود که در قالب یارانه خرید به مردم داده می شد و همین موضوع سبب به وجود آمدن گردش مالی فراوان در نشر دیجیتال می شد. البته برخی نیز نحوه عملکرد مالی در نمایشگاه ها را زیر سوال می بردند.
به هر حال برگزاری این نمایشگاه به این سبک و سیاق دولت محمود احمدی نژاد ادامه پیدا کرد تا دولت یازدهم بر سر کار آمد. نداشتن بودجه و وجود حرف و حدیث های فراوان درباره نمایشگاه رسانه های دیجیتال، مدیران وقت ارشاد را قانع کرد که دیگر در این نمایشگاه پولی خرج نکنند. درنتیجه نمایشگاه رسانه های دیجیتال به بخش خصوصی واگذار شد و با نام ITDMEX ادامه یافت. البته شمارنده نمایشگاه متوقف شد و به جای برگزاری هفتمین نمایشگاه رسانه های دیجیتال، عنوان آن به نخستین تغییر یافت.
تیم جدید خصوصی برگزاری نمایشگاه که سابقه برگزاری الکامپ را هم در کارنامه داشتند، به جای برگزاری نمایشگاه رسانه های دیجیتال، نمایشگاه فناوری اطلاعات و رسانه های دیجیتال را برگزار کردند و بخش رسانه های دیجیتال آن کاملا کمرنگ شد.
از سوی دیگر برگزاری ITDMEX در محل دایمی نمایشگاه های بین المللی تهران، هزینه های زیادی را به شرکت های کوچک رسانه های دیجیتال تحمیل می کرد و آنها ترجیح می دادند در این نمایشگاه شرکت نکنند.
به همین دلیل هم این نمایشگاه خصوصی، بدون آنکه اثر قابل توجهی در نشر دیجیتال باقی بگذارد، در سال 94 با عدم استقبال شرکتکنندگان روبه رو شد و پس از دو بار تغییر تاریخ، در نهایت برگزار نشد. همین موضوع مرکز توسعه رسانه های دیجیتال وزارت ارشاد را بر آن داشت تا فکری به حال این رویداد کرده و نمایشگاه رسانه های دیجیتال را همراه با نمایشگاه کتاب در سال 95 برگزار کنند.جالب تر اینکه ارشادی ها هم نمایشگاه های برگزارشده در دولت قبل و هم دو نمایشگاه ITDMEX را هم به حساب خود نوشتند و به جای برگزاری سومین نمایشگاه رسانه های دیجیتال، نهمین دوره نمایشگاه رسانه های دیجیتال را به عنوان رویداد حاشیه ای نمایشگاه کتاب برگزار کردند.
بازگشت به نقطه اول، پس از آزمون و خطای بسیار
در حالی که مرتضی موسویان، رییس مرکز توسعه رسانه های دیجیتال اعلام کرده بود نمایشگاه رسانه های دیجیتال از این پس در کنار نمایشگاه کتاب برگزار می شود، ناگهان اعلام شد دهمین نمایشگاه رسانه های دیجیتال در آذرماه و در مصلای تهران برگزار می شود تا در عمل پس از آزمون و خطاهای بسیار، این نمایشگاه به همان شکلی که در دولت قبل برپا می شود، برگزار شود.
اما همین تاریخ را هم مرکز توسعه رسانه های دیجیتال رعایت نکرد و تنها چند هفته مانده به آبان ماه، وزارت ارشاد اعلام کرد این نمایشگاه به جای آذر در آبان برگزار می شود تا اوج بی نظمی و بی برنامگی در این رویداد مشاهده شود.
اینجا پرنده پر نمی زند
به نظر می رسد عقب نشینی وزارت ارشاد دولت یازدهم به شیوه برگزاری نمایشگاه رسانه های دیجیتال در دولت دهم هم این نمایشگاه را نجات نداده است. گفت وگوی خبرنگار ما با غرفه داران این نمایشگاه نشان می دهد مصلای تهران خلوت ترین روزهای خود را تجربه می کند.
یکی از غرفه داران به خبرنگار ما گفت: ما زمان دولت قبل هم در نمایشگاه رسانه های دیجیتال شرکت می کردیم و فروش خوبی داشتیم؛ اما در دو روز نخست این نمایشگاه، میزان بازدید از غرفه ما نزدیک به صفر بود.
وی افزود: ما بیش از یک میلیون و 300 هزار تومان هزینه غرفه داده ایم؛ اما فکر نمی کنم حتی میزان فروش ما به این میزان برسد.
نکته جالب اینکه مرکز توسعه رسانه های دیجیتال وزارت ارشاد به جای تمرکز بر تبلیغ نمایشگاه، بر دعوت از مدیران دولتی اهتمام ورزیده و به نظر می رسد تعداد مقامات بیش از تعداد مردمی باشد که به بازدید از این نمایشگاه می پردازند.
ناهماهنگی در افتتاحیه نکته دیگر که نشان دهنده بی نظمی در برگزاری این نمایشگاه است، موازی کاری روابط عمومی مرکز توسعه رسانه های دیجیتال و روابط عمومی نمایشگاه است.
درحالی که کنفرانس خبری و اخبار مربوط به نمایشگاه را روابط عمومی مرکز پوشش داده بود، شب پیش از آغاز نمایشگاه، روابط عمومی این رویداد به صورت مستقل به دعوت از خبرنگاران برای حضور در مراسم افتتاحیه پرداخت.
نکته جالب اینکه روابط عمومی نمایشگاه به خبرنگار فناوران اعلام کرد مراسم افتتاحیه با حضور معاون اول رییس جمهور و سرپرست وزارت ارشاد برگزار می شود؛ اما در عمل هیچ کدام از این دو نفر حضور نداشتند و این دبیر شورای عالی فضای مجازی بود که نمایشگاه را افتتاح کرد.
توضیحات مدیر اجرایی نمایشگاه
جواد موحد، مدیر اجرایی نمایشگاه رسانه های دیجیتال درباره دلایل تغییرات متعدد در نحوه برگزاری این رویداد گفت: پس از آنکه سال گذشته نمایشگاه رسانه های دیجیتال لغو شد، شورای سیاست گذاری تصمیم گرفت این نمایشگاه از این پس در کنار نمایشگاه کتاب برگزار شود.
وی افزود: اما در نمایشگاه کتاب با چالش بزرگ کمبود جا مواجه شدیم و تنها 7 شرکت موفق به حضور در این نمایشگاه شدند. از سوی دیگر بسیاری از فعالان این حوزه از ما خواستند نمایشگاه رسانه های دیجیتال مستقل از نمایشگاه کتاب برگزار شود.
موحد گفت: به همین دلیل تاریخ 14 آذرماه را برای این موضوع انتخاب کردیم اما فعالان این حوزه خواستار تغییر این تاریخ شدند؛ چون پنج شنبه و جمعه ای در آن نبود. به همین دلیل نمایشگاه به 3 تا 7 آبان موکول شد.
علت تبلیغات ضعیف نمایشگاه
موحد درباره تبلیغات نمایشگاه رسانه های دیجیتال گفت: براساس توافق به عمل آمده، تبلیغات محیطی پیرامون مصلی به نمایشگاه اختصاص داده شد اما با توجه به اینکه این نمایشگاه بلافاصله پس از دهه محرم آغاز به کار کرد، تبلیغات محیطی شهر به این ایام اختصاص داده شد و به همین دلیل امکان استفاده از این امکان فراهم نیامد.
وی با بیان اینکه تلاش کردیم از فضای مجازی برای معرفی نمایشگاه نهایت بهره را ببریم، گفت: تیزر معرفی نمایشگاه به صدا و سیما ارسال شده اما در گیرودار تصمیم گیری مدیران است.
موحد درباره اختصاص بن تخفیف به خریداران محصولات دیجیتال که سبب افزایش حضور مخاطب می شود، گفت: در این نمایشگاه این بن ها را ارایه نمی دهیم؛ اما شرکت های حاضر در بخش حامل های دیجیتال تخفیف های خوبی را برای محصولات شان تا 70 درصد درنظر گرفته اند.
سرنوشت نمایشگاه یازدهم
هرچند این آخرین نمایشگاه رسانه های دیجیتال دولت یازدهم است اما مدیر اجرایی این رویداد وعده داد این نمایشگاه در سال آینده با برنامه ریزی بهتری برگزار شود.
موحد گفت: هرچند در نمایشگاه کتاب بخش رسانه های دیجیتال برپا می شود؛ اما تا زمانی که مشکل فضا حل نشود، نمایشگاه رسانه های دیجیتال به صورت مستقل برگزار خواهد شد.
وی افزود: برای سال آینده برنامه ریزی دقیق تری خواهیم داشت و نمایشگاه با کیفیت بهتری برگزار می شود.