پژوهشگر رسانههای نوین با بیان اینکه امروز اصلیترین مصرفکننده فضای مجازی، افراد زیر 18 سال هستند،گفت: دانشآموزان به طور متوسط روزانه 5 تا 9 ساعت از شبکههای اجتماعی استفاده میکنند.
حمید صدیق میرزایی پژوهشگر رسانههای نوین و مشاور دبیرکل اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشآموزان کشور با اشاره به تهدیدات فضای مجازی، اظهار داشت: این یکی از مسائل جدی گریبانگیر جامعه است.
وی با اشاره به آسیبهای فضای مجازی، گفت: امروز اصلیترین مصرفکننده فضای مجازی، افراد زیر 18 سال هستند؛ یعنی حدود 14 میلیون مصرفکننده فضای مجازی در این سن داریم.
این پژوهشگر رسانههای نوین افزود: بسیاری از کودکان زیر 7 سال نیز در فضای مجازی هستند و بر اساس پیمایشی در شبکه کودک تلویزیون، بیش از 47 درصد کودکان زیر 7 سال تبلت اختصاصی داشتند.
مشاور دبیرکل اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشآموزان با اشاره به اهمیت نظارت برکودکان و نوجوانان در فضای مجازی، ادامه داد: قانون «کوپا»، قانون حفاظت از کودکان آنلاین و مربوط به سال 1998 است؛ نکته مهم این قانون، تأکید بر ممانعت و پرهیز جدی کودکان در استفاده از نمایشگرها مانند موبایل، لپتاب، تلویزیون و ... دارد.
صدیق میرزایی اضافه کرد: استفاده از اینترنت نیز محدود است و در آمریکا استفاده از اینترنت برای نوجوان زیر 16 سال، کاملاً غیرقانونی است؛ اگر پدر و مادری در این خصوص کوتاهی کنند، حضانت فرزند از آنها گرفته میشود؛ البته این موضوع به آن معنا نیست که نوجوانان به اطلاعات ارزشمند دسترسی ندارند.
*در آمریکا نوجوانان زیر 16 سال اجازه ورود به اینترنت را ندارند
این پژوهشگر رسانههای نوین خاطرنشان کرد: در آمریکا به هیچ وجه نوجوانان زیر 16 سال، امکان اتصال به شبکه اینترنت جهانی را ندارند.
وی افزود: نوجوانان یاد شده، موتورهای جستجوگر و مرورگر خاص خود را دارند و مبتنی بر جنسیت، سن و شرایط جغرافیایی محل اقامت، محتوای متناسب با خود را دارند.
این پژوهشگر رسانههای نوین با اشاره به اهمیت آسیبهای فضای مجازی، گفت: یکی از کلیدیترین آسیبهایی که ریشه اصلی فساد را در نوجوانان ایجاد کرده است، افراط در استفاده از رسانههاست و بزهکاری، تنبلی، اشتباه اطلاعاتی و سطحی شدن اطلاعات، سواد تصنعی، عدم کتابخوانی از جمله عوارضی است که ریشه در افراط در مصرف فضاهای مجازی است.
مشاور دبیرکل اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشآموزان افزود: اگر چیزی به اسم «رژیم مصرف رسانهای» که کلید واژه و کف هرم آموزش سواد رسانه است را به نوجوان بدهیم، او دیگر اصلیترین بخش زندگی را در مصرف زیاد از فضای رسانهای صرف نمیکند.
وی یادآور شد: امروز مشاهده میکنیم عمده نوجوانان ما که در استفاده از رسانهها افراطی عمل میکنند، بعد از گذر از این دوران، با توجه به اینکه در مرحله ورود به بازار کار هستند، تنها مصرفکننده رسانه بودهاند و چیزی به نام تولید رسانه وجود ندارد و نوجوانان خیلی کمی داریم که به سمت بازی و انیمیشنسازی رفته باشند.
این پژوهشگر رسانههای نوین در خصوص «میزان زمان استفاده دانشآموزان از فضای مجازی»، یادآور شد: پیمایش دقیقی در فضای مجازی نداریم، اما تنها آماری که رئیس مرکز رسانههای دیجیتال وزارت ارشاد اعلام کرده است، آمار تکاندهندهای است و آمار استفاده از شبکههای اجتماعی به طور متوسط 5 تا 9 ساعت برای دانشآموزان اعلام شده است.
* متوسط حضور افراد در فضای مجازی 79 دقیقه است
مشاور دبیرکل اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشآموزان در گفتوگو با فارس با اشاره به استفاده از بازیهای فضای مجازی متذکر شد: به طور متوسط و بر اساس تحقیق مرکز تحقیقات رایانهای وابسته به بنیاد ملی بازیهای یارانهای، متوسط حضور افراد در این فضا، 79 دقیقه است.
وی با بیان اینکه 24 میلیون «گیمر» در کشور داریم که حدود 58 درصد آنها زیر 19 سال هستند، گفت: عددی حدود 14 میلیون میشود که روزی 79 دقیقه بازی میکنند؛ ضمن اینکه به اعتراف خود بنیاد ملی بازیهای رایانهای، بیشتر از 95 درصد بازیهای مورد استفاده، بازیهای وارداتی است و تنها 5 درصد مربوط به بازیهای ساخت داخل است.
این پژوهشگر رسانههای نوین با اشاره به فرصتهای فضای مجازی، افزود: در کشورهای به اصطلاح مدعی دموکراسی، در بحث ورود به حوزه فضای مجازی کودک و نوجوانان به شدت سختگیر هستند و قوانین محکمی دارند؛ برای نمونه در حوزه شبکههای اجتماعی، قوانینی در استفاده از اینستاگرام، وایبر و فیسبوک وجود دارد.
صدیق میرزایی عنوان کرد: در راهنمای اولیه استفاده از شبکه اینستاگرام محدودیت مثبت 13 سال اعمال شده است و بین 13 تا 18 سال ضرورت نظارت والدین مورد تأکید قرار گرفته است؛ یعنی اگر والدین فرزند زیر 13 سال دارند، به هیچ وجه آنها حق استفاده از اینستاگرام را ندارند و اگر در سن 13 تا 18 سال هستند، باید همراه نظارت والدین باشد.
وی در خصوص «تعداد حضور دانشآموزان در تلگرام»، یادآور شد: پیمایش و اطلاعات دقیقی به دلیل وجود سرورهای این شبکهها در خارج از کشور از این موضوع نداریم، اما حدود 48 میلیون کاربر تلگرام در کشور وجود دارد.
این پژوهشگر رسانههای نوین در خصوص «فعالیت اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشآموزان در فضای مجازی»، بیان داشت: نسل امروز را نسل دیجیتال مینامند و اتحادیه در فصل تابستان به عنوان مهارت آموزشهای فوق برنامهای، تمرکز خود را روی سواد رسانههای مجازی گذاشته است تا دانشآموزان مهارت لازم را داشته باشند.
*برگزاری دورههای «سواد بازی» و «مدیریت مصرف رسانههای جدید»
مشاور دبیرکل اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشآموزان گفت: دورههای آموزشی با رویکرد «سواد بازی» در استانها یا دوره آموزشی با رویکرد «آموزش مدیریت مصرف رسانههای جدید» ارائه میشود تا دانش آموزان از طریق اپلیکیشنهای موجود، کسب مهارت کنند تا از اعتیاد به این فضا دور شوند.
صدیق میرزایی تصریح کرد: در تابستان مسابقاتی تحت عنوان «باسواد شویم»، با رویکرد آموزش «سواد جدید» برگزار میشود تا تلنگری به دانشآموز باشد که اگر سواد رسانهای و شیوه مصرف آن را نداشته باشد، مطلوب نیست و به او بیسواد گفته میشود؛ ضمن اینکه قرار است این طرح علاوه بر تابستان، در طول سال تحصیلی نیز اجرا شود.