قطع بودجه تامین‌کننده فیلترشکن برای ایرانی‌ها
علی شمیرانی - اقدام دولت ترامپ برای تعطیل کردن یک پروژه اینترنتی و تامین‌کننده فیلترشکن که به میلیون‌ها نفر در چین کمک می‌کرد تا به اینترنت آزاد دسترسی داشته باشند، باعث نگرانی قانون‌گذاران، از جمله برخی جمهوری‌خواهان شده است.
آنها می‌گویند این نهاد غیرانتفاعی، ابزار مهمی برای مقابله با نفوذ روزافزون چین است.
واشنگتن پست در گزارشی نوشت، صندوق فناوری باز (OTF)، که در سال ۲۰۱۲ راه‌اندازی شد، به مردم در برخی کشورها کمک می‌کرد تا از محدودیت‌ها عبور کرده و به اینترنت دسترسی پیدا کنند. این صندوق، در آغاز از اپلیکیشن رمزنگاری‌شده سیگنال (Signal) و مرورگر ناشناس Tor پشتیبانی کرد و به بزرگ‌ترین تأمین‌کننده مالی ابزارهایی تبدیل شد که به کاربران امکان می‌دهند آزادانه در اینترنت گشت‌وگذار کنند.
بر اساس داده‌های محرمانه‌ای که واشنگتن‌پست بررسی کرده، تا ماه فوریه امسال، بودجه OTF به بیش از ۶ میلیون نفر در چین و ۱۸ میلیون نفر در ایران کمک کرده بود تا از محدودیت‌های حکومتی عبور کرده و به سایت‌های خبری، پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی مانند ردیت، تلگرام و ایکس (توییتر سابق) دسترسی پیدا کنند.
با این حال، فرمان اجرایی اخیر دونالد ترامپ که بودجه نهادهای مستقل مانند آژانس رسانه‌ای جهانی ایالات متحده (USAGM) را «تا حد ممکن» قطع کرد، عملا باعث شد که بودجه سالانه ۴۳.۵ میلیون دلاری OTF حذف شود.
این در حالی است که صندوق فناوری باز، برای مدت‌ها مورد حمایت برخی قانون‌گذاران جمهوری‌خواه قرار داشت که آن را ابزار مهمی برای منافع امنیت ملی آمریکا می‌دانستند.
مایکل مک‌کال، نماینده جمهوری‌خواه از ایالت تگزاس، در سال ۲۰۲۰ گفته بود: «صندوق فناوری باز، یک راه نجات برای مردم، از جمله شهروندان چین، هنگ‌کنگ و ایران فراهم می‌کند تا بتوانند با دنیای بیرون و با یکدیگر ارتباط امن داشته باشند.»
همچنین مارشا بلکبرن، سناتور جمهوری‌خواه از ایالت تنسی، در سال ۲۰۲۱ در یک ویدئوی منتشرشده در ایکس گفته بود: «گاهی اوقات یک برنامه دولتی، دقیقا همان‌طور که باید، عمل می‌کند.» او به ابزارهای امنیتی اینترنتی OTF اشاره کرده بود که به مردم کوبا کمک کرده بودند هنگام قطع اینترنت توسط دولت، همچنان به فضای مجازی دسترسی داشته باشند.
حذف بودجه این صندوق باعث شده که نمایندگانی از هر دو حزب با دولت ترامپ تماس بگیرند و خواستار ادامه حمایت از این برنامه شوند.
به گفته یک منبع مطلع که نخواست نامش فاش شود، برخی مقامات در حال بررسی راه‌هایی برای ادامه فعالیت‌های OTF هستند، اما هنوز مشخص نیست این تلاش‌ها به نتیجه خواهد رسید یا نه؟
اکنون میلیون‌ها نفر، از شهروندان عادی تا مخالفان سیاسی، که برای دسترسی به اینترنت در کشورهایی مانند چین، روسیه، ایران، میانمار و کوبا، به ابزارهای تأمین‌شده توسط صندوق فناوری باز وابسته‌اند، ممکن است تا پایان ماه جاری دسترسی به این خدمات را از دست بدهند. این افراد ممکن است برای همیشه، از استفاده از اینترنت آزاد و پیام‌رسان‌های امن محروم شوند و در صورت استفاده از فناوری‌هایی با امنیت کمتر، در معرض خطر قرار گیرند.
در این زمینه، لورا کانینگهام، رئیس صندوق فناوری باز گفت: «ما انسان‌های واقعی را در چین و دیگر نقاط جهان رها کرده‌ایم. بدون فناوری‌های ما، این افراد در برابر نظارت، آزار و حتی بدتر از آن، آسیب‌پذیر خواهند بود.»
آژانس رسانه‌ای جهانی آمریکا (USAGM)، در پاسخ به درخواست اظهارنظر در این زمینه سکوت کرده است.
برایان هیوز، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا اعلام کرد که دولت ترامپ «اطمینان دارد تلاش‌های ما برای سازماندهی مجدد، دیپلماسی آمریکا در خارج از کشور را تقویت خواهد کرد.»
صندوق فناوری باز در سال ۲۰۱۲، به عنوان یک برنامه آزمایشی زیرنظر رادیو آسیای آزاد آغاز به کار کرد. در سال ۲۰۱۹، کنگره آمریکا به این صندوق اجازه داد تا به عنوان یک نهاد غیرانتفاعی مستقل تحت حمایت مالی آژانس رسانه‌ای جهانی فعالیت کند.
این صندوق تلاش کرده کاربران بتوانند سانسور اینترنتی چین، که به «دیوار آتش بزرگ» شهرت دارد، دور بزنند. برنامه «افزایش و پایداری» این سازمان، تأمین مالی ابزارهایی نظیر شبکه‌های خصوصی مجازی (VPN) را بر عهده دارد که امکان دسترسی آزاد به اینترنت را برای کاربران فراهم می‌کند.
در دوره نخست ریاست‌جمهوری ترامپ، مایکل پک، رئیس وقت USAGM، تلاش‌هایی برای قطع بودجه این صندوق انجام داد اما این تلاش‌ها با واکنش نمایندگان هر دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه مواجه شد و در نهایت، ناکام ماند.
در یکی از جلسات استماع کنگره در سال ۲۰۲۰، بسیاری از قانون‌گذاران گفتند که صندوق فناوری باز برای مقابله با گسترش فناوری‌های نظارتی چین و روسیه، و همچنین حمایت از فعالان حقوق بشر و خبرنگاران در سراسر جهان، نقش حیاتی داشته است.
نگرانی‌ها از قطع بودجه USAGM، زمانی افزایش یافت که دونالد ترامپ، «کاری لیک» را که پیشتر در انتخابات فرمانداری و سنای آریزونا شکست خورده بود، به عنوان مشاور ویژه این آژانس منصوب کرد. هدف این انتصاب «ساده‌سازی» ساختار این آژانس و زیرمجموعه‌های آن، اعلام شده است.
کاری لیک اخیرا طی بیانیه‌ای گفت: «در USAGM، من متعهد به اجرای کامل دستور اجرایی رئیس‌جمهور ترامپ در راستای کاهش اندازه و حوزه فعالیت دولت فدرال هستم. این آژانس، تنها برنامه‌هایی را که در چارچوب الزامات قانونی قرار دارند، ادامه خواهد داد و باقی برنامه‌ها را کنار خواهد گذاشت.»
آدری کوک، سخنگوی سناتور مارشا بلکبرن نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد: «ما مطمئن هستیم کاخ سفید در حال تلاش برای اطمینان از ادامه دسترسی افراد ساکن در کشورهای اقتدارگرا در حوزه اینترنت آزاد است.»
کارشناسان حوزه آزادی اینترنت، به‌ویژه، نسبت به پیامدهایی که قطع بودجه صندوق فناوری باز برای کاربران چینی خواهد داشت، ابراز نگرانی کرده‌اند.
لورا کانینگهام، رئیس OTFگفت: «وقتی یک کاربر را از یکی از VPNهای‌مان، به‌ویژه در چین، از دست بدهیم، بازگرداندن او تقریبا غیرممکن است. این موضوع، پیامدهای مستقیم برای هرگونه تلاش از سوی دولت‌های آینده آمریکا به منظور رساندن پیام به کاربران پشت دیوارهای آتش استبداد خواهد داشت.»
اما در همین رابطه خبر دیگر با موضوع حمایت از دسترسی آزادانه به اینترنت در ایران نیز حاکی است جو ویلسون (نماینده جمهوری‌خواه از کارولینای جنوبی) و جیمی پانتا (نماینده دموکرات از کالیفرنیا)، لایحه‌ای تحت عنوان «قانون حمایت حداکثری» را معرفی کردند که هدف آن، حمایت عملی از مردم ایران است، نه صرفا موضع‌گیری‌های کلامی.
این لایحه، بخشی از یک بسته قانون‌گذاری بزرگ‌تر است که توسط کمیته مطالعات جمهوری‌خواهان معرفی شده و دربردارنده بخش‌هایی از سیاست «فشار حداکثری» دولت ترامپ علیه تهران است.
لایحه «حمایت حداکثری» به طور خاص، خواستار اتخاذ مجموعه‌ای از تدابیر تقویت امنیت اینترنت برای تسهیل ارتباط و هماهنگی بیشتر میان معترضان ایرانی است.
این لایحه، همچنین با هدف مقابله با فیلترینگ اینترنتی، دسترسی کاربران ایرانی به جهان بیرون از طریق تأمین VPN را تسهیل می‌کند.
از دیگر مفاد آن، فراهم کردن فناوری ماهواره‌ای برای اتصال مستقیم به موبایل است تا بتوان قطعی‌های مکرر اینترنت از سوی دولت را دور زد.(منبع:عصرارتباط)