ITanalyze

تحلیل وضعیت فناوری اطلاعات در ایران :: Iran IT analysis and news

ITanalyze

تحلیل وضعیت فناوری اطلاعات در ایران :: Iran IT analysis and news

  عبارت مورد جستجو
تحلیل وضعیت فناوری اطلاعات در ایران

۳ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «ایران کد» ثبت شده است

تحلیل


حذف «ایران کد» و «شبنم» به نفع قاچاق تمام شد

دوشنبه, ۲۰ ارديبهشت ۱۴۰۰، ۰۴:۴۹ ب.ظ | ۰ نظر

اگر روحانی نبود، با اجرا و استمرار دو طرح ملی اقتصادی «ایران کد» و «شبنم» امروز شاهد برچیده شدن کالای قاچاق و مدیریت واردات قطعات مورد نیاز تولید و صنعت بودیم.

به گزارش فارس، تلاش‌های بسیاری در وزارت صنعت، معدن و تجارت دولت نهم و دهم انجام شد تا دو طرح «ایران کد» و «شبنم» که دو طرح ملی اقتصادی در راستای جلوگیری از عرضه کالاهای قاچاق و تقلبی بود، عملیاتی شود، اما با روی کار آمدن نعمت زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت دولت یازدهم روحانی، اجرای این دو طرح در آبان 92 رسما متوقف شد. 

 قاچاق کالا یکی از معضلات اساسی و جدی اقتصاد ایران است که هم به تولید ملی و هم به اشتغال آسیب می‌زند و حتی باعث از بین رفتن درآمد دولت از محل واردات قانونی می شود که با اجرا و استمرار طرح های «ایران کد» و «شبنم» امید می‌رفت تا پس از مدتی قاچاق کالا در کشور ریشه کن و یا به حداقل ممکن برسد، اما نعمت زاده وزیر صمت دولت روحانی در ابتدای کار دولت اول روحانی، با توقف کامل این دو طرح تمام اهداف دولت قبل از جمله جلوگیری از عرضه کالاهای قاچاق و تقلبی، جلوگیری از احتکار و امکان مدیریت موجودی و کنترل عرضه کالا جهت جلوگیری از گران فروشی، ارتقای استاندارد کالا در بازار، اثر بخش کردن سیستم بازرسی، جلوگیری از فعالیت بنگاه های فاقد مجوز و ... را از بین برد.

حذف «ایران کد» و «شبنم» از فرآیند واردات کالا امکان ثبت سیستمی کالا در سامانه های پرتال ارزی، سامانه مالیات بر ارزش افزوده و .... را از بین برد و امکان جابجایی ردیف های تعرفه ای را بوجود آورد و همچنین باعث فرار مالیاتی و کاهش درآمد دولت شد.

همچنین برخی از اعضای اتاق بازرگانی نیز از جمله افرادی بودند که از ابتدا با طرح های ایران کد و شبنم مخالفت کردند و به نظر می‌رسید که با لابی اتاق بازرگانی در دولت یازدهم با حضور نهاوندیان، دستور توقف اجرای این دو طرح در همان آغاز به کار دولت یازدهم صادر شد. 

به گزارش فارس، «ایران کد»، نظام ملی شماره گذاری کالا و خدمات ایران است که با نام اختصاری به عنوان «ایران کد» معرفی شده بود. 

این نظام ملی با تصویب آئین نامه هیات وزیران در مرکز ملی شماره گذاری و خدمات ایران با عنوان زیرگروه وزارت بازرگانی و معاون امور اقتصادی این وزارتخانه در مورخ 12 آذر 1385 آغاز به کار کرد. 

یکی از اصلی‌ترین ارکان تشکیل دهنده نظام ملی شماره گذاری کالا و خدمات «ایران کد» که کد 16 رقمی بود و به وسیله آن امکان شناسایی استاندارد کالا، توصیف و نام گذاری کالا را در سطح کشور ایجاد می‌کرد. 

رکن دوم نظام ملی شماره گذاری کالا و خدمات «ایران کد»، پرتال ملی کالا بود که این رکن تشکیل دهنده نظام ملی شماره گذاری کالا و خدمات بود که یک پرتال الکترونیکی بود که تمامی کالا و خدمات موجود در کشور در صورت عملیاتی شدن پرتال در آن قابل رویت بود. بنابراین در صورت استمرار طرح «ایران کد» که کلیه کالایی که کد ملی یا «ایران کد» دریافت می کردند بر روی پرتال ملی یک غرفه الکترونیکی دریافت می کردند تا امکان نمایش دادن کالاهای خود را داشته باشند. 

این گزارش می افزاید: از جمله فواید «ایران کد» تسهیل تجارت و تسهیل تجارت الکترونیک، پیشگیری از تقلب در تولید، فروش و تجارت کالا، حذف واسطه ها و کاهش هزینه های مبادله و شناسایی کالاهای مجاز از غیرمجاز و جلوگیری از عرضه کالای قاچاق بود. 

با حذف طرح  «شبنم» یا شبکه بازرسی و نظارت مردمی که از سال 1390 با هدف بهره گیری از حضور مردم در عرصه بازرسی طراحی شده بود، دولت روحانی گام کجی را برای حذف شفافیت در مبادلات حوزه صنعت برداشت. 

محمدرضا نعمت زاده وزیر دولت یازدهم روحانی، به رسمیت شناختن قاچاق را اصلی ترین اشکال طرح شبنم عنوان کرد، در حالی که هدف از اجرای طرح شبنم کاهش قاچاق اعلام شده بود!

شبکه بازرسی و نظارت مردمی که با نام اختصاری شبنم معرفی شده بود، طرحی بود که با تلاش و پیگیری ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز در وزارت صمت با هدف شفاف سازی گردش کالا و کسب اطلاعات اصالت و شناسایی کالای قاچاق ایجاد شده بود و در این طرح با نصب یک بارکد بر روی کالا امکان جلوگیری از تولید و توزیع کالاهای جعلی، افزایش امنیت و جلوگیری از توزیع کالاهای قاچاق، اطمینان مردم از نقش موثر دولت در حوزه کالاها و خدمات، تسهیل در اجرایی شدن سیاست های ویژه دولت در کنترل بازار و تقویت امکان سیاست گذاری و کنترل دولت در بخش کالا و خدمات را فراهم می ساخت. 

البته این بارکد همچنین این امکان را ایجاد می کرد تا همه مردم کشور بتوانند به عنوان بازرس بر روند توزیع کالا نظارت کنند و لذا عرصه برای عرضه کالاهای قاچاق، غیرمجاز و تقلبی تنگ می شد و یا اصلا امکان عرضه وجود نداشت.

بنابراین در حقیقت شبنم یعنی اختصاص شناسه یکتا به هر یک از کالاهای وارداتی، تولیدی و رهگیری آن ها در شبکه های توزیع به شیوه ای که اطلاعات تمام کالاهای موجود در بازار از جمله مشخصات کالا، انتقال مالکیت و جابه جایی آن در سامانه مرکزی قابل استعلام باشد و مردم با استعلام از سامانه تخلفات بنگاه ها را تشخیص و گزارش تخلف را به نهاد بازرسی ارسال کنند و پاداش بگیرند. 

اما علیرغم مزایای این دو طرح اقتصادی و ملی که آفت اصلی اقتصاد ایران یعنی قاچاق را کاهش و مهار می کرد این دو طرح  توسط وزیر صمت دولت روحانی که مخالف سرسخت اجرای آن بود متوقف شد  و به جای اینکه نعمت زاده به رفع ایرادات آن می‌پرداخت، از همان ابتدای کار آن دو طرح را متوقف کرد و براین اساس سه سال طول کشید تا جایگزین های این دو طرح یعنی کد شناسه کالا و کد رهگیری کالا در سال 95 معرفی و بعدها اجرای شود که هنوز هم این دو طرح به طور کامل اجرایی نشده است. 

این در حالی است که با اجرای ایران کد پس از 15 سال و شبنم پس از 10 سال (در صورت استمرار) اکنون قطعا شاهد از بین رفتن بخش زیادی از مشکلات اقتصادی و  قاچاق بودیم.

از جمله اشکالاتی که مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی بر طرح شبنم گرفت می توان به نبود اطلاعات کامل از مشخصات کالا، خرید و فروش برچسب ها، افزایش قیمت ها به بهانه نصب برچسب، ناممکن بودن الصاق برچسب در مبادی ورودی، انحصاری بودن مجری طرح شبنم و .... نام برد.

مرکز پژوهش‌های مجلس با اشاره به ایرادات طرح شبنم پیشنهاد داد که با توجه به منافع مطرح‌شده طرح شبنم توجه متولیان اقتصادی کشور به این طرح مضاعف شود و در راستای تسریع و بهبود در اجرای طرح فوق اطلاع‌رسانی، طرح رویه‌ها به صورت سیستمی، ارسال اطلاعات کامل کالا به مصرف‌کننده، تجهیز بازرسان به ابزارهای مورد نیاز و ایجاد یک نهاد متولی پاسخگو می‌تواند به توسعه طرح کمک شایانی کند.

با توجه به مزایای مطرح‌ شده و چند بعدی بودن کارکردهای طرح فوق، به نظر می‌رسد نمی‌توان مدیریت این طرح را به یک نهاد خاص سپرد یا آن را در سازمان‌ها و نهادهای موجود (ستاد مبارزه قاچاق، سازمان ملی استاندارد، سازمان حمایت از حقوق تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان، سازمان توسعه تجارت و...) ادغام کرد.

بنابراین حذف طرح شبنم و ایران کد در کنار عدم نظارت کافی بر بازار باعث شد تا با حذف شفافیت فضا برای قاچاق کالا فراهم شود در صورتی که با اجرای کامل این طرح و رفع ایرادات آن دو طرح دیگر مشخص بود که چه کالاهایی و به چه میزان و با چه ارزی به کشور وارد  و در کجا توزیع می شود و این نظام آماری می توانست مبنایی برای مالیات و توزیع ارز و حتی برنامه ریزی‌های اقتصادی باشد. 

این در حالی است که امروز و پس از گذشت حدود 8 سال از حذف دو طرح ایران کد و شبنم و در آخرین سال دولت روحانی  شاهد آن هستیم که هنوز واردات کالای قاچاق آن هم سالانه به میزان بیش از 12 میلیارد دلار به کشور ادامه دارد و هنوز هم تولید کنندگان ما در بخش های تولیدات صنعتی با مشکلات تامین قطعات و مواد اولیه تولید روبرو هستند.  

بازگشت ایران‌کد و شبنم!

چهارشنبه, ۹ تیر ۱۳۹۵، ۰۱:۲۰ ب.ظ | ۰ نظر

براساس مصوبات جدید دولت، اجرای طرح‌های جایگزین ایران کد و شبنم با هدف رهگیری و شناسایی کالاهای وارداتی از کالاهای قاچاق، الزامی شد که می‌تواند در مبارزه با قاچاق سازمان‌یافته کالا در کشور، بسیار اثرگذار باشد. مصوبه دولت در حالی است که روزنامه جام جم، یک ماه و نیم پیش از بازگشت دو طرح ایران کد و شبنم با قالب جدید و رفع نواقص آنها خبر داده بود.

طرح‌های شبنم و ایران‌کد که با هدف رهگیری کالاهای وارداتی و شناسایی اجناس قاچاق، از چند سال قبل اجرایی شدند در سال 1392 به بهانه مشکلات اجرایی کنار گذاشته شده و هیچ جایگزینی نیز برای آنها ارائه نشد.

این خلأ دوسال‌ونیمه سبب رواج هرچه بیشتر کالاهای قاچاق در کشور شد که به تذکرات صریح رهبر معظم انقلاب در چند وقت اخیر منجر شده است.

این درحالی است که براساس قانون جامع مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوب زمستان 92، یعنی چند ماه پس از کنار گذاشتن طرح‌های شبنم و ایران‌کد، اجرای این طرح‌ها الزامی شده بود. ماده 13 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز به رهگیری کالاهای وارداتی بصراحت اشاره کرده است. با این حال در دو سال‌ونیم گذشته به علت تصویب نشدن آیین‌نامه اجرایی این ماده در هیات دولت، دستگاه‌های مسئول، الزامی در اجرای آن نمی‌دیدند. اکنون با تصویب آیین‌نامه مذکور در هیات دولت، امید می‌رود طرح‌های رهگیری کالاها هرچه سریع‌تر اجرا شود.

 

مصوبه دولت

روز یکشنبه هیات وزیران در جهت ضرورت پیشگیری از پدیده ناهنجار قاچاق با لحاظ پیامدهای اقتصادی و اجتماعی آن تصمیمات مهمی را اتخاذ کرد که از جمله آنها بازگشت طرح‌های کد رهگیری کالاست. پیش از این مسئولان ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز به جام‌جم گفته بودند، طرح‌های جایگزین ایران‌کد و شبنم طراحی شده و در سال جاری اجرایی خواهند شد.

بر اساس مصوبه هیات وزیران، ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز موظف شده با همکاری دستگاه‌های مرتبط، سامانه «شناسایی و مبارزه با قاچاق» را به گونه‌ای تهیه، اجرا و مورد بهره‌برداری قرار دهد که ضمن پیشگیری از وقوع قاچاق در مبادی رسمی و غیررسمی، امکان شناسایی کالای قاچاق ورودی و خروجی را در گلوگاه‌های مختلف حمل، انبار، توزیع درون‌شهری، عرضه، معامله، اطلاعات بانکی و اطلاعات مالیاتی فراهم کند.

به گزارش جام جم هرچند در متن خبر منتشرشده از سوی پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، جزئیات این مصوبه اعلام نشده، اما مشخص است محتوای مصوبه فوق، آیین‌نامه اجرایی ماده 13 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز است که به معنای احیای طرح‌های جایگزین ایران کد و شبنم با هدف رهگیری کالاهای وارداتی است. براساس مصوبه دیگر دولت، به منظور یکپارچه‌سازی اطلاعات و کاهش زمینه‌های بروز قاچاق، وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف است با همکاری ستاد و دستگاه‌های اجرایی «سامانه جامع تجارت» را به گونه‌ای تهیه، اجرا و مورد بهره‌برداری قرار دهد که متضمن فرآیندهای تجارت داخلی و خارجی از جمله صدور، تمدید و ابطال کارت بازرگانی و مجوزهای تجاری بوده و انواع رویه‌های تجاری اعم از واردات، صادرات و عبور (ترانزیت) را دربرگرفته و یکپارچه کند. همچنین وزارت راه و شهرسازی نیز به‌منظور یکپارچه‌سازی اطلاعات حمل‌ونقل، نظارت سیستمی بر فرآیند حمل‌ونقل و شناسایی هوشمند کالای در حال حمل‌ونقل و جلوگیری از جعل اسناد مربوط و جلوگیری از قاچاق سوخت، موظف شد حسب مورد با همکاری شرکت‌ها و موسسات حمل‌ونقل مربوط، «سامانه جامع حمل و نقل» را تهیه، ایجاد و مورد بهره‌برداری قرار دهد.

«سامانه جامع انبارها و مراکز نگهداری کالا» از دیگر سامانه‌هایی است که وزارت صنعت، معدن و تجارت با همکاری دیگر دستگاه‌ها، اتاق‌های بازرگانی و اصناف، موظف به تهیه، ایجاد و بهره‌برداری از آن است و براساس آن دستگاه‌ها موظف به شناسه‌دار کردن انبارها، سردخانه‌ها، سیلوها و مراکز نگهداری کالاهای متعلق به اشخاص حقیقی و حقوقی و ثبت مشخصات مالک کالا، نوع و میزان کالاهای ورودی و خروجی از این اماکن هستند.

جایگزین شبنم و ایران‌کد در راه است

سه شنبه, ۲۱ ارديبهشت ۱۳۹۵، ۰۸:۰۱ ق.ظ | ۰ نظر

معاون برنامه ریزی،‌ نظارت و هماهنگی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز از آغاز طرح کد رهگیری به عنوان جایگزین "شبنم" و "ایران‌کد" از سال ۹۵ خبر داد و گفت: روند رو به رشد قاچاق کالا متوقف شده و رو به کاهش است.
گلستانی زاده با اشاره به اینکه قاچاق یکی از عوامل اخلال در اقتصاد مقاومتی است افزود: قاچاق از ۶ میلیارد دلار در سال ۸۴ با روند رو به رشد به ۱۹ میلیارد در سال ۸۷ و ۲۵ میلیارد دلار در سال ۹۲ رسید.
وی گفت: این آمار شامل ۱۷.۲ قاچاق ورودی و حدود۷.۸ میلیارد دلار قاچاق خروجی است.
گلستانی زاده افزود: با آسیب شناسی و برنامه ریزی که انجام شد در سال ۹۳ توانستیم ضمن مهار رشد قاچاق درحوزه کنترل و کاهش قاچاق هم اقدامات خوبی انجام دهیم به نحوی که قاچاق در پایان سال ۹۳ ، با حدود ۵ میلیارد دلار کاهش به ۱۹.۸ میلیارد دلار رسید.
وی با اشاره به اینکه بخش عمد ای از این قاچاق مربوط به قاچاق خروجی است گفت: با کنترل خروج سوخت توانستیم بیش از ۴ میلیارد دلار از قاچاق سوخت را کاهش دهیم.
معاون برنامه ریزی ،‌ نظارت و هماهنگی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز افزود: کشورمان ۱۰۰ میلیارد دلار حجم تجارت، ۱۴۴ گمرک داریم در حالی که در اقتصاد هایی بزرگتر از اقتصاد ما مانند کره جنوبی با ۱۰۰۰ میلیارد دلار حجم تجارت، ۵۹ گمرک وجود دارد که این تعدد گمرک ها منافذی برای ورود و خروج کالا می شود.
گلستانی زاده با بیان اینکه بیشترین حجم واردات و صادرات ما از ۲۸ گمرک انجام می شود ادامه داد: از این تعداد تنها در ۱۱ گمرک ،‌دستگاه ایکس ری داریم و کنترل دستی و چشمی ،‌ کامل و کافی نیست.
وی گفت: پارسال ۵۲ کانتینر حامل یخچال قاچاق ، ۶۲ کانتینر باتری خودرو، ۴۹ هزار قلم کالا خانگی،‌ ۹ کانتینر لوازم خانگی آلمانی، ۵۰۰ هزار قلم تجهیزات پزشکی به ارزش بیش از ۷۳ میلیون دلار، لنج حامل ۳۲ هزار گوشی موبایل ، ۱۵۰ تن پوشاک قاچاق کشف شد.
معاون برنامه ریزی ،‌ نظارت و هماهنگی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با بیان اینکه امسال هم‌ ۹ کانتینر پوشاک قاچاق کشف شد افزود: برنامه ریزی برای برخورد با قاچاق های کلان و سازمان یافته، پیگیری تسهیل تجارت فرامرزی ، رفع موانع تجارت سالم و مدیریت تقاضا از رویکرد های این ستاد برای مبارزه با قاچاق است.
به گزارش تسنیم گلستانی زاده افزود: برای کنترل کالاها طرح کد رهگیری، مطرح و آئین نامه آن نوشته شده است و اجرای آن امسال در برخی کالاها آغاز می شود.
وی گفت: این طرح جایگزین طرح های "شبنم" و "ایرا ن کد" می شود.