تبلیغات اینترنتی یا دروغ و کلاهبرداری؟
علی شمیرانی - شکی نیست که تبلیغات تجاری با گسترش فضای مجازی با یک انقلاب مواجه شد. چراکه آگهیدهندگان با بهرهگیری از دادهها، جستوجوها و علایق اختصاصی هر کاربر که توسط سایتها و شبکههای اجتماعی جمعآوری و فروخته میشود، میتوانند محصول یا خدمت خود را به شکلی دقیق به جامعه هدف خود ارسال کنند.
امروزه سایتهای خبری، پلتفورمهای درج آگهی، افراد مشهور و اینفلوئنسرها از جمله ابزارهای جدید برای رسیدن به اهداف تجاری و غیرتجاری محسوب میشوند.
اما مساله اینجاست که دسترسی هدفمند و دقیق به جامعه مخاطبان در فضای مجازی میتواند تبدیل به یک شمشیر دولبه نیز شده و جای تبلیغات را با دروغ و کلاهبرداری عوض کند. به ویژه در خصوص کودکان، نوجوانان و افراد ناآگاه.
هفته قبل اعلام شد کمیسیون فدرال تجارت آمریکا خرید و فروش نقدهای آنلاین را ممنوع کرد. قانون مذکور به طور خاص انتشار نقدها و شواهدی که به افرادی مربوط است که وجود ندارند یا با هوش مصنوعی تولید شدهاند، نقدهای افرادی که تجربهای در زمینه کسبوکار یا محصول-خدمات مورد نظر ندارند، یا تجارب خود را نادرست معرفی میکنند، ممنوع کرده است.
یا در آلمان، اینفلوئنسرها ملزم شدهاند محتوای تبلیغاتی را با برچسب تبلیغاتی مشخص کرده و به مخاطبان اعلام کنند. در کشورهای متعدد دیگر نیز با توجه به رشد این معضل جدی، پارلمانها و دولتها قوانین متعدد برای تبلیغات کلاهبردارانه آنلاین تدوین کرده و مرتبا نیز این قوانین با توجه به رشد فناوری و ترفندهای جدید در حال به روزرسانی است.
مصادیق و شمول قوانین حمایت از حقوق کاربران به حدی گسترده شده که حتی بخش نظرات کاربران در فروشگاههای اینترنتی، تصویر برندها در پس زمینه ویدئوهای اینفلوئنسرها و ... را نیز شامل میشود.
اما این وضعیت را با ایران و ماجرای کلاهبرداری کوروش کمپانی مقایسه کنید که هنوز مالباختگانی که با بمباران تبلیغاتی رسانهها، سلبریتیها و اینفلوئنسرها مواجه بودند، در انتظار نتیجه مزایده اموال هستند.
لیکن با وجود این کلاهبرداریها، اما کافیست عبارت «خرید رپورتاژآگهی» را جستوجو کنید تا با انبوهی از نتایج مواجه شوید. تا اینجای کار مشکلی نیست اما وقتی وارد این سایتها میشوید با عباراتی همچون «بدون تگ تبلیغاتی/ نمایش در صفحه اصلی» مواجه میشوید که نرخ متفاوت و گرانتری از درج تگ تبلیغاتی دارند!
این یعنی به زبان ساده و علنا اعلام میشود که برای عدم درج برچسب تبلیغات، باید پول بیشتری بپردازید و ناشر نیز منع و مشکلی با محتوای ادعایی ندارد. شبکههای اجتماعی هم که هیچ!
لذا در چنین شرایطی که انتظار برای تصویب قوانین، اجرا و نظارت صحیح در کشور، آرمانی به نظر میرسد، تنها توصیه به مردم این است که آگاهی خود را بالا ببرند تا خود تفاوت تبلیغات اینترنتی با دروغ و کلاهبرداری را کشف کنند.