شرط اجرای کامل پروژه Gnaf تا پایان سال 99
پروژه ملی جی نف پس از آن که در گروه پروژه های اقتصاد مقاومتی قرار گرفت، به اهمیتی دو چندان دست یافت. این پروژه از آن جهت که نشانی های مکان محور را استاندارد کرده و با یونیک ساختن آدرس ها، قابلیت ایجاد سرویس های مختلف در قالب نشانی را فراهم می سازد دارای ویژگی منحصر به فردی است.
به گزارش ستاد ویژه توسعه فناوری نانو، در حال حاضر این پروژه در اولویت نخست شرکت ملی پست و سایر ارگان های مرتبط قرار دارد تا هر چه سریع تر با راه اندازی سرویس های مبتنی بر نشانی، دسترسی تخصصی به اطلاعات مکان محور را برای دستگاه ها و سازمان های مورد نظر فراهم نماید.
از همین رو و به منظور دستیابی به اطلاعات بیشتر در این حوزه به سراغ حسن جوادی مدیرکل جغرافیایی و اطلاعات مکانی رفته تا ضمن صحبت در این خصوص، از میزان پیشرفت، نحوه دسترسی عموم به خدمات آن و دیگر اقدامات انجام شده آگاهی یابیم.
پروژه GNAF چیست؟
پایگاه ملی نشانی مکان محور (GNAF) در واقع پروژه ای است با هدف تدوین و پیاده سازی یک استاندارد ملی برای نشانی که هدف اصلی آن تولید شرح نشانی استاندارد و یکتا برای کلیه اماکن مسکونی و تجاری در نقاط شهری و روستایی کشور می باشد. به عبارت دیگر، چشم انداز و هدف کلی این طرح ملی در شعار زیر خلاصه می گردد: «هر مکان (پستی) در هر موقعیت جغرافیایی دارای یک نشانی استاندارد یکتا»
نشانی استاندارد و یکتا به عنوان یکی از پایگاه های اساسی ایجاد و تحقق دولت الکترونیک محسوب شده و یکپارچه سازی آن می تواند در بخش حاکمیتی به عنوان بستر اطلاعات مکانی کمک به سزایی در تجزیه و تحلیل، برنامه ریزی و سیاست گزاری کلان ایفا نماید.
در این راستا، اطلاعات نشانی موجود در پایگاه نشانی و کدپستی کشور، پس از استاندارد سازی به نقشه های رقومی و پارسل بندی شده متصل و پایگاه نشانی استاندارد مکان محور تشکیل می گردد. با تشکیل پایگاه مذکور، سرویس های نشانی مکان محور تولید و به منظور خدمت رسانی در اختیار کاربران قرار می گیرد.
این پروژه چه مزایایی دارد؟
از جمله مزایا و کاربردهای GNAF می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- ایجاد پایگاه متمرکز و یکپارچه از نشانی های استاندارد کشور
- ایجاد امکان اعتبارسنجی نشانی از طریق داده های قابل اطمینان موجود در پایگاه
- افزایش دقت و سرعت در جستجوی نشانی
- بهبود فضای کسب و کارهای نوین مبتنی بر اطلاعات مکانی
- افزایش کارایی و اثربخشی سازمانهای امداد رسان در حوزه مدیریت بحران
دستیابی به اهداف و کاربردهای فوق از طریق سرویس های نشانی مکان محور امکان پذیر می گردد که شامل سه بخش کلی می شود:
- سرویس های قابل ارائه به دستگاه های دولتی (G2G)
- سرویس های قابل ارائه به بخش خصوصی (G2B)
- سرویس های قابل ارائه به عموم مردم (G2C)
در حال حاضر چه حجمی از اقدامات در پروژه GNAF صورت پذیرفته است؟
پس از ابلاغ آیین نامه اجرایی نظام ملی آدرس گزاری مکان محور (GNAF) از سوی شورای عالی فناوری اطلاعات در سال 94، سازماندهی و برنامه ریزی برای اجرای پروژه صورت گرفت و از سال 1395 پروژه به صورت پایلوت در پنج نقطه شهری مرکز استان شامل شهرهای تهران، مشهد، قم، قزوین و بوشهر به اجرا درآمد.
البته شهر بوشهر به دلیل آماده نشدن نقشه های پارسل بندی از چرخه عملیات خارج گردید. در چهار شهر دیگر، عملیات اتصال کدهای پستی به نقشه های رقومی پارسل بندی، استاندارد سازی نشانی و تشکیل پایگاه داده نشانی مکان محور به انجام رسید.
در حال حاضر پس از گذشت 2 سال از اجرای پروژه، عملیات اجرایی در 78 نقطه شهری کشور به انجام رسیده و سرویس های نشانی مکان محور در آنها راه اندازی شده است. این شهرها که شامل مراکز استان ها (به جز بوشهر، کرمان، زاهدان و یاسوج به دلیل نداشتن نقشه) و شهرهای بزرگ کشور می باشند، با توجه به وسعت و تراکم اطلاعاتی، 64% از اطلاعات مکانی شهری کشور را تحت پوشش قرار می دهند.
به علاوه در سال جاری نیز حدود 200 شهر دیگر در حال انجام عملیات اجرایی می باشند که تا پایان سال به مجموعه شهرهای دارای نشانی استاندارد ملی و پایگاه مربوطه و چرخه سرویس دهی افزوده خواهند شد.
طبق برنامه ریزی های انجام شده، در صورت تأمین منابع مورد نیاز، این پروژه ملی تا پایان سال 1399 تکمیل و در کلیه نقاط شهری و روستایی به بهره برداری خواهد رسید.
قرار است چه خدماتی به عموم ارایه شود؟
همان گونه که پیشتر نیز به آن اشاره شد، سرویس های نشانی مکان محور شامل سه دسته سرویس می شوند. دسته سوم این سرویس ها که تحت عنوان سرویس های پایه نشانی مکان محور (G2C) شناخته می شوند، در اختیار عموم مردم قرار گرفته که شامل خدمات زیر می شود:
1. سرویس دسترسی به نشانی استاندارد و کدپستی متناظر از طریق نقشه
در این سرویس نقشه محدوده قطعات ملکی هر شهر نمایش داده شده و کاربران قادر خواهند بود با انتخاب هر قطعه ملکی (پارسل)، اطلاعات اماکن و واحدهای هر ملک یا ساختمان را شامل نشانی استاندارد و کدپستی متناظر مشاهده نمایند.
2. سرویس یافتن نشانی استاندارد و کدپستی از طریق نشانی اظهاری و یا نام ساختمان
به منظور دسترسی به نشانی استاندارد و موقعیت جغرافیایی اماکن هر شهر، امکان جستجو بر اساس نشانی محاوره ای بدون محدودیت در نوع نگارش و نحوه آدرس دهی و همچنین بر اساس نام ساختمان های یک شهر نیز فراهم شده است.
3. سرویس یافتن نشانی استاندارد و کدپستی از طریق نام سازمان ها
در این سرویس جستجوی نشانی استاندارد و موقعیت جغرافیایی سازمان ها، نهادها، شرکت های دولتی و خصوصی بزرگ، بر اساس نام کارگاه یا نوع فعالیت امکان پذیر خواهد بود.
4. سرویس اعلام مغایرات
به منظور پایش و ایجاد امکانی جهت جمع آوری اشکالات محتوایی سرویس های GNAF، سرویس اعلام مغایرت های نشانی استاندارد مکانی ایجاد و به کاربران این امکان را خواهد داد تا در خصوص دو بخش از اطلاعات ارایه شده در سرویس ها، شامل "مغایرت نشانی" و "مغایرت های نقشه" اعلام نظر کنند.
طریقه دسترسی به سرویس ها برای عموم مردم به چه نحوی است؟
به منظور حفظ یکپارچگی و ایجاد سهولت در دسترسی، کلیه سرویس های ارایه نشانی استاندارد مکانی شرکت ملی پست در قالب یک سامانه تحت عنوان " سامانه یکپارچه نشانی های ایران" و با آدرس اینترنتی " sina.post.ir " در بستر اینترنت از 17 مهر ماه سال جاری همزمان با روز جهانی پست افتتاح شده و برای عموم مردم در دسترس می باشد.
مهمترین انتظارات شما در تحقق و اجرای پروژه GNAF چیست؟
با توجه به ملی بودن پروژه و ابعاد گسترده آن که باعث تعریف آن در رده پروژه های الویت دار اقتصاد مقاومتی شده است، پیاده سازی کامل آن منوط به دو موضوع اصلی می باشد:
1. نیاز به همکاری بیشتر دستگاه های متولی تامین اطلاعات مانند سازمان نقشه برداری در بحث تامین و به روز رسانی نقشه، شهرداری ها در بحث نام گذاری محلات و معابر و همچنین نصب پلاک آبی ساختمانی، و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور در بحث تامین به موقع منابع مالی مورد نیاز.
2. به کارگیری نشانی استاندارد ملی مکانی در کلیه خدمات ارایه شده توسط سازمان ها و نهاد های دولتی که این مهم دارای دو پیش نیاز شامل تولید پایگاه داده نشانی های ملی مکان محور و ایجاد سامانه ها و سرویس هایی جهت اطلاع عموم مردم به نشانی های استاندارد و دسترسی سازمان های خدمات رسان جهت دسترسی برخط و صحت سنجی نشانی ها بوده که هر دو توسط شرکت ملی پست در 78 شهر بزرگ کشور به انجام رسیده است.
برنامه های آتی برای تکمیل پروژه و توسعه پایدار آن چیست؟
بهره برداری کامل از پروژه ملی GNAF در کلیه نقاط شهری و روستایی کشور شامل 1245 شهر و بیش از 80 هزار روستا مستلزم تحقق دو امر مهم خواهد بود: یکی تأمین منابع و زیرساخت های مورد نیاز و دیگری ایجاد چرخه به روز رسانی اطلاعات مندرج در پایگاه نشانی مکان محور.
1- زیرساخت های مورد نیاز پروژه شامل موارد زیر می شود: نقشه های رقومی پارسل بندی شده تمامی نقاط شهری و روستایی؛ مرزبندی محلات در تمامی نقاط شهری و تولید لایه رقومی آن؛ نام گذاری کلیه معابر شهری و روستایی کشور؛ تولید لایه معابر شهری و روستایی کشور؛ نصب پلاک آبی ساختمان های شهری و روستایی کشور؛ تولید و نصب پلاک های مکانی کدپستی به همراه بارکدهای دو بعدی نشانی استاندارد ملی. در حال حاضر تنها بخش اندکی از زیرساخت های فوق از سوی سازمان های متولی تولید و در اختیار شرکت ملی پست به عنوان مجری پروژه قرار گرفته است که طی پیگیری ها و برنامه ریزی های انجام شده در این خصوص، مقرر است تا پایان سال 98 بخش اعظمی از منابع مورد نیاز فوق از سوی متولیان تأمین و تحویل شود.
2- به منظور به روز رسانی و به روز نگه داری اطلاعات پایگاه، لازم است ساز و کار اجرایی و عملیاتی بین کلیه دستگاه های اجرایی کشور بر روی بستر سرویس های نشانی مکان محور تعریف گردیده تا آخرین اطلاعات توسط کاربران و متولیان دستگاه های مذکور بر روی سامانه GNAF ثبت و به روز رسانی شوند.
به همین منظور هماهنگی های اولیه با تمامی دستگاه ها انجام گرفته و لازم است ابتدا عملیات تعریف کلید مشترک کدپستی با شناسه های سازمان های خدمت رسان صورت گرفته و ارتباط سیستمی بین پایگاه های اطلاعاتی بر قرار گردد. سپس با استفاده از سرویس های نشانی مکان محور تمامی اطلاعات اصلاحی و جدید، می توانند به صورت سیستماتیک بر روی پایگاه نشانی استاندارد ثبت و به روز رسانی گردند.
علاوه بر موارد فوق، درکنار اجرای عملیات به روز رسانی دوره ای (هر دو سال برای نقاط شهری و چهار سال یکبار برای نقاط روستایی)، اپلیکیشن های تحت موبایل در دست تولید است که با استفاده از آنها می توان به کمک نامه رسانان و همچنین منابع مردمی (Crowd Sourcing) عملیات جمع آوری اطلاعات و به روز آوری آنها به سرعت بسیار بالایی قابل انجام بوده که به افزایش ضریب اطمینان داده های جمع آوری شده کمک شایانی خواهد نمود. این برنامه کاربردی تا پایان سال جاری به بهره برداری خواهد رسید.