فعلا کسی به خرید کامپیوتر فکر نمی‌کند
مریم عسگری - در دومین هفته از آذرماه بازار خرید و فروش کالاهای کامپیوتری، تجهیزات دیجیتالی، گوشی موبایل و لوازم صوتی و تصویری وضعیتی مشابه داشته و رکود پا بر گلوگاه بازار این کالاها گذاشته است.
این در حالی است که در هفته‌های گذشته اگرچه بازار کالاهای کامپیوتری روزهای سرد و سوت‌وکوری را سپری می‌کرد، اما فروش کالاهایی مانند گوشی موبایل و تلویزیون یک رونق نسبی داشتند. اکنون تمام این کالاها وضعیتی مشابه یافته و رکود آنچنان سایه سنگینی بر بازار کالاهای گوناگون انداخته که گویا این بازارها سال‌هاست در خواب هستند.
بروز چنین اتفاقی در بازار دلایل گوناگونی می‌تواند داشته باشد که البته مهم‌ترین آنها نوسانات شدید نرخ دلار آزاد و درهم است، اما در کنار این موضوع مجموعه‌ای از عوامل داخلی و خارجی وجود دارند که بر بازار کالاهای گوناگون در ایران تاثیر گذاشته‌اند.
این موضوع گزارش این هفته ماست. پس اگر در این زمینه کنجکاو هستید آن را مطالعه کنید.
دلار 3700 تومانی بازار را به تعطیلی کشاند
در هفته‌ای که گذشت، رکوردزنی نرخ دلار آزاد و رسیدن آن به رقم بالاتر از 3680 تومان موجب شد برخی از فعالان بازار واحدهای فروشگاهی را تعطیل و عطای فعالیت در چنین بازار بدون مشتری را به لقایش ببخشند.
در این شرایط در بازار آزاد نرخ دلار آزاد به 3700 تومان رسید و حواله ارزی هم با نرخ 3800 تا 3850 تومان خرید و فروش شد. همین موضوع موجب شد بازار ارز هم در یک رکود نسبی فرو رفته و فعالان بازار این کالا برای دلار آزاد قیمت‌های نجومی و غیرمنطقی ارایه دهند.
اما تاثیر محسوس این اتفاق در بازار کالاهایی که تا همین چند هفته پیش رونق داشتند محسوس‌تر است تا بازار کالاهایی که ماه‌هاست در رکود دست و پا می‌زنند. برای مثال، رکود بازار گوشی موبایل و تلویزیون که معمولا بازاری چهار فصل دارند محسوس‌تر است تا بازار کامپیوتر و تجهیزات دیجیتال و این موضوع گروه‌های فعال بازار را نگران کرده است.
بر اساس اعلام فعالان بازار این کالاها، رکود چنان سایه سنگینی بر بازار انداخته است که گویا بازار سال‌هاست در خواب است و هیچ مشتری ندارد.
فعالان بازار کامپیوتر و تجهیزات دیجیتال هم نظری مشابه داشته و می‌گویند: میزان تقاضا در بازار در حدی کاهش یافته که گویا دیگر کسی به خرید کامپیوتر فکر نمی‌کند و این کالا از سبد خرید خانواده‌ها خارج شده است.
به گفته آنها قرار گرفتن در چنین شرایطی بسیار خطرناک بوده و حالا بازار بیش از هر زمانی به تعطیلی کامل نزدیک است.
رییس اتحادیه فناوران رایانه تهران هم با تایید این موضوع می‌گوید: کاهش شدید تقاضا از بازار کامپیوتر و تجهیزات دیجیتال گویای این امر است که اقلام کامپیوتری از سبد خرید خانوارهای ایرانی خارج شده است. به گفته سیدمهدی میرمهدی، در حال حاضر تقاضایی برای کالاهای کامپیوتری و دیجیتالی در بازار آی‌تی تهران صورت نمی‌گیرد و به‌نظر می‌رسد به دلیل هزینه بالای خوراک و مسکن، اقلام کامپیوتری و آی‌تی در سبد خرید خانوارهای ایرانی جایگاهی ندارد. وی با اشاره به کاهش مراجعه‌کنندگان به بازارهای کامپیوتری در روزهای اخیر، گفت: معمولا هرساله در چنین ایامی میزان تقاضا برای انواع کالاها توسط خریداران فردی و همچنین ا و شرکت‌ها به‌صورت چشمگیری افت پیدا می‌کند و امسال با توجه به نوسانات نرخ دلار شاهد وضعیت بدتری در بازار هستیم.
دلیل رشد غیرقابل پیش‌بینی نرخ دلار
به گفته کارشناسان، دلیل منطقی برای رشد ناگهانی نرخ دلار، آن‌هم در شرایطی که همه در انتظار آمدن روزهای خوب و بهبود اوضاع بودند وجود ندارد.
به گفته آنها به‌نظر می‌رسد رشد نرخ دلار، آخرین مقاومت‌های بازار ارز و فعالان آن است و به‌زودی این حباب از بین می‌رود. اما از نظر گروه دیگری از کارشناسان، قطعی نبودن لغو تحریم‌های سیاسی و اقتصادی علیه ایران موجب شده که بازار به این موضوع واکنش داده و نرخ دلار روند صعودی پرشدتی را در پیش گیرد؛ چراکه این خبر یا شایعه در بازار منتشر شده که احتمال لغو نشدن تحریم‌ها وجود دارد که این موضوع علاوه بر کاهش امید به بهبود اوضاع، موجب واکنش سریع دلالان بازار ارز شده است.
کارشناسان بازار ارز اما در این زمینه می‌گویند که روند افزایشی نرخ دلار آزاد و درهم موجب شده است افراد جدیدی به امید کسب سود و نوسان‌گیری وارد بازار شوند و با حضور خود زمینه افزایش معاملات آتی و نقدی را فراهم آورند.
با این حال، بازیگران باتجربه بازار، افزایش دلار را همچنان بیشتر ناشی از تقاضای ارزی زوار عتبات عالیات دانسته‌اند. در کنار این عامل، بالا بودن ارزش دلار در بازار کشورهای همسایه مانند ترکیه و عراق عامل دیگری است که از لحاظ روانی بازار داخلی را تحت‌تاثیر قرار داده است.
ترسیم آینده بازار
کارشناسان بر این باورندکه اگر اوضاع سیاسی و اقتصادی و تجارت خارجی رونق پیدا کند، وضعیت بازار ایران نیز تثبیت شده و بهبود می‌یابد، در غیر این‌صورت نباید به فرا رسیدن آینده خوب امیدوار باشیم.
به گفته آنها، پرواضح است که همه‌چیز به نرخ دلار آزاد بستگی دارد و درصورتی‌که دلار ارزان نشود، حتی اگر همه مشکلات رفع و رجوع شود، باز هم قیمت‌ها کاهش نخواهد یافت.
آنها همچنین معتقدند، شرایط اقتصادی جامعه در حدی نامساعد است که به‌نظر می‌رسد بیشتر خریداران در صورتی تن به خرید می‌دهند که اجباری در کار باشد و در غیر این‌صورت عموم خریداران ترجیح می‌دهند نیازهای اساسی‌تر خود را رفع کنند. به همین دلیل تا زمانی که شرایط اقتصادی جامعه بهبود نیابد، نمی‌توانیم انتظار بهبود وضعیت بازار کالاهایی چون کامپیوتر و تجیهزات دیجیتال را داشته باشیم.
کارشناسان به خریداران توصیه کردند، درصورتی‌که نیازی جدی به کالاهای کامپیوتری ندارند، در این شرایط از خرید خودداری کنند و تازمانی که نرخ دلار تثبیت نشده فکر خرید را از سر بیرون کنند؛ هرچند حتی اگر تقاضایی هم وجود داشته باشد کسبه زیر بار فروش کالا، مگر با کسب سود بالا نمی‌روند. (منبع:عصرارتباط)