دگرگونی صنعت دامنه
علیرضا کاشیان - بزرگراه فناوری - روزی که اولین دامنه اینترنتی ثبت شد، هیچ‌کس فکر نمی‌کرد که ثبت اسامی اینترنتی تا چند سال آتی تبدیل به صنعتی نیم‌میلیارد دلاری خواهد شد. امروزه بیش از 400 شرکت ثبت‌کننده دامنه‌های عمومی و ده‌ها ثبت‌کننده دامنه کشوری وجود دارند که روزانه هزاران دامنه را ثبت می‌کنند و تجارت‌های جدیدی در اینترنت پدیدار می‌شوند. هزینه ثبت یک دامنه .com از 5/6 دلار آمریکا تا 35 دلار بسته به شرکت ثبت‌کننده و سرویس‌های ارایه شده متفاوت است. ایده‌های جدید در این صنعت از یک طرف و درخواست فراوان مشتریان از طرف دیگر باعث رشد سریع این صنعت شد. آیکان که وظیفه تدوین سیاست‌های کلان مرتبط با دامنه‌های اینترنتی را برعهده دارد، بزرگ‌ترین نقش را در زمینه کنترل و ایجاد رقابت بازار دامنه‌های اینترنتی بازی می‌کند.
این روزها شاهد بحث‌های جدیدی در بازار دامنه‌های اینترنتی هستیم. اخیرا آیکان در تمدید قرارداد خود با چند ثبت‌کننده اصلی (Registry) ماده محدودکننده قیمت دامنه را حذف و دست این شرکت‌ها را در قرار دادن قیمت‌های دلخواه آزاد گذاشته است. قبلا آیکان حد بالا و پایین مشخصی برای ثبت دامنه در قراردادهای خود ذکر می‌کرد که این حد بین 6 تا حدود 50 دلار آمریکاست. البته شاید شما شرکتی را پیدا کنید که با قیمتی پایین‌تر از 6 دلار (مثلا 5 دلار) دامنه را برای شما ثبت می‌کند ولی اگر دقت کنید، همین شرکت در سال بعد، در هنگام تمدید دامنه، از شما مبلغ بیشتری دریافت می‌کند و این سیاستی در راستای جلب مشتریان بیشتر و نگهداری آن‌ها برای سال‌های آتی است. بعضی از تحلیل‌گران معتقدند که این حرکت آیکان موجب کاهش قیمت دامنه‌ها و رقابت بیشتر خواهد شد و در مجموع به نفع مصرف‌کنندگان است. تعداد دیگری نیز معتقدند که با اینکه قیمت دامنه‌های غیرمشهور و معمولی ممکن است کاهش یابد با این‌حال هزینه ثبت دامنه‌های معروف به‌شدت بالا خواهد رفت و شرکتهای ثبت‌کننده هزینه‌های بالا و دلخواهی را برای ثبت و تمدید این دامنه‌ها منظور خواهند کرد زیرا از لحاظ قانونی هیچ محدودیتی ندارند. از این‌رو شرکتهای معروف باید منتظر یک کابوس جدید باشند و آن پرداخت هزینه‌های کلان برای ثبت و تمدید سالیانه دامنه خواهد بود. در چندین مقاله منتشر شده، این رقم برای Google.com در حدود 100 میلیون دلار پیش‌بینی شده که به‌طور قطع با هزینه ثبت 25 دلاری امروزی آن تفاوت باورنکردنی دارد. وینت سرف که رییس هیات‌مدیره آیکان است، معتقد است که قراردادهای جدید هیچ خطری برای شرکتهای بزرگ نخواهند داشت زیرا از هنگام تصویب قرارداد و اجرای اصلی آن، یک دوره شش ماهه تنفس خواهد گذشت که در این فاصله، عمده شرکتهای بزرگ، دامنه خود را تا ده سال آتی با قیمت‌های پایین فعلی تمدید خواهند کرد ولی هنوز مشخص نیست که بعد از 10 سال چه چیزی در انتظار این شرکتهاست.
- ۸۵/۰۷/۲۳