معاهده سایبری سازمان ملل به زیان اینترنت است؟
سعید طاهری - «نیویورک سان» در گزارشی به تحلیل ابعاد احتمالی نخستین مصوبه سایبری سازمان ملل پرداخت و نوشت: آزادی اطلاعات برای بسیاری از کشورها، به مثابه پاشنه آشیل است.
در 9 آگوست، کشورهای عضو سازمان ملل متحد، نخستین معاهده جهانی جرایم سایبری را که توسط روسیه مطرح و توسط چین حمایت شد، تصویب کردند. اما با توجه به اینکه کرملین از این معاهده دفاع کرده، کشورهای غربی با این ادعا که ممکن است این معاهده مورد استفاده‌های غیر از اهداف آن قرار گیرد، به مخالفت پرداخته‌اند.
معاهده جرایم سایبری، ارتباط بسیار کمی با مبارزه با جرایم سایبری در سطح جهانی دارد. در مقابل، این معاهده صرفا دریچه‌ای به سوی رژیم‌های اقتدارگرا می‌گشاید تا آزادی بیان را در سطح جهانی، سانسور و اجازه نظارت جهانی را محدود کنند. با این حال، با تثبیت نظارت پوتین، روسیه در جبهه مقررات سایبری، تهاجمی شده است.
در سال 2019، روسیه، قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل متحد را با حمایت کشورهای دیگر مانند چین و ایران ارائه کرد و به اینترنت تحت کنترل دولت، رای داد و تلاش‌های آمریکا برای تعیین هنجارهای آزادتر در فضای سایبری را از مسیر خارج کرد.
یک دهه پیش، پوتین اینترنت را «پروژه سیا» نامید. از سوی دیگر شی، رئیس‌جمهور چین نیز گفت که اینترنت باید «پاک و درست» باشد و خواستار «حاکمیت سایبری» شد.
روسیه، چین و ایران، استراتژی‌های مشابهی را دنبال کرده‌اند. کرملین، سازمان‌های خبری و پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی را کنترل و روزنامه‌نگاری مستقل را سرکوب می‌کند. مسکو از ابزارهای پیچیده‌تری برای نظارت و سانسور ترافیک آنلاین استفاده کرده تا اینترنت روسیه را از شبکه‌های جهانی جدا کند.
ایران نیز به دنبال اینترانت ملی است و در عین حال، برنامه‌های محبوب را فقط برای استفاده داخلی تکرار می‌کند. شورای عالی فضای مجازی ایران، خواستار میزبانی تمام سرویس‌های شبکه‌های اجتماعی قابل دسترسی ایرانیان از سرورهای خود در داخل کشور هستند.
پکن نیز از پروژه «دیوار آتش بزرگ چین» برای مبارزه با «هژمونی سایبری» حمایت می‌کند.
با این حال، مردم روسیه، چین و ایران از اینترنت استقبال می‌کنند. روس‌ها مرتبا از VPN برای فرار از حباب مطبوعاتی کرملین به‌ویژه، دور زدن محدودیت‌ها در زمینه گزارش هزینه‌های تصمیم پوتین برای حمله به اوکراین در سال 2022 بهره می‌برند.
در همین حال، یک نظرسنجی اخیر به مجلس ایران نشان داد که تقریبا دوسوم ایرانی‌ها اکنون از VPN استفاده می‌کنند، در حالی که این نسبت برای افرادی که در دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی دولتی هستند، به بیش از 90 درصد می‌رسد. همچنین علی‌رغم محدودیت اینترنت چین، «استفاده از VPN در چین در سال 2023 تقریبا دو برابر شد.»
در حالی که هکرهای منتسب به این کشورها به غرب حمله می‌کنند، مسکو از این بی‌قانونی استفاده می‌کند تا مانند یک آتش‌افروز که به دنبال کنترل سیاست‌های آتش‌نشانی است، مقررات اینترنتی را مطالبه کند. در ابتدا، پوتین از مقررات چندجانبه فضای سایبری طفره رفت. در سال 2001، روسیه از تصویب کنوانسیون بوداپست، اولین معاهده بین‌المللی جرایم سایبری خودداری کرد و آن را «بیش از حد مداخله‌جویانه» دانست. در آخرین پیش‌نویس، کرملین شکایت کرد که این معاهده «از پادمان‌های حقوق بشر، بیش از حد اشباع شده است.»
یک معاهده کامل، بسیاری از کشورها را از حمله به غرب یا محدودسازی آزادی اطلاعات بازنمی‌دارد. با این حال، توانمند ساختن روس‌ها، چینی‌ها و دیگران، به منظور کنترل جهانی از طریق قوانین بین‌الملل و استفاده از سازمان ملل، آزادی را به عقب می‌اندازد و کرملین و چین را قادر می‌سازد تا مخالفان را هدف قرار دهند. لذا واشنگتن نباید اجازه دهد حواس‌پرتی فصل انتخابات، توجهش را از این موضوع منحرف کند چراکه موضوعات زیادی، در خطر است.
- ۰۳/۰۶/۲۶