ITanalyze

irandoc.ac.ir- پویا فوده - با بوجود آمدن شبکه های کامپیوتری بزرگ در دهه هفتاد نیاز به روش های اجرای برنامه ها تحت شبکه آشکار گردید و فراخوانی پروسیجرها از راه دور (RPC) نخستین پاسخ به این نیاز بود. در سالهای اخیر رویکرد جدیدی در مقابل این روش مطرح گردیده است. در برنامه ریزی از راه دور (RP) بجای صدا زدن یک تابع با ارسال پارامترها و انتظار برای دریافت پاسخ ، متن برنامه یا پروسیجر اجرایی به همراه کلیه داده های مورد نظر به ماشین مقصد ارسال میگردد. این کد پس از اجرا در ماشین مقصد نتیجه حاصل شده را بازمیگرداند. ایده عامل های متحرک برپایه برنامه ریزی از راه دور بنا گردیده است.

تجارت الکترونیکی از موضوعاتی است که در سال‌های اخیر مورد استقبال فوق‌العاده‌ای قرار گرفته است و این امر ضرورت انجام تحقیقات بیشتر برای یافتن راهکارهای جدید در این زمینه را نشان میدهد. در این مقاله ما پس از شناخت دقیق مدل ها و معماری های معرفی شده برای عامل های متحرک ، به معرفی طرح بازار الکترونیکی خواهیم پرداخت.

در این طرح بجای روش فعلی که در آن خریدار با جستجوی سایت های متعدد و مشاهده شرایط فروشندگان مختلف– از جمله قیمت ، زمان ارسال و غیره– برای یافتن فروشگاه مطلوب خود زمان زیادی را صرف مینماید ، عامل متحرک خود را برای منظور و سرکشی به سایت‌های فروشندگان بالقوه گسیل می‌نماید و در نهایت با بازگشت عامل متحرک به نزد وی ، از نام فروشگاه های الکترونیکی که کالای مورد نظر را با بهترین شرایط عرضه مینمایند آگاه میشود.

کلیدواژه ها: عامل متحرک ، حرکت ، ملاقات ، عامل ثابت ، بازار الکترونیک ، فروشنده ، خریدار

Keywords: Mobile Agent, Travel, Meeting, Stationary Agent, E-Bazar, Supplier, Buyer
مقدمه

دو رسته از دکانهای بسیار در برابر یکدیگر که غالبا سقفی آنها را بهم پیوند میدهد, میدان داد و ستد, کلمه ای فرانسوی که از پرتقالی گرفته شده و پرتقالیان نیز از ایرانیان گرفته اند.(شرح کلمه بازار , دهخدا)

کسانی که امروزه در کسوت خریدار به بازار میروند سه گروه اند. اول کسانی که میدانند چه میخواهند و میدانند که باید آنرا از کجا بخرند. این گروه پس از ورود به بازار مستقیما به فروشگاه مورد نظرشان مراجعه مینمایند. دوم کسانی که نمیدانند چه میخواهند آنها بدون اینکه کالای خاصی مد نظرشان باشد در فروشگاه های مختلف به جستجو میپردازند و اگر چیزی نظرشان را جلب نمود خرید میکنند. و گروه سوم کسانی هستند که میدانند چه میخواهند ولی نمیدانند آنرا از کجا بخرند. این افراد در میان فروشگاه های مختلف به دنبال فروشگاهی میگردند که بهترین شرایط را (از لحاظ داشتن جنس , مناسب بودن قیمت , کیفیت وغیره ) داشته باشد. شاید زمانی که در بازار لوازم‌یدکی اتومبیل به‌دنبال قطعه‌ای کمیاب هستید و یا در شب‌تعطیلی با تلفن‌های مکرر به‌دنبال رستورانی بگردید که حاضر شود برای شما پیتزا بفرستد نیاز های این گروه را بهتر درک کنید.

تجارت الکترونیک فرآیندی است که تمام مراحل خرید از نمایش و معرفی کالا تا دریافت و چانه زنی بر سر قیمت و پرداخت وجه را پوشش میدهد.

تجارت الکترونیک برای خریداران گروه اول تسهیلات فراوانی را پدید می آورد. شخص به وب سایت فروشنده مراجعه کرده و مراحل خرید کالا و پرداخت وجه را طی میکند. در مورد گروه دوم خرید الکترونیکی انتخاب چندان مناسبی نیست. گر چه به نظر میرسد که با گشت و گذار در میان وب سایت ها میتوان چیزهایی برای خرید یافت , جستجو در میان بازار های سنتی دارای کیفیت دیگری است و به همین دلیل هم پیش بینی میشود که بازار الکترونیک هرگز بطور کامل جایگزین بازار های سنتی نخواهد شد.

اما تمرکز ما در اینجا بر گروه سوم است. کسانی که بدنبال جنس خاصی در بازار الکترونیک هستند. در حال حاضر چنین خریدارانی به روشهای مختلفی اقدام میکنند. در صورتی که میتوان با رجوع به حافظه وب سایتهای فروشنده ، فروشنده احتمالی را حدس زد و یا با سرزدن به وب سایت رسمی تولید کنندگان , فروشندگان را پیدا کرد. همچنین موتور های جستجو میتوانند در این مورد به خریداران کمک کنند. اما در مورد اجناسی که توسط فروشندگان متعددی ارائه میشوند نمیتوان به یافتن بهترین فروشنده امیدوار بود و با صرف وقت زیاد و بازدید از چندین وب سایت بایستی یکی از آنها را انتخاب نموده و از بقیه صرفنظر کرد..

استفاده از عامل های متحرک در تجارت الکترونیک باعث میشوند بجای اینکه مشتری جهت یافتن فروشنده ای که کالای مورد نظرش را با بهترین شرایط عرضه مى‌نماید در بین فروشگاه ها سرگردان شود، عامل متحرک خود را برای این امر به فروشگاه‌های متعدد اینترنتی گسیل میدارد.

ما در اینجا مجموعه ای از فروشگاه های متنوع الکترونیکی -که علاوه بر روش معمول خود- قادر به سرویس دهی عامل های متحرک هستند را بازار الکترونیک مینامیم.
عامل های متحرک

رویکرد جاری

امروزه مهمترین اصل در سازماندهی شبکه های کامپیوتری اجرای روال ها از راه دور است ( (Remote Procedure Calling) (RPC

در‌دهه هفتاد اجرای روال‌ها از راه دور مطرح شد ، بدین صورت که در ارتباط بین کامپیوتر ها , یک کامپیوتر بتواند روالی را در کامپیوتر دیگر به اجرا در آورد. هر آنچه در شبکه منتقل میشود یا درخواست اجراست و یا پاسخ درخواست اجرا. هر درخواست محتوی اطلاعاتی جهت پارامتر های اجرای برنامه و هر پاسخ محتوی اطلاعات نتیجه میباشد. این روال برای کامپیوتری که درخواست اجرای آنرا دارد داخلی محسوب میشود.

شکل 1 : اجرای روال ها از راه دور
دو کامپیوتری که از الگوی اجرای روال ها از راه دور پیروی میکنند‌در‌مورد روال های قابل اجرا و نوع پارامتر ها و نتایج قبلا هماهنگ شده اند. موافقتامه آنها جهت این هماهنگی پروتکل نامیده میشود.

هر کامپیوتر استفاده کننده نیازش را با اجرای متوالی تعدادی روال از راه دور در کامپیوتر سرور برآورده میکند. هر تماس شامل درخواست استفاده کننده و پاسخ سرور است. مثلا برای درخواست حذف تمام فایل های موجود در فایل سرور که دو ماه از تاریخ ثبت شان میگذرد ممکن است کامپیوتر استفاده کننده در یک تماس لیست تمام فایلها را تقاضا نماید و در تماس هایی دیگر اسامی فایلهای حذفی را اعلام نماید. در این حالت کامپیوتر استفاده کننده خود در مورد عمر فایلها تصمیم میگیرد و برای حذف n فایل به تبادل 2(n+1) پیام نیاز است.

مشخصه برجسته روش اجرای روال ها از راه دور این است که هر تراکنش بین استفاده کننده و سرور دارای دو بخش است : درخواست اجرای روال از سرور و پاسخی که سرور تولید کرده است. بنابراین یک تراکنش فعال نیاز به یک ارتباط شبکه ای فعال دارد.

رویکرد جدید

برنامه ریزی از راه دور (RP) (Remote Programming) بعنوان یک جایگزین برای روش اجرای روال از راه دور مطرح گردید. این مدل نه تنها بایستی امکان اجرای روالها از راه دور را فراهم کند بلکه باید امکان ایجاد روال ها را هم بوجود آورد. هر پیام که بوسیله شبکه منتقل میشود شامل روالی است که کامپیوتر مقصد باید به اجرا در آورد و اطلاعاتی که آرگومان های روال محسوب میشوند ، میباشد.

شکل 2 : برنامه ریزی ازراه دور
دو کامپیوتری که در ارتباط شان از الگوی اجرای روال ها از راه دور پیروی میکنند در مورد دستورات مجاز در روال ها و همینطور انواع مختلف داده به توافق رسیده اند. به این توافقنامه زبان میگویند. زبان مجموعه دستورالعمل هایی است که روال را قادر به تصمیم‌گیری، محاسبه و تغییر حالت و فراخوانی سایر روالهای آماده میسازند. این روال ها برای اجرا کننده محلی محسوب میشوند. روال و حالت آن ، عامل متحرک نامیده میشوند تا نشان داده شود که آنها در کامپپوتر فرستنده شناخته شده اند حتی وقتی که در کامپیوتر گیرنده قرار دارند.

در ابتدا کامپیوتر کاربر جهت انجام کاری روی سرور ، روالی برای آن ارسال میکند که در آن آنچه بایستی به انجام برسد آمده است (مثلا حذف) مبنی بر حالتی که وجود دارد (مثلا عمر بیش از دو ماه). حذف فایل های قدیمی –صرف نظر از اینکه چند تا هستند- فقط نیاز به انتقال یک پیغام بین کامپیوتر ها دارد. عامل - نه کامپیوتر- کاربر موظف به پیدا کردن فایلهایی است که باید حذف شوند.

نکته برجسته در برنامه ریزی از راه دو این است که کامپیوتر کاربر و سرور میتوانند بعد از انتقال عامل بدون استفاده از شبکه در حال تراکنش باشند. به زبان دیگر یک تراکنش فعال نیازی به یک ارتباط شبکه ای فعال ندارد. نتایج حاصل از این واقعیت بسیار گسترده است.

مکانها

هر یک از بخش هایی که روال در آن به اجرا در می‌آید یک مکان نامیده میشود. مکان ها ممکن است از نظر فیزیکی در کامپیوتر های مجزا و یا بر روی یک کامپیوتر وجود داشته باشند. برای مثال در بازار الکترونیک هر یک از فروشگاه ها یک مکان محسوب میشوند.

عامل ها

برنامه ها بصورت مجموعه ای از عامل ها مدل میشوند. عامل ها در هر لحظه مکان های خاصی را اشغال میکنند ولی میتوانند از مکانی به مکانی دیگر منقل شوند. عامل‌ها مستقل از روال‌هایی هستند که توسط آنها به اجرا در میآیند.

شکل 3 : عامل های متحرک

حرکت

عامل ها میتوانند از مکانی به مکان دیگر –هر قدر دور- حرکت کنند. حرکت علامت مشخصه برنامه‌ریزی از راه دور است.حرکت به عامل اجازه میدهد که سرویسی که از راه دور درخواست شده را اجرا نماید و بعد به جای اولش برگردد.

یک برنامه معمولی که مثلا به زبان C نوشته شده باشد قابل انتقال نیست چرا که تمام روال ها و حالت آن غیر قابل حمل اند. اما یک عامل میتواند از جایی به جای دیگر منتقل و اجرا شود چرا که زبان و ساختاری که عامل با آن طراحی شده است اجازه این انتقال را میدهند و حالت و اطلاعات عامل هم همراه آن انتقال میابند.

ملاقات ها

عامل ها قادر اند که در یک مکان با هم ملاقات کنند. ملاقات بدین معنی است که عامل هایی که در یک کامپیوتر هستند بتوانند روال های یکدیگر را فراخوانی کنند.

هدف نهایی عامل ها از حرکت انجام ملاقات است. یک عامل ممکن است به مکانی در سرور حرکت کند تا آنجا با عامل ثابتی که نیازهایش را بر می آورد ملاقات نماید. [8]

معماری های متداول عامل های متحرک

ما برای این بحث چهار معماری و پیاده سازی متداول عامل متحرک را برگزیده ایم. لازم به ذکر است تمامی این سیستم ها با جاوا پیاده سازی گردیده اند و از میان آنها تنها اسمارت کد برنامه خود را در اختیار عموم قرار داده است. [7]

اسمارت(SMART)

ونگ [9] در سال 2001 سیستم‌عامل‌های‌متحرک مطیع را منتشر کرد که عامل های متحرک گسترش پذیر با تکنولوژی مطمئن (Scalable Mobile And Reliable Technology)" اسمارت" نام گرفت. این معماری شامل چهار لایه است که در ماشین مجازی جاوا ساخته شده اند. شکل a4 نمای ساده ای از این معماری را نشان میدهد.

پایین ترین لایه شامل ناحیه ناحیه مدیریت و سیاستهای امنیتی میگردد. ناحیه مدیریت از مدول جستجوگر برای نامیدن سرویس ها در ناحیه مدیریتی و لایه های بالاتر بکار میروند.لایه بالاتر لایه عامل ها است. عامل های متحرک میتوانند در این لایه ایجاد شوند ، مهاجرت کنند و یا خود را نابود نمایند.سومین لایه از پایین محیط اجرا است که شامل یک یا چند مکان میشود که هر مکان میتواند شامل چند وظیفه باشند.بالاترین لایه میانجی عامل هاست که رابط اجرائی عامل های نوشته شده با اسمارت را فراهم میکند.

دی ایجنتس(D'Agents)

گری [3] سیستم عامل های متحرک دی‌ایجنتس (که قبلا Tcl خوانده شده بود) را به منظور پشتیبانی از پایگاه های داده توزیع شده و نمایش کارائی عامل های متحرک منتشر کرد.

این معماری دارای پنج لایه است. پایین ترین لایه TCP/IP است که برای برقراری ارتباط بین دستگاه ها بکار میرود. لایه بعد که لایه سرور نامیده میشود بر روی تمام سرور هایی که عامل های متحرک را میپذیرند قرار میگیرد. این بخش با روش چند نخ (Multi thread) عامل های متحرک متعدد را بر روی یک برنامه واحد میپذیرد در حالی که هر عامل مشغول انجام برنامه خود میباشد. لایه سوم کتابخانه ++C را در خود دارد باعث کارکردن عامل میشود. چهارمین لایه محیطی برای اجرا با پشتیبانی سه زبان پدید می‌آورد (Java,Tcl,Scheme). هر محیط اجرا دارای یک مترجم/ماشین مجازی برای این زبان هاست ، ریشه مسیر قادر به اجرای توابع کتابخانه ای++ C ‏، ضبط کننده مسیر برای ایجاد انتقال پذیری و مدلی امنیتی برای محدود کردن دسترسی به منابع میباشد. خود عامل ها در بالاترین لایه تعریف میشوند. شکل b4 این معماری را نشان میدهد.

گراس هوپر(Grasshopper)

گراس هوپر یک معماری پیاده شده بر اساس استاندارد مسیف(MASIF) است که از تولید و اجرای عامل های متحرک پشتیبانی میکند. معماری گراس هوپر [6] با دو لایه متمایز میگردد. محیط اقامت عامل های توزیع شده در بالا است.در شرایطی که که لایه پایین شامل محیط پردازش توزیع شده میباشد. یک میزبان معمولا در محیط عامل های توزیع شده شامل آژانسی است که به خدمات پایه دسترسی دارد. خدمات پایه شامل جستجوگر و سیستم عامل های متحرک آن و هم تراز شماری از سرویس های هسته سیستم میباشند. سرویس های هسته شامل اجرا ، انتقال ، مدیریت ، ارتباطات ، امنیت و نامگذاری ماشین ها است. خدمات توسعه یافته شامل رابط ها با وسایل جانبی ، توابع کنترل برنامه و رابط گرافیکی کاربر است. شکل c4 نمای ساده ای از گراس هوپر را نشان میدهد.

اجلتس(Aglets )

ابتکار اجلتس [4] احتمالا یکی از بهترین پروژه ها در ارتباط با عامل های متحرک است. این معماری دارای دو لایه و دو رابط برنامه سازی است که برای دسترسی به توابع هر لایه طراحی شده اند. لایه اجرایی (بالایی) شامل یک هسته و بدنه ای است که مکانیزم‌های بنیادی زیر را برای اجرای اجلت ها فراهم میکند: سریال سازی و خارج کردن از سریال سازی ؛ بارکردن کلاس و انتقال؛ مدیریت رفرنس ها و دورانداختن رفرنس های بلااستفاده؛ مدیریت ثبات سیستم؛ محاظت کد ها و نگهداری میزبان ها و عامل ها (اجلت ها) از اعمال مغرضانه. این سرویس ها از طریق رابط برنامه سازی در این لایه تعریف میشوند.لایه ارتباطات (پایینی) از یک رابط برنامه سازی ارتباطی که دارای متدهایی برای تولید و ارسال عامل ها، پیگیری عامل ها، و مدیریت عامل ها در یک نظام مستقل از پروتکل است میباشد.

چرخه زندگی اجلت ها چنین است: در ابتدا یک اجلت جدید باید مدل سازی شود. این کار میتواند با ساخت یک الگوی جدید و یا کپی برداری از یک اجلت موجود انجام پذیرد. در حین ساخت عامل میتواند از سرور محلی ارسال گردد و یا در یک دستگاه ذخیره سازی جانبی برای فعال سازی در آینده ، ذخیره شود. عامل میتواند خود را به سروری منتقل کند که سبب معلق شدن اجرا ، سریال کردن موقعیت داخلی و سپس انتقال به مقصد گردد. در گیرنده ، عامل با توجه به اطلاعاتی که دریافت میکند نوسازی میشود و نخ (Thread) جدیدی برای اجرا به آن نسبت داده میشود. در شکل d4 میتوان نمای ساده ای از این مدل را مشاهده کرد.

شکل 4: مقایسه معماری های متداول
معرفی بازار الکترونیک

بازار الکترونیک از چهار عامل تشکیل میشود

1-سایت سرویس‌دهنده به مشتریان 2- عامل های متحرک 3- فروشگاه های عضو بازار 4- سایت مرکزی

سایت سرویس دهنده به مشتریان

این سایت با دریافت مشخصات کالای مورد نظر خریدار وظیفه پیدا کردن و معرفی فروشنده را بر عهده دارد. خریدار میتواند پس از اعلام درخواست ، ارتباط خود را با شبکه قطع نماید و اطلاعات فروشندگان در ارتباط بعدی وی با سایت مشتریان در اختیارش قرار خواهد گرفت.

در این سایت هر خریدار بالقوه دارای یک شناسه و کلمه عبور میباشد. همچنین بانک اطلاعاتی موجود در سایت شامل لیست تمام اجناس ممکن برای خرید و فروشندگان احتمالی این اجناس است. هر کالا دارای یک کد ده رقمی واحد است. فرضا کد 132-1-114-13-2 نمایانگر پرینتر لیزری HP1200 ساخت فرانسه است. که عدد 132 نمایانگر دسته کلی جنس (پرینتر لیزری) , 0 نمایانگر زیر مجموعه(1= پرینتر ساده , 2 =پرینتر اسکنر دار و غیره) , 114 کارخانه سازنده (HP) , 13 مدل آن (1200) و رقم 2 زیر مجموعه آن مدل (ساخت فرانسه) میباشد. البته خریدار مجبور به تکمیل تمامی این اطلاعات نیست و اگر از قسمت لوازم کامپیوتری پرینتر لیزری و سپس نوع ساده آنرا انتخاب و بعد کارخانه HP را انتخاب نماید، عامل متحرک با ارسال کد 132-0-114 تمام پرینتر های لیزری ساده HP را جستجو خواهد کرد.

خریدار بجز کد کالا پارامترهای دیگری را نیز مشخص میکنند این پارامتر ها عبارتند از تعداد مورد نیاز ، قیمت حداکثر ، پارامتر مکان خریدار و حداکثر زمان ارسال. بغیر از کد کالا و پارامترها ، لیست فروشندگان بالقوه کالا (مثلا فروشگاه هایی که پرینتر میفروشند) همراه عامل شده به اولین فروشنده احتمالی ارسال میگردد.

عامل های متحرک

عامل متحرک با پارامتر هایی که ذکر گردید سفر خود را آغاز مینماید. در طی این سفر عامل از سایتی به سایت دیگر مراجعه کرده و پارامتر هایش را عرضه مینماید. در صورتی که سایت فروشنده حداقل انتظارات خریدار را بر آورده سازد پیشنهاد فروش شامل قیمت و ترتیب پرداخت و زمان حمل را به عامل متحرک ملحق مینماید. اگر هم فروشنده کالا را نداشته باشد و یا قادر به تامین نظر مشتری نباشد پیامی مبنی بر رد درخواست ضمیمه عامل نموده و آنرا برای فروشنده بعدی ارسال مینماید.

فروشگاه های عضو بازار

هر فروشگاه الکترونیکی برای خود واحدی مستقل است که ممکن است قبل از پیوستن به بازار هم وجود داشته باشد. هدف ایجاد بازار الکترونیک اینست که بدون ایجاد هیچ گونه تغییری در ظاهر این سایتها و حداقل تغییر در بانک اطلاعاتی آنها بتوان آنها را وارد بازاری نمود که مشتری به سادگی بتواند فروشندگان کالای مورد نظرش را بیابد.

نخستین تغییر لازم افزودن کد واحد به بانک اطلاعاتی فروشندگان برای هر یک از کالا‌های موجود است. این فیلد جدید کلید اصلی جدول نیست ولیکن برای تمام کالای مشابه در فروشگاه های مختلف یکسان است.

سایت فروشنده بایستی دارای برنامه‌های اضافی جهت دریافت , ارسال و ایجاد ارتباط با عامل های متحرک باشد. این برنامه (عامل ثابت) میتواند به روش های مختلف و یا زبانهای برنامه سازی متفاوت تهیه شود و آنچه مهم است اینست که برنامه عامل (که فرمت آن استاندارد است) را دریافت کند و پس از افزودن پاسخ خود ، آنرا به فروشنده بعدی ارسال نماید.

بدیهی است این برنامه ها در دسترس کاربر نیستند و فقط عامل‌های متحرک به‌آنها رجوع مینمایند. بنابراین سایت ضمن حفظ ظاهر قبلی و سرویس دهی به سایر مشتریان خود , به بازار الکترونیک هم سرویس میدهد.

سایت فروشنده علاوه بر پاسخ دهی به عامل ها میتواند از آنها آمار بگیرد. این آمار خصوصا در مورد حجم تقاضا برای اجناسی که فروشنده آنها را موجود ندارد و یا قادر به ارضای نیاز های خریداران نیست جهت تصمیمات بعدی (مثلا خریداری جنس جهت عرضه و یا تعدیل قیمت آن) مفید است.

سایت اطلاعات مرکزی

گرچه تمام تراکنش ها بین سایت های فروشندگان و خریداران نیازی به واسطه ندارند ولی جهت هماهنگی به یک بانک اطلاعاتی مرکزی نیاز است.

تخصیص کد واحد به هر کالا توسط سایت مرکزی انجام میشود. همچنین فروشندگان بالقوه اطلاعات خود را در سایت مرکزی به ثبت میرسانند و سایت های خریدار اطلاعات مربوط به این امر را از سایت مرکزی دریافت میکنند. تخصیص امضای الکترونیک به سایت های فروشندگان و مشتریان و انتقال امن کلید اختصاصی و در پخش کلید عمومی وظیفه دیگر سایت اطلاعات مرکزی است.

هیچیک از سایتها نیازمند به ارتباط دائم با پایگاه مرکزی نیستند وکافی است هر از چندی (مثلا روزی یک بار) اطلاعات خود را با پایگاه مرکزی همسنگ نمایند.

به روز رسانی اطلاعات پایگاه مرکزی توسط فروشندگان و همچنین به روز رسانی پایگاه داده خریداران از روی پایگاه داده مرکزی بدون دخالت عامل های متحرک صورت میپذیرد. برای به روز رسانی پایگاه مرکزی میتوان برای فروشندگان پنلی در نظر گرفت که اطلاعات خود را در آن وارد نمایند . همچنین پایگاه مرکزی میتواند هر از چندی با برقراری ارتباط با سایت فروشندگان اطلاعات خود را به روز نماید.

امنیت بازار الکترونیک

در سیستم بازار الکترونیک امنیت به معنای محرمانگی وجود ندارد بدین معنا که هر فروشنده میتواند از محتوای پیشنهادات فروشندگان متاخر ، مطلع شود.این روش علاوه بر ایجاد امکان رمزگذاری نامتقارن مزیت دیگری نیز دارد. فروشنده میتواند با ارزیابی سایر پیشنهادات ، پیشنهاد خود را درج کند. پیش فرض ما این است که بازار الکترونیک برای خرید های غیر کلان طراحی گردیده و برای مناقصه ها مناسب نیست.

عامل متحرک بصورت یک قطعه کد و به همراه جداول داده – که شامل پیشنهادات فروشندگان قبلی است- بین سایت های مختلف فروشنده منتقل میشود. در صورتی که تدابیر امنیتی لازم اندیشیده نشود ، هر یک از فروشندگان قادر خواهند بود تغییراتی در پیشنهادات فروشندگان قبلی و یا کد دستورات ایجاد نمایند که این امر برای از میدان به در کردن رقبا کاملا محتمل است.

رمز گذاری نامتقارن

در رمز گذاری معمولی – یا متقارن- یک کلید برای رمزگذاری وجود دارد و از همان کلید هم برای خارج کردن متن از رمز استفاده میشود. اما در رمز گذاری نامتقارن از دو کلید مجزا برای این منظور استفاده میشود.به بیان دیگر در روش رمزگذاری نامتقارن متن رمز شده فقط توسط دارنده کلید اختصاصی قابل ایجاد است اما از رمز در آوردن آن توسط کسانی که کلید عمومی را در اختیار دارند (همه افراد) ممکن است.

امضای الکترونیک

سایت خریدار پس از تعیین کالای مورد نیاز ، آنرا به کد تولید شده می افزاید و نام فروشندگان احتمالی ، همچنین تاریخ و زمان ساخت عامل و یک عدد تصادفی را در جداول مربوطه درج مینماید.این اطلاعات با کلید اختصاصی خریدار رمز میگردند و حاصل این رمز گذاری نیز در عامل درج میگردد.

هر فروشنده نیز که پیشنهادی برای فروش دارد به همین روش پیشنهاد خود را در عامل درج و سپس امضا مینماید. حتی اگر فروشنده ای پیشنهاد قابل ارائه ای نداشته باشد نیز موظف به امضای عامل متحرک است. این امر جهت جلوگیری از حذف کامل پیشنهاد یک فروشنده بوده ، در هر لحظه میتوان مطمئن شد که عامل متحرک تا کنون تمامی نقاط مسیر را طی کرده است.

بررسی درستی عامل

سایت گیرنده پس از دریافت کامل عامل و بررسی همه جانبه آن از لحاظ امضا های الکترونیک تمامی فروشگاه هایی که عامل از آنها گذر نموده است و فرم کلی دستورالعمل ها و امضای مشتری و همچنین وجود اطلاعات مربوط به کلیه فروشگاه هایی که در لیست مرتب شده در مکان قبل از فروشگاه فعلی قرار دارند ، در صورت صحیح بودن تمامی موارد "تایید" را به سایت فرستنده بر میگرداند و در این هنگام فرستنده کپی عامل را –که تاکنون نزد خود نگهداری کرده است را - نابود میکند.

در صورت عدم تایید درستی عامل "اشکال" به سایت فرستنده بازگردانده خواهد شد. در این حالت سایت فرستنده که عامل را بطور صحیح دریافت نموده ولی به دلیل تغییرات غیر مجاز در متن عامل ، نتوانسته است آنرا تحویل گیرنده بعدی نماید و یا اساسا عامل را نزد خود نگه داشته و به گیرنده بعدی مسترد ننموده است مقصر شناخته میشود.

البته بروز چنین حوادثی همیشه دلیل سو نیت سایت‌های فروشنده نیست بلکه اشکالات فنی ( مانند از کار افتادن سایت زمانی که عامل در آن در حال اجراست) ممکن است منجر به چنین شرایطی شود. بنابراین وجود یک سیستم کنترل مرکزی که موارد مشکوک را بررسی نموده و با جمع بندی نتایج ثبت شده ، فروشندگانی که این اشکالات بیش از حد معمول برای سایتشان اتفاق می افتد را شناسایی نماید ، ضروری است.

انتقال اطلاعات

جهت انتقال جداول به همراه عامل آنها را بصورت XML در آورده سپس بصورت متن ساده از سایتی به سایت دیگر منتقل میکنیم. از آنجا که اطلاعات بصورت متن ساده در آمده و امنیت آنها نیز با روش رمزگذاری نامتقارن تامین گردیده است میتوان از پروتکل httpبرای انتقال آنها استفاده کرد.

برای این منظور هر سایت فرستنده (خریدار اولیه و یا فروشنده ای که کارش با عامل تمام شده) تمامی اطلاعات را با متد POST برای گیرنده بعدی ارسال مینماید.
نتیجه‌گیری

در صورت تحقق طرح ، مجموعه بازار الکترونیک میتواند شامل تعداد زیادی فروشگاه با کالاهای کاملا متفاوت باشد. از سوی دیگر سرویس سایت‌هایی که به مشتریان سرویس میدهند نیز دارای تنوع است و هر یک میتوانند خدماتی مانند تضمین سلامت کالا یا ایجاد حساب اعتباری برای خرید کاربران را عرضه نمایند.

بازار الکترونیک وابستگی همزمان به سایت مرکزی آن نداشته و وظیفه سایت مرکزی در حد صدور امضای الکترونیک برای سایت های فروشنده و خریدار جدید و معرفی فهرست اجناس موجود هریک از فروشگاه‌ها میباشد. در نتیجه بازار الکترونیک میتواند در صورت بروز اشکال در بخش های مختلف خود به فعالیت ادامه دهد. بدیهی ترین ویژگی اجرای این طرح این است که خریداران بجای این که خود در میان سایت های مختلف به جستجوی کالای مورد نظرشان بپردازند عامل متحرک خود را برای این منظور ارسال میدارند که علاوه بر صرفه جویی در وقت ایشان ، موجب کمتر شدن ترافیک شبکه میگردد.

طراحی زیربنای بازار الکترونیکی در اینجا به پایان میرسد ولیکن موضوعات دیگر همانند همراه کردن اطلاعات کارت اعتباری جهت انجام خرید و یا جستجو برای کالاهای وابسته (در صورت یافتن کالای اصلی با شرایط مناسب) ، از جمله امکاناتی هستند که میتواند در آینده به این مجموعه افزوده شود.

قدردانی

در اینجا جا دارد از زحمــات کلیه کسانی که در انجام این پژوهش مرا یاری نمودند تشـکر نمایم. خصوصا از آقای دکتر محمد علی نعمت بخش (استادیار دانشگاه اصفهان) قدردانی مینمایم. بدون شک انجام این کار بدون رهنمودهای راهگشای ایشان ممکن نبود.

REFERENCES

[1] Chan, H , Lee, R , Dillon, T , Chang, E. 2001. E-Commerce: Fundamentals and Applications. WILEY

Chapter 9. 251 – 289

[2] Chaudhury, A , Kuilboer, J.P. 2002. e-Business and e-Commerce Infrastructure. McGraw-Hill Chapter 9 Software Agents for E-Commerce 335 – 368

[3] GRAY, R.S., CYBENKO, G., KOTZ, D., PETERSON, R.A. AND RUS, D. 2002. D'Agents: Applications and performance of a mobile agent system. Software: Practice and Experience. Vol 35. Number 6. 543 - 573.

[4] LANGE, D.B. 199. Java Aglet Application Programming Interface (J-AAPI) White Paper - IBM.

[5] Milojicic, D., Breugst, M., Busse, I., Campbell, J., Covaci, S., Friedman, B., Kosaka, K., Lange, D., Ono, K., Oshima, M., Tham, C., Virdhagriswaran, S. & White, J. 1998. MASIF: The OMG Mobile Agent System Interoperability Facility. Personal Technologies. Vol 2, No 2. 117 - 128.

[6] PAVLOU, G. 2000. The Grasshopper Mobile Agent Platform. Appearing in Mobile intelligent agents for managing the information infrastructure.

[7] SCHOEMAN, M.A , CLOETE, E : Architectural Components for the Efficient Design of Mobile Agent System. Proceedings of SAICSIT 2003, 48 – 58 . , University of South Africa.

[8] WHITE, J. E. 1994. Telescript Technology: The Foundation for the Electronic Marketplace. White paper. General Magic, Inc., Mountain View, CA,USA.

[9] WONG, J., HELMER, G., NAGANATHAN, V., POLAVARAPU, S., HONOVAR, V. AND MILLER, L. 2001. SMART mobile agent facility.The Journal of Systems and Software Vol 56. 9-22.