پشت پرده تخلفات میلیاردی و تقلب در شرط بندی و پیش‌بینی‌های فوتبال
گردش مالی بازار پیشبینیها و شرط بندی های غیرقانونی در تلگرام روزانه ۲۰۰ تا ۴۰۰ میلیون تومان برآورد می شد، بازاری پرسود و پرتقلب که هرگز حاضر به گرفتن شامد نشدند و اکنون با فیلتر تلگرام این بازار به اینستاگرام منتقل شده است.
همزمان با برگزاری مسابقات جام جهانی فوتبال 2018 روسیه، تب شرطبندی و پیش بینی نتاییج مسابقات داغ‌تر شده است. در گذشته اغلب این بازار روی پیام رسان تلگرام می‌چرخید اما پس از فیلترینگ و خلوت شدن این شبکه، اینستاگرام نقش پررنگ تری در داغ کردن تنور تبلیغات شرط بندی دارد.
فارس با بررسی وضعیت تبلیغات این بازار غیرقانونی، نگاهی به پشت صحنه این ظاهر جذاب انداخته و از انواع تقلب‌ها و کلاهبرداری ها در این بازار گزارش تهیه کرده است.
*بازار تبلیغات تلگرام پیش از فیلترینگ میلیاردی بود
صنعت تبلیغات در فضای مجازی هزار توی پیچیده‌ای دارد که شاید در نگاه اول ساده به نظر می رسد اما پول های سرگردان به این صنعت جذابیت و بال و پر بسیاری می دهند. تا چند وقت پیش یکی از بازارهای اصلی تبلیغات در فضای مجازی ایران تلگرام بود.
اکوسیستم تبلیغات در پیام‌رسان‌ها از 4 گروه سفارش‌دهندگان تبلیغات، توزیع کنندگان تبلیغات، مدیران کانال و کاربران تشکیل شده است.
گروه توزیع کنندگان تبلیغات به دو دسته رسمی و غیر رسمی تقسیم می شوند. توزیع کنندگان رسمی گروهی هستند که تحت عنوان کانون‌های تبلیغاتی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز دریافت کرده و فعالیت می‌کنند.
دسته غیر رسمی در فرآیند رشد تلگرام ایجاد شده و رشد کرده اند. این دسته با عنوان گروه‌های تبلیغات گسترده معرفی می‌شوند که به اختصار به آنها گسترده گفته می شود و وظیفه اصلی آنها سازماندهی کانال‌هایی است که به توزیع تبلیغات تمایل دارند. وظیفه اصلی گسترده‌ها دریافت سفارش تبلیغ از سفارش دهندگان تبلیغات، توزیع تبلیغ بین کانال‌ها، تایید نشر و تحویل مبالغ مربوط به تبلیغات بین کانال‌دارها است. این گروه‌ها گاهی بین 2000 تا 3000 کانال را در زیرمجموعه خود مدیریت کرده و علاوه بر درآمد ماهانه خود، درآمد مشخصی برای مدیران کانال‌ها جمع می‌کنند. به عبارت دیگر، گسترده‌ها از طریق تنظیم و تقویت اکوسیستم تبلیغاتی در تلگرام توانسته‌اند برای افراد قابل توجهی ایجاد اشتغال کاذب کنند.
فعالیت گسترده ها هم در مسیرهای مجاز و هم در مسیرهای غیرقانونی جریان دارد و البته حدود 90 درصد فعالیت‌ها از نوع غیرقانونی و شاید تنها 10 درصد از نوع مجاز است. در مجموع این فعالیت‌ها طبق برآوردهای غیررسمی بازار تبلیغات تلگرام پیش از فیلترینگ روزانه تا 5 میلیارد تومان گردش مالی داشته است.
اما آنچه که به رشد یکباره و چشمگیر تبلیغات در تلگرام کمک کرد، تبلیغات غیرقانونی از نوع شرط بندی، پیش بینی فوتبال و کلاهبرداری بود.
* افت تبلیغات شرطبندی تلگرامی پس از فیلترینگ و رونق دوباره با جام جهانی
یکی از روش‌های شرطبندی و پیش‌بینی فوتبال، تبلیغ در تلگرام است که این روش پس از فیلترینگ تلگرام کمرنگ شده بود اما اخیرا به دلیل برگزاری جام جهانی فوتبال ۲۰۱۸ دوباره تاحدی داغ شده است.
در روزهای اوج تلگرام که فعال ترین دوره کار سایت‌های شرطبندی بود، حدود 20 گپ گسترده فعال در پیش‌بینی فوتبال در تلگرام فعال بودند و درآمد کانال‌های تلگرامی از محل پیشبینیها بسیار زیاد بود.
یک کانال دار سابق در تلگرام در گفت‌وگو با فارس با ارایه توضیحاتی از نحوه فعالیت‌‌های پیش‌بینی در تلگرام می‌گوید: در حال حاضر از مجموع گستردههای پیش‌بینی تعداد کمی در حدود دو تا سه گسترده فعال هستند که آنها نیز با نزدیک شدن به زمان جام جهانی فعالیت خود را از سر گرفتند. اما ۹۹ درصد گستردههای پیش‌بینی غیرفعال شده‌‌اند و این تغییر قطعا به دلیل شرایط پیش آمده پس از فیلترینگ تلگرام است.
*روش کار سایت‌های پیشبینیها و شرطبندی غیرقانونی
شرط بندی ها علاوه بر اینکه درآمد زیادی دارند، در بسیاری موارد به کلاهبرداری منتج می‌شوند و اساسا پولی برگردانده نمی شود.
گفت‌وگوی فارس با یکی از منتشر کنندگان تبلیغات در تلگرام اطلاعات جالبی را بدست می‌دهد. در ادامه تجربیات این فعال تلگرامی از روش کار سایت‌های پیشبینیها و شرطبندی غیرقانونی و انواع تقلب‌ها در این تجارت آمده است.
«در این روش وب‌سایت‌هایی چند ساعت مانده به شروع بازی راه‌اندازی می‌شوند و در این فرصت با هزینه تبلیغات حدود سه برابری از طریق گسترده‌ها و کانال‌های پربیننده در تلگرام تبلیغ می‌کنند.
در این تبلیغات، لینک سایت معرفی می‌شود و بازدید این پست تبلیغی تا ده میلیون بار نیز می‌رسد، کاربران از طریق این لینک به سایت شرطبندی وارد شده، ثبت‌نام و پیش‌بینی می‌کنند و از طریق درگاه بانکی به سایت شرطبندی پول واریز می‌کنند. هر چه تعداد شرکت‌کنندگان بیشتر شود، قیمت شرطبندی افزایش می‌یابد .اما اغلب سایت‌های شرطبندی این چنینی پس از پایان بازی در صورت برنده شدن کاربر پولی به برنده پرداخت نمی‌کنند و در واقع شرط‌بندی‌کننده متضرر می‌شود.
این سایت‌ها برای جلب اعتماد مخاطبان به صورت مرحله به مرحله برای مخاطبان دام پهن می‌کنند، به این صورت که در مراحل اولیه، در صورت پیش‌بینی صحیح جایزه‌های با رقم‌های پایین را پرداخت می‌کند، اما پس از جلب اعتماد مخاطب در پرداخت هدیه وقتی کاربر با رقم بالا شرطبندی می‌کند، حتی اگر برنده شود جایزه را نمی‌پردازند.
این افراد برای پنهان ماندن از پیگیری‌های حقوقی پس از پایان شرطبندی سایت شرطبندی را غیرفعال می‌کنند و در برخی موارد حتی به کشورهای دیگر از جمله ترکیه و مالزی متواری می‌شوند و پس از مدتی باز می‌گردند و داستان را از سر می‌گیرند. اگرچه سایت های پیش‌بینی یکی یکی و در بازه‌های محدود از دسترس خارج می‌شوند اما آشنایان به برنامه‌نویسی می‌گویند به دلیل یکسان بودن قالب سایت‌ها تمامی زیرمجموعه‌های مشابهی که جایگزین می‌شوند متعلق به سایت اصلی هستند.
آنها همچنین برای پنهان کردن رد پول‌ها از ردگیری، از حساب‌های افراد غیرمطلع برای مثال افراد کم‌سن و بیسواد در روستاها استفاده می‌کنند که پیگیری نهایی ماجرا به افرادی می‌رسد که نقشی در این کلاهبرداری نداشته‌اند و آنها نیز قربانی سوءاستفاده بوده‌اند.
از سوی دیگر کانال‌های منتشرکننده تبلیغ شرطبندی نیز پس از بازی تبلیغ را حذف می‌کنند که ردپا را از بین ببرند و اتهامی متوجه‌شان نباشد.»
*تمامی روش‌های تقلب در شرط‌بندی‌های اینترنتی
علاوه بر کلاهبرداری در شرطبندی و پیشبینیها، تقلب در بازی‌های دیگر از جمله بازی‌های کازینویی نیز وجود دارد.
به گفته این منتشر کننده تبلیغ در تلگرام، «در این بازی‌ها اگر بازی کننده به برنامه‌نویسی مطلع باشد متوجه می‌شود که در مبالغ از سطحی بالاتر در حال بازی با ربات است و تاس طوری ریخته می‌شود که کاربر ببازد. در خوشبینانه‌ترین حالت کاربر با تصور اینکه شانس نداشته باخت را قبول می‌کند. در شکل دیگری از کلاهبرداری که بیشتر در سایت‌های کوچک انجام می‌شود و سایت‌های بزرگ این کار را نمی‌کنند فیشینگ (جعل حساب کاربری) انجام می‌شود و زمانی که کاربر به حساب سایت بازی پول واریز می‌کند یک کپی از اطلاعات کارت و حساب او گرفته می‌شود که این کلاهبرداری در تعداد موارد زیادی اتفاق می‌افتد.
در شکل دیگری از تقلب، کاربر پس از بازی و برنده شدن اعتبار اضافه را دریافت می‌کند اما زمانی که درخواست پرداخت پول می‌زند از اعتبار حساب کم می‌شود اما پولی پرداخت نمی‌شود.