ITanalyze

طبق گفته وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات سرقت کابل های مخابراتی در برخی از روستاها بالای ۱۵ بار رخ داده و در واقع این موضوع تبدیل به یک رویه شده است.

به گزارش خانه ملت، عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، روز گذشته پس از حضور در نشست کمیسیون صنایع و معادن اظهار کرد: «تعدادی از نمایندگان در جلسه درباره وضعیت اینترنت در روستا سوال داشتند که ما مورد به مورد این سوالات را بررسی کردیم و حتی از داخل جلسه با برخی از روستاها تماس گرفته و وضعیت ارتباطات روستاها را جویا شدیم.»

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات افزود: «از ابتدای دولت تاکنون بیش از ۴۰۰۰ و ۱۰۰ روستای جدید به شبکه ملی اطلاعات و اینترنت پرسرعت دسترسی پیدا کردند که دسترسی این تعداد روستا در ۲۰ ماه بی‌سابقه بوده است، حدود ۳ هزار روستا باقی مانند که ان شاءالله امسال همه روستاهای بالای ۲۰ خانوار به شبکه ملی اطلاعات و اینترنت پرسرعت دسترسی پیدا می‌کنند و ما تا پایان سال هیچ روستایی بالای ۲۰ خانواری که این امکان را نداشته باشند، نخواهیم داشت.»

وی اضافه کرد: «هر چند کار بسیار سختی است زیرا روستاهای باقی مانده عمدتا روستاهای صعب العبور، دور افتاده و در مناطق کوهستانی هستند اما همکارانم در وزارت ارتباطات و اپراتورها اراده کردند و قول دادند که شبانه روز کار کنند تا این روستاها نیز تعیین تکلیف شوند و همه مردم از نعمت اینترنت و شبکه برخودار شوند.»

وزیر کابینه سیزدهم درباره دزدی کابل‌های مخابراتی توضیح داد: «متاسفانه بخشی از مراجعات مردمی و تماس هایی که با شماره ۱۹۵ گرفته می‌شوند مربوط به سرقت کابل‌های مخابراتی است زیرا مس ارزش و قیمت پیدا کرده است، راهکار ما برای این مشکل زمینی کردن کابل‌ها در روستاها و فیبر نوری است که ما در شهرها طرح فیبر نوری منازل کسب و کارها را دنبال می‌کنیم که عملا این مشکل را به صورت ریشه‌ای حل می‌کند زیرا فیبر نوری قیمت چندانی ندارد البته هرچند در برخی مناطق از فیبر نوری استفاده شده اما از آنجا که برخی می‌پندارند که سیم مسی است، فیبر نوری هم مورد سرقت قرار می‌گیرد.»

وی تصریح کرد: «بخش زیادی از هزینه تعمیر و نگهداری مربوط به همین سرقت‌ها است؛ در برخی از روستاها بالای ۱۵ بار این اتفاق رخ داده است به طور مثال یکی از نمایندگان محترم از یکی از روستاها تماس گرفتند و بیان کردند که ارتباط قطع شده است که پس از بررسی مشخص شد که این بار ۱۴ امین بار است که این اتفاق رخ می‌دهد، در واقع این موضوع تبدیل به رویه شده است.»

آمارهای موجود نشان می‌دهد که سرقت تجهیزات ارتباطی و اینترنتی در سه سال گذشته، حدود پنج برابر رشد پیدا کرده است، در این گزارش به آمار این سرقت‌ها در استان‌های مختلف و موضوعات پیرامون آن پرداختیم.

رشد قابل توجه سرقت تجهیزات ارتباطی و اینترنتی یکی از عوامل مهمی است که سبب شده تا شکایات زیادی با عناوینی مانند قطع یا اختلال در ارتباط توسط مردم در سامانۀ ۱۹۵ ثبت شود.

به گزارش برنا بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد که اپراتورها از این موضوع در مضیقۀ جدی هستند به نحوی که داوود زارعیان معاون تجاری و خدمات مشتریان شرکت مخابرات ایران اسفندماه گذشته در گفتگو با برنا ضمن اعلام رقم حدودی ۲۵۰ میلیارد تومان برای مجموع تجهیزات سرقت شدۀ این شرکت و ضرر تبعی ۳۵۰۰ میلیارد تومانی این سرقت‌ها برای مخابرات به خبرنگار فناوری برنا عنوان کرده بود: ما برای بررسی میزان زیانی که سارقان به شبکه ارتباطی و اینترنتی وارد می‌کنند، باید دو مؤلفۀ ضرر مستقیم ناشی از سرقت تجهیزات و زیان غیرمستقیم عدم انتفاع اپراتور را مورد بررسی قرار دهیم که مورد دوم سهم بسیار بیشتری در ضرر ما دارد.

وی اضافه کرده بود: براساس بررسی‌های کارشناسی سارقان طی بازۀ زمانی سه ساله رقمی بالغ بر ۱۵۰ تا ۲۵۰ میلیارد تومان تجهیزات ارتباطی کشور را سرقت کرده‌‌اند به دنبال فقدان این تجهیزات ضرری حدود ۳هزار تا ۳هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان نیز از محل عدم انتفاع اپراتور ایجاد شده است؛ چرا که اختلال در برقراری ارتباط سبب بروز مشکلاتی همچون کاهش فروش بسته شارژ، اینترنت، آبونمان و ... می‌شود.

سارقان در کدام استان‌ها بیشتر ارتباط مردم را قطع کردند؟
بررسی آمار وقوع سرقت‌های تجهیزات ارتباطی شرکت مخابرات ایران نشان می‌دهد که استان‌های خوزستان، گیلان و هرمزگان در بازۀ زمانی فروردین تا دی ماه ۱۴۰۱ در صدر لیست قرار دارند،  طبق گزارش‌های موجود تا دی‌ماه گذشته ۵۶ سارق تجهیزات ارتباطی در این استان‌ها دستگیر شده‌ بودند همچنین ۱۷۷۴ مورد گزارش قطعی فیبر در بازۀ زمانی مذکور برای شهروندان خوزستانی به ثبت رسیده است، متاسفانه گاهی ارتباط با هدف تخریب و اختلال ایجاد قطع می‌شود و مشکلات عدیده‌ای را برای مردم به وجود می‌آورد که سبب ایجاد نارضایتی می‌شود.

براساس آمار موجود از کل شکایت ثبت شده در سامانه ۱۹۵ استان خوزستان در صدر لیست کمی سرقت می باشد، استان‌های تهران، خراسان رضوی، مازندران،  گیلان، قارس و اصفهان در رتبه‌های بعدی قرار دارند، بیشترین علت ثبت شکایت در استان خوزستان، سرقت تجهیزات است.

برخی از قطعی‌ها با تخریب چند سانتی‌متر از کابل‌ها انجام می‌شود، موضوعی که روند عیب‌یابی و رفع آن را چنان طولانی می‌کند که گروهی از شهروندان تجربۀ تلخی از کاربری خود پیدا می‌کنند، تعدادی از تخریبگران هم با هدف گذاری دقیق مقداری معین از کابل‌کشی‌ها را تخریب می‌کنند به نحوی که برقراری ارتباط مجدد، نیاز به کابل کشی جدید و طولانی دارد که هزینۀ و زمان زیادی را اتلاف می‌کند.

طبق گزارش‌های موجود و پیگیری‌های انجام شده توسط خبرنگار برنا از رگولاتوری، طی بازۀ زمانی مورد اشاره، دستکم ۱۱۰ مورد سرقت تجهیزات ارتباطی همراه اول نیز ثبت شده است، متاسفانه در سه سال گذشته آمار سرقت تجهیزات ارتباطی در کشور رشد 5 برابری را تجربه کرده است!

افزایشی که سبب شده تا گاهی اپراتورها نیز از جایگزینی تجهیزات دلسرد شوند؛ چرا که هربار مجبور می‌شوند با هزینۀ بیشتری تجهیزات سرقتی را تأمین کنند و منابع زیادی از آن‌ها اتلاف می‌شود.

داوود زارعیان معاون تجاری و خدمات مشتریان شرکت مخابرات ایران چند پیش در همین رابطه به خبرنگار برنا گفته بود: اگر ارتباط در منطقه‌ای بیش از سه مرتبه به دلیل سرقت قطع شود، این ناحیه از نظر ما سرقت‌خیز قلمداد خواهد شد، برای مثال در برخی مناطق شاهد بودیم که فاصلۀ میان برقراری مجدد ارتباط تا سرقت کابل و تجهیزات کمتر از یک شبانه‌روز بوده است، بار مالی و زمان‌بر بودن برقراری ارتباط برای بیش از سه‌بار، سبب می‌شود که بعد از سرقت سوم، کابل‌کشی مجدد انجام نپذیرد، وی همچنین از تلاش شرکت مخابرات برای تغییر تکنولوژی در چنین مناطقی خبر داده بود.

البته خبرنگار برنا قانونی بودن چنین اقدامی از سوی مخابرات را در آینده از مدیران سازمان تنظیم مقررات ارتباطات رادیویی پیگیری خواهد کرد؛ چرا که مشترکان به هرصورت حق اشتراکی پرداخت کرده‌اند و تضییع حقوق آن‌ها ولو توسط سارقان باشد، باید با تدبیری برطرف شود.

متاسفانه سارقان در پاره‌ای موارد چنان جسور شده‌اند که داخل حوزۀ استحفاظی شهرها دست به تخریب و سرقت تجهیزات ارتباطی می‌زنند، برای مثال تجهیزات حوضچه‌ها یا کافوهای ارتباطی را به طور کامل از مدار خارج و سرقت می‌کنند!

 

 عادی انگاری بزرگترین دلیل رشد سرقت‌ها است
بررسی شواهد نشان‌ می‌دهد که برخی از دستگاه نسبت به سرقت تجهیزات ارتباطی دچار عادی انگاری شده‌اند و اهمیت چندانی به موضوع نمی‌دهند، ضمن اینکه احکام بازدارنده‌ای نیز برای مجرمان صادر نمی‌شود.

ارتباط در عصر حاضر بخش حیاتی زندگی بشر است و قطعی آن امکان دارد به سادگی سبب از بین رفتن جان انسانی شود، یکی از راهکارهایی که سارقان را نسبت به تخریب تجهیزات ارتباطی محتاط می‌کند، صدور احکام سختگیرانه توسط قضات است، مردم و مسئولان باید بپذیرند که این تجهیزات سرمایۀ ملی ما هستند و باید تلاش بیشتری برای حفظش انجام داد.

ناتو ادعا کرده که مسکو ممکن است به عنوان بخشی از جنگ با اوکراین، کابل‌های زیردریایی انتقال داده‌های اطلاعاتی را خراب کند.
به گزارش مهر رئیس اطلاعات ناتو با اتهام زنی به روسیه هشدار داد، در حالی که این ائتلاف تلاش‌ها برای محافظت از زیرساخت‌های زیردریایی را پس از حملات نورد استریم افزایش می‌دهد، مسکو ممکن است برای مجازات کشورهای غربی به دلیل حمایت از اوکراین، کابل‌های زیردریایی را خراب کند.

دیوید کاتلر در این ارتباط مدعی شد: «نگرانی‌های زیادی وجود دارد که روسیه کابل‌های زیردریایی و دیگر زیرساخت‌های حیاتی را در تلاش برای مختل کردن زندگی غربی‌ها، برای به دست آوردن اهرم‌های فشار علیه کشورهایی که امنیت اوکراین را تأمین می‌کنند، هدف قرار دهد.»

او گفت: «روس‌ها سال‌هاست در این حوزه فعال هستند و فعالیت‌های خود را در دریاهای شمال و بالتیک افزایش داده‌اند.»

گفته شده است با افزایش نگرانی‌ها در مورد امنیت کابل‌های زیردریایی، کشورهای غربی قصد دارند دریای شمال را به یک موتور برق سبز تبدیل کنند و مجموعه‌ای از پارک‌های بادی جدید را برنامه‌ریزی می‌کنند که با کابل‌ها به سرزمین اصلی متصل خواهند شد.

کابل‌های زیردریایی حدود ۹۵ درصد از ترافیک اینترنت را در سراسر جهان با سرعتی در حدود ۲۰۰ ترابایت در ثانیه انتقال می‌دهند که به گفته ناتو، ۲۰۰ کابل از این ۴۰۰ کابل حیاتی تلقی می‌شوند.

کاتلر، دستیار دبیرکل ناتو در امور اطلاعات و امنیت گفت: «در مجموع، آنها روزانه حدود ۱۰ تریلیون دلار تراکنش‌های مالی را حمل می‌کنند، بنابراین این کابل‌ها واقعاً یک محور اقتصادی هستند.»

او هشدار داد که دشمنان ناتو متوجه مزیت استراتژیک عظیمی هستند که می‌توانند امنیت اینترنت، انرژی و سیستم‌های مالی غربی را تهدید کنند.

کاتلر با تشریح این روند به عنوان بخشی از یک برنامه شناسایی زیر آب که توسط بخشی از وزارت دفاع روسیه اجرا می‌شود، گفت: «روسیه به طور فعال در حال نقشه برداری از زیرساخت‌های حیاتی متحدین هم در زمین و هم در بستر دریا است.»

او تاکید کرد، متحدان ناتو از نزدیک کشتی‌های روسی مجهز به حسگرهایی را که می‌توانند اطلاعات الکترونیکی یا صوتی را از بستر دریا جمع‌آوری کنند، زیر نظر دارند و گفت که کشتی‌های جاسوسی را می‌توان از طریق آنتن یا فعالیت غیرعادی آنها در نزدیکی مناطق بحرانی شناسایی کرد.

ناتو پس از انفجارهای نورد استریم تعداد کشتی‌های گشت زنی در دریای شمال و بالتیک را به میزان قابل توجهی افزایش داد و یک سلول حفاظت از زیرساخت‌های زیردریایی حیاتی برای بهبود همکاری با صنعت، سرمایه‌ها و کارشناسان ایجاد کرد.

ژنرال هانس ورنر ویرمن، ژنرال آلمانی، که از فوریه مسئول هسته جدید نظارتی ناتو است، گفت: «تهدید واقعی است و ناتو در حال افزایش گشت زنی‌های خود است.»

این مقام ناتو در پاسخ به این سوال که صنعت چه کاری می‌تواند انجام دهد تا پارک‌های بادی جدید را در برابر حملات مقاوم‌تر کند، پیشنهاد کرد که به جای یک کابل، آنها را با چند کابل به سرزمین اصلی متصل کنیم.

ابراز نگرانی ناتو از فعالیت روسیه در حالی است که همزمان روسیه نیز با نگرانی تحرکات ناتو را رصد می‌کند. پیشتر «نیکلای پاتروشف»، دبیر شورای امنیت ملی روسیه در گفت‌وگو با روزنامه «ایزوستیا» اعلام کرده بود که هم‌اکنون نزدیک به ۶۰ هزار نیروی نظامی ناتو در نزدیکی مرزهای روسیه مستقر شده‌اند. وی دراین‌باره گفت: ناتو واحدهای نظامی بیشتری را در شرق اروپا مستقر و زیرساخت‌های نظامی در نزدیکی مرزهای روسیه را نوسازی کرده است.

به گفته پاتروشف «غرب به صورت پیوسته فشارهای سیاسی و اقتصادی علیه روسیه را افزایش می‌دهد و ناتو هم‌اکنون نزدیک به ۶۰ هزار نیروی آمریکایی را در منطقه مستقر کرده و حجم و شدت آموزش‌های جنگی و عملیاتی نیروهای نظامی را افزایش داده است.»

مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت گفت: اولویت ما ارائه سرویس پایدار است و پس از آن گزارش‌های تکمیلی در خصوص مدیریت این اختلال بررسی خواهد شد.
به گزارش شرکت ارتباطات زیرساخت، محمد جعفرپور در خصوص اختلال در سرویس برخی پیام رسان‌های داخلی اعلام کرد: ساعاتی پیش به دلیل قطعی برق شهری، دستگاه‌های برق اضطراری یکی از مراکز داده فعال شد، اما به دلیل مشکل در سیستم برق اضطراری برای دقایقی برق سرورها قطع شد که همین اختلال کوتاه موجب از دسترس خارج شدن سرورها شد.

وی با اشاره به اینکه قطعی برق مدت زمان کوتاهی طول کشیده افزود: زمان قطعی برق سرورها اندک بوده و با تلاش تیم‌های فنی قطعی برق سرورها ظرف مدت کوتاهی برطرف شد، اما سرویس‌دهی مجدد سروها نیازمند زمان بوده و تیم‌های فنی درحال تلاش هستند تا سرویس‌ها به حالت عادی برگردند.

مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت با تاکید براینکه اختلال در سیستم برق اتفاق نادری نیست و بارها سرویس‌های جهانی با چنین مشکلاتی روبرو بودند گفت: اما برخی تمهیدات در حوزه برق شهری و تدابیر مراکز داده ‍‍‍ پشتیبان می‌تواند کیفیت خدمات را افزایش داده و اختلال‌های حداقلی را نیز مدیریت کند، که برای اجرای سریع در دستور کار است.

وی افزود: مرکز داده مذکور از تجهیزات مناسب و با کیفیتی برخوردار است. اولویت ما ارائه سرویس پایدار است و پس از آن گزارش‌های تکمیلی در خصوص مدیریت این اختلال بررسی خواهد شد تا از تکرار آن پیشگیری شود.

وضعیت صنعت دیجیتال مارکتینگ در ایران قرمز است. درواقع، موجودی است که همه شریان‌های حیاتی اش را قطع کرده‌اند و از آن انتظار نفس کشیدن دارند. شرایط اینترنت در ایران، فیلترینگ داخلی و تحریم‌هایی که دسترسی به ابزارها و بسترهای جهانی بازاریابی آنلاین را قطع کرده‌اند، موجب شده‌اند این حوزه در ایران به کما برود و فعلا امیدی به احیای آن نیست. درحالی که بازار جهانی این صنعت به حدی رشد خواهد کرد که اندازه‌اش تا سال 2030 به 1.5 تریلیون دلار می‌رسد.

به گزارش تجارت‌نیوز، دیجیتال مارکتینگ زیر تیغ فیلترینگ و قطعی اینترنت در ایران، مرد و زنده شد؛ آن هم با تنفس مصنوعی و با ترس و لرز از قطعی‌های دوباره و چندباره.

کارشناسان این حوزه مستأصل از این وضعیت هنوز هم نمی‌توانند با اطمینان از زنده بودن این حوزه حرف بزنند. از نیمه دوم سال گذشته تاکنون، برندهای کوچک و بزرگ فعال در حوزه دیجیتال مارکتینگ آسیب‌های کمرشکنی را متحمل شده‌اند که جبران‌شان سال‌ها طول می‌کشد. حالا با شرایط کنونی، سوال بزرگ این است: دیجیتال مارکتینگ در ایران آینده‌ای دارد؟

رضا شیرازی، مدیرعامل و موسس یک سایت مارکتینگ دیجیتال صنعت دیجیتال مارکتینگ در ایران را ناقص می‌داند و معتقد است تا زمانی که محدودیت‌ها رفع نشود، وضعیت آینده صنعت دیجیتال مارکتینگ در ایران یک وضعیت منفی است. در ادامه گفتگوی کامل با او را بخوانید.

 

• _ از دیجیتال مارکتینگ در سطح جهان با عنوان صنعت یاد می‌کنند و بازار روبه رشدی دارد؛ وضعیت آن در ایران چگونه است؟ 

«فعالیت دیجیتال مارکتینگ و بازاریابی آنلاین نیازمند زیرساخت‌هایی اساسی از جمله اینترنت پرسرعت است. اما این مورد نه تنها بهبود پیدا نکرده، بلکه اختلالات آن از سال گذشته تاکنون، روبه افزایش بوده است.

مورد بعدی ابزارهای بین‌المللی هستند که به علت تحریم‌های خارجی، بازاریابان آنلاین به این ابزارهای مورد نیاز دیجیتال مارکتینگ دسترسی ندارند. فعالیت در بسترهای جهانی دیجیتال مارکتینگ هم مهم‌ترین زیرساخت برای این صنعت است؛ اما در ایران این بسترها، با فیلترینگ داخلی مواجه شده‌اند.

همچنین، بسیاری از کانال‌های بازاریابی دیجیتال مانند فیسبوک که کانال اول بازاریابی در جهان است، در ایران فیلتر شده‌اند، اینستاگرام هم که یکی از بسترهای اصلی برای این نوع فعالیت است، از دسترس کاربران ایران خارج شده است.

در داخل کشور، به اندازه کافی موانع برای جلوگیری از رشد دیجیتال مارکتینگ وجود دارد؛ تحریم‌ها و اختلالات اینترنت هم باعث می‌َشوند که دیجیتال مارکتینگ در ایران، یک فعالیت ناقص باشد.

در نتیجه اگر فردی بخواهد در این حوزه کار کند به بسیاری از رسانه‌ها و ابزارهایی بین‌المللی نیاز دارد که در دنیا مرسوم هستند؛ اما در ایران یا تحریم هستند یا فیلتر شده‌اند.

پس می‌توانیم این نتیجه را بگیریم که وضعیت فعلی دیجیتال مارکتینگ در ایران بسیار منفی است. طی دو سال اخیر هم به‌دلیل فیلترینگ‎‌های داخلی، افت شدیدی را تجربه کرده است.»

 

• _با شرایط فعلی، آینده دیجیتال مارکتینگ را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ آیا چشم‌انداز مثبتی برای این صنعت وجود دارد؟

«به عقیده من، صنعت دیجیتال مارکتینگ ایران آینده روشنی ندارد، چون تغییر مثبتی نمی‌بینیم. آن اثری که دیجیتا‌ل مارکتینگ می‌تواند روی رشد یک کسب‌وکار بگذارد و باعث توسعه آن بشود، در دنیا ترند روبه رو رشدی است و بودجه‌هایی که شرکت‌های بین‌المللی به آن اختصاص می‌دهند، هرساله افزایش می‌یابد. اما در ایران عملا فضایی برای رشد وجود ندارد. زیرا فضا، فضای کوچک‌کننده است تا فضای رشد و بزرگ شدن.

تحریم‌های خارجی هم موجب شده تا کسب‌وکارهای ایرانی نتوانند تبلیغات محلی روی پلتفرم‌های مانند اینستاگرام و گوگل ادز داشته باشند.

هر زمانی که برای توسعه و ایجاد بسترهای مناسب برنامه‌ریزی شد، این صنعت رشد کرده است. در ایران نیز از آنجایی که دولت بیشتر در بسترسازی دخیل است باید در این زمینه اقدامات موثری انجام دهد. اما دیدگاه مثبتی در دولت‌ها به رشد دیجیتال مارکتینگ و به‌طور کلی فضای آنلاین وجود ندارد. به‌عنوان مثال، در دولت دهم وزیر ارتباطات وقت معقد بود که سرعت اینترنت بالای 128 کیلوبایت نیاز نیست و با وجود این دیدگاه در دولت، بازاریابی دیجیتال در ایران عملا معنی ندارد.

البته رواج موبایل‌های هوشمند در سال‌های اخیر باعث شد که قشری که در این فضا فعالیت می‌کنند، گسترش پیدا کند و استفاده از فضای آنلاین محدود به رده سنی جوان نباشد. این موضوع موجب شد که دیجیتال مارکتینگ در دولت دوازدهم کمی رونق بگیرد.

در سال‌های فعالیت آن دولت، همچنین کمی حجم فیلترینگ کاهش یافته بود و بسترسازی صورت گرفت که در نهایت به رشد نسبی این صنعت در ایران منجر شد. اما باز هم سرعت رشد آن با سرعت رشد دیجیتال مارکتینگ در جهان قابل مقایسه نبود. اما در دولت سیزدهم شاهد سقوط این صنعت آنلاین هستیم.

اگر شرایط فعلی ثابت بماند، وضعیت دیجیتال مارکتینگ به مرور وخیم‌تر خواهد شد. در حال حاضر نیز با توجه به شرایط کنونی، فعالیت دیجیتال مارکتینگ در ایران نصف‌‌ونیمه و ناقص است.»

 

• حالا با این شرایط، اندازه بازار دیجیتال مارکتینگ در ایران چقدر است؟ آماری در این باره وجود دارد؟

«آمار دقیقی درباره حجم بازار دیجیتال مارکتینگ و میزان ضرر کلی که کسب‌وکارهای این حوزه متحمل شدند، وجود ندارد، چراکه حجم این بازار احتمالا بسیار کوچک است. شرکت‌های فعال دیجیتال مارکتینگ نسبت به حجم بازار خود برخی برآوردها را انجام دادند، اما تاکنون آماری منتشر نشده است.»

اینکه فعالان بازار دیجیتال مارکتینگ در ایران آمار حوزه کاری خود را ندارند می‌تواند نشانه‌ای از نوسانات شدید این بازار باشد. تغییرات مداوم و نبود ثبات موجب شده که اندازه گیری حجم بازار مشکل شود‌.

این مسئله در حالی است که طبق برآوردها، اندازه بازار جهانی دیجیتال مارکتینگ تا 2030 به 1.5 تریلیون دلار می‌رسد و بسیاری از کشورهای درحال توسعه مانند هند و کشورهای اقیانوسیه در رشد آن سهیم هستند. اما معلوم نیست که ایران از بازار آینده این صنعت بزرگ، سهمی داشته باشد.

معاون وزیر، رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت، پروژه انتقال را تأمین‌کننده اصلی زیرساخت ارتباطی کشور دانست و افزود: باید یکپارچگی کلی در تمام شبکه‌های انتقال حفظ شود.
محمدجعفرپور معاون وزیر، رییس هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت، در همایش تبیین پروژه های راهبردی شرکت ارتباطات زیرساخت با اشاره به اینکه تأمین‌کننده اصلی زیرساخت ارتباطی کشور پروژه انتقال است افزود: در سال گذشته اقدام بزرگی در این زمینه انجام شد و پروژه انتقال با ظرفیت 20ترابیت بر ثانیه در حال اجرا و پیاده‌سازی است که بومی سازی تولید این تجهیزات، مرهون حمایت های بی دریغ شرکت ارتباطات زیرساخت است.
وی تأکید کرد: براساس تکلیف سند معماری شبکه ملی اطلاعات تا پایان سال 1403، باید ظرفیت شبکه انتقال به 120 ترابیت بر ثانیه افزایش یابد.

 جعفرپور در بخش دیگری از سخنان خود به شبکه IP و قراردادی در پایان سال گذشته اشاره کرد و افزود: ان شاالله این تجهیزات تا انتهای شهریور ماه نصب، راه‌اندازی و بهره‌ برداری می‌شود و اجرای این پروژه گام مهمی در افزایش ظرفیت و پایداری شبکه در لایه IP خواهد داشت.
مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت گفت: هدف از این همایش ایجاد هم‌گرایی و رسیدن به درک مشترک از پروژه‌ها و اقدامات در سال 1402 است که با همکاری یکدیگر انجام خواهیم داد.
وی درخصوص اقدامات شرکت ادامه داد: هدف ما در سطح کلان، توسعه ارتباطات زیرساخت پایدار و با کیفیت در راستای تحقق شبکه ملی اطلاعات است و در بحث کیفیت و پایداری ارتباطات زیرساخت اگر به شرایط حاکمیتی توجه کنیم شرکت ارتباطات زیرساخت در نوک هرم ارتباطات کشور قرار دارد.
مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت با تاکید بر اینکه خط قرمز ما وجود اختلال است؛ افزود: در شرایط فعلی همه همکاران چه ستادی و چه فنی باید بدانند هیچ گونه قطعی و اختلال در ارائه سرویس معنایی ندارد و همه باید دست‌ به‌ دست هم دهیم تا کوچک‌ترین اختلالی به وجود نیاید. بنابراین در این زمینه هرگونه اقدامی از جمله تامین پاور، بازمهندسی ها و...که لازم است برای پایداری انجام شود، بایستی مدنظر قرار گیرد.

وی درباره‌ی سند طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات به‌عنوان اصلی‌ترین سند شرکت ارتباطات زیرساخت گفت: همه پروژه‌ها و اقدامات شرکت از صفر تا صد ذیل پروژه‌های شبکه ملی اطلاعات جریان دارد.

جعفرپور به برنامه‌های 1402 سال اشاره کرد و گفت: لازم است توسعه سرمایه انسانی در معاونت توسعه منابع فعال‌تر شود و در این زمینه باید آموزش را جدی تر بگیریم.
وی با تاکید بر آموزش هایی فراتر از آن چه وجود دارد یادآور شد: منظور من، آموزش‌ لبه های تکنولوژیست که لازم است همکاران در معاونت های فنی و راهبردی و سایر معاونت‌ها، آموزش‌های مرتبط را دریافت کنند و در بخش های دیگر شرکت نیز، در زمینه بازاریابی، تجاری و استراتژیک، آموزش‌های روز دنیا مورد توجه قرار گیرد.

معاون وزیر ارتباطات در بخش دیگری از سخنان خود ادامه داد: آموزش DBA و MBA برای مدیران در سال جدید با حضور دانشگاه‌های مطرح، نیز می‌تواند مؤثر واقع شود که لازم است در دستور کار قرار گیرد.
مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت با تاکید بر اینکه درحوزه مشتری مداری نیازمند فعالیت‌های جدیدی هستیم، افزود: امروزه در سطح کلان شرکت و بین‌المللی سرویس ارائه می‌دهیم و محصولاتی برای اپراتورهای بزرگ کشور و اپراتورهای بین‌المللی داریم.بنابراین باید سطح ارائه خدمات و سرویس‌ها را ارتقا داده و در خصوص ارتباطات امن و پایدار به مشتریان اطمینان دهیم تا مشتریان از ما راضی باشند.
جعفرپور در پایان به تغییر نگرش در روابط عمومی شرکت ارتباطات زیرساخت اشاره کرد و گفت: وقت آن است که روح جدیدی به روابط عمومی دمیده شود؛ همچنین در زمینه ارتباطات بین‌الملل و داخلی نیازمند برندسازی هستیم؛ تا شرکت ارتباطات زیرساخت به اندازه زحماتی که از سوی همکاران برای رسیدن به اهداف شرکت کشیده می‌شود نامش در کشور بدرخشد و دیده شود.

زهرا آقاجانی، الناز میاندوآبچی * - بروز اختلال در زنجیره‌های تامین، امری گریزناپذیر بوده و مقابله با این پدیده و تاب‌آوری در برابر آن یکی از الزامات تداوم فعالیت کسب‌وکارها است. بر اساس تحقیقات موسسه مک‌کنزی  با عنوان کاهش آسیب‌پذیری زنجیره‌های تامین برای آینده (2022)، یک کسب‌وکار به طور متوسط هر 3.7 سال یکبار، حداقل به مدت یک تا دو ماه با یک اختلال در زنجیره تامین خود مواجه می‌شود. تحقیق دیگری از این موسسه نشانگر آن است که هزینه ناشی از چنین شرایطی می‌تواند حتی به 45 درصد سود یک سال کسب‌وکار برسد . همچنین تحقیقات مک‌کنزی نشان می‌دهد که اختلالات موجب آسیب‌پذیری زنجیره‌های تامین در حوزه‌های مهمی چون سیستم‌های برنامه‌ریزی، شبکه‌های تامین‌کنندگان و سیستم‌های لجستیک می‌شوند .

شبکه‌‌های اطلاعاتی و ارتباطی، بسترهای حیاتی برای انواع جریان‌های مطرح در زنجیره‌های تامین، اعم از کالا، اطلاعات، اسناد، پول و سرمایه محسوب می‌شوند که قطعی یا کندی آنها موجب افت عملکرد و کاهش کارایی در این زنجیره‌ها خواهد شد. از سوی دیگر، برخی وقایع می‌توانند موجب آسیب‌هایی نظیر افزایش ریسک و احتمال صدمه به دارایی‌های زنجیره‌ تامین و نیز توقف یا مختل شدن جریان کالا شوند. با این وصف پیش‌بینی و آمادگی در برابر انواع بحران‌ها و اختلالات، امروزه جزوی جدانشدنی از استراتژی‌های کسب‌وکارها در جهان محسوب می‌شود.

محدودیت‌های اخیر در دسترسی به شبکه اینترنت، موجب بروز اختلالاتی در زنجیره‌های تامین کالا در کشور و به‌خصوص در شبکه‌های توزیع و عملیات لجستیک آنها شده است. بسیاری از کسب‌وکارهای حوزه توزیع کالا در ایران به دلیل وابستگی به اینترنت در بخش‌های مختلف فرآیندهای خود در بخش‌هایی چون خرید، فروش، بازاریابی پردازش سفارشات، لجستیک و غیره، دچار مشکلاتی شده‌اند، چرا که برخی از این کسب‌وکارها فاقد انطباق‌پذیری با شرایط پیش‌بینی نشده بوده و از آمادگی لازم برای بهره‌گیری از شیوه‌‌های جایگزین جهت انجام امور خود برخوردار نبوده‌اند. این وضعیت موجب کندی فرآیندها و کاهش کیفیت خدمات‌رسانی در شبکه‌های توزیع کالا، به‌ویژه کالاهای مصرفی پرگردش شده است. مهمترین حوزه‌های آسیب ناشی از بحران حاضر در بخش توزیع و لجستیک به شرح زیر قابل تبیین است:

•          انتقال و اشتراک اطلاعات در شبکه‌های توزیع: یکپارچگی اطلاعاتی بین دفاتر مرکزی و شعبه‌های فروشگاهی مختل شده و به اشتراک‌گذاری اطلاعاتی نظیر سطح موجودی اقلام و قیمت کالاها با مشکلاتی مواجه شده است.

•          سفارش‌گیری و تامین کالا برای خرده‌فروشی‌ها: برخی از شرکت‌های پخش ناچار به استفاده از روش‌های سنتی و غیرماشینی برای سفارش‌گیری شده‌اند.

•          فروش کالا اعم از فیزیکی و برخط: در فروش‌های فیزیکی، در برخی مواقع دستگاه‌‌های کارت خوان سیار دچار مشکل شده‌اند. در بخش برخط به دلیل اختلال در نرم‌افزارهای کاربردی و سکوهای فروش، ابعاد آسیب‌ها گسترده‌تر بوده و حتی موجب کاهش 50 درصدی فروش‌های آنلاین برخی از فروشگاه‌ها و سوپر اپلیکیشن‌ها  شده است. بخش دیگری از کاهش فروش کالا، از دشواری دسترسی به برخی شیوه‌های تبلیغات دیجیتال (از جمله پیامک‌های انبوه برای مشتریان و اعلان‌های مربوط به نرم‌افزارهای کاربردی موبایل) ناشی می‌شود.

•          لجستیک کالا: تاثیرگذاری اختلالات اخیر بر حوزه لجستیک عمدتا از چهار جنبه بوده است؛ اول کاهش تقاضا برای خدمات لجستیک در اثر کاهش فروش کالا (به‌خصوص در بخش خدمات حمل‌ونقل مرسوله و واسطه‌های بازاریابی در این حوزه)، دوم اختلال در عملیات حمل‌ونقل کالا به جهت شرایط نااطمینانی (به دلیل نگرانی از امنیت ناوگان، نیروی انسانی و کالا)، سوم مختل شدن فعالیت بازارگاه‌های الکترونیکی حمل‌ونقل بار در سطح کشور و چهارم کاهش سرعت انتقال اطلاعات بین بخش تقاضا و عرضه خدمات لجستیک.

 

نکات کلیدی:

به منظور به حداقل رساندن آثار مخرب اختلالات اخیر بر لجستیک و توزیع کالا و افزایش تاب‌آوری این بخش، اقدامات زیر قابل پیشنهاد است:

•          توجه به مدیریت ریسک در کسب‌وکارهای حوزه لجستیک و توزیع: ضروری است کسب‌وکارهای حوزه لجستیک و توزیع با بکارگیری سیستم‌های مدیریت ریسک، نسبت به افزایش تاب‌آوری خود در شرایط بحرانی و آمادگی برای جایگزینی موقت فرآیندها با شیوه‌های دیگر اقدام کنند.

•          حمایت از طراحی و توسعه نرم‌افزارهای تخصصی حوزه لجستیک و توزیع: در حال حاضر در برخی از نرم‌افزاری مبتنی بر مدل کسب‌وکار مبتنی بر سکوها (پلتفرمی) در حوزه‌هایی نظیر فروش آنلاین، خدمات حمل‌ونقل و جابجایی آنلاین و نرم‌افزارهای واسطه‌گری، وابستگی به منابع خارج از کشور وجود دارد. پیشنهاد می‌شود با توجه به ظرفیت‌های معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در حمایت از توسعه نرم‌افزارهای دانش بنیان بومی، اقدامات لازم در این چارچوب صورت گیرد.

•          در نظر گرفتن امتیازاتی برای کاربران استفاده کننده از پلتفرم‌های داخلی: می‌توان برای افرادی که از پلتفرم‌های داخلی برای کسب‌وکارهای خود استفاده می‌کنند، امتیازاتی مانند معافیت درصدی از مالیات بر ارزش افزوده و برخی مشوق‌ها و تخفیفات ویژه قائل شد.

•          تقویت بسته حمایتی وزارت صنعت، معدن و تجارت از کسب‌وکارهای متضرر از قطعی اینترنت: این بسته حمایتی با محوریت تبلیغات در صدا و سیما و شبکه‌های اجتماعی طراحی شده که ممکن است با اقبال کسب‌وکارها مواجه نشود، پیشنهاد می‌شود با توجه به نیازها و مقتضیات واقعی کسب‌وکارها و لحاظ کردن دغدغه‌های آنها، نسبت به تقویت و تکمیل این بسته اقدام گردد.

* اعضای هیات علمی موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی

(منبع:موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی)

ماه‌ها است که آرامش نسبی به سطح شهرها و خیابان‌ها بازگشته اما اوضاع اینترنت در کشور همچنان با مشکلات بسیاری مواجه است. با توجه به سابقه دولت سیزدهم و دستگاه‌های تحت نظرش، نمی‌توان چشم‌انداز روشنی برای سهولت در استفاده از اینترنت در کشور متصور بود. باید انتظار کشید و دید، مسوولان و مقامات کشور، چه خوابی برای اینترنت آزاد در آینده کشور دیده‌اند.

مسئولان می‌گویند که اوضاع اینترنت عادی است و حتی سرعت انتقال داده‌ها هم بیشتر شده. اختلال فرمایشی در شبکه اینترنت کشور اما با گذشت بیش از ۷ ماه از آغاز اعتراضات به مرگ مشکوک مهسا امینی در کشور، همچنان ادامه دارد. دسترسی به اینترنت نسبت به آن روزها شاید آسان‌تر شده اما اگر سری به شبکه‌های اجتماعی بزنید، تعداد کاربرانی که از وضعیت اینترنت گلایه می‌کنند، توجه‌تان را جلب می‌کند. امروز، خبری از قطعی‌های سراسری یا اختلال‌های دستوری گسترده ظاهری در اینترنت نیست اما به گواه کاربران، استفاده از اینترنت، هر روز فرسایشی‌تر و غیرقابل‌تحمل‌تر می‌شود.

به گزارش فراز و با استناد به داده‌های پایگاه آیودا، شبکه اینترنت همراه و خانگی در ۲۴ ساعت گذشته، دست‌کم در ۵ استان کشور با اختلال همراه بوده است. استان البرز، با بیشترین اختلال، در صدر لیست اختلال‌های شبانه‌روز گذشته قرار گرفته است. با نگاهی به نقشه وبسایت آیودا می‌توان دید که اینترنت کاربران در این استان در ساعات مختلف شبانه‌روز اخیر و در بازه‌های مختلف، مختل بوده است. دسترسی به اینترنت جهانی هرگز قطع نشده اما نوسان در دسترسی آی‌پی‌های منحصر به فرد نشان می‌دهد که اینترنت در استان البرز اوضاع خوبی نداشته است.

 

 

استان کهکیلویه و بویراحمد، پس از استان البرز بیشترین اختلال را تجربه کرده است. دسترسی به اینترنت جهانی از حوالی ساعت ۲۲ روز دوشنبه مختل شده و تا حدود ساعت ۷ صبح ادامه داشته است. همچنین دسترسی کاربران به اینترنت در بازه‌های مختلف از شبانه‌روز شاهد افت سرعت بود.

 

استان‌های تهران آذربایجان غربی و کردستان نیز وضعیت تقریبا مشابهی را تجربه کرده‌اند.

از منظری دیگر، داده‌های وبسایت انت نشان می‌دهد که در ۲۴ساعت گذشته، ۱۹۸ وبسایت اصلی یا فرعی در ایران از دسترس خارج شده‌اند. علت این رخداد می‌تواند از حمله‌های متناوب سایبری و اختلال در پایگاه‌های داده تا محدودیت‌های اینترنتی متفاوت باشد.

 

 

با توجه به آنچه از داده‌های آیودا پیدا است، دشواری در دسترسی به اینترنت هرگز به وخامت ماه‌های نخست اعتراضات نیست اما گزارش کاربران، نشان‌دهنده عدم رضایت آن‌ها از وضعیت شبکه اینترنت نسبت به ماه‌های پیش از وقایع اخیر است. ماجرا چیست؟

به گزارش فراز، بنا به داده‌های سایت پینگ سرور، سایت گوگل در ایران، بعد از هنگ‌کنگ، قزاقستان، اوکراین و اسراییل بالاترین پینگ را دارد. به این معنی که اگر اینترنت را یک اتوبان ۳ بانده فرض کنیم، ناظران این اتوبان در ایران، کاربران گوگل را فقط از یک باند عبور می‌دهند. این باند، هر روز تنگ‌تر شده و ترافیک کاربران در آن بیشتر می‌شود. در نتیجه ارتباط کاربران با سرورهای گوگل و بازگشت داده از گوگل به دستگاه‌های کاربران، هر روز کندتر و کندتر می‌شود. به عبارت دیگر، مسوولان فیلترینگ در ایران، در اعمال سانسور، نقش مار می‌کشند تا پایگاه‌های نظارتی را به بیراهه ببرند. در پاسخ به اعتراضات نیز، سرعت اینترنت در سرورهای دیگر را «تست» می‌کنند و نتیجه مطلوب‌شان را اعلام!

 

 

 مهرماه سال گذشته، نخستین موج اختلال فرمایشی در اینترنت کشور آغاز شد. در اوج اعتراضات خیابانی به مرگ مشکوک مهسا امینی،‌ شبکه اینترنت همراه و خانگی با اختلال زیادی همراه بود. تا حدی که دسترسی به اینترنت جهانی حتی بسیار سخت و حتی ناممکن شده بود. مقامات رسمی کشور، دلیل این اختلال را «شرایط امنیتی» عنوان می‌کردند. حالا، ماه‌ها است که آرامش نسبی به سطح شهرها و خیابان‌ها بازگشته اما اوضاع اینترنت در کشور همچنان با مشکلات بسیاری مواجه است. با توجه به سابقه دولت سیزدهم و دستگاه‌های تحت نظرش، نمی‌توان چشم‌انداز روشنی برای سهولت در استفاده از اینترنت در کشور متصور بود. باید انتظار کشید و دید، مسوولان و مقامات کشور، چه خوابی برای اینترنت آزاد در آینده کشور دیده‌اند.

به‌تازگی معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران گزارشی با این عنوان «چشم‌انداز اقتصاد ایران از منظر صندوق بین‌المللی پول» منتشر کرده است که در آن از وضعیت یک محرک مهم رشد اقتصادی ابراز نگرانی شده است.

به گزارش تجارت نیوز، در گزارش اتاق بازرگانی از صندوق بین‌المللی پول آمده است که با وجود انتظار افزایش سرمایه‌ گذاری اسمی طی سال‌های آینده، سهم سرمایه‌ گذاری در تولید ناخالص داخلی (GDP) کاهش پیدا می‌کند. طبق برآوردی که انجام شده، نسبت سرمایه‌ گذاری به GDP، از 40.3 درصد در سال 1401 به 39 درصد در سال 1403 می‌رسد که این یعنی کاهش 1.3 درصدی. اگر این روند ادامه پیدا کند، از آنجایی‌که سرمایه‌ گذاری یک محرک مهم برای رشد اقتصادی تلقی می‌شود، از این نظر وضعیت نگران‌کننده خواهد بود.

 

• فرار سرمایه در وضعیت قرمز

سال‌هاست که فرار سرمایه از اقتصاد ایران به مرحله هشدار رسیده و رنگ قرمز به خود گرفته است. این روند به‌ویژه به دلیل پیش‌بینی ناپذیر بودن تحولات اقتصادی آن هم به خاطر التهابات پیچیده ارزی، تشدید شده است. آمارها هم موید همین مطلب است. در این زمینه، بانک مرکزی گزارشی منتشر کرده که نشان می‌دهد خالص حساب سرمایه در نیمه اول سال قبل، منفی 12 میلیارد و 850 دلار بوده که بررسی‌ها نشان می‌دهد در 20 سال اخیر بی‌سابقه بوده است. طبق این گزارش، این رقم در پایان بهار 1401 منفی 10 میلیارد دلار بوده اما در فصل تابستان 2.85 میلیارد دلار دیگر منفی شده است.بانک مرکزی گزارش دیگری هم منتشر کرده که حکایت از این دارد در حد فاصل تیر ماه 1400 تا 1401 نرخ تشکیل سرمایه ثابت منفی 61 درصد بوده است.

 

• گزارش آنکتاد از آب‌رفت سرمایه‌ گذاری خارجی

گزارش آنکتاد هم نشان از آب‌رفت سرمایه‌گذاری خارجی دارد. این گزارش مربوط به سال 2021 در جهان است. طبق آن، 1.582 تریلیون دلار سرمایه خارجی جذب شده که نسبت به سال پیش از آن، 619 میلیارد و 171 میلیون دلار بیشتر است. در این بین، سهم ایران از میزان سرمایه‌گذاری فقط 0.09 درصد بوده است.

 

• پیش‌بینی رشد نزولی و تعدادی راهکار

اعتراضات اجتماعی در نیمه دوم سال قبل هم به فرار سرمایه از کشور دامن زد. قطعی و محدودیت در اینترنت آسیب‌های فراوانی را به کسب و کارها تحمیل کرد و ضرر برخی مشاغل دیجیتال به هزاران میلیارد تومان رسید. به دلیل فضای مه‌آلود اقتصاد ایران هم بسیاری ترجیح دادند سرمایه خود را به مکانی امن‌تر منتقل کنند. به دلیل همین شرایط، تعدادی از کارشناسان اقتصادی پیش‌بینی کردند که رشد نزولی در انتظار اقتصاد ایران خواهد بود.
اما در این میان راهکارهایی هم توسط آنها ارائه شده که مهم‌ترین آنها شامل رفع تنش‌های سیاسی و اجتماعی، مهار تورم و همچنین در بعد خارجی هم رفع تحریم‌ها و عضویت در اف ای تی اف و برقراری روابط گسترده با کشورهای دیگر می‌شود.

رئیس کمیته اقتصاد دیجیتال کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی درباره پاسخ رئیس جمهوری به نامه ارسالی درباره شرایط اینترنت کشور،توئیتی را منتشر کرد.
به گزارش خانه ملت؛ مجتبی توانگر نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس و رئیس کمیته اقتصاد دیجیتال کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در توئیتی نوشت: ‏پیرو نامه‌ام، با تشکر از حسن نظر آقای رییس‌جمهور که موضوع بازگرداندن اینترنت به شرایط عادی به دستور کار "کارگروه ‎اقتصاددیجیتال دولت" تبدیل شد.
مردم و کسب و کارها منتظر تصمیمات عاجل این کارگروه برای رفع مشکل اختلالات اینترنتی و فراهم کردن دسترسی عمومی به اینترنت آزاد هستند.

اختلالات اینترنت، همچون ابری کبود و بی‌ثمر بر سر کارآفرینان و متخصصان کشور سایه افکند و کمر ‎اقتصاد دیجیتال کشور را شکست. جای تاسف است که این اتفاقات در سال تولید دانش‌بنیان رقم خورده؛ سالی که بنا بر منویات رهبرانقلاب باید شاهد حمایت دوچندان از اقتصاد و شکوفایی بیشتر می‌شدیم. 

نظر به شرایط ناگوار حاکم و با توجه به پاسخ‌گویی غیرشفاف مقامات مرتبط، تداوم اختلالات اینترنتی به چالش جدی تبدیل شده که می‌تواند منجر به نابودی کامل اکوسیستم استارت‌آپی و نوآوری ایران شود.
برای اصلاح وضع فعلی و رسیدن به چشم‌انداز مورد انتظار در ‎ سال دانش‌بنیان، ۲ گام ضروری است.

در گام نخست ابتدا باید زخم‌های وارد شده به پیکر حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات التیام یابد و سپس در گام دوم، برنامه‌ای برای توسعه در نظر گرفته شود. در وضعیت فعلی، اساسا در حوزه ارتباطات، لوکوموتیو پیشرفت بر روی ریل قرار ندارد؛ چه برسد به آن‌که نیازی به تسریع داشته باشد. 

در نامه‌ای به رییس جمهوری؛
اینترنت به حالت عادی برگردد/صندوق جبران خسارت ‎فیلترینگ تشکیل شود.
به پیوست این رشته‌توییت، متن کامل این نامه ۸صفحه‌ای، برای مطالعه اندیشمندان، پژوهشگران، خبرنگاران و دغدغه‌مندان حوزه اقتصاد دیجیتال ارایه می‌شود:
https://t.co/f9grqlauix‎ https://t.co/nJBctLaXUB‎‎‎‎

 

پیش‌نیاز ترقیِ اقتصاد دیجیتال وجود اینترنت مناسب درکشور است
رئیس کمیته اقتصاد دیجیتال کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی همچنین در توئیت دیگر به دیدار رئیس‌جمهور با فعالان ‎اقتصاد دیجیتال،اشاره کرد.
به گزارش خانه ملت، مجتبی توانگر نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس و رئیس کمیته اقتصاد دیجیتال کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در توئیتی نوشت:   

جناب آقای رئیس‌جمهور با فعالان ‎اقتصاددیجیتال نشستی برگزار کرده و حرف‌های بسیار خوبی زدند و البته سخنان و تقاضاهای فعالان این عرصه را هم شنیدند.
از جمله سخنان خوب آقای رئیس‌جمهور این بود: «اقتصاد دیجیتال بخش قابل توجهی از اقتصاد کشورهای در حال پیشرفت را تشکیل می‌دهد» 

این کلام و اکثر نکات دیگری که ایشان گفتند، دقیق و درست است، اما همه این سخنان پشت یک سد بزرگ گرفتار شده است؛
با وضع فعلی اینترنت چگونه می‌توان امیدوار بود که وضع اقتصاد دیجیتال ایران متحول و تبدیل به پیشران اقتصادی کشورمان شود؟

پیش‌نیاز ترقیِ اقتصاد دیجیتال، وجود اینترنت مناسب در کشور و دسترسی همه مردم به اینترنت ‎پرسرعت، با ‎کیفیت و با ‎حداقل فیلترینگ است.
آیا می‌توان بدون آب، شناگرانی در قواره قهرمانی جهان پرورش داد؟

پاسخ چند ماه پیش رییس‌جمهور به نامه‌ام در مورد وضعیت بغرنج اینترنت:

https://t.co/gpvfZ2UjDZ

گردشگران چینی که از کرونا جان سالم به در برده‌اند، ‌راه سفر به ایران را در پیش گرفته‌اند. هم‌اکنون، گروه‌های زیادی از چینی‌ها، در قالب تورهای مختلف در حال بازدید از شهرهای مختلف ایران هستند. اولین گروه تور آشناسازی چینی‌ها با ایران نیز هفته گذشته وارد ایران شد. آژانس‌های ایرانی که بیشتر در حوزه گردشگری چین کار می‌کردند، دوباره فعال شده‌اند. راهنمایان گردشگری چین که تصمیم به مهاجرت به چین داشته‌اند، در حال گرداندن گردشگران چینی هستند. همزمان ایران هم روادید را برای میزبانی از آنها لغو کرده است.

روزنامه «ایران» نوشت: «علی اصغر شالبافیان»، معاون گردشگری وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی این لغو را در راستای افزایش جذب گردشگران چینی اعلام کرد. چینی‌ها به‌دنبال سفر ارزان هستند و لغو ویزا می‌تواند هزینه آنها را کاهش دهد. حال این سؤال پیش می‌آید آیا گردشگری چینی‌ها در ایران تداوم خواهد یافت؟ گردشگرانی که بیش از هرچیزی به‌دنبال غذای چینی هستند که در منو رستوران‌های ایرانی جایی ندارد. حساب و کتاب‌های خود را با وی چت انجام می‌دهند. اینترنت، آب گرم و غذای بخارپز از ملزومات ضروری سفر آنها است. آیا ایران یکبار دیگر گردشگران چینی را به‌دلیل آماده نبودن این زیرساخت‌ها از دست می‌دهد یا این بار پای گردشگرانی که دنیا به‌دلیل تعداد بالای آنها، از آنها به «سونامی زرد» یاد می‌کند، سفت می‌شود؟

 

سونامی زرد
چین سالانه بیش از ۱۰۰ میلیون گردشگر که پاسپورت دارند به جهان می‌فرستد و این تعداد رو به افزایش است. بازاری نوظهور که بسیاری از کشورهای دنیا به‌دنبال جذب آنهاست و از آن به سونامی زرد گردشگران چینی یاد می‌شود. ایران برای جذب گردشگران چینی رقبای زیادی چون ترکیه، اراضی تحت اشغال رژیم صهیونیستی، اردن، روسیه و… دارد. رقبایی که خیلی پیشتر وارد بازار چین شده و با تبلیغات بسیار زیاد سعی در جلب توجه گردشگران این کشور دارند.

 

جذب گردشگران چینی
جذب گردشگران چینی یکی از برنامه‌های اصلی دولت‌های مختلف ایران در چند دهه اخیر بوده‌ است. هرچند به معنای تحقق این وعده در دولت‌های مختلف نیست. پیش از آنکه کرونا جان گردشگری را بگیرد و ایران هم سهم عظیم خود را از این خسارت بپردازد، راه گردشگران چینی به ایران باز شده و حضور گردشگران چینی رنگ گرفته بود. چینی‌ها و ژاپنی‌ها جزو ۱۰ کشور اول گردشگرفرست به اصفهان در سال ۹۶ بودند. ایران برای میزبانی از گردشگران چینی به مناسبت عید چینی آماده می‌شد که ویروس کرونا به جان جهان افتاد و حضور گردشگران چینی را هم در ایران مثل سایر نقاط دنیا منتفی کرد.

 

مهاجرت به چین لغو شد
صنوبر دوستعلی فعال حوزه گردشگری چین می‌گوید: «راهنمایان گردشگران چین تا اسفند ماه سال ۱۴۰۱ بیکار بودند. آنها چند سال گذشته به‌دلیل کرونا گاهی تدریس و ترجمه می‌کردند. برخی از آنها به فکر سفر به چین برای تحصیل افتاده بودند. اما سال جدید و با حضور گردشگران چینی همه چیز عوض شد. در حال حاضر ۵۰ تورلیدر مؤسسه ما در حال برگزاری تور برای گردشگران چینی هستند.» آنها ابتدا میزبان یک گروه ۱۷۰ نفره از چینی‌ها بودند که از ۱۷ فروردین به ایران آمدند. بعد از آن یک گروه ۵۰ نفره وارد ایران شد و ورود تورها از چین به ایران همچنان ادامه دارد. به گفته دوستعلی، چینی‌ها به‌دلیل کرونا مدت‌ها بود که به سفر نمی‌رفتند اما حالا که درها باز شده است ایران را هم در مسیر سفر خود قرار داده‌اند.

او می‌گوید: «آژانس‌هایی که غیرفعال شده بودند دوباره فعال شده‌اند. حدود ۵۰ نفر از راهنمایان گردشگری مؤسسه ما در حال حاضر در تورهستند.»

گردشگران بی‌حاشیه
دوستعلی، چینی‌ها را توریست‌های خوبی توصیف می‌کند که بسیار کم‌حاشیه‌اند. او می‌گوید: «چینی‌ها چون در تعداد خیلی بالا سفر می‌روند برای ایران یک بازار جذاب هستند.» او مثل سایر فعالان این حوزه، نبود راهنمای گردشگر آشنا به زبان چینی و غذای چینی را مهم‌ترین مشکلات گردشگران این کشور آسیای شرقی در ایران می‌داند.

این فعال گردشگری می‌گوید:«داشتن تحصیلات آکادمیک از جمله دلایلی است که باعث شده بعضی از فارغ‌التحصیلان این دوره، نتوانند کارت راهنمای گردشگری بگیرند.» دوستعلی داشتن لیسانس را از جمله علل اصلی صدور کارت راهنمای گردشگری از سوی سازمان میراث فرهنگی می‌داند و می‌گوید: «برخی از این افراد تحصیلات آکادمیک ندارند اما به‌دلیل زندگی در چین با زبان و فرهنگ آن کاملاً آشنا هستند.» این راهنماها در یک دوره کوتاه‌مدت با زبان چینی آشنا می‌شوند. او عدم امکان برگزاری آزمون راهنمایان گردشگری در چین را یکی دیگر از موانع می‌داند و می‌گوید: «ایرانی‌های زیادی در چین زندگی می‌کنند که دوست دارند در این حوزه فعالیت کنند، اما چون قانون اجازه برگزاری آزمون راهنمایان گردشگری را به چین نمی‌دهد و آنها هم نمی‌توانند به ایران سفر کنند، نمی‌توان از وجود آنها در این حوزه سود برد.»

به گفته او ۶ سال پیش با کمک کنسولگری ایران در چین دوره آزمون راهنمایان گردشگری برگزار شد اما با عوض شدن مدیر این بخش در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی این امکان از علاقه‌مندانی که با زبان و فرهنگ چین آشنایی دارند، گرفته شد و آنها به‌دلیل شرایط نمی‌توانند کارت راهنمای گردشگری بگیرند. دوستعلی بیشترین رده سنی چینی‌هایی را که به ایران می‌آیند بین ۳۵ تا ۵۰ سال می‌داند.

به دنبال غذای چینی
چینی‌ها به محض ورود به کشور با ذائقه غذایی ایرانی‌ها مشکل پیدا می‌کنند. آنها در نهایت بتوانند یک یا دو وعده کباب بخورند یا قورمه‌سبزی میل کنند و در نهایت روز سوم دستگاه گوارش‌شان با مشکل روبه‌رو می‌شود. او آب گرم و اینترنت را از جمله شروط اصلی حضور گردشگران چینی می‌داند و می‌گوید: «آنها انتظار دارند که در اتوبوس‌ها و فضای عمومی هم آب گرم و هم اینترنت به‌وفور یافت شود.» راهکاری که باعث شده تا ترکیه در جذب گردشگران چینی موفق ظاهر شود. غذای چینی هنوز جای ویژه‌ای در منوی رستوران‌ها و هتل‌های ایران ندارد. چینی‌ها هم هیچ جوره با کباب کوبیده و جوجه‌کباب کنار نمی‌آیند. میل آنها به سمت غذای بخارپز و سوپ می‌رود، غذایی که کمتر در منوی ایرانی‌ها جا می‌گیرد.

دوستعلی به مشکلات پرداخت هزینه‌ها توسط چینی‌ها اشاره می‌کند و می‌گوید: «الان چینی‌ها همه کیوآرکد و وی‌چت روی گوشی دارند. عادت به پرداخت‌های سریع توسط وی چت دارند. قادر به جابه جایی پول نیستند و از لحاظ تأمین ارز مشکل دارند. نمی‌توانند از طریق موبایل به حساب‌های بانکی خود وصل شوند.»

دوستعلی دور بودن آژانس‌های ایران از آژانس‌های چینی را یکی دیگر از دلایل ناموفق بودن بخش خصوصی ایران در جذب گردشگران چینی می‌داند. به گفته او این آژانس‌ها، آشنایی کمی هم با زبان چینی دارند که باعث می‌شود تا دیوار بین آژانس‌های ایرانی و چینی طولانی‌تر شود. به‌گفته دوستعلی در چین تعدادی شرکت دولتی و نیمه‌دولتی «مسافر فرست» وجود دارد که مقاصد را برای گردشگران نوظهور چینی مشخص می‌کند. او می‌گوید: «چینی‌ها هنوز با مقاصد گردشگری زیادی آشنا نیستند و در حال تجربه‌اند. بنابراین آژانس‌ها مقاصد را برای آنها تعیین می‌کنند.»

دوستعلی می‌گوید: «وقتی دفاتر مسافرتی موفق شوند با این آژانس‌ها ارتباط برقرار کنند، در جذب گردشگران چینی موفق خواهند بود.»

او برگزاری نشست‌های «بی‌توبی» آژانس‌های مسافرتی ایرانی با دفاتر مسافرتی چین را از جمله راهکارهایی می‌داند که باعث می‌شود ایران هم سهم خود را از بازار گردشگران این کشور بردارد. دوستعلی البته اعتقاد دارد لغو ویزا یا رایگان کردن ویزا برای گردشگران یک کشور در کنار فرصت‌های بسیار زیادی که دارد، می‌تواند تهدیدهایی را هم ایجاد کند. او رهن خانه توسط گردشگران چینی را از جمله این دلنگرانی‌های فعالان گردشگری می‌داند. دوستعلی می‌گوید: «باید تاریخ بلیت برگشت و برگه رزرو هتل را از جمله شروط لغو ویزا برای گردشگران کشورهای مختلف از جمله چینی‌ها قرار داد.»

دیگر فعالان گردشگری نیز  اعتقاد دارند اگر گردشگران چینی از طریق آژانس‌ها وارد شهر شوند بهترین اتفاق برای این صنعت می‌افتد.

وزیر ارتباطات گفت: اگر هر مسلمانی یک سطل آب بریزد اسرائیل را آب می‌برد اگر مسلمانان با هم متحد باشند، اسرائیل هیچ کاری نمی‌تواند انجام دهد.
یه گزارش خبرنگار ایلنا، عیسی زارع‌پور وزیر ارتباطات با حضور در راهپیمایی روز قدس در پاسخ به سوالی درباره اختلال در اینترنت در روزهای اخیر گفت: اختلال مقطعی بوده است و مشکل خاصی نداشته‌ایم

ابراهیم پشت‌کوهی با انتقاد از فیلترینگ اینستاگرام و واتساپ گفت: با این محدودیت‌ها تماشاگران داخلی را به سمت کانال‌های ماهواره‌ای و شبکه‌های برون مرزی سوق می‌دهیم.
این کارگردان تئاتر در آستانه اجرای نمایشش در گفتگو با ایسنا از ویژگی‌های این اثر نمایشی، اهمیت اجرای نمایشنامه‌های کلاسیک و وضعیت دشوار تبلیغات تئاتر بعد از محدویت فضای مجازی گفت.

پشتکوهی که قرار است نمایش «مکبث زار» را از ۲۷ فروردین در تالار اصلی مجموعه تئاتر شهر روی صحنه ببرد، در پاسخ به این پرسش که چه برنامه‌هایی برای تبلیغات این نمایش دارد، گفت: طبیعتا با محدودیت فضای مجازی، تبلیغ و اطلاع‌رسانی در زمینه‌های گوناگون از جمله تئاتر بسیار دشوارتر از قبل شده است. بخصوص کشاندن تماشاگر به تالاری مانند تالار اصلی تئاترشهر که چند ماه تعطیلی ناخواسته داشته، اصلا کار ساده‌ای نیست.

وی ادامه داد: فیلترینگ اینستاگرام و واتساپ به هنرهایی مانند تئاتر که از نظر مالی، امکان تبلیغات گسترده ندارند، آسیبی جدی زده و دستگاه‌هایی که این محدویت را ایجاد کرده‌اند، به پیامدهای این کار و تاثیر نامطلوب آن بر هنرهایی مانند تئاتر فکر نکرده‌اند. از طرف دیگر صدا و سیما نیز هرگز در کنار تئاتر و مدافع آن نبوده. هرچند تئاتر به مدافع نیازی ندارد بلکه رسانه‌ای مانند صدا و سیما با بهره‌گیری از امکانات تئاتر می‌تواند به غنای هر چه بیشتر آثار خود بیفزاید و آثار خود را ارتقا بدهد. به هر حال گروه ما همه تلاش خود را به کار گرفته تا بتواند اطلاع‌رسانی مطلوبی داشته باشد و هر روز برای انتشار هر پستی درگیر یک فیلترشکن هستیم.

او با ابراز تاسف از محدودیت در اطلاع رسانی در عصر ارتباطات افزود: مایه تاسف است که در عصر ارتباطات که اطلاعات مانند هوا در حال چرخش است، هر روز با محدودیت‌های تازه‌ای رو به رو می‌شویم و تئاتری که برای اجرا از چندین فیلتر گذر کرده تا به صحنه برسد، نمی‌تواند اطلاع‌رسانی درستی داشته باشد.

پشتکوهی یکی از پیامدهای فیلترینگ را سوق دادن مخاطب به سمت کانال‌های ماهواره‌ای دانست و توضیح داد: مخاطب هنرهای نمایشی در کشور ما مشخص است. وقتی این مخاطب نتواند خوراک فرهنگی مورد نیاز خود را در داخل کشور به دست اورد، طبیعتا جذب شبکه‌های خارجی از کشور می‌شود. اگر نتوانیم این مخاطب را از اجراهای روی صحنه باخبر کنیم تا به سالن تئاتر جذب شود، طبیعی است که این نیاز را با رسانه‌های خارج از کشور تامین می‌کند. بنابراین اگر می‌خواهیم مخاطب داخلی به سمت رسانه‌های خودمان جذب کنیم، باید فضا را بازتر کنیم.

در روز‌هایی که دلار در اوج حرکت می‌کند، هزینه‌های خرید «هاست» و «VPN» نیز به گفته فروشندگان فیلترشکن بیشتر شده است.

با گذشت ۶ ماه از شروع محدودیت‌های اینترنتی و فیلتر شدن سری آخر اپلیکیشین‌های فعال در ایران، بازار فروش فیلترشکن و VPN نه تنها داغ‌تر از گذشته شده، بلکه با جهش شدید قیمتی نیز مواجه بوده است. بخش بزرگی از این جهش قیمتی به پای شوک نرخ دلار نوشته می‌شود، اما مشخص نیست در کشوری که کاربران تلاش بی‌وقفه‌ای را برای دسترسی به اینترنت جهانی و آزاد می‌کنند، سود بالای فروش فیلترشکن‌ها و وی‌پی‌ان‌ها به جیب چه کسانی می‌رود و چرا سایت‌های فروش فیلترشکن کماکان فعال هستند و هیچ محدودیتی برای گسترش آن وجود ندارد؟

شرایط فروش فیلترشکن، ۶ ماه پس از قطعی و اختلال اینترنت در پی ناآرامی‌های سال گذشته، حالا کار را به فروش فیلترشکن و وی‌پی‌ان‌های اختصاصی ریز و درشت و رنگارنگ در واحد‌های صنفی فروش موبایل کشانده. بازاری که نه استاندارد و ضوابط و حساب و کتاب مشخصی دارد و نه امکان نظارت و کنترل آن وجود دارد. تقاضا در این بازار بالا است و فروشندگان به راحتی می‌توانند مردم را نقره داغ کنند.

 

اثر مستقیم دلار بر صعود قیمت فیلتر شکن

در روز‌هایی که دلار در اوج حرکت می‌کند، هزینه‌های خرید «هاست» و «VPN» نیز به گفته فروشندگان فیلترشکن بیشتر شده است.

اما پیش از حرکت صعودی دلار و اثرش بر شبکه فروش فیلترشکن و در واقع پیش از در یک دوره محدودیت‌های شدید بر اینترنت، بسیاری از سرور‌ها و پروتکل‌های VPN مسدود شدند و به ناچار، سازندگان VPN سراغ خرید سرور‌های جدید و گران‌قیمت‌تر رفتند. آن‌ها در واقع پروتکل‌های جدیدی راه‌اندازی کرده و سرور VPN را با هزینه بالاتری عرضه کردند.

فروشندگان فیلترشکن که این روز‌ها در شبکه فروش موبایل حضور فعالی دارند می‌گویند برای عبور از فیلترینگ اینترنت ایران که هر روز سخت‌تر و پیچیده‌تر می‌شود؛ نیاز به سرور‌های قوی‌تری داریم و همین موضوع، هزینه‌هایی را برای کاربران ایجاد کرده است. البته کمبود سرور VPN و هاست در بازار به دلیل افزایش چند ده برابری استفاده از VPN و نیاز شدید کسب‌وکار‌ها به VPN و VPS نیز در این افزایش قیمت فیلترشکن‌ها موثر بوده است.

در یک دوره، کاربران با هر قیمتی، نمی‌توانستند یک‌هاست اشتراکی مخصوص نصب VPN در خارج از کشور پیدا کنند و شرکت‌های هاست و سروری، کاملا اشباع شده بودند.

نرخ فیلترشکن چند؟

مرور سایت‌های فروش وی‌پی‌ان به خوبی نشان می‌دهد؛ قیمت وی‌پی‌ان در سال جدید با جهش بالای قیمتی همراه شده و سود بالایی را نصیب فروشندگان فیلترشکن می‌کند.

حدود ۳ ماه قبل، میانگین قیمت VPN با آی پی ثابت و حجم نامحدود تک کاربره، ماهیانه ۸۰ هزار تومان بود. اکانت دو ماهه همین فیلترشکن ۱۳۰ هزار تومان و سه ماهه آن ۲۰۰ هزار تومان بود که در حال حاضر قیمت اکانت یک ماهه آن زیر ۲۰۰ هزار تومان نیست.

اما یک فیلترشکن خوب و پرسرعت که بدون قطعی است؛ اگر پیش از محدودیت‌های اینترنتی برای دو کاربر به صورت ماهیانه از ۱۰۰ هزار تومان بود؛ در سال جاری ۱۵۰ هزار تومان هم فروخته می‌شود.

وبسایت‌های بی‌شماری در فضای مجازی وجود دارند که به راحتی فیلترشکن می‌فروشند و به شبکه شتاب هم متصل هستند. در یکی از این وبسایت‌ها، قیمت وی‌پی‌ان چند کاربر که در سال گذشته، به صورت فصلی ۹۰ هزار تومان بوده به حدود ۴۴۰ هزار تومان رسیده است. در ضمن قیمت ۶ ماهه این VPN نیز حدود ۸۰۰ هزار تومان است.

در این بازار عجیب و غریب که مشخص نیست چه کسانی آن را می‌گردانند و کسی هم در مجموعه عریض و طویل دولت و مجلس آن‌ها را گردن نمی‌گیرد، برخی وی‌پی‌ان‌های یک ساله با قیمت‌هایی بالای ۱.۵ میلیون تومان به فروش می‌رسند و عجیب اینکه کاربران نیز برای این فیلترشکن‌ها، هزینه می‌کنند. در واقع، کاربر ناچار است هر قیمتی برای یک VPN گفته می‌شود را بپذیرد و هزینه کند؛ چون با فضای اینترنتی حال حاضر که توسط شرکت‌ها و اپراتور‌های ارایه‌دهنده خدمات اینترنتی شکل داده شده، نمی‌تواند به واتساپ و اینستاگرام و بازی‌های مورد نیاز هر روزه‌اش وصل شود.

فروش آزادانه فیلترشکن در واحد‌های صنفی

براساس قانون جرایم یارانه‌ای خرید و فروش فیلترشکن جرم است؛ اما مشاهدات میدانی حاکی از این است که واحد‌های صنفی با اینکه حق فروش فیلترشکن ندارند، مخفیانه این کار را انجام می‌دهند.

یک فروشنده موبایل در بازار علاءالدین تهران می‌گوید؛ با شروع فیلترینگ واتساپ و اینستاگرام و اعمال برخی محدودیت‌ها و اختلال‌ها در اینترنت ایران، فروش فیلترشکن چندین برابر شده است. او می‌افزاید اگر در قبل از ۳۰ شهریورماه، روزی ۵ فیلترشکن می‌فروختم؛ الان روزانه ۵۰ تا ۱۰۰ وی‌پی‌ان برای مشتری نصب می‌کنیم و قیمت فیلترشکن‌ها نیز روز به روز و همپای نوسان قیمت دلار افزایش پیدا می‌کند.

یک فروشنده دیگر VPN در بازار می‌گوید: «قیمت VPN نرخ مصوبی ندارد و هر فروشنده به اختیار و دل‌بخواه خودش، می‌تواند هر فیلترشکن را با قیمتی متفاوت ارایه کند.» این فرد می‌گوید اصولش این است که قیمت فیلترشکن براساس حجم و مدت زمان آن تعیین شود ولی وقتی بازار با افزایش تقاضا روبرو است و شما می‌خواهید روزانه ۱۰۰ فیلترشکن بفروشید؛ دیگر بازار نرخ را تعیین می‌کند.

این فروشنده می‌گوید فیلترشکنی که تا پیش از محدودیت‌های اینترنت، ماهی ۲۰ هزار تومان بوده؛ در روز‌های پایانی سال با قیمت ۱۰۰ هزار تومان و بالاتر به فروش می‌رسد. الان این نرخ زیر ۱۳۰ هزار تومان نیست.

فروشنده‌ای در مورد وضعیت کنونی می‌گوید: یک فروشنده وی‌پی‌ان خود روی یک سرور را ۳۰ هزار تومان و فروشنده دیگری همان VPN را روی سرور دیگری ۱۳۰ هزار تومان می‌فروشد. حتی دیده شده برخی فروشنده‌ها، همان سرور را ۱.۵ میلیون تومان می‌فروشند.

به گفته فروشندگان اینکه شما یک مشتری خانگی هستید یا مشتری شرکتی و سازمانی؛ یک اکانت تک نفره یا چند نفره می‌خواهید؛ VPN اشتراکی یا اختصاصی نیاز دارید؛ یا نه همگی در جریان خرید وی‌پی‌ان نقش مهمی دارد.

نگاه حاکمیت

عیسی زارع‌پور وزیر ارتباطات در مهر ماه سال گذشته در واکنش عدم جرم‌انگاری خرید و فروش فیلترشکن می‌گوید: تلاش‌هایی صورت می‌گیرد تا استفاده از فیلترشکن‌ها علاوه بر غیرمجاز بودن، جرم‌انگاری هم شود.

او همان مقطع به مردم توصیه می‌کند: از فیلترشکن استفاده نکنند و استفاده از فیلترشکن‌ها برای دستگاه‌هایی مثل موبایل و لپ‌تاپ و... آسیب‌پذیری‌های جدی به دنبال خواهد داشت و راه رخنه هکر‌ها را هموار می‌کند. فروش فیلترشکن و کسب درآمد از آن غیرمجاز است، ولی نسبت به آن جرم‌انگاری نشده است و اکنون تلاش‌هایی صورت می‌گیرد که علاوه بر غیر مجاز بودن، جرم‌انگاری شود.

وزیر ارتباطات در دی ماه سال گذشته در یک برنامه تلویزیونی هم در واکنش به موضوع قطع اینترنت می‌گوید: این موضوع صحت ندارد و کندی اینترنت به دلیل استفاده کاربران از فیلترشکن‌ها است.

اسفندماه سال گذشته، روزنامه فرهیختگان در گزارشی برآورد کرد که حجم بازار فیلترشکن‌های پولی در ایران حدود «۱۶ هزار میلیارد تومان» در سال است. رقمی دو تا سه برابر درآمد عملیاتی شرکت مخابرات ایران که به دست چرخه عظیمی از واسطه‌ها و فعالان حوزه فیلترشکن می‌رسد.

بر اساس گزارشی که شرکت آلمانی استاتیستا با استفاده از اطلاعات مجموعه Top۱۰VPN منتشر کرد میزان استفاده از فیلترشکن‌ها و VPN‌ها در اولین ماه شروع فیلترینگ در ایران (مهرماه سال گذشته) حدود ۳ هزار درصد رشد پیدا کرده است؛ به گونه‌ای که برخی از آمار‌ها از سود ۱۰۰۰ میلیارد تومانی دلالان از فروش فیلترشکن‌ها در ایران حکایت دارند.

سرعت اینترنت

در ایران بر اساس گزارش سازمان جهانی مخابرات سرعت اینترنت بین الملل ۱۵.۲ کیلو بیت بر ثانیه است. یعنی مجموع تعداد کاربران اینترنت ما بر کل حجم اینترنت بین‌الملل، این عدد است. این عدد در آرژانتین ۴۱ است. این فاصله به باور کارشناسان ناشی از فیلترینگ است. در مقابل اگر دولت در اختصاص اینترنت بین الملل خساست نکند؛ بی شک شاخص رشد می‌کند.

رنکینگ جهانی

بیش از شصت درصد جمعیت دنیا یعنی حدود ۵.۰۳ میلیارد نفر از اینترنت استفاده می‌کنند. اما سوالی که مطرح است این است که آیا همه شهروندان دنیا به‌صورت برابر و یکسان به اینترنت دسترسی دارند؟ براساس جدیدترین داده‌های منتشر شده در مورد سال ۲۰۲۳ رنکینگ ایران اصلا مطلوب نیست.

براساس این داده‌ها ایران در ردیف کشور‌های میانمار، ترکمنستان و امارات قرار دارد. البته ایران وضعیتی مطلوب‌تر از چین و کره شمالی دارد، اما دلیل آن هم این است که دولت ایران هنوز دسترسی به تورنت و فیلترشکن‌ها را به‌طور کامل مسدود نکرده است. موضوعی که با وجود محدودیت‌های شدید سوال بر‌انگیز است. (منبع: اعتماد)

طی روزهای اخیر وضعیت اینترنت به قدری پر نوسان و اختلال گردیده است که موجب کلافگی و عصبانی شدن کاربران شده و به طور سراسری شاهد بروز مشکلات در شرکت های مختلف ارائه کننده سرویس های اینترنتی هستیم.
این اختلالات به قدری است که در پیام ضبط شده برخی از شرکت های سرویس دهنده پیش از اعلام منوی خدمات، آورده اند که «اختلال پیش آمده خارج از سرویس ما می باشد و درصدد پیگیری و رفع آن هستیم». حال مشخص نیست این اختلال پیش آمده را باید از کجا پیگیری کرد و چطور می توان برای انجام امور بدون دردسر کارها را پیش برد.
اینکه تنها برای بازکردن یک سایت داخلی و یک باز کردن یک ویدئوی 2 دقیقه ای منتظر سرعت اینترنت باشیم با کدام یک از شعارها و وعده های مربوط به دسترسی سریع به اطلاعات همخوانی دارد.
کاربران ایرانی چه تفاوتی با دیگر کاربران در اقصی نقاط جهان دارند که همواره در استفاده از نسل های جدید اینترنت و سرعت بالا باید در عقب قافله جهانی حرکت کنند. این سبک خدمت رسانی به مردم در حوزه اینترنت با هیچ مبنای اخلاقی و فنی مطابقت ندارد. پول سرویس های با سرعت بالا را به صورت چند ماهه از مردم می گیرند اما در واگذاری خدمات خریداری شده هیچ مسئولیت و تعهدی دیده نمی شود.
 البته این گلایه های مردم بی فایده است چون راه به جایی نمی برند و تغییری حاصل نمی شود. (منبع:آفرینش)

استاد دانشگاه های اردبیل گفت: محدودسازی اینترنت محدودیت کسب و کار و در نهایت محدودیت اشتغال را به همراه دارد.
ارسلان خانزاده در گفتگو با خبرنگار بازار با بیان اینکه با توسعه اینترنت و فضای مجازی، ارتباطات دچار تحول اساسی شده است، گفت: همین مسئله تاثیر فراوانی بر کسب و کارها نیز داشته است.

وی اظهار کرد: گاهی برخی از کارشناسان از اینترنت داخلی صحبت می کنند که این مباحث کاملا غیرمنطقی است و در واقع نوعی فرار از واقعیت است.

استاد دانشگاه های اردبیل افزود: اینترنت داخلی شاید برای شبکه الکترونیکی دولت کارساز باشد اما برای کسب و کارهای بین المللی کارایی ندارد؛ جهت انجام بسیاری از کسب و کارها باید به شبکه جهانی متصل شد.

خانزاده با اشاره به شرایط اقتصادی کنونی که کشور با پدیده بیکاری مواجه است گفت: محدودسازی اینترنت محدودیت کسب و کار و در نهایت محدودیت اشتغال را به همراه دارد.

وی با بیان اینکه دولت نمی تواند برای همه افراد شغل ایجاد کند، گفت: انتظار می رود متولیان امر با کار کارشناسی، در راستای توسعه کسب و کار از محدودسازی اینترنت دست بردارند.

یک فناور معتقد است که محدودیت سرعت اینترنت، عملکرد برخی طرح‌های صنعتی را با مشکل و محدودیت مواجه می‌کنند. کنترل پهباد نیازمند پهنای باند مناسب و سرعت اینترنت بالا است.

علیرضا مینو در گفت‌وگو با ایسکانیوز، با بیان این که مشکلات علمی و دسترسی به دانش یکی از اصلی‌ترین مشکلات در مسیر طراحی و ساخت پهبادها است، اظهار کرد: منظور از محدودیت در دسترسی به اطلاعات این است که چون این نوع پهباد تاکنون وجود نداشته است، به همین دلیل، برای رسیدن به نتیجه در این زمینه چالش‌های زیادی وجود دارد.

وی ادامه داد: انجام یک کار همزمان از لحاظ سخت افزاری و نرم افزاری بسیار سخت است. در بخش نرم افزاری برنامه‌نویسی و کدنویسی لازم است. در بخش سخت افزاری هم یکپارچه شدن پروتکل‌های ارتباطی بین دستگاه‌ها ضروری است.

این فناور در ادامه خاطرنشان کرد: شرکت ما به کمک پهبادهای هوشمند به دنبال یافتن راه‌حل‌های هوشمند برای صنایع استراتژیک مانند صنایع حوزه نفت و گاز است. این پهبادها می‌توانند خطوط انتقال فراورده را از فاصله بالا پایش کنند. نشتی‌ها یا خوردگی‌های داخل خطوط می‌تواند منجر به اتفاقات خطرناکی برای مردم و کشور شود.

مینو با تصریح بر این که این پهبادها همچنین قابلیت پشتیبانی از سامانه‌های GPS ،SMS، اینترنت اشیا و تماس صوتی و تصویری را دارد، گفت: یکی دیگر از مشکلات ما، سرعت اینترنت بود. اگر بخواهیم پهباد را کنترل کنیم لازم است ارتباطی مستقیم با وسیله پرنده داشته باشیم که پهنای باند و سرعت اینترنت بسیار تاثیرگذار است. نبود اینترنت یا پایین بودن سرعت آن، این طرح را با محدودیت روبرو می‌کند.

 

تحریم‌ها برای فناوران محدودیت ایجاد می‌کنند
این فناور با تاکید بر این که تامین تجهیزات یکی دیگر از مشکلات ما بود، یادآور شد: به تجهیزات مخابراتی نیاز داشتیم تا بتوانیم تحقیق و توسعه‌مان را کامل کنیم. به دلیل تحریم‌هایی که وجود دارد، این تجهیزات در اختیار ما قرار نمی‌گیرد. به همین دلیل، مجبور می‌شویم از روش‌های جایگزین استفاده کنیم. مثلا از نمونه معیوبی که در کشور وجود دارد، الگو گرفته و به کمک مهندسی معکوس دستگاه را دوباره بسازیم.

وی افزود: وقتی ‌دستگاهی از هزار قطعه تشکیل شده باشد، برای خلق یک محصول جدید، مجبوریم همه این قطعات را طراحی معکوس کرده و دوباره بسازیم.

 فعالان بخش خصوصی چندان با ادعای اخیر وزیر ارتباطات مبنی بر بازگشت شرایط کسب‌وکارهای اینترنتی به حالت عادی موافق نیستند. آنها با غیردقیق خواندن اظهارات سیاستگذار معتقدند آسیب‌های کسب‌وکارها از محدودیت‌های اینترنتی اخیر آن‌طور که تحلیل می‌شود، ساده نیستند. پیش‌بینی می‌شود که مشکلات ایجادشده، به زودی اکوسیستم استارت‌آپی را با بحران‌های تازه مواجه کند.

ماه‌‌‌هاست که کاربران نسبت به رویکرد وزیر ارتباطات در برابر محدودیت‌های اینترنتی انتقاد دارند؛ حالا و در شرایطی که هیچ پیشرفتی در رفع انسداد برنامه‌‌‌های محبوبی مانند اینستاگرام، واتساپ و دیگر پلتفرم‌‌‌های پرکاربر خارجی حاصل نشده، عیسی زارع‌‌‌پور در اظهارنظری جدید مدعی شده است که کسب و کارهای اینترنتی به شرایط عادی بازگشته‌‌‌اند.

 وی در توجیه این ادعا به آمارهای اخیر شرکت ملی پست ایران و بانک مرکزی استناد و تشریح کرده است که چون بیشتر کسب و کارهای اینترنتی، کالا‌محورند و اکنون شاهد افزایش حجم مرسولات و درآمد شرکت پست هستیم، پس محدودیت‌های اینترنتی اختلالی در روند پیشرفت تجارت الکترونیک کشور ایجاد نکرده و شرایط به حالت عادی بازگشته است. این ادعا اما با انتقاد جدی از سوی کاربران و فعالان حوزه مواجه شده است و آنها معتقدند که چنین تحلیلی با واقعیت فرسنگ‌‌‌ها فاصله دارد و وزیر ارتباطات با این اظهارات صرفا نمک به زخم فعالان این حوزه می‌‌‌پاشد.

استدلال وزیر دقیق نیست

پس از اظهارات اخیر وزیر ارتباطات که در حاشیه جلسه هیات دولت در هفته گذشته مطرح شد، کارشناسان نقدهای متعددی مطرح کردند؛ عیسی زار‌‌‌ع‌‌‌پور در گفت‌وگوی اخیر با طرح این ادعا که کسب و کارهای اینترنتی مسیرشان را پیدا کرده‌‌‌اند، تلاش کرد تا از قبح طولانی شدن این محدودیت‌ها بکاهد و بر عادی شدن شرایط تاکید کند. حال آنکه این ادعا جای بحث فراوانی دارد؛ محور انتقاداتی که از سوی کارشناسان نسبت به اظهارات وزیر ارتباطات مطرح شده از این قرار است که اولا کسب و کارهای اینترنتی محدود به فروشگاه‌‌‌های اینترنتی فعال بر بستر شبکه‌‌‌های اجتماعی نیستند؛ ثانیا افزایش ترافیک پستی لزوما ثابت نمی‌‌‌کند که پلتفرم‌‌‌های بومی توانسته‌‌‌اند جای خالی پلتفرم محبوبی مانند اینستاگرام را پر کنند. از طرف دیگر نیز اثرات سوء سیاست فیلترینگ، صرفا کوتاه‌مدت و محدود به افت و خیز فروش نیست و از اثرات بلندمدتی که ناامیدی از بهبود شرایط در اکوسیستم استارت‌آپی کشور ایجاد می‌کند نباید غافل شد.

رضا الفت‌‌‌نسب، از اعضای هیات‌مدیره اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی با اشاره به صحبت‌های اخیر وزیر، به «دنیای‌اقتصاد» می‌‌‌گوید: اگرچه نمی‌توان اظهارات مطرح شده را کاملا رد کرد، اما باید توجه داشت که این ادعا تا حدی غیردقیق است. وی می‌‌‌افزاید: حتی اگر کسب و کارهای اینترنتی را به فروشگاه‌‌‌های اینترنتی تقلیل دهیم نیز باز نمی‌توان مدعی شد که شرایط عادی است. الفت‌‌‌نسب چنین تشریح می‌کند که اگرچه گفته می‌شود حجم مرسولات پستی شرکت ملی پست افزایش داشته و به سطح پیش از محدودیت‌های اینترنتی رسیده باشد، باز این اثباتی بر آن نیست که فروش انجام‌شده صرفا ناشی از فعالیت فروشگاه‌‌‌های اینترنتی بر بستر پلتفرم‌‌‌های جدید و بومی بوده و دولت در کوچ دادن کسب و کارها به این پلتفرم‌‌‌ها موفق بوده و نیاز به پلتفرمی مانند اینستاگرام که سال‌ها یکی از مهم‌ترین بسترها برای پیشبرد تجارت اجتماعی بود رفع شده است. وی با تاکید بر آنکه اکنون قریب‌‌‌به‌‌‌اتفاق مردم از ابزارهای مختلفی برای دور زدن محدودیت‌های اعمال‌شده و دسترسی به پلتفرم‌‌‌های فیلتر‌‌‌شده‌‌‌ای مانند اینستاگرام و واتس‌اپ استفاده می‌کنند می‌‌‌گوید: مشاهده می‌شود که حالا دیگر ‌درصد زیادی از فروشندگان اینستاگرامی به لطف استفاده از ابزارهایی مانند ‌VPN، کار خود را مجدد شروع کرده‌‌‌اند و مردم نیز به روال قبل به تعامل با این صفحات فروشگاهی و خرید مشغولند؛ در نتیجه اینکه تصور کنیم مردم از این پلتفرم خارجی قطع امید کرده و آن را با پلتفرم‌‌‌هایی مانند روبیکا و بله جایگزین کرده‌‌‌اند تا حدی غیرمنطقی است.

این عضو اتحادیه کسب و کارهای مجازی با بیان اینکه سیاست تداوم محدودیت‌های اینترنتی تاثیر چندانی بر تغییر ذائقه مردم و هدایت آنها به پلتفرم‌‌‌های داخلی نداشته می‌‌‌گوید: نتیجه پافشاری بر این رویکرد آن است که تنها بر دشواری دسترسی مردم به پلتفرم‌‌‌های موردنیازشان افزوده شده و اکنون هر فردی ناچار است به چند VPN و فیلترشکن مختلف متوسل شود که این امر بسته به نوع ابزار مورد استفاده، هزینه‌‌‌های مالی قابل‌‌‌توجهی به کاربران تحمیل می‌کند یا در موارد متعددی نیز امنیت اطلاعاتی آنها را به خطر می‌‌‌اندازد. بسیاری از کاربران با گلایه از هزینه‌‌‌هایی که این محدودیت‌ها برای آنها ایجاد کرده اظهار می‌کنند که گاهی در ماه حدود ۲۰۰‌هزار تومان باید برای خرید VPN هزینه کنند که این مورد، در کنار دیگر هزینه‌‌‌ها و بار روانی افت کیفیت ارتباطی، فشار مضاعفی به آنها وارد می‌کند.

معیار واقعی، نظر بخش خصوصی است

گذشته از نقدی که به انگاره وزیر از کسب و کارهای اینترنتی و تقلیل آنها به فروشگاه‌‌‌های فعال بر بستر شبکه‌‌‌های اجتماعی وارد است، برخی از کارشناسان معتقدند که اساسا وزیر ارتباطات که در بدنه حاکمیت فعال است در جایگاهی نیست که بتواند از عادی شدن شرایط سخن بگوید. آنها معتقدند که اساسا وقتی چنین محدودیتی از سوی خود نهادهای بالادستی اعمال شده، نمی‌توان انتظار داشت که یکی از ارکان همین سیستم، به سادگی زیر بار پذیرش آسیب‌‌‌های این تصمیم برود. حامد بیدی، مدیرعامل پلتفرم کارزار در گفت‌وگوی خود با «دنیای‌اقتصاد» تاکید می‌کند که اگر قرار است نمود شرایط واقعی کسب و کارهای اینترنتی پس از ماه‌‌‌ها محدودیت اینترنتی مشخص شود، باید فعالان صنفی این حوزه، اعضای اتحادیه‌‌‌ها، مدیران کسب و کارهای اینترنتی بزرگ و... مرجع باشند و نظر این افراد معیار بازگشت شرایط به حالت عادی یا غیر‌آن قرار گیرد. وی با اشاره به اظهارات زارع‌‌‌پور درباره عادی شدن شرایط کسب و کارهای اینترنتی می‌‌‌گوید: آنچه اکنون و در صحبت با مدیران استارت‌آپ‌های مختلف شنیده می‌شود آن است که بسیاری از این کسب و کارها هنوز حتی نتوانسته‌‌‌اند به نیمی از فروشی که پیش از محدودیت‌های اینترنتی داشتند بازگردند؛ چه رسد به آنکه به حالت عادی بازگشته باشند.

بیدی در ادامه صحبت‌های خود تاکید می‌کند که سیاست فیلترینگ و محدودسازی فضای مجازی، اثرات منفی بلندمدتی نیز دارد که کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد. وی با اشاره به موج ناامیدی ایجاد شده در اکوسیستم استارت‌آپی کشور می‌‌‌گوید: اکنون شاهد آن هستیم که بسیاری از نیروهای متخصص شرکت‌ها به حدی از وضعیت ناامیدند که عزم خود را برای مهاجرت جزم کرده‌‌‌اند و به زودی فضای کاری کشور از تخصص و مهارت چنین افرادی خالی می‌شود که این مشکل به سادگی قابل جبران و جایگزینی نیست. مدیرعامل پلتفرم کارزار ادامه می‌دهد: از سوی دیگر، همین ناامیدی به سرمایه‌گذاران نیز سرایت کرده و حالا دیگر کمتر کسی حاضر است ریسک کند و پول خود را در قالب سرمایه‌گذاری خطرپذیر در اختیار کسب و کارهای کوچک و نوآور و صاحب ایده قرار دهد. نتیجه چنین تصمیمی تضعیف صنعت VC و در نهایت سرکوب ایده‌‌‌های خلاقانه در نطفه است و بدون چنین کسب و کارهایی نمی‌توان به رشد اقتصاد دیجیتال کشور و ایجاد تحول امید داشت.

اظهارات نماینده کسب و کارهای اینترنتی در اتحادیه نیز به خوبی این نظر بیدی را تایید می‌کند. الفت‌‌‌نسب در گفت‌وگوی خود با «دنیای‌اقتصاد» تاکید می‌کند: «آنچه ما شاهد هستیم آن است که وضعیت کسب و کارهای اینترنتی نسبت به چند ماه پیش بهبودی نداشته و حتی با فرا رسیدن سال جدید و افزایش هزینه‌‌‌ها، بدون شک روزهای دشواری در انتظار فعالان این حوزه است.» وی تصریح می‌کند: حالا که در این مدت، وزیر ارتباطات که در سمت رئیس کمیسیون اقتصاد دیجیتال نیز فعالیت می‌کند قدم چندانی برای رفع محدودیت‌های موجود برنداشته، ‌ای‌کاش دست کم دقیق‌‌‌تر و موشکافانه‌‌‌تر دست به اظهارنظر بزند و با طرح چنین ادعاهایی، بخش خصوصی را بیش از این رنجیده‌‌‌خاطر نکند. این عضو اتحادیه کسب و کارهای مجازی با اشاره به صحبت‌های اخیر زارع‌‌‌پور که تاکید کرده بود وزارت ارتباطات نقشی در اعمال فیلترینگ ندارد و محدودیت‌های ایجاد شده حسب نظر نهادهای امنیتی بوده‌‌‌اند می‌‌‌گوید: از ایشان به عنوان رئیس کمیسیون اقتصاد دیجیتال دولت انتظار می‌رود دست کم با حضور فعالانه‌‌‌تر در کنار کسب و کارها، بستری فراهم کنند تا فعالان این حوزه بتوانند نظرات خود را به گوش نهادهای امنیتی برسانند، راه‌‌‌حل ارائه دهند و هرچه سریع‌‌‌تر جلوی آسیب‌‌‌هایی که در انتظار اقتصاد دیجیتال کشور است گرفته شود.

آخرین اخبار از بازنگری سیاست و مصادیق فیلترینگ کشور، چرایی عدم تحقق وعده ارایه بسته‌های ۶۰ گیگابایتی اینترنت به مردم و جدیدترین تصمیم‌گیری‌ها درباره نحوه فعالیت اینترنت ماهواره ای در کشور، برخی از سوالاتی است که وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در گفت‌وگوی اختصاصی با ایسنا به آنها پاسخ داد.

عیسی زارع پور درباره آخرین اطلاعات از نتیجه نامه دفتر رئیس جمهوری مبنی بر رفع فیلتر پلتفرم‌های خارجی، اظهار کرد: ایجاد محدودیت و رفع محدودیت نه از سوی وزارت ارتباطات و نه کارگروه ویژه اقتصاد دیجیتال بوده است. آقای توانگر، نماینده محترم تهران در مجلس شورای اسلامی نامه‌ای به دفتر رئیس جمهوری نوشته و درخواستی را مطرح کرده بودند، دفتر ریاست جمهوری هم نامه را از جنبه کسب و کارهای اقتصاد دیجیتال به ما ارجاع دادند که بررسی کنیم.

 وی افزود: کارگروه ویژه اقتصاد دیجیتال مرجع تصمیم گیری برای فیلتر و رفع فیلتر نیست، در این راستا ما جلسه این کارگروه را تشکیل داده و وضعیت کسب و کارها را در شش ماه گذشته و بعد از ایجاد محدودیت برای دو پلتفرم آمریکایی، ارزیابی کردیم؛ آمارهای بانک مرکزی و شرکت ملی پست هم بررسی و جمع بندی دوستان این شد که با وجود آسیب و بروز مشکل برای کسب و کارها در ماه‌های اول، اکنون روند طبیعی کسب و کارهای اینترنتی در جریان است؛ به طوریکه آمار ترافیک شرکت ملی پست از نظر جابجایی تعداد مرسوله‌ها، نسبت به شهریورماه افزایش پیدا کرده است. این آمار در ماه‌های مهر و آبان کمی افت داشت اما اکنون هم درآمد شرکت ملی پست و هم تعداد مرسوله ای که جابه جا می کند، افزایش پیدا کرده است.

 

کسب و کارهای اینترنتی مسیرشان را پیدا کردند

زارع پور با بیان اینکه چرا آمار شرکت ملی پست در این باره مهم است، تصریح کرد: بیشتر کسب و کارهای اینترنتی، کالا محوراند و بخش قابل توجهی از محصولات آنها توسط پست جابه جا می‌شود. بعضی از پلتفرم‌های بزرگ در تهران و کلان‌شهرها خودشان شبکه توزیع دارند اما عموما و مخصوصا کسب و کارهایی که در پلتفرم‌های خارجی بودند و اکنون در پلتفرم‌های داخلی فعالیت می‌کنند، بسته های خود را به شرکت ملی پست می‌دهند، بنابراین اینکه حجم تجارت الکترونیکی، درآمد و تعداد مرسوله‌های پست افزایش پیدا کرده، نشان می‌دهد که کسب و کارهای اینترنتی مسیر خود را پیدا کرده‌اند. جدا از اینکه ممکن است به اشکال مختلف در پلتفرم‌های خارجی هم فعال باشند.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات تاکید کرد: نکته مهم دیگری که در کارگروه مذکور بررسی شد، بررسی اجرای آیین نامه سکوها و کسب و کارهای اینترنتی مصوب آبان ماه توسط دولت برای کمک به آنها، بود. در این آیین نامه به دستگاه های مختلف مأموریت داده شده و در جلسه اخیر میزان پیشرفت این آیین نامه بررسی و مشخص شد متأسفانه با وجود اینکه بعضی از دستگاه ها کارشان را به خوبی انجام دادند مانند بحث معافیت‌های مالیاتی اما بخش هایی از آیین نامه هنوز اجرا نشده است.

وی ادامه داد: در این راستا، کارگروهی تشکیل دادیم که هر هفته این موضوع را رصد می کند و قرار شد دستگاه‌هایی که کم کاری کرده‌اند، به ریاست محترم جمهوری اعلام شود تا تذکرات لازم را دریافت کنند و درنتیجه با اجرای کامل آیین نامه حمایت از کسب و کارهای اینترنتی بتوانیم مسیر رشد و توسعه را فراهم و اگر آسیبی دیده‌اند، جبران کنیم. بر این اساس، حتی اگر برای یک کسب و کار هم مسئله‌ای به وجود آمده باشد، برای دولت مهم است؛ هرچند وزارت ارتباطات متولی کسب و کارها نیست اما به دلیل اینکه این موضوع برای من مهم بود، شخصا این آیین نامه را پیگیری کردم.

طبق گفته وی، در اجرای آیین نامه مذکور خدماتی باید توسط بانک مرکزی و برای کسب و کارها فراهم می شد، بخش هایی مانند ایجاد حساب امانی، خرید اعتباری و کیف پول اما اینها هنوز اجرایی نشده است. بانک مرکزی پنج کار برعهده داشته اما حدود سه مورد آن در حال اجرا و بقیه اجرا نشده است و در حال فراهم کردن مقدمات آن هستند. همچنین سازمان صدا و سیما قرار بود اقداماتی انجام دهد که بخش هایی از آن انجام شده و اقدامات لازم در زمینه برنامه سازی برای معرفی در دست اقدام قرار دارد. مثال دیگر بحث وام است که متأسفانه هنوز تخصیص لازم داده نشده و امیدواریم از محل بودجه سال ۱۴۰۱ بتوانیم بخشی را دریافت کنیم تا بتوانیم به کسب و کارها ارائه دهیم.

 

بازنگری در محدودیت‌های ایجاد شده برای پلتفرم‌ها

زارع پور در ادامه درباره رفع فیلتر برخی پلتفرم‌ها مانند گوگل پلی و پلتفرم‌های مشابه آن اظهار کرد: مرجع تصمیم گیری درباره فیلتر و رفع فیلتر در شرایط عادی کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه است که دبیرخانه آن در دادستانی کل کشور واقع شده و ۱۳ عضو دارد که در این ترکیب وزارت ارتباطات یک رای دارد و دولت هم شش عضو دارد؛ ما اعتقاد داریم که باید در برخی از محدودیت هایی که در سال های گذشته ایجاد شد، بازنگری هایی انجام شود و آقای رئیس جمهور هم در یکی از بندهای حکمی که برای دبیر جدید شورای عالی فضای مجازی صادر کردند، به بازنگری در سیاست و مصادیق فیلترینگ اشاره داشتند که طبیعتا باید با تعامل در این کارگروه انجام شود.

وی با بیان اینکه پیشنهاداتی را به کارگروه مذکور اعلام کردیم که در حال بررسی است، ادامه داد: بخش‌هایی اعمال شده و بخش هایی مانند گوگل پلی و کلاب هاوس در حال بررسی و نیازمند اجماع و موافقت تمام اعضاست و تلاش می کنیم تا سکوها، سایت ها و پلتفرم‌های مورد نیاز که نمونه مشابه ندارند و می‌شود با ملاحظاتی با آنها کنار آمد، برای مردم باز و بدون محدودیت شوند اما مرجع تصمیم گیری وزارت ارتباطات نبوده و در شرایط فوق العاده امنیتی هم مراجع امنیتی تصمیم گیرند. محدودیت‌های اخیر هم با تصمیمات آنها اعمال شد و شروطی برای ادامه فعالیت دو پلتفرم خارجی داشتند که از طریق نامه مرکز ملی فضای مجازی به شرکت متا اعلام شد تا چنانچه قواعد کشور را بپذیرند اجازه فعالیت قانونی در کشور داشته باشند؛ این موضوع مختص به دو پلتفرم خارجی نبوده و حتی درباره استارلینک هم اعلام شد که اگر قواعد لندینگ رایت ما را بپذیرند، اجازه خواهند داشت.

طبق گفته وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در هر صورت در تلاشند تا محدودیت برخی از پلتفرم‌های مشابه گفته شده برداشته شود زیرا فلسفه و شرایط آنها در طول سال‌ها تغییر کرده است و دولت از هر پلتفرمی که قواعد جمهوری اسلامی را بپذیرد استقبال می کند.

زارع پور همچنین درباره توافقات انجام شده در سفر اخیر رئیس جمهوری به چین، در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات، گفت: تفاهم نامه ای با وزیر همتای خود در چین توسط وزیر محترم امور خارجه به نمایندگی از بنده امضا شد. ما در حوزه‌های گوناگون مانند فضایی و ساخت ماهواره های مشترک و بحث ساخت گوشی، توسعه شبکه، به دنبال توسعه همکاری هستیم. همچنین در حوزه توسعه ارتباطات نسل پنجم تنها سه کشور سازنده تجهیزات باکیفیت وجود دارد که یکی از آنها چین است. علاوه بر موارد ذکر شده در حوزه تعاملات ارتباطات و انجام کارهای تحقیق و توسعه مشترک در موضوعات گوناگون هم تفاهم نامه امضا شده است اما نیازمند پیگیری است.

وی تاکید کرد: ما به دنبال توسعه همکاری با همه کشورهایی هستیم که ظرفیت‌هایی داشته باشد و یا ما ظرفیت خود را در اختیارشان قرار می دهیم؛ در این راستا یکی از برنامه هایی که دنبال می کنیم، توسعه روابط بین المللی است. همچنین در رابطه با پیام رسان ها هم صحبت های کلی انجام شده است اما تصمیم خاصی گرفته نشده است.

 

تحقق وعده بسته‌های ۶۰ گیگابایتی اینترنت در سال جدید

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در بخش دیگری از صحبت هایش درباره حذف بسته‌های اینترنتی بلندمدت اپراتورها در ابتدای سال و ارائه بسته‌های ۶۰ گیگابایتی که شهریورماه وعده داده اما ارائه نشد، تصریح کرد: این وعده باید جدی‌تر پیگیری می‌شد اما بعد از مدت زمان گفته شده، برای ارائه بسته‌های ۶۰ گیگابایتی با محدودیت‌های رخ داده رو به رو شدیم و درآمدهای اپراتورها در ابتدا بین ۱۰ تا ۱۵ درصد کاهش پیدا کرد. هرچند در حال حاضر این کاهش جبران شده و برخی اپراتورها درآمد ۱۰ ماهه اولشان به درآمد سال ۱۴۰۰ رسید اما به دلیل مواجهه با محدودیت‌های مذکور درخواست داشتند که این موضوع عقب بیافتد اما پیگیری می کنیم که حتما این مسئله در سال ۱۴۰۲ رخ دهد.

وی افزود: ما در وزارت ارتباطات وظیفه داریم در عین حال که مراقب حقوق مردم باشیم، مطمئن شویم که اپراتورها هم سرویس خوب ارائه می‌دهند و لازمه ارائه سرویس خوب هم فراهم شدن منابع لازم است. به طور مثال در حوزه فیبر نوری خود دولت بخش قابل توجهی از منابع را فراهم کرده و باری بر دوش مردم نینداخته است. هرجا امکانش برای ما فراهم باشد که از محل منابع دولتی کمک کنیم، مخصوصا در جایی که انگیزه کمتری وجود داشته باشند، انجام می دهیم.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات همچنین درباره میزان تحقق پروژه فیبر نوری اظهار کرد: این پروژه درحال حاضر در ۱۱ مرکز استان و ۴۶ شهر شروع شده است و الان دو و نیم میلیون پورت فیبر نوری محقق شده است. اما ما اعدادی مانند چهار و پنج میلیون را درنظر داشتیم که بنا به دلایل گوناگون این اتفاق رخ نداد. پیش از این شرکت مخابرات به صورت انحصاری ارتباطات ثابت را ارائه می کرد اما برای اینکه هم رقابت ایجاد شود و هم این انحصار شکسته شود، در تمام استان ها غیر از مخابرات یک اپراتور دوم هم معرفی کردیم و در این ۱۱ استان اپراتور دوم ارتباطات ثابت هم راه افتاده و دیگر به شرکت مخابرات وابسته نیستند و زیرساخت‌های خود را از شرکت ارتباطات زیرساخت دریافت می‌کند. همچنین اپراتور دوم تلفن همراه (ایرانسل) به جرگه ارائه دهندگان ارتباطات ثابت اضافه شده تا بتوانیم با سرعت به قولی که به مردم داده‌ایم که زیرساخت پرسرعت ظرف سه سال آینده برای ۸۰ درصد مردم فراهم کنیم، عمل کنیم.

طبق گفته زارع پور برخی از استان‌ها در زمینه فیبر نوری پوشش ۱۰۰ درصدی دارند و کاملا همه استان تحت پوشش قرار گرفتند. تعریفی که از پوشش کرده‌ایم این است که باید تا فاصله ۳۰۰ کیلومتری خانه‌های مردم بروند و اگر کسی از آنها درخواست سرویس کرد، باید ظرف یک ماه براشان فراهم شود. بخشی از یارانه‌ای که دولت در نظر گرفته برای این پوشش است؛ ۵۰۰ هزار تومان در مراکز استان غیر از هشت کلان شهر و در شهرستان ها یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان است و اگر مردم درخواست کردند و وصل شد، دو میلیون تومان هم هزینه کانکشن ارائه می‌شود؛ با این کار عملا هزینه فیبرکشی و مودم توسط دولت ارائه می‌شود.

به گفته او کار در استان‌های مختلف درحال شروع شدن است و امیدواریم در سال ۱۴۰۲ در همه شهرها این طرح آغاز شود. کار بسیار سختی بوده و نیازمند هماهنگی بسیاری میان سازمان‌های گوناگون است که اگر اتفاق بیافتد، حداقل تا سه الی چهار دهه آینده زیرساخت ارتباطی کشور را تضمین می‌کند.

وی درباره نحوه پیشرفت این طرح در استان تهران گفت: در کلان شهرها هر اپراتوری می تواند در این زمینه فعالیت کند، به گونه ای که قرار است در بخش هایی از تهران، مخابرات، ایرانسل و دیگر اپراتورها کار کنند و سال آینده هم ان شاءالله در تهران این طرح به صورت جدی دنبال خواهد شد.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات همچنین درباره اختلال‌هایی که در چند ماه اخیر در اینترنت کشور رخ داد تشریح کرد: در وزارت ارتباطات در تلاشیم بهترین سرویس را برای مردم عزیز فراهم کنیم البته همانگونه که می‌دانید بخشی از شبکه در اختیار ماست. بخشی که در اختیار ما قرار دارد شرکت ارتباطات زیرساخت است و بخش قابل توجهی از شبکه در اختیار مخابرات، اپراتورهای همراه و ثابت هستند که ما وظیفه نظارت و تنظیم گری آنها را داریم. هدف ما این است که بهترین ها را فراهم کنیم، در لایه زیرساخت در سال گذشته ۷۰ درصد به ظرفیت شبکه در مخابرات کشور و بین استانی اضافه کردیم، در تأمین پهنای باند اینترنت مورد نیاز کشور هم تقریبا بیش از سه برابر پهنای باند داریم و در یک سال اخیر از منابع مختلف اینترنت را تأمین کردیم. همچنین تنوع بخشی به منابع تأمین اینترنت کشور یکی از هدف گذاری‌هایی بوده که به شرکت ارتباطات زیرساخت ابلاغ و اقدامات خوبی در این زمینه انجام شده است.

 

اینترنت از مسیر آذربایجان، ترکیه و ارمنستان به یک باره قطع شد

زارع پور ادامه داد: درباره اختلالی که روز چهارشنبه ۲۴ اسفند رخ داد، می توان گفت تمام اینترنت ما از مسیر آذربایجان، ترکیه و ارمنستان به یک باره قطع شد چون از منابع دیگری هم از سوی غرب و هم از سوی جنوب تامین کرده بودیم، اختلال در کمتر از ۱۰ دقیقه برطرف شد. نکته مهم این است که به هیچ وجه کل ترافیک قطع نشد و ۱۰ دقیقه ذکر شده به دلیل حادثه ای که در گرجستان اتفاق بود، برای سه کشور و از جمله ما پیش آمد اما با توجه به تمهیداتی که از قبل ما درنظر گرفته بودیم اولا هیچ ترافیکی قطع نشد و دوما کمتر از ۱۰ الی ۱۲ دقیقه مشکل برطرف شد.

وی تأکید کرد: گاهی اوقات اتفاقاتی خارج از اراده ما می افتد اما مهم این است که بتوان به سرعت آن را برطرف کنیم و تدبیری شود که دیگر این حوادث اتفاق رخ ندهد. یا ممکن است اختلالاتی پیش آید که بخشی از آن طبیعت کار فنی و قابل پیش بینی هم نیست اما وظیفه وزارت ارتباطات این است که حوادث را به حداقل ممکن برساند و اگر اتفاقی افتاد به سرعت بتوانیم آن را به حالت اول بازگردانیم.

 

نظر وزیر ارتباطات درباره کندی سرعت اینترنت

 وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات همچنین درباره سرعت اینترنت توضیحاتی ارائه کرد و گفت: بارها اعلام کردم که تند و کند بودن اینترنت باید معیار داشته باشد، سایت اسپیدست یکی از معیارهاست که هر ماه سرعت اینترنت کشورها را مقایسه می‌کند؛ سال گذشته رتبه ایران ۸۰ بوده و درحال حاضر رتبه ما ۶۱ است که حدود ۲۰ پله ارتقاء پیدا کرده است. سرعت اینترنت حدود ۶۰ درصد نسبت به اسفند سال ۱۳۹۹ گذشته افزایش پیدا کرده است. در ابتدای دولت سیزدهم هم این سرعت ۲۱ بود اما الان در مقایسه با ماه های گذشته روند افزایشی بوده است. البته در حوزه ارتباطات ثابت وضعمان خوب نیست اما در این یک سال وضع بهتر شده اگرچه این سرعت شایسته مردم ما نیست و در حوزه اینترنت ثابت خیلی فاصله داریم.

 

هیچ کس دنبال اختلال در اینترنت نیست

اوتصریح کرد: وظیفه مان این است که بهترین ها را فراهم کنیم و به دنبال سرعت های دیگر هستیم چون زندگی مردم به این ابزار وابسته شده است. اما هیچ کس در وزارت ارتباطات به دنبال ایجاد اختلال در اینترنت نیست و هرگونه اختلالی باید به سرعت برطرف، ریشه‌های آن مشخص و از تکرار آن جلوگیری شود و این کاری است که ما در وزارت ارتباطات درحال پیگیری آن هستیم.

وی درباره آخرین وضعیت فعالیت اینترنت ماهواره‌ای در کشور اظهار کرد: ما قواعد سرزمینمان لندیگ رایت را سال گذشته تصویب و به اپراتورها ابلاغ کردیم و چند ماه اخیر هم نامه ای به استارلینک و همه اپراتورهای ارائه دهنده اینترنت ماهواره‌ای ارسال کردیم و از طریق اتحادیه بین المللی ارتباطات ITU هم پیگیری می‌کنیم که مذاکراتی شکل بگیرد و آنها بتوانند به صورت قانونی فعالیت کنند.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ادامه داد: علی رغم اینکه در یک سال اخیر بیش از ۳۲۰۰ روستای جدید به اینترنت متصل شدند و درصد روستاهای متصل از ۸۰ به ۹۰ رسیده است. اما هنوز ۳۰۰۰ هزار روستا داریم که ارتباطشان برقرار نیست و جزو روستاهای صعب العبور، کوهستانی و دورافتاده هستند. البته ما قول دادیم که باوجود همه این سختی‌ها در نیمه اول سال ۱۴۰۲ یا حداکثر نیمه دوم سال تمام روستاهای بالای ۲۰ خانوار را به اینترنت متصل کنیم. اما از امکان اینترنت ماهواره ای می توانیم برای روستاها استفاده کنیم البته مشروط بر اینکه مانند همه جای دنیا قواعد سرزمینی ما را بپذیرند.

نسخه نویسی الکترونیکی، یکی از مهم ترین چالش های بین جامعه پزشکی و بیمه ها در سال گذشته بود که در سال جدید نیز خودنمایی خواهد کرد.

به گزارش خبرنگار مهر، قصه نسخه نویسی الکترونیکی در کشور، اولین بار باز می‌گردد به سال ۱۳۹۴ که سازمان تأمین اجتماعی این طرح را به صورت پایلوت در استان یزد، کلید زد. اما، وزارت بهداشت و سازمان بیمه سلامت ایران، این طرح را از سال ۱۳۹۹ در دستور کار قرار دادند.

طبق بند الف ماده ۷۴ قانون برنامه ششم توسعه، وزارت بهداشت مکلف به عرضه خدمات الکترونیک سلامت شد. همچنین تمامی مراکز درمانی و سازمان‌های مرتبط در این حوزه را مکلف کرد تا از نسخ الکترونیکی استفاده کند. همچنین بر اساس تبصره ۱۷ قانون بودجه سال ۹۹، سازمان‌های بیمه‌گر پایه درمان را مجبور کرده‌اند تا نسخ الکترونیک را بر اساس کد ملی، مشخصات فردی و شماره نظام پزشکی پزشک و دیگر اطلاعات مورد نیاز صادر کنند.

الزامات قانونی اجرای طرح نسخه‌نویسی الکترونیکی در برنامه‌های پنجم و ششم توسعه آمده است. در ماده ۷۴ برنامه ششم توسعه درباره نسخه‌نویسی الکترونیک تاکید شده که وزارت بهداشت با هدف ارائه خدمات الکترونیکی سلامت مکلف است در مدت دو سال اول اجرای قانون برنامه نسبت به استقرار سامانه پرونده الکترونیکی سلامت ایرانیان و سامانه‌های اطلاعاتی مراکز سلامت با هماهنگی پایگاه ملی آمار ایران و سازمان ثبت احوال کشور با حفظ حریم خصوصی، منوط به اذن آنها، محرمانه بودن داده‌ها و با اولویت شروع برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع، اقدام کند. از این رو طی ضرب‌الاجل دولت از اول دی ماه ۱۴۰۰، موضوع حذف دفترچه‌های کاغذی و جایگزینی نسخه‌نویسی و نسخه‌پیچی الکترونیک جدی شد.

اما با گذشت بیش از یک سال از ضرب العجل وزارت بهداشت برای نسخه نویسی الکترونیک، مشکلات و چالش‌های های این طرح پابرجاست.

شاید مهم‌ترین مشکل پزشکان و البته داروخانه‌ها برای اجرای کامل نسخه نویسی الکترونیکی، مشکل قطعی اینترنت و عدم ورود به سامانه باشد. موضوعی که جامعه پزشکی را به شدت گلایه مند ساخته و لاجرم برخی از پزشکان در مطب‌ها، مجبورند نسخه کاغذی بنویسند.

می‌گوید حداقل ۸ دقیقه است که تلاش می‌کند وارد سامانه شود تا بتواند مشخصات بیمار را ثبت کند و برای او نسخه تجویز کند. اما اینترنت بازی در می‌آورد و او را کلافه کرده است.

این گلایه را اغلب پزشکان داشته اند و دارند. در واقع، مهم‌ترین چالش پزشکان با نسخه نویسی الکترونیکی، بر سر اینترنت است.

البته ناگفته مشکل اینترنت در کلانشهرها به مراتب حادتر از شهرهای کوچک است. زیرا، بیشترین بار مراجعات به کلینیک‌ها، مطب‌ها و…، مربوط به کلانشهرها است.

محمد اسماعیل کاملی مدیرکل دفتر خدمات تخصصی سازمان بیمه سلامت ایران، با اشاره به پوشش ۹۸ درصدی نسخه نویسی الکترونیکی در سال گذشته، گفت: در سال ۱۴۰۱ تقریباً نزدیک به ۱۰۱ میلیون نسخه الکترونیکی تجویزی در سامانه‌های بیمه سلامت ثبت شده است.

وی افزود: مشارکت پزشکان در اجرای این طرح در مقایسه با سال ۱۴۰۰ افزایش پیدا کرده و به بیش از ۹۸ درصد و حتی در برخی استان‌ها به بیش از ۹۹ درصد رسیده است.

کاملی با بیان اینکه مشارکت پزشکان در سال ۱۴۰۰ در نسخه نویسی الکترونیک به میزان ۹۵ درصد بود، تصریح کرد: میزان مشارکت پزشکان در نسخه نویسی الکترونیکی در ماه‌های مختلف سال نسبت تقریباً ثابتی داشته و تا حدودی بهبود پیدا کرده است.

به نظر می‌رسد مهم‌ترین چالش در مثلث نسخه نویسی الکترونیک، پزشکان و بیمه‌ها؛ موضوع اینترنت باشد که سد راه توسعه و گسترش این طرح شده است.

بسیاری از شرکت های فناوری حاضر در بورس به بهانه محدودیت های اینترنت مانع از رشد ارزش سهامشان شده اند و وزیر ارتباطات با انتقاد به این مسأله تاکید کرد که اپراتورها در سال ۱۴۰۱ سود بیشتری کسب کرده اند.

در حال حاضر شاخص کل بورس روی ۲ میلیون واحد در حال نوسان است که نسبت به کف پاییز تاکنون حدود ۵۰ درصد بازدهی داشته، اما برخی گروه ها همانند شرکت های حوزه آی تی رشد چندانی نداشته اند و این عقب ماندگی باعث شده تقاضا برای نمادهای اصلی این گروه هم اکنون افزایش شدیدی داشته باشد، هرچند پیش این این حقوقی نمادهایی مانند همراه، اخابر و... اجازه رشد سهم را نمی دادند و همین موضوع این تصور را ایجاد کرده بود که سودسازی این شرکت ها افت شدیدی داشته و در گزارش سالانه آنها نمایان می شود اما بررسی وضعیت گزارش سالانه آنها حکایت از افزایش حاشیه سود دارد.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در گفتگو با خبرنگار بازار ضمن اشاره به اینکه محدودیت های اینترنت روی درآمد شرکت های مرتبط با فناوری تاثیر منفی نداشته است، گفت: در حال حاضر اگر درآمد اپراتورها در سال جاری را نسبت به سال گذشته مقایسه کنید نشان می دهد که محدودیت های اینترنت هیچ تاثیر منفی بر سود سازی آنها نداشته حتی گزارش های پاییز این شرکت حکایت از افزایش سودسازی بیشتر آنها دارد.
عیسی زارع پور با بیان اینکه سالانه یک تورم در اقتصاد کشور وجود دارد و احتمالا سال آینده متناسب با آن روی خدمات اپراتورها و شرکت روی قیمت ها تغییراتی ایجاد شود، تصریح کرد: البته در مقطع کنونی هیچ تصمیمی برای تغییر قیمت خدمات اپراتورها و شرکت های مرتبط با فناوری وجود ندارد و بعد ممکن است درباره آن تصمیم گیری هایی شود.

 

• دلایل درجا زدن شرکت های فناوری در بورس

در حال حاضر نمادهای حوزه آی تی و فناوری مدعی هستند خدمات آنها متاثر از تجهیزاتی هستند که به نرخ ارز وابسته هستند به همین دلیل با افزایش قیمت ارز حاشیه سود آنها کاهش یافته است، اما گزارش سالانه این شرکت ها چیز دیگری را می گوید و اکثر آنها با افزایش درآمد و سودسازی همراه بوده اند، اما به دلیل بی اطلاعی سهامداران خرد از وضعیت سوددهی این شرکت ها در چند وقت اخیر خروج سرمایه بالایی از شرکت های فناوری در بورس اتفاق افتاده است.

یک کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با خبرنگار بازار با اشاره به اینکه در حال حاضر بازار همچنان روند مثبت خود را حفظ کرده است و در این زمان سهامداران خرد نمادهای خود را جابه جا می کنند، اظهار کرد: به طور قطع نمادهایی که رشد چندانی نداشته اند جایگزین نمادهایی می شوند که در شش ماهه اخیر بازدهی خوبی داشته اند، به همین دلیل گروه های آتی و فناوری به تازگی مورد توجه سرمایه داران قرار گرفته است.
علیرضا سادات با بیان اینکه شرکت های ارائه دهنده خدمات فناوری در سال های اخیر سودسازی خوبی داشته اند، افزود: در چند وقت اخیر بسیاری از بانک ها، شرکت ها و... به دنبال ارائه خدمات آنلاین رفته اند، به همین دلیل شرکت های حوزه فناوری توانسته اند درآمد بالایی کسب کنند در حالی هزینه آنها رشد چندانی نداشته است.

او با تاکید بر اینکه توسعه فناوری نیاز به خدمات آنلاین را افزایش داده است، اظهار کرد: به همین دلیل پیش بینی می شود در سال های آتی سودسازی شرکت های فناورانه و ... افزایش یابد و همین موضوع رسیدن آنها به قله سال ۹۹ را در دسترس قرار می دهد.
به گزارش بازار، بسیاری از شرکت های فناوری حاضر در بورس به بهانه محدودیت های اینترنت مانع از رشد ارزش سهامشان شده اند و وزیر ارتباطات با انتقاد به این مسأله تاکید کرد که اپراتورها در سال ۱۴۰۱ سود بیشتری نسبت به سال قبل ساخته اند و نباید محدودیت اینترنت را بهانه قرار دهند و ادعا کنند که سود آنها کاهش یافته است.

با هر اعتراضاتی از سوی مردم، شبکه‌های مجازی تازه‌ای فیلتر می‌شوند و اینترنت دچار محدودیت و قطعی و اختلال می‌شود. اگر قرار باشد در پی هر اعتراضاتی فضای مجازی محدود شود، چرا رؤسای جمهور در شعار‌های انتخاباتی‌شان وعده اینترنت آزاد را می‌دهند؟
به گزارش اکوایران، فرقی نمی‌کند دولت تمام اصولگرای احمدی‌نژاد و ابراهیم رئیسی روی کار باشد یا دولت اعتدالی حسن روحانی که از سوی جریان اصلاح‌طلب حمایت شد؛ پای اعتراضات و ناآرامی که به میان بیاید، اولین تیر مسئولان به سمت اینترنت و شبکه‌های مجازی شلیک می‌شود تا بسامد صدای اعتراض از بین برود یا دست‌کم کاهش یابد که البته تجربه نشان داده که هیچوقت هم نتیجه مطلوب حکمرانان حاصل نمی‌شود و تنها عصبانیت و نارضایتی و گرفتاری مردم بیشتر می‌شود.
روزگاری خطر از دست رفتن کسب‌وکار‌ها و ارتباطات اجتماعی در تلگرام وجود داشت و حالا بیش از شش ماه است که با فیلتر شدن واتس‌اپ و اینستاگرام به طور کامل در کسب و کار‌های اینترنتی خلل ایجاد شده است. در این گزارش نگاهی اجمالی انداخته‌ایم به آنچه تحت عنوان فیلترینگ و ممنوعیت‌های فضای مجازی و محدودیت ارتباطات بین مردم در سه دولت اتفاق افتاده است.

 

محمود احمدی‌نژاد؛ از بسته شدن توئیتر تا محدود شدن پیامک‌ها
سابقه چند دهه اخیر نشان می‌دهد که تلاش مسئولان دولت‌های مختلف به بهانه‌های متفاوت در نهایت محدود کردن ارتباطات بین مردم و ارتباط آن‌ها با دنیای بیرون بوده و هرچند کمیت و کیفیت این ارتباط در گذر زمان به‌روزتر شده، اما از ممنوعیت دستگاه پخش ویدئو و ماهواره گرفته تا اعمال محدودیت در اعطای اینترنت پرسرعت خانگی و بعد هم چند موج فیلترینگ، اثبات می‌کند که حد مطلوب ارتباط مجازی و جهانی برای مسئولان کشور، چیزی تقلیل‌یافته‌تر از آن میزانی است که مردم مطالبه می‌کنند و به آن نیاز دارند.
اولین دوره مسدودسازی اینترنت - دست‌کم به طور جدی و سراسری - در زمان محمود احمدی‌نژاد شروع شد؛ همان زمانی که استفاده از اینترنت از طریق کامپیوتر‌های خانگی، کم‌کم فراگیر شده بود و دولت نهم را به تکاپوی محدود کردن آن واداشت. نشانه‌های این مساله از سال ۱۳۸۷ آغاز شد و فیلترینگ در حالی صورت گرفت که شرایط کشور آرام بود و بحرانی برای بهانه فیتلرشدن تا آن لحظه وجود نداشت.
کمی بعد همزمان با اعتراضات بعد از انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ فیلترینگ به اوج رسید و در حالی که دسترسی به فیلترشکن‌ها مانند امروز فراگیر نبود، پلتفرم‌هایی مانند فیسبوک، توئیتر و یوتیوب دیگر در دسترس بسیاری از مردم نبود. آن زمان حتی دسترسی خطوط ارتباطی تلفن همراه نیز در هنگام اعتراضات بار‌ها قطع شد و مسدودسازی شبکه‌های مجازی روند سریع‌تری به خود گرفت. یاهو مسنجر، جی‌تاک و وردپرس از جمله قربانیان بودند.
در حالی که دولت احمدی‌نژاد یکی از نخستین سردمداران فیلترینگ لقب دارد، او مدتی قبل یعنی همزمان با اعتراضات پاییز ۱۴۰۱، با انتشار ویدیویی به فیلترینگ اعتراض کرد و گفت: «طرحی درست کردند که فضای مجازی را محدود کنند. اجازه تجمع که نمی‌دهید، مردم رسانه‌ای هم ندارند، در انتخابات هم که می‌آیند و حرفشان را با رای ندادن یا رای باطله یا رای دادن می‌زنند، آن را هم گوش نمی‌کنید؛ حالا می‌خواهید فضای مجازی را هم ببندید؟»
نکته قابل توجه در سال ۸۸ این بود که نه‌تن‌ها اینترنت با اختلال و محدودیت شدید مواجه شد و موج فیلترینگ دسترسی به شبکه‌های مجازی را قطع کرد، و نه‌تن‌ها آنتن دهی موبایل‌ها با مشکلات جدی مواجه شد و در مواقع زیادی به طور کلی قطع می‌شد، بلکه سیاست فیلترینگ بر روی پیامک‌ها یا همان اس‌ام‌اس‌های تلفن همراه اعمال شد و پیام‌های حاوی برخی کلمه‌ها و عبارات ارسال نمی‌شدند یا در ظاهر ارسال می‌شدند، اما هرگز به مقصد نمی‌رسیدند.

 

حسن روحانی؛ دستی که روی دکمه فیلترینگ رفت
اگرچه دولت روحانی با شعار اینترنت باز و افزایش پهنای باند روی کار آمد و در زمان او اینترنت در ایران توسعه قابل توجهی یافت و همزمان با گسترده‌تر شدن استفاده از پلتفرم‌های به‌روز، در ایران نیز تحولی در استفاده از فضای مجازی برای مردم ایجاد شد، اما باز هم داستان فیلترینگ ادامه داشت. فیلتر کردن وی‌چت در سال ۹۲ یکی از نشانه‌های این مساله بود که باز هم مهر مسدودسازی را بر شبکه‌های اجتماعی زد.
پس از «وی‌چت»، شبکه ارتباطی «وایبر» در سال ۹۳ فیلتر شد و با فیلتر شدن این دو و همچنین پلتفرم «لاین»، مردم به سمت تلگرام کوچ کردند؛ تلگرامی که به خاطر سرعت بالا و گردش آزاد اطلاعات و سهولت استفاده از آن، مورد علاقه مردم بود و مورد غضب مخالفان. دولت روحانی در برابر فیلتر شدن این شبکه مجازی مقاومت کرد، اما همزمان با اعتراضات دی‌ماه ۹۶، بدون دخالت دولت دوازدهم، تلگرام به طور موقت برای چند هفته فیلتر شد و بالاخره در اردیبهشت ۹۷ مهر فیلترینگ برای همیشه بر آن زده شد.
سیگنال و کلاب‌هاوس نیز از جمله آخرین شبکه‌های فیلترشده در دولت روحانی هستند. این شبکه‌ها نیز در حالی در دولت روحانی فیلتر شدند که او خود را از مخالفان جدی فیلترینگ می‌دانست و حتی در سال ۹۲ نیز شعار می‌داد: «فضا باز شود، به ضرر کسی نخواهد بود؛ فضای دانشگاه، فضای شهر، فضای کشور، فضای رسانه مجازی و فضای اینترنت را آن‌قدر امنیتی نکنیم.»
حسن روحانی یک‌بار با لحنی محکم وعده داده بود که دست او و دولتمردانش بویژه وزیر جوان ارتباطات دولتش روی دکمه فیلترینگ نمی‌رود، اما در زمان اعمال محدودیت‌ها، «از دست ما خارج است»، «کار ما نبود»، «تصمیم شورای عالی امنیت ملی بود» و «خود ما هم مخالفیم» و عباراتی از این دست، به محکم‌ترین واکنش‌های او تبدیل شد.

 

ابراهیم رئیسی؛ یک بام و سه هوا!
هنوز حرف‌های ابراهیم رئیسی در مناظره‌های انتخاباتی ۱۴۰۰ که از فیلترینگ انتقاد می‌کرد و می‌گفت «خود من در فضای مجازی هستم و دو میلیون فالوور دارم و خیلی از مسائل از این طریق به من می‌رسد»، از یاد‌ها نرفته بود که در جریان اعتراضات سراسری ۱۴۰۱، واتس‌اپ و اینستاگرام چند پلتفرم و وبسایت دیگر از دسترس آزاد کاربران خارج شد. کار البته به گرفتن چند قربانی جدید محدود نشد و محدودیت‌های جدید به اختلال شدید اینترنت، قطعی‌های مکرر و تبدیل شدن اینترنت به یک بازیچه رسید؛ بازیچه‌ای که بالا و پایین کردن آن معیشت چند میلیون نفر را به مخاطره انداخته است. در ماه‌های اخیر وضعیت به‌گونه‌ای شد که می‌توان گفت در حال حاضر هیچ شبکه اجتماعی فعال و محبوبی وجود ندارد که از سوی دولت مسدود یا فیلتر نشده باشد.
همزمان، سه موضوع در دستور کار دولت و البته مجلس و دیگر نهاد‌های همسو با دولت قرار گرفت؛ تبلیغ برای پلتفرم‌های داخلی، جدی‌تر شدن اینترنت ملی و تبعیض‌های شدید در اعطای دسترسی به اینترنت که به اینترنت طبقاتی معروف شده است.
با وجود این وضعیت، بسیاری از مسئولان کشور در توئیتر و اینستاگرام حضور دارند و کانال‌های تلگرامی‌شان هر روز آپدیت می‌شود و خیلی‌هایشان از اینکه توانسته‌اند برای حساب کاربری‌شان تیک‌های رنگارنگ بگیرند، خرسندند؛ تبعیض و تفاوتی که عصبانیت، نارضایتی و گرفتاری مردم را بیشتر و بیشتر کرده و می‌کند.حالا این سوال مطرح می‌شود که اگر قرار است در پی هر اعتراضی و هر بار به هر بهانه‌ای، شبکه‌های مجازی فیلتر شوند و اینترنت بدتر و بدتر شود، اصلا چرا رؤسای جمهور در شعار‌های انتخاباتی‌شان وعده اینترنت آزاد و توسعه فضای مجازی را می‌دهند؟ البته شاید سول مهمتر این باشد که حالا آن‌ها وعده می‌دهند، چرا برخی هنوز هم این وعده‌ها را باور می‌کنند؟

شرکت آلمانی استاتیستا آماری منتشر کرد که براساس آن، به دلیل محدودیت اینترنت و فیلترینگ در ایران، ۷۷۳ میلیون دلار خسارت وارد شده و ۷۲ میلیون نفر تحت تأثیر این محدودیت ها آسیب دیده اند.

به گزارش شفقنا، از وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درخصوص این آمار پرسیدیم که آقای ‌عیسی زارع‌پور، پاسخ داد: درخصوص خسارت های ناشی از محدودیت های اینترنت یا فیلترینگ تاکنون دهها ارزیابی از سوی منابع خارجی صورت گرفته که قابل استناد نیستند.

وی بیان کرد: ممکن است که عده ای به دلیل این محدودیت ها، خسارت دیده باشند که دولت هم تدابیر لازم را دیده و آیین نامه حمایت از کسب و کارها و سکوهای اینترنتی را در آبان ماه تصویب کردیم تا بخشی از ضرر و زیانی که به کسب و کارها وارد شده، جبران شود.

آقای زارع‌پور درخصوص آمار دقیق خسارات حاصل از محدودیت های اینترنتی گفت: در این مورد ارزیابی صورت نگرفت تا بتوانیم آمار دقیقی در این خصوص اعلام کنیم.

اینترنت کشور صبح امروز با اختلال رو به رو شد به طوریکه طبق اعلام کاربران، در برخی شرکت‌های ارائه‌دهنده اینترنت فقط سایت‌های داخلی باز می‌شدند.

اینترنت از ساعت ۹.۵۶ امروز با اختلال مواجه شد؛ به گونه‌ای که در برخی شرکت‌های ارائه‌دهنده اینترنت فقط سایت‌های داخلی باز و در برخی موارد دسترسی به این سایت‌ها نیز با مشکل مواجه بود. طبق اعلام برخی کاربران، درگاه‌های پرداخت نیز با مشکل مواجه بودند.‌

البته این اختلال اکنون و از ساعت ۱۰.۲۰ برای بیشتر کاربران برطرف شده است. پیگیری‌های خبرنگار ایسنا برای اطلاع از علت این موضوع از وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و شرکت ارتباطات زیرساخت کشور ادامه دارد و پس از مشخص شدن اطلاع رسانی خواهد شد.

طی هفته‌های گذشته هم بعضا اختلالاتی در اینترنت کشور مشاهده شد، روز پنجم بهمن ماه جاری هم شرکت ارتباطات زیرساخت اعلام کرد که از ساعت ۱۱:۴۳ به مدت ۱۰ دقیقه شاهد افت ترافیک بین الملل بودیم که به سرعت برطرف شد.

شرکت ارتباطات زیرساخت به دلیل این اتفاق از مردم عذرخواهی و اعلام کرد که تیم های فنی در حال بررسی علت بروز این حادثه هستند.

نجمه بسنه - داده‌کاوی ایرنا از بررسی صفحه‌های پرفالوئر نشان داد نیمی از شاخ‌های طنز اینستاگرامی بعد از محدودیت‌های مربوط به فلیترینگ در اینستاگرام فعالیت طنز خود را تعطیل و افرادی که فعالیت خود را ادامه دادند محتوای انتقادی و اعتراضی کمی منتشر کردند.

یکی از پرکاربرترین شبکه اجتماعی در ایران اینستاگرام است که در همه سطوح علمی، فرهنگی، اجتماعی و سرگرمی محتوا دارد. بررسی روند محتوای متنی و ویدئویی در طیف‌های مختلف و تحلیل موضوع‌های صفحه‌های اینستاگرامی نشان می‌دهد اینستاگرام فارسی در سال‌های اخیر علاوه بر جنبه سرگرمی، محلی برای گفت‌وگوها، کنش‌های سیاسی و اجتماعی کاربران بدل شده است.

بنابراین واکاوی محتوای اینستاگرام به علت حضور جمعیت بالا در آن برای شناخت بیشتر ابعاد مختلف رویدادهای سیاسی و اجتماعی اهمیت دارد.

در پی اتفاق‌های فوت «مهسا امینی» و حوادث پیرامون آن، فعالیت کاربران اینستاگرام با تغییراتی همراه بود. فیلترشدن اینستاگرام و انتقاد کاربران از عادی‌سازی بلاگرها بعد از فوت مهسا امینی سبب شد در زمینه‌های مختلف کاربران محدودیت‌هایی اعمال کنند. اکانت‌های واینر (vyner) نیز به صورت ویژه تولید محتوا را تعطیل یا در قالب اکانت معترض، فعالیت می‌کردند.

واینر اینستاگرام در حقیقت به افرادی گفته می‌شود که بیشتر از طریق ویدئوی طنز، سعی در سرگرم‌کردن فالوئرهای (دنبال‌کنندگان) خود دارند. این افراد به دلیل خلاقیت و تولید محتوا دنبال‌کنندگان زیادی دارند.

گروه داده‌کاوی ایرنا با هدف تحلیل و بررسی صفحه‌های طنز اینستاگرام فارسی، ۱۰ صفحه پرمخاطب با سابقه فعالیت و نرخ تعامل بالای افرادی که محتوای ویدئویی طنز منتشر می‌کنند با حداقل ۲ میلیون و حداکثر ۱۹ میلیون فالوئر را در دو بازه‌ پیش از فیلتر اینستاگرام یعنی شهریورماه ۱۴۰۱ و بعد از فیلتر و فعالیت دوباره اکانت واینرها یعنی بهمن‌ماه ۱۴۰۱ را مورد تحلیل قرار داده است.

در این واکاوی شاخص مهمی همچون تعداد فالوئر، فعالیت یا عدم فعالیت واینرها بعد از فیلتر اینستاگرام، مقایسه تعداد بازدید و تعداد لایک پیش و بعد از فیلتر اینستاگرام بررسی شد. نکته مهم در این واکاوی این است که واینرهای پرفالوئر مورد بررسی تا بهمن‌ماه ۱۴۰۱ فعالیتی نداشته و یا در این مدت طولانی ۴ ماهه، ۲ یا ۳ پست انتقادی منتشر کرده‌ و فعالیت طنز یا سرگرمی نداشته‌اند.

بازه مورد بررسی ۲۵ مرداد تا ۲۵ شهریورماه ۱۴۰۱ (یک ماه پیش از فیلتر اینستاگرام) و بازه زمانی یکم تا ۳۰ بهمن‌ماه ۱۴۰۱ (در زمان فیلتر اینستاگرام) با شروع فعالیت دوباره واینرهای اینستاگرامی است. دلیل انتخاب بازه‌ بهمن‌ماه برای داده‌کاوی، آغاز فعالیت طنز واینرها بعد از توقف چهار ماهه است.

آمار کلی صفحه‌های پر فالوئر واینرهای اینستاگرام

تعداد دنبال‌کنندگان واینرهای اینستاگرامی

تعداد دنبال‌کننده(فالوئر)، شاخص مهمی برای تشخیص اکانت‌های تاثیرگذار محسوب می‌شود به طوری که صفحه‌های پر فالوئر به نوعی در جلب اعتماد مخاطبان توانایی بالایی دارند. در میان صفحه‌های واینرهای اینستاگرام «حسن ریوندی» با ۱۹ میلیون و ۴۰۰ هزار فالوئر بیشترین مخاطب را دارد. وی در صفحه‌اش علاوه بر ویدئوهای طنز برنامه‌های گذشته‌، تبلیغات تجاری نیز دارد. ریوندی تیک آبی دارد.
تیک آبی یا همان Verified نشان از رسمی بودن و هویت داشتن یک اکانت شبکه اجتماعی است، و با تیک آبی می‌توان اکانت رسمی را از اکانت فیک(جعلی) تشخیص داد.

«سرنا امینی» نیز اکانت دوم پر فالوئر است که ۹ میلیون و ۸۰۰ هزار فالوئر دارد. این اکانت نیز تیک آبی دارد. ویدئوهای کوتاه ضبط شده از او محتوای این صفحه را تشکیل می‌دهند.

اکانت «میلاد قاسمی‌خواه» با ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار فالوئر در رده سوم قرار دارد. کاراکتر محتوای طنز او همراه با روسری یا چادر است.

«عرفان علیرضایی» با ۶ میلیون و ۲۰۰ هزار فالوئر در جایگاه چهارم واینرهای پرمخاطب قرار دارد. علیرضایی ویدئوهای طنز تولید و دابسمش منتشر می‌کند. (اصطلاح دابسمش به معنی ضبط و تولید ویدئوی کوتاه بوده که مشخصه اصلی آن لب‌زنی یا انجام کاری است که هماهنگ با یک صدای سرشناسِ از پیش موجود دیگری باشد)

«کامیار» جایگاه پنجم است که ویدئوهای طنز و انتقادی درباره گرانی و مسائل اجتماعی نیز منتشر می‌کند. او ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار فالوئر و تیک آبی دارد.

«پریسا پورمشکی» اکانت دیگری از واینرهای تیک آبی‌دار اینستاگرام با ۴ میلیون و ۹۰۰ هزار فالوئر، محتوای کوتاه ویدئویی طنز از روزمرگی‌ها منتشر می‌کند.

«محسن ایزی» که با قالب صدایش مشهور است، ۳ میلیون و ۷۰۰ هزار فالوئر دارد؛ وینیز از صفحه‌های اینستاگرامی پرطرفدار طنز است. «مهدی داب» با ۳ میلیون فالوئر و «فاطمه تیموری» با ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار فالوئر، از دیگر طنزپردازان اینستاگرامی هستند. «هومن ایرامنش» نیز با ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار فالوئر از پر بازدیدترین واینرهای اینستاگرام است.

درجدول زیر تعداد فالوئر واینرهای مورد بررسی را می‌توان مشاهده کرد.

تعداد پست‌های واینرهای اینستاگرام بعد از فیلتراینستاگرام

میزان فعالیت یک کاربر در اینستاگرام در قالب پست و استوری سنجیده می‌شود که برای بررسی فعالیت واینرها، تعداد پست‌ها در واقع یک شاخص مهم در ارتباط با تحلیل فعالیت اکانت در پیش و بعد از فیلتر اینستاگرام به شمار می‌آید.
بررسی محتوای صفحات طنز اینستاگرامی فارسی نشان می‌دهد پریسا پورمشکی، عرفان علیرضایی، فاطمه تیموری، محسن ایزی و میلاد قاسم‌خواه بعد از فیلترینگ اینستاگرام تا تنظیم این گزارش (اوایل اسفند ۱۴۰۱) هیچ پستی منتشر نکرده‌اند. عدم انتشار پست نشان از دی اکتیو (deactivate_ غیرفعال) بودن صفحه نیست بلکه به جز قاسم‌خواه، بقیه واینرهای مورد بررسی، در استوری اینستاگرام خود، فعالیت‌شان را ادامه داده‌اند.

ریوندی، داب و کامیار از بهمن‌ماه فعالیت خود در قالب پست جدید آغاز کرده‌اند. همچنین سرنا امینی در مدت ۵ ماه بعد از فیلترینگ اینستاگرام، چهار پست‌ انتقادی داشته‌ و فعالیت طنز صفحه خود را از بهمن‌ماه شروع کرده است. هومن ایرانمنش نیز بعد از فیلتر اینستاگرام در بهمن‌ماه فعالیت خود را آغاز کرد.

در نتیجه با بررسی ۱۰ واینر پر فالوئر مورد نظر مشخص شد ۵۰ درصد از اکانت‌های طنز و سرگرمی بعد از فیلتر اینستاگرام یعنی ۳۰ شهریورماه تا کنون هیچ پستی منتشر نکرده‌اند.۵۰ درصد واینرها نیز در بهمن‌ماه فعالیت عادی طنز را آغاز کرده‌اند. همچنین تعدادی از واینرهای که بعد از فیلتر اینستاگرام پست گذاشته‌اند محتوای انتقادی به مسائل و مشکلات منتشر کرده‌اند که در نمودار زیر(شماره ۲) می‌توان مشاهده کرد.

میزان بازدید ویدئوهای واینرها پیش و بعد از فیلتر اینستاگرام

تعداد بازدید در اینستاگرام، شاخصی برای میزان نمایش موضوع‌های مورد علاقه مخاطبان به شمار می‌رود؛ به همین دلیل یک کاربر به تعداد دفعات بازدید، می‌تواند میزان بازدید (view) ویدئو را در اینستاگرام افزایش دهد و تعداد بازدید برخلاف لایک که منحصر به فرد محاسبه می‌شود، عدد یکسانی نیست.

به منظور بررسی ابعاد مختلف تاثیر فیلیترینگ بر صفحه‌های واینرها، به مقایسه‌ میزان بازدید دو بازه‌ پیش از فیلتر اینستاگرام (شهریورماه) و زمان پست گذاشتن واینرها در بهمن‌ماه یعنی بازه‌ بعد از اعمال فیلتراینستاگرام پرداخته‌ایم.

بررسی صفحه‌های واینرهای که بعد از فیلیتر اینستاگرام پست گذاشته‌اند، نشان می‌دهد در بازه‌ شهریورماه، پیش از فیلتر اینستاگرام، تعداد بازدید ماهانه‌ حسن ریوندی با ۱۹ میلیون فالوئر بیش از ۱۵ میلیون بوده که بعد از فیلترینگ، به ۳ میلیون و ۶۰۰ هزار بازدید رسید؛ یعنی ۷۶ درصد کاهش داشته است.

سرنا امینی با ۹ میلیون و ۸۰۰ هزار فالوئر در شهریورماه (پیش از فیلتر اینستاگرام) ۲ میلیون و ۹۰۰ هزار بازدید داشته و در بهمن‌ماه با وجود فیلتر اینستاگرام به ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار بازدید رسیده، یعنی ۲۷ درصد با کاهش بازدید مواجه شده است.
کامیار با تیک آبی و ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار فالوئر، پیش از فیلتر اینستاگرام ۶ میلیون و ۳۰۰ هزار بازدید داشته و در بهمن‌ماه به ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار بازدید رسیده است و این یعنی کاهش ۳۳ درصدی.

مهدی داب که فعالیت محتوای طنز او پیش از فیلتر اینستاگرام ۶ میلیون و ۲۰۰ هزار بازدید داشته، با شروع دوباره فعالیت (بعد از فیلتر اینستاگرام) با ۸ پست به ۲۳ میلیون بازدید رسیده است. از جمله دلیل افزایش بازدید اینستاگرام در شروع دوباره پس از یک وقفه طولانی چندماهه، می‌تواند غیبت دیگر اکانت‌های طنز، تبلیغات، خرید بات‌های بازدید و تولید محتوای مورد نیاز مخاطب باشد.

هومن ایرامنش از اکانت‌های طنز پر فالوئر نیز پس از وقفه چهار ماهه و شروع فعالیت دوباره در بهمن‌ماه بعد از فیلتر اینستاگرام از ۳ میلیون و ۹۰۰ بازدید به ۵۹۸ هزار بازدید رسیده؛ یعنی ۸۴ درصد کاهش بازدید داشته است.

در نتیجه بررسی‌ها نشان می‌دهد از بهمن‌ماه و با آغاز دوباره فعالیت واینرهای پر طرفدار اینستاگرامی بعد از وقفه‌ چهار ماهه (مهر، آبان، آذر و دی) به جز یک مورد، با کاهش بازدید محتوا مواجه شده‌اند.

میزان لایک پست واینرهای پیش و بعد از فیلتر اینستاگرام

تعداد لایک در کنار تعداد بازدید و میزان فالوئر، شاخص‌های تعیین‌کننده برای بررسی وضعیت فعالیت یک اکانت اینستاگرامی است، که از این نظر نیز به مقایسه تعداد لایک پست واینرها در دو بازه‌ شهریور (پیش از فیلتر اینستاگرام) و بهمن‌ماه (چهار ماه بعد از فیلتر اینستاگرام) پرداخته‌ایم.

حسن ریوندی که پیش از فیلتر اینستاگرام، پُست‌های شهریورماه او ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار لایک داشته، پست‌های بهمن‌ماه صفحه‌اش ۲۳۰ هزار لایک گرفته است؛ یعنی ۹۱ درصد کاهش.

سرنا امینی پیش از فیلتر اینستاگرام، پست‌های شهریور او ۲ میلیون لایک داشته اما بعد از فیلتر اینستاگرام، پست‌های بهمن‌ماه او ۴۸۰ هزار لایک گرفته‌اند. در نتیجه با کاهش ۷۶ درصد مواجه شده است.

پست‌های طنز کامیار، دیگر واینر پرفالوئر پیش از فیلتر اینستاگرام یک میلیون و ۶۰۰ هزار لایک گرفته‌اند و بعد از شروع دوباره در بهمن‌ماه به ۸۲۵ هزار لایک رسیده و این یعنی او نیز در این بخش با کاهش ۴۸ درصدی مواجه شده است.

پست‌های مهدی داب نیز پیش از فیلتر اینستاگرام، با لایک یک میلیون و ۹۰۰ هزار نفر همراه بوده که بعد از فیلتر، به ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار لایک رسیده است.

هومن ایرانمنش نیز دیگر واینر پر طرفدار با شروع دوباره، ۳۷۳ هزار لایک ویدئو از طرف کاربران گرفته است. پست‌های وی در شهریورماه یک میلیون و ۲۰۰ هزار لایک می‌گرفتند.

بنابراین، بررسی‌ها نشان می‌دهد فعالیت واینرهای پر طرفدار اینستاگرامی در بهمن‌ماه (بعد از گذشت چهار ماه از فیلتر اینستاگرام) به جز یک مورد، با کاهش لایک از طرف مخاطبان مواجه شده‌اند.

موضوع‌های پست‌های منتشر شده بعد از فیلتر اینستاگرام

موضوع‌های پست‌های واینرها با هدف بررسی استخراج مضامین پرتکرار آنها صورت گرفته؛ این بررسی در واقع خلاصه‌ای از مهم‌ترین محتوای ویدئوهای واینرهای پر فالوئر و تاثیرگذار اینستاگرام است:

واینرهایی که بعد از فوت مهسا امینی و فیلتر اینستاگرام، بیشتر فعالیت خود را با پست‌های در قالب انتقادی و تگ طنز تلخ منتشر کردند.
بررسی محتوای پست واینرها نشان می‌دهد ۴۱ درصد به مسائل اقتصادی کشور و افزایش قیمت دلار، ۱۷ درصد به حوادث اخیر با تصاویر مشکی یا پست مرتبط به موضوع‌های اخیر و ۲۵ درصد به محدودیت اینترنت اشاره کرده‌اند. ۱۷ درصد نیز محتوای مبتنی بر همراهی با مردم و عدم فعالیت منتشر کرده‌اند.

نکته مهم در این زمینه اینکه، صفحه‌های واینرهای که پست منتشر کرده بودند محتوای سرگرمی و طنز دارد اما بیشتر در محتوای متنی هر پست (کپشن) از نشانک (ایموجی) لبخند مشابه پست‌های پیش از فیلترینگ (فوت مهسا امینی) استفاده نکرده ‌بودند.

جمع‌بندی

۱. تاثیر فیلتر اینستاگرام بر فعالیت کاربران با شاخص‌های مختلفی از جمله تعداد لایک، پست، کامنت و بازدید ویدئوها مشخص می‌شود. از طرفی اعتبار و تاثیرگذاری صفحه‌های اینستاگرام فارسی با میزان فالوئر و تیک آبی سنجیده می‌شود.

۲. بررسی ۱۰ صفحه از واینرهای پرفالوئر اینستاگرام فارسی که حداقل ۲ میلیون و حداکثر ۱۹ میلیون فالوئر داشتند، نشان داد صفحه‌های طنز بعد از فیلتر اینستاگرام تا بهمن‌ماه، انتشار پست طنز را تعطیل کرده‌اند.

۳. ۵۰ درصد واینرهای مورد بررسی، فعالیت خود را بعد از فیلتر اینستاگرام آغاز کرده‌ و ۵۰ درصد دیگر هنوز پستی منتشر نکرده‌اند.

۴. میزان بازدید بعد از فیلتر اینستاگرام و شروع دوباره فعالیت بعد از چهار ماه وقفه، حسن ریوندی ۷۶، سرنا امینی ۲۷، کامیار ۳۳ و هومن ایرامنش ۸۴ درصد کاهش داشته‌ است.

۵. همچنین تعداد لایک پست واینرها به شدت کاهش یافته به‌گونه‌ای که ریوندی ۹۱، امینی ۷۶ و کامیار ۴۸ درصد با کاهش لایک مواجه شده‌اند.

۶. تحلیل موضوع‌های پست واینرها بعد از فیلتر اینستاگرام نشان می‌دهد واینرها پست‌هایی با ۴۱ درصد محتوای مسائل اقتصادی کشور و افزایش قیمت دلار، ۱۷ درصد تصاویر مشکی یا پست مرتبط به موضوع‌های اخیر کشور، ۲۵ درصد پست با محتوای انتقاد از محدودیت اینترنت و ۱۷درصد محتوا همراهی با مردم و عدم فعالیت منتشر کرده‌اند.

۷. به طور خلاصه، فیلتر اینستاگرام روی میزان بازدید و لایک پست واینرها اثر کاهشی محسوسی داشته است و نشان می‌دهد مخاطبان نسبت به پیش از فیلتر اینستاگرام، موضوع‌های طنز و سرگرمی کمتری مشاهده کرده‌اند.

زهرا علی‌اکبری - وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، چند ماهی پس از فیلتر اینستاگرام و از بین رفتن صدها هزار شغل خانگی و کسب‌وکار کوچک، حالا اعلام کرده قصد دارند برای گردشگران خارجی سیم کارتی بدون فیلتر تدارک ببینند.

واکنش‌ها به این گفته در همان شبکه‌های فیلتر شده چنان تند بود که این وزارتخانه مجبور به عقب‌نشینی شد و در توضیحاتی تاکید کرد، تصمیمی جدید در این باره گرفته نشده و همه چیز در حد پیشنهاد است.

مشکل ما نیز با تصمیم جدید و قدیم نیست،مساله تفکری است که منجر به ارائه چنین پیشنهادی می‌شود. پیشنهادی که گردشگرخارجی را مجاز می‌داند و شهروند ایرانی را غیرمجاز.

تفکری که ایرانی را به واسطه ایرانی بودن، از حقوق اولیه محروم می‌کند و گردشگری که قرار است چند روزی در ایران حضور داشته باشد را محق برای دریافت خدمات.

سال ۱۳۹۸، وقتی تلگرام در ایران فیلتر شد، حساسیت رسانه‌های خارجی بر مساله فیلترینگ تا حدی افزایش یافت که خبرنگار روزنامه ایتالیایی لارپوبلیکا از محمود احمدی‌نژاد رییس‌جمهور اسبق ایران، سئوال کرد که از کدام فیلترشکن استفاده می‌کنید؟ احمدی‌نژاد البته توضیح نداد که مقامات مسئول و اشخاص خاص و حاضران در حلقه قدرت از اینترنت بدون فیلتر بهره می‌برند و اینترنت فیلتر شده مخصوص سایر ایرانیان است. وی به گفتن این جمله بسنده کرد که «هزاران مورد وی‌پی‌ان وجود دارد، من یکی از آنها را استفاده می کنم.»

نکته اما اینجاست؛ برخی مقاماتی که برای خود اینترنت بدون فیلتر را مجاز می‌دانند، در نشست وبرخاست‌هایشان برای مردم چنین حقی را قائل نیستند و با هزار و یک توجیه، دست به فیلتر می‌زنند و اتفاقا وزارتخانه‌ای که حالا ماهیت تفکری خود را روشن کرده نیز این گونه تبلیغ می‌کند که فیلتر اینترنت در حوزه اختیاراتش نیست اما توضیح نمی‌دهند چطور فکر کردن به راهی برای برخورداری گردشگر خارجی از اینترنت بدون فیلتر در حوزه اختیارات آنها تعریف می‌شود.

مشکل اینجا تفکری است که اینترنت را طبقاتی می‌داند. دلیل این مدعا نامه‌هایی است که از سوی مقامات دولتی برای دریافت اینترنت بدون فیلتر منتشر شده است.

رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت جهاد کشاورزی در نامه‌ای خطاب به احسان خرامید، رئیس مرکز روابط عمومی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات عنوان کرده این مرکز نیاز دارد در راستای عمل به رسالت‌های خبری خود از «اینترنت رایگان و بدون فیلتر و پرسرعت» بهره‌مند شود و لیستی از کارکنان این وزارت‌خانه برای دریافت اینترنت بدون فیلتر ارائه کرده است.

مهدی تاج، رئیس فدراسیون فوتبال در تاریخ ۹ مهر در نامه‌ای به عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات درخواست کرده با توجه به «استقرار کارلوس کی روش در کمپ تیم‌های ملی فدراسیون فوتبال و گستره ارتباطات تیم ملی در سطح بین‌الملل» از تعدادی از آی‌پی‌های این فدراسیون رفع فیلتر شود.

یک خبرگزاری اصولگرا نیز از وزیر ارتباطات خواسته با توجه به نیاز این خبرگزاری به استفاده دائمی از اینترنت بدون فیلتر در ارتباط با امورات خبری و اطلاع‌رسانی و رصد رسانه‌ های خارجی، مشمول دریافت اینترنت بدون فیلتر شود.

در نامه‌های منتشرشده، نامه‌ای از امید قالیباف، سخنگوی وزارت صمت نیز به چشم می‌خورد که خطاب به مصطفی اشرف، مدیر کل دفتر وزارتی وزارت ارتباطات نوشته شده و با ارائه کد ملی و شماره تلفن درخواست کرده است اینترنت بدون فیلتر دریافت کند.

این‌ها مشتی از خروار نامه ‎هاست.نیازی به زیاده‌گویی نیست. انگار جبر جغرافیایی فقط متوجه مردم ایران است والا برخی مقامات ایران خود را در حکم گردشگر می‌دانند و برای خودشان اینترنت بدون فیلتر، طلب می‌کنند و برای دیگران اما اینترنتی فیلتر شده.

چه طور می‌شود برای گردشگری که از بیرون می‌آید سیم کارت بدون فیلتر تعبیه کرد تا بتواند از پلتفرم‌های فضای مجازی استفاده کند اما میلیون‌ها انسانی که از طریق همین پلتفرم‌های فضای مجازی امرار معاش می‌کنند دسترسی نداشته باشند و معیشت‌شان دچار چالش شود.

به گزارش ایلنا معین‌الدین سعیدی نماینده مردم چابهار در مجلس شورای اسلامی درباره این‌که وزیر ارتباطات مطرح کرده است پیشنهادی شده مبنی بر این‌که برای گردشگران خارجی سیم‌ کارت‌های خاص و بدون فیلتر در نظر گرفته شود تا بتوانند از پلتفورم‌هایی که در کشور فیلتر است استفاده کنند و واکنش افکار عمومی به این مساله، گفت: البته از هنگامی که بحث اینترنت طبقاتی مطرح شده است، مردم نگرانی‌های خودشان را در حوزه‌های مختلف اعلام کرده‌اند، با این خبر که افکار عمومی آن را کاپیتولاسیون اینترنتی مطرح می‌کنند متاسفانه تعبیری نزدیک به واقعیت است.

نماینده مردم چابهار در مجلس شورای اسلامی عنوان کرد: چطور می‌شود برای گردشگری که از بیرون می‌آید سیم کارت بدون فیلتر تعبیه کرد تا بتواند از پلتفورم‌های فضای مجازی استفاده کند اما میلیون‌ها انسانی که از طریق همین پلتفورم‌ها امرار معاش می‌کنند دسترسی نداشته باشند و معیشت‌شان دچار چالش شود. از طرفی این را بگذارید در کنار توئیت زدن‌های مکرر مسئولین کشور درحالی که مردم به توئیتر، اینستاگرام و واتساپ عدم دسترسی دارند این‌ها با اصول مصرح قانون اساسی بالاخص اصل سوم در تضاد است و محدود کردن آزادی‌های مشروع جامعه به بهانه امنیت هم با اصل نهم قانون اساسی تناقض جدی دارد.

وی تاکید کرد: این سخنان و اقدامات فقط و فقط بر دامنه نارضایتی مردم می‌افزاید و این اتفاق اخیر حتی اگر در حد یک پیشنهاد هم باشد، از یک نگاه و رویکرد آکنده با تبعیض حکایت دارد یعنی این‌که خارجی‌ها و توریست‌ها می‌توانند چنین دسترسی داشته باشند، درحالی که برای مردم عادی ما این دسترسی‌ها را محدود کرده‌ایم و به نوعی می‌توان گفت شرم آور است.

سعیدی یادآور شد: البته عزیزان ما در وزارت ارتباطات بسیار تاکید دارند که ما بر مبنای نظر شورای عالی امنیت ملی این محدودیت‌ها را اعمال کرده‌ایم، اما این اعمال ناظر بر یک شرایط خاص بود که التهابات و مشکلاتی وجود داشت، اما در حال حاضر که آرامش بر کشور حاکم شده است، هیچ توجیهی برای این محدودیت‌ها و فیلترها وجود ندارد و من این عزیزان را ارجاع می‌دهم به سخنان خودشان در زمان انتخابات و امیدوارم به خودشان بیایند و اجازه ندهند آزادی‌های مشروع جامعه بیشتر از این محدود شود.

بی‌توجهی اپراتورهای اینترنت و تلفن همراه نسبت به لزوم دریافت مجوز پیش از نصب دکل‌های مخابراتی، باعث ایجاد کلاف پیچیده نصب تعداد انبوهی دکل‌های اینترنت و تلفن همراه در سطح شهر تهران شده است؛ به نحوی که آمارها از صدور حکم قلع وقمع برای بیش از ۴۰۰ دکل مخابراتی در سطح شهر تهران توسط کمیسیون ماده صد شهرداری حکایت دارد، مهدی بابایی (رئیس کمیته ایمنی شورای شهر) به ایلنا می‌گوید که جمع آوری این دکل‌ها ممکن است باعث کاهش سرعت اینترنت همراه در برخی نواحی تهران شود.
به گزارش خبرنگار ایلنا، با وجود این که توسعه نصب آنتن‌ها و دکل‌های مخابراتی می‌تواند به بهبود آنتن دهی و افزایش سرعت اینترنت در سطح شهرها کمک کند، اما با توجه به آسیب‌هایی که ازدیاد نصب این دکل‌ها برای سلامت شهروندان پدید می‌آورد، محدودیت‌هایی برای نصب دکل‌های مخابراتی در تمام شهرهای جهان وضع شده است و در پایتخت کشورمان نیز این محدودیت‌ها توسط کارگروه صدور مجوز آنتن‌ها و دکل‌های مخابراتی متشکل از نماینده شورای شهر تهران، معاون خدمات شهری شهرداری، معاون شهرسازی شهرداری، مدیرعامل سازمان زیباسازی شهرداری، نماینده وزارت ارتباطات و نماینده سازمان محیط زیست، تعیین می‌شود و اپراتورها باید پیش از نصب دکل‌های مخابراتی از این کارگروه مجوز بگیرند.

بنابراین تمام اپراتورهای اینترنت و تلفن همراه برای نصب دکل‌های مخابراتی در سطح شهر تهران باید از این کارگروه که زیر نظر شهرداری تهران فعالیت می‌کند، مجوز بگیرند، اما در سال‌های اخیر تعدادی زیادی دکل بدون طی مراحل قانونی در گوشه و کنار شهر نصب شده است؛ به نحوی که آمارهای کمیسیون ماده صد شهرداری تهران نشان می‌دهد که بیش از ۴۰۰ دکل مخابراتی بدون مجوز در کلانشهر تهران نصب شده‌اند و این کمیسیون نیز حکم قلع و قمع این دکل‌ها را صادر کرده است. البته با توجه به نقش مهم این دکل‌ها در بهبود وضعیت آنتن دهی موبایل و سرعت اینترنت همراه در مناطق مختلف تهران، هنوز این حکم اجرا نشده و این مساله به کلافی پیچیده در سطح شهر تهران تبدیل شده است.

با این وجود، تعدد نصب دکل‌های مخابراتی غیرمجاز در سطح پایتخت، موضوعی است که صدای اعضای شورای شهر تهران را نیز درآورده است و مهدی چمران، رئیس شورا در صحن علنی پارلمان شهری پایتخت در تذکری تاکید کرده بود «متاسفانه در هر فضایی در تهران دکل مخابراتی نصب شده و شهر ما پر از دکل است، اما در شهرهای دیگر چنین نیست. ما در این صورت ناچار می‌شویم که مصوبه‌ای را تصویب کنیم که دکل‌های بدون مجوز جمع آوری شوند.»

در همین راستا، مهدی بابایی، رئیس کمیته ایمنی شورای شهر تهران درباره چگونگی نصب دکل‌های غیرمجاز در سطح شهر به خبرنگار ایلنا توضیح داد: با وجود این که اپراتورها از قواعد نصب دکل‌های مخابراتی آگاه هستند، اما در برخی موارد، اپراتورها ابتدا دکل‌ها را نصب می‌کنند و بعد برای دریافت مجوز آن در کارگروه صدور مجوز آنتن‌ها و دکل‌های مخابراتی درخواست می‌دهند، البته در این شرایط چون اپراتورها اغلب دکل‌ها را براساس ضوابط تعیین شده نصب می‌کنند، کارگروه برای بیشتر دکل‌ها مجوز صادر می‌کنند، اما بازهم در بعضی موارد، اپراتورها هنگام نصب دکل‌های مخابراتی، ضوابط تعیین شده توسط کارگروه صدور مجوزها را رعایت نمی‌کنند و در چنین شرایطی نیز کارگروه به آن‌ها مجوز نمی‌دهد.

وی افزود: وقتی اپراتورها پیش از این که یک دکل مخابراتی را نصب کنند، برای دریافت مجوز آن اقدام نمی‌کنند، ماموران شهرداری‌های مناطق تهران تا قبل از نصب یک دکل روی یک ساختمان، متوجه آن نمی‌شوند و وقتی که دکل نصب‌شده را می‌بینند، به ساختمان مربوطه اخطار می‌دهند و اگر مجوزی برای آن دکل ارائه نشود، پرونده را برای رسیدگی به کمیسیون ماده صد شهرداری ارجاع می‌دهند. در کمیسیون ماده صد نیز چون دکل‌ها مجوز ندارند، اغلب برای آن‌ها رای قلع و جمع آوری صادر می‌شود. وجود چنین فرآیندی باعث شده است که در حال حاضر برای صدها دکل مخابراتی در تهران رای قلع صادر شده باشد. دکل‌های بدون مجوز در تمام سطح شهر پراکنده هستند و این طور نیست که صرفا در برخی نواحی یا محلات تهران دکل غیرمجاز وجود داشته باشد.

 

• تاثیر احتمالی جمع آوری دکل‌های غیرمجاز بر سرعت اینترنت

بابایی در پاسخ به این سوال که جمع آوری دکل‌های بدون مجوز، چه تاثیری در آنتن دهی موبایل و سرعت اینترنت همراه در مناطق مختلف تهران دارد، گفت: در سطح شهر تهران پوشش تقریبا صد درصدی آنتن دهی وجود دارد و تعداد نقاط کور موجود در پایتخت بسیار محدود است. بنابراین هدف اپراتورها از نصب دکل‌های جدید در سال‌های اخیر بهبود وضعیت آنتن دهی نبوده است، بلکه آن‌ها به دنبال مطلوب نگه داشتن سرعت اینترنت در مناطق مختلف شهر بوده اند؛ بخصوص که در چند سال گذشته بیشترین حجم مصرف اینترنت در تهران مربوط به تلفن‌های همراه بوده است و برای این که سرعت اینترنت همراه با وجود افزایش فشار ناشی از اتصال موبایل‌های بیشتر به آن کاهش نیابد، اپراتورها ناچارند که دکل‌های بیشتری نصب کنند.

نایب رئیس کمیسیون خدمات شهری شورای شهر تهران ادامه داد: صرف نظر از اپراتورهای اصلی تلفن همراه، بعضی اپراتورهایی که دکل‌های بدون مجوز نصب کرده اند، صرفا اپراتور اینترنت هستند، . بنابراین جمع آوری دکل‌های غیرمجاز باعث کم شدن میزان آنتن دهی نمی‌شود، اما ممکن است روی کاهش سرعت اینترنت همراه تاثیر بگذارد. البته شهروندان باید توجه داشته باشند که چاره‌ای جز قلع و قمع دکل‌های غیرمجاز وجود ندارد، زیرا وقتی یک اپراتور بدون دریافت مجوزهای قانونی اقدام به نصب دکل مخابراتی می‌کند، نهادهای نظارتی طبق قانون حکم جمع آوری دکل مربوطه را صادر می‌کنند و ماموران شهرداری نیز باید طبق قانون این دکل‌ها را قلع و قمع کنند.

وی در ادامه توضیح داد: با توجه به این که ضوابط نصب دکل‌های مخابراتی به صورت دقیق توسط سازمان تنظیم مقررات، سازمان انرژی اتمی، وزارت بهداشت و سازمان محیط زیست تعیین شده است، اپراتورها حتی در هنگام نصب دکل‌های غیرمجاز، اغلب این ضوابط را رعایت می‌کنند، ولی بازهم دکل‌هایی در سطح شهر مشاهده می‌شود که ضوابط ایمنی و بهداشتی در آن‌ها رعایت نشده است و در این شرایط برای حفظ سلامت شهروندان، حتما باید این دکل‌ها بدون اغماض جمع آوری شوند. البته در صورت نیاز ضروری یک ناحیه از شهر به وجود یک دکل مخابراتی، تلاش می‌شود که به جای جمع آوری آن دکل، نسبت به جابه‌جایی آن اقدام شود، اما مهم این است که این فرآیند زیر نظر کارگروه صدور مجوز آنتن‌ها و دکل‌های مخابراتی انجام شود.

 

• کسب درآمد شهرداری از دریافت اجاره نصب دکل‌های مخابراتی

بابایی در پاسخ به سوال دیگر ایلنا درباره نحوه کسب درآمد شهرداری از نصب دکل‌های مخابراتی در سطح شهر تهران، توضیح داد: شهرداری تهران مبلغ محدودی را برای صدور مجوز دکل‌های مخابراتی دریافت می‌کند که این مبلغ بابت هزینه‌های اعزام کارشناس، نظارت بر نصب دکل‌ها و بازدیدهای بعدی است، اما درآمد اصلی شهرداری از دکل‌های مخابراتی مربوط به اجاره‌بهایی است که بابت نصب دکل‌های مخابراتی در مکان‌های عمومی سطح شهر تهران از اپراتورها دریافت می‌کند.

رئیس کمیته ایمنی شورای شهر تهران ادامه داد: همان طور که وقتی یک اپراتور هنگام نصب یک دکل مخابراتی روی یک ساختمان خصوصی به آن ساختمان اجاره می‌پردازد، اگر یک دکل در مکان‌های عمومی زیر نظر شهرداری مانند بوستان‌های موجود در سطح شهر تهران نصب شود، اپراتورها باید اجاره بهای مربوط به آن دکل را به شهرداری بپردازند. بنابراین دریافت مبلغ محدود برای صدور مجوز دکل‌های مخابراتی، درآمد زیادی را برای شهرداری به همراه ندارد و درآمد اصلی شهرداری بابت نصب این دکل ها، ناشی از هزینه‌ای است که برای اجاره بها می‌گیرد.

وی در پایان تصریح کرد: درآمد شهرداری از اجاره بهای دریافتی بابت نصب دکل‌های مخابراتی در مکان‌های عمومی سطح شهر تهران مستقیما وارد خزانه شهرداری می‌شود و ضمن لحاظ شدن در بودجه عمومی شهرداری، زیر نظر شورای شهر تهران در موارد مختلف برای توسعه شهر هزینه می‌شود.

وزیر ارتباطات امروز در واکنش به نامه‌ای که از سوی دفتر ریاست جمهوری مبنی بر «لزوم بازگردادن اینترنت به شرایط عادی و فراهم کردن دسترسی مردم به اینترنت آزاد» منتشر شده، گفت که این نامه قبل از اینکه به ما برسد، در رسانه‌ها منتشر شده است؛ اما این موضوع در حال بررسی است و اعلام نتیجه آن هم ارسال می‌شود.

به گزارش ایسنا محدودیت‌های اینترنتی و کاهش سرعت اینترنت که صرف نظر از تجربه زیسته کاربران، حتی در آمار هم قابل مشاهده است، انتقاد نمایندگان مجلس شورای اسلامی را هم به دنبال داشته و حتی بحث کارت زرد و استیضاح او را هم مطرح کرده بود.

مجتبی توانگر - رییس کمیته اقتصاد دیجیتال مجلس - ۱۹ دی ماه در با تاکید بر لزوم بازگرداندن اینترنت به شرایط عادی و فراهم کردن دسترسی مردم به اینترنت آزاد خواستار رفع فیلتر شبکه‌های اجتماعی و همچنین راه‌اندازی صندوق جبران خسارت فیلترینگ در کشور شد.

توانگر همچنین هفته گذشته در نامه‌ای به عیسی زارع‌پور -وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات- با اشاره به کاهش ۴۰ درصدی درآمد اپراتور‌های اینترنتی به‌ویژه اپراتور‌های همراه کشور بعد از فیلترینگ، خواستار ارائه گزارشی درباره اثرات فیلترینگ و سیاست‌های حمایتی وزارت ارتباطات درباره وضعیت پلتفرم‌های داخلی شده بود.

هرچند پس از آن وزیر ارتباطات اعلام کرد: «اطلاعات جزئی پیام‌رسان‌ها جزو اسرار تجاری آن‌هاست و ما نمی‌توانیم آن را منتشر کنیم. اما آقای توانگر که در این باره سوال داشتند، به جلسه‌ای دعوت شدند تا این موضوع برایشان توضیح داده شود و اطلاعات در اختیارشان قرار بگیرد.»

با وجود این، انتقاد به وضعیت فعلی اینترنت ادامه دارد، روز ۲۷ بهمن‌ماه نامه‌ای از دفتر رئیس جمهوری خطاب به وزیر ارتباطات نوشته شده که در آن به‌دنبال گزارش عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در خصوص «لزوم بازگردادن اینترنت به شرایط عادی و فراهم کردن دسترسی مردم به اینترنت آزاد»، اعلام شده این موضوع در کارگروه اقتصاد دیجیتال بررسی و نتیجه آن اعلام شود.

این نامه به مجتبی توانگر هم رونوشت شده و او در توئیتر خود به این نامه اشاره کرده و اعلام کرده است: «پیرو نامه‌ام، با تشکر از حسن نظر آقای رییس‌جمهور که موضوع بازگرداندن اینترنت به شرایط عادی به دستور کار «کارگروه ⁧اقتصاد دیجیتال⁩ دولت» تبدیل شد. ‏مردم و کسب و کار‌ها منتظر تصمیمات عاجل این کارگروه برای رفع مشکل اختلالات اینترنتی و فراهم کردن دسترسی عمومی به اینترنت آزاد هستند.»

پس از آن زارع‌پور در حاشیه جلسه هیات دولت در واکنش به انتشار این نامه اظهار کرد: این از اخلاق آقای توانگر است که نامه قبل ازاینکه به ما برسد، در رسانه‌ها منتشر شده است؛ اما این موضوع در حال بررسی است و اعلام نتیجه آن هم ارسال می‌شود.

کارگروه ویژه اقتصاد دیجیتال دی ماه سال گذشته از سوی هیئت دولت و با هدف راهبری و هماهنگی توسعه اقتصاد دیجیتال و دستیابی به کسب سهم ۱۰ درصدی اقتصاد دیجیتال از کل اقتصاد کشور، تشکیل شد که وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات هم مانند کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه، تنها عضوی از آن است.

در شرایطی که وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در پاسخ به علت فیلترینگ و محدودیت‌های اعمال‌شده اینطور عنوان می‌کند که محدودیت‌ها به‌دلیل مسائل امنیتی رخ داده و از حوزه اختیارات او خارج است؛ حال باید دید اکنون که بررسی وضعیت اینترنت به کارگروه اقتصاد دیجیتال سپرده شده، این کارگروه چه تصمیمی می‌گیرد و وضعیت اینترنت که با نامه‌هایی که از سوی نمایندگان مجلس پیگیری شده، به کجا می‌رسد.

فرهیختگان نوشت: نگاهی به آمار کاربران پلتفرم‌های خارجی و وضعیت اینترنت؛ ۶۰ درصد معتقدند اعمال محدودیت در اینترنت بیش از آنکه آورده‌ای برای دولت داشته‌ باشد به ضرر آن است.

طبق اطلاعات موجود و براساس یکی از آخرین پیمایش‌های انجام شده، حدود 43.5 درصد از مردم از یکی از پیام‌رسان‌های داخلی 42 درصد از تلگرام، 38 درصد از واتساپ و 38 درصد هم از اینستاگرام به صورت مداوم استفاده می‌کنند.

60 درصد مدعی هستند که دولت نباید به خاطر اغتشاشات و ناآرامی‌ها اینترنت را قطع کند چرا که قطعی اینترنت و ایجاد محدودیت بیش از آنکه آورده‌ای برایش داشته باشد، به ضرر دولت است.

60 درصد از گروهی که محدودیت اینترنت را به ضرر دولت می‌دانند بر این باورند که بیشترین ضرر و آسیب این شرایط متوجه اقتصاد و باعث تضعیف کسب‌وکارهاست و 15 درصد هم این را باعث کاهش حمایت نخبگان و مردم از حاکمیت می‌دانند.

حدود 35 درصد بر این باورند که محدودیت‌های اعمال‌شده موقتی است و با آرام‌تر شدن اوضاع، محدودیت‌ها برطرف خواهد شد، درحالی‌که بیش از 43 درصد معتقدند هنوز در این مورد جمع‌بندی و تصمیم‌گیری نشده است.

تنها 30 درصد کاربران گفته‌اند که پیش از ناآرامی‌های اخیر از فیلترشکن و پروکسی استفاده می‌کرده‌اند اما در حال حاضر بیش از 60 درصد کاربران از فیلترشکن استفاده می‌کنند. و از این تعداد حدود 30 درصد از فیلترشکن‌های پولی -که حدود 70 درصد آن‌ها ماهیانه بین 50 تا 200 هزارتومان هزینه می‌کنند- و 70 درصد از پروکسی‌ها و فیلترشکن‌های رایگان خارجی استفاده می‌کنند.

70 درصد مصاحبه شونده‌ها با مسدود شدن واتساپ مخالف یا بسیار مخالف بوده‌اند.

حدود 45 درصد از کاربران اینستاگرام و 40 درصد کاربران واتساپ و 63 درصد از کاربران تلگرام اظهار داشته‌اند درصورت مسدودماندن موقت با استفاده از فیلترشکن همچنان به استفاده ادامه می‌دهند. و به ترتیب تنها 34 و 46 درصد جایگزین کردن پیام‌رسان داخلی را انتخاب کرده‌اند.

حدود 34 درصد کاربران اظهار داشته‌اند اگر قرار باشد تنها محدودیت‌های اعمال‌شده بر یکی از پلتفرم‌های خارجی برداشته شود، انتخاب آنها واتساپ خواهد بود. در درجه بعد، تلگرام 23 درصد و اینستاگرام با حدودا 22 درصد قرار گرفته‌اند.

عیسی زارع پور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات می‌گوید، سیم‌کارت برای گردشگران خارجی در کشور به‌منظور استفاده بهتر آن‌ها از فضای مجازی در حال طراحی است.
وزیر ارتباطات در این خصوص گفت: شنیده شده است که توریست‌ها و گردشگران خارجی در کشور به دلیل فیلترینگ دو پلتفرم واتس‌آپ و اینستاگرام کمی دچار مشکل شده‌اند.

به گزارش همشهری آنلاین؛ او افزود: در نظر داریم با توجه به محدودیت استفاده از این دو پلتفرم، برای گردشگران خارجی که به کشورمان سفر کرده‌اند، سیم‌کارت‌های خاصی را طراحی کنیم که این افراد بتوانند در مدت حضورشان در ایران راحت‌تر و بهتر از فضای مجازی استفاده کنند.

 

 

• توضیح وزارت ارتباطات درباره سیم کارت خارجی‌ها
  پیرو اخبار منتشر شده مبنی بر اختصاص سیم کارت گردشگری برای توریست‌ها، وزارت ارتباطات اعلام کرد این موضوع صرفا درحد پیشنهاد بوده و درباره آن هنوز تصمیم‌گیری نشده است.
  به گزارش ایسنا، روز گذشته خبری مبنی بر اختصاص سیم کارتی خاص برای دسترسی بهتر گردشگران خارجی به برخی پلتفرم‌های محدود شده در کشور منتشر شد.

در همین رابطه وزارت ارتباطات در زمینه مطالب منتشر شده از قول وزیر ارتباطات درباره سیم کارت گردشگری به ایسنا اعلام کرد: میزان نصب و استفاده پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی داخلی در میان کاربران ایرانی همچنان رو به گسترش است؛ اما برای گردشگران خارجی که مدت کوتاهی به ایران سفر می‌کنند و دایره ارتباطات آنها با هموطنان خودشان در سکوهایی است که مطابق مقررات داخلی ما، آن سکوها دچار محدودیت‌هایی است، درخواست‌هایی مطرح شده است که سیم‌کارت‌های گردشگریِ زمان‌دار که تفاوت آن دسترسی به چند سکوی خاص است، اختصاص داده و پس از خروج گردشگر، آن سیم‌کارت منقضی شود.

سیم کارت گردشگری خارجی هنوز در حد پیشنهاد است و درباره آن تصمیم‌گیری نشده است.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: به هیچ وجه، هیچ اختلالی در شبکه ارتباطی پذیرفتنی نیست و در تلاش هستیم بهترین کیفیت را به مردم ارائه کنیم.

به گزارش ایرنا، «عیسی زارع‌پور» افزود: در وزارت ارتباطات به صورت شبانه‌روزی در تلاش هستیم تا بهترین کیفیت را برای مردم مهیا کنیم؛ ممکن است اختلال مقطعی پیش بیاید، اما اختلال همیشگی نیست و ما در وزارت ارتباطات هستیم تا اختلالی به وجود نیاید.

وی تاکید کرد: در هسته اقتصاد دیجیتال، توسعه زیرساخت‌ها هستند که در کشور کارهای بزرگی مانند فیبرنوری و واگذاری فرکانس‌های جدید رادیویی در حال انجام است. در لایه دوم با اقتصاد پلتفرمی رو به رو هستیم و نباید خودمان را در این بخش دست‌کم بگیریم. تعداد زیادی پلتفرم داخلی در حوزه‌های مختلف مانند خرید، فروش، خدمات بیمه، حمل و نقل و... در حال فعالیت هستند.

وزیر ارتباطات ادامه داد: اقتصاد دیجیتال صرفاً در بستر اینستاگرام فیلتر شده نیست. در یک دهه گذشته کارهایی انجام شده و ما نیز آن را ادامه می‌دهیم. در همین ایام در حوزه پلتفرم‌ها و پیام‌رسان‌های بومی کارهای بزرگی انجام شده است.

زارع‌پور گفت: نگاه ما این است که اقتصاد دیجیتال می‌تواند مشکلات کشور را حل کند و وظیفه ما فراهم آوردن زیرساخت پرسرعت و با کیفیت است.

وی تصریح کرد: سرعت اینترنت بر اساس شاخص‌های بین‌المللی، در ابتدای دولت سیزدهم رتبه ۸۰ بود و اکنون به ۵۶ رسیده است. در یک سال گذشته ۲۵ پله در سرعت اینترنت موبایل رشد داشته‌ایم؛ البته حتماً نیازمند سرعت‌های بالاتر هستیم.

وزیر ارتباطات با تاکید بر اینکه سرعت اینترنت ثابت قابل قبول نیست و باید مشکلات آن رفع شود، گفت: باید در شهرها فیبرکشی شود که این یک پروژه چند ساله است و توقع معجزه در یک سال کمی دور از ذهن است.

زارع‌پور درباره اختلال کلادفلر گفت: این اختلال چند ساعت در روز تعطیل رخ داده و برطرف شده است. علت آن در حال بررسی است، حتی اگر یک ثانیه ارتباطات مردم مختل شود ما باید پاسخگو باشیم. عده‌ای به دنبال این هستند که تا مشکلی پیش می‌آید تیتر بزنند و مردم را ناامید کنند؛ اما از رفع این مشکل به مردم چیزی نمی‌گویند.

وی درباره اظهارنظر یک نماینده مجلس در خصوص علت عدم ارائه آمار وزارت ارتباطات درباره ترافیک پیام‌رسان‌های داخلی و اینترنت، گفت: اطلاعات جزئی پیام‌رسان‌ها جزو اسرار تجاری آن به حساب می‌آید و ما نمی‌توانیم آن را انتشار عمومی دهیم، اما آقای توانگر که در این باره سوال داشتند، به جلسه‌ای دعوت شدند تا این موضوع برایشان توضیح داده شود و اطلاعات در اختیارشان قرار بگیرد و ایشان هم اجابت کردند که این جلسه تشکیل خواهد شد.

وزیر ارتباطات تاکید کرد: همچنین در نامه ایشان که اشاره شده درآمد اپراتورها ۴۰درصد کاهش پیدا کرده است، به هیچ وجه صحت ندارد و می‌توان به مصاحبه‌های مدیرعامل اپراتورها رجوع کرد که اعلام کردند حداکثر ۱۰ الی ۱۵ درصد کاهش درآمد داشتند و حتی برخی از اپراتورها رکورد ۹ماهه آنها بیشتر از سال گذشته بوده است و چون ابتدای سال حذف بسته و افزایش درآمد را داشتند، بنابراین به هیچ وجه بحث ورشکستگی یا زیان‌ده بودن اپراتورها مطرح نیست و حتی بعضی از آنها در بورس هستند و در کدال صورت‌های مالی خود را منتشر می‌کنند.

زارع‌پور گفت: آمارهایی که در این باره ارائه می‌شود صحت ندارد و هیچ اپراتوری حتی خرد هم در آستانه ورشکستگی قرار ندارد و آمارشان به صورت شفاف وجود دارد.

کلودفلر یک شرکت آمریکایی است که در سال ۲۰۰۹ تاسیس شده و خدمات شبکه تحویل محتوا (CDN) و کاهش حملات DDoS را فراهم می‌کند.

از روز گذشته اخباری مبنی بر وجود اختلال در این شبکه در ایران به گوش می‌رسد.

داده‌های رادار کلودفلر نشان می‌دهد ترافیک این شبکه در ایران از اواسط روز گذشته (شنبه)، حدود ۵۰ درصد نسبت به روزهای قبل کاهش یافته است؛ اختلالی که نسبت به گذشته گسترده‌تر شده و دلیلش هم تاکنون مشخص نشده است.

به گزارش همشهری آنلاین، کلودفلر یکی از اقتصادی‌ترین CDNها (شبکه تحویل محتوا) در دنیا است و با همین برتری، به بزرگ‌ترین ارائه‌کننده خدمات در این حوزه تبدیل شده است.

براساس آمارهای ارائه‌شده از سوی شرکت کلودفلر در سال ۲۰۲۰، این شرکت بیش از ۲۵ میلیون وب‌سایت در سراسر جهان را پشتیبانی کرده‌ است.

کلودفلر عمدتاً به عنوان یک پراکسی معکوس برای وب‌سایت‌ها عمل می‌کند.

این اختلال در ایران اگرچه نسبت به دیروز مقداری کمتر شده، ولی همچنان ادامه دارد و  به‌طور کامل برطرف نشده است.

این موضوع می‌تواند اثرات قابل‌توجهی بر کاربران در استفاده از اینترنت و هزاران کسب‌وکار آنلاین داشته باشد.

فیلترینگ واتس اپ و اینستاگرام که به عنوان پلتفرم‌های خارجی محبوب در ایران محسوب می‌شوند باعث شده تا بازار vpn فروش ها رونق بگیرد به نحویکه طی چند ماه گذشته گردش مالی شرکت های فروش فیلترشکن در ایران افزایش چشمگیری داشته باشد.
ایده VPN اولین بار بین دو شرکت که همکاری مشترک داشتند انجام می شد. بدین ترتیب سرعت انتقال اطلاعات بالاتر می رفت. چون از قبل هر دو شرکت بوسیله VPN توانسته بودند میزان حافظه و سی پی یو ها را شناسایی کنند. انواع VPN برای کارهای مختلف توسعه یافت و شرکت ها با نصب VPN اطلاعات همکاران تجاری خود را پروفایل می کردند. شرکت های فعال در VPN نیز حق اشتراک از نرم افزارهای وی پی ان را پرداخت می کردند.

داده‌های وب‌سایتِ Statista نشان می‌دهد که بازار VPN در جهان، طی سال‌های اخیر دائما رو به گسترش بوده است. در حالی که ارزش بازار خرید و فروش VPN در دنیا در سال ۲۰۱۹ حدود ۲۵٫۴ میلیارد دلار بوده، تا سال ۲۰۲۷ میلادی، ارزش این بازار به حدود ۷۵٫۶ میلیارد دلار خواهد رسید. (منابع دیگر، ارزش این بازار در سال ۲۰۲۷ میلادی را تا ۹۲ میلیارد دلار هم تخمین زده‌اند.) از بابِ مقایسه، پیش‌بینی می‌شود که درآمد نفتیِ ایران در صورت رفع تحریم‌های اقتصادی و باقی ماندنِ قیمت هر بشکه نفت در کانال ۷۰ دلاری، در سال ۱۴۰۱ حدود ۶۰ میلیارد دلار باشد. همزمان، پیش‌بینی شده که «نرخ رشد مرکب» بازار VPN تا سال ۲۰۲۷ میلادی، سالانه بیش از ۱۷ درصد خواهد بود. این در حالی است که تعداد شرکت‌های ارائه‌دهنده VPN هم روز به روز گسترش پیدا می‌کند و این، رقابت بر سر سرعت و امنیتِ VPNهای موجود در بازار را هم افزایش می‌دهد.

 

• مزایای نصب VPN

شرکت ها وی پی ان مدعی هستند که در نصب و استفاده از vpn مزایای زیر را دریافت می کنندَ؛

سرعت نقل و انتقال داده ها

امنیت در نقل و انتقال داده ها

 

• معایب نصب VPN در قطع اینترنت چیست؟

هر نرم افزاری معایبی را برای سخت افزار و نرم افزار به همراه دارد. معایت بسیار مشهود تر است. از جمله معایب نصب و به کارگیری وی پی ان ها عبارتند از؛

افزایش مصرف ترافیک اینترنتی در هنگام استفاده از VPN

افزایش استهلاک سی پی یو، باتری، سخت افزارهای مخابراتی و حافظه دستگاه های الکترونیکی

پرداخت هزینه ی حق اشتراک برای حفظ امنیت

پروفایل شدن اطلاعات کاربران

پروفایل شدن ارتباطات مشترکین

پروفایل شدن اطلاعات منتقل شده

ارسال نوتیفیکیشن و پیامهای تبلیغاتی

فیلترینگ شدید باعث شده تا بسیاری از وی پی ان ها بلااستفاده شوند، اما در این میان برخی از فیلترشکن ها که باید اشتراک آنها را خریداری کرد می‌توانند کاربران را به پلتفرم‌های فیلتر شده متصل کنند. در همین راستا فیلترینگ واتس اپ و اینستاگرام که به عنوان پلتفرم‌های خارجی محبوب در ایران محسوب می‌شوند باعث شده تا بازار وی پی ان فروش ها بار دیگر رونق بگیرد.

گفتنی است تجارت پرسود فروش VPN در ایران، محدود به سال‌های اخیر نمی‌شود، سال ۹۲ گزارشی منتشر و در آن اعلام شد که درآمد حاصل از فروش فیلترشکن در ایران حدود ۱۰۰ میلیارد تومان است؛ برآوردهای سال ۱۳۹۷ نیز نسبت به گردش مالی تجارت VPN در ایران حداقل ۵۰ میلیارد تومان در ماه بوده است که این عدد، امروز با آمارهای جدید، بیش از پنج برابر آن زمان در ماه مطرح می‌شود.

بنابر گزارش دیده بان ایران؛ براساس آخرین آمار سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، بیش از ۱۰۸ میلیون مشترک اینترنت پهن باند در کشور فعال هستند که بنا بر گفته برخی مسئولان ۸۰ درصد از این کاربران از VPN استفاده می‌کنند. برخی از VPNهای رایگان و عده‌ای دیگر هم از غیررایگان‌ها خریداری می‌کنند و مافیای VPN را قدرتمندتر می‌کنند.

در سایر کشورها استفاده از VPN قانونی است مگر آنکه برای دسترسی به محتوای غیرقانونی استفاده شود، همچنین از آن‌ها برای افزایش امنیت شبکه‌های اطلاعاتی و جلوگیری از ورود افراد غیرمجاز استفاده می‌شود، ولی در ایران به‌رغم غیرمجازبودن، تعداد زیادی از کاربران، برای استفاده از پیام‌رسانی مانند تلگرام و شبکه‌های اجتماعی از فیلترشکن استفاده می‌کنند.

 

• قیمت vpn  چند؟

براساس بررسی‌های که در بازار انجام شده است؛ میانگین قیمت VPN با آی‌پی ثابت و حجم نامحدود تک کاربره، ماهیانه ۸۰ هزار تومان است. همین فیلترشکن اکانت دو ماه‌اش می‌شود ۱۳۰ هزار تومان و سه ماهه آن ۲۰۰ هزار تومان است. اما یک فیلترشکن خوب و پرسرعت که فروشنده می‌گوید بدون قطعی است؛ برای دو دستگاه ماهیانه از ۱۰۰ هزار تومان تا ۱۵۰ هزار تومان هم خرید و فروش می‌شود.

اگر دنبال یک VPN با آی پی مشترک برای چندین کاربر باشید؛ قیمت فیلترشکن کاهش پیدا می‌کند. به عنوان مثال، قیمت وی پی ان با این مشخصات و ۹۰ روزه، حدود ۳۳۰ هزار تومان است. قیمت ۶ ماهه این VPN نیز حدود ۷۰۰ هزار تومان است.

الان در بازار، برخی وی پی ان‌های یک سال با قیمت‌هایی بالای یک میلیون تومان به فروش می‌رسند و در کمال تعجب، مردم نیز برای این فیلترشکن‌ها، هزینه می‌کنند.

هزینه‌های خرید هاست و VPS در ماه‌های اخیر، به خاطر افزایش قیمت دلار، بالاتر رفت و افرادی که فروشنده فیلترشکن بودند؛ ناچار شدند هزینه‌های هاست و سروری بیشتری بپردازند.

 

• رشد هزار درصدی فروش فیلترشکن

خبر رشد هزار درصدی فروش فیلترشکن برای ما ایرانی‌ها  قابل باور است. گرچه در کشور ما هنوز آماری از بازار خرید و فروش فیلترشکن بیرون نیامده اما تجربه کشور روسیه که بعد از فیلترینگ تلگرام، کاربران رفتاری مشابه رفتار ایرانیان نشان دادند حاکی از آن است که فروش اپلیکیشن‌های وی‌پی‌ان و فیلترشکن پس از فیلترینگ تلگرام در این کشور، هزار درصد رشد و افزایش پیدا کرده است به گونه‌ای که کاربران در سنین مختلف همگی چندین اپلیکیشن فیلترشکن در گوشی هوشمند خود دانلود و نصب کرده‌اند.

محمد، فروشنده یک فروشگاه تلفن همراه به خبرنگار دیده بان ایران می گوید: قبلا فروش فیلترشکن بسیار کم بود ولی الان با توجه به اینکه مردم از اینستاگرام و واتساپ و تلگرام استفاده زیادی دارند درخواست ها برای نصب فیلترشکن نیز بالا رفته به طوری که روزانه میانگین 70 فیلترشکن میفروشیم این میزان افزایش استفاده از وی پی ان روی قیمت آن هم تاثیر زیادی داشته است. قبلا که استقبال زیادی از فیلترشکن نداشتیم هر وی پی ان ماهانه حدود 20 هزارتومان هزینه داشت اما الان این عدد به 100 تا 120 هزارتومان و فیلترشکن 3 ماهه به 250 تا 300 هزار تومان رسیده است.

با یک حساب سرانگشتی میتوان پی برد که اگر روزانه 70 متقاضی برای نصب فیلترشکن در یک مغازه تقریبا پرمشتری داشته باشیم و هزینه هر vpn  میانگین 100 هزار تومان باشد در واقع یک فروشگاه روزانه حدود 7میلیون تومان درآمد حاصل از نصب فیلترشکن دارد حال این رقم را در یک ماه حساب کنیم به عدد نجومی میرسیم. البته این اعداد و ارقام نسبت به محل فروشگاه، تعداد مشتری و قیمت های متغیر، قابل تغییر است و احتمال کمتر یا بیشتر شدن آنها نیز بالاست. طبق آمار و ارقام منتشر شده، در صوتی که فرض کنیم تنها ۲۰ درصد از کاربران پلتفرم‌های فیلتر شده مانند تلگرام، اینستاگرام و واتساپ از فیلترشکن و VPNهای پولی استفاده می‌کنند، به رقمی معادل ۵۴۰ میلیارد تومان گردش مالی در ماه می‌رسیم.

 

• استفاده از فیلترشکن جرم تلقی می شود؟

یکی از مصادیق ۶۶گانه فیلترینگ محتوای مجرمانه که در کارگروه تعیین مصادیق مطرح شده است، ترویج شیوه‌های دور زدن فیلترینگ است، اگر یک سایتی نسبت به خرید و فروش VPN اقدام کند، به عنوان مصادیق مجرمانه محسوب می‌شود و دادستانی کل کشور و مراجعی که در این حوزه فعال هستند، وظیفه دارند که این سایت‌ها را شناسایی و اعمال مقررات کرده و آنها را مسدود کنند.

بنابر گزارش دیده بان ایران؛ هشدارهای پلیس فتا هم درباره خرید و فروش فیلترشکن‌ها بیش از آنکه حاوی برخورد انتظامی و قضایی با  فروشندگان وی‌پی‌ان باشد از جنس هشدارهای امنیتی درباره بحث امنیت فیلترشکن‌ها و چالش‌هایی است که پنهان ماندن در فضای مجازی می‌تواند به دنبال داشته باشد و صرفا تاکید دارد که استفاده از IPهای پنهان، vpn و فیلترشکن مشکلات زیادی را برای ردیابی جرم در دنیا به وجود می‌آورد.

تاکنون در خصوص استفاده از فیلتر شکن از سوی قانونگذار جرم انگاری نشده بود. اما اخیراً نمایندگان مجلس شورای اسلامی طرحی را به مجلس ارائه نمودند تحت عنوان «طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام رسان های اجتماعی» به موجب طرح  مذکور کسانی که از فیلتر شکن استفاده کنند به مجازاتی مانند حبس و جزای نقدی محکوم خواهند شد.

در صورتی که استفاده از فیلترشکن جرم تلقی گردد به  نظر می رسد به محض استفاده از فیلتر شکن عناصر جرم(مادی و معنوی) تحقق پیدا می کند و به این صورت جرم نیز محقق می گردد.از نکات قابل توجه در خصوص جرم بودن فیلترینگ این است که چه کسی باید در خصوص استفاده از فیلترشکن اعلام جرم نماید زیرا استفاده از فیلتر شکن از جرایمی نمی باشد که دارای شاکی خصوصی باشد. ممکن است بتوان گفت براساس طرح  صدرالذکر  که در مجلس شورای اسلامی در حال بررسی می باشد احراز هویت کاربران فضای مجازی به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات سپرده شده است..

مشخص نیست که آئین نامه چه سازوکاری برای تعیین هویت کاربران داشته باشد اما به نظر می رسد ساز و کارها ی مذکور باید به نحوی باشد که کاربران را بتواند بطور دقیق شناسایی نماید در غیر این صورت عملاً امکان تعقیب و اجرای مجازات وجود نخواهد داشت. به عنوان نتیجه بایستی گفته شود در وضعیت فعلی و تا زمانی که طرح مورد بحث به تصویب مجلس شورای اسلامی و تأیید شورای نگهبان نرسد، استفاده از فیلترشکن جرم  نبوده و مجازاتی در پی نخواهد داشت اما در فرض تصویب استفاده از فیلترشکن جرم بوده و مجازات خواهد داشت.

بنابراین طی روزهای گذشته اعلام شد قوه قضائیه موظف شده با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعاتی و سایر دستگاه‌های ذیربط، با فروشندگان فیلترشکن‌ها و وی پی ان  غیرمجاز برخورد قانونی و متخلفین را مجازات کند. طبق تصمیم جدید قرار است تولیدکنندگان، فروشندگان و توزیع کنندگان  وی پی ان ها و فیلتر شکن‌های غیر مجاز از این پس مشمول مجازات ماده ۷۵۳ قانون مجازات اسلامی گردیده و در مورد اشخاص حقوقی علاوه بر مجازات مندرج در ماده ۷۵۳، نسبت به شرکت تجاری یا موسسه متخلف، لغو امتیاز و تعطیلی نیز رقم خواهد خورد. همچنین وزارت ارتباطات و فن آوری اطلاعات مکلف است به طور مستمر نرم افزارهای موضوع این مسئله را شناسایی و از دسترس خارج کرده و متخلفین را به دستگاه قضائی معرفی کند و قوه قضائیه نیز با متخلفین طبق مجازات پیش بینی شده در ماده ۷۵۳ قانون مجازات اسلامی برخورد خواهد کرد.

 کمبود سرور VPN و هاست در بازار به دلیل افزایش چند صد برابری استفاده از VPN و نیاز شدید کسب‌وکارها به VPN و VPS نیز در این افزایش قیمت VPN موثر بوده است از سوی دیگر سرورهای ضعیف، سریعا از کار می‌افتند یا توسط نهادهای متولی فیلترینگ، شناسایی و مسدود می‌شوند پس سرویس‌دهندگان VPN ناچار هستند هزینه بیشتری کرده و سراغ سرورها و فیلترشکن‌های قوی‌تر بروند. برای عبور از فیلترینگ اینترنت ایران که هر روز سخت‌تر و پیچیده‌تر می‌شود؛ نیاز به سرورهای قوی‌تری هست و همین موضوع، هزینه‌های بیشتری می‌طلبد.