گزیدۀ پاسخ‌های کاربران ChatGPT از نتیجۀ کار با آن
عباس پورخصالیان – کاربران ایرانی مقیم ج.ا. فعلاً نمی‌توانند به راحتی به پلتفرم هوشمند ChatGPT متصل شوند و از آن، مستقیماً و بی‌واسطه استفاده کنند.
لذا من بر آن شدم تا با وساطت چند نفر از دوستانم که در خارج از کشور زندگی می‌کنند، بجای من، پرسش‌هایم را برای ChatGPT طرح کنند و یا این که تجربۀ زیستۀ خود در کار عملی با ChatGPT را برایم تعریف کنند و نمونۀ پاسخ‌های ChatGPT را برایم بفرستند. نتیجۀ این “تحقیق میدانیِ” محدود به پرسش از تنها چند نفر (!)، موارد زیر است که من در این یادداشت عین پرسش‌ها و پاسخ ChatGPT به هر پرسش را ذیلاً می‌آورم:
از “چت-جی‌پی‌تی” درخواست شد: Tell me about spacecraft electric propulsion or just electric propulsion.
(که به فارسی می‌شود:) «برایم از پیشرانه فضایی الکتریکی بگو!»
“چت-جی‌پی‌تی” هم پاسخ داد:
«پیشرانه فضایی الکتریکی (Electric Propulsion) یا EP یک فناوری پیشرفته در حوزه فضایی است که برای پیشرانش و مانور بخش‌های فضایی از اصول الکترومغناطیسی استفاده می‌کند. در این فناوری، از اثر دهانه تخلیه الکتریکی برای پرتاب ذرات باردار الکتریکی استفاده می‌شود.
این روش با استفاده از یک ماده فعال مثل زئولیت، فلزات نادر و گازهای نیتروژن، هلیُم و آرگون موجب ایجاد الکترون در یک میدان الکتریکی می‌شود. این الکترون‌ها توسط یک میدان مغناطیسی متقارن محدود و به سمت دهانه تخلیه الکتریکی جابجا می‌شوند و در نهایت با برخورد با یون‌ها، آنها را به سمت عقب پرتاب می‌کند و درنتیجه: نیروی لازم برای پیشرانش فضاپیما تولید می‌شود.
-
از مزایای این فناوری
از مزایای استفاده از پیشرانه فضایی الکتریکی در مقایسه با پیشرانه‌های سوختی مانند موتورهای راکت سوختی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1- به دلیل استفاده از سوخت کمتر در مقایسه با موتورهای سوختی، هزینه‌های مربوط به پرتاب فضاپیماها با استفاده از پیشرانه فضایی الکتریکی کمتر خواهد بود.
2- در مقایسه با پیشرانه‌های سوختی، پیشرانه فضایی الکتریکی دارای سرعت خروجی بسیار بالا است که می‌تواند به افزایش سرعت فضاپیما و کاهش زمان سفر کمک کند.
3- پیشرانه فضایی الکتریکی به دلیل عدم استفاده از سوخت شیمیایی، آلاینده‌های کربنی ناشی از سوخت را نیز تولید نمی‌کند.
4- در مقایسه با پیشرانه‌های سوختی، موتورهای پیشرانه فضایی الکتریکی به صورت طولانی مدت می‌توانند به صورت پایدار کار کنند، بنابراین می‌توانند برای ماموریت‌های فضایی طولانی‌مدت مانند مأموریت‌های ماهواره ارتباطی، مفید باشند.
5- نهایتاً، استفاده از پیشرانه فضایی الکتریکی می‌تواند به توسعه فضاپیماهای جدید با ویژگی‌هایی مانند وزن کمتر، سرعت بالاتر و مقاومت بیشتر در برابر فشار خارجی فضا کمک کند.» (پایان پاسخ ChatGPT)
دو نکته را هم باید اضافه کنم:
یکی این که چون پرسش به زبان انگلیسی طرح شده بود، لذا ChatGPT پاسخ را هم به زبان انگلیسی ارایه کرده بود، و من مجبور شدم پاسخ ChatGPT را به چت-بات Google Translate بدهم و متن بالا، ترجمۀ فارسیِ ارایه شده توسط Google Translate است.
دوم، این که ذیل متن انگلیسی دریافت شده از ChatGPT ، توضیح زیر نیز اضافه شده بود:
“ChatGPT Feb 13 Version. Free Research Preview. Our goal is to make AI systems more natural and safe to interact with. Your feedback will help us improve.”
یعنی: «نسخه 13 فوریه ChatGPT. پیش نمایش تحقیق رایگان. هدف ما این است که سیستم‌های هوش مصنوعی را طبیعی‌تر و ایمن‌تر کنیم تا بتوان با آنها تعامل کرد. بازخورد شما به بهبودی ما کمک می‌کند.»
-
پاسخ درباره آینده ایران
از ChatGPT پرسیده شد: «خوشبینانه‌ترین آینده‌نگری دربارۀ شرایط جاری در ایران را چه می‌دانی؟»
پاسخ داد: «به عنوان یک مدل زبان هوش مصنوعی، نظر شخصی ندارم، اما می‌توانم زمینه و اطلاعاتی را در مورد وضعیت فعلی ایران ارایه دهم.
توجه به این نکته ضروری است که شرایط جاری ایران می‌تواند به تعدادی از رویدادهای مختلف تاریخی یا جنبش‌های سیاسی جاری در ایران اشاره داشته باشد، بنابراین کاملاً مشخص نیست که دقیقاً به چه چیزی اشاره می‌کنید.
با این حال، ایران در حال حاضر با تعدادی چالش مهم از جمله تحریم‌های اقتصادی، ناآرامی‌های سیاسی و همه‌گیری کووید-۱۹ مواجه است. در سال‌های اخیر اعتراض‌ها و تظاهرات‌هایی علیه سیاست‌های دولت از جمله مسائل مربوط به فساد، نابرابری اقتصادی و آزادی‌های سیاسی صورت گرفته است.
با نگاهی به آینده، پیش‌بینی این که دقیقاً چه اتفاقی در ایران خواهد افتاد دشوار است، اما این احتمال وجود دارد که این موضوعات همچنان منابع اصلی تنش و درگیری در کشور باشند. این امکان وجود دارد که اعتراضات بیشتر یا حتی تغییرات سیاسی مهم‌تری رخ دهد، اما این امکان نیز وجود دارد که دولت فعلی بتواند قدرت خود را حفظ کرده و مخالفان را سرکوب کند.
در مجموع، وضعیت در ایران پیچیده و چند وجهی است و پیش‌بینی دقیق آینده دشوار است. برای مردم مهم است که از رویدادهای جاری مطلع باشند و از حقوق بشر و آزادی‌های سیاسی همه افراد در ایران حمایت کنند.» (پایان پاسخ ChatGPT)
-
پاسخ دربارۀ حسگر مورد نیاز در شبکۀ IoT
پیش از این که به پرسش و پاسخی دیگر بپردازم، باید موقعیت پرسش کننده از ChatGPT را شرح دهم:
کارشناسی که تجربه‌اش از کار با ChatGPT را پرسیدم، می‌گفت:
«در جلسه‌ای برخط (از راه دور) شرکت کرده بودم که موضوع جلسه، نابرابری داده‌های برگرفته از سه حسگر سرعت سنج بود؛ سه حسگری که که هر یک از آنها، گره یک شبکه چیزنت (IoT) را شکل می‌دهند، و این داده‌ها به قدری متنافر هستند که نمی‌توان یکی از آنها را حسگر سرعت سنج مرجع برای اندازه گیری سرعت جریان گاز در یک محفظۀ آزمایشگاهی برگزید.
در این محفظه، ذرات آب در کنار نانوذرات دیگر در فضایی بسیار شرجی و نمناک وجود دارند. حال چه بایدکرد؟ آیا می‌توان میانگین داده‌های برگرفته از سه حسگر سرعت سنج را که گره‌های این شبکه چیزنت (IoT) را شکل می‌دهند، ملاک برای سنجش سرعت گاز قرار داد؟
من چون با گوشی همراه از راه دور در این جلسۀ برخط حضور پیدا کرده بودم، بی درنگ از طریق لپ تاپم، صورت مسألۀ جلسه را (به انگلیسی) فرموله و نام حسگرهای استفاده شده را ذکر کردم و راه حل مسأله را از ChatGPT جویا شدم، پاسخ داد:
« برای سنجش سرعت گاز در چنین محفظه ای می‌توانی از حسگر فراصوت استفاده کنی!»
تا لحظۀ پاسخ ChatGPT نمی‌دانستم حسگر فراصوت (یا سنسور اولتراسونیک) چیست [نه تنها من نمی‌دانستم بلکه دیگر گارشناسان حاضر در جلسه هم نمی‌دانستند و شنیدن نام آن، غافلگیر شدند] ولی خود ChatGPT در توضیح چیستی حسگر فراصوت اضافه کرده بود که: حسگر فراصوت در درجه اول به عنوان سنسور مجاورت (proximity) استفاده می‌شود. آنها را همچنین می‌توان در فناوری پارک کردن خودکار خودرو و در سیستم‌های ایمنی ضد برخورد هم استفاده کرد. سنسورهای اولتراسونیک همچنین در سیستم‌های تشخیص موانع روباتیک استفاده می‌شوند. برای محاسبه سرعت، حسگر اولتراسونیک باید فاصله جسم را حداقل دو بار بین یک بازه زمانی ثابت، مثلاً 1 ثانیه، بخواند. سنسور اولتراسونیک فاصله جسم را هر 1 ثانیه اندازه‌گیری می‌کند و لذا هم فاصله را داری و هم زمان را پس سرعت را می‌توانی محاسبه کنی.» پس پاسخ ChatGPT را بدون ذکر نام مرجع (!) برای حاضران در جلسه مطرح کردم! بنا شد بروند حسگر فراصورت را تهیه و نتیجه را در جلسۀ بعدی گزارش کنند.
بعد از آن جلسه، جویای انواع حسگرها شدم و این که در شبکه‌های چیزنت [یا اینترنت اشیاء] معمولاً از چه حسگرهایی استفاده می‌شود. پاسخ ChatGPT: حسگر حرارتی، حسگر مجاورت (proximity)، حسگر شتاب، حسگر سرعت، حسگر فروسرخ، حسگر فشار، حسگر شدت نور، حسگر فراصوت، حسگر الکل، گاز یا دود، حسگر لمسی، حسگر رطوبت، حسگر Position، حسگر اثر‌هال یا حسگر مغناطیسی، حسگر صوت (میکروفون)، حسگر برخورد و شیب (Tilt)، حسگر سطح (Level)، حسگر فروسرخ منفعل (PIR)، حسگر تنش و وزن (Strain and Weight) و لولۀ پیتوت (Pitot tube) و دریافتم که یک لوله پیتوت سرعت جریان سیال را اندازه‌گیری می‌کند. [پویا در اوایل قرن هجدهم لولۀ پیتوت توسط یک مهندس فرانسوی به نام “هانری پیتو” اختراع شد و در اواسط قرن نوزدهم توسط دانشمند فرانسوی دیگری به نام هنری دارسی به شکل مدرن امروزی خود درآمد.
همچنین دانستم که ChatGPT علاوه بر فهمیدن و خواندن و نوشتن به بیست و چند زبان (از جمله فارسی) زبان‌های صوری را هم بلد است، مثلِ: پایتون، جاوا، جاوااسکریپت، سی‌پلاس‌پلاس، سی‌دش، رابی، پی‌اچ‌پی، گو، و آر.
حالا هم برنامه‌های رایانه‌ای و هم نامه‌های اداری‌ام را می‌دهم ChatGPT برایم می‌نویسد. آیا من تنبل می‌شوم و قدرت تفکرم را از دست می‌دهم؟ نه! به هیچ وجه! طرح پرسش و تدوین صورت مسإله به علاوۀ قضاوت دربارۀ پاسخ‌های ChatGPT از من است که کاری چندان آسان نیست! (منبع:عصرارتباط)