واگذاری فرکانسها و یک فاجعه در اینترنت ایران
ماجرای فرکانس700.800 از آن ماجراهای جالب و احتمالا بدون انتهایی است که از سوی دولت و تیم وزارت ارتباطات شروع شده است و خب با این مدلی که پیش می رود احتمالا مثل دیگر ماجراهای مشابه بدون پایان باشد.
اگر یادتان باشد که در یکی از قسمتهای سریال «نون.خ2» با وزیر جوان شوخیهای بامزهای شد با این حال این مسأله باعث شد که آذری جهرمی مسأله شوخی با خودش را هم به مسأله فرکانس700.800 ربط دهد:
« صداوسیمای عزیز!فرکانسهای خالی را به مردم بازگردان، هر چه دوست داری با ما شوخی کن، توهین هم اشکالی ندارد.«مهلقا خانم» هم میداند که برای بالابردن سرعت اینترنت این فرکانس لازم است. مخلص سعید آقاخانی عزیز و اهالی #نون_خ هم هستم.» آذریجهرمی وقتی این توییت را منتشر کرد حواسش نبود وقتی این سریال در زمستان سال98 ساخته میشد هنوز از دعواها و حواشی فرکانس700.800 خبری نبود اما این هنر آذریجهرمی است که یک مسأله را چنان کش بدهد و از حواشی بیربط چنان بهرهبرداری کند حتی اگر به صورت کافی و وافی درباره ادعاهایش جواب شنیده باشد.
وقتی وزارت ارتباطات بدهکار صداسیما شد
حتماً دو روز گذشته شنیدید که نامهای با امضای 128استاد دانشگاه خطاب به رییس صداوسیما منتشر شد که از او خواسته بودند « ترتیبی اتخاذ کند تا زمینه لازم برای استفاده بهینه از منابع طیف فرکانسی بهعنوان منابع کمیاب ملی فراهم شود.» رویهای که نشان داد درباره مسائل فنی چون فرکانس700.800 میشود از اهرمهای فشاری چون نام اساتید دانشگاهها استفاده کرد اما همچنان توضیح نداد که چگونه میشود از این فرکانسها در مدت کوتاهی برای افزایش سرعت اینترنت موبایل استفاده کرد. با این حال آنچه مشهود است که وزارت ارتباطات در ماجرای این فرکانسها سعی کرده است به جای رجوع مستقیم به محل اختلاف بازی را از طریق فشار اجتماعی جلو ببرد امری که در نهایت در مقابل کارشناسیهای فنی مردود است. چنان که رضا علیدادی، معاون توسعه و فناوری رسانه ملی در واکنش به این فشارها گفت: « در آخرین جلسه که در دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی برگزار شد، آنچنان استدلالهای علمی همکاران ما قوی و مستدل بود که دوستان وزارت ارتباطات در پایان گفتند «آنطور که مشخص است، ما باید به شما فرکانس بدهیم و با این استدلالها بدهکار شما هم شدیم».
وی در توضیح نیاز صداوسیما به این فرکانسها برای افزایش کیفیت شبکهها توضیح داد: « با احتساب رادیوها و رادیونماها، درحال حاضر بیش از ۱۳۰سرویس تلویزیونی و رادیویی فعال است که شامل شبکههای ملی سیما، صدا، بینالمللی سیما و صدا، رادیونماهای ملی و استانی، شبکههای تلویزیونی و رادیویی استانی و شبکههای مجازی هستند و بواقع درخواست وزارت ارتباطات به معنی حذف بخشی از خدماتی است که به صورت رایگان در اختیار مردم قرار داده میشود. درصورت تأمین منابع مورد نیاز و توسعه زیرساختها در باندهای موجود، نهتنها امکان خدماتدهی به همین تعداد برنامه فعال امکانپذیر نیست، بلکه باندهای جدیدی نیز باید به آن اضافه شود. درحال حاضر در همین شهر تهران تقاضای پخش شبکههای استانی دائماً مطرح میشود که بهدلیل نبود امکانات، تاکنون امکان تحقق این خواسته مهیا نشده است.
دعوا سر پول است
معاون صداوسیما در توضیح اینکه سرعت اینترنت با واگذاری این فرکانسها اضافه نمیشود، گفت: «طرح چنین موضوعی فقط برای ماهیگیری از آب گلآلود و پرهیز از پاسخگویی به عدم انجام مسوولیتها از یک سو، تاختن به یکی از نهادهای فعال در زمینه مدیریت
افکار عمومیکشور از دیگر سواست. اگر شبکه دیتا خوب کار نمیکند، مسوول مربوطه باید بیاید پاسخ دهد در این چند سال برای اینکه مردم بتوانند ارسال و دریافت اطلاعات را در فضای مجازی به درستی و با سرعت بالا انجام دهند، چه کاری انجام شده است؟ روت کردن اینترنت خارجی در شبکه فرسوده ملی که هنر نیست! پس از سه سال بهانههای مختلف، اکنون بهدلیل مشکلات شبکه، با عدم ارائه سرویس درست اینترنت ثابت و گاهی سیار، بهطور سهوی که امیدواریم عمدی نباشد، موضوع به یکباره به فرکانسهای سازمان ربط داده میشود.
علیدادی گفت: مردم عزیز باید بدانند این دعوایی که دوستان پرسر و صدا مطرح میکنند، دعوا برای پول گرفتن از آنهاست. این در حالی است که در دیگر کشورها شاهدیم با همین فرکانسها، به ۲۷۰میلیون تلفن هوشمند خدمات ارائه میدهند، ولی در ایران نتوانستهاند به ۵۰تا ۶۰میلیون تلفن همراه و ۱۰درصد خط ثابت خدمات ارائه دهند. البته از میان۵۰تا ۶۰میلیون تلفن همراه نیز خیلیها هستند که از اینترنت همراه استفاده نمیکنند. این دعوا بر سر پول است؛ در حالی که صداوسیما مانند سابق هیچ پولی از مردم نخواهد گرفت و خدمات رایگان به مردم ارائه خواهد داد. در حالی که این دوستان بابت هر خدمتی از مردم هزینه میگیرند و جالب آنجاست که این خدمات کیفیت مناسب هم ندارد و پاسخگوی این نبود کیفیت هم نیستند؛ بلکه با فرار رو به جلو و شلوغبازی قصد دارند منابع درآمدی خود را از جیب مردم افزایش دهند.»
جالب است که در این ماجرا صداوسیما از وزارت ارتباطات شکایت کرده و به گفته علیدادی «در حالی که از سال۱۳۹۶ شکایت رسانه ملی علیه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در جریان و نظر معاونت امور فضای مجازی دادستانی کل کشور هم مشخص است، معلوم نیست چرا وزارت ارتباطات با بازی سیاسی تلاش دارد حقوق عامه را تضییع و آنگونه که از شواهد و قرائن برمیآید، منافع اقتصادی را برای برخی شرکتها تضمین کند؟گویا این وزارتخانه از یاد برده است، به موجب ماده ۱۴قانون وظایف و اختیارات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات (مصوب
۱۹ /۹/ ۱۳۸۲) «اختیارات و وظایف مربوط به این وزارت... شامل محدوده وظایف و اختیارات سازمان صداوسیما... نمیشود.»
واگذاری فرکانسها و یک فاجعه در اینترنت ایران
هر چند این ماجرا ابعاد زیادی دارد اما احمد کارآمد از کارشناسان فنی در توضیح ماجرای این فرکانسها نوشت: « انتقال فرکانسها باعث افزایش سرعت اینترنت موبایلی در کوتاهترین زمان خواهد شد اما در صورت عملی شدن باید منتظر یک فاجعه در اینترنت ایران بود! چراکه:
الف) سؤ مدیریت و کمکاری وزارت ارتباطات در رابطه با بهینهسازی استفاده اپراتورها از فرکانسهای واگذار شده باعث شده حتی از فرکانسهای حال حاضر استفاده درستی صورت نگیرد. اگر فرکانسهای جدید را به صرف شرایط کرونایی و برای رفع مشکل در کوتاه مدت به اپراتورها واگذار کنیم، با یقین به نبودن مشتریهایی که بتوانند بعدها درآمد خوبی نصیب اپراتورها کنند، بعد از گذر از این شرایط و برگشتن میزان مصرف به قبل،آیا میتوان سود ده بودن این واگذاری را تضمین کرد؟ ب) اگر کمی در مورد سرانه مصرف اینترنت در ایران و دنیا جستوجو کنید متوجه میشوید در دنیا سهم اینترنت ثابت به نسبت اینترنت موبایلی،80 به 20 است اما در ایران برعکس همه دنیا، 70درصد اینترنت موبایلی و 30درصد اینترنت ثابت است!» وی در ادامه توضیحات فنی خود مینویسد: « انحصار اینترنت فیبر نوری توسط شرکت مخابرات (دولت) که متأسفانه با ارائه خدمات با کیفیت هم همراه نیست! باعث شده شرکتهای خصوصی توانایی ارائه خدمات بهتر و ارزانتر را نداشته باشند لذا روز به روز با کاهش چشمگیر تعداد مشترکان اینترنت ثابت و درآمدزایی این شرکتها مواجهیم! حال فرض کنید فرکانسهای700و 800 هم به اپراتورهای موبایل واگذار شود!تا چند سال دیگر مشترکی باقی خواهد ماند که از اینترنت ثابت استفاده کند؟
سرنوشت شرکتهای اینترنتی ارائه دهنده اینترنت ثابت و کارکنانشان چه میشود؟ آیا هزینه اینترنت مردم کاهش پیدا میکند؟ آیا این فاجعه نیست؟ ممکن است شما در مقابل این استدلالها بگویید چارهای نیست و برای دستیابی به اینترنت5G که به زودی در کشور ما هم راهاندازی خواهد شد باید این فرکانسها را در اختیار اپراتورها قرار بدهیم که جواب این استدلال شما این است که بله این فرکانسها برای راهاندازی5G نیاز هست اما حداقل در پنج سال آینده 5G به ایران نخواهد آمد چراکه بستر درآمدزایی آن بهخاطر نبود زیرساخت لازم مهیا نیست و در نتیجه برای سرمایه گذاران طرح به هیچوجه مقرون به صرفه نیست!(تجهیز و راهاندازی5G از هم اکنون برای 5 تا 10سال آینده برای کسب درآمد در آن سالها!) همینطور که بالاتر گفته شد استفاده از فرکانسهای700 و 800 در اتمسفر امروزی ارائه اینترنت در ایران منجر به نابودی شرکتهای ارائهدهنده اینترنت خانگی خواهد شد و این موضوع نه به صلاح منافع ملی است و نه در دنیا مرسوم هست!» (منبع:صبح نو)