بررسی امکان هک انتخابات ریاست جمهوری ایران
علی اصلان شهلا - دوست و دشمن ندارد، هر کسی ممکن است بخواهد نامزدی که منافعش را بهتر تامین می کند بر صندلی ریاست جمهوری ایران تکیه بزند.
برای نفوذ به قلب های مردم و گرفتن رای از آنها، یکی از مستقیم ترین و کارسازترین راه ها، استفاده از فضای مجازی است. اما آیا برای پیروزی در انتخابات، همواره روش های اخلاقی و انتشار اخبار درست در دستور کار قرار می گیرد؟ آیا احتمال تکرار ماجرای هک انتخابات آمریکا (که گفته می شود کار روسیه است) در ایران وجود دارد؟ آیا غیر از این است که کشورهای خارجی ممکن است به نامزدی خاص متمایل بوده و در این راه از هکرها و قدرت سایبری شان برای پیروزی وی تلاش کنند؟ به نظر می رسد باید به مرور تجربه انتخابات آمریکا پرداخت و در مقابل احتمال هک انتخابات ایران هوشیار بود.
* انتخابات آمریکا چگونه هک شد؟
کار روسیه و با دستور ولادیمیر پوتین باشد یا بخشی از FBI و سازمان های داخلی خود آمریکا، در عمل تفاوت چندانی ندارد. هکرها و خدایان علم کامپیوتر و ارتباطات می توانند بر انتخابات کشوری مانند آمریکا هم تاثیر بگذارند.
سازمان های اطلاعاتی آمریکا مدعی هستند روسیه با دستور مستقیم ولادیمیر پوتین، از طریق فضای مجازی در انتخابات آمریکا به نفع دونالد ترامپ مداخله کرده است.
تاثیر هکرها بر انتخابات آمریکا، با هک کردن سیستم رای گیری و دستکاری آرای مردم آمریکا صورت نگرفت. دونالد ترامپ برنده واقعی انتخابات بود؛ اما هکرها توانستند پیش از برگزاری انتخابات، فاصله بسیار زیاد هیلاری کلینتون با دونالد ترامپ را به حداقل رسانده و سرانجام ترامپ پیروز انتخابات شد.
این کار به دو شیوه صورت گرفت؛ نخستین اتفاق هک سرورهای حزب دموکرات آمریکا بود. در ماه ژوئن 2016 کمیته ملی دموکرات ها اعلام کرد که دو گروه هکر روسی به نام های Cozy Bear و Fancy Bear موفق به نفوذ به سرورهای کمپین انتخاباتی کلینتون شده اند. یک ماه بعد، ویکی لیکس 20 هزار ایمیل ارسال شده از سرورهای دموکرات ها را منتشر کرد.
همین موضوع سبب شد دونالد ترامپ در اظهار نظری جنجالی از هکرهای روسی بخواهد ایمیل هایی که کلینتون در زمان حضور در وزرات خارجه با ایمیل شخصی اش ارسال کرده، هک کند تا مشخص شود وی با اکانت شخصی، اسناد محرمانه ارسال کرده است.
از ماه اکتبر تا زمان انتخابات نیز ویکی لیکس به تدریج ایمیل ها و مدارکی از جان پودستا، مدیر کمپین هیلاری کلینتون منتشر کرد که پودستا هکرهای روس را مسوول درز این اطلاعات دانست. هر دوی این اتفاقات ضربه مهلکی به کمپین انتخاباتی کلینتون وارد کرد.
روش دوم، از راه نخست نیز کارآمدتر بوده است. تاثیرگذاری بر ذهن مخالف از طریق حملات فیشینگ روشی است که خود غربی ها در آن استاد هستند. در این شیوه، کمپین های گسترده در فضای مجازی، ترول ها، کاریکاتورها، انیمیشن ها و کلیپ های تبلیغاتی به نفع یا ضرر یک کاندیدا منتشر شده و با استفاده از پخش انواع دروغ ها و شایعات و تلفیق بخشی از واقعیت با دروغ بر ذهن مخاطبان تاثیر می گذارند.
در جریان انتخابات امریکا گفته می شود هزاران مقاله در تعریف و تمجید از دونالد ترامپ و علیه هیلاری کلینتون در فضای مجازی با نام های مختلف نوشته شده است. همچنین در این گزارشات ادعا شده بیش از 7 هزار اکانت در شبکه های اجتماعی مختلف به نفع ترامپ در دو سال و نیم مانده به انتخابات ساخته شده است. علاوه بر این مقالات و ترول های زیادی علیه کلینتون، به ویژه با هدف ایجاد تردید در سلامتی وی در فضای مجازی منتشر شده که گفته می شود این موضوع تاثیر زیادی بر تصمیم گیری آمریکاییان در انتخابات داشته است.
* ستادهای انتخاباتی مراقب باشند
با توجه به اتفاقاتی که برای انتخابات آمریکا افتاد، هکرها چگونه ممکن است بر انتخابات ایران تاثیر بگذارند؟ با توجه به شبکه مستقل وزارت کشور و همچنین شبکه ملی اطلاعات به عنوان آلترناتیو آن شبکه، به نظر می رسد امکان تاثیرگذرای بر اصل آرای مردم وجود ندارد.
بنابراین از روش نخست یعنی هک مستقیم کمپین های انتخاباتی شروع می کنیم. هرچند ستادهای انتخاباتی ایران نسبت به ستادهای انتخاباتی در آمریکا چندان وابسته به کامپیوتر نیستند، با این حال حتما امکان دستیابی به موارد محرمانه از طریق هک کامپیوترها وجود دارد. علاوه بر این امکان شنود جلسات و همچنین فیلمبرداری از طریق وب کم لپ تاپ ها نیز وجود دارد.
اگرچه ممکن است گفته شود که ستادهای انتخاباتی چه حرفی برای پنهان کردن دارند، اما بدون شک لو رفتن زودهنگام یک سری اطلاعات، لو رفتن استراتژی های رقابت و همچنین انتشار اطلاعات صحیح با اندکی دستکاری می تواند سبب تخریب رقیب شود.
بنابراین لازم است ستادهای انتخابات با بهره گیری از کارشناسان سایبری مجرب، از این تهدید جلوگیری کنند.
* حمله به ذهن ها با گسترش دروغ و شایعه
در همین هفته گذشته فضای مجازی ما پر از شایعات درباره صلاحیت ها بود. با گسترش فضای مجازی، امکان انتشار اخبار کذب به شدت افزایش یافته است. نمونه این موضوع ساخت اکانتی جعلی با نامی شبیه به سایت خبری جماران و همچنین ساخت اکانت توییتری با نام محمود احمدی نژاد بود که با هر دوی این اکانت ها شایعاتی پخش شد.
برخی شایعات نیز اصل صحت انتخابات را هدف قرار داده اند؛ برای مثال کلیپی در چند روز گذشته در فضای مجازی پخش شده که برای تقلب در انتخابات برای یک نفر چند شناسنامه جعلی صادر شده است. این درحالی است که وزارت کشور به صورت آنلاین افراد را احراز هویت کرده و از دوبار رای دادن شهروندان جلوگیری می کند.
ستاد انتخابات کشور با تهیه دستورالعملی از کاندیداها خواسته است خود مراقب شایعات در فضای مجازی بوده و بلافاصله پس از پخش شایعه ای، آن را به صورت رسمی تکذیب کنند در غیر این صورت مسوولیت انتشار آن شایعه با ستاد کاندیداست. اما اینکه چقدر در عمل امکان رصد فضای مجازی برای کاندیداها فراهم بوده و چقدر تکذیبیه های شان به گوش مردم برسد، باید منتظر ماند و دید.
*چگونه ذهن مان هک نشود
در 27 روز باقی مانده به انتخابات، مجموعه دشمنان نظام جمهوری اسلامی و دولت های خارجی ممکن است بخواهند بر نتیجه انتخابات اثر بگذارند. ممکن است برخی طرفداران نامزدها نیز با روش های غیراخلاقی تلاش کنند در فضای مجازی به هک ذهن های رای دهندگان بپردازند.
برای جلوگیری از این کار، تنها راه ممکن این است که در قبال هر خبر مسوولانه رفتار کنیم. به این معنی که جز از منابع رسمی خبری را نقل قول نکرده و به گسترش شایعات دامن نزنیم. اگر هم خبری را منتشر کردیم و بعدها تکذیب شد، اشتباه خود را پذیرفته و تکذیبیه آن را نیز به اطلاع دوستان مان برسانیم. گمانه زنی ها و نظرسنجی های انتخاباتی بعید است کاملا مستقل و به دور از علاقه مندی به یک کاندیدا و جریان خاص باشد، پس با خیال راحت و بدون توجه به آنها، تصمیم خود را در انتخابات بگیرید تا فردایی بهتر برای ایران بسازیم.