سن مناسب حضور کودکان در شبکه‌های اجتماعی
آسیه فروردین – جراح عمومی ایالات متحده، همان پزشک کشور (Nation’s Doctor) است که «بهترین اطلاعات علمی» موجود درباره سلامت را در اختیار آمریکایی‌ها قرار می‌دهد. اواخر ماه گذشته، جراح عمومی ایالات متحده، ویوک مورتی، هشدار داد سن ۱۳ سالگی برای پیوستن به رسانه‌های اجتماعی بسیار پایین است.
او با بیان اینکه این موضوع، یک خطر برای «عزت نفس و روابط» جوانان است، می‌گوید: «بر اساس داده‌های مشاهده‌شده، شخصا معتقدم 13 سالگی خیلی زود است… محیط تحریف‌شده و اغلب مخدوش رسانه‌های اجتماعی، به بسیاری از این کودکان آسیب می‌رساند.»
- آیا 13 سالگی، خیلی کم است؟
کاترین پیج جفری استاد رسانه و ارتباطات در دانشگاه سیدنی در bizzbuzz نوشت: وقتی صحبت از کودکان و اکانت‌های رسانه‌های اجتماعی به میان می‌آید، والدین باید به چه چیزی فکر کنند؟ چرا از سن 13 سالگی صحبت می‌کنیم؟ پلتفرم‌های اصلی رسانه‌های اجتماعی، از جمله توییتر، اینستاگرام، فیس‌بوک و تیک‌تاک، کاربران را ملزم می‌کنند که حداقل 13 سال داشته باشند. این موضوع، شامل افرادی در استرالیا و نیوزلند می‌شود.
تعیین حداقل شرط سنی، ناشی از قانون سال 1998 ایالات متحده است که گردآوری اطلاعات شخصی کودکان را بدون رضایت والدین ممنوع می‌کرد. برای بسیاری از والدین، مدارس و کارشناسان ایمنی سایبری، این حداقل سن، به یک معیار تبدیل شده است.
بسیاری تصور می‌کنند این امر با این اطمینان ضمنی همراه است که پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی پس از 13 سالگی برای کودکان، مناسب و ایمن هستند و همچنین تصور می‌کنند برای کودکان زیر 13 سال ناامن هستند.
-
شواهد چه می‌گوید؟
پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی، خطراتی را برای جوانان به همراه دارد. این موارد، شامل زورگویی، تندخویی و آزار و اذیت آنلاین، قرار گرفتن در معرض اطلاعات نادرست و محتوای نامناسب، سوءاستفاده و اغفال کودکان در فضای سایبر، نقض حریم خصوصی استفاده اعتیادگونه و مشکلات جسمی استفاده طولانی از رسانه‌های اجتماعی را شامل می‌شود.
اگرچه تحقیقاتی که اثرات بالقوه مضر رسانه‌های اجتماعی را مستند می‌کنند، به ندرت از اخبار پخش می‌شوند. مطالعات نشان می‌دهد بین رسانه‌های اجتماعی با سلامت روان ضعیف و اعتمادبه‌نفس پایین، رابطه وجود دارد.
این یافته‌ها نگران‌کننده است. بدون‌شک رسانه‌های اجتماعی ممکن است بر رفاه برخی جوانان تاثیر منفی بگذارد. با این حال، این، یک سوال ساده نیست.
برای مثال، در حالی که این مطالعات ممکن است بین استفاده بیش از حد از رسانه‌های اجتماعی و اعتمادبه‌نفس ضعیف، همبستگی یا ارتباط پیدا کنند، به ندرت به علت مستقیم آن اشاره می‌کنند.
جوانانی که اکنون عزت نفس پایین و افسردگی را تجربه می‌کنند، ممکن است به طور قابل توجهی، بیشتر از دیگران، از رسانه‌های اجتماعی استفاده کنند.
اما چرا ما سن استفاده از رسانه‌های اجتماعی را افزایش نمی‌دهیم؟ البته مورتی تصدیق می‌کند که دور نگه داشتن کودکان از ابزارها و رسانه‌های اجتماعی دشوار است. با این حال، او به والدین پیشنهاد می‌کند که دور هم جمع شوند و بگویند به عنوان یک گروه، به فرزندان‌مان اجازه استفاده از شبکه های اجتماعی را تا 16 یا 17 یا 18 سالگی نمی‌دهیم. با این کار، کودکان را از فضای آنلاین، مصون نگه دارید. اما آنها به راحتی می‌توانند سن خود را جعل کنند. جوانان در یافتن راه‌های خلاقانه و مخفیانه برای انجام آنچه می‌خواهند، خوب و دقیق هستند!
-
چرا والدین نمی‌توانند نه بگویند؟
اغلب کارشناسان ایمنی سایبری پیشنهاد می‌کنند که والدین فقط نه بگویند. این پیام، توسط مفسران مشهور مانند کیت وینسلت، بازیگر بریتانیایی، اخیرا در گفتگو با بی‌بی‌سی گفته شده که فرزندان وی رسانه‌های اجتماعی ندارند. هرچند این رویکردها ممکن است برای بچه‌های کم سن و سال، مفید و قابل اجرا باشد اما بعید است بچه‌های بزرگ‌تر، آن را به سادگی رعایت کنند.
ممنوعیت‌ها و محدودیت‌های عمومی نه تنها منجر به درگیری خانوادگی می‌شود، بلکه به احتمال زیاد، منجر به استفاده کودکان از رسانه‌های اجتماعی، بدون رضایت یا آگاهی والدین خواهد شد. این، یک مشکل است زیرا والدین نقش مهمی در کمک به کودکان برای حرکت در فضاهای آنلاین ایفا می‌کنند، از جمله ماهیت بعضا دشوار روابط با همسالان در رسانه‌های اجتماعی.
خطر دیگر اینکه اگر کودکی بدون اجازه والدین، یک حساب کاربری در شبکه‌های اجتماعی داشته باشد، از ترس اینکه به مشکل بخورد یا تلفنش را بگیرند، در صورت بروز مشکل در فضای مجازی، کمتر به دنبال کمک والدین خود خواهد بود.
-
کودکان حق دارند آنلاین باشند
بحث درباره خطرات رسانه‌های اجتماعی، مزایای بالقوه آنلاین بودن را نادیده می‌گیرد. رسانه‌های اجتماعی برای بسیاری از جوانان بسیار مهم است، زیرا آنها را با دوستان و خانواده گسترده در ارتباط نگه می‌دارد، بستری برای خلاقیت و ابراز وجود فراهم می‌کند و مشارکت و فعالیت مدنی را ممکن می‌سازد.
رسانه‌های اجتماعی همچنین امکان دسترسی به افراد و جوامع همفکر را فراهم می‌کند و ممکن است همبستگی و حمایت از نوجوانان به حاشیه رانده‌شده را ایجاد کند. کودکان، به‌ویژه نوجوانان، حق مشارکت در فضاهای آنلاین، از جمله استفاده از رسانه‌های اجتماعی را دارند.
در همین رابطه کمیته حقوق کودک سازمان ملل متحد، خاطرنشان می‌کند که کودکان حق «دسترسی معنادار به فناوری‌های دیجیتال» را به عنوان راهی برای تحقق طیف کامل حقوق مدنی، سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی خود دارند.
اما آیا کودکان در سن داشتن یک اکانت تیک‌تاک قرار دارند؟ هیچ رویکرد یکسانی برای همه وجود ندارد.
کودکان از نظر بلوغ، مهارت‌ها، نوع تربیت، تجربه زیسته، قضاوت و درک، بسیار متفاوت هستند. علاوه بر این، خطر آنلاین به طور مساوی توزیع نمی‌شود و کودکانی که به صورت آفلاین، آسیب‌پذیرتر هستند، آنلاین هم آسیب‌پذیرترند. به عنوان مثال، کودکانی که مشکلات سلامت روانی، یادگیری، ناتوانی یا مشکلاتی در خانه دارند، احتمال بیشتری دارد که موقعیت‌های پرخطر آنلاین را تجربه کنند.
برای تصمیم‌گیری درباره اینکه آیا فرزندان برای داشتن یک اکانت رسانه اجتماعی آماده هستند یا خیر، والدین ممکن است سوالات زیر را از خود بپرسند:
آیا فرزند من به‌ویژه در برابر آسیب‌های آنلاین، آسیب‌پذیر است؟
آیا فرزند من بلوغ و انعطاف‌پذیری لازم را برای مدیریت تعاملات اجتماعی بالقوه منفی آنلاین دارد؟
آیا فرزند من به توصیه‌ها گوش می‌دهد و قوانین را رعایت می‌کند؟
آیا فرزند من از خطرات فضای آنلاین آگاه است و آیا استراتژی‌هایی برای مدیریت آنها دارد؟
آیا فرزند من با هر مشکلی که در فضای آنلاین روبرو شود، به من مراجعه می‌کند؟
والدین ممکن است زندگی آفلاین فرزندان خود را درنظر بگیرند، زیرا این زندگی، اغلب به فضاهای آنلاین منتقل می‌شود. این امر، شامل چگونگی روابط دوستانه آنها، تمایل به ریسک کردن و توانایی درنظر گرفتن پیامدهای اعمال‌شان است.
-
زودتر صحبت کردن را شروع کنید
بهترین کاری که والدین می‌توانند انجام دهند این است که گفتگوهایی را درباره رسانه‌های اجتماعی و اینترنت به سرعت آغاز کنند. بسیاری از مسائلی که در رسانه‌های اجتماعی مطرح می‌شوند، بسط روابط موجود جوانان با همسالان هستند.
والدین می‌توانند با فرزندان خود درباره دوستان و همسالان آنها صحبت کنند، به فعالیت‌های آنلاین فرزندان خود علاقه نشان دهند و آشکارا درباره حقوق و مسئولیت‌های فرزند خود در فضای آنلاین سخن بگویند.
برخی والدین ممکن است بخواهند انتظارات و قوانین منطقی درباره استفاده مناسب از رسانه‌های اجتماعی تعیین کنند. البته به جای وضع قوانین از بالا به پایین، مستندسازی این انتظارات از طریق «توافقنامه فناوری خانوادگی» که به صورت دموکراتیک، به‌عنوان یک خانواده مذاکره می‌شود، احتمال موفقیت بیشتری دارد. (منبع:عصر ارتباط)