رئیس پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات تهران بزرگ از اجرای سومین پویش پیشگیرانه سایبری خرید امن در تهران بزرگ همزمان با سراسر کشور خبر داد.
به گزارش خبرگزاری مهر، سرهنگ داوود معظمی گودرزی، رئیس پلیس فتا تهران بزرگ درباره اجرای سومین پویش پیشگیرانه سایبری خرید امن اظهار داشت: این پویش به منظور افزایش سواد سایبری کاربران فضای مجازی به جهت جلوگیری از کلاهبرداریهای اینترنتی و همچنین نحوه صحیح خریدهای امن برخط و تبادلات مالی از ۲۶ شهریور آغاز و تا یکم مهر اجرا شد.
وی افزود: با اجرای این طرح توسط پلیس فتا در فضای مجازی، نتایجی همچون جلوگیری از کلاهبرداریهای اینترنتی در خریدهای آنلاین، افزایش سواد سایبری کاربران، استفاده مناسب و مؤثر از فضای مجازی در خانوادهها و همچنین ارتقا سطح سواد رسانهای مربوط به فضای مجازی مبتنی بر آموزشهای پیشگیری از جرایم سایبری در سطح کشور به دست آمد.
این مقام انتظامی بیان کرد: شهروندان در زمان خریدهای حضوری حتماً دستگاه کارت خوان را مشاهده کرده و خودشان اطلاعات و رمز بانکی را وارد کنند و رمز محرمانه و شخصی خود را در اختیار دیگران قرار ندهند تا از کلاهبرداریها به روش اسکیمر در امان بمانند، همچنین کارت بانکی مربوط به خریدهای روزانه را متفاوت از کارت بانکی پسانداز خود قرار دهند تا در صورت افشا شدن اطلاعات کارت و یا کپی شدن آن مبلغ زیادی متضرر نشوند.
سرهنگ گودرزی خاطر نشان کرد: شهروندان محترم دقت کنند در خریدهای مجازی از سایتهایی که نماد الکترونیک معتبر دارند، خرید کنند و از پرداخت بیعانه پیش از تحویل کالا و اطمینان از صحت و سلامت آن و مطابقت داشتن با خرید، خودداری کنند.
این مقام پلیس ادامه داد: بر روی پیوندهای با منابع ناشناس و تبلیغ شده در شبکههای اجتماعی کلیک نکرده و نرم افزارهای مالی مورد نیاز خود را حتماً از منابع معتبر و وب سایت اصلی بانکها دانلود کنید و به جهت ورود به اینترنت بانک خود حتماً به آدرس اینترنتی و صحیح بودن آن توجه کنید و صرفاً به نتایج مشاهده شده توسط موتورهای جستجوگر اطمینان نکنید.
سرهنگ گودرزی در پایان ضمن تشکر از دستگاههای مختلف همکار در اجرای پویش نظیر صدا و سیما، وزارت آموزش و پرورش، خبرگزاریهای مختلف و … به شهروندان توصیه کرد در صورت مشاهده هرگونه مورد مشکوک با مراجعه به سایت www.cyberpolice.gov.ir موارد را گزارش کنند.
انحصار بازار توسط پلتفرمهایی مانند دیجیکالا، اسنپ و تپسی، دیوار و ... یکی از موضوعات مهمی است که در مرکز توجه کارشناسان قرار دارد. آنها میگویند دلایل بسیاری برای ایجاد انحصار وجود دارد از مهمترین آنها نبود بازدارندههای قانونی است.
به گزارش فارس، اواخر سال گذشته بود که بسیاری از فعالین زیستبوم نوآوری و شرکتهای دانشبنیان پیشبینی میکردند که ممکن است سال 1402، سال سختی برای کسبوکارهای کوچک باشد؛ زیرا احتمالا مجبور باشند کسبوکارشان را به استارتآپهای بزرگتر بفروشند و با آنان «ادغام» شوند. از طرف دیگر بازارگاههای مجازی ممکن است با فروشندگان محصول نیز وارد رقابت ناسالم شوند و خروجی آن در نهایت ایجاد شرایط انحصار خواهد بود. در این گزارش سعی داریم نگاهی عمیقتر به این جنبه از انحصار و جوانب مختلف آن در پلتفرمهای مجازی بیاندازیم و البته به خلأهای قانونی آن اشاره کنیم.
مونوپولی و انحصارگری در بازی بازار
مونوپولی، یک بازی برخواسته از باورهای سرمایهداری است که در آن تمام بازیکنان سعی در تصاحب مالکیت و کنترل تمام زمین بازی دارند. قطعا هر کس سهم بیشتری از زمین بازی داشته، قدرت بیشتری دارد و کمکم باعث خارج شدن بقیه بازیکنها میشود؛ تا آنجا که همه زمینها متعلق به برنده بازی باشد. زمین بازی کسبوکارها نیز بازار است و صاحبان سرمایه سعی دارند به حاکم مطلق آن تبدیل شوند.
ادغام و تملک نیز یکی از جنبههای ایجاد شرایط انحصاری است. شرکتهای بزرگ سعی میکنند استارتآپهای کوچک را خریداری کنند و از پیشرفت آنها جلوگیری کنند. در ایران نیز نمونههای زیادی از این جنس انحصار وجود دارد و اگر به پیشینه بعضی از استارتآپهای مجازی مانند فیدیبو نگاه کنید، خواهید دید که از سالها قبل، توسط مجموعههای بزرگتر خریداری شدهاند.
استارتآپهای کوچک در ابتدای شروع کار خود، معمولا سرمایه کمی دارند که در توسعه کسبوکار و بازار ایده خود خرج کنند. شرکتهای بزرگ استارتآپی، معمولا دارای سرمایه بالایی هستند و در صورت مشاهده یک ایده جدید در بازار، به خرید آن طمع میکنند. اقدامی که در نهایت عرصه را برای حضور شرکتهای کوچک تنگ میکند و چشمههای نوآوری را نیز میخشکاند.
البته خرید استارتآپها و ادغام آنها، تنها گزینهای نیست که یکهتازهای بازار از آن استفاده میکنند و ممکن است با تعیین جهت تصمیمگیریهای اتحادیهها و کانونهای تصمیمگیری نیز، شرایط را به نفع خود تغییر دهند. نمونهای از مورد، عضویت مدیران عامل دیجیکالا در اتحادیه کسبوکارهای دیجیتال است که در نهایت باعث بستهشدن فروشگاههای دیگر مانند سایت واندیآف شد. (این گزارش را ببینید: ماجرای فیلتر شبانه یک فروشگاه اینترنتی توسط یک نهاد خصوصی)
عوامل تقویتکننده انحصار
کارشناسان میگویند دلایل بسیاری برای ایجاد انحصار وجود دارد از مهمترین آنها خلأها و نبود بازدارندههای قانونی است. در واقع وقتی چارچوبهای قانونی موجود، اجازه انحصار را به شرکتها میدهد، آنها نیز از شرایط استفاده کرده و بازار را به نفع خود قبضه میکنند.
از طرفی ماهیت کسبوکارهای دیجیتال نیز به نحوی است که باعث میشود شرایط انحصاری شرکتها و استارتآپهای بزرگ تقویت شوند. از زمان معرفی این سکوها افراد مختلف وارد آن میشوند و از خدمات آن استفاده میکنند.
امین زادهحسین، کارشناس فضای مجازی و مدیر مجموعه پژوهشی زاویه که در زمینه حکمرانی فضای مجازی فعال است، در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری فارس به تشریح دلایل ایجاد انحصار در این نوع کسبوکارها پرداخت. به گفته وی «پلتفرمها و سکوهای حوزه دیجیتال، بعد از مدتی فعالیت، شبکهای از افراد و کاربران مختلف تشکیل میدهند و در نهایت معمولا کاربران در سکو میمانند و تمایلی به جابجایی ندارند.»
وی با اشاره به خرید اینستاگرام توسط متا و همچنین فیگما توسط ادوبی اظهار داشت: «سکوهایی که دارای خلاقیتهای جدید هستند و نوآوریهای تازهای ارائه میکنند، توسط مجموعههای بزرگتر با پیشنهادهای جذاب خریداری میشوند و اجازه رشد به آنها داده نمیشود.»
جای خالی حکمرانی ضد انحصاری در ایران
دنیای بازار، دنیای بازی مونوپولی است و نیازمند یک داور دقیق است. در بازار، بازیگران مختلف به کمک داوری و تنظیمگری به سمت مقصد حرکت میکنند. ایجاد قوانین ضد انحصاری برای جلوگیری از جوانب مختلف آن موضوعی است که در دنیا نمونههای معروف و قابل توجهی دارد و پای شرکتهای بزرگ و غول فناوری دنیا، مانند متا، مایکروسافت، گوگل و ادوبی تا به حال چندین بار به دادگاه ضد انحصار کشانده شده است.
اتحادیه اروپا و دیگرنهادهای قانونگذاری، از نهادهایی هستند که در زمینه قانونگذاری برای جلوگیری از ایجاد انحصار پیشرو هستند. این قوانین برای کنترل و محدود کردن قدرت هر یک شرکت خاص در بازار وضع میشوند و همچنین از تشکیل کارتلها و گروههای تبانی و تصاحب بازار توسط شرکتها جلوگیری میکنند که به قوانین آنتیتراست نیز معروف هستند.
در ایران پرونده برق گیلان یا صنعت دخانیات، پروندههای انحصاری قدیمی هستند. با ظهور کسبوکارهای نوین و دیجیتال ابهامات بسیار بیشتری به این قوانین ضد انحصاری اضافه شده است.
در یکی از جدیدترن پروندههای ضد انحصاری که به خردادماه سال جاری برمیگردد، کمیسیون ضد انحصار ایالات متحده قصد داشت ادغام دو شرکت Microsoft و Activision را متوقف کند. دادگاه ضد انحصاری موسوم به FTC در آمریکا بررسی این پرونده را به عهده گرفته است و با وجود رضایت هر دو شرکت برای ادغام، با آن به ممانعت پرداخته است و باید منتظر ماند تا فرآیند دادگاه پیگیری شود.
به گفته زادهحسین «طبق قوانین FTC شرکتهای کوچک نباید بدون نظارت و بررسی توسط مجموعههای بزرگ خریداری شوند و بایستی برای ادغام آنها قاعدهگذاری قانونی وجود داشته باشد. مطابق با این تمهیدات قانونی، از ادغامهایی که منجر به انحصار شوند، بایستی جلوگیری کرد.»
در ایران، با وجود تلاشهای جزئی در زمینه کاهش یا جلوگیری از انحصارگری، متأسفانه هنوز قانونی برای گرفتن رد ادغامهای استارتآپی ندارد و این شرایط ممکن است به ضرر کسبوکارهای کوچک تمام شود.
با توجه به ظهور استارتآپهای مجازی و اینترنتی و افزایش شرکتهای دانشبنیان که بیشتر آنها در حد و اندازه کوچک هستند، لازم است تا فضای حکمرانی کشور، توجه خود را به این امر معطوف کند و بستر را برای رشد کسبوکارهای خصوصی کوچک فراهم کند تا این فضا نیز به سرنوشت شرکتهای خودروسازی ایرانخودرو و سایپا دچار نشوند.
به گزارش معاونت علمی و فناوری، حدود 80 درصد از شرکتهای دانشبنیان در کشور کوچک و در حد فروش کمتر از 5 میلیارد تومان هستند. با وجود خلأهای قانونی که وجود دارد، این تعداد شرکت قطعا به یک بازار سیاه برای 20 درصد باقیمانده تبدیل میشود و این یعنی همان بازی منوپولی در دنیای واقعی ایران.
ایجاد مانع در برابر رشد کسبوکارهای دیگر
در شرایط انحصاری، انحصارگر به کمک سرمایه و فرصتهایی که در اختبار دارد، اقدام به خرید محصولات و فروش آنها با قیمتی بالاتر نیز میکند. شرکتهای استارتآپی بزرگ مانند آمازون جریان خرید و فروش کالا را دنبال میکنند و حتی ممکن است محصولات خود را بالاتر از فروشندگان دیگر نشان دهند.
زادهحسین، یکی از دلایل اصلی دیگر برای ایجاد انحصار، دسترسی به دادههای فروشندگان و خریداران دانست و عنوان کرد: «پلتفرمهای فروشگاه اینترنتی مانند آمازون به دادههای فروشندگان دسترسی دارند و میدانند که چه محصولی چقدر فروش دارد و در نهایت این پلتفرمها خود اقدام به خرید و فروش آن محصول میکنند. در دادگاههای آمریکا چندین مورد از شکایت از آمازون مربوط به همین مورد است، اما در ایران سازوکاری برای آن وجود ندارد.»
توییت زیر، که متعلق به یکی از کاربران فضای مجازی است، این واقعیت را تأیید میکند که دیجیکالا که بایستی بازارگاهی برای همرسانی فروشندگان و خریداران باشد، با دسترسی به دادههای فروش، برخی کالاها را جمعآوری و با قیمت خود به فروش میرساند.
از سال 1396 که دیجیکالا از خردهفروشی به بازارگاه (مارکتپلیس) تبدیل شد، رویههای معیوب و نامنطلوب آن دامن فروشندگان را نیز گرفت. فروشندگان دیجیکالا در پویشی که در «کارزار» ثبت کردند، به وضع قوانین یکطرفه و ناگهانی این فروشگاه اینترنتی اعتراض کردند.
به عقیده آنها تعامل و شرایط قرارداد دیجیکالا با فروشندگان به صورتی است که در نهایت باعث متضرر شدن آنها میشود. افزایش ناگهانی و غیرمنصفانه کمیسیون دریافتی دیجیکالا، پرداختهای نامنظم، نبود فرآیند دقیق و شفاف در فرآیند دریافت کالای مرجوعی از مشتری و... از مواردی است که این فروشندگان به آن اعتراض دارند.
پاسخگویی کم به طرفین در بازارگاههای انحصاری
اعتراض فروشندگان دیجیکالا به برخی از رویههای آن، تنها چیزی نیست که صدای مخاطبان این بازارگاه را درآورده است. مشتریان و مصرفکنندگان این فروشگاه نیز از اینکه تعامل خوبی با مشتریان برقرار نمیشود، از دیجیکالا گلهمندند.
پاسخگو نبودن به شرایط را نیز میتوان یکی دیگر از مشخصههای انحصار دانست. برای مثال، همانگونه که در گزارش خبرگزاری فارس نیز میشود دید، چندین رویه دیجیکالا، بزرگترین فروشنده اینترنتی ایران، مورد اعتراض کاربران و مشتریان بوده است. به گفته بسیاری از کاربران دیجیکالا محصولاتی را که در سبد خرید نهایی شده است را «بدون هماهنگی و صرفا با یک اطلاعرسانی پیامکی، از سبد خرید مشتری حذف میکند.»
از طرفی برخی کاربران نیز نسبت به تغییر زمان تحویل، بدون اطلاع و هماهنگی آنها از سوی دیجیکالا معترض هستند و میگویند: «دیجیکالا با یک پیامک یکطرفه، تاریخ و ساعت جدیدی را برای تحویل کالا اعلام میکند» این رویکردهای انحصاری دیجیکالا به بازار در نهایت موجب تضییع حق مشتری میشود.
رقابت سالم، در نهایت به نفع همه است
شرایط انحصاری در واسطهها و بازارگاهها اول از همه باعث میشود کسبوکارها و فروشنگانی که محصولات خود را در بازارگاه ارائه میدهند با مشکل کواجه شوند و از طرف دیگر با خرید استارتآپهای کوچک مانع از شکلگیری ایدهها و نوآوریهای جدید شوند. از طرف مقابل، ایجاد فضای رقابتی بین کسبوکارها باعث میشود حاشیه سود خود را کم و کیفیت ارائه محصولات را بالا ببرند و مجموع این شرایط به نفع مصرفکنندگان و مخاطبان خواهد بود.
با این حال عاملی وجود دارد که مانع از وجود شرایط رقابتی سالم میشود و آن ایجاد شرایط انحصاری توسط شرکتهای بزرگتر است. در چنین شرایطی وظیفه دولت و نهادهای تنظیمگر این است که نگذارند به فضای رقابتی سالم و همچنین کسبوکارهای کوچکتر لطمهای وارد شود.
احمد اصانلو رئیس سازمان تعزیرات حکومتی از برکناری دونفر از مدیران وزارت صمت و جهاد به دلیل کم کاری در نظارت بر بازار خبر داد و گفت: برای پیشگیری از احتکار کالا و افزایش بی ضابطه قیمت کالا یک نظارت جدی وجود خواهد داشت. فروشگاه های اینترنتی نیز اجازه ندارند با بهانه نوسانات ارز ثبات قیمتی را بر هم بزنند و یک قرارگاه فرماندهی گشت های مشترک در تهران برگزار خواهیم کرد.
جمعی از اصناف و فروشندگان دیجی کالا در کارزاری با عنوان« اعتراض فروشندگان دیجی کالا به وضعیت موجود این شرکت» خطاب به مدیرعامل شرکت دیجیکالا با وضع قوانین یکطرفه مارکت پلیس دیجیکالا در مقابل فروشندگان مخالفت کردند.
به گزارش ایلنا در قسمتی از متن این کارزار آمده است: « تنها شغل بسیاری از امضاکنندگان این کارزار فروشندگی دیجیکالاست و با وضع قوانین یکطرفه و ناگهانی متضرر میشوند و سرمایه خود را از دست میدهند. ما فروشندگان دیجیکالا خواستار بررسی و رفع مشکلات مطرحشده با مشورت واقعی با فروشندگان هر گروه کالایی هستیم. امید که مدیران دیجیکالا بهسرعت به بررسی و رفع مشکلات همراه با مشورت فروشندگان بپردازند و فروشندگان را در جریان راهکارهای اجرایی رفع مشکلات و بهبود فرآیندها قرار دهند.»
معاون وزارت صمت گفت: عدم تحویل کالای فروخته شده توسط فروشگاه های اینترنتی به بهانه گران شدن ارز، تخلف بزرگی است و کمیته نظارت بر کسب و کارهای مجازی برخورد می کند. به گزارش وزارت صمت، معاون تجارت و خدمات وزارت صمت در پاسخ به انتقادات مطرح شده در رسانههای اجتماعی درباره عدم تحویل کالای فروخته شده توسط فروشگاههای اینترنتی به بهانه گران شدن ارز گفت: مواردی که شکایت شده است و بررسی اولیه دبیرخانه کمیته نظارت بر کسب و کارهای مجازی شکایت را وارد دانسته است، تذکر کتبی به فروشگاهها داده شده و در صورتی که نتوانند در فرصت قانونی دفاع کنند برخورد خواهد شد. شاه میرزایی گفت: خریدارانی که با این موضوع روبرو شده اند، به راحتی میتوانند در سامانه اینماد که لینک آن بر روی سایت فروشگاههای اینترنتی وجود دارد، شکایت خود را مطرح کنند. معاون وزارت صمت افزود: مردم به فروشگاههای اینترنتی اعتماد کرده اند و لذا این فروشگاهها نیز در شرایطی که تورم وجود دارد باید در راستای ایجاد آرامش برای مردم عمل کنند و اعتماد مردم را دچار خدشه نکنند که البته قاطبه موارد همین است ولی استثنائاتی که وجود دارد باید اصلاح شود.
اکبر پازوکی با اشاره به افزایش نرخ تعداد محدودی از تولیدات لوازم خانگی، تصریح کرد: ۳ شرکت افزایش قیمت را اعمال کردند، اما هنوز لیست این شرکتها بهدست اتحادیه نرسیده است. رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی با اشاره به افزایش نرخ تعداد محدودی از تولیدات لوازم خانگی، تصریح کرد: ۳ شرکت افزایش قیمت را اعمال کردند، اما هنوز لیست این شرکتها بهدست اتحادیه نرسیده است.
به گزارش ایلنا، اکبر پازوکی با اشاره به شوکهای روانی ایجاد شده در بازار لوازم خانگی بعد از نوسانهای نرخ ارز، گفت: شرکتها به شکل رسمی هیچگونه افزایش نرخی را اعمال نکردند و نتوانستند مجوز افزایش قیمت لوازم خانگی را از سازمان حمایت و سازمان صمت دریافت کنند.
به گفته وی؛ تعدادی از شرکتها فروش را متوقف کردند و کالاها را نگه داشتند برخی شنیدهها حاکی از این مهم است که چند نمایشگاه فروش لوازم خانگی در شیراز و تبریز از تحویل کالا پس از فروش امتناع کردند.
این فعال صنفی با اشاره به افزایش نرخ تعداد محدودی از تولیدات لوازم خانگی، تصریح کرد: ۳ شرکت افزایش قیمت را اعمال کردند، اما هنوز لیست این شرکتها بهدست اتحادیه نرسیده است.
رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی بازار را آرام توصیف کرد و افزود: افت قدرت خرید مردم در تقاضا تاثیر مستقیم گذاشته و فروش حدود ۸۰ درصد افت کرده است. از سوی دیگر فروش اینترنتی لوازم خانگی و عرضه این محصولات در فروشگاههای زنجیرهای بر روند فعالیت کاسبان این صنف تاثیر مستقیم گذاشته است.
وی کالاهای عرضه شده در فروشگاههای اینترنتی را کالاهای قاچاق دانست و افزود: ۹۹ درصد از کالاهایی قاچاق و فیک در این فروشگاهها عرضه میشوند و هیچ نهادی بر عملکرد آنها نظارت ندارد؛ در این شرایط اقتصادی دولت از کاسبان ۱۵ روزه مالیات را مطالبه میکند.
به گفته این فعال صنفی؛ مردم برای خرید کالا از سامانه جامع گارانتی، کد شناسانه و کد رهگیری استعلام دریافت کنند اگر کالاهای در این سامانهها تعریف نشده باشد کالای قاچاق محسوب میشود.
پازوکی در پاسخ به این پرسش که نوسانهای نرخ ارز تا چه میزان در قیمت کالاهای تولید داخل تاثیر میگذارد؟ گفت: مطابق با آمار انجمن لوازم خانگی از ۱۰۰ درصد کالاهای تولید داخلی ۳۰ درصد از قطعات آن در داخل کشور تولید میشود.
وی با اشاره به ضعف قطعهسازی در صنعت لوازم خانگی، گفت: اقدامات بنیادی برای توسعه صنعت لوازم خانگی انجام نشده است برخی از تولیدکنندگان به این نتیجه رسیدند که بهتر است اقدام به تولید قطعات پلاستیکی کنند به عنوان مثال برای تولید یخچال ساید بای ساید حدود ۷۶۰ قطعه پلاستیکی نیاز است متاسفانه تمام تولیدکنندگان توان تولید همه این قطعات را ندارند.
این فعال صنفی با بیان اینکه شرکتهای دانش بنیان در زمینه تولید برد فعال نشدند، گفت: برد از چین وارد میشود این در حالیست که در گذشته نمونه موتورهای ایتالیایی را در ایران تولید میکردیم، اما امروز از چین وارد میکنیم. پمپ ورودی و خروجی ماشین لباسشویی و ماشین ظرفشویی وارداتی است از اینرو برای تولید این قطعات باید وزارت صمت از تولیدکنندگان داخلی حمایت کند.
وی ادامه داد: به نظر میرسد نباید مجوزهای جدید برای تولید لوازم خانگی صادر شود و باید به آنچه تولید میکنیم بهاء بدهیم و کیفیت تولیدات خود را افزایش بدهیم. همچنین در قیمت باید رقابت را حفظ کنیم و فقط به فکر تولید و فروش در داخل کشور نباشیم؛ بازارهای جدید صادارتی برای خود تعریف کنیم لوازم خانگی میتواند ارزآوری قابل توجهی برای ایران ایجاد کند.
هند مقابله با نقدهای جعلی مشتریان و رده بندی های تایید نشده کالاها و خدمات در پلتفرم های آنلاین را آغاز کرده تا دنیای تجارت آنلاین را ایمن تر و از گمراه شدن کاربران جلوگیری کند.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از رویترز، در همین راستا دولت این کشور پیش نویس دستورالعملی را برای شرکت های مختلف از گوگل، فیس بوک، اینستاگرام و آمازون گرفته تا اپ های سفر و تحویل غذا تهیه کرده که براساس نقدهای کاربران محصولات و سرویس هایشان فعالیت می کنند. نقدهای مثبت به فروش بیشتر و تمایل از سوی خریداران احتمالی منجر می شود.
کارشناسان صنعتی و مشتریان از برخی شرکت ها به دلیل نمایش ندادن نقدهای منفی یا قبول رده بندی های جعلی انتقاد کرده اند که فرایند راستی آزمایی برای خریداران را سخت تر می کند.
طبق بیانیه وزارت امور مصرف کننده، غذا و توزیع عمومی هند، اداره امور مصرف کننده در ماه ژوئن ۲۰۲۲ میلادی تصمیم گرفت چهارچوبی برای کنترل نقدهای جعلی و فریبکارانه در حوزه تجارت الکترونیک ایجاد کند.
البته جزئیات کامل این پیشنهاد هنوز به طور علنی مطرح نشده است. روهیت کومار سینگ وزیر امور مصرف کننده غذا و توزیع عمومی در هند به خبرنگاران گفت: ما قصد تهدید و ارعاب نداریم. در درجه اول خواهان پیروی داوطلبانه از دستورالعمل هستیم. اگر متوجه شویم فرایند اشتباه همچنان در حال گسترش است احتمالاً دستورالعمل را اجباری کنیم.
دفتر استانداردهای هند همخوانی با قوانین را ارزیابی می کند. شرکت های آنلاین ادعا می کنند فرایندهای کنترل داخلی برای مقابله با نقدهای جعلی دارند اما در حال حاضر نتوانسته اند از آن جلوگیری کنند.
اگر دستورالعمل لازم الاجرا شود، احتمالات شرکت ها برای عملکردهای تجاری ناعادلانه، سرکوب کردن نقدهای منفی یا فعال سازی نقدهای جعلی با اقداماتی روبرو شوند.
سردار مجید با اشاره به اینکه ۸۰ درصد مجرمان سایبری ۱۸تا۳۰ ساله هستند گفت: بر اساس آنالیز جرمی که انجام داده ایم دریافتیم اغلب لینکهای آلوده در روزهای پنجشنبه و جمعه برای افراد ارسال میشود.
به گزارش خبرنگار مهر، پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات فراجا با نام مختصر پلیس فتا و مشهور به پلیس سایبری ایران، یک واحد تخصصی فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران است که وظیفه آن جلوگیری و مبارزه با ایجاد فیشینگ (کلاهبرداری اینترنتی) و جعل، سرقت اینترنتی، هک، نفوذ و جرایم سازمان یافته رایانهای است.
در روزهای اخیر وزارت خزانه داری آمریکا شخص سردار وحید مجید رئیس پلیس فتا فرماندهی کل انتظامی جمهوری اسلامی را تحریم کرد؛ به همین بهانه به سراغ سردار مجید رفتیم تا ضمن جویا شدن از واکنش او نسبت به تحریمهای آمریکا از آخرین اقدامات پلیس فتا در حوزه مقابله با جرایم سایبری با خبر شویم.
در ادامه میتوانید این مصاحبه را بخوانید.
وزارت خزانه داری آمریکا شخص شما را به عنوان رئیس پلیس فتا تحریم کرده است، این تحریمها چه تأثیری بر فعالیت شما دارد؟
تحریمها یک حربه نخ نما شده است که اصلاً برای ما اهمیتی ندارد و تأثیری هم بر فعالیتهای ما ندارد. آن چیزی که از نظر ما مهم است این است که ما بتوانیم مردم و هموطنان را در قبال جرایم سایبری محافظت کنیم و جوابگوی نیاز کاربران باشیم.
پلیس فتا برای برخورد با جرایم سایبری اولویت بندی دارد؟
بله، کلاهبرداریهای اینترنتی، برداشتهای اینترنتی، هتک حیثیت، نشر اکاذیب، دسترسی غیرمجاز به داده و مزاحمتهای اینترنتی اولویتهای کاری پلیس فتا است.
البته تغییری که در آنالیز جرایم در مدت مشابه با سال قبل داشتیم این بود که جای کلاهبرداریهای اینترنتی با برداشتهای اینترنتی عوض شده است؛ یعنی برداشتهای اینترنتی در صدر جرایم سایبری در سال ۱۴۰۱ قرار گرفته است.
از فراوانی جرایم در حوزه سایبر بگویید.
۳۷ درصد از جرایمی که در حوزه سایبری رسیدگی شده است مربوط به کلاهبرداریهای اینترنتی است و بیشترین فعالیت کلاهبرداران اینترنتی مربوط به حوزه سایبر-الکترونیک میشود.
منظور از جرایم حوزه سایبر-الکترونیک چیست؟
به عنوان مثال از جرایم مربوط به این حوزه میتوان به ارسال لینکهای آلوده از طریق پیامک و پیام رسان ها اشاره کرد.
لینکهای آلوده از چه جهت مورد اهمیت در حوزه جرایم سایبری قرار میگیرند؟
این لینک ها میتواند تلفن همراه فرد را تبدیل به زامبی و فرد را به متهم تبدیل کند! چرا که با کلیک روی این لینک ها فرد کلاهبردار میتواند به مخاطبین تلفن همراه دسترسی پیدا کند و پیامکهای انبوهی را ارسال کند. در اینجا فرد قربانی میشد مجرم!
پلیس فتا در این زمینه چه اقداماتی انجام داده است تا جلوی خسارتهای بیشتر را برای فرد قربانی بگیرد؟
در این رابطه اقدامات زیرساختی بسیار زیادی انجام دادیم و با اپراتورها و وزارت ارتباطات و دیگر افرادی که در این حوزه مسئولیت دارند جلسات مختلفی برگزار کردیم و تحلیلهای فنی در این زمینه دادیم.
نقاط اتصال جرم را از نظر فنی بررسی کردیم و پیشنهاداتی را دادیم که در این زمینه اجرا شد. البته باید یادآوری کنم که آموزشهای کاربران در این حوزه بسیار مهم چرا که اگر فرد اشتباهاً بر روی یک لینک آلوده کلیک نکند دست کلاهبرداران بسته میشود.
تبلیغاتی مانند «بر روی لینک ها کلیک نکنید» تأثیری هم داشت؟
بله تأثیر خوبی داشت؛ بر روی لینکهای آلوده کلیک نکنید چیزی بود که پلیس بر روی آن تاکید داشت و هر آموزشش را با این عبارت شروع کرد و اکنون میتوان گفت مردم برای کلیک کردن بر روی لینکهایی که برایشان ارسال میشود حساسیت دارند.
یک زمان افراد با مرکز فوریتهای پلیس فتا تماس میگرفتند و اعلام میکردند که بر روی لینک آلوده کلیک کرده اند ولی اکنون افراد با این مرکز تماس میگیرند و لینکهای آلوده را به کارشناسان پلیس فتا معرفی میکنند.
آیا سرشماره هایی که دارای « MASK» هستند، قابل اعتمادند؟
بله، فعلاً امکان کلاهبرداری سرشماره هایی که دارای «MASK» هستند وجود ندارد؛ یعنی به عنوان مثال اگر پیامکی برای افراد ارسال شد که بالای آن به جای شماره عبارت «پلیس» نوشته بود آن پیام از سوی پلیس است اما اگر یک شماره بود باید دقت کنند که آن لینک واقعی است یا کلاهبرداری که البته بهتر است بر روی چنین لینکهایی کلیک نکنند.
میشود فراوانی زمانی برای جرمهای سایبری تعریف کرد؟
بله، بر اساس آنالیز جرمی که انجام داده ایم دریافتیم اغلب لینکهای آلوده در روزهای پنجشنبه و جمعه برای افراد ارسال میشود؛ که بار دیگر تاکید میکنم در روزهای پنجشنبه و جمعه بر روی لینک کلیک نکنند.
آیا در روزهای پنجشنبه و جمعه که تعطیل هستند، مرکز فوریتهای پلیس فعال است؟
بله؛ ما در تمامی استانها و به ویژه در تهران مرکز فوریتهای ۲۴ ساعته داریم و هموطنان در صورت بروز مشکل میتوانند با شماره ۰۹۶۳۸۰ تماس بگیرند و مستقیم به مرکز فوریتی پلیس فتا وصل شوند.
نتیجه عملکرد این مرکز فوریتهای پلیس فتا تا به امروز چه چیزی بوده است؟
جدا از راهنماییهایی که در لحظه برای افراد انجام میشود تا جلوی ضرر و خسارت کلان گرفته شود؛ باید بگویم که در ۷ ماهه سال جاری بالغ بر ۳۰۷ میلیارد تومان مبالغی که از هموطنان کلاهبرداری شده بود را در لحظه مسدود کردیم.
یعنی این مبالغ بلافاصله با اعلام افراد رد زنی و مسدود شدند؛ این مبالغ جدا از مبالغی است که از پروندهها کشف و مسدود میشوند. در واقع میتوان گفت این ۳۰۷ میلیارد تومان در لحظه مسدود شده است.
در چند استان مراکز پلیس فتا داریم؟
اکنون در ۳۱ استان مراکز پلیس فتا داریم.
۱۹۷ مرکزی است که مردم میتوانند شکایات خود از پلیس را به گوش فرماندهان برسانند، در تماسهایی که با ۱۹۷ گرفته میشود گلایه و شکایتهایی علیه پلیس فتا هست؟
در اوایل تماسهایی که گرفته میشد بیشتر مبنی بر این بود که مأموران پلیس فتا به مشکلات پاسخگویی خوبی ندراند. به همین دلیل مراکز فوریتها را گسترش دادیم.
یعنی تماسهایی که در تهران با مرکز فوریتهای پلیس فتا گرفته میشود بلافاصله به واحدهای صفی اعلام میشود. البته در سایت فتاناجا قسمت چت آنلاین را راه اندازی کردیم که معمولاً بالای ۸۰ درصد چت ها منجر به پاسخگویی میشوند.
چند وقتی هست اینترنت فیلتر شده و کاربران از فیلترشکنها استفاده میکنند آیا فیلترشکنها میتواند امنیت سایبری کاربران در به خطر بیندازد؟
بله، برای اینکه یک فیلترشکن بر روی تلفن همراه نصب شود و کار کند باید یکسری دسترسی به آن داده شود و این دسترسیها میتواند ایجاد آلودگی کنند.
آماری از عملکرد پلیس فتا در مقابله با جرایم سایبری در سال جاری بفرمائید.
در حوزه کشف جرم در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۲۲ درصد افزایش داشته ایم. همچنین در هفت ماهه اول سال در حوزه دستگیری مجرمان سایبری ۱۵ درصد افزایش دستگیری داشته ایم.
در سال ۱۴۰۱ چه جرمی در حوزه سایبر پرتکرار بود؟
بیشترین جرمی که در امسال تکرار شد کلاهبرداریها بودند؛ یعنی سایتی کالایی را فروخته است اما تحویل به مشتری نداشته اند یا برخلاف بیعانهای که پرداخت شده است کالایی برای فرد ارسال نشده است و یا کالا با مشخصات معرفی شده تفاوت دارد و فروشنده اقدام به تعویض نمیکند.
جرایم مربوط به کلاهبرداریها ۳۷ درصد جرایم سایبری میشدند که در این زمینه به پرونده کثیر الشاکی بسیاری رسیدگی کردیم که ۱۶۷ باند حرفهای شناسایی و ۳۲۹ متهم دستگیر شدند.
کمی از آمار و ارقام جرایم حوزه اسکیمر و برداشتهای غیرمجاز اینترنتی بگویید.
در هفت ماهه سال جاری در حوزه اسکیمینگ که همان کپی کارتها است ۴۱ پرونده تشکیل شده است که منجر به دستگیری ۱۰۱ متهم شده است.
همچنین در حوزه برداشتهای اینترنتی که به متهمان میتوانستند به رمز دوم افراد دسترسی پیدا کنند ۵۵ باند حرفهای شناسایی و ۷۲ متهم دستگیر شدند.
آیا سن مجرمان سایبری پایین آمده است؟
قبل از پاسخ به این سوال باید بگویم که سن مجرمان سایبری نسبت به دیگر مجرمان پایینتر است؛ البته در برخی از شاخههای کلاهبرداری و قمار سن مجرمان بالاتر است. اما سن مجرمان سایبری نسبت به خودشان در سالهای پیشین کمتر نشده و در واقع تغییری نداشته است.
بازه سنی مجرمان سایبری چند سال است؟
به طور کل میتوان گفت بالای ۸۰ درصد سن مجرمان سایبری بین ۱۸ تا ۳۰ سال قرار دارد.
اغلب سارقانی که توسط پلیس آگاهی و یا پیشگیری دستگیر میشوند ادعا میکنند به دلیل مشکلات مالی دست به این جرم زده اند، در حوزه سایبر هم چنین چیزی صدق میکند؟
خیر؛ اکثر سارقان مشکل مالی ندارند و به دلیل کنجکاوی و اثبات خود در حوزه دانش و فناوری است که پا به این عرصه میگذارند؛ گویی این افراد میخواهند خودشان را محک بزنند.
میتوان گفت که مجرمان در فضای سایبر همان نخبههای این فضا هستند؟
خیر؛ نمیشود در مورد این موضوع کلی صحبت کرد اما باید بگویم که در زمینه باج افزارها، تخریبها و حملههای سایبری این افراد دارای استعدادهای خاصی هستند.
در حوزه جرایم سایبری احکام جایگزین هم داریم؟
بله از مجازاتهای جایگزین برای جرایم سایبر استفاده میشود اما در حوزههایی که مربوط به هتک حرمت میشود و خانوادهها بی حیثیت میشوند از احکام جایگزین استفاده نمیشود چرا که این متهمان با عمد و نیت دست به چنین جرمی میزنند.
پس از انتشار گزارش خبری کلاهبرداری شرکت آیدیجی براساس گزارشات مردمی در سامانه سوتزنی خبرگزاری فارس، متهمان اصلی این پرونده دستگیر شده و در شعبه قضایی قم با ۶ شاکی محکوم شدند، اما علیرغم اسناد محکمهپسند در دادسرای کرج با حدود ۱۵۰۰ شاکی قرار منع تعقیب برای آنها صادر شد.
سردرگمی یک ساله ۲ هزار سفارش معادل ۳۷ میلیارد تومان
براساس آنچه در گزارش فوق مطرح شد، شرکت آیدیجی براساس تبلیغات گسترده در فضای مجازی و تابلوهای تبلیغاتی سطح شهر کرج، کالاهای خود را با شعار فروش اقساطی در سایت اینترنتی خود عرضه میکرد، تا اینکه از نیمه دوم سال گذشته بیش از ۲ هزار سفارش معادل ۳۷ میلیارد تومان خود را به دست مشتریان نرساند، به نحوی که چک برخی از آنها را هم حتی در صورت لغو سفارش برگشت زده یا در مواردی وصول کرد، همچنین وعدههای دروغین ارسال کالا و پرداخت وجه را در سایت و صفحه مجازی خود منتشر کرده و از جانب شرکت به بعضی مالباختگان پیامک جعلی استرداد وجه ارسال شد.
در همین راستا، ۶ نفر از مالباختگان در دادسرای قم و بقیه آنها با جمعیت حدود ۱۵۰۰ نفر در شعبه کرج ثبت شکایت کرده و در دفتر ارتباطات مردمی قوه قضائیه، تشکیل پرونده ویژه با عنوان کثیرالشاکی دادند، که منجر به دستگیری متهم اصلی پرونده به نام آقای ا_س شد.
پس از طی شدن روند قضایی فوق، شعبه ۶ بازپرسی دادسرای عمومی و انقلاب ناحیه ۱ شهرستان کرج علیرغم دریافت اسناد کلاهبرداری و فریب مالباختگان از جانب شرکت آیدیجی، در ۲۲ مرداد با تکیه بر قانون تجارت الکترونیک قرار منع تعقیب برای متهمان پرونده صادر کرد، در حالی که رای قطعی شعبه سوم تجدیدنظر دادگستری استان قم دربارهی این پرونده با همین محتوا، محکومیت متهم مذکور است.
با توجه به قرار منع تعقیب برای متهمان پرونده آیدیجی در کرج، در گفتوگو با یعقوب عبدالهی به عنوان نماینده مالباختگان، علاوه بر مطالب گزارش قبل به شرح برخی نکات و اسناد تکمیلی میپردازیم:
۱) مشکلات گمرکی و ریجستری، ادعاهای دروغین برای توجیه تاخیر در ارسال کالا
نماینده مالباختگان در رابطه با ادعای دروغین شرکت آیدیجی اظهار کرد: شرکت آیدیجی در بند ۱۳_۵ قرارداد خود با مشتریان مشکلات گمرکی، ریجستری و ثبت گارانتی را از علل تاخیر در ارسال کالا عنوان کرده بود، در حالی که طبق سامانه همتا این شرکت واردکننده و گارانتیکننده تلفنهای همراه نیست و از طرفی فاکتور خرید محدود آنها از بازار موبایل برای جشنوارهها موجود است، با این حال گاهی برای کاهش فشار بر شرکت، از روی فریب علت تاخیر ارسال سفارشات موارد فوق مطرح میشد.
۲) تخفیف ۱۰ میلیونی آیفون ۱۳ در جشنواره روز پدر!
وی به ابتدای تاخیر در ارسال سفارشات تاکید کرد و افزود: اکثر مالباختگان خریدار تلفن همراه گرانقیمت آیفون ۱۳ بودند، زیرا این کالا در جشنوارههایی مانند روز پدر سال گذشته با قیمت باورنکردنی و ۱۰ میلیون زیر قیمت بازار عرضه میشد، که در همین راستا با تامینکننده گوشیهای شرکت در بازار موبایل ارتباط گرفتیم و متوجه خرید بسیار محدود با همان قیمت روز بازار در ازای ثبت سفارشات بالا در فروشگاه اینترنتی آیدیجی شدیم.
۳) ارسال پیامکهای جعلی بانکی و وعدههای واهی
یعقوب عبدالهی به ارسال پیامکهای غیرواقعی شرکت هم اشاره کرد و ادامه داد: اواخر سال گذشته و اوایل سال جاری که فشار بر شرکت برای ارسال کالا یا استرداد وجه شدت گرفته بود، برای مالباختگان پیامکهای جعلی بانکی با کد پیگیری ارسال میشد، همچنین ارائه گواهی لغو سفارش و پرداخت عودت هزینه مربوطه در اسرع وقت یکی دیگر از اقدامات فریبنده شرکت برای توجیه اشتباهات خود بود.
ماده ۳۹ قانون تجارت الکترونیک چه میگوید؟
نماینده مالباختگان، استناد دادسرای کرج به قانون تجارت الکترونیک را عامل تبرئه متهم این پرونده دانست و گفت: یکی از علل منع تعقیب آقای ا_س مواد حمایتی قانون تجارت الکترونیک است، اما ماده ۳۹ این قانون بیان میکند: «در صورتی که تامینکننده در حین معامله به دلیل عدم موجودی کالا و یا عدم امکان اجراء خدمات، نتواند تعهدات خود را انجام دهد، باید مبلغ دریافتی را فورا به مخاطب برگرداند، مگر در بیع کلی و تعهداتی که برای همیشه وفای به تعهد غیرممکن نباشد و مخاطب آماده صبر کردن تا امکان تحویل کالا و یا ایفای تعهد باشد. در صورتی که معلوم شود تامینکننده از ابتداء عدم امکان ایفای تعهد خود را میدانسته، علاوه بر لزوم استرداد مبلغ دریافتی، به حداکثر مجازات مقرّر در این قانون نیز محکوم خواهد شد.»
وی افزود: علیرغم ماده قانونی فوق و همان بند ۱۳_۵ قرارداد با مشتریان که عودت وجه در صورت عدم تامین کالا تا حداکثر ۱۰ روز را ضمانت کرده بود، آیدیجی پس از عدم ارسال محصولات و حتی در صورت لغو سفارش نهتنها استرداد وجه نکرد، بلکه با وعدههای دروغین و وصول یا برگشت زدن چکها، ما را در سختترین شرایط قرار داد، همچنین مطابق همین ماده قانونی و براساس توضیحات فوق، چون از همان ابتدا امکان ایفای تعهد وجود نداشت، علاوهبر استرداد مبلغ دریافتی باید حداکثر مجازات برای متهمان پرونده لحاظ شود.
بنابر آنچه مطرح شد، حدود ۱۵۰۰ شاکی پرونده آیدیجی در دادسرای کرج مطابق اسناد فریب و کلاهبرداری این شرکت، مانند شعبه قم منتظر اقدام انقلابی دستگاه قضا برای برخورد قانونی با متهمان اصلی این پرونده هستند، تا بیش از ۲ هزار سفارش معادل حدود ۳۷ میلیارد تومان که از نیمه دوم سال گذشته تاکنون در اختیار شرکت است، با محکومیت قضایی عاملان این وضعیت تعیین تکلیف شود.
درحالی «فضای مجازی» و «امینحضور» به عنوان دو لانه بزرگ فروش لوازمخانگی قاچاق شناخته میشود که در حال حاضر این کالاهای قاچاق به راحتی در سایتهای معتبر خرید و فروش آنلاین در حال فروش است.
بر اساس اعلام وزارت صمت، حجم کالای قاچاق لوازمخانگی سالیانه یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار است که بر اساس برآوردها، سالانه حدود ۷۰۰ هزار دستگاه لوازمخانگی به کشور قاچاق میشود.
در این میان، گفته میشود که بیش از ۳۰ درصد بازار لوازمخانگی محصولات قاچاق است. به طوری که بسیاری از متولیان امر «فضای مجازی» و «امینحضور» را دو لانه بزرگ لوازمخانگی قاچاق عنوان میکنند.
اما این موضوع همواره مورد اعتراض فروشندگان لوازمخانگی بوده چرا که نحوی مبارزه با قاچاق را در شرایط کنونی غیرعادلانه میدانند. فروشندگان لوازمخانگی در این باره معتقدند: مراجع ذیربط بهجای برخورد با کالای قاچاق در مبادی ورودی، در مرحله توزیع و فروش به مبارزه با عرضه کالای قاچاق و تقلبی میپردازند.
فعالان این صنف تاکید دارند که قاچاق بهطورقطع از مبادی مشخص و رسمی انجام میشود؛ چرا که لوازمخانگی محصول کوچکی نیست که به طور پنهانی وارد بازار شود.
اما پازوکی، رئیس اتحادیه فروشندگان لوازمخانگی فقط فضای مجازی و امین حضور را محل فروش لوازم خانگی قاچاق نمیداند. او میگوید: دیجیکالا، ترب و شیپور همگی کالای لوازمخانگی قاچاق میفروشند ولی دولت هیچ برخوردی نمیکند! او بر این باور است بازار و صنعت لوازمخانگی را به امان خدا رها شده است.
بررسی تجارتنیوز صحت این موضوع را تائید میکنند. بررسیها نشان میدهد در حال حاضر لوازم خانگی با برند مختلف خارجی که ورود آن از سال ۹۷ ممنوع شد، به راحتی در سایت اینترنتی دیجیکالا در حال فروش است.
در این سایتهای مطرح خریدوفروش آنلاین، بسیاری از فروشگاههای اینترنتی در حال فروش لوازمخانگی قاچاق هستند. برای مثال در حال حاضر یخچالفریزر LG چهار درب با قیمت بین ۱۲۰ تا ۱۴۰ میلیون تومان در سایتهای اینترنتی معتبر در حال فروش است.
این در حالی است که اردیبهشت ۱۳۹۹ مجلس مقرر کرد، درصورتیکه عرضه یا فروش کالای قاچاق از طریق فضای مجازی از قبیل شبکه اجتماعی، تارنما صورت پذیرد، علاوه بر ضبط کالا، شخص متخلف به دو برابر ارزش کالای قاچاق محکوم میشود.
اکبر پازوکی، رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی نیز چندی پیش در گفتگو با تجارتنیوز دلیل رونق بازار کالاهای تقلبی و دستدوم را بیاعتمادی مردم به تولید داخل دانست.
او اظهار داشت: سلیقه مردم کالای خارجی است، وگرنه قدرت خرید مردم کم نشده و با وجود آگاهی مردم از وارد نشدن کالای خارجی به کشور، مردم همچنان ریسک خرید کالای قاچاق یا دست دوم را میپذیرند.
بر اساس اعلام وی، مردم محصولات سامسونگ، الجی، بوش و مارکهایی نظیر این را که پنج سال وارد نشده به نصف قیمت اصلی کارخانه میخرند. درحالیکه با یک جستجوی ساده قیمت اصلی کالای برند خارجی در سایت کارخانه تولیدکننده مشخص میشود؛ اما همین مشتریها از خرید محصول با قیمت ۲۰ میلیون تا ۳۰ میلیون تومان امتناع میکنند.
در حالی همچنان به راحتی امکان یافتن لوازم خانگی با برندهای خارجی در کشور وجود دارد که گفته میشود بسیاری از کالاهای داخلی که به صورت زیرزمینی تولید میشوند با برند خارجی در داخل کشور به فروش میرسند. اما فروش رسمی لوازم خانگی قاچاق در فروشگاههای اینترنتی معتبر خود جای سوالی است که متولیان امر باید به آن پاسخ دهند.
مدیرکل استاندارد استان تهران از ممنوعیت توزیع کالاهای غیراستاندارد در فروشگاههای اینترنتی خبر داد و گفت: با تخلف فروشندگان اینترنتی، به صورت جدی برخورد برخورد میکنیم.
به گزارش ادارهکل استاندارد استان تهران، عباس نوری اظهار کرد: به استناد بند ۱۱ ماده ۷ قانون تقویت و توسعه نظام استاندارد، نظارت بر حسن اجرای استانداردهای اجباری کالاها و خدمات از وظایف سازمان ملی استاندارد ایران است؛ همچنین بر اساس ماده ۱۵ این قانون، هرگاه اجرای استاندارد در مورد کالاها و خدماتی، اجباری اعلام شود، تولید، تمرکز، توزیع و فروش اینگونه کالاها و خدمات بدون علامت استاندارد و یا بدون تأیید سازمان ملی استاندارد ایران ممنوع است.
وی ادامه داد: به استناد قانون مذکور، و با هدف صیانت از حقوق مصرفکنندگان، با هرگونه فروش کالاهای مشمول استاندارد اجباری بدون مجوز استاندارد که در فروشگاههای اینترنتی عرضه شود، برخورد قاطع و قانونی خواهد شد.
مدیرکل استاندارد استان تهران یادآور شد: شهروندان میتوانند نسبت به ثبت شکایات خود، از طریق سامانه گویای ۱۵۱۷ اقدام کنند.
رئیس سازمان تعزیرات حکومتی از پلمب ۵۰ فروشگاه زنجیره ای در سراسر کشور خبر داد.
گروه اجتماعی فارس، احمد اصانلو، رئیس سازمان تعزیرات حکومتی در پاسخ به خبرنگار قضائی خبرگزاری فارس با تاکید بر اینکه این سازمان موظف به نظارت بر فروشگاه های اینترنتی و زنجیره ای نیست، اظهار کرد: با این وجود در این حوزه ورود کرده ایم.
وی ادامه داد: در نظارت به فروشگاه های اینترنتی به صورت کالا به کالا نظارت در حال انجام است که دو فروشگاه معروف اینترنتی به دلیل گرانفروشی محکوم شدند، یکی از این فروشگاه ها به ۱۴ میلیارد تومان محکوم شد.
رئیس سازمان تعزیرات حکومتی با بیان اینکه یکی از مدیران فروشگاه های اینترنتی بیان کرد که برای نخستین بار یک سازمان به این فروشگاه نظارت شده است، اظهار کرد: سازمان تعزیرات حکومتی با وجود این عده و عد به صورت جهادی این امور را پیگیری می کند.
اصانلو بیان کرد: رئیس یکی از شعب شهرستان ها به شعبه سه شهرستان دیگر به صورت همزمان نظارت می کند و طی یک ماه به ۶۵۰ پرونده رسیدگی کرده است.
وی در پاسخ به خبرنگار فارس در خصوص تخلفات و تخفیف های غیرواقعی فروشگاه های زنجیره ای بیان کرد: ۵۰ فروشگاه زنجیره ای در سراسر کشور پلمپ شده است. همچنین یکی از فروشگاه های زنجیره ای در اصفهان با وجود حمایت از سوی یک جریان سیاسی پلمب شد.
رییس سازمان تعزیرات حکومتی کشور با اشاره به ثبت بیش از ۲۸۰ هزار پرونده تخلف فروشگاههای اینترنتی و واحدهای صنفی فعال در بازار فیزیکی در ۴ ماه گذشته، از محکومیت ۱۴ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومانی در این پروندهها خبر داد.
احمد اصانلو در بازدید از نمایشگاه همافزایی مدیریت ایران در گفت و گو با ایرنا درباره نظارت بر تخلفات فروشگاههای اینترنتی از سوی تعزیزات افزود: این سازمان نه تنها فروشگاههای اینترنتی بلکه فروشگاهها و واحدهای صنفی (فیزیکی) را هم رصد میکند.
رییس سازمان تعزیرات حکومتی کشور افزود: درباره رصد فروشگاههای مجازی، به شکل ویژه یک کارگروه و شعبه ملی تشکیل دادهایم که در این کارگروه معاون دادستان کل کشور هم حضور دارد.
اصانلو ادامه داد: باید توجه داشت که وظیفه اصلی سازمان تعزیرات رسیدگی به تخلفات است، یعنی باید قاعدتا گزارش از طرف مراجعی که وظیفه نظارت بر فروشگاههای اینترنتی را دارند به ما برسد تا رسیدگی انجام شود.
وی خاطرنشان کرد: نیاز داریم میان مراجعی که وظیفه نظارت و بازرسی و کشف تخلف را برعهده دارند (سازمان حمایت از حقوق مصرف کننده، وزارت جهاد، اتاق اصناف و سازمان تعزیزات حکومتی) همافزایی صورت گیرد. همچنین کنار بهبود زمان رسیدگی به تخلفات و میزان مجازاتهای تعیین شده، کارگروه و شعب ملی تعریف کردهایم که در گام نخست دو فروشگاه بزرگ اینترنتی مورد پایش و رصد قرار داده و در نهایت محدود شدند. یکی از آنها به دلیل گرانفروشی پوشک و روغن موتور به مبلغ ۱۴ میلیارد تومان محکوم شد.
رییس تعزیرات حکومتی ادامه داد: حضور و نظارت ما باعث میشود بدون اینکه مردم متوجه شوند قیمتها اصلاح شود.
وی گفت: اگر شرکتهای اینترنتی مرتکب گران فروشی شوند ضمن تشکیل پرونده، اصلاح قیمت هم صورت میگیرد. این کاری است که ما در حوزه رسیدگی به تخلفات فروشگاه اینترنتی انجام میدهیم تا ان شاء الله با قوت بیشتری توسعه پیدا کند و تشدید شود.
اصانلو همچنین با اشاره به ثبت بیش از ۲۸۰ هزار پرونده درباره تخلف فروشگاههای اینترنتی و واحدهای صنفی فعال در بازار فیزیکی تا ۴ ماه گذشته، از محکومیت ۱۴ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومانی در این پروندهها خبر داد.
رییس تعزیرات حکومتی افزود: این سازمان فقط ۳۰۰ رییس شعبه دارد و روسای شعب در کنار رسیدگی به پروندهها در میدان هم حضور دارند. روسای شعب به شکل میانگین ۶۰۰ پرونده را در ماه رسیدگی میکنند.
محمد تقیزاده - دادهکاوی ایرنا نشان میدهد عمده تولیدمحتوا (۷۳.۶۳ درصد) درباره برند دیجیکالا، از نارضایتی کاربران حکایت دارد که مربوط به بخشهای کیفی محصولات، ارسال، پشتیبانی و ضمانت کالا بوده؛ در اختیار گرفتن بازار انحصاری خریدآنلاین از سوی این برند، از دیگر انتقادهای جدی کاربران به دیجیکالا بوده است.
دیجیکالا بزرگترین و شناختهشدهترین فروشگاه آنلاین در ایران است که در سال ۱۳۸۵ از سوی «حمید و سعید محمدی» بنیان نهاده شد. بنا بر آنچه در گزارش سالانه این برند در سال ۹۸ منتشر شده، دیجیکالا روزانه بیش از ۵،۴ میلیون بازدیدکننده دارد و ۸۵ درصد سهم بازار فروش آنلاین در ایران را از آن خود کرده و یکی از بزرگترین خردهفروشیهای آنلاین در خاورمیانه است. در گزارش سالانه این شرکت در سال ۱۴۰۰، تعداد بازدیدکننده ماهانه به ۳۹ میلیون ۵۰۰ هزار نفر با تنوع کالایی هفت میلیون ۵۰۰ هزار عنوان رسیده است. در این گزارش، ۲۴۹ هزار نفر عرضه محصولات این شرکت را به عنوان «فروشنده» دیجیکالا در سراسر کشور برعهده داشتند.
بنا بر آمار منتشر شده تا اوایل سال ۱۴۰۰، در این بستر بیش از ۴ میلیون کالای مختلف توسط ۱۶۰ هزار فروشنده برای فروش عرضه شده و ظرفیت پردازش ۶۰۰ هزار کالا در روز را دارد. مدل کسبوکار دیجیکالا یک آمیختگی از بازارگاه مجازی و خردهفروشی است. به غیر از فروشگاه آنلاین، زیرمجموعههای دیجیکالا شامل دیجیاستایل (پوشاک)، فیدیبو (کتاب الکترونیک)، دیجیپی (فینتک)، دیجینِکست (نوآوری)، دیجیکلاب (تشویق مشتریان وفادار)، دیجیپلاس، کمدا، پیندو و دیجیاکسپرس هستند.
منبع: انتشار گزارش سالانه در سال ۹۸
منبع: گزارش سالانه دیجیکالا در سال ۱۴۰۰
گروه دادهکاوی ایرنا با توجه به اهمیت روزافزون خرید آنلاین و مشکلاتی که گاهی کاربران از این شیوه خرید مطرح میکنند، به واکاوی نظرها و تجربههای کاربران توئیتر در خصوص برند دیجیکالا پرداخته است. این بررسی در بازه زمانی ۲۰ تیر ۱۴۰۰ تا ۲۰ تیر ۱۴۰۱ (یک سال) از میان کاربران تاثیرگذار(پرلایک) توئیترفارسی انجام شده؛ روش کیفی استفاده شده در این پژوهش، «تحلیل مضمون و استخراج آمار و ارقام از طریق سامانه پایشگر شبکههای اجتماعی» به دست آمده است:
چه میزان محتوا از سوی چه تعداد کاربر و با چه نسبتی نشر و بازنشر شد؟ واکاوی دادههای مرتبط با برند دیجیکالا در توئیترفارسی در بازه زمانی تابستان ۱۴۰۰ تا تابستان ۱۴۰۱ نشان میدهد ۱۵۳ هزار و ۶۴۲ توئیت در این مدت از سوی ۷۱ هزار و ۸۳۲ کاربر منتشر شده است. با این حساب، نرخ مشارکت این موضوع ۲.۱۳ به دست میآید که دلالت بر عمومیت این تولیدمحتوا در توئیتر فارسی و دخالت ناچیز رباتها و گروههای سازماندهی شده دارد. این توئیتها در مجموع ۹۳۸ هزار و ۴۹۹ لایک گرفتند که به اهمیت و توجه کاربران به این محتواها اشاره دارد.
مقایسه محتوای نشری یا توئیت و محتوای بازنشری یا ریتوئیت، شاخص دیگری برای بررسی مشارکت کاربران در موضوعهای ترند شده در توئیترفارسی است. بهگونهای که در این گزارش شاهد حجم بالای توئیتها (۷۴.۸۰) نسبت به میزان ریتوئیتها(۲۵.۲۰) بودیم. نسبت حدود سه برابری توئیتها به ریتوئیتها بیش از هرچیز از تنوع و تکثر مشارکت کاربران و تمایل آنها برای ابراز نظر شخصی در این موضوع حکایت دارد به طوریکه بررسی توئیتها نشان میدهد بیشتر کاربران توئیتر ترجیح دادند برای تولیدمحتوا و انتشار مطالب به طور شخصی اقدام کنند و کمتر شاهد بازنشر محتواهای چهرههای شاخص این پلتفرم و حضور اینفلوئنسرها بودیم؛ به بیان واضحتر توده مردم با تجربهها و دغدغههای مختلف به ابراز نظر و تحلیل و بررسی برند دیجیکالا در توئیتر فارسی پرداختند.
تحلیل خط سیر انتشار مطالب در بازه زمانی یک ساله این گزارش به خوبی روند صعودی و نزولی و فراز و نشیبهای تولیدمحتوا در این موضوع را نشان میدهد. قله اصلی این نمودار در اواخر آبان ماه(۲۹ آبان) و مربوط به زمانی است که تخفیفهای مربوط به بلک فرایدی(جمعه سیاه) در سایت دیجیکالا اعمال و حجم زیادی از کاربران در این مدت درباره معایت و مزایای این کالاها و خدمات ابراز نظر کردند. دادههای آماری بیانگر آن است که فقط در روز ۲۹ آبان، ۱۸ هزار ۶۶۲ توئیت منتشر شده است.
رویکرد کلی کاربران به فروشگاه آنلاین دیجیکالا و خدمات آن تحلیل رویکرد کاربران به برند دیجیکالا در بازه یکساله تابستان ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۱ از مهمترین پرسشهای این گزارش دادهکاوی است؛ اینکه درصد موافقت و مخالفت توئیتریها به ارائه خدمات و کالاهای این برند چقدر بوده، شاخص مهمی برای میزان موفقیت و عدم موفقیت یک برند درفضای مجازی به شمار میآید. به طور معمول رویکرد توئیتریها به موضوعهای ترند شده در این پلتفرم، انتقادی و اعتراضی است اما میزان این انتقاد و اعتراض همواره حجم مشخصی دارد و رضایت بیش از حد یا مخالفت بیش از اندازه از یک موضوع به طور قطع به تجزیه و تحلیل و واکاوی دقیقتر نیاز دارد.
دادههای استخراج شده از نمونه آماری این موضوع نشان میدهد ۷۳.۶۳ درصد از کاربران به دلایل مختلف نسبت به برند دیجیکالا، محتوای منفی و انتقادی منتشر کردند. حجم کاربران موافق ۱۲.۰۹ درصد بوده که به طور واضح موافقت و رضایت خود از خدمات این فروشگاه آنلاین را اعلام کردند. از سوی دیگر، ۱۴.۲۹ درصد از کاربران نیز نظر مشخص و موضعگیری دقیقی در ارتباط با میزان رضایت یا عدم رضایت خود ابراز نکردند.
مضامین پرتکرار توئیتها چه بودند و با چه درصدی انتشار یافتند؟ استخراج مضامین پرتکرار توئیتها در این بخش، از اصلیترین و مهمترین اهداف این گزارش بود که علاوه بر نمایش مضامین اصلی توئیتها که در واقع خلاصهای از محتوای عمیق و جزئی مطالب منتشر شده است، فراوانی و درصد این مضامین در مقایسه با یکدیگر به نمایش درآورده است: تجزیه و تحلیل نمودار میلهای مضامین پرتکرار و درصد آنها نشان میدهد، ۸ مضمون از ۹ مضمون استخراج شده از نمونه آماری این محتوا، انتقادی و فقط یک مضمون با رویکرد مثبت و تمجیدآمیز منتشر شده است.
از میان تمهای انتقادی، کاربران درباره «کیفیت کالا، ارسال، پشتیبانی، مدیریت، قیمت و بازار انحصاری این برند» ابراز نارضایتی و انتقاد کردند. در مقابل، مضمون تمجید از ارائه خدمات و تنوع کالاها با ۱۶.۴۸ درصد مثبتترین مضمونی بود که توئیتریها میزان رضایت و همراهی خود را با برند دیجیکالا ابراز کردند.
برخی از توئیتهای مهم و جریانساز مضامین یادشده به شرح زیر است:
در مضامین پرتکرار توئیتها کاربران چه رویکردهایی را ابراز کردند؟
در این بخش، رویکرد کاربران در نمونه آماری استخراج شده در قبال مضامین پرتکرار توئیتها مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفته است:
همچنان که پیشتر گفته شد، ۷۳ درصد کاربران به ارائه خدمات از سوی برند دیجیکالا انتقاد و اعتراض داشتند که این حجم از نارضایتی در گراف زیر و در بخشهای مختلف به خوبی مشخص شده است. مضامینی همچون «قیمت کالا و اعتراض به گرانی، درخواست تحریم و تعطیلی، مدیریت و نارضایتی از همکاری و نارضایتی از یکهتازی دیجیکالا در بازار انحصاری» از جمله تمهایی بودند که به طور کامل با رویکرد منفی کاربران مواجه شده بود.
برخی مضامین همچون «ارسال کالا، پشتیبانی، کیفیت کالا و مقایسه خرید آنلاین» از محتواهایی بودند که به جز درصد بالای نارضایتی، بخشی از نظرهای خنثی را نیز شامل شدند. در سوی مقابل نیز، درصد همراهی و رضایت کاربران از این برند در مضمون تمجید از ارائه خدمات به خوبی نمایان شده است. این مضمون به همراه مضمون پشتیبانی، تنها مضامینی بودند که تا حدی موافقت و همراهی کاربران توئیتر را نسبت به برند دیجیکالا به همراه داشتهاند.
کدام کاربران در انتشار توئیتهای پرلایک فعالتر بودند؟ معرفی کاربران فعال در تولیدمحتوا در خصوص برند دیجیکالا یکی از پرسشهای فرعی این پژوهش بوده که مشخص میکند در میان هزاران کاربر پرلایک و تاثیرگذاری که درباره دیجیکالا توئیت زدند کدام کاربران پرکارتر و فعالتر بودهاند:
حساب توئیتری رسمی دیجیکالا با ۳۵ توئیت، فعالترین اکانت در میان کاربران پرلایک توئیتری بود که نشان میدهد تا چه اندازه فعالیت و رصد فضای توئیتر و پاسخدهی به شبهات و پرسشهای کاربران این پلتفرم برای این شرکت اهمیت داشته است.
«فرورتیش رضوانیه» و «احسان و امیر طیبی» به ترتیب با ۳۴، ۱۲ و ۱۰ توئیت از دیگر فعالان توئیتری این موضوع بودند. هر سه اکانت یاشده با رویکردی انتقادی و در قالب یک رشته توئیت، تجربههای منفی خود از همکاری و خرید از فروشگاه آنلاین دیجیکالا را در فضای توئیتر به اشتراک گذاشتند که از قضا با توجه و پسند کاربران روبرو شدند. نکته مهم و حایز اهمیت در این خصوص این بود که برخی از این شبههها از سوی اکانت رسمی شرکت و روابط عمومی وقت شرکت «امیرحسین موسوی» پاسخ داده شده است.
«حمید محمدی» و «امیرحسین موسوی» مدیرعامل و مدیر روابطعمومی دیجیکالا از دیگر افراد فعال در این عرصه بودند که در خصوص موضوعها و شبهههای مطرحشده درباره شرکت تولیدمحتوا کردهاند.
کلیدواژهها و هشتگهای پربازید در میان کاربران توئیتر پرتکرارترین واژگان استفاده شده در میان ۱۵۳ هزار توئیت منتشرشده از طریق سایت پایشگر استخراج و در قالب نمودار ابرنمای زیر ارائه شده است:
«دیجیکالا» برجستهترین واژه است و کلیدواژگانی همچون «خرید اینترنتی، هزینه ارسال، کد تخفیف، انصراف از خرید و سبد خرید» از دیگر کلمات پرتکرار و مرتبط با خرید اینترنتی از این برند بودهاند.
تگهایی همچون «ماشین ظرفشویی، جلد کتابی، خرید ماشین، برندهای خارجی؛ سازمان غذا، تاریخ مصرف گذشته، سایت ایمالز، جعبه خالی، و سرمایهگذاری» به طور واضح به توئیتهای مربوطند که تجربههای کاربران در خصوص خرید از دیجیکالا را نشان میدهد. بلک فرایدی نیز همچنان که گفته شد به بزرگترین زمان انتشار تولید محتوا و مهمترین تخفیف سالانه این برند اختصاص داشته است.
در میان هشتگهای پرکابرد کاربران میتوان هشتگ «دیجیکالا»، «دیجیکالا» و «دیجی_کالا» را نام برد که برجستهترین نمایش را در نمودار ابرنمای زیر داشتهاند.
«خریدآنلاین» و «digikala» از دیگر هشتگهای پرتکرار این موضوع بود که به طور مشخص به خرید آنلاین از برند دیجیکالا اشاره داشتند. «یلدای دیجیکالا» و «blackfriday» از جمله هشتگهایی بودند که تخفیفهای این برند و زمان آن را یادآور میشوند و بالاخره اینکه «دیجی_کالا_بامرام» نیز از هشتگهایی بود که طرفداران این برند در توئیترفارسی ترند کردند.
نقد و نظر ایرنا
۱. «انحصار بازار خرید آنلاین» و «نبودن رقیب جدی برای این برند شناختهشده»، از اصلیترین ایرادها و انتقادهایی است که در سالیان اخیر به دیجیکالا وارد میشود. یکهتازی در بازار انحصاری و نداشتن رقیب علاوه بر افت کیفیت محصولات سبب میشود قیمتها نیز سیر صعودی داشته و امکان ارائه قیمت رقابتی از بین میبرد. علاوه بر این شائبههای مختلفی نیز در خصوص حمایتهای دولتی و همچنین عدم استقلال برندهایی همچون دیجیکالا به وجود میآید که تا زمان عدم ورود یک رقیب جدی و قدرتمند ادامه خواهد داشت.
۲. «ارتباط با مشتری» و «اطلاعرسانی جامع و دقیق» از جمله تمهیدات مهم تجاری هر برند تجاری برای حفظ و افزایش مشتریان خود است. در این زمینه دیجیکالا نیز اقدامات مختلفی را برای ارتباط گسترده و دائمی با مخاطبان خود در نظر گرفته است؛ حضور دائم در فضای مجازی همانند اینستاگرام و فعالیت مداوم در توئیترفارسی با چند حساب توئیتری از سوی مدیران این مجموعه و روابط عمومی، سبب شده انتقادها و پرسشهای کاربران به سریعترین و صریحترین شکل ممکن مطرح شود. با این حال، شبهههای زیادی در خصوص کیفیت محصولات، ارسال و تضمین کالاهای این شرکت در توئیترفارسی مطرح شده که هنوز شبههناک و سوالبرانگیز است و لزوم شفافسازی مدیریت و عوامل این برند به شدت احساس میشود.
۳. با وجود تلاشهای فراوان عوامل دیجیکالا و ارائه عرضهها و پیشنهادهای متنوع، انتقادها نسبت به این شرکت در سالهای اخیر سیر صعودی داشته است. افزایش قیمت برخی کالاها نسبت به بازار، بالابردن کف حداقلی ارسال رایگان و همچنین تاخیر و ناهماهنگی در ارسال سفارشها، از اصلیترین دلایل نارضایتیها در فضای توئیتر فارسی بوده است. به نظر میرسد با توجه به پتانسیلهای بالای خرید آنلاین در ایران و جهان و همچنین مشکلات مختلف در زمینه اشتغال و بیکاری، حمایت از دیگر برندهای خریدآنلاین علاوه بر رقابتیکردن بازار و افزایش کیفیت خدمات، مشکلات کارآفرینی و بیکاری را تاحد زیادی کاهش خواهد داد.
اتاق اصناف ایران اعلام کرد: در صورت عرضه و یا نگهداری کالای فاقد شناسه کالا در فروشگاههای اینترنتی، آن کالا مشمول کالای قاچاق شده و مطابق قوانین و مقررات برخورد خواهد شد.
به گزارش خبرگزاری مهر، اتاق اصناف ایران در اطلاعیهای برای آگاهی واحدهای صنفی فروش مجازی (کسبوکارهای مجازی) اعلام کرد: تمام عرضهکنندگان مجازی کالاهایی که مشمول گارانتی (خدمات پس از فروش) هستند، لازم است ضمن درج شناسه کالا، از گارانتی مجاز ثبت شده در سامانه جامع گارانتی استفاده کنند. در صورت عرضه و یا نگهداری کالای فاقد شناسه کالا در فروشگاههای اینترنتی (فضای مجازی) آن کالا مشمول کالای قاچاق شده و مطابق قوانین و مقررات مبارزه با قاچاق کالا و ارز برخورد خواهد شد.
این اطلاعیه میافزاید: عناوین برخی از این کالاها (کالاهای گروه الف، ب و ج ضوابط تبصره ۴ ماده ۱۸ گروه کالاهای لوازم خانگی، برقی و الکترونیکی) شامل گروه الف (یخچال فریزر، یخچال، فریزر، تلویزیون، ماشین لباسشویی، ماشین ظرفشویی، کولرگازی (اسپلیت))، مایکروویو، مایکروفر، فر، پکیج، چرخ خیاطی، مانیتور (نمایشگر رایانه)، جاروبرقی، میشود.
درحالی که بر اساس قانون فروش اینترنتی محصولات دخانی ممنوع است، اخیرا یک فروشگاه معروف اینترنتی به راحتی اقدام به فروش این محصولات و تحویل آنها درب منزل کرده است. فارس - محمد رضازاده: طبق آمارها در ۶ماه امسال به ازای هر ایرانی ۳۸۲ نخ سیگار مصرف شده به طوری که مسوولان وزارت بهداشت میگویند در این حوزه قوانین خوبی داریم اما اجرا نمیشود، در ششماهه اول امسال ۳۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون نخ سیگار در کشور دود شده است؛ یعنی به ازای هرنفر ۳۸۲ نخ سیگار، تقریبا دو نخ در یک روز برای هرنفر!
این فقط یک قیاس آماری است که حساب کار دستمان بیاید اما وقتی جزئیتر بررسی و آمار مصرف روزانه سیگاریها را تحلیل کنیم، باید بیشتر بترسیم. طبق اعلام دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت، در کشور ما حدود ۸ تا ۱۰ میلیون نفر مصرفکننده دخانیات هستند که ۹.۳ درصد آنها به صورت روزانه سیگار میکشند.
*تولید سیگار در کشور، ۱۴ درصد افزایش یافته است
البته با افتخار اعلام شده که در شش ماه اول امسال میزان تولید سیگار در کشور، ۱۴ درصد افزایش یافته است؛ توجیهشان هم ایجاد اشتغال داخلی در صنعت دخانیات و جلوگیری از قاچاق است. این آمار را رئیس مرکز برنامهریزی و نظارت بر دخانیات کشور، اعلام کرده و گفته است: «در شش ماهه اول امسال به میزان ۲۸ میلیارد و ۷۲ میلیون نخ سیگارت تولید شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته که ۲۵ میلیارد و ۱۲ میلیون نخ بوده است به میزان ۱۴ درصد افزایش را نشان میدهد».
البته این فقط آمار تولید داخلی است و با توجه به قاچاق سیگار به داخل کشور، آمار مصرف خیلی بیشتر از اینهاست. «اکبر شهباززاده» دراینباره هم گفته: «برآورد مصرف سیگارت در نیمه اول امسال ۳۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون نخ بوده است».
*رسیدن سن مصرف سیگار به ۱۲ سال
حالا این اعداد و ارقام را بگذارید کنار آمارهای «محمدرضا مسجدی» دبیرکل جمعیت مبارزه با دخانیات ایران و خودتان ربط بین اینها را پیدا کنید: بر اساس برآوردها، این نگرانی وجود دارد که سن شروع استعمال دخانیات در کشور به ۱۲ سالگی رسیده است.به دلیل تحریم، بسیاری از صنایع تولیدی تعطیل یا ورشکسته شدند اما تعداد واحدهای تولیدی دخانیات از ۷ به ۲۱ واحد افزایش یافته و این موضوع تاسفبار است. تجربه مصرف قلیان در میان دختران دانشآموز و دانشجو تا ۳۵ برابر افزایش یافته و زنگ هشداری برای خانوادههاست.
*تخلف جدید فروشگاه اینترنتی!
هرچند مسوولان وزارت بهداشت بارها درخصوص تخلفات در فروش و تبلیغ دخانیات هشدار دادهاند اما متاسفانه نه تنها گوش شنوایی برای رسیدگی به تخلفات وجود ندارد بلکه چند روزی است یکی از فروشگاههای اینترنتی در اقدامی عجیب کار فروش آنلاین دخانیات را آغاز کرده است، اقدامی که تا کنون با واکنش هیچ یک از نهادهای نظارتی مواجه نشده است.
این فروشگاه اینترنتی با ایجاد بخش «فروش دخانیات» به راحتی اقدام به فروش محصولات آسیب رسان به سلامت مردم کرده است. اقدامی که باعث میشود دسترسی نوجوانان و جوانان زیر هجده سال به دخانیات تسهیل شود و آنها را به آسانی به سمت مصرف مواد دخانی سوق دهد.
این فروشگاه اینترنتی با معرفی محصولات دخانی مختلف امکان ثبت سفارش آنلاین این محصولات را برای مخاطبین فراهم کرده و متقاضی میتواند پس از ثبت سفارش کالا را درب منزل تحویل بگیرد. اقدامی که نه تنها دسترسی به دخانیات را آسانتر کرده بلکه به نوعی تبلیغ این محصولات نیز به شمار میرود.
بهزاد ولیزاده رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت در این خصوص به فارس میگوید: «در ماده هفت قانون جامع کنترل دخانیات مجوز فروش محصولات دخانی فقط به اصنافی داده میشود که در ستاد کشوری کنترل دخانیات مورد تایید قرار گرفتهاند. در سال ۱۳۸۷ اسامی این صنوف مانند سوپرمارکتها اعلام شده است و مصوبه ابلاغ شد و به تایید ریاست جمهوری رسید. این قانون، قانونی است که بر اساس معاهده بینالمللی تنظیم شده است. در حوزه فروش محصولات دخانی ضوابطی در قانون وضع شده است از جمله ممنوعیت تبلیغ، حمایت، تشویق مستقیم و غیر مستقیم و تحریک افراد به استعمال دخانیات.»
* فروش اینترنتی دخانیات ممنوع است
ولیزاده در ادامه به قوانین این حوزه اشاره میکند و توضیح میدهد «در ماده سه این قانون آمده است هر اقدامی که مصداق تبلیغ باشد، ممنوع است و طبق ماده دو قانون که وظیفه ستاد بود که تعاریف شمول و ویژگیهای تبلیغات را تعیین کند. این موضوع تدوین شد و در سال ۱۳۹۳ به تایید رییس جمهور رسید و به دستگاههای اجرایی ابلاغ شد.
در این دستورالعمل اجرایی، موضوع فروش اینترنتی محصولات دخانی به معنای تبلیغ بیان شده و انجام این کار نیز ممنوع است، طبق همین قانون فروش دخانیات به نوجوان زیر ۱۸ سال هم ممنوع است. فروش دخانیات در پلتفرمهای اینترنتی باعث خواهد شد تا نوجوانان نیز اقدام به خرید دخانیات کنند و این موضوع نقض قانون است.
*فروشگاه اینترنتی مد نظر ا اجازه فروش دخانیات ندارد
رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت با بیان اینکه فروشگاه اینترنتی مد نظر اجازه فروش دخانیات ندارد و مورد تایید ستاد کشوری کنترل دخانیات نیز قرار ندارد تاکید میکند: «حتی فروش دخانیات در فروشگاههای زنجیرهای نیز ممنوع است و وزارت بهداشت با این موضوع مخالفت کرده است و تاییدیه برای فروش دخانیات در این مراکز داده نشده است.
هدف ما اجرای قانون و کاهش دسترسی به دخانیات و نظارت بیشتر بر این موضوع است اما اگر ما فروش دخانیات از طریق فضای مجازی را نادیده بگیریم عملا به موضوع مصرف بیش از پیش دخانیات دامن زدهایم، به طوری که این محصولات به راحتی درب منزل تحویل افراد و حتی کودک یا نوجوانان خواهد شد.
ضوابط خرید و فروش و نگهداری مواد دخانیات را در ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز تصویب کردیم که بر اساس این مقررات ابلاغ شده، موضوع فروش اینترنتی به عنوان تبلیغ کالای مواد دخانی ممنوع اعلام شده است و تاکید شده است که همه عوامل و فروشندگان مواد دخانی نباید از طریق اینترنت اقدام به فروش مواد دخانی کنند.»
ولیزاده با انتقاد از قوانین این حوزه و اجرای سلیقهای قانون توضیح میدهد «قوانین در این حوزه زیاد است و در آیین نامه اجرایی قانون مبارزه با دخانیات نیز فروش مواد دخانی از طریق اینترنت ممنوع شده است و فروش مواد دخانی توسط افراد حقیقی و حقوقی بدون داشتن پروانه فروش ممنوع است. حتی در فروشگاهها استفاده از دستگاههای فروش دخانیات نیز ممنوع است. متاسفانه حمایتهای لازم در حوزه کاهش مصرف دخانیات کم است، اما حمایت از توسعه بازار دخانیات حمایت زیادی میشود که این موضوع به دغدغهای برای وزارت بهداشت تبدیل شده است.
*دادستانی به فروش اینترنتی محصولات دخانی ورود پیدا کند
رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت با اشاره به نقش دستگاههای نظارتی در زمینه برخورد با متخلفان ادامه میدهد «از دادستانی محترم درخواست داریم تا به موضوع فروش اینترنتی محصولات دخانی به صورت جدی ورود پیدا کند. خوشبختانه دادستان کشور دستور تشکیل کارگروه تخصصی در این خصوص داده است تا سایتها و پلتفرمهایی که اقدام به فروش محصولات دخانی میکنند مسدود شوند.
پلیس فتا در این خصوص نیز با ما همکاری لازم را دارد، اما متاسفانه در فروشگاه بزرگ اینترنتی که این محصولات به فروش میرسد که باید در اسرع وقت جلوی این کار گرفته شود، در وزارت بهداشت مکاتبهای با وزارت صنعت انجام خواهیم داد تا به این موضوع رسیدگی شود.
*قوانینی که بازدارنده نیست
وی با بیان اینکه هرگونه تجارتی در کشور زیر نظر وزارت صمت انجام داده میشود و هر نوع فعالیت درخصوص خرید و فروش کالا باید زیر نظر این وزارتخانه و اتحادیه صنفی مربوطه انجام شود و آنها پیگیر قوانین و اجرای قانون باشد ادامه میدهد: «وزارت بهداشت سیستم بازرسی دارد و نظارت تخلفات را در سوپرمارکتها و مراکز توزیع غذا انجام میدهد و در صورت مشاهده تخلف فرد متخلف به مراجع قضایی معرفی خواهد شد.
در برخی مواقع قوانین بازدارنده نیست، فروش اینترنتی مصداق تبلیغ است و در مواقعی مشاهده میکنیم برای سومین تخلف ۴۴ میلیون تومان جریمه صادر میشود که برای سوپرمارکت عدد قابل توجهی است که این اقدام را انجام ندهد ولی برای فروشگاه بزرگی که منافع زیادی از فروش دخانیات دارد عدد قابل توجهی نیست که مراجع قضایی باید از اختیارات خود در برخورد با این موارد استفاده کند.
به گفته ولیزاده، این نوع فعالیتها عملا تهدید سلامت مردم است و ما با دادستانی مکاتباتی انجام دادهایم ولی احکام صادره احکام بازدارنده نیست، به طور مثال واحد عرضه کننده قلیان در صورت معرفی به مراجع قضایی با جریمه سیصد هزارتومانی مواجه میشود این درحالی است که هر یکبار سرو قلیان را سیصد هزار تومان عرضه میکند. امیدواریم در آینده شاهد اجرای صحیح قانون و رفع این معضلات باشیم.»
به گزارش فارس با توجه به درخواست وزارت بهداشت از نهادهای نظارتی باید دید طی روزهای آتی این فروشگاه اینترنتی فروش آنلاین مواد دخانی و آسیب رسان به سلامت مردم را متوقف خواهد کرد؟
در دنیای پرمشغله امروز خریدهای اینترنتی و آنلاین یکی از روشهای محبوب و پر استفاده در تأمین کالای مشتریان محسوب میشود. با شیوع کرونا در سراسر دنیا، این سبک نوین از خرید بیش از پیش جای خود را در میان شیوههای داد و ستد باز کرد. به گزارش مرآت، علیرغم مزایای بی شمار خریدهای اینترنتی مانند صرفهجویی در وقت، افزایش امنیت در جابجایی پول، کاهش هزینههای بازاریابی، صرفهجویی اقتصادی و افزایش فرصتهای شغلی و کارآفرینی؛ اما تفاوت در نوع جنس انتخاب شده با جنس تحویل گرفته شده و سوء استفاده های کلاه برداران فضای مجازی، خریداران آنلاین را با مسائل و مشکلاتی مواجه می کند که نیازمند بررسی و پیشگیری است.
بیشترین شکایت کلاهبرداری از فروشگاه های اینترنتی بدون مجوز است
محمدرضا فداییان رئیس پلیس فتا استان سمنان، در گفتگو با خبرنگار مرآت با اشاره به نکاتی درخصوص خریدهای اینترنتی گفت: هنگام خرید از یک کانال یا صفحه اینستاگرام فروشگاه اینترنتی باید به نکاتی مانند قدمت فروشگاه، نظرات خریداران صفحه یا همان پیج فروشگاه در قسمت نظرات پست ها، تعداد دنبال کنندگان و بررسی فیک و غیر حقیقی نبودن آنان، وجود مشخصات و شماره تماس فروشنده در پیج یا کانال فروشگاه برای دسترسی های بعدی، مشاهده لیست کد مرسوله های پست شده و روش پرداخت درب منزل توسط خریداران توجه شود.
رئیس پلیس فتا استان سمنان با اشاره به این که اکثر صفحات مجازی و کانال های فروش اینترنتی مجوز های قانونی را برای کسب و کار خود دریافت نکرده اند، اظهار کرد: بسیاری از پرونده هایی که به پلیس فتا ارجاع می شود مرتبط با پیج های اینستاگرامی و کانال های تلگرامی است که مجوز نداشته و شهروندان نیز هنگام خرید به خصوصیات این فروشگاه های اینترنتی به خوبی دقت نکرده و متأسفانه پس از خرید از این فروشگاه ها مال باخته شده اند.
وی افزود: در صورت نیاز به خرید آنلاین و جهت پیشگیری از کلاهبرداری های اینترنتی، از سایت ها و وبلاگ هایی که نماد اعتماد الکترونیک دریافت کرده اند؛ خرید کنند.
فداییان با اشاره به مشخصات سایت های دارای نماد اعتماد الکترونیک ابراز کرد: هنگام پرداخت آنلاین وجه در درگاه پرداخت اینترنتی دقت شود تا درگاه پرداخت جعلی نباشد و به وجود عبارت shaparak.ir در انتهای عبارت موجود در آدرس بار مرورگر توجه شود و همچنین توجه شود در نوار آدرس اینترنتی فروشگاه یا همان URL از https که امنیت بالایی دارد استفاده شده باشد.
رئیس پلیس فتا استان سمنان در ادامه بیان کرد: هموطنان به آگهی های فروش و تبلیغاتی که در بعضی از سایت ها وجود دارد و عموماً کالاها و یا خدماتی را با قیمت هایی کمتر از عرف بازار پیشنهاد می دهند و سعی در اغوای بازدیدکنندگان آن سایت دارند؛ اعتماد نکنند.
وی افزود: لازم است خریداران پیش از دریافت کالا و یا خدمات مدنظر، مبلغی را تحت عنوان پیش پرداخت واریز نکنند و صحت وجودی کالا و هویت فروشنده و یا ارائه دهنده خدمات اطمینان حاصل کرده و سپس اقدام به خرید و یا دریافت خدمات کنند.
لینک هایی که کاربران را هک می کنند
فداییان با اشاره به خطر هک شدن توسط دنبال کردن لینک تبلیغات، گفت: گاهاً در هنگام کار، جستجو، فعالیت اقتصادی و یا گرداندن صفحات شخصی در بستر اینترنت بصورت ناخودآگاه صفحات pop up باز می شوند که لازم است کاربران اینترنتی از خرید به وسیله لینک های این صفحات اجتناب کنند و جداً توصیه می شود اطلاعات خود را در این سایت ها وارد نکنند.
رئیس پلیس فتا استان سمنان با بیان این که اگر به هر دلیلی یک سایت یا پیج یا کانال فروش آنلاین کالای مورد نظر را اشتباه فرستاد و یا اصلا نفرستاد، اظهار کرد: این مسئله مصداق جرم است و با پیگیری شاکی از طریق مراجع قضایی و ارائه مستندات لازم، پرونده جهت پیگیری و رسیدن به نتیجه لازم به پلیس فتا ارجاع داده خواهد شد.
وی افزود: با توجه به این که رسیدگی به جرایمی که در حوزه فضای سایبری است بر عهده و در حیطه وظایف پلیس فتا است؛ از تمام کاربران اینترنت تقاضا داریم تا در صورت مشاهده هرگونه جرم در فضای سایبری، مورد مشاهده شده را از طریق سایت پلیس فتا به آدرس cyberpolice.ir و یا شماره تماس ۰۹۶۳۸۰ به اطلاع کارشناسان فوریت های پلیس سایبری برسانند.
فروشنده اینترنتی مالک مرسوله پستی محسوب می شود
حمیدرضا آقاجانی مدیرکل پست استان سمنان در گفتگو با خبرنگار مرآت با اشاره به اینکه فرستنده بسته های ارسالی توسط پست، تا پیش از رسیدن به واحد توزیع شهر مقصد و رسیدن به دست گیرنده مالک بسته پستی محسوب می شود، گفت: چنانچه در فرآیند ارسال بسته نیاز به پیگیری خاصی توسط مالک بسته باشد، فرستنده بسته باید در این خصوص اقدام کند.
مدیرکل پست استان سمنان در ادامه بیان کرد: چنانچه فرستنده به هر دلیل قادر به پیگیری نباشد، باید با انجام مکاتبه با پست حق مالکیت خود را به گیرنده انتقال دهد.
وی با اشاره به شایع بودن مسئله عدم پیگیری فرستنده در خریدهای اینترنتی عنوان کرد: با توجه به این که عموماً فرستنده یا همان فروشنده اینترنتی وجه کالای خود را دریافت کرده است امکان دارد در صورت نیاز به پیگیری، تمایلی از خود نشان ندهد. در این صورت امکان پیگیری برای خریدار اینترنتی یا همان گیرنده در اداره پست وجود دارد.
آقاجانی افزود: لازم است مرسوله های پستی به خصوص کالاهایی که به روش اینترنتی خریداری و پست شده اند با لفاف مناسب و کارتن های استاندارد در ابعاد مناسب بسته بندی شوند تا از آسیب دیدن محصول و یا کالا در فرآیند پست پیشگیری شود.
مدیرکل پست استان سمنان خاطر نشان کرد: پیشنهاد می شود علاوه بر لزوم دقیق بودن آدرس، کدپستی، شماره تماس و مشخصات فرستنده و گیرنده بر روی بسته پستی، یک نسخه از آدرس و مشخصات فرستنده و گیرنده در داخل بسته نیز قرار داده شود تا در صورت آسیب دیدن آدرس روی بسته بندی مرسوله، امکان شناسایی مرسوله و بازگرداندن به چرخه توزیع توسط کمیته مربوطه در اداره پست وجود داشته باشد.
وی با اشاره به امکان استفاده از بیمه مرسوله در صورت نیاز ابراز کرد: چنانچه ارزش واقعی و دقیق مرسوله توسط فرستنده به همراه مستندات در به متصدی پست اظهار شود، در صورت مفقود یا معیوب شدن بسته پست شده؛ امکان پرداخت ارزش کالا توسط اداره پست وجود دارد.
نکات لازم برای اعتماد به یک فروشگاه اینترنتی
ریحانه سادات. ب فروشنده اینترنتی در فضای اینستاگرام با اشاره به مشخصاتی که می توان با مشاهده آن ها به یک پیج فروش اطمینان کرد، عنوان کرد: یک پیج فروش قابل اطمینان تعداد دنبال کننده و پسند قابل توجهی برای هر پستش دارد، قسمت نظرات پست ها فعال است و بازخورد مشتری ها در نظرات به چشم می خورد. ضمناً در بخشی از صفحه بایگانی کد مرسوله ها و رضایت مشتری وجود دارد.
این فروشنده اینترنتی افزود: پیشنهادم به مشتریان برای زودتر پاسخ گرفتن از فروشنده ها در فضای اینستاگرام، این است که برای ثبت درخواست از پیامی شفاف، خلاصه و متنی استفاده کنند.
وی با ابراز نارضایتی از مشتریانی که بارها موجودی محصول را گرفته اما اقدام به خرید نمی کنند، گفت: بسیار پیش می آید که مشتری از خرید کالای مورد نظر خود اطمینان ندارد و با گفتگو و چانه زنی بی مورد وقت خود و فروشنده را هدر می دهد.
ضمانت بازگشت کالا و سابقه فروشگاه اولویت در خرید اینترنتی
زهرا.ر در خصوص خریدهای آنلاین اظهار کرد: دو بار برایم پیش آمده کالایی که سفارش داده ام با آنچه به دستم رسیده مغایرت داشته و حتی در یک مورد فروشنده نه تنها پاسخ مناسبی به اعتراضم نداد بلکه توسط صفحه اینستاگرام فروشنده مسدود شدم و به همین دلیل خرید حضوری را ترجیح می دهم.
وی افزود: در صورت خرید به شیوه اینترنتی، ترجیح می دهم مشتری ثابت فروشگاه یا صفحه ای باشم که حسن کار و شهرتش برایم به اثبات رسیده است و ضمانت بازگشت کالا در صورت عدم رضایت مشتری داشته باشد.
بسته بندی مناسب لازمه سلامت خرید پستی
سیده زینب. ج نیز در خصوص آسیب دیدن بسته بندی سفارسات اینترنتی که به صورت پستی دریافت کرده بود، اظهار کرد: چندین بار اتفاق افتاده که بخشی از کارتن بستهبندی به علت ضعیف بودن کارتن مورد استفاده، آسیب دیده است و یه بار هم از لفاف مناسبی برای محصولی که سفارش دادم استفاده نشد و متأسفانه منجر به خرابی کالایی شد که سفارش داده بودم.
بازار لوازم خانگی روزهای پرتلاطمی را میگذراند. قیمت برخی اقلام در بازار افزایش یافته و مصرفکنندگان سرگردان از تغییرات قیمتهایی هستند که گاه و بیگاه با آن مواجهند.
تولیدکنندگان میگویند با تغییر نرخ مبنای ارز از 4200 تومان به 25 هزار تومان هزینه مواد اولیه وارداتی افزایش یافته است. ازسوی دیگر فروشندگان هم میگویند عرضه کالاهای تولید داخل به بازار قطرهچکانی است. در این میان معاون صنایع عمومی وزارت صمت خبر از وجود شبکهای در سطح بنکداری و عمدهفروشی برای توزیع لوازم خانگی قاچاق میدهد. به گفته او 1200 سایت اینترنتی در کشور مشغول فروش لوازم خانگی قاچاق هستند. به گزارش اقتصادآنلاین، محمد مهدی برادران، البته از هماهنگی با دادستانی برای برخورد با توزیع لوازم خانگی قاچاق میگوید. تمام اینها در شرایطی است که وزارت صمت در جلسهای با تولیدکنندگان لوازم خانگی آنها را متعهد به نصب کد رهگیری بر روی محصولاتشان کرده است. موضوعی که البته پیش از این نیز بر روی کالاهای مختلف آزمایش شده و نشان داده که به تنهایی نمیتواند کارآمد باشد.
براساس برآوردها از ابتدای امسال تاکنون 2 میلیون و هشتصد هزار کالا در حوزه لوازم خانگی با کد رهگیری ثبت شدهاند. حال آنکه باید 14 میلیون قلم کالا در این حوزه کد رهگیری دریافت نمایند. اما این تنها یک بُعد از داستان است چرا که ظرف سالهای گذشته به دلیل ممنوعیت واردات لوازم خانگی، تولیدکنندگان داخلی نبض بازار را در دست گرفتهاند و مشخص نیست با کاهش واردات مواد اولیه و قطعات مورد نیاز این صنعت بازار با چه فضایی مواجه خواهد شد. زیرا نهتنها تولید کم شده بلکه قیمت هم در بازار بطور غیررسمی بالا رفته است.
در همین حال، تولیدکنندگان درخواست افزایش رسمی قیمتها را هم به دولت ارائه کرده ولی هنوز جوابی نگرفتهاند. آنها معتقدند کرایه حمل و نقل 35 درصد، حقوق و دستمزد 75 درصد، نرخ ارز گمرک 6 برابر و نهادههای تولید 17 درصد گران شده است. نکته حائز اهمیت گرم شدن بازار کالاهای قاچاق است که بعضاً با ضمانتهای جعلی به فروش میرسند و به موازات آن سهم کمتری به تولیدکنندگان داخلی میرسد که با افزایش هزینهها نیز مواجه هستند و از همه بدتر مصرفکنندگانی که از یک سو با افزایش قیمت ناشی از کمبود کالاهای داخلی روبرو هستند و ازسوی دیگر با انبوهی از کالاهای قاچاق که نه کیفیت دارند و نه خدمات پس از فروش.
معاون امور مقابله با قاچاق ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز گفت: از ۱۸ خردادماه، طرح برخورد با قاچاق کالا در ۵ گروه کالایی پوشاک، لوازمخانگی، لوازمیدکی، محصولات آرایشی و بهداشتی و محصولات دخانی اجرایی شده است. به گزارش خبرگزاری تسنیم، قاچاق کالا به عنوان آفتی بر اقتصاد کشور رخنه کرده و تولید کنندگان داخلی را با مشکلات متعددی مواجه نموده است؛ بدین صورت که با خروج منابع داخلی و ذخایر ارزی کشور به خارج از ایران، منجر به هدر رفت منابع ملی شده و یا با واردات کالاهای خارجی به کشور، تولیدات داخل را زمینگیر میکند؛ بنابراین با مدیریت این پدیده شوم، یکی از ظرفیتهای مهم حمایتی برای تولید ملی فراهم خواهد شد.
از همین ، مقابله با قاچاق کالا به طور مستمر نیاز جدی اقتصادی کشور بوده و این انتظار از متولیان مسئله مقابله و پیشگیری از قاچاق وجود دارد که تمام تکالیف قانونی خود را به درستی انجام دهند چراکه اگر برخورد و مقابله با کالاهای قاچاق و تقلبی به طور مستمر صورت نگیرد، موجب میشود که متخلفان جری شده و رفتار خود را به بهانه اینکه قانون به صورت جدی اجرا نمیشود تغییر ندهند.
یاسر سوادکوهی، معاون امور مقابله با قاچاق ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، در گفتوگو با برنامه رادیو در خصوص طرح تشدید مبارزه با قاچاق کالا گفت: از 18 خردادماه، طرح برخورد با قاچاق کالا در 5 گروه کالایی پوشاک، لوازمخانگی، لوازمیدکی، محصولات آرایشی و بهداشتی و محصولات دخانی اجرایی شده است.
وی افزود: این طرح در 4 سطح اجرایی خواهد شد؛ که عبارت است از مبادی ورودی، مسیرهای حمل و نقل، انبار و سطح عرضه در حال اقدام و اجرا میباشد. در طرحی که دو روز پیش با هماهنگی معاون اول رئیس جمهور و همچنین ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز مقرر شد که روند برخورد با کالای قاچاق در سطح عرضه تشدید شود.
سوادکوهی ادامه داد: در خصوص پوشاک قاچاق در سال 1397 اعلام شد با کالاهایی که بدون شناسه و کد رهگیری هستند و همچنین برندهای محرز قاچاق برخورد خواهد شد. بعد از برخوردها از سال 1397 باعث شد تا به امروز تولید پوشاک در کشور رونق پیدا کرده است.
وی تصریح کرد: وقتی قرار است یک طرحی به درستی اجرا شود، نیازمند عزم و اراده از جانب تمام دستگاههای متولی برخورد با قاچاق هستیم. مهترین مسئله در برخورد با قاچاق، استمرار در برخوردها است. طبق فرمایشات مقام معظم رهبری موظف هستیم که با قاچاق کالا از مبادی ورودی تا سطح عرضه برخورد نماییم.
این مقام مسئول در ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز اظهار داشت: وقتی در سطح عرضه با کالای قاچاق برخورد صورت میگرفت، این کالاها از طریق فضای مجازی عرضه میشد. درحال حاضر هدف از افزایش برخوردها، تغییر رفتار متخلفان در فضای مجازی و حقیقی است. 600 سایت و وبگاه فروش کالای قاچاق در فضای مجازی شناسایی، و توسط معاونت فضای مجازی و دادستانی کل کشور با آنان برخورد صورت گرفته است.
سوادکوهی ادامه داد: در حال حاضر با تغییر رفتار فروشندگان فضای مجازی، از آنان حمایت صورت گرفت و سایتهای این فروشندگان رفع فیلتر شد. در واقع بنا نداریم که مانع ایجاد کسب و کارها شویم، بلکه میخواهیم با عرضه کالاهای قاچاق به عنوان یک مانع مهم در مسیر جهش تولید مقابله کنیم.
معاون وزیر صمت گفت: هزار و ۲۰۰ سایت در کشور در حال فروش کالای قاچاق هستند که بهزودی با هماهنگی دادستانی با این موارد برخورد شده و آرامش در بازار لوازمخانگی ایجاد خواهد شد.
محمدمهدی برادران در یک گفتوگوی تلویزیونی درباره طرح تشدید مقابله با قاچاق کالا توضیح داد: در سالهای گذشته شبکهای در سطح بنکداری و عمدهفروشی شکل گرفته که برخلاف منافع ملی و حمایت از حقوق مصرفکننده در حال توزیع کالای قاچاق بیکیفیت است و طرح ما برخورد با توزیعکنندگان عمدهای است که برخلاف قوانین کشور در حال فعالیت هستند.
معاون صنایع عمومی وزیر صمت افزود: در مرحله نخست، برنامه ما برخورد با اصناف و کولبرها و … نیست؛ برای مثال هزار و ۲۰۰ سایت در کشور در حال فروش کالای قاچاق هستند که بهزودی با هماهنگی دادستانی با این موارد برخورد شده و آرامش در بازار لوازمخانگی ایجاد خواهد شد؛ ضمن اینکه باید برای اطلاعرسانی و فرهنگسازی بین مردم نیز برای اصلاح این شرایط تلاش کنیم.
وی گفت: در جلسهای با تولیدکنندگان لوازمخانگی، همه تولیدکنندگان متعهد شدند تمامی کالاهای خود را با کد رهگیری تولید کنند و اکنون نیز بهطور یقین بیش از ۹۵ درصد کالاهای موجود در بازار رسمی دارای کد رهگیری هستند، اما باید متوجه بود که با وضع قانون و ایجاد سامانه به تمام اهداف خود نمیرسیم و باید به تغییر رفتار بازار بپردازیم که بهطور حتم زمانبر است، اما تصمیم جدی برای اجرای آن وجود دارد.
معاون وزیر صمت یادآور شد: بسترهای قانونی برای اصلاح قانون مبارزه با قاچاق کالا ایجادشده است و این موضوع کمک میکند که ستاد مبارزه با قاچاق کالا بتواند تا با دست بازتری فعالیتهای خود را انجام دهد؛ همچنین در بحث نرمافزاری و زیرساختی نیز در دولت جدید و با عزم وزیر صمت، اقدامات چشمگیری درزمینه سامانهها و کد رهگیری انجامشده است.
برادران تصریح کرد: در بحث کد رهگیری لوازمخانگی تاکنون ۱۴ میلیون قلم کالا با کد رهگیری ثبت شده و از ابتدای امسال نیز ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار کالا با کد رهگیری ثبتشده که این رقم برای تولیدات داخلی یا در تعدادی محدود واردات لوازمخانگی بوده است.
وی عنوان کرد: اراده ما در وزارت صمت برای مبارزه با قاچاق کالا و سامان دادن به بازار رهاشده قبلی بسیار جدی است و از ابتدای سال علاوه بر پیگیری مستمر وضعیت تمامی کالاها، بهطور ویژه هر ماه یک کالا را بهعنوان هدف قراردادیم که در مرحله نخست در حوزه لوازمیدکی خودرو و در مرحله بعدی در حوزه لوازمخانگی اقدامات لازم انجام شد.
دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان البرز از بازداشت متهمان پرونده کثیرالشاکی سایت idigi.ir در کرج خبر داد.
به گزارش دانشجو، حسن مددی دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان البرز از بازداشت متهمان پرونده کثیرالشاکی سایت idigi.ir در کرج خبر داد و گفت: چهار متهم این پرونده یک زن و شوهر و دو فرد دیگر بودند که شب گذشته پس از دو ماه، با دستورات قضایی و پیگیری ویژه شعبه ۶ بازپرسی دادسرای عمومی و انقلاب ناحیه یک کرج، توسط پلیس فتای کرج بازداشت شدند.
وی افزود: در این پرونده زن و شوهری اقدام به تاسیس شرکت با مسئولیت محدود با نام «آیینه دیجیتال آینده اندیش» با سایت «آی دیجی» در کرج میکنند و پس از اجاره ۶ واحد در یکی از مجتمعهای بزرگ تجاری کرج، اقدام به اخذ «ای نماد» از وزارت صمت میکنند.
دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان با اشاره به اینکه این شرکت علاوه بر ثبت در اداره ثبت شرکتها، مجوزکسب و کارهای مجازی ومجوز اعتماد ملی (ای نماد) را داشته بیان کرد: متهمان از اعتماد مردم به «ای نماد» سوء استفاده کرده و در ادامه این افراد اقدام به جذب مشتری در قالب فروش خودرو، موبایل، لپ تاپ و انواع لوازم خانگی و الکترونیک از طریق اینستاگرام و سایت شرکت میکنند.
وی با اشاره به اینکه این شرکت با شگرد فروش با مبالغ پایینتر از بازار اقدام به ترغیب مشتریان به خرید میکرده است متذکر شد: شرکت مذکور در مدت فعالیت خود سفارشها را تامین میکند، اما در ادامه با نوسان ایجاد شده در بازار، در تامین سفارشها دچار مشکل شده و فعالیتهای غیرقانونی آن آغاز میشود.
مددی با تبیین جزئیات فعالیت این افراد متذکر شد: با توجه به اینکه فروشندگان در یک روش، از خریداران در ازای سفارش، بخشی را در قالب نقد و مابقی را با چک دریافت میکردند وقتی که با مشکل نقدینگی روبه رو میشوند اقدام به عرضه چکهای مشتریان در بازار میکنند، از طرف دیگر وقتی با درخواست مشتریان برای تامین سفارشها روبه رو میشوند اعلام میکنند که توان تامین ندارند و باید سفارش لغو شود تا وجه را برگردانند در حالی که این وجوه و چکها در دست افراد ثالث بوده است.
دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان البرز با اشاره اینکه تاکنون نزدیک به ۶۰۰ شاکی در حدود ۱۷۰۰ سفارش برای طرح شکایت به دادسرا مراجعه کردهاند، تصریح کرد: این افراد با توجه به عدم توانایی در وجوه دریافتی از مردم متواری میشوند که با شکایت شاکیان، به منظور تسریع در رسیدگی و شناسایی و بازداشت متهمان، پرونده به شعبه ۶ بازپرسی دادسرای ناحیه یک کرج ارجاع شد و متهمان پس از دو ماه پیگیری دستگاه قضایی توسط پلیس فتای کرج بازداشت شدند.
وی با بیان اینکه ارزش سفارشات و ادعای شاکیان پرونده نزدیک به ۳۰ میلیارد تومان است، گفت: برای متهمان به اتهام خیانت در امانت و عدم تحویل مبیع با وجود دریافت ثمن و عدم ایفای تعهد، مطابق ماده ۳۹ قانون تجارت الکترونیک پرونده تشکیل شده و تحقیقات در حال انجام است.
مددی از مردم خواست در خریدهای خود فریب قیمتهای پایین فروشندگان و تبلیغات را نخورند و حتما از مراکز معتبر اقدام به خرید قسطی کنند.
براساس گزارشات دریافتی از سامانه سوتزنی خبرگزاری فارس، برخی فروشگاههای اینترنتی با تخطی از قیمتهای مصوب وزارتخانههای جهاد کشاورزی و صمت، کالاهای پروتئینی خود از دام زنده و گوشت تا مرغ و تخم مرغ را گران عرضه میکنند.
به گزارش خبرگزاری فارس، حجه الاسلام رئیسی در حاشیه دیدار با هنرمندان مورخ ۲۶ فروردین، لزوم برخورد با گرانفروشان را به عنوان برنامه جدی دولت عنوان کرد و گفت: عدهای به بهانه وجود تورم، برای تأمین منافع و اغراض نامشروع شخصی یا گروهی، قیمتها را فراتر از واقعیتهای اقتصادی به مردم تحمیل میکنند، که در همین راستا بخشهای نظارتی وظیفه دارند تا با اقدامات خود نگذارند در حق مردم اجحاف شود.
بر اساس گزارشاتی که مردم در سامانه سوتزنی خبرگزاری فارس ثبت کردهاند، برخی از فروشگاههای اینترنتی در عرضه دام زنده، گوشت، تخم مرغ و مرغ بهداشتی از قیمتهای مصوب وزارت جهاد کشاورزی و سازمان حمایت از مصرفکننده و تولیدکننده وزارت صنعت، معدن و تجارت تخطی میکنند.
براساس قیمتهای مصوب در سامانه پاسخگویی وزارت صنعت، معدن و تجارت، نرخ حداکثری دام زنده ۶۸ هزار تومان است، همچنین منصور پوریان رئیس شورای تامینکنندگان دام در گفتوگویی قیمت دام زنده را بسته به سبک یا سنگین بودن آن، بین ۶۵ تا ۷۰ هزار تومان اعلام کرده است، با این حال برخی از سایتهای اینترنتی دام زنده را با قیمت بالاتری عرضه میکنند.
همچنین برخی دیگر از فروشگاههای اینترنتی در ارائه گوشت گرانفروشی میکنند، در حالی که علی اصغر ملکی رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی طی مصاحبهای مورخ ۳۰ فروردین به این شرح اعلام کرده است: (طبق گزارش های استانی قیمت هر کیلوگرم شقه گوسفندی بدون دنبه ممتاز برای مغازه داران بین ۱۶۰ تا ۱۶۵ هزار تومان و قیمت شقه با کیفیت پایینتر بین ۱۵۰ تا ۱۶۰ هزار تومان تمام میشود، که با احتساب ۱۰ درصد سود مربوطه این محصول باید با نرخ ۱۷۰ تا ۱۷۵ هزارتومان به دست مصرفکنندگان برسد)، اما بعضی از فروشگاهها این محصول را با قیمت بالاتری عرضه میکنند.
علاوهبرآن منصور پوریان رئیس شورای تامینکنندگان دام اخیرا در رسانهها اذعان داشته است: (با توجه به حجم انبوه دام روی دست دامدار، عرضه لاشه گوسفندی و گوشت بالاتر از ۱۵۰ تا ۱۶۰ هزار تومان گرانفروشی است)، بنابراین برخی فروشگاههای اینترنتی نسبت به قیمت مصوب گرانفروشی میکنند.
لازم به ذکر است که قیمت مصوب کالاهای گوشت گوسفند و گوساله در سایت مرجعی ثبت یا از جانب مسئول مربوطهای اعلام نشده است، اما براساس مطالب فوق شاهد قیمتهای نجومی برخی از این اقلام هستیم، به نحوی که در سطح بازار یک کیلو ران یا سردست گوسفندی ۲۱۶ هزار تومان، یک کیلو راسته گوسفندی ۳۰۱ هزار تومان و یک کیلو فیله گوسفندی ۳۳۰ هزار تومان فروخته میشود، البته بعضی فروشگاههای شمال شهر تهران موارد بالا را تا چندین برابر قیمتهای مذکور هم به فروش میرسانند.
در بازار مرغ نیز، طبق گفته حبیب اسدالله نژاد مدیرعامل اتحادیه مرغداران گوشتی کشور، قیمت هر کیلو گوشت مرغ برای مصرفکنندگان بین ۲۷ تا ۲۹ هزار تومان است، همچنین در بخش استعلام قیمتهای خوراکی سایت وزارت جهاد کشاورزی و سامانه پاسخگویی وزارت صمت حداکثر قیمت گوشت مرغ ۳۱ هزار تومان درج شده است، با این حال برخی از فروشگاههای اینترنتی از قیمتهای مصوب مذکور تخطی میکنند.
علاوهبر مطالب فوق در بازار تخم مرغ نیز گرانفروشی میشود، به نحوی که براساس قیمت مصوب وزارت جهاد کشاورزی تخم مرغ شانهای ۳۰ عددی ۴۳ هزار تومان، بسته ۲۰ عددی ۳۸ هزار تومان، بسته ۲۴ عددی ۴۵ هزار تومان درج ثبت است، اما در بازار مربوطه برندهای مختلف گرانفروشی میکنند.
مطالب مذکور نشان میدهد، شرایط اقتصادی فعلی که مردم و به ویژه قشر ضعیف را تحت فشار قرار داده است، عرضه کالاهای اساسی در فروشگاههای اینترنتی نیاز به نظارت بیشتری دارد.
همچنین در بسیاری از موارد شاهد قیمتهای مصوب مختلف یا خلاء نرخ مشخص از جانب دستگاههای حمایتی و نظارتی هستیم، که برای شفافیت بیشتر لازم است وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت جهاد کشاورزی و سازمانهای میادین میوه و ترهبار وحدت رویهای در اعلام نرخ مصوب کالاهای اساسی داشته باشند.
براساس گزارشاتی که مالباختگان فروشگاه اینترنتی آیدیجی در سامانه سوتزنی خبرگزاری فارس ثبت کردهاند، محصولات بیش از ۱۷۰۰ سفارش این شرکت با تاخیر چند ماهه همچنان به دست خریداران نرسیده است.
به گزارش خبرگزاری فارس، شرکت فروشگاهی کالای دیجیتال با نام تجاری آدینه دیجیتال آینده اندیش یا آیدیجی(idigi) و شناسه ملی ۱۴۰۰۸۶۲۷۲۹۶ و شماره ثبت ۵۴۷۴۴۲ از تاریخ ۱۳۹۸/۰۶/۲۷ آغاز به فعالیت کرده است.
نماد الکترونیکی اعتماد(اینماد) این شرکت در ۲۸ مرداد سال ۹۹ اعطا شد و تا ۲ شهریور سال جاری مهلت داشت، که به علت شکایت متعدد مشتریان در سامانه اینماد، نماد اعتماد مربوطه تعلیق شد.
دفاتر شرکت آیدیجی در کرج و تهران بوده و تبلیغات گسترده آن در استان البرز با عنوان خرید اینترنتی امن و به صورت اقساط قابل مشاهده است، در همین راستا افراد زیادی برای خرید قسطی تلفن همراه، لپتاپ، دستگاه بازی و غیره به این فروشگاه اینترنتی مراجعه کردهاند.
براساس گزارشاتی که مالباختگان این شرکت در سامانه سوتزنی خبرگزاری فارس ثبت کردهاند، ارسال محصول بسیاری از سفارشات از آذرماه سال گذشته تاکنون، به بهانههای مختلف چندین بار به عقب افتاده که برای کسب اطلاعات بیشتر به سراغ گزارشگران مربوطه و نماینده این جمعیت مالباخته میرویم.
گزاشگر کلاهبرداری فروشگاه اینترنتی آیدیجی در گفتوگو با خبرنگار فارس با اشاره به این که طی آخرین صحبت با مدیرعامل شرکت، بیش از ۱۷۰۰ سفارش به تاخیر افتاده است، اظهار کرد: براساس تبلیغاتی که شرکت آیدیجی با شعار بازار امن اقساط ایران در سطح شهر کرج و فضای مجازی داشته است، برای خرید اقساطی تلفن همراه، لپتاپ و غیره به سراغ سایت این فروشگاه رفتیم و از خدمات شرکت استفاده کردیم، اما ارسال سفارشات از آذرماه سال گذشته بیشتر از ۴۰ روز به تعویق افتاد.
وی در رابطه با پیگیری اولیه قانونی این مساله، افزود: پس از شکایت جمعی از مردم، پلیس فتای البرز ۱۲ اسفند سال گذشته در صفحه اینستاگرام و سایت این شرکت، پیامی را با عنوان زیر منتشر کرد: (این شرکت متعهد میگردد، کلیه سفارشات دریافت شده از مشتریان را حداکثر در ۱۰ روز کاری آینده تحویل دهد، ضمناً از این پس هیچگونه فروش اقساطیای انجام نمیگیرد.)
نماینده مالباختگان با اشاره به عدم تعهد شرکت مذکور نسبت به اقدام پلیس فتا ادامه داد: نه تنها تا ده روز بعد محصولات سفارشات به تاخیر افتاده ارسال نشد، بلکه این شرکت چک بعضی از مشتریانی که کالای خود را دریافت نکرده بودند را در اقدامی عجیب وصول کرده یا برگشت زد که در ادامه به برخی از این موارد اشاره میکنیم.
وی ادامه داد: علیرغم این که شرکت در سایت اعلام کرده بود، چک افرادی که تا ۲۰ فروردین امسال محصول خود را دریافت نکردهاند، از سامانه بانکی خارج شده و چک دیگری با مهلت ۲۰ اردیبهشت دریافت میگردد، چکهای به موعد رسیده را دریافت کرده یا برگشت زد.
این گزارشگر به یکی از سفارشات اشاره کرده و تصریح کرد: یکی از مشتری ها در ۵ آذرماه سال گذشته با پیش پرداخت و ۲ فقره چک، سفارش تلفن همراه داده بود که به علت تاخیر بیش از ۴۰ روز سفارش خود را لغو کرد، اما در ۲۰ فروردین چک او برگشت خورد.
وی به سفارش دیگری اشاره کرد و گفت: بعضی از مشتریان مانند سفارش زیر چندین محصول را همزمان سفارش داده بودند، که شرکت علیرغم تعهد و اطلاعرسانی خود محصول را پس از ۴ ماه ارسال نکرده و ۲۰ فروردین چکهای مربوطه را هم برداشت کرد.
نماینده مالباختگان شرکت آیدیجی در رابطه با پیگیری از مراجع قضایی عنوان کرد: سهشنبه ۲۳ فروردین در دیدار مردمی مسئولین قضایی استان البرز با جمعی از مالباختگان، نامهای به دادستان محترم تقدیم کردیم تا این کلاهبرداری در دستور ویژه پیگیری قضایی قرار گیرد.
براساس مطالب فوق، امیدواریم با سختگیری بیشتر نهادهای دولتی در اعطای مجوزهای کسب و کارهای مجازی، بستر فساد اقتصادی در فروشگاههای اینترنتی برطرف شود، همچنین این پرونده با تعدادی شاکی زیاد در اولویت رسیدگی قضایی قرار گیرد. (منبع)
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت: اینماد موجب افزایش اعتماد عمومی مردم به فروشگاههای اینترنتی و کاهش تخلفات و کلاهبرداریها در این حوزه خواهد شد.
به گزارش خبرنگار مهر، از سال گذشته بسیاری از کسبوکارها در پی تشدید محدودیتهای کرونایی و تمایل مردم به خرید غیرحضوری، رو به فروش اینترنتی محصولات خود آوردند. به گفته رضا الفت نسب، عضو هیئت مدیره اتحادیه کسبوکارهای مجازی، با شیوع کرونا، شرایطی به وجود آمد که موجب رشد و رونق فعالیت کسبوکارهای مجازی شد. به طور مثال، خدمات آنلاین در حوزه کالاهای پر مصرف و روزمره نسبت به قبل از شیوع ویروس کرونا بیش از ۱۳۰ درصد رشد داشته و در زمینه خدمات درمانی و راهنمای پزشکی به صورت آنلاین هم شاهد رشد بیش از ۳۰۰ درصدی بودهایم.
از طرف دیگر، متأسفانه برخی سودجویان با سوءاستفاده از عدم نظارت کافی بر کسبوکارهای اینترنتی، فضا را برای انجام انواع و اقسام کلاهبرداریهای اینترنتی از جمله فروش کالای قاچاق و تقلبی، فیشینگ، قمار و شرطبندی اینترنتی و پولشویی مناسب دیدند؛ ارتکاب این جرایم از آن حیث حائز اهمیت است که با استمرار این وضعیت، اعتماد عمومی مردم نسبت به خرید از فروشگاههای اینترنتی به مرور زمان خدشهدار شده و در نتیجه بهرهبرداری از ظرفیت عظیم کسبوکارهای آنلاین به منظور رشد و توسعه اقتصاد کشور با مشکل مواجه میشود.
در این رابطه میتوان به اظهارات سرهنگ علیمحمد رجبی رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری از جرایم سایبری پلیس فتا اشاره کرد که گفته بود: «بر اساس آمار موجود حدود ۳۰ درصد از جرایم ۶ ماهه سال ۱۴۰۰ را کلاهبرداریهای اینترنتی، نظیر «جعل درگاههای بانکی»، «فروش و عدم تحویل کالا»، «فروش کالا و تحویل کالای بیکیفیت» و «فروش کالاهای غیرمجاز» تشکیل داده که میزان رشد این جرایم نسبت به مدت مشابه در سال گذشته بیش از ۴۰ درصد بوده است.»
بررسیها نشان میدهد چنانچه ارائه خدمات حاکمیتی به کسبوکارها مشروط به رعایت استانداردهای لازم و اخذ مجوزهای قانونی شود، امکان جلوگیری از شیوع کلاهبرداریهای اینترنتی وجود دارد؛ اما این مهم غالباً به دلیل تعارض منافع بین دستگاههای دولتی در اجرا نادیده گرفته میشود. به طور مثال، یکی از ملاکهای مهم مردم برای اعتماد به فروشگاههای آنلاین، داشتن درگاه پرداخت رسمی از بانک مرکزی است چرا که ریسک روشهای سنتی برای انتقال وجه مانند کارتبهکارت برای خریداران کالا بسیار بالاست؛ با این وجود اما طی سالهای اخیر استفاده کلاهبرداران از خدمات بانکی و درگاه پرداخت اینترنتی به سادگی امکانپذیر بوده است.
در این بین طبق ماده ۱۰۳ آئیننامه اجرایی قانون مبارزه با پولشویی (مصوب مهرماه ۹۸)، ارائه دهندگان خدمات پرداخت موظف هستند پیش از ارائه هرگونه ابزار پذیرش مجازی، ضمن دریافت اطلاعات هویتی و اطلاعات مربوط به کسبوکار متقاضیان، صحت آنها را از مراجع مربوطه استعلام کنند. یکی از مواردی که در این ماده به عنوان پیشنیاز دریافت درگاه پرداخت به صراحت از آن یاد شده است؛ نماد اعتماد الکترونیکی (اینماد) و یا پروانه کسب پذیرنده است.
درگاههای مستقیم بانک مرکزی از همان سال ۹۸ این الزام قانونی را در نظر گرفته و ارائه درگاه بانکی به کسبوکارهای متقاضی را منوط به اینماد و یا پروانه کسب کردند. در نهایت پس از گذشت ۲ سال از تصویب آئیننامه اجرایی مبارزه با پولشویی، شرکت شبکه الکترونیکی پرداخت کارت (شاپرک) در تابستان امسال طی ابلاغیهای، شرکتهای پرداختیار را موظف کرد که از مردادماه سال جاری صرفاً به متقاضیانی که دارای مجوز نماد اعتماد الکترونیکی و یا همان اینماد هستند، درگاه پرداخت اینترنتی ارائه کنند.
مخالفان چه میگویند؟
اینماد اجباری موجب شد اغلب شرکتهای پرداختیار و کسبوکارهای اینترنتی به این مساله اعتراضاتی داشته باشند؛ مخالفان معتقدند میتواند این موضوع میتواند تبدیل به مانعی برای رشد و توسعه کسبوکارهای اینترنتی شود.
در بین مخالفان اینماد اجباری، برخی از نمایندگان مجلس و البته وزارت امور اقتصادی و دارایی نیز قرار دارند؛ به عنوان نمونه مجتبی توانگر رئیس کمیته اقتصاد دیجیتال مجلس شورای اسلامی در نامهای به وزیر اقتصاد و رئیس بانک مرکزی، الزام «اینماد» برای کسبوکارهای اینترنتی را باعث ایجاد مشکلات فراوانی برای آنها عنوان کرد و خواستار بررسی این موضوع شده بود.
همچنین امیر سیاح رئیس مرکز بهبود محیط کسب و کار وزارت اقتصاد با بیان اینکه سخت گیری کنیم برای شروع کار، حتماً کار اشتباهی است و خلاف رشد کشور است، میگوید: «نظر وزارت اقتصاد این است که اینماد مجوز کسب و کار نیست و مجوز کسب و کار در درگاه ملی مجوزهای کسب و کار نوشته میشود. وزارت صمت و هر نهادی که مسئول کسب و کارهای اینترنتی است باید رگولیت کند تا بخش خصوصی معتبر بیاید و خودش نماد اعتمادساز بدهد و حسب حوزههای مختلف کسب و کاری وارد شود. هر نوع ورود دولت به جایی که بخش خصوصی میتوانند وارد شود هم خلاف اصل ۴۴ است و هم خلاف نظر رهبری و ریاست جمهوری است.»
اینماد موجب افزایش اعتماد مردم به فروشگاههای اینترنتی
با این حال نظرات موافقان اینماد اجباری نیز که برخی از نمایندگان مجلس و وزارت صمت را در بر میگیرد، جای تأمل دارد؛ بر اساس آمار ارائه شده توسط مرکز توسعه تجارت الکترونیکی، تاکنون بیش از ۱۷۰۰ اینماد بدون ستاره اعطا شده است و تنها ۵ درصد از کسبوکارهای خرد در فصل پاییز از سطح تعیین شده عبور کردهاند و ۹۵ درصد بدون هیچ مشکلی به همین صورت میتوانند به فعالیت خود ادامه دهند.
همچنین طبق اعلام وزیر صمت اعطای نماد اعتماد الکترونیکی بدون ستاره که صرفاً با ثبت یک نام دامنه و احراز هویت صورت میگیرد، بعضاً در زمانی کمتر از یک ساعت به صورت غیرحضوری انجام شده و کسبوکارهای اینترنتی شناسنامهدار و قانونی هیچ مشکلی برای دریافت اینماد نخواهند داشت.
در همین رابطه سید جواد حسینیکیا، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با مهر با بیان این که علت الزام کسبوکارهای اینترنتی به اخذ اینماد، نظاممند کردن آنهاست، گفت: عدم نظارت بر کسبوکارهای مجازی موجب شده است که با توجه به فروش آسان کالاهای قاچاق از طریق اینترنت، واردات کالاهای قاچاق نیز افزایش یابد.
وی افزود: در حال حاضر حاکمیت آمار دقیقی از تولید، مصرف و آمار کالاهای موجود در انبارها ندارد و ضروری است تا همه فعالیتهای تولیدی و خدمات آنلاین، مانند سایر کشورهای جهان مورد بررسی دقیق قرار گیرند.
حسینیکیا ادامه داد: اینماد موجب افزایش اعتماد عمومی مردم به فروشگاههای اینترنتی و کاهش تخلفات و کلاهبرداریها در این حوزه خواهد شد. همچنین اطلاعات دولت درباره تولید و فروش کالاها را به روزتر خواهد کرد.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس افزود: البته ضروری است اگر ایراداتی به زمانبر بودن فرآیند اخذ اینماد وجود دارد، برطرف شده و فرآیند اخذ آن تسهیل شود.
رواج «بلک فرایدی» یا «جمعه سیاه» در بازار فروش ایران مانند اغلب پدیده های وارداتی شباهت کمی با اصل این پدیده در کشورهای توسعه یافته دارد و این روزها نیز انتقادات زیادی را از سوی برخی مشتریان بر انگیخته. انتقاداتی که عمدتا معطوف به فروش های اینترنتی محصولات با این نام و عنوان هستند.
دبیر انجمن فروشگاههای اینترنتی تهران گفت: اجباری شدن اینماد با رفع موانع تولید در تضاد است و نتیجهای جز تنگ کردن فضا برای سهولت کسب و کار ندارند.
به گزارش خبرنگار مهر، پس از آنکه تجارت مجازی در کشور رایج شد، یکی از چالشها برای رونق بخشیدن به این تجارت، جلب اعتماد کاربران بود. کاربران برای خرید یک محصول از یک سایت، نیاز به تضمین از سوی یک نهاد برای حمایت از مصرفکننده داشته و دارند. سازمان توسعه تجارت الکترونیکی که شناسایی مالک کسب و کار و امکان مراجعه در صورت بروز اشکال را یکی از مهمترین عوامل مراجعه و اعتماد خریداران به کسب و کارهای اینترنتی میداند، برای حل این مشکل دست به ساز و کاری به نام نماد اعتماد الکترونیک زد.
به گفته فعالان در حوزه تجارت اینترنتی، نماد اعتماد الکترونیک یا اینماد در ابتدا به خوبی فعالیت خود را شروع کرد، ولی پس از مدتی به حوزههایی ورود پیدا کرد که سبب شد از هدف اصلی خود که حمایت از مصرف کننده و ایجاد احساس امنیت در خریدار بود، دور شود. مسئلهای که با اجباری شدن اینماد برای دریافت درگاه پرداخت در تیرماه ۱۴۰۰، نمود بیشتری پیدا کرد.
در همین راستا عادل طالبی دبیر انجمن فروشگاههای اینترنتی تهران در گفتوگو با خبرنگار مهر گفت: هدف از راه اندازی اینماد، ساماندهی مشاغل و بررسی صلاحیت افراد و ایجاد اعتماد بین آنها و مشتریان بود اما متأسفانه این هدف محقق نشد. در همان ابتدای راه اندازی این ساز و کار، بنده برای اینماد اقدام کردم، ولی احراز هویت آن به خوبی انجام نشد، به گونهای که من میتوانستم کپی شناسنامه غیرواقعی و آدرس غلط به آنها بدهم.
وی ادامه داد: یک الی دو سال بعد از راه اندازی اینماد، برخی از افراد از خلاءهای موجود در آن مطلع شدند و متأسفانه سوءاستفادههایی را در زمینه احراز هویت انجام دادند. بهتر است که بانکها به خوبی احراز هویت را انجام دهند و سازمان توسعه تجارت از آن احراز هویتها استفاده کند.
طالبی ادامه داد: بانکها یا شرکتهای اعتبارسنجی توانایی لازم برای بررسی وضعیت یک شرکت برای شروع فعالیت را دارند تا اعتماد به معنای واقعی بین مردم و فروشگاهها ایجاد شود. همچنین شرکتهای بیمه بسیاری نیز وجود دارد که میتوانند حساب خریداران را بیمه کنند تا اگر اتفاقی مشابه سکه ثامن افتاد، پولها را برگردانند و امنیت مالی خریداران تضمین شود.
وی افزود: عدم تحقق همین مسائل سبب شد که موضوع سکه ثامن پیش آید. این سایت بعد از جذب سرمایه زیاد از مردم، نهایتاً ورشکست شد و چندین هزار میلیارد خسارت به بار آورد. از سویی دیگر اعتماد مردم که به واسطه اینماد به این سایت جذب شده بود، کاملاً از بین رفت.
دبیر انجمن فروشگاههای اینترنتی تهران به اجباری شدن اینماد برای دریافت درگاه پرداخت اشاره کرد و گفت: این قبیل کارها نتیجهای جز تنگ کردن فضا برای سهولت کسب و کار ندارند و با رفع موانع تولید در تضاد است. در واقع طولانی کردن روند بوروکراتیک اداری، چیزی است که در حال حاضر فقط در کشور ما دیده میشود و در کشورهای پیشرو در عرصه کسب و کارهای مجازی این اتفاقات نمیافتند.
وی اظهار کرد: ما امروز را میبینیم، ولی به آیندهای که ممکن است تحت تأثیر یک تصمیم غلط قرار بگیرد فکر نمیکنیم. سازمان توسعه تجارت نیز باید به تبعات این تصمیم بیاندیشد و نسبت به آن فکر ویژهای کند.
لازم به ذکر است، به گفته کارشناسان اینماد اجباری، کسب و کارها را برای دریافت درگاه پرداخت تنها به واسطههایی در نقش پرداخت یارها متصل میکند. در صورتی که میشد با تسهیل امر و اعطای درگاه رایگان به تمامی متقاضیان علاوه بر اشراف بر همه فرآیندها، از واسطهگری پیشگیری کرد.
رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری از جرایم سایبری پلیس فتا ناجا گفت: عدم تأمین کالا در صدر شکایت خریداران اینترنتی است.
سرهنگ علی محمد رجبی رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری از جرایم سایبری پلیس فتا ناجا در گفتوگو با خبرنگار انتظامی خبرگزاری فارس با بیان این مطلب که امروزه خرید از فروشگاههای آنلاین به امری اجتناب ناپذیرتبدیل شده است، اظهار داشت: مجرمان سایبری با ترفندهای مختلف همواره در صدد کلاهبرداری از کاربران هستند.
رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری از جرایم سایبری پلیس فتا ناجا با تاکید بر این مطلب که « عدم تامین کالا توسط فروشندگان اینترنتی» در صدر شکایت خریداران اینترنتی است به هموطنان توصیه کرد از فروشگاههای آنلاین معتبر و دارای مجوز خرید کنند.
وی گفت: پرداخت وجه درمحل یکی از ویژگیهای خرید امن اینترنتی است.
عضو هیات مدیره اتحادیه کسبوکارهای مجازی گفت: بر اساس گزارش عملکرد اتحادیه کسبوکارهای اینترنتی، بیش از ۲۱ درصد شکایتهای خرید اینترنتی، مربوط به عدم تامین کالا یا خدمت از سوی کسب و کارهاست.
اتحادیه کسبوکارهای مجازی حدود چهار سال قبل برای رسیدگی به شکایت از کسب و کارهای مجازی شکل گرفت. کاربرانی که بیش از گذشته به سمت خریدهای اینترنتی سوق پیدا کرده بودند، به مرجعی نیاز داشتند که بتوانند مشکلات خرید از سایتهای اینترنتی را توسط آن برطرف کنند.
البته تاسیس این اتحادیه صرفا برای رفع مشکلات کاربران نبود، کسب و کارهای اینترنتی با دریافت مجوز از سوی این اتحادیه میتوانند مشکلات صنفی خود را ساماندهی کنند. اکنون نماد اتحادیه کسب و کارهای مجازی در کنار اینماد توانسته تا حد زیادی کاربران را به خرید اینترنتی مطمئن کند.
ثبت ۹ هزار شکایت از کسب وکارهای اینترنتی
عضو هیات مدیره انجمن صنفی کسبوکارهای مجازی در گفت و گو با ایرنا درباره بیشترین شکایتی که از کسب وکارهای اینترنتی توسط کاربران به ثبت میرسد، گفت: در سال گذشته نزدیک به ۹ هزار فقره شکایت در پنل اتحادیه کسبوکارهای مجازی از اعضای اتحادیه به ثبت رسید.
«رضا الفت نسب» افزود: از میان این شکایتها نزدیک به ۸ هزار شکایت رسیدگی و ۵۴۷ شکایت باطل شده است. ۳۴۴ شکایت به مراجع قضایی ارجاع داده شده و ۱۳۵ شکایت در دست اقدام است. ۳۷ شکایت به کمیته نظارت و ۳۶ شکایت به کمیسیون شکایت رفته و ۸ شکایت منتظر بررسی است.
عدم تامین کالا یا خدمت در رتبه اول شکایتها
عضو هیات مدیره اتحادیه کسبوکارهای مجازی درباره طبقهبندی موضوعاتی که کاربران را به ثبت شکایت وادار کرده است گفت: ۲۱ درصد شکایتها درباره عدم تامین کالا یا ارائه خدمت، بیش از ۱۵ درصد از شکایتها مربوط به عدم تحویل به موقع کالا یا ارائه خدمت است.
وی ادامه داد: در رتبه سوم لیست ثبت شکایتها تقلب در فروش محصولات قرار گرفته است که بیش از ۱۳ درصد شکایتهای کاربران در سال ۹۹ را به خود اختصاص میدهد. گرانفروشی (۸.۸۳ درصد)، احتکار(۸.۳۰ درصد)، عدم پاسخگویی به نارضایتی مصرفکننده ظرف مدت سه روز کاری(۷.۲۷ درصد)، کم فروشی (۴.۵۱درصد)، عدم رعایت حق انصراف مصرفکننده (۳.۴۵ درصد) و تبلیغ خلاف واقع(۲.۱۵ درصد) در رتبههای بعدی قرار دارند.
الفتنسب تاکید کرد: در سال گذشته، یک هزار و ۱۱۴ پروانه برای کسبوکارهای مجازی صادر شد. در بین شهرهایی که برای دریافت مجوز اقدام کردند، تهران با ۵۹۰ فقره مانند سال قبل صدرنشین شد. پس از تهران استانهای اصفهان و خراسان رضوی توانستند رتبههای بعدی را کسب کنند.
عضو هیات مدیره اتحادیه کسبوکارهای مجازی درباره نظارت به روند فعالیت کسبوکارها و کمتر شدن مشکلاتی که کاربران در زمان خرید دارند، افزود: اتحادیه کشوری کسب وکارهای مجازی از دو سال قبل، بخش بازرسی را به قسمت نظارتی خود اضافه کرده است. کارشناسان بازرسی این اتحادیه با توجه به چک لیست قوانین صنفی از کسبوکارهای عضو و دارای پروانه کسب به صورت ۳ ماهه بازرسی میکنند و در صورت تخلف از سوی کسبوکار، اقدامات قانونی انجام میشود.
وی تصریح کرد: سال گذشته بیش از ۵ هزار بازرسی انجام شده و هشت هزار و ۹۹۷ فقره شکایت توسط اتحادیه کسب وکارهای مجازی در سال ۹۹ مورد بررسی قرار گرفته است.
سرعت پیگیری شکایات را بالا بردهایم
عضو هیات مدیره اتحادیه کسبوکارهای مجازی درباره روند رسیدگی به شکایتها گفت: اتحادیه موظف است در مدت ۲ روز موضوع را بررسی کند و آن را به کمیسیون رسیدگی به شکایات ارجاع دهد. کمیسیون از زمان شکایت دریافتی ۵ روز زمان دارد که موضوع را مورد بررسی قرار داده و نظر خود را به اتحادیه اعلام کند. پس از این، اتحادیه موظف است ظرف ۳ روز کاری شکایت دریافتی و نظر کمیسیون را مورد بررسی قرار دهد و در صورت احزار عدم تخلف فرد صنفی و یا انصراف شاکی پرونده را با اعلام مراتب مختومه کند. در صورت اعتراض شاکی، پرونده در مرکز استان به سازمان تعزیرات حکومتی و در شهرستانها به ادارات تابع سازمان ارسال میشود.
الفتنسب با تاکید بر این که مدتی است به دلیل شیوع کرونا روند رسیدگی به شکایت کاهش پیدا کرده است، افزود: سازمان تعزیرات حکومتی موظف است ظرف مدت دو هفته در جلسهای با دعوت از طرفین به پرونده رسیدگی کند.
وی اضافه کرد: کسبوکارها در صورت مجرم شناخته شدن ابتدا اخطار کتبی دریافت میکنند. در صورت تکرار آن تعلیق و تغییر رنگ نماد به زرد، ابطال پروانه کسب و تعلیق آن به رنگ قرمز در انتظار آنها خواهد بود.
موارد قانونی شکایت از کسبوکارهای اینترنتی
عضو هیات مدیره اتحادیه کسبوکارهای مجازی درباره پیگیری انواع شکایتهای ثبت شده در این اتحادیه گفت: گرانفروشی، کم فروشی (گارانتی نیز شامل کم فروشی است)، تقلب، احتکار، عرضه خارج از شبکه، عدم اجرای ضوابط قیمتگذاری و توزیع، فروش اجباری، عدم درج قیمت، عدم صدور صورتحساب، خسارت وارد شده به اشخاص، فروش کالا از طریق قرعهکشی، خسارت وارد شده بر اثر فروش فوق العاده یا اقساطی تمام مواردی است که کاربران حق دارند درباره آن شکایت کنند.
وی با تاکید بر این که دو نوع شکایت دیگر نیز در این اتحادیه به ثبت میرسدف افزود: شکایت مربوط به کسبوکارهای مجازی درباره صدور مجوز و نحوه نظارت بر فعالیت افراد صنفی در فضای مجازی و بازاریابی شبکهای، عدم ارائه اطلاعات موثر در تصمیمگیری مصرفکننده جهت خرید یا قبول شرایط، عدم رعایت حق انصراف مصرف کننده، عدم استفاده از واسط با دوام جهت ذخیره اطلاعات مرتبط با معاملات، تحمیل شروط غیرمنصفانه به مصرفکننده، تبلیغ خلاف واقع، عدم تحویل به موقع کالا یا ارئه خدمت، عدم پاسخگویی به نارضایتی مصرفکننده (حداکثر ظرف مدت سه روز کاری)، عدم درج و یا اعلام نحوه تأمین کالا، عدم رعایت قانون و مقررات نطام صنفی و مصوبات کمیته نظارت، عدم تأمین کالا و یا ارئه خدمت، نقض حفاظت از داده های مصرف کننده، عرضه کالای غیرمجاز. نوع سوم نیز شکایت مربوط به شرکتهای بازاریابی شبکهای است.
در حالی قیمت گذاری اجناس وارداتی در فروشگاههای اینترنتی مورد اعتراض خریداران است که این روزها با افزایش شمار بیماران کرونایی و ورود به پیک های مختلف این بحران شاهد تعطیلی فروشگاه های فیزیکی و رشد آمار خریداران کسب و کارهای مجازی هستیم.
رئیس امور شرکتها و موسسات دانش بنیان با تشریح دلایل حمایت از شرکتهای اقتصادی تحت عنوان دانش بنیان گفت: سیاستگذاری حمایت از شرکتها دست دولت است.
به گزارش خبرنگار مهر، در روزهای اخیر اعتراضاتی نسبت به عملکرد صندوق نوآوری و شکوفایی برای ارائه تسهیلات مالی به برخی از شرکتهای بزرگ مطرح شده بود و منتقدین پس از سخنان علی وحدت، رئیس صندوق نوآوری که گفته بود: «در طول ۳ سال، نزدیک ۱۳ هزار میلیارد تومان در قالب تسهیلات در اختیار شرکتهای دانشبنیان و شرکتهای استارتآپی بزرگ که مجوز دانش بنیانی داشتهاند قرار گرفته اما این استارتآپها علاقهای به عنوان شدن نامشان به عنوان تسهیلاتگیرنده ندارند!»، انتقاداتی در فضای مجازی مطرح کردند. نقطه عطف این اعتراضات، شفاف سازی درباره اعلام اسامی این شرکتها بود. شرکتهای بزرگی که اگرچه در بدو تأسیس با عنوان دانش بنیان و یا استارت آپ فعالیت خود را شروع کرده بودند اما اکنون دیگر از حالت دانش بنیانی خارج شده اند و بیشتر به فعالیت های اقتصادی می پردازند.
در پاسخ به این انتقادات و پیگیری این موضوع، سیاوش ملکی فر معاون توسعه صندوق نوآوری و شکوفایی به خبرنگار مهر گفت: «تمامی استارت آپهای بزرگ که تاییدیه دانش بنیان را گرفتهاند، مشمول دریافت تسهیلات از صندوق نوآوری هستند. شرکتهایی مانند دیجی کالا، اسنپ و تپسی و در کل همه گل درشتهای استارت آپی که حدود ۱۰ شرکت در کشور هستند، از ما وام گرفتند. استارتآپهای بزرگ و شرکتهای دانش بنیان در لیست ۶ هزار تایی معاونت علمی قرار دارند و میتوانند تا سقف ۵۰ میلیارد تومان از صندوق نوآوری تسهیلات دریافت کنند.»
با این وجود و در پی انتقاداتی که در این خصوص منتشر شده و نیز ادامه مطالبات عمومی برای انتشار لیست دریافت کنندگان وام، مطابق آنچه که در صفحه توئیتر صندوق نوآوری و شکوفایی آمده است، علی وحدت گفته که پس از استعلام از نهادهای نظارتی، اسامی شرکتهای دریافت کننده تسهیلات را اعلام خواهد کرد.
در ادامه پیگیریها در این زمینه، برای روشن شدن این موضوع که چرا برخی از شرکتهای دانش بنیان پس از گذشت سالها و با تغییر نحوه فعالیت خود از دانش بنیانی به اقتصادی همچنان نام دانش بنیان را با خود یدک می کشند و با این نام تسهیلات نیز دریافت می کنند به سراغ معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری رفتیم.
چرا شرکتهای بزرگ اقتصادی هنوز دانش بنیان هستند
محمد صادق خیاطیان یزدی، رئیس مرکز امور شرکتها و مؤسسات دانش بنیان معاونت علمی و فناوری در گفتگو با خبرنگار مهر در این خصوص توضیح داد و گفت: اوایل شروع کار دانش بنیانی وقتی صحبت از دانش بنیانی میشد کسی باور نداشت و کمتر کسی به این موضوع توجه میکرد.
رئیس مرکز امور شرکتها و مؤسسات دانش بنیان معاونت علمی و فناوری با بیان اینکه اکنون این شرکتها بسیار توسعه و جایگاه پیدا کرده اند، گفت: در برنامه ریزی و اجرا هم شاهد حمایت از این شرکتها هستیم.
خیاطیان با اشاره به ارزیابی شرکتهای دانش بنیان گفت: از لحاظ فرایند ارزیابی، شرکتها در پنج دسته مشغول فعالیت هستند که هر کدام از آنها در یک سطح قرار میگیرند.
وی ادامه داد: قانون حمایت از شرکتهای دانش بنیان تعریفی از دانش بنیانها دارد که به محصولات با فناوری برتر (های تک) اشاره میکند.
رئیس مرکز شرکتها و مؤسسات دانش بنیان با بیان اینکه در این مرکز لیستی از های تک بودن احصا شده که شرکتها بر اساس آن مورد ارزیابی قرار میگیرند تا از انتخاب و ارزیابی سلیقهای جلوگیری شود، گفت: این لیست از یک سو مبتنی بر تجربیات و گزارشات بین المللی و از سوی دیگر براساس گزارشهای داخلی و همفکری با اساتید و نخبگان کشور احصا شده است.
به گفته رئیس مرکز امور شرکتها و مؤسسات دانش بنیان، بر اساس این لیست این شرکتها در پنج سطح دسته بندی میشوند؛ شرکتهایی که محصولات سطح یک تا ۳ را دارند در رده بندی نوع یک و شرکتهای سطح ۴ و 5 در رده بندی نوع دو قرار میگیرند.
وی گفت: یکی از معیارهای اصلی ما برای ارزیایی، های تک بودن است که مبتنی بر آن تاییدیه دانش بنیان ارائه میشود.
به گفته خیاطیان، لیستی که بر اساس آن شرکتهای دانش بنیان ارزیابی میشوند هر چند وقت یکبار به روز میشود و لیست ما پویا است.
وی با بیان اینکه معیار دوم ما برای ارزیابی شرکتها دانش بنیان تسلط بر دانش فنی است، گفت: ما به دنبال این هستیم که موضوعهای تک موجود در شرکتهای دانش بنیان با اخذ دانش فنی باشد؛ بنابراین اگر شرکت صاحب دانش فنی آن محصول فناورانه باشد در دسته بندی شرکتهای دانش بنیان قرار میگیرد.
وی گفت: داشتن تسلط کافی بر دانش فنی معیار دوم ما محسوب میشود که کارشناسان مرکز شرکتها و مؤسسات دانش بنیان معاونت علمی آنها را مورد بررسی قرار میدهند.
خیاطیان با اشاره به نکته سوم که در اخذ تاییدیه دانش بنیانی مطرح است گفت: داشتن یک نمونه آزمایشگاهی نیز از معیارهای ارزیابی ما برای تاییدیه دانش بنیانی است؛ در این مرکز مبتنی بر مستندات و ایده نمیتوانیم شرکتها را مورد بررسی قرار دهیم.
رئیس مرکز امور شرکتها و مؤسسات دانش بنیان عنوان کرد: اگر شرکت دانش بنیانی بر اساس معیارهای ذکر شده پیش نرود بعد از اتمام دوره دانش بنیانی از گردونه خارج میشوند.
سیاستگذاری حمایت از شرکتها دست دولت است
خیاطیان در پاسخ به این سوال که بسیاری از شرکتهای دانش بنیان یا استارت اپها اکنون به غولهای اقتصادی تبدیل شده اند و از حالت دانش بنیانی خارج شده اند چرا این شرکتها همچنان باید با نام دانش بنیان تسهیلات دریافت کنند، گفت: شرکتهای دانش بنیان طبق قانون حمایت از شرکتهای دانش بنیان میتوانند تا ۱۵ سال از مشوقها و ابزارهای حمایتی مختلف بهره ببرند. بالاخره سیاستگذاری دست دولت است که چه شرکتهایی از چه مزیتهایی استفاده کنند.
خیاطیان تاکید کرد: شرکتهای نوع یک تا دو سال و شرکتهای نوع دوم یا تولیدی تا سه سال با تاییدیه دانش بنیان می توانند فعالیت کنند و در صورت تمدید تا 15 سال از تسهیلات مختلف بهره مند شوند. مگر اینکه تخلفی صورت بگیرد تا مجوز دانش بنیانی آنها لغو شود.
وی ادامه داد: خیلی از شرکتها شاید از دید جامعه فناوری خود را توسعه ندهند اما از فناوریهای تک و نوظهور استفاده میکنند؛ به عنوان مثال شرکتهای فعال در بستر پلتفرمهای خرید و فروش مجازی از فناوری هوش مصنوعی استفاده میکند پس جزء فناوریهای تک و نوظهور محسوب میشوند.
وی گفت: برخی از شرکتها از فناوری هوش مصنوعی، داده کاوی، بیگ دیتا، پردازش ابری بهره مند میشوند و این خدمات را ارائه میکنند؛ ما شاید در ظاهر نبینیم اما این شرکتها این فناوریها را همچنان توسعه میدهند.
این مقام مسئول در معاونت علمی افزود: اگر ببینیم شرکتی از فناوری نوظهوری استفاده نکند و حرف جدیدی نداشته باشد از گردونه دانش بنیانی حذف میشود.
وی با بیان مثالی گفت: اکنون شرکت آمازون کار روتین خود را انجام میدهد اما یکی از شرکتهای مبتنی بر فناوری است و با این عنوان شناخته شده است.
وی با اشاره به برخی از شرکتهای ایرانی که پیش از این استارت آپ بوده اند و اکنون به کار اقتصادی مشغول هستند، گفت: شرکتهایی مانند اسنپ، تپسی، دیجی کالا و ... استارت آپ هایی بودند که دانش بنیان شده اند و از نوع تولیدی هستند.
به گفته خیاطیان هر چند سال یک بار این شرکتها مورد ارزیابی قرار میگیرند و تاییدیه دانش بنیانی اخذ میکنند.
وی در پاسخ به اینکه چنین شرکتهایی اکنون به یک غولهای اقتصادی تبدیل شده اند و نیازی به حمایت و دریافت تسهیلاتی که میتواند به سایر استارت اپها تعلق بگیرند ندارند، گفت: مسئله اینها بازار و رقابت است؛ در تجربیات دنیا این بحث وجود دارد که از شرکتهای کوچک حمایت شود یا شرکتهای بزرگ؛ سیاست ما در معاونت علمی و فناوری این است که از هر دو حمایت کنیم. شرکتهای بزرگ میتوانند در اقتصاد کشور تأثیر گذار باشند.
این مقام مسئول در معاونت علمی با بیان اینکه این شرکتهای بزرگ نوآوری خود را برون سپاری میکنند، افزود: استارت آپ های کوچک میتوانند به این شرکتهای بزرگ کمک کنند، بنابراین حمایت از هر دو را در معاونت علمی در پیش گرفته ایم.
رئیس مرکز امور شرکتها و مؤسسات دانش بنیان تاکید کرد: مادامی که این شرکتها در لیست ما قرار دارند میتوانند از تسهیلات بهره ببرند.
لزوم بازنگری یا شفاف سازی اطلاق دانش بنیانی به شرکتها
به گزارش مهر ، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در حالی بر حمایت همواره از شرکتهای بزرگ اقتصادی تأکید می کند که به نظر می رسد ساختار نحوه حمایت و به عبارت دقیق تر دانش بنیان شدن و ادامه اطلاق این عنوان به شرکتها نیاز به بازنگری هایی دارد یا دستکم باید بیش از پیش در این زمینه شفاف سازی صورت بگیرد.
تعدادی از مالباختگان شرکتهای فروش اینترنتی با گلایه از وزارت صنعتمعدن و تجارت گفتند که اینماد پس از صدور مجوز نظارتی بر آنها نداشته و توپ را به زمین قوه قضاییه میاندازد.
مریمناظمپور: با هوشمند شدن تلفنهای همراه و بوجود آمدن اپلیکیشنهای فروشگاههای اینترنتی روز به روز بر علاقه مردم برای خرید از سایتهای اینترنتی افزوده شده است. هزینههای کمتر، خرید سریع و راحتتر، مشکلات و محدودیتهای جغرافیایی کمتری نسبت به خرید حضوری دارد. آنچنان که فروشگاههای بزرگ بینالمللی در جهان توانستهاند به دورترین نقاط جهان هم برای ارسال کالا دسترسی پیدا کنند.
این شبکه پیچیده از ارتباط چندین شبکه بوجود آمده که در ارتباط این شبکهها بانکها گمرکات، پست، شرکتهای خدماتی و تولیدی و بسیاری دیگر د آن قرار دارند. سایتهای اینترنتی توانستهاند حجم زیادی از درخواستهای مشتریان خود را بر اساس سلیقه و یا علاقهمندی پوشش دهند بدین صورت که با درخواست یک کالا انواع دیگر آن هم به مشتری پیشنهاد میشود و این کاربر قادر است بین حجم انبوهی از کالاهای مشابه جنس مورد نظر خود را انتخاب کند.
اولین ارتباط یک سایت اینترنتی بانکها هستند، بدین صورت که حلقه بین عرضه و تقاضای کالا بانکها هستند. درگاههای بانکی چه داخلی و چه خارجی توانستهاند از جریان این مبادله کالا به سود قابل توجهی دست یابند. و این گردش پول توانسته بسیاری از مشکلاتبانکها را حل کند.
حال در اولین قدم راهاندازی یک فروشگاه اینترنتی شرکتی قراردارد که توانسته مجوز این خدمات را دریافت کند و به نیاز مشتریان خود پاسخ گوید. در گام اول راهاندازی یک سایت اینترنتی به میزان توانمندی یک شرکت در تامین کالای مشتریان با توجه مطالبه مشتریان فراهم کند.
با شروع کرونا درخواست کاربران برای خرید کالا از افزایش یافته است به طوری که ترجیح میدهند با احتساب کرایه خرید خود را در منزل دریافت کنند. در این میان بازار با هزاران سایت فروش کالا مواجه شدهاست به طوریکه هر کدام برای جذب مشتری تخفیف و پیشنهادات ویژهای برای مشتریان خود در نظر میگیرند تا از این طریق بیشتر جذب مشتریکنند.
در این میان راههای قانونی برای این فروشندهگان قرار دادهشده است ابتدا باید سایت و خدمات خود را در مرکز توسعه تجارت الکترونیکی وزارت صنعت،معدن و تجارت ثبت کرده و با دریافت مجوز «اینماد» این را پایین صفحه سایت خود قرار دهند. همچنین فروشندگان باید نشان ملی ثبت را دریافت کنند که مربوط به رسانههای دیجیتال است و پس از آن عضو اتحادیه کشوری کسب و کارهای مجازی شوند. طی کردن هر یک از این مراحل و کسب هر یک از این مجوزها و وجود این نمادها در بخش انتهایی صفحه نخست سایت نشان از اصالت سایت است البته گرفتن هر کدام از این نمادها نیازمند ارائه مدارک مستند به سازمانهای مربوطه است.
با ثبت شرکت خدماترسان و یا تولید کننده که بازرسیهای آن از طرف وزارت صنعت،معدن و تجارت انجام و احراز هویت میشود مشتریان مطمئن میشوند شرکت خدمات دهنده دارای شماره ثبت،آدرس، شماره تلفن ثابت، حساب بانکی حقیقی و حقوقی، و عدم سوء پیشینه برای صاحب امتیاز سایت است.
اما چنانچه خرید مشتری طبق سفارش ارسال نشود، حق دارد با ثبت شکایت در مرکز توسعه تجارت الکترونیکی این مرکز طی چند تذکر اقدامات قانونی انجام خواهد داد.
تعدادی از مخاطبان فارس من اما با خرید از یک سایت اینترنتی که اقدام به فروش تلفن همراه میکردهاست پس از چند روز بلافاصله متوجه میشوند که این سایت با وجود داشتن نمادها و مجوزهای معتبر نه تنها گوشیهای همراه خریداری شده را تحویل نداده و پولآن راهم مسترد نکرد همچنین با حضور خریداران به آدرس اعلام شده سایت شرکت مراجعه کردند که تعطیل و کارکنان آن نیز حضور نداشتند. با پیگیریهای حدود ۶۰۰ از مالباختگان مشخص شد وی دارای سابقه کیفری بوده و پس از بستن شرکت پول مشتریان از حساب شرکت خارج شدهاست.
این مال باختگان با ثبت سوژه با عنوان «لزوم رسیدگی به کلاهبرداریهای اینترنتی با نماد اعتبار»خواستار رسیدگی شدند، همچنین با حضور در خبرگزاری فارس از عدم نظارتهای کافیوزارت صنعت معدن و تجارتدر خریدهای اینترنتی گله کردند.
این میزگرد با حضور «واحدیفر»،«افشار» و «آقایی» از مالباختگان خرید اینترنتی تلفن همراه برگزار شد.
متن این میزگرد به شرح زیر است:
آقایی: در تاریخ ۱۷ بهمن ماه یک گوشی تلفن همراه از یکی از فروشگاههای اینترنتی خریداری کردم مثل تمام خریدها فاکتور صادر شد که مشخصاً درگاه بانکی وجود داشت. این شرکت با دامین مشخص و سایت با آرم اینماد در پایین این سایت خریداری شد. این سایت اقدام به فروش موبایل و تبلت کرده بود. گوشی خاصی که مورد نظرم داشتم را در اینترنت جستوجو کردم که این سایت را همراه با چند سایت دیگر به من پیشنهاد کرد. پس از بررسی چند موضوع از جمله اینماد و ثبت شرکت و حضور فیزیکی در خیابان حافظ همچنین شمارههای ثابت برای پشتیبانی و سه خط تلفن ثابت برای پاسخگویی اقدام به خرید کردم. حدود ۶ میلیون تومان پول پرداخت شد و قرار بود سایت مذکور تلفن همراه را یک روزه تحویل دهد و پس از یک روز با توجه به حجم تیکتهایی که خورده با تأخیر ارسال شود.
وی ادامه داد: صبر کردم و سپس پس از چند روز تماس گرفتم پس از ساعتها تماس پاسخ میدادند و به من گفته شد شماره کارت بفرستم تا وجه را برگردانند و دلیل اینکه نتوانسته بودند خرید مذکور را تحویل دهند، گرانی عنوان شد.
ظرف یک هفتهشرکت فروش اینترنتی تعطیل شدهبود
پس از چند روز با موبایل یکی از کارمندان برای اینکه پول را برگردانند تماس گرفتم و شماره شبا را ارسال کردم اما خبری از برگشت پول هم نبود. به سایت اینماد مراجعه کرده و شکایت خود را ثبت کردم، موضوع شکایت، عدم تأمین کالا بود. در سایت اینماد نوشته شده بود که شرکت بایستی تا ۲۳ بهمن پاسخگو باشد. در جواب اینماد پس از چند روز آمده بود که خرید تکمیل نیست و باید به سایت مراجعه کنند.
من در پاسخ به سایت اینماد نوشتم که این مطلب کذب است و تمام مدارک کامل است. در مدت این یک هفته قیمت تلفن همراه افزایش یافته بود و قبول کرده بودم که پول را پس بگیرم. اینماد درخواست را به فروشگاه مذکور ارسال کرده بود اما پس از آن هیچکدام از خط تلفنها پاسخگو نبودند حتی هنگام مراجعه به این شرکت در خیابان حافظ متوجه شدم که شرکت مذکور تعطیل است. به پلیس فتا شکایت کردم پلیس فتا گفت که باید از طریق سایت سجام شکایت خود را در قوه قضائیه ثبت کنم.
جریان مطالبات اینترنتی کند پیشمیرود
در مرحله چهارم به اتحادیه کسب و کارهای مجازی هم شکایت کردم اما همه مرا به قوه قضائیه ارجاع دادند. پس از چند روز جواب سجام این بود که شکایت به دادستان ارجاع شده پس از چند روز به طور حضوری به دفاتر قضایی رفته وبه صورتحضوری شکایت کردم. پس از تأخیر در ناحیه یک شعبه بازرسی با ارائه مستندات و شکایاتی که کرده بودم و با مدارکی که ارائه کرده بودم، پیگیری شد جریان مطالبه من خیلی کند پیش میرفت. من توانستم تمامی این نفرات را شناسایی کنم حتی متوجه شدم که این پول در حساب شخصی رئیس شرکت موجود است.
حسابهای شرکتهای کلاهبرداری دیر مسدود شد
تا آن موقع متوجه شدم حدود ۵۰۰ نفر از این شرکت شکایت کردهاند، اما تا اواخر بهمن با تأخیری که در روند بررسی این پرونده رخ داد، تمام حسابها خالی شد. پس از دو هفته پیگیری و شکوائیه دیگر مجاب شدند که بحث کلاهبرداری مطرح است و به من حکم جلب و مسدودی و ممنوعیت خروج از کشور را دادند اما دیگر فایدهای نداشت حسابها خالی و شرکت هم تعطیل شده بود حتی به کارمندان گفته بودند از ۲۵ بهمن سر کار نیایید و کارمندان از این موضوع اطلاعی نداشتند.
یک نفر از هیات رئیسه سابقه کیفری داشت
واحدیفر: ۱۹ بهمن اقدام به خرید کردم و با توجه به نمادها و ۵ رقمی که طی خرید به من گفته شده بود، محصول ارسال خواهد شد با اطمینان خاطر منتظر رسیدن تلفن همراه شدم اما پنجشنبه هر چه با شرکت تماس گرفتم جوابی نبود، با حضور در آدرس ثبت شده شرکت متوجه شدم درها قفل است و پلیس هنوز اقدامی نکرده بود. با تحقیقات محلی دریافتیم که یک شرکت دیگر هم با همین مدیر مسؤول وجود دارد و به کارمندان گفته شده بود از روز شنبه دیگر به سر کار نیایند، بعد که پیگیری شدیم متوجه شدیم نماد اینماد بر اساس یک سری اطلاعات معمول داده شده است و حتی یکی از هیأت مدیره قبلا سابقه کیفری داشته و همچنین حکم جلب وی هم صادر شده، ولی وزارت صنعت، معدن و تجارت به این اشخاص نماد را داده بود بدون آنکه درباره سابقه این فرد تحقیق شده باشد. وقتی شکایت کردیم با این عنوان که چون این سایت دات کام بوده است، بین المللی است و باید دات آی آر باشد تا بتوانیم برخورد کنیم. پرونده به شعبههای مختلف ارجاع داده میشد و در سایت اینماد هم پاسخ دادند که در حال پیگیری است.
پلیس فتا رئیس شرکت فروش اینترنتی را دستگیر کرد
آقایی: اگر ما میخواستیم همین طور با این روند کند ادامه دهیم تاکنون این افراد دستگیر نمیشدند. دیشب خبر رسید که پلیس فتا رئیس این شرکت را دستگیر کرده، منظور ما این است که چرا پروسه بررسی سایتهای اینترنتی که اقدام به کلاهبرداری میکنند آنقدر کند است؟ این افراد میتوانند زمان بخرند، از کشور خارج شوند و تمام حسابهای خود را خالی کنند، حالا شما فکرش را بکنید، 6 هزار نفر موبایل خریداری کردهاند و این مبلغ حدود ۱۵ میلیارد تومان بود. این فرد میتوانست با اولین پرواز از کشور خارج شود.
اینماد با صدور مجوز نظارت هم بکند
واحدیفر: وقتی اینماد مجوزی را صادر میکند باید پشتیبانی داشته باشد، آیا طبق اصول جلو میروند که مشخص کنند این شخص سوءسابقه دارد یا نه؟ اصالت کالا مورد بررسی قرار گیرد، همچنین قیمت واقعی کالا هم مورد نظارت قرار گیرد.
بروکراسی پیچیدهای برای پیگیری مالباختگان اینترنتی وجود دارد
وی ادامه داد: این سایتها دریچهای شده تا کلاهبرداری به راحتی انجام شود. بروکراسی پیچیده برای پیگیری حق و حقوق افرادی که از این سایتها متضرر شدهاند راه را برای پیگیری سخت کرده است. شخص میتوان در همین زمان رسیدگی از کشور فرار کند و اگر شاکیان پیگیر نبودند، رئیس این شرکت نیز فرار کرده بود. این شخص در نوزدهم بهمنماه پاسپورت خود را تمدید کرده بود، همه این اطلاعات توسط متضررین جمعآوری شده بود و در این مدت کوتاه کلاهبردار میتوانست با حدود ۱۵ میلیارد تومان پول از ایران متواری میشد.
درگاههای بانکی با آدرسهای ثبت شده افراد حقیقی نظارت شود
افشار: من تا جایی پیش رفتم که مشخص شد این فرد هیچ حساب و وامی ندارد. حتی شماره حسابی که در این سایت مشخص شده بود به نام فرد دیگری است که در شهرستان زندگی میکرد و آدرس شهرستان به بانک داده شده بود. حتی بانکها نیز در شعبات خود در شهرستانها با هم ارتباط نداشتند. درگاهی که برای واریز پول مشخص شده بود، دو بانک بود. پس از ثبت شکایت در سامانه آدرسی به ما داده شد که اصلاً نمیدانستیم درست است یا نه.
اینماد تضمین ملکی از صاحبان مجوز دریافت کند
عباسی: من در بیمه کار میکردم، بیمه با یکسری از بانکها در ارتباط است، اما مشخص نیست اینماد چه تضمینی از افراد دریافت میکند. آیا این ۱۵ میلیارد تومانی که از مردم گرفتهاند در مقابل آن هیچ تضمین مالی و یا ملکی دریافت شده بود یا خیر؟
منتظر پاسخگویی وزارت صنعت معدن و تجارت هستیم
آقایی: در شبکه خبر فرمانده نیروی انتظامی صراحتا گفته که تمام مخاطبان فروشگاههای اینترنتی با خیال راحت خرید کنند چون تضامین لازم گرفته شده است. ما در عجبیم که افراد هیأت رئیسه دقیقا با همین موضوع چند سال قبل سابقه کیفری داشتهاند و مورد پیگرد قانونی قرار گرفتهاند. وقتی شخصی سابقه کیفری دارد، چطور میتواند اینماد بگیرد و به طور وسیع در این حوزه فعالیت کند. ما به طور مشخص از وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان حمایت از مصرفکنندگان منتظر پاسخگویی هستیم و از وزارت صنعت، معدن و تجارت خواهان جبران خسارتیم.
عباسی: در ادامه مطلب باید گفت که وقتی من در همدان خرید کردم، در باره این شرکت تحقیق کردم، هیچ مطلبی وجود نداشت، فقط در گوگل مپ نوشته بود که چنین سازمانی با سابقه کیفری وجود دارد. در یکی از سایتهای معرفی کالا هم گفته شده بود ما سایتهای معتبر را تبلیغ میکنیم، شرکت اجاره بود و در اینماد هم فقط یک آدرس میگیرند و برای بازرسی در کمتر از دو هفته فقط یک نفر به طور ساده محل را مورد نظارت و بازرسی قرار میدهد. حتی دوربینهای محل هم چک شد، اما نتوانستیم بفهمیم آیا اموال شرکت خارج شده یا نه.
وزارت صمت پس از کلاهبرداری سایتهای اینترنتی توپ را به زمینقوه قضاییه نیندازد
آقایی: به عنوان نماینده ۷۰۰ نفر مالباخته سؤال من از وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان حمایت از حقوق مصرف کنندگان و سازمان تجارت الکترونیک (اینماد) چند سؤال را دارم:
1- وقتی در رسانههای معتبر اعلام میشود از این اشخاص ضمانتهای لازم گرفته شده، چطور پس این شرکتها میتوانند کلاهبرداری کنند. ما با خیال راحت خریدهایمان را انجام میدهیم؟
2- چه تضمینی وجود دارد که سایتهای دیگر هم با همین روش کلاهبرداری نکنند و باز پس از چندی دوباره اینماد دریافت کنند؟
در پایان ما مالباختگان این انتقاد را از وزارت صنعت، معدن و تجارت داریم که چرا بدون این که تضامین لازم را دریافت کنید، مجوز میدهید؟و پس از به وجود آمدن مشکل توپ را به زمین قوه قضائیه میاندازید.
نایب رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی اظهار کرد: بیش از ۴۰ درصد از شکایتهایی که در اتحادیه لوازم خانگی ثبت میشود مربوط به فروشگاههای اینترنتی است که زیرمجموعه اتحادیه نیستند و ما نظارتی روی آنها نداریم از همین روی نمیتوانیم این شکایات را پیگیری کنیم. بیشتر کالاهای تقلبی و قاچاق نیز در فروشگاههای اینترنتی فروخته میشوند.
به گزارش ایلنا محمدحسین اسلامیان در مورد وضعیت بازار لوازم خانگی اظهار داشت: تولید و عرضه لوازم خانگی در بازار بسیار بیشتر از تقاضای آن است. تولیدکنندگان در همه محصولات خود به تولید انبوه رسیدهاند و در سطح بازار مشکل کمبود کالا وجود ندارد. کالاهای خارجی فقط از طریق قاچاق وارد کشور میشود چون بیش از دو سال است که هیچ وارداتی در این حوزه نداشتهایم.
وی افزود: ۸۰ درصد از بازار لوازم خانگی را کالاهای داخلی تشکیل میدهند و بیش از دو سال است که وارداتی در این حوزه نداشتهایم. کانتینرهای لوازم خانگی بوش که گفته میشود وارد کشور شده، هنوز وارد بازار نشده است. ما اطلاع نداریم که سرانجام آن کانتینرها چه شد اما هنوز در سطح عرضه قرار نگرفته است.
اسلامیان تصریح کرد: کالاهای خارجی که در سطح عرضه هستند بخشی مربوط به کالاهای مانده در انبارها بوده و بخش بیشتر آن قاچاقی است.
نایب رئیس اتحادیه لوازم خانگی تهران با اشاره به کاهش قدرت خرید مردم بیان کرد: وضعیت بازار لوازم خانگی ارتباط مستقیم با قدرت خرید مردم دارد. وقتی قیمت یخچال ۲۰ میلیون تومان است؛ فردی با حقوق سه میلیون تومان و خرج روزمره بالا، چند ماه باید پول جمع کند تا بتواند یک یخچال یا اجاق گاز بخرد؟ قدرت خرید مردم به شدت پایین است و هر چقدر تولید شود مصرفکننده نمیتواند آن را بخرد. مگر آنکه ناچار باشد، برای جهیزیه و تسهیلات برای خرید لوازم خانگی اقدام کند.
وی تصریح کرد: اگر وضعیت به همین منوال ادامه پیدا کند بسیاری از کسبه صنف ما مجبور به تغییر شغل خواهند شد چراکه درآمدشان کاهش یافته است.
اسلامیان در ادامه افزود: بیشتر فروش ما را فروشگاههای بزرگ میگیرند یا بسیاری از کالاهای ما را فروشگاههای اینترنتی میفروشند که قریب به اتفاق آنها هیچ مجوزی ندارند. یعنی ممکن است یک فرد از خانه خود بارگذاری کند و در صورت یافتن مشتری از بازار خریده و به او تحویل دهد. بسیاری از این موارد به مشکل برخورده و مصرف کنندگان برای شکایت به اتحادیه آمدهاند.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: بیش از ۴۰ درصد از شکایتهایی که در اتحادیه لوازم خانگی ثبت میشود مربوط به فروشگاههای اینترنتی است که زیرمجموعه اتحادیه نیستند و ما نظارتی روی آنها نداریم از همین روی نمیتوانیم این شکایات را پیگیری کنیم. بیشتر کالاهای تقلبی و قاچاق نیز در فروشگاههای اینترنتی فروخته میشوند.
اسلامیان با تاکید بر لزوم خرید از واحدهای مجوزدار به خریداران توصیه کرد: مردم خرید لوازم خانگی خود را از فروشگاههای کنند که زیر نظر اتحادیه لوازم خانگی است تا هم از نظر قیمت و هم از نظر کیفیت قابل رصد و پیگیری باشند.
رئیس اتاق بازرگانی تهران گفت: ناکارآمدی در اقناع مردم برای تغییر رفتارشان از این آمار مشخص میشود.
به گزارش خبرنگار ایمنا مسعود خوانساری در صفحه توئیتر خود نوشت: خرید اینترنتی امسال به قیاس سال قبل، ۱.۷ برابر شده است، اما خرید اینترنتی طی سه ماهه گذشته باوجود کرونا به طور مدام روند نزولی داشتهاست. یعنی مردم ترجیح دادهاند باوجود هشدارهای پیدرپی، به سمت خرید حضوری بروند. ناکارآمدی در اقناع مردم برای تغییر رفتارشان از این آمار مشخص میشود.
رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری از جرایم سایبری پلیس فتا در مورد حراج جمعه سیاه و کمین کلاهبرداران سایبری به مردم هشدار داد.
به گزارش خبرگزاری فارس،سرهنگ علیمحمد رجبی، با بیان اینکه امسال نیز به تقلید از فروشگاههای غربی شاهد بلک فرایدی (Black Friday)، حراج جمعه سیاه در آخرین جمعه ماه نوامبر برابر با 7 آذر ماه هستیم، اظهار داشت: در ظاهر فروشگاههای آنلاین شرکت کننده در این حراج بزرگ و استثنایی روی کالاهایشان تخفیفی سنگین ارائه میدهند تا توجه مشتریان را جلب کنند، اما پشت تمام این تبلیغات گسترده تخفیفهای ویژه و استثنایی آنها تنها ترفندی نهفته است.
وی افزود: از این رو هر ساله بعد از بلک فرایدی شاهد شکایت قابل توجهی از مردم به خاطر کلاهبرداریهای صورت گرفته در خریدهای آنلاین این حراج های بی سابقه هستیم.
رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری از جرایم سایبری پلیس فتا ناجا ادامه داد: یکی از روشهای کلاهبرداری در حراج جمعه سیاه به این صورت است که کالای تبلیغ شده با کالای تحویل شده به خریدار از نظر کیفیت و مشخصات و همچنین از نظر اصالت و جنس کالا متفاوت است.
این مقام انتظامی یادآور شد: بسیاری از کالاهایی که در این حراج از سوی فروشگاههای آنلاین با تخفیفات ویژه تبلیغ میشود کالای تقلبی یا بنجل است و با استفاده از شیوه حراج بلک فرایدی برخی از فروشندهها میتوانند کالاهای قدیمی خود را به راحتی بفروشند.
وی با تأکید بر این مطلب که کار پیجویی و پیگیری قضائی و حقوقی خریدهای اینترنتی فرآیند بسیار سختی دارد از شهروندان درخواست کرد که در حراج جمعه سیاه از شبکههای اجتماعی به صورت مستقیم خرید نکنند، چراکه تضمینی برای ارائه کالا با همان اصالت و کیفیت معرفی شده وجود ندارد.
سرهنگ رجبی با اشاره به تخفیفات دورغین در این ایام عنوان کرد: قیمت برخی کالاهای حراج شده از قیمت واقعی آن در بازار بالاتر است به عنوان مثال در حراج آنلاین جمعه سیاه کالا تخفیف 50 درصدی خورده اما شاید 10 درصد گرانتر از قیمت بازار باشد.
این مقام مسئول به ارسال نشدن کالای خریداری شده در حراج از سوی فروشگاههای تقلبی اشاره کرد و گفت: برخی فروشگاههایی که در این حراج شرکت و در کانالها و گروههای شبکههای اجتماعی تبلیغات فراوانی میکنند اصلا وجود خارجی ندارند و فروشگاههایی هستند که از سوی مجرمان سایبری برای این روز خاص طراحی شدهاند.
وی عنوان کرد: ثبت نام شهروندان برای حضور در حراج جمعه سیاه از سوی برخی فروشگاههای آنلاین با ادعای محدودیت کالاهای تخفیف خورده با درصد بالا برای سرقت اطلاعات هویتی شهروندان است که در آینده از این اطلاعات سوءاستفاده میکنند.
رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری از جرایم سایبری پلیس فتا ناجا همچنین به هدایت خریداران حراج بلک فرایدی به درگاههای بانکی فیشینگ اشاره کرد و گفت: در پی این امر شاهد سرقت اطلاعات بانکی شهروندان و خالی شدن حساب بانکی آنها هستیم.
وی به علاقمندان خرید در حراج جمعه سیاه توصیه کرد که حتماً از فروشگاههای آنلاین دارای اینماد، قدمتدار و خوشنام خرید کنند و در هنگام واریز وجه خرید دقت کنند درگاه اصلی خرید آنها فیشینگ نباشد، درگاههای اصلی بانک حتما باید shaparak.ir داشته باشد.
سرهنگ رجبی به خانوادهها هشدار داد: حتما نوجوانان را در خرید از حراج جمعه سیاه همراهی کنند تا نه تنها خریدهای غیرضروری انجام ندهند بلکه در دام مجرمان سایبری هم گرفتار نشوند.
رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری از جرایم سایبری پلیس فتا ناجا از شهروندان درخواست کرد: توصیههای پلیس فتا را جدی گرفته تا در معرض اینگونه کلاهبرداری قرار نگیرید و در صورت مشاهده موارد مشکوک آن را از طریق سایت پلیس فتا به آدرس www.cyberpolice.ir لینک مرکز فوریتهای سایبری با ما درمیان بگذارند.
نائب رییس اتاق اصناف تهران در سلام صبح بخیر گفت: فروشگاه های سطح شهر کالا را با قیمت مناسب تری در دسترس مصرف کننده قرار می دهند.
ابراهیم درستی نماینده وزیر صمت در اتاق اصناف و نائب رییس اتاق اصناف تهران در برنامه «سلام صبح بخیر» رادیو ایران درباره قیمت کالاها در بازار گفت: در این روزها که بازار ارز اندکی با کاهش قیمت روبروست از تمامی واردکنندگان کالا می خواهیم کالاهای خود را با قیمت روز عرضه کنند. وی در ادامه با ابراز خرسندی از وضعیت بازار افزود: امروز بیشتر تخلفات در سایت ها و شبکه های مجازی صورت می گیرد و در فروشگاه های سطح شهر کالا با قیمت مناسب تر در دسترس مصرف کنندگان قرار می گیرد.
در حالی که نهادهای نظارتی بر شناسایی اخلالگران بازارهای خودرو و مسکن و نظارت متمرکز بر وبسایتهای ثبت آگهی تأکید دارند اما سازمان نظام صنفی رایانهای بر طبل مخالفت با این ماجرا میکوبد.
به گزارش خبرنگار مهر، در جریان جلساتی که با محوریت معاونت فضای مجازی دادستان کل کشور و با حضور نمایندگان اتحادیه کسبوکارهای فضای مجازی و برخی مدیران کسبوکارهای اینترنتی برگزار شد، نهایتاً مقرر شد در مرحله نخست از ابتدای مهرماه سال جاری، تمامی پلتفرمها و وبسایتهای ارائه دهنده آگهی خودرو و مسکن به احراز هویت کاربران و کالاهای ارائه شده در ذیل سامانه امتا بپردازند.
بر این اساس، سامانه امتا که تجربه موفقی در احراز هویت ۷ میلیون متقاضی پیشفروش خودرو داشته است، از این پس به احراز هویت آگهیدهندگان خودرو و مسکن میپردازد تا ضمن مجاز شدن درج قیمت در این وبسایتها، دیگر شاهد دامن زدن به افزایش قیمت خودرو و مسکن از طریق انتشار آگهیهای غیرواقعی سازمان یافته در پوشش هویتهای گمنام نباشیم.
با وجود اینکه این تصمیم از همان ابتدا مورد حمایت و تأکید سازمانهایی همچون مرکز توسعه تجارت الکترونیک، پلیس فتا، مرکز ملی فضای مجازی، قوه قضائیه، قرارگاه رونق تولید وزارت صمت و نیز انجمن صنفی کسبوکارهای اینترنتی قرار گرفته است اما در این میان سازمان نظام صنفی رایانهای تهران ضمن مخالفت با این طرح، در نقش ساز ناکوک این ماجرا ظاهر شده است.
مشروعیت قانونی امتا به عنوان سامانهای خوش سابقه و پیشگام
در همین خصوص نویدرضا کیوانی، کارشناس حقوقی حوزه استارتاپ در گفتوگو با خبرنگار مهر عنوان کرد: «شاید نسبت به نحوه تصمیمگیری و شیوه اجرایی احراز هویت آگهیدهندگان در سامانه امتا انتقاداتی وارد باشد، اما ماهیت این اقدام را باید گامی مثبت و رو به جلو در جهت حمایت از مصرفکنندگان و همچنین ناامنسازی فضای مجازی برای ارتکاب جرایم اقتصادی تلقی کرد.»
این کارشناس حقوقی حوزه کسبوکار با اشاره به اینکه سازمان نظام صنفی رایانهای تهران، ادعا کرده است که این احراز هویت در امتا با قانون نظام هویت معتبر در فضای مجازی کشور در تضاد است، عنوان کرد: «با دقت در مفاد این سند مشخص میشود که طرح امتا نه تنها در تضاد با این قانون نیست بلکه در راستای عمل به مقررات آن مفاد قانونی است.»
وی با بیان اینکه ماده ۲ این سند در مقام بیان الزامات هویت معتبر در زیستبوم فضای مجازی است، تشریح کرد: «ذیل بند ۲، ۵ و۱۰ این ماده قانونی بر الزامات اعتبارسنجی هویتهای دیجیتالی و همچنین قابل استناد بودن هویتهای مجازی با اهرم افزایش شفافیت و کاهش گمنامی تأکید شده است.»
کیوانی با اشاره به بند سوم ماده ۳ قانون نظام هویت معتبر در فضای مجازی کشور که بیان میکند هویتها در شبکه ملی اطلاعات و هر شبکه دیگری که درون یا مرتبط با آن است، باید احراز شده باشد، ادامه داد: «بند پنجم ماده ۳ این سند، ارائهدهندگان خدمات فنی، اقتصادی و غیره مانند فروشندگان خودرو و مسکن را موظف ساخته از تعاملهای فاقد هویت معتبر اجتناب کرده و در چارچوب و منطبق بر نظام هویت معتبر در فضای مجازی کشور فعالیت کنند.»
وی افزود: «اکنون تنها سیستم هوشمند دولتی و پیشگام در کشور که تجربه موفقی در احراز هویت و اعتبارسنجی کاربران داشته، سامانه امتا است.»
چرا احراز هویت به مرکز توسعه تجارت الکترونیک محول شد؟
این کارشناس حقوقی حوزه استارتاپ با عنوان اینکه مخالفان امتا، اجرای این طرح را خارج از موضوع اساسنامه مرکز توسعه تجارت الکترونیکی دانستهاند، خاطرنشان کرد: «بررسی اساسنامه این نهاد و همچنین ارزیابی سوابق آن همچون اجرای موفق «اینماد» نشان میدهد که در برهه کنونی سپردن اجرای طرح احراز هویت به این نهاد، تصمیم قابل دفاعی است.»
کیوانی به وظایف محول شده به مرکز توسعه تجارت الکترونیک وزارت صمت اشاره کرد و گفت: «توسعه فعالیتهای تدارکاتی و معاملاتی به صورت تجارت الکترونیکی، تدوین مقررات، استانداردها و ضوابط مربوط به تجارت الکترونیکی و همچنین ایجاد، نگهداری و پشتیبانی از مرکز داده بخش بازرگانی در چارچوب نظام جامع فناوری اطلاعات از جمله وظایف این مجموعه است. بر همین اساس احراز هویت کاربران وبسایتهای ثبت آگهی نیز کاملاً مطابق با مأموریت این مرکز است.»
وی ادامه داد: «مرکز توسعه تجارت الکترونیک به علت دارا بودن اختیارات و قوه اجرایی خاص خود همزمان با رصد مداوم آگهیها میتواند با سرعت و دقت بیشتر به معرفی متخلفان به دستگاههای نظارتی و قضائی اقدام کند.»
همصدایی ۶ نهاد نظارتی برای احراز هویت در سامانه امتا
محمدعلی قشقایی کارشناس اقتصاد دیجیتال نیز در گفتوگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه بعد از جهش شدید قیمت برخی کالاها در اردیبهشتماه ۹۸ در فضای مجازی و به دنبال آن در بازارهای سنتی، بررسیهایی درباره علت این اتفاق توسط ارگانهایی همچون مرکز توسعه تجارت الکترونیک، پلیس فتا، مرکز ملی فضای مجازی، قوه قضائیه صورت گرفت، افزود: «یکی از مهمترین دلایلی که این نهادها در آن یکصدا شدند، موضوع عدم احراز هویت مشتریان کسبوکارهای آنلاین و قیمتسازی کاذب توسط افراد سودجو بود.»
قشقایی عنوان کرد: «سابقا خودروسازها نسبت به جوابگویی امتا برای پیشفروش خودرو ابراز نگرانی میکردند اما این سامانه توانست به راحتی در عرض ۱۰ روز، بیش از ۷ میلیون کاربر متقاضی را احراز هویت کند.»
ماجرای فردی که طی ۲۰ روز ۵ هزار آگهی فروش ثبت کرده بود
وی با بیان اینکه در سال گذشته شاهد بودیم که فردی در عرض ۲۰ روز، نزدیک به ۵ هزار آگهی فروش در وبسایتهای درج آگهی به ثبت رسانده بود، گفت: «یک دسته از آگهی دهندگان فروشنده حقیقی هستند یعنی به معامله کالای شخصی خودشان میپردازند و دسته دیگر فعالان تجاری مثل بنگاهداران خودرو و مسکن هستند که متأسفانه نظارت دقیقی بر این گروه وجود ندارد.»
قشقایی با بیان اینکه قرار بود سامانه امتا از تیر ۹۸ راهاندازی شود اما این امر با مخالفت برخی پلتفرمها مواجه شد، عنوان کرد: «همین قضیه باعث شد در پایان سال ۹۸ نوسانات شدید قیمت در حوزه خودرو و مسکن را در فضای مجازی تجربه کنیم و به تبع آن دادستانی مجدداً دستور حذف قیمتها در فضای مجازی را صادر کرد.»
احراز هویت بهتر است دولتی و متمرکز باشد؛ مزایای امتا چیست؟
این کارشناس اقتصاد دیجیتال به امتیازات سامانه امتا برای آگهیدهندگان اشاره کرد و گفت: «به محض ایجاد حساب کاربری و ثبت اطلاعات در این سامانه، تمامی وبسایتهای ثبت آگهی به دلیل اتصال به این سامانه، تمام اطلاعات هویتی اشخاص را شناسایی خواهند کرد بنابراین تنها با یک بار ثبتنام در امتا، از ثبتنام اختصاصی در هر سایت به منظور ثبت آگهی بینیاز میشوند و فعالیت آنان در فضای مجازی تسهیل خواهد شد.»
قشقایی با بیان اینکه تنها افراد بزهکار به واسطه مسدود شدن فعالیت مخربشان از فعالیت سامانه امتا هراس دارند، اظهار داشت: «مردم به غیر از وبسایتهای شناخته شده، بستر جایگزینی برای ثبت آگهی ندارند؛ بنابراین صاحبان این کسبوکارها اطمینان داشته باشند که با ریزش کاربر مواجه نخواهند شد.»
وی با بیان اینکه در استانداردهای بینالمللی با دو شیوه احراز هویت متمرکز و توزیع شده در بستر الکترونیک مواجه هستیم، عنوان کرد: «غالب کشورها به این نتیجه رسیدند که احراز هویت متمرکز توسط دولتها، عملکرد بهتری دارد و از سوی دیگر هنوز تکنولوژی احراز هویت توزیع شده به کشورمان وارد نشده است.»
قشقایی با بیان اینکه یک معضل مهم، آگهیهای تقلبی خودرو و مسکن است، گفت: «در واقع این قضیه، یکی از مطالبات اصلی کسبوکارهای آنلاین است تا سرویسی در اختیار آنان قرار داده شود تا معاملات به شکل متمرکز مورد بررسی قرار گیرد.»
به گفته این کارشناس اقتصاد دیجیتال، دستگاه قضائی و نهادهای نظارتی دریافتهاند که حذف قیمت از وبسایتهای فروش، کاری از پیش نمیبرد و بنابراین دستور به انجام احراز هویت از طریق سامانه امتا دادند.
به گزارش خبرنگار مهر، انجمن صنفی کسبوکارهای اینترنتی به عنوان متولی ساماندهی کسبوکارهای آنلاین ضمن موافقت با این طرح در بیانیهای تأکید کرده بود: «احراز هویت کاربران در سامانههای آگهی آنلاین یک نیاز واقعی است و از نظر انجمن، امتا به افزایش اعتماد کاربران کمک خواهد کرد».
مدیرکل دفتر پیشگیری ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با بیان اینکه با فروشندگان لوازم خانگی قاچاق در فضای مجازی برخورد میشود، گفت: تبلیغ و عرضه کالاهای قاچاق در فروشگاههای آنلاین و شبکههای اجتماعی از مصادیق فعالیت مجرمانه است. فروشندگان لوازم خانگی در فضای مجازی و فروشگاههای اینترنتی ملزم به درج شناسه کالا در کنار سایر مشخصات محصول هستند. این الزام طبق دستورالعمل دریافت شناسه برای لوازم خانگی موجود در بازار و انبارها در 24 اردیبهشت سال گذشت توسط هیات دولت ابلاغ شده است.
براساس این دستورالعمل علاوه بر واردکنندگان و تولیدکنندگان بازار لوازم خانگی، فروشندگانی که از فضای مجازی مانند وبگاههای فروش، شبکههای اجتماعی، برنامههای موبایل و سایر ابزارها برای عرضه کالای خود استفاده میکنند نیز باید کد شناسه کالا را در کنار سایر مشخصات محصول ثبت کنند.
به گفته رسول جمشیدی کارشناس لوازم خانگی، طرح شناسه کالا از سال گذشته در دستور کار دولت بوده است؛ اما به دلیل شیوع بیماری کرونا اجرای آن با وقفه روبرو شد. البته در یکی دو ماه اخیر اجرای طرح شناسه کالا وضعیت بهتری پیدا کرده و اقداماتی در فضای مجازی و سطح بازار انجام شده است. یکی از اقدامات انجامشده، برخورد با سایتهای فروش کالای قاچاق بوده است. در این راستا به برخی از سایتها تذکر داده شد و بسیاری از سایتها که شناسه کالا را در کنار محصولات خود ثبت نکردهاند نیز فیلتر شدهاند.
* عرضه لوازم خانگی قاچاق در پلتفرمهای فروش ممنوع است
بر اساس مصوبه 119 جلسه کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه هر گونه تبلیغ و خرید یا فروش کالاهای قاچاق، طبق ماده 13 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصداق محتوای مجرمانه است و با آن برخورد میشود. پیش از این ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز به کسب و کارهای آنلاین تا 10 مرداد فرصت داده بود تا امکان شناسایی کالای قاچاق از غیر قاچاق را در پلتفرمهای خود فراهم کرده و شناسه کالا را در قسمت مشخصات محصول درج کنند.
نویدرضا کیوانی کارشناس حقوقی حوزه استارتاپ با بیان اینکه خرید و فروش کالاهای قاچاق در فضای وب بر خلاف قوانین است، گفت: برخی از پلتفرمهای فروش در فضای مجازی به دلیل افزایش سود و یا سهلانگاری در نظارت بر محصولات خود، اقدام به فروش کالاهای فاقد شناسه و قاچاق کردهاند این در حالی است که طبق ماده 13 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز -که در دی ماه سال 92 به تصویب مجلس رسیده- توزیع و فروش کالاهای وارداتی در سطح خردهفروشیها، منوط به نصب شناسه کالا است.
*الزام بسترهای فروش آنلاین به درج شناسه کالا
ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز از ابتدای سال جاری با ایجاد «قرارگاه رصد و پایش کالای قاچاق در فضای مجازی» به صورت جدی به دنبال برخورد با توزیعکنندگان کالای قاچاق در فضای مجازی بود؛ به طوری که در جلسه هفته گذشته ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در 2 مهرماه اعلام شد که برخی از فروشگاههای اینترنتی به دلیل عدم رعایت کامل قوانین مربوط به عرضه کالایهای قاچاق مورد پیگرد و فیلتر قرار میگیرند.
در این جلسه مدیران و نمایندگان حقوقی کسب وکارها، نماینده دادستانی، نماینده مرکز توسعه تجارت الکترونیکی، و نماینده اتحادیه سراسری کسب و کارهای مجازی حضور داشتند که در نتیجه آن یک هفته دیگر به این سایتهای متخلف فرصت داده شد تا به صورت کامل دستورالعمل دریافت شناسه برای کالای لوازم خانگی را اجرایی کنند.
پیش از این نیما اشرفزاده، مدیراجرایی یکی از معروفترین پلتفرمهای فروش آنلاین اعلام کرده بود که این کسب و کار، سازوکار ثبت آگهی لوازم خانگی با شناسه کالا معتبر را راهاندازی کردهاند؛ اما به نظر میرسد اقدامات انجام شده از سوی این کسب و کارها هنوز از نظر دادستانی و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز کافی نیست.
*در برخورد با فروشگاههای متخلف تبعیض قائل نشویم!
همچنین رضا الفت نسب عضو هیئت مدیرهی اتحادیهی کسبوکارهای مجازی در گفتوگو با خبرنگار تسنیم با تأکید بر این نکته که تمامی کسبوکارهای دارای مجوز باید از ارائه کالاهای قاچاق خودداری کنند، گفت: باید با وبسایتهای بدون مجوز و فروشندگان کالاهای قاچاق در فضای مجازی برخورد صورت بگیرد و نباید تبعیضی بین فروشگاههای آنلاین قانونی و فروشندگان شبکههای اجتماعی وجود داشته باشد. وی افزود: رعایت قوانین مقابله با قاچاق مورد تأیید کسب و کارهای آنلاین است اما درخواست ما این است که میان فروشگاهها آنلاین و کسب و کارهای آفلاین در حوزه رصد و برخورد با متخلفان تفاوتی وجود نداشته باشد.
*فروشگاههای آنلاین نباید کالای قاچاق عرضه کنند
امیرمحمد پرهامفر مدیرکل دفتر پیشگیری ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در گفتوگو با خبرنگار تسنیم با اشاره به اینکه قوانین و رویههای مبارزه با عرضه کالاهای قاچاق در فضای مجازی و بازارهای سطح شهر یکسان است، گفت: تمامی فروشگاههای اینترنتی در مورد محصولاتی که عرضه میکنند مسئولیت دارند؛ علاوه بر این تبلیغ و عرضه کالاهای قاچاق مجازات دارد و از مصادیق فعالیت مجرمانه در فضای مجازی است.
وی افزود: به علت افزایش برخورد با فروشگاههای متخلف، بعضی از این فعالیتهای غیرقانونی به شبکههای مجازی انتقال یافته است. اما به طور کلی سایتهای فروش آنلاین تفاوتی با شبکههای اجتماعی ندارند و در هر دو بخش، فروش و عرضه کالاهای قاچاق غیرقانونی است؛ به گفته وی در بسیاری از موارد با کانالها و صفحات فضای مجازی فروشنده کالای قاچاق از طریق پلیس فتا برخورد صورت گرفته است.
این مقام مسئول در ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در ادامه گفت: نباید این مسئله را نباید نادیده گرفت که سایتهای فروش آنلاین از قابلیتهایی بهره میبرند که در نتیجه آنها، اعتماد مردم به آنها بیشتر است. امکاناتی مانند پرداخت آنلاین و نماد اعتماد الکترونیکی از جمله این امکانات هستند؛ بنابراین این فروشگاههای مجاز به طور طبیعی بیشتر مورد بررسی و نظارت قرار میگیرند.
پرهامفر با اشاره به برخی از کالاهای قاچاق عرضه شده در فضای مجازی افزود: متأسفانه برخی از کالاهای عرضه شده در فروشگاههای آنلاین دارای شناسه کالا نیستند؛ در این زمینه میتوان به گروه کالایی دخانیات و همچنین لوازم خانگی اشاره کرد که این دو گروه کالایی میبایست با درج شناسه کالا در فروشگاههای آنلاین عرضه شوند.
رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیکی دستورالعمل ساماندهی فروشگاهها و سکوهای اینترنتی را به منظور مقابله با درج قیمتهای غیر قانونی و نامتعارف کسب و کارهای اینترنتی ابلاغ کرد.
به گزارش فارس، علی رهبری رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیکی وزارت صنعت، معدن و تجارت دستورالعمل ساماندهی فروشگاهها و سکوهای اینترنتی (پلتفرمها) را به منظور مقابله با پدیده قیمتگذاری و قیمت سازی مجازی و همچنین مقابله با درج قیمتهای نامتعارف و غیر قانونی کسب و کارهای اینترنتی را ابلاغ کرد.
در این دستورالعمل آمده است:
با سلام و احترام
در اجرای بند ۴ دستور اول نود و هفتمین جلسه کارگروه تنظیم بازار ابلاغی به شماره ۶۰.۸۵۱۹۷ مورخ 1399.4.6 مبنی بر ساماندهی فروشگاه ها و سکوهای اینترنتی (پلتفرم ها) به منظور مقابله با پدیده قیمت گذاری و قیمت سازی مجازی و درج قیمت های غیرقانونی و نامتعارف، کسب و کارهای اینترنتی ملزم به رعایت الزامات زیر بوده و دستگاه های نظارتی از جمله پلیس فتا و دادستانی های کشور در صورت مشاهده تخلف، ضمن درج اخطار نظارتی از طریق پنل نظارتی نماد اعتماد الکترونیکی و نهایتا تعلیق نماد اعتماد الکترونیکی توسط مرکز توسعه تجارت الکترونیکی، برابر قوانین و مقررات با آنها برخورد خواهند نمود.
1- فروشگاه ها و سکوهای اینترنتی (از جمله سایت های درج آگهی) موظفند طبق قانون و مقررات تجارت الکترونیکی نسبت به اخذ مجوز نماد اعتماد الکترونیکی و حسب مورد مجوزهای قانونی خاص پیش نیاز آن اقدام نمایند؛ در غیر این صورت درگاه های پرداخت آنها (اعم از شرکت های خدمات پرداخت و پرداخت یار) با اعلام مرکز توسعه تجارت الکترونیکی توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مسدود خواهد شد.
۲- فروشگاه ها و سکوهای اینترنتی (از جمله سایت های درج آگهی) موظفند طبق برنامه زمانبندی که بر اساس نوع و میزان فعالیت آنها ابلاغ خواهد شد، نسبت به احراز هویت تأمین کنندگان کالا و آگهی دهندگان از طریق سامانه احراز مشتریان تجارت الکترونیکی (اِمتا) اقدام نموده و با انجام کنترل های لازم، از درج قیمت های غیر قانونی و نامتعارف برای کالاها و خدمات خودداری نمایند.
٣- قیمت کالاها و خدمات مشمول از جمله قیمت های مصوب و همچنین قیمت هایی که به صورت خوداظهاری می باشند، طبق ضوابط مربوط در سامانه ۱۲۴ درج و منتشر خواهد شد، سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولید کنندگان با همکاری اتاق های اصناف و اتحادیه های مربوطه، برای کالاها و خدمات حسب ضرورت، سقف قیمت متعارف تعیین و از طریق سامانه مذکور اطلاع رسانی خواهد نمود.
۴- فروشگاه ها و سکوهای اینترنتی موظفند طبق برنامه زمانبندی که بر اساس نوع و میزان فعالیت آنها ابلاغ خواهد شد، در مورد تأمین کنندگان کالاها و خدمات خود نسبت به کنترل مجوز قانونی از جمله پروانه کسب واحدهای صنفی از طریق سامانه امتا اقدام نمایند.
۵- سایت های درج آگهی موظفند طبق برنامه زمانبندی که بر اساس نوع و میزان فعالیت آنها ابلاغ خواهد شد، در مورد اشخاص با بیش از سه آگهی در ماه، نسبت به کنترل مجوز قانونی مانند پروانه کسب واحدهای صنفی از طریق سامانه امتا اقدام نمایند.
۶- سایت های درج آگهی موظفند طبق برنامه زمانبندی که ابلاغ خواهد شد، در مورد خودرو بر اساس شماره خودرو یا بیمه شخص ثالث و در مورد ملک بر اساس اطلاعات سامانه ملی املاک و اسکان، قبل از انتشار آگهی نسبت به وجود خودرو و یا ملک موضوع آگهی از طریق سامانه امتا اطمینان حاصل نمایند.
۷- دسترسی به سامانه امتا به منظور احراز هویت و مجوزهای قانونی اشخاص و همچنین استعلام وجود خودرو و یا مسکن، با درخواست فروشگاه ها و سکوهای اینترنتی توسط مرکز توسعه تجارت الکترونیکی با رعایت ملاحظات فنی و امنیتی در اختیار آنها قرار خواهد گرفت.
بر اساس حکم دادگاهی در آمریکا، شرکت آمازون در برابر مشکلات و آسیب هایی که محصولات ثالث عرضه شده از طریق این سایت به وجود می آورند، مسئولیت دارد.
به گزارش فارس به نقل از انگجت، بر طبق حکم یک دادگاه تجدیدنظر در کالیفرنیا شرکت آمازون در صورت ایجاد خسارت و جراحت به علت عرضه محصولات شرکت های ثالث در فروشگاه آنلاین خود مسئول بوده و باید پاسخگو باشد.
این تصمیم ناشی از شکایت زنی به نام آنجلا بولگر است که یک باتری جدید را برای لپ تاپ خود از طریق آمازون خریداری کرده بود. این باتری توسط شرکت لیناگ تولید شده و آمازون تنها آن را به فروش رسانده بود. پس از آتش گرفتن این باتری و آسیب دیدن و سوختن دست ها و پاهای این زن، وی از آمازون به علت فروش این محصول شکایت کرد.
اگر چه در رسیدگی اولیه آمازون مسئول این واقعه دانسته نشد و صرفا به عنوان واسطه فروش این کالا معرفی شد، اما دادگاه تجدیدنظر این حکم را رد کرد و آمازون را در واقعه یادشده مقصر دانست. این شرکت هنوز در این زمینه واکنشی از خود نشان نداده است.