ور رفتن با تلگرام و شوک دوم فضای سایبری
علی شمیرانی - دوره زمانه عجیبی شده است. در ظاهر حجم اطلاعات و ابزارهای ارتباطی گسترده شده، اما در عمل گویی صدا به صدا نمیرسد و هر کس حرف خود را میزند و راه خود را میرود.
نمونههایش زیاد است، همین الان که پروژه شکستن شاخ تلگرام در جریان است شاهد نمونهای از یک آشفتگی و بیانضباطی در اطلاعرسانی هستیم که فارغ از بیتوجهی طرفین مخالف و موافق بستن تلگرام به نظرات یکدیگر، میتواند درس بزرگی باشد برای آماده شدن در مقابل شوک دوم فضای سایبری.
یک ماه و اندی است که هر روز با اخباری ضد و نقیض در مورد یک پیامرسان به نام تلگرام در حال بمباران هستیم. متولی فضای سایبری کشور ظاهرا شورای عالی فضای مجازی است، اما این تولیگری لزوما به جمعشدن مقامات در مکانی مشخص و تصویب یکسری باید و نباید خلاصه نمیشود. بلکه وظیفه اطلاعرسانی و زدن حرف آخر در این حوزه نیز به عهده این شورا است. وظیفهای که اهمیت آن دست کمی از وظیفه حیاتی و مهم ستاد مدیریت بحران کشور ندارد.
تجربه زلزله تهران پیش روی ماست و میدانیم که اگر ستاد مدیریت بحران کوچکترین ضعفی در ایجاد آرامش و اطلاعرسانی داشته باشد، نتیجهاش میشود تشویش اذهان عمومی، هجوم سراسیمه مردم به خیابانها، پمپ بنزینها و مبادی خروجی شهر که میتواند امدادرسانی به فاجعه زلزله در تهران را خود به فاجعهای بزرگتر تبدیل کند.
حالا فضای سایبری نیز از چنین قاعدهای مستثنا نبوده و هرگونه ضعف و اشکال در اطلاعرسانی صحیح و بههنگام میتواند باعث بروز بحرانهای متعدد و سرازیر شدن مردم، سرمایهها و کسبوکارها به سمت و سویی شود که خود میتواند تبدیل به بحرانی بزرگتر شود.
کشور ما اما هنوز با شوک دوم فضای سایبری مواجه نشده است، البته شاید چون هنوز وقت آن نشده تا با شوک دوم یعنی بحران "اخبار جعلی" مواجه شویم. معضلی که امروز دنیا با آن دست به گریبان است و حتی برخی آن را نقطه پایانی بر دموکراسی نیز مینامند. معضلی که عامل بروز هرج و مرجهای سیاسی، اقتصادی، امنیتی، اجتماعی و فرهنگی خواهد بود.
پدیده و معضل اخبار جعلی اما موضوعی فراملی و سازمانیافته محسوب میشود که میتواند در بزنگاههای خاص و با شوک، هر کشوری را با چالشهای گستردهای مواجه کند. آمریکاییها اما طعم آن را چشیدهاند و البته هنوز راه حلی برای آن نیافتهاند.
اکنون سوال اینجاست که با توجه به تجربههای موجود همچون زلزله تهران، یک ماه ور رفتن با تلگرام و آشفتگیهای ناشی از این موارد، آیا کشور برای مواجهه با شوک دوم تابآور شده و آمادگی لازم را دارد؟ (منبع:فناوران)