رویایی به نام اینترنت ارزان
اینترنت در ایران نسبت به برخی کشورها ارزانتر است و نسبت به بسیاری از کشورهای دیگر گرانتر.
در سالهای اخیر به موازات افزایش استفاده از ابزارهای جدید ارتباطی و به تبع آن اینترنت، همزمان که مباحثی درباره ارزانتر شدن خدمات اینترنتی مطرح شده، خبرهایی هم درباره گرانفروشی یا کم فروشی بستههای اینترنتی انتشار یافته است. مساله مهم در این میان این است که اینترنت آسان و ارزان زمینه را برای رونق کسب و کارهای جدید فراهم میکند و در واقع در این میان بیش از آنکه کسب سود از طریق فروش بستههای اینترنتی مد نظر باشد، باید به سودی که از طریق کسب و کارهای مرتبط با اینترنت به دست میآید، اندیشید.
سال ۱۳۷۲ بود که بالاخره کشور ایران هم مجهز به اینترنت شد. آن زمان کمتر کسی بود که به دنبال این ابزار ارتباطی جدید باشد و بیشتر سازمانها و ادارات بودند که خود را به عنوان پیشگامان استفاده از اینترنت در ایران مطرح کردند، اما با شروع دهه ۸۰ رفته رفته این ابزار نوین تلاش کرد جای خود را در خانههای ایرانیان پیدا کند و هنوز صدای خاطرهانگیز مودمهای Dial up در ذهن بسیاری از ما باقی مانده است. البته در دهه گذشته هنوز رایانه و مودم بیشتر به عنوان وسایلی لوکس در خانهها شناخته میشدند، اما امروزه کمتر خانهای را به ویژه در محیط شهری میتوان یافت که مجهز به سیستم رایانه و اینترنت نباشد، چنان که آخرین گزارشهای مرکز آمار ایران ضریب نفوذ اینترنت و رایانه را میان ایرانیان به ترتیب ۳/۴۵ و ۲/۴۱ درصد اعلام کرده است. البته برخی گزارشهای رسمی نشانگر ضریب نفوذ ۸۳ درصدی اینترنت در میان ایرانیان است.
گذشته از تعداد کاربران اینترنتی، امروزه با ورود نسلهای جدید، سرعت اینترنت به عنوان مهمترین شاخص رتبهبندی کشورها مطرح میشود که کشور ما در این زمینه در جایگاه مطلوبی به سر نمیبرد و قرار گرفتن در رتبه ۱۱۲ جهان از میان ۱۲۹ کشور جهان توی ذوق شهروندان ایرانی میزند. همچنین آمارهای سال ۲۰۱۶ «آکامای» نشان میدهد ایران با دارا بودن میانگین سرعت اینترنت ۵/۳ مگابایت بر ثانیه در میان کشورهای منطقه فقط از سه کشور ترکمنستان، پاکستان و افغانستان بالاتر قرار دارد. نکته جالب توجه در این گزارشها رتبه بهتر کشورهایی نظیر عراق که در وضعیت ناامن جنگهای داخلی و خارجی قرار دارند، نسبت به ایران است. ثبت سرعت اینترنت ۳۴/۴۱ برخی کاربران اینترنتی در کرهجنوبی نشانگر فاصله زیاد ایران با امکانات اینترنتی روز دنیاست.
البته بر اساس آخرین تحقیقات انجام شده سرعت میانگین اینترنت در جهان ۳/۶ مگابایت است که سرعت اینترنت ایران با این عدد نیز فاصله چشمگیری دارد. در این بین همچنین کاربران اینترنت در ایران در چند سال گذشته و به ویژه در دولت قبل، هم از فیلترینگ اعمالشده توسط نهادهای دولتی و هم از فیلترینگ معکوس اعمالشده توسط شرکتهای وابسته به کشورهایی که ایران را تحریم کردهاند، رنج بردهاند. همچنین کنترل سرسختانه وبگاهها، سایتها، کانالها و شبکههای گوناگون اینترنتی توسط برخی نهادهای ناظر استفاده از اینترنت را در ایران با مشکلات متعددی همراه ساخته است.
اینترنت ارزان میشود
بنابر آنچه گفته شد، مشخص میشود که سطح کیفیت اینترنت ایران از بسیاری از کشورها پایینتر است و کاربران اینترنتی در ایران نه تنها نمیتوانند با سرعت لازم، امور خود را حل و فصل کنند، بلکه همواره باید مراقب رفتارهای اینترنتی خود باشند و اجازه استفاده از سایتهای محدودی را دارند. حال سوال اساسی اینگونه مطرح میشود که چرا با وجود چنین مسائلی اینترنت در ایران گرانتر از کشورهای دیگر فروخته میشود.
علاوه بر این، در این سالها همواره بسیاری از کاربران، اعتقاد به کمفروشی برخی از اپراتورهای تلفن همراه در فروش اینترنت دارند. البته اکنون بستههای اینترنتی هر سه اپراتور فعال در کشور نیز متفاوت است، اما با نگاهی گذرا به جدول تعرفه بستههای اینترنتی هر دو اپراتور متوجه میشویم اپراتور اول رویکرد مقرون بهصرفه را سرلوحه کار خود قرار داده و اپراتور دوم دنبال پیشنهادهای بیشتر به مشترکان است. مقایسه قیمت اینترنت در ایران با سایر کشورها به طور کلی نشاندهنده تفاوتهای ملموسی در این مورد است. در حالی که اینترنت ۱۲۸ کیلو بایت در ثانیهای ایران بین ۱۰ تا ۲۰ هزار تومان در ماه هزینه دارد، اینترنت ۲۲۴ مگابایت برثانیهای مالزی تنها حدود ۱۵۰۰ تومان در ماه به فروش میرسد.
البته هزینهها در مقایسه با سایر کشور به این صورت است که قیمت یک سرویس۲۵۶K در ایران تقریبا دو برابر امارات، سه برابر مصر و ۱۲ برابر ترکیه است! اما قیمتهای خرده فروشی در وضعیت اسفناکتری به سر میبرند و بررسیها نشان میدهد که هزینه پهنای باند در ایران تا بیش از ۵۰ برابر قیمت جهانی است. با این حال مسئولان وزارت ارتباطات در چند ماه گذشته وعدههایی مبنی بر ارزانتر کردن دادهاند، اما تا امروز کاهش قیمت محسوسی صورت نگرفته است و امید میرود تا پایان سال چنین وعدههایی محقق شوند.
گردش مالی اینترنت در ایران
سرعت نفوذ اینترنت در چند سال گذشته به حدی رسیده است که نمیتوان نقش اساسی آن در اقتصاد را منکر شد. امروزه بسیاری از کشورهای توسعهیافته جهان بسیاری از امور دستی و فیزیکی را کنار گذاشتهاند و با استفاده از اینترنت و دنیای مجازی به تامین نیاز شهروندان خود میپردازند. در حال حاضر دولت ایران نیز تلاش دارد با به کارگیری ابزارهای اینترنتی، سهم این بخش را در اقتصاد و رقابتپذیرتر کردن بازار ارتقا بخشد. گرچه قیمت بالای اینترنت در ایران همچنان بهبود استفاده از امکانهای تجاری و اقتصادی این بخش را با تاخیر مواجه میسازد، ولی در شرایط کنونی نیز استفاده از اینترنت گردش مالی خوبی را برای شرکتهای ارائهدهنده این خدمات به ارمغان میآورد.
اگر فرض کنیم در ایران ۴۰ میلیون نفر از اینترنت استفاده میکنند (با توجه به ضریب نفوذ ۴۵ درصدی اینترنت) و هر یک از کاربران به طور میانگین در ماه ۱۵ هزار تومان بابت این خدمات میپردازند، باید گفت که در هر ماه ۶۷۵ میلیارد تومان به حساب شرکتهای ارائهدهنده اینترنت واریز میشود؛ هزینهکردی که البته با توجه به سرعت اینترنت در ایران به نوعی مقرون به صرفه نیست. هرچند اینترنت و دسترسی به آن طبق محاسبات انجام شده برای مردم ایران گران تمام میشود، اما به نظر میرسد بیش از گرانی اینترنت، سرعت پایین آن در ایران باعث میشود که بسیاری از افراد تمایلی به کار با اینترنت و تجارت با آن نداشته باشند. همین سرعت کم باعث شده است که امروزه بر خلاف کشورهای پیشرفته جهان، کسبوکارهای اینترنتی جایگاه قابل قبول در بین مشاغل ایران نداشته باشد. کسب و کارهایی هم که این روزها از این طریق به بازار خوبی دست یافتهاند، با مشکلات متعددی مواجه میشوند. به طور مثال «اسنپ» یکی از کسبوکارهای آنلاین است که در مدت اخیر به دلیل تنوع خدماتی که ارائه میدهد و واقعی بودن قیمت آن طرفداران زیادی پیدا کرده است، اما همین هفته پیش بود که به دلیل اعتراض بعضی تاکسیرانان سنتی دچار اخلال در ادامه روند کار شد.
به هر حال امید میرود امروز که ۱۷ سال از شروع قرن ۲۱ میلادی میگذرد و سرعت در اقتصاد حرف اول را میزند، ما نیز بتوانیم با برطرف کردن محدودیتها، اصلاح قوانین، تعدیل قیمت و افزایش سرعت اینترنت از اقتصاد سنتی جدا شده و همگام با کشورهای توسعهیافته جهان در مسیر اقتصاد اینترنتی و دیجیتال گام برداریم. متاسفانه عملکرد ضعیف ایران در این بخش اقتصاد ما را با پارهای از مشکلات مواجه ساخته که از جمله آنها میتوان به موانع موجود در ارتباطات بانکی، تجاری و گمرکی اشاره کرد و اکنون از دولت انتظار میرود با اقدامات لازم چنین تنگناهایی را برطرف سازد. (منبع:روزنامه آرمان)