ناگفته جدید از ماجرای انتخاب بانوی کارآفرین IT
علی اصلان شهلا - روزهای پایانی شهریورماه، دومین نمایشگاه و همایش همایش نقش آفرینی زنان در اقتصاد پایدار از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت برگزار شد و 100 بانوی کارآفرین برتر کشور معرفی شدند.
در میان این صد نفر، 4 بانوی کارآفرین حوزه فناوری اطلاعات نیز وجود داشتند. در این میان انتخاب برخی با سوالات و حواشی همراه بود که در ادامه به آنها پرداخته‌ایم. البته قصد داشتیم این گزارش را در همان روزهای پس از برگزاری همایش منتشر کنیم؛ اما صبر کردیم تا امکان گفت‌وگو با مسوول امور زنان و خانواده وزارت ارتباطات به عنوان مسوول شناسایی بانوان کارآفرین این حوزه فراهم آید.
انتخاب شایسته‌ترین‌ها؟!
در آیین اختتامیه دومین نمایشگاه و همایش نقش آفرینی زنان در اقتصاد پایدار، آزاده داننده رییس سابق سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران به عنوان کارآفرین برتر حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، تندیس، نشان و لوح سپاس از شهیندخت ملاوردی معاون رییس جمهور در امور بانوان، دریافت کرد. پس از وی نیز بهناز آریا، الهه عصاری و سادینا آبایی در رده‌های بعدی موفق به دریافت لوح سپاس برترین کارآفرینان حوزه ICT شدند.
این انتخاب‌ها پرسش‌هایی را در میان اهالی حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات برانگیخت؛ چرا که علاوه بر این بانوان به عقیده بسیاری، افراد شایسته دیگری نیز برای حضور در این فهرست وجود دارند. به ویژه آن که شاید برخی از بانوان انتخاب شده، با وجود سابقه درخور و شایسته‌ای که در حوزه فناوری اطلاعات دارند، نتوان کارآفرین به حساب آورد.
کارآفرین کیست؟
برای کارآفرینی تعاریف متفاوتی ارایه شده است که یکی از معمول‌ترین آنها این تعریف است: «کارآفرینی فرآیند یا مفهومی است که در طی آن فرد کارآفرین با ایده‌های نو، خلاق و شناسایی فرصت‌های جدید با بسیج منابع، به ایجاد کسب و شرکت‌های نو، سازمان‌های جدید و نوآور رشد یابنده مبادرت می‌ورزد. این امر توام با پذیرش خطرات است ولی اغلب منجر به معرفی محصول یا ارایه خدمات به جامعه می‌شود».
همان طور که از این تعریف برمی‌آید، ارایه ایده‌های نو، ایجاد کسب و کار یا شرکت تازه و خطرپذیری جزو ملاک‌های کارآفرینی است. اما شاخص‌هایی که برای انتخاب کارآفرین برتر در این همایش در نظر گرفته شده، کمی متفاوت به نظر می‌رسد. سرمایه ثبتی شرکت، وضعیت صلاحیت شرکت که با استعلام از شورای عالی انفورماتیک به دست آمده است، تعداد پرسنل، استانداردهای داخلی و بین‌المللی مدیریتی از قبیل ISOها و گواهینامه‌ها، برنامه‌های توسعه‌ای کسب‌و کار، میزان ارزآوری که با توجه به قراردادهای بین‌المللی و مبلغ آن به دست آمده است، رشد ارزآوری نسبت به سال قبل و نوآوری و خلاقیت معیارهای اصلی انتخاب بانوان کارآفرین حوزه فناوری اطلاعات بوده است.
با توجه معیارهای پذیرفته شده، قاعدتا شخصی که به صورت مشاور در حوزه فناوری اطلاعات فعالیت می‌کند و کارمند چندانی ندارد ، یا شخصی که خود کارمند در یک شرکت است، با وجود همه سوابق صنفی، نمی‌تواند کارآفرین به حساب بیاید.
توضیحات مشاور وزیر
وظیفه جمع‌آوری اطلاعات و معرفی بانوان کارآفرین به همایش نقش آفرینی زنان در اقتصاد پایدار برعهده سودابه رادفرد مشاور وزیر ارتباطات و مسوول امور زنان و خانواده وزارت ارتباطات، شرکت‌ها و سازمان‌های تابعه بود. وی در مورد نحوه انتخاب بانوان کارآفرین حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات به خبرنگار فناوران گفت: به همت وزارت صنعت، معدن و تجارت و با همکاری سایر دستگاه‌ها، بانوان کارآفرین برتر در حوزه‌های مختلف شناسایی و معرفی شدند.
وی افزود: برای انتخاب بانوان کارآفرین نیز فراخوانی اعلام و از آنها خواستیم در سایت مشخصی ثبت‌نام کنند. البته ما به ثبت‌نام در سایت قانع نشدیم و با همکاری سازمان‌های زیرمجموعه وزارت ارتباطات و نهادهایی مانند شورای عالی انفورماتیک و سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور بیش از 2 هزار بانوی کارآفرین در سطح کشور را شناسایی کردیم. این افراد واقعا کارآفرین بودند و برای مثال کارمندان نهادهای دولتی در این فهرست نیامده‌اند.
وی افزود: در نهایت اسامی 19 بانوی کارآفرین از سوی ما پیشنهاد شد و پس از تایید مهندس جهانگرد، این اسامی به کمیته علمی همایش اعلام شد و آنها با توجه به شاخص‌ها، این چهار نفر را برگزیدند.
وی در پاسخ به این سوال که جای برخی بانوان کارآفرین مطرح این حوزه در این فهرست خالی است گفت: این موضوع به دلیل همکاری نکردن آنها و عدم تحویل مدارک بوده است. برای مثال روی یکی از بانوان هم ما و هم مهندس جهانگرد بسیار نظر داشتیم. از یک ماه قبل بارها با ایشان تماس گرفته شد و خواستار تحویل مدارک شدیم اما ایشان حتی عکس خود را در سایت آپلود نکرد.
وی در پاسخ به این سوال که به نظر می‌رسد یکی از افراد انتخاب شده اصلا کارمندی ندارد که بخواهد کارآفرین محسوب شود گفت: ملاک ما برای انتخاب افراد مدارکی که ارایه دادند بود و قاعدتا نمی‌توانیم در میان 2 هزار بانوی کارآفرین، به تحقیق در مورد صحت مدارک همه افراد بپردازیم.
جای چه کسانی در لیست خالی است؟
با یک مرور سطحی روی بانوان کارآفرین معروف حوه فناوری اطلاعات و ارتباطات، می‌توان به اسامی زیادی دست یافت که به نظر می‌رسد شایستگی زیادی برای حضور در جمع بانوان کارآفرین برتر را داشته‌اند. افرادی که با تعاریف کارآفرینی نه تنها مطابقت دارند که در کار خود موفق بوده و نامی به هم زده‌اند.
نازنین دانشور موسس و مدیرعامل سایت تخفیفان یکی از این افراد است. او تجربه راه‌اندازی سوپر مارکت الکترونیکی را در کارنامه دارد، طرحی که به دلیل استقبال زیاد مردم از آن، شکست خورد اما زمینه تاسیس سایت بزرگ‌تری به نام تخفیفان را فراهم آورد. سایت تخفیفان نه تنها در حوزه کاری خود یکی از بهترین‌هاست که الهام بخش بسیاری از سایت‌های تخفیف در ایران بوده است.
فریبا مهدیون مدیرعامل شرکت سماتک فرد دیگری است که نبود نامش در این فهرست سوال‌برانگیز است. موسسه آموزشی سماتک تحت مدیریت مهدیون به یکی از بزرگ‌ترین موسسات آموزش فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشور بدل شده است.
نام گل‌مر بحری مدیرعامل شرکت پارس آتنا دژ نیز می‌توانست در این فهرست جای بگیرد. او با تاسیس شرکت پارس آتنا دژ زیر مجموعه گروه آتنا، این شرکت را ظرف مدت هشت سال از یک شرکت کوچک حوزه امنیت اطلاعات، به یکی از بزرگ‌ترین فعالان بازار بدل کرده است که انواع محصولات و خدمات امنیت شبکه و اطلاعات را عرضه می‌کند.
در میان کارآفرینان جوان‌تر نیز می‌توان به تبسم لطیفی بنیان‌گذار سایت مامان‌پز اشاره کرد. سایتی که در مدت زمان کوتاه فعالیتش، حسابی با استقبال مواجه شده و خوب بود برای تشویق بانوان جوان کارآفرین، نام او نیز در لیست قرار می‌گرفت.(منبع:فناوران)
در همین رابطه:تشویق کارآفرینان یا کاهش اعتماد عمومی؟