مسوولان نگران وی‌چت و وایبر نباشند
باید کامپیوترها و موبایل‌ها را مثل کوهی روی همدیگر بچینیم و شبیه به عملیات امحای مواد مخدر بسوزانیم.
این نظر بعضی از کسانی است که از تکنولوژی فرار می‌کنند و نمی‌خواهند آن را به رسمیت بشناسند. ایرانیان سال 1373 نخستین‌بار با پدیده تلفن همراه آشنا شدند، 30 سال دیرتر از امریکا. در همان سال طرح ممنوعیت استفاده از ماهواره در مجلس تصویب شد. استفاده از خدمات پیام کوتاه در ایران نیز برای نخستین‌بار در سال 1381 مورد بهره‌برداری قرار گرفت یعنی 9سال دیرتر از جهان. حالا مدتی است که بحث از ماهواره و حجاب به شبکه‌های اجتماعی و برنامه‌های تلفن همراه کشیده شده است.
کلماتی که این روزها همه می‌شنویم و شاید خیلی‌ها نمی‌دانند چه معنی می‌دهد یا چه کاربردی دارد «وی‌چت، تانگو، وایبر» است. فاصله رسیدن تکنولوژی به ایران از زمانی که نزدیک به 30 سال بوده به چند دقیقه رسیده است، امروز کافی است نرم افزاری در جهان به وجود بیاید و ایرانی‌ها تنها چند دقیقه بعد از طریق اینترنت حتی با سرعت‌های کم آن را دانلود می‌کنند. نمونه بارز این اتفاق ظهور نرم‌افزار جدیدی به نام «وی‌چت» است. این غول خطرناکی که این روزها از آن نام برده می‌شود هیچ چیزی فراتر از یک نرم‌افزار برای ارتباط نیست که امثال آن بسیار زیاد است. وی‌چت یک سرویس پیام رسانی برای تلفن‌های همراه است که به دست «تنسنت» در چین ساخته شده است. نخستین انتشار آن در ژانویه 2011 بوده است.
یعنی 22 ماه پس از ساخت آن اکنون در ایران این نرم افزار به صورت فراگیر از سوی کاربران استفاده می‌شود. برنامه‌یی که در گوشی‌های تلفن آندروید، ای فون، بلک بری، ویندوز فون و سیستم عامل‌های موبایل در دسترس و روی شبکه‌های Wi-Fi، 2G، 3G، و 4G پشتیبانی می‌شود.
** تخریب تکنولوژی تهدید است
یکی از سایت‌های خبری که با سیاست‌های دولت در زمینه باز شدن فضای اینترنت مخالف است، در کمتر از یک هفته نزدیک به هشت مطلب درباره این نرم‌افزارها منتشر کرده و در این مطالب سعی می‌کند که با خطرناک جلوه دادن این برنامه‌ها و هویت شبکه اجتماعی خانواده‌ها را با فرزندان درگیر کند و هیچ راه‌حل مناسبی برای صحبت‌هایش ارائه نمی‌کند. آیا ترساندن خانواده‌ها از تکنولوژی راه مناسبی است؟ آیا می‌توان در مقابل سرعت رشد تکنولوژی ایستاد؟
در یکی دیگر از این مطالب، جامعه‌شناسی درباره فضای مجازی و برنامه‌های وی‌چت و تانگو گفت: «حضور فضای مجازی موجب می‌شود انسان از دنیای واقعیات فاصله گرفته و خیال‌پروری و خیال‌پردازی در او تقویت شود و این امر در تمام لایه‌های زندگی او نیز تاثیرگذار شود.» این در حالی است که براساس آمار‌ها نزدیک به 17میلیون کاربر ایرانی از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند که تقریبا 61 درصد کاربران اینترنت در ایران است.
معاون اجتماعی سابق پلیس فتا درباره این نرم افزارها به این سایت خبری گفت: «در شرایط فعلی این امکانات به همان اندازه که برای جوانان جذابیت‌های ویژه‌یی دارند، برای خانواده‌ها تهدید‌کننده هستند چراکه ناآگاهی به عنوان بزرگ‌ترین تهدید به شمار می‌رود.»این احساس نگرانی هنگامی بیشتر به چشم می‌آید که حضور محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران در شبکه فیس‌بوک از سوی برخی مسوولان به عنوان یک رفتار ناهنجار در شکستن خط قرمز فیلترینگ شناخته می‌شد. با این وجود منتقدان تکنولوژی‌های جدید هیچگاه به کارایی این امکانات اشاره‌یی نمی‌کنند.
حتی یکی از مقامات عالیرتبه کشور از طریق توییتر منسوب به خودش خبرهای سخنرانی و... را منتشر می‌کند. در مذاکرات ژنو اگر فیس بوک و توییتر وزیر خارجه و معاونانش نبود خیلی از مردم در بی‌خبری کامل به سر می‌بردند. اما حضور آنها با استقبال مردم و رسانه‌های خارجی مواجه شد که از این طریق فاصله مقامات سیاسی با مردم خیلی کمتر شده است.
** بیکاری، مسکن و ازدواج ارتباطی با وی‌چت و تانگو دارد؟
مرکز آمار ایران میانگین نرخ بیکاری کشور برای سال گذشته را 2/12 درصد اعلام کرد که این نرخ برای مردان و زنان به ترتیب 5/10 و 9/19 درصد بوده است. نرخ بیکاری برای جوانان 15تا 24 ساله در سال گذشته 9/26 درصد بوده که این نرخ به تفکیک جنسیت برای مردان 4/23 و زنان 5/41 درصد است. نرخ فعالیت اقتصادی در کشور در سال 1391 برابر با 7/37 درصد بوده که برای مردان 6/61 و زنان 8/13 درصد اعلام شده است.
حالا شاید لازم باشد از منتقدان تکنولوژی‌های نوظهور پرسیده شود که اگر این شبکه‌ها و برنامه برای جوانان تهدید به شمار می‌آید، نرخ بیکاری که جوانان و جامعه را تهدید می‌کند خطرناک نیست؟در دیگر مطلب این سایت خبری که در مصاحبه با رییس انجمن مددکاران اجتماعی ایران انجام شده، آمده است: «برخی از افراد در نرمافزارهای تلفن همراه حریم خصوصی را از بین می‌برند. چرا که افراد عکس‌ها و مسائل خصوصی خود را در «وی‌چت» و «تانگو» به اشتراک می‌گذارند که این خود عوارض فرهنگی و اجتماعی منفی به دنبال دارد.
باید چنین شبکه‌هایی مدیریت شود و همچنین هویت فرهنگی کشور خود را تقویت کنیم تا در استفاده از تکنولوژی‌ها، گامی مثبت برداشته و عوارض آن را بشناسیم» در همین سایت‌های خبری که ادعای مقابله با این شبکه‌های اجتماعی را دارند، در پایان تمام پست‌های آنها قابلیت انتشار به فیس بوک، توییتر، فیلیکر و گوگل پلاس وجود دارد. اگر این شبکه‌ها از مصادیق جرم به حساب می‌آیند چگونه می‌توان خبرها را به آنها فرستاد؟
** حضور در فضای مجازی جرم نیست
محسنی‌اژه‌یی ؛ سخنگوی قوه قضاییه روز گذشته در مصاحبه با خبر نگاران درباره فیس‌بوک گفت: فیس‌بوک موارد مجرمانه عدیده‌یی از قبیل موارد ضدامنیتی و آموزش‌های ناصحیح داشته و دارد. اقدامی توسط کارگروه مربوطه در این زمینه انجام شده و تا زمانی که این اقدام پابرجا باشد استفاده از آن صحیح نیست و حتما جلوگیری می‌شود. از سوی دیگر سردار احمدی‌مقدم ؛ فرمانده نیروی انتظامی در حاشیه سومین اجلاس روسای پلیس فتا نیز گفت: «این روش که برخی از مسوولان آرام آرام شروع به عبور از خط قرمز کرده و وارد فضاهایی می‌شوند که استفاده از آن برای شهروندان ممنوع است، چیز خوبی نیست و همه باید در این زمینه رعایت کنند».
فرمانده ناجا درباره استفاده از فیلترشکن نیز خاطرنشان کرد: بدیهی است که وقتی ورود به سایتی ممنوع می‌شود، ورود به آن از طریق دیگر نیز دارای بار حقوقی و قضایی خواهد بود. حضور در فضای مجازی جرم نیست، اما ابزار و نحوه استفاده از آن ممکن است به‌گونه‌یی باشد که منجر به عمل مجرمانه شود، همان‌طور که خرید اینترنتی عملی مجرمانه نیست، اما ممکن است از طریق همین سامانه، برداشت غیرمجاز اینترنتی صورت گیرد که این یک جرم است و پلیس با آن برخورد می‌کند.
زهره طبیب‌زاده، نماینده مجلس نیز درباره شبکه‌های اجتماعی اظهار داشت: یکی از عوارض و آثار منفی فضای مجازی، روابط نامناسب اخلاقی بین دختر و پسر است که این شبکه و نرمافزارهای جدید مانند «وی‌چت» و «تانگو» آسیب‌های جبران‌ناپذیری برای نوجوانان و جوانان به همراه دارد. شبکه‌های اجتماعی جدید فیلتر نبوده و این خود مشکلی اساسی است؛ این شبکه‌ها جوانان را ترغیب به روابط نامشروع و غیراخلاقی می‌کنند. گاهی اوقات به دلیل اینکه عکس دختران در این شبکه به نمایش گذاشته می‌شود برخی افراد سوءاستفاده کرده و برای اخاذی از فرد از آن به عنوان ابزار استفاده می‌کنند، بنابراین این شبکه‌ها آثار منفی بسیاری را به دنبال دارد.
** افزایش طلاق و گرانی مسکن، مشکل روز است نه وایبر و تانگو
به گفته مدیرکل دفتر اطلاعات آمار جمعیتی سازمان ثبت احوال کشور: «نرخ طلاق در کشور حدود دو در هزار است، به این معنا که به ازای هر یک هزار جمعیت، دو طلاق در کشور به ثبت رسیده است که این آمار نیز در سال‌های اخیر تغییرات چندانی نداشت و از 9/1 به 2 رسیده، لذا در مقایسه با مقوله ازدواج، سرعت طلاق بالاتر است و باید متولیان ذی‌ربط تدابیری را اتخاذ کنند که این آمار حفظ شده و پیشگیری‌های لازم صورت بگیرد تا تبدیل به موضوع حادی نشود.»
با شنیدن این‌گونه تحلیل‌ها درباره برنامه‌های تلفن همراه یا شبکه‌های اجتماعی مشخص می‌شود عدم وجود فرهنگ‌سازی برای تکنولوژی می‌تواند آسیب‌های زیادی برای جامعه داشته باشد. اما سوال اصلی این است که آیا مشکل جوانان ما شبکه‌های اجتماعی یا گوشی‌هایشان است؟ علیرضا مقتدایی، مدیرکل آمارهای اقتصادی بانک مرکزی در اردیبهشت سال 92 اعلام کرد که مسکن مقام اول در نرخ تورم ایران را دارد. شرایط خرید مسکن یا حتی اجاره‌نشینی به‌حدی سخت شده است که چندی پیش یکی از سایت‌های انگلیسی زبان عمر خرید مسکن در ایران را نزدیک به صد سال تخمین زده است.
به گزارش اعتماد مینو اصلانی، رییس بسیج جامعه زنان درباره شبکه‌های اجتماعی جدید، اظهار داشت: درباره آثار و تبعات منفی چت‌های بی‌هدف و اعتیادگونه در ایران مطالب قابل توجه علمی و کافی مطرح نشده و متاسفانه هیچ فردی در این راستا خانواده‌ها را آگاه نکرده است.
وی با بیان اینکه پشت پرده شبکه اجتماعی جدید «وی‌چت» صهیونیست است که از این شبکه‌های مخرب حمایت می‌کند، ادامه داد: «شبکه‌های اجتماعی جدید مانند «وی‌چت» و همچنین فیس‌بوک حیازدایی را به دنبال دارد در واقع این شبکه‌ها برای خانواده‌ها و جوانان مخرب هستند» در سال‌های ابتدایی حضور پیامک در ایران، بسیاری آن را خطرناک می‌دانستند. شبکه اجتماعی مثل فیس‌بوک در زمان‌های مختلفی به کار کشور هم آمده است.
زمانی که بحث بین خلیج فارس و نام جعلی عربی زیاد بود، مردم با کمپین‌های مختلف و نوشتن مطالب علیه گوگل توانستند صدای خودشان را به جهان برسانند حتی برای رای دادن به ورزشکاران ایرانی، مردم در این شبکه‌ها نقش زیادی بازی کردند.
** نظرات مردم درباره فضای مجازی
اما در این میان واکنش کاربران به این خبر ها دیگر‌گونه است. در کامنت های همان سایتی که اخبار مخالف با استفاده از این نرم افزار ها را منتشر می‌کند کاربری نوشت: «چرا عمل نامتعارف عده‌یى را به پاى همه کاربران مى‌گذارید. شبکه اجتماعى با هر شکل مفید است. شما به فکر اصلاح فرهنگ جامعه باشید نه به فکر فیلتر کردن اینترنت و شبکه‌هاى اجتماعى. شما فقط یاد گرفته‌اید که تا نوک بینى خود را ببینید. چرا همیشه راه‌حل‌هاى غیرمنطقى را برمی‌گزینید.»
کاربر دیگری نوشت: «این یک ابزار ارتباطی است که خیلی هم مفید است حالا اگر کسی استفاده منفی از آن می‌کند ربطی ندارد که ان را خطرناک بدانیم این نظرهای مثلا کارشناسی اصلا منبع علمی ندارند» در یکی دیگر از سایت‌ها کاربری نوشت: «ببخشید من نمی‌دونستم که دچار انحطاط اخلاقی شدم و عفت عمومی را لکه‌دار کردم. حالا چون یه عده استفاده نادرست می‌کنن که به تربیت غلط خانوادشون ربط داره ما باید محروم بشیم از تکنولوژی؟ همه فاسدن؟ اونی که مشکل داره هر دری رو ببندی یک در دیگه باز می‌کنه کار خودش را می‌کنه.»
- ۹۲/۰۹/۱۲
