ITanalyze

تحلیل وضعیت فناوری اطلاعات در ایران :: Iran IT analysis and news

ITanalyze

تحلیل وضعیت فناوری اطلاعات در ایران :: Iran IT analysis and news

  عبارت مورد جستجو
تحلیل وضعیت فناوری اطلاعات در ایران

۵۴۰ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «شبکه ملی اطلاعات» ثبت شده است

تحلیل


اینترنت ماهواره‌ای که این روزها در قالب رویاهای به واقعیت تبدیل شده انسان در صدر اخبار فناوری جهان قرار گرفته، آیا نظام حکمرانی کشورها بر اینترنت و شبکه‌های ملی از جمله شبکه ملی اطلاعات ایران را در هم می‌شکند؟

به گزارش فارس، اینترنت ماهواره‌ای این روزها در قالب رویاهای به واقیعت تبدیل شده انسان در صدر اخبار فناوری جهان قرار گرفته است.

اینترنت ماهواره‌ای، پروژه شرکت فضایی «اسپیس ایکس» آمریکا است که پرتاب صدها ماهواره به فضا برای ایجاد پوشش اینترنت در همه دنیا را در دستور کار دارد. 

خیلی‌ها این فناوری را به «موجی» تعبیر می کنند که همه ابزارهای حاکمیت‌ها در اینترنت از جمله فیلترینگ و محدودیت سرعت را از میان برخواهد داشت و شبکه‌های ملی کشورها از جمله شبکه ملی اطلاعات ایران را هم بی تاثیر خواهد کرد. چنین وصف حالی از موضوع، از پدیده‌ای در نوع خود بی بدیل و البته هشداردهنده خبر می‌دهد.

اخیرا «سید ابوالحسن فیروزآبادی»، دبیر شورای‌عالی فضای مجازی، گفته: «منظومه‌های ماهواره‌ای در حال آمدن هستند و با آمدن آنها، ممکن است که به یکباره کل شبکه ملی اطلاعات زیر سوال برود؛ اگر شبکه ملی اطلاعات نتواند خدمات بهتر، ارزان‌تر و با سرعت بیشتر و با تنوع بیشتر ارائه دهد، عملاً شبکه ملی، تحت الشعاع شبکه‌های جهانی اینترنت ماهواره‌ای که عمدتاً آمریکایی هستند قرار خواهد گرفت. برای آنکه با ورود این فناوری، حکمرانی فضای مجازی خدشه دار نشود، باید شبکه اینترنت ثابت کشور را تقویت کرد. کارگروهی در مرکز ملی فضای مجازی برای مواجهه با خدمات اینترنت ماهواره‌ای تشکیل شده و باید برای شرکت‌هایی که خدمات منظومه‌های ماهواره‌ای را ارائه می‌کنند مقررات تدوین شود و برای کسانی در کشور که از آن استفاده می کنند، مجوز صادر شود.»

وقتی اینترنت ماهواره ای روی آسمان اغلب کشورها از جمله ایران عملیاتی شد، واقعا چه کاربردی خواهد داشت و چه تاثیری روی کشورها خواهد گذاشت؟ برای بررسی تاثیر این فناوری، در کنار همه سوال های موجود، لازم است حتما به ۲ سوال اساسی هم پاسخ دهیم. اینکه آیا این فناوری بی نیاز به مجوز کشورها فعالیت می کند؟ و اینکه آیا از نظر قیمت و تجهیزات در دسترس همه کاربران خواهد بود که همه فناوری های قبلی را با خود ببرد و ناکارآمد کند؟ 

برای رسیدن به پاسخ این پرسش ها با «محمد حسن انتظاری»، عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی ایران گفت وگو کرده ایم. او دبیر پیشین این شورا و رئیس مرکز ملی فضای مجازی در دوران ریاست حسن روحانی رئیس جمهوری بر این شورا بود که سپس جای خود را به فیروزآبادی دبیر جدید شورا داد.

انتظاری دانش آموخته مهندسی برق و فوق ‌لیسانس مهندسی برق گرایش طراحی الکترونیک است. او سابقه فعالیت در بخش فضایی کشور را در کارنامه دارد و با تجربه همکاری در خرید ماهواره زهره، مسوولیت معاونت فناوری فضایی سازمان فضایی ایران، ریاست پژوهشکده ماهواره پژوهشگاه فضایی سازمان فضایی و اجرای طرح تحقیقاتی ماهواره مخابراتی مصباح و ماهواره آیات، بهترین گزینه در بین اعضای این شورا برای اظهارنظر در موضوع اینترنت ماهواره ای است.

 

فارس: ابتدا صحبت را از اینجا آغاز کنیم که این فناوری و رویای قدیمی اینترنت ماهواره‌ای، امروز چقدر عملیاتی و واقعی شده است که سپس در ادامه گفت‌وگو به تاثیر آن بر زندگی مردم عادی بپردازیم و به ابهامات پاسخ دهیم.

انتظاری: در گذشته پروژه های اینترنت ماهواره ای اقتصادی نبودند و به دلیل نبود صرفه اقتصادی به طور کل کنار گذاشته شدند و از ذهن‌ها هم رفتند. اما در بین شرکت هایی که در این حوزه کار می کردند، شرکت فضایی آمریکایی اسپیس ایکس و چند شرکت دیگر که متعاقب آن کار می‌کنند، در این پروژه ها توانستند فناوری‌هایی را به دست آورد که مقدمات تکمیل پروژه اینترنت ماهواره‌ای و ارائه سرویس ماهواره ای را ارزان تر کنند و در نتیجه تا حدودی این پروژه اقتصادی شد و موفقیت‌هایی را به دست آورند. 

شرکت اسپیس ایکس در حال پیشرفت است و بخش بزرگی از پروژه را جلو بوده است و در حال حاضر هم به صورت آزمایشی در بخش‌هایی از کشورهای آمریکا، کانادا و انگلیس در حال سرویس‌دهی است و به تدریج هم در حال توسعه سرویس خود است.

 

فارس: سال‌ها است که نام اینترنت ماهواره ای را می‌شنویم و می‌خوانیم که در آینده قرار است ارائه شود؛ اما سرویسی که ارائه می شد کاربر پسند و کاربردی نبود. اکنون چه شده که پس از سال‌ها این پروژه به واقعیت و رسیدن به مرحله استفاده کاربر نهایی نزدیک شده است؟ 

انتظاری: از جمله دلایل مهمی که شرکت اسپیس ایکس توانست در این پروژه پیشرفت کند، کاهش هزینه ساخت ماهواره و هزینه پرتاب ماهواره بوده است. این شرکت در حال حاضر پرتاب کننده‌هایی را در اختیار دارد که قابلیت چندین بار پرتاب را دارند؛ یعنی مجهز به ماهواره می‌شوند، پرتاب می‌شوند، به زمین باز می‌گردند، مجدداً از محموله بارگیری می‌شوند و بار دیگر پرتاب می‌شوند. توانایی پرتاب این پرتابگرها تا هشت بار هم بوده است. این قابلیت نسبت به ویژگی پرتاب کننده‌های قبلی که یک بار پرتاب بودند و پس از پرتاب موشک پرتاب کننده از بین می رفت، بسیار در کاهش هزینه‌های پرتاب ماهواره‌ها موثر بوده است.

 

فارس: در زمینه مواجه با ابعاد و تاثیر اینترنت ماهواره‌‌ای در ایران چه کاری انجام شده است؟

انتظاری:  یک سال پیش قرار شد یک گروه تحقیقاتی داخلی، درباره موضوع اینترنت ماهواره‌ای یک کار تحقیقاتی انجام دهند. در این پروژه قرار بود این فناوری‌ها بررسی شود و تاثیر آنها بر ایران دیده شود که تا جایی که اطلاع دارم این پروژه هنوز انجام نشده است. انجام پروژه تحقیقاتی در این زمینه هنوز درگیر کش و قوس است و نهادهای دارای مسئولیت، هنوز تصمیم جدی درباره آن اتخاذ نکرده اند. اما لازم است که این مطالعات و پژوهش ها با تمرکز بر بخش حاکمیتی و بخش مقرراتی کشور انجام شود تا این بخش ها هم زمان لازم را در اختیار داشته باشند که مدل‌های خود را تعیین کنند.

همچنین بهتر است که این کار هر چه زودتر انجام شود تا بار دیگر کشور در این فناوری از نظر نحوه تصمیم گیری عقب نیفتاد. اگر بگوییم چون این فناوری به ما نرسیده است، پس فعلا روی آن کار نکنیم و آن را به زمانی که با آن مواجه شدیم موکول کنیم قطعا کار اشتباهی است.

مباحث مربوط به اینترنت ماهواره ای به سازمان فضایی ایران در زیرمجموعه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مربوط می شود و نیاز است که هر دو مجموعه یک مطالعه جدی از نظر فنی و تنظیم مقررات در زمینه اینترنت ماهواره ای انجام دهند و نتایج بررسی ها در اختیار متخصصان هم قرار گیرد که ان شالله کشور در این زمینه، قبل از ورود فناوری پیش بینی‌های لازم را انجام داده باشد.

 

فارس: وقتی ماهواره‌های اینترنت در آسمان تثبیت شوند، همه کشورها خواه یا ناخواه در معرض فرستنده‌های آن قرار می‌گیرند. پیش بینی هایی از تاثیر اینترنت ماهواره‌ای بر حکمرانی کشورها در فضای اینترنت می‌شود و حتی از بی‌اثر شدن ابزارهای حکمرانی از جمله فیلترینگ یا شبکه‌های ملی کشورها صحبت شده است. تاثیر احتمالی اینترنت ماهواره‌ای بر فضای اینترنت کشور را چطور پیش بینی می‌کنید؟

انتظاری: با همین اطلاعات موجود، درباره تاثیر اینترنت ماهواره‌ای بر کشور باید گفت که قطعاً تاثیر خواهد داشت اما به نظر می‌رسد که تأثیر این فناوری بر کشور فعلاً تا چند سال آینده تعیین کننده نیست و بخش محدودی از ترافیک اینترنت کشور را می‌تواند به خود اختصاص دهد.

وقتی صحبت از جذب بخشی از ترافیک کشور توسط اینترنت اینترنت ماهواره‌ای می شود، سازمان تنظیم مقررات ارتباطات رادیویی در زیر مجموعه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات باید مسئله تعرفه و پرداخت‌های آن را بررسی کند. بار دیگر تاکید می‌کنم که این موضوع باید در کنار دیگر موضوعات فنی، حقوقی و مقرراتی اینترنت ماهوارهای در گروهی مطالعاتی بررسی دقیق شود.

 

فارس: همان طور که می‌دانید یکی از پروژه های بخش ICT کشور که سال‌ها برای آن تلاش شد، شبکه ملی اطلاعات است. وقتی صحبت از تاثیر اینترنت ماهواره‌ای بر کم اثر شدن شبکه‌های ملی کشورها می‌شود، اول از همه ذهن‌مان به سمت شبکه ملی اطلاعات می‌رود. آیا اینترنت ماهواره‌ای می تواند شبکه‌های ملی را منتفی کند؟

انتظاری: نه این طور نیست. همان طور که گفتم تاثیر اینترنت ماهواره‌ای را حداقل تا چند سال آینده جدی نمی‌بینم. علاوه بر اینکه، باید در نظر داشته باشیم که شبکه ملی اطلاعات دارای مدل اقتصادی و مدل ارتباطاتی خاصی است که مزایای ویژه‌ای برای کاربران آن دارد. متاسفانه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات این شبکه را پیاده سازی نکرد که آثار آن برای مردم روشن باشد؛ اما این شبکه به گونه‌ای است که در برابر این تغییرات و فناوری‌ها روی پای خود ایستادگی می‌کند. به نظر من این موج‌ها روی شبکه‌های ملی از جمله شبکه ملی اطلاعات تاثیر دارند، اما به صورت جدی تاثیر گذار نخواهند بود، به طوری که بتوانند کل شبکه را منتفی کند. پس اصلاً اینطور نیست که با آمدن اینترنت ماهواره‌ای شبکه ملی اطلاعات منتفی شود. اگرچه یادآوری می‌کنم این موضوع نیازمند بررسی بیشتر است.

 

فارس: با پیشرفت‌هایی که در اجرای این پروژه شده، آیا اینترنت ماهواره‌ای اقتصادی شده است؟

انتظاری: از سوی دیگر، شرکت اسپیس ایکس در حوزه ساخت ماهواره هم توانست قیمت ها را کاهش دهد. همچنین توانست ماهواره های سبک تری را پرتاب کند که سبک تر شدن ماهواره هم باعث کاهش قیمت بیشتر ساخت ماهواره می شود.

بنابراین هنوز به طور کامل نمی توان گفت که پروژه اینترنت ماهواره ای یک پروژه اقتصادی است اما در مسیر تکمیل قرار دارد.

سرویس اینترنت ماهواره‌ای که در حال حاضر به صورت آزمایشی ارائه می شود ۵۰۰ دلار هزینه اولیه راه اندازی و تجهیزات و ۹۹ دلار هزینه اشتراک ماهیانه دارد و فعلا سرویس گرانی حداقل برای غیرآمریکایی‌ها است.

 

فارس: طبق اعلام شرکت ارائه دهنده اینترنت ماهواره‌ای، ارائه این خدمات در کشورها در صورت صدور مجوز از سوی آن کشور ممکن است و مسئولان ایرانی هم از مقررات گذاری و صدور مجوز استفاده از اینترنت ماهواره‌ای صحبت کرده‌اند، در حالی که برخی برداشت‌ها این بود که اینترنت ماهواره‌ای، اینترنتی بدون اعمال نظر حاکمیت کشور و بنابراین بدون فیلتر است. آیا استفاده از اینترنت ماهواره‌ای، بدون مجوز و بدون فیلتر مقدور است؟

انتظاری: در همه کشورهای دنیا برای ارتباطات، مقررات گذاری می شود؛ اتفاقا آمریکا، اتحادیه اروپا و انگلیس مقررات سخت و محکمی درباره ارتباطات دارند و اساساً مقررات گذاری جزء کارهای حاکمیتی است که بتواند شرایط را با توجه به مقررات حکمرانی کشور تنظیم کند. برای مثال، در جریان انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا بر اساس مقررات خود آن کشور، ترامپ را در حالی که هنوز رئیس جمهور بود از صحنه شبکه های اجتماعی بیرون کردند.

از سوی دیگر مقررات گذاری با فیلترینگ یکی نیست. بسیاری از افرادی که موافق یا مخالف فیلترینگ هستند هم این دو بحث را با هم یکسان در نظر می گیرند در حالیکه این طور نیست. 

پس مقررات گذاری برای ارتباطات و اینترنت مختص به روش خاصی از برقراری ارتباطات یا کشور خاصی نیست و از اصول همیشگی کشورها بوده است. اما اینکه آیا استفاده از اینترنت ماهواره‌ای بدون مجوز حاکمیت امکان‌پذیر می‌شود یا نه، باید به صورت فنی بررسی شود و این موضوع هم یکی از موارد متعددی است که بر نیاز به مطالعه تحقیقاتی رسمی در کشور در این زمینه تاکید می‌کند.

همراه اول با هدف ادامه مسیر و توانمندتر شدن در عرصه تولیدات بومی، در رویداد «بومی‌سازی زیرساخت اطلاعاتی شبکه ملی اطلاعات» شرکت کرده است.

به گزارش اداره‌ کل ارتباطات شرکت ارتباطات سیار ایران، همراه اول با حضور در رویداد دو روزه «بومی‌سازی زیرساخت اطلاعاتی شبکه ملی اطلاعات» به معرفی دستاوردهای زیرساختی خود در این عرصه می‌پردازد.

شرکت ارتباطات سیار ایران همچنین در این رویداد که با هماهنگی‌های بین وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و مرکز ملی فضای مجازی در حال برگزاری است، در بخش میزهای گفتگوی تقاضامحور بین مشتریان و عرضه‌کنندگان نیز شرکت کرده است.

برگزاری همایش و نشست‌های تخصصی با محوریت زیرساخت اطلاعاتی نیز در حاشیه رویداد معرفی دستاوردهای بومی‌سازی زیرساخت‌های اطلاعات شبکه ملی اطلاعات، در حال انجام است.

شرکت‌های حاضر در این رویداد با توانمندی بومی‌سازی نمونه‌هایی از سامانه‌ها و تجهیزات مدیریت امنیت SOC، مدیریت عملیات NOC، پردازش عمومی، تجهیزات ذخیره‌سازی اطلاعات، سرورهای مجازی در قالب اشتراک منابع، شبکه‌های توزیع محتوا، تأسیسات ویژه مراکز داده، تجهیزات و تابلوهای قدرت و ابری‌سازی زیرساخت گرد هم جمع شده‌اند.

شرکت ایرانسل نیز اعلام کرد با هدف ادامۀ حمایت از تولید ملی و اشتغال‌زایی در سال جهش تولید، در رویداد «معرفی دستاوردهای بومی‌سازی زیرساخت‌های اطلاعاتی شبکه ملی اطلاعات» شرکت کرده است.

به گزارش روابط عمومی ایرانسل، اولین و بزرگترین اپراتور دیجیتال ایران با حضور در این رویداد که روزهای ۳ و ۴ اسفند ماه ۱۳۹۹، در پژوهشگاه ICT در حال برگزاری است، آخرین دستاوردهای خود در زمینۀ مراکز داده، شبکۀ توزیع محتوا و خدمات ابری را معرفی می‌کند.

همچنین در حاشیۀ این رویداد، همایش‌ها و نشست‌های تخصصی و میزهای گفت‌وگوی تقاضامحور بین مشتریان و عرضه‌کنندگان، با همکاری مرکز ملی فضای مجازی و نهادهای بخش خصوصی و با رعایت پروتکل‌های بهداشتی برگزار می‌شود.

ایرانسل که در راستای بهره‌مندی از توانایی و ظرفیت شرکت‌های توانمند داخلی و حمایت از سیاست‌های کلان ملی مبنی بر حمایت از تولید بومی و تقویت شرکت‌های دانش‌بنیان و توسعۀ فرصت‌های کسب‌وکار در حوزه‌های مخابراتی، شامل زیرساخت‌های فناوری اطلاعات، مراکز داده، شبکه و امنیت اطلاعات در حال شناسایی پیمانکاران و شرکت‌های فعال ایرانی و همکاری با آنان است، در این نمایشگاه بخشی از ظرفیت‌های خود در حوزه‌های مورد اشاره و فرصت‌های موجود برای همکاری‌های آتی با شرکت‌های بومی توانمند و شرکت‌های دانش‌بنیان را به نمایش گذاشته است.

ایرانسل همچنین با حضور در میزهای گفت‌وگوی تقاضامحور، نیازمندی‌های مختلف خود در زمینۀ زیرساخت‌های اطلاعاتی را ارائه و پیمانکاران واجد شرایط در این زمینه را شناسایی می‌کند.

این رویداد که از امروز سوم اسفندماه آغاز به کار کرده تا فردا در محل پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات و دربازه زمانی ۸ و ۳۰ دقیقه تا ۱۶ جریان دارد.

نایب رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به نشست امروز خود با حضور مسئولان وزارت ارتباطات و شرکت مخابرات، گفت: وزارت ارتباطات و شرکت مخابرات به تعهدات خود در قبال شبکه ملی اطلاعات عمل نکرده‌اند.
علی نیکزاد ثمرین در گفت‌وگو با خانه ملت درباره جلسه خود به همراه محسن دهنوی عضو هیأت رئیسه مجلس با مسئولان شرکت مخابرات، وزارت ارتباطات و ستاد اجرایی فرمان امام(ره)، عنوان کرد: دستور کار نخست جلسه امروز مربوط به شبکه ملی ارتباطات بود.

نماینده مردم اردبیل و نمین و نیر و سرعین در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: پیش از این، وزارت ارتباطات و شرکت مخابرات برای راه اندازی شبکه ملی اطلاعات برآورد رقمی معادل 6 هزار میلیارد تومان را داشتند که مقرر شده بود برای توسعه شبکه ملی اطلاعات 25 درصد وزارت ارتباطات و 75 درصد را شرکت مخابرات تأمین کنند.

وی با بیان اینکه متأسفانه نه وزارت ارتباطات به تعهد خود عمل کرده و نه شرکت مخابرات، تأکید کرد: شبکه ملی اطلاعات برای ما از اهمیت بالایی برخوردار است و این موضوع حتما از طریق مجلس پیگیری خواهد شد.

نیکزاد اضافه کرد: دستور کار بعدی این نشست درباره  حل مشکلات کارگزاران مخابرات روستایی بود که با حضور دبیر کانون انجمن‌های صنفی کارگری کارگزاران مخابرات روستایی، مسئولان وزارت کار، وزارت ارتباطات و هیأت مدیره شرکت مخابرات برگزار شد که در سه حوزه مشکلات این عزیزان مورد بررسی قرار گرفت.

وی افزود: بخش نخست حق و حقوق کارگزاران مخابرات روستایی بود که از شهریورماه اعمال شده و جای تشکر دارد؛ بخش دوم مشکلات ایجاد شده در زمان واگذاری شرکت مخابرات بوده که پس از واگذاری شرکت مخابرات بیمه برخی از عزیزان کارگزاران مخابرات روستایی پرداخت نشده که نهایتا مقرر شد در قانون بودجه 1400 برای جبران این مهم ردیفی در نظر گرفته شود.

نایب رئیس مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: همچنین قرار بود برای بازه زمانی بین سال‌های 93 تا 99 مابه التفاوتی به کارگزاران مخابرات پرداخت شود که این رقم مورد اختلاف انجمن‌های صنفی کارگری کارگزاران مخابرات روستایی و شرکت مخابرات قرار داشت؛ نهایتا مقرر شد این مسئله نیز به کمیسیون اصل 90 مجلس ارجاع شود./

دعوای زرگری در وزارت ارتباطات

چهارشنبه, ۲۹ بهمن ۱۳۹۹، ۰۲:۴۶ ب.ظ | ۰ نظر

جواد جاویدنیا* - عمده خدمات مورد نیاز مردم در بحث خرید و آموزش مجازی و امثال آن در داخل کشور شکل گرفته و مورد نیاز مردم است و در این راستا در صورتی که شبکه ملی اطلاعات به معنای واقعی به صورت کامل شکل گرفته باشد، اینترنت باید از سرعت بالایی برخوردار باشد، ولی متاسفانه همان گونه که دولت در بحث سیاست خارجی، همه چیز را رها کرده

دبیر شورای عالی فضای مجازی از ارسال ابلاغیه به ۱۵ وزارتخانه و دستگاه اجرایی برای اعلام برنامه‌های مدنظر درخصوص پیاده‌سازی طرح کلان و سند معماری شبکه ملی اطلاعات خبر داد.

ابوالحسن فیروزآبادی در گفتگو با خبرنگار مهر، در خصوص آخرین وضعیت شبکه ملی اطلاعات با توجه به سند معماری و طرح کلان این شبکه که امسال در شورای عالی فضای مجازی به تصویب رسید، اظهار داشت: ما تا قبل از مصوبه سال جاری شورای عالی فضای مجازی که در آن سند طراحی و معماری کلان شبکه ملی اطلاعات به تصویب رسید، تمرکز خود را روی زیرساخت شبکه قرار داده بودیم. اما بعد از این مصوبه، وزارت ارتباطات پذیرفت که خدمات پایه نیز جزئی از وظایفش است و در مورد آن مسئولیت دارد.

وی ادامه داد: لذا هم اکنون در حال پیگیری هستیم که با کمک وزارت ارتباطات بتوانیم در حوزه خدمات پایه به نتایج خوبی برسیم؛ یکی از این خدمات پایه بحث پیام‌رسان‌ها و دیگری موضوع موتور جستجو بومی است که خبرهای خوبی در این حوزه در راه است و در آینده نزدیک شاهد خبرهای خوبی خواهیم بود.

دبیر شورای عالی فضای مجازی ارائه خدمات روی شبکه ملی اطلاعات را مقدم دانست و گفت: نکته دیگری که برای توسعه شبکه ملی اطلاعات در این سند مورد توجه قرار گرفته است مربوط به خدماتی می‌شود که هر یک از متولیان باید ارائه دهند تا استفاده از این شبکه، شکل مشخصی به خود بگیرد. اگر شبکه ملی اطلاعات را به یک جاده اصلی تشبیه کنیم ارائه خدمات مختلف از جمله راهداری و سیستم حمل و نقل عمومی از الزامات است. در سند طرح کلان شبکه ملی اطلاعات نیز ارائه خدمات کاربردی به عنوان الزامات دیده شده است.

فیروزآبادی افزود: مطابق با آنچه که از سند طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات استخراج شده است، حدود ۱۵ وزارتخانه، دستگاه و سازمان شناسایی شده‌اند که در این حوزه مسئولیت دارند. مأموریت‌های جدی این دستگاه‌ها برای پیاده سازی خدمات کاربردی شبکه ملی اطلاعات استخراج شده است. از جمله این مأموریت‌ها می‌توان به پیاده سازی نظام آموزشی فضای مجازی، نظام بانکداری الکترونیکی و نظام تولید و توزیع محتوای فضای مجازی اشاره کرد.

وی گفت: ما در مرکز ملی فضای مجازی برای این دستگاه‌ها ابلاغیه فرستاده‌ایم. از دستگاه‌های مسئول خواسته شده که نحوه تحقق مأموریت‌های خود مطابق با اهدافی که در سند معماری و طرح کلان شبکه ملی اطلاعات آورده شده را مشخص و برنامه‌هایشان را اعلام کنند.

رئیس مرکز ملی فضای مجازی با بیان اینکه جلسات توجیهی نیز با این دستگاه‌ها برگزار شده است، خاطرنشان کرد: امیدواریم در برنامه هفتم توسعه برنامه‌های مرتبط با پیاده سازی خدمات کاربردی شبکه ملی اطلاعات مشخص شود و در این صورت، شاهد این خواهیم بود که شبکه ملی اطلاعات با سرعت بیشتری توسعه پیدا می‌کند و ما به اهداف تعیین شده، خواهیم رسید.

وی در پاسخ به این سوال که آیا زیرساخت شبکه ملی اطلاعات تکمیل شده و اهداف مدنظر قابل قبول است، گفت: شبکه ملی راهی است که همیشه باید برقرار باشد. بارها این سوال از من پرسیده شده که این پروژه آیا تمام می‌شود؟ جواب، خیر است.

فیروزآبادی ادامه داد: اما اینکه آیا این پروژه در مرحله رضایت بخشی در حال حرکت است، پاسخ، بله است. ما در یک سال گذشته و با تلاشی که در همه حوزه‌ها صورت گرفت به یکباره توانستیم ۱۵ درصد ترافیک داخلی پهنای باند را افزایش دهیم. اگرچه مقدار زیادی از این افزایش مصرف، زاییده شرایط است.

وی گفت: با شیوع کرونا سامانه‌های الکترونیکی مانند سامانه جامع تجارت، سامانه بورس، سامانه‌های هویتی و بانکی، اقتصاد دیجیتال و آموزشی ایجاد شد و این مساله سبب شد که ما یکباره به تسریع در پیاده سازی شبکه ملی اطلاعات برسیم.

دبیر شورای عالی فضای مجازی افزود: وقتی پلتفرم آموزش مجازی «شاد» روی شبکه‌های داخلی مورد استفاده قرار گرفته، این طور تلقی می‌شود که شبکه ملی اطلاعات توسعه پیدا کرده است.

پیشرفت ۸۰ درصدی شبکه ملی اطلاعات صحت ندارد

دوشنبه, ۱۳ بهمن ۱۳۹۹، ۰۳:۱۹ ب.ظ | ۰ نظر

عضو شورای عالی فضای مجازی با بیان اینکه کسی مخالف توسعه پهنای باند داخل نیست، گفت: اغلب کارشناسان و کسانی که در مورد پهنای باند صحبت می‌کنند از توسعه پهنای باند و ترافیک داخلی حمایت می‌کنند.

رسول جلیلی در گفتگو با خبرنگار مهر، در خصوص ابهاماتی که در خصوص توسعه پهنای باند در کشور مطرح است، گفت: در تعبیر کلی، نیاز مردم به پهنای باندی است که با سرعت و کیفیت امکان دسترسی به خدمات مورد نیاز را فراهم کند. اما باید بین پهنای باند و ترافیک مبادله شونده در پهنای باند، تمایز قائل بود. چرا که ممکن است پهنای باند وجود داشته باشد اما ترافیکی در آن مبادله نشود.

وی با بیان اینکه عمده کشورهای مستقل و توسعه یافته برای خود شبکه ملی ایجاد کرده و تلاششان این است که هر کدام نیاز خود را در داخل کشور تأمین کنند، ادامه داد: چرا که لازم است پهنای باند برای دسترسی سازمانها، نهادهای عمومی، شرکت‌ها و مردم در داخل همان کشور، شهر و یا محله باشند و تلاش شود که این ترافیک در داخل آن منطقه و کشور به چرخش درآید. به این ترتیب دیگر نیازی نیست که ارتباط یک شهروند با شهروند دیگر از دروازه‌های کشور خارج و دوباره به سمت خود کاربر یا کاربر دیگری بازگردد.

عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی با ذکر این مثال که برای یک جستجو در خصوص خرید یک کالا در شهر مورد نظر کاربر، ترافیک کاربر نباید از پهنای باند آن شهر عبور کند، گفت: اگر خط مشی‌ها و سیاست‌ها منطبق با مصالح و حکمرانی کشور و نیز اقتصاد درون‌زای کشور تنظیم و بنا شده باشد، عملاً این ترافیک نباید از شبکه محلی و داخلی کشور رد شود.

جلیلی با اشاره به اینکه توقع این است که امکان ارتباط بین هر کاربر و هر ارائه دهنده سرویس به واسطه پهنای باند برقرار شود، ادامه داد: وقتی ارائه دهنده خدمت، داخل کشور باشد، ترافیک مورد نیاز نیز باید از پهنای باند داخل تأمین شود. برای مثال در شبکه شاد که همه استفاده کنندگان، منابع درسی و معلمان آن نیز داخل کشور هستند و همه تعاملات و تراکنش‌ها نیز در داخل است، دیگر نیازی به پهنای باند خارجی نداریم.

 

هیچکس مخالف توسعه پهنای باند و ترافیک داخلی نیست

وی گفت: اغلب کارشناسان و کسانی که در مورد پهنای باند صحبت می‌کنند از توسعه پهنای باند و ترافیک داخلی حمایت می‌کنند و هیچکس مخالف توسعه پهنای باند و ترافیک داخلی نیست. اما اختلاف نظر بر سر توسعه پهنای باند خارجی و توسعه ترافیک خارجی است.

عضو شورای عالی فضای مجازی خاطرنشان کرد: ظرف سالهای اخیر به جای اینکه نسبت ترافیک و پهنای باند داخلی ما نسبت به پهنای باند خارج به سمت ۹۰ به ۱۰ درصد میل کند، در جاهایی شاهد هستیم که این نسبت معکوس بوده است. مصرف پهنای باند و ترافیک خارجی ما سال قبل حدود ۷۰ درصد و مصرف پهنای باند داخلی حدود ۳۰ درصد بوده است. این به معنای وارد کردن، وابستگی، ارزبری و واگذاری حاکمیت کشور به دست صاحبان سکوهای خارجی است.

وی گفت: آنچه که عده قابل توجهی از کارشناسان با آن مخالفت دارند و آن را خلاف مصلحت دانسته و از آن به وابستگی تعبیر می‌کنند، همین پهنای باند خارجی است. منظور این نیست که پهنای باند خارجی را صفر کنیم و این بی معنا است چرا که برای یک سری از نیازهای پژوهشی، آموزشی، تجاری و بین المللی و بانکی به پهنای باند خارجی نیاز است. اما اتفاقی که هم اکنون در کشور رخ داده این است که برخی خدمات پیام رسانی، شبکه‌های اجتماعی و سرگرمی، توسط یک ارائه دهنده خدمت خارجی صورت می‌گیرد و استفاده مردم از این خدمات، مستلزم استفاده از پهنای باند خارجی شده است.

 

پهنای باند آنطور که در شأن و نیاز ملت است توسعه پیدا نکرده است

دکتر جلیلی تصریح کرد: اینجاست که کارشناسانی که داعیه استقلال کشور در فضای مجازی را دارند، نارضایتی خود را اعلام می‌کنند. اگر منظور آقای وزیر، سخنگوی دولت و رئیس جمهور از افزایش پهنای باند، پهنای باند داخلی است که دستشان درد نکند و حتی این گلایه هم وجود دارد که این پهنای باند آنطور که در شأن و نیاز ملت است با کیفیت مورد نیاز، توسعه پیدا نکرده است. ما توسعه را قبول داریم اما باید بازهم تلاش شود. اما فرمایش رئیس جمهور در جایی مورد انتقاد و ایراد است که منظور ایشان پهنای باند خارجی باشد. این ضد افتخار است.

وی اظهار داشت: هرچه نسبت مصرف پهنای باند خارجی به داخلی افزایش پیدا کند این به معنای وابستگی بیشتر و ذلت کشور است و باعث حاکمیت کسانی می‌شود که خارج از کشور به ما خدمت می‌دهند و برای ما پهنای باند تولید کرده و آن را به ما می‌فروشند.

 

تأکید رهبری بر استقلال در فضای مجازی

عضو شورای عالی فضای مجازی در پاسخ به این سوال که آیا در سیاست‌های کلی مدنظر و مصوبات شورای عالی فضای مجازی برای توسعه پهنای باند سیاستگذاری شده است، گفت: بحث این بوده که اولویت قطعی با توسعه پهنای باند داخل باشد و دلیلش نیز این بوده که رهبری تاکید بر فراهم شدن استقلال در فضای مجازی و کاهش وابستگی‌ها داشتند. دستور کلی و مصوبات شورای عالی فضای مجازی نیز اولویت پهنای باند داخلی نسبت به پهنای باند خارجی بوده است.

وی ادامه داد: ایرادی که یک سری کارشناسان می‌گیرند این است که ظرف دو سال اخیر نسبت پهنای باند خارجی به داخلی با شیب زیادی افزوده شده است. این را مرکز ملی فضای مجازی نیز تأیید می‌کند. اگرچه طی ماههای اخیر این شیب به نسبت کمتر شده است اما ظرف نیمه دوم سال ۹۸ و نیمه اول سال ۹۹ شتاب ما در افزایش پهنای باند خارجی، خلاف مصالح، رویه‌ها و سیاست‌های شورای عالی فضای مجازی بوده است.

دکتر جلیلی در خصوص ادعای برخی مسئولان نسبت به پیشی گرفتن مجموع پهنای باند پیام رسان های داخلی نسبت به پیام رسان های خارجی گفت: مصرف پهنای باند در پیام رسان های خارجی بسیار بیشتر از مصرف پهنای باند پیام رسان های داخلی است و پیشی گرفتن پیام رسان های داخلی در این زمینه با هر سنجه‌ای غلط است.

 

پیشرفت کلی پروژه شبکه ملی اطلاعات به طور قطع ۸۰ درصد نیست

عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی در خصوص ارزیابی مرکز ملی فضای مجازی از ادعای پیشرفت ۸۰ درصدی شبکه ملی اطلاعات، گفت: پیشرفت پروژه شبکه ملی اطلاعات به طور قطع ۸۰ درصد نیست و از مرکز ملی فضای مجازی نیز این عدد را نشنیده ام و حتی به نسبت خیلی کمتر از این بوده است. عدد ۸۰ درصد در مقطعی ادعای وزیر ارتباطات بود که از سوی مرکز ملی فضای مجازی رد شد.

وی گفت: پیشرفت زیرساخت‌های ارتباطی در شبکه ملی اطلاعات بیشتر از زیرساخت‌های اطلاعاتی است و همچنین پیشرفت زیرساخت‌های اطلاعاتی این شبکه از زیرساخت خدمات پایه کاربردی آن بیشتر است. ممکن است که در حد زیرساخت ارتباطی، پیشرفت ۸۰ درصدی داشتیم اما آن ۸۰ درصد به معنای پیشرفت در کل شبکه ملی اطلاعات نیست.

این عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف خاطرنشان کرد: زیرساخت ارتباطی چه فایده‌ای دارد زمانی که پیام رسان و شبکه اجتماعی ما اینستاگرام است. این به معنای تحقق اهداف شبکه ملی اطلاعات نیست. ما جاده‌های خودمان را در اختیار بسته‌های دیتای ارائه دهندگان خارجی قرار داده ایم. این ترافیک داخلی محسوب نمی‌شود. حتی اگر این داده‌ها در فیبرهای ما مبادله شوند، بازهم ترافیک خارجی است و حاکمیت آن در اختیار سرویس دهنده خارجی است و فقط مشترکان ما برای این بسته‌ها تعرفه خارجی پرداخت می‌کنند.

 

تکلیف توسعه پهنای باند داخلی معلوم و مشخص است

جلیلی با اشاره به تاکید پیوست حکم اعضای شورای عالی فضای مجازی در مورد توسعه شبکه ملی اطلاعات به جای توسعه پهنای باند خارجی گفت: در برهه‌ای از زمان ترافیک پهنای باند خارجی ما به دلیل اینکه کاربران ایرانی به هر ترتیبی به سمت خدمات خارجی سوق پیدا کردند، افزایش یافت و وزارت ارتباطات نیز پهنای باند را وارد می‌کرد و به مردم فروخت. هم اکنون اما تکلیف توسعه پهنای باند داخلی معلوم و مشخص است و ابهامی روی آن نیست. همه نیز می‌دانند که افزایش پهنای باند خارجی، خارج از مصلحت کشور اتفاق افتاده است.

جلسه بررسی چالش های شبکه ملی اطلاعات در مرکز پژوهش های مجلس با حضور دکتر سیاهکلی نماینده مجلس، قائم مقام مرکز پژوهش های مجلس و نمایندگان دستگاه های مرتبط برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، چهارمین نشست استماع نخبگانی با موضوع بررسی چالش‌های شبکه ملی اطلاعات با حضور عطالله رفیعی آتانی قائم مقام، امیررضا شاهانی معاون پژوهش‌های زیربنایی و امور تولیدی، جلیل محبی معاون پژوهش‌های حقوقی و سیاسی مرکز پژوهش‌های مجلس و کارشناسان و مسئولان این حوزه در محل مرکز پژوهش‌های مجلس برگزار شد.

عطالله رفیعی آتانی در این نشست با بیان اینکه هر فردی از حوزه دانشی متفاوت خود به موضوع شبکه ملی اطلاعات و فضای مجازی نگاه می‌کند، گفت: همین امر باعث ناهماهنگی و به نوعی آشفتگی در اظهارنظرها در این زمینه می‌شود.

قائم مقام مرکز پژوهش‌های مجلس با بیان اینکه اغتشاش مفهومی در حوزه شبکه ملی اطلاعات،‌ جمع بندی و رسیدن به یک مسیر مشخص در این زمینه را سخت می کند بیان داشت: چارچوب نظری و ابعاد تئوریک مسئله راهبرد ما در زمینه فضای مجازی و شبکه ملی اطلاعات مشخص نیست. در واقع ادبیات فاخر سیاستگذاری در این زمینه نداریم.
باید کمیسیون فضای مجازی در مجلس تشکیل شود

لطف الله سیاهکلی نماینده مجلس هم در این نشست به ارائه نظرات خود پرداخت.

وی با بیان اینکه شبکه ملی اطلاعات از دغدغه های قدیمی فعالان این عرصه است، گفت: دولت‌ها قصدی برای راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات ندارند چون دولت‌ها رادیو و تلویزیون ندارند بنابراین اینترنت را به عنوان یک ابزار نمی‌خواهند از دست بدهند.

وی در مورد الزامات عملیاتی شدن شبکه ملی اطلاعات هم گفت: ما در شبکه ملی اطلاعات جایی برای مردم و بخش خصوصی تعریف نکردیم و نقشی به اینها ندادیم و فقط همه مسائل را معطوف به وزارت ارتباطات کردیم که این امر باعث کندی کار شده است.

وی با بیان اینکه کمیسیون فضای مجازی در مجلس باید تشکیل شود، گفت: برخی دوستان در ابتدای مجلس به دنبال تشکیل کمیسیون ویژه فضای مجازی رفتند که در صحن رای نیاورد و فراموش شد. اگر می‌خواهیم بحث شبکه ملی اطلاعات جلو برود باید جایگاه آن در مجلس مشخص باشد.

این نماینده مجلس با بیان اینکه ما در زمینه فضای مجازی قانون نداریم، افزود: در این حوزه فقط دو قانون داریم که قوانین هم در حوزه برخورد با جرایم یارانه ای است. باید تعیین تکلیف شود که وظیفه ارگان ها و نهادهای مختلف در راه اندازی شبکه ملی اطلاعات چیست و چرا نهادها تکلیف خود را در این زمینه به درستی انجام نمی دهند. چرا دولت الکترونیک تحقق پیدا نکرده و کدام نهادها در این زمینه کوتاهی کردند.

وی همچنین با اشاره به ضرورت به روز رسانی قوانین در حوزه فضای مجازی، گفت: در حال حاضر قوانین ما در این زمینه ناقص است به عنوان مثال برای فردی که فیلمی در یک شبکه اجتماعی فیلمی آپلود می‌کند مسئولیتی تعیین نشده که باید این خلا ها رفع شود.

 

از ساختار به ساختار پناه نبریم
جلیل محبی هم در این نشست با اشاره به دلیل تشکیل شورای عالی فضای مجازی، گفت: تشکیل کمیسیون فضای مجازی در مجلس مشکلی را حل نخواهد کرد و فقط در ورطه نهادسازی خواهیم افتاد.

معاون پژوهش‌های سیاسی و حقوقی مرکز پژوهش‌های مجلس ادامه داد: از ساختار نباید به ساختار پناه ببریم و در هیچ کجای دنیا هم اینگونه نیست و باید از ظرفیت شورای عالی فضای مجازی به خوبی استفاده کنیم.

 

ضعف دولت الکترونیک در همه مشکلات مشهود است
امیررضا شاهانی هم با اشاره به برگزاری جلسات استماع نخبگانی توسط ریاست مرکز پژوهش‌های مجلس، در مورد فلسفه این جلسات گفت: در این جلسات مسائل اصلی هر حوزه به بحث گذاشته می‌شود تا نظرات و سخنان نخبگان و متخصصان آن حوزه شنیده شده سپس با جمع‌بندی کارشناسی، اقدامات مرکز پژوهش‌ها و مجلس هدایت شود.

وی ادامه داد: همچنین با رسانه‌ای شدن مباحث مرتبط با شورای عالی فضای مجازی می‌توان به گفتمان‌سازی در سطح جامعه برای حل کارشناسی و عقلانی مشکلات این بخش کمک کرد.

شاهانی با اشاره به تجربیات حوزه کاری خود، بیان داشت: هر جا با مشکل و معضلی مواجه هستیم ضعف دولت الکترونیک و شبکه ملی اطلاعات را در آن حوزه مشاهده می‌کنیم.

معاون پژوهش‌های زیربنایی و امور تولیدی مرکز پژوهش‌های مجلس ادامه داد: دولت الکترونیک باعث شفافیت اطلاعات و افزایش نظارت بر امور می‌شود که اتفاقا یکی از کارکردهای اصلی مجلس هم نظارت بر اجرای قانون است. واقعیت این است که اگر نظارت مجلس به خوبی محقق نشده یکی از دلال این امر نبود دولت الکترونیک است.

شاهانی همچنین با طرح این پرسش که در حوزه شبکه ملی اطلاعات و دولت الکترونیک به چه قوانینی نیاز داریم، گفت: همزمان 4 طرح در مجلس در این زمینه اعلام وصول شده که این طرح ها توسط مرکز پژوهش‌های مجلس در حال بررسی است.

معاون پژوهش های زیر بنایی و امور تولیدی مرکز پژوهش‌های مجلس با اشاره به سرعت تحولات در حوزه فناوری اطلاعات، گفت: با توجه به سرعت تحولات باید بحث آینده نگاری مورد توجه قرار گیرد. همچنین در این حوزه داخلی سازی قطعات هم باید در دستور کار نهادهای باشد.

 

بستر عملیاتی شبکه ملی اطلاعات مشخص نیست
مهدی امینینان مدیر گروه فناوری اطلاعات مرکز پژوهش‌های مجلس هم در این نشست با اشاره به اینکه شبکه ملی اطلاعات در سال 90 و در برنامه پنجم توسعه ابلاغ شد و در شهریور سال 99 هم طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات توسط شورای عالی فضای مجازی آماده شد، گفت: چالش‌های مهمی در حوزه فضای مجازی و شبکه ملی اطلاعات وجود دارد.

وی ادامه داد: هنوز قوانین این حوزه مشخص نشده و معلوم نیست بستر عملیاتی شبکه ملی اطلاعات چیست؟ همچنین گزارشات دقیق در مورد پیشرفت کار وجود ندارد.

امینیان سپس به پروژه‌های راهبردی ذیل شبکه ملی اطلاعات اشاره کرد و بیان داشت: پیام رسان داخلی، موتور جستجو و همچنین داخلی سازی تجهیزات از جمله راهبردهای طراحی شده است.

 

قوانین حوزه فضای مجازی در بودجه نویسی مورد توجه قرار نمی گیرد
مهدی امیری نماینده معاونت فضای مجازی دادستانی کل کشور هم در این نشست با بیان اینکه مسئله شبکه ملی اطلاعات و فضای مجازی بحث گسترده و دارای ابعاد مختلف است و در یک جلسه نمی‌توان در مورد آن به جمع‌بندی رسید، گفت: با توجه به خلا قانون در زمینه فضای مجازی نمایندگان می‌توانند از ظرفیت اصل 85 قانون اساسی برای رفع این خلا استفاده کند.

وی با اشاره به قانون جرایم یارانه ای و قانون تجارت الکترونیک که در ده سال پیش تصویب شده اند، گفت: مسئله دیگر بحث بودجه و قوانین برنامه است در این دو حوزه کلان مجلس می‌تواند حضور موثری داشته باشند. چرا که در حال حاضر ما در حوزه فضای مجازی برنامه می‌نویسم اما در قانون بودجه نویسی این قوانین را رعایت نمی‌کنیم و عملا طرح‌ها روی کاغذ باقی می‌ماند.

وی مسئله بعدی را اولویت بخشی به کلان پروژه‌ها دانست و ادامه داد: کلان پروژه‌ها در کوتاه مدت جواب نمی‌دهند بنابراین باید در این زمینه اولویت‌بندی داشته باشیم. همچنین مسئله بعدی این است که ضمانت اجرا برای تصمیمات مرکز ملی و شورای عالی فضای مجازی باید پیش‌بینی شود.

 

دچار مشکل نبود وحدت فرماندهی هستیم
کمال محامد پور عضو هیات علمی دانشگاه خواجه نصیر هم در این نشست با بیان اینکه چین و روسیه بعد از ما شبکه ملی اطلاعات را شروع کردند و به نتیجه رسیدند ولی ما هنوز درجا می‌زنیم، گفت: ما نه سال قبل شروع کردیم اما هنوز کارهای زیادی انجام نشده است اگر پذیرفتیم که شورای عالی فضای مجازی باید در این حوزه سیاستگذاری کند باید اقدامات این شورا علمیاتی شود.

وی با بیان اینکه مشکل ما نبود وحدت فرماندهی است است، بیان داشت: نسبت مصوبات مجلس با تصمیمات شورای عالی فضای مجازی مشخص نیست. قوه مقننه باید پشت این مصوبات قرار بگیرد.

وی ادامه داد: همه تلاش‌ها باید معطوف به سه نکته وحدت، مدیریت و پکپارچه سازی در عملکرد نهادهای مختلف و همچنین تقسیم وظایف بین نهادهای مختلف همراه با نظارت و پایش باشد و همچنین تصویب قوانین جدید نباید منجر به نهادسازی مجدد شود.

 

پیشرفت خوبی در شبکه ملی اطلاعات داشتیم
رسول جلیلی عضو شورای عالی فضای مجازی هم از دیگر حاضرانی بود که در این نشست نظرات خود را بیان کرد.

وی با بیان اینکه با در نظر گرفتن همه امکانات و همچنین محدودیت‌ها، شبکه ملی اطلاعات در وضعیت مطلوب جلو رفته است، گفت: بیشتر اقدامات در این حوزه اجرایی است.

وی با تاکید بر این نکته که مرکز پژوهش‌های مجلس باید 4 طرح مطروحه در زمینه فضای مجازی و شبکه ملی اطلاعات را تبدیل به یک طرح اولیه قوی کند، بیان داشت: اقدامات خوبی برای فضای مجازی انجام شده و طرح‌های خوبی هم در این زمینه آماده شده اما برخی می‌خواهند به خاطر یک اشکال کوچک کل طرح را منتفی کنند.

وی با اشاره به اینکه با موضوعات جدیدی مثل اینترنت رمزگذاری شده، اینترنت ماهواری و مسائل دیگر مواجه هستیم، گفت: از امروز باید برای این مسائل قانونگذاری و تنظیم‌گری انجام دهیم تا دچار مشکل و آشفتگی نشویم.

وی در مورد رابطه مجلس و شورای عالی فضای مجازی هم گفت: در این زمینه پیش‌نویسی آماده شد که رابطه مجلس و شورای عالی فضای مجازی را مشخص می‌کند.

 

مسئولان شناختی از فضای مجازی و شبکه ملی اطلاعات ندارند
محمد شریف خانی عضو هیات علمی دانشگاه شریف هم در این نشست با بیان اینکه مجلس در زمینه شورای عالی فضای مجازی می‌تواند اقدام جدی انجام دهد، گفت: مسئله مهم تفکیک کارهایی است که حاکمیت و بخشی خصوصی در این زمینه باید انجام دهند. برخی اقدامات را که لزوم ندارد دولت انجام دهد باید به بخش خصوصی واگذار کنیم. مثل موتور جستجو که بخش خصوصی می‌تواند آن را به سرانجام رساند.

وی با بیان اینکه برای کمک گرفتن از بخش خصوصی نیازمند تسهیل‌گری و قوانین موثر هستیم، افزود: نکته دیگر عدم شناخت مسئولان از فضای مجازی و شبکه ملی اطلاعات است که مانع شکل گیری زیست بوم مدنظر شده است.

 

در حوزه فنی هم دچار چالش هستیم
حسین نوری خواه مدرس دانشگاه هم در این نشست گفت: در فضای مجازی کشور بزرگترین مشکل ما این است که خودمان دچار تناقض هستیم. دوگانگی بین مسئولان وجود دارد. یک طیف دغدغه افزایش پهنای باند دارد و طیف دیگر به گونه ای متفاوت فکر می کند. هنوز هدف گذاری ما مشخص نیست.

وی با بیان اینکه در حوزه فنی هم دچار چالش هستیم گفت: در حال حاضر با به روز شدن شکل تکنولوژی مواجه هستیم اما همچنان ما در مسیرهای قدیمی مانده‌ایم. به عنوان مثال مسئله فیلترینگ هوشمند را مطرح می‌کنیم در حالی که اصلا این مسئله قابل انجام نیست.

 

برنامه پیشرفت شبکه ملی اطلاعات تا 1404 تدوین شده است
مهدی کریمی معاون توسعه و مدیریت شبکه ملی اطلاعات سازمان فناوری اطلاعات هم در این نشست با بیان اینکه بین شبکه ملی اطلاعات و فضای مجازی باید تفاوت قائل شویم بیان داشت: برنامه مشخص برای شبکه ملی اطلاعات تا 1404 تعریف کرده‌ایم که کلان پروژه‌های این برنامه به شرح توسعه و تکمیل زیر ساخت های ارتباطی، توسعه و تکمیل زیرساخت‌های فنی، توسعه و تکمیل خدمات شبکه، بحث مزیتی بخشی به محتوای داخلی، استقلال و مدیریت یکپارچه بومی‌سازی پایداری سازی و در نهایت امنیت شبکه ملی اطلاعات است.

وی ادامه داد: در حوزه سالم‌سازی امنیتی برنامه‌ای آماده و مضصوب شده است. بنابراین ما از مرحله اولیه شبکه ملی اطلاعات عبور کردیم. در حال حاضر تعیین بودجه و امکانات ضروری است.

 

تکلیف حکمرانی در فضای مجازی مشخص نیست
سید علیرضا آل داود مدیر راهبردی سازمان فضای مجازی بسیج هم در این نشست با بیان اینکه تکلیف ما در حوزه حکمرانی در فضای مجازی مشخص نیست، گفت: در ابتدا باید تعریف شود که پیوست رسانه اقدامات فنی ما در شبکه ملی اطلاعات چست؟ اگر پیوست رسانه‌ای نداشته باشیم با تغییر ذائقه مردم نمی‌توانیم اقدامات خود را به پیش ببریم.

وی ادامه داد: مشخص نیست برای اعتماد سازی در بین افکار عمومی برای استفاده از پلتفرم های داخلی قرار است چه اقداماتی انجام دهیم.

 

باید به تولید محتوا توجه کنیم
علی نیک نفس معاون فنی پلیس فتا هم در این نشست از ضرورت محتوا سخن گفت و بیان داشت: تولید محتوا ضروری است چرا که امکانات فنی بدون محتوا مشکل گشا نخواهند بود.

وی با اشاره به سرعت تحولات گفت: تاخیر در این زمینه به کشور ضربه می زند ما با پدیده‌ای مثل اینترنت ماهواره ای مواجه هستیم که بخش زیادی از پیش‌بینی‌های ما از بین می‌برد. همچنین مسئله بعدی وحدت فرماندهی و به صورت قرارگاهی است تا تصمیمات سریع اتخاذ شود. نکته بعدی هم ضمانت اجرای مصوبات شورای عالی فضای مجازی است.

 

متولی فضای مجازی در کشور مشخص نیست

ابوالفضل روحانی معاون فناوری مرکز ملی فضای ملی مجازی هم در این نشست بیان داشت: مشخص نیست متولی فضای مجازی در کشور کیست و چه کسی باید پاسخگو باشد. در شورای عالی تمام مجموعه ها حضور دارند اما تصمیمات این شورای روی کاغذ می‌ماند.

وی با بیان اینکه امکانات باید در اختیار مجری شبکه ملی اطلاعات قرار گیرد، گفت: پیشنهاد کرده‌ایم تا در لایحه بودجه سال آینده ردیف مشخصی برای شبکه ملی اطلاعات پیش بینی شود.

گفتنی است در انتهای این نشست مقرر شد تا ادامه این بررسی‌ها تا حصول به نتیجه نهایی ادامه پیدا کند.

عباس پورخصالیان - امروزه، در قیمتگذاری اقلام دارایی های استارت آپ ها و شرکت های موجود، یک قلم از دارایی های آنها دارد حائز اهمیت خاص و موضوع نظریه پردازی حقوقی می شود: ارزشیابی اقلامِ intangible یا قیمتگذاری دارایی های نامحسوس و غیر قابل لمس؛ اقلامی که مجموعۀ آنها در حوزۀ مدیریت مالکیت معنوی شرکت ها، مورد بحث قرار می گیرد. 

سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی به حضور رییس پلیس فتا در جلسه این کمیسیون اشاره کرد و گفت: رییس پلیس فتا تاکید داشت شبکه های اجتماعی ای که سرورهای آن در خارج از کشور است این ظرفیت را دارند که به بستری برای جرائم سایبری تبدیل شوند.

ایوالفضل عمویی در گفت و گو با ایسنا در توضیح جلسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی گفت: جلسه روز گذشته کمیسیون امنیت ملی با حضور سردار وحید مجید رئیس پلیس فتا برگزار شد که گزارشی از تهدیدات موجود در فضای مجازی در دو بعد محتوایی و فنی ارائه کرد.

وی افزود: سردا مجید تاکید داشت شبکه های اجتماعی ای که سرورهای آن در خارج از کشور است این ظرفیت را دارند که به بستری برای جرائم سایبری تبدیل شوند لذا با تاکید بر لزوم تقویت شبکه ملی اطلاعات به این نکته اشاره شد که در شبکه ملی اطلاعات دو هدف حفاظت از داده های ایرانیان و همین طور حاکمیت ملی بر فضای مجازی داخلی با هدف مقابله با جرائم در محیط سایبر دنبال می شود.

عمویی ادامه داد: رئیس پلیس فتا گزارشی از تنوع جرائم سایبری و روند مقابله با این جرائم در پلیس فتا ارائه کرد که حاکی از موفقیت در موارد مختلفی از کشف جرم و مقابله با مجرمین بود. بر اساس این گزارش با بهره گیری از رمز پویا در تراکنش های مالی، شاهد کاهش چشمگیر فیشینگ و تخلیه حسابهای بانکی در فضای مجازی بوده ایم.

وی در پایان گفت که اعضای کمیسیون نیز بر ضرورت تقویت حکمرانی ملی در فضای مجازی و ارتقای سواد رسانه ای در جامعه تاکید کردند.

وزیر ارتباطات در تمام اظهارنظرهایش در خصوص مدیریت فضای مجازی، نقش منجی را بازی می‌کند. اما بررسی عملکرد او از قبل از آغاز تصدی وزارت نشان می‌دهد فیلترینگ، خروجی عملکرد ضعیف او در کلیدی‌ترین وظایف وزارت ارتباطات است.

فارس- سیده راضیه حسینی: تا صحبت از فیلترینگ می‌شود، محمدجواد آذری جهرمی یک جمله ثابت دارد؛ «وزارت ارتباطات متولی فیلترینگ نیست». به این شکل هم از خودش سلب مسئولیت می‌کند و هم ماجرا را گردن سایر نهادها می‌اندازد. اما او در این اظهارنظرها یک نکته مهم را عمدا نادیده می‌گیرد؛ اینکه اگر تهدیدهای ناشی از رهاشدگی فضای مجازی را نمی‌شود با اقدامات ایجابی مدیریت کرد، علتش عملکرد ضعیف وزارت ارتباطات است؛ عملکرد ضعیفی که از کوتاهی در زیرساخت‌های ملی را شامل می‌شود تا عدم حمایت از شبکه‌های اجتماعی و پیامرسان‌های بومی و ارائه خدمات ویژه به شبکه‌های اجتماعی خارجی. در واقع فیلترینگ، خروجی مسیری است که آذری جهرمی در طول سال‌های مسئولیت در وزارت ارتباطات و حتی قبل از آن در پیش گرفته است.

 

وظیفه وزارت ارتباطات طبق اسناد بالادستی چیست؟

وزارت ارتباطات طبق سند شبکه ملی اطلاعات در برنامه پنجم توسعه، موظف شده است شبکه‌ای شامل زیرساخت‌های ارتباطی با مدیریت مستقل کاملاً داخلی و با امکان عرضه انواع محتوا و خدمات ارتباطی سراسری برای مردم با تضمین کیفیت را تأمین کند. یعنی شبکه‌ای که در عین اتصال به شبکه جهانی اینترنت، این امکان را فراهم کند که سرویس‌دهندگان داخلی در بخش‌های مختلف، با سرعت و کیفیت بالا به مردم خدمات دهند و مردم نیز برای استفاده از این سرویس‌دهندگان نیازی به صرف هزینه‌های کلان استفاده از اینترنت بین‌الملل نداشته باشند.

اما یکی از مهمترین مصداق‌هایی که این سند بالادستی به‌صورت گسترده نقض شد و مردم دچار آسیب جدی شدند، به بحث پیام‌رسان‌ها و مشخصا تلگرام برمی‌گردد. مسیری که دولت با نمایندگی آذری جهرمی طی کرد و در نهایت به تهدیدی تبدیل شد که کشور را به نقطه ناگزیر فیلترینگ رساند.

 

تلگرام گیت، کلاه گشادی که سر دولت رفت

 تلگرام که فعالیتش را در کشور شروع کرد، دولت به جای اینکه متوجه آسیب‌های آتی یک پیامرسان خارجی باشد، وارد مذاکره با این پیامرسان شد؛  آذری جهرمی هنوز وزیر نشده بود که در سال 94 به‌عنوان نماینده دولت جلسه‌ای با دوروف مدیر این پیامرسان داشت. مذاکراتی که حتی با وجود سوال رسمی نمایندگان مردم، هیچ‌گاه مفادش شفاف نشد. بعد از این جلسه بود که سرویس‌های ویژه‌ای برای گسترش هرچه بیشتر تلگرام در اختیار آن قرار گرفت؛ شبکه‌های توزیع محتوا (CDN) برای بالارفتن سرعت انتقال محتوا در اختیار این پیامرسان قرار داد و عملا آن را به پیامرسان اول کشور تبدیل کرد

این سرویس‌دهی ویژه به تلگرام همچنان در دوران تصدی وزارت ارتباطات توسط آذری جهرمی ادامه پیدا کرد و تعداد کاربران ایرانی در تلگرام به چهل میلیون رسید. عددی که در هیچ‌جای دنیا حتی خود روسیه سابقه نداشت. آذری جهرمی یک نکته ساده را در مذاکره با مالک تلگرام متوجه نشده بود؛ اینکه وقتی با حمایت‌های ویژه دولتی یک پیامرسان به جزئی از زندگی مردم یک کشور تبدیل شود، قدرتی پیدا می‌کند مثل آب‌خوردن می‌تواند زیر همه تعهداتش بزند و آنجا دیگر کاری از کسی بر نمی‌آید. تمام اطلاعات این چهل میلیون ایرانی به سرورهایی خارج از کشور منتقل می‌شد و این از نظر صاحبنظران یک تهدید جدی بود؛ علاوه برآن کانال‌های فروش اسلحه، ترویج خشونت و حامیان تروریست‌ها به راحتی در آن فعالیت می‌کردند و صاحبان تلگرام برای بستن این کانال‌های آسیب‌رسان طبق قوانین معمول شبکه‌های اجتماعی، هیچ همکاری با مسئولان ایرانی نداشتند.

عدم تعهد تلگرام در برخورد با محتواهای آسیب‌رسان،  محدود به ایران نبود و حتی صدای بقیه کشورها را هم درآورده بود. «ترزا می» نخست‌وزیر وقت انگلیس در اجلاس داووس 2018 گفت شرکت‌ها نمی‌توانند صرفاً تماشاگر باشند وقتی می‌بینند عده‌ای از پلت‌فرم آنها برای ترویج «کودک‌آزاری، برده‌داری مدرن یا گسترش تروریسم و محتوای افراط‌گرایانه» بهره می‌گیرند. وی مشخصاً به تلگرام اشاره کرد و آن را «خانه تبهکاران و تروریست‌ها» خواند. او گفت این پلت‌فرم های کوچکتر باید اصلاحاتی را صورت دهند و تهدید کرد در غیر این صورت به عنوان «پلت‌فرم تروریست‌ها و اپلیکیشن کودک‌آزاران» معروف خواهند شد.

 

ضعف عملکردی که به فیلترینگ ختم شد

همزمان با حمایت جدی وزارت ارتباطات از تلگرام، هیچ اقدام موثری برای ایجاد یک پیامرسان بومی شکل نگرفت؛ به‌عنوان فضایی که کاربران بتوانند با هزینه بسیار کمتر در آن فعالیت داشته باشند و این آسیب‌ها و تهدیدهای جدی را نداشته باشد. او هیچ‌وقت پیامرسان‌های بومی را مانند سرویس‌دهندگان دیگر در اکوسیستم استارت‌آپی خودش نپذیرفت.

در نهایت پیام‌رسان‌هایی بومی که در کشور توسط نهادهای مختلف ساخته شدند، هم از نظر فنی و هم از نظر زیرساخت، توانایی رقابت با تلگرام را پیدا نکردند و اصولا این مسأله حیاتی برای وزارت ارتباطات موضوعیت نداشت. همه این کوتاهی‌ها باعث شد تنها گزینه‌ای که برای مدیریت تهدیدها در پیش روی متولیان فضای مجازی باقی بماند، فیلتر تلگرام باشد. اقدام سلبی که هزینه‌های زیادی داشت و در صورت تدبیر وزارت ارتباطات می‌توانست جایش را به یک اقدام ایجابی بدهد و حتی می‌توانست از ابتدا اصولا موضوعیت پیدا نکند؛ اگر به سادگی آینده مذاکره با تلگرام و دادن امتیازهای متعدد را پیش‌بینی می‌کردند.

 

وقتی مسئول وضع فعلی در نقش منجی ظاهر می‌شود

بعد از فیلتر تلگرام نیز علاوه بر بی‌تدبیری صورت گرفته در ارائه چند پیامرسان همزمان، باز هم شاهد کارشکنی‌ها و عدم حمایت وزارت ارتباطات از پیامرسان‌های موجود بودیم. تا جایی که برخی از مدیران این پیام‌رسان‌ها گلایه داشتند که حتی رک‌های سرور در برخی دیتاسنترهای مهم از این پیامرسان‌ها گرفته شده و به برخی پوسته‌هایی که عملا بر محور تلگرام فعالیت داشتند، اختصاص پیدا کرده است.

همه این‌ها باعث شد فیلترینگ در مدیریت تهدیدهای ناشی از ضعف عملکرد وزارت ارتباطات موفق نباشد. فیلترینگ، به تنهایی نه مثبت و نه منفی؛ یک راهکار است که باید در جایی منطقی به کار گرفته شود. اشکال اصلی در هزینه‌هایی که فیلتر تلگرام به همراه داشت، مسیری بود که در نتیجه عملکرد آذری جهرمی به فیلترینگ ختم شد.  حالا او می‌گوید «نمی‌دانم چرا تلگرام در کشور هنوز فیلتر است(!) این فرآیند از دید من منطقی نیست. وظیفه دارم پیگیری کنم و پیگیری هم خواهم کرد. ولی وقتی سیکل تصمیم‌گیری جای دیگری است و به من و هر وزیر دیگر ارتباطی ندارد چه بگویم. بارها گفته‌ام مسئول فیلترینگ در کشور کمیته تعیین مصادیق و دستگاه قضایی است.»   وزیر ارتباطات در این اظهارنظرها به جای آنکه در قبال این مسیر طی شده و مخصوصا بی‌تدبیری و ناکارآمدی که در مذاکره با مدیران تلگرام، پاسخگو باشد با یک فرار رو به جلو خودش را در نقش منجی نشان می‌دهد.آیا جهرمی واقعا نمی‌داند چرا تلگرام هنوز فیلتر است؟

 

تکرار همان اشتباه این بار در قبال اینستاگرام

اما تجربه اشتباه تلگرام باز هم در حال تکرار است؛ وزیر ارتباطات جمهوری اسلامی در واکنش به گزارش یک بازی فوتبال در صفحه اینستاگرام فارسی کنفدراسیون فوتبال آسیا، تلویحا می‌گوید از اینستاگرام برای پخش بدون مشکل این گزارش حمایت می‌کند.

اینستاگرام از زمان ترور سردار سلیمانی، قدم به قدم با سیاست تروریستی آمریکا همراهی کرد و هرنوع عکس و اسم سردار را با اخطارهای صریح حذف کرده و بسیاری از صفحات قدیمی کاربران سرشناس ایرانی را بابت درج عکس سردار به‌طور کامل بسته است. حالا وزیر ارتباطات جمهوری اسلامی به فکر دادن بخش بیشتری از پهنای باند کشور به این شبکه اجتماعی به بهانه گزارش یک مسابقه فوتبال است. تناقضی عجیب که انتقادات زیادی را به همراه داشت.

 

تمرکز بر سیم‌کشی و دکل به جای شبکه‌ای منسجم و پر سرعت 

بالارفتن سرعت اینترنت کشور، یک نیاز ضروری و یک خواسته عمومی است و مخصوصا این روزها که بسیاری از کارها و خدمات در فضای مجازی صورت می‌گیرد. اما وزیر ارتباطات در همین مقوله نیز با بی‌توجهی به مزایا و ضرورت‌های ایجاد زیرساخت‎های حیاتی و منسجم برای شبکه ملی اطلاعات، صرفا بر توسعه کابل و دکل و سیم‌کشی تمرکز کرده است. این در حالی است که طبق تجربه موفق سایر کشورها مانند کره جنوبی، بهترین مسیر برای بالارفتن سرعت شبکه ارتباطی کشور و افزایش کیفیت خدمات اینترنت جهانی، توسعه شبکه ملی اطلاعات است  که از همین نقطه جلوی بسیاری از آسیب‌های آتی را می‌گیرد و طبیعتا دوباره کشور را در مسیر ناگزیر فیلتر قرار نمی‌دهد.

 

در ایجاد شبکه ملی اطلاعات چه اتفاقی باید بیفتد؟

مطابق تعریف صحیح شبکه ملی اطلاعات، یکی از مسائل مهم، ایجاد زیرساخت اطلاعاتی در ذیل این شبکه است این شبکه ظرفیت لازم برای «نگهداری و تبادل امن اطلاعات داخلی در کشور به‌منظور توسعه خدمات الکترونیکی» و «دسترسی به اینترنت» از طریق بستر ارتباطی باند پهن سراسری برای کاربران خانگی، کسب‌وکارها و دستگاه‌های اجرایی را فراهم می‌کند

به بیان دیگر به گفته کارشناسان زیرساخت فضای مجازی کشور باید شبکه ملی اطلاعات باشد که دارای دو زیرساخت ارتباطی و اطلاعاتی است. زیرساخت اطلاعاتی برای خدمات پایه کاربردی مورد نیاز شبکه تعریف شده که بر مبنای آن بتوان دیتاسنترها را سامان داد، شبکه های اجتماعی بومی را فعال کرد و خدمات پایه کاربردی مثل خدمات ابری، موتورجستجوی بومی، پیام رسان‌های اجتماعی و شبکه های توزیع محتوا بر مبنای آن در داخل شبکه ملی ارائه شوند. چنین چیزی تاکنون اتفاق نیافتاده است.

 

مانع اصلی در سر راه سرویس‌دهنده‌های بومی چیست؟

کارشناسان معتقدند یکی از مشکلاتی که شبکه های اجتماعی داخلی در رقابت با شبکه های خارجی با آن روبرو هستند به دلیل نبود این زیرساختهای اطلاعاتی است. زیرساخت اطلاعاتی داخلی که باید در شبکه ملی اطلاعات ایجاد می شد فراهم نشده و به دلیل همین است که این خدمات دهندگان نمی توانند سرویس مورد نظر را ارائه دهند. البته ممکن است مشکل فنی هم داشته باشند اما یکی از اصلی ترین مسائل و مشکلاتی که با آن سردرگریبان هستند، این موضوع است.

رضا تقی پور عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی در این خصوص می‌گوید: به نظر می‌رسد مهمترین مشکل فعلی در بخش نرم افزارهای پایه داخلی به فقدان یک ابررایانش و یک مرکز ذخیره داده بازمی گردد. ما نیاز به یک CDN سراسری قوی (شبکه توزیع محتوا) در کشور داریم تا مشکل موتورجستجو و ایمیل داخلی را حل کنیم. مشکل فعلی مربوط به توانایی شرکتهای دانش بنیان نیست. بلکه زیرساخت‌های رایانش ابری در شبکه ملی اطلاعات ایجاد نشده است. والا با نرم افزارهای ایجاد شده از سوی شرکتهای دانش بنیان، آمادگی پوشش خدمات به کاربران در این زمینه وجود دارد.

 

ضعف عملکردی که استقلال کشور را نشان رفته است

بی‌توجهی به زیرساخت‌های اطلاعاتی باعث اعتراض فیروزآبادی دبیر شورای عالی فضای مجازی نیز شده است؛ او سابقا گفته بود: برخی که در وزارت ارتباطات هستند بیشتر علاقه دارند شبکه ملی اطلاعات را به صورت کلاسیک در کشور توسعه دهند. بحث استقلال در شبکه ملی اطلاعات بسیار مهم است. به همین دلیل در الزامات مصوبه اصرار کردیم که خدمات پایه ملی باشد. اکنون خدمات پایه این گونه نیست.

آذری جهرمی تیرماه 99 در یک یادداشت نوشته «استقلال یک کشور مشتمل بر مؤلفه‌هایی چون سیاسی، نظامی، فرهنگی، قضایی، دیپلماتیک، ایدئولوژیک، اقتصادی و امنیتی می‌شود. اما امروزه اگر کشوری به‌دنبال حفظ استقلال فضای مجازی خود نباشد، سایر مؤلفه‌های استقلال خود را درمعرض خطر قرار می‌دهد. هدف، مقابله با هر نوع دشمنی ازجمله مقابله با هژمونی امریکا در عرصه فضای مجازی و اقتصاد دیجیتالی و رفع امکان تحریم اینترنتی ایران است». کاش او مشخص و صریح بگوید برای تحقق این هدف چه اقدامی انجام داده و مسیری که در بحث تلگرام، اینستاگرام و زیرساخت‌های شبکه ملی اطلاعات طی کرده چه نسبتی با این استقلال در فضای مجازی دارد؟

عضو کمیسیون صنایع مجلس گفت: بنابر پیشنهاد نمایندگان در بودجه سال آینده، ۵ درصد درآمد اپراتورهای موبایل به توسعه خدمات پایه کاربردی و زیرساخت شبکه ملی اطلاعات اختصاص می یابد.

به گزارش خبرنگار مهر، بند ج ماده ۶۸ قانون برنامه ششم توسعه، دولت را به ۱۰ برابر کردن محتوای دیجیتال و اختصاص اعتبار در بودجه‌های سنواتی برای کمک‌های فنی، اعتباری و حمایتی مکلف کرده است. از این رو کارشناسان معتقدند که تحقق این هدف و اهداف عملیاتی محتوا در طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات، نیاز به توجه جدی در قانون بودجه دارد.

رضا تقی پور انوری عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار مهر، در خصوص برنامه‌های پیشنهادی دولت برای تحقق محتوای دیجیتال و اهداف عملیاتی شبکه ملی اطلاعات در بودجه ۱۴۰۰ اظهار داشت: در ردیف‌هایی که دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۰ پیشنهاد کرده است، عددی به صورت مشخص و مجزا برای شبکه ملی اطلاعات تعیین نشده است.

وی افزود: از این رو نمایندگان مجلس مواردی را مطرح کردند و در بودجه پیشنهادی این بخش تغییراتی دادند. براین اساس نمایندگان پیشنهاد داده اند که لازم است بودجه مربوط به بخش ICT کشور در خصوص شبکه ملی اطلاعات تفکیک شود و ذیل ردیف‌های بودجه وزارت ارتباطات، مشخص شود که چه مقدار اعتبار به این بخش تعلق می‌گیرد.

تقی پور با تاکید بر اینکه بودجه شبکه ملی اطلاعات نباید در کنار پروژه‌های دیگر دیده شود و لازم است که اعداد مستقلی برای آن تعریف شود، ادامه داد: چند پیشنهاد دیگر نیز از سوی نمایندگان به صورت الحاقی به مفاد بودجه ۱۴۰۰ در این بخش افزوده شده است.

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: برای مثال پیشنهاد ما این بوده است که ۵ درصد از درآمدهای اپراتورهای موبایل از محل درآمدهای وزارت ارتباطات به شبکه ملی اطلاعات اختصاص پیدا کند و صرف توسعه زیرساخت‌های این شبکه شود.

وی ادامه داد: موضوع محتوای دیجیتال که در طرح معماری شبکه ملی اطلاعات به تصویب شورای عالی فضای مجازی رسیده است، به عنوان لایه خدمات پایه کاربردی باید محقق شود و مسائلی نظیر حمایت از پیام رسان های بومی و جویشگر و سیستم عامل بومی را شامل می‌شود. براین اساس امیدواریم در سال ۱۴۰۰، به این پروژه‌ها بودجه حمایتی اختصاص یابد.

تقی پور خاطرنشان کرد: قرار نیست دولت راسا در حوزه خدمات پایه کاربردی وارد شود اما باید از ساختارها و نهادها و بخش خصوصی که این خدمات را ارائه و می‌توانند در سطح ملی ظرفیت ایجاد کنند، حمایت کند.

وی با اشاره به اهداف ۱۰ برابر کردن محتوای دیجیتال و لزوم تخصیص بودجه به این بخش گفت: البته این هدف باید از طریق کسب و کارها محقق شود و کافی است که دولت، زیرساخت‌های مورد نیاز را آماده و شرایط صدور مجوز را تسهیل کند تا این کسب و کارها با ورود پلتفرم‌های جدید در شرایط قانونی، حجم اقتصاد دیجیتال را افزایش دهند.

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی اظهار امیدواری کرد که با تمهیدات درنظر گرفته شده در بودجه ۱۴۰۰ حجم اقتصاد دیجیتال در کشور افزایش یابد و تخصیص ۵ درصد از درآمد اپراتورهای موبایل به حمایت از خدمات پایه کاربردی و زیرساخت شبکه ملی اطلاعات، در این جهت صورت پذیرفته است. در کنار آن بالابردن ظرفیت در لایه دسترسی و افزایش ظرفیت پهنای باند شبکه ملی اطلاعات توسط بخش خصوصی و اپراتورها انجام می‌شود و بخشی هم مربوط به شرکت ارتباطات زیرساخت است که در بودجه ۱۴۰۰ پیشنهاد شده و ما آن را در کمیسیون صنایع تأیید کردیم؛ هم اکنون این پیشنهادات در کمیسیون تلفیق در دست بررسی است.

تقی پور گفت: در مجموع، کل بودجه بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات برای سال آینده ۱,۶۰۰ میلیارد تومان است.

شاید یکی از دلایلی که چینی‌ها توانستند به سرعت کرونا را کنترل کنند، شبکه قدرتمند ملی اطلاعات بود.

به گزارش فارس، محمد اسماعیلی،کارشناس مسائل سیاسی در یادداشتی نوشت: شاید در نگاه اول رابطه مستقیمی بین  راه اندازی شبکه ملی اطلاعات و شیوع کرونا وجود نداشته باشد ولی با کمی دقت متوجه می‌شویم بخش قابل توجهی از رفت‌وآمدها و تراکم جمعیت در فضاهای مختلف به دلیل فقدان یک شبکه ملی اطلاعات کارآمد و پرقدرت است.

همه متخصصین اتفاق نظر دارند عامل اصلی شیوع ویروس ازدحام جمعیت و تراکم  افراد در محیط های مختلف است و متاسفانه یکی از عوامل شیوع ویروس در کشور ازدحام جمعیت در محیط‌های مختلف از قبیل بانک ها، مترو، بازارها و خیابان‌های شهر است. 

شاید یکی از دلایلی که چینی‌ها توانستند با این سرعت این ویروس خطرناک را کنترل کنند همین شبکه قدرتمند ملی اطلاعات بود و این در حالی است که مردم ما مجبور هستند برای انجام هر کاری از منزل خارج شوند.

شایان ذکر است شاید ویروس کرونا مهمان ناخوانده‌ای باشد که به این زودی ها قصد رفتن نداشته باشد و ما ناگذیر هستیم سبک زندگی خودمان را با شرایط کرونا تطبیق دهیم و  بهره‌مندی از شبکه ملی اطلاعات از ملزومات و ضروریات این سبک زندگی کرونایی است.

تا همین جا برای کسانی که با کارکرد های شبکه ملی اطلاعات آشنایی دارند موضوع تمام شده است ولی برای آن دسته از خوانندگانی که کمتر با ظرفیت‌های شبکه ملی اطلاعات اشنایی دارند به ذکر چند مورد از مهمترین موضوعاتی که مردم مجبور به خارج شدن از منزل هستند و شبکه ملی اطلاعات میتواند نیاز آنها را برطرف کند اشاره می‌کنیم.

 

تراکم جمعیت برای انجام امور اداری 
بسیاری از مردم هم  اکنون به دلیل انجام امور اداری از منزل خارج می‌شوند و این در حالی است که با شبکه ملی اطلاعات مردم می‌توانند پیگیری‌ها و مشکلات اداری خود را از قبیل اخذ مجوزها ، نقل و انتقالات اداری، شکایتها و صدها مسئله دیگر را از داخل منزل انجام دهند.

 

تراکم جمعیت برای خرید
گرانی پهنای باند از یک سو و کلاهبرداری های روز افزون از سوی دیگر باعث شده است خرید اینترنتی هنوز آنطور که باید و شاید در کشور رایج نشده باشد و مردم ترجیح می‌دهند برای خرید از منزل خارج شوند و در صورتی که فرهنگ‌سازی مناسب انجام پذیرد و مردم بتوانند بدون دغدغه خاطر از طریق پایگاه‌های اینترنتی خرید کنند دیگر نیازی به خروج از منزل وجود ندارند.

 

آموزش 
آموزش از طریق اینترنت سال‌ها قبل در دنیا رایج شده است  و بسیاری از دوره‌های مختلف در همه سطوح و در همه موضوعات در دنیا به صورت مجازی برگزار می‌شود ولی به دلیل نبود زیرساخت‌های مناسب ملی این مسئله نیز در کشور بسیار محدود و با هزینه سنگین در حال انجام است.

 

خدمات مشاوره‌ای 
خدمات مشاوره‌ای  در زمینه‌های مختلف تربیتی، حقوقی و اداری می‌تواند از طریق اینترنت انجام شود و چه بسا با هزینه‌های بسیار کمتر چرا که شرکت‌ها و بنگاه‌ها دیگر نیازی به اجاره واحد آپارتمانی و پرداخت هزینه سنگین ندارند و در نتیجه خدمات ارائه شده نیز می‌تواند با هزینه کمتری ارائه شود.

با توجه به موضوعات ذکر شده لازم است به این نکته نیز توجه کنیم که  در صورت راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات با مشکلات دیگری نیز مواجه هستیم که برای پرهیز از اطاله بحث تنها به دو مورد آن یعنی فقدان آموزش سواد رسانه‌ای برای استفاده بهینه از اینترنت و گران بودن تجهیزات و ملزومات از جمله مودم،گوشی تلفن همراه و رایانه اشاره می‌کنیم.‌

نکته آخر این که برای در این بخش جا دارد از رسانه‌ها گلایه داشته باشیم که به جای این که دلایل خروج مردم از منازل را بررسی و ریشه یابی کنند پیوسته مردم را به ماندن در منزل توصیه می‌کنند و این در شرایطی است که مردم در بسیاری از موارد حتی به قیمت به خطر افتادن جانشان نیز مجبور به خارج شدن از منزل هستند و در صورت راه‌اندازی و تکمیل شبکه ملی اطلاعات نیازی به خروج از منزل ندارند و تنها در این شرایط است که می‌توانیم زنجیره ابتلا به بیماری را قطع کنیم.

ماهیت شبکه ملی اطلاعات شفاف شود

سه شنبه, ۱۱ آذر ۱۳۹۹، ۰۴:۳۰ ب.ظ | ۰ نظر

بسیج دانشجویی دانشگاه تهران در نامه ای به دبیر شورای علی فضای مجازی خواستار شفاف سازی در خصوص ماهیت شبکه ملی اطلاعات شد.

به گزارش خبرنگار مهر، بسیج دانشجویی دانشکده برق و کامپیوتر دانشگاه تهران در نامه ای به دبیر شورای عالی فضای مجازی خواستار شفاف سازی در خصوص ماهیت شبکه ملی اطلاعات شد و از فیروزآبادی دبیر شورای عالی فضای مجازی دعوت کرد که در محفل دانشجویی حضور یابد.

متن نامه به شرح زیر است؛

جناب آقای فیروزآبادی

دبیر محترم شورای عالی فضای مجازی

با سلام

طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات، پس از پیچ و خم های بسیاری که طی کرد، بالاخره تصویب و منتشر شد. فارغ از تمام اختلاف نظرها، تصویب این طرح گام بلند و رو به جلویی در راستای تحقق بخشیدن به «حاکمیت سایبری» کشورمان محسوب می شود. طرحی آرمان گرایانه و جامع که اهداف و خط مشی های شایسته ای برای جمهوری اسلامی ایران، ترسیم کرده است. با این وجود، حین مطالعه ی این طرح، در مواد مختلف آن، سوالات و ابهاماتی ایجاد می شود که نیاز به شفاف سازی دارد در نظر ما یکی از مهم ترین وظایف مرکز ملی فضای مجازی در خصوص این طرح، تبیین آن است.

با توجه به اینکه همواره مطالبه گری دانشجویی از دستگاه های مسئول به عنوان ضامنی اجرایی برای پیشبرد امور کشور بوده است، از شما دعوت می کنیم تا با حضور در دانشکده برق و کامپیوتر دانشگاه تهران و در یک محفل دانشجویی، پاسخگوی ابهامات ما در این خصوص باشید. امید است که با مساعدت شما و شورای عالی فضای مجازی در تبیین این سند، بتوانیم مطالبات مان از بقیه دستگاه های مسئول در این زمینه را تا حد امکان دقیق تر کنیم.

هم چنین این درخواست و پیشنهاد را داریم که مرکز ملی فضای مجازی، نسبت به تبیین این سند در سایر مجامع نخبگانی و رسانه ملی اقدام نماید. چرا که این اقدام موجب روشنگری نسبت به ماهیت شبکه ملی اطلاعات و ایجاد دغدغه میان دانشجویان و نخبگان کشور می شود. به امید آن که همه دست در دست هم، از مردم و دانشجویان، تا مسئولین و نهادهای حکمران، در راستای دستیابی به اهداف این طرح حرکت کنیم.

شبکه ملی اطلاعات مطالبه جدی نیست

دوشنبه, ۱۰ آذر ۱۳۹۹، ۰۲:۵۴ ب.ظ | ۰ نظر

با ادامه‌دار شدن آموزش‌های مجازی و به دنبال آن دسترسی دانش اموزان به محتواهای این فضا، آنچه دیگر کمتر درباره‌اش سخن گفته می‌شود آسیب‌های این دسترسی و راه‌های کنترل آن توسط آموزش و پرورش است.

به گزارش خبرنگار مهر، این روزها هیچکدام از ما از آسیب های فضای مجازی دور نیستیم و با شدت گرفتن پاندمی کرونا، رعایت فاصله گذاری اجتماعی و کاهش رفت و آمدها و… عموم ارتباطات و تعاملات به این فضا کشیده شده است. متاسفانه در این مدت زمان که دارد به یکسال نزدیک می شود، آموزش هم راهی پیدا نکرد جز اینکه وارد بستر آنلاین و مجازی شود. حالا از بچه ۵ ساله سرشان در گوشی و تبلت است و آموزش ها به صورت جدی وارد بستر مجازی شده است. شاید برای کودکان این سبک جدید زندگی کمتر آسیب رسان باشد چون هنوز با گشت و گذار در فضای مجازی آشنا نیستند، کنجکاوی هایشان محدود است و عموماً برای آموزش یکی از والدین را در کنار خود دارند اما همینکه وارد سن نوجوانی می شویم دیگر کنترل ها کاهش پیدا می کند و از سوی دیگر کنجکاوی و تسلط بر پیچ و خم دنیای مجازی افزایش پیدا می کند. از سوی دیگر این روزها تقریباً کمتر خانواده ای است که بتواند برای استفاده فرزندانش از گوشی و ابزار هوشمند محدودیتی بگذارد. حالا دیگر کلاس های درس هم نیاز به اینترنت پیدا کرده اند.

دانش آموزانی که تا دیروز سر کلاس درس توبیخ می شدند اگر موبایلی به همراه داشتند حالا تنها ابزار ارتباطی شان با کلاس درس همان شده است. در این میان آنچه مورد غفلت جدی است، شناسایی آسیب های مجازی، نحوه آموزش آن به خانواده ها و دانش آموزان است. این پرسش مهمی است که دانش آموزی که با مجوز آموزش و پرورش وارد شبکه شاید و با مجوز مدارس وارد پیام رسان های متعدد و یا بسترهای آموزش مجازی گوناگون می شوند، آیا در مواجهه با انبوه پیام های این دنیای مجازی که در دسترس قرار می گیرد، می دانند باید چه عکس العملی نشان بدهند؟

حسین تاریخی دبیر کل اتحادیه انجمن های اسلامی دانش آموزان که این روزها بیشتر فعالیت هایش در بستر اینستاگرام است، در گفتگو با خبرنگار مهر در پاسخ به پرسشی که در بالا مطرح شد و دیگر پرسش ها گفت: فهم آسیب های دنیا مجازی بسیار استراتژیک است. ما در مواجهه با این فضا بسیار باید هوشمند برخورد کنیم. به این معنا که باید رده بندی نوجوانان مدنظر همه مسئولان باشد. ما همین امروز در فضای مجازی نوجوانانی داریم که تعداد فالوئرهایشان از برخی شخصیت های هنری بیشتر است. ما نمی توانیم به کسی که این میزان درگیر فضای مجازی شده بگوییم نباید وارد این فضاها شوی. او یکی از عناصر بازیگردان این عرصه است. از آن طرف هم نوجوانانی داریم که همچنان گوشی هوشمند ندارند که بخواهند وارد فضای مجازی شوند.

وی ادامه داد: به معنای دیگر ما با یک فضای صفر و صد رو به رو نیستیم. نمی توانیم یک بسته سیاستی مشخص کنیم و لاغیر. چون این روزها برخی آیین نامه های باید و نبایدی داده می شود که به نتیجه نمی رسد.

تاریخ بیان کرد: نکته دوم این است که وقتی ما می خواهیم به کسی مجوز بدهیم که سوار خودرو شود باید برود گواهینامه بگیرد که برای گرفتن این گواهینامه باید در امتحان آیین نامه مقررات راهنمایی و رانندگی شرکت کند و دفترچه ای دارد که باید مطالعه کند، بعد باید با خود خودرو و سخت افزاش آشنا باشد و در نهایت هم بلد باشد ان را براند. در صورت موفقیت در انتها ما به او گواهینامه می دهیم. الان کسی که شاد را نصب می کند و می خواهد واردش بشود آیا قبل از ورود ما به او دستورالعملی داده ایم که در مواجهه با فضای مجازی باید چه رفتاری داشته باشد؟ حتی پدرها و مادرها که تقریباً بیشتر بار آموزش این روزها به دوش آنهاست هم در این زمینه که فرزندانشان باید چه آموزشی ببینند یا برای امن کردن فضای گوشی های هوشمند باید چه کنند، آموزش ندیده اند.

دبیر کل اتحادیه انجمن های اسلامی دانش آموزان اظهار کرد: ما به والدین هم نگفته ایم که الان که گوشی به دست فرزندت می افتد که قابلیت سرچ دارد باید چگونه گوشی را امن کنی. حتی از سوی خانواده ها هم مطالبه نمی شود. از آن طرف ما مسائل دیگری هم داریم. معلمانی داریم که بسیار متشرع هستند و سوالشان این است که الان تصویر و صوت من برای دانش آموز می رود و پدر بچه هم دسترسی دارد، تکلیف چیست؟

وی ادامه داد: شبهاتی هم برای بچه های کوچکتر هست مثل اینکه وقتی هم کلاسی های من دختر هستند و معلم هم خانم است چرا باید سر کلاس با حجاب کامل باشم و این یعنی او آگاهی ندارد که این بستر قابلیت هایی برای سواستفاده دارد. اگر به او بگویی شاید استرسش برای استفاده از این فضا بالا برود و اگر نگویی دچار ابهام می شود. البته برخی از این مسائل تحت عنوان سواد رسانه ای تدریس می شود اما این موضوع سواد رسانه ای تنها توسط آموزش و پرورش قابل ارتقا نیست. مهم این است که این سواد رسانه ای تا وقتی به فهم کسی نرسید نباید اجازه ورود به بستر فضای مجازی را داشته باشد. تعارفی هم در این میان نباید وجود داشته باشد.

تاریخی در ادامه به مطالبه گری برای آماده سازی زیرساخت اینترنت ملی اشاره کرد و گفت: واقعیت این است برای اینترنت ملی هیچ مطالبه جدی رخ نمی دهد. هر آنچیزی که ما تحت عنوان سواد رسانه ای به دانش اموز بدهیم هم حکم مسکن را دارد. با این هوشمندی دانش آموزان ظرف یک سال نه دو سال به راحتی می توانند به محتواهای خطر آفرین دسترسی پیدا کنند. راه حل اساسی داشتن اینترنت ملی است؛ با هر تعریفی که دوستان در ذهن دارند. الان کشورهای توسعه یافته نیز از این بستر برخوردار هستند. هیچ راه حلی جز این نداریم. ما در انجمن می خواهیم برویم از یک پلت فرم تعاملی استفاده کنیم و ناچار اینستاگرام را انتخاب می کنیم چون انتخاب دیگری نداریم و دانش آموز یکی دو ساعتش در این فضا با ماست و ما نمی دانیم بعد از آن در این فضا چه خواهد کرد و چه بسا من باعث شده باشم آن دانش آموز وارد اینستاگرام شود. می دانم ممکن است آسیبی وارد کنم اما چاره ای هم ندارم چون هیچ تمهیدی اندیشیده نشده است.

وی در پایان گفت: مسئولان دست اندرکار هیچ پاسخ معناداری نمی دهند و واقعاً کوتاهی جدی ای در این زمینه رخ داده است و حتی شعار اینکه در آینده نزدیک این موضوع عملی می شود هم داده نمی شود. مدام می گویند پهنای باند را رایگان می کنیم یا سیم کارت دانش آموزی می دهیم..... به جای اینها باید هزینه شود یک پلت فرمی با امنیت بالا بیاید بالا. این مطالبه باید جدی باشد و مسئولان هم باید پاسخ شفاف بدهند.

معاون مرکز ملی فضای مجازی از حل اختلاف برداشت دستگاههای مسئول درباره شبکه ملی اطلاعات خبر داد و گفت: پیشرفت فعالیت های شبکه ملی اطلاعات برمبنای طرح کلان و سند معماری این شبکه، سنجیده می شود.

ابوالفضل روحانی در گفتگو با خبرنگار مهر بر اهمیت تصویب طرح کلان و سند معماری شبکه ملی اطلاعات به عنوان مبنای مناسبی برای سنجش پیشرفت فعالیت‌های شبکه ملی اطلاعات و جلوگیری از مغایرت‌های اعلامی در تحقق آن تاکید کرد.

معاون راهبری فنی مرکز ملی فضای مجازی در تشریح مصوبه شورای عالی فضای مجازی مبنی بر طرح کلان و سند معماری شبکه ملی اطلاعات گفت: این طرح در ۱۲ صفحه و در ۵ ماده شامل خط مشی‌های حاکم بر شبکه ملی اطلاعات، اهداف راهبردی و عملیاتی در افق ۱۴۰۴، معماری شبکه ملی اطلاعات، اجزای شبکه ملی اطلاعات و اقدامات کلان، تصویب و ابلاغ شده است.

وی افزود: همواره یکی از مسائل پیرامون شبکه ملی اطلاعات، اعلام درصد تحقق آن بوده است. به نحوی که در سنوات گذشته بارها درصدهای متفاوتی برای تکمیل آن اعلام شده بود و این اعداد با نتایج پایش شده مغایرت‌های زیادی داشت که این امر بیانگر عدم وجود یک مبنای مشخص برای ارزیابی تکمیل و تحقق شبکه ملی اطلاعات بود.

 

توجه شبکه ملی اطلاعات به نیازهای مردم و کسب و کارها در فضای مجازی

روحانی گفت: تصویب و ابلاغ این طرح در ادامه مصوبات قبلی شورای عالی فضای مجازی در این حوزه، یعنی «تعریف و الزامات شبکه ملی اطلاعات» و «سند تبیین الزامات شبکه ملی اطلاعات»، در درجه اول ایجاد مبنای سنجش پیشرفت در فعالیت‌های ابر طرح شبکه ملی اطلاعات تا سال ۱۴۰۴ است. این طرح علاوه بر تعیین خط مشی‌های حاکم بر شبکه ملی اطلاعات و اهداف راهبردی آن، اهداف عملیاتی و کمی مشخصی را در حوزه‌های شبکه ملی اطلاعات، خدمات کاربردی، محتوا و سالم سازی محتوا و امنیت خدمات، تعیین کرده است.

به گفته وی مجموع ۲۵ هدف عملیاتی مربوط به خدمات و محتوا در طرح کلان شبکه ملی اطلاعات، بیانگر توجه ویژه این طرح به نیازهای مردم و کسب و کارها در فضای مجازی کشور، فارغ از نوع تکنولوژی است.

معاون راهبری فنی مرکز ملی فضای مجازی با اشاره به مشارکت فعالانه تمامی دستگاه‌های متولی در حوزه فضای مجازی کشور اعم از دستگاه‌های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، فنی و امنیتی در تهیه این سند، تصریح کرد: بر همین اساس به مسئله، صرفاً از یک بعد نگریسته نشده و این امر نوید این موضوع را خواهد داد که بتوان با تکمیل اقدامات کلان و تحقق اهداف آن، اهم دغدغه‌ها و نیازمندی‌های کاربران و کسب و کارهای کشور را تامین کرد.

وی با تاکید بر دیگر ویژگی طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات که مربوط به ساختار پویای آن برای به روز رسانی است گفت: در این طرح فرصتی در نظر گرفته شده تا اهداف، مدل مفهومی، نمایه معماری فنی، اجزای شبکه ملی اطلاعات و اقدامات کلان مندرج در آن، متناسب با نیاز و تحولات فناورانه و ملاحظات حکمرانی در دوره‌های زمانی دوساله و در چارچوب اهداف آن بازنگری شود.

 

مشکلات ارائه خدمات در فضای مجازی

روحانی تاکید کرد: در حال حاضر کشور علاوه بر مشکلات تأمین نیازهای عمومی مردم در حوزه ارائه خدمات در فضای مجازی، با مشکلات دیگری نظیر موضوعات قضایی ناشی از فضای مجازی، حملات سایبری به زیرساخت‌های کشور، دست اندازی بیگانگان به اطلاعات شخصی کاربران و تحریم نیازمندی‌های مردم و کسب و کارها از سوی کشورها و شرکت‌های بزرگ فناوری مواجه است.

وی گفت: در زمان تهیه این طرح، همدلی بسیار خوبی بین دستگاه‌ها و ارگان‌های مختلف در کشور ایجاد شد که امیدواریم با همکاری همه متولیان بخش‌های مختلف، بتوانیم شاهد اقدامات خوبی در جهت تأمین نیازهای عمومی مردم و ایجاد زیست بوم متناسب با فرهنگ اسلامی-ایرانی، تحقق استقلال کشور، کاهش وابستگی و جلوگیری از دست‌اندازی بیگانگان در فضای مجازی، با انجام فعالیت نظام مند و فراگیر در تقویت، ساماندهی و توسعه محتوا و خدمات کاربردی با کیفیت و ارزان در فضای مجازی کشور باشیم.

معاون راهبری فنی مرکز ملی فضای مجازی در توضیح سایر اسناد مصوب شبکه ملی اطلاعات نیز گفت: شبکه ملی اطلاعات بعد از تاسیس شورای‌عالی و مرکز ملی فضای مجازی کشور، به عنوان اولین پروژه دارای اولویت فضای مجازی تعیین و مطالبه شده است که در جلسه پانزدهم شورای‌عالی، برای نخستین بار یک تعریف حداقلی از این شبکه ارائه و ۶ الزام اساسی برای آن به تصویب رسید.

روحانی ادامه داد: از سال ۹۲ تا سال ۹۵ که سند دوم برای شبکه به تصویب می‌رسد، همین تعریف و الزامات مبنای تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی بود ولی الزامات حاکم بر شبکه به دلیل تفسیرپذیر بودن نتوانست کمک زیادی در توسعه شبکه ملی اطلاعات کند. بنابراین در بهمن ماه سال ۹۵ این الزامات به صورت مبسوط تفسیر و در قالب سند تبیین الزامات شبکه ملی اطلاعات به دستگاه‌های مسئول ابلاغ شد.

 

حل اختلاف برداشت دستگاه‌های مسئول در شبکه ملی اطلاعات

وی با تاکید بر اینکه شورای عالی فضای مجازی کشور نسبت به تصویب طرح کلان و سند معماری شبکه ملی اطلاعات اقدام کرده است، گفت: این اولین سند مصوب شورای‌عالی است که نه تنها سیاست‌ها و راهبردها، بلکه اهداف را هم به صورت کمی مشخص و زمان نیل به اهداف را هم تعیین کرده است. این صراحت مشکل تفسیرپذیری و اختلاف برداشت دستگاه‌های مجری و مسئول را کاملاً مشخص کرده است.

معاون مرکز ملی فضای مجازی خاطرنشان کرد: همچنین برای اهداف محتوایی و خدماتی به نهادهای مسئول محتوا و خدمات این فرصت داده شد تا در مدت زمان بیشتری در کمیسیون عالی ارتقای محتوا برای تعیین اقدامات متناظر تصمیم‌گیری کنند تا این اقدامات نیز در نهایت در حوزه محتوای شبکه به تصویب شورای عالی فضای مجازی کشور برسد.

زهره سادات موسوی - «ایران چهارمین کشور ارزان دنیا درزمینهٔ تعرفه اینترنت با ترافیک‌های برابر است»، این را معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات می‌گوید و به‌رغم اینکه ادعا می‌شود، بهای اینترنت در مقایسه با سبد هزینه و قدرت خرید خانوارها و شرکت‌ها، پایین است؛ کاربران، هزینه‌ای که بابت این سرویس می‌پردازند را نسبت به کیفیتی که دریافت می‌کنند، متناسب نمی‌دانند

راه اندازی شبکه ملی اطلاعات از الزامات قانونی برنامه ششم توسعه در حکمرانی فضای مجازی است. متاسفانه دولت به این الزام قانونی عمل نکرده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم«پرونده حکمرانی فضای مجازی»؛ راه اندازی شبکه ملی اطلاعات یکی از الزامات حقوقی و قانونی نظام جمهوری اسلامی ایران است که در اسناد و قوانین بالادستی متعددی بدان اشاره شده است؛ یکی از این قوانین بالادستی، سیاست ها و برنامه های توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران است. متاسفانه علیرغم اینکه مهلت قانون برنامه توسعه ششم در حال تمام شدن است (سال 1400 آخرین سال این قانون است) و تنها یک سال از اجرای این قانون بیشتر باقی نمانده است، شبکه ملی اطلاعات بعد از 15 سال تحقق نیافته است و در این باره مقام معظم رهبری نیز انتقادات و گلایه هایی به دولت داشته اند. این بی قانونی دولت در راه اندازی شبکه ملی اطلاعات در حالی است که کشورهایی مثل چین و روسیه، شبکه ملی اطلاعات را در مدت زمان کوتاهی راه اندازی کرده اند.

با توجه به این توضیح مختصر، در این گزارش به تبیین الزام حقوقی و قانونی راه اندازی شبکه ملی اطلاعات در قانون برنامه توسعه پنجم و ششم و سیاست های مرتبط با آن می پردازیم:

 

1- قانون برنامه پنجم توسعه

بند 5: استفاده بهینه از فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی برای تحقق اهداف فرهنگی نظام (سیاست ها)

توضیح: بر این اساس، فناوری اطلاعات و ارتباطات، که اینترنت از مهمترین مصادیق آن است، در صورتی که بتوان به شکلی بهینه از آن استفاده کرد، ابزاری است برای تحقق اهداف فرهنگی نظام خواهد بود. همانطور که می دانیم اینترنت و به طور کلی فضای مجازی بستری است برای ارتباط و تعامل برخط، تولید و تبادل اطلاعات و ارائه و استفاده از خدمات متنوع برخط. برای آنکه از این ابزار در راستای تحقق اهداف فرهنگی نظام، نه استفاده حداقلی بلکه استفاده بهینه صورت پذیرد، صرف تولید محتوای مناسب کافی نیست، بلکه بیش از آن اثربخشی محتوای تولید شده باید مدنظر باشد.

 می توان این گونه استدلال کرد که اثر بخشی محتوا در شرایطی که بستر و زمینه ای بومی برای تعامل، تولید و تبادل داده و ارائه خدمات فراهم شود، تسهیل خواهد شد؛ چرا که در چنین بستری است که به صورت حداکثری امکان مدیریت داده و حمایت از محتوای مناسب وجود دارد. بنابراین راه اندازی شبکه ملی اطلاعات به عنوان بستر بومی فضای مجازی در کشور را می توان گامی بسیار مهم و اساسی در جهت استفاده بهینه از فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی برای تحقق اهداف فرهنگی نظام دانست.

ماده 46: به منظور بسط خدمات دولت الکترونیک، صنعت فناوری اطلاعات، سواد اطلاعاتی و افزایش بهره وری در حوزه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی... وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف است نسبت به ایجاد و توسعه شبکه ملی اطلاعات و مراکز داده داخلی امن و پایدار با پهنای باند مناسب و با رعایت موازین شرعی و امنیتی کشور اقدام کند.

توضیح: در این ماده، به وضوح به راه اندازی شبکه ملی اطلاعات اشاره شده است. همچنین، در این ماده، بر رعایت موازین شرعی در کنار موازین امنیتی در ایجاد و توسعه شبکه ملی اطلاعات تاکید شده است. این موضوع بر لزوم تناسب شبکه ملی اطلاعات با چارچوب های شرعی و بومی دلالت می کند.

 

2- قانون برنامه ششم توسعه

بند 36: حضور موثر و هدفمند در تعاملات بین المللی فضای مجازی (سیاست ها)

توضیح: حضور موثر و هدفمند در تعاملات بین المللی فضای مجازی در گره راه اندازی شبکه ملی اطلاعات است. با پیاده سازی شبکه ملی اطلاعات در کشور و به واسطه تبدیل شدن ایران به عنوان هاب و ترانزیت ترافیک منطقه، زمینه ای مساعد برای همکاری ها و تعاملات بین المللی فضای مجازی در عرصه های مختلف اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی فراهم می شود. به عنوان مثال تشکیل اتحادیه ای میان کشورهای اسلامی برای هماهنگ سازی مقررات و دستورالعمل ها، تشریک مساعی برای کنترل آسیب های اینترنتی، سرمایه گذاری های دو و چند جانبه در حوزه های سخت افزاری و نرم افزاری و ایجاد شبکه ها و خدمات یکپارچه مشترک (همچون شبکه یکپارچه علمی جهان اسلام) وابسته به راه اندازی شبکه ملی اطلاعات است.

بند 33: توسعه محتوا در فضای مجازی بر اساس نقشه مهندسی فرهنگی کشور حداقل پنج برابر وضعیت کنونی و بومی سازی شبکه های اجتماعی (سیاست ها)

توضیح: بر اساس این بند این سیاست ها ضمن تاکید بر محوریت نقشه مهندسی فرهنگی در زمینه توسعه محتوا در فضای مجازی، لزوم بومی سازی شبکه های اجتماعی را یادآور می شود. می دانیم که بومی سازی سرویس های اینترنتی از جمله شبکه های اجتماعی زمانی موثر است که در برابر خدمات مشابه خارجی (مثل شبکه های اجتماعی محبوبی چون فیس بوک، توییتر، واتس آپ، تلگرام و غیره) از مزیت رقابتی برخوردار باشد؛ به نحوی که کاربران داخلی به استفاده از سرویس های بومی ترغیب شوند. مسلما شبکه ملی اطلاعات به واسطه امکاناتی که در زمینه ارائه پهنای باند مناسب، سرعت دسترسی و تعیین تعرفه های ترجیحی برای سرویس های فضای مجازی فراهم می کند، می تواند بسترساز ایجاد مزیت رقابتی برای سرویس های بومی باشد.

بندهای 32 و 34: کسب جایگاه برتر منطقه در توسعه دولت الکترونیک در بستر شبکه ملی اطلاعات/ ایجاد، تکمیل و توسعه شبکه ملی اطلاعات و تامین امنی آن، تسلط بر دروازه های ورودی و خروجی فضای مجازی و پالایش هوشمند آن و ساماندهی احراز هویت و تحول در شاخص ترافیکی شبکه به طوری که 50 درصد آن داخلی باشد (سیاست ها)

توضیح: این دو بند کاملا گویای اهمیت جایگاه شبکه ملی اطلاعات در توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشور می باشد. در این بندها، به صراحت بر ایجاد شبکه ملی اطلاعات تاکید شده و دولت را ملزم کرده است 50 درصد ترافیک داخلی باشد.

بند 72: حضور موثر نهادهای فرهنگی دولتی و مردمی در فضای مجازی به منظور توسعه و ترویج فرهنگ، مفاهیم و هویت اسلامی ایرانی و مقابله با تهدیدات (سیاست ها)

توضیح: حضور موثر در فضای مجازی نیازمند بسترسازی است. بسترسازی در فضای مجازی به معنای ایجاد ساختار و روابطی است که الگوهای کنش و ارتباط در این عرصه را محدود کرده و به آن جهت می بخشد. بنابراین برای حضوری موثر در فضای فضای در راستای ترویج فرهنگ و معارف اسلامی باید ابتدا ساختاری متناسب با این هدف را که از عناصر و مولفه های بومی تشکیل شده باشد، ایجاد کرد. شبکه ملی اطلاعات می تواند فراهم کننده چنین بستری باشد.

شبکه ملی اطلاعات سپر دفاع سایبری است

سه شنبه, ۲۰ آبان ۱۳۹۹، ۰۳:۴۸ ب.ظ | ۰ نظر

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت: هدف شبکه ملی اطلاعات توسعه شبکه زیرساخت امن و پایدار ملی و اتخاذ تدابیر حفاظتی و امنیتی در کشور برای صیانت از داده‌ها و جلوگیری از حملات سایبری بیگانگان است.

پس از برگزاری جلسات متعدد درباره معماری نهایی شبکه ملی اطلاعات، شورای عالی فضای مجازی کشور روز ۳۰ مهرماه طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات را پس از تصویب در جلسه شصت و ششم این شورا به منظور اجرا توسط نهادهای متولی ابلاغ کرد.

«رضا تقی پور» در همین زمینه در گفت و گو با ایرنا افزود: طبق ماده ۴۶ قانون برنامه پنجم توسعه که در سال ۱۳۸۹ مصوب شده بود، شبکه ملی اطلاعات کشور، شبکه‌ای مبتنی بر قرارداد اینترنت (آیپی)، به همراه سوییچ‌ها و مسیریاب‌ها و مراکز داده‌ای است. به صورتی که درخواست‌های دسترسی داخلی و اخذ اطلاعاتی که در مراکز داده داخلی نگهداری می‌شوند، به هیچ‌وجه از طریق خارج کشور مسیریابی نشود و شبکه‌های اینترانت، خصوصی و امن داخلی نیز ایجاد شوند.

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی افزایش سرعت اینترنت، استقلال، ارزان‌تر شدن اینترنت، امنیت اطلاعات کاربران و قدرتمندی در برابر سایر کشورها را از جمله ویژگی‌ها شبکه ملی اطلاعات دانست و گفت: از آنجا که روز به روز به دارایی‌های شبکه‌های سایبری در زیرساخت‌ها، نیروگاه‌ها و دیگر بخش‌ها مهم کشور اضافه می‌شود، باید استقلال شبکه ملی را اطلاعات را در این بخش‌ها حفظ کرد.

عضو شورای عالی فضای مجازی ادامه داد: در حال حاضر نیز شرکت آمریکایی آیکن درحال هدایت اینترنت است و از طرفی وابستگی کشور به اینترنت هم زیاد بوده و اگر قرار باشد با هدایت این شرکت یا شرکت‌ها نظیر آن زیرساخت‌ها دچار مشکل شود، طبیعی است که در اختیار داشتن اینترنت کشور در دست بیگانان عاقلانه نیست.

وزیر پیشین ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه برای جلوگیری از سوء استفاده از اینترنت علیه زیرساخت‌ها کشور باید راه جدیدی اتخاذ شود، تصریح کرد: بعضی از روی ناآگاهی اعلام می‌کنند که شبکه ملی اطلاعات یعنی قطعی اینترنت که اینگونه نیست و این یک حرف غیرکارشناسی است و فردی که چنین می‌گوید الفبای شبکه ملی اطلاعات را نمی‌داند. بلکه در حقیقت توسعه شبکه زیرساخت امن و پایدار ملی و اتخاذ تدابیر حفاظتی و امنیتی در کشور برای صیانت از داده‌ها و جلوگیری از حملات سایبری بیگانگان هدف شبکه ملی اطلاعات است.

نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات و اسلامشهر با تاکید بر اینکه نباید زیرساخت‌های کشور بر اساس اینترنت خارجیان باشد، ‌ عنوان کرد: بر اساس تجربه وقتی یک شرکت آمریکایی این جرات را دارد که از گوشی شهروندان ما دو برنامه را حذف ‌کند، این نشانه ناامنی و وابستگی کامل به اینترنت بیگانه بوده و ممکن است در فعالیت زیرساخت‌ها نیز اجازه فعالیت یا عدم فعالیت آنها را بیگانگان با استفاده از اینترنت خود در دست بگیرند که این نشانه عدم امنیت در این حوزه است.

وی با بیان اینکه شبکه ملی اطلاعات سبب ارزان شدن قیمت اینترنت می‌شود، تصریح کرد: ۸۰ درصد فعالیت‌های کاربردی کشور به اینترنت نیاز ندارند و می توانند با اینترنت داخلی و شبکه ملی اطلاعات فعالیت خود را ادامه دهند. به عبارتی ۸۰ درصد شبکه اینترنت کشور بی‌نیاز از ارتباطات خارجی است ولی در حال حاضر مجبوریم برای همین مقدار مصرف اینترنت، هزینه پرداخت کنیم.

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی ادامه داد: شبکه ملی اطلاعات یعنی اینکه سه تا چهار برابر هزینه اضافی که برای اینترنت پرداخت می‌شود را حذف کنیم، از پهنای باند شبکه داخلی استفاده کنیم و پول اضافی برای این موضوع پرداخت نکنیم.

تقی‌پور پهنای باند را از مسائل مهم در شبکه ملی اطلاعات دانست و افزود: زمانی بود که حجم اینترنت ۲ مگابیت بر ثانیه پاسخگوی کاربران بود ولی با توجه به کاربردهای متنوع که در این حوزه تعریف شده این حجم به ۱۶ و حتی ۵۰ مگابیت بر ثانیه افزایش یافته است. حال اگر قرار است این موضوع وابسته به خارج از کشور باشد، سبب می‌شود پول خیلی زیادی را هزینه کنیم در حالی که با هزینه کمتر می‌توانیم پهنای باند بیشتری را ایجاد کنیم.

نماینده مردم تهران، شبکه ملی اطلاعات را راهی مهم و اساسی برای حفظ زیرساخت‌های کشور در حملات سایبری بیگانگان دانست و تصریح کرد: شبکه ملی اطلاعات سبب می‌شود امنیت زیرساخت‌های کشور به مقدار قابل توجهی از دست اندازی بیگانگان رهایی یافته و این موضوعی است که امروز مغفول مانده و باید کار اساسی برای آن انجام داد.

رسول جلیلی،‌ عضو شورای عالی فضای مجازی در گفتگوی ویژه شبکه دو سیما با بیان اینکه فضای مجازی صحنه جدید مقابله ما با دشمنان است، گفت: در بحث زیرساخت اطلاعاتی، چون مرکز داده نداریم نمی‌توانیم از نظر تعرفه و کیفیت با خدمات کشورهای دیگر رقابت کنیم.

به گزارش صداوسیما، رسول جلیلی در برنامه گفتگوی ویژه شبکه دو سیما با بیان اینکه بر اساس قانون باید تاکنون ۸۰ درصد شبکه ملی اطلاعات راه اندازی می‌شد، اما اکنون ۵۰ درصد کار انجام شده است.

وی گفت: در شاخص‌های ارزیابی شبکه ملی اطلاعات اختلاف وجود دارد، زیرا مجری می‌خواهد آمار بهتری ارائه دهد، اما ناظران با دقت بیشتری آمار می‌دهند بنابراین ناظران عدد تحقق شبکه ملی اطلاعات را ۳۰ تا ۳۵ درصد و مجریان ۶۰ تا ۷۰ درصد اعلام می‌کنند.

عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی افزود: کاربران این شبکه نیز به دلیل مقایسه شبکه ملی اطلاعات کشورمان با دیگر شهرهای دنیا آن را ضعیف می‌دانند.

 

فضای مجازی صحنه جدید مقابله ما با دشمنان است
جلیلی با بیان اینکه فضای مجازی صحنه جدید مقابله ما با دشمنان است اضافه کرد: شبکه ملی اطلاعات در لایه زیرساخت ارتباطی وضع قابل قبولی دارد، اما در بحث زیرساخت اطلاعاتی، چون مرکز داده نداریم نمی‌توانیم از نظر تعرفه و کیفیت با خدمات کشورهای دیگر رقابت کنیم.

وی گفت: باید برای ایجاد زیرساخت‌ها و مرکز داده و تعرفه‌ها یارانه بدهیم.

عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی با اشاره به اینکه در لایه خدمات کاربردی کمترین پیشرفت را داریم افزود: بسته‌های اطلاعاتی مان را به خارج می‌فرستیم و هزینه‌های ارسال و دریافت آن را می‌پردازیم.

جلیلی گفت: هزینه زیرساخت‌های خدمات پایه را باید دولت بدهد و با پرداخت تسهیلات پنج میلیارد تومانی از آن‌ها حمایت کنند.

وی افزود: اگر در این عرصه چرخه اقتصادی ایجاد شود و واردات گران و از صادرات پهنای باند و محتوا حمایت شود سرمایه گذاران برای ایجاد مرکز داده وارد خواهند شد.

 

در گذشته برای راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات اراده‌ای وجود نداشت
عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی گفت: در گذشته برای راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات اراده‌ای وجود نداشت، اما اکنون این اراده به ویژه پس از نامه رهبر معظم انقلاب اسلامی به رئیس جمهور در سال گذشته ایجاد شده و روند کار سرعت یافته است.

جلیلی با بیان اینکه با راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات پهنای باند ارزان می‌شود افزود: با این حرف که برخی با واسطه‌گری با ایجاد شبکه ملی اطلاعات مقابله می‌کنند مخالف هستم.

وی گفت: حملات سایبری ممکن است از داخل کشور یا خارج انجام شود، زیرا شبکه ملی اطلاعات به اینترنت وصل است و بر این اساس امکان حمله از خارج کشور نیز وجود دارد، اما بودن یا نبودن شبکه ملی اطلاعات ربطی به حمله‌های سایبری ندارد.

عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی افزود: اگر دستگاهی هوشیار نباشد و از نرم افزارهای مقابله با حملات سایبری استفاده نکند هر زمانی ممکن است این حملات به آن دستگاه آسیب برساند.

 

ما کشور در حال توسعه هستیم
جلیلی گفت: اگر نسل چهار اینترنت خوب داشته باشیم مشکلات چند سال آینده ما در این زمینه رفع می‌شود، زیرا ما کشور در حال توسعه هستیم و این کیفیت برای شرایط کنونی ما کافی است.

وی با بیان اینکه نباید خود را با آمریکا یا چین مقایسه کنیم افزود: اگر در عرصه فضای مجازی توجیه اقتصادی وجود داشته باشد بخش خصوصی برای سرمایه گذاری وارد و مشکلات حل می‌شود.

ابوالفضل روحانی معاون راهبری، فنی مرکز ملی فضای مجازی نیز در این برنامه گفت: در حوزه شبکه ملی اطلاعات کارها در حوزه کلان طرح‌ها و ریز طرح‌ها مشخص و بررسی شده است و برای مشخص شدن میزان راه اندازی این شبکه باید به این اسناد رجوع شود.

 

تا آخر شهریور امسال ۲۵ درصد این شبکه راه اندازی شده است
وی افزود: بر اساس گزارش ناظر اجرای طرح شبکه ملی اطلاعات تا آخر شهریور امسال ۲۵ درصد این شبکه راه اندازی شده است.

روحانی گفت: البته ممکن است برخی کارها در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات انجام شده باشد که تاکنون گزارش آن به مرکز ملی فضای مجازی نرسیده است.

معاون راهبری فنی مرکز ملی فضای مجازی افزود: اگر بخواهیم از شبکه ملی اطلاعات به خوبی استفاده کنیم باید خدمات خود از جمله پیام رسان‌های ملی و جویشگرهای ملی را روی آن راه اندازی کنیم.

وی گفت: برای موفق شدن این خدمات نیازمند حمایت خوب از آن‌ها و فرهنگ سازی در میان مردم برای استفاده از این نرم افزارهای ملی هستیم.

روحانی افزود: اگر پیام رسان‌ها و جویشگرهای داخلی را در رقابت ناجوانمردانه با مشابه خارجی آن‌ها قرار دهیم نمی‌توانند رقابت کنند.

 

لزومی ندارد برای ترافیک و اطلاعات داخلی کشور هزینه دهیم
معاون راهبری فنی مرکز ملی فضای مجازی با بیان اینکه ترافیک اینترنت هزینه‌های زیادی را به کشور تحمیل می‌کند و مردم پول آن را می‌پردازند گفت: لزومی ندارد برای ترافیک و اطلاعات داخلی کشور هزینه دهیم.

وی درباره واسطه‌گری در عرصه اینترنت افزود: ممکن است تخلفی وجود داشته باشد، اما نمی‌پذیریم که مجموعه‌ای ساختار یافته در حال مقابله با شبکه ملی اطلاعات باشد.

روحانی گفت: پس از ابلاغیه رهبر معظم انقلاب در سال گذشته کار برای راه اندازی شبکه ملی اطلاعات به شدت سرعت گرفته است.

معاون راهبری فنی مرکز ملی فضای مجازی افزود: البته به روند کار گله داریم، زیرا این سرعت باید از سال ۹۳ و ۹۴ آغاز می‌شد.

وی گفت: سند معماری و طرح کلان شبکه ملی اطلاعات کار بسیار بزرگی است و ما با طرح پیچیده‌ای دست و پنجه نرم می‌کنیم.

روحانی افزود: شبکه ملی اطلاعات برای صیانت از اطلاعات ملی است، اما اگر کشوری بخواهد به ما حمله سایبری کند این ربطی به شبکه ملی اطلاعات ندارد.

 

برای شبکه ملی اطلاعات باید الگوی کسب و کار تعریف کنیم
معاون راهبری فنی مرکز ملی فضای مجازی گفت: برای شبکه ملی اطلاعات مصوب کردیم هزینه ترافیک داخلی یک دوم خارجی باشد و همه اپراتورهای داخلی آن را رعایت کنند.

وی افزود: البته تعرفه باید به سمت یک سوم یا یک چهارم تعرفه خارجی برود تا مردم از شبکه داخلی استفاده کنند.

روحانی گفت: شبکه ملی اطلاعات سکویی برای استفاده شبکه‌های ملی مانند شبکه شاد است که از این عرصه استفاده می‌کنند.

معاون راهبری فنی مرکز ملی فضای مجازی افزود: برای راه اندازی شبکه‌های داخلی نیازمند نرم افزار و طراحی خوب آن‌ها هستیم.

وی گفت: برای شبکه ملی اطلاعات باید الگوی کسب و کار تعریف کنیم که سرمایه‌ها برای تولید خدمات وارد این شبکه شوند.

 

شبکه ملی اطلاعات همپای تحولات جهانی نیست
حسین نوری‌خواه کارشناس فضای مجازی نیز در این برنامه گفت: شبکه ملی اطلاعات همپای تحولات جهانی نیست و طرح کلان معماری شبکه ملی اطلاعات حتی اگر محقق شود در شرایط رقابتی قرار نمی‌گیرد.

وی افزود: اکنون به عنوان نمونه حد تأخیر در دنیا یک میلی ثانیه، اما در کشورمان ۳۰ میلی ثانیه هدف‌گذاری شده است و این مسئله را در زمینه‌های دیگر نیز می‌بینیم.

نوری‌خواه گفت: برای پیشرفت و به‌روز شدن شبکه ملی اطلاعات بر اساس آنچه که در تحولات جهانی بروز می‌کند باید بخش خصوصی وارد صحنه شود.

 

چه کسانی با ارزانی اینترنت و راه اندازی شبکه ملی اطلاعات مخالفند؟
مسلم معین کارشناس فضای مجازی نیز در این برنامه گفت: محقق نشدن شبکه ملی اطلاعات به دلیل نبودن اراده است.

وی با بیان اینکه برخی اراده‌ها در مقابل شبکه ملی اطلاعات در کشور هستند افزود: سوال این است که چه کسانی با ارزانی اینترنت و راه اندازی شبکه ملی اطلاعات مخالفند.

معین گفت: به دلیل راه اندازی نشدن کامل شبکه ملی اطلاعات برخی شرکت‌ها با دلالی و واسطه گری پول زیادی به دست می‌آورند تا سخن از شبکه ملی اطلاعات می‌شود به مردم می‌گویند شبکه ملی اطلاعات نوعی فیلترینگ است و بر این اساس نیز طرح مجلس شورای اسلامی که بساط فیلترینگ را در کشور جمع کرد به عنوان طرح فیلتر کردن اینترنت معرفی کردند.

کارشناس فضای مجازی افزود: این شرکت‌ها خود را نماینده مردم معرفی می‌کنند و می‌گویند مردم از پلتفرم‌های داخلی استفاده نمی‌کنند.

اهداف شبکه ملی اطلاعات تا افق ۱۴۰۴

جمعه, ۱۶ آبان ۱۳۹۹، ۰۴:۵۹ ب.ظ | ۰ نظر

شبکه ملی اطلاعات باید تا افق ۱۴۰۴ بیش از ۶ راهبرد و ۳۷ هدف عملیاتی را مطابق با «طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات» که به تازگی به تصویب شورای عالی فضای مجازی رسیده است، محقق کند.

به گزارش خبرنگار مهر، پس از گذشت حدود یک سال از ارائه طرح اولیه معماری کلان شبکه ملی اطلاعات و به دنبال ماه‌ها وقفه در تصویب این طرح در شورای عالی فضای مجازی، این شورا در جلسه شصت و ششم خود در تاریخ ۲۵ شهریورماه ۹۹، «طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات» را نهایی و تصویب کرد.

این طرح به تازگی و پس از آنکه به استحضار مقام معظم رهبری رسیده است، توسط دبیر شورای عالی فضای مجازی ابلاغ شد.

در این مصوبه آمده است که «تحقق استقلال کشور، کاهش وابستگی و جلوگیری از دست اندازی بیگانگان در فضای مجازی، تامین نیازهای عمومی مردم و ایجاد زیست بوم متناسب با فرهنگ اسلامی ایرانی، منوط به تحقق شبکه ملی اطلاعات و مستلزم فعالیت نظام مند و فراگیر در تربیت، ساماندهی و توسعه محتوا و خدمات کاربردی فضای مجازی است.»

به بیان دیگر از یک سو معماری و کارکرد شبکه ملی اطلاعات بر اساس نیازمندی‌های خدمات و محتوا طراحی می‌شود و عملکرد آن تاثیر مستقیمی بر ارتقای کیفیت خدمات و محتوا خواهد داشت و از سوی دیگر تقویت، ساماندهی و توسعه محتوا و خدمات کاربردی فضای مجازی در پیشرفت، ارتقا و کاربردی تر شدن شبکه ملی اطلاعات از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

از این رو طرح «کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات» در راستای تحقق این اهداف، در ۵ ماده شامل «خط مشی‌های حاکم بر شبکه ملی اطلاعات»، «اهداف راهبردی و عملیاتی در افق ۱۴۰۴»، «معماری شبکه ملی اطلاعات»، «اجزای شبکه ملی اطلاعات» و «اقدامات کلان و نگاشت نهادی»، مصوب شده است.

در ماده مربوط به «اهداف راهبردی و عملیاتی» که تا افق ۱۴۰۴ ترسیم شده است، دستیابی به ۶ هدف به عنوان هدف راهبردی این شبکه و نیز ۳۷ هدف عملیاتی مدنظر قرار گرفته است.

در اهداف راهبردی شبکه ملی اطلاعات بر بهره گیری از سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی و زمینه سازی حکمرانی در فضای مجازی تاکید شده است.

 

اهداف راهبردی شبکه ملی اطلاعات چیست

- دستیابی به جامعه‌ای پیشرو و اخلاق مدار با بهره مندی عادلانه همه آحاد جامعه از فرصت‌های فضای مجازی و رشد محتوا و خدمات داخلی، ارتقاء کیفیت زندگی و افزایش سواد فضای مجازی منطبق بر ارزش‌های اسلامی- ایرانی؛

- ارتقاء جایگاه و کسب سهم مناسب از اقتصاد دیجیتال و شکوفایی کسب و کارهای دانش بنیان، خلاق و مولد با بهره گیری از ظرفیت‌های شبکه ملی اطلاعات مبتنی بر سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی؛

- فراهم سازی زمینه‌های حکمرانی صالحانه در فضای مجازی با تاکید بر مردم سالاری دینی، عدالت اجتماعی، آزادی‌های مشروع و مسئولانه، حفظ کرامت و حقوق انسان‌ها و امنیت عمومی، شفافیت نظام اداری و مقابله با فساد و جرایم سایبری؛

- استقرار نظام جامع و فراگیر در سطح ملی، برای امن سازی، پایدارسازی و تداوم ارائه خدمات زیرساخت‌های حیاتی، حساس و مهم؛

- ارتقاء جایگاه جمهوری اسلامی ایران به تراز قدرت‌های سایبری جهانی با ایجاد موازنه تاثیر و گسترش تعاملات دوجانبه و چند جانبه با دیگر کشورها در جهت اجماع سازی، گفتمان سازی، اقناع و شکل دهی به قواعد، مقررات و استانداردهای فضای مجازی با ابتکار عمل و رویکرد مواجهه فعال؛

- حضور جریان ساز و هدفمند در عرصه‌های ملی و فراملی فضای مجازی برای ترویج گفتمان انقلاب اسلامی؛

 

شبکه ملی اطلاعات به چه اهداف عملیاتی می‌رسد

در طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات اهداف عملیاتی در ۴ بخش دیده شده است که در بخش اول به صورت جامع به اهداف عملیاتی شبکه ملی اطلاعات پرداخته شده و در بخش‌های دیگر، آن دسته از اهداف عملیاتی که موجب پیشرفت، ارتقاء و کاربردی تر شدن شبکه می‌شود، ارائه شده است.

برای اهداف عملیاتی شبکه ملی اطلاعات ۳۰ هدف برای سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۴ متصور شده است. در این سند متوسط سرعت دسترسی اینترنت ثابت باید از اینترنت سیار پیشی بگیرد و دسترسی به خدمات پایه کاربردی داخلی نسبت به خدمات خارجی، ۳ برابر شود.

- پوشش ۸۰ درصدی دسترسی پهن باند ثابت خانوارها یا متوسط سرعت دسترسی ۲۵ مگابیت برثانیه و پوشش ۱۰۰ درصد جمعیت کشور برای دسترسی پهن باند سیار با سرعت متوسط ۱۰ مگابیت بر ثانیه

- مزیت بخشی اقتصادی و تعرفه گذاری رقابتی در دسترسی به خدمات کاربردی و محتوای داخلی به میزان حداقل دو برابر و در دسترسی به خدمات و تعرفه گذاری رقابتی در دسترسی به خدمات کاربردی و محتوای داخلی به میزان حداقل دو برابر و در دسترسی به خدمات پایه کاربردی شبکه ملی اطلاعات به میزان حداقل سه برابر نسبت به رقبای خارجی تا سال ۱۴۰۰

- مزیت بخشی کیفی در دسترسی به خدمات و محتوای داخلی به میزان ۵ برابر نسبت به خدمات و محتوای خارجی تا پایان سال ۱۴۰۰

- ارائه خدمات پایه کاربردی داخلی با سهم ترافیک ۷۰ به ۳۰ نسبت به خدمات پایه کاربردی خارجی مشابه در سبد مصرفی کاربران و نرخ رشد سالیانه ۱۵ درصدی

- ایجاد امکان اتصال حداقل ۱۰ درصد کاربران با دسترسی مبتنی بر نسل جدید ارتباطات

- هزینه سالانه دسترسی پهن باند خانگی به حداکثر دو درصد از سرانه درآمد ناخالص ملی

- امکان اتصال و دسترسی پرسرعت سازمانها، مراکز آموزشی، پژوهشی، حوزوی، کسب وکارها و کاربران تجاری با حداقل سرعت ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه

- تامین کیفیت شبکه در اتصال بین دو نقطه داخلی شبکه‌های هسته و تجمیع با تاخیر کمتر از سی میلی ثانیه، اتلاف بسته داده کمتر از یک میلیونیوم و تاخیر متغیر کمتر از دو میلی ثانیه

- تامین خدمات مستقل زمان شبکه برای همه زیرساخت‌های حیاتی، حساس و مهم کشور بدون وابستگی به سامانه‌های ناوبری جهانی نظیر Kips

- مدیریت کامل منابع ملی و بین المللی مورد استفاده در زیرساخت ارتباطی کشور

- پشتیبانی کامل زیرساخت‌های ارتباطی کشور از نسخه شش پروتکل اینترنت و کسب سهم ۳۰ درصدی در لایه دسترسی

- ارائه خدمات زیر شبکه‌های امن و مدیریت پذیر

- ایجاد حداقل سه قطب مرکز داده و در سه استان و ایجاد نقطه حضور بین الملل در منطقه ویژه ارتباطات و فناوری اطلاعات با رعایت اصول دفاعی و امنیت

- شکل گیری حداقل سه فراهم کننده خدمات ابری داخلی با قابلیت تامین نیازهای زیرساختی، ذخیره سازی، پردازشی و سکویی برای همه خدمات پایه داخلی و کسب سهم بازار ۸۰ درصدی از کل نیاز خدمات ابری کشور

- استقرار کامل خدمات پایه کاربردی داخلی (با اولویت پیام رسان اجتماعی و موتور جستجو) با قابلیت تامین نیازهای ملی و پاسخگویی به همه محتواهای مورد نیاز کشور با اولویت محتواهای خط و زبان فارسی تا سال ۱۴۰۰

- قرار گیری زبان فارسی به عنوان پیش فرض در ۸۰ درصد خدمات و تجهیزات هوشمند همراه

- استفاده از سیستم عامل داخلی برای تمامی مراکز نظامی و امنیتی و زیرساخت‌های حیاتی در نسخه‌های رومیزی، سرور و سیستم‌های کنترلی صنعتی

- تامین یک سیستم عامل داخلی امن تلفن همراه

- کسب حداقل بیست درصد از سهم بازار گوشی تلفن همراه هوشمند با سیستم عامل داخلی توسط تولید کنندگان داخلی

- مصون سازی، کاهش آسیب پذیری و افزایش پایداری و تاب آوری امنیتی و دفاعی شبکه ملی اطلاعات در برابر تهدیدات بدون اتکا به خدمات خارجی

- ایجاد گذرگاه‌های ایمن داخلی

- تحقق کامل گذرگاه‌های ایمن مرزی

- رشد بومی سازی تجهیزات شبکه به میزان ۱۰ درصد سالیانه بر اساس اولویت‌های تعیین شده توسط مرکز ملی فضای مجازی

- بومی سازی سامانه‌های امنیتی مورد نیاز شبکه ملی اطلاعات به میزان ۱۰۰ درصد

- اجرای کامل نظام پیشگیری و مقابله با حوادث فضای مجازی و نظام هویت معتبر در فضای مجازی مصوب شورای عالی فضای مجازی

- تامین ادله الکترونیکی در خدمات شبکه ملی اطلاعات در چارچوب قوانین کشور و مصوبات شورای عالی فضای مجازی

- اجرای الزامات صیانت از حریم خصوصی و حقوق عامه در سطح خدمات شبکه ملی اطلاعات در چارچوب طرح مصوب شورای عالی فضای مجازی و قوانین کشور

- ارتقا سالم سازی خدمات شبکه ملی اطلاعات به میزان ۲۰ درصد در سال

- ارتقا سطح آمادگی امنیتی و دفاعی شبکه ملی

 

اهداف عملیاتی خدمات کاربردی

در این سند ۸ هدف نیز به عنوان اهداف عملیاتی خدماتی کاربردی این شبکه در نظر گرفته شده است.

- رسیدن به شاخص تمرکز مطلوب در سکوهای بومی خدمات

- استقرار کامل سکوهای ارائه خدمات الکترونیکی اعم از دولت، سلامت، تجارت، آموزش، قضایی، گردشگری، حمل و نقل و انتظامی با تعرفه مناسب برای آحاد مردم

- دستیابی به سهم ده درصدی اقتصاد دیجیتال از کل اقتصاد کشور

- افزایش سهم خرده فروشی الکترونیکی به میزان ده درصد از کل بازار خرده فروشی کشور

- رسیدن مجموع سرمایه گذاری صندوق‌های سرمایه گذاری جسورانه معادل دویست میلیون یورو در سال و سهم جمع سپاری در کشور معادل شصت میلیون یورو در سال

- ایجاد حداقل دو سکوی ارائه خدمت با سهم بیست درصدی از کاربران منطقه و دارای بازار جهانی

- استقرار نظام جامع تنظیم مقررات خدمات فضای مجازی

- نظام مند سازی فعالیت خدمات خارجی در شبکه ملی اطلاعات.

عضو کمیسیون فرهنگی مجلس از تصویب کلیات طرح ساماندهی شبکه ملی اطلاعات کشور در جلسه امروز این کمیسیون خبر داد.

به گزارش فارس احمد راستینه نماینده مردم شهرکرد در مجلس شورای اسلامی در گفتگویی با اشاره به نشست امروز کمیسیون فرهنگی مجلس گفت: در جلسه امروز طرح ساماندهی شبکه ملی اطلاعات مورد بحث و بررسی قرار گرفت و کلیات آن به تصویب اعضای کمیسیون رسید.
وی افزود: این طرح به دنبال ساماندهی شبکه ملی اطلاعات و نیز استفاده از توان و ظرفیت داخلی برای این منظور و گسترش اقتصاد دیجیتال است.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس اظهار داشت: پس از تصویب کلیات این طرح جزئیات آن برای بررسی کارشناسی به مرکز پژوهش های مجلس ارسال شد تا پس از انجام کار کارشناسی مجدد به صحن کمیسیون ارائه شود.
راستینه خاطرنشان کرد: علاوه بر این در جلسه امروز اخبار مربوط به حوزه ورزش کشور نیز مطرح و بررسی شد و بر این نکته تأکید شد که دولت ظرف یک ماه آینده لایحه باشگاه داری را به مجلس و کمیسیون فرهنگی ارائه کند که این موضوع مورد تأکید معاون پارلمانی وزیر ورزش نیز بود.
وی افزود: در ادامه این جلسه موضوع اولویت های کاری کمیسیون که توسط مرکز پژوهش های مجلس ارائه شده بود، مطرح و نظرات اعضا در این باره اخذ شد که بحث جمعیت و خانواده و نیز فضای مجازی به عنوان دو اولویت اصلی کمیسیون مدنظر قرار گرفت و اولویت های بعدی کمیسیون در جلسات آینده مشخص خواهد شد.

۱۷ هدف محتوایی در شبکه ملی اطلاعات چیست

يكشنبه, ۴ آبان ۱۳۹۹، ۰۵:۳۲ ب.ظ | ۰ نظر

طبق اهداف عملیاتی مربوط به حوزه محتوای شبکه ملی اطلاعات، سهم محتوای داخلی از ترافیک کاربران باید به ۷۰ درصد برسد و اقتصاد محتوای داخلی باید ۱۵ درصد اقتصاد دیجیتال کشور را به خود اختصاص دهد.

به گزارش خبرنگار مهر، پس از گذشت حدود یک سال از ارائه طرح اولیه معماری کلان شبکه ملی اطلاعات و به دنبال ماه‌ها وقفه در تصویب این طرح در شورای عالی فضای مجازی، این شورا در جلسه شصت و ششم خود در تاریخ ۲۵ شهریورماه ۹۹، «طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات» را نهایی و تصویب کرد.

این طرح به تازگی و پس از آنکه به استحضار مقام معظم رهبری رسیده است، توسط دبیر شورای عالی فضای مجازی ابلاغ شد.

«طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات» در راستای تحقق این شبکه برای کاهش وابستگی و جلوگیری از دست اندازی بیگانگان در فضای مجازی، تأمین نیازهای عمومی مردم و ایجاد زیست بوم متناسب با فرهنگ اسلامی – ایرانی در ۵ ماده شامل «خط مشی‌های حاکم بر شبکه ملی اطلاعات»، «اهداف راهبردی و عملیاتی در افق ۱۴۰۴»، «معماری شبکه ملی اطلاعات»، «اجزای شبکه ملی اطلاعات» و «اقدامات کلان و نگاشت نهادی»، مصوب شده است.

در بخش «اهداف راهبردی و عملیاتی در افق ۱۴۰۴» این سند، اهداف در ۴ بخش مورد تاکید قرارگرفته است که در بخش اول به صورت جامع به «اهداف عملیاتی شبکه ملی اطلاعات» پرداخته شده و در ۳ بخش دیگر «اهداف عملیاتی مرتبط با خدمات کاربردی»، «اهداف عملیاتی محتوا» و «اهداف عملیاتی سالم سازی محتوا و امنیت خدمات» برای پیشرفت، ارتقا و کاربردی تر شدن شبکه ملی اطلاعات، تعریف شده است.

برای «اهداف عملیاتی محتوای شبکه ملی اطلاعات» ۱۷ هدف در نظر گرفته شده است که متولیان پیاده سازی شبکه ملی اطلاعات باید حداکثر تا سال ۱۴۰۴ آن را اجرایی کنند.

۱۷ هدف محتوایی در شبکه ملی اطلاعات چیست

به گزارش مهر، مطابق آنچه که در سند «طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات» آمده است، موضوع رشد و توسعه محتوای داخلی فضای مجازی بر بستر شبکه ملی اطلاعات از جمله مهمترین اهدافی است که بر آن تاکید شده است. مطابق این اهداف سهم صفحات فارسی از وب باید به بیش از ۴ درصد برسد که هم اکنون مطابق با آنچه که وزارت ارتباطات اعلام کرده است، این رقم حدود ۲ درصد است.

در همین حال باید ۷۰ درصد ترافیک مصرفی کاربران مربوط به محتوای داخلی باشد و شبکه اختصاصی ایمن، سالم و مفید کودک و نوجوان برای افزایش سهم ترافیک محتوای کودک به ۱۵ درصد از کل ترافیک اینترنت کشور برسد.

هدف گذاری انجام شده به نحوی است که در حوزه شبکه‌های اجتماعی داخلی، کشور بتواند ۳۰ درصد از کاربران منطقه غرب آسیا، کشورهای عضو اکو و کشورهای عربی را نیز جذب کند.

جزئیات این اهداف شامل موارد زیر است:

- استقرار نظام تنظیم مقررات زنجیره تولید، نشر و مصرف محتوا

- استقرار نظام مالکیت معنوی و مادی محتوای داخلی تا سال ۱۴۰۰

- دستیابی اقتصاد محتوای داخلی به سهم ۱۵ درصدی از اقتصاد دیجیتال کشور با نرخ رشد سالیانه ۵۰ درصد

- تحقق سهم ۷۰ درصدی خدمات محتوایی داخلی اعم از ویدئوی درخواستی (VOD) و اشتراک ویدئو از ترافیک مصرفی کاربران با نرخ رشد سالیانه ۴۰ درصدی از طریق تنظیم مقررات تولید و خدمات محتوا

- سهم حداقل ۴۰ درصدی محتوای حرفه‌ای داخلی سازگار با فرهنگ اسلامی ایرانی از سبد محتوای حرفه‌ای سکوهای داخلی (پلتفرم‌ها) و سکوهای خارجی مجاز در کشور

- ایجاد شبکه اختصاصی ایمن، سالم و مفید کودک و نوجوان و افزایش سهم ترافیک محتوای مفید اختصاصی رده‌های سنی کودک و نوجوان به ۱۵ درصد از ترافیک کل کشور

- تامین نیاز کشور به دانشنامه عمومی فراگیر و دانشنامه‌ها و بانک‌های اطلاعاتی تخصصی در حوزه‌های مختلف علوم

- افزایش نرخ رشد سالیانه ۳۰ درصدی سهم بازی‌های رایانه‌ای داخلی

- تامین نیاز محتوایی کشور در خدمات ویدیویی درخواستی (VOD) و اشتراک ویدیو از طریق سامانه‌ها و سکوهای داخلی با حداقل ۱۰ میلیون مشترک فعال

- گسترش منطقه‌ای و بین‌المللی سامانه‌های داخلی اعم از شبکه‌های اجتماعی و نمایشی آنلاین با جذب ۳۰ درصد از کاربران منطقه غرب آسیا، کشورهای عضو اکو و کشورهای عربی

- رده بندی محتوای حرفه‌ای منتشر شده و محتوای کاربر محور با تاکید بر سازوکارهای خود تنظیم‌گری

- افزایش سهم صفحات فارسی از وب به بیش از ۴ درصد

- کسب سهم ۴۰ درصدی ابزارهای بومی خط و زبان فارسی و آزادسازی پیکره‌ها و منابع محتوایی مورد نیاز

- دستیابی به حداقل ۳ سامانه خدمات ارزیابی و صحت‌سنجی اخبار و محتوا

- تامین نیاز کشور در حوزه سکوهای آموزشی فراگیر اعم از آموزش‌های دانشگاهی، مقاطع تحصیلی، عمومی و مهارتی با ظرفیت ارائه خدمات به ۲۰ میلیون کاربر

- رشد سالیانه ۴۰ درصدی سهم تبلیغاتی قانونی از کل بازار تبلیغات سکوهای داخلی و خارجی فعال در کشور

- افزایش سالیانه ۲۵ درصدی محتوای مرتبط با فرهنگ‌سازی و سواد فضای مجازی

به گزارش مهر، گفته می‌شود که در راستای تحقق این اهداف عملیاتی، نهادها و وزارتخانه‌های متولی باید برنامه زمان بندی و نحوه چگونگی اجرای این اهداف را به مرکز ملی فضای مجازی ارائه دهند.

مصوبه شورای عالی فضای مجازی درباره طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات برای اجرا ابلاغ شد.

کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات در سیصد و ششمین جلسه خود سقف تعرفه خدمت دسترسی مدارس به شبکه ملی اطلاعات از طریق دارندگان پروانه ارائه خدمات ارتباطی ثابت و سیار را تصویب کرد.
به گزارش باشگاه خبرنگاران تعرفه دسترسی مدارس به شبکه ملی اطلاعات براساس تفاهم نامه همکاری میان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و وزارت آموزش و پرورش با موضوع عملیاتی کردن ماده ۶۹ قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مصوب شده است.

براساس ماده ۶۹ برنامه ششم، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات (سازمان فناوری اطلاعات) با رعایت مصوبات شورای عالی فضای مجازی مکلف است با همکاری وزارت آموزش و پرورش تا پایان سال دوم اجرای قانون برنامه هوشمندسازی مدارس، امکان دسترسی الکترونیک (سخت افزاری، نرم افزاری و محتوا) به کتب درسی، کمک آموزشی، رفع اشکال، آزمون و مشاوره تحصیلی، بازی‌های رایانه‌ای آموزشی، استعدادسنجی، آموزش مهارت‌های حرفه ای، مهارت‌های فنی و اجتماعی را به صورت رایگان برای تمامی دانش آموزان شهر‌های زیر ۲۰ هزار نفر و روستا‌ها و حاشیه‌های شهر‌های بزرگ فراهم کند. دولت برای تامین هزینه‌های این ماده می‌تواند از مشارکت بخش غیردولتی استفاده کند و هزینه‌های مذکور به عنوان هزینه‌های قابل قبول مالیاتی تلقی می‌شود.

 

سقف تعرفه خدمت دسترسی مدارس به شبکه ملی اطلاعات به شرح جدول زیر تعیین شده است:

براساس ماده دو این مصوبه، تعرفه‌های این جدول برای خدمت انتها به انتها و شامل تمامی تجهیزات سخت افزاری و نرم افزاری و رفع خرابی در دوره خدمت موضوع ماده یک براساس توافق نامه سطح خدمت مورد تایید سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی است.

در صورت تامین تجهیزات انتها (مودم) توسط ارائه دهنده خدمت، تجهیزات مذکور پس از دوره ۲۴ ماهه به مدارس تحویل داده می‌شود.

همچنین در ماده سه آن آمده است درمواردی که از نظر وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات هزینه‌های غیرمتعارف وجود داشته باشد، حداکثر ۲۰ درصد به تعرفه‌های تعیین شده اضافه می‌شود. این هزینه‌های غیرمتعارف شامل مراجعه بیش از دو بار در سال برای رفع خرابی، فاصله بیش از صد کیلومتری روستا با شهر و مراکز استان و برق کشی برای نصب و راه اندازی خدمت است.

 نصرالله پژمان فر رئیس کمیسیون اصل نود قانون اساسی مجلس که مهمان این هفته برنامه «دست‌خط» در تلویزیون بود به پرسش‌هایی پیرامون عملکرد وزارت ارتباطات و فضای مجازی نیز پاسخ داد که بخش‌هایی از این گفت‌وگو در ادامه آمده است:

 

یک پرونده که در کمیسیون اصل ۹۰ با جدیت پیگیری می‌شود بحث شبکه ملی اطلاعات و پیام رسان‌ها است.

خدماتی که امروز در فضای مجازی مردم ما دریافت می‌کنند واقعا قابل دفاع نیست. یعنی من نمی‌گویم کشور‌های اروپائی و کره جنوبی را نگاه کنید که چه خبر است بلکه می‌گویم کشور‌های اطراف ما اعم از عراق، افغانستان و ... نگاه کنیم و آن خدماتی که آن‌ها به مردم خود ارائه می‌دهند با اینکه سابقه‌ای در مقایسه با ما نداشته‌اند، ببینیم قابل مقایسه هست یا خیر.

ما امروز گرانترین اینترنت را به مردم ارائه می‌دهیم. هزینه‌ای که در موضوع اینترنت مردم پرداخت می‌کنند در مقایسه با دنیا و حتی در مقایسه با کشور افغانستان اینترنت گرانی است و ناامن‌ترین خدمات را ارائه می‌کنیم که مسائل مختلف دارد. کافی است کار کسی به پلیس فتا بیفتد، تا بداند چه خبر است و چه اجحافاتی رخ می‌دهد.

خدمات دولت الکترونیک در کشور‌های دیگر چطور است؟ برخی از کشور‌ها که همزمان با ما شروع کرده‌اند، به عنوان یک کارشناس در این زمینه بیان می‌کنم، در کره با ما شروع شده، اما امروز خدمات دولت الکترونیک کره را ببینید چه خدماتی به مردم خود در مسائل آموزشی، بهداشت و درمان، خدمات بانکی، خدمات مسافرتی و هر چیزی که امروز در مخیله برخی از مردم ما نمی‌آید که می‌توانند چنین خدماتی را داشته باشند در کره ارائه می‌شود.

امروز چه خدماتی در این زمینه به مردم ارائه می‌دهیم؟ علتش این است که یکسری منافعی است که برخی نمی‌خواهند دست از این منافع بردارند. یکی دولت است. دولت‌ها دائماً در ارتباط با این موضوع که بتوانند بالاترین دست را در جیب مردم کنند و این منافع را داشته باشند، نقش‌آفرینی دارند که قصد داریم این را کنترل کنیم.

این درست است که می‌گویند بعد از وزارت نفت، وزارت ارتباطات بیشترین درآمد را دارد؟

بله. درآمد قابل توجهی در این موضوع دارد. این درآمد‌ها هم باید در ارائه خدمات باید هزینه شود. امروز این طور نیست که از مردم پول دریافت می‌کنیم به ازای آن خدمات به مردم ارائه می‌کنیم. در فضای مجازی شاید سالانه بالای ۸ - ۹ هزار میلیارد بلکه تا ۱۰ هزار میلیارد این پول را وزارت ارتباطات دریافت می‌کند. این پول کجا می‌رود؟ باید بخشی به این سمت بیاید که به مردم توسعه زیرساخت بدهد.‌ می‌گویند توسعه زیرساخت انجام می‌دهیم؛ یعنی فیبر نوری می‌کشیم و یکسری کابل و سیم انجام می‌دهیم؛ اینکه شبکه ملی اطلاعات نیست. شبکه ملی اطلاعات یعنی حاکمیت و همه این موارد. بعد می‌گویند ما وزارت زیرساخت هستیم و باید زیرساخت‌ها را تامین کنیم؛ تولید محتوا کار دیگری است. می‌گوییم شما مقصر هستید که نتوانسته‌ایم تولید محتوا داشته باشیم.

امروز در فضای مجازی تولیدکننده محتوا و مصرف کننده محتوا هر دو پول پرداخت می‌کنند. مثلاً من عکاس حرفه‌ای هستم؛ من ۵ عکس حرفه‌ای می‌گیرم و این تعداد را می‌خواهم در فضای مجازی بارگذاری کنم. باید پولی پرداخت کنم و اینترنت بخرم و این عکس‌ها را بارگذاری کنم. شما هم به عنوان کسی که علاقه‌مند به این عکس‌ها هستید پول می‌دهید و اینترنت می‌خرید، عکس‌ها را می‌بینید. پس هم تولیدکننده و هم مصرف کننده پول پرداخت می‌کند.

خب طبیعی است کسی در این فضا رغبتی برای تولید ندارد. در این طرحی که پیش‌بینی کرده‌ایم گفته‌ایم در ارتباط با این موضوع درآمدی که کسب می‌شود درصدی از آن را به تولیدکننده بدهید. وقتی این کار را کردند من به جای اینکه ۵ عکس بارگذاری کنم ۵۰۰ عکس در این فضا بارگذاری می‌کنم برای اینکه بتوانم کار کنم.

اگر این نگاه را در این فضا داشته باشیم و از اینکه تنها این نگاه وجود داشته باشد که فضای مجازی فرصتی برای دست کردن در جیب مردم و درآوردن پول از جیب مردم، بلکه به چشم فرصتی برای اشتغال نگاه کنیم بنده به عنوان یک آدم آشنا می‌گویم روزی که این کار شروع شود، یک میلیون تا ده میلیون اشتغال می‌توانیم در فضای مجازی داشته باشیم.

این کار چرا تاکنون انجام نشده است؟

باید دیگران پاسخ دهند چرا انجام نشده است. به اعتقاد من خواسته اند منافع این فضا برای خودشان باشد. خیلی از نویسندگان وقتی نویسندگی می‌کنند کتاب وقتی چاپ می‌شود درصدی از چاپ کتاب به آن‌ها می‌رسد انگیزه برای چاپ کتاب بعدی پیدا می‌کنند. من فیلمی می‌سازم وقتی در سینما فیلم من نمایش داده می‌شود، طبیعتاً فیلم دوم و سوم را هم می‌سازم و اقتصاد سینما اینجوری جلو می‌رود. ولیکن اگر من فیلم ساختم و به من گفتند اگر فیلم ساختید، باید این میزان هم پول پرداخت کنید، کسی رغبت نمی‌کند در سینما فیلم بسازد؟

نکته‌ای که در اینجا جای سوال است در بحث پیامرسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی، جمهوری اسلامی یک پیام‌رسان بومی که اطلاعات را در سرور‌های خودش داشته باشد، نمی‌توانستیم ایجاد کنیم؟

من واقعاً این را توهین به جوانان داخل کشور می‌دانم. یعنی هر کسی این حرف را بیان کند، توهین به بچه‌های ایران می‌دانم.

این حرف را بیان کرده اند که ما نمی‌توانیم.

یک گروهی هستند که می‌گویند ایرانی جماعت فقط بلد است آبگوشت بزباش درست کند و بیشتر از این نمی‌تواند جلو برود. اگر فرصت به ما می‌دادند ما می‌توانستیم این کار را انجام دهیم. یک زمانی گفتند فرض کنید نرم‌افزار‌های نشان مسیر باید «ویز» باشد! ما در این امر جنگیدیم که فرصت دهید جوانان ما کار کنند. در این قضیه اعتقاد نداریم انحصار فقط در پیامرسان‌های داخلی باشد.

ما می‌گوییم اگر قرار است پیام‌رسان‌های خارجی باشند و در کشور ما خدمات ارائه می‌کنند، اما یک دفتری در کشور داشته باشند که اگر در این پیام‌رسان اتفاقی افتاد جواب ما را بدهند. اگر حقوق مردم ما تضییع شد، جوابگو باشند. این کار را ما انجام می‌دهیم؟ خیر همه دنیا این کار را می‌کنند. همین پیامرسان‌هایی که جواب ما را نمی‌دهند در ترکیه دفتر زده‌اند و جوابگوی مشکلات هستند.

در کمیسیون اصل ۹۰ چطور می‌خواهید این امر را پیگیری کنید؟

در کمیسیون اصل ۹۰ این بحث از این جهت وجود ندارد. یکسری تخلفات در این زمینه هست؛ یعنی وظایفی که وزارت ارتباطات در ارتباط با شبکه ملی اطلاعات داشته و قوانین را انجام نداده و در آن زاویه پیگیری می‌کنیم و پرونده‌ای را کامل پیگیری می‌کنیم که بالاخره وزیر و معاونین وزیر و کسانی که کوتاهی کرده‌اند، پاسخگو باشند و اگر خطایی کردند لازم باشد به دستگاه قضائی معرفی می‌شوند. امروز والدین واقعاً نگران هستند. سطح دسترسی من با یک بچه ۵-۴ ساله باید متفاوت باشد. کجای دنیا این چنین است که دسترسی به هر اطلاعاتی برای همه یکسان باشد؟ کجای دنیا اینطور است که برای رسیدن به مسائل همه ازVPN استفاده کنند و این میزان VPN در دسترس باشد که هر کاری بتوانند انجام دهند.

ما معتقدیم باید اینترنت ملی، شبکه ملی اطلاعات داشته باشیم و مردم باید انتخاب کنند که از اینترنت بین الملل استفاده کنند یا از اینترنت داخلی استفاده کنند، منتهی باید این تفاوت داشته باشد؛ خدمات و قیمت آن‌ها متفاوت باشد. مواقعی هست که فرد می‌خواهد از گوگل هم استفاده کند و ما دست و بال هیچ کسی را نباید ببندیم، اما آن نیازی که من در فضای موتور جستجوی داخلی باید داشته باشم، فراهم باشد که اگر اینجا فراهم بود ما هیچگاه سراغ دیگری نمی‌رویم.

امروز خدمات نمی‌توانیم بدهیم. این که امروز مردم سراغ کالای خارجی می‌روند، بدلیل این است که عمل ما درست نبوده است.

شما پاسخ را دادید؛ من می‌خواستم جمله‌ای از معاون وزیر ارتباطات بخوانم که خیلی خوب جواب دادید که نمی‌خواهیم اینترنت جهانی را قطع کنیم. ایشان می‌گوید حرکت به سمت شبکه ملی اطلاعات به منظور مقابله با تحریم ها، نوعی کلاهبرداری خطرناک است و لازمه پیشرفت در حوزه ارتباطات، جهانی شدن در این حوزه است.

ما از ابتدا بیان کرده‌ایم باید یک فضایی باشد که بین خدمات داخل و خدمات بیرون تفاوتی وجود داشته باشد. اینجا باید اینترنت گران را ارزان کنیم و اگر این فضا را روی اینترنت بین‌الملل بردیم، سرور‌ها را در کانادا گذاشتیم، اگر کسی می‌خواهد از بانک یک تراکنش بانکی بگیرد، می‌دانید در این عملیات هر کلیکی که انجام می‌دهید در کانادا می‌رود و برمی گردد. ما می‌گوییم چرا این میزان هزینه باشد؟ این خدمات لازم نیست با این شیوه ارائه شود.

برخی مواقع لازم است از سرور‌هایی که در کانادا است اطلاعاتی دریافت کنیم؛ حتماً برای من باید این خدمات وجود داشته باشد، اما ما پهنای باند خارجی لازم داریم، پهنای باند داخلی هم نیاز داریم، بخاطر اینکه قیمت آن یک‌دهم می‌شود.

نظارتی بر شبکه ملی اطلاعات نمی‌شود

شنبه, ۵ مهر ۱۳۹۹، ۰۲:۳۱ ب.ظ | ۰ نظر

عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی با اشاره به سرعت پیشرفت پایین شبکه ملی اطلاعات گفت: نظارت مرکز ملی فضای مجازی بر این پروژه اعمال نمی‌شود.

به گزارش خبرگزاری مهر، محمدحسن انتظاری در خصوص سرعت پایین پیشرفت شبکه ملی اطلاعات که مورد مطالبه رهبر انقلاب در دیدار هیئت دولت قرار گرفت، گفت: بله درست است، یکی از دلایلی که اجرای پروژه شبکه ملی اطلاعات نتوانست خوب جلو برود، این است که روی آن نظارت مرکز ملی فضای مجازی اعمال نشد و الان هم اعمال نمی‌شود. این مسئله تا الان هم ادامه دارد. هیچ کارش هم نمی‌شود کرد، مگر اینکه بر اساس قانون، تخصیص بودجه به وزارت ارتباطات منوط به تأیید مرکز ملی فضای مجازی شود. اگر قانون نمی‌شود، لااقل رئیس‌جمهور به‌عنوان مقام بالاتر دولت و رئیس سازمان برنامه و بودجه به آن دستگاه دستور دهد که بودجه شبکه ملی اطلاعات را بعد از تأیید مرکز ملی فضای مجازی تخصیص بدهید که در اینجا مرکز ملی بتواند طرح‌هایشان را کنترل کند.

وی با بیان اینکه زیربنای اصلی فضای مجازی شبکه ملی اطلاعات است، ادامه داد: اگر ما این زیربنای اصلی را نداشته باشیم، کاربردهایی که در حوزه‌های مختلف باید به جامعه خدمت بدهد یا اعمال حاکمیت کند، روی زیرساخت خارجی شکل خواهد گرفت. یعنی حاکمیت ما در فضای مجازی روی زیرساخت خارجی قرار می‌گیرد که چیز نامربوطی است. این اصلی‌ترین دلیل برای ایجاد شبکه ملی اطلاعات است. اگر این شبکه تشکیل شود حاکمیت ما در حوزه فضای مجازی، مستقل و در داخل کشور ایجاد می‌شود و اگر تشکیل نشود این حاکمیت از دست ما می‌رود و در حوزه‌های اقتصادی و اجتماعی به دست خارجی‌ها می‌افتد.

عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی در خصوص نگرانی افکار عمومی مبنی بر اینکه راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات ارتباط مردم و کشور را با اینترنت بین‌المللی قطع می‌کند، گفت: این شبهه را کسانی که می‌خواستند این شبکه شکل نگیرد در افکار عمومی وارد کردند. این فرضیه ۱۰۰ درصد غلط است. اینترنت به‌عنوان یک سرویس لازم در شبکه ملی اطلاعات و جزو شبکه است؛ این تصور که سرویس اینترنت قطع می‌شود، گزاره‌ای ساختگی از آن‌هایی است که می‌خواهند این کار انجام نشود. به همین جهت این تصور اشتباه را در ذهن مردم ایجاد می‌کنند. سواد فضای مجازی در بسیاری از کسانی که اظهارنظر می‌کنند به عینه پایین است.

وی با بیان اینکه هم اکنون بحث ایجاد شبکه ملی در سایر کشورها به طرق مختلف پیش می‌رود، خاطرنشان کرد: کره جنوبی بیشتر اطلاعاتش را محلی کرده است، یعنی حدود ۸۰ تا ۸۵ درصد اطلاعات مورد نیاز مردم کره در داخل کشور تولید می‌شود. در اروپا همین فرآیند جلو می‌رود. هم اکنون هر کشوری سازوکارهای متناسب خودش را در خصوص شبکه ملی دارد و علاوه بر اروپا، چین و روسیه نیز طبق این فرآیند جلو می‌روند. سال گذشته در مجمع جهانی آی جی اف اینترنت گاورننس فروم که در اروپا تشکیل شد، ماکرون رئیس‌جمهور فرانسه رسماً این را مطرح کرد که الان دو جور اینترنت داریم، یکی اینترنت آمریکایی و یکی اینترنت چینی؛ ما باید در اروپا اینترنت اروپایی داشته باشیم و از بند اینترنت امریکایی رها شویم.

انتظاری ادامه داد: چرا اروپا این را می‌گوید؟ علتش این است که پلتفرم غول‌های سرویس‌دهنده آمریکایی مثل گوگل، فیس‌بوک و غیره تمام زمام و اختیار اروپایی‌ها را در همه چیز گرفته‌اند. مثلاً در انتخابات برگزیت، فیس‌بوک عملاً نظر خودش را به انگلیسی‌ها تحمیل کرد. بعداً هم مارک زاکربرگ را آوردند در پارلمان اروپا و همین‌طور مجلس انگلیس، گفتند شما چرا و چگونه این کار را انجام دادید. فیس‌بوک حتی در انتخابات ترامپ هم نقش بازی کرد. اطلاعات ۸۰ میلیون کاربر را به یک شرکت تحلیلگر داد و فکر مردم را ساماندهی کرد. این تأثیرات در حوزه اقتصادی و اجتماعی هم وجود دارد. به همین دلیل اروپایی‌ها به‌فکر افتادند که خودشان زمام کار خودشان را به‌دست بگیرند وگرنه اقتصادشان به دست پلت‌فرم‌های خارجی می‌افتد.

عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی با اشاره به نقش شبکه ملی اطلاعات در پدافند غیرعامل کشور، گفت: فضای مجازی تمام عرصه‌های کشور را در برگرفته و یکپارچه کرده است. هرچه هم ما در این یکپارچگی دیر اقدام کنیم عقب می‌افتیم و مجبوریم صحنه را به خارجی‌ها بسپاریم. ما ۱۶ یا ۱۷ زیرساخت حیاتی داریم. زیرساخت‌های بانکی، حمل‌ونقل، نفت، آب‌وبرق، سلامت، آموزش و غیره. این‌ها در حوزه فضای مجازی دارند شکل می‌گیرند.

وی گفت: وقتی کرونا آمد مجبور شدیم آموزش‌ها را در حوزه فضای مجازی ببریم، حالا موفق بود یا نبود را کاری ندارم. ولی عملاً دیدیم بعضی زیرساخت‌ها آماده نیست و مشکلاتی نیز وجود دارد. در حوزه بانکی و حوزه انرژی نیز به همین شکل است. سال گذشته در جریان تحریم ونزوئلا، آمریکایی‌ها نیروگاه برق اصلی ونزوئلا که ۷۰ درصد برق این کشور را تامین می‌کند، از کار انداختند و یک بخش بزرگی از آنجا ۶ ماه برق نداشت. در ایران از این طریق روی سایت نطنز ویروس استاکس نت را پیاده کردند. به عبارت دیگر با این کار یک بخش از انرژی شما را از کار می‌اندازند. اینجاست که بحث‌های سایبری خودش را نشان می‌دهد. هم اکنون در حوزه بانکی بخش بزرگی از خدمات این حوزه در فضای مجازی ارائه می‌شود. البته شبکه خاص خودشان را دارند و هنوز در شبکه ملی اطلاعات وارد نشدند. فرض کنید که یک بخشی از زیرساخت بانکی ما مثل دستگاه‌های عابر بانک در عرض یک ربع از کار بیفتد ببینید چه می‌شود. یا مثلاً فرض کنید پمپ‌بنزین‌ها از کار بیفتد.

انتظاری تاکید کرد: اگر شبکه‌های ما دست خارجی‌ها باشد اصلاً شک نکنید این اتفاق می‌افتد. سال گذشته وزارت ارتباطات در جریان تلگرام یک تئوری داشت که «بک اند» داخلی بگذاریم، یعنی پوسته‌های داخلی با ما، اما اصل مسئله دست تلگرام باشد. یعنی همه بیایند در داخل ایران و مردم ما در پوسته‌های داخلی تلگرام کار کنند. این اتفاق افتاد و داشتند کارشان را می‌کردند. اما تلگرام با کمک گوگل تمام پوسته‌های ایرانی تلگرام را خواباند و کسب‌وکارهایی که روی آن بودند همه از کار افتادند! مثال از این واقعی‌تر؟

دبیر سابق شورای عالی فضای مجازی خاطرنشان کرد: من نمی‌دانم دوستان روی این مسئله چه جوابی دارند بدهند، صدایش را هم درنیاوردند. بحث شبکه ملی یعنی همین دیگر، یعنی اختیار دست خودمان باشد. یک موضوع مهمی در اینجا وجود دارد و آن خدمات پایه کاربردی شبکه ملی اطلاعات است. یعنی شبکه‌های اجتماعی، موتور جستجو و ایمیل، سرویس‌های سیستم عامل همه این‌ها باید داخلی باشند. اگر داخلی بودند ما قوه پدافند غیرعاملمان دست خودمان است. اگر نبودند ما هر لحظه باید تنمان بلرزد که چه اتفاقی ممکن است بیفتد.

وی افزود: شبکه ملی اطلاعات حتماً باید مدل مفهومی علمی داشته باشد، برنامه زمان‌بندی شده عملیاتی داشته باشد که به تصویب شورای عالی رسیده باشد. اگر همه مسائل بخواهد داخل وزارت ارتباطات جلو برود می‌شود همین آش و همین کاسه!

وی با بیان اینکه حکمرانی کشور که تا الان در حوزه حقیقی تعریف شده، باید به حوزه فضای مجازی امتداد پیدا کند. اعمال حاکمیت و سیاست‌های نظام که در حوزه واقعی تعریف شده بود، حالا باید به حوزه فضای مجازی امتداد پیدا کند. این موضوع خودش یک بحث مفصلی است. حاکمیت و حکمرانی که دو لفظ مختلف‌اند در عصر امروز که مبتنی بر فضای مجازی است، در حال شکل‌گیری است. کشورهای متعددی نیز با ورود به این حوزه، سیاستگذاری‌ها و فرآیندهای کاری خودشان را تدوین کردند.

انتظاری با اشاره به حکم اول مقام معظم رهبری در ۱۷ اسفند ۱۳۹۰ برای تشکیل شورای عالی فضای مجازی گفت: ایشان در این حکم فرمودند که برای استفاده از فرصت‌ها و صیانت ناشی از آسیب‌های فضای مجازی تشکیلاتی به نام شورای عالی فضای مجازی برای هماهنگی و تصمیم‌گیری در این حوزه ایجاد شود. این به نوعی ایجاد نظام حکمرانی در کشور بود. در حکم شهریور سال ۱۳۹۴ هم ایشان این موضوع را تقویت کردند. رهبر انقلاب ضمن تأکید بر اهمیت کار شورای عالی فضای مجازی و مرکز ملی فضای مجازی فرمودند که باید در شورا به نحوی برنامه‌ریزی کنیم که کشور قدرت سایبری‌اش در حد قدرت‌های تأثیرگذار جهانی شود.

اینترنت روی شبکه ملی اطلاعات ارایه می‌شود

چهارشنبه, ۲ مهر ۱۳۹۹، ۰۳:۲۵ ب.ظ | ۰ نظر

معاون وزیر ارتباطات تعبیر واژه شبکه ملی اطلاعات را با فیلترینگ و ایجاد محدودیت برای شهروندان، یک اشتباه بزرگ عنوان کرد وگفت: اینترنت اصلی‌ترین خدمتی است که روی شبکه ملی اطلاعات ارائه می شود.

به گزارش سازمان فناوری اطلاعات ایران، امیر ناظمی گفت: متاسفانه در برخی موارد واژه شبکه ملی اطلاعات با نوعی فیلترینگ، مسدودسازی و محدودیت برای شهروندان پیوند خورده است که یک اشتباه بزرگ است. چون اینترنت به عنوان یکی از اصلی ترین خدماتی است که روی شبکه ملی اطلاعات ارائه می‌شود.

وی با تاکید بر اینکه شبکه ملی اطلاعات ارائه دهنده خدمات متنوعی از جمله اینترنت یا شبکه‌های اختصاصی است گفت: شبکه‌های اختصاصی قاعدتاً خارج از اینترنت قرار دارند؛ برای مثال می‌توان به شبکه اختصاصی دولت اشاره کرد که محیطی است که دستگاه‌های مختلف به یکدیگر متصل می‌شوند و به رد و بدل کردن اطلاعات می‌پردازند.

معاون وزیر ارتباطات با بیان اینکه در چنین وضعیتی، نیاز به صیانت از داده‌های شهروندان و حفظ محرمانگی داده‌ها وجود دارد، افزود: به هر حال بخش عمده‌ای از مکاتبات اداری را مکاتبات محرمانه تشکیل می‌دهند و این بخشی است که آن را مشکلات فرهنگی شبکه ملی اطلاعات می‌دانیم.

وی با تاکید بر لزوم استفاده از تجهیزات داخلی در شبکه ملی اطلاعات گفت: در بعضی از شبکه‌های اختصاصی این نیاز وجود دارد که به واسطه ایمنی و امنیتی که نیاز است از محصول داخلی استفاده شود، حتی اگر این محصولات، کیفیت پایین‌تری نسبت به رقیب خارجی داشته باشند، در این زمینه می‌توان به شبکه اختصاصی دولت اشاره کرد اما در برخی شبکه‌ها مانند اینترنت چنین ضرورتی وجود ندارد و محصولاتی که قابل رقابت با محصول خارجی هستند، می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند.

رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران، موانع موجود بر سر راه استفاده از تجهیزات تولید داخل در شبکه ملی اطلاعات را در دو بخش ارزیابی کرد و گفت: بخشی از این موانع شامل محیط عمومی می‌شود و بخشی نیز به نگاه و تجربه موجود در خصوص حمایت از تولیدکننده داخل بازمی‌گردد.

ناظمی تاکید کرد: در بسیاری مواقع، حمایت انجام شده صرف‌نظر از نگاه مزیت رقابتی یا نگاه به حیطه استفاده بوده که منجر شده است، تمایل جدی به استفاده از این نوع تجهیزات وجود نداشته باشد و وجود تجربیات قبلی در نوع استفاده تاثیرگذار باشد. جنس این موانع را می‌توان فناورانه و اقتصادی برشمرد.

وی راهکار موجود برای برداشتن موانع یاد شده را نوعی واقع‌گرایی دانست و گفت: زمانی می‌توانیم کار خود را مثمرثمر پیش ببریم که واقع‌گرایانه بدانیم، کدام محصول را با چه هدفی استفاده می‌کنیم. همان طور که پیش از این به آن اشاره شد، بخشی از محصولات باید توانایی رقابت با تولیدکنندگان جهانی را داشته باشند و برخی خیر؛ لذا جای کارکرد این محصولات با یکدیگر متفاوت است.

به گفته معاون وزیر ارتباطات، در جاهایی که محرمانگی و صیانت از داده‌ها حایز اهمیت است، از محصولاتی استفاده کنیم که فاکتور امنیت در آنها مورد توجه قرار گرفته است. اما جایی که خدمات عمومی در میان است، مانند اینترنتی که مردم از آن استفاده می‌کنند، باید مزیت رقابتی حایز اهمیت باشد. لذا نباید فراموش کرد که اختلاط یا جابجا قرارگرفتن این دو با یکدیگر، باعث عدم موفقیت در هر دو بخش خدمات عمومی و شبکه‌های اختصاصی می‌شود.

دبیرخانه‌ بومی‌سازی شبکه ملی اطلاعات در بیانیه‌ای انتظارات، راهکارها و اقدامات پیش‌رو را تشریح کرد.

به گزارش افتانا دبیرخانه بومی‌سازی شبکه ملی اطلاعات در بیانیه پایانی مراسم معرفی دستاوردهای بومی‌سازی تجهیزات پیشرفته شبکه ملی اطلاعات که ۲۴ و ۲۵ شهریورماه سال جاری برگزار شد، ضمن برشمردن انتظارات و راهکارهای بخش تولید، تقاضا و حاکمیت در این بخش به راهکارهای تداوم تولید داخل که در سخنان آغازین وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در این مراسم ایراد شد، تاکید کرد.

متن بیانیه دبیرخانه بومی‌سازی شبکه ملی اطلاعات بدین شرح است:
«با استعانت از درگاه حق‌تعالی و مشارکت دبیرخانه بومی‌سازی شبکه ملی اطلاعات، ۴۴ شرکت تولیدی و ۲۰ اپراتور ارتباطی معرفی دستاوردهای بومی‌سازی تجهیزات پیشرفته شبکه ملی اطلاعات در روزهای ۲۴ و ۲۵ شهریور ۹۹ در پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات برگزار شد.

دست‌اندرکاران این مراسم با الهام از بیانات حکیمانه مقام معظم رهبری در راستای اقتصاد مقاومتی، اقتصاد دانش‌بنیان، شعار جهش تولید و اصول شبکه ملی اطلاعات همان‌طور که وزیر محترم ارتباطات و فناوری در سخنان آغازین به اهمیت موضوع تولید داخل در سند تبیین الزامات شبکه ملی اطلاعات از سه منظر امنیت، اقتصاد و استقلال اشاره کردند با هدف یافتن رویه‌ای کارآمد جهت تعامل سازنده بین تولیدکنندگان داخلی و مصرف‌کنندگان عمده تجهیزات و نرم‌افزارهای مخابراتی با تاکید بر ارتقای بهره‌وری با مشارکت گروه‌های ذی‌نفع اقدام به برگزاری این رویداد مهم کرده‌اند. همان‌طوری که می‌دانید لازمه اجرای موفق بومی‌سازی شبکه ملی اطلاعات، استفاده از تمامی ظرفیت‌های موجود کشور، ارتقای تولید ملی و توسعه کسب‌وکار در حوزه ICT است. آنچه که قابل توجه و اتکاست این است که خوشبختانه این موضوع به‌خوبی در اسناد بالادستی دیده شده‌است.

ما برآنیم که در راستای رشد اقتصادی و توسعه اجتماعی با بهره‌گیری از خرد جمعی و توان تمام ذی‌نفعان و تجربیات موفق داخلی و خارجی، الگویی کارآمد ارائه کنیم که در آن مراکز پژوهشی/تحقیقاتی، شرکت‌های تولیدی و نهادهای بهره‌بردار با محوریت دبیرخانه بومی‌سازی شبکه ملی اطلاعات و مرکز ملی فضای مجازی در فضایی تعاملی و تخصصی با یگدیگر ارتباط داشته و در حرکتی جهادگونه در سال جهش تولید با تکیه بر پتانسیل‌های علمی و صنعتی به اصلاح نواقص و ارتقایتوانمندی‌های بومی بپردازد.

دبیرخانه بومی‌سازی شبکه ملی اطلاعات در طول دو روز معرفی دستاوردها با استفاده از نظرات سخنرانان، غرفه‌داران، بازدیدکنندگان و سایر ذی‌نفعان، موارد مهم را که در رشد و شکوفایی کسب‌وکارهای حوزه ICT اثرگذار هستند در چهار بخش زیر دسته‌بندی کرده است:

 

الف: انتظارات و راهکارهای بخش تولید شامل:
۱. شفاف‌سازی بیشتر و اعلام برنامه‌های توسعه با توجه به محدودیت‌های منابع ارزی و ریالی
۲. پرداخت‌های به‌موقع توسط کارفرمایان
۳. استفاده از تمام ظرفیت‌ها در طول سال و عدم فشار بر تولید، به‌صورت مقطعی و با زمان تحویل کوتاه
۴. تعدیل قیمت قراردادها در شرایط جهش قیمت ارز و تورم قیمت مواد اولیه داخلی
۵. نظارت دقیق و به موقع بر قوانین حمایت از کسب وکار و تولید
۶. ایجاد مکانیزم تشویق مجریان و مدیران معتقد به حمایت از تحقیق و تولید

 

ب: انتظارات و راهکارها در بخش تقاضا یا بهره‌برداران شامل:
۱. اعتمادسازی از سمت تولیدکننده نسبت به دستاوردهای داخلی
۲. فراهم‌سازی امکانات لازم برای صحت‌سنجی از طریق ایجاد و توسعه آزمایشگاه‌ها و بسترهای آزمون
۳. افزایش کیفیت محصولات داخلی و رقابت‌پذیری با محصولات معتبر خارجی
۴. تطبیق‌پذیری تولیدات داخلی با محصولات خارجی در لایه‌های مختلف شبکه
۵. ایجاد اطمینان کافی از تداوم تولید و پشتیبانی بلندمدت محصولات داخلی
۶. ارتقای به‌موقع محصولات داخلی در تطبیق با نیازهای آتی
۷. رقابت‌پذیری از نظر قیمت نسبت به محصول مشابه خارجی

 

پ: انتظارات از بخش حاکمیت شامل:
۱. تدوین تقسیم وظایف و نگاشت نهادی تولیدکنندگان برای هر دامنه محصول خاص
۲. تدوین نقشه راه و رویه‌های حاکم بر ایجاد واحدهای جدید تولیدی
۳. تنظیم بازار برای رسیدن محصول با کیفیت و قیمت مناسب به دست مردم
۴. نظارت بر فعالیت واحدهای دارای پروانه بهره‌برداری تولید
۵. حفاظت از سرمایه‌گذاری‌های انجام شده برای استمرار جریان تولید و جلب سرمایه‌های خارجی

 

ت: انتظارات مشترک بخش‌های حاکمیت، تولید و تقاضا شامل:
۱. توسعه بخش ICT و رونق کسب‌وکار در کشور
۲. قرار گرفتن تجهیزات پایه‌ای در فهرست کالاهای ضروری، چراکه دسترسی به شبکه جزو نیازهای اولیه شهروندان قرار دارد
۳. زمینه‌سازی برای ایجاد بازارهایی با رقابت منصفانه میان تولیدکنندگان داخلی
۴. زمینه‌سازی تناسب سطح فناوری‌ها در بخش عرضه (TRL) با نیاز بازار (MRL)
۵. هم‌راستایی میان توسعه اقتصاد دیجیتال و توسعه توانمندی‌های داخلی

دبیرخانه بومی‌سازی شبکه ملی اطلاعات با عنایت به تاکیدات وزیر محترم ارتباطات و فناوری اطلاعات در خصوص راهکارهای تداوم تولید داخل در سخنان آغازین مراسم معرفی دستاوردهای بومی‌سازی تجهیزات پیشرفته شبکه ملی اطلاعات، موارد ذیل را به عنوان محورهای برنامه اقدام پیشرو مد نظر قرار خواهد داد.

دبیرخانه بومی‌سازی شبکه ملی اطلاعات در امتداد جلسات قبلی خود اقدام به نشست‌های تخصصی برای یافتن راهکارهای فوری برای توسعه ظرفیت‌ها، زمینه‌سازی و تسهیلگری برای استفاده از فرصتهای جدید و نزدیک کردن عرضه‌وتقاضا خواهدکرد.

دغدغه اصلی دبیرخانه شبکه ملی اطلاعات آن است که دستاوردهای ارزنده در این راه به دلایل پیش‌داوری‌ها یا مسائل قابل حل به‌درستی در شبکه ملی اطلاعات به‌کار گرفته نشود.

دبیرخانه مذکور بر آن است که رویداد دیگری را تا قبل از خاتمه سال جاری برگزار و اثرات مثبت این گردهمایی و جلسات پیگیری متعاقب آن را به ذی‌نفعان و ملت شریف ایران نشان دهد.»

اندرحکایت یک بحثِ طولانی و عجیب

شنبه, ۲۹ شهریور ۱۳۹۹، ۱۰:۲۴ ق.ظ | ۰ نظر

علی شمیرانی - نزدیک به 15 سال از مطرح شدن مقوله‌ای با عنوان شبکه ملی اطلاعات می‌گذرد و هنوز هم چیستی، میزان پیشرفت و نحوه اجرای آن محل بحث است.

پس از افتتاح مرکز داده مادر شبکه ملی اطلاعات انتقاداتی درباره بودجه این دیتاسنتر و کمکی که به شبکه ملی اطلاعات می‌کند، مطرح شد که عضو هیات مدیره شرکت ارتباطات در این باره گفت: این مرکز با ۴۰۰ میلیارد تومان تاسیس شد.

«۴۰۰ میلیارد تومان صرفا برای ۵۰۰ سرورهزینه شده است»؟  این سوالی است که پس از افتتاح مرکز داده مادر شبکه ملی اطلاعات در فضای مجازی بارها پرسیده شد. این که مگر قیمت هر سرور در بهترین حالت چقدر است که باید این میزان هزینه می‌شد؟

«سجاد بنابی» عضو هیات مدیره شرکت ارتباطات زیرساخت در پاسخ به این سوال به ایرنا گفت: شرکت ارتباطات زیرساخت یک دیتاسنتر افتتاح کرده‌ است که ۴۰۰ میلیارد تومان برای راه‌اندازی، خرید تجهیزات و وسایل مورد نیاز آن هزینه شده است. این دیتاسنتر شامل ۵۰۰ سرور جدید است.

وی افزود: در مدت کمتر از ۱۰ روز که افتتاح مرکز داده مادر شبکه ملی اطلاعات می‌گذرد، ۴۰۰ سرور دیگر که در گذشته در اختیار ایمیل ملی، موتور جستجوی بومی و پیام‌رسان‌ها در دیتاسنترهای دیگر بود را هم به این مرکز منتقل کرده‌ایم.

او درباره فاز بعدی توسعه این مرکز داده گفت: این مرکز ظرفیتی برابر با ۲ هزار سرور دارد. ۵۰۰ سرور خریداری کردیم، ۴۰۰ سرور که به خدمات پایه سرویس می‌دادند را از مناطق دیگر جا به جا کردیم و سرورهای باقی‌مانده را نیز جا به جا خواهیم کرد.

بنایی گفت: این مرکز داده را برای توسعه لایه خدمات شبکه ملی اطلاعات راه‌اندازی کرده‌ایم. ظرف یکی دو ماه آینده منطقه آزاد اینترنت را در فرودگاه پیام راه‌اندازی می‌کنیم. هدف از راه‌اندازی این مرکز کمک به صادرات محتوای ایرانی به خارج از کشور است.

 

  • حمایت از پیام‌رسان‌ها نتیجه داشت؟

او در خصوص حمایت از پیام‌رسان‌های بومی توسط شرکت ارتباطات زیرساخت افزود: در حمایت‌ فاز اول هم‌مکانی،  پهنای باند مورد نیاز و وام در اختیار پیام‌رسان‌ها قرار گرفت. این حمایت بر اساس مصوبه‌ ابلاغ شده از سوی رییس مرکز ملی فضای مجازی بود و طبق وظیفه حاکمیتی خود زیرساخت مناسب را مهیا کردیم.

بنابی در پاسخ به این سووال ‌که آیا این حمایت نتیجه‌ای داشته یا خیر؟ خاطرنشان کرد: تا جایی که می‌دانیم و ترافیک رد و بدل شده در این پیام‌رسان‌ها را رصد می‌کنیم، آن‌ها فعالیت خوبی دارند. البته آن‌ها شبکه‌های مستقل خود را دارند و ما به میزان ترافیک آن دسترسی نداریم اما می‌دانیم میزان قابل توجهی ترافیک رد و بدل می‌شود.

بنابی درباره این ‌که توسعه پیام‌رسان‌ها و شبکه ملی اطلاعات در نگاه عامه مردم با قطع اینترنت گره خورده است، افزود: وزیر ارتباطات و رییس شورای عالی فضای مجازی خیلی شفاف در این‌باره صحبت کردند و گفتند که این توسعه هیچ ربطی به قطع ارتباط با اینترنت جهانی ندارد.

 

  • خدمات ابری به کدام پلتفرم‌ها ارائه می‌شود؟

وی در ادامه افزود: در این دیتاسنتر به پلتفرم‌ها خدمات ابری ارائه می‌شود. درباره ارائه خدمات ابری و تمام موضوعات شبیه به این، شرکت ارتباطات زیرساخت اجرا کننده مصوبه‌های شورای عالی فضای مجازی است. به ما لیستی برای ارائه خدمات تحویل می‌دهند، ما نیز بر همان اساس تجهیزات مورد نیاز را ارائه می‌دهیم. البته در برخی موضوعات خودمان پیش‌قدم می‌شویم.

او در این خصوص می‌گوید: با شیوع کرونا و جایگزینی آموزش مجازی، متوجه شدیم دانشگاه‌ها مشکلی در خصوص تأمین سرور ندارند و اکثر آن‌ها به دیتاسنتر مستقل مجهز هستند، اما مدارس اینطور نبودند. قسمتی از دیتای آن‌ها روی سرورهای اپلیکیشن «شاد» و قسمت دیگر که کم هم نیستند روی بقیه پلتفرم مانند اسکای روم و ویدیو کیک قرار دارند. از آن‌جا که مدارس با این مجموعه‌ها طرف قرارداد نیستند و از هر کلاس مدرسه حدود ۱۰۰ هزار تومان دریافت می‌شود و کیفیت آن می‌تواند بهتر باشد، تصمیم گرفتیم به عنوان مسوولیت اجتماعی خود به آموزش و پرورش کمک کنیم. اکنون در حال سرویس دادن به آن‌ها هستیم.

 

  • نیروهای مسلح قرار است برای توسعه جستجوگرها کمک کنند؟

وزیر ارتباطات چند روز قبل در گفت‌وگوی تلویزیونی خود درباره کمک نیروهای مسلح برای توسعه جستجوگرها صحبت کرد که بنابی در این‌باره گفت: کشور در حوزه زیرساخت و سخت‌افزار مشکلی ندارد چون ما آن را تأمین می‌کنیم. اما برای توسعه پیام‌رسان و موتور جستجو به نرم‌افزار نیاز است که دانش خوبی در این زمینه داشته باشند. نیروهای مسلح اعلام کردند در این زمینه می‌توانند کمک کنند، ما هم از هر کمکی در این زمینه استقبال می‌کنیم.

طرح کلان شبکه ملی اطلاعات تصویب شد

چهارشنبه, ۲۶ شهریور ۱۳۹۹، ۰۳:۱۳ ب.ظ | ۰ نظر

شورای عالی فضای مجازی بررسی طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات را به سرانجام رساند و ۵۰ اقدام کلان برای نهادهای متولی این پروژه ملی، تکلیف کرد.

به گزارش خبرنگار مهر، جلسه شورای عالی فضای مجازی پس از حدود ۳ ماه تأخیر، عصر روز گذشته (سه شنبه) به ریاست حسن روحانی رئیس جمهور و با حضور اعضای حقیقی و حقوقی، برگزار شد.

در این جلسه طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات در ۵ ماده به تصویب اعضای شورای‌عالی فضای مجازی رسید و اقدامات کلان و نگاشت نهادی مربوط به شبکه ملی اطلاعات نهایی و تصویب شد.

رسول جلیلی عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی در گفتگو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه در این جلسه اقدامات عملی و نهادهای متولی اجرای این اقدامات مشخص و معین شدند، اظهار داشت: سند معماری و طرح کلان شبکه ملی اطلاعات شامل ۵ فصل است که ۴ فصل آن در جلسات گذشته شورای عالی فضای مجازی تصویب شده بود و فصل پنجم که مربوط به اقدامات کلان و نگاشت نهادی بود، در جلسه عصر روز گذشته این شورا مصوب شد.

وی گفت: با تصویب این فصل از طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات، بررسی این طرح کلان به اتمام رسید و اقدامات مربوط به پیاده سازی معماری این شبکه تکلیف شد.

جلیلی خاطرنشان کرد: مطابق با این مصوبه ۵۰ اقدام کلان در پیاده سازی معماری شبکه ملی اطلاعات تعریف شد و نهادهای متولی با آن مشخص شدند. عمده این تکالیف به عهده وزارت ارتباطات گذاشته شد و برخی تکالیف نیز به نهادهای دیگری مانند وزارتخانه‌های مرتبط، سازمان صدا وسیما، معاونت علمی ریاست جمهوری، سازمان مدیریت و مجموعه‌های دفاعی واگذار شد.

عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی تاکید کرد: این سند باید از سوی مرکز ملی فضای مجازی به نهادهای مرتبط ابلاغ شود و پس از آن، هر نهاد زمان بندی مربوط به اجرای این اقدامات کلان را ارائه کند.

وی افزود: برای مثال وزارت ارتباطات باید در شبکه ملی اطلاعات، مؤلفه‌های مهم و اصلی لایه خدمات کاربردی شبکه را محقق کند. یکی از این مؤلفه ها، جویشگر بومی است. تا به هر دلیلی اگر گوگل نخواست به ما سرویس دهد، کاربر در پیدا کردن یک آدرس با مشکل مواجه نشود.

جلیلی با تاکید بر اینکه بررسی طرح کلان شبکه ملی اطلاعات به اتمام رسید و سند دیگری از این پروژه در دست بررسی شورای عالی فضای مجازی قرار ندارد، گفت: ممکن است هر نهادی برای اقدام کلانی که تکلیف شده است، طرحی برای بررسی و تصویب داشته باشد که در جلسات آینده شورا روی آن بحث صورت گیرد.

وی افزود: از سوی دیگر طرح‌هایی مانند حکمرانی فضای مجازی، صیانت از داده و حریم خصوصی از جمله مسائل مهمی است که به طور قطع در جلسات آینده شورای عالی فضای مجازی در دستور کار بررسی و تصویب قرار می‌گیرد.

عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی تاکید کرد: پیش بینی ما این است که از این پس برگزاری جلسات شورای عالی با نظم بیشتری دنبال شود.

مجلس ساماندهی فضای مجازی را آغاز کرد

سه شنبه, ۲۵ شهریور ۱۳۹۹، ۰۲:۴۴ ب.ظ | ۰ نظر

نبود ضمانت‌های اجرایی برای مصوبات شورای عالی فضای مجازی و عدم اهتمام این شورا به برگزاری منظم جلسات، باعث شد تا نمایندگان مجلس یازدهم ساماندهی فضای مجازی را در دستور کار قرار دهند.

پس از آنکه طرح «صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی» اوایل شهریورماه جاری در مجلس شورای اسلامی اعلام وصول شد و به امضای حدود ۴۰ نماینده رسید، به تازگی نیز ۷۰ نماینده مجلس، طرح «حمایت از توسعه و رقابت پذیری پلتفرم‌های ارائه دهنده خدمات پایه و کاربردی شبکه ملی اطلاعات» را امضا کردند.

آنطور که از جوانب امر برمی‌آید برگزار نشدن به موقع جلسات شورای عالی فضای مجازی، عدم ساماندهی این فضا، مشکلات مربوط به شبکه‌های اجتماعی و نبود ضمانت اجرایی برای مصوبات شبکه ملی اطلاعات، نمایندگان مجلس یازدهم را بر آن داشته تا فضای مجازی کشور را زیر ذره‌بین قرار داده و ساماندهی این فضا را در اولویت بگذارند.

با وجودی که شورای عالی فضای مجازی باید حداقل هر سه هفته یکبار تشکیل جلسه دهد و موضوعات مربوط به طرح شبکه ملی اطلاعات مدت‌ها است معطل برگزاری جلسات این شورا باقی مانده، اما این شورا طی ۶ ماه گذشته تنها یک بار تشکیل شده است و آنطور که باید اهتمام لازم در عینیت بخشیدن به مصوبات این شورا وجود ندارد.

به همین دلیل نمایندگان مجلس یازدهم دست به کار شده و دو طرح را با هدف تدوین ضمانت قانونی برای اجرای مصوبات شورای عالی فضای مجازی به ویژه طرح شبکه ملی اطلاعات در دستور کار قرار داده‌اند.

در طرح «صیانت از فضای مجازی و ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی» که در قالب ۲۰ ماده به مجلس ارائه شده، توسعه فناوری‌های نوین اطلاعاتی و ارتباطی و به خصوص پیام‌رسان‌ها و وجود خلا قانونی در این حوزه و نیز لزوم حمایت از تولیدات داخلی و صیانت از حقوق کاربرانی که در معرض آسیب و نقض شدید قرار دارند، از جمله دلایل توجیهی عنوان شده است.

در بند دلایل توجیهی طرح «حمایت از توسعه و رقابت پذیری پلتفرم‌های ارائه دهنده خدمات پایه و کاربردی شبکه ملی اطلاعات» نیز این‌طور عنوان شده است: «شبکه ملی اطلاعات به گواه اسناد بالادستی و مطالبات رهبری، مهمترین اولویت حاضر فضای مجازی کشور است و اخیراً سند معماری و طرح کلان این شبکه در شورای عالی فضای مجازی طرح و تصویب شده است. بر اساس نظر کارشناسان و فعالان این بخش، بیشترین تهدید و ضعف کشور در حوزه خدمات پایه و کاربردی شبکه ملی نظیر موتور جستجو، پیام‌رسان، شبکه اجتماعی و … است. تسریع در پیاده سازی دولت الکترونیک و حرکت به سمت دولت هوشمند، کاهش آسیب پذیری مردم در استفاده از خدمات فضای مجازی و تقویت توان بازدارندگی نظام جمهوری اسلامی، توسعه و توسعه اقتصاد دیجیتال با استفاده حداکثری از توان شرکت‌های دانش بنیان داخلی از مهمترین اهدافی است که باید با توسعه خدمات پایه و کاربردی شبکه ملی اطلاعات مبتنی بر سیاست‌های کلان مصوب شورای عالی فضای مجازی محقق شود. لذا جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی برای کمک به اجرایی کردن سیاست‌های مصوب شورای عالی و اهداف فوق، پیش‌نویس مصوبه حاضر را با تهیه و برای تصویب، ارائه کرده‌اند.»

با این وجود با توجه به اینکه در هر دو طرح به موضوع ساماندهی شبکه‌های اجتماعی و ضمانت اجرایی شبکه ملی اطلاعات تاکید شده است، ابهاماتی در خصوص دلایل این موازی کاری وجود دارد و الزام مجلس به این رویکرد محل سوال به نظر می‌رسد.

 

طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی چه اهدافی را دنبال می‌کند

نصرالله پژمانفر طراح طرح «صیانت از فضای مجازی و ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی» پیش از این در گفتگو با خبرنگار مهر، با تاکید بر اینکه این طرح دارای منافعی برای کاربران است، گفت: از آنجایی که بدترین کیفیت اینترنت را در کشور داریم، بیشترین هزینه را بابت آن پرداخت می‌کنیم و بدترین نوع امنیت را در فضای مجازی داریم، این طرح را ارائه کرده‌ام و معتقدم که با طرح صیانت از فضای مجازی، قیمت اینترنت به یک دهم می‌رسد.

وی با بیان اینکه هزینه پهنای باند هم اکنون هم بر دوش مصرف کننده و هم تولیدکننده است تاکید کرد: طرح صیانت از فضای مجازی در امتداد شبکه ملی اطلاعات است. مواردی که در این طرح آمده، تکالیفی هستند که در شبکه ملی اطلاعات الزام شده اما متاسفانه اجرا نشده است. به همین دلیل ما برای اجرای آن در حال تصویب قانون هستیم.

پژمانفر ادامه داد: تمامی مسائل مطرح شده در این طرح، تکلیف وزارت ارتباطات در پروژه شبکه ملی اطلاعات بوده که آن را انجام نداده است و از آنجایی که برای آن قانونی وجود نداشته ما در مجلس برای آن قانون وضع می‌کنیم. با تصویب این قانون، جلوی فساد و ناامنی در فضای مجازی را می‌گیریم و اجازه نمی‌دهیم برخی دست در جیب مردم کنند.

برای مثال مطابق یکی از مفاد طرح «صیانت از فضای مجازی و ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی» عرضه و ارائه خدمات پیام‌رسان‌های داخلی و خارجی در کشور مستلزم ثبت در پنجره واحد و رعایت قوانین کشور است و تایید فعالیت پیام‌رسان‌های خارجی اثرگذار در کشور، مستلزم تعیین شرکتی ایرانی به عنوان نماینده قانونی و پذیرش تعهدات لازم حسب آیین‌نامه تنظیم شده است که پس از تصویب این قانون به تصویب هیات ساماندهی و نظارت خواهد رسید.

در همین حال طبق این طرح، هرگونه ارائه خدمت به اشخاص کمتر از ۱۸ سال در پیام‌رسان‌های اجتماعی منوط به اجازه ولی قانونی آنها شده است و صدور مجوز واردات و فعال‌سازی گوشی موبایل با تشخیص هیات ساماندهی و نظارت و منوط به نصب پیام‌رسان‌های موثر داخلی روی گوشی‌های وارداتی خواهد بود.

 

حمایت از پلتفرم‌های کاربردی شبکه ملی اطلاعات قانونی می‌شود

از سوی دیگر مجتبی رضاخواه نماینده مجلس شورای اسلامی و طراح طرح «حمایت از توسعه و رقابت پذیری پلتفرم‌های ارائه دهنده خدمات پایه و کاربردی شبکه ملی اطلاعات» در گفتگو با خبرنگار مهر، در مورد دلایل ارائه این طرح گفت: متاسفانه قانون جرایم رایانه‌ای که سال ۸۸ تصویب شده قانون جامعی نیست و برای حمایت از کسب و کارهای بومی ظرفیت لازم را ندارد. حتی برخی سوء برداشت‌های بی ضابطه باعث فیلترینگ کسب و کارها و ضربه به آنها شده است. به همین دلیل طرحی که پیشنهاد شده در درجه اول برای حمایت از پلتفرم‌های پایه و کاربردی شبکه ملی اطلاعات است و نباید موضوع محدود به پیام‌رسان باشد. از سوی دیگر حمایت قضایی و قانونی از پلتفرم‌های داخلی و ممانعت از فیلترینگ سلیقه‌ای از مهمترین کارهایی است که مطابق این طرح، باید صورت گیرد.

وی با بیان اینکه تضمین فضای رقابتی بین پلتفرم‌های پرکاربرد خارجی با نمونه‌های بومی و در عین حال حمایت هوشمندانه از آنها لازم است، گفت: با فیلترینگ خارجی‌ها، کسب و کارهای بومی‌ها نه تنها رشد نمی‌کنند بلکه کاربران را هم در مقابل پلتفرم‌های داخلی قرار می‌دهیم.

رضاخواه گفت: آنچه باید اولویت باشد توسعه اقتصاد دیجیتال با استفاده حداکثری از توان شرکت‌های دانش بنیان داخلی است. نگاه سلبی و صرفاً مبتنی بر چالش‌های فرهنگی و در نظر نگرفتن ابعاد اقتصادی وابستگی زندگی روزمره مردم به پلتفرم‌های پرکاربرد ما را به جایی نمی‌رساند.

این نماینده مجلس تاکید کرد: کارشناسان و مسئولین مختلف به ویژه دبیر شورای عالی فضای مجازی مکرراً از نبود ضمانت اجرا برای مصوبات این شورا و وجود نهادهای موازی در تصمیم‌گیری صحبت کرده‌اند که در این طرح در بخش پلتفرم‌های پایه و کاربردی شبکه ملی اطلاعات، ضمانت اجرای قانونی برای تصمیمات و سیاست‌ها دیده شده است.

به گفته وی، باید صدای نمایندگان بخش خصوصی هم در نحوه اجرای سیاست‌ها و مقررات گذاری شنیده شود. اهمیت این مساله در پلتفرم‌های فضای مجازی که اصولاً مبتنی بر شرکت‌های دانش بنیان و خلاق هستند مضاعف است.

 

سازمان تنظیم‌گر فضای مجازی ایجاد می‌شود

وی در پاسخ به اینکه ارائه دو طرح همزمان در خصوص ساماندهی فضای مجازی شائبه موازی کاری را ایجاد می‌کند، گفت: اصل موضوع این است که ما در کلیت مدیریت فضای مجازی دچار اشکالاتی هستیم و این طرح قرار است که آن کلیت را اصلاح کند و خیلی وارد جزئیات نمی‌شود.

این نماینده مجلس با بیان اینکه نقش وزارت ارتباطات، شورای عالی فضای مجازی و مرکز ملی فضای مجازی و نیز مجلس باید در حوزه فضای مجازی مشخص شود گفت: برای وظیفه تنظیم گری، یک سازمان تنظیم‌گر نیاز است که برای این خلاء تاکنون چاره‌ای اندیشیده نشده است؛ بر این اساس در این قانون مشخص خواهد شد که چه کسانی عضو این سازمان تنظیم‌گر می‌شوند و این سازمان ذیل چه نهادی فعالیت خواهد کرد. به نوعی این سازمان روابط بین بازیگرهای مختلف را در فضای مجازی مشخص می‌کند.

رضاخواه با تاکید بر اینکه ما در این طرح خیلی به جزئیات ورود نکردیم، ادامه داد: اینکه فیلترینگ روال و چارچوب مشخصی داشته باشد و این طور نباشد فضای کسب و کار عده‌ای که فعالیت اقتصادی دارند بدون روال مشخص فیلتر شود. به همین دلیل ما در این طرح، اختیار فیلترینگ را بر عهده شورای امنیت ملی و شورای عالی فضای مجازی قرار داده‌ایم.

وی گفت: قانون جرایم رایانه‌ای مصوب سال ۸۸ جامع نیست و حمایت مشخصی از بخش خصوصی و کسب و کارها در نظر نگرفته است. به همین علت ما تلاش می‌کنیم در این قانون به طور مشخص نگاه حمایتی به کسب و کارهای فضای مجازی داشته باشیم.

رضاخواه با اشاره به اینکه موضوع دیگر طرح شده بحث مربوط به داده و در اختیار گذاشتن داده است که باید مشخص شود چه داده‌هایی توسط کدام ارگان‌های دولتی به اشتراک گذاشته شود و چه داده‌هایی به بخش خصوصی ارائه شود. در عین حال باید به موضوع حریم شخصی در تبادل داده‌ها توجه شود. اینها هم اکنون مشخص نیست و ما تلاش می‌کنیم که وضعیت را مشخص کنیم.

 

کمیته عالی مدیریت خدمات شبکه ملی اطلاعات تشکیل می‌شود

به گزارش مهر، مطابق طرحی که از سوی مجتبی رضاخواه به مجلس ارائه و اعلام وصول شده است باید کمیته عالی مدیریت خدمات شبکه ملی اطلاعات با حضور ذی‌نفعان و نهادهای مسئول در توسعه خدمات پایه و کاربردی در بستر شبکه ملی اطلاعات از جمله رئیس مرکز ملی فضای مجازی (نماینده رئیس جمهوری و رئیس کمیته عالی)، نماینده مجلس شورای اسلامی (نایب رئیس اول کمیته عالی)، نماینده قوه قضائیه (نایب رئیس دوم کمیته عالی)، نماینده وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، نماینده وزارت اطلاعات، نماینده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نماینده نیروی انتظامی، نماینده سازمان صدا و سیما، نماینده معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، نماینده سازمان نظام صنفی رایانه‌ای و نماینده اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران تشکیل شود.

در این راستا دبیرخانه این کمیته در مرکز ملی فضای مجازی مستقر خواهد بود و ردیف بودجه مشخص برای این کمیته در بودجه‌های سنواتی این مرکز پیش بینی خواهد شد. در همین حال جلسات کمیته عالی با حضور حداقل دو سوم اعضا رسمیت می‌یابد و تصمیمات آن با اکثریت نسبی حاضران معتبر خواهد بود.

تصویب مقررات لازم در چارچوب قوانین کشور و سیاست‌های مصوب شورای عالی برای اجرایی کردن سیاست‌های کلان این شورا برای ایجاد، توسعه و ارائه خدمات پایه و کاربردی شبکه ملی اطلاعات، همکاری، جلب مشارکت و نظارت بر عملکرد نهادهای تنظیم مقررات بخشی و سازمان‌های مسئول در توسعه زیست بوم خدمات پایه و کاربردی شبکه ملی اطلاعات، شناسایی خلاءهای مقرراتی مورد نیاز بخش خصوصی برای حمایت از سرمایه گذاری در توسعه پلتفرم‌های خدمات پایه و کاربردی و رفع آنها از طریق مقررات گذاری و یا تقسیم کار بخشی در چارچوب اسناد بالادستی از جمله تکالیف این کمیته عنوان شده است.

ایجاد ضمانت اجرایی برای اجرای سیاست‌های کلی مصوب شورای عالی در تحقق خدمات پایه و کاربردی، شناسایی مقررات مغایر با مصوبات کمیته در نهادهای تنظیم مقررات بخشی و ملغی اثر کردن آنها از طریق ابلاغ به نهادهای مزبور و نیز استفاده از ابزارهای سیاستی مناسب مانند تعرفه‌های فروش پهنای باند و مانند آن به نحوی که مشوق افزایش سهم و مصرف پهنای باند در پلتفرم‌های خدمات پایه و کاربردی و افزایش رقابت پذیری آنها در مقابل نمونه‌های خارجی باشد از دیگر تکالیفی است که برای کمیته عالی مدیریت خدمات شبکه ملی اطلاعات، تعریف شده است.

 

تعریف مشخصی از شبکه ملی اطلاعات وجود ندارد

رضاخواه در مورد دلایل تشکیل کمیته عالی مدیریت خدمات شبکه ملی اطلاعات این‌طور توضیح داد: شبکه ملی اطلاعات بستری برای فعالیت بخش خصوصی است اما هنوز تعریف مشخصی از این شبکه وجود ندارد و اجرایی نشده است. هم اکنون چیزی به عنوان شبکه ملی اطلاعات که خدمات مشخصی روی آن ارائه شود نداریم و حتی روی تعریف آن هم اختلاف نظر وجود دارد. برای مثال دولت می‌گوید ۸۰ درصد این شبکه را اجرا کرده و مرکز ملی فضای مجازی حتی ۳۰ درصد آن را هم تایید نمی‌کند.

وی ادامه داد: ما ذیل مرکز ملی فضای مجازی در این طرح، ایجاد مرکز تنظیم گری فضای مجازی و تعریف و کارکرد این شبکه را مشخص کرده‌ایم و تلاشمان این است که طرح به گونه‌ای تبدیل به قانون شود که بخش خصوصی نیز در این مرکز حضور داشته باشند و اگر تصمیم حاکمیتی گرفته می‌شود نمایندگان بخش خصوصی بتوانند از منافع‌شان دفاع کنند.

این نماینده مجلس با اشاره به اینکه این طرح به تازگی اعلام وصول شده و قطعاً به کمیسیون‌های مختلف ارجاع داده می‌شود، گفت: ما از مراکز مختلف دعوت کرده و نظراتشان را خواهیم شنید. تلاش می‌کنیم که بخش خصوصی هم در مدیریت این فضا وارد کنیم.

وی گفت: البته هنوز ارجاع طرح به کمیسیون‌ها قطعی نیست اما احتمالاً به کمیسیون‌های صنایع و کمیته فناوری کمیسیون بودجه ارجاع داده خواهد شد. زمان این طرح نیز عادی است و طبیعی است که فرصت کافی برای بررسی جوانب مختلف آن وجود دارد. ما قصد نداریم به صورت عجله‌ای طرح را مطرح کنیم. چون مهم است که یک بستری فراهم شود تا همه ابعاد در آن را دیده شود.

رضاخواه با تاکید بر اینکه به دنبال این هستیم که در نهایت چیزی تصویب شود که به نفع منافع کشور باشد اظهار داشت: با طراحان طرح «صیانت از فضای مجازی و ساما ندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی» هم صحبت کردیم. البته آن طرح به جزئیات ورود کرده اما ما قصدمان اصلاح کل موضوع است. ممکن است که این دو طرح نهایتاً با هم ادغام شوند. البته اینکه این اتفاق می‌افتد یا نه، قطعی نیست اما جلساتی برای بررسی این موضوع داریم.

به گزارش مهر، جزئیات اعلام شده در خصوص دو طرح مذکور که با هدف ساماندهی مصوبات مربوط به شبکه ملی اطلاعات ارائه شده‌اند، علاوه بر ابهام در خصوص موازی کاری ایجاد شده در به سرانجام رساندن یک هدف، این شبهه را نیز به همراه دارد که این طرح‌ها در صورت تبدیل شدن به قانون، موازی قوانین و مصوبات شورای عالی فضای مجازی نباشند.

هم اکنون شورای عالی فضای مجازی با عضویت سران سه قوه به عنوان سیاستگذار واحد این فضا مطرح است و در صورتی که قوانین مجلس به نوعی در این حوزه سیاستگذاری کند، شاید شاهد تعدد سیاستگذاری در عرصه فضای مجازی کشور خواهیم بود. از این رو به نظر می‌رسد کارشناسان و نمایندگان در بررسی این طرح‌ها در کمیسیون‌های تخصصی مربوطه، باید به این موضوع هم توجه کنند.

عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی گفت: شبکه ملی اطلاعات یعنی اختیار دست خودمان باشد. موضوعی که اینجا مطرح است خدمات پایه‌ کاربردی شبکه‌ی ملی اطلاعات است. یعنی شبکه‌های اجتماعی،‌ موتور جست‌وجو و ایمیل، سرویس‌های سیستم عامل همه این‌ها باید داخلی باشند. اگر داخلی بودند ما قوه‌ پدافند غیرعاملمان دست خودمان است.

رهبر انقلاب اسلامی در ارتباط تصویری با جلسه هیئت دولت در تاریخ (۹۹/۶/۲) بار دیگر اهمیت فضای مجازی و نقش شبکه ملی اطلاعات برای مدیریت این فضا را گوشزد کرده و فرمودند: «بنده روی مسئله‌ی شبکه‌ی ملّی اطّلاعات این‌ همه تأکید میکنم. این شورای عالی فضای مجازی و مرکز ملّی فضای مجازی که تشکیل داده‌ایم و بنده اصرار داشتم و دارم که این [شورا] تشکیل بشود و رؤسای محترم در آن شرکت کنند و تصمیم‌گیری کنند و اجرا کنند، به خاطر اهمّیّت این مسئله است؛ نمیشود این مسئله را رها کرد. و من میبینم که آن اهتمام لازم به خرج داده نمیشود.» 

پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR برای بررسی بیشتر این مسئله و دلایل کم کاری مسئولین در این زمینه، گفتگویی با آقای محمدحسن انتظاری، عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی و دبیر سابق این شورا انجام داده است.

* با توجه به اینکه رهبر انقلاب در بیانات اخیرشان تأکید ویژه‌ای بر اهمیت فضای مجازی داشتند و به «شبکه ملی اطلاعات» اشاره کردند، این شبکه چیست؟ و چه کاربردهایی دارد؟

بسم‌اللّه‌الرحمن‌الرحیم؛ در دو دهه‌ی گذشته و به‌خصوص در دهه‌ی اخیر بحث فضای مجازی خیلی شتاب گرفته، تحولاتش خیلی بیشتر شده و آثارش فراگیرتر شده است. یک زمانی فقط یک‌سری اطلاعات در کامپیوترها بود، ولی بعداً باهم شبکه شدند و از این طریق خدمت دادن به جامعه شروع شد و این روند به همین شکل توسعه پیدا کرد. این روند توسعه به نحوی شد که فضای مجازی در همه‌ی عرصه‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و راهبردی روزبه‌روز تأثیرگذارتر باشد. زمانی جامعه دو فضایی گفته می‌شد، یعنی یک فضای مجازی و یک فضای واقعی، امّا حضرت آقا در بیانات اخیرشان فرمودند: «همه‌ی این‌ها حقیقی شده»، یعنی امتزاج این‌ها آن‌قدر درهم تنیده است که در تمام زیرساخت‌های فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی که در فضای واقعی بود، در فضای مجازی امتداد پیدا کرده و این یعنی یکپارچگی تا حدود زیادی اتفاق افتاده است.

در نتیجه، حکمرانی کشور که تا الان در حوزه‌ی حقیقی تعریف شده، باید به حوزه فضای مجازی امتداد پیدا کند. اعمال حاکمیت و سیاست‌های نظام که در حوزه‌ی واقعی تعریف شده بود، حالا باید به حوزه‌ی فضای مجازی امتداد پیدا کند. این موضوع خودش یک بحث مفصلی است. حاکمیت و حکمرانی که دو لفظ مختلف‌اند در عصر امروز که مبتنی بر فضای مجازی است، در حال شکل‌گیری است. کشورهای متعددی نیز با ورود به این حوزه، سیاستگذاری‌ها و فرآیندهای کاری خودشان را تدوین کردند.

در حکم اوّل حضرت آقا در ۱۷ اسفند ۱۳۹۰ ابلاغ فرمودند که در رابطه با تشکیل شورای عالی فضای مجازی برای استفاده از فرصت‌ها و صیانت ناشی از آسیب‌های فضای مجازی تشکیلاتی به نام شورای عالی فضای مجازی برای هماهنگی و تصمیم‌گیری در حوزه‌ی این فضا ایجاد شود. این به نوعی ایجاد نظام حکمرانی در کشور بود. در حکم شهریور سال ۱۳۹۴ هم ایشان این را تقویت کردند. حضرت آقا ضمن تأکید بر اهمیت کار شورای عالی فضای مجازی و مرکز ملی فضای مجازی فرمودند که: «باید در شورا به نحوی برنامه‌ریزی کنیم که کشور قدرت سایبری‌اش در حد قدرت‌های تأثیرگذار جهانی بشود.» این دیدگاه کلی است. حالا این اگر بخواهد پیاده شود چه معنی دارد؟ این سیاست و فرمان کلی چه مسیری دارد؟

البته در فضای مجازی بحث‌های گوناگونی مطرح است، ولی تمام بخش‌های سیاسی، اقتصادی، حتی راهبردی و غیره، روی زیرساختی ایجاد می‌شود و آن زیرساخت «شبکه‌ی ملی اطلاعات» است. بنابراین زیربنای اصلی فضای مجازی شبکه‌ی ملی اطلاعات خواهد بود. به‌عبارت دیگر اگر ما این زیربنای اصلی را نداشته باشیم، کاربردهایی که در حوزه‌های مختلف باید به جامعه خدمت بدهد یا اعمال حاکمیت کند، روی زیرساخت خارجی شکل خواهد گرفت. یعنی حاکمیت ‌ما در فضای مجازی روی زیرساخت خارجی قرار می‌گیرد که چیز نامربوطی است. این اصلی‌ترین دلیل برای ایجاد شبکه‌ی ملی اطلاعات است. اگر این شبکه تشکیل شود حاکمیت ما در حوزه‌ فضای مجازی، مستقل و در داخل کشور ایجاد می‌شود، و اگر تشکیل نشود این حاکمیت از دست‌ ما می‌رود و در حوزه‌های اقتصادی و اجتماعی به دست خارجی‌ها می‌افتد. کمااینکه الان شما این‌ها را می‌بینید. بنابراین هرچه تأخیر در ایجاد زیرساخت فضای مجازی کشور باشد بیشتر ضرر می‌کنیم.

* ایده‌ی اوّلیه ایجاد شبکه ملی اطلاعات از کجا مطرح شد؟

از دو دهه‌ی پیش این بحث در کل دنیا مطرح بوده و از همان زمان کشورهای مختلف راه‌های خاص خودشان را طراحی کردند و جلو می‌برند. در ایران فکر می‌کنم حول‌وحوش سال ۸۰ بود که یکی از معاونان وقت وزارت ارتباطات این ایده را به‌صورت یک طرح کلی مطرح کردند و به مجلس هم ارائه دادند و مسیری را شروع کردند. البته در ابتدا نه تحت عنوان شبکه‌ی ملی اطلاعات، بلکه این طرح تحت عنوان شبکه‌ی ملی اینترنت پیگیری شد. بعد که معلوم شد اینترنت یک امکان بین‌المللی است و ما باید در داخل فقط زیرساخت و سرویس‌های مرتبط با آن را ایجاد کنیم. به مرور در برنامه‌ی پنجم هم این قضیه تحت عنوان شبکه‌ی ملی اطلاعات مطرح شد، ولی در آن زمان صرفاً تعریفی از آن ارائه شد .

وقتی که مسئولیت دبیری شورای عالی فضای مجازی به بنده سپرده شد، ما یک تعریف مشخص به‌علاوه‌ی الزامات آن، طراحی کردیم و در جلسه‌ پانزدهم شورای عالی فضای مجازی با اکثریت مطلق اعضایی که در جلسه بودند به تصویب رسید. ما موظف بودیم که مصوبات شورای عالی را جهت استحضار خدمت حضرت آقا بفرستیم که اگر ایشان نظر خاصی دارند بفرمایند. شاید تنها مصوبه‌ای که در طول این نه سال حضرت آقا روی آن دستور دادند و پی‌نوشت فرمودند همین مصوبه بود. ایشان نوشتند: «مصوبه‌ی خوبی است، خبر اجرایی شدنش را به من بدهید». از این نظر که ایشان مطالبه می‌کنند، این یک مصوبه‌ بسیار مهمی است. یعنی اگر ما شبکه‌ ملی اطلاعات داشته باشیم، فضای مجازی مستقل برای خودمان خواهد بود. البته طرح‌های مهم دیگری هم در پیوست اوّل حکم حضرت ‌آقا بود، ولی شاید خیلی‌هایش اجرا نشدند یا کم‌وبیش اجرا شده باشند. البته از همان موقع که آن شش بند به‌عنوان الزامات فضای مجازی در دی‌ماه ۱۳۹۲ مصوب شد، آن‌ها را یک مقدار دقیق‌تر تفصیل دادیم. بعد از من هم، وقتی آقای دکتر فیروزآبادی دبیر شورای عالی شدند، در تابستان ۱۳۹۵ سند دیگری دوباره درباره‌ی شبکه‌ی ملی اطلاعات به نام «سند تبیین الزامات شبکه‌ی ملی اطلاعات» تصویب شد که آن هم سند بسیار مهمی است و این‌ها مرجع ما هستند.

* یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که مطرح است و رهبر انقلاب هم در دیدار هیئت دولت بر آن تأکید داشتند، سرعت پایین پیشرفت این پروژه است. ظاهراً الآن روندش کند شده است.  دلیل آن چیست؟

بله درست است، یکی از دلایلی که این مسئله نتوانست خوب جلو برود، این است که روی آن نظارت ملی، نظارت مرکز ملی فضای مجازی اعمال نشد. الان هم اعمال نمی‌شود. این مسئله‌ تا الان هم ادامه دارد. هیچ کارش هم نمی‌شود کرد، مگر اینکه براساس قانون تخصیصی بودجه به وزارت ارتباطات منوط به تأیید مرکز ملی فضای مجازی شود. اگر قانون نمی‌شود، لااقل رئیس‌جمهور به‌عنوان مقام بالاتر دولت و رئیس سازمان برنامه و بودجه به آن دستگاه دستور دهد که بودجه‌ی شبکه‌ی ملی اطلاعات را بعد از تأیید مرکز ملی فضای مجازی تخصیص بدهید که در اینجا مرکز ملی بتواند طرح‌هایشان را کنترل کند.

* یک نگرانی خیلی جدی در افکار عمومی مبنی بر اینکه راه‌اندازی شبکه‌ی ملی اطلاعات ارتباط مردم و کشور را با اینترنت بین‌المللی قطع می‌کند وجود دارد. این شبهه چقدر درست است؟

این شبهه را کسانی که می‌خواستند این شبکه شکل نگیرد در افکار عمومی وارد کردند. این فرضیه صددرصد غلط است. الان در جاهای مختلف بحث ایجاد شبکه ملی، به طرق مختلف پیش می‌رود. کره‌ی جنوبی بیشتر اطلاعاتش را محلی کرده است، یعنی حدود هشتاد تا هشتادوپنج درصد اطلاعات مورد نیاز مردم کره در داخل کشور تولید می‌شود. تنها اگر یک چیزی در داخل موجود نباشد این کار را می‌کنند. اینترنت به‌عنوان یک سرویس لازم در شبکه‌ی ملی اطلاعات و جزو شبکه است.

در اروپا همین فرآیند جلو می‌رود. من یک بحث مفصلی  اواخر سال ۱۳۹۷ در شورای عالی کردم که الان هر کشوری سازوکارهای متناسب خودش را دارد و هر کشوری کار خودش را می‌کند. هم اروپا، هم چین و هم روسیه این کار را می‌کنند. سال گذشته در مجمع جهانی آی جی اف اینترنت گاورننس فروم که در اروپا تشکیل شد، ماکرون رئیس‌جمهور فرانسه رسماً این را مطرح کرد که الان دو جور اینترنت داریم، یکی اینترنت آمریکایی و یکی اینترنت چینی. ما باید در اروپا اینترنت اروپایی داشته باشیم. چرا اروپا این را می‌گوید. علتش این است که پلتفرم غول‌های سرویس‌دهنده‌ی آمریکایی مثل گوگل، فیس‌بوک و غیره تمام زمام و اختیار اروپایی‌ها را در همه چیز گرفته‌اند. مثلاً در انتخابات برگزیت، فیس‌بوک عملاً نظر خودش را به انگلیسی‌‌ها تحمیل کرد. بعداً هم مارک زاکربرگ را آوردند در پارلمان اروپا و همین‌طور مجلس انگلیس گفتند شما چرا و چگونه این کار را انجام دادید. فیس‌بوک حتی در انتخابات ترامپ هم نقش بازی کرد. اطلاعات هشتاد میلیون را به یک شرکت تحلیلگر داد و فکر مردم را ساماندهی کرد. این تأثیرات در حوزه‌ی اقتصادی و اجتماعی هم وجود دارد. به‌ همین دلیل اروپایی‌ها به‌فکر افتادند که خودشان زمام کار خودشان را به‌دست بگیرند وگرنه اقتصادشان به دست پلت‌فرم‌های خارجی می‌افتد.

این تصور که سرویس اینترنت قطع می‌شود، گزاره‌ای ساختگی است از آن‌هایی که می‌خواهند این کار انجام نشود. به همین جهت این تصور اشتباه را در ذهن مردم ایجاد می‌کنند. سواد فضای مجازی در بسیاری از کسانی که اظهارنظر می‌کنند به عینه پایین است.

 

* نقش شبکه‌ی ملی اطلاعات در پدافند غیرعامل کشور چیست؟

الان فضای مجازی تمام عرصه‌های کشور را در برگرفته و یکپارچه کرده است. هرچه هم ما در این یکپارچگی دیر اقدام کنیم عقب می‌افتیم و مجبوریم صحنه را به خارجی‌ها بسپاریم. ما ۱۶ یا ۱۷ زیرساخت حیاتی داریم. زیرساخت‌های بانکی، حمل‌ونقل، نفت، آب‌وبرق، سلامت، آموزش و غیره. این‌ها در حوزه‌ی فضای مجازی دارند شکل می‌گیرند . وقتی کرونا آمد مجبور شدیم آموزش‌ها را در حوزه‌ی فضای مجازی ببریم، حالا موفق بود یا نبود را کاری ندارم. ولی عملاً دیدیم بعضی زیرساخت‌ها آماده نیست و مشکلاتی نیز وجود دارد. در حوزه‌ی بانکی هم همین‌طور است. در حوزه‌ی انرژی نیز به همین شکل است. سال گذشته در جریان تحریم ونزوئلا، آمریکایی‌ها نیروگاه برق اصلی ونزوئلا که هفتاد درصد برق این کشور را تامین می‌کند، از کار انداختند و یک بخش بزرگی از آنجا شش‌ماه برق نداشت. در ایران از این طریق روی سایت نطنز ویروس استاکس نت را پیاده کردند. یعنی به عبارت دیگر با این کار یک بخش از انرژی شما را از کار می‌اندازند. اینجاست که بحث‌های سایبری خودش را نشان می‌دهد. الان درحوزه‌ی بانکی بخش بزرگی از خدمات این حوزه در فضای مجازی ارائه می‌شود. البته شبکه‌ی خاص خودشان را دارند و هنوز در شبکه‌ی ملی اطلاعات وارد نشدند. فرض کنید که یک بخشی از زیرساخت بانکی ما مثل دستگاه‌های عابر بانک در عرض یک ربع از کار بیفتد ببینید چه می‌شود. یا مثلاً فرض کنید پمپ‌بنزین‌ها از کار بیفتد.

اگر شبکه‌های ما دست خارجی‌ها باشد اصلاً شک نکنید این اتفاق می‌افتد. پارسال وزارت ارتباطات در جریان تلگرام یک تئوری داشت که بک اند داخلی بگذاریم، یعنی پوسته‌های داخلی با ما امّا اصل مسئله دست تلگرام باشد. یعنی همه بیایند در داخل ایران و مردم ما در پوسته‌های داخلی تلگرام کار کنند. این اتفاق افتاد و داشتند کارشان را می‌کردند. امّا تلگرام با کمک گوگل تمام پوسته‌های ایرانی تلگرام را خواباند و کسب‌وکارهایی که روی آن بودند همه خوابیدند! مثال از این واقعی‌تر؟

من نمی‌دانم دوستان روی این مسئله چه جوابی دارند بدهند، صدایش را هم درنیاوردند. بحث شبکه ملی ارتباطات یعنی همین دیگر، یعنی اختیار دست خودمان باشد. یک موضوع مهمی در اینجا وجود دارد و آن خدمات پایه‌ی کاربردی شبکه‌ی ملی اطلاعات است. یعنی شبکه‌های اجتماعی،‌ موتور جست‌وجو و ایمیل، سرویس‌های سیستم عامل همه این‌ها باید داخلی باشند. اگر داخلی بودند ما قوه‌ی پدافند غیرعاملمان دست خودمان است. اگر نبودند ما هر لحظه باید تنمان بلرزد که چه اتفاقی ممکن است بیفتد.

 

* در پایان اگر مطلب یا نکته‌ای در رابطه با نقش رهبر انقلاب در ساماندهی فضای مجازی مانده، بفرمایید.

شبکه ملی اطلاعات حتماً باید مدل مفهومی علمی داشته باشد، برنامه‌ی زمان‌بندی شده‌ی عملیاتی داشته باشد که به تصویب شورای عالی رسیده باشد. اگر همه‌ی مسائل بخواهد داخل وزارت ارتباطات جلو برود می‌شود همین آش و همین کاسه!

نکته‌ای که در آخر می‌خواهم عرض کنم، اهمیتی است که رهبر انقلاب به این مسئله دادند و در پیوست حکم اوّل و در حکم دوم فرمودند و همچنین در جلسه‌ای که در آخر سال ۹۶ با اعضای شورا خدمتشان بودیم روی این مسئله تأکید جدی کردند و همچنین بعد از آن گزارش هشتاد درصدی که وزارت ارتباطات داد و مورد تأیید آن کمیته‌ی ارزیابی قرار نگرفت به رئیس‌جمهور ابلاغ کردند که ظرف سه ماه، طرح اجرایی، مدل مفهومی و برنامه‌ی زمان‌بندی داده شود. الان از آن سه ماه مدت طولانی گذشته است. البته وزارت ارتباطات یک تکانی خورد و فعالیتی را شروع کرد برای اینکه طرحی بدهد و زمان‌بندی کند. ولی باز تمام فعالیتشان در پوشش دیدگاه‌های خودشان است و وارد اصل مسئله نشدند. امیدواریم که زودتر این مطالبه‌ی حضرت آقا که مطالبه‌ی بخش نخبگانی آشنا به مسئله هم هست زودتر شکل بگیرد.

حکمرانی مجازی بدون پلتفرم بومی ممکن نیست

يكشنبه, ۲۳ شهریور ۱۳۹۹، ۰۳:۰۰ ب.ظ | ۰ نظر

در نشست بررسی محوریت دوگانه پلتفرم - محتوا در فضای مجازی، بر ضرورت وجودی کشور در داشتن پلتفرم و سکوسازی برای اعمال حکمرانی در کنار تولید محتوا و نیز لزوم ایجاد توازن میان این دو، تاکید شد.

به گزارش خبرنگار مهر، نشست هفتگی هم افزایی فعالان فضای مجازی با محوریت دوگانه «پلتفرم- محتوا» با حضور امیر ناظمی معاون وزیر ارتباطات، رسول جلیلی عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی و کارشناسان حوزه فضای مجازی توسط جمعیت توسعه گران فضای مجازی پاک (فمپ) برگزار شد.

در این نشست بر ضرورت وجودی کشور در داشتن سکوها و پلتفرم‌های بومی و مسئولیت وزارت ارتباطات در ایجاد این پلتفرم تاکید شد و دیدگاه معاون وزیر ارتباطات در اولویت قراردادن محتوا به جای سکوسازی مورد بحث و انتقاد قرار گرفت.

 

تولید محتوا امتیاز بالاتری نسبت به ایجاد پلتفرم دارد

در این نشست امیر ناظمی با بیان اینکه در مورد پلتفرم‌ها دو نگاه در کشور وجود دارد هر یک ضعف‌ها و قوت‌های خود را دارد و در این دیدگاه‌ها شاهد تعارض‌ها و تناقض‌های گفتمانی هستیم، گفت: زمانی که در کشور از تاثیر یک موضوع مانند پلتفرم و یا شبکه‌های اجتماعی نگران می‌شویم دوست داریم به سراغ پلتفرم سازی برای برتری گفتمانی از طریق آن برویم. به همین دلیل است که طرفداران گفتمان پلتفرمی، ترجیح می‌دهند که پلتفرم بزرگ ایرانی داشته باشند. اما برای انتخاب این استراتژی باید به دو فاکتور «مطلوبیت» و «امکان پذیر بودن» نیز توجه شود.

وی با تاکید بر اینکه پلتفرم سازی در ۴ نقطه دارای ضعف است و به همین دلیل تولید محتوا بر ایجاد پلتفرم غلبه دارد، گفت: ما در حوزه صنایع خلاق در منطقه دارای مزیت هستیم و از این حیث می‌توانیم در حوزه تولید محتوا موفق تر عمل کنیم.

رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران با اشاره به اینکه با مسدودسازی شبکه‌های اجتماعی خارجی، غلبه گفتمانی را از دست خواهیم داد و به نوعی میدان را خالی می‌کنیم، افزود: باید در حوزه پلتفرم سازی، سناریویی را در نظر بگیریم که امکان مسدودسازی سایر پلتفرم‌ها را نداشته باشد. چرا که با صورت مسدودسازی پلتفرم‌های خارجی، اعتماد عمومی را از دست می‌دهیم.

وی با اشاره به اینکه ملاحظات فرهنگی در تمام کشورها دغدغه جدی است، ادامه داد: از نظر من تولید محتوا امتیاز بالاتری نسبت به ایجاد پلتفرم دارد و ما در کشور وزن مساوی در منابع‌مان برای این دو طیف ایجاد نکرده‌ایم. این درحالی است که برای رسیدن به نتایج مطلوب باید نگاه متعادل به هر دو موضوع داشته باشیم و در کنار پلتفرم به محتوا هم بپردازیم.

معاون وزیر ارتباطات گفت: آنچه کمتر در کشور مورد توجه قرار گرفته این است که ما منابع را فقط به طور یک طرفه برای پلتفرم‌ها اختصاص داده‌ایم و به محتوا توجهی نداشته‌ایم. این درحالی است که در دنیا به جز چند کشور معدود که روی پلتفرم سرمایه گذاری کرده‌اند، ما بقی از پلتفرم‌های موجود استفاده کرده اما محتوای مورد نظر خود را تولید می‌کنند.

وی ادامه داد: تمرکز بر سکوسازی با پیامدهایی همراه است. برای مثال به جای اینکه در سامانه «شاد» تولید محتوا را هدف قرار دهیم تمام توانمان را گذاشتیم روی تولید پیام رسان و این اشتباه است.

ناظمی گفت: اگر می‌خواهیم یک کشور توانمند با رفتارهای توسعه مدار و پیشرفته باشیم، باید توانمندی ملی ایجاد کنیم و با استراتژی‌های اشتباه این موضوع را القا نکنیم که محصولمان نمی‌تواند رقابت پذیر با محصولات خارجی باشد. این سیاست زیان آور است.

وی در مقایسه دو سیاست استراتژیک کشور در زمینه ایجاد پیام رسان ها و مسیریاب‌های بومی، تاکید کرد: انتخابی که برای مسیریاب‌ها انجام شد هوشمندانه‌تر از پیام رسان ها بود و به این دلیل می‌توان از این تجربیات برای سایر پروژه‌ها استفاده کرد.

رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران توضیح داد: بررسی‌ها نشان می‌دهد که از دی ۹۷ تا بهمن ۹۸ نصب دو مسیر یاب بومی بلد و نشان در مقایسه با نصب مسیریاب خارجی ویز دو برابر بوده است. به نحوی که بیش از ۸ میلیون کاربر، مسیریاب‌های بومی را نصب کرده و در مقابل تنها ۴ میلیون نصب برای ویز اتفاق افتاده است.

وی با اشاره به استراتژی متفاوتی که کشور برای توسعه موتور جستجو و پیام رسان های بومی و مسیریاب‌های بومی درنظر گرفت، افزود: در حوزه پیام رسان ها و موتورجستجو شرکت‌های انتخاب شده بیشتر شرکت‌های خصولتی و وابسته غیرمستقیم به حاکمیت بودند اما در سرویس‌های نقشه و مسیریاب، شرکت‌های خصوصی انتخاب شدند. در همین حال این شرکت‌ها دارای سابقه فعالیت در حوزه‌های مشابه بوده‌اند. اما پیام رسان ها هیچ سابقه فعالیتی در این حوزه نداشنتد.

ناظمی موضوع دیگر را در حوزه پیام رسان ها بحث رفتار با رقیب از طریق فیلترکردن عنوان کرد که این مساله باعث نگاه منفی کاربران به پیام رسان های بومی شد و افزود: اما در زمینه خدمات نقشه شاهد مزیت رقابتی بودیم و به نوعی انتخاب خودخواسته اتفاق افتاد. از سوی دیگر ایجاد بازارهای جانبی و در اختیار گذاشتن داده‌های دولتی برای فعالان حوزه نقشه از جمله مشوق‌ها بود اما در پیام رسان ها، امکانات و پول به عنوان مشوق درنظر گرفته شد.

معاون وزیر ارتباطات با تاکید بر اینکه محتوا فقط صوت و تصویر نیست و باید بتوانیم خدماتی مثل داده‌های دولتی را در اختیار این پلتفرم‌ها قرار دهیم، افزود: موضوع این است که در کشور ما عمده تمرکز روی سکوها است اما به محتوا توجهی نمی‌شود. این درحالی است که محتوا می‌تواند محل رقابت ما باشد.

وی با بیان اینکه پیش نویس استفاده از داده‌های دولت همراه را تحویل شورای اجرایی فناوری اطلاعات داده‌ایم تا دستگاه‌های دولتی را مجبور کنیم داده‌ها را در اختیار دستگاه‌های دولتی و پیام رسان ها قرار دهند، گفت: با فیلترینگ خارج از قاعده مخالف هستیم و معتقدیم که با کنار گذاشتن پلتفرم‌های خارجی نمی‌توانیم استقلال به دست بیاوریم. بلکه به جای اینکه دیگران را محدود کنیم باید میزان وابستگی به خودمان را افزایش دهیم و این فاکتور استقلال است.

 

ضرورت وجودی کشور داشتن پلتفرم است

محمدمهدی حبیبی فعال فضای مجازی نیز در این نشست با اعلام مخالفت با اظهارات امیر ناظمی گفت: ساختار پلتفرم‌ها رفتارهای اجتماعی را تولید می‌کنند و ما نمی‌توانیم بگوییم محتوا تولید کنیم اما کاری به سکو نداشته باشیم.

وی با بیان اینکه باید در مفهوم دقیق‌تر شویم و کالا را با سکو و بستر پلتفرمی مقایسه نکنیم، تاکید کرد: در حوزه تولید پلتفرم در کشور ضرورت وجودی داریم اما در حوزه تولید محتوا مزیت رقابتی خواهیم داشت.

حبیبی با تاکید بر اینکه نباید کشورمان را با کشورهای دیگر در خصوص استفاده از پلتفرم‌های خارجی مقایسه کنیم، افزود: کشورهای دیگر توان تعامل و مشارکت با سکوهای خارجی را دارند اما در کشور ما شواهد نشان می‌دهد که ما قدرت برخورد نداریم. کما اینکه وزیر ارتباطات چندی پیش با مذاکره و رایزنی نتوانست تلگرام را متقاعد به بستن کانال‌های برانداز نظام کند.

وی با اشاره به شکل گیری پلتفرم‌های موفقی در کشور که نشان دهنده توانایی ما در این حوزه است، گفت: اگر سکو و پلتفرم داخلی نداشته باشیم محتوا و داده تولید شده در کشور باید در اختیار هر پلتفرم بیگانه ای قرار گیرد و این اشتباه است.

این فعال فضای مجازی با رد موضوع عدم اعتماد کاربران به پلتفرم‌های بومی، گفت: استقبال بیش از ۳۰ میلیون نفر از مردم از تلگرام طلایی موضوع عدم اعتماد کاربران به سکوهای بومی‌ها را نقض می‌کند. بلکه این عدم اعتماد، از تعارض مسئولان نشات می‌گیرد.

وی با تاکید بر اینکه حاکمیت بر فضای مجازی در پلتفرم‌های بومی رخ می‌دهد، اظهار داشت: وظیفه وزارت ارتباطات، ایجاد مسیر پیشرفت فناوری در کشور یا همان پلتفرم است و باید این مسئولیت را بپذیرد. کما اینکه مسئولان وزارت ارشاد و صدا وسیما باید روی محتوا کار کنند.

حبیبی ادامه داد: در غیر این صورت همانطور که تلگرام ما را محتاج کرده و اقتصاد و سیاست ما را درگیر خود کرده است، در صورت ایجاد اینترنت ماهواره‌ای هم شاهد بروز مشکلات متعددی خواهیم بود.

 

وزارت ارتباطات در زمان مناسب خدمات ارائه نداد

در این نشست حبیب مهاجر کارشناس فضای مجازی نیز با تاکید بر اینکه مسئولیت وزارت ارتباطات، پلتفرم سازی است، خاطرنشان کرد: روی این پلتفرم، محتوا می‌تواند محل رقابت و منازعه کشور ما در مقابل دیگران باشد.

وی با بیان اینکه صاحبان ابزارهای توزیع محتوا (سکو) در قبال محتوا بی طرف نیستند، افزود: در ماده ۶۷ قانون برنامه ششم توسعه به وزارت ارتباطات دستور داده شده است که شرکت ارتباطات زیرساخت را تغییر کاربری داده و شبکه ملی اطلاعات راه اندازی کند. از سوی دیگر از دولت خواسته شده که حجم تولید محتوا را در این فضا ۱۰ برابر کند. حوزه سکوها حوزه ماموریتی وزارت ارتباطات است که به آن توجه نمی‌شود.

مهاجر با اشاره به تکالیفی که در زمینه پلتفرم سازی برای وزارت ارتباطات در قانون تصریح شده است، در خصوص مقایسه موفقیت پیام رسان های بومی و مسیریاب‌ها در کشور، گفت: مقایسه این دو ناشی از فهم نادرست از خدمات فضای مجازی است. چرا که حجم ترافیک و ذخیره سازی اطلاعات یک مسیریاب در طول یک ماه، شاید در حد یک روز یک پیام رسان هم نباشد. در همین حال خدمات مربوط به مسیریاب‌ها، به نوعی ارزش افزوده محسوب می‌شود و به معنای محتوا که در پیام رسان ها می‌بینیم نیست.

وی گفت: در صورتی که وزارت ارتباطات و سایر دستگاه‌های دولتی خدمات را در زمان مناسب در اختیار پیام رسان های بومی قرار می‌دادند، دوگانه‌ای به وجود نمی‌آمد و این پروژه شکست خورده نبود.

 

بدون داشتن پلتفرم بومی اعمال حکمرانی در فضای مجازی ممکن نیست

در این نشست رسول جلیلی عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی نیز تاکید کرد که بدون داشتن پلتفرم، استقلال را در کشور از دست می‌دهیم.

وی با بیان اینکه کشورهای مختلف تلاش کرده‌اند که متکی به پلتفرم‌های خود جلو بروند، گفت: اگرچه مشارکت با دیگر کشورها در برخی موارد استقلال را به وجود می‌آورد اما بدون داشتن پلتفرم بومی، امکان اعمال حکمرانی در فضای مجازی خودمان را نخواهیم داشت.

جلیلی با اشاره به عملکرد کشورهایی مانند چین، کره جنوبی و روسیه که متکی به پلتفرم‌های خودشان جلو می‌روند، افزود: ما دشمنی آمریکا را پیش رو داریم و آمریکا همانطور که رقابت با چین را می‌خواهد، خواستار نابودی ما است.

وی با تاکید بر اینکه پلتفرم‌ها محتواساز هستند و بدون پلتفرم اعمال حکمرانی اتفاق نمی‌افتد، گفت: ترکیب خدمت و محتوا و پلتفرم تعریف درستی است که باید برای آن توازن ایجاد کرد. باید توجه داشت که در دوگانه پلتفرم و محتوا، نظر روی فراموشی پلتفرم نیست. برای مثال اگر پلتفرم «شاد» شکل نمی‌گرفت و همه سرمایه گذاری را روی محتوا قرار می‌دادیم، مجبور بودیم این محتوا را روی سکوهای خارجی ارائه دهیم. به همین دلیل باید بین این دو موازنه شکل گیرد.

طرح کاربردی شبکه ملی اطلاعات اعلام وصول شد

چهارشنبه, ۱۹ شهریور ۱۳۹۹، ۰۳:۲۶ ب.ظ | ۰ نظر

طرح کاربردی شبکه ملی اطلاعات توسط عضو هیات رئیسه مجلس اعلام وصول شد.
به گزارش خانه ملت، محسن دهنوی در نشست علنی امروز (چهارشنبه 19 شهریورماه) مجلس شورای اسلامی، موارد اعلام وصولی را به شرح زیر قرائت کرد.

- اعلام وصول طرح کاربردی شبکه ملی اطلاعات

مشاور رئیس مرکز ملی فضای مجازی با اشاره به اهمیت تکمیل پروژه شبکه ملی اطلاعات گفت: مقام معظم رهبری از مرکز ملی فضای مجازی خواسته اند که هر ۳ ماه یکبار گزارشی از پیشرفت این شبکه ارائه کنند.

به گزارش خبرنگار مهر، عباس آسوشه ظهر امروز در یک برنامه رادیویی با اشاره به لزوم تکمیل شبکه ملی اطلاعات و انتقاداتی که به عملکرد مجریان این پروژه برای تاخیر در اجرای آن وارد است، اظهار داشت: مصوبات شورای عالی فضای مجازی به رغم اینکه توسط رئیس جمهور ابلاغ می‌شود اما ضمانت اجرایی روشنی ندارد.

وی با بیان اینکه شبکه ملی اطلاعات معادل فضای مجازی نیست بلکه زیرساخت اطلاعاتی و ارتباطی فضای مجازی است، گفت: بسیاری معتقدند که خدمات دولت الکترونیک، سلامت الکترونیک، خدمات محتوایی، تجارت الکترونیک، کسب و کار دیجیتال و آموزشی مجازی جزئی از شبکه ملی اطلاعات هستند اما این تعریف درست نیست. چرا که مطابق با سند تبیین الزامات شبکه ملی اطلاعات، این خدمات روی شبکه ملی شکل می‌گیرند.

معاون سابق مرکز ملی فضای مجازی با تاکید بر اینکه شبکه ملی اطلاعات مسیری است که با خدمات پایه مورد نظر، ما را در زندگی روزمره هدایت می‌کند، ادامه داد: شبکه ملی اطلاعات متعلق به مردم است، باید آن را ارزیابی کرده و قضاوت کنند که آیا آنطور که شایسته است خدمات آن را دریافت می‌کنند و سپس به مجریان اجرای این پروژه امتیاز دهند.

وی بر لزوم سهل و آسان بودن دسترسی به این شبکه و نیز کیفیت و سرعت و دقت مناسب آن تاکید کرد و گفت: از سوی دیگر این شبکه باید بستری ایجاد کند که ایمنی کاربران در فضای مجازی را تامین کند و امنیت اطلاعات کاربران تضمین شود.

آسوشه با بیان اینکه در کشور قانون‌های متعددی برای شبکه ملی اطلاعات وجود دارد، افزود: مصوبات شورای عالی فضای مجازی به رغم آنکه از سوی رئیس جمهور ابلاغ می‌شود اما ضمانت اجرایی روشنی ندارد و باید ضعف ضمانت اجرایی به شکلی حل و فصل شود. این مصوبات در حد قانون است اما برای آن جرم انگاری نشده است.

مشاور دبیر شورای عالی فضای مجازی گفت: در سند الزامات شبکه ملی اطلاعات در ۶ محور مشخصات این شبکه با تاکید بر استقلال، کیفیت، سرعت، ارزانی و ایمنی توسط شورای عالی فضای مجازی مصوب شده است. در همین حال در سال ۹۵ و با توجه به اینکه مجریان طرح معتقد بود که سند الزامات شبکه ملی اطلاعات، تنها به کلیات پرداخته است، سند ضرورت تبیین الزامات ۶ گانه این شبکه در ۱۱ نیز در شورای عالی فضای مجازی به تصویب رسید.

آسوشه خاطرنشان کرد: علاوه بر این ۲ سند، اواخر سال گذشته نیز سند سومی با عنوان معماری و طرح کلان شبکه ملی اطلاعات مصوب شده است که در آن ۲۱ جز، ۳۰ خدمت و ۵۳ اقدام اساسی برای شبکه ملی اطلاعات شناسایی شده است تا این پروژه کاملاً برای مجریان آن ملموس باشد.

وی با اشاره به موضوع پیام‌رسان‌های بومی به عنوان یکی از خدمات پایه شبکه ملی اطلاعات تاکید کرد: مردم پیام‌رسان با کیفیت می‌خواهند و به دلیل نبود کیفیت، سراغ پیام‌رسان‌های بومی نمی‌روند. البته پیام‌رسان‌های داخلی می‌توانند خوب شوند؛ همانطور که تلگرام هم از روز اول خوب نبود اما رفته رفته توانست ضعف‌هایش را رفع کند. ما اگر خدمات و اختیاراتی که به شبکه‌هایی مانند واتس اپ و اینستاگرام می‌دهیم را به پیام‌رسان‌های بومی بدهیم، آنها هم پیشرفت کرده و خدمات خوبی ارائه خواهند کرد. مردم حق دارند به پیام‌رسان‌های خوب و قابل اتکا وصل شوند.

مشاور دبیر شورای عالی فضای مجازی گفت: اجزای شبکه ملی اطلاعات باید در زمان‌های مشخص مدنظر به نتیجه می‌رسید اما وزارت ارتباطات از نظر این نتایج عقب است. البته این به این معنی نیست که هیچ کاری نشده باشد. بلکه برای مثال موفقیت سرویس‌های vod در حال حاضر، نتیجه زحماتی است که در بخشی از شبکه ملی اطلاعات صورت گرفته است؛ اما به هر ترتیب انتظاری که داریم باید این شبکه بیشتر از میزان فعلی محقق شده باشد.

وی گفت: در این راستا مطابق با دستور مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه گزارش شبکه ملی اطلاعات هر ۳ ماه یکبار به ایشان ارائه شود و ایشان تاکید ویژه‌ای بر تسریع در اجرای این پروژه دارند، مرکز ملی فضای مجازی نیز نسبت به برگزاری جلسات مستمر و نزدیک با وزارت ارتباطات اقدام کرده است تا قدم به قدم در کنار این وزارتخانه مسائل پیش برود و از جزئیات اقدام در حال انجام، مطلع باشد.

شبکه ملی اطلاعاتِ وزیر ارتباطات

سه شنبه, ۱۸ شهریور ۱۳۹۹، ۰۳:۰۸ ب.ظ | ۰ نظر

در حالیکه به زعم وزیر ارتباطات شبکه ملی اطلاعات با پیشرفت خوبی به سمت تکمیل شدن می رود اما کارشناسان معتقدند که این پروژه زمان بندی عملیاتی ندارد و پیشرفت ها آنطور که باید محسوس نیست.

وزیر ارتباطات به تازگی در یک برنامه تلویزیونی گزارش جدیدی از پیشرفت شبکه ملی اطلاعات و تحقق اهداف آن ارائه کرده و قول تکمیل نهایی این پروژه را تا پایان دولت دوازدهم داده است.

آنطور که محمدجواد آذری جهرمی گفته است طبق سند مصوب شورای عالی فضای مجازی، شبکه ملی اطلاعات دارای ۲۳ جز زیرساختی است که حدود ۵۷ درصد آن تکمیل شده، ۱۹ درصد در حال تکمیل و ۲۴ درصد آن هنوز مستقر نشده است. در همین حال این شبکه دارای ۲۹ جز خدماتی و محتوایی است که ۴۰ درصد آن تکمیل، ۴۷ درصد آن در حال تکمیل و ۱۷ درصد نیازمند استقرار است.

با این حال مطابق آنچه که وزیر ارتباطات از ارزیابی مرکز ملی فضای مجازی می‌گوید پیشرفت این شبکه نسبت به اهداف عملیاتی مدنظر ۲۵ درصد بوده که این میزان از آذرماه سال ۹۸ تاکنون و پس از تاکیدات مقام معظم رهبری در لزوم تسریع در اجرای این پروژه ۱۵ ساله محقق شده است.

به گفته وی، برنامه عملیاتی و زمان بندی مشخصی برای تکمیل اقدامات شبکه ملی اطلاعات در دست انجام است و ایران دومین مقام در نرخ توسعه فناوری اطلاعات در دنیا را به خود اختصاص داده و متوسط مجموع سرعت اتصال اینترنت ثابت و موبایل، ۷ مگابیت بر ثانیه در کشور است.

وزیر ارتباطات در این اظهارات نزول چند پله‌ای ایران در رتبه بندی جهانی دولت الکترونیک را قبول ندارد و معتقد است که بر اساس ارزیابی ۲ ساله، رتبه جهانی ما از ۱۰۶ به ۸۱ رسیده است. اما ارزیابی جدید به دلیل تغییر برخی پارامترها و انطباق آنها با سند ۲۰۳۰ صورت گرفته بود که در یکی از شاخص‌ها افت داشتیم اما برای ما مساله زیاد مهمی نبود.

آذری جهرمی از عملکرد فعالیت پیام‌رسان‌های بومی نیز در کشور دفاع کرده و معتقد است که وضعیتمان مطلوب‌تر از سابق است. با این حال در پاسخ به این پرسش که چرا با پیام‌رسان‌های خارجی برای تبعیت از قوانین ایران، وارد مذاکره نمی‌شوید، گفته است که « به لحاظ تحریم‌ها، هرگونه همکاری شرکت‌های IT با ایران منع شده است. بنابراین برای تعاملات بین‌المللی و مذاکره محدودیت داریم.»

با وجود دفاع وزیر ارتباطات از اقدامات صورت گرفته در وزارتخانه متبوعش طی ۳ سال گذشته، کارشناسان معتقدند که پیشرفت‌های ذکر شده آنطور که باید ملموس نیست و بسیاری موارد با حالت مطلوب فاصله دارد. برای مثال به غیر از زیرساخت‌های ارتباطی که ارتباطات نسبتاً پایداری دارد، این شبکه از حیث خدمات دهی آنطور که باید مطلوب نیست.

در زمینه خدمات دولت که باید روی شبکه ملی اطلاعات ارائه شود و نیز خدمات پایه‌ای که روی شبکه ملی اطلاعات تکلیف شده به رغم هزینه‌های چندمیلیاردی، رشدی قابل قبولی دیده نمی‌شود و در مورد بحث مربوط به پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی که این روزها یکی از پرچالش‌ترین موضوعات فضای مجازی کشور است نیز، راه حلی ارائه نشده است.

 

ساختار منسجمی برای شبکه ملی اطلاعات در وزارت ارتباطات وجود ندارد

محمدحسن انتظاری، عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اعداد و ارقامی که وزیر ارتباطات از تحقق شبکه ملی اطلاعات عنوان می‌کند، می‌گوید: این اعداد و ارقام چیزی را ثابت نمی‌کند. تا زمانی که گزارش کتبی بر مبنای یک برنامه عملیاتی ارائه نشود، نمی‌توان در مورد پیشرفت کار قضاوت کرد چرا که مبنای مشخصی ندارد.

وی افزود: وزارت ارتباطات باید در یک برنامه عملیاتی با زمان بندی مشخص بگوید که چه فعالیت‌هایی را در چارچوب معماری شبکه ملی اطلاعات و بر اساس مدل مفهومی آن انجام می‌دهد؛ مبنای ما مدل مفهومی و معماری شبکه ملی اطلاعات است، پس از آن می‌توان گفت که آیا این پروژه پیشرفتی داشته و یا خیر.

انتظاری با تاکید بر اینکه روش وزارت ارتباطات در رابطه با اعلام گزارش پیشرفت شبکه ملی اطلاعات روش درستی نیست، گفت: طراحی زمان بندی برنامه عملیاتی شبکه ملی اطلاعات بر اساس مدل‌های استانداردی که در دنیا برای پروژه‌های بزرگ صورت می‌گیرد، انجام نشده و فعالیت‌هایی که برای تحقق اهداف این شبکه می‌شود، دارای شناسنامه مشخصی نیست به همین دلیل گزارشات آنطور که باید ارائه نمی‌شود.

وی گفت: ساختار منسجمی در زمینه شبکه ملی اطلاعات در وزارت ارتباطات دیده نمی‌شود و به نوعی همه چیز در جاهای مختلف این وزارتخانه پراکنده است.

عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی با بیان اینکه از نتایج ارزیابی مرکز ملی فضای مجازی نسبت به پیشرفت شبکه ملی اطلاعات اطلاعی ندارم، اضافه کرد: از نظر بنده، اعلام پیشرفت درصدی معنایی ندارد؛ ما باید در داخل برنامه و مطابق با زمان بندی بگوییم کدام قسمت‌ها جلو رفته و پیشرفت داشته است. اما آنچه که واضح است این است که در طرح کلان شبکه ملی اطلاعات، زمان بندی برنامه‌های عملیاتی اعلام نشده است. فقط گفته شده که این اهداف باید در سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۴ محقق شود اما اینکه این اهداف هر یک در چه زمان بندی و با چه رویکردی و چگونه محقق خواهد شد، مشخص نیست و برنامه‌ای برای آن دیده نشده است.

انتظاری با تاکید بر اینکه بدون برنامه زمان بندی، گزارش دادن معنایی ندارد و معنای گزارش پیشرفت، برنامه عملیاتی زمان بندی شده در چارچوب معماری پروژه است، خاطرنشان کرد: برای مثال وقتی می‌گوییم دیتاسنتر راه اندازی می‌کنیم باید ظرفیت، مشخصات، مراکز ارتباطی و سایر ویژگی‌ها و عملکرد آن به صورت مستند ارائه شود تا بتوان در مورد آن قضاوت کرد.

وی با بیان اینکه شبکه ملی اطلاعات و اهداف آن باید ذیل اهداف کلان حکمرانی در فضای مجازی در کشور پیاده سازی شوند، ادامه داد: هدف نهایی این است که باید یک سری نظامات منبعث از نظام حکمرانی در کشور داشته باشیم. اما این مقوله به طور جدی در دستور کار شورای عالی فضای مجازی قرار نگرفته است. از پیش نویسی که آقای وزیر ارتباطات در این باره گفته‌اند اطلاعی ندارم و اصولی به اعضای حقیقی در این رابطه ارائه نشده است.

 

بهانه تحریم برای عدم ساماندهی پیام‌رسان های خارجی درست نیست

دبیر سابق شورای عالی فضای مجازی در مورد دلایلی که در خصوص عدم ساماندهی فعالیت پیام‌رسان‌های خارجی از سوی وزیر ارتباطات مطرح شده است، گفت: ما در شورای عالی فضای مجازی، مصوبه ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی را نزدیک به ۳ سال است که تصویب کردیم و این مصوبه به وزارتخانه‌های ارتباطات و ارشاد و سایر بخش‌های مرتبط ابلاغ شده است. اما در طول این ۳ سال، این مصوبه را اجرا نکرده‌اند.

وی با بیان اینکه بهانه تحریم برای عدم ساماندهی پیام‌رسان های خارجی مساله درستی نیست، گفت: وزارت ارتباطات می‌توانست این فعالیت‌ها را به نحو دیگری جلو ببرد اما هیچ‌گونه اقدامی در رابطه با آن مصوبه انجام نداده است. سوال این است که برای پیاده سازی این مصوبه چه اقداماتی انجام دادند؟ به نظر می‌رسد اگر اقدامات مربوطه انجام شده بود هم اکنون نیاز به طرح جدید مجلس در زمینه پیام‌رسان‌های اجتماعی نبود.

انتظاری با اشاره به موضوع تحریم به عنوان مانعی بر سر راه تعامل با سایر کشورها که از سوی وزیر ارتباطات مطرح شده است، تاکید کرد: همه کشورهای دنیا مسائل و مشکلاتی دارند اما آن را مدیریت می‌کنند. آیا معنی این دلیل این است که ما باید کشور را در مقابل پیام‌رسان‌های خارجی بی پناه رها کنیم؟ این‌طور که نمی‌شود یک مقام دولتی بگوید که به بن بست رسیده‌ایم؛ باید راه حل دیگری پیشنهاد کنند.

 

با استقلال ۱۰۰ درصدی در شبکه ملی اطلاعات فاصله داریم

رسول جلیلی عضو دیگر شورای عالی فضای مجازی نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به آمارهای رشدی که از سوی وزیر ارتباطات عنوان شده است، اظهار داشت: اینکه میزان دقیق و یا نادقیقی از پیشرفت شبکه ملی اطلاعات اعلام شود مساله مهمی نیست. بر فرض صحت ۱۰۰ درصدی ادعای ۲۵ درصدی پیشرفت شبکه ملی اطلاعات طی ماه‌های اخیر، آنچه که مهم است ما باید شبکه‌ای داشته باشیم که استقلال ما را در زیرساخت اصلی فضای مجازی فراهم کند که هم اکنون با این هدف فاصله داریم.

وی با بیان اینکه تا زمانی که برای برآوردن نیازهای اداری، کسب و کار و نیاز کاربرانمان به شبکه‌های دیگری وابسته باشیم، یعنی این استقلال به وجود نیامده است، گفت: اعلام درصد عددی پیشرفت، جای بحثی ندارد؛ چرا که زمانی نیز عدد پیشرفت ۸۰ درصدی شبکه ملی اطلاعات مطرح شده بود اما شواهد نشان می‌داد که این عدد محقق نشده است. بنابراین هم اکنون نیز این اعداد دارای اهمیت نیستند و باید دید کاربردهای شبکه ملی اطلاعات نسبت به گذشته تا چه حد برای مردم ملموس شده است.

عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی با تاکید بر اینکه شبکه ملی اطلاعات فعلی هنوز با شبکه ای که استقلال ما را فراهم کند فاصله دارد، گفت: این سوال مطرح می‌شود که اگر تحریمی از طرف امریکا و کشورهای غربی صورت بگیرد آیا همه زیرساخت‌های فضای مجازی داخلی ما کار می‌کند و ما می‌توانیم بدون اتکای به اینترنت، سرویس‌های لازم را به اقشار مختلف از دانش آموزان و دانشگاهیان تا بانک‌ها، بخش خصوصی و خدمات پلتفرمی، ارائه دهیم.

 

نگران هفته اول مهر دانشگاه‌ها و مدارس هستیم

وی با اشاره به آغاز سال تحصیلی جدید مدارس ادامه داد: باید دید مدارس تا چه حد توانستند با کیفیت خوب و بدون اتکا به نرم افزار و سکوهای خارجی از آموزش مجازی استفاده کنند. بنده به عنوان یک معلم دانشگاه، نگران هفته اول مهر هستم که علاوه بر مدارس، دانشگاه‌ها نیز برقرار می‌شود و به طور قطع در ساعات پیک ترافیک، با مشکلات ارتباطی و قطع ارتباطات کلاس‌های درس آنلاین مواجه خواهیم شد.

جلیلی با بیان اینکه انتظار این نیست که وزارت ارتباطات با این بودجه و نیروی انسانی محدود به تنهایی صفر تا ۱۰۰ کار را انجام دهد، گفت: بهتر است اعلام شود که کدام بخش‌ها نیاز به سرمایه گذاری دارد و اپراتورهای ارتباطی را برای سرمایه گذاری ترغیب کند. به هر ترتیب وزارت ارتباطات به عنوان تنظیم گر و مجری اصلی شبکه ملی اطلاعات، باید همه منابع را حتی منابع سرمایه گذاری خارج از کشور را فراهم کند تا ما بتوانیم شبکه‌ای در خور نیازهای جامعه داشته باشیم.

عضو شورای عالی فضای مجازی با اشاره به اینکه مسئولیت ساخت شبکه ملی اطلاعات ۱۰۰ درصد بر عهده وزارت ارتباطات است، گفت: این وزارتخانه باید برنامه‌ای تنظیم کرده و از اپراتورها بخواهد این پروژه را پیش ببرند. اپراتورهای ارتباطی که از وزارت ارتباطات مجوز فعالیت دارند، بخش بزرگی از لایه‌های زیرساخت ارتباطی و اطلاعاتی و حتی خدمات پایه نرم افزاری شبکه ملی اطلاعات محسوب می‌شوند.

 

با کیفیت مطلوب پهن باند فاصله داریم

وی در خصوص متوسط سرعت اینترنت در کشور که از سوی وزیر ارتباطات «۷ مگابیت بر ثانیه عنوان شده است»، نیز گفت: سوال این است که عددی که گفته می‌شود در چه ساعتی از شبانه روز محاسبه شده است. چرا که هم اکنون سرعت اتصال کاربران پایدار نبوده و استمرار نداشته و در هر ساعتی از شبانه روز وضعیت دسترسی کاربران به یک نحو است. اگر قرار است متوسط سرعت اعلام شود بهتر است که وضعیت سرعت در ساعت پیک ترافیک به ازای هر مشترک اعلام شود.

جلیلی تاکید کرد: مهم این است که ما بتوانیم به شکل مستمر و در ساعت شلوغی به همه کاربران حدود ۷ مگابیت پهنای باند سرعت بدهیم و این میانگین خیلی تغییری نکند. اما آنچه که از شواهد برمی‌آید این است که با کیفیت مطلوب پهن باند در شبکه ملی اطلاعات فاصله داریم و باید این فاصله کم شود تا به یک سطح خوبی از کیفیت در مصرف پهنای باند برسیم. اگر یک لحظه سرعت دسترسی خوب باشد و در ساعتی دیگر، این کیفیت افت کند، کاربران ناراضی خواهند بود و این نشان می‌دهد که از شاخص مدنظر فاصله داریم.

وی با بیان اینکه زحمات وزارت ارتباطات را قدر می‌نهیم اما نمی‌گوییم وضعمان خوب است، خاطرنشان کرد: نسبت به وضع مطلوبی که روز به روز با ارتقای فناوری و افزایش انتظارات کاربران بالا می‌رود، فاصله داریم و باید تلاش کنیم این فاصله کم شود.

 

تحریم بهانه است؛ عدم مذاکره با پیام رسانه‌ای خارجی از بی عرضگی ما است

عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی در خصوص در عدم همکاری شرکت‌های پیام رسان با ایران به دلیل تحریم که از سوی وزیر ارتباطات مطرح شده است، نیز گفت: این بهانه است. من اصلاً بهانه را برای عدم مذاکره با پیام‌رسان‌های خارجی که در حد چند ده میلیونی در ایران فعالیت دارند قبول ندارم. چرا که معتقد هستم همانطور که دولت ترکیه به تازگی مصوبه‌ای را برای دریافت مجوز پیام‌رسان‌های خارجی وضع کرده و از آن دفاع می‌کند، ما نیز می‌توانیم این قوانین و مقررات را در کشور داشته باشیم.

وی گفت: ما چند سالی است که مصوبه ساماندهی پیام‌رسان‌ها را در شورای عالی فضای مجازی مصوب کرده‌ایم اما بدون اجرا روی زمین باقی مانده است. تحریم بهانه است. اینکه یک طرف ما را تحریم کند اما بر ما حاکمیت کند و ما نتوانیم مذاکره کنیم این از بی عرضگی ما است.

جلیلی تاکید کرد: باید در مقابل پیام‌رسان خارجی که ما را تحریم می‌کند و حاضر به مذاکره با ما نیست، اقتدار نشان داد. اینها در کشور ما فعال هستند و دروازه کشور و پهنای باند زیادی در اختیارشان گذاشته‌ایم. باید به آنها بگوییم اگر مذاکره نکنند تحریمشان می‌کنیم.

 

به جای دولت الکترونیکی، مردم را از ادارات به دفاتر پیشخوان کشانده‌ایم

عضو شورای عالی فضای مجازی در خصوص نزول جایگاه جهانی دولت الکترونیکی ایران به دلیل عدم تحقق یکی از شاخص‌های سند ۲۰۳۰ گفت: من در این خصوص اطلاعی ندارم اما به عنوان یک شهروند اگر بخواهم در خصوص دریافت خدمات دولت الکترونیکی نظر بدهم، می‌توانم بگویم که وضعمان طی دو سال گذشته بهتر نشده است.

وی با بیان اینکه در خصوص ارتقای وضعیت دولت الکترونیکی مردم می‌توانند نظر بدهند که وضع‌مان نسبت به قبل چقدر بهتر شده است، افزود: در حال حاضر به عنوان یک شهروند حس نمی‌کنم که سرویس‌های بهتری را از پارسال تا امسال برای مراجعه به ادارات دولتی دریافت کرده‌ایم.

جلیلی با اشاره به اینکه در ایام کرونا چقدر مردم به دفاتر پیشخوان فرستاده شده‌اند، افزود: مگر فرستادن مردم به دفاتر خدمات، دولت الکترونیکی محسوب می‌شود؟ اینکه مردم را برای دریافت خدمات از ادارات دولتی به دفاتر پیشخوان خدمات کشانده‌ایم، پیشرفت محسوب می‌شود؟

عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی با تاکید بر اینکه فرآیند دولت الکترونیکی به این معنی است که خدمات به صورت الکترونیکی به هم متصل باشند و نیازی به مراجعه حضوری نباشد، گفت: هم اکنون شاهد هستیم که مردم مجبور به مراجعات متعدد برای پر کردن فرم و کپی و تصویر شناسنامه و کارت ملی در دفاتر پیشخوان هستند. مستقل از شاخص‌هایی که اعلام می‌شود پیشرفتی در الکترونیکی شدن فرآیندهای ارائه خدمات دولتی و نیمه دولتی برای عموم مردم دیده نمی‌شود و آنچه که در فرآیند دولت الکترونیکی در کشور ما اتفاق می‌افتد با آنچه که در دنیا مدنظر است، متفاوت است.

وزیر ارتباطات گفت: با همدلی به وجود آمده تا پایان دولت ۱۰۰ درصد پروژه های مربوط به تکمیل شبکه ملی اطلاعات را به سرانجام می رسانیم.

به گزارش خبرنگار مهر، محمدجواد آذری جهرمی ظهر امروز یکشنبه در مراسم افتتاح دیتاسنتر مادر شبکه ملی اطلاعات با دفاع از پروژه شبکه ملی اطلاعات و هزینه هایی که کشور بابت اجرای این پروژه پرداخته است، گفت: دیروز خبری منتشر شد مبنی بر اینکه ما ۴۰۰ میلیارد تومان برای پیام رسان ها در دیتاسنتر مادر شبکه ملی اطلاعات هزینه کرده ایم. باید بگوییم از ابتدای راه اندازی شبکه ملی اطلاعات که ظرفیتی حدود ۶۸۴ گیگابیت بر ثانیه داشت، تا به امروز که به ظرفیت ۲۰ هزار گیگابیت بر ثانیه رسیده ایم، ۲۰ هزار میلیارد تومان هزینه شده است.

وی افزود: راه اندازی ۲۳ هزار کیلومتر فیبر نوری و ۴ مرکز ملی تبادل اطلاعات برای ایجاد شبکه ای ارتباطی پایدار، از دیگر اقدامات صورت گرفته در این خصوص است.حدود دو سال گذشته برای یک پروژه امنیتی در شبکه ملی اطلاعات یک هزار میلیارد تومان هزینه شد و بخش خصوصی نیز برای شبکه دسترسی ۱۰۰ هزار میلیارد تومان هزینه کرده است. به همین دلیل باید بگوییم که ۴۰۰ میلیارد تومانی که برای پیاده سازی دیتاسنتر مادر شبکه ملی اطلاعات صرف شده است، برای داشتن شبکه ای مستقل و پایدار عدد بزرگی نیست.

جهرمی تصریح کرد: فرض کنید یک روز صبح از خواب بیدار شوید و ببینید شرکت خارجی تصمیم گرفته است به ما خدمات پیام رسان و یا موتور جستجو را ندهد. در آن زمان شما از ما مسئولان نمی پرسید که زندگی ما چه می شود؟ این موضوع بعید نیست چرا که هم اکنون نیز بسیاری از شرکت های خارجی به دلیل تحریم ها به استارت آپ های حوزه پرداخت بانکی، نقشه، خدمات ابری و اپلیکیشن ها سرویس نمی دهند. به همین دلیل ما مصمم هستیم که شبکه مستقل ایجاد کنیم تا در صورت تحریم زندگی مردم فلج نشود.

وزیر ارتباطات گفت: در سه سال اخیر حجم اقتصاد دیجیتال ما از دو و نیم درصد به ۶ درصد رسیده است  و ما هم اکنون با کشوری مانند آمریکا مواجه هستیم که اجازه وارد کردن دارو را به ما نمی دهد و مشخص است که از بزرگ شدن اقتصاد دیجیتال ما نیز نمی گذرد و به راحتی می تواند برای ما تحریم وضع کند.

وی ادامه داد: عمده خدمات ابری به شرکت های ایرانی تحریم شده است و ما امروز می توانیم بگوییم که خدمات ابری در کشور مستقل است و شرکت ها بدون نیاز به شرکت های خارجی در حال فعالیت هستند.

وی با بیان اینکه قبول داریم در شرایط اقتصادی سختی هستیم، گفت: برای اعتبار ۴۰۰ میلیارد تومانی دیتاسنتر شبکه ملی اطلاعات بالغ بر ۲۰ بار پله های سازمان برنامه را طی کرده ام اما معتقدم این مرکز ضامن رشد اقتصادی جوانان ما است.

جهرمی اظهار داشت: کسانی که واژه اینترنت ملی را به جای شبکه ملی اطلاعات به کار می برند، خائن هستند. نباید لفظ مجعول برای شبکه ای که مادر زیرساخت های ارتباطی و اطلاعاتی کشور است، به کار ببریم.

وی افزود: امروز با داشتن شبکه ملی اطلاعات، سهمگین ترین حملات روی گیت وی ما می آید و شبکه ما سالم است و کار می کند. ما تأکید داریم شبکه ملی  اطلاعات ضامن رشد اقتصاد دیجیتال در کشور بوده و خدمات پایه ای که روی این شبکه ارائه می شود، ضامن بازدارندگی در حملات دشمن است.

وزیر ارتباطات گفت: ما قصد نداریم یک مدل سرویس بین المللی را که سالهاست کار می کند، درست کنیم. بلکه قصدمان این است که نیاز حداقلی مردم را روی شبکه داخلی برآورده کنیم.

جهرمی تصریح کرد: مرکز داده مادر شبکه ملی اطلاعات از خدمات پایه شبکه ملی که شامل پیام رسان ها، موتور جستجو و ایمیل می شود، حمایت می کند. هم اکنون سه ایمیل فعالیت خود را روی این مرکز آغاز کرده اند و سه پیام رسان نیز برای ارائه کیفیت بالای خدمات در این مرکز مستقر شده اند. دیگر بهانه سخت افزاری برای ارائه این خدمات وجود ندارد و باید موضوعات نرم افزاری را تمرکز کرد. از ۲۳ جز زیرساختی شبکه ملی اطلاعات ۲۰ جز آن هم اکنون مستقر شده است و سه جز آن نیز به استقرار نرسیده است. برای مثال مرکز امنیت یکپارچه شبکه ملی اطلاعات یکی از اجزایی است که تا دو هفته دیگر توسط سازمان فناوری اطلاعات پیاده سازی می شود.

جهرمی با بیان اینکه مطابق با زمان بندی معماری شبکه ملی اطلاعات با جدیت در حال کار هستیم، خاطرنشان کرد: پیام رسان ها تنها نیازمند سرور، وک و پهنای باند نیستند و نیاز به خدمات نیز دارند. باید خدمات دولت الکترونیک روی پیام رسان ها انجام شود و از دستگاه ها تقاضا داریم خدماتشان را به این کسب و کارها بدهند.

وزیر ارتباطات تصریح کرد: حرکت جدی از سمت وزارت ارتباطات، مرکز ملی و سایر دستگاه ها برای تقویت خدمات پایه شبکه ملی اطلاعات آغاز شده است به نحوی که ستاد کل نیروهای مسلح نیز اعلام آمادگی کرده که در حوزه موتور جستجو نه پیام رسان ها به ما کمک کند.

وی افزود: نباید از بابت قطع اینترنت و محدود کردن شبکه های خارجی نگران بود که ما معتقدیم دشمن دوست دارد ما صحنه بین المللی را خالی کنیم و حضور جریان ساز نداشته باشیم. مرکز داده مادر شبکه ملی اطلاعات، ظرفیت پذیرش خدمات پایه آموزشی را نیز دارد و ما آمادگی خود را برای کمک به وزارت علوم و دانشگاه ها و وزارت آموزش و پرورش برای ارائه زیرساخت خدمات پیشرفته در آموزش مجازی اعلام کردیم.

جهرمی تصریح کرد: نامگذاری این مرکز به نام سردار شهید سلیمانی پیام ویژه ای برای حرکت و ایستادگی در مسیر استقلال و حفظ عزت مردم ایران است و با همدلی به وجود آمده تا پایان دولت ۱۰۰ درصد پروژه های مربوط به تکمیل شبکه ملی اطلاعات را به سرانجام می رسانیم.

مرکز داده مادر شبکه ملی اطلاعات افتتاح شد

يكشنبه, ۱۶ شهریور ۱۳۹۹، ۰۲:۴۶ ب.ظ | ۰ نظر

مرکز داده مادر شبکه ملی اطلاعات با حضور وزیر ارتباطات و با هدف حمایت از خدمات پایه و ایجاد زیرساخت‌ها با نام سردار سلیمانی افتتاح شد.

به گزارش فارس ،‌مرکز داده مادر شبکه ملی اطلاعات با هدف حمایت از خدمات پایه و ایجاد زیرساخت‌ها برای ارائه‌دهندگان این خدمات در کشور با نام سردار سلیمانی راه‌اندازی شد.

براساس این گزارش ، مراسم افتتاح دیتاسنتر شبکه ملی اطلاعات با حضور محمدجواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، ابوالحسن فیروزآبادی دبیر شورای عالی فضای مجازی، اکبری رئیس کمیسیون صنایع و برخی اعضای حقیقی شورای عالی فضای مجازی برگزار شد.

حمید فتاحی معاون وزیر ارتباطات و مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت در این مراسم گفت: پس از صدور فرمان پنج ماده‌ای رهبر معظم انقلاب در زمینه تسریع در اجرای شبکه ملی اطلاعات و تصویب سند معماری این شبکه، موضوع حمایت از خدمات پایه و ایجاد زیرساخت برای ارائه‌دهندگان این خدمات در دستور کار قرار گرفت.

وی افزود: طی این مدت زمان کم، تیم‌های مربوط به ایجاد این زیرساخت‌ها در شرکت ارتباطات زیرساخت فعال شدند و هم‌اکنون شاهد بهره‌برداری از دیتاسنتر مادر شبکه ملی اطلاعات برای ارائه خدمات پایه و پلتفرم‌هایی که در این شبکه فعال می‌شوند، هستیم.

مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت ادامه داد: برای راه اندازی مرکز داده مادر شبکه ملی اطلاعات با برخی موانع به دلیل تحریم و بودجه مواجه بودیم و از کمیسیون صنایع نیز می‌خواهیم که برخی موانع دست و پاگیر قانونی را برای توسعه اهداف مد نظر در شبکه ملی اطلاعات تسهیل کند.

وی گفت: مرکز داده مادر شبکه ملی اطلاعات با ظرفیت هزار رَک برای ارائه خدمات رایگان به پیام‌رسان‌ها و موتورهای جستجوگر بومی در بومهن تهران راه‌اندازی شده است.

سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با بیان اینکه درآمد صهیونیست‌ها از تلگرام بیش از فروش نفت ما است و حتی فتنه‌های سال‌های گذشته بر بستر شبکه‌های اجتماعی خارجی شکل گرفته، خواستار ساماندهی پیام‌رسان‌ها شد.

خبرگزاری فارس- وحید ونایی: چهل نفر از نمایندگان مجلس که طرح «صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام رسان‌های اجتماعی» را امضا کرده‌اند، اعتقاد دارند که فعالیت، اخذ مجوز و نظارت بر شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌های داخلی و خارجی باید زیر نظر هیأت ساماندهی باشد. این هیأت متشکل از روسا و مدیران مرکز فضای مجازی، صدا و سیما، سپاه، سازمان تبلیغات اسلامی، نیروی انتظامی، سازمان پدافند غیرعامل و نماینده‌ای از وزارتخانه‌های ارتباطات، ارشاد، اطلاعات، دادستانی کل کشور و کمیسیون فرهنگی مجلس خواهد بود.

بر همین ‌اساس، پیام‌رسان‌های داخلی و خارجی باید با ثبت در پنجره‌ی واحدی تحت نظر هیأت ساماندهی قرار گیرند و هماهنگ با قوانین کشور به فعالیت بپردازند.

 

دستورالعمل احراز هویت کاربران اینترنت

احراز هویت کل کاربران اینترنت نیز در طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام رسان‌های اجتماعی پیشنهاد شده است که باید توسط هیأت ساماندهی تدوین شود. دسترسی به داده‌های کاربران نیز در هفت صورت مجاز تشخیص داده شده است: وقوع جرایم علیه امنیت داخلی و خارجی، تهدید به قتل و ضرب و جرح، تجاوز به عنف، محاربه، افساد فی‌الارض، کلاهبرداری و اخاذی، ساخت، واردات و توزیع مواد مخدر و روانگردان.

البته در یکی از مواد این طرح عنوان شده که پیام‌رسان‌های اجتماعی، خود، حق حذف حساب کاربری و مطالب فاقد محتوای مجرمانه و غیرمجاز را ندارند.

 

ارتکاب جرم درصورت دسترسی به محتوای مسدود شده

نمایندگان مجلس پیشنهاد کرده‌اند که برای استفاده از وی‌پی‌ان یا فیلترشکن و تولید، تکثیر، توزیع، معامله و انتشار آن مجازات در نظر گرفته شود.

در طرح پیشنهادی آمده که اگر کسی به‌نوعی تدابیر مسدودسازی را نقض کند، علاوه بر ضبط منافع و عواید مالی حاصله، محکوم به حبس از ۹۰ روز تا ۶ ماه و جریمه نقدی یک تا دو میلیون تومان و در صورت تکرار به ۶ ماه تا دو سال حبس و مجازات نقدی بین دو تا هشت میلیون تومان می‌شود.

از جمله موارد دیگری که در طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام رسان‌های اجتماعی غیرمجاز شناخته شده، شامل موارد زیر می‌شود:

ارائه‌ی پیام‌رسان بدون مجوز؛ افشا، انتشار یا در دسترس قراردادن داده‌ها و اطلاعات کاربران درصورتی‌که به امنیت کشور یا منافع ملی لطمه وارد کند؛ تشخیص محرمانه‌بودن داده‌ها با وزارت اطلاعات و ستاد کل نیروهای مسلح است؛ درج و انتشار اسناد و داده‌های دارای سطوح محرمانگی در پیام‌رسان‌های داخلی و خارجی.

پیش‌تر نیز با انتشار طرح ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی، کارشناسان زیادی نسبت به نگاه امنیتی و سیاسی به مسائل مربوط به پیام‌رسان‌های اجتماعی نسبت به نگاه فنی اعتراضاتی را مطرح کرده بودند؛ با این‌ حال، طرح نمایندگان مجلس این‌بار نیز دست‌خوش تغییرات زیادی نشده است.

 

ستاد کل نیروهای مسلح؛ مرزبانی دیجیتال 

مهم‌ترین تغییر در طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام رسان‌های اجتماعی، تفویض وظایف و اختیارات دستگاه‌ها در مرزبانی دیجیتال (به‌معنای ورود و خروج پهنای باند ارتباطی با خارج از کشور) به ستاد کل نیروهای مسلح است. مرزبانی دیجیتال در اصلاحیه‌ی دی‌ماه سال قبل به شورای امنیت ملی سپرده شده بود.

در این طرح پیام‌رسانی داخلی محسوب می‌شود که دست‌کم ۵۱ درصد سهام آن ایرانی و متعلق به شخص حقوقی غیردولتی بوده و شرکت آن در ایران ثبت شده باشد.

پیام‌رسان خارجی اثرگذار تنها در صورتی می‌تواند در کشور فعالیت کند که شرکتی تحت عنوان نماینده قانونی خود مشخص کند و تعهداتی را در قالب آیین‌نامه بپذیرد. صدور مجوز واردات و فعال‌سازی تلفن همراه منوط به نصب پیام‌رسان داخلی اثرگذار است.

استفاده از سامانه‌های نرم‌افزارهای خارجی برای ایجاد و توسعه‌ی توانمندی‌ها و خدمات پیام‌رسان داخلی تنها به تشخیص هیأت ساماندهی و نظارت مجاز است.

 

زیر 18 ساله‌ها نمی‌توانند از پیام رسان اجتماعی استفاده کنند

استفاده‌ی دستگاه‌های اجرایی از پیام‌رسان‌های اجتماعی خارجی به‌منظور انجام مکاتبات، انجام خدمات اداری، اطلاع‌رسانی و تبلیغات داخل کشور ممنوع است.

پیام‌رسان‌های اجتماعی حق ارائه‌ی خدمت به اشخاص کمتر از ۱۸ سال را بدون اجازه‌ی ولی قانونی آن‌ها ندارند. همچنین، پیام‌رسان‌ها موظف هستند تا امکان نظارت والدین و امکان رده‌بندی و پالایش محتوا را متناسب با سن کودک و نوجوان در چارچوب سند صیانت از کودک و نوجوان در فضای مجازی فراهم کنند. این سند را وزارت فرهنگ و ارشاد به وزارت ارتباطات ابلاغ خواهد کرد.

صندوق حمایت از محتوا و پیام‌رسان‌های داخلی به‌منظور حمایت از توسعه‌ی فعالیت پیام‌رسان‌های داخلی تأسیس می‌شود. درآمد صندوق از ۱۰ درصد درآمد ترافیک اینترنت بین‌الملل کشور تأمین می‌شود و منابع آن نیز صرف توسعه‌ی خدمات بومی پیام‌رسان‌ها، فرهنگ‌سازی و آموزش سواد فضای مجازی به کاربران پیام‌رسان‌ها، سازوکارهای نظارت و گزارش‌دهی مردمی و حاکمیتی در محیط پیام‌رسان‌ها، فراهم‌سازی خدمات سالم مخصوص کودکان و نوجوانان و حمایت از تولید و انتشار محتوای بومی مبتنی بر فرهنگ ایرانی و اسلامی خواهد شد.

برای بررسی بیشتر این موضوع با حجت‌الاسلام احمدحسین فلاحی سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات و نماینده مردم همدان در مجلس شورای اسلامی گفت‌وگوی تفصیلی کردیم. مشروح این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید:

 

فارس: اخیرا طرحی با عنوان صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام رسان‌های اجتماعی از سوی تعدادی از نمایندگان مجلس تدوین شده که موافقین و مخالفینی دارد؛ نظر شما در این باره چیست و قرار است که در این باره چه کنید؟ 

فلاحی: درباره طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام رسان‌های اجتماعی که از سوی یکی از همکارانم در مجلس شورای اسلامی ارائه شده و 40 نماینده از جمله من آن را امضا کرده‌ایم باید بگویم که وقتی این طرح در سیستم‌های مجلس قرار می‌گیرد و وکلای مردم در مجلس می‌توانند آن را در تبلت‌های خود ببینند بعد از مطالعه آن و موافقت با کلیت آن می‌توانند از آن استقبال کرده و طرح را امضا کنند و وقتی امضاهای آن به حد نصاب قانونی رسید هیأت رئیسه آن را اعلام وصول کرده و سپس به کمیسیون مربوطه ارجاع شده و اعضای آن کمیسیون در این باره اظهار نظر کرده و سپس به صحن علنی ارجاع می‌شود تا در آنجا توسط نمایندگان چکش کاری شده و در این بین ممکن است برخی مواد حذف شده و برخی اضافه شود و در نهایت به رای نمایندگان گذاشته شده و در صورت حدنصاب قانونی به تصویب مجلس می‌رسد.

 

** ساماندهی شبکه‌های اجتماعی برای پایان بی‌اخلاقی‌ها در فضای مجازی است

این طرح هم اکنون  هنوز در مرحله ابتدایی و ارائه شده از سوی یکی از نمایندگان است که مورد استقبال هم قرار گرفته است و ابعاد مختلفی دارد که قابل بحث است لذا مصوبه نیست که برخی افراد از آن به عنوان مصوبه مجلس یازدهم یاد می‌کند ضمن اینکه جهت یادآوری آن دسته از منتقدین مجلس یازدهم که به دنبال حاشیه‌سازی برای این طرح هستند اعلام می‌کنند که این طرح باید در مجلس بررسی و چکش کاری شود در صورت تصویب به شورای نگهبان ارسال شود.

چند نکته درباره این طرح وجود دارد اول اینکه ساماندهی پیام‌رسان‌ها مسئله مهمی است که باید در دستور کار قرار گیرد و از ولنگاری در فضای مجازی جلوگیری شود. این در حالی است که در هیچ کشوری و حتی لیبرال‌ترین کشورها هم ولنگاری در فضای مجازی و پیام‌رسان‌ها را شاهد نیستیم.

 

** برخی‌ها حرف‌ها در فضای مجازی سخن پیاده نظام رسانه‌ای غرب است

برای آن خبرگزاری و رسانه‌ای که با من در این باره مصاحبه کرده و در آن عینا کلماتی که رئیس‌جمهور فرانسه به عنوان لیبرال‌ترین کشور دنیا اظهاراتی داشته و من کلمه به کلمه اظهارات آن فرد را بیان کرده‌ام اما اظهارات رئیس‌جمهور فرانسه درباره پیام‌رسان‌ها و شبکه اجتماعی را حذف کرده و تلاش کرده تا مصاحبه من در باره طرح ساماندهی پیام‌رسان‌‌ها را منحرف کند،‌ متاسف هستم. این در حالی است که خط دهی همین خبرگزاری باعث خوراک رسانی شبکه من و تو و مسیح علی‌نژاد شود چرا که اقدامات این سایت‌ها و خبرگزاری‌ها در راستای خوش رقصی پیاده‌نظام‌های رسانه‌ای غربگرایان محسوب می‌شود.

 

فارس: وضعیت کنترل فضای مجازی در خارج از کشور چگونه است؟ جوامع غربی چه راهی را برای نظارت بر شبکه‌های اجتماعی به کار می‌گیرند؟ 

فلاحی: در آمریکا اینترنت و فضای مجازی به شدت کنترل می‌شود و حتی بعد از 11 سپتامبر قانونی مصوب شد با عنوان «نزاکت اینترنتی»؛ تلاش شد تمام تلفن‌ها و فضای مجازی شهروندان آن کشور مدیریت و کنترل شود. اگر عده‌ای فکر می‌کنند در آمریکا و اروپا شاهد فضای مجازی ولنگاری هستیم، سخت در اشتباه هستند و بهتر است به جای حمله به طراحان و موافقان ساماندهی پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی سواد رسانه‌ای خود را بالا ببرند.

 

** محدودیت سنی استفاده اینترنت برای جوانان اروپایی

رئیس‌جمهور فرانسه با عنوان لیبرال‌ترین کشور و مدعی دموکراسی در دنیا به صراحت اعلام کرده که باید فضای مجازی در این کشور محدود شود. ضمن اینکه استفاده از اینترنت در خیلی کشورهای اروپایی محدودیت سنی دارد به طوری که در برخی کشورها جوانان زیر 18 سال و برخی از آنها نوجوانان زیر 16 سال امکان استفاده از اینترنت را ندارند و حتی در دانشگاه‌ها و محیط‌های علمی هم اساتید کنترل می‌شوند. ولی من مدافع این کار نیستم بلکه گزارشی از محدودیت‌های کشورهای غربی درباره پیام‌رسان‌ها شبکه اجتماعی و اینترنت ارائه می‌دهم.

کره جنوبی و روسیه سال‌های پیش شبکه ملی اطلاعات‌شان را راه‌اندازی کردند ولی ما برای راه‌اندازی این موضوع شاهد بی‌مهری خیلی از مسئولین هستیم؛ اگر تلاش کنیم سرورهای پیام رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی را در داخل کشور داشته و قابلیت کنترل آن را داشته باشیم شاهد کاهش آسیب‌های مختلف اجتماعی، اقتصادی، امنیتی و فرهنگی خواهیم بود ولی با این حال ما هیچ گاه نگفته‌ایم که از ابزارهای بین‌المللی در عصر اینترنت استفاده نکنیم بلکه اعلام می‌کنیم باید استفاده از آن در سازوکار قانونی و چارچوب خاصی باشد.ولی تکیه اصلی باید بر پیام رسان‌های داخلی و ظرفیت‌های داخلی و مهندسین ایرانی و اندیشه‌های متخصصان کشورمان باشد.

 

فارس: بر اساس تحقیقات انجام شده استفاده از اینترنت در ایران بیشتر برای سایت‌های داخلی است و حتی این موضوع در دانشگاه‌ها هم مصداق دارد؛ چرا شبکه ملی اطلاعات را که می‌تواند اینترنت پاک را در اختیارمان بگذارد عملیاتی نمی‌کنیم؟ 

فلاحی: اگر عده‌ای فکر می‌کنند که در کشورهای قاره آمریکا، اروپا با حکومت‌های لیبرالی همه چیز آزاد است تصور اشتباهی دارند و بهتر است با اساتید دانشگاهی که برای فرصت‌های مطالعاتی به آن کشورها رفته‌اند صحبت کنند تا ببینند حکومت‌های آلمان و فرانسه چگونه درباره اینترنت دانشگاهی محدودیت قائل هستند. این در حالی است که برخی اساتید ایرانی به دانشگاه‌های آن کشور رفته‌اند و به او گفته‌اند که برای استفاه از اینترنت دانشگاهی باید بدانی که اینجا همه چیز در حال کنترل شدن است. اما ما چنین چیزی را در دانشگاه‌های خود نمی‌بینیم.

 

** دولت اعتقادی به شبکه ملی اطلاعات ندارد

آماری که از استفاده دانشجویان و اساتید از اینترنت دانشگاهی دارند نشان‌دهنده انحراف در استفاده از به طوری که 80 درصد دانشجویان و اساتید استفاده غیرعلمی از اینترنت دارند. این در حالی است که هزینه زیادی برای اینترنت بین‌المللی پرداخت می‌شود و خروجی هم برای کشورمان ندارد.

شبکه ملی اطلاعات در خیلی از کشورها راه‌اندازی شده است اما در کشور ما و با وجود تاکیدات مکرر مقام معظم رهبری متاسفانه مسئولان این کار را عملیاتی نکرده و وزیر مربوطه هم گزارشات متعدد و متناقضی را ارائه کرده است و تاکنون نتوانسته این کار را انجام داده و یا نخواسته انجام دهد.

دولت باید به این اعتقاد برسد که به پیام رسان‌های داخلی کمک کرده و آنها را بپذیرد در حالی که متاسفانه ما ظرفیت‌های داخلی کشورمان را باور نداریم.

 

فارس: در سال‌های اخیر شاهد آن هستیم که با اسناد و گزارشات مختلف به اقدامات مخرب تلگرام علیه امنیت و اقتصاد و فرهنگ جمهوری اسلامی ایران اشاره شده است؛ آیا نیت طرح نظارت بر پیام رسان‌ها محدودیت بر شبکه‌های اجتماعی است؟ 

فلاحی: اخبارهای متعدد و متناقضی در پیام‌رسان‌ها منتشر می‌شود ولی من به عنوان یک استاد حوزه و دانشگاه این سؤال را مطرح می‌کنم که سرورهای تلگرام در کدام کشور مستقر است؟ تلگرام از کدام کشور پشتیبانی می‌شود؟ حضور من در تلگرام متوقف است و حضور فعالی ندارم. ولی صفحه شخصی خود را پاک نکردم و با آنکه از تلگرام خارج شده بودم ولی وقتی که نماینده مردم همدان در مجلس شورای اسلامی شدم وکلایم بارها سؤالات، درخواست‌ها و مطالباتی را از من مطرح کردند که مجبور بودم در تلگرام به آنها پاسخ دهم.ولی بعد از اظهاراتم بلافاصله از آن خارج شدم. البته همین وضعیت در واتساپ هم برای من وجود دارد.

 

** درآمد صهیونیست‌ها از تلگرام از فروش نفت ما بیشتر است

اینکه متاسفانه برخی خبرگزاری‌ها از اظهارات من سوء برداشت کرده و چون مخالف طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام رسان‌های اجتماعی بودند تلاش کردند با انحراف در اظهاراتم نیت سویئ را دنبال کنند و به همین دلیل این تیتر را منتشر کردند که نماینده‌ای که در پیام رسان‌ها حضور دارد مخالف آن است را منتشر کردند.

باید منتقدین ساماندهی پیام‌رسان‌ها توضیح دهند که درآمد رژیم صهیونیستی از تلگرام چقدر است و اصلا چرا واژه درآمد را به کار می‌بریم؟ آیا دشمنان جمهوری اسلامی حاضر هستند پیام رسان و شبکه اجتماعی و کانال‌های ماهواره‌ای را تاسیس کنند که به صورت رایگان در خدمت ملت ایران باشد؟ قطعا دشمنان بدون نیت این کار را انجام نمی‌دهند و می‌توانم به صراحت بگویم چند برابر درآمد نفتی خیلی از کشورها از تلگرام درآمد دارند.

 

** جولان معاندین در فتنه‌های 96 و 98 بر بستر تلگرام بود 

متاسفانه در مقطعی دولت ما به تلگرام کمک کرده و الان پشتیبانی کرده است که این موضوع در طول سال‌های گذشته مسبوق به سابقه بوده است و در همین راستا به صحبت‌های حجت‌الاسلام پژمان‌فر رئیس کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی استناد می‌کنم که عنوان کردند 400 میلیارد تومان به تلگرام داده شده و مشخص نیست با چه نیتی این کار صورت گرفته و به همین دلیل او خواستار بررسی این موضوع شده است.

اگر فتنه‌های سال‌های 96 و 98 را بررسی کنیم و نقش شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها را در آن ببینیم متوجه می‌شویم که معاندین از این بستر نهایت سوء‌استفاده را کردند. ضمن اینکه جولان کانال آمد نیوز و نحوه پشتیبانی دشمنان از آن هم در آن ایام قابل توجه است.

 

فارس: هدف از طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام رسان‌های اجتماعی چیست؟ آیا بنای مسدود سازی دارید؟ 

فلاحی: هدف از ارائه طرح ساماندهی پیام‌رسان‌های داخلی و شبکه‌های اجتماعی فقط ساماندهی و نظارت است و به هیچ وجه معتقد نیستیم فضای مجازی باید مسدود شده و دَرِ آن تخته شود بلکه می‌گوییم این فضا هم فرصت است و هم تهدید.

 

** استفاده ولنگارانه از فضای مجازی تهدید است

ما باید از فضای مجازی استفاده مطلوب خود را ببریم و اگر از این فضا خارج شویم قطعا فرصت برای جمهوری اسلامی را از دست خواهیم داد و اگر بنای استفاده ولنگارانه از آن را داشته باشیم قطعا تهدید محسوب شده و فرصت‌هایمان می‌سوزد.

نهادهای امنیتی و قضایی گزارشات خاصی از میزان ناهنجاری‌ها در پیام‌رسان‌ها به شبکه‌های اجتماعی دارد که عامل همه آنها پیام رسان‌های خارجی بوده و مفاسد اخلاقی، مشکلات امنیتی و صدمات اقتصادی و جانی و مالی نصیب جمهوری اسلامی کرده که همگی آنها بر اثر عدم کنترل و نظارت در پیام‌رسان‌ها بوده است.

 

** ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی برای عملیاتی کردن شبکه ملی اطلاعات است

فضای مجازی فرصت است و به همین دلیل خودمان باید در خط مقدم حضور داشته و سردمدار آن باشیم و اما اگر دشمنان  معاندین بنا دارند از این ابزار استفاده کرده و ما را به عقب رانده و شاهد جولان بیگانگان در همین شبکه‌ها بوده و علیه کشورمان شانتاژ کنند آلت دست آنها قرار نمی‌گیریم و ان شاءالله بنا داریم شبکه‌ها و پیام‌رسان‌های داخلی را ساماندهی کرد ه و عملیاتی کردن شبکه ملی اطلاعات را دنبال خواهیم کرد.

 

فارس: اینترنت و فضای مجازی در کشورهای توسعه یافته برای آنکه تحت مدیریت حاکمیت قرار داشته باشد در اختیار نیروهای مسلح آنهاست؛ آیا در طرح ساماندهی پیام رسان‌ها بنای این کار را دارید؟ 

فلاحی: اینترنت در خیلی از کشورها در اختیار و تحت مدیریت نظامیان است؛ کسانی که ادعا می‌کنند ما باید با دنیا همراه شویم و هر راهی که آنها رفته‌اند برویم بایستی در این باره توضیح دهند که چرا از این تجربه آنها استفاده نکردیم؛ برخی غربگرایان معتقدند باید از فرق سر تا نوک پا غربی فکر کرده و اقدام کرد که آنها باید پاسخ دهند وقتی اینترنت در کشورهای غربی مانند آمریکا در دستان نهادهای امنیتی و نظامی است و چرا این مطالبه در ایران دنبال نمی‌شود که اینترنت در دستان دستگاه‌های نظامی و امنیتی باشد. البته این موضوع قطعا سازوکاری دارد که کارشناسان و متخصصان می‌دانند و ممکن است متولی همین چیزی باشد که در طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام رسان‌های اجتماعی به آن اشاره شده یعنی هیأتی اداره کننده آن باشد نه در دست دولتی که برای منافع سیاسی خود از آن بهره‌برداری کرده و هدفمند در ایام انتخابات و برخی هفته‌ها و ماه‌ها از آن استفاده می‌کنند.

 

** دولت از پیام‌رسان‌های داخلی حمایت واقعی کند 

شبکه‌های پیام رسان اجتماعی نیازمند کنترل و نظارت شدید است و به همین دلیل نمایندگان مجلس یازدهم بنا دارند این مطالبات را از مسئولین به طور جدی داشته باشند این در حالی است که برخی خبرگزاری‌های منتقد با تیترهای خاص و انحراف در برداشت‌ها با نیت سوء این موضوع را دنبال می‌کند و بنا دارند نمایندگان موافق این طرح را با فضاسازی از این عرصه به در کنند.

مخاطب من در هر فضایی که برود باید دنبال او رفته و او را همراهی کرده و پاسخ وکلای خود را بدهم چرا که من نماینده مجلس بوده و قسم خوردم از حق و حقوق و مطالبات  وکلایم دفاع کنم.

اگر روزی دولتمردان ما اعتقاد پیدا کردند که می‌توان از ظرفیت‌های داخلی استفاده کنند و شبکه‌های اجتماعی داخل را مورد حمایت بیشتری قرار دهند مشکلات حل و فصل خواهد شد.

فارس: وضعیت حمایت و پشتیبانی از تلگرام با پیام رسان‌های داخلی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ خودتان از چه شبکه اجتماعی استفاده می‌کنید؟‌

فلاحی: تلگرام، هم اکنون با 1800 مهندس اداره می‌شود ولی پیام رسان «ایتا» فقط با 2 مهندس؛ در حالی که میلیاردها دلار هزینه روی پا ماندن تلگرام صورت می‌گیرد اما پیام‌رسان‌های داخلی با کمترین هزینه. 

دولت چه زمانی به فکر حمایت از پیام‌رسان‌‌های داخلی می‌افتد در حالی که مطالبه ما از قوه مجریه آن است که همان حمایت، پشتیبانی و پولی که به پیام رسان‌های خارجی داشتید، و کمک کردید به پیام رسان‌های داخلی بدهید.

 

**پیام رسان خارجی مشکلات امنیتی، اخلاقی و اقتصادی برای کشورمان دارد

من به عنوان استاد حوزه و دانشگاه به تمام کارهای علمی خود اعم از پیگیری‌های دانشجویان در  خصوص پایان نامه‌ها، مقالات و پروژه‌های دانشگاهی را از طریق پیام رسان «ایتا» انجام می‌دهم و همه کارهای خود را به جای ایمیل از این پیام رسان انجام داده و راضی بوده و هیچ مشکلی ندارم؛ همه پیام‌های لازم را ارسال کرده و بدون هیچ مشکلی پیام‌ها را هم دریافت می‌کنم و یکی از ابزارهای موجود در منزلم که آنلاین بوده و بارها در روز به آن سر می زنم مربوط به لب تاپی است که در شبکه اجتماعی ایتا را نصب کردم و تمامی کارهای دانشگاهی و طلبگی خود را از این طریق انجام می‌دهم.

چه ایرادی دارد مردم کشورمان از پیام رسان داخلی که ایمن بوده و اطلاعات و اخبار کشورمان را به بیگانگان نمی‌دهد و به معاندین نفروخته و رژیم صهیونیستی از آن سودی نمی‌برد استفاده کند؟ چه ایرادی دارد که مردم از پیام رسان داخلی که مشکل امنیتی، اخلاقی و اقتصادی برای کشورمان به وجود نمی‌آورد استفاده کند؟ بهتر است مردم از پیام رسان‌های داخلی که گروه‌های آنها در درون کشور هستند استفاده کنند.

 

فارس: بخشی از اقدامات دشمنان علیه جمهوری اسلامی ایران در بستر شبکه‌های اجتماعی صورت می‌گیرد؛ ضمن اینکه برخی افراد داخلی هم به طرح ساماندهی پیام رسان‌های اجتماعی تاخته‌اند؛ چرا منتقدین حقایق را متوجه نمی‌شوند؟ 

فلاحی: افرادی که  به طرح «صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام رسان‌های اجتماعی» حمله می‌کنند باور ندارند که بهره‌بردار اصلی از اطلاعات درون این شبکه‌ها دشمنان هستند. البته خدا را شکر که پرونده دشمنان‌مان روشن است که می‌توانم به مسیح علی‌نژاد و تاجزاده که در فتنه 88 دستگیر شده است اشاره کنم لذا فضاسازی این افراد برای انحراف در طرح ساماندهی پیام رسان‌های داخلی منجر به افتخار برای طراحان و موافقان این طرح است چرا که اظهارات افراد معلوم الحال و حمله آنها به این طرح نشان‌دهنده حقانیت این طرح است.

 

** توهین به فهم ملت ایران از سوی منتقدین ساماندهی شبکه‌های اجتماعی

اگر کسانی که معاند نظام هستند و به مقدسات‌مان توهین می‌کنند و در حال توهین به فهم و شعور مردم ایران هستند به طرح ساماندهی شبکه‌های اجتماعی و پیام رسان‌ها ایراد می‌گیرند منجر به افتخار مجلس یازدهم است. البته مردم با این فضاسازی‌ها آشنا هستند ولی متاسفانه آنها در حال تحریف سخنان نمایندگان موافق این طرح و تهیه خوراک برای معاندین هستند و در این راستا عبارات و بیانات را تغییر می‌دهند.

متاسفانه ما شاهد آن هستیم که برخی رسانه‌های داخلی هم برای انحراف در نیت طرح ساماندهی پیام رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی همراه بوده و با فتنه‌گران بیرون و سلطنت طلبان همراهی می‌کنند ولی مردم هوشمند و بصیر ما این خط را متوجه شده و قطعا فتنه گران منزوی خواهند شد هر چند که به دلیل تحریف برخی عبارات یا ایراد اتهامات و دروغ‌ها را پیگرد قانونی و حقوقی کرده و به دلیل نشر اکاذیب موضوع را پیگیری خواهیم کرد این در حالی است که این اظهارات مربوط به یک نماینده نبوده و 40 نفر از نمایندگان مجلس موافق آن هستند و در این خصوص اظهاراتی داشته‌اند.هر چند که پیگیری این موضوع را برای خود محفوظ می‌دانیم.

 

** آمدنیوز بر بستر تلگرام آشوب را ترویج می‌کرد

کانال تلگرامی «آمد نیوز» ‌متعلق به روح‌الله زم که اخیرا هم توسط سازمان اطلاعات سپاه به عنوان عمله معاندین نظام مقدس جمهوری اسلامی دستگیر شده است نقش زیادی در زمینه سازی، فضاسازی و حمله به پاسگاه‌های انتظامی و پایگاه‌های بسیج و نهادهای مذهبی و انقلابی داشته است و در بستر تلگرام در حال آموزش به مردم برای شورش بوده است. لذا کشورهایی که از این فرد پشتیبانی کردند کاملا مشخص هستند.

تلگرام در همه فضاسازی‌های گذشته و فتنه‌سازی‌های اخیر فعال بوده است و وقتی اینترنت در کشور محدود شده و خدمات آن به سرورهای داخلی داده می‌شود شاهد  اطلاع رسانی ضعیف آمد نیوزها شده و فضای ملتهب کشور رو به آرامش می‌رود لذا به عینه می‌توان نقش کانال تلگرامی آمد نیوز را در آشوب‌های تهران دید.

 

**آموزش سبک زندگی غربی و غیراخلاقی در پیام‌رسان‌های خارجی

اگر در بحث اتفاقات غیر اخلاقی صورت گرفته در بستر تلگرام ارزیابی صورت گیرد متوجه خواهیم شد حجم زیادی از میزان طلاق در دادگاه‌ها مربوط به فضاهای مجازی و پیام رسان‌هاست؛ ‌انتشار فایل‌های غیراخلاقی و آموزش سبک زندگی غربی و غیراخلاقی آنها منجر به از هم پاشیدگی تعداد زیادی از خانواده شده است که ای کاش دستگاه قضایی و نهادهای امنیتی آن را منتشر می‌کردند  می‌گفتند همین شبکه‌ها چه بلایی سر خانوارهای ایرانی آورده است.

اخیرا با یکی از افراد که در شرکت‌شان 34 نفر هستند صحبت می‌کردم و می‌گفت همین شبکه‌های اجتماعی منجر به از هم پاشیدگی خانوادگی 4 نفر شده و 4 همکارش در اثر استفاده از همین پیام رسان‌ها طلاق گرفته‌اند. برخی از پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی تبدیل به قمارخانه شده و اطلاعات ذیقیمت اقتصادی کشورمان را در اختیار بیگانگان قرار می‌دهند.

 

فارس: کسب و کار و اقتصاد دیجیتال در بستر اینترنت می‌تواند موجب رشد و توسعه کشور شود؛ این کارها در اثر طرح ساماندهی شبکه‌های اجتماعی آسیبی نمی‌بیند؟ 

فلاحی: اقتصاد دانش بنیان در مجلس یازدهم به صورت ویژه دنبال می‌شود و همین پیگیری را در مورد ساماندهی شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها خواهیم داشت؛ 65 هزار شرکت دانش بنیان در کشور نیاز داریم که فقط 6 هزار شرکت راه‌اندازی شده است. ضمن اینکه بنا داریم پارک‌های فناوری را تقویت کرده و صندوق شکوفایی و نوآوری را تقویت کنیم که بخشی از نگاه‌های مجلس یازدهم است و بنا داریم با دیگر نمایندگان مجلس همین نگاه را به دیگر کارها تسری دهیم لذا منتقدین، دشمنان و معاندین نمی‌توانند با تاختن به طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام رسان‌های اجتماعی ما را از میدان انجام وظیفه به در کنند.

 

** نباید اقدامات تجاری و بازرگانی تجار با پیام رسان خارجی باشد

متاسفانه خیلی از اقدامات تجاری و بازرگانی کشورمان از بستر پیام رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی استفاده کرده و همین موضوع منجر به چمبره انداختن معاندین بر آن و استفاده از اطلاعات رد  و بدل شده از آن هستند که ای کاش فعالین اقتصادی از پیام رسان‌های داخلی برای این کار استفاده می‌کردند.

 

فارس: نزول اخلاق در شبکه‌های اجتماعی و نابودی فرهنگی در پیام رسان‌ها موجب دغدغه و نگرانی اولیا شده است؛ با این طرح می‌توان مانع از پاشیدن کانون گرم خانواده شد؟ 

فلاحی: از برخی آقایان و خانم‌ها که منتقد طرح ساماندهی پیام رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی هستند این سؤال را دارم که آیا پیام رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی در آمریکا آزاد و ولنگار هستند؟ حضور خانوارها و مدیران و مسئولان آمریکایی در شبکه‌های اجتماعی چقدر است؟ 

امروز یکی از دغدغه‌های خانوارهای ایرانی فضای مجازی و خطراتی است که این بستر غیر اخلاقی می‌تواند منجر به انحراف فرزندان شود ضمن اینکه فرهنگ ترویج شده در این شبکه‌ها و ولنگاری موجود در آنها و حضور بدون چارچوب دختران و پسران در این پیام رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی خطرات بسیار بزرگی دارد که بخشی از آن در شرایط فعلی نمایان شده است.

 

** پیام رسان خارجی آلت دست معاندین علیه جمهوری اسلامی

این اصطلاح وجود دارد که فردی که در حال غرق شدن است دست به هر کاری می‌زند تا خود را نجات دهد ولو اینکه دیگران را هم غرق کند؛ خانواده در غرب دچار آسیب‌های زیادی شده است که یکی از دلایل آن شبکه‌های اجتماعی است و اروپایی‌ها هم به همین دلیل به آمریکایی‌ها انتقاد دارند که ابزارهای آنها منجر به بروز صدمات به خانوارهای موجود در قاره سبز شده است.

کسانی که خانواده‌هایشان از هم پاشیده شده به دنبال آن هستند که در کشورهای اسلامی همین کار را انجام دهند و پیام رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی مهمترین ابزار آلت دست آنهاست. ولی گویا عده‌ای در کشورمان یا با دشمن هستند یا در زمین دشمن بازی می‌کنند و بنا ندارند این حقایق را ببینند.