ITanalyze

در سامانه بازرگام که به‌منظور تنظیم بازار کالاهای اساسی به وجود آمد اکنون از مجموع ۹ قلم کالا که از این سایت عرضه می‌شود تنها ۴ کالا برای خرید در دسترس است که همین کالاها نیز در خارج از سامانه با شرایط خرید بهتری در دسترس مردم قرار دارد و این گمان می‌رود که با شرایط کنونی ادامه کار این سامانه موجب افزایش قیمت کالاهای اساسی خواهد شد.

به گزارش راه دانا؛ سامانه بازرگام که به‌عنوان عاملیت توزیع کالاهای اساسی بخش کشاورزی از سوی وزارت صمت به مردم معرفی شده بود و کالاهای اساسی مختلف را با قیمت‌های مصوب عرضه و به‌صورت رایگان در استان‌های مختلف کشور توزیع می‌کرد، در روزهای اخیر برای چندمین ماه متوالی با مشکل عدم عرضه برخی از کالاهای اساسی و حذف دسته مهمی از این کالاها مواجه شده است.

تا پیش‌ازاین محصولاتی مانند گوشت، روغن، برنج هندی و ایرانی و ... با قیمت قیمت‌های پایین‌تر از بازار در این سایت در همه استان‌ها عرضه می‌شد و استقبال خوبی نیز از آن صورت می‌گرفت اما حالا برای چندمین بار از بهمن ماه سال گذشته است که محصولات یاد شده در این سامانه عرضه نمی‌شوند و تعداد محصولات تنظیم بازار این سامانه از بیش از ۳۰ مورد به کمتر از ۹ مورد کاهش‌یافته که هم اکنون نیز ۵ قلم از این کالاها در سامانه موجود نیست.
این در حالی است که قیمت‌های برخی از کالاها در این سامانه نسبت به فروشگاه‌ها چندان تفاوتی ندارد و در ماه‌های اخیر این اقلام نیز افزایش داشته است که به‌عنوان نمونه می‌توان به انواع گوشت اشاره کرد که به کل از سامانه حذف شده است و این موضوع را تداعی می‌کند که کمبود این کالا در کشور موجب این امر شده و یا برنج شیرودی تنظیم بازاری که یکی از برنج‌های ایرانی است که در این سامانه هر ۵ کیلوگرم آن ۲۳۵ هزار تومان به فروش می‌رسید، اکنون قیمت این محصول هم افزایش‌یافته است.

و یا در زمینه ماکرونی ۷۰۰ گرمی به قیمت ۲۴ هزار تومان، تخم‌مرغ ۳۰ عددی ۶۹ هزار تومان، مرغ منجمد ۲ کیلوگرمی با قیمت ۹۷ هزار تومان و لبنیات به قیمت مصوب که همه این اقلام را می‌توان در خارج از سامانه با قیمت مناسب‌تر تهیه نمود که درج چنین قیمت‌هایی فقط بر تنش در بازار می‌افزاید.
باتوجه‌به نقش تنظیم بازاری این سامانه که از ابتدا با این هدف راه‌اندازی شده بود امروز در کشور کم‌رنگ شده و باتوجه‌به اینکه عدم توزیع هر محصولی نیز می‌تواند در افزایش قیمت‌ها در بازار مؤثر باشد ادامه این روند نه‌تنها در تنظیم بازار اقلام اساسی اثری ندارد که موجب افزایش قیمت نیز خواهد بود.

سامانه بازرگام که با حمایت سازمان تعاون روستایی قرار بود در قالب توزیع هوشمند کالا و مقابله با واسطه‌گری، عرضه اقلام غذایی مورد نیاز مردم را انجام دهد، این روزها با چالش‌هایی مواجه است که موجب نارضایتی مردم شده و با وجود وعده مسؤولان، هنوز مشکلات این سامانه پابرجاست.

به گزارش فارس، برخی خریداران و مشتریان خرید اینترنتی مواد غذایی به تازگی در تماس‌ با خبرگزاری فارس با ارسال مدارکی می‌گویند که در خرید از «سامانه بازرگام» که سازمان تعاون روستایی برخی کالاهای عمدتا اساسی را از این طریق بین مردم توزیع می‌کند، با مشکلاتی مواجه هستند.

این افراد در تماس با خبرگزاری فارس‌ از عملکرد این سامانه ابراز ناراضی داشتند، ‌آنها می‌گویند که بازرگام محصول را به موقع تحویل نمی‌دهد و اگر خریدی انجام نشد در برابر عودت پولشان هم مقاومت‌هایی وجود دارد ضمن آنکه ‌کم‌فروشی هم در این سامانه مشاهده شده است.

‌«سامانه بازرگام» در ابتدای فعالیت‌ توزیع مرغ و تخم‌مرغ را‌ آغاز کرد و در مدت کوتاهی ثبات نسبی بر بازار حاکم شد اما در ادامه اختلال در این سامانه، نارضایتی برای مشتریان ایجاد کرد، یکی از مشتریان این سامانه در استان تهران به خبرنگار فارس گفت: «‌مرغ به ارزش 400 هزار تومان از این سامانه خریداری کردم اما پس از گذشت یک روز کالا را تحویلم ندادند، حتی پولم را هم عودت ندادند ولی با تلاش و پیگیری فراوان، بالاخره پس از 48 ساعت توانستم پول خود را پس بگیرم‌».

‌برخی دیگر از کاربران بازرگام در تماس با خبرگزاری فارس‌، از تحویل دیرهنگام کالا می‌گفتند، به گفته این مشتریان، پس از گذشت 24 ساعت از خرید، سامانه اعلام می‌کند که «مشتری گرامی شکیبا باشید کالای شما ارسال می شود».

همچنین برخی از کم‌فروشی در این سامانه می‌گفتند که کالای خود را به وزنی که درخواست کرده‌اند و پول پرداخته‌اند، دریافت نکرده‌اند ‌و برخی مواقع وزن کالا کمتر از میزان ثبت شده است.

از سوی دیگر برخی از مردم هم از عدم راه‌اندازی این سامانه در برخی استان‌ها‌ گلایه داشتند و می‌گفتند که دولت فروش کالاهای توزیع هوشمند را به این سامانه آورده است اما آنها‌ هنوز نمی‌توانند از این سیستم هوشمند استفاده کنند.

* وعده رئیس سازمان تعاون روستایی د‌ر رفع مشکلات توزیع هوشمند هنوز محقق نشده است

پیگیری خبرگزاری فارس حاکی از آن است که مسئولان این سازمان هم مشکلات را رد نمی‌کنند به طوری که رئیس سازمان تعاون روستایی کشور دو هفته پیش در پاسخ به سوال خبرنگار فارس در این زمینه گفت که مشکلاتی وجود دارد اما به زودی حل می‌شود اما‌ تماس‌های مکرر هموطنان در‌باره مشکلات این سامانه، حاکی از رفع نشدن مشکلات بازرگام است.

بنابراین گزارش ‌‌سامانه توزیع هوشمند کالا، یکی از موارد مهمی بود که در دولت سیزدهم در سازمان تعاون روستایی کشور و با حمایت تمام قد وزیر جهاد کشاورزی راه اندازی شد تا دلالان و واسطه‌گرانی که به اذعان کارشناسان، مهمترین عامل گرانی در بازار هستند را حذف کرده و قیمت‌ها را در بازار متعادل کند، این در  شرایطی بود که رئیس جمهور بارها به این وزارتخانه تاکید کرده بود که قیمت‌ها را در بازار متعادل کند.

توزیع کالا بر بستر اینترنت و یا همان توزیع هوشمند، امروزه در بسیاری از کشورها به کمک فن آوری‌های جدید اینترنتی، اپلیکیشن و هزاران سیستم که وجود دارد و روز به روز هم به آن اضافه می‌شود، صورت می‌گیرد و مجریان آن در خارج کشور نتایج خوبی هم گرفته‌اند زیرا زندگی پر مشغله امروزی وقتی برای خانواده‌ها نمی‌گذارد که ساعت ها در کوچه و بازار بچرخند و خرید کنند ضمن اینکه در این نوع خرید، انتخاب آسان است و به جای اینکه خریدار به بازار برود بازار به خانه خریدار می‌آید اما مهمتر از همه اینها، حذف‌ واسطه‌ها است که متهم درجه اول گرانی‌ها هستند؛ در این سامانه درواقع کالا بدون واسطه و با یک کلیک به خانه می آید.

* ‌چرا مشکلات بازرگام‌ رفع نشد

سامانه بازرگام پس از یک شروع عالی که انتظار می‌رفت روز به روز بر تعداد مشتریان خود بیفزاید و به نوعی دست حمایت از اقشار محروم باشد، دچار افول نسبی شد، ‌مشکلات‌ سامانه بیشتر شد و دسترسی به این سامانه بیشتر از سوی مردم شهرنشین امکان‌پذیر بود زیرا ‌بسیاری از‌ روستاها دسترسی به اینترنت نداشتند و یا توزیع در این مناطق وجود نداشت.

البته در زمان انتخاب سامانه بازرگام از سوی سازمان تعاون روستایی کشور برای توزیع محصولات به مردم، نقدهایی مطرح شد مبنی بر اینکه چرا فقط از این سامانه استفاده می شود و چرا سامانه های دیگری به غیر از این وجود ندارد؟

اگرچه سازمان تعاون روستایی در ادامه از انتخاب و فعالیت 16 سامانه دیگر برای توزیع هوشمند خبر داد اما بازرگام تنها نام آشنا برای مردم بود؛ بنابراین منتقدان هم می‌گفتند که بازرگام بدون رقیب مانده است و به همین دلیل نیازی به کیفی‌سازی در ارسال و توزیع و جلب رضایت مردم در خود نمی‌بیند.

اما امروز ‌حجم مشتریان نسبت به ابتدای کار فعالیت «بازرگام» افزایش یافته است و در آستانه نوروز و شب عید هم‌ به این درخواست‌ها افزوده می شود، علاوه بر این، رئیس سازمان تعاون روستایی می‌گوید 50 درصد توزیع میوه شب عید هم در این بستر خواهد بود و شاید حجم کاری به نحوه توزیع و خدمت این سامانه تاثیر گذاشته است.

با این حال، توزیع هوشمند کالای اساسی از روش‌های موثر برای مقابله با دلالی و واسطه‌گری و نیز حذف هزینه‌های بازاررسانی است که با تغییر رفتارهای خرید، انتخاب و سلیقه‌ها بین مردم، جای خود را به خوبی باز کرده است.

توسعه این روش و البته اصلاح و روزآمد کردن آن با رفع نقایص فعلی و مشتری مدار کردن آن قطعاً می‌تواند رضایت مردم و کاهش قیمت‌ها را به ‌همراه داشته باشد.

مخاطبان «فارس من» خبرگزاری فارس با ارسال سوژه هایی با عناوین: «عدم نظارت بر بالا بودن سرسام آور قیمت‌ها در سامانه بازرگام»، «چرا در برخی از استان‌ها توزیع بازرگام وجود ندارد»، «سرگردانی مشتریان از بدعهدی بازرگام در تحویل کالا» خواستار پیگیری شده بودند.

علی رغم وعده مسئولان سازمان مرکزی تعاون روستایی مشکلات سامانه بازرگام هنوز حل نشده و چالش های بوجود آمده در توزیع آنلاین کالاهای اساسی ادامه دارد.

به گزارش خبرنگار مهر، علی رغم وعده مسئولان سازمان مرکزی تعاون روستایی مشکلات سامانه بازرگام هنوز حل نشده و چالش‌های بوجود آمده در توزیع آنلاین کالاهای اساسی ادامه دارد.

براین اساس چند وقتی است وزارت جهاد برای تنظیم بازار اقدام به توزیع اینترنتی برخی از اقلام کالاهای اساسی کرده، مردم از این روند رضایت ندارند و تأخیر در تحویل کالاها صدای آنها را درآورده است.

در حال حاضر کالاهایی مانند گوشت قرمز، مرغ، تخم مرغ، برنج خارجی و ایرانی و سیب زمینی با نرخ‌های مصوب و تعیین شده از سوی دولت از طریق سامانه بازرگام عرضه می‌شود و مردم می‌توانند این محصولات را با نرخ دولتی خریداری کنند. بر این اساس گوشت گوساله مخلوط با قیمت هر کیلو ۹۹ هزار و ۸۰۰ تومان و گوشت بره مخلوط با قیمت هر کیلو ۱۰۵ هزار تومان توسط سامانه بازرگام عرضه می‌شود همچنین مرغ با قیمت کیلویی ۳۱ هزار تومان و تخم مرغ به قیمت هر شانه ۴۳ هزار تومان در این سامانه عرضه می‌شود. قیمت سیب زمینی عرضه شده در این سامانه نیز ۹,۸۰۰ تومان است و عرضه هوشمند هر کیلو گرم برنج شیرودی هم با قیمت ۴۲ هزار تومان، برنج فجر ۳۶ هزار تومان و برنج هاشمی ۵۶ هزار تومان صورت می‌گیرد.

سه شنبه‌ای که نیامد!

خبرگزاری مهر ۳۰ بهمن ۱۴۰۰ در گزارشی تحت عنوان نارضایتی مردم از روند توزیع هوشمند کالاهای اساسی به مشکلات ایجاد شده در این حوزه و صحبت‌های مردم درباره آن پرداخت و مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران در جواب پیگیری‌های خبرنگار مهر اعلام کرد که اختلالات ایجاد شده در روند توزیع هوشمند کالاهای اساسی و سامانه بازرگام حداکثر تا سه‌شنبه (۳ اسفندماه ۱۴۰۰) رفع می‌شود. (جزئیات بیشتر را اینجا بخوانید)

بررسی‌های خبرنگار مهر نشان می‌دهد که این اختلالات هنوز رفع نشده و همچنان برای مصرف کنندگان ایجاد چالش کرده است. در همین زمینه یکی از شهروندان که بیش از ۱۰ روز است از سامانه بازرگام خرید کرده است به خبرنگار مهر گفت: مرتب با این پیامک از سوی سامانه بازرگام مواجه می‌شود: بازرگامی عزیز، ضمن عذرخواهی، با توجه به حجم بالای سفارشات، سفارش شما در تاریخ ۱۴۰۰/۱۱/۳۰ بازه ۰۹-۱۶ ارسال می‌شود. از شکیبایی شما متشکریم.

وی اضافه کرد: چند روز بعد برای من پیامکی با این مضون ارسال شد که بسته تحویل داده در حالی که چنین اتفاقی نیفتاده بود و بعد از آن هم با پیام درخواست عودت اعتبار مواجه شدم که علی رغم انتخاب این گزینه هنوز مبلغی به حساب بنده برنگشته است.

یکی دیگر از شهروندانی که از این سامانه خرید کرده است، عنوان کرد که بنده از سامانه بازرگام خرید کردم، در فاکتور نوشتند که حداکثر تا ساعت ۲۳ دوشنبه (۲ اسفند ۱۴۰۰) به دست شما می‌رسد که البته این اتفاق نیفتاد، دیروز مجدداً چک و مشاهده کردم که نوشته شده کالای سفارشی دوشنبه هفته بعد برای شما ارسال می‌شود،

یک شهروند دیگر نیز در گفتگو با خبرنگار مهر اعلام کرد که از این سامانه مرغ تنظیم بازاری خریداری کرده ام و با وجود گذشت ۱۰ روز کالایی به من تحویل داده نشده ضمن اینکه وقتی شماره‌ای را که روی سامانه درج شده، می‌گیرم حتی بوق هم نمی‌خورد چه برسد به اینکه کسی جوابگو باشد.

این روند نشان می‌دهد که فرآیند توزیع هوشمند کالاهای اساسی با مشکلات جدی مواجه است و به جای اینکه گره‌گشای مشکلات مردم در شرایط دشوار کنونی باشد، بر استرس و فشار آنها افزوده و همین مساله اهمیت ورود مسئولان و رسیدگی فوری به این مساله را صد چندان می‌کند.

سامانه‌های توزیع هوشمند کالاهای اساسی در کشور به صورت رسمی با فعالیت بازرگام و با حمایت و پشتیبانی سازمان تعاون روستایی و وزارت جهاد کشاورزی آغاز شد، ولی با وجود خدمات گسترده، امروز با اختلال و بدقولی مواجه است.
به گزارش تسنیم، توزیع هوشمند محصولات کشاورزی و کالاهای اساسی با ورود اسماعیل قادری فر رئیس  سابق مرکز فناوری‌های راهبردی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به وزارت جهاد کشاورزی و سازمان تعاون روستایی با واگذاری امور به فروشگاه آنلاین میوه‌ای به نام "بازرگام" شکل گرفت.

 بازرگام که به بخش خصوصی تعلق دارد قبل از همکاری با تعاون روستایی سایت شناخته شده ای نبود و شاید کمتر کسی بود که نام آن را شنیده باشد اما امروز به لطف تبلیغات خواسته یا ناخواسته ای که درباره آن در مصاحبه های مسئولین سازمان تعاون روستایی و وزارت جهاد کشاورزی صورت گرفته است، امروز کمتر کسی است که نام آن را نشنیده باشد.

در دولت سیزدم، عملا  مسئولیت تنظیم بازار کلیه محصولات کشاورزی و موادغذایی به وزارت جهاد کشاورزی سپرده شده است و به قول مسئولان از مزرعه تا سفره بر محصولات کشاورزی نظارت و صیانت دارند. 

در وزارت جهاد کشاورزی بر اساس تقسیم وظایف صورت گرفته، سازمان تعاون روستایی متولی تنظیم بازار محصولات کشاورزی شد, قادری فر مدیر عامل سازمان تعاون روستایی که پیشینه فعالیت در مرکز فناوری های راهبری را نیز دارد برای تنظیم بازار به توزیع هوشمند روی آورد.

قادری فر در یک نشست خبری در پاسخ به اینکه بعد از اجرای طرح انتزاع چه مسئولیت‌هایی برای تنظیم بازار دارد گفت: «مسئولیت‌های تنظیم بازاری محصولات کشاورزی برعهده این سازمان است اما ما باور داریم که توزیع هوشمند می‌تواند نقش مهمی در تنظیم بازار و بازارسانی داشته باشد. به همین منظور نیز از ابتدای امر اقدام کرده‌ایم.»

توزیع هوشمند کالاهای اساسی، رانت انحصاری یا عمومی؟!

با توجه به اینکه توزیع هوشمند کالاهای اساسی به یکباره توسط یک سامانه گمنام که زمینه فعالیت تخصصی در بخش کالاهای اساسی ندارد و در گذشته تنها فروشنده اینترنتی میوه بوده است، شائبه هایی درباره رانتی و انحصاری بودن این سامانه پیش آمد.

سازمان تعاون روستایی بعد از دریافت این انتقادها اعلام کرد که درباره امکان همکاری در طرح تنظیم بازار هوشمند کالاهای اساسی اطلاع رسانی شده بود اما تنها سامانه بازرگام بود که در این باره اعلام آمادگی کرد و زیر ساخت های لازم را داشت.

مدیرعامل سازمان تعاون روستایی البته خبر از فعالیت سامانه های جدیدی برای توزیع کالاهای اساسی داده است اما با گشتی در فضای مجازی، فعالیت جدی و قابل قیاسی از آنها مشاهده نمی‌شود.

توزیع هوشند و رایگان کالاهای اساسی آن هم به قیمت مصوب درب منزل مصرف کنندگان را می توان انقلابی در توزیع و حتی روند نظارت بر قیمت این کالاها دانست.

بازرگام نیز که بخش غالب کالاهای اساسی را توزیع می کند در مقاطعی عملکرد خوبی از خود نشان داد و با توزیع هوشمند برخی از کالاهای اساسی با قیمت مصوب از تب و تاب بازار کاست اما با بیشتر شدن تقاضا و افزایش کالاهای عرضه شده، با ایرادات و اختلالات جدی مواجه شد. 

به طور قطع ایده توزیع کالاهای اساسی با ارسال رایگان درب منزل افراد، جذاب و در راستای احترام به حقوق مصرف کنندگان است که می تواند به تنظیم بازار کمک کند ولی مهم عملکرد سامانه است که باید دید، چقدر در راستای اهداف تعیین شده عمل کرده است.

چه محصولاتی و چرا در بازرگام توزیع شد؟

بازرگام، توزیع اینترنتی کالاهای اساسی با قیمت مصوب را با مرغ منجمد و تخم مرغ ترکیه ای شروع کرد که نتایج خوبی هم داشت و تا حدی منجر به کاهش قیمت مرغ هم شد. برای رفع مشکلات توزیع لبنیات به قیمت مصوب نیز بازرگام بود که اقدام به توزیع لبنیات به قیمت مصوب کرد؛ در آن مقطع صنایع لبنی در پاسخ به وزارت جهاد کشاورزی که چرا محصولات خود را به قیمت مصوب توزیع نمی‌کنند اصناف را مقصر می دانستند و اصناف به عنوان شبکه توزیع نیز می‌گفتند که این کارخانه‌های لبنی هستند که محصولات به قیمت مصوب در اختیار آنها قرار نمی‌دهند؛ بر این اساس این محصولات به صورت هوشمند و بدون واسطه عرضه شد.

روغن های نباتی نیز در مقطعی که با احتمال آزاد سازی قیمت و حدف ارز 4200 تومانی مواجه بودند تقاضا برای آنها افزایش یافت اما این محصولات نیز در سامانه هوشمند بازرگام و برخی از سامانه های اینترنتی و حتی برخی از فروشگاه های زنجیره ای عرضه شد که این اقدام نیز از تنش های بازار کاست.

شکر و برنج از دیگر محصولاتی است که در این سامانه با قیمت مصوب عرضه شد. شکر در سامانه با قیمت مصوب عرضه می شود و برنج خارجی نیز با قیمت مصوب درب منزل مردم تحویل داده می شود که توانست بازار برنج های خارجی را کنترل کند.

سیب زمینی نیز در این سامانه با قیمت مصوب و برای هر فرد حداکثر 2 کیلوگرم  عرضه شد که به نظر می رسد با استقبال مردم مواجه نشد زیرا با توجه به قیمت پایین این محصول امکان دریافت رایگان این محصول درب منزل امکان پذیر نیست.

با توجه به اینکه توزیع برنج خارجی در بازار تاثیری بر کاهش قیمت برنج ایرانی نداشت و نوع درجه یک این محصول حتی 90 هزار تومان را نیز دید بازرگام اقدام به توزیع برنج به قیمت مصوب کرد اما هنوز تاثیری بر کاهش قیمت ها نداشته است، حتی در برخی مواقع برنج های ایرانی با مشکل عدم موجودی در سامانه مواجه شده است.

اختلال در سامانه بازرگام 

سامانه بازرگام اما در روزهای اخیر با اختلال هایی مواجه است به طوری که محصولات عرضه شده این سامانه که باید ظرف 24 ساعت به مردم تحویل داده شود با تاخیرهای چند روزه و حتی هفتگی مواجه است که موجب نارضایتی مردم شده است. همچنین برخی از کالاهای این سامانه با عدم موجودی مواجه هستند.

علی شاه‌میری، قائم مقام سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران در گفتگو با تسنیم در این ارتباط  اظهار داشت: با توجه به اینکه اندازه برخی از گوشت های قرمز موجود در این سامانه بزرگ بود و امکان استفاده از آن برای برخی از خانوار فراهم نبود با شرکت پشتیبانی امور دام وارد گفتگو شدیم تا این محصولات را در اندازه های کوچکی برای توزیع هوشمند در اختیار قرار دهد و مشکلات این سایت به زودی رفع می شود.

عدم دسترسی عمومی به سامانه هوشمند کالای اساسی

بازرگام ابتدا به صورت پایلوت در تهران و کرج فعالیت خود را  آغاز کرد و به تدریج در استان های دیگر فعالیت خود را گسترش داد.  اما باید توجه داشت که خدمات سامانه های هوشمند کالاهای اساسی در همه جای کشور در دسترس نیست به طوری که برخی از شهر ها و روستاهای کشور به خدمت دسترسی ندارند که به نوعی منجر به ایجاد تبعیض شده است.

قادری فر مدیر عامل سازمان تعاون روستایی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم در این ارتباط گفت: شبکه های هوشمند ممکن است نتوانند به تمام شهر ها و روستاهای کشور خدمت ارائه دهند اما  شبکه های بزرگ تعاون روستایی و روستا بازارها در سراسر کشور تمام نقاط و روستا های کشور را در بر می‌گیرد و تلاش می کنیم این محصولات به دست همه مردم برسد.

با وجود اینکه وزارت کشاورزی و دولت مدعی بودند با راه اندازی بازرگام نابسامانی های قیمتی پایان می یابد، اما این اتفاق نیفتاده و در برخی از استان ها عملا توزیع بازرگام وجود ندارد.

با وجود اینکه وزارت کشاورزی و دولت مدعی بودند با راه اندازی سامانه بازرگام نابسامانی های قیمتی پایان می یابد، اما این اتفاق نیفتاده است؛ زیرا از یک سو قیمت محصولات در این سامانه تفاوت چندانی با بازار آزاد ندارد و از سوی دیگر برخی از محصولات آن که کمی ارزانتر هستند هم قابل اعتماد نیستند. برای نمونه مشتریان این سامانه به خبرنگار خبرگزاری موج اطلاع داده اند که چندباری که از بازرگام سفارش برنج پاکستانی داده اند برای آنها برنج هندی ارسال شده و همین مساله نشان می دهند که نظارت کافی بر عرضه محصولات در بازرگام وجود ندارد.

همچنین عرضه برخی محصولات دیگر همچون مرغ و تخم مرغ و... که محدودیت برای سفارش خرید دارد چندان مورد استقبال مصرف کننده ها نبوده است، زیرا بسیاری از مردم نیازمندی که باید از این سامانه خرید می کردند یا به اینترنت دسترسی ندارند یا اینکه آشنایی کافی برای خرید از این سامانه ندارد؛ این در حالی هست که سامانه بازرگام می تواند منجر به سواستفاده برخی از عوامل اجرایی باشد و برخی کالاها را با قیمت بالا و حتی بالاتر از بازار آزاد عرضه کند و به نوعی پشت اعتماد عمومی که دولت از آن دم زده است سواستفاده ها اتفاق بیفتد.

مرغ وارداتی از طریق فروش اینترنتی عرضه شد
دبیر کل فدراسیون طیور ایران در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری موج ضمن اشاره به سیاست اخیر دولت برای عرضه مرغ گفت: دولت مرغ را با قیمت پایین تر از بازار آزاد در بازرگام عرضه کرده اما مساله اینجاست که نیازمندان دسترسی چندانی به این خرید ندارند، شاید برخی دلال ها خریدند و با قیمت بالاتر مرغ را بازار فروختند. در واقع بخشی از مرغ وارداتی را دولت از طریق فروش اینترنتی عرضه داشته و عده ای که درآمد خوبی دارند از این فروش ها استقبال نکرده و افرادی که نیازمند هستند هم مرغ اینترنتی نخریدند، زیرا بسیاری از مردم اساسا از این عرضه مطلع نشدند.

فرزاد طلاکش افزود: دولت اعلام کرده که مرغ را کیلویی ۲۰ هزار تومان می دهد و تخم مرغ را نیز شانه ای ۴۳ هزار تومان اینترنتی می فروشد و هزینه حمل آن هم رایگان است و به نوعی این فروش یارانه است و ویژه عده ای از دهک هایی پایین جامعه با درآمد پایین است، اما آمارها حکایت از این دارد که آنها از این فروش بازرگام سود نمی برند. هرچند الان تخم مرغ را در میادین میوه و تره بار شانه ای ۴۳ هزار تومان می فروشند که تفاوتی با عرضه در بازرگام ندارد. با این حال ممکن است برخی مغازه ها در برخی مناطق تهران تخم مرغ را کمی گرانتر از قیمت دولتی آن هم بفروشند.

مغایرت بازرگام با استانداردها
در حال حاضر سامانه بازرگام قرار بوده برای فروش محصول به همه استان ها فعالیت کند، اما گزارش ها حکایت از این دارد که اسم بسیاری از استان ها و شهرها در این سامانه وجود ندارد، بنابراین امکان سرویس دهی به همه مناطق کشور وجود ندارد و این مساله می تواند به دور از عدالت اجتماعی باشد.

بنابراین در شرایط کنونی وزارت جهاد کشاورزی باید ضمن شفاف سازی فعالیت این سامانه، اطلاعات کاملی درباره چگونگی نظارت بر سامانه بازرگام را اطلاع رسانی کند تا در صورتی که مردم به مسائلی مغایر با استانداردهای اعلام شده برخورد کردند، شکایت های خود را ثبت کنند. از طرف دیگر برای شهرهای کوچک توزیع سهمیه ای از طریق میادین میوه و تره بار تعیین کند تا همه مردم ایران بتوانند به صورت یکسال از توزیع کالاهای اساسی بهره مند باشد.

«ظاهرا برخی مسئولین ما عاشق سامانه هستند، اولین نسخه آنها برای هر چالشی، ایجاد یک سامانه جدید است» این جمله یک پژوهشگر اقتصادی است که به نظر می رسد، چندان بی‌راه نیست. 

اخیراً معاون باغبانی وزارت جهاد کشاورزی گفت: « در شرایطی که 92 درصد زعفران دنیا در ایران تولید می شود، از بازار هشت میلیارد دلاری این محصول سهم ما کمتر از 200 میلیون دلار است» این سخنان بازتاب بسیار گسترده ای در شبکه های اجتماعی و رسانه ها یافت. 

وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرد که برای حل مشکلات این حوزه «سامانه زعفران» و «زعفران کارت هوشمند» ایجاد شده است. 

وزارت جهاد کشاورزی برای مسئله توزیع کالاهای اساسی نیز به راه حل کلاسیک، مسئولین، یعنی ایجاد یک سامانه جدید روی آورده است. اسماعیل قادری فر سرپرست سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران، پیش از این در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، سمت معاون راهبردی سورنا ستاری را بر عهده داشت، از این رو ظاهراً، سید جواد ساداتی نژاد، مسئله ایجاد و راهبری این طرح نوآورانه را به وی سپرده است. طرحی که سامانه بازرگام نام دارد. 

بازرگام یک فروشگاه آنلاین و سوپرمارکت مجازی است که پیش از این و اکنون نیز، اقلام و محصولات مختلفی مانند انواع میوه، سبزیجات، اقلام سوپرمارکتی، صیفی جات، خشکبار و برخی میوه های لوکس  مانند فیسالیس و کامکوات را به فروش می رساند، از وقتی که این سامانه به عنوان « عامل توزیع آنلاین محصولات تنظیم بازار در کشور» انتخاب شده است، این فروشگاه، یک کاشی جدید با همین عنوان در صفحه اول سایت خود، اضافه کرده است. 

در حال حاضر 5 کالای  برنج، روغن، شکر، مرغ و تخم مرغ ، در این سامانه با قیمت دولتی عرضه شده است. 

کیسه ۱۰کیلویی برنج پاکستانی با قیمت ۲۰۵ هزار تومان، کیسه ۱۰ کیلویی برنج هندی با نرخ ۱۸۵ هزار تومان، تخم مرغ هر شانه ۳۰ عددی ۴۳ هزار تومان و  روغن آفتاب گردان نیمه جامد ۴ کیلویی آفتاب نیز با قیمت ۷۲ هزار و ۸۰۰ تومان، فروخته می شود. 

البته 5 مدل روغن مایع دیگر هم در سبد کالای دولتی تنظیم بازار این سامانه گنجانده شده است. 

بسته یک کیلوی شکر نیز با قیمت ۱۵ هزار تومان عرضه شده است. نرخ مرغ منجمد نیز ۲۰ هزار تومان است، حداقل سفارش مرغ در سامانه بازرگام بسته ۵ کیلوی مرغ منجمد با قیمت ۱۰۰ هزار تومان است. 

این سامانه فعلا در چند شهر تهران،‌ کرج، اصفهان، شیراز، یزد، رشت، مشهد، کرمان، لواسان و تبریز فعال است.

بازرگام در هر شهرستان، آدرس سایت مخصوص به خود را دارد. این سامانه در سایت خود اعلام کرده است، که سفارشات بالای ۸۰ هزار تومان، به صورت رایگان درب منزل خریدار تحویل می شود. قادری فر، رئیس سازمان مرکزی تعاون روستایی نیز اظهار کرد که این سفارشات حداکثر تا ۲۴ ساعت باید به خریدار تحویل شود. 

هزینه سفارشات با تحویل فوری ( زیر یک ساعت ) در تهران ۱۵۰۰۰ تومان و در یزد ۱۲۰۰۰ تومان است.

وزیر جهاد کشاورزی در کلیپی کوتاه  که درون یک هواپیما، فیلمبرداری شده است در پاسخ به سوالات سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور در خصوص سامانه بازرگام گفت: این سامانه مرغ منجمد را با قیمت کیلویی ۲۰ هزار تومان و هر شانه تخم مرغ را با قیمت ۴۳ هزار تومان درب منزل خریدار تحویل می دهد، خودم هم از خانه از این سامانه خرید کردم، تا بدانم تحویل می دهند یا نه! 

بر اساس اعلام مسئولین، سقف خرید هر خانور از کالاهای مقرر در سبد تنظیم کالا، در طول سال محدود است، اما میزان این محدودیت تا کنون مشخص نشده است، معلوم نیست که برای مثال، یک خانواده در سال می تواند چند کیلو مرغ با قیمت ۲۰ هزار تومان تهیه کند. 

خبرنگار جامعه خبری تحلیلی الف در این خصوص از علیرضا جاوید عربشاهی مشاور عالی سازمان تعاون روستایی وزارت جهاد کشاورزی، که از جمله مسئولین مستقیم در این حوزه است و همچنین از روابط عمومی وزارت جهاد کشاورزی سوال نمود که البته مسئولین حاضر نشدند در این زمینه توضیح مشخصی ارائه کنند. 

ظاهراً برای خود مسئولین وزارت جهاد نیز معلوم نیست که سطح محدودیت هر خانوار چقدر است، زیرا معلوم نیست که دولت تا انتهای سال بتواند چه میزان از این ۵ قلم کالا را تامین و از طریق سامانه بازرگام عرضه کند. 

سوال دیگری که مسئولین این وزارت خانه خاضر نشدند در پاسخ به سوال خبرنگار الف در خصوص آن صحبت کنند، این مورد بود که مالک واقعی سامانه بازرگام کیست؟!

با توجه به اینکه عرضه تمام کالای دولتی تنظیم بازار در شهرهای اصلی کشور و احتمالاً در آینده نزدیک در دیگر نقاط کشور به یک شرکت خصوصی کوچک و بی نام و نشان سپرده شده است، طبیعی است که نام مالکان و سهامداران واقعی آن اهمیت پیدا می کند. 

در حال حاضر بازرگام، راه حلی است که مسئولین در کشور برای جایگزینی صف های ناخوشایند توزیع کالاهای اساسی با قیمت مصوب دولتی در نظر گرفته اند. طبیعی است با توجه به اینکه کالا در منزل تحویل می شود، دیگر شاهد تصاویر وهن آمیز افراد ایستاده در صف ها، در شبکه های اجتماعی و آسیب های سیاسی ناشی از آن نخواهیم بود. 

 باید دید که آیا این سامانه به دیگر شهرهای کشور نیز تسری خواهد یافت و آیا سبد کالاهای اساسی آن پر تعدادتر می شود.