رمز کارت بانکی خود را به فروشندگان نگویید
هر از چندگاهی خبری درباره کشف تقلب و جعل بانکی به گوش می رسد که برخی از این تقلب ها بزرگ و برخی کوچک هستند، برخی به دلیل ناآگاهی مشتریان بانکی و برخی به دلیل وجود حفره هایی که امکان تقلب را فراهم می کند، بوجود می آیند. به هر حال خلافکاران از هر فرصت و حفره ای برای سوء استفاده بهره می برند.
بانک مرکزی نیز هر از گاهی هشدار و اطلاعیه ای درباره تغییر رمزها، نحوه نگهداری از کارت های بانکی، برداشت از کارت های شتاب و استفاده از دستگاه های کارت خوان صادر می کند. بخشی از مشکلات و سوء استفاده هایی که از برخی مشتریان بانکی صورت می گیرد، به نحوه استفاده از کارت های بانکی در دستگاه های پوز مربوط می شود.
در حال حاضر پایانه های فروشگاهی در هر مغازه و فروشگاهی وجود دارد و حتی کار به جایی رسیده که دستفروشان هم دستگاه کارت خوان دارند، گرچه این موضوع در وهله اول باعث تسریع در پرداخت ها و کاهش خطرات ناشی از حمل پول است، اما می تواند تبعاتی هم برای دارندگان کارت های بانکی به همراه داشته باشد.
با وجود هشدارهای متعدد نسبت به اینکه استفاده کنندگان از دستگاه های پایانه فروشگاهی، نباید رمز کارت خود را در اختیار فروشندگان قرار دهند اما باز هم مشاهده می شود که این کار انجام می شود و فروشندگان دستگاه های خود را در محلی غیر از دسترس مشتری قرار می دهند و همین امر می تواند به تقلب و تخلف از کارت بانکی منجر شود.
مسئولان بانکی و نیروی انتظامی بارها نسبت به اینکه کارت‌های بانکی و رمز آن را در اختیار فرد دیگری قرار ندهید، هشدار داده اند و آن را مقدمه ای برای کلاهبرداری های اینترنتی عنوان می کنند. آنها می گویند که حتی در زمان استفاده از دستگاه های خودپرداز هم به نحوی رمز کارت خود را وارد کنید که فردی که در کنار شما قرار گرفته آن را نبیند. کافی است یک هکر بتواند رمز کارت بانکی مشتریان یک بانک را هک کند.
سرهنگ محمدی کاکوان رئیس پلیس فتای تهران بزرگ چند روز پیش از دستگیری سارقانی که با شیوه‌ای خاص و دستکاری دستگاه کارتخوان اقدام به سرقت ۷۰۰ میلیون تومانی از دارندگان عابربانک کرده بودند، خبر داد. وی در بخشی از صحبت های خود به شیوه سارقان برای خالی کردن حساب مال باختگان اشاره کرد و گفت: این افراد در فروشگاهی دستگاهی کارتخوان نصب کردند و با اعمال تغییراتی و دستکاری در سیستم کارتخوان کاری کرده بودند تا اطلاعات روی کارت در حافظه دستگاه ذخیره شده و قابل انتقال به کارتی دیگر باشد.
کاکوان اضافه کرد: پس از کپی کردن اطلاعات کارت به نوعی کارتی مشابه عابر بانک مال باخته طراحی می‌شد و تنها مرحله داشتن رمز حساب بود که این افراد به بهانه کوتاه بودن سیم دستگاه کارتخوان یا به بهانه‌های دیگر از مشتری می‌خواستند که رمز را اعلام کند تا خودشان نسبت به وارد کردن آن اقدام کنند. پس از آن با به دست آوردن رمز کارت این افراد در فرصتی مناسب اقدام به برداشت وجه از حساب شهروندان می‌کردند.
کاکوان با اشاره به وقوع این حادثه به شهروندان هشدار داد که اگر چنانچه قصد خرید از طریق دستگاه‌های کارتخوان را دارند حتما رمز خود را شخصا وارد کرده و از اعلام آن به فروشنده خودداری کنند.
البته این نکته اخیرا مورد انتقاد استفاده کنندگان از دستگاه های کارت خوان فروشگاهی قرار گرفته است و آنها نسبت به اینکه فروشندگان این دستگاه ها را در معرض استفاده آنها قرار نمی دهند، انتقاد دارند و مطرح می کنند که بانک مرکزی و بانکها و یا هر نهاد مسئول دیگری از جمله اتحادیه های صنفی و غیره لازم است که تدابیر و دستورالعمل هایی را در این زمینه اتخاذ کنند تا فروشندگان ملزم شوند که دستگاه ها را برای استفاده در اختیار مشتریان قرار دهند.
در حال حاضر اغلب دارندگان دستگاه های کارت خوان فروشگاهی، این دستگاه ها را برای استفاده عموم در اختیار مشتریان قرار نمی دهند و خود فروشندگان با دریافت کارت و رمز بانکی، به اصطلاح کارت را می کشند که همین امر مقدمه ای برای سوء استفاده های مالی فراهم می کند.
نه تنها اغلب فروشندگان دستگاه کارت خوان را در جایی قرار می دهند که مشتری مجبور می شود برای استفاده از کارت، آن را در اختیار فروشنده قرار دهد، بلکه در برخی موارد رمز کارت خود را با صدای رسا اعلام می کنند و سایر افرادی که در آنجا حضور دارند نیز آن را می شوند.
به گزارش مهر در نقطه مقابل آن، فروشندگان از اینکه این دستگاه ها توسط مشتریان به درستی مورد استفاده قرار نگیرد و به اصطلاح خراب شوند، هراسان هستند و می گویند که شرکت های پشتیبان به راحتی خدمات ارائه نمی کنند و در بسیاری از موارد هم مشتریان نحوه استفاده از دستگاه ها را نمی دانند، اما تمامی این موارد توجیهی برای عملکرد آنها نیست.
با این اقدامات عملا اختیار حساب بانکی خود را به افرادی که می توانند از آن سوءاستفاده کنند، واگذار می کنند. یکی از مهمترین توصیه های بانکی این است که هنگام خرید از مغازه‌ها، رمز بانکی خود را شخصا وارد دستگاه کارتخوان کنید و از گفتن آن به فروشنده و دیگران خودداری کنید.
با توجه به اینکه تاکنون دستورالعملی توسط نهادهای ناظر یا اتحادیه های صنفی صادر نشده، بهتر است که دارندگان کارت‌های بانکی در استفاده از دستگاه های پوز یا هر نوع استفاده دیگری از کارت های بانکی و شتابی خود دقت کافی داشته باشند.