پاسخ منفی بازار کامپیوتر به لغو تحریم و کاهش نرخ دلار
فناوران - مریم عسگری - اگر چه در یک ماه اخیر شاهد ثبات تقریبی نرخ دلار آزاد بوده‌ایم و طی هفته گذشته هم اخباری قطعی در رابطه با لغو برخی از تحریم‌ها از سوی آمریکا اعلام شد. اما ظاهراً این اتفاق‌ها تغییری در وضعیت بازار کامپیوتر که روزهای بسیار بی رونقی را سپری می‌کند ایجاد نکرده است. به جز این موارد این قرار بر این شده است کالاهای اولویت دهم که شامل نوت بوک، تبلت و برخی از تجهیزات کامپیوتری می‌شود، مجددا از طریق مجاری ورودی رسمی‌ثبت سفارش شده و با ارز متقاضی (ارز آزاد با پرداخت حقوق گمرکی چهاردرصد و سود بازرگانی دو درصد) وارد بازار شوند. به عبارتی ثبت سفارش کالاهای کامپیوتری هم آزاد شد. اما این اتفاق هم تغییری در وضعیت بازار از لحاظ عرضه و تقاضا و همچنین قیمت ایجاد نکرده است. به طوریکه طی ماه گذشته و حتی روزهای اخیر شاهد ثبات قیمت و حتی در برخی از موارد رشد جزئی قیمت برخی از کالاهای کمیاب در بازار بودیم. این اتفاق با توجه به اینکه هر سال در این ایام بازار روزهای پررونقی را سپری می‌کرد برای خریداران وکارشناسان البته فعالان بازار نگران‌کننده است به نحوی که باید به دنبال راهکاری برای خروج بازار از این وضعیت بود.
اما چرا بازار کامپیوتر با آنکه روزهای سردی را سپری می‌کند همچنان به تغییراتی که در پی‌آمد واکنش مناسبی نشان نمی‌دهد؟
×× بازاری که باید پررونق باشد و نیست!
کاهش موجودی، عدم اطمینان فعالان صنفی به ثبات نرخ ارز و کاهش شدید تقاضا طی ماه‌های اخیر اصلی‌ترین دلایل بی رونقی بازار کامپیوتر عنوان شده است.
به گفته فعالان بازار، اگر چه نرخ دلار ثابت شده است،اما طی ماه‌های قبل به دلیل کاهش شدید تقاضا، میزان واردات در حجم چشمگیری کاهش یافته و همین موضوع منجر به کاهش موجودی در بازار شده است.
محمد سلیمانزاده یکی از فعالان بازار در این باره می‌گوید؛ به غیر از این مورد بسیاری از خریداران به هوای کاهش بیشتر قیمتها از خرید خودداری می‌کنند و به همین دلیل کسبه می‌ترسند برای واردات کالا اقدام کنند.
به گفته این فعال بازار؛ اینطور که پیداست ما بازار شب عید را از دست داده‌ایم و تنها برخی از کالاها نظیر تبلت‌های ارزان یا برخی از نمونه‌های خاص تبلت از سوی گروهی از خریداران خریداری می‌شوند.
محمد صادقی یکی دیگر از فعالان بازار هم با بیان این مطلب که ما پذیرفته‌ایم که بازار شب عید را از دست داده‌ایم گفت؛ تا پیش از این همه امید ما به رونق بازار شب عید بود. اما متاسفانه از رونق خبری نیست و گویا خواب زمستانی بازار تا اوایل تابستان سال آینده طول خواهد کشید.
فعالان بازار که معتقدند امکان کاهش قیمت وجود ندارد گفتند؛ مشکل اینجاست که حتی اگر قیمتها هم کاهش یابد هیچ کس برای خرید اقدام نمی‌کند. زیرا خریداران به کاهش 10 تا 20 هزار تومانی یا حتی 100 هزار تومانی راضی نمی‌شوند و انتظار بیشتری دارند که چنین چیزی مقدور نیست.
×× اقداماتی که ثمر ندارد
اگر چه بازار کامپیوتر تا پیش از انتشار خبر آزادسازی ثبت سفارش کالاهای کامپیوتری هم میزبان مدل‌های جدیدی به طور محدود بود، اما گویا انتشار خبر آزادسازی ثبت سفارش این کالاها تاثیری چندان در بهبود شرایط بازار نداشته است.
زیرا واردکنندگان همچنان کالاها را به طرق گوناگون طی ماه‌های گذشته به بازار عرضه می‌کردند (هر چند در حجم محدود).
به گفته یک واردکننده لپ تاپ؛ چنین اتفاقی ممکن است موجب شود تا در بازار شاهد رشد تنوع باشیم. زیرا تا پیش از این اکثرا کالاها از طریق دروازه‌های غیر رسمی‌وارد کشور می‌شدند و اینک با رفع این معضل کالاها از طریق گمرک وارد کشور می‌شوند.ولی مشکل اینجاست که خود گمرک امر واردات را تسهیل کرده و موجب می‌شود نه تنها واردکننده طی پروسه طولانی تری کالا را وارد کشور کند،بلکه هزینه‌های بسیاری به وی تحمیل می‌کند.
یکی دیگر از فعالان بازار هم گفت؛ فعلا که بازار نیازی به واردات بیشتر ندارد و همین کالا هم روی دست بازار مانده است. اما آزادسازی ثبت سفارش تاثیر چندانی بر قیمتها نخواهد داشت.
در این باره رئیس اتحادیه فناوران رایانه تهران هم به خبرگزاری فارس گفته است؛ آزادسازی واردات گروه اولویت 10 نمی‌تواند تاثیر زیادی بر بازار IT داشته باشد. زیرا با احتساب خواب سپرده در بانک برای دریافت ارز اتاق مبادله، دلار آزاد با دلار مبادله یکسان خواهد بود.
به گفته وی؛ اکنون آزاد سازی واردات گروه کالایی اولویت 10 و تخصیص ارز مبادله‌ای به این گروه، نمی‌تواند تاثیر زیادی بر این بازار داشته باشد. همچنان که در گذشته نیز اخذ ارز رسمی‌مورد استقبال واردکنندگان این حوزه قرار نگرفت.
وی در مورد دلایل این پیش‌بینی، توضیح داد: اکنون نرخ ارز اتاق مبادلات حدود 2600 تومان است؛ برای دریافت ارز رسمی، واردکننده باید حدود 2 ماه به میزان 130 تا 140 درصد ثبت سفارش سپرده ریالی بگذارد که با احتساب خواب سرمایه، در نهایت نرخ دلار آزاد با نرخ دلار اتاق مبادله برای واردکننده IT یکسان خواهد بود.
این در حالیست که بنابر اعلام گمرک جمهوری اسلامی‌ایران، واردکنندگان کالاهای اولویت نهم مجاز به ثبت سفارش بوده با ارز متقاضی هستند و این به معنی ارائه ارز مبادله‌ای به واردکنندگان نیست.
- ۹۲/۱۱/۲۸