رژه پیامک‌های تبلیغی روی روان مردم
نادر نینوایی - بحث مسدود شدن پیامک‌های تبلیغاتی چیز تازه‌ای نیست و نزدیک به یک دهه است که پیامک‌های تبلیغاتی هر روز در حجمی گسترده برای کاربران اپراتورهای موبایلی کشور ارسال می‌شود.
با وجود وعده و وعید وزرای مختلف ارتباطات برای متوقف کردن این پیامک‌ها، همچنان زور شرکت‌های تبلیغاتی ارسال پیامک به وعده‌ها، اقدامات و طرح‌های ساماندهی چربیده است.
با این تفاسیر گویا نباید به این زودی‌ها حتی برای کاهش شتاب قطار پیامک‌های تبلیغاتی پایانی را متصور شد چه رسد به مهار کامل آن حالا شواهد نشان می‌دهد این قطار همچنان بدون هیچ خلل و مانعی روی ریل حرکت کرده و به این زودی‌ها هم خیال توقف ندارد.
در ادامه تلاش‌های مسوولان وزارت ارتباطات برای مهار این پدیده، آذری جهرمی نیز در روزهای ابتدایی حضورش در وزارتخانه خیلی زود خبر از برخورد جدی برای مسدود کردن پیامک‌های مزاحم داد. با این وجود اتخاذ شیوه‌ای جدید یعنی امکان ثبت شکایات مردم از پیامک‌های تبلیغاتی هم تا کنون ناکارآمد بوده و همچنان انبوهی از پیامک‌های تبلیغاتی برای کاربران موبایل ارسال شود. نکته قابل تامل آنکه حتی پس از خبر راه‌اندازی سامانه ثبت شکایت از پیامک‌های تبلیغاتی، هیچ تاثیری هر چند محدود و موقت روی میزان ارسال این پیامک‌ها هم دیده نمی‌شود.
درخواست وزیر برای گزارش پیامک‌های مزاحم
محمد جواد آذری جهرمی اواخر مهر ماه امسال به اظهار نظر در خصوص پیامک‌های تبلیغی پرداخت و از راه حل نهایی وزارت ارتباطات برای حل مشکل پیامک‌های تبلیغی مزاحم پرده برداشت. وی گفت: سامانه ۱۹۵ برای رسیدگی به شکایت کاربران درباره ارسال پیام‌های تبلیغی پیامکی کار خود را آغاز کرد و کاربران می‌توانند متن پیام تبلیغی را به این سامانه ارسال کنند و پس از بررسی تخصصی و تشخیص تبلیغی بودن آن، اقدام لازم صورت می‌گیرد.
با این اظهارات درواقع وزارت ارتباطات عملا به جای آنکه خود از طریق سازمان رگولاتوری راسا وارد عرصه مقابله و انسداد ریشه‌ای ارسال پیامک‌های تبلیغاتی شود، توپ را در زمین کاربران انداخت و آنها را مسوول گزارش ارسال کنندگان پیامک‌های تبلیغی و مزاحم کرد.
اگرچه طبق اعلام وزیر ارتباطات قرار بود هیچ هزینه‌ای برای ارسال پیامک به سامانه 195 جهت ثبت شکایت پیامک‌های مزاحم اخذ نشود اما این اتفاق نیفتاد تا وزیر در شبکه اجتماعی خود به توضیح موضوع پرداخته و بنویسد که این هزینه‌ها به صورت اشتباهی از مشترکان کسر می‌شده و مبالغ کسر شده به مشترکان برگشت داده می‌شود.
از سوی دیگر اما از ۴۰ هزار پیامک شکایتی که به سامانه ۱۹۵ واصل شده است، فقط نصف آن به شکل صحیح ارسال شده که همین آمار اشتباه 50 درصدی در ارسال پیامک هم گویای اطلاع‌رسانی ضعیف وزارت ارتباطات در خصوص نحوه صحیح ارسال پیامک گزارش به سامانه 195 است.
اگرچه خبری از نتیجه همین میزان شکایت پذیرفته شده نیز در دست نیست و اطلاعاتی از رایگان شدن هزینه ارسال پیامک برای سامانه 195 و بازگشت وجوه اخذ شده از مشترکان نیز نیست.
تعدد شماره‌های ارسال کننده پیامک تبلیغی
یکی از نکات جالب توجه در خصوص پیامک‌های تبلیغی که برای کاربران ایرانی ارسال می‌شود آن است که از هر شماره فقط یک و یا نهایتا دو بار پیامک تبلیغی ارسال می‌شود. درواقع از زمانی که کاربران ایرانی این امکان را یافتند که با ارسال پیامک به 9990 دریافت پیامک تبلیغی را مسدود کنند؛ برخی افراد سودجو با استفاده از سیم‌کارت‌های شخصی اقدام به ارسال پیامک تبلیغی به شکل انبوه کردند. یکی از همکاران ما که پیامک‌های تبلیغی خود را لغو کرده بود، بعد از ترفند جدید ارسال‌کنندگان پیامک‌های تبلیغاتی از طریق سیم‌کارت‌های شخصی، امروز با لیستی از 500 شماره شخصی مواجه است که از 98 درصد این شماره‌ها تنها یک بار پیام تبلیغی برای او ارسال کرده‌اند.
رگولاتوری سال گذشته قانونی را به اجرا گذاشت که بر اساس آن هر ایرانی تنها می توانست 10 سیم کارت به نام خود از هر اپراتور تلفن همراه داشته باشد؛ با احتساب 4 اپراتور اصلی در آن زمان هر ایرانی می‌توانست نهایتا حداکثر 40 سیم کارت را به نام خود ثبت کند.
اما ظاهرا این طرح نیز هیچ کمکی به ارسال انبوه پیامک‌های تبلیغاتی از طریق سیم‌کارت‌های شخصی نکرده است.
از سوی دیگر هر شماره‌ای که مسدود می‌شود نیز بعد از مدتی با این توجیه که نامبرینگ یک سرمایه ملی است بار دیگر فروخته می‌شود و امکان خرید شماره‌های جدید برای فرد متخلف فراهم می‌شود. مجموع این‌ها باعث شده که برخی افراد سودجو با خرید فله‌ای سیمکارت و ثبت آنها به نام خود یا دیگران اقدام به ارسال پیامک‌های تبلیغی کنند و در صورت مسدود شدن هم شماره‌های جدید و بیشتری خریداری کنند.
لزوم تغییر شیوه در برخورد با پیامک‌های تبلیغی
چندی پیش رییس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در خصوص نحوه برخورد با پیامک‌های تبلیغی که از شماره شخصی پیامک می‌فرستند اعلام کرد که بررسی شکایات از سیم‌کارت‌های ارسال کننده پیامک تبلیغاتی به صورت محتوایی نیست و ما به محتوای پیامک‌ها ورود نمی‌کنیم بلکه بر مبنای دریافت گزارش‌های مردمی و تعداد پیامک‌هایی که طی چند روز از این سیم کارت ارسال می‌شود آن را مزاحم تشخیص داده و با آن برخورد می‌کنیم.
به نظر می‌رسد وزارت ارتباطات و رگولاتوری برای حل این مشکل می‌بایست رویه دیگری پیش بگیرند و با اعمال جریمه‌های سنگین برای اشخاص حقیقی و حقوقی که اقدام به ارسال پیامک تبلیغی با سیمکارت شخصی می‌کنند و با بالا بردن ریسک کار، صرفه اقتصادی این تجارت غیرقانونی را از بین ببرد.
همچنین به لحاظ فنی امکان بررسی این که چه شماره‌هایی در تعداد بالا پیامک‌های گروهی ارسال می‌کنند وجود دارد که با اتکا به این روش نیز می‌توان زحمت گزارش تخلف سیم‌کارت‌های شخصی که پیامک تبلیغی می‌فرستند را از دوش مردم برداشته و به رگولاتوری که وظیفه رسیدگی به چنین مواردی را دارد سپرد.
این مساله در حالی همچنان در ایران لاینحل مانده که از سال‌ها قبل دارندگان ایمیل امکان ارسال بیش از 50 ایمیل گروهی نداشته و ارایه‌دهندگان این خدمات آن را مشمول اسپم دانسته و از ارسال ایمیل در حجم بالا خودداری می‌کنند. ضمن آنکه بسیاری از ایمیل‌های اسپم نیز تشخیص داده شده و مستقیما به Spam Box کاربران ارسال می‌شود تا هیچ مزاحمتی برای دریافت کنندگان این خدمات رایگان ایجاد نشود.
حال آنکه کاربران موبایل در ایران برای استفاده از این وسیله ارتباطی هزینه‌های قابل ملاحظه‌ای پرداخت کرده و این حق آنهاست که از خدمات مناسب برخوردار بود و حریم خصوصی آنها با مزاحمت وقت و بی‌وقت مواجه نشود.
آنچه مسلم است خروجی طرح ساماندهی ارسال پیامک‌های تبلیغاتی از طریق سیم‌کارت‌های شخصی به هیچ وجه روشن نیست و این موضوع همچنان جزو پرونده‌ها و وعده‌های باز وزارت ارتباطات تلقی می‌شود که در آینده همچنان مورد پیگیری قرار خواهیم داد.
در نهایت باید گفت که اگر عزم جدی برای خارج کردن قطار متخلفانی که پیامک‌های تبلیغی مزاحم با شماره شخصی می‌فرستند از ریل وجود دارد، می‌بایست با برنامه‌ریزی دقیق تصمیمی قاطع، عملیاتی و البته سریع گرفته شده و از اقدامات نمایشی پرهیز شود. (منبع:عصرارتباط)