رتبه ایران در استفاده از شبکههای اجتماعی
در ایران حدود 30میلیون ایرانی در شبکههای اجتماعی و پیامرسانهای خارجی عضو هستند. نکته قابل توجه اینجاست که شبکههای بومی همچنان در بین کاربران محبوب نیستند.
طبق آمارهایی که توسط مسئولان فضای مجازی کشور منتشر شده است، بیش از 40میلیون دستگاه گوشی هوشمند موبایل در اختیار کاربران ایرانی قرار دارد. همچنین براساس گزارش الکسا، کاربران ایرانی رتبه نهم را در استفاده از شبکه اجتماعی اینستاگرام دارند. امروزه شبکهها و پیامرسانهای اجتماعی همچون اینستاگرام و تلگرام در ایران، با ترافیک بیشتری نسبت به شبکههای اجتماعی همچون توئیتر و فیسبوک که زمانی در صدر توجه کاربران ایرانی بودند، روبهرو هستند. با توجه به آمارهای وبسایت الکسا که به انتشار و رتبهبندی سایتهای پربازدید میپردازد، در ایران شبکههای اجتماعی و وبسایتهای خارجی همچون اینستاگرام در رتبه ۹، تلگرام ۱۳، یوتیوب ۴۷، فیسبوک ۱۳۲ و توئیتر ۴۷۲ قرار گرفتهاند و شبکههای اجتماعی داخلی همچون فیسنما در رتبه ۳۴ و کلوب در رتبه ۶۳ قرار دارند.گوگل در جهان رتبه نخست را به خود اختصاص داده و در ایران هم مانند آمریکا و بسیاری کشورهای دیگر، در رتبه نخست وبسایتهای پربازدید قرار دارد. پس از آن وبسایت ورزش 3 که تولید محتوای آن در ایران صورت میگیرد در رتبه دوم است. رتبه سوم وبسایتها نیز در ایران به یاهو اختصاص یافته که در جهان در رتبه پنجم است. دیجیکالا و بلاگفا در رتبههای چهارم و پنجم قرار دارند و آپارات که در واقع وبسایتی ایرانی با محتوایی ویدئومحور مشابه یوتیوب است، در رتبه ششم جای گرفته و البته بخشی از مخاطبانش نیز در آمریکا حضور دارند. همچنین ویکیپدیا در ایران در رتبه هفتم و در جهان رتبه ششم را دارد. پارسیجو و یوز نیز که موتورهای جستوجوی ایرانی هستند به ترتیب رتبههای ۲۸۱ و ۹۸۴ را در ایران دارند.
« پیوندها» پربازدید است
از نکات جالب بازدیدها میتوان به وبسایت «پیوندها» اشاره کرد که رتبه ۲۸ را در ایران به خود اختصاص داده است. این وبسایت جدا از اینکه ممکن است توسط کاربران اینترنتی به صورت مستقل باز شود، هنگامی روی سیستم کاربر پدیدار میشود که یکی از سایتها یا بخشهای فیلترشده در سایتی توسط کاربری جستوجو شود. در صورت جستوجوی محتوای فیلترشده، کاربر به صفحه پیوندها هدایت میشود. بنابراین پیوندها برای کاربران ایرانی وبسایتی نامآشناست که تا به حال حداقل یکبار با آن روبهرو شدهاند. پیوندها که تنها در ایران مخاطب دارد و بنابراین 3/99درصد بازدیدکنندگانش ایرانی هستند، شامل بخشهایی ازجمله فهرست مصادیق محتوای مجرمانه، ثبت سایت در پایگاه ساماندهی، درخواست معرفی در پیوندها، درخواست فیلتر و رفع فیلتر و پیشنهادات و انتقادات است و رتبه ۲۸ این وبسایت در ایران را میتوان نشانهای از مراجعه بالای کاربران اینترنتی ایران به محتواهای فیلترشده دانست. همچنین نکته قابل توجه دیگر، تفاوت بازدیدهای تلگرام در ایران در مقایسه با سایر کشورهاست. این وبسایت که در حال حاضر پرمخاطبترین پیامرسان در ایران است و رتبه ۱۳ وبسایتهای پربازدید را دارد، در جهان در رتبه ۴۶۱ جای گرفته است. پس از ایران که با بازدید ۴۴درصدی از تلگرام استفادهکننده بیرقیب این پیامرسان است، روسیه با 4/10درصد، ایتالیا با 8/4درصد، اسپانیا با 7/3درصد و برزیل با 2/9درصد در رتبههای دوم تا پنجم قرار گرفتهاند.
۵۹درصد کاربران دنبال سرگرمی هستند
برمبنای آخرین بررسیهای نظام پایش شاخصهای ارتباطات کشور ۵۹درصد کاربران در اینترنت به دنبال تفریح و سرگرمیاند. درگاه پایش جامعه اطلاعاتی برمبنای نظام پایش شاخصهای ارتباطات و فناوری اطلاعات و با توجه به نتایج طرح آمارگیری برخورداری خانوارها و استفاده افراد از فناوری اطلاعات و ارتباطات، آخرین وضعیت استفاده از ICT در ایران را تا پایان سال ۹۴ اعلام کرده است. طبق این برآوردها مشخص شد که وضعیت حضور کاربران اینترنت در شبکههای اجتماعی از سال ۹۲ که ۲۰درصد بوده در پایان سال ۹۴ به ۶۵درصد افزایش یافته است. این درحالی است که بررسیها نشان میدهد ۵۹درصد کاربران در اینترنت به دنبال تفریح و سرگرمیاند و ۷۱درصد از این ابزار برای ارتباطات استفاده میکنند.
۸درصد کاربران در اینترنت محتوا تولید میکنند
در راستای فعالیت کاربران اینترنت در ایران مشخص شد که تنها هشتدرصد کاربران ایرانی به تولید محتوا در فضای مجازی میپردازند. از این میان 2درصد تولیدات محتوا مربوط به نرمافزارهای اینترنت برای ویرایش، سهدرصد محتوای تولیدشده برای مدیریت صفحات شخصی، ششدرصد محتوای ایجادشده توسط کاربر شامل متن، عکس، فیلم و موسیقی و نرمافزار و یکدرصد نیز به تولید محتوا در قالب وبلاگنویسی مربوط میشود.
استفاده13درصد کاربران ایرانی از بانکداری الکترونیک
براساس بررسی شاخصهای جامعه اطلاعاتی در ایران درباره فعالیت کاربران اینترنت مشخص شد که ۱۳درصد فعالیت کاربران اینترنت در ایران به بانکداری الکترونیکی معطوف است. همچنین 5/37درصد از کاربران از خدمات دولت الکترونیک و ۴۲درصد از تجارت الکترونیک در اینترنت استفاده میکنند. در همین حال اعلام شده است که 2درصد کاربران در فضای اینترنت مشارکت الکترونیکی دارند و 5/4درصد کاربران نیز از خدمات رایانش ابری استفاده میکنند.
27درصد کاربران اینترنت بالای ۵۰سال هستند
بررسیها نشان میدهد که 7/74درصد کاربران اینترنت در ایران در گروه سنی ۲۰ تا ۲۹ سال هستند. این در حالی است که 3/27درصد کاربران اینترنت در ایران را گروه سنی ۵۰ تا ۸۹ سال تشکیل میدهند. در همین حال فاصله جنسیتی بین کاربران اینترنت مرد و زن در ایران 9/1درصد است و فاصله بین کاربران اینترنت شهری و روستایی 5/25درصد برآورد میشود.
آمار ایرانیها در تلگرام و اینستاگرام
شهریور سال گذشته، دبیر شورای عالی فضای مجازی با اشاره به بررسیهای صورتگرفته از رفتار کاربران ایرانی در شبکه اجتماعی تلگرام گفت: ۱۰۰هزار کانال ایرانی در تلگرام وجود دارد. ابوالحسن فیروزآبادی با اشاره به نیاز روزافزون کشور به شبکههای اجتماعی اظهار کرد: شبکههای اجتماعی ادامه تجربه بشر در دوران مدرنیته است که از رسانههای چاپی شروع شده و هماکنون به رسانههای تعاملی رسیده است. او با بیان اینکه آنچه در ایران شاهد آن هستیم سرعت بالای رشد شبکههای اجتماعی است، خاطرنشان کرد: نگرانی در این زمینه در ابعاد مختلف وجود دارد و همانطور که دسترسی به شبکههای اجتماعی اجتنابناپذیر است، ممکن است این دسترسی تبعات نامساعدی را برای انسان ایجاد کند. فیروزآبادی گفت: رشد استفاده از شبکههای اجتماعی در یک سال اخیر در کشور بسیار عجیب است به نحوی که بررسیها از ابعاد استفاده از شبکه اجتماعی تلگرام نشان میدهد که بالغ بر ۱۰۰هزار کانال توسط ایرانیها در این شبکه ایجاد شده است. در همین حال در طول یک شبانهروز بیش از یکمیلیون و ۲۰۰هزار مطلب در فضای کانال تلگرام تولید میشود. دبیر شورای عالی فضای مجازی با اشاره به اینکه عدد بازدیدها از این مطالب بالاست، خاطرنشان کرد: بهطور متوسط هر مطلب حدود ۵۰۰هزار بار در روز دیده میشود و برخی کانالها بیش از یکمیلیون عضو دارند. او درباره فعالیت کاربران ایرانی در شبکه اجتماعی اینستاگرام تاکید کرد: ایرانیها چندینمیلیون فالوئر در صفحات اینستاگرام دارند و بسیاری از این صفحات ظرف ۲۴ ساعت بیش از دو تا سههزار کامنت به خود اختصاص میدهند، حتی شاهد آن هستیم که برخی اخبار در این شبکه که جزو اولینهای شبکههای اجتماعی هم نیست بیش از ۱۰۰ تا ۱۵۰هزار لایک میخورد.