پاتک بازار موبایل به طرح رجیستری
مرحله دوم طرح رجیستری برای انواع گوشی آیفون از (سه‌شنبه) در حالی آغاز می‌شود که فعالان صنفی از افزایش قیمت‌ها و اطلاع‌رسانی نامناسب اجرای طرح سخن می‌گویند.
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی (رگولاتوری) از آغاز اجرای مرحله دوم طرح رجیستری برای انواع گوشی آیفون از فردا و تعمیم اجرای آن به سایر برندهای گوشی تا 45روز آینده خبرداد.
حسین فلاح جوشقانی از نصب هولوگرام روی جعبه گوشی‌ها سخن گفته و اعلام کرده است که مشتریان می‌توانند کد شناسه گوشی (IMEI) روی جعبه گوشی را به سامانه‌ای که به‌زودی اعلام می‌شود، ارسال کنند اما فروشندگان از وجود چنین کد، هولوگرام یا سامانه‌ای اظهار بی‌اطلاعی می‌کنند.
فعالان صنفی از ضعف اطلاع‌رسانی در مورد چگونگی رجیستر کردن گوشی‌های موجود در سطح مغازه‌ها گلایه دارند و بر فرصت‌طلبی برخی افراد برای روشن کردن گوشی‌های قاچاق پیش از آغاز اجرای رجیستری اذعان دارند. گرچه فروشندگان گوشی تلفن همراه معتقدند که اجرای درست این طرح می‌تواند پایانی بر سناریوی عرضه دو یا چند نرخی گوشی تلفن همراه در بازار در سایه گارانتی اصلی و غیراصلی یا گوشی‌های قاچاق باشد.
افزایش هیجانی قیمت آیفون
یک فروشنده رسمی گوشی تلفن همراه آیفون در پاساژ جمهوری در مورد تأثیر اجرای رجیستری در بازار به خبرنگار ما گفت: زمزمه‌های اجرای مرحله دوم رجیستری گوشی‌های برند اپل موجب افزایش 400 تا بیش از یک میلیون و 400هزار تومانی برخی انواع گوشی شده است به‌نحوی که قیمت آیفون 7پلاس 32گیگ از 2میلیون‌و790 به 3میلیون و 250هزار و آیفون ایکس 256گیگ دارای گارانتی از 6میلیون و 100 به 7میلیون و 500هزار تومان طی 2هفته اخیر افزایش یافته است.
حسین عبدلی ادامه داد: هنوز هیچ هماهنگی‌ای برای اجرای این طرح با فروشندگان گوشی تلفن همراه در سطح بازار نشده و مغازه‌داران از کدهای فعالسازی، هولوگرام روی جعبه و یا راه‌اندازی سامانه‌های ثبت گوشی تلفن همراه اطلاعی ندارند تا گوشی‌های آیفون را براین مبنا به مشتریان عرضه کنند.
به‌گفته وی، این شرایط موجب شده تا برخی واردکنندگان عمده که گوشی‌های قاچاق را در انبارها داشتند طی چند هفته گذشته با خرید عمده سیم‌کارت، باز کردن بسته‌بندی جانمایی سیم‌کارت و ری‌ست کردن آن، این گوشی‌ها را رجیستر کرده و دوباره با بسته‌بندی ماهرانه به‌عنوان گوشی نو به مشتریان عرضه و سودهای کلانی را به‌دلیل اختلاف قیمتی ایجاد شده در بازار به جیب زنند. وی با ابراز نگرانی از تأثیر اجرای این طرح بر بازار افزود: باید کدهای فعالسازی و هولوگرام از مدتی پیش به مغازه‌داران معرفی می‌شد تا در اجرای آن به هنگام فروش گوشی به مشتری با مشکلات احتمالی مواجه نشوند.
دود رجیستری در چشم بازار
یک فروشنده دیگر گوشی‌های برند اپل در بازار نیز با اشاره به تشدید رکود حاکم بر بازار طی چند‌ماه پس از مطرح شدن طرح رجیستری به خبرنگار ما گفت: اگر این طرح ناقص اجرا شود، دود آن به چشم کسبه‌ای می‌رود که در چند‌ماه اخیر به‌دلیل نبود مشتری قادر به پرداخت هزینه‌های چندین میلیون تومانی اجاره مغازه یا مالیات نبوده‌اند.
شهریار شمس نیز با گلایه از ضعف اطلاع‌رسانی در اجرای این طرح تأکید کرد: نه‌تنها اطلاعی از چگونگی اجرای رجیستری برای گوشی‌های اپل نداریم بلکه اکنون مبهم بودن وضعیت رجیستری گوشی‌های موجود در مغازه‌ها نیز به مشکلی برای فروشندگان تبدیل شده است.
چرا که امکان دریافت اسناد گمرکی از واردکنندگان عمده برای ثبت قانونی این گوشی‌ها را نداریم. به‌گفته وی، بسیاری از فروشندگان از ترس مشکلات احتمالی ناشی از رجیستر نشدن و قفل کردن گوشی‌های گران قیمت مانند آیفون ایکس از فروش آن چشم‌پوشی کرده و در انتظار سرنوشت اجرای رجیستری هستند.
با وجود این عبدلی تأکید کرد اجرای درست این طرح می‌تواند به مناقشه ناشی از اختلاف قیمتی گوشی‌های دارای گارانتی‌های مختلف یا قاچاق در بازار پایان دهد. این کار به نفع فروشندگانی خواهد بود که به سود قانونی و مصوب در فروش گوشی قانع هستند.
بلاتکلیفی40میلیون گوشی در سطح بازار
رئیس اتحادیه فروشندگان دستگاه‌های صوتی، تصویری، تلفن همراه و لوازم جانبی نیز با اشاره به اجرای تدریجی طرح رجیستری از 14آذرماه در مورد انواع گوشی و تجهیزات سیم‌کارت‌خور برند اپل به خبرنگار ما گفت: نگرانی‌هایی برای اجرای این طرح وجود دارد اما فراهم‌کردن زیرساخت‌های اجرای طرح تا 14آذرماه برعهده دستگاه‌های متولی است.
ابراهیم درستی با بیان اینکه به‌دلیل اجرا و رفع تدریجی نواقص طرح، رجیستری را با برند آیفون که سهم 10درصدی از بازار کشور دارد را آغاز کردیم، گفت: اجرای این طرح در مورد برندهایی مانند سامسونگ با 53درصد، هوآوی 17درصد و... که سهم قابل توجهی از بازار دارند در مراحل بعدی خواهد بود. ابراهیم درستی با بیان اینکه اکنون 40میلیون گوشی تلفن همراه در سطح بازار وجود دارد که 85درصد آن به‌صورت قاچاق وارد شده است، افزود:
نگرانی اصلی تعیین تکلیف این تعداد گوشی است حتی درصورتی‌که بخواهند آنها را با ارائه اسناد به گمرکات ثبت کنند به‌دلیل اینکه قبلا 85درصد نیاز بازار به گوشی تلفن همراه از قاچاق تأمین می‌شده، نیروی انسانی و تجهیزات کافی در گمرکات کشور وجود ندارد. نایب‌رئیس اتاق اصناف تهران با تأکید بر اینکه با اجرای رجیستری میزان واردات رسمی گوشی تلفن همراه نسبت به قبل چند برابر خواهد شد، گفت:
باید برنامه‌ریزی لازم برای انجام تشریفات قانونی و ترخیص سریع‌تر صورت گیرد تا از افزایش هزینه تمام‌شده واردات به‌دلیل خواب کالا در گمرکات جلوگیری و تأمین نیاز بازار نیز با مشکل مواجه نشود. درستی با تأکید بر اینکه برای تعیین تکلیف گوشی‌های موجود در بازار راهکارهای متفاوتی مانند فروش هرچه سریع‌تر این گوشی‌ها با قیمت کمتر تا قبل از اجرای طرح، رجیستر کردن این گوشی‌ها و فروش ارزان‌تر آن به مشتریان برای جلوگیری از زیان بیشتر فروشندگان، ثبت گوشی با پرداخت عوارض گمرکی و... وجود دارد که هرکدام با مشکلاتی مواجه است اما تلاش می‌کنیم تا حین اجرای طرح پیشنهادی را برای رجیستر شدن گوشی‌های موجود در بازار با ارائه شماره سریال آن از طریق اتحادیه به مسئولان ارائه کنیم.
وی افزایش قیمت گوشی‌های آیفون در بازار را حبابی دانست و در مورد تأثیر واردات رسمی بر قیمت تمام‌شده عرضه گوشی تلفن همراه افزود: از چندی پیش ارز مبادله‌ای گوشی تلفن همراه حذف شده است این در حالی است که با درنظر گرفتن تعرفه 6درصدی، مالیات 9درصدی و سایر هزینه‌ها، تعرفه واقعی ترخیص گوشی از مبادی قانونی به 20درصد می‌رسد که بخشی از این هزینه بنابر انصاف واردکنندگان به قیمت‌نهایی گوشی تلفن همراه در بازار تحمیل می‌شود.
جزئیات اجرای مرحله دوم رجیستری
حسین فلاح‌جوشقانی، معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات محورهای عمده اجرای مرحله دوم طرح رجیستری را چنین اعلام کرد:
هر گوشی یا تبلت سیم‌کارت‌خور که تا ساعت ۱۲ شب دوشنبه ۱۳ آذرماه در شبکه فعال شده باشد به‌عنوان گوشی مجاز شناخته می‌شود. پس از آن هر مدل گوشی یا تبلت برند اپل که وارد و در سامانه‌های گمرگی ثبت نشده باشد، سرویس نخواهد گرفت.
وزارت صنعت موظف است از مبدایی که گوشی وارد کشور می‌شود، چیزی تحت عنوان کد فعالسازی یا هولوگرام، روی جعبه آن نصب شود تا خریدار با داشتن کدفعال‌سازی، اطمینان داشته باشد که گوشی، قانونی است.
به گزارش همشهری، برای ثبت کدفعال‌سازی در شبکه مخابراتی باید کاربر در زمان خرید گوشی، با واردکردن سیم‌کارت، کدفعال‌سازی را به همراه شماره سیم‌کارت به سامانه‌ای که به‌زودی اعلام می‌شود، ارسال کند تا گوشی در شبکه به ثبت برسد.
در مواردی که گوشی خریداری شود اما خریدار قصد باز کردن و استفاده از آن را ندارد مشترک می‌تواند با دریافت کدفعال‌سازی از فروشنده، هر زمان که سیم‌کارت را درون گوشی انداخت با ارسال کد فعالسازی به شماره دستوری اعلام شده، آن را در شبکه فعال کند.
درصورتی که کاربر بدون فعالسازی، سیم‌کارت را درون گوشی قرار داده و آن را روشن کند، با پیام ثبت نشدن گوشی مواجه شده و برای ثبت آن در شبکه یک ماه فرصت دارد. در غیراین‌صورت، گوشی قاچاق است.
گوشی همراه گردشگران خارجی تا یک ماه قابل استفاده است و نیازی به فعالسازی و ثبت ندارد. اما مسافران ایرانی که همراه خود گوشی وارد می‌کنند باید با پرداخت عوارض گمرکی آن در سامانه گمرک فعال در مبادی فرودگاهی و گمرکات ثبت و کد فعالسازی دریافت کنند.
تصور اینکه گوشی به‌صورت قاچاق خریداری و بعد از آن با پرداخت عوارض، در گمرک و شبکه مخابراتی کشور ثبت و فعال شود، اشتباه است.
پس از اجرای مرحله دوم، تا یک‌ماه و نیم آینده تصمیم می‌گیریم که مرحله بعدی اجرای طرح برای کل بازار یا یک یا 2برند اعمال شود.