مشکلات استفاده از خدمات الکترونیکی سازمان تامین اجتماعی
شماری از کارگران نسبت به ارائه ناقص اطلاعات در شعب تامین اجتماعی و در نتیجه افزایش مراجعات انتقاد کردند.
به گزارش کارگرآنلاین، شعب تامین اجتماعی با جمعیت بزرگی از کارگران و بازنشستگان سر و کار دارد. تعداد مراجعین روزانه به شعب تامین اجتماعی در هر روز بسیار زیاد است و همین امر نیاز به تمهیدات خاصی در شعب سازمان همزمان با شیوع کرونا احساس می‌شد. از قضا به علت صدماتی که کرونا به زندگی بخشی از کارگران خدماتی کشور وارد کرده بود، مراجعات بابت بیمه بیکاری و غرامت دستمزد ایام بیماری نیز افزایش می‌یافت.
اواخر فروردین ماه بود که سامانه خدمات غیر حضوری سازمان تامین اجتماعی به منظور کاهش مراجعه بیمه‌شدگان به شعب کارگزاری‌ها راه‌اندازی شد. به این ترتیب بدون مراجعه، شعب سازمان به درخواست‌های غیرحضوری کارگران و مستمری‌بگیران پاسخ می‌دادند. در همان صفحه رسمی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در اینستاگرام نوشت: سایر خدمات سازمان از جمله درخواست تجدید، صدور و تمدید دفترچه بیمه، لیست حق بیمه کارفرمایان، اخذ برگه پرداخت بیمه شدگان خاص(اختیاری، مشاغل آزاد، رانندگان، کارگران ساختمانی، گروه‌های توافقی و...) و مشاهده سوابق پرداخت حق بیمه نیز به روش غیر حضوری برای بیمه شدگان، مستمری بگیران و کارفرمایان فراهم است.
اگرچه هنوز بخشی از مراجعات به سازمان تامین اجتماعی برقرار است، برخی بیمه‌شدگان از عملکرد برخی شعب انتقاد کردند.
یک کارفرما که برای ارائه لیست بیمه‌ای به یکی از شعب تامین اجتماعی مراجعه کردهد بود، می‌گوید: برخی شعب تامین اجتماعی اطلاعات ناقص در اختیار مراجعین قرار می‌دهند و همین امر منجر به مراجعه مجدد و چندباره به شعب می‌شود کهه در شرایط کرونایی اصلاً مطلوب نیست.
او می‌افزاید: برخی از کارمندان شعب تامین اجتماعی راهنمایی دقیقی به مراجعین نمی‌کنند. اگر قرار بر این باشد که بیمه شده یا کارفرما مدارک خاصی را برای شعبه ببرد، اطلاعات دقیقی درباره جزئیات آن داده نمی‌شود و با مراجعه مجدد ایردات مشخص می‌شود.
کارگران نیز همین مشکلات را دارند. به خصوص که آنها به علت ماهیت کارشان خیلی اوقات مشکلاتی هم با کارفرما در حل مشکلاتشان دارند.
یک کارگری که اخیراً به یکی از شعبه تامین اجتماعی برای دریافت بیمه بیکاری مراجعه کرده بود، می‌گوید: تصور می‌کردم برای دریافت بیمه بیکاری باید به سازمان تامین اجتماعی مراجعه کنم. با اینحال با یکبار مراجعه مدارکی اعلام شد تا تهیه کنم. وقتی دومین بار مراجعه کنم، تازه کارمند شعبه اطلاع داد که برای مرحله ثبت‌نام بیمه بیکاری باید به دفاتر کاریابی برویم. این درحالی است که اولین بار نیز همین سوال را پرسیده بودم.
دادن اطلاعات ناقص به بیمه‌شدگان، کارفرمایان و مستمری‌بگیران منجر به مراجعات بیشتری به سازمان می‌شود و از سویی برای کارمندان شعب نیز در شرایط کرونایی خطرناک خواهد بود. اگرچه مراجعه به سایت eservices.tamin.ir در تمام ساعات شبانه روز از مشکلات بروکراتیک و کاغذبازی در درخواست مراجعین تامین اجتماعی کاسته است، اما برای حصول نتیجه بهتر باید راهنمایی و بررسی مشکلات مراجعین با دقت بیشتری انجام بگیرد.
انتقال بخش بزرگی وظایف سازمان تامین اجتماعی به سایت و دقت در راهنمایی‌ها و نظارت بر عملکرد کارشناسان می‌تواند بسیاری از مشکلاتی از این دست را حل کند. در حال حاضر سروریس‌های الکترونیکی سازمان تامین اجتماعی در حوزه کارفرمایان شامل خدمات نام نویسی کارفرمایان، بازرسی‌های کارگاهی، مکاتبات و ابلاغ‌ها و مطالبات کارگاه است. در حوزه بیمه‌شدگان خدمات غیرحضوری سازمان شامل خدمات عمومی، خدمات نام‌نویسی، خدمات پرونده الکترونیک، خدمات سابقه، خدمات درمانی و دفترچه بیمه، حمایت‌های کوتاه مدت، بازرسی‌های انجام شده از محل اشتغال، امور فنی بیمه شدگان و بازنشستگی است. خدمات سایت برای بازنشستگان نیز شامل فیش حقوقی مستمری‌بگیران، حکم مستمری‌بگیران، خدمات پرونده الکترونیک، درخواست گواهی و بازنشستگی بوده است.
حتی مواردی از جمله ثبت درخواست بازنشستگی نیازی به مراجعه حضوری به شعب تأمین اجتماعی ندارد و تاریخ ترک کار مندرج در لیست پرداخت حق بیمه به عنوان تاریخ درخواست بازنشستگی محسوب می‌شود. اما یکی مشکلات بیمه‌شدگان در ثبت‌نام است. سامانه اجبار داشتن سیم کارت به نام بیمه‌شده را برای ثبت نام در سایت مطرح کرده است. برخی از کارگران هیچ سیم‌کارتی به نام خودشان ندارند. در چنین شرایطی سایت از بیمه‌شدگان می‌خواهد با داشتن مدارک هویتی به شعب تامین اجتماعی مراجعه کنند.
شاید شوک کرونا تحول بزرگی در جهت هوشمندسازی خدمات تامین اجتماعی و ادارات کار نیز باشد اما هنوز ایرداتی در این زمینه وجود دارد که نیازمند اقدامات تسهیلگرانه از سوی سازمان است. طبق بررسی‌های میدانی، اگرچه از تعداد مراجعین به شعب سازمان به شدت کاسته شده؛ با اینحال هنوز فضای شعب تامین اجتماعی تقریباً شلوغ است. علت این موضوع شاید در نگرانی کارگران در عدم رفع مشکلاتشان در درخواست‌های غیرحضوری باشد و اعتماد لازم هنوز کسب نشده است. ادامه این روند برای سلامت کارکنان تامین اجتماعی نیز یک معضل خواهد بود و منجر به ابتلای آنها به کرونا خواهد شد. شاید در ایده‌آل‌ترین وضعیت اتوماسیون نیز، برخی مراجعات حضوری ناگزیر خواهد بود اما در هر حال راهنمایی دقیق و مسئولانه مراجعین سازمان اهمیتی انکار ناپذیر دارد. بسیاری از بیمه‌شدگان به علت اطلاعات ناقص گاهی اوقات از گرفتن حقوق خود درمانده‌اند و نمی‌توانند از حقوقی که به صورت قانونی به آنه اداده شده، بهره‌مند شوند