ITanalyze

حسن سالک رضائی - اهمیت شبکه فیبر نوری کشور که اکنون با حدود ‪ ۶۵‬هزار کیلومتر طول در مسیرهای اصلی و فرعی، تقریبا تمامی ارتباطات بین شهری و بخش اعظم ارتباطات بین‌الملل صوت، تصویر و اینترنت را دربر می‌گیرد، انکارناپذیر است.

برای رسیدن به این مقدار شبکه تاکنون حدود ‪ ۶۶۰‬میلیارد تومان، طبق گفته وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات سرمایه‌گذاری شده است، با این حال این شریان حیاتی و راهبردی از بدو بنیاد در ایران در سال ‪ ۷۶‬با خطر آشکار و پنهانی به‌نام قطعیهای ناخواسته دست به گریبان بوده است.

طبق آمار شرکت ارتباطات زیرساخت این قطعیها در سال ‪ ۱۵۳ ،۸۴‬و در مدت سپری شده از سال ‪ ۱۶۱ ،۸۵‬مورد بوده است.

این تعداد پرشمار و رو به‌افزایش، اختلالهای بعضا طولانی‌مدت را در سامانه‌های ارتباطی صوتی، تصویری و اینترتی داخلی بویژه بین‌المللی ایران ایجاد می‌کنند که خسارات فراوان مالی و نیز معنوی دارد.

از جمله با قطع مسیر فیبرنوری جاسک - فجیره از ‪ ۱۱‬تا ‪ ۱۵‬آذرماه گذشته، حدود ‪ ۴۲‬درصد از ارتباطات صوتی و اینترنتی بین‌المللی ایران دچار اختلال شد.

مشابه این حادثه، ‪ ۹‬دیماه ‪ ۸۴‬رخ داد که پنج روز ادامه یافت و با توجه به اینکه این مسیر در آن زمان ‪ ۹۰‬درصد ترافیک ارتباطات بین‌الملل ایران را زیر بار داشت، شبکه اینترنتی با افت ‪ ۴۰‬و صوتی با افت ‪ ۸۰‬درصد مواجه شد.

عملیات تعمیراتی و عمرانی دستگاه‌های مختلف مانند ادارات راه، آب و فاضلاب، شرکت گاز و شهرداریها تا عوامل ناشناخته، مردم و لنگرکشتی از جمله عوامل قطع مسیر فیبر نوری جاسک - فجیره در زیر دریا، برشمرده شد و درصدهایی نیز برای میزان تاثیر آنها در قطعیها بیان شده است.

پاسخ مسوولان این بخش در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در برابر این پرسش که چرا تاکنون فکری برای کاهش شمار و جلوگیری از تکرار قطعیهای این شریان ارتباطی حساس، نشده بیشتر نبود قانون مدون برای حفظ حریم فیبرنوری" است.

لایحه‌ای حدود یک سال و نیم پیش با عنوان "صیانت از حریم فیبر نوری کشور" از سوی دولت وقت تقدیم مجلس شد تا پس از تبدیل به قانون، حریم خاصی برای این شبکه در نظر گرفته شود و مسببان قطع شبکه نیز باید هزینه‌های ارتباط مجدد آن را بپردازند.

این لایحه تاکنون در میان لوایح و طرحهای مختلف در اولویت، منتظر تصویب باقی مانده است و "رمضانعلی صادق‌زاده" رییس کمیته مخابرات و نایب رییس کمیسیون صنایع و معادن مجلس می‌گوید علت چنین وضعیتی، تقدیم این لایحه به مجلس بدون قید فوریت بوده است.

لایحه حریم فیبر نوری این بار با قید فوریت به مجلس می‌رود

.......................................................
"محمد تقی ظهوری‌فر" مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت در گفت وگو با خبرنگار حوزه ارتباطات ایرنا، از پیشنهاد تصویب لایحه جدیدی در این‌باره در کمیسیون زیربنایی دولت در هفته گذشته اما با قید فوریت، خبر داد.

ظهوری‌فر ادامه داد: این لایحه پس از تایید در هیات دولت، برای تصویب به مجلس ارسال می‌شود ولی از اینکه چه هنگامی این لایحه در دستور کار هیات دولت قرار گیرد، آگاهی ندارم.

دکتر "صمد مومن‌بالله" معاون حقوقی و امور مجلس وزارت ارتباطات نیز به خبرنگار ایرنا گفت: با ارسال نامه‌ای به معاون اول رییس جمهوری، تسریع در تصویب لایحه صیانت از حریم فیبر نوری در هیات دولت و ارسال آن به مجلس را خواستار خواهیم شد.

وی افزود: ضرورت طرح این درخواست، جلوگیری از وارد شدن خسارت زیادی است که هرلحظه به این سرمایه ملی آسیب می‌زند و مثلا مردم عادی مانند کشاورزان و ادارات مختلف، حفاریها و نصب علائمی در کنار جاده‌ها، سبب ایجاد این مشکلات می‌شوند.

مومن‌بالله گفت: باید حفاظت از حریم فیبر نوری را بصورت قانون درآوریم تا افراد و دستگاههای مختلف پیش از انجام اقدامات، حریم آن را حفظ کنند و اگر خسارتی زدند، هزینه را جبران کند که این امر اجتناب ناپذیر است.

وی با ذکر اینکه باید فیبر نوری به‌عنوان یک سرمایه ملی دیده شود زیرا تمامی ارتباطات داخلی و بخش اعظمی از ارتباطات خارجی کشور را تامین می‌کند انجام می‌شود، افزود: اگر این ضرورت احساس شود که حریم جاده‌ها مربوط به یک سازمان خاص نیست، آنگاه برای فیبر نوری هم در کنار جاده‌ها حریمی خاص و محفوظ تعیین می‌شود و این شبکه مثلا در بیابانهایی که دسترسی به آنها نیست، نصب نمی‌شود.

معاون حقوقی و امور مجلس وزارت ‪ ICT‬در پایان گفت: به کمیسیون فرعی زیربنایی دولت، پیشنهاد دادیم در کنار جاده‌ها، دو متر حریم برای فیبر نوری در نظر گرفته شود که باید همکاران در وزارت راه، بپذیرند ولی برخی دوستان در این وزارتخانه با این امر مخالفت می‌کنند.

از سوی دیگر عامل دوبار قطع فیبر نوری حساسی چون مسیر زیردریایی جاسک - فجیره که هنوز بخش اعظم ارتباطات بین‌الملل ایران از طریق آن انجام می‌شود عملکرد نامطلوب پیمانکار خارجی عنوان می‌شود که این فیبر را در عمق مناسبی دفن نکرده است.

برای مسیر جدید فیبر نوری، یک پیمانکار ایرانی برای احداث مسیر جدید فیبر نوری در زیردریا انتخاب شد اما "وفا غفاریان" رییس هیات مدیره شرکت مخابرات ایران امروز (چهارشنبه) به خبرنگار ایرنا گفت: این پیمانکار در انجام تعهدات خود تاخیر فراوان داشته و شرکت ارتباطات زیرساخت از آن خلع ید کرده است.