سازمان مجازی در محیط های صنعتی
تهیه و تنظیم : دکتر پهلوانیان - مهم ترین شاخص و ویژگی سازمان مجازی جمع شدن توان مالی و نیروی انسانی شرکت هایی است که این سازمان را تشکیل می دهند. شرکت های مختلف با توانایی مختلف مالی و نیروی انسانی سازمانی را تشکیل می دهند که قادر به انجام کارهای بزرگ تر بوده و شرکت ها را قادر به درگیر شدن در پروژه های بسیار بزرگ تر می کند .این فرصت برای کلیه شرکت ها به خصوص شرکت های کوچک و متوسط (SMEs) به صورتی استثنایی فراهم شده که بتوانند در سطحی هم چون یک شرکت چند ملیتی فعالیت کنند، در آینده ای نزدیک شرکت هایی که با برنامه ریزی صحیح و راهبردی بتوانند در قالب یک سازمان مجازی تشکل یابند قادر خواهند شد با افزایش توان رقابت درسطح جهان بهره وری را بالا برده بسترها و زیر بناهای مناسب توسعه اقتصادی را فراهم نمایند. سازمان مجازی به عنوان یک مزیت اقتصادی نه تنها موجب گسترش بازار و ارتقای بهره وری است بلکه یکی از اساسی ترین عوامل ایجاد اشتغال محسوب می گردد: پویا و فعال شدن شرکت های کوچک و متوسط از طریق چتر حمایتی سازمان مجازی می تواند در اقتصاد نقش مهمی را ایفا نماید.
بنابراین لازمه گسترش سازمان های مجازی استفاده مؤثر از توان های مالی ومنابع انسانی شرکت های مشارکت جو می باشد که با استفاده از تجارب و تعامل و همکاری با یک دیگر زمینه فعالیت بخش خصوصی را بهبود بخشیده و توسعه دهند.
چکیده:
سازمان های مجازی به مجموعه ای از سازمان های مستقل اطلاق می شود که به طور موقت با هم همکاری می کنند، دوایر مستقل و یا افرادی هستند که به طور مرتب ولی از طریق فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) با هم کار می کنند که بتوانند در دنیای فعلی بر دیگر سازمان ها برتری داشته باشند، آن ها توانایی خود را با هم جمع کرده و به صورت یک سازمان کار می کنند. سازمان مجازی با استفاده از (ICT) با کاهش حضور فیزیکی برای انجام کار گروهی برای رسیدن به یک هدف یک ساله تلاش می کنند و به عبارتی سازمان مجازی به شکل جدیدی از سازمان ها اطلاق می شود که از مشخصه های آن جمع شدن گروهی از افراد است که از نظر جغرافیایی پراکنده اند و به سازمان های یکسانی نیز وابسته نبوده و برای رسیدن به یک هدف واحد از طریق فناوری اطلاعات با هم در تماس می باشند. دراین مقاله توسعه و تغییرات اساسی ساختاری در سازمان ها به عنوان پیامدی از فناوری های نوین اطلاعاتی مورد بحث قرار گرفته است، لزوم نقش به کارگیری آن در تغییرات کلیدی همگام با ترقی و پیشرفت سازمان ها با روی کردی به سوی مجازی شدن تعیین شده است.
کاربرد های فنآوری اطلاعات در صنایع مختلف ارایه خدمات پیشرفته دربخش های گوناگون
"نگرشی بر سازمان های مجازی در محیط های صنعتی"
مقدمه
درقرن حاضر که عصر پدیداری تازه ها و نوآوری ها است، نوع جدیدی از سازمان ها در حال ظهور است که آن ها را سازمان های مجازی نامیده اند، این سازمان ها از نوعی تلفیق تازه میان گروه ها و واحدهای پراکنده ای که با مدد شبکه ارتباطی با هم پیوند خورده و تشکل جدیدی را به وجود آورده اند، خبر می دهد، سازمان های مجازی نمونه ای از
سازمان های آینده ای هستند که درآن ها پیچیدگی، وسعت و حجم عملیات به گونه ای است که دیگر نمی توان آن ها را به صورت سازمانی متمرکز و واحد اداره کرد، بلکه برای ادامه کار آن ها نیاز به سازمان ها دیگری است.
در مجموعه سازمان هایی که اثر بخشی خود را در ارتباط با سازمانی دیگر به دست می آورند، آن چه به آن ها معنی می بخشد نوعی اتفاق و اتحاد موقت است. در ساختار سازمان مجازی، سازمان ها به سمتی حرکت می کنند که تدریجاٌ مسأله حضور شرکت ها و حتی کارکنان دریک مجموعه فیزیکی و در چارچوب زمانی خاص، فلسفه وجودی خود را از دست می دهد، از طرف دیگر، سازمان ها در جهت تأمین خواسته ها و نیازهای مشتریان به سمت علمیاتی پیش می روند که برای تدارک و آماده سازی آن ها، نیاز به دانش و
فنآوری های مختلفی پیدا می کنند که سازمان های جدا از هم به تنهایی فاقد وتوانایی لازم در این زمینه ها هستند، بنابراین گروهی از سازمان ها که نیاز به دانش، اطلاعات و
قابلیت های یک دیگر به منظور تولید یا ارایه خدمت دارند، با همبستگی و اتحاد با یک دیگر به صورت سازمان مجازی شکل می گیرند، ایجاد این چنین سازمانی که شبکه ای از مشارکت و همکاری بوده و دارای ویژگی انعطاف پذیر می باشد، به وسیله فنآوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی امکان پذیر است.
به طور وضوح می توان توسعه را در فناوری اطلاعات جستجو کرد و به خصوص این که به کارگیری فناوری توسعه یافته جدید، خود یکی از روش های توسعه است، امروزه سازمان ها در قبال این تغییرات و دگرگونی روز به روز نیازبه مدیریت پویا، خلاق و ژرف نگر دارند که با درایت کامل بتواند هم زمان، راه توسعه را در پیش بگیرد، اما آن چه که مهم می باشد این است که آن ها به راحتی نمی توانند در یک لحظه همه چیز را قبول کنند و نسبت به تغییرات جدید واکنشی از خود نشان ندهند. به عبارت دیگر هر جا که صحبت از فناوری های جدید می شود، همه مردم و همه سازمان ها برای تطابق خود با شیوه های کاری جدید نیاز به زمان دارند.
یکی از این فناوری ها که امروزه سیطره نامحدود خود را بر تمام ضوابط و مقررات بین المللی حاکم کرده است، فناوری های اطلاعاتی می باشد، امروزه در سازمان، مسأله زمان و مکان مشخص برای انجام یک عمل یا وظیفه، تعریف سنتی خود را از دست می دهد و آن چه اهمیت می یابد، به کارگیری درست و منطقی فنآوری های جدیدی اطلاعاتی و ارتباطی است. از مهم ترین عوامل توسعه در سازمان ها، می توان به تغییر ساختار و ماهیت آن ها اشاره کرد. این تغییر ساختار و ارزش های سنتی و کلاسیک مبتنی بر
نظام های سلسله مراتبی به سوی نظام های انعطاف پذیر و پویا، از طرق و به وسیله راه کارهای مختلفی امکان پذیر است. قطع نظر از هرگونه علل اولیه توجیهی تغییر ساختاری، این تغییرات که باعث کاهش هزینه ها، انعطاف پذیری، کارایی و مشتری مداری و ابزار صلاحیت های جهانی (تولید در کلاس جهانی word class Manufacturing = WCM)
می گردد، موجب می شود که سازمان ها و شرکت های مستقل هم دیگر به رسمیت شناخته و از امکانات یک دیگر سو ببرند، گسترش و توسعه در سطح بین المللی، به سودهای کلان و کارایی بیشتر منجر خواهدشد و نیز باعث خواهد گردید که سازمان ها به میزان بیشتر در حال آماده باش باشند و در مقابل تغییرات جهانی، سریع تر از خود واکنش نشان دهند.
فنآوری و ساختار، هر دو مفاهیمی چند بعدی هستند، اصولاٌ فناوری با ساختار دارای ارتباط است ولی این ارتباط ساده و مستقیم نیست، دلایل مختلفی وجود دارد که نوع صنعت موجود در سازمان و اندازه سازمان بر رابطه بین فناوری و ساختار اثر می گذارد،
سازمان هایی که دریک نوع صنعت مخصوص وجود دارند، ممکن است مجبور باشند برای رقابت با سایرین، فناوری اصلی آن صنعت را به کار گیرند. بنابراین صنعت در بیشتر مواقع، اندازه کارآمد عملیات میزان رقابت، حد و حدود مقررات دولتی را تحت تأثیر قرارداده و هم چنین انتخاب های فنآوری را در سازمان محدود می سازد. اندازه سازمان تأثیر فنآوری بر ساختار را تعدیل می کند. در سازمان های کوچک، بخش های سازمان های بزرگ یا
فعالیت های سازمانی که به هسته عملیات ارتباط نزدیکی دارند، فناوری ساختار را تعیین می کند. عصر مجازی نهایت توسعه و پیشرفت فنآوری اطلاعات در فضای سه بعدی و در محیطی مبتنی بر دانش است، عصر اطلاعات همراه با فنآوری های پیشرفته موجود چهارمین موج تغییر را در آینده نزدیک در جهان به همراه خواهد داشت تاریخ پیشرفت های بشر در طول سه عصر کشاورزی، عصر صنعت و عصر اطالعات به عنوان سه موج تغییر اساسی اتفاق افتاده است، چهارمین موج تغییر یا عصر مجازی شرایط جدیدی را خلق خواهد نمود که بیشتر امور روزانه زندگی بشر مجازی خواهد شد. تمام امور اداره جوامع امروزی تغییر خواهد کرد و جهان جدیدی جایگزین جهان فعلی خواهد شد. که درآن امکان برقراری عدالت و داشتن رفاه بیشتر حداقل به صورت مجازی برای همه فراهم می شود، در این عصر هم چنین تغییرات اساسی در رفتار و اخلاق بشر به وجود خواهد آمد و جو معنویت جو غالب بر جوامع خواهد شد. در کشورهای در حال توسعه مانند ایران که هنوز در اواسط موج دوم یا عصر صنعت قرار دارند و جو سوم را درک نکرده و آن را به کار نگرفته اند اطلاع از تغییر جهان به سوی عصر مجازی از جنبه های مختلف دارای اهمیت است. بنابراین باید با حرکت پرشتاب حداقل توسعه فنآوری اطلاعات و ارتباطات را جدی بگیرند و با وارد شدن به موج سوم، عصر مجازی را چشم انداز برنامه های ICT دراز مدت خود قراردهند. فاصله دیجیتالی نمادی ازبی عدالتی را در جهان به رخ خواهد کشید. حجم اطلاعاتی که بین اروپا و امریکا جا به جا می شود 231 برابر حجم اطلاعاتی است که بین خاورمیانه و امریکا رد و بدل می شود. همین مثال به تنهایی فاصله دیجیتالی بین اروپا و خاورمیانه ار از نظر دسترسی به اطلاعات نشان می دهد. تعداد کاربران اینترنت در ایران 5/3 میلیون نفر و در کشور کره جنوبی 35 میلیون نفر است با احتساب جمعیت و در نظر گرفتن ضریب نفوذ اینترنت در کره جنوبی که نزدیک به 65 درصد و در ایران 5درصد است. حداقل فاصله دیجیتالی ایران با اروپا حدود 13 برابر است. مجموعه اطلاعات فنی و علمی نشان می دهد که تا 20 سال آینده جهان در عصر مجازی با چهارمین مقطع تحول اساسی تاریخ بشر که آن را موج چهارم می نامند قرار خواهد گرفت. مشکلات گذر از موج سوم به چهارم مربوط به مسایل فرهنگی، طبیعت بشر که درمقابل تغییرات جدید مقاومت می نماید، محدودیت های سخت افزاری و نرم افزاری می باشد.
درساختار سازمان مجازی، سازمان ها به سمتی حرکت می کنند که تدریجاٌ مسأله حضور شرکت ها و حتی کارکنان دریک مجموعه فیزیکی و در یک چارچوب زمانی خاص فلسفه وجود خود را از دست می دهند دراین سازمان ها مسأله زمان و مکان مشخص برای انجام یک عمل یا وظیفه، تعریف سنتی خود را از دست می دهد و آن چه اهمیت می یابد به کارگیری درست و منقطی فنآوری های جدید اطلاعاتی و ارتباطی است.
سازمان ها در جهت تأمین خواسته ها و نیازهای مشتریان به سمت علمیات پیچیده می روند و برای این منظرو نیاز به دانش و فناوری مختلفی پیدا می کنند،
سازمان های جدا از هم و تنها فاقد توانایی لازم در این زمینه ها هستند لذا به همکاری با یک دیگر وابسته اند، یکی از ملزومات این مهم آشنایی و به کارگیری صحیح فنآوری های نوین اطلاعاتی است، تا بتوان از آن به نحو مطولب برای ایجاد تغییرات و هماهنگی های لازم دراین راستا بهره جست. سازمان مجازی به عنوان گونه ای جدید از تشکل های سازمانی، در مسیر حرکت نوین سازمان ها شکل گرفته است.
مشخصات سازمان های مجازی
(نداشتن مرز مشخص: تغییرات بسیار زیادی که در تجارت و صنعت و ... دنیا به وجود آمده، به دنبال خود عدم اطمینان را همراه کرده است وهمین مطالب نیاز سازمان ها را به داشتن قابلیت انعطاف بیشتر کرده است، در حال حاضر بسیاری از سازمان ها قابلیت ارایه یک سرویس و یا تولید را به تنهایی ندارند و این نیاز به انعطاف، صرفاٌ توسط
سازمان های کوچک قابل دستیابی می باشد.
(استفاده از منابع مشترک: یکی از اولین شاخصه های سازمان مجازی جمع شدن توان مالی و نیروی انسانی شرکت هایی است که این سازمان را تشکیل می دهند.
شرکت های گوناگون با توانایی مختلف مالی و نیروی انسانی تشکیل سازمانی را می دهند که قادربه انجام کارهای بزرگ تر بوده و شرکت ها را قادر به درگیر شدن در پروژه های بسیار بزرگ تر می کند.
(غیر متمرکز بودن از نظر مکانی: یکی از شاخصه های سازمان مجازی، پخش بودن آن ها از نظر مکانی می باشد، چون ارتباطات بین شرکت ها با استفاده از فناوری مخابرات صورت می گیرد، دیگر نیازی به ساکن بودن افراد در یک مکان و یا داشتن یک مکان مشخص برای انجام تمامی کارها نمی باشد، به همین دلیل شکل سنتی سازمان ها از بین می رود و یا حداقل نیازی به آن نیست.
(متغیر بودن شرکاء: یک سازمان مجازی می تواند هر روز به یک نوعی شکل گیرد، می تواند قسمتی از سازمان مجازی باشد و می تواند این سازمان مجازی از
شرکت های دیگر تشکیل شود، در اصل یک سازمان هرگاه که لازم باشد برای انجام یک کار جدید می تواند به وجود آید.
(همسانی و برابری شرکاء: به دلیل نیازی که شرکاء در این گونه سازمان ها به یک دیگر دارند باعث ایجاد برابری بیشتر بین شرکاء در این سازمان ها می شود، هر شریکی در این کار گروهی، کار مربوط به خود را انجام داده، نقش خود را ایفا کرد و سعی خود را برای بهتر شدن تولید انجام می دهد و به این طریق فرهنگ شریک کردن یک دیگر از توانایی ها و اطلاعات جای فرهنگ قبلی کنترل را می گیرد و هر شریکی براساس تخصصی که دارد، در زمانی از تولید و یا طراحی محصول رهبری گروه را به عهده می گیرد.
(ارتباط الکترونیکی: اساس سازمان های مجازی به شکستن سنت های قدیمی سازمان ها مرسوم است، همکاری های به وجود آمده در این سازمان ها براساس ارتباطات
از طریق فناوری مخابرات و ارتباطات است ، در عمل با پیشرفت روز افزون فناوری اطلاعات و ارتباطات امکان به وجود آمدن هر چه بیشتر سازمان های مجازی بوجود آمده است . فناوری های فعلی و قطعاً آتی در زمینه های ارتباطات موقعیت های بسیاری را برای ملاقات های رو در رو دریک سازمان مجازی را فراهم آورده است . پست الکترونیکی ; پست صوتی ویدیو کنفرانس از جمله خدماتی است که امکان ارتباط سریع و رو در رو را فراهم کرده است .
(سازمان مجازی و فناوری اطلاعات: یک سازمان مجازی شبکه‌ای از مشارکت و همکاری است که ایجاد آن به وسیله ICT امکان پذیر است . این سازمان دارای ویژگی انعطاف پذیری بوده و پویایی و تحرک بازار را فراهم می‌آورد ، مفهوم سازمان مجازی دایماً در حال تغییر و تحول است ،برخی آن را شکلی از ارتباطات از راه دور دانسته اند و توسعه فناوری اطلاعات و افزایش ظرفیت های ارتباطی هم چون شبکه جهانی و موثر مصنوعی را در تکامل آن دخیل دانسته اند. سازمان مجازی بسیاری از فعالیت های خود را از منابع خارجی تامین می کند و ساختاری به وجود می‌آورد که در آن به جای انجام وظایف سنتی در هر واحد داخلی ، واحدهای خارجی عهده دار انجام آن وظایف می‌شوند. سازمان مجازی شبکه‌ای از سازمان‌ها است و اگر چه خود موجودیت مستقلی ندارد، کارآیی و اثر بخشی آن افزون‌تر از سازمان های بزرگ و مستقل است .
خصوصیات اصلی سازمان های مجازی با نقش برجسته فناوری اطلاعات در آن ، گردآوردن بهترین تخصص‌ها و تجربه‌ها ، اتکای سازمان ها به یک دیگر در راستای ایجاد توان ظرفیتی بالا، نبود مرز بندی‌های سنتی و محدودیت های ناشی از آن و برخورداری از قدرت انعطاف و بهره‌گیری از فرصت‌های محیطی است .
سازمان مجازی شبکه‌ای اجتماعی است ، که در آن کلیه مرزهای افقی و عمودی از میان برداشته می‌شوند سازمان مجازی ساختاری است که هماهنگی میان اجزای آن بسیار فشرده و عیمق است. سازمان مجازی ، همکاری بین سازمانهای شریک را به منظور توانایی کنشی و واکنش سریع ، در مقابل تقاضای محیط ،امکان پذیر می‌سازد، سازمان ها منابع خود را به اشتراک گذاشته و با استفاده از مزایای اندازه ، تجارت و دانش یک دیگر ، کارایی کل مجموعه افزایش می‌یابد و در نتیجه باعث کاهش قدرت رقبا می‌گردد. سازمان مجازی عمده ویژگی های سازمان واقعی از از قبیل اهداف ، راهبرد کارکنان ، مدیریت ، عملیات و تولیدات یا خدمات را دارد اما با این تفاوت که :
(محل جغرافیایی خاصی ندارد و در واقع در کل جهان حضور فیزیکی دارد یعنی بر روی امواج اینترنت است.
(کارکنان آن می‌توانند با یک دیگر از راه دور ارتباط داشته باشند.
(تعداد کارکنان آن میتواند متغییر باشد.
(پایگاه اطلاعاتی آن می تواند متغییر یا متمرکز باشد.
(عملیات تجاری آن به صورت الکترونیک صورت می‌گیرد.
ویژگی های فوق پنج خاصیت اساسی را برای سازمان مجازی در مقابل سازمان واقعی فراهم می‌آورد:
1. سرعت بالاتر
2. انعطاف فوق‌العاده تر
3. کاهش هزینه‌ها و کاهش استفاده از کاغذ و دوباره کاری
4. گسترش هر چه بیشتر ارتباطات
5. پویایی و تحرک
در سازمان مجازی عامل مهمی که مجازی بودن را تعیین میکند واگذاری فعالیت ها به سازمان های دیگر و تامین خدمات و کالا با همکاری واحدهای خارجی و اتحاد با آن ها است . هر قدر این واگذاری گسترده تر باشد ، سازمان به سوی مجازی شدن بیشتر حرکت کرده است .
سازمان مجازی به دو گروه تقسیم می‌شوند.
(سازمان های مجازی با ثبات (Stable Virtual organization = SVO)
(سازمان های مجازی پویا (Dynamic Virtual organization = DVO)
(سازمان های مجازی با ثبات براساس مفهوم ظاهراً موجود اصطلاح Virtual ایجاد می‌شوند، آن ها فقط با یک سازمان معامله می‌کنند ، در صورتی که در واقع داد و ستد با شبکه‌ای از سازمان ها صورت می‌گیرد . این گونه سازمان ها به سازمانهای دایمی نیز معروف اند و در این گونه سازمان‌ها ، معمولاً یک سازمان به صورت هسته مرکزی وجود دارد که قوانین لازم را به منظور همکاری میان قسمت های دیگری تنظیم ومشخص میکند. (amazon . com)
(سازمان های مجازی پویا براساس مفهوم بالقوه موجود اصطاح Virtual به وجود می‌آیند. در این مفهوم ، شبکه ای پویا وجود دارد که اجزاء آن بر اساس کار و هدف مشتری در کنار هم قرار می‌گیرند و در هر لحظه مشتری میتواند به منظور سفارش به آن ها دسترسی یابد.
سازمان های مجازی به سه گروه تقسیم می‌شوند:
الف. سازمان مدولار ( پارندی = Modular) ، این سازمان فعالیت های غیر راهبردی را در زنجیره ارزشی مشخص و آن ها را به واحدهای خارجی محول میکند . با این شیوه عمل ، هزینه‌های سازمان کاهش می‌یابد و نیروی مدیریت صرف فعالیت‌های اصلی و اساسی می شود.
ب. سازمان شبکه ای ( Network) مشتمل بر گروهی از واحدهای سازمانی مختلف است که به یک دیگر پیوند خورده اند و برای نیل به هدف های استراتژیکی مشترکی با هم فعالیت می‌کنند . سازمان شبکه‌ای از سازمان ها است ، سازمان شبکه‌ای با ارتباطات درونی و بیرونی ، گروه های شایسته و متخصص ، انعطاف پذیری بالا ، محور قراردادن مشتریان و هماهنگی کامل با شرکاء بیرونی ، شگل مناسبی برای انجام کار در محیط های متغییر و متحول امروز است.
ج. سازمان بدون مرز ، در این ساختار جریان روان اطلاعات و ارتباطات با واحدهای خارجی ، مشتریان ، تولید گنندکان وسایر واحدها برقرار است و سازمان در ارتباط با درون و بیرون
هیچ گونه مرزی را نمی‌شناسد. در سازمان بدون مرز ، محدودیت های سازمانی از میان برداشته می شود و ارتباطی موثر میان تولید کنندگان ، مشتریان و اجزای درونی و بیرونی سازمان به وجود می‌آید.
نارسایی و چالش های توسعه سازمان های مجازی
(فرهنگی: تعداد و تنوع اندیشه ، افکار ، سننن و آداب و رسوم میان عوامل سازمانی مجازی گسترده نارسایی های فرهنگ آن را پیش وسیع تر می کند ، این تقابل و تضاد فرهنگی در زمینه‌های گوناگونی بروز میکند ، چگونگی کیفیت انجام کار ، زمان صورت پذیری کار مورد نظر ، نحوه انتقال و ذخیره اطلاعات ، نحوه سرمایه گذاری بر روی فناوری های جدید ، فشار ناشی از گار گروهی به صورت تنش های روانی نامتناسب بودن فرهنگ های سازمانی با یک دیگر ، نابرابری های جوامع بین‌المللی ، اشکال و گوناگونی مذاهب و ادیان ، کافی نبودن شرایط یک زبان بین‌المللی ، تفاوت در مدیریت ها ، ارزش های محلی ، تفاوت در شیوه کارهای انفرادی و گروهی و روش های ارتباطی به عنوان موانع اصلی قابل طرح است .
(سخت افزاری و نرم‌افزاری :
- ارتباط بین انسان و ماشین جایگاه خود را از دست داده است.
- نیاز به دسترسی اطلاعات به صورت گرافیکی
- کاستی ها و ریز ساخت های اطلاعاتی ارتباطی و عدم بستر سازی مناسب.
(مدیران: مدیران برای سنجش عملکرد به زمان حضور متکی هستند که این مفهوم موجب می‌شود کارکنان بدون توجه به سطح کارآمدی عملکرد ساعات زیادی را پشت میز بنشینند.
(انعطاف ناپذیری: سازمان ها باید به کارکنان کمک کنند تا خود را برای دنیایی آماده کنند که در آن برای کسی شغل تضمین شده دایم العمری وجود ندارد ، لازم است سازمان ها به کارکنان در کسب مجموعه‌ای از مهارت های قابل انتقال مانند سواد رایانه‌ای ، زبان های خارجی ، کار تیمی و ارتباط کمک کنند.
نتیجه گیری:
هنگامی که سازمان مجازی را از دید یک مجموعه سازمان و یا شبکه‌ای از
سازمان ها بررسی می کنیم ، می توانیم بگوییم که این سازمان ها در اصل یک شبکه جدید می‌باشند و مطلب جدیدی که به وجود آمده نقشی است که فناوری ارتباطات و اطلاعات در این زمینه ایفاد میکند.
استفاده از ICT این تصور را برای مشتریان فراهم می‌کندکه با یک سازمان معمولی برخورد دارند. استفاده از پست الکترونیکی واینترنت این امکان را به شرکت‌ها می دهد که هر زمان بخواهند ، پروژه جدیدی را شروع کرده و یک سازمان مجازی را پایه گذاری نمایند.
سازمان های مجازی ، نوید بخش موفقیت های گسترده ای به نظر می‌رسند،. اما نباید از محدودیت های آن غافل بود، همان گونه که پیش تر شد، این دسته از سازمان ها ضمن داشتن بعضی مزایا ، دارای معایب و نارسایی هایی نیز هستند ، بسیاری از مزیت‌های سازمان های مجاز ی ممکن است به صورت محدودیت وتهدید نیز عمل کنند. محرک هایی که سازمان مجازی را قدرتمند می‌سازد، به همان اندازه آن را آسیب پذیر نیز می‌کنند.
واحدهای مستقل ، خودکفا و کوچک بسیار راحت تر و سریع‌تر عمل می‌کنند ، اما ایجاد هماهنگی بین آن ها بسیار دشوارتر از ساختار سنتی است حال که با استفاده از
فناوری های نوین اطلاعاتی ، از ساختار سنتی موجود به طرف ساختارهای جدید ،پویا وانعطاف پذیر سمت گیری شده است ، ازمیزان قدرت و کنترل و هماهنگی مدیریت کاسته می‌شود و در فعالیت هایی که کنترل و هماهنگی ، نقش حیاتی دارند، مجازی شدن ، کاری عقلانی به نظر نمی رسد ، با دانستن این نارسایی ها ، سازمانی موفق خواهد بود که ساختار سازمانی خود را مناسب با نوع فعالیت ها و استراتژی هایش انتخاب کند، شاید یکی از عمده‌ترین مشکلاتی که سازمان های مجازی با آن روبه رو شده اند و نمونه های ناموفقی را به وجود آورده اند ، استفاده نابه جا از این نوع ساختار بوده است .
منابع و ماخذ:
( تابنده ، احمد ، ویژگی های شرکت مجازی ، تدبیر شماره 104 سال 79
(رابنیز استیفن، تئوری سازمان، ترجمه سید مهدی الدانی و حسن دانایی فرد، نشر موج سال 76
(لاری ، علیرضا ، سازمان قرن بیست و یکم ، تدبیر 108 سال 79
(ثاقب تهرانی ، مهدی ، مدیریت فناوری اطلاعات ، مرکز آموزش مدیریت دولتی سال 80
(طیب ، علیرضا ، فناوری اطلاعات ، نشر سفیر ،سال 79
(کاستلز، مانوئل، عصر اطلاعات ترجمه احمد علی قلیان و افشین پایا، نشر طرح نو، سال 80
(سازمان های مجازی ، همشهری شماره 2886 ، سال 80
( Beynon, paul, "Information system," Newyork, palgrave 2002.
(Barnait, Christopher, "office space, cyberspace & virtual organization" Hourual ofgeveral management vol, 20,No,4.
(Cohen Sacha, "on becoming virtual", training & development, may 1997
(Scott, G. James Morton B.Robert, "How virtual organization is?", Techonlogy Review Jounal; fall Winter 2001.
منبع: http://www.tcwmagazine.com
- ۸۴/۰۶/۳۱
