پاسخ وزارت ارتباطات به علت عدم را‌ه‌اندازی سامانه مدیریت زمین
وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: سامانه پنجره واحد مدیریت زمین به تنهایی راهکار مبارزه با زمین‌خواری نیست.علل اصلی ناکارآمدی در حوزه زمین در قوانین و مقررات قدیمی است که سابقه تصویب آنها بعضا به پنجاه سال گذشته برمی‌گردد .
به گزارش فارس، روابط عمومی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در واکنش به گزارش خبرگزاری فارس با عنوان « پیشرفت 5 درصدی سامانه مدیریت زمین طی 4 سال/مبارزه با زمین‌خواری برای «وزارت ارتباطات» اهمیت ندارد؟» توضیحاتی را ارائه کرد.
متن این جوابیه به شرح ذیل است:
" 1- اگرچه نظارت بر فعالیت‌ها و اقدامات دستگاه‌های اجرایی یکی از وظایف و رسالت‌های مهم رسانه تلقی می شود و انتشار خبر و گزارش در این زمینه موجب شفافیت می‌شود، لیکن انتظار می‌رود که رسانه‌ها در این گونه موارد ضمن پایبندی به اصول اخلاق حرفه‌ای از سوگیری رسانه‌ای پرهیز نمایند.
۲- نکته بسیار مهم و البته ایراد اصلی این گزارش و موارد مشابه‌ای که اخیرا به این موضوع پرداخته‌اند آن است که بستر لازم جهت ارائه مستندات و پاسخ متولیان و ذینفعان از عملکرد خود را فراهم نیاورده‌اند. در واقع این انتظار وجود داشت که افراد مطلع در سازمان فناوری اطلاعات ایران، به عنوان متولی ایجاد این سامانه و همچنین دبیرخانه ستاد هماهنگی مبارزه با مفاسد اقتصادی، به عنوان بهره‌بردار اصلی مورد پرسش قرار می‌گرفتند و دلایل و مستندات آنها نیز در گزارش منعکس می‌شد تا مخاطبان خود در این زمینه قضاوت کنند.
٣- در تیتر گزارش و بخش‌های مختلف آن، به تعلل وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات اشاره شده است، حال آنکه بر اساس مصوبات قانونی و اسناد بالادستی که در خود گزارش نیز آمده است، مصوبه این سامانه در تاریخ ۱۳۹۷/ ۰۲ / ۰۹ از سوی هیئت وزیران و در تاریخ ۱۳۹۷/ ۰۹ / ۱۲ از سوی ستاد هماهنگی مبارزه با مفاسد اقتصادی ابلاغ گردیده است؛ این مصوبات ابلاغی نیز به صورت کلان و کلی مطرح شده است و نیاز بوده است تا نقش و وظایف ذینفعان مربوط که حدود ۳۰ دستگاه اجرایی را در برمی‌گیرد تبیین شود که برنامه اجرایی آن از سوی سازمان اداری و استخدامی کشور در تاریخ ۱۳۸۸/ ۱۰ / ۴ به دستگاه‌های ذی ربط ابلاغ گردید. بنابراین به نظر می‌رسد مبنای زمانی منصفانه جهت شروع اقدامات اجرایی مربوط دی ماه سال ۱۳۹۸ باشد. با این حال حسب رهنمودها و حمایت های وزیر محترم ارتباطات و فناوری اطلاعات انجام فعالیت ها و اقدامات لازم از سال گذشته از جمله برگزاری فراخوان انتخاب مشاور و تعیین تکلیف وضعیت سامانه‌های موازی توسط و سازمان فناوری اطلاعات ایران آغاز گردیده است که علیرغم چالش‌های شیوع ویروس کرونا، این اقدامات از وضعیت خوبی برخوردار است.
۴- با توجه به واگذاری مسئولیت اجرای سامانه به این سازمان در اواخر سال ۱۳۹۷. براساس تعاملات و هماهنگی‌های انجام شده با دبیرخانه ستاد هماهنگی مبارزه با مفاسد اقتصادی از سال گذشته برگزاری فراخوان انتخاب مشاور واجدالشرایط از طریق فراخوان مناقصه عمومی در دستور کار قرار گرفت که به دلیل رعایت ضوابط و مقررات قانون برگزاری مناقصات و عدم احراز صلاحیت مناقصه گران این امر چهار بار تکرار گردید. اولین آن در تاریخ ۲۹ تیر ۹۸ ، مناقصه دوم در ۱۹ اسفندماه ۹۸ ، مناقصه سوم در تاریخ ۷ اردیبهشت ماه ۹۹ و نهایتا در تاریخ ۱۱ تیرماه ۹۹ از بین چهار شرکت توانمند حائز شرایط برنده مناقصه مشخص شده است و پس از انجام فرآیندهای مرسوم منطبق بر قوانین و مقررات جاری کشور، در تاریخ ۱۳۹۶/ ۶ / ۲۳ قرارداد مربوط با شرکت مشاور انعقاد و ابلاغ شده است و مشاور مکلف است براساس برنامه زمانی مورد توافق، سامانه را براساس نیازمندی‌های دبیرخانه ستاد طراحی و تحویل نماید.
۵- برخلاف آنچه که در گزارش آمده است پیاده سازی این سامانه به تنهایی داروی درد زمین خواری و تخلفات مربوط مانند تمامی حوزه های دیگر در کشور نیست؛ بلکه بنا به گواه گزارش های منتشره از کارشناسان این حوزه، علل اصلی ناکارآمدی در حوزه زمین را باید در قوانین و مقررات قدیمی که سابقه تصویب آنها بعضا به پنجاه سال گذشته برمی‌گردد و تأثیر آنها در ایجاد فرآیندهای معیوب در چرخه خدمات و مجوزهای دستگاه - های متولی که بعضا دارای همپوشانی و موازی کاری در وظایف نیز می باشند، جستجو کرد. بنابراین نیاز است قبل از به کارگیری هرگونه ابزار نرم افزاری، به منظور بهره مندی کارا و اثربخش از ابزارهای ارتباطات و فناوری اطلاعات، نسبت به تدوین معماری مناسب و بازنگری در ارائه خدمات و مجوزهای مربوط و به ویژه باز مهندسی فرآیندها در هر یک از ۳۰ دستگاه مسئول و ارزیابی بلوغ آنها اقدام شود و با رفع قوانین و مقررات مخل و همپوشان، در انتها نسبت به پیاده سازی سامانه نرم افزاری پرداخت تا ارائه خدمات به صورت مطلوب متقاضیان صورت پذیرد و با این روش به نوعی از فرصت ارتباطات و فناوری اطلاعات برای باز آفرینی نظام حوزه مدیریت زمین استفاده بهینه ای نمود. باید توجه داشت که سامانه ها همیشه نمی‌توانند مسائل را حل کنند؛ بلکه تنها آنها را پیچیده و پیچیده‌تر می کنند و توهم حل مسئله را القاء می‌کنند و در این حالت ابزاری برای توجیه به تعویق انداختن مسئله هستند. بنابراین در ذهن داشته باشیم که برخی مواقع سامانه راه حل مسئله نیست و در بهترین حالت می‌تواند ابزار شفاف شدن و آشکار شدن مسئله باشد. این موضوع دغدغه‌ای است که تمامی کارشناسان و دلسوزان در گروه‌های مختلف ذینفع از جمله رسانه‌ها باید نه تنها در این سامانه در تمامی سامانه‌های الکترونیکی مراقبت و نظارت نمایند. البته تأکید می‌شود توضیحات فوق دلیلی بر کم اهمیت بودن سامانه نرم افزاری محسوب نمی‌شود، بلکه دغدغه اصلی ایجاد سامانه‌ای منطبق بر نیازمندی‌های مورد انتظار توأم با اصلاح فرآیندها جهت ارائه خدمات مناسب به متقاضیان است.
۶- آنچه در درگاه کنترل ۲۳ پروژه اولویت‌دار خدمت الکترونیکی به میزان ۵ درصد پیشرفت برای این سامانه نشان داده شده، مرتبط با فعالیت‌های ایجاد سامانه نرم افزاری توسط سازمان فناوری اطلاعات ایران نمی‌باشد، بلکه ارزیابی از وضعیت زیست بوم اهداف و خدمات مورد انتظار از سامانه برمبنای برنامه اجرایی ابلاغی سازمان اداری و استخدامی کشور و وظایف تمامی دستگاه‌های ذینفع توسط دبیرخانه ستاد بوده است، بنابراین محدود نمودن این میزان به انتخاب مشاور برای پیاده سازی نرم افزار، جای تأمل دارد.
۷- همان گونه که اشاره شد در قوانین و مقررات بالادستی و به ویژه در برنامه اجرایی ابلاغی، تکالیف بسیاری برای دستگاه‌های متولی در خصوص بازمهندسی فرآیندها وجود دارد که اغلب دستگاه‌ها در انجام درست این امر مقاومت دارند و فرصت بهبود بهره‌وری و تحول دیجیتال را با تهدید مواجه می سازند که با توجه به مصاحبه‌های مستمر برخی از مدیران و کارشناسان دستگاه‌های ذینفع حوزه زمین در خصوص تأخیر انتخاب مشاور ایجاد سامانه نرم‌افزاری، از یک طرف نگرانی به تعویق انداختن انجام تکالیف در مسائل اصلی حوزه زمین که اتفاقا نقش آن دستگاه‌ها در آن پررنگ و متمایز است را به ذهن متبادر می‌سازد ولی از طرف دیگر روزنه‌های امید را در تعامل و همکاری کامل جهت تحقق اهداف با ایجاد سامانه توسط این سازمان را می‌گشاید."