انقلابی جدید به نام "ماشین‌های اشتراکی"
مژگان کریم‌نیایی - حمل‌ونقل آسان برای هر شهری اهمیت دارد و البته جا‌به‌جایی ماشین شخصی توسط شهروندان، شهر را با معضلات زیادی مانند ترافیک و آلودگی مواجه می‌کند. از سوی دیگر خیلی‌ها هم حاضر نیستند برای حل مشکل ترافیک قید استفاده از ماشین شخصی را بزنند. با این تفاسیر راه‌حل برطرف کردن معضل ترافیک چیست؟ برای یافتن پاسخ این پرسش کافی است تا آخر این گزارش با ما همراه باشید.
مشکلات ترافیک شهری
ترافیک شهری طبیعتا هزینه‌های سنگین بسیاری را برای شهرها به وجود می‌آورد که یکی از آنها مشکل هدررفت زمان است. روزانه میلیون‌ها نفر در شهرهای بزرگی مانند تهران ساعت‌های طولانی را در ترافیک شهری اتوبان‌های شلوغ از دست می‌دهند که همین زمان اگر صرف کار و تولید شود، سرمایه عظیمی در این دوره رکود برای کشور به همراه خواهد داشت و می‌تواند راهگشا باشد.
از سوی دیگر اما مساله اتلاف سوخت هم در کلان‌شهرها موضوعی شایان توجه است که باید به آن رسیدگی شود. در یک شهر بزرگ و با ترافیکی شبیه تهران برای طی مسافتی ۱۰ کیلومتری گاه باید دو ساعت معطل شد که همین موضوع باعث هدر رفتن مقدار قابل توجهی سوخت میشود.
در کنار آنچه درباره آثار سوء ترافیک به آن اشاره شد، باید گفت ازدحام ماشین‌ها در شهرها هزینه روانی سنگینی را هم به شهروندان تحمیل می‌کند. افرادی که زمان زیادی را در ترافیک سپری میکنند، هزینه روانی زیادی هم پرداخت میکنند که موجب میشود هم برای خود فرد درگیری به وجود بیاید و هم با افزایش درگیری‌های اجتماعی و نزاع‌های خیابانی، تنش‌های خانوادگی، نزاع‌های شهری و دعواها در محیط کاری هم به‌طور قابل ملاحظه‌ای افزایش پیدا کند. همچنین مضرات هنگفت مالی که در اثر بروز این آسیب‌ها به شهرها تحمیل میشود هم بسیار زیاد است.
یکی دیگر از مضرات انکارناشدنی ترافیک هزینه‌هایی است که به بخش بهداشت و درمان وارد میشود. درواقع ترافیک باعث افزایش آلودگی هوا شده و در نتیجه آن امراض مختلف گسترش می‌یابد و همین امر هم موجب بروز هزینه‌های سنگین درمانی و تحمیل آنها به مردم و دولت‌ها میشود.
برای از بین بردن تمام این مشکلات بدون شک یگانه تدبیر موجود حل کردن مشکل ترافیک شهری است. این امر بر کسی پوشیده نیست که استفاده از خودروهای شخصی و تک‌سرنشین یکی از اصلی‌ترین دلایل بروز ترافیک است، اما از سویی دیگر خیلی‌ها هم اصرار داردند که از مترو و اتوبوس استفاده نکنند و خودروی شخصی را ترجیح می‌دهند. به همین منظور گروهی از دانشمندان در ایالات متحده برای حل این مشکل تمرکز خود را بر ارایه راهکاری گذاشته‌اند که به کمک آن افراد بتوانند با وجود استفاده از ماشین شخصی، ترافیک را تا حد ممکن کاهش دهند.
طرح ماشین‌های اشتراکی car2go
این روزها محققان دانشگاه بارکلی کالیفرنیا تمرکز تحقیق خود را بر شیوه جدیدی برای اجاره ماشین به نام «car2go» گذاشته‌اند. در این روش راننده یک بار 35 دلار می‌پردازد و سپس می‌تواند به‌راحتی یکی از وسایل نقلیه‌ای که در کنار خیابان‌های شهر پارک شده بردارد و به هر کجای شهر که می‌خواهد برود.
به این ترتیب نیازی نیست که فرد متقاضی، وسیله نقلیه را از قبل رزرو کرده باشد یا مجبور باشد پس از اتمام کارش اتومبیل را به همان‌جایی که آن را اجاره کرده برگرداند.
از آنجایی که سیستم car2go توسط شهرداری‌ها پذیرفته شده، ماشین‌های مربوط به این سیستم اجازه دارند در کنار تمام خیابان‌های شهر پارک شوند.
در این سیستم فقط لازم است رانندگان به ازای هر دقیقه استفاده از ماشین مبلغ ناچیز 41 سنت را بپردازند. سیستم car2go نزدیک به دو میلیون عضو دارد و 14 هزار وسیله خود را در 30 شهر آمریکا قرار داده که آماده ارایه خدمت به اعضای این مجموعه هستند.
محققان برآورد کرده‌اند که به ازای هر عضو car2go در هر شهر چیزی نزدیک به 11 وسیله نقلیه اشتراکی در آن شهر وجود دارد.
گفته میشود در نتیجه سهولت دسترسی به car2go بسیاری از شهروندان به فروش ماشین‌های شخصی خود اقدام کرده‌اند و برخی هم که قصد خرید ماشین جدید داشته‌اند از این تصمیم خود منصرف شده‌اند.
گفتنی است یک مایل رانندگی با ماشین‌های car2go چیزی حدود هفت درصد گاز گلخانه‌ای تولید می‌کند که این میزان درباره ماشین‌هایی که معمولا در شهرها استفاده میشود حدود 10 درصد است.
سود و زیان ماشین‌های اشتراکی
«سوزان شاهین»، کسی که این پروژه را هدایت می‌کند، می‌گوید: این نوع طرح‌ها می‌تواند به شهروندان کمک کند بدون نیاز به خرید ماشین یک ماشین شخصی داشته باشند؛ طبیعتا برای یک شهر تصمیم سختی خواهد بود که مقداری از فضای پارکینگ‌ها و جاهای پارک کنار خیابان خود را به ماشین‌های اشتراکی اختصاص دهند، آن‌هم بدون آنکه بدانند دقیقا در مقابل چه چیزی عایدشان میشود.
به همین منظور برای پاسخ به این سوال که چه چیزی در مقابل این از خودگذشتگی به دست می‌آید محققان دست به کار انجام تحقیقی جامع شدند. این محققان از طریق پیمایش و با جمع‌آوری اطلاعات پرسش‌نامه‌ای، 9 هزار و 500 نفر از کاربران سیستم اشتراک ماشین car2go در پنج شهر کالیاری، ونکوور، سیاتل، سن‌دیگو و واشنگتن‌دی‌سی که در کشورهای آمریکا و کانادا قرار دارند به این نتیجه دست یافتند که وجود یک سیستم ماشین‌های اشتراکی در شهرها می‌تواند موجب کاهش آلودگی، کاهش ترافیک و رفع شدن مشکل کمبود جای پارک شود.
این مطالعه تخمین می‌زند در جاده‌های این پنج شهر 28 هزار وسیله نقلیه در رفت و آمد هستند. اگرچه در عمل دربرگیری car2go بسیار محدود است، اما این سیستم جدید توانایی رشد زیادی دارد.
شافمن، مسوول معرفی این سیستم در کنفرانس سان‌فرانسیسکو، معتقد است این سیستم جدید می‌تواند برای جهان ما بسیار شگفت‌انگیز باشد و زندگی شهری بشر را متحول کند.(منبع:عصرارتباط)