جای خالی سامانه «کاداستر» برای جلوگیری از کوه خواری
کاداستر دغدغه بسیاری از مسئولین نیز بوده، به طوری که« فرهاد تجری»، نایب رییس کمیسیون اصل نود معتقد است که «به طورحتم اجرای دقیق طرح کاداستر تاثیر قابل ملاحظه ای در کاهش میزان زمین خواری دارد» چراکه مالکیت زمین ها درطرح کاداستر به صورت میلیمتری قابل محاسبه می شود.اما چرا در کشور ما چنین سامانهای وجود ندارد. آیا پیاده سازی چنین سامانه در کشور سختی زیادی دارد؟
شیرازه: کوه خوارن و دشت خواران به دشت و دمن و صحرا چشم می دوزند و هر کجا را که خوش آب و هوا تر ببینند، به کوه و خاک آن دست برد می زنند.طمع کارانی که باسوء استفاده از خلاءهای قانونی به وجدان خود پشت پا می زنند، با بی توجهی به حقوق مردم یا با قول نامه هایی که با زدو بند در سه سوت تهیه می کنند، طبیعت را به ویرانی کشانده و به مرور زمان در ابتدا فنس کشی و دیوار کشی و سپس تفرجگاه های شخصی و ویلاهای شیک و لاکچری می سازند. یکی از نمونه های اخیر کوهخواری در اطراف شیراز و در شهرک انجیره رخ داده که شرح ماجرا را از زبان دوتن از شهروندان و یکی از اعضای شورای شهر می خوانید.
- تصرف شبانه و انسداد عبور مردم/رنگ آمیز فنس ها به رنگ کوه
به گفته یکی از شهروندان در شهرک انجیره،از حدود یکسال پیش یکی از باغداران، محدوده کشاورزی خود را که به صورت محصور و مشخص و از قدیم الایام دیوار کشی بوده را بدون مجوز گسترش داده است.وی افزود:این فرد در امتداد باغ خود که به سمت کوه بوده را بصورت غیرقانونی فنس کشی کرده و به گونه ای آن را رنگ آمیزی نموده که در دل کوه مشخص نباشد.به همین خاطر اگر رهگذری به آنجا خیلی دقت کند یا از نزدیک ببیند متوجه این مسئله می شود.
این شهروند ادامه داد: درخت ها هنوز یکسال هم ندارند اما اگر به او بگویید که چرا اینجا را فنس کشی و درختکاری کرده می گوید، از سال ها پیش در اینجا درختکاری می شده است. وی با ارائه عکس و فیلم های متعدد افزود:برای اثبات این که فنس کشی و درختکاری در این محدوده غیرمجاز است، اسناد و مدارک لازم موجود می باشد که در صورت لزوم ارائه خواهم داد.این شهروند توضیح داد:متاسفانه این فرد قبلا هم سابقه تخریب طبیعت را داشته که با توجه و پیگیری ما و مسئولین آن محدوده را با لودر خراب کردند.
هاشمی،عضو شورای شهرک انجیره نیز بر این کوهخواری صحه گذاشت و گفت:این کوهخواری در شمال این شهرک اتفاق افتاده و این موضوع واقعیت دارد، ما به عنوان عضو شورا و نماینده مردم به فرد خاطی اخطار داده ایم و از او قول و قرار هایی هم برای باز پس دادن آن گرفته ایم اما با این حال برای اجرای آن امروز و فردا می کند.
وی به تخلفاتی که به دنبال این کوهخواری ها پیش خواهد آمد، اشاره کردو ادامه داد: ممکن است برخی از روی عدم آگاهی وارد خرید و فروش شوند و حق آن ها ضایع شود.چرا که کوهخوارن مناطقی که در شیب کوه و در امتداد باغ های آن ها قرار گرفته را فنس کشی و به صورت کاملا غیر قانونی به تصرف خود در می آورند.هاشمی با اشاره به این که کوه تصرف شده بین دو تا سه هزار متری می شود،افزود:این مسیر عبوری مردم بوده و حالا مسدود شده، به همین خاطر تخلفات نیز به دستگاه های مربوطه ارجاع داده شده اما از آنجایی که مردم این جا بیشتر قوم و خویش یا فامیل هستند حل این مشکلات به تاخیر می افتد.عضو شورای شهرک انجیره،به این که ضروریست، منابع طبیعی هر چه سریع تر و جدی تر به این گونه مسائل ورود کند اشاره و بیان کرد:موضوع را با این سازمان در میان گذاشته ایم چرا که آن ها به طور معمول برخورد خواهد نمود.از این رو قرار بر این شده که به زودی مسئله را پیگیری و جهت رفع آن اقدام کنند.
شاید در هنگامی که برخی مسئولین خواب هستند یا این که خود را به خواب زده اند تنها راه نجات این کوه ها و دشت ها خود مردم باشند.البته گزینه های دیگری نیز وجود دارد که یکی از آن سامانه «کاداستر» است، سامانهای که در آن موقعیت جغرافیایی اراضی و املاک به مالکیت آن گره میخورد و حاکمیت به طور دقیق و با جزییات از وضعیت اراضی خود آگاه میشود. در این صورت اگر زمینخواران قصد تخریب و یا تغییر کاربری داشته باشند، حاکمیت متوجه شده،به موضوع ورود کرده و مانع از تخریب منابع طبیعی میشود.
کاداستر دغدغه بسیاری از مسئولین نیز بوده، به طوری که« فرهاد تجری»، نایب رییس کمیسیون اصل نود معتقد است که «به طورحتم اجرای دقیق طرح کاداستر تاثیر قابل ملاحظه ای در کاهش میزان زمین خواری دارد» چراکه مالکیت زمین ها درطرح کاداستر به صورت میلیمتری قابل محاسبه می شود.اما چرا در کشور ما چنین سامانهای وجود ندارد. آیا پیاده سازی چنین سامانه در کشور سختی زیادی دارد؟
به باور کارشناسان، زمینخواران و کوهخواران میدانند که به صورت رسمی و با سند تک برگ نمیتوانند اراضی خود را به دیگران بفروشند بنابراین به انجام معاملات غیررسمی با قولنامه روی میآورند، قولنامه ها به دلیل این که در هیچ سامانهای به ثبت نمیرسند و کسی از آنها اطلاع ندارد. ابزار خوبی برای فروش ویلاهای غیرقانونی است.از آنجایی که سامانه کاداستر نیز نیازمند برخورداری از اطلاعات مکانی و مالکیت افراد بوده در نبود اطلاعات ثبت شده، نمیتوان حرفی از پیاده سازی آن در کشور به میان آورد.
- معضل اعتبار معاملات غیررسمی در کشور
به گفته امیرحسین حاجی زاده، کارشناس مسائل حقوقی «برای پیاده سازی سامانهای نظیر کاداستر در قدم اول نیازمند دادههای مالکیتی و جغرافیایی افراد می باشد اما به علت اعتبار معاملات غیررسمی در کشور، حاکمیت توانایی آگاهی از مالکیتهای خود را ندارد. بنابراین تا زمانی که معاملات در کشور به این صورت غیرشفاف باشد، نباید انتظار داشت که سامانههایی مانند کاداستر در کشور اجرایی شود.کارشناسان معتقدند که «اعتبار اسناد عادی (غیررسمی) علاوه بر این که سبب بینظمی در کشور شده، ابزار مناسبی را برای زمین خواران مهیا کرده و تنها راه مبارزه با این موضوع نیز سروسامان دادن به موضوع اسناد عادی و بی اعتباری معاملات غیررسمی است.
به گفته روابط عمومی منابع طبیعی فارس آقای سلیمانی این محدوده کوه خواری شهرک انجیره به راه و شهرسازی واگذار شده است.
برپایه این گزارش،میتوان نتیجه گرفت که کوه خواری دشت خواری بر اثر بی توجهی برخی مسئولین،اعتبار معاملات غیررسمی نظیر قولنامه ها شکل می گیرد که از جمله موانع اصلی شکل گیری سامانههایی نظیر کاداستر است.با این وجود، رنگ بیاعتباری دادن به معاملات قولنامهای یا غیررسمی، روش خوبی برای نجات طبیعت از چنگال کوهخواران و زمینخواران است.راهی که در گرو اصلاح قانون قدیمی و فرسوده ثبت، مصوب 1310 با محوریت بیاعتباری معاملات غیررسمی میسر می شود.