تحلیل وضعیت فناوری اطلاعات در ایران |
ابزار هوش مصنوعی Gemini گوگل که پیش از این با نام Bard شناخته میشد در آستانه تبدیل شدن به دستیار دیجیتالی نسل بعدی دستگاههای اندرویدی است. این چشم انداز جدید مبتنی بر هوش مصنوعی وعده میدهد که در آینده نزدیک تعامل با تلفنهای همراه هوشمند و سایر دستگاههای الکترونیکی بسیار هوشمندتر و آسانتر از قبل شود.
به گزارش همکاران سیستم ولی این اپلیکیشنهای هوش مصنوعی با خطراتی همراه هستند و هشدار جدید گوگل در حوزه حریم خصوصی در مواجه با هوش مصنوعی نیز نگرانیهایی را در این زمینه بیان میکند.
این هشدار از طریق مرکز حریم خصوصی برنامههای Gemini ارایه شده است و به وضوح بیان میدارد که وقتی کاربران با اپلیکیشنهای Gemini تعامل دارند، شرکت گوگل اطلاعات زیر را جمع آوری میکند: گفتوگو، موقعیت جغرافیایی، بازخورد، و اطلاعات استفاده شده.
گوگل در ادامه بیانیه خود بیان میکند که اطلاعات جمع آوری شده به آنها کمک میکند تا محصولات، خدمات و فناوریهای یادگیری ماشینی را بهتر از قبل توسعه دهنده، بهبود بخشند و ارایه کنند.
این نخستین نکته مهمی است که کاربران میبایست نگران آن باشند تا دریابند که چه کسی به مکالمات آنها با Gemini دسترسی دارد.
گوگل در این زمینه توضیح داده است: «ما حریم خصوصی شما را جدی میگیریم و اطلاعات شخصی شما را به کسی نمیفروشیم. برای کمک به بهبود Gemini و حفظ حریم شخصی شما، زیرمجموعهای از مکالمات را انتخاب میکنیم و از ابزارهای خودکار برای کمک به حذف اطلاعات شناسایی کاربر از جمله آدرس ایمیل و شماره تلفن استفاده میکنیم».
معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری گفت: اقدام مشترکی با معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاستجمهوری در تعریف نوآوریهای مرتبط با هوش مصنوعی در حال انجام است که بر اساس آن از طرحهای پژوهشی و پایاننامههای مرتبط این حوزه به شکل ویژه حمایت میکنیم.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما؛ هوش مصنوعی به عنوان هوشی که در انواع ماشینها و ابزارآلات الکترونیک وجود دارد، در مقابل هوش انسانها امروزه در بسیاری حوزهها مطرح است. هوش مصنوعی از دهه ۵۰ میلادی؛ زمانی که مطرح شد و جایگاه دانشگاهی یافت تا امروز فراز و فرودهای مختلفی را طی کرد، به فضاهای دانشگاهی راه یافت، عدهای با آن به دلایل مختلف موافقت و عدهای مخالفت کردند و برخی مانند هر فناوری جدید دیگری آن را شامل فرصتها و تهدیدهای متنوع دانستند.
بسیاری کارشناسان در ایران خواستار بررسی و تحقیقات بیشتر در این زمینه شده اند چراکه معتقدند این حوزه یکی از لبههای دانش در آینده است که در فناوری ظهور و بروز خواهد یافت و اگر امروز به فکر برنامهریزی و تشکیل زیرساختهای آن نباشیم، فردا دیر است.
برای نمونه محمدمهدی زاهدی وزیر علوم سابق گفت: خواستار تشکیل وزارتخانه هوش مصنوعی شده بود و مدیرکل دفتر برنامهریزی آموزش عالی وزارت علوم نیز از تشکیل میز تخصصی هوش مصنوعی در معاونت آموزشی این وزارتخانه خبر داد.
معاونت فناوری و نوآوری وزارت علوم به تازگی از اقدام مشترکی با معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاستجمهوری خبر داد که بر اساس آن از طرحهای پژوهشی و پایاننامههای مرتبط با هوش مصنوعی به صورت ویژه حمایت میشود و فراخوان رسمی برای این اقدام بهزودی و در سال آینده اعلام میشود.
سجاد محمدعلی نژاد در مورد توسعه هوش مصنوعی اظهار داشت: در بحث هوش مصنوعی، توسعه این فناوری، ظرفیتها و ایدههای آن مهم است که در دانشگاهها این برنامه اجرا میشود.
وی افزود: ایران از جهت سرمایههای انسانی مرتبط با هوش مصنوعی و سرمایه های انسانی مورد نیاز در حوزه فناوری معمولا جزو پنج کشور اول دنیا است و در نظام رتبهبندی نوآوری که معیار کلیدی در حوزه توسعه فناوری است، وضعیت مطلوبی داریم و در هوش مصنوعی نیز همین شرایط است. یعنی در تربیت نیروی انسانی مرتبط که بتواند نیازهای کشور را پاسخ دهد تقریبا جزو ۱۰ کشور اول دنیا هستیم.
معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم گفت: در هوش مصنوعی یک بخش تربیت نیروی انسانی این حوزه است که وظیفه دانشگاهها و آموزش عالی است و از مدتها قبل آغاز شد و با قوت ادامه دارد.
دومین اقدام این است که طرحهای پژوهشی و پایاننامهها را به سمت کار و تحقیق روی هوش مصنوعی هدایت کنیم که با توجه به سیاستگذاری در این حوزه نیز این روند در حال انجام است.
محمدعلی نژاد توضیح داد: اقدام مشترکی نیز به همت معاونت فناوری و نوآوری وزارت علوم و معاونت علمی ریاست جمهوری در تعریف نوآوریهای مرتبط با این حوزه در حال انجام است که بعد از ماه مبارک رمضان و در سال ۱۴۰۳ برای این اقدام فراخوان رسمی منتشر میکنیم. بر اساس این اقدام مشترک از طرحهای پژوهشی و پایان نامههای مرتبط با هوش مصنوعی حمایت ویژهای میکنیم تا مبانی و مقدماتی این فناوری بیشتر تقویت شود.
وی افزود:مجموعه شرکتها و واحدهای فناور هوش مصنوعی و به صورت عمومی واحدهای فناوری اطلاعات مستقر در پارک های علم و فناوری، تاکنون قابلیتهای خود را در پروژههای مختلف به اثبات رسانده اند و هر کجا احساس نیاز شود یا از آنها درخواست برای حل مسائل یا همکاری شود، آماده همکاری و ارائه خدمات هستند.
معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم گفت: هوش مصنوعی میتواند به رسانه ها در تشخیص خبر جعلی به خبر واقعی، دستیابی به سطح مخاطبان بیشتر، اخذ عکسالعمل یا بازخورد خبرها کمک کند، همچنین از این فناوری میتوان برای توسعه ظرفیتهای خبرنگاری استفاده کرد و معاونت فناوری و نوآوری وزارت علوم نیز آماده است هر کدام از رسانهها که به توسعه این حوزه علاقهمند باشند، کمک کند، زیرا توسعه این فناوری به افزایش انگیزه مردم به دستیابی خبرها در حوزههای مختلف کمک میکند.
معاون آموزش حوزههای علمیه با تشریح «درختواره دانشی» حوزه، گفت: مجموع رشته و گرایشهای این درختواره از ۴۰۰ عنوان فراتر میرود، رویکردهایی از هوش مصنوعی، مشاوره و روانشناسی تا اقتصاد و تاریخ هم در این سند آموزشی در نظر گرفته شده است.
حجتالاسلام و المسلمین مهدی رستمنژاد در گفتوگو با خبرنگار ایرنا درباره مهمترین اقدامات حوزه علمیه در زمینه توسعه آموزش، اظهار داشت: فعالیتهای بسیاری در حوزه علمیه در زمینه آموزش صورت گرفته که بخشی از آنها از سالهای گذشته و مربوط به زمانی است که حضرت امام(ره) در این زمینه دستوراتی را صادر کردند. مدیریت جدید حوزههای علمیه در قالب شورای عالی، از یادگارهای بعد از انقلاب است و میتوان آن را از ثمرات انقلاب هم دانست.
معاون آموزش حوزههای علمیه با مقایسه شرایط حوزههای علمیه در سالهای قبل و بعد از انقلاب گفت: فاصله بسیار زیاد است، اما در این سالها دورههایی باید طی و زحمتهایی باید کشیده میشد تا به مرحلهای از رشد و بلوغ برسیم. خدا را شکر در دوره اخیر که آیتالله اعرافی عهدهدار مسئولیت شدند و دوره قبل از ایشان که آیتالله بوشهری حضور داشتند، قدمهای بسیاری برای زیرساخت حوزههای علمیه برداشته شد که حالا شاهد به بار نشستن آنها هستیم.
رستمنژاد تحول را امری، جاری در زمان دانست و گفت: تحول یک امر یک روزه نیست و بهصورت فرآیندی محقق میشود. اگر بخواهیم به فعالیتهایی که به طور خاص در دوره مسئولیت آیتالله اعرافی صورت گرفته اشاره کنیم، باید بگوییم بیش از ۱۰۰ طرح در این دوره اجرایی شده که میتوانم به دو، سه طرح کلان در میان آنها اشاره کنم.
وی افزود: یکی از طرح های اجرایی تدوین درختواره دانشی حوزههای علمیه است که برای اولین باراتفاق افتاده است؛ در این درختواره، عرصههای دانشی حوزهها شناسایی شده و آنچه نیاز است یک حوزه علمیه درباره آن پاسخگو باشد، حتی شامل علوم انسانی، در قالب ۱۶ حوزه دانشی در این درختواره مدنظر قرار گرفته است، در هر حوزهای هم رشته و گرایش مرتبط طراحی شده است که اگر مجموع گرایشها و رویکردها را مدنظر بگیریم، از ۴۰۰ عنوان فراتر میرود.
حدود ۶۰۰ استاد در تدوین درختواره حوزه نقش داشتند
رستم نژاد تاکید کرد: تدوین درختواره دانشی حوزه کار بزرگی بود که چندین سال زمان برد. حدود ۶۰۰ استاد و کارشناس در فرآیند تدوین این درختواره نقش داشتهاند. امروز حدود یکچهارم این درختواره، زیر بار اجرا رفته و سرفصلنویسی هم برای آن شده و در حال تدریس به طلبههاست. بقیه آن هم در دست تدوین است.
معاون آموزش حوزههای علمیه در تشریح بیشتر حوزههای دانشی در این درختواره گفت: بهطور مشخص ما شاخهای مانند فقه، اصول، کلام، تفسیر و موارد دیگر همچون تاریخ، سیره اهلبیت(ع) و حدیث و قرآن را از پیش در حوزه داشتهایم. در کنار اینها مواردی مانند ارتباطات، تمدن اسلامی و مباحث مربوط به تاریخ انقلاب و سرفصلهای سیاسی، حکومتی و اجتماعی هم لحاظ شده است.
بررسی ابعاد هوش مصنوعی در حوزه علمیه
رستمنژاد درباره توجه حوزه علمیه به مقولههای بهروزی مانند هوش مصنوعی هم گفت: در میان همین ۴۰۰ رشته، گرایش و رویکرد دانشی که به آن اشاره کردیم، هوش مصنوعی را هم مدنظر داشتهایم و در قالب یکی از شاخههای همین درختواره، امروز طلبههایی را جذب کردهایم. آیتالله اعرافی پیش از آنکه مدیر حوزه علمیه شوند، در قالب یک پروژه شخصی، مساله هوش مصنوعی را دنبال میکردند. کار بسیار گسترده ای در این حوزه انجام داده بودند. اگر بگوییم این تلاشها امروز به ثمر نشسته و در حال توسعه آن هستیم، حرف گزافی نزدهایم.
وی افزود: سال گذشته نمایشگاهی در حوزه علمیه داشتیم که مرتبط با همین مباحث هوش مصنوعی بود. برخی از افراد از وزارتخانه مرتبط دعوت شده بودند که برای آنها هم موجب اعجاب شده بود که حوزه علمیه با این سرعت به این حوزه ورود کرده است. ما هم در زمینه فضای مجازی و تبلیغ در فضای مجازی و هم در حوزه هوش مصنوعی و خدمتی که میتواند روی آموزش و خروجیهای حوزه علمیه داشته باشد، کار کردهایم.
معاون آموزش حوزههای علمیه در پایان مطرح کرد: هر آن چیزی که انسان، حواسش به آن نباشد، تبدیل به یک آسیب میشود. ما باید از همین بسترها برای رسیدن به نقطه مطلوب خود استفاده کنیم و به امید خدا از ثمرات مفید آن هم بهرهمند خواهیم شد؛ حوزه علمیه تا به امروز در این زمینهها کمکاری نداشته است. البته همواره میگوییم که با نقطه مطلوب و آنچه که باید باشیم، فاصله داریم. اگر روزی چنین تصوری از خود نداشته باشیم، روز توقف و مرگ ما خواهد بود. به همین دلیل معتقدیم همواره باید در حال حرکت باشیم.
بسیاری از متخصصان امنیت سایبری نگران هستند تهدیدات سایبری مبتنی بر هوش مصنوعی چه سرنوشتی برای مشاغل و کاربران داشته باشد.
در حالی که حملات سایبری هر روز نوآورانهتر میشوند، ابزارهای امنیتی مبتنی بر هوش مصنوعی با هدف ایجاد الگوی جدید دفاع دیجیتال در حال به روز شدن هستند.
حمله فیشینگ پیچیده به صبر زیادی نیاز دارد و مجرمان سایبری ممکن است ماهها مهارتهای خود را صرف رصد پیام ها، یادگیری اصطلاحات داخلی طعمه، تقلید از فرمول بندی جملات و انتخاب اهداف کنند. آنها سپس از تخصص خود بهره میگیرند تا حقهای قانعکننده مانند ایجاد پست الکترونیکی جعلی طراحی کنند، به این امید که کاربر ناآگاهی به آن واکنش نشان دهد.
جیسون راجر، مدیر ارشد امنیت اطلاعات شرکت لنوو (Lenovo) در این زمینه گفت: حملات خاص نشاندهنده سرمایهگذاری انسان بر بستر زمان است. در گذشته شاهد مواردی بودهام که در آن مجرمان یاد میگیرند به شیوهای خاص صحبت کنند تا بتوانند با تماس تلفنی شخصیتهای هدف را فریب دهند. فهمیدن نحوه برقراری ارتباط با هدفی ارزشمند میتواند یک ماه یا خیلی بیشتر طول بکشد.
با وجود این، هوش مصنوعی محصولی است که میتواند معادله بیان شده را تغییر دهد. به لطف یادگیری ابزارهایی که به مجرمان سایبری اجازه میدهد به راحتی از اصطلاحات یکسان تقلید کنند، آنها اکنون میتوانند همان تاکتیکها را در مقیاسی بسیار بزرگتر به اجرا بگذارند و میتوانند حتی نقاط ضعف یا خطاهای انسانی را کشف کنند. راجر عنوان کرد: فرض کنید سازمانی ۵۰۰ هزار کاربر دارد؛ اگر بخواهید به همه آنها حمله کنید، این فرآیند برای انسان معمولی معادل ۵۰ سال طول میکشد، ولی با استفاده از هوش مصنوعی میتوانید به ۵۰ هزار کاربر در مدت چند روز حمله کنید.
بسیاری از متخصصان امنیت سایبری نگران هستند تهدیدات سایبری مبتنی بر هوش مصنوعی چه سرنوشتی برای مشاغل و کاربران داشته باشد. در نظرسنجیای که سال ۲۰۲۳ از افسران ارشد امنیت اطلاعات جهان انجام شد، حدود ۴۶ درصد پاسخ دهندگان هوش مصنوعی را مهمترین تهدید خود در پنج سال آینده خواندند، زیرا مجموعهای از ابزارهای جدید در اختیار مجرمان قرار میدهد و میتوانند حملاتی در مقیاس وسیع انجام دهند. این در حالی است که هوش مصنوعی پیشتر برای تولید فیلمها، ایجاد پیامهای صوتی جعلی و متقاعد کردن قربانیان ناآگاه به انتقال مبالغ زیادی پول یا ارائه اطلاعات شخصی استفاده میشد.
روشهای اثبات شده و فناوری جدید
امنیت سایبری چالشی برای همه و حملات ممکن است از هر جایی انجام شود. بنابراین، همه کاربران (کارمندان ادارات) باید در زمینه شناسایی و گزارش تهدیدات احتمالی آموزش ببینند. در همین راستا داگ فیشر، معاون ارشد لنوو به مدیرعامل شرکت گزارش داد، امنیت در سراسر شرکت برقرار است و واحد امنیت سایبری از شبکه رایانهای مورد استفاده دهها هزار کارمند محافظت میکند. وی همچنین بر اهمیت آموزش همه کارمندان تأکید کرد.
رئیس هیئت مدیره لنوو نیز از کارمندان تازه وارد خواست در زمینه امنیت سایبری آموزش ببینند و عنوان کرد، اگر این کار را انجام ندهند، از شبکه حذف میشوند. وی گفت: مأموریت اصلی ما ایجاد اعتماد برای مشتریانمان است و باید برای تحقق این هدف کوشا باشیم.
درواقع تنها شرکتهای بزرگ نیستند که باید مراقب حملات سایبری باشند. طبق نظرسنجی نقض امنیت سایبری ۲۰۲۲ بریتانیا، حدود ۴۰ درصد مشاغل این کشور در سال پیش از آن مورد حمله سایبری قرار گرفته بودند. با وجود این، مقابله با تهدیدات سایبری میتواند برای کسب و کارهای کوچک و متوسط دلهره آور به نظر آید.
کارشناسان تأکید میکنند، مجرمان به جای ابداع روشهای جدید، از هوش مصنوعی برای تقویت روشهای حمله آزمایش شده استفاده میکنند. اصل اصلی پشت پرده تماس تلفنی ایجاد شده به وسیله هوش مصنوعی که از شما میخواهد پول را به مدیر مالی خود منتقل کنید، همان اصل پشت پرده پست الکترونیکی عجیب حاوی اشتباهات تایپی است. شرکتها میتوانند از همین رویکرد پیروی و از هوش مصنوعی برای تقویت روشهای دفاعی اثبات شده استفاده کنند.
اطلاعات امنیتی به روز و ابزارهای مدیریت رویداد نمونه بارز تقویت روشهای دفاعی هستند. بسیاری از راهحلها مبتنی بر نوعی هوش مصنوعی تحلیلی برای نظارت بر ترافیک شبکه شرکت و گزارش هرگونه فعالیت مشکوک است و به مدیران فناوری اطلاعات اجازه میدهد اقدامات دفاعی سریع انجام دهند.
به گفته محققان، الگوریتمهای یادگیری ماشینی تحت کنترل میتوانند مشکلاتی مانند حملات پستهای الکترونیک مخرب را با میزان موفقیت بسیار بیشتر و با دقت ۹۸ درصد طبقه بندی کنند. بنابراین، پیشرفتهای مهم کنونی کارمندان را از مواجهه با هشدارهای کاذب خلاص میکند و اجازه میدهد زمان خود را به طور مؤثرتر و فعالتر در زمینههای دیگر صرف کنند.
بازگشت به اصول اولیه
بسیاری از راهحلهای امنیت سایبری مانند فناوری فریب، مدلسازی تهدید و آزمایش نفوذ میتوانند از هوش مصنوعی به روشی مشابه استفاده کنند. مهمتر از همه اینکه هوش مصنوعی میتواند به حملات ساختگی احساس بسیار کارای انسانی بدهد و مواد آموزشی واقعی تری برای تهدیدات داخلی و خارجی ایجاد کند.
اسکیپ مان، مدیر اجرایی پشتیبانی امنیتی لنوو گفت: انسانها بزرگترین دارایی و در عین حال بزرگترین ضعف ما هستند. استفاده از هوش مصنوعی برای شبیهسازی تهدیدات داخلی میتواند به سازمانها کمک کند انعطافپذیری کنترلهای امنیتی خود را درک کنند. هنگامی که کارمندی به عمد یا ناخواسته امنیت شرکت را تهدید میکند، باید رفتار غیرعادی را از درون شناسایی کرد و به آن پاسخ داد.
وی افزود: چنین ابزارهایی در حال حاضر در بازار وجود دارند و هر روز پیچیدهتر میشوند. همان گونه که مجرمان سایبری از فناوری جدید برای حمله در مقیاس بزرگ استفاده میکنند، هوش مصنوعی نیز میتواند راهحلها را برای پایگاه کاربران گستردهتری ارتقا دهد و از شرکتها در راستای حرکت به سمت آینده مبتنی بر فناوری محافظت کند.
منبع: راهبرد معاصر
۲ گروه کلیدی از قانونگذاران در پارلمان اروپا امروز(سه شنبه) توافقی موقت درباره قوانین شاخص هوش مصنوعی را تایید کردند.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از رویترز، این درحالی است که طبق برنامه ریزی قرار است مجمع قانونگذاری در ماه آوریل در این باره رای گیری کند. چنین توافقی مسیر را برای تصویب نخستین قانون هوش مصنوعی جهان هموار می کند.
قانون هوش مصنوعی اروپا مجموعه مقررات جدیدی با هدف ایجاد دستورالعملی برای فناوری است که در صنایع مختلف از بانکداری تا خودروسازی، محصولات الکترونیک و هواپیما و هم چنین مقاصد امنیتی به کار می رود.
همچنین قوانین مذکور مدل های بنیادین یا هوش مصنوعی مولد را قانونمند می کند. نمونه چنین مدلی توسط شرکت اوپن ای آی ساخته شده است. در این فناوری سیستم های هوش مصنوعی که قادر به یادگیری از داده های جدید هستند تا فعالیت های مختلفی انجام دهند، براساس مجموعه ای از اطلاعات آموزش می بینند.
یکی از ۲کمیته پارلمان اتحادیه اروپا در پلتفرم ایکس نوشت: قانون هوش مصنوعی یک گام روبه جلو است؛ نمایندگان مجلس در کمیته آزادی های مدنی، عدالت و امور داخلی اتحادیه اروپا و کمیته بازار داخلی و حمایت از مصرف کننده پارلمان اروپا توافقی موقت درباره قانون هوش مصنوعی را تایید کردند که ایمنی را تضمین می کند و مبتنی بر قانون اساسی است.
کشورهای اتحادیه اروپا در اوایل ماه جاری حمایت خود از این قانون را اعلام کردند. با این وجود شرکت های فناوری بزرگ همچنان نسبت به آن موضع گرفته اند و نگران محتوای مبهم و کلی برخی از الزامات و تاثیر آن بر نوآوری هستند.
موج فراگیر ابزارهای هوش مصنوعی مولد می تواند سرآغاز یک انقلاب نسلی در حوزه فناوری باشد. گواه این جریان آمارها و بررسی هایی هستند که اخیرا انجام شده اند و نشان می دهند بیش از نیمی از کارمندان شرکت های فناوری اعتقاد دارند فشار مدیران برای استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی در محل کار آنها شدت گرفته است. با این حال، 86 درصد از شرکت ها در جهان هنوز آمادگی به کارگیری هوش مصنوعی را ندارند.
این آمارها در تازه ترین گزارش شرکت سیسکو در این زمینه (Cisco AI Readiness Index) آمده اند؛ گزارشی که شاخص آمادگی هوش مصنوعی را بر پایه شش محور کلیدی بررسی می کند. این محورها شال استراتژی، زیرساخت، داده، حکمرانی، استعداد (نیروی انسانی) و فرهنگ سازمانی هستند و بر اساس نظرسنجی از هشت هزار مدیر ارشد کسب وکار و بیش از 500کارمند شرکت های خصوصی در سراسر جهان سنجیده می شود. این شاخص، شرکت های مختلف را از نظر سطح آمادگی سازمانی برای استفاده از هوش مصنوعی در چهار دسته کاملا آماده، نسبتا آماده، دارای آمادگی محدود و ناآماده طبقه بندی می کند. بر این اساس، تنها 14 درصد از شرکت ها در دسته کاملا آماده قرار دارند و سایر شرکت ها نیز به ترتیب 34 درصد (نسبتا آماده)، 48 درصد (آمادگی محدود) و 4 درصد (عقب افتاده) ارزیابی شده اند.
داده و زیرساخت: چالش اصلی کسب وکارها
بسیاری از شرکت ها اظهار کرده اند که زیرساخت موجود در شرکت ها در بهترین حالت می تواند پاسخگوی توسعه محدود و اولیه هوش مصنوعی باشد و آنها برای طی کردن مراحل پیشرفته تر نیاز به معماری مجدد و افزایش ظرفیت خود خواهند داشت. در خصوص معماری و حکمرانی داده در سطح شرکت نیز دغدغه مشابهی وجود دارد. در حالی که بر اساس گزارش سیسکو، 81 درصد شرکت ها تایید کرده اند که سیلوی داده آنها در جایی دور و به صورت پراکنده از شرکت نگهداری و پردازش می شود. بیشتر مدیران شرکت ها فقدان انسجام و تمرکز داده مورد نیاز برای مدیریت داده و انجام پردازش های هوش مصنوعی را به عنوان یک مانع جدی معرفی کرده اند. با این همه، کمترین شکاف بین شرکت ها در بخش استراتژی مشاهده می شود؛ جایی که اکثر شرکت ها مدعی هستند مسیرهای توسعه ای برای به کارگیری هوش مصنوعی در کسب وکارشان را یافته اند و تدریجا در حال اجرای آن هستند.
اینترنت و هوش مصنوعی؛ دو روی یک سکه
در بخشی از گزارش به اهمیت بسزای کیفیت اینترنت و به طور ویژه شاخص تاخیر (latency) به عنوان شرط لازم و حیاتی برای تحقق فرآیند پذیرش هوش مصنوعی در صنعت اشاره شده است. تنها 21 درصد از شرکت ها، زیرساخت شبکه کنونی خود را برای تحمل بار مورد نیاز برای اجرای راهکارهای مبتنی بر هوش مصنوعی، بهینه و مناسب ارزیابی کرده اند. این موضوع بار دیگر اهمیت پایداری و عدم اختلال در زیرساخت اینترنت را یادآور می شود که در ایران هنوز مساله ای مهم و حل نشده باقی مانده است. بنا بر دومین گزارش انجمن تجارت الکترونیک (دی 1402) گذشته از برخی اختلالات مقطعی، یک سری اختلال مستمر نیز در شبکه کشور وجود دارد که در ساعات اوج مصرف (بین ساعت 20 تا 23) مشاهده می شود. این گزارش وضعیت اختلالات شبکه طی یک سال اخیر و بعد از سیاست های محدودکننده اتخاذ شده در پاییز 1401 را چندان امیدوارکننده نمی داند. در چنین شرایطی، گذار صنعت و کسب وکارها به فناوری های جدید طبیعتا دشواری ها و پیچیدگی های مضاعفی خواهد داشت.
وقت زیادی باقی نمانده
گزارش سیسکو در بخش مربوط به فرهنگ سازمانی نشان می دهد بیش از 60 درصد پاسخگویان نسبت به عقب ماندن از موج تغییرات هوش مصنوعی در بازار اظهار نگرانی کرده و ضرورت چاره اندیشی کسب وکارها در بازه زمانی کمتر از یک سال را ضروری می دانند. در خصوص فرهنگ سازمانی، دغدغه اصلی شرکت ها باید بر انطباق سریع و کم دردسر نیروی انسانی و همچنین فرآیندهای سازمان با ملزومات نوظهور به کارگیری راهکارهای مبتنی بر هوش مصنوعی متمرکز باشد. با این همه، شکاف و فاصله بسیار محسوس ذهنیت مدیران ارشد با مدیران میانی (یا کارمندان) نسبت به هوش مصنوعی و آمادگی برای انطباق با شرایط جدید مشهود است.
اما آنچه در این میان می تواند برای کسب و کارهای ایرانی حائز اهمیت باشد، تاکید سیسکو بر مساله تربیت و حفظ نیروی انسانی متخصص است. بر اساس این گزارش، 90 درصد شرکت ها از سرمایه گذاری ویژه در حوزه تربیت و جذب نیروی انسانی متخصص برای تسهیل این گذار در رقابت با سایر شرکت ها خبر داده اند. نگاهی به آمارهای هشداردهنده مهاجرت نخبگان فنی و متخصص در کشور می تواند اهمیت این موضوع را دو چندان کند. با کنار هم گذاشتن این موضوع از طرفی و آغوش باز کشورهای شورای همکاری خلیج فارس به ویژه عربستان، قطر و امارات برای جذب و به کارگیری نخبگان فنی مهندسی دیگر کشورها در راستای برنامه های کلان ملی و منطقه ای در حوزه هوش مصنوعی از طرف دیگر، می توان دریافت که زنگ هشداری برای آینده اکوسیستم دیجیتال کشور به صدا درآمده است.
به گزارش فایننشال تایمز، اخیرا عربستان سعودی 3هزار قطعه از جدیدترین پردازنده های گرافیکی H100 شرکت Nvidia را به ارزش 120میلیون دلار خریده است. قیمت هر یک عدد این پردازنده گرافیکی 40 هزار دلار است و توسط جنسن هوانگ، مدیرعامل Nvidia، به عنوان «نخستین کامپیوتر (تراشه) جهان که به طور اختصاصی برای عملیات هوش مصنوعی مولد طراحی شده است» معرفی شده است. این خرید برای عربستان سعودی از طریق دانشگاه علم و فناوری ملک عبدالله (KAUST) انجام شد که در حال حاضر مالک 200 پردازنده گرافیکی هوش مصنوعی A100 نسل قبلی Nvidia است. امارات نیز پیش تر هزاران تراشه شرکت Nvidia را خریده که در فرآیند توسعه مدل زبانی بزرگ متن باز خود به نام شاهین (Falcon) در موسسه دولتی نوآوری و فناوری ابوظبی به کار گرفته شده است. شرکت Nvidia در سال 2023 حدود 550 هزار پردازنده گرافیکی H100 را در سراسر جهان عرضه کرد که بیشتر آنها به شرکت های فناوری ایالات متحده رفته اند. موسسه تحقیقاتی عمومی عربستان سعودی و دانشگاه علم و صنعت ملک عبدالله نیز تا پایان سال گذشته میلادی 3 هزار عدد از این محصول فناوری لبه را به ارزش تقریبی 120 میلیون دلار دریافت کرده است.
برای تقریب به ذهن، سرویس ChatGPT -متعلق به شرکت OpenAI- بر پایه 1024 تراشه A100 توسعه پیدا کرده است. این در حالی است که این دو کشور برنامه های چشم انداز توسعه خود را به عنوان چشم انداز 2030 در عربستان سعودی و چشم انداز 2031 در امارات، با هدف اصلی عبور تدریجی از اقتصاد متکی بر نفت منتشر کرده اند.
فراموش نکنیم که بازار رو به رشد هوش مصنوعی مولد در سراسر جهان در مرحله نوظهور رقابت بر سر کلان داده در میان مشاغل و همچنین نبرد بین دولت ها بر سر جریان های داده های فرامرزی و مالکیت داده، قرار دارد. این وضعیت در اقتصاد دیجیتال به شدت خطر بروز شرایط موسوم به «برنده صاحب همه چیز» (winner-takes-all) را بالا می برد. جالب آنکه، در پایان بندی گزارش سیسکو به این موضوع اشاره شده است که بیش از 60 درصد شرکت های پاسخ دهنده، به کارگیری هوش مصنوعی برای بهبود بهره وری و افزایش سود عملیاتی را دنبال می کنند و صرفا 47 درصد به ارتقای کیفیت تجربه کاربران و حقوق مشتری به کمک این فناوری اشاره کرده اند. از این رو، شرکت های معدودی با مهارت های فنی، منابع انسانی، سرمایه و داده هایی که توانایی توسعه راه حل های توسعه یافته هوش مصنوعی را دارند، به بازیگران پیشرو و تعیین کننده آینده محبوب در این نظم دیجیتال جدید تبدیل خواهند شد. بنابراین به شکلی محتمل و قابل انتظار، قدرت متمرکز در دستان سرمایه گذاران فناوری و پرداختن به الزامات رویکرد انسان محور (Human-centered approach) برای حکمرانی فناوری در جهان ضرورتی انکارناپذیر خواهد بود.
تقلای دولت ها برای جانماندن
دولت ها در سراسر جهان در سال های اخیر توجه زیادی به ظرفیت فناوری هوش مصنوعی و الگوریتم ها کرده و در ادامه سرمایه گذاری چشمگیری در این زمینه انجام داده اند. وعده ها و امیدهایی که هوش مصنوعی از تحقق آنها خبر می دهد، می توانند در آینده نزدیک ساختار، عملکرد و حتی نوع نگاه مردم به دولت را دگرگون کنند؛ از بهبود عملکرد، کاهش هزینه ها و کارآمدسازی مدیریت گرفته تا پیشگیری از تخلفات و تسهیل پیش بینی آینده. با این حال، تحقیقات پژوهشگران دانشگاه کبک کانادا (Université du Québec) نشان می دهند مزایای مدنظر دولت ها از هوش مصنوعی ممکن است اغراق آمیز باشد. در همین راستا، نگرانی های جدی در مورد برابری، اخلاق، عدالت و انصاف مطرح شده است و برخی نگرانند که این مسائل دموکراسی و اصل تکثر و تنوع را تهدید کند. در حالی که کشورها برای پذیرش قدرت هوش مصنوعی و انطباق با اشکال مختلف این فناوری در محل کار و زندگی روزمره آماده می شوند، محققان این سوال را مطرح می کنند که آیا اقدامات کافی برای اطمینان از مسوولیت پذیری و پاسخگویی خروجی کار هوش مصنوعی وجود دارد؟ پژوهش ها حاکی از این است که آمادگی دولت ها برای پذیرش هوش مصنوعی لزوما همیشه با مسوولیت پذیری همراه نیست و این موضوع حتی درباره برخی از پیشرفته ترین کشورهای جهان نیز صدق می کند.در طول شش سال گذشته، Oxford Insights روی ارزیابی آمادگی دولت ها برای پیاده سازی هوش مصنوعی در ارائه خدمات عمومی به شهروندان خود کار کرده و نتایج آن را با انتشار گزارش سالانه شاخص آمادگی هوش مصنوعی دولت ها اعلام کرده است. پرسش اساسی و اولیه این شاخص همواره ثابت بوده است: دولت ها برای به کارگیری ابزارهای هوش مصنوعی به تفکیک بخش های حکمرانی، داده و زیرساخت و فناوری، تا چه میزان آمادگی دارند؟ شاخص آکسفورد برای تعیین آمادگی هوش مصنوعی در بخش عمومی، چارچوبی متشکل از شاخص 39 شاخص معتبر بین المللی را ارزیابی می کند: از وجود یک استراتژی ملی هوش مصنوعی و تعداد مقالات تحقیقاتی در زمینه هوش مصنوعی توسط محققان کشورها گرفته تا درصد خانوارهایی که به اینترنت پرسرعت و مقرون به صرفه در خانه دسترسی دارند و شاخص های کلان دیگر همچون شاخص جهانی رقابت پذیری و نوآوری. بیم ها و مشکلات بالقوه هوش مصنوعی برای بخش عمومی واضح است، اما دولت ها در سراسر جهان باید خود را برای پذیرش این فناوری آماده کنند تا به تعبیر ریچارد استرلینگ، مدیرعامل Oxford Insights، از واقعیت های بازار جا نمانند.
ما کجا ایستاده ایم؟
با نگاهی به رده بندی اعلام شده توسط آکسفورد می توان دریافت که اوضاع ایران در این شاخص نا مطلوب است. بر اساس این گزارش، ایران با قرار گرفتن در رده 94 از میان 193 کشور و در کنار کشورهایی همچون سریلانکا، باهاما و فیجی و پایین تر از برخی کشورهای نزدیک همچون پاکستان و ازبکستان، در دسته کشورهای کاملا ناآماده برای پذیرش این فناوری تحول آفرین معرفی شده است. این در حالی است که سرمایه گذاری های عظیم و برنامه ریزی های بلندمدت کشورهای منطقه - به طور خاص کشورهای شورای همکاری خلیج فارس (بحرین، قطر، امارات و عربستان سعودی) - در حوزه هوش مصنوعی زودتر از آنچه انتظار می رفت، جواب داده است. امارات متحده عربی تنها نماینده منطقه منا (MENA) در بین 20 کشور برتر شاخص آکسفورد است که به همراه عربستان (رده 29) در میان آماده ترین کشورهای بررسی شده در این شاخص قرار گرفته اند. در این خصوص، فاصله بین ایران با سایر همسایگان کمتر ثروتمند نیز قابل توجه است؛ روسیه در رده 38، ترکیه در رده 47، قزاقستان در رده 72 و نهایتا آذربایجان در رده 73 ارزیابی شده اند.
با وجود پیشرفت های درخور توجه در سال های اخیر، همچنان نقاط ضعف عمده ای در کشور وجود دارد که باعث پایین آوردن رتبه ایران در این شاخص معتبر بین المللی شده است که از آن جمله می توان به بلاتکلیفی سند استراتژی کلان هوش مصنوعی در کشور، نامناسب بودن کیفیت و پایداری شبکه در مقایسه با استانداردهای جهانی، سرعت بسیار پایین در گذار به نسل های جدید فناوری های ارتباطی، بی توجهی سیاستگذار به برخی شاخص های کلیدی بین المللی و فقدان رویکرد و دستورکار یکپارچه و مورد اجماع برای بهبود این شاخص ها اشاره کرد.
در همین راستا، احمد حسینی قورتانی، پژوهشگر هوش مصنوعی، در مصاحبه با «دنیای اقتصاد» گفت: «مقایسه روند تحولات رتبه و نمره ایران در برخی از شاخص های حیاتی ارتباطات همچون شاخص دولت الکترونیک سازمان ملل (UN e-Government Survey)، شاخص آمادگی شبکه (Network Readiness Index) و شاخص بلوغ محیط تنظیم گری فناورانه (World Bank GovTech Maturity Index) در این سال ها نشان از بی توجهی یا بی برنامگی کشور در این زمینه دارد.» او معتقد است وضعیت فعلی ایران در این شاخص ها و شاخص آمادگی هوش مصنوعی که به نوعی بازگوکننده شاخص های دیگر در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات است، با واقعیت موجود نیز انطباق ندارد. از نظر او کم توجهی آشکار دولت و وزارت ارتباطات به اجلاس ها، بسترها و مسیرهای ارتباطی منتهی به سنجش شاخص های مذکور، باعث شده است در روند سال های اخیر همواره شاهد کاهش نمرات و رتبه ایران باشیم. هرچند به باور این پژوهشگر هوش مصنوعی، نمی توان پیشرفت کشورهای همسایه به ویژه کشورهای حاشیه خلیج فارس در این زمینه را انکار کرد. با این همه، حسینی با اشاره به اینکه دستور کار ایران در این حوزه هنوز مشخص نیست و چشم انداز پایدار بلندمدت آن مغفول مانده است، می گوید: «مادامی که تغییر نگرش های حاکم بر دستگاه سیاستگذاری کشور و تلاش در جهت همگرایی نهادی ذی نفعان در زمینه اهمیت حضور فعال در مجامع بین المللی موثر بر اقتصاد دیجیتال و فناوری اطلاعات حاصل نشود، نمی توان انتظار بهبود جایگاه ایران در شاخص های این چنینی را داشت.»
گزارش آکسفورد در جمع بندی نسبت به افزایش چشمگیر شکاف فناورانه میان دولت های ثروتمند و کم درآمد در حوزه هوش مصنوعی هشدار می دهد. بر اساس یکی از نمودارهای این گزارش، بیشترین شکاف را می توان بین کشورهای پردرآمد نظیر ایالات متحده، بریتانیا، فنلاند و... و کشورهای با درآمد متوسط مشاهده کرد که به تحلیل آکسفورد، این شکاف در آینده نگران کننده خواهد بود. در روزهای گذشته، بریتانیا از برنامه خود برای صرف بیش از 125میلیون دلار با هدف تحقیق و توسعه و آموزش در زمینه هوش مصنوعی خبر داد. بر این اساس دولت بریتانیا 9 مرکز تحقیقاتی جدید هوش مصنوعی را در سراسر این کشور راه اندازی خواهد کرد که از ترویج استفاده مسوولانه از هوش مصنوعی در آموزش، امنیت و صنایع خلاق حمایت می کند و به نهادهای تنظیم گر برای مدیریت ریسک و مزایای این فناوری آموزش می دهد.
نکته جالب در پایان آن است که تلاش نگارنده این مطلب برای دسترسی به گزارش آکسفورد بدون استفاده از VPN بی نتیجه ماند!
کمیسیون فدرال ارتباطات آمریکا (FCC) اعلام کرد تماس هایی که با صوت تولید شده با هوش مصنوعی گرفته می شوند، غیرقانونی هستند.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از رویترز، این درحالی است که هفته گذشته تماسی رباتیک که صدای جوبایدن رییس جمهور آمریکا را تقلید می کرد از ساکنان ایالت نیوهمپشایر آمریکا می خواست به او رای ندهند.
به گفته جسیکا روزن ورسل مدیر FCC وضع چنین قانونی ابزارهای جدیدی در اختیار دادستان های ایالت های مختلف قرار می دهد تا موسسات و ماهیت هایی که این تماس را انجام می دهند، تحت پیگیری قرار دهند. او در این باره می گوید: مجرمان از صداهای تولید شده با هوش مصنوعی در تماس های رباتیک استفاده می کنند تا از اعضای آسیب پذیر خانواده ها اخاذی و سلبریتی را تقلید کنند یا اخبار جعلی به رای دهندگان بدهند. ما به کلاهبردارانی که چنین تماس های رباتیکی انجام می دهند، هشدار می دهیم.
FCC همچنین اشاره کرد دادستان های کل ایالت ها قبلا می توانستند پیامدهای ناشی از تماس های رباتیک با هوش مصنوعی را هدف بگیرند، اما اقدام جدید سبب می شود استفاده از صدای تولید شده با هوش مصنوعی در تماس های رباتیک نیز غیرقانونی باشد.
هفته گذشته ۲ شرکت در تگزاس به انبوهی از تماس های رباتیک مرتبط شده اند که از هوش مصنوعی برای تقلید صدای جوبایدن رییس جمهور آمریکا استفاده کرده بودند. این صوت دیپ فیک از رای دهندگان نیوهمپشایر می خواست در انتخابات مقدماتی ریاست جمهوری این ایالت شرکت نکنند. به گفته جان فورملا دادستان کل ایالت نیوهمپشایر در ژانویه ۲۰۲۴ میلادی حدود ۲۵ هزار تماس رباتیک با ساکنان این ایالت گرفته شده است.
فورملا اعلام کرد تحقیقات منبع تماس های رباتیک را به ۲ شرکت تگزاسی به نام های «لایف کورپوریشن» و «لینگوتلکام» مرتبط کرده است.
رییس دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان اینکه باتوجه به توانمندی کشور در عرصههای مختلف علمی، سرمایهگذاری در هوش مصنوعی ضروری است، گفت: اگر از همین امروز حداقل سالی یک میلیارد دلار در عرصه هوش مصنوعی سرمایه گذاری نکنیم، سهمی در اقتصاد هوشمند آینده نخواهیم داشت.
به گزارش ایرنا از دانشگاه علوم پزشکی تهران، حسین قناعتی در نشست تخصصی هوش مصنوعی و بررسی افق های آینده کاربرد این تکنولوژی در عرصه سلامت با اشاره به تاکید مقام معظم رهبری در کسب حداقل رتبه دهم جهانی در زمینه هوش مصنوعی، ابعاد هوش مصنوعی در سلامت را تشریح کرد.
وی گفت: هوش مصنوعی شامل ابعاد گستردهای از عرصههای بالینی، توان گسترش مراقبت به کشورهای درحال توسعه، برنامه های کاربردی نظام سلامت، تا قوانین و مقررات و نگرانی های اخلاقی است.
قناعتی با اشاره به کاربردهای بالینی هوش مصنوعی در زمینه بیماری های قلب و عروق گفت: از هوش مصنوعی میتوان در تشخیص دقیق و طبقه بندی بیماریهای عروق کرونر و تریاژ اولیه بیماران، پیش بینی مرگ و میر بیماران، اثرات داروها و عوارض جانبی پس از درمان در سندروم حاد کرونری، طبقه بندی صداهای قلب و تشخیص بیماری دریچه ای قلب استفاده کرد و تشخیص های از دست رفته و تست های بی رویه و متعدد را کاهش داد.
رئیس دانشگاه کاربرد دیگر هوش مصنوعی را در زمینه بیماری های پوستی بیان کرد و گفت: تشخیص سرطان پوست کراتینوسیتی از عکس های صورت، طبقه بندی سرطان پوست از تصاویر ضایعه، شناسایی سلول های پوست از تصاویر اسمیر میکروسکوپی به دقت ۹۴ درصد از جمله کاربردهای هوش مصنوعی در درمان بیماری های پوستی است.
قناعتی هوش مصنوعی را قابل استفاده در بیماری های گوارشی، روان پزشکی، چشم پزشکی و عضلانی اسکلتی، بیماری های عفونی، نورولوژی و انکولوژی دانست و گفت: هوش مصنوعی پزشکی از راه دور و امکان دسترسی بیماران به متخصصان حاذق و همچنین جامعیت بخشیدن به طب فردی را فراهم می آورد. دور از ذهن نیست که در آینده ها بیمار از طریق ارتباط با نرم افزار، بیماری خود را بدون حضور پزشک تشخیص دهد.
رییس دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به تجربه خود در استفاده از هوش مصنوعی در رادیولوژی، در دوران همه گیری کووید ۱۹ گفت: با کمک اساتید دانشگاه شریف نرم افزار تشخیص کووید ۱۹ طراحی و به کشورهای دیگر صادر شد این نرم افزار ضایعات کووید را با دقت بیشتری تشخیص می دهد.
وی هوش مصنوعی را در گسترش اطلاعات پرونده الکترونیک سلامت و در ردیابی تداخلات دارویی کاربردی دانست و گفت: با استفاده از هوش مصنوعی می توان بیماری الزایمر و زوال عقل را پیش بینی کرد.
رییس دانشگاه یکی دیگر از کاربردهای هوش مصنوعی را افزایش کیفیت آموزش دانست و گفت: با استفاده از آموزش هوش مصنوعی می توان کمبود پزشک را که در همه جای جهان فراگیر شده کاهش و کیفیت آموزش را ارتقا داد. برای نمونه در دانشگاه سبطین امکان تشریح مجازی با استفاده از یک عینک در فضای متاورس فراهم شده که دیگر چالش های آموزش روی جسد را ندارد.
قناعتی با بیان مزایای هوش مصنوعی در مدیریت نظام سلامت گفت: کاهش طول مدت زمان بستری در بیمارستان، صرفه جویی در زمان نوبت دهی و جواب دهی آزمایش، آنالیز دقیق داده ها، سرعت رسیدگی و درنتیجه افزایش بقای بیمار و میزان کاهش هزینه درمان از جمله مزایای استفاده از هوش مصنوعی در نظام سلامت است.
وی با اشاره به پیشینه هوش مصنوعی در جهان گفت: جان مک کارتی برای نخستین بار در سال ۱۹۵۶ میلادی اصطلاح هوش مصنوعی را ابداع کرد و از سال ۲۰۰۰ تاکنون حجم داده ها به سرعت گسترش یافته و تقریبا به حدود ۲۰ برابر رسیده است.
رییس دانشگاه تهران با تاکید بر اهمیت سرمایه گذاری در زمینه هوش مصنوعی گفت: میزان سرمایه گذاری جهانی در عرصه هوش مصنوعی از ۴.۹ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۰ میلادی به ۱۵۰ میلیارد دلار افزایش یافته که نشان دهنده اهمیت این تکنولوژی در آینده و جبران عقب ماندگی کشور در این زمینه است.
قناعتی با اشاره به نقش هوش مصنوعی در اقتصاد جهانی گفت: مبادلات هوش مصنوعی از ۸۷ میلیارد دلار در ۲۰۲۱ میلادی به ۱۵۹ میلیارد دلار در ۲۰۳۰ میلادی می رسد و دانشگاه علوم پزشکی تهران باتوجه به توانمندی دانشمندان خود در زمینه ساخت ربات کمک جراح و افزایش دقت جراحی، جایگذاری استند در عروق، درمان سرطان سینه و بیماری های خون باید سهم خود را در بازار جهانی پیدا کند.
رییس دانشگاه با اشاره به جایگاه ایران در هوش مصنوعی گفت: براساس اعلام مدیرعامل شرکت ملی انفورماتیک ایران در شاخص آمادگی هوش مصنوعی در جهان در رتبه ۷۵ و در خاورمیانه در بین ۱۸ کشور قرار دارد و اگر از همین امروز حداقل سالانه یک میلیارد دلار سرمایه گذاری نکنیم سهمی در اقتصاد هوشمند آینده نخواهیم داشت.
قناعتی باتوجه به توانمندی کشور در عرصه های مختلف علمی بر ضرورت سرمایه گذاری در زمینه هوش مصنوعی تاکید کرد و گفت: باتوجه به اینکه کشورمان در زمینه فناوری فضایی یکی از ۱۲ کشور و در فناوری هسته ای یکی از ۹ کشور اول جهان است و در عرصه سلول های بنیادی و دستیابی به طب بازساختی در رتبه ۱۴، در نانوفناوری در رتبه ۴ و در زیست فناوری در رتبه ۱۳ انتشارات علمی قرار دارد و همچنین در زیست دارو رتبه سوم تولید داروهای زیستی را کسب کرده است لازم است در هوش مصنوعی نیز سرمایه گذاری بیشتری صورت گیرد.
پنجمین همایش بینالمللی انجمن ایرانی مطالعات جهان با موضوع «هوش مصنوعی و دیپلماسیهای نوین» با مشارکت کمیسیون ملی یونسکو-ایران و کرسی یونسکو در فضای مجازی و فرهنگ دوفضایی شدن جهان، ۸ اسفند ۱۴۰۲ در محل دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران برگزار میشود.
محورهای کنفرانس به شرح ذیل است:
هوش مصنوعی و تحول مفاهیم نظری در حوزه دیپلماسی
هوش مصنوعی و دیپلماسی عمومی
هوش مصنوعی، سیاست خارجی و اقدامات دیپلماتیک
هوش مصنوعی و محیطهای جدید دیپلماسی
هوش مصنوعی و سیاستگذاری در حوزه فنآوریهای نوین
هوش مصنوعی و تحول حقوق بینالملل
هوش مصنوعی و امنیت ملی
علاقهمندان می توانند برای ارسال مقاله و شرکت در کنفرانس به سایت https://aidiplomacy.ut.ac.ir/ مراجعه کنند.
هوش مصنوعی، بحران آزار جنسی آنلاین کودکان را تشدید کرده و چالشهای بسیاری را در زمینه مبارزه با این موضوع ایجاد کرده است.
خبرگزاری میزان - فناوری هوش مصنوعی ایجاد تصاویری را از کودکانی که هدف استثمار یا سوءاستفاده قرار میگیرند، چه واقعی و چه جعلی، بسیار سادهتر کرده است.
مقامات مجری قانون در حال آماده شدن برای انفجار محتواهای تولید شده به وسیله هوش مصنوعی هستند که به طور واقعبینانه کودکان را در حال استثمار جنسی به تصویر میکشد.
این امر چالش شناسایی قربانیان و مبارزه با چنین سوءاستفادههایی را عمیقتر میکند و باعث افزایش نگرانیها درباره آزار جنسی کودکان میشود.
این نگرانیها در حالی مطرح میشوند که رسانه اجتماعی متا، منبع اصلی در محتوای مربوط به آزار کودکان، ردیابی مجرمان را با رمزگذاری سرویس پیامرسانی دشوارتر کرده است.
این مشکل بر تعادل دشواری که شرکتهای فناوری باید برای سنجش حقوق حریم خصوصی در برابر ایمنی کودکان ایجاد میکنند، تاکید میکند و چشمانداز تعقیب قضایی این نوع جنایت، سؤالات مهمی را مطرح میکند که آیا چنین تصاویری غیرقانونی هستند و چه نوع مشکلاتی ممکن است برای قربانیان وجود داشته باشد.
قانونگذاران کنگره آمریکا برخی از این نگرانیها را برای اعمال تدابیر شدیدتر مطرح کردهاند، از جمله احضار مدیران شرکتهای فناوری برای استماع در مورد حمایت از کودکان.
استیو گروکی، رئیس بخش استثمار و آزار جنسی کودکان در وزارت دادگستری آمریکا گفت: ایجاد تصاویر صریح جنسی از کودکان با استفاده از هوش مصنوعی، شکلی شنیع از استثمار آنلاین است.
سهولت فناوری هوش مصنوعی در تولید محتوا و تصاویر به این معنی است که مجرمان میتوانند با یک کلیک تصاویری از کودکانی که هدف استثمار جنسی یا آزار جنسی قرار گرفتهاند ایجاد کنند.
صرفا وارد کردن یک اعلان، تصاویر، فیلمها و متنهای به ظاهر واقعی را در عرض چند دقیقه ایجاد میکند و تصاویر جدیدی از کودکان واقعی و همچنین تصاویر واضحی از کودکانی که وجود ندارند به دست میآید.
اینها ممکن است شامل محتواهای تولید شده به وسیله هوش مصنوعی از نوزادان و کودکان نوپا باشد که هدف آزار جنسی قرار میگیرند.
طبق یک مطالعه اخیر در انگلیس، کودکان خردسال معروف هدف آزار جنسی قرار میگیرند و عکسهای کلاس معمولی، طوری اقتباس شده که همه کودکان برهنه باشند.
نیویورک تایمز به نقل از یک روانشناس که برای چندین دهه بر روی جرایم جنسی مربوط به کودکان کار کرده، در این باره مینویسد: وضعیت هولناکی که اکنون پیش روی ما قرار دارد این است که کسی میتواند تصویر یک کودک را از رسانههای اجتماعی از یک دبیرستان یا از یک رویداد ورزشی بگیرد و میتواند درگیر چیزی شود که برخی آن را «برهنهسازی» مینامند.
کارشناسان میگویند که این تصاویر تولید شده به وسیله هوش مصنوعی از تصاویر واقعی قابل تشخیص نیستند و تشخیص قربانی واقعی از یک قربانی جعلی را سختتر میکند.
رابین ریچاردز، فرمانده گروه ویژه جرایم اینترنتی علیه کودکان اداره پلیس لسآنجلس، گفت: تحقیقات بسیار چالش برانگیزتر است، تحقیق زمان میبرد و پس از آن که ما زمان زیادی را در تحقیقات صرف کردیم متوجه میشویم که هوش مصنوعی است و سپس با این موضوع چه کنیم؟
سازمانهای مجری قانون، با کمبود نیروی انسانی و کمبود بودجه، در حال حاضر تلاش کردهاند تا با پیشرفت سریع در فناوری، تصاویر سوءاستفاده جنسی از کودکان را با سرعت شگفتآوری تشخیص دهند.
تصاویر و ویدیوها، که به وسیله دوربین گوشیهای هوشمند، دارک وب، رسانههای اجتماعی و برنامههای پیامرسان فعال شدهاند، در سراسر شبکههای اجتماعی پیدا میشوند.
در حال حاضر تنها بخشی از مطالبی که مجرمانه شناخته میشود، در حال بررسی است.
استفاده از هوش مصنوعی دیگر جنبههای ردیابی سوءاستفاده جنسی از کودکان را پیچیده کرده است؛ به طور معمول، به مطالب شناخته شده به طور تصادفی رشتهای از اعداد اختصاص داده میشود که معادل یک اثر انگشت دیجیتال است که برای شناسایی و حذف محتوای غیرقانونی استفاده میشود. اگر تصاویر و ویدیوهای شناخته شده اصلاح شوند، محتوای جدید به نظر میرسند و دیگر با اثر انگشت دیجیتال مرتبط نیستند.
علاوه بر این چالشها، این واقعیت وجود دارد که اگرچه قانون شرکتهای فناوری را ملزم میکند در صورت کشف مطالب غیرقانونی را گزارش کنند، اما آنها را ملزم نمیکند که فعالانه آن را جستوجو کنند.
نمایندگان مجلس ضمن مکلف کردن دولت به تدوین برنامه ملی توسعه هوش مصنوعی، وزارت بهداشت را مکلف به استقرار کامل پزشک خانواده کردند.
به گزارش ایلنا، نمایندگان در نشست علنی صبح امروز (یکشنبه، ۸ بهمن ماه) مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی ایرادات شورای نگهبان به لایحه برنامه هفتم با انجام اصلاحات در برخی از مواد برنامه موافقت کردند که به شرح زیر است:
ماده ۶۵- بهمنظور افزایش دسترسی به شبکه ملی اطلاعات اقدامات زیر انجام میگیرد:
الف- وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف است با استفاده از ظرفیت سرمایهگذاری و مشارکت بخش خصوصی، تعاونی و نهادهای عمومی و با ارتقای الگو (مدل) اقتصادی، امکان اتصال اماکن اداری، تجاری و مسکونی شهرهای هر استان به شبکه ملی اطلاعات را از طریق شبکه دسترسی مبتنی بر تار (فیبر) نوری و دسترسی پرسرعت روستاهای بالای بیست خانوار فراهم کند. وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف است گزارش عملکرد این بند را هر شش ماه یکبار به مجلس ارسال نماید.
تبصره: تعدیل تعرفه خدمات ارتباطات و فناوری اطلاعات بر اساس بند (ج) ماده (۵) قانون وظایف و اختیارات وزارت ارتباطات و فناوری ارتباطات مصوب ۱۹/ ۹/ ۱۳۸۲ به عهده کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات میباشد.
همچنین نمایندگان در ادامه با اصلاح بند (ب) ماده (۶۵) نیز موافقت کردند.
ب- مرکز ملی فضای مجازی کشور مجاز است، به استناد ردیف (۱) از جدول بند «د» «سند راهبردی جمهوری اسلامی ایران در فضای مجازی» مصوب ۱۱/ ۵/ ۱۴۰۱ شورایعالی فضای مجازی، اقدام قانونی لازم برای بازنگری، تکمیل و روزآمدسازی سند «طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات» مصوب ۱۶/ ۷/ ۱۳۹۹ را انجام دهد.
نمایندگان در ادامه با اصلاح بند (پ) ماده (۶۵) و الحاق تبصره های ۱، ۴ و ۵ به این بند (پ) به شرح زیر موافقت کردند:
پ- دستگاههای اجرایی به استثنای وزارت اطلاعات، سازمان انرژی اتمی و نیروهای مسلح مکلفند با اعلام وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، مجوز استفاده از ابنیه و زیرساختهای خود از قبیل تیرهای انتقال، مسیرهای ارتباطی زمینی و زیرزمینی، مجرا(داکت)ها و فضاهای مناسب را جهت نصب تجهیزات ارتباطی، وفق تعرفههای مصوب کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات در اختیار کارور(اپراتور)های مخابراتی قرار دهند.
تبصره ۱- احکام این بند با رعایت موازین شرعی و قوانین صورت پذیرد.
تبصره ۴- حکم این بند شامل ابنیهای که منافع آن در اختیار اشخاص دیگر است، منوط به اینکه در قرارداد، استفاده مذکور پیشبینی نشده باشد، نمیشود.
تبصره ۵- استفاده از دیوار مشرف به معابر بخش خصوصی با رعایت ماده (۱۳) قانون تأسیس شرکت مخابرات ایران مصوب ۲۹/ ۳/ ۱۳۵۰ و نیز رعایت سایر قوانین و موازین شرع و حقوق بخش خصوصی و مبتنی بر تراضی بلامانع است.
همچنین نمایندگان با اصلاح بند الحاقی (۳) ماده (۶۵) موافقت کردند.
بند الحاقی ۳- دولت موظف است در راستای حمایت از توسعه زیستبوم تحولآفرین هوش مصنوعی قابل اعتماد و پایدار و به منظور تعیین چهارچوبها و ساز و کار تعامل تمامی ذینفعان، فراهم نمودن دانش و زیرساختهای دانش فنی، اجتماعی، اخلاقی و حقوقی، ترویج و افزایش آگاهی در مورد کارکردهای هوش مصنوعی در زمینههای مختلف و خطرات بالقوه آن حداکثر ظرف ششماه پس از لازمالاجرا شدن این قانون نسبت به «برنامه ملی توسعه هوش مصنوعی» با رعایت سیاستهای کلی نظام، مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی و سند راهبری جمهوری اسلامی ایران در فضای مجازی اقدام قانونی به عمل آورد.»
نمایندگان در ادامه با اصلاح بند الحاقی بند (الف) ماده ۶۶ نیز به شرح زیر موافقت کردند:
بند الحاقی- بهمنظور استفاده حداکثری از ظرفیتهای زیرساختی کاروران مخابراتی و توسعه شبکه دسترسی نهائی اینترنت پهن باند ثابت مبتنی بر تار (فیبر) نوری، «صندوق توسعه شبکه تار فیبر نوری» تأسیس میشود.
اساسنامه صندوق شامل ارکان، وظایف، اختیارات، نحوه فعالیت، مدیریت و نظارت بر صندوق در چهارچوب این قانون باید ظرف سهماه از لازمالاجراء شدن این قانون با پیشنهاد وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات بهتصویب هیأت وزیران برسد، همچنین تمامی فرایندهای اجرائی این صندوق بدون هیچگونه افزایش ساختار سازمانی و اجرائی بر عهده سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی است.
وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف است با استفاده از منابع این صندوق و سرمایهگذاری کاروران مخابراتی سالانه حداقل پنجمیلیون امکان برقراری اشتراک اینترنت پهن باند ثابت مبتنی بر تار(فیبر) نوری در کشور ایجاد نماید و گزارش عملکرد در خصوص این صندوق را به کمیسیونهای برنامه و بودجه و محاسبات و صنایع و معادن مجلس بهصورت سالانه ارسال نماید.
منابع مالی صندوق شامل منابع باقیمانده در حساب توسعه شبکه تار (فیبر) نوری موضوع بند (س) تبصره (۷) قانون بودجه سال ۱۴۰۲ کل کشور بخشی از درآمدهای ناخالص سالانه کاروران ارتباطی و فناوری اطلاعات با تصویب هیأت وزیران از محل قانون اجازه تعیین و وصول حق امتیاز فعالیت بخش غیردولتی در زمینه پست و مخابرات مصوب ۱۹/ ۸/ ۱۳۹۲ با رعایت قوانین و اعتبارات مندرج در بودجه سنواتی طی ردیفهای خاص لحاظ میگردد تا مطابق قوانین در مواردی که در قالب بودجههای سنواتی تعیین میشود، هزینه گردد و به میزانی که در قالب بودجه سنواتی تعیین میشود نیز در قالب کمکهای فنی و اعتباری، یارانه سود تسهیلات منوط به رعایت قوانین قابل مصرف است.
در ادامه نمایندگان با اصلاح بند (ت) ماده ۶۶ نیز به شرح زیر موافقت کردند:
دستگاههای موضوع ردیف های (۱۴)، (۲۸) و (۳۰) جدول بند (د) «سند راهبردی جمهوری اسلامی ایران در فضای مجازی»، مکلفند در چهارچوب سند مذکور به منظور آموزش و تربیت حداقل ۰۰۰/ ۵۰۰ نیروی انسانی ماهر و متخصص برای توسعه اقتصاد رقومی و فضای مجازی کشور در طول اجرای برنامه، «برنامه ملی رشد مهارتهای رقومی کشور» را که شامل ایجاد رشتههای تحصیلی و دورههای جدید و بازنگری در سرفصل رشتههای تحصیلی و دورههای مهارتی موجود در کلیه مقاطع است، ظرف ششماه از لازمالاجرا شدن این قانون در چارچوب سند راهبردی جمهوری اسلامی ایران در فضای مجازی ، تهیه نموده و اقدام قانونی به عمل آورد.
نمایندگان همچنین با اصلاح بند الحاقی (۱) ماده (۶۶) نیز موافقت کردند.
به منظور تأمین منابع مالی برای توسعه اقتصاد رقومی و دانشبنیان و امکان مشارکت تمامی مردم، وزارت امور اقتصادی و دارایی مکلف است با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نسبت به فراهم آوردن امکان پذیرش شرکتهای فعال این حوزه در بازار اوراق بهادار با ایجاد بهابازار (بورس) تخصصی، استقرار شاخصهای بهابازار (بورسی) ویژه، ابزارهای مالی جدید و پذیرش داراییهای رقومی و نیز پذیرش کلیه اموال و داراییها اعم از عین، منفعت، طلب و حقوق مالی، اموال منقول و غیرمنقول، سرقفلی، حق اکتشاف، اموال مادی و غیرمادی نظیر واحدهای مسکونی یا تجاری شهری یا روستایی، زمینهای کشاورزی ، ماشینآلات و تجهیزات تولیدی، فلزات گرانبها، اوراق بهادار، عواید قابل تصرف از سهام، عواید قابل تصرف از قراردادها یا اجرای طرح(پروژه)ها، مانده پاداش پایان خدمت و ذخیره مطالبات کارکنان، حقوق و مزایای مستمر دریافتی، مطالبات قراردادی، نشان تجاری (برند)، مالکیتهای فکری، یارانههای نقدی و موجودی انبار (مواد اولیه یا محصول) واحدهای تولیدی و داراییهای رقومی از سوی بانکها، مؤسسات مالی و اعتباری، صندوقهای مالی و سازمان بورس و اوراق بهادار با قابلیت تبادل در بازار در فرایندهای اعتبارسنجی، وثیقهگذاری، ضمانت و پذیرهنویسی را با رعایت قوانین و مقررات مربوط از جمله قانون تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار اقدام نماید.
آییننامه اجرایی این بند توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و سایر دستگاههای اجرایی مرتبط، تهیه و به تصویب هیئت وزیران میرسد.
در ادامه نمایندگان با اصلاح بند الحاقی (۲) ماده (۶۶) نیز موافقت کردند.
بهمنظور ایجاد وحدت رویه و حمایت از حقوق کاربران و تسهیل رقابت سالم بین ذینفعان، مسؤولیت صدور پروانه کلیه خدمات ارتباطی (از طریق درگاه ملی مجوزهای کشور) با رعایت قانون تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار، خدمات فناوری اطلاعات و هوشمندسازی و سکوهای پیامرسان، تدوین و تصویب جداول تعرفه و تعیین حقاشتراک (آبونمان) آنها در چهارچوب قوانین و مقررات کشور با رعایت مصوبات شورای عالی فضای مجازی بر عهده وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات است.
همچنین نسبت به تعیین جریمههای ناشی از تخلف از تعهدات قانونی متناسب با کیفیت تخلف و شرایط متخلف، اقدام قانونی به عمل آورد.
نمایندگان با ارجاع ماده ۶۷ جهت بررسی بیشتر به کمیسیون تلفیق برنامه هفتم موافقت کردند.
در ادامه نمایندگان با اصلاح جزء (۱) بند (الف) ماده (۶۹) نیز به شرح زیر موافقت کردند.
۱- وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مکلف است با هدف ایجاد نظام هوشمند اطلاعات سلامت و استقرار کامل پزشک خانواده و نظام ارجاع در بستر الکترونیکی، ظرف دوسال از لازمالاجرا شدن این قانون، با آمادهسازی مراکز امن داده و استقرار امضای الکترونیکی، کلیه سامانههای مراکز ارائهدهنده خدمات و کالای سلامت از جمله سامانههای بیمارستانی، نسخهنویسی و نسخهپیچی سرپایی، نرمافزارهای حوزه بهداشتی (سطح اول خدمات سلامت)، سامانه پایش و ممیزی اسناد سلامت و سامانههای خودمراقبتی را بهصورت یکپارچه به یکدیگر متصل نموده و با جمعآوری کلیه دادههای سلامت تولیدشده از این مبادی و ذخیرهسازی امن و متمرکز آنها در پایگاه ملی سلامت مبتنی بر قانون مدیریت دادهها و اطلاعات ملی ضمن صیانت از اطلاعات سلامت شهروندان، نسبت به در اختیار قرار دادن اطلاعات موجود به پزشکان معالج یا هر فرد یا گروهی که قانوناً یا براساس مجوز اخذ شده از مالک اصلی اطلاعات (شهروند) امکان استفاده از این اطلاعات را دارد، اقدام نماید. وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظف است ظرف سه ماه از لازمالاجرا شدن این قانون سند نقشه راه سلامت الکترونیک کشور با هدف استقرار نظام معماری یکپارچه سلامت الکترونیک را تهیه نموده و بهتصویب هیأت وزیران برساند.
همچنین نمایندگان با اصلاح جزء (۲) بند (الف) ماده (۶۹) نیز به شرح زیر موافقت کردند.
ارائه کنندهگان خدمات سلامت اعم از دولتی، عمومی غیردولتی، خیریه و خصوصی مکلفند دادههای سلامت و پزشکی ایرانیان و اتباع غیرایرانی را بهصورت برخط و همزمان با ارائه خدمت بر اساس قانون مدیریت دادهها و اطلاعات ملی (پایگاه ملی سلامت) به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ارسال نمایند. از سال دوم اجرای این قانون هرگونه تمدید پروانه مسؤول فنی، تمدید پروانه مطب پزشکان و سایر ارائهدهندگان خدمات و مراقبتهای سلامت و همچنین تمدید پروانه تأسیس و بهرهبرداری و گواهینامه اعتباربخشی در بخشهای سرپایی و بستری کلیه مراکز و مؤسسات ارائهدهنده خدمات سلامت در تمامی بخشها منوط به انجام تکالیف فوق است.
نمایندگان در ادامه با اصلاح جزء (۴) بند (الف) ماده (۶۹) نیز موافقت کردند.
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مکلف است ظرف ششماه اول اجرای این قانون، مقررات لازم برای ارائه خدمات یکپارچه سلامت الکترونیکی مبتنی بر نظام تنظیمگری (رگولاتوری) و کاروری (اپراتوری) سلامت الکترونیکی با رعایت قانون مدیریت دادهها و اطلاعات ملی را در چهارچوب قوانین و مقررات تهیه، تصویب و ابلاغ نماید.
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مکلف است با رعایت قانون تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار حداکثر از ابتدای سال دوم اجرای این قانون از طریق فراخوان و ارزیابی به شرکتهای دارای صلاحیت، مجوز کاروری (اپراتوری) سلامت الکترونیکی اعطا نماید. جریان دادههای سلامت در نظام تنظیمگری- کاروری براساس قانون مدیریت دادهها و اطلاعات ملی خواهد بود. آییننامه شامل توانایی فنی و مدیریتی در اساسنامه قانونی، قابلیت امکانات و تجهیزات، منابع مالی متناسب با میزان خدمات مربوط به پرونده سلامت الکترونیکی توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با همکاری سازمان و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تهیه و به تصویب هیئت وزیران میرسد.
در ادامه نمایندگان با اصلاح جزء (۵) بند (الف) ماده (۶۹) نیز موافقت کردند.
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مکلف است با هدف مدیریت و پایش خدمات سلامت نسبت به استقرار و عملیاتیسازی امضای الکترونیک با ایجاد سازوکارهای لازم از جمله «پایگاه قواعد سلامت» با فعالسازی کامل زیرساخت کلید عمومی از طریق اعطای مجوز به سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران و سایر مراکز صدور گواهی امضای الکترونیکی ذیل مرکز میانی و اعمال نظارت سلسله مراتبی بر آنها با رعایت ماده (۱۰) و (۸۰) قانون تجارت الکترونیکی مصوب ۱۷/ ۱۰/ ۱۳۸۲ و سایر قوانین و مقررات مربوط اقدام کند.
حضور قابل توجه شرکتهای هوش مصنوعی (AI) در نشست داووس ۲۰۲۴ نشاندهنده تغییر نسبت به سالهای گذشته است.
به گزارش مشرق، پنجاه وچهارمین اجلاس سالانه مجمع جهانی اقتصاد که با شعار «بازسازی اعتماد» از روز ۱۵ ژانویه با حضور رهبران جهان، سیاستمداران و متخصصان حوزه آیتی و صنایع دیگر در داووس سوئیس برگزار شد، روز جمعه (۲۹ دی) به کار خود پایان داد. امسال مجمع جهانی اقتصاد ۲۰۲۴ بر آینده هوش مصنوعی و تغییرات آب و هوایی متمرکز بود و البته موضوع ناآرامیها و جنگهای جهانی هم مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
تمرکز بر فناوریهای دیجیتال
در نشست سالانه ۲۰۲۴ WEF بر نقش کلیدی هوش مصنوعی و فناوریهای دیجیتال تمرکز ویژه وجود داشت و به مواردی همچون دستیابی به امنیت سایبری و همکاری در جهان، افزایش اشتغالزایی و استفاده از هوش مصنوعی به عنوان نیروی محرکه اقتصاد توجه شد.
شرکتکنندگان در این اجلاس همچنین به دنبال یک استراتژی بلندمدت برای مقابله با گرمایش کره زمین با توسعه یک رویکرد سیستمی برای رسیدن به جهانی بدون کربن تا سال ۲۰۵۰ بودند. شرکتکنندگان در این اجلاس همچنین به بررسی تعادل بین نوآوریهای فناورانه و خطرات اجتماعی آنها بویژه در زمینه هوش مصنوعی و سایر فناوریهای تحولآفرین مانند ۵G، ۶G، محاسبات کوانتومی و بیوتکنولوژی پرداختند.
گفتنی است مجمع جهانی اقتصاد یک سازمان بینالمللی است که متعهد به بهبود وضعیت جهان از طریق مشارکت دادن رهبران تجاری، سیاسی، دانشگاهی و دیگر افراد جامعه برای تحقق برنامههای جهانی، منطقهای و صنعتی است.
نبود یک استراتژی مشخص
حضور قابل توجه شرکتهای هوش مصنوعی (AI) در نشست داووس ۲۰۲۴ نشاندهنده تغییر نسبت به سالهای گذشته است که شرکتهای ارزهای دیجیتال در کانون توجه بودند.
یکی ازموضوعهای جنجالی، تأثیر هوش مصنوعی بر اشتغال است. درحالی که کریستالینا جورجیوا، رئیس صندوق بینالمللی پول نسبت به استفاده بی محابا از هوش مصنوعی هشدار داد و آن را زمینه ساز تهدید ۴۰ درصد از مشاغل موجود در جهان عنوان کرد، آنتونیو گوترش رئیس سازمان ملل هم گفت: شرکتهای بزرگ فناوری بی پروا به دنبال سود بردن از هوش مصنوعی هستند و جامعه بینالمللی هیچ استراتژی مشخصی برای مقابله با خطرات آن ندارد درحالی که این خطرات به سرعت در حال رشد است.
وی یادآورشد: هر پیشرفتی در هوش مصنوعی مولد، خطر عواقب ناخواسته را افزایش میدهد که بخشی از آن با مشکلات ناشی از بحران آب و هوا مرتبط است.
گوترش افزود: هرچند این فناوری پتانسیل عظیمی برای توسعه پایدار دارد اما احتمال بدتر شدن نابرابری موجود در جامعه جهانی وجود دارد. شرکتهای فناوری قدرتمند با بیتوجهی به حقوق بشر، حریم خصوصی و تأثیر اجتماعی آن، تنها به دنبال کسب سود هستند. این درحالی است که ما برای توسعه فعلی هوش مصنوعی و افزایش دسترسی به این فناوری در گوشه و کنار جهان و همچنین نظارت و کاهش آسیبهای آینده، نیازمند همکاری دولتها هستیم.
ما باید به جای تعمیق شکاف دیجیتالی، آن را پر کنیم. گوترش همچنین یادآورشد: حذف تدریجی سوختهای فسیلی ضروری و اجتنابناپذیر است و باید از هم اکنون برای اطمینان از انتقال عادلانه به انرژیهای تجدیدپذیر اقدام کنیم.
ضرورت آموزش و افزایش مهارت
رئیس صندوق بینالمللی پول هم در گزارشی ضمن ابراز نگرانی از تأثیر هوش مصنوعی بر اشتغال جوامع، عنوان کرد: این فناوری عمدتاً بر اشتغال کارگران یقه سفید(کارمندان اداری که غالبا تحصیلات بالاتری دارند) تأثیر خواهد گذاشت وازسوی دیگر نابرابری در بازارهای نوظهور و کشورهای کم درآمد را بیشتر خواهد کرد. در حالی که برخی از مشاغل ممکن است از افزایش بهرهوری ایجاد شده توسط هوش مصنوعی بهرهمند شوند، برخی دیگر ممکن است کاهش تقاضا و دستمزد کمتر را تجربه کنند.
جورجیوا اضافه کرد که بسیاری از کشورها فاقد زیرساختهای لازم و نیروی کار ماهر برای استفاده کامل از مزایای هوش مصنوعی هستند که این موضوع به طور بالقوه نابرابری را تشدید میکند. وی آموزش و افزایش مهارت کارکنان در جوامع فقیرتر را تنها راهکار توزیع عادلانهتر مزایای هوش مصنوعی در جهان دانست.
خوشبینی به آینده هوش مصنوعی
ساتیا نادلا مدیرعامل مایکروسافت هم در مجمع جهانی اقتصاد گفت که نسبت به آینده هوش مصنوعی، امیدوار و خوشبین است.
وی یادآورشد: به عنوان یک صنعت فناوری دیجیتال، بزرگترین درسی که آموختهایم، این است که باید عواقب ناخواسته هر فناوری جدید را همراه با تمام مزایای آن بپذیریم. ما باید به طور همزمان در مورد آنها فکر کنیم نه اینکه منتظر باشیم تا این عواقب ظاهر شوند و سپس به آنها رسیدگی کنیم.
اگرچه هوش مصنوعی پتانسیل افزایش بهرهوری، ایجاد مشاغل احتمالاً بهتر، آموزش بهتر و درمان سریعتر بیماریها را دارد، اما همچنین نگرانیهایی درباره افزایش بیکاری و گمراه کردن مردم ایجاد کرده است. گفتنی است سال گذشته مایکروسافت یک سرمایهگذاری چند میلیارد دلاری در OpenAI، شرکتی که پشت چت جی پی تی قرار دارد، انجام داد و از آن زمان این فناوری را در مجموعه محصولات خود عرضه کرده است. البته غولهای فناوری دیگر ازجمله گوگل، آمازون و متا نیز برای استقرار فناوریهای مشابه رقابت میکنند.
بهداشت، کلید حیاتی مقابله با تغییرات آب و هوایی
بیل گیتس، از بنیانگذاران شرکت مایکروسافت هم در داووس ۲۰۲۴ از تغییر و تحول زندگی بشر در ۵ سال آینده با استفاده از قدرت هوش مصنوعی خبر داد. وی یادآورشد: ظهور هوش مصنوعی این ترس را برانگیخته است که این فناوری میلیونها شغل را در سراسر جهان از بین میبرد.
هرچند لزوماً با این مفهوم مخالف نیستم، اما تاریخ نشان میدهد که با هر فناوری جدید، ابتدا ترس و سپس فرصتهای جدید به وجود میآید. به نظرم هوش مصنوعی زندگی همه را آسانتر میکند و بویژه به پزشکان کمک شایان توجهی خواهد کرد. هوش مصنوعی میتواند باعث افزایش بهرهوری شود. به اعتقاد وی، این فناوری باعث بهبود بهرهوری ۴۰ تا ۵۰ درصدی برنامهنویسان میشود تا سریعتر یک برنامه را توسعه دهند که خود تأثیر شگرفی بر زندگی بشر خواهد داشت.
وی در این رویداد همچنین هزینه کردن برای بهداشت را کلید حیاتی برای مبارزه با تغییرات آب و هوایی دانست و افزود: اگر میخواهید به تأثیر آب و هوا اهمیت دهید، باید بودجههای سلامت را افزایش دهید. وی در همین راستا اعلام کرد: بنیاد بیل و ملیندا گیتس قصد دارد در سال ۲۰۲۴، حدود ۸.۶ میلیارد دلار برای فناوری و برنامههای مراقبتهای بهداشتی هزینه کند که بزرگترین بودجه برای این سازمان غیرانتفاعی تاکنون محسوب میشود.
توسعه واکسنهای جدید و منابع ارزان قیمت برای مهار مالاریا، فلج اطفال و مرگ و میر مادران از برنامههای این بنیاد است. وی همچنین از کشورها خواست ۰.۷ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را صرف چنین هدفی کنند چراکه هزینههای بهداشتی، نه تنها فواید بشردوستانه دارد، بلکه به دستاوردهای اقتصادی و زیست محیطی نیز منجر میشود.
بیل گیتس افزود: ما جهان را سالم میکنیم و رشد جمعیت به یک وضعیت ثابت میرسد. بر اساس شاخص میلیاردرهای بلومبرگ، بیل گیتس ۱۴۰ میلیارد دلار ثروت دارد که او را به چهارمین فرد ثروتمند روی زمین تبدیل میکند. اما اگر متعهد به بخشش تمام پولش نبود، احتمالاً همچنان ثروتمندترین فرد جهان بود.
تأمین امنیت سایبری با هوش مصنوعی
در اجلاس داووس امسال، امنیت سایبری هم در میان ۵ خطر بزرگ دنیا در دوسال آینده رتبهبندی شد که البته جای تعجب ندارد که جنگهای سایبری هم به یک موضوع نگرانکننده تبدیل شود.
برنارد مونتل، استراتژیست امنیت سایبری در این باره گفت: پذیرش گسترده رایانش ابری، سطوح جدیدی از آسیبپذیری و پیچیدگی مدیریت را معرفی میکند که میتواند توسط بازیگران بد هدف قرار گیرد. البته یک راهکار مناسب برای مقابله با این بازیگران وجود دارد و آن هم بهرهبرداری از قابلیتهای هوش مصنوعی است.
وی افزود: این فناوری، نقش مهمی در دفاع سایبری دارد و متخصصان امنیت سایبری میتوانند از آن برای جست وجوی الگوها استفاده کنند و تصمیم بگیرند که چه اقداماتی برای کاهش خطر سایبری انجام دهند. هوش مصنوعی همچنین میتواند برای تقویت راهکارهای امنیتی پیشگیرانه استفاده شود تا مدافعان از هکرها جلوتر باشند و مانع حملات موفقیتآمیز آنها شوند.
درواقع استفاده از قدرت هوش مصنوعی تیمهای امنیتی را قادر میسازد تا با تجزیه و تحلیل سریعتر، درنهایت سریعتر تصمیم بگیرند.
اطلاعات گمراهکننده در بزرگترین سال انتخابات
یکی دیگر از موارد مرتبط با فناوری که در اجلاس امسال مورد بررسی قرار گرفت، اطلاعات غلط و گمراه کننده (disinformation) مبتنی بر هوش مصنوعی بود که به عنوان بزرگترین تهدید کوتاه مدت شناخته و عنوان شد که چنین اطلاعاتی ممکن است فرایندهای انتخاباتی را در چندین اقتصاد در دو سال آینده به طور اساسی مختل کند. این اطلاعات، عمدتاً با قصد و نیت قبلی نوشته شده و با اهداف خاصی ازجمله منحرفکردن افکار عمومی، بهدستآوردن سود مالی و ایجاد آسیبهای اجتماعی منتشر میشوند و شامل نوشتهها تا تصاویر و ویدیوها هستند.
در این اجلاس عنوان شد: حدود ۷۰ کشور ازجمله پرجمعیتترین کشورهای جهان با مجموع بیش از ۳.۷ میلیارد نفر یا تقریباً نیمی از جمعیت جهان، در نظر دارند انتخابات ریاست جمهوری یا قانونگذاری را در سال ۲۰۲۴ برگزار کنند. با توجه به این اینکه قرار است در سال ۲۰۲۴ در کشورهایی همچون آفریقای جنوبی، امریکا، بریتانیا، هند، اندونزی، بنگلادش و روسیه انتخابات برگزار شود، این سال را بزرگترین سال انتخابات در تاریخ نامیدهاند.
درحالی امسال در اجلاس داووس، اطلاعات گمراهکننده در صدر اخبار و نگرانیها قرار گرفت که در دوره قبلی حتی درمیان ۱۰ تهدید بزرگ، چه در کوتاهمدت (دو سال آینده) و چه در بلندمدت (۱۰ سال) گنجانده نشده بود. امسال، WEF این اخبار را به عنوان بزرگترین خطر کوتاهمدت و پنجمین خطر بزرگ درازمدت پس از تهدیدهای مختلف مرتبط با تغییرات آب و هوایی رتبهبندی کرد.
در این اجلاس عنوان شد که اطلاعات گمراهکننده میتواند انتخابات و سلامت جهانی دموکراسی را تهدید کند. در این اجلاس عنوان شد در امریکا، جایی که انتخابات ریاست جمهوری در ماه نوامبر برگزار میشود، دونالد ترامپ، نامزد انتخاباتی، سابقه اثبات شدهای در انتشار اطلاعات نادرست در مورد تقلب در رأیدهندگان در انتخابات ۲۰۲۰ دارد. درواقع چنین تاکتیکهایی به قدمت خود سیاست هستند، اما امروز وضعیت بدتر از گذشته شده است.
در این اجلاس عنوان شد که پلتفرمهای بزرگ و رسانههای اجتماعی باید با ارائه راهکارهایی، از انتشار چنین محتواهایی، ممانعت کنند. هرچند در مقابل، برخی معتقدند اجازه دادن به این غولهای فناوری خصوصی برای مسدود کردن بیشتر محتوا میتواند آزادی بیان را کاهش دهد.
استرالیا یک نهاد مشورتی برای کاهش خطرات هوش مصنوعی ایجاد خواهد کرد و جدیدترین کشوری است که نظارت خود را بر این فناوری افزایش می دهد.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از رویترز، دولت این کشور تصمیم دارد برای معرفی طیفی از دستورالعمل ها از جمله تشویق شرکت های فناوری به برچسب زدن محتوای تولید شده با هوش مصنوعی با سازمان های صنعتی همکاری کند.
اد هاسیک وزیر علم و صنعت استرالیا نیز پیش بینی کرد هوش مصنوعی به رشد اقتصادی منجر می شود اما استفاده از آن در کسب و کار ناهمگون است. او به خبرنگاران گفت: همچنین موضوع اعتماد به فناوری وجود دارد و کمبود اعتماد نیز اندک اندک به ترمز دستی در برابر رشد و جذب فناوری منجر می شود که باید با آن مقابله کنیم.
استرالیا نخستین کمیسیون سلامت الکترونیک(eSafety) را در سال ۲۰۱۵ میلادی راه اندازی کرد اما در خصوص قانونمندسازی هوش مصنوعی در برخی کشورها عقب تر از بقیه است.
البته دستورالعمل اولیه هوش مصنوعی استرالیا داوطلبانه است، حال آنکه در مناطق دیگر از جمله اتحادیه اروپا قوانین هوش مصنوعی برای شرکت ها لازم الاجرا هستند.
استرالیا سال گذشته میلادی مشاوره درباره هوش مصنوعی را آغاز و بیش از ۵۰۰ پاسخ دریافت کرد.
دولت استرالیا در پاسخ موقت خود اعلام کرد که میخواهد بین مصارف «کم خطر» هوش مصنوعی مانند فیلتر کردن ایمیلهای هرزنامه و نمونههای «پرخطر» مانند ایجاد محتوای دستکاری شده، تمایز قائل شود.
یکی از جدیدترین راههای سوء استفاده از افراد، تماسهای کلاهبرداری با استفاده از هوش مصنوعی و تقلید صدا است.
این روزها استفاده از هوش مصنوعی در بین مشاغل و افراد افزایش یافته و محبوبیت بسیاری پیدا کرده است. بسیاری از کاربران با استفاده از این برنامهها راههایی برای ساده سازی عملیات تجاری و سرگرمیهای شخصی پیدا کردهاند. با این حال، مجرمان نیز بیکار ننشستهاند و ابزارهایی را برای تسلیح این فناوری توسعه دادهاند.
فناوری ایجاد یک دیپفیک صوتی، (یعنی یک کپی واقعی از صدای یک فرد) به طور فزایندهای رایج شده است. برای ایجاد یک کپی واقعی از صدای یک نفر، به دادههایی برای آموزش الگوریتم نیاز دارید. این به معنای داشتن تعداد زیادی ضبط صوتی از صدای هدف مورد نظر شما است. هر چه تعداد نمونههای بیشتری از صدای شخص را بتوانید به الگوریتمها وارد کنید، کپی نهایی بهتر و قانعکنندهتر خواهد بود و از آنجایی که بسیاری از ما در حال حاضر جزئیات زندگی روزمره خود را در اینترنت به اشتراک میگذاریم. این بدان معناست که دادههای صوتی مورد نیاز برای ایجاد یک کپی واقعی از یک صدا میتواند به راحتی در رسانههای اجتماعی در دسترس باشد.
کلاهبرداری صوتی با هوش مصنوعی چیست؟
به طور معمول، کلاهبرداریهای صوتی با هوش مصنوعی حول محور یک مجرم میچرخد که با استفاده از برنامههای نرمافزاری با جعل صدای شخصی افراد، قصد سرقت پول یا اطلاعات شخصی را دارند. مجرمان این صداهای جعلی را با به دست آوردن نمونهای از صدای یک نفر، مانند ویدئوهای موجود در رسانههای اجتماعی یا سایر وبسایتها و آپلود آن در یک برنامه هوش مصنوعی ایجاد میکنند.
هنگامی که کلاهبرداران، صدای جعلی را ایجاد کردند، ممکن است سعی کنند با اعضای خانواده قربانی یا سایر طرفهایی که برای سلامتی فرد مذکور ارزش قائل هستند تماس بگیرند. رفتار مجرمان بهگونهای است که هدفها را فریب دهند تا فکر کنند کسی که برایشان مهم است در موقعیتی فوری یا خطرناک است و بهسرعت به پول نیاز دارد. مثلاً تصور کنید که صدای آن طرف تلفن فقط یک غریبه نیست، بلکه دقیقاً شبیه یک دوست یا خانواده شماست. از طرف دیگر، کلاهبرداران ممکن است سعی کنند با شخصی تماس بگیرند و وانمود کنند فردی مانند یک نماینده بانکی هستند و میتوانند اعتماد طرف را جلب کرده و اطلاعات حساس را به دست بیاورند.
ترفند قدیمی با استفاده از فناوری جدید
در گزارشی که اخیراً توسط CNN منتشر شده نشان میدهد که با یک مادر از یک شماره ناشناس تماس گرفته شده و وقتی تلفن را جواب میدهد، دخترش است و ظاهراً دختر ربوده شده و با مادرش تماس گرفته تا برای دزدان درخواست باج کند.
اما در واقع دختر سالم و سلامت بود و کلاهبرداران صدای او را دیپ فیک کرده بودند.
اصطلاح " آدمربایی مجازی" چندین سال است که وجود دارد. این میتواند اشکال مختلفی داشته باشد، اما یک رویکرد رایج این است که قربانیان را فریب دهند و باج بگیرند تا عزیزی را که فکر میکنند در معرض تهدید هستند، آزاد کنند.
کلاهبردار سعی میکند تا قبل از اینکه فریب کشف شود یا پای پلیس به میان بیاید، قربانی را مجبور به پرداخت یک باج سریع کند. شاید بگویید ما گول چنین رفتاری را نمیخوریم و تماس را قطع میکنیم؛ این درست است و قطع کردن تماس با یک تماسگیرنده ناشناس منطقی به نظر میرسد، اما برای قطع کردن تماس شخصی که دقیقاً شبیه فرزند یا شریک زندگی شما است، چه رویکردی دارید؟
نرمافزاری وجود دارد که میتواند برای شناسایی دیپفیکها استفاده شود و نمایشی بصری از صدا به نام طیف گرام ایجاد کند. وقتی به تماس گوش میدهید، تشخیص آن از شخص واقعی غیرممکن به نظر میرسد، اما زمانی که طیفنگارها در کنار هم تحلیل میشوند، صداها قابل تشخیص هستند. در این زمینه یک گروه، نرمافزار تشخیص را برای دانلود ارائه کردهاند، اما اکثر مردم قادر به استفاده از این طیفنگار نیستند و در واقع اگرچه چنین راهحلهایی مفید است اما هنوز برای استفاده عموم و به رسمیت شناختن چنین نرم افزارهایی به زمان و دانش فنی بسیاری نیاز دارد.
اما مراحل زیر ممکن است به شما در شناسایی و جلوگیری از کلاهبرداریهای صوتی با هوش مصنوعی کمک کند:
حسابهای رسانههای اجتماعی را روی حالت خصوصی تنظیم کنید و با گذرواژهها یا عبارتهای عبور قوی و منحصربهفرد، دسترسی به ضبطهای صدای خود را محدود کنید.
یک کلمه رمز ایجاد کنید تا در صورت نیاز به کمک، توسط اعضای خانواده، دوستان و همکاران تجاری مورد استفاده قرار گیرد.
از تماس گیرنده سؤالاتی بپرسید که تنها شخصیتهای حقیقی دوروبرتان پاسخ آن را بدانند.
اگر تماس مشکوکی بود، تماس را قطع کنید و سپس با طرف مورد ادعا با شماره معمولی خود تماس بگیرید.
عموما کلاهبرداران در چنین مواقعی در تماس با شما ایجاد احساس فوریت میکنند و از شما درخواستهای سریع دارند.
با همه این پیشرفتها یادتان باشد که چنین صداهایی کامل نیست و بنابراین به مکثهای غیرطبیعی، گفتار با صدای رباتیک یا تلفظ عجیب گوش دهید و به آن دقت کنید.
زمانی که تماسگیرنده درخواستهایی را ارائه میدهد که عرفاً شخصی از یک سازمان قانونی انجام نمیدهد، به آن شک کنید.
و در نهایت مانند هر شکل دیگری از رسانه که ممکن است با آن برخورد کنید: بدبین باشید و اگر از طرف یکی از عزیزانتان تماسی دریافت کردید و آنها از شما پول خواستند یا درخواستهایی غیرمعمول کردند، با آنها تماس بگیرید یا پیامکی بفرستید تا تأیید کنند که واقعاً با آنها صحبت میکنید.
به گزارش وب گاه تبیان، با گسترش قابلیتهای هوش مصنوعی، خطوط بین واقعیت و تخیل به طور فزایندهای محو شده و این بدان معنی است که مردم باید محتاطتر شوند. در آخر نیز اگر خدایی نکرده مورد هدف کلاهبرداری شبیهسازی صوتی هوش مصنوعی قرار گرفتید، آن را به پلیس گزارش دهید.
به تازگی یک دادگاه در چین در اقدامی سنت شکنانه کپی رایت یک تصویر تولید شده با هوش مصنوعی را به رسمیت شناخت این رای گامی مهم در حوزه روبه رشد هوش مصنوعی مولد در چین به حساب می آید.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از گیزمو چاینا، به این ترتیب سابقهای به وجود آورد که احتمالاً تأثیری قابل توجه بر این حوزه داشته باشد. رأی مذکور توسط دادگاه اینترنت پکن صادر شده که مربوط به عکسی تولید شده با استفاده از نرم افزار Stable Diffusion(افزودن متن به تصویر) است. به رسمیت شناختن تصویر مذکور به عنوان یک اثر هنری حفاظت شده توسط دادگاه، اهمیت روزافزون هوش مصنوعی در حوزه خلاقیت هنری را نشان میدهد.
در حقیقت این رأی نشان دهنده درک دادگاه از اصالت و داده معنوی خالق انسانی است که نقش اساسی را در خلق تصویر تولید شده با هوش مصنوعی دارد. این چشم انداز از تمرکز هوش مصنوعی به فرایند خلاقانه و تصمیم گیری انسانی تغییر میدهد که این فناوری را راهبری میکند. دادگاه با به رسمیت شناختن عنصر انسانی در محتوای تولید شده با هوش مصنوعی درهای تازه ای برای هنرمندان و خالقان اثر هنری باز میکند که مشغول کاوش این حوزه جدید هستند.
یکی دیگر از دلایل اهمیت رأی دادگاه آن است که با موضع گیری نسبت به هوش مصنوعی در کشورهای دیگر از جمله آمریکا متضاد است. در آمریکا بحث و گمانه زنی درباره حفاظت از محتوای تولید شده با هوش مصنوعی با قانون کپی رایت همچنان جریان دارد. از سوی دیگر این اقدام نیاز به بررسی پرونده به پرونده را نشان میدهد.
این رأی مربوط به پروندهای است که در آن فردی به نام لی از نرم افزارStable Diffusion استفاده کرد تا تصویری از یک زن آسیایی جوان بسازد. پس از آنکه از اثر لی بدون اجازه در پلتفرم چینی Baijiahao (مخصوص اشتراک گذاری محتوا) استفاده شد، او شکایتی برای نقض حق مالکیت معنوی در دادگاه ثبت کرد. رأی دادگاه که به نفع لی است، این ایده را تقویت میکند که تصاویر تولید شده با هوش مصنوعی در ترکیب با خلاقیت و قضاوت انسانی را میتوان نوعی تفسیر شخصی قلمداد کرد که شایستگی حفاظت توسط قانون کپی رایت را دارد.
این رأی گامی مهم در حوزه روبه رشد هوش مصنوعی مولد در چین به حساب میآید و این رویداد نه تنها پتانسیل هوش مصنوعی در صنایع خلاق رابه رسمیت میشناسد بلکه یک سابقه حقوقی فراهم میکند که به تشویق نوآوری و خلاقیت بیشتر در این زمینه منجر میشود.
معاون امور رسانهای و تبلیغات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سومین همایش هوش مصنوعی و رسانه، گفت: ما نباید بعد از فراگیری هوش مصنوعی فکر چاره برای آن باشیم و جلوتر یا همزمان با رشد آن باید قوانین را تبیین کنیم.
به گزارش توانا؛ با موضوع حکمرانی رسانه در عصر هوش مصنوعی امروز توسط سازمان مطالعات و برنامهریزی رسانهها و مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی برگزار شد.
در این نشست فرشاد مهدی پور معاون امور رسانهای و تبلیغات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره اهمیت هوش مصنوعی گفت: توجه به هوش مصنوعی باید زیاد باشد زیرا بطور خاص در حوزه رسانه آثارش قابل توجه و چشمگیر است.
مهدی پور با اشاره به فناوریهای جدید بیان کرد: ما با فناوریهای جدید مثل ماهواره و اینترنت با نوع امنیتی_نظامی آن آشنا شدیم زیرا این فناوریها به سفارش بنگاههای تولیدات نظامی شکل گرفتند. بیش از ۱۰ سال است که در سینمای هالیوود سریالهای متعددی درباره این مورد ساخته شده است این نشان دهنده اهمیت این فناوری است.
معاون امور رسانه درباره اهمیت فناوری در کشور اذعان کرد: ما در جمهوری اسلامی ایران یاد گرفتیم که نباید هیچ فناوری را کنار بگذاریم در بیانیه گام دوم رهبر معظم انقلاب اسلامی تصریح میکنند که باید به این حوزهها وارد شد و به هوش مصنوعی هم باید از این منظر نگاه کرد. این امکان در کشور شکل گرفته است و این بسیار امیدآفرین است، همچنین باید بتوانیم با کشورهایی دیگر مثل چین و روسیه تبادل دانش و تجربه داشته باشیم زیرا کشور ما نیازمند حرکت در لبه دانش است.
مهدیپور با اشاره به همگرایی رسانهها اظهار کرد: فناوریها باهم تداخل ندارند و یکدیگر را از بین نمیبرند ولی یکدیگر را دستخوش تغییرات میکنند. هوش مصنوعی باعث میشود اطلاعات ناشناخته ابزار ارتباطی کنونی را بشناسیم و عملکرد آنها گستردهتر شود.
وی در ادامه افزود: بحث حاکمیت شرکتی و پلتفرمی به واسطه هوش مصنوعی پررنگ میشود. راه حل ما از باب نظام سیاستگذاری این است که به یکی از قوانین موجود موادی اضافه شود و بجای قانون جدید از بخشهایی که برای تنظیم حوزه فناوری است استفاده کنیم و ماده واحدهایی درباره هوش مصنوعی الحاق شود چون بخاطر سرعت رشد هوش مصنوعی فرصت قانونگذاری برای آن وجود ندارد.
مهدی پور در پایان بیان کرد: ما نباید بعد از فراگیری هوش مصنوعی فکر چاره برای آن باشیم جلوتر یا همزمان با رشد آن باید قوانین را تبیین کنیم و نیاز داریم قوانین و سرمایه داشته باشیم تا نقش خود را ایفا کنیم و به مسیر رشد و تعالی شتاب دهیم.
سعیدرضا عاملی از جمله ماهیتهای هوش مصنوعی را شبکهای بودن آن دانست و گفت: برخی هوش مصنوعی را مساوی با فضای مجازی میدانند، اما اینگونه نیست و مجلس نیز اشتباه کرده که آن را به مرکز ملی فضای مجازی سپرده است.
به گزارش خبرنگار ایکنا، سومین همایش هوش مصنوعی و رسانه با موضوع حکمرانی رسانه در عصر هوش مصنوعی امروز ۲۵ دی با حضور مدیران این حوزه به همت دفتر مطالعات و برنامهریزی رسانهها در مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی برگزار شد.
حجتالاسلام سعیدرضا عاملی، عضو حقیقی شورای عالی انقلاب فرهنگی در این همایش با اشاره به منطق هوش مصنوعی گفت: منطق هوش مصنوعی مبتنی بر الگوریتم است و برخی این عصر را عصر الگوریتم نامیدهاند. آلن تورینگ دستگاهی را اختراع کرد که برخی اسم آن را بازی تقلید نامیدند و برخی دستگاه فکر نامگذاری کردند و به همین دلیل برخی او را پدر هوش مصنوعی میدانند.
وی افزود: اکنون در شرایطی هستیم که ماهیت آنالوگ به دیجیتال تبدیل شده است و تحول دیجیتال دو انقلاب بزرگ داشت و آنچه امروز از خدمات الکترونیک استفاده میکنیم ناشی از همین انقلابهاست.
حجتالاسلام عاملی ادامه داد: هوش مصنوعی دارای منطق فازی است و میتواند بین صفر و یک انتخاب کند و بین این دو ماهیت جدید و ریزپردازندههایی به وجود آورد که پدیدهها را بسیار ریزتر کند و امروز کامپیوترهای کوانتومی پردازشهای بسیار ریز و پیچیدهای دارند.
وی ادامه داد: ماهیت موژولاریتی این پدیده ویژگی دیگر هوش مصنوعی است، یعنی اگر بین نودها خوشههای ارتباطی داریم، این خوشهها هم با هم ارتباط برقرار میکنند و قدرت هوش مصنوعی در این زمینه بسیار بالا میرود. ماهیت دیگر هوش مصنوعی شبکهای بودن آن است. برخی هوش مصنوعی را مساوی فضای مجازی میدانند، اما یکی نیست و مجلس هم در این زمینه اشتباه کرده و آن را به مرکز ملی فضای مجازی سپرده است.
وی تصریح کرد: امروز هوش مصنوعی در عرصه پزشکی و آزمایشگاهی بسیار کاربردی است و حتی پزشکی از راه دور را فراهم کرده است؛ بنابراین هوش مصنوعی در خدمات، سلامت، کشاورزی و .. نیز میتواند دخیل باشد. در واقع عرصههای فناوریهای نو بسیار گسترده است و هوش مصنوعی به عنوان یکی از این عرصهها، نقطه عطفی است که در کنار متغیرهای دیگر میتواند عرصههای مختلف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و .. را متحول کند.
حجتالاسلام عاملی گفت: هوش مصنوعی دارای یک ماهیت روبومی، الگوریتمی، یکپارچهای، شبکهای، سیستمی و خودکار است. اگر بخواهیم فلسفیتر درباره هوش مصنوعی صحبت کنیم، آن را به فلسفه ذهن و شناخت و ارتباطات شناختی مربوط میدانند و این پدیده نظیر ذهنیتهای آرمانی انسان است و آنچه از ذهن میگذرد یک واقعیت مجازی است و میتواند به عملکرد هوش مصنوعی کمک کند. حتی بسیاری از اموری که تا به امروز خیالی بود، امروز میتواند به واقعیت بپیوندد. یکی از آنها حضور انسان در همه جاست.
وی با اشاره به عملکرد هوش مصنوعی در عرصه رسانه گفت: هوش مصنوعی ضمن دارا بودن ظرفیتهای بالا، مخاطراتی هم دارد. یکی از آنها منفعل کردن انسان است. هوش مصنوعی فعلیت هوش و نه ظرفیت آن است و همه دادههای آن بالفعل است و اگر چت جی پی تی میتواند خیرگی ایجاد کند، به دلیل افزایش پارامترهای آن است؛ بنابراین انسان در برابر هوش مصنوعی تبدیل به بازنده میشود. مانند همین امروز که حافظه خود را به گوشی همراه خود سپردهایم و امروز توصیه میشود، هوش خود را به چالش بکشید تا پیر نشود.
وی چالش دوم را تصنع در برابر طبیعت دانست و افزود: در یکی از مطالعات آمده است که استفاده از هوش مصنوعی در عرصه رسانهها متفاوت است که میتوان به راحتی از هوش مصنوعی در تحلیل و ارزیابی اخبار، جلوگیری از جعل و تقلب، مچگیری رسانهای و ... استفاده کرد.
دبیر ستاد توسعه فناوریهای هوشمصنوعی و رباتیک، رویکردها و اولویتهای «سند ملی هوش مصنوعی جمهوری اسلامی ایران» را تبیین کرد و گفت: حوزه آموزش و پژوهش، سلامت و درمان، صنایع و انرژی، لجستیک و حمل و نقل و همینطور مسائل مربوط به حوزه نظام قضایی، قانونگذاری، تامین امنیت غذایی و کشاورزی و ترافیک و آلودگی هوا از اولویتهای ما در سند است.
به گزارش معاونت علمی ریاستجمهوری، بهروز مینایی با اشاره به ابلاغ ماده واحده «نهاییسازی و تصویب سند ملی هوش مصنوعی جمهوری اسلامی ایران» مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی از سوی رئیس شورا و جایگاه حوزه هوش مصنوعی در اقتصاد کشور و نسبت دستگاههای مختلف از جمله معاونت علمی با این حوزه و سند ملی مربوطه، اظهار کرد: اگر مروری بر تاریخ فناوری داشته باشیم، در مییابیم که همواره تولد یک تکنولوژی و فناوری نوظهور، نگرانیها و دغدغههایی را برای بشریت به همراه داشتهاست و این موضوعی است که اتفاقا این روزها در مورد هوش مصنوعی به عنوان یک حوزه نوظهور در عرصه فناوری به چشم میخورد و خاص جامعه ما هم نیست، بر این اساس، نگاه حاکم بر سند هوش مصنوعی، چه سمت و سویی دارد و چقدر این مواجهه، ایجابی است؟
دبیر ستاد توسعه فناوریهای هوش مصنوعی و رباتیک معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاست جمهوری افزود: تدوین سند راهبردی حوزه هوش مصنوعی گامی در راستای نگاه منسجم به این موضوع و پرداختن به این حوزه مهم در کشور است که به واسطه آن بتوانیم با استفاده حداکثری از ظرفیتها و قابلیتهای قابلتوجه در کشور و فرصتهای فزاینده پژوهشی، فناورانه، تجاری و صنعتی در این حوزه به برتری در سطح منطقه و رقابتپذیری در سطح جهان نایل شویم. ناظر به تاکیداتی که همواره مقام معظم رهبری داشته و دارند، نگرشی که نسبت به هوش مصنوعی در کشور و در مجموعه معاونت علمی حاکم است، نگرش ایجابی است و ما در سند هوش مصنوعی، به این حوزه نوظهور، به مثابه فرصت نگریستهایم؛ اما این بدان معنا نیست که از تهدیدات احتمالی که طبیعتا هر تکنولوژی نوظهوری میتواند با خود به همراه داشتهباشد، غافل باشیم و از این رو، در کنار این نگاه ایجابی، میکوشیم تا تهدیدات را با تنظیمگری و قانونگذاری مقتضی مدیریت کنیم.
مینایی تصریح کرد: از این جهت یکی از برنامههایی که در برنامه کاری ستاد توسعه فناوریهای هوش مصنوعی و رباتیک دیده شده است، استخراج نگاه بومی کشورمان به مساله اخلاق و حقوق هوش مصنوعی است. بدون شک برای ارتقای جایگاه کشور در حوزه هوش مصنوعی و کسب جایگاه خود از بازارهای جهانی و رسیدن به جمع کشورهای برتر دنیا، راه پرفراز و نشیبی در پیش است و لازمه آن بالا بردن کیفیت زندگی، رضایتمندی جامعه، خودباوری، رشد اقتصادی، توانمندسازی نیروی انسانی، توجه ویژه به نخبگان، فرهنگسازی، ترویج و آموزش مفاهیم و مبانی علمی، تسهیل فضای کسبوکار، توجه ویژه به بخش خصوصی، تسهیل انتقال فناوری و توسعه فناوریهای زیرساختی و تنظیمگری متناسب با الزامات این حوزه است که باید در راستای یک نگاه منسجم و یکپارچه مدنظر قرار گیرد.
وی با اشاره به زمان تدوین سند اظهار کرد: تدوین این سند از سال ۹۸ در معاونت علمی آغاز شد. در ابتدا، راهبردهای ملی کشورهای دیگر در حوزه هوش مصنوعی را طی یک سال و نیم، دو سال، مطالعه کردیم و نهایتا سال ۱۴۰۰ نسخه اولیه سند آماده شد و آن را جهت نظرخواهی به وزارتخانهها بهخصوص وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و دانشگاهها و حوزه علمیه ارائه کردیم تا نظریات هر دو فضا را دریافتکنیم و این نظرگاهها همگی در سند منعکس شد و بارها و بارها سند چکش خورد تا به یک سند قابل قبول رسیدیم.
مینایی ادامه داد: میخواهم بگویم اگر در دورههایی، صنعت نفت، صنعت برق و فناوریاطلاعات باعث تحول همهجانبه صنایع شدند، امروزه یکی از مهمترین حوزههای فناورانهای که با توجه به گذشته، حال و آینده تحولآفرین خود بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است، علوم و فناوریهای هوش مصنوعی است. با عنایت به ذات فناوریهای نوین و مزیتهای حاصل از پیشگامی در این فناوریها، کشورهای بسیاری بر هوش مصنوعی و کارکردهای آن در بخشهای مختلف فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی متمرکز شدهاند. کشور ما نیز، یکی از کشورهای پیشرو در زمینه خلق دانش و انتشار مقالات علمی در حوزه هوش مصنوعی است و توسعه زیستبوم کسبوکارهای نوپا و شکلگیری شرکتهای دانشبنیان این حوزه، نشان میدهند که با برنامهریزی منسجم و جامع، میتوان دستاوردهای قابل توجهی را از توسعه هوش مصنوعی در کشور انتظار داشت.
دبیر ستاد توسعه فناوریهای هوشمصنوعی و رباتیک خاطرنشان کرد: ما در این سند هم بحث ارزشها و مسائل بنیادی و ارکان ارزشی خودمان را دیدهایم و هم الزامات جهانی و نهایتا مطابق با آنها به یک بیانیه و چشماندازی برای کشور رسیدهایم. همچنین، در این سند، یکسری راهبردها، شاخصها و ملاکها برای رصد فضای کشور در حوزه هوش مصنوعی تعریف شده و چند و چون کاربردی کردن این فناوری در صنعت و ایجاد زیست بوم کسب و کار هوش مصنوعی در کشور ملاحظه شده و در دستور کار قرار گرفته است. همچنین، جایگاه حوزه هوش مصنوعی در اقتصاد کشور و نسبت هر دستگاه به این مساله و جایگاهی که باید داشته باشند، هم تنظیم شدهاست. همه دیدگاهها به نوعی در این سند گنجانده شده و میتوان آن را یک سند نسبتا جامع در حوزه هوش مصنوعی و به عنوان سندی ملی دید.
مینایی یادآور شد: در جریان تدوین سند، تک مادهای در شورای عالی انقلاب فرهنگی، تصویب شد که متولی بخش سند، شورای عالی انقلاب فرهنگی است که البته این ارجاع خاص حوزه هوش مصنوعی نیست، اساسا همه اسناد علمی کشور توسط این شورا تصویب و نهایی میشود.
وی درباره علت اینکه دستگاههای مختلفی برای تدوین سند فرا خوانده شدند، گفت: تاثیرگذاری گسترده حوزه هوش مصنوعی بر ساحتهای مختلف حاکمیتی بود. از این رو، دستگاهها همه موظف شدند که برای خودشان تعیین وظیفه کنند، وزارت ICT یک سند مصوب خود را تقریبا یک سال و نیم پیش مصوب کرد که سند نسبتا خوبی است و در هیات وزیران به تصویب رسید، این سند به صورت بخشی، مورد احترام ما است و خیلی پذیرفته است و ما هم در رایزنیهایشان با آنها مشارکت داشتهایم، بحث دیگری که الان در برنامه هفتم توسعه میخواهند پیاده کنند، «مرکز ملی فضای مجازی» است و قرار است تا با همکاری معاونت علمی، یکسری دستگاههای اجرایی کشور از جمله وزارت ICT الزاماتی را در بحث هوش مصنوعی تدوین کنند.
دبیر ستاد توسعه فناوریهای هوشمصنوعی و رباتیک خاطرنشان کرد: بر این اساس، ورود همزمان دستگاههای مختلف هیچ مشکلی ندارد، اما نکتهای که نباید از آن چشم پوشید، این است که هیچ از یک نهادهایی که در تدوین سند فراخوانده شدهاند، نمیتوانند نقش نهاد بالادستی را در حوزه هوش مصنوعی ایفا کنند؛ لذا، وزارت ICT یا شورای عالی فضای مجازی و ... نمیتواند برای همه دستگاهها و حاکمیت تعیین تکلیف کند، اما جایگاهی مثل شورای عالی انقلاب فرهنگی جایگاههای مناسبی برای تعیین تکلیفهای سیاستگذارانه است و این نکتهای است که بارها از سوی مقام معظم رهبری مورد تاکید قرار گرفته است که سندهای مختلف که ذیل نقشه جامع علمی کشور میگنجند، حتی سند هوافضا که یک سند علمی و نظامی است، باید در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب شود و این را هم رئیسجمهور به همه دستگاهها ابلاغ خواهد کرد و ما هم از همکاری مرکز ملی فضای مجازی و الزاماتی که از دید فضای سایبر هست، با مرکز ملی فضای مجازی همکاری خواهیم کرد، اما متولی بحث شورای عالی انقلاب فرهنگی است.
مینایی اظهار کرد: در ماده واحده نهاییسازی و تصویب سند راهبرد ملی هوش مصنوعی جمهوری اسلامی ایران که اخیرا توسط رئیسجمهور و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی ابلاغ شد، آمده است: «ستاد علم و فناوری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی مکلف است با همکاری معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاست جمهوری، شورای عالی فضای مجازی، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و سایر دستگاههای اجرایی ذی نفع و همچنین با استفاده از نمایندگان اصناف و بخش خصوصی، ظرفیت علمی دانشگاهها، پژوهشگاهها، اندیشکدهها و سایر مراکز پژوهشی مرتبط، ظرف مدت حداکثر دو ماه از ابلاغ این مصوبه، سند "راهبرد ملی هوش مصنوعی جمهوری اسلامی ایران" را مشتمل بر اصول و مبانی ارزشی، اهداف، اولویتها، شاخصها، راهبردها و اقدامات ملی مورد نیاز و پیشبینی ساختار مطلوب برای اجراییسازی سند به منظور توسعه علمی، فناورانه و اقتصاد دانشبنیان این حوزه، با رعایت ملاحظات و پیامدهای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی نهاییسازی کرده و برای تصویب به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه کند.»
وی درباره این که معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری، مشخصا در این سند چه سهمی را ایفا کرده و چه بخشی از بحث سند را جلو برده است، گفت: واقعیت این است که اساسا نطفه سند در معاونت علمی بستهشد. از سال ۱۳۹۸ این فعالیت کلید خورد و ۱۴۰۰ به نتیجه رسید و ما توانستیم نسخه اولیه سند را به نظرخواهی بگذاریم؛ بنابراین، نسخه اولیه سند به همت معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان رقم خورد. این سند، در واقع سند رسمیت یافته ستاد هوش مصنوعی کشور در معاونت علمی است و تقریبا تمامی کار اولیه در معاونت علمی با ماموریتی که از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی دریافت کرد، صورت گرفته است.
دبیر ستاد توسعه فناوریهای هوشمصنوعی و رباتیک درباره اولویتهای این سند گفت: تدوین سند راهبرد ملی هوش مصنوعی جمهوری اسلامی ایران گام مهمی برای استفاده بهینه از ظرفیتهای هوش مصنوعی جهت تقویت بنیانهای علمی و پژوهشی در راستای پیشرفت کشور در همه عرصههای مرتبط با حکمرانی ملی، منطقهای و ارتباطات جهانی است. در این راستا، اولویتبندیهایی انجام شده است. حوزه آموزش و پژوهش، سلامت و درمان، صنایع و انرژی، لجستیک و حمل و نقل و همینطور مسائل مربوط به حوزه نظام قضایی، قانونگذاری، تامین امنیت غذایی و کشاورزی و ترافیک و آلودگی هوا از اولویتهای ما در سند است. همچنین نقش هوش مصنوعی در همه قلمروهای مرتبط با مدیریت شهری، فرایندها و تعاملات صنعتی، خدماتی و تنظیم نظاممند روابط بین دستگاهی و همچنین ارتباط هوشمند با همه عناصر مرتبط با کسب و کارها و امور مرتبط با صنایع مهم و راهبردی اعم از هوافضا، زیست فناوری، نانو، علوم شناختی و سایر عرصههای علم و فناوری، منشأ تغییرات و تحولات بزرگ است.
ستاد علم و فناوری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی طی فراخوانی از خبرگان، نخبگان، اعضای هیئتعلمی و دانشجویان، متخصصان و فعالان مرتبط بخش خصوصی، دستگاههای ملی و استانی و تمامی ذینفعان و علاقهمندان به مشارکت در نهاییسازی پیشنویس سند ملی هوش مصنوعی جمهوری اسلامی ایران دعوت به همکاری کرد.
به گزارش روابط عمومی شورای عالی انقلاب فرهنگی، نظر به اهمیت موضوع هوش مصنوعی به عنوان یک فناوری اولویتدار در شکلدهی به جامعه آینده، تدوین سند ملی هوش مصنوعی به عنوان یک ضرورت در دستور کار شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار گرفت و پیشنویس سند با همکاری دستگاههای مرتبط بهویژه معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاست جمهوری و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تدوین و در حال نهاییسازی است.
ستاد علم و فناوری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، بدینوسیله از خبرگان، نخبگان، اعضای هیئتعلمی و دانشجویان، متخصصان و فعالین مرتبط بخش خصوصی، دستگاههای ملی و استانی و ذینفعان و علاقهمندان به مشارکت در نهایی۱۰سازی پیشنویس این سند دعوت میشود از طریق سامانه هماندیشی شورای عالی انقلاب فرهنگی نسبت به ارائه نظرات و پیشنهادهای اصلاحی خود حداکثر تا ۳۰ دی اقدام کنند.
امید است با اعمال نظرات اصلاحی و دریافت خرد جمعی، پیشنویس سند در اسرع وقت نهاییسازی شود.
معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی با بیان اینکه هوش مصنوعی میتواند فضای فینتک را شفاف کند، گفت: هرچه فضای فینتک شفافتر باشد تنظیمگر هم با سهولت بهتری به این حوزه نگاه کرده و فعالیتهای فینتک میتواند بیشتر شتاب بگیرد.
به گزارش ایسنا، مهران محرمیان در دومین «همایش تحول دیجیتال، بانک و بیمه با رویکرد هوش مصنوعی» با بیان اینکه امسال رهنگاشت حمایت از فینتکها را در بانک مرکزی تدوین کردیم، اظهار کرد: این رهنگاشت را در چندمرحله بهروزرسانی کردیم که به زودی با طی کردن مراحل مورد نظر در سایت بانک مرکزی قرار می گیرد. این رهنگاشت وظیفه ما را در صنعت برای سالهای آینده در لایههای ساختار، مجوز، مقررات و اجرا نشان میدهد.
وی با طرح این پرسش که چه باعث میشود در نهاد تنظیمگر نتوانیم آنطور که باید به کسانی که در حوزه فین تک فعالیت میکنند سرویس دهیم؟ گفت: کسی که میخواهد کسب و کار جدید راه بیاندازد، عمدتا تمرکز میکند که خدماتی را ارائه دهد و خلق ارزش کرده و سود خود را حداکثری کند و ممکن است از دغدغههای نهاد تنظیمگر اطلاع نداشته باشد یا این دغدغهها در اولویتش نباشد. از طرف دیگر نهاد تنظیمگر باید به یک سری موارد که در حوزه مسئولیتهای اوست پاسخگو باشد؛ که بهطور خاص در بانک مرکزی تورم و نرخ ارز است.
معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی ادامه داد: اکنون سوال اینجاست که چطور میتوان این دو موضوع را کنار هم جلو برد؟ ما به دنبال راهحلی هستیم که همزمان که خلق ارزش و سود را برای فعالان صنعت فینتک بیشینه میکنیم، دغدغههای رگولاتور را هم پاسخ دهیم. به نظر چیزی که بتواند این کار را انجام دهد، استفاده از بخشی از نهادهای فینتک است که به آن رگتک میگوییم.
محرمیان توضیح داد: بخشی از این رگتکها نهادهایی که به اشخاص تحت نظارت کمک میکنند اقتضائات نهاد رگولاتور را رعایت کنند. یک عده هم سوبتکها هستند که به نهاد رگولاتور کمک میکند با استفاده از ابزارهای فناورانه نظارت کننند بر اشخاص تحت نظارت.
وی خاطرنشان کرد: اگر همه کارها را بانک مرکزی یا شخص تحت نظارت بخواهد خودش انجام دهد، به دلیل اینکه تمرکزش در بخشهای دیگر است، در این کار توفیق ۱۰۰ درصدی نخواهند داشت و ممکن است نظارت را هم با کندی مواجه کند. رگتکها میتوانند حلقه مفقوه این فضا باشند، آنها وظیفه دارند که دغدغههای اصلی تنظیمگر را شناسایی کرده و اشخاص تحت نظارت را در خصوص بهبود آن دغدغهها شفاف کنند.
دغدغههای تنظیمگران بهدرستی نشان داده نشده است
معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی با اشاره به دغدغههای اصلی نظام تنظیمگر توضیح داد: ما شاید دغدغههای خود را بهدرستی نشان ندادیم و این باعث شده کسی که در این حوزه فعالیت دارد، تکلیف خود را به درستی نداند. یکی از اصلیترین اتفاقات بعد از اجرایی شدن یک فینتک این است که کسانی که به هر دلیلی دنبال تخلف هستند، به دنبال راهی برای سواستفاده از این پلتفرمها میگردند و حتی صاحب پلتفرم از این تخلف خبر ندارد.
محرمیان ادامه داد: بهعنوان مثال ممکن است در پلتفرمی که کالا یا خدمت در حوزه تجارت الکترونیک عرضه میکند، کالایی با یک کد خاص عرضه شود که ارز یا کالای مربوط به ارز قاچاق باشد و اینجا این پلتفرم به محلی برای عرضه ارز قاچاق تبدیل شده است. اینجاست ک مباحث مربوط به هوش مصنوعی میتواند مورد استفاده قرار گیرد؛ رگتکها میتوانند اینجا کمک کرده و به صورت درونسیستمی یا برونسپاریشده، برای شناسایی تخلف مورد استفاده قرار گیرند.
وی اظهار کرد: این تخلفات میتواند در قالبهای دیگر از جمله تسهیلات با نرخ نامتعارف، خلق پول و افزایش نقدینگی که تورم را به دنبال دارد، پولشویی به دلیل سهولت بالای انتقال پول و فرار مالیاتی باشد. رگتک میتواند کلیدی باشد ک فضای کند در حوزه تنظیمگری را باز و شفاف کند برای اینکه تنظیمگر با یک رویکرد سهلگیرانهتری میتواند وارد این فضا شود.
معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی خاطرنشان کرد: با استفاده از فناوری هوش مصنوعی که بهطور خاص در رگ تک خود را نشان میدهد، میتوان بهسمت بهبود این فضا حرکت کرد؛ هرچه فضای فینتک شفافتر باشد تنظیمگر هم با سهولت بهتری به این حوزه نگاه کرده و فعالیتهای فینتک میتواند بیشتر شتاب بگیرد.
محرمیان همچنین اظهار کرد: در حوزه کالابرگ الکترونیکی هم فعالیتهای خوبی در بانک مرکزی انجام دادیم و وزارت رفاه هم بخش عمده ای فعالیتهای این حوزه را بر عهده گرفت. در حال حاضر یک طر ح خاص هم در دست بررسی قرار دادیم برای اینکه سهولت و تنوع خدمات بیشتری را در این حوزه به مردم ارائه دهیم.
وی در پایان با اشاره به موضوع سرمایه انسانی خاطرنشان کرد: ظرفیتهای خوبی در زمینه منابع انسانی وجود دارد اما یکی از مشکلات، سقف پرداخت به خصوص در حوزه فناوری اطلاعات و امنیت فناوری اطلاعات است. اگر مجلس شورای اسلامی و قانونگذاران، بتوانند به رفع محدودیتهای پرداخت کمک کنند راهگشا خواهد بود برای اینکه بتوانیم این حوزه را برای خدمترسانی بیشتر به مردم تقویت کنیم.
رئیس جمهور و رییس شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوبه «نهاییسازی و تصویب سند ملی هوش مصنوعی جمهوری اسلامی ایران» را ابلاغ کرد که براساس آن ستاد علم و فناوری دبیرخانه شورا ماموریت یافت این سند را با همکاری وزارتخانه ها و دستگاه های اجرایی ذینفع و با استفاده ظرفیت دانشگاه ها و پژوهشگاه ها تدوین کند.
به گزارش فارس، ابراهیم رئیسی ماده واحده «نهاییسازی و تصویب سند ملی هوش مصنوعی جمهوری اسلامی ایران» را که در جلسه ۸۹۰ مورخ ۱۶ آبان ۱۴۰۲ شورای عالی انقلاب فرهنگی و بر اساس مصوبه جلسه ۴۴۳ مورخ ۱۸ آبان ۱۴۰۲ شورای معین به تصویب رسیده است؛ برای اجرا ابلاغ کرد.
متن این ابلاغیه به شرح زیر است:
ستاد علم و فناوری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی
معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاست جمهوری
مرکز ملی فضای مجازی
دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی
وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران
شورای راهبردی علم، فناوری و نوآوری دفاعی و امنیتی
شورای عالی حوزههای علمیه
ماده واحده «نهاییسازی و تصویب سند ملی هوش مصنوعی جمهوری اسلامی ایران» که در جلسه ۸۹۰ مورخ ۱۴۰۲/۰۸/۱۶ شورای عالی انقلاب فرهنگی و بر اساس مصوبه جلسه ۴۴۳ مورخ ۱۴۰۲/۰۸/۱۶ شورای معین به تصویب رسیده است؛ به شرح ذیل برای اجرا ابلاغ میگردد:
«ماده واحده- ستاد علم و فناوری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی مکلف است با همکاری معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاست جمهوری؛ مرکز ملی فضای مجازی؛ دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی؛ وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران؛ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری؛ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی؛ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ شورای راهبردی علم، فناوری و نوآوری دفاعی و امنیتی؛ شورای عالی حوزه های علمیه و سایر دستگاه های اجرایی ذینفع و با استفاده از ظرفیت دانشگاهها، پژوهشگاهها و نمایندگان بخش خصوصی بر پایه بنیانهای نظری دینی، فلسفی، فقهی، اخلاقی و فرهنگی و با نظرداشت پیامدهای آن در ابعاد مختلف؛ «سند ملی هوش مصنوعی جمهوری اسلامی ایران» را مشتمل بر؛ اصول و مبانی ارزشی، چشمانداز، اهداف، اولویتها، شاخصها، راهبردها و اقدامات ملی مورد نیاز و تقسیم کار ملی دستگاههای اجرایی برای اجراییسازی سند به منظور تنظیم مناسبات ارکان مختلف حاکمیت و بخش خصوصی در مسیر پیشرفت و تعالی همهجانبه کشور، تدوین و برای تصویب به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه نماید».
ایسنا نوشت: والاستریت ژورنال گزارش داد که مقامات آمریکا نسبت به تلاشهای چین برای سرقت اطلاعات مربوط به هوش مصنوعی ابراز نگرانی کردهاند.
این روزنامه آمریکایی در مقالهای گزارش داد: اداره تحقیقات فدرال آمریکا (افبیآی) هوش مصنوعی را در فهرست آن دسته از فناوریهای آمریکایی قرار داده که باید از آنان حفاظت کند؛ اما چین در مقابل این را در فهرست فناوریهایی آورده که قصد دارد تا سال ۲۰۲۵ در آنها حرفی برای گفتن داشته باشد.
در این گزارش آمده است: توانایی چین در حوزه هوش مصنوعی همین حالا هم قابلتوجه است، اما مقامات اطلاعاتی آمریکا اخیراً هشدارهایی دادهاند که از مسئله سرقت داراییهای معنوی هم فراتر رفته است.
افبیآی و دیگر نهادها باور دارند که چین بهجای سرقت اسرار تجاری آمریکا، به سرقت اسرار هوش مصنوعی روی آورده تا از آن برای تحلیل مجموعه اطلاعاتی درباره آمریکاییها استفاده کند؛ طرحی آنچنان عظیم که تا پیشازاین غیرممکن به نظر میرسید.
والاستریت ژورنال در این گزارش به اظهارات «کریستوفر رای»، مدیر افبیآی در سال میلادی جاری اشاره کرد که گفته: چینیها امروزه میکوشند تا با استفاده از هوش مصنوعی عملیاتهای بزرگ هکری خود را گستردهتر کرده و فناوری ما را علیه خودمان استفاده کنند.
به گزارش این روزنامه، نگرانی از دستیابی چین به فناوری پیشرفته هوش مصنوعی تا آنجا پیش رفته که در ماه اکتبر مدیر افبیآی و رهبران دیگر نهادهای اطلاعاتی غربی نشستی با حضور رهبران حوزه فناوری تشکیل دادند تا به بررسی این مسئله بپردازند.
سازندگان فناوری هوش مصنوعی نیز نگران این هستند که اسرارشان سر از چین در بیاورد. اخیراً شرکت «اوپن اِی. آی.» در بررسی رایانه یکی از کارکنانش به احتمال جاسوسی او برای چین مشکوک شده و مراتب را به افبیآی گزارش داد؛ اما به گفته یک منبع آگاه، این کارمند بیگناه شناخته شد.
در گزارش والاستریت ژورنال آمده است: چندین سال است که تحلیلگران اطلاعاتی آمریکا نسبت به استفاده گسترده چین از انباشت مقادیر زیادی از دادههای شخصی هکشده ابراز نگرانی کردهاند؛ دادههایی که متعلق به مقامات و مدیران تجاری آمریکایی است.
به گزارش این روزنامه، چین در سالهای گذشته مشغول جمعآوری اطلاعات از آمریکاییها بوده و حجم این دادهها آنقدر عظیم است که امکان تحلیل آنها برای انسانها وجود ندارد؛ اما هوش مصنوعی میتواند بهراحتی این دادهها را تحلیل کرده و به الگوهای معنادار در آنها دست یابد.
والاستریت ژورنال نوشت: مقامات آمریکا بر این باورند که عوامل اطلاعاتی چین در حال تحلیل اطلاعات در چندین منبع داده عظیم است که در مدت چند سال از نهادهایی مانند دفتر مدیریت کارکنان آمریکا، شرکتهای بیمه درمانی و بانکها جمعآوری کرده است؛ از جمله اثر انگشت، ارتباطات خارجی، بدهیهای مالی و سوابق درمانی. چین میخواهد از اینها برای ردیابی جاسوسان آمریکا و شناسایی افرادی استفاده کند که از دسترسی امنیتی برخوردار هستند.
گلن گرتسل، مشاور سابق آژانس امنیت ملی آمریکا میگوید: چین میتواند با کمک هوش مصنوعی برای هر آمریکایی یک دفترچه اطلاعات درست کند که شامل طیف گستردهای از دادههاست؛ از جمله سوابق پزشکی، کارتهای اعتباری، شماره گذرنامه، نام و محل زندگی والدین و کودکان. اگر این بانکهای اطلاعاتی را در کنار صدها هزار هکر که برای دولت چین کار میکنند قرار دهید، خواهید دید که با یک تهدید امنیت ملی وحشتناک مواجه هستیم.
این در حالی است که چین ادعاهای آمریکا درباره «سرقتهای سایبری» را رد میکند. وانگ ونبین، سخنگوی وزارت خارجه چین در تابستان سال میلادی جاری گفت آمریکا «بزرگترین امپراتوری هکری و دزد سایبری جهان» است.
در سالهای اخیر افبیآی برای حفاظت از فناوریهای آمریکایی بیش از آنکه به شرکتهای هوش مصنوعی توجه کند، بر تولیدکنندگان تراشههایی تمرکز داشته که قابلیت پردازش برنامههای هوش مصنوعی را دارند. چند مقام سابق آمریکایی در این حوزه به والاستریت ژورنال گفتند که حتی اگر جاسوسان یا هکرها بتوانند الگوریتمهای بنیادین سامانههای پیشرفته امروز را سرقت کنند، این سامانهها ظرف مدت شش ماه چنان تغییر کرده و بهروزرسانی میشوند که آن الگوریتمهای مسروقه کارایی چندانی نخواهند داشت.
دولت آمریکا اعلام کرده قصد دارد اتکایش به هوش مصنوعی را گسترش دهد؛ این در حالی است که دولت این کشور سالها از تدوین سیاستهایی برای استفاده از این فناوری از بخش خصوصی عقب مانده است.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما به نقل از سی ان ان، دفتر پاسخگویی دولت آمریکا (GAO) در گزارشی درباره تلاش کاخ سفید در این باره نوشت: فقدان استاندارد دولتی در زمینه فناوری هوش مصنوعی میتواند امنیت آمریکا را تضعیف کند.
بر اساس این گزارش ۹۶ صفحهای، تلاش دولت آمریکا برای فهرستبندی بیش از ۲۰۰ روشی است که سازمانهای غیرنظامی این کشور درباره آنها از هوش مصنوعی یا یادگیری ماشینی استفاده میکنند و بیش از ۵۰۰ برنامه هم برای ارتقای استفاده از فناوری هوش مصنوعی در حال تدوین است.
این در حالی است که توسعهدهندگان هوش مصنوعی، مدلهای پیچیدهتری را ابداع کردهاند و سیاستگذاران در تلاشند تا مقرراتی را برای صنعت هوش مصنوعی حتی در حساسترین موارد توسعه دهند.
دولتها در سراسر جهان بر مزایای هوش مصنوعی مانند ظرفیت آن برای یافتن روش درمان بیماریها یا افزایش بهرهوری تاکید کردهاند. اما در عین حال آنها نگران خطرات این فناوری از جمله خطر تعدیل نیروی کار، انتشار اطلاعات نادرست انتخاباتی یا آسیب رساندن به جوامع آسیبپذیر با سوگیریهای الگوریتمی هم هستند.
کارشناسان هشدار دادهاند که هوش مصنوعی حتی میتواند با ارائه روشهای جدید برای توسعه حملات سایبری یا سلاحهای بیولوژیکی، به عاملی مخرب و تهدید جدیدی برای امنیت ملی شود.
بر اساس این گزارش، دولت آمریکا در حال حاضر از هوش مصنوعی به ۲۲۸ روش متمایز استفاده میکند که تقریباً نیمی از این کاربردها در سال گذشته ایجاد شدهاند.
بیشتر استفادههای فعلی و برنامهریزیشده دولت آمریکا برای هوش مصنوعی که در گزارش GAO شناسایی آمده، یا مربوط به حوزههای علمی هستند یا برای بهبود مدیریت سازمانها در نظر گرفته شدهاند.
برای مثال، ناسا از هوش مصنوعی برای نظارت بر فعالیت آتشفشانها در سراسر جهان استفاده میکند، در حالی که وزارت امنیت داخلی از این فناوری برای شناسایی فعالیتهای مرزی بهره میبرد.
این گزارش همچنین صدها روشی را که آژانسهای فدرال از هوش مصنوعی به طور مخفیانه استفاده میکنند، نشان میدهد. در این گزارش آمده که آژانسهای فدرال میتوانستند حدود ۷۰ درصد از مجموع هزار و ۲۴۱ مورد استفاده فعال و برنامهریزی شده هوش مصنوعی را به صورت عمومی بازگو کنند، اما از مطرح کردن بیش از ۳۵۰ برنامه کاربردی این فناوری خودداری کردند، زیرا این موارد «حساس» تلقی میشدند.
برخی از آژانسها درباره کاربردهای هوش مصنوعی بسیار سختگیرانه برخورد میکردند. مثلا وزارت خارجه ۷۱ مورد مختلف استفاده از این فناوری را فهرست کرد، اما به GAO گفت که فقط میتواند ۱۰ مورد از آنها را به طور عمومی اعلام کند.
در همین حال کارشناسان حریم خصوصی و امنیت بارها هشدار دادهاند که اتکای بیش از حد به هوش مصنوعی در سازمانی مثل پلیس میتواند منجر به مواردی از تشخیص اشتباه هویت، بازداشت نادرست یا تبعیض علیه اقلیتها شود.
در حالی که مقامات آمریکایی به طور فزایندهای برای حل مشکلات مهم به هوش مصنوعی و تجزیه و تحلیل خودکار دادهها روی آوردهاند، اما دفتر مدیریت و بودجه که مسئول هماهنگکردن رویکرد آژانسهای فدرال درباره طیف وسیعی از مسائل در حیطه هوش مصنوعی است، هنوز پیشنویس سیاست دولت در این زمینه را نهایی نکرده است.
دفتر پاسخگویی دولت آمریکا نوشت: فقدان خط مشی و راهنما در حوزه فناوری هوش مصنوعی تا مدتها باعث شد که آژانسها به طور کامل اقدامات اساسی در مدیریت هوش مصنوعی را اجرا نکنند.
بر اساس این گزارش، طبق یک قانون فدرال که با حوزه هوش مصنوعی در امور دولت آمریکا سروکار دارد، دفتر مدیریت و بودجه دولت این کشور باید پیشنویس دستورالعملهای استفاده از هوش مصنوعی را تا سپتامبر ۲۰۲۱ (مهرماه ۱۴۰۰) برای آژانسها صادر میکرد، اما این فرصت را از دست داد و دو سال بعد در نوامبر ۲۰۲۳ (ماه گذشته) پیشنویس دستورالعمل خود را صادر کرد.
دفتر مدیریت و بودجه دولت آمریکا اعلام کرد که پیشنویس دستورالعملی که منتشر کرده، در راستای عمل به فرمان اجرایی رئیسجمهور این کشور درباره ایمنی هوش مصنوعی بود.
بر اساس دستورالعمل کاخ سفید، فرمان اجرایی اخیر هوش مصنوعی بایدن، توسعهدهندگان قویترین سیستمهای هوش مصنوعی را ملزم میکند که نتایج آزمایش مدلهای خود را با دولت به اشتراک بگذارند.
در این سال، تعدادی از شرکتهای پیشرو هوش مصنوعی نیز به دولت بایدن قول دادند که مدلهای هوش مصنوعی خود را قبل از انتشار عمومی آزمایش کنند.
دستور اجرایی بایدن مواردی را به مجموعه الزامات رو به رشد آژانسهای فدرال در خصوص سیاستهای هوش مصنوعی اضافه میکند. برای مثال، وزارت انرژی آمریکا موظف میشود پتانسیل هوش مصنوعی را برای تشخیص تهدیدات مربوط به سلاحهای شیمیایی، بیولوژیکی یا هستهای ارزیابی کند.
گزارش اخیر دفتر پاسخگویی دولت آمریکا فهرست جامعی از الزامات مرتبط با هوش مصنوعی را که کنگره یا کاخ سفید از سال ۲۰۱۹ بر آژانسهای فدرال تحمیل کردهاند، شناسایی و عملکرد آنها را درجهبندی کرد.
این گزارش علاوه بر مقصر دانستن دفتر مدیریت و بودجه دولت آمریکا به دلیل ناتوانی در ارائه یک برنامه دولتی برای هوش مصنوعی، کاستیهایی را در رویکردهای برخی سازمانها و نهادهای این کشور در مورد هوش مصنوعی احصا کرد.
طبق این گزارش، ۱۰ آژانس فدرال از وزارت خزانهداری گرفته تا وزارت آموزش، فاقد برنامههای لازم برای بهروزرسانی فهرست موارد استفاده از هوش مصنوعی در طول زمان بودند که میتواند مانع از درک عمومی از نحوه استفاده دولت از هوش مصنوعی شود.
چند روز پس از آنکه کشورها و قانونگذاران اتحادیه اروپا به توافقی اولیه درباره قوانین هوش مصنوعی دست یافتند، قرار است کارشناسان هر دو طرف امروز با یکدیگر ملاقات و جزییات آن را مشخص کنند.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از رویترز، ۳ منبع آگاه این خبر را اعلام کردند. به گفته ۲ تن از منابع از امروز ۱۱ جلسه برنامه ریزی شده که مقامات دولتی و دستیاران قانونگذاران در آنها شرکت و جزییات دقیق مانند گستره قانون و شیوه عملکرد آن را مشخص می کنند.
در دستور کار آنها بررسی مبنای قانونی درباره شیوه استفاده دولت ها از هوش مصنوعی در نظارت بیومتریک، مشکلاتی که مدل های بنیادین هوش مصنوعی در قانون کپی رایت ایجاد می کنند و شیوه قانونمند سازی سیستم های بزرگ هوش مصنوعی مانند چت جی پی تی، قرار دارد.
جلسات مذکور در حالی انجام می شود که اتحادیه اروپا روز جمعه و پس از ۳۶ ساعت مذاکره طی ۳ روز، یک توافق سیاسی را به چالش کشید و پس از آن گام هایی برای تبدیل شدن به نخستین قدرت جهان برداشت که قوانین ناظر بر صنعت هوش مصنوعی را فعال می کند.
متن قانونی که مورد توافق قرار می گیرد در مرحله بعد فرایند رسمی اصلاح را پشت سرمی گذارد تا نسخه نهایی آماده شود.
الکساندر دویسبرگ یکی از شرکای شرکت حقوق آشورست در این باره می گوید: هیات و پارلمان اتحادیه اروپا به طور رسمی متن قانون را بررسی و تایید می کنند. پس از آن قانون در یک روزنامه رسمی منتشر می شود.
کشورهایی مانند فرانسه و آلمان اعلام کردند مصالحه هایی که برای دستیابی به قانون هوش مصنوعی انجام شده را تحلیل خواهند کرد. این کشورها قبلا از دیدگاه شرکت های میسترال(فرانسوی) و آلف آلفا(آلمانی) درباره قانونمندسازی مدل های بنیادی هوش مصنوعی پشتیبانی می کردند.
قانون هوش مصنوعی اروپا از ۲۰۲۶ میلادی اجرا خواهد شد.
ایرانسل با اعلام فراخوان، از صاحبان کسبوکار و صاحبان ایدههای نوآور در زمینههای مرتبط با هوش مصنوعی و فناوریهای نوظهور در توسعه سبک زندگی دیجیتال، دعوت به همکاری میکند.
به گزارش روابطعمومی ایرانسل، مرکز نوآوری ایرانسل با هدف خلق ارزش در مسیر گسترش سرویسهای متنوع و توسعه سبک زندگی دیجیتال، حمایت خود را از کسبوکارها و ایدههای نوآور و در زمینههای مرتبط با هوش مصنوعی و فناوریهای نوظهور در توسعه سبک زندگی دیجیتال اعلام میکند.
به همین منظور ایرانسل با دعوت از صاحبان کسبوکار و افراد خلاق که در هر یک از حوزههای مورد نظر این مرکز، ایده و یا محصولی دارند، دعوت میکند تا ایدههای خود را با ایرانسل در میان گذاشته و در صورت تأیید این ایدهها توسط تیمهای داوری، مورد حمایت قرار گیرند.
از مهمترین زمینههای مورد حمایت مرکز نوآوری ایرانسل که زیر مجموعه ایرانسللبز است، میتوان به توسعه خدمات در زمینه خدمات سبک زندگی دیجیتال (Digital Lifestyle Services)، سلامت دیجیتال (E-Health)، شناسه دیجیتال (Digital ID)، امتیازدهی اعتباری (Credit Scoring)، خدمات مبتنی بر بستر ابری (Cloud-based Services)، توسعه خدمات در زمینه تبلیغات دیجیتال (Digital Advertising) و خدمات ویدئو بر مبنای تقاضا (Video on Demand)، در حوزه فناوریهایی مانند هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، زنجیره بلوکی، کلان داده، رباتیک، رایانش ابری، بیومتری، پردازش زبان طبیعی و…، اشاره کرد.
ایرانسللبز پس از پایان مهلت فراخوان در ۳۰ دی ۱۴۰۲، ایدههای دریافتی را مطابق با روال معمول شتابدهندهها، مورد ارزیابی اولیه داخلی قرار میدهد. سپس از افراد و تیمهای منتخب دعوت میکند تا طرح یا ایده خود را به صورت حضوری ارائه کنند؛ پس از این مرحله، نتیجه نهایی پذیرش و یا عدم پذیرش به اطلاع شرکتکنندگان خواهد رسید.
صاحبان کسب و کار و افراد خلاق میتوانند برای دریافت اطلاعات بیشتر و مطالعه زمینههای مورد حمایت، به وبسایت ایرانسل لبز مراجعه و طرح یا ایده خود را تا ۳۰ دی ۱۴۰۲، را از طریق وبسایت ارسال کنند.
ایرانسل پیش از این و در آبان ۱۴۰۲، دور جدید حمایت از پژوهشهای دانشگاهی و با تمرکز بر موضوع هوش مصنوعی را اعلام و از دانشجویان و پژوهشگران دعوت به همکاری کرده بود.
استراتژی ایرانسل در چند سال اخیر، حرکت از شرکت خدمات ارتباطپایه (Telco) به شرکت فناوریمحور (Techco) است که هم در لایه زیرساخت و هم در لایه سرویس و پلتفرم، بتواند خدمات متنوعی را عرضه کند و زیستبوم دیجیتال کشور را توانمندتر سازد. ایرانسل به عنوان شرکت پیشرو در تحول دیجیتال، در راستای تحقق این امر، حمایت از از نوآوریهای حوزه هوش مصنوعی و زندگی دیجیتال را در دستور کار خود قرار داده است.
مجموعه ایرانسللبز، از سال ۱۳۹۸، با هدف تعمیق ارتباط ایرانسل، اولین و بزرگترین اپراتور دیجیتال ایران، با جامعه دانشگاهی و کمک به مراکز علمی، استارتاپها و شرکتهای فناور و با مأموریت انجام فعالیتهای تحقیق و توسعه، نوآوری و تجاریسازی در زمینه شبکه ارتباطات و فناوری اطلاعات و کسبوکارهای پیرامونی با کمک مراکز علمی و پژوهشی داخل و خارج از کشور، اعم از دانشگاهها، شرکتهای دانشبنیان، استارتاپها و شرکتهای فناور، با هدف تأمین نیازمندیهای بازار ICT تأسیس شده است. چشمانداز این مجموعه، پیشگام بودن در توسعه منابع انسانی و زیرساختهای تحقیقاتی اقتصاد دانشبنیان در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات و دستیابی به جایگاه برترین شرکت ملی در زمینه خلق محصولات و خدمات این حوزه است و «بخش تحقیق و توسعه»، «مرکز نوآوری ایرانسل» و «آکادمی ایرانسل»، از جمله بخشهای اصلی آن هستند. ایرانسل، نخستین ارائهدهنده 5G و رکورددار سرعت و تعداد سایت نسل پنج در ایران، با راهاندازی این مجموعه، در پی حرکت در مسیر گسترش خدمات متنوع و توسعه سبک زندگی دیجیتال و خلق آیندهای همگام با تحولات دنیای دیجیتال است تا با بهرهگیری از فناوریهای برتر در حوزههای مختلف، خلق ارزش کند.
مرکز پژوهشهای مجلس تقسیم کار ملی در حوزه توسعه هوش مصنوعی در دنیا را بررسی کرده و به این نتیجه رسیده است تقسیم کار باید در چهار بخش حکمرانی، آموزش، زیرساخت و صنایع صورت گیرد.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از مرکز پژوهشهای مجلس، مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در گزارشی «نگاشت نهادی و تقسیم کار ملی در حوزه توسعه هوش مصنوعی و حکمرانی داده محور» را ارائه کرده و در آن مروری کوتاه بر تقسیم کار ملی در حوزه هوش مصنوعی در برخی نقاط دنیا انجام داده است.
به منظور شناخت تقسیم کار ملی انجام شده در برخی نقاط دنیا در حوزه هوش مصنوعی، حوزههای حکمرانی و توسعه هوش مصنوعی، آموزش و پژوهش، کسبوکار و صنایع و زیرساختی بررسی شده است.
عنوان | آمریکا |
حوزه کاری | حوزههای تقسیم کار ملی |
حوزه حکمرانی و توسعه هوش مصنوعی | دفتر سیاستگذاری علم و فناوری: وظیفه توسعه استراتژیها و هماهنگی سیاستها و ابتکارات هوش مصنوعی با مشارکت سایر ذینفعان |
قانون ابتکار ملی هوش مصنوعی: ایجاد یک ابتکار ملی هماهنگ با تمرکز بر تحقیق، توسعه و کاربردهای هوش مصنوعی | |
آژانسهای حوزه حکمرانی داده: آژانسهای متعددی مانند وزارت بازرگانی است که در بحثهای پیرامون حفظ حریم خصوصی دادهها و نظارت بر آن، مشارکت کرده اند. | |
مؤسسه ملی استاندارد و فناوری: مشارکت در توسعه استانداردها و دستورالعملهای هوش مصنوعی برای بخشهای مختلف ازجمله مراقبتهای بهداشتی، تولید و امنیت سایبری | |
وزارت امور خارجه: کشور آمریکا در حوزه بینالمللی در مورد استانداردها، هنجارها و همکاریهای هوش مصنوعی مشارکت داشته و یکی از شرکای * «استانداردسازی» در انجمنها و سازمانهای بینالمللی هوش مصنوعی بوده و برای رسیدگی به چالشها و فرصتها همکاری کرده است. | |
مؤسسه عصر هوش مصنوعی: نهادی تحقیقاتی که با رصد و دیده بانی شاخصها روی پیامدهای اجتماعی هوش مصنوعی و حمایت از توسعه و استقرار هوش مصنوعی مسئول متمرکز است. | |
مرکز فناوری انسانی: این سازمان با اقدامهای گسترده ترویجی تلاش میکند تا آگاهی جامعه را در مورد تأثیر اخلاقی و اجتماعی هوش مصنوعی و فناوری افزایش دهد. | |
حوزه آموزشی، دانشگاهی و اندیشکده ای | وزارت آموزش: اگرچه به صورت طبیعی بر هوش مصنوعی متمرکز نیست، اما این وزارتخانه اقدامهای متعددی را برای تقویت آموزش علوم از جمله مهارتهای مرتبط با هوش مصنوعی انجام میدهد. |
مؤسسه فناوری ماساچوست: یک جامعه علمی- تحقیقاتی قوی در حوزه هوش مصنوعی است که در فناوریها و برنامههای کاربردی هوش مصنوعی مختلف مشارکت دارد. | |
دانشگاه استنفورد: این دانشگاه به دلیل تحقیقات گسترده در زمینه هوش مصنوعی و طراحی آزمایشگاه هوش مصنوعی استنفورد که پیشرفتهای بسیاری در فناوریهای هوش مصنوعی داشته، از نهادهای شناخته شده در این زمینه است. | |
مؤسسه بروکینز: این مؤسسه تحقیقاتی را در مورد سیاستهای هوش مصنوعی، ازجمله موضوعهایی مانند تعصب، مقررات و تأثیرات نیروی کار انجام داده است. | |
مؤسسه رند: این مؤسسه گزارشهایی در مورد حکمرانی هوش مصنوعی، ازجمله بحث در مورد هنجارها و استانداردهای بینالمللی منتشر کرده است. | |
حوزه زیرساختی و فناوری | اداره ملی ارتباطات و اطلاعات: این اداره در حوزه زیرساختهای پیرامون هوش مصنوعی و ارتباطات راه دور مشارکت داشته است اما توسعه زیرساختها برای توسعه هوش مصنوعی صرفاً محدود به اقدامهای این اداره نیست و شامل زمینه وسیعتری از زیرساختهای فناورانه است. |
واحد خدمات دیجیتال آمریکا: این واحد در بهبود خدمات دولتی، ازجمله استفاده از فناوری و دادهها برای افزایش تجارب شهروندان نقش داشته است. | |
صنایع، سازمانها و شرکتهای نوآفرین | بنیاد ملی علوم: یک بازیگر کلیدی در تأمین مالی پروژههای تحقیقاتی هوش مصنوعی در سراسر دانشگاه و صنعت است. برنامه مؤسسههای هوش مصنوعی این بنیاد با هدف تسریع تحقیقات و نوآوری هوش مصنوعی طراحی شده است. |
آژانس پروژههای تحقیقاتی پیشرفته دفاعی: دارپا در طول تاریخ خود بر فناوریهای پیشرفته تمرکز داشته و نقشی ویژه در تأمین مالی تحقیق و توسعه هوش مصنوعی ایفا کرده است. | |
کمیسیون تجارت فدرال :۱۰ در بحثهای مربوط به اخلاق هوش مصنوعی، حریم خصوصی و مقررات احتمالی، این کمیسیون نقش کلیدی دارد. این مجموعه با برگزاری ۱۲ کارگاههای عمومی تلاش کرده است تا نظرات عمومی را در مورد موضوعهای مرتبط با هوش مصنوعی جمعآوری و پردازش کند [.]۲۱ | |
ابتکارات بخش خصوصی: شرکتهای فناوری و مؤسسههای تحقیقاتی از طریق مشارکت مراکز تحقیقاتی و سرمایه گذاری، همکاریهای صنعتی و نوآوری، توسعه هوش مصنوعی را هدایت میکنند. | |
گوگل برین (Google Brain): بخش تحقیقات هوش مصنوعی گوگل در خط مقدم بسیاری از پیشرفتهای هوش مصنوعی بوده است. | |
اوپن اِی آی (OpenAI): از مجموعههایی است که به دلیل تحقیقات و پیشرفتهایش در مدلهای مبتنی بر هوش مصنوعی شناخته شده است. |
* یکی از ویژگیهای اعمال استانداردهای مدنظر، پیاده سازی این استانداردها و قواعد برای سایر کشورها از طریق سامانههای کاربردی است که شرکتهای بزرگ آمریکایی نظیر گوگل، مایکروسافت یا کنسرسیومهایی متشکل از چند شرکت در این سطح، انجام میدهند. این رویکرد اعمال قدرت کنترلی بدون ورود مستقیم حاکمیت است که در شکلهای دیگر در عرصه نظامی با به کارگیری پروکسیها محقق میشود و به صورت رویهای، به عنوان مداخله دولتها در نظر گرفته نشده و مسئولیت حقوقی آن برعهده این کشور نیست.
انگلستان؛
عنوان | انگلستان |
حوزه کاری | حوزههای تقسیم کار ملی |
حوزه حکمرانی و توسعه هوش مصنوعی | دفتر هوش مصنوعی و دپارتمان دیجیتال، فرهنگ، رسانه و ورزش: این مجموعه با همکاری مشترک وظیفه توسعه استراتژی هوش مصنوعی انگلستان را رهبری میکنند. وظایف شامل سرمایه گذاری در تحقیق، توسعه و آموزش مهارتهای هوش مصنوعی است و به منظور نظارت بر اجرای استراتژی هوش مصنوعی و هماهنگ کردن سیاستها و ابتکارات مرتبط تأسیس شده است. این دفتر وزارتخانه جداگانه نیست اما نقش مهمی در توسعه هوش مصنوعی، تحقیقات و ملاحظات اخلاقی ایفا میکند. وزارت دیجیتال، فرهنگ، رسانه و ورزش انگلستان هم نقش مهمی در حکمرانی هوش مصنوعی دارد و مسئول نظارت بر جنبههای مختلف توسعه دیجیتال و فناوری، ازجمله خطمشی گذاری، مقررات گذاری و ارتقای هوش مصنوعی است. |
آژانس تحقیق و نوآوری بریتانیا: نقش مهمی در تأمین مالی تحقیقات، نوآوری و همکاری هوش مصنوعی در سراسر دانشگاهها، صنعت و دولت ایفا میکند. | |
مؤسسه آلن تورینگ (Alan Turing institute): مؤسسه نقش مهمی در تحقیقات مرتبط با علوم داده و هوش مصنوعی در انگلستان ایفا میکند. | |
مرکز اخلاق و نوآوری داده: یک نهاد مشاوره مستقل است که در مورد استفاده اخلاقی از هوش مصنوعی و فناوریهای مبتنی بر داده اقدامهای مشاورهای ارائه میدهد. | |
دفتر کمیسر اطلاعات: این دفتر مسئول تنظیم مقررات حفاظت از دادهها و حریم خصوصی، از جمله جنبههای مربوط به هوش مصنوعی است. | |
مؤسسه ادا لاولیس (Ada lovelace institute): این مؤسسه با هدف اطمینان از اینکه هوش مصنوعی به نفع جامعه است از طریق رصد و دیده بانی بر پیامدهای اخلاقی و اجتماعی بهره گیری از هوش مصنوعی و دادهها تمرکز دارد. | |
خدمات دیجیتال دولتی: این واحد دولتی روی بهبود خدمات عمومی با استفاده از فناوریهای دیجیتال کار میکند که شامل ارائه برنامههای کاربردی هوش مصنوعی برای بهبود تجربیات شهروندان از ارائه خدمات دولتی است. | |
دپارتمان تجارت بینالملل و دفتر خارجی، مشترک المنافع و توسعه: این بخشها در ارتقای قابلیتهای هوش مصنوعی انگلستان، تجارت و همکاری با شرکای بینالمللی مشارکت دارند. | |
حوزه آموزشی، دانشگاهی و اندیشکده ای | دفتری برای دانش آموزان: این دفتر اگرچه به طور انحصاری بر هوش مصنوعی متمرکز نیست، در حمایت از آموزش و توسعه مهارتها در زمینههای علم، فناوری، مهندسی و ریاضیات ازجمله مهارتهای مرتبط با هوش مصنوعی مشارکت داشته است. |
دانشگاه آکسفورد: این دانشگاه به دلیل تحقیقات مرتبط با هوش مصنوعی، ازجمله پردازش زبان طبیعی و یادگیری ماشین، شناخته شده است. | |
دانشگاه کمبریج: این دانشگاه به دلیل مشارکت در تحقیقات هوش مصنوعی و همکاری با شرکای صنعتی شناخته شده است. | |
صنایع، سازمانها و شرکتهای نوآفرین | * همکاریهای صنعتی: اکوسیستم هوش مصنوعی انگلستان شامل همکاری بین دانشگاهها، مؤسسههای تحقیقاتی، نوآفرین ها و بازیگران صنعت برای هدایت نوآوری و کارآفرینی هوش مصنوعی است. تک یوکی (TechUK) و دیپمایند (DeepMind) شامل مجموعههای فعال این حوزه هستند. |
زیرساخت و فناوری | * هیچ واحد دولتی به طور انحصاری مسئول تمام جنبههای زیرساخت هوش مصنوعی نیست. در عوض، بخشها و آژانسهای مختلف برای توسعه اجزای مختلف زیرساخت هوش مصنوعی همکاری میکنند که از این میان میتوان به «آژانس های زیرساخت دیجیتال» و «آزمایشگاه زیرساخت دیجیتال» اشاره کرد. |
* همکاریهای صنعتی: اکوسیستم هوش مصنوعی انگلستان شامل همکاری بین دانشگاهها، مؤسسههای تحقیقاتی، نوآفرین ها و بازیگران صنعت برای هدایت نوآوری و کارآفرینی هوش مصنوعی است. ازجمله مجموعههایی که در این حوزه مشغول فعالیت هستند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
تک یوکی (TechUK): این مجموعه نماینده بخش فناوری در انگلستان است و از سیاستهای مرتبط با هوش مصنوعی، دادهها و نوآوری حمایت میکند. دیپمایند (DeepMind): این نهاد یک آزمایشگاه تحقیقاتی هوش مصنوعی است که گوگل خریداری کرده است و به دلیل کارهای پیشگامانه خود در زمینه هوش مصنوعی و یادگیری ماشین شناخته شده است.
* هیچ واحد دولتی به طور انحصاری مسئول تمام جنبههای زیرساخت هوش مصنوعی نیست. در عوض، بخشها و آژانسهای مختلف برای توسعه اجزای مختلف زیرساخت هوش مصنوعی همکاری میکنند که از این میان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
آژانسهای زیرساخت دیجیتال: آژانسهایی که بر زیرساختهای دیجیتال و فناوری نظارت میکنند، مانند کمیسیون ملی زیرساخت، NIC در شکل دهی سیاستها و سرمایه گذاریهای مرتبط با زیرساختهای دیجیتال مرتبط با هوش مصنوعی نقش دارند. آزمایشگاه زیرساخت دیجیتال: آزمایشگاه زیرساخت دیجیتال با هدف تسریع توسعه و پذیرش فناوریهای دیجیتال تأسیس شده است که میتواند شامل زیرساختهای مرتبط با هوش مصنوعی نیز باشد.
اتحادیه اروپا
درک این نکته مهم است که تنظیمگری در حوزه هوش مصنوعی در اتحادیه اروپا شامل یک رویکرد چند سطحی و مشارکتی است تا تحقیقات، نوآوری، توسعه مهارتها و ملاحظات اخلاقی را ارتقا دهند.
عنوان | اتحادیه اروپا |
حوزه کاری | حوزههای تقسیم کار ملی |
حکمرانی و توسعه هوش مصنوعی | کمیسیون اروپا (EC): شعبه اجرایی اتحادیه اروپاست که مسئول پیشنهاد و اجرای سیاست هاست و نقش اصلی را در شکل دادن به سیاستها، استراتژیها و مقررات هوش مصنوعی در سطح اتحادیه اروپا ایفا میکند. این کمیسیون نقش پیشرو در توسعه استراتژی هوش مصنوعی برای اتحادیه اروپا و ابتکارات مربوط به تحقیق، توسعه و دستورالعملهای اخلاقی هوش مصنوعی را برعهده دارد. |
پارلمان اروپا: به عنوان نهاد مهم قانونگذاری اتحادیه اروپا، در شکل دادن به سیاستها و مقررات هوش مصنوعی در اتحادیه اروپا نقش ایفا میکند. | |
گروه اروپایی اخلاق در علم و فناوریهای جدید: این گروه از طریق رصد و دیده بانی اکوسیستم، در مورد مسائل اخلاقی ازجمله هوش مصنوعی مشاوره میدهد. | |
هیأت حفاظت از دادههای اروپا: این مجموعه با ارائه راهنماییهای لازم و پیگیری اجرای مستمر قوانین، حفاظت از دادهها را تضمین میکند. | |
گروه تخصصی سطح بالای هوش مصنوعی: این گروه در مورد سیاستها و مقررات هوش مصنوعی در اتحادیه اروپا مشاوره میدهد. | |
*ای آی واتچ (AI Watch): این مجموعه بر توسعه، جذب و تأثیر هوش مصنوعی در اتحادیه اروپا نظارت میکند. | |
صندوق سرمایه گذاری اروپا و بانک سرمایه گذاری اروپا: این مؤسسههای مالی از توسعه زیرساختهای هوش مصنوعی با تأمین مالی و سرمایه گذاری در پروژههای تحقیق، نوآوری و فناوری حمایت میکند. | |
دولتها و آژانسهای ملی: سیاستهای هوش مصنوعی و تصمیمات بودجه اغلب در سطح اتحادیه اروپا هماهنگ میشوند و دولتها و آژانسهای کشورهای عضو نیز از طریق بودجههای تحقیقاتی، ابتکارات و همکاریها به توسعه زیرساختهای هوش مصنوعی کمک میکنند. | |
بودجه و کمکهای مالی: ابتکارات و برنامههای اتحادیه اروپا بودجه مورد نیاز برای توسعه هوش مصنوعی و تحقیقات و نوآوری این حوزه را مشخص و فراهم میکند. | |
برنامهها و ابتکارات اتحادیه اروپا | اتحاد هوش مصنوعی اروپایی: این برنامه، ابتکاری است که ذینفعان را در مورد بحث توسعه، استقرار و تأثیرات هوش مصنوعی درگیر میکند. این انجمن که ذینفعان را از دانشگاه، صنعت، جامعه مدنی و دولت گردهم میآورد در مورد موضوعهای مرتبط با هوش مصنوعی ازجمله توسعه زیرساختها، همکاریهای مشترکی را شکل میدهد. |
برنامه اروپای دیجیتال: هدف این برنامه اتحادیه اروپا تقویت قابلیتهای دیجیتال اروپا ازجمله هوش مصنوعی است که با سرمایه گذاری در تحقیق، نوآوری و توسعه مهارتهای دیجیتال محقق میشود. | |
افق اروپا: این ابتکار، یک برنامه مبتنی بر تحقیق و نوآوری است پروژههای مرتبط با تحقیق و توسعه هوش مصنوعی در بخشهای مختلف را پشتیبانی میکند. | |
سکوی مبتنی بر تقاضای هوش مصنوعی اروپایی: این سکو برای اشتراک دانش، منابع و تخصص هوش مصنوعی در سراسر اتحادیه اروپا طراحی شده است. | |
استراتژی داده اروپا: این برنامه یک استراتژی جامع برای تقویت نوآوری مبتنی بر داده و تضمین حریم خصوصی و امنیت داده هاست. | |
مقررات عمومی حفاظت از دادهها: این مقررات استانداردهایی را برای حفاظت از دادهها و حریم خصوصی در سراسر اتحادیه اروپا تعیین کرده است. | |
حوزه آموزشی، دانشگاهی و اندیشکده ای | دانشگاهها و سازمانهای تحقیقاتی در سراسر اتحادیه اروپا: انجام تحقیقات، ایجاد آزمایشگاهها و همکاری با شرکای صنعتی، نقش مهمی در توسعه زیرساختهای هوش مصنوعی ایفا میکنند. ازجمله مرکز تحقیقات مشترک کمیسیون اروپا (JRC) و دانشگاههای پیشرو مانند دانشگاه کمبریج انگلستان، دانشگاه فنی مونیخ آلمان و مدرسه پلیتکنیک فدرال لوزان سوئیس. |
صنایع، سازمانها و شرکتهای نوآفرین | شرکتها و انجمنهای صنعتی در اتحادیه اروپا: با سرمایه گذاری در تحقیقات، نوآوری و پیشرفتهای فناوری به توسعه زیرساختهای هوش مصنوعی کمک میکنند. زیمنس آلمان و ای بی بی سوئیس ازجمله مجموعههای فعال در بخش خصوصی هستند. |
* ای آی واتچ (AI Watch): این مجموعه بر توسعه، جذب و تأثیر هوش مصنوعی در اتحادیه اروپا نظارت میکند. وبسایت این مجموعه در زمینه توسعه هوش مصنوعی، مرکز تحقیقات مشترک کمیسیون اروپا (JRC) است که خروجیهای فعالیتهای مرتبط با هوش مصنوعی قابل اعتماد را ارائه میدهد.
مأموریت این مجموعه شامل تحقیقات و پشتیبانی سیاستگذاری در توسعه و استفاده از هوش مصنوعی قابل اعتماد و سیستمهای الگوریتمی مربوط به خدمات و برنامههای دیجیتال در بخشهایی مانند بخش عمومی، بهداشت، حمل و نقل و آموزش است.
این مجموعه دانش علمی میان رشتهای را در زمینههای مختلف ازجمله تکامل و سطح بلوغ سیستمهای مبتنی بر هوش مصنوعی، حاکمیت اتحادیه اروپا در خدمات دیجیتال و روشها و استانداردهای مبتنی بر هوش مصنوعی قابل اعتماد و شفاف را ارائه میدهد. همچنین با ادغام دانش علمی معتبر و نوین از رشتههای مختلف، ازجمله مهندسی، به شکل دهی جامعه دیجیتال اروپایی به روشی اخلاقی، قابل اعتماد و انسان محور کمک میکند.
ژاپن
عنوان | ژاپن |
حوزه کاری | حوزههای تقسیم کار ملی |
حکمرانی و توسعه هوش مصنوعی | وزارت امور داخلی و ارتباطات: این وزارتخانه مسئول خطمشی گذاری هوش مصنوعی و ابتکارات مربوط به حکمرانی دیجیتال است و بر جنبههای مربوط به زیرساخت فناوری اطلاعات و ارتباطات نظارت میکنند. |
کمیسیون حفاظت از اطلاعات شخصی: این کمیسیون بر مقررات حفاظت از دادهها و حریم خصوصی نظارت میکند. | |
مؤسسه تحقیقاتی هوش مصنوعی و جامعه انسانی: این مؤسسه با رصد و دیده بانی اکوسیستم هوش مصنوعی، بر پیامدهای اخلاقی، قانونی و اجتماعی استفاده از هوش مصنوعی و دادهها تمرکز دارد. | |
آژانس علم و فناوری ژاپن: آژانس پروژهها و ابتکارات تحقیقاتی هوش مصنوعی را تأمین مالی و پشتیبانی میکند. | |
وزارت اقتصاد، تجارت و صنعت: مسئول ترویج رشد صنعتی و اقتصادی در ژاپن است و در حمایت از ابتکارات مرتبط با هوش مصنوعی و ترویج توسعه صنایع هوش مصنوعی مشارکت دارد. | |
حوزه آموزشی، دانشگاهی و اندیشکده ای | وزارت آموزش، فرهنگ، ورزش، علم و فناوری: مسئول آموزش، تحقیق و توسعه فناوری است و از تحقیقات و نوآوری در زمینه هوش مصنوعی در دانشگاهها و مؤسسههای تحقیقاتی حمایت میکند. |
شبکه تحقیق و توسعه هوش مصنوعی ژاپن: شبکه، ابتکاری تحت رهبری دولت برای ترویج تحقیق، توسعه و همکاری هوش مصنوعی بین دانشگاهها، صنعت و سازمانهای دولتی است. | |
آژانس علم و فناوری ژاپن: آژانس از تحقیق و توسعه در رشتههای مختلف علمی ازجمله هوش مصنوعی پشتیبانی کرده و بودجه پروژههای تحقیقاتی هوش مصنوعی را تأمین میکند. | |
مؤسسه ملی علوم و فناوری پیشرفته صنعتی: یک مؤسسه تحقیقاتی بزرگ در ژاپن است که در زمینههای مختلف علمی و فناوری ازجمله هوش مصنوعی تحقیق میکند. | |
دانشگاه توکیو: این دانشگاه به دلیل مشارکت در تحقیقات هوش مصنوعی، ازجمله روباتیک، پردازش زبان طبیعی و بینایی کامپیوتری شهرت دارد. | |
صنایع، سازمانها و شرکتهای نوآفرین | سازمان توسعه انرژیهای نو و فناوری صنعتی: وظیفه توسعه و استقرار فناوریهای نوآورانه ازجمله هوش مصنوعی را برای افزایش رقابت صنعتی برعهده دارد. |
شبکههای ترجیحی: یک شبکه پیشرو هوش مصنوعی در ژاپن که به دلیل تحقیقات خود در زمینه یادگیری عمیق شناخته شده است. | |
انجمن هوش مصنوعی ژاپن: تحقیق، آموزش و همکاری در زمینه هوش مصنوعی را بین دانشگاهیان، متخصصان صنعت و سیاستگذاران ترویج میکند. | |
شرکت سونی: شرکت اقدامهایی را در تحقیق و توسعه هوش مصنوعی برای کاربردهای مختلف مانند روباتیک انجام داده است. |
چین
عنوان | چین |
حوزه کاری | حوزههای تقسیم کار ملی |
حکمرانی و توسعه هوش مصنوعی | وزارت صنعت و فناوری اطلاعات: این وزارتخانه نقش اصلی را در تدوین سیاستها و مقررات مربوط به فناوری ازجمله هوش مصنوعی ایفا میکند و در ترویج توسعه فناوریها و صنایع هوش مصنوعی مشارکت دارد. |
کمیسیون توسعه و اصلاحات ملی: کمیسیون مسئول برنامه ریزی و توسعه اقتصاد کلان است و در تعیین اهداف استراتژیک برای توسعه هوش مصنوعی و هدایت سیاستهای مرتبط مشارکت دارد. | |
اداره فضای سایبری چین: این اداره بر حکمرانی و تنظیمگری اینترنت و فضای مجازی نظارت داشته و در تدوین سیاستها و مقررات مرتبط با هوش مصنوعی به ویژه زمینههای مربوط با امنیت سایبری، امنیت دادهها، حریم خصوصی و محتوای آنلاین مشارکت میکند. | |
اداره ایالتی برای تنظیم بازار: این اداره مسئول نظارت و تنظیم بازار است و در نظارت بر فعالیتهای تجاری مرتبط با هوش مصنوعی و تضمین رقابت منصفانه شرکت دارد. | |
کمیته فنی استانداردسازی امنیت اطلاعات ملی: کمیته استانداردهای ملی برای امنیت اطلاعات را توسعه داده و به روز میکند. | |
مرکز تحقیقات اخلاق هوش مصنوعی چین: مرکز با رصد و دیده بانی وضعیت توسعه هوش مصنوعی، بر پیامدهای اخلاقی و اجتماعی فناوریهای مبتنی بر هوش مصنوعی تمرکز دارد. | |
برنامه توسعه نسل جدید هوش مصنوعی چین: یک استراتژی ملی با هدف تبدیل چین به کشوری پیشرو در تحقیق، توسعه و کاربرد هوش مصنوعی است. | |
حوزه آموزشی، دانشگاهی و اندیشکده ای | وزارت علوم و فناوری: این وزارتخانه مسئول توسعه علم و فناوری در چین است و نقش مهمی در حمایت از تحقیقات نوآوری هوش مصنوعی از طریق برنامههای مالی و طرحهای سیاستی دارد. |
وزارت آموزش: این وزارتخانه از آموزش و پژوهشهای مرتبط با هوش مصنوعی در دانشگاهها و مؤسسههای تحقیقاتی در سراسر چین پشتیبانی میکند. | |
آکادمی فناوری اطلاعات و ارتباطات چین: آکادمی از طریق اجرای تحقیقات، به ارائه توصیههای سیاستی در مورد حکمرانی هوش مصنوعی و موضوعهای مرتبط میپردازد. | |
آکادمی علوم چین: این نهاد، یک مؤسسه تحقیقاتی بزرگ در چین است که در زمینههای مختلف علمی و فناوری ازجمله هوش مصنوعی به انجام تحقیقات پرداخته و در تقویت همکاری بین دانشگاه و صنعت مشارکت دارد. | |
دانشگاه پکن: این دانشگاه به دلیل تحقیقات مرتبط با هوش مصنوعی مشهور است. | |
صنایع، سازمانها و شرکتهای نوآفرین | پارکهای صنعتی و مناطق نوآوری: کشور چین، پارکهای صنعتی و مناطق نوآوری متمرکز بر هوش مصنوعی را برای تسهیل توسعه و تجاری سازی فناوریهای هوش مصنوعی ایجاد کرده است. |
بایدو: این شرکت، یک نهاد پیشرو در زمینه هوش مصنوعی در چین است که به دلیل تحقیقات خود در زمینه پردازش زبان طبیعی، جستجو و خودروهای خودران شناخته شده و اخیراً رقیب جی پی تی را با نام اِرینه (ERINE) معرفی کرده است. | |
گروه علی بابا: این شرکت، تحقیقاتی را در زمینه هوش مصنوعی انجام داده است و در طراحی برنامههای مختلف مبتنی بر هوش مصنوعی ازجمله تجارت الکترونیک و خدمات ابری شرکت داشته است. |
رژیم صهیونیستی
رویکرد این رژیم به زیرساختهای هوش مصنوعی شامل ترکیبی از حمایت دولت، تعالی دانشگاهی، همکاری صنعتی و ابتکارات مبتنی بر نوآوری است.
عنوان | رژیم صهیونیستی |
حوزه کاری | حوزههای تقسیم کار ملی |
حکمرانی و توسعه هوش مصنوعی | مرجع نوآوری رژیم صهیونیستی: اداره نوآوری رژیم صهیونیستی برای پروژههای تحقیق، توسعه و نوآوری، ازجمله پروژههای مرتبط با فناوریهای مبتنی بر هوش مصنوعی، پشتیبانیهای لازم را ارائه میکند. این مجموعه، نوآوریهای فناورانه را ترویج داده و برای پروژههای تحقیق و توسعه هوش مصنوعی بودجههای لازم را تأمین میکند. |
ابتکار ملی هوش مصنوعی: این طرح که در سال ۲۰۲۰ طراحی شده است، بر هدف قرار دادن رژیم صهیونیستی به عنوان یک رهبر جهانی هوش مصنوعی از طریق تحقیق، آموزش و همکاری متمرکز است. | |
وزارت دفاع و نیروهای دفاعی رژیم صهیونیستی: با توجه به تمرکز رژیم صهیونیستی بر دفاع و امنیت، وزارت دفاع رژیم صهیونیستی در تحقیق و توسعه هوش مصنوعی خصوصاً برای کاربردهای دفاعی مشارکت جدی دارد. | |
اداره ملی سایبری رژیم صهیونیستی: این اداره بر امنیت سایبری تمرکز دارد و در فناوریهای هوش مصنوعی مرتبط با امنیت سایبری و دفاع، اقدامهایی را انجام داده است. | |
ابتکار اخلاق هوش مصنوعی رژیم صهیونیستی: این طرح یک تلاش بین نهادی برای رسیدگی به چالشهای اخلاقی در توسعه و استقرار هوش مصنوعی است. | |
مرجع حفاظت از حریم خصوصی رژیم صهیونیستی: این مجموعه بر مقررات حفاظت از دادهها و قوانین حریم خصوصی نظارت میکند. | |
انجمن حقوق مدنی در رژیم صهیونیستی: این انجمن از اخلاق هوش مصنوعی و حفاظت از حریم خصوصی دادهها حمایت میکند. | |
مؤسسههای پژوهشی، دانشگاهی و اندیشکده ای | وزارت علوم و فناوری: این وزارتخانه از پروژههای تحقیق و توسعه هوش مصنوعی حمایت کرده، همکاری بین دانشگاه و صنعت را ترویج داده و طرحهای مبتنی بر فناوری را تأمین مالی کند. |
دانشگاهها و مؤسسههای تحقیقاتی: دانشگاهها و سازمانهای تحقیقاتی رژیم صهیونیستی، سهم بسیاری در تحقیقات و نوآوری هوش مصنوعی دارند. | |
مؤسسه فناوری تکنیون: این مؤسسه در تحقیقات و نوآوری هوش مصنوعی در حوزههای مختلف اقدامهای گستردهای را انجام داده است. | |
دانشگاه تل آویو: این دانشگاه، تحقیقات گستردهای را در زمینه هوش مصنوعی و علوم مرتبط انجام میدهد. | |
صنایع، سازمانها و شرکتهای نوآفرین | شرکتهای نوآفرین و انجمنهای صنعتی در اکوسیستم فناوری رژیم صهیونیستی با سرمایه گذاری در تحقیق، توسعه و نوآوری به زیرساختهای هوش مصنوعی کمک میکنند. |
وزارت اقتصاد و صنعت: مسئول ارتقای رشد اقتصادی و توسعه فناوری است و در حمایت از تحقیقات، نوآوری و ابتکارات صنعتی هوش مصنوعی نقش دارد. | |
پارکهای صنعتی و مناطق نوآوری: رژیم صهیونیستی، پارکهای فناوری و مناطق نوآوری ایجاد کرده که توسعه فناوریهای هوش مصنوعی را ترویج کرده و همکاری بین هم آفرینها و شرکتها را تقویت میکند. | |
مرکز ملی نوآفرینی: این سازمان غیرانتفاعی به ارتباط نوآفرین ها، بازیگران صنعت و سرمایه گذاران را برای تقویت نوآوری، ازجمله در زمینههای مرتبط با هوش مصنوعی کمک میکند. | |
انویدا اسرائیل: این شرکت به تحقیق، توسعه و طراحی برنامههای کاربردی هوش مصنوعی مشغول است. |
عربستان سعودی
در عربستان سعودی، توسعه زیرساختهای مورد نیاز برای پیشرفت فناوری هوش مصنوعی شامل چندین واحد دولتی، آژانس و سازمان است که هرکدام در جنبههای مختلف توسعه و استقرار هوش مصنوعی مشارکت دارند.
درحالیکه در این کشور یک واحد دولتی به طور انحصاری مسئول تمام جنبههای زیرساختی هوش مصنوعی نیست، نهادهای مختلف نقش مهمی در تقویت توسعه هوش مصنوعی ایفا میکنند و نقش سازمان دادهها و هوش مصنوعی در راهبری امور محوری تر است.
عنوان | عربستان سعودی |
حوزه کاری | حوزههای تقسیم کار ملی |
حکمرانی و توسعه هوش مصنوعی | وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات: مسئول بخش کلی فناوری اطلاعات و ارتباطات در عربستان سعودی است. این نهاد نقش کلیدی در توسعه زیرساختهای دیجیتال، ازجمله اتصال پرسرعت، مراکز داده و خدمات ابری دارند که برای فناوریهای هوش مصنوعی ضروری هستند. |
وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات: این وزارتخانه مسئول تحول دیجیتال و ابتکارات مبتنی بر داده است و مأموریتهای آن عبارتند از: توسعه زیرساختهای داده، ازجمله ارتباطات و مراکز داده؛ ترویج سیاستهای دادههای باز و به اشتراک گذاری دادهها برای منافع عمومی. | |
سازمان دادهها و هوش مصنوعی عربستان: این سازمان نهاد مرکزی و مرجع دادهها و هوش مصنوعی عربستان است که فعالیتهای مرتبط با هوش مصنوعی و دادههای عربستان سعودی را راهبری میکند. این سازمان بر حکمرانی هوش مصنوعی و اجرای استراتژی ملی داده و هوش مصنوعی نظارت کرده و نقش مهمی در هماهنگی ابتکارات مرتبط با هوش مصنوعی و توسعه زیرساخت ایفا میکند. | |
مأموریتهای سازمان دادهها و هوش مصنوعی عربستان عبارتند از: توسعه چارچوبهای حکمرانی هوش مصنوعی و دستورالعملهای اخلاقی؛ اطمینان از استقرار هوش مصنوعی مسئولانه و شفاف؛ ارتقای حریم خصوصی و امنیت دادهها در برنامههای کاربردی هوش مصنوعی. | |
کمیسیون ارتباطات و فناوری اطلاعات: این کمیسیون فناوریهای مرتبط با هوش مصنوعی را تنظیم کرده و انطباق با قوانین مربوطه را تضمین میکند و مأموریتهای آن عبارتند از: تنظیم استانداردها برای فناوریها و برنامههای کاربردی هوش مصنوعی؛ نظارت و اجرای مقررات مرتبط با هوش مصنوعی، ازجمله حفاظت از دادهها؛ | |
وزارت کشور و سایر وزارتخانههای ذیربط در خدمات عمومی و حکمرانی از رویکردهای داده محور برای بهبود خدمات و تصمیم گیری استفاده میکنند. مأموریتهای آنها عبارتند از: استفاده از تجزیه و تحلیل دادهها برای خدمات عمومی کارآمد و تخصیص منابع؛ تقویت عملیات دولت و تدوین سیاست از طریق بینشهای مبتنی بر داده. | |
وزارت امور خارجه: این وزارتخانه در مشارکت و همکاری بین المللی برای تبادل دانش و تخصص در زمینه هوش مصنوعی فعال است. ازجمله مأموریتهای آن میتوان به تقویت همکاری بین المللی در زمینه تحقیقات هوش مصنوعی و استانداردها اشاره کرد. | |
صندوق سرمایه گذاری عمومی: این صندوق، صندوق ثروت دولتی عربستان سعودی است و در بخشهای فناوری و نوآوری ازجمله هوش مصنوعی سرمایه گذاری میکند. صندوق از پروژههای زیرساختی حمایت میکند که برای توسعه فناوری هوش مصنوعی حیاتی هستند. | |
مؤسسههای پژوهشی، دانشگاهی و اندیشکده ای | مرکز ملی هوش مصنوعی: این مرکز پژوهشی به پیشرفت تحقیقات، آموزش و کاربردهای هوش مصنوعی اختصاص دارد و با تقویت تحقیق و نوآوری به توسعه زیرساخت هوش مصنوعی کمک میکند. مأموریت آن شامل: پیشرفت تحقیقات هوش مصنوعی از طریق همکاری بین رشتهای؛ توسعه استعدادها و مهارتهای هوش مصنوعی از طریق آموزش و برنامههای آموزشی؛ تقویت مشارکت بین دانشگاه، صنعت و دولت برای پروژههای هوش مصنوعی. |
وزارت آموزش و پرورش: این وزارتخانه در توسعه برنامههای آموزشی مرتبط با هوش مصنوعی و فناوری نقش ایفا کرده و از طرحهای مرتبط با تجهیز دانش آموزان به مهارتها و دانش هوش مصنوعی حمایت میکند. | |
دانشگاهها و مؤسسههای تحقیقاتی: مؤسسههای دانشگاهی با انجام تحقیقات پیشرفته و ارائه برنامههای مرتبط، ایجاد آزمایشگاهها و همکاری با شرکای صنعتی به توسعه هوش مصنوعی کمک میکنند. مأموریت آنها عبارتند از: انجام تحقیقات هوش مصنوعی در حوزهها و کاربردهای مختلف؛ آموزش و پرورش نسل بعدی متخصصان هوش مصنوعی. | |
صنایع، سازمانها و شرکتهای نوآفرین | وزارتخانههای صنعتی: وزارتخانههای مرتبط با صنایع خاص، مانند مراقبتهای بهداشتی، دارایی و انرژی مسئول توسعه زیرساختهای هوش مصنوعی متناسب با بخشهای خود هستند. |
بخش خصوصی و نوآفرین ها: شرکتهای فناوری و نوآفرین ها در ایجاد نوآوری و تجاری سازی در توسعه هوش مصنوعی در این کشور نقش دارند، هرچند به نظر میرسد اکوسیستم قوی و توسعه یافتهای در این حوزه وجود ندارد و بیشتر تلاشها ناظر بر به کارگیری هوش مصنوعی در اهداف و سازمانهای حکومتی است. | |
آرامکو و سایر شرکتها: شرکتهای دولتی و شبه دولتی در توسعه زیرساختهای هوش مصنوعی، به ویژه در بخشهایی مانند انرژی و صنعت، فعال شده اند. |
بررسی عملکرد مناطق مختلف در دنیا در زمینه هوش مصنوعی نشان از آن دارد که به طورکلی، تقسیم کار ملی در راستای توسعه هوش مصنوعی را میتوان در ابعاد و کارکردهای اشاره
شده در شکل زیر جمع بندی کرد.
شکل ابعاد و کارکردهای تنظیمگری در حوزه هوش مصنوعی
با توجه به اظهارات وزیر دیجیتال فرانسه به نظر میرسد حتی اگر در مذاکرات کشورهای اتحادیه اروپا درباره قانون هوش مصنوعی توافقی ایجاد شود، به گفتگوهای بیشتری برای نهایی شدن قوانین نیاز است.
به خبرگزاری مهر به نقل از رویترز، ژان نوئل بارو وزیر دیجیتال فرانسه اعلام کرد کشورها و قانونگذاران اتحادیه اروپا حتی اگر در مذاکرات امروز (چهارشنبه) به توافق برسند، احتمالا باید برای مرحله جدید مذاکرات دوباره ملاقات و جزییات حساس قوانین هوش مصنوعی را تعیین کنند.
هر دو طرف و کیمیسیون اتحادیه اروپا که پیش نویس قوانین را ۲ سال قبل نوشته بود، امیدوار هستند طی مذاکره امروز قانون نهایی شود. این در حالی است که مذاکراتی در همین زمینه در ماه های ژوئن، جولای، سپتامبر و اکتبر انجام شده است.
اما امیدهای اتحادیه اروپا برای ارائه نخستین قوانین هوش مصنوعی جهان ممکن است به دلیل مخالفت درباره آنکه هوش مصنوعی در نظارت بیومتریک به کار رود یا خیر و همچنین استفاده از سیستم های هوش مصنوعی مانند مدل های بنیادین (مشابه چت جی پی تی ) برباد رود.
به گفته بارو هنوز اختلاف نظری بین طرفین وجود دارد. او به خبرنگاران گفت: اکنون نظرهای ما کمی نزدیک تر شده است اما هنوز هم دیدگاه هایمان فاصله دارد. بنابراین نمی خواهم عجله کنم و قانون را در تاریخ معینی تعیین کنیم.
وی نظارت بیومتریک و هوش مصنوعی برای مقاصد عمومی را دو حوزه مورد تحقیق نامید که باید روی جزییات دقیق تر آن کار کرد.
به هر حال ممکن است مذاکرات بیشتر ارائه قوانین مهم در اروپا را به تاخیر بیاندازد.
با حکم رئیسجمهور، ماموریت تشکیل «شورای ملی راهبری و مرکز ملی هوشمصنوعی» به روح الله دهقانی، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان محول شد.
به گزارش مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری در حکم رییس جمهور خطاب به دهقانی، هدف از تشکیل این شورا، ایجاد هماهنگی و همافزایی دستگاههای ذی ربط و کنشگران پیشران در حوزه هوش مصنوعی عنوان شده است.
در حکم رئیس جمهور، ایجاد زنجیره کامل و پایدار چرخه ایده تا ثروت (بازار) در هوش مصنوعی، استفاده از فرصت جهشی هوش مصنوعی برای پیشرفت اقتصادی کشور، برنامهریزی برای ایجاد زیرساختها و توانمندیهای فناورانه داخلی به منظور دستیابی به مرجعیت علمی و تحریمناپذیری، تلاش برای دستیابی به جایگاه پیشتاز و پایدار در میان کشورهای جهان، شناسایی، پرورش و شکوفاسازی سرمایه انسانی نخبه در حوزه هوش مصنوعی با بهرهگیری از ظرفیت جامعه علمی کشور اعم از دانشگاهها، پژوهشگاهها، اندیشکدهها و شرکتهای دانشبنیان از اهم انتظارات رئیس جمهور از این شورا عنوان و تاکید شده به منظور تحقق وظایف و انتظارات از شورا و پیگیری منسجم و متمرکز اهداف فناورانه و اقتصادی در این حوزه، راهاندازی «مرکز ملی هوش مصنوعی» در دستور کار قرارگیرد.
ریاست شورا که حسب مورد در حضور رئیس جمهور یا معاون علمی رئیس جمهور تشکیل جلسه خواهد داد با رئیس جمهور یا معاون علمی رییس جمهور است و دبیر شورا و رییس مرکز ملی هوش مصنوعی هم به پیشنهاد معاون علمی رییس جمهور و با حکم رییس جمهور تعیین میشود.
دیگر اعضای «شورای ملی راهبری هوش مصنوعی» نیز رییس ستاد کل نیروهای مسلح، معاون رییس جمهور و رییس سازمان برنامه و بودجه، معاون رییس جمهور و رئیس سازمان اداری و استخدامی، وزرای صنعت، معدن و تجارت، علوم، تحقیقات و فناوری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ارتباطات و فناوری اطلاعات، امور اقتصادی و دارایی، دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، دبیر شورای عالی فضای مجازی، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، رییس صندوق توسعه ملی، رییس صندوق نوآوری و شکوفایی و دو عضو حقیقی به پیشنهاد دبیر شورا و با حکم رییس جمهور تعیین شده است.
وزیر ارتباطات تاکید کرد : طبق برنامه هفتم توسعه وزارت ارتباطات و مرکز ملی فضای مجازی مکلف شدیم سند توسعه هوش مصنوعی را در کشور فراهم کنیم.
عیسی زارعپور در گفتگو با دانشجو گفت: تصمیم گیری در خصوص رمز ارزها با وزارت صمت، وزارت اقتصاد و بانک مرکزی است. بستر آن ارتباطات است که در کشور فراهم است.
وی افزود: در خصوص هوش مصنوعی دست در کشور زیاد شده است! در چند جا سند مینویسند وچند جا پیگیری میکنند که هم خوب و هم بداست.
زارع پور اظهارداشت : طبق برنامه هفتم توسعه وزارت ارتباطات و مرکز ملی فضای مجازی مکلف شدیم سند توسعه هوش مصنوعی را در کشور فراهم کنیم.
وی ابراز داشت : دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی طی روزهای گذشته گفته که سند توسعه هوش مصنوعی تا یک ماه دیگر در این شورا تصویب می شود؛ اینها را باید با هم هماهنگ بکنیم، چون نگاهها متفاوت است نگاه توسعه کاربردهای هوش مصنوعی طبیعتا با نگاه شورای عالی انقلاب فرهنگی متفاوت میباشد.
اینکه همه دغدغه پیدا کردند امر مبارکی است؛ امیدوارم با همدلی و هم افزایی تبدیل به یک حرکت واحد در کشور شود تا شاهد تدوین یک سند جامعه در حوزه هوش مصنوعی باشیم.
سال آینده سال برنامه ریزی عمومی و کلان در کشور برای استفاده از هوش مصنوعی است.
اولین جلسه جمع سپاری قانون گذاری هوش مصنوعی با حضور معاون تحقیقات، آموزش و حقوق شهروندی معاونت حقوقی ریاست جمهوری و رییس پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات در پژوهشگاه ICT برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات؛ اولین جلسه جمع سپاری قانون گذاری هوش مصنوعی در پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات برگزار شد. در این جلسه مدیران معاونت حقوقی ریاست جمهوری و مدیران پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات و همچنین مدیران بخش خصوصی فعال در حوزه هوش مصنوعی شرکت کردند.
بر اساس این خبر این جلسه با هدف جمع آوری دیدگاه ها و نظرات کنشگران و بازیگران حوزه هوش مصنوعی کشور جهت ایجاد قانونگذاری مناسب برای تسهیل در امور فعالان این حوزه برگزار شد.
در این جلسه محمد مهدی غمامی معاون تحقیقات، آموزش و حقوق شهروندی معاونت حقوقی ریاست جمهوری و رضوی زاده رییس پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات به سخنرانی پرداختند و درباره چالش ها و فرصت های حوزه هوش مصنوعی در کشور و جهان اظهار نظر کردند.
رضوی زاده، رییس پژوهشگاه ارتباطات وفناوری اطلاعات در این جلسه با اشاره به اهمیت برگزاری این جلسه و تأکید بر قانون گذاری در حوزه هوش مصنوعی اظهار کرد: تدوین و طراحی و همچنین قانونگذاری در حوزه هوش مصنوعی موضوعی است که از طرف وزارت ارتباطات وفناوری اطلاعات به پژ,هشگاه ICT تکلیف شده و هدف اصلی این جلسه این هست که همه فعالان در حوزه هوش مصنوعی به ویژه بخش خصوصی در این جلسات حضور پیدا کنند.
وی همچنین با اشاره به اخبار مخابره شده در سطح جامعه و دولت درباره اینکه هوش مصنوعی مخاطرات زیادی دارد، تصریح کرد: بیشتر صحبت ها در این حوزه پیرامون خطرهای این حوزه است که تأکید ما در بحث قانون گذاری نگاه بیشتر به نکات مثبت است تا نه تنها مانعی برای بخش خصوصی ایجاد نشود بلکه بتوان در این حوزه تسهیلگری نیز داشته باشیم.
رییس پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات ضمن بیان اینکه کشورهای دیگر گام های بزرگی در این حوزه برداشته اند ولی همچنان قانونی کامل در این حوزه نوپا نوشته نشده است، گفت: با توجه به فعال بودن بخش خصوصی از زمان ورود این تکنولوژی به کشور امروز شاهد این موضوع هستیم که بخش خصوصی از دولت در این حوزه جلوتر است و ما نباید در دولت و حاکمیت قوانینی را وضع کنیم که سرعت رشد آن ها را بگیرد.
در ادامه این جلسه محمد مهدی غمامی معاون تحقیقات، آموزش و حقوق شهروندی معاونت حقوقی ریاست جمهوری نیز با اشاره به سرعت بخشی و عزم دولت در بحث قانون گذاری در حوزه هوش مصنوعی بیان کرد: این قانون باید دیدگاه و نظرات تمام فعالان بخش خصوصی را در خود ببیند تا بتواند آنچنان که متخصصان این حوزه توقع دارند قدرت مناسب را داشته باشد.
وی همچنین ضمن تشکر از پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات در خصوص اهتمام و پیگیری درباره قانون گذاری در حوزه هوش مصنوعی خواستار مشارکت هر بیشتر بخش های خصوصی در جلسات بعدی شد.
همچنین در پایان جلسه ضمن جمع بندی نکات مهم و دریافت فرم ارزیابی از مدیران بخش خصوصی، تصمیم گرفته شد تا جلسات بعدی هرچه سریعتر و با حضور بیشتری از مدیران بخش خصوصی در این حوزه برای تسهیل و تسریع در تصمیم گیری در این حوزه برگزار شود.
لازم به ذکر است این جلسه "جمع سپاری قانون گذاری هوش مصنوعی" یکی از اقدامات مهم دولت در راستای توسعه و ترویج فناوری های نوین و ارتقای سطح علمی و فنی کشور محسوب می شود.
پنتاگون استفاده آمریکا از هوش مصنوعی در بخشهای مختلف نظامی و دفاعی را تایید کرده و گفته که هوش مصنوعی باعث ارتقای کیفیت ارتش این کشور شده و قرار است این استفاده بیشتر نیز بشود.
به گزارش ایرنا هوش مصنوعی به کار گرفته شده توسط ارتش آمریکا، هواپیماهای بدون سرنشین نظارتی را در ماموریتهای نیروهای عملیات ویژه هدایت و به اوکراین در جنگ با روسیه کمک کرده است. اکنون، پنتاگون قصد دارد تا سال ۲۰۲۶ هزاران وسیله نقلیه بدون سرنشین نسبتاً ارزان مبتنی بر هوش مصنوعی را به میدان بیاورد تا در این زمینه با چین رقابت کند. کاتلین هیکس (Kathleen Hicks)، معاون وزیر دفاع آمریکا در ماه آگوست گفته، این ابتکار بلندپروازانه، به دنبال ایجاد پیشرفت در صنایع نظامی آمریکا است و به دنبال استفاده از پلتفرمهایی است که کوچک، هوشمند، ارزان و زیاد هستند.
در حال حاضر بین دانشمندان، کارشناسان صنعت و مقامات پنتاگون اختلافاتی در خصوص اینکه آمریکا طی چند سال آینده به سلاحهای مرگبار کاملاً خودمختار دست خواهد یافت، وجود دارد و اگرچه مقامات اصرار دارند که انسان ها همیشه در کنترل این تسلیحات دخیل خواهند بود، کارشناسان میگویند پیشرفت در سرعت پردازش دادهها و ارتباطات ماشین به ماشین به طور اجتناب ناپذیری افراد را به نقشهای نظارتی هدایت میکند.
گرگوری آلن (Gregory Allen)، یکی از مقامات ارشد سابق هوش مصنوعی پنتاگون که اکنون در اندیشکده مرکز مطالعات استراتژیک و بینالمللی مشغول به کار است، گفت: وزارت دفاع در تلاش است تا پیشرفتهای هوش مصنوعی را از آخرین پیشرفت یادگیری ماشینی اتخاذ کند. مجموعه پنتاگون دارای بیش از ۸۰۰ پروژه طبقه بندی نشده مرتبط با هوش مصنوعی است که هنوز در مرحله آزمایش هستند.
میسی کامینگز (Missy Cummings)، مدیر مرکز رباتیک دانشگاه جورج میسون و یک خلبان سابق جنگنده نیروی دریایی هم میگوید: هوش مصنوعی که در حال حاضر در وزارت دفاع داریم، به شدت کاربردی است و به افراد نظامی کمکهای زیادی میکند. هوش مصنوعی به تنهایی کاربردی ندارد و مردم از آن برای درک بهتر ابهامات جنگ استفاده می کنند.
وی ادامه داد: یک نمونه اولیه عملیاتی به نام Machina که توسط نیروی فضایی مورد استفاده قرار میگیرد، بیش از ۴۰ هزار شیء در فضا را بطور مستقل بررسی و هزاران مجموعه داده را هر شب با یک شبکه تلسکوپ جهانی هماهنگ میکند. کامینگز گفته است که پروژه هوش مصنوعی دیگری در نیروی فضایی دادههای راداری را برای شناسایی پرتاب موشکهای قریب الوقوع دشمن تجزیه و تحلیل می کند.
در حوزههای دیگر، قدرت پیشبینی هوش مصنوعی به نیروی هوایی کمک میکند تا ناوگان خود را باکیفیت نگه دارد و نیازهای تعمیر و نگهداری بیش از ۲۶۰۰ هواپیما از جمله بمبافکنهای B-۱ و هلیکوپترهای بلک هاوک را پیشبینی میکند.
تام سیبل (Tom Siebel)، مدیرعامل C۳ AI مستقر در سیلیکونولی هم گفت: مدلهای یادگیری ماشینی، خرابیهای احتمالی را دهها ساعت قبل از وقوع شناسایی میکنند. فناوری C۳ همچنین مسیر موشکها را برای آژانس دفاع موشکی ایالات متحده مدلسازی کرده و تهدیدات داخلی را برای آژانس ضد جاسوسی و امنیت دفاعی شناسایی میکند.
در اوکراین، هوش مصنوعی ارائه شده توسط پنتاگون و متحدانش در ناتو به خنثی کردن حملات روسیه کمک می کند. متحدان ناتو اطلاعات جمع آوری شده توسط ماهوارهها، هواپیماهای بدون سرنشین و انسانها را به اشتراک میگذارند که برخی از آنها با نرم افزار آمریکایی پالانتیر جمع آوری شده است. مقامات مختلف از جمله ژنرال بازنشسته نیروی هوایی جک شاناهان، میگویند که برخی از دادهها از Maven، پروژه هوش مصنوعی مسیریابی پنتاگون که اکنون بیشتر توسط آژانس ملی اطلاعات مکانی مدیریت میشود، به دست میآید.
Maven در سال ۲۰۱۷ به عنوان تلاشی برای پردازش ویدئو از پهپادها در خاورمیانه که توسط نیروهای عملیات ویژه ایالات متحده در مبارزه با داعش و القاعده به وجود آمده بود، شروع به کار کرد و اکنون مجموعه گستردهای از دادههای مختلف از انسان را جمع آوری و تجزیه و تحلیل می کند. مقامات پنتاگون میگویند هوش مصنوعی همچنین به گروهی که برای کمک به اوکراین توسط ایالات متحده ایجادشده، کمک کرده است تا لجستیکی برای کمکهای نظامی ائتلافی متشکل از ۴۰ کشور سازماندهی کند.
بر اساس جزئیات یک برنامه سه ساله جدید که به تازگی از سوی دولت چین منتشر شده است ، «شانگهای» در حال ساخت بزرگترین خوشه زیرساختی نوآورانه جهان ، با جامعترین اجزا و قویترین خدمات تا پایان سال ۲۰۲۶ است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما به نقل از دفتر همکاری فناوری سفارت ایران در پکن ، تلاشهای فناوری پیشرفته از جمله شبکههای ۵ G و قدرت محاسباتی تقویتشده برای ایجاد یک اقتصاد دیجیتال ، در حالی انجام میشود که دولت مرکزی بار قدرت محاسباتی را به عهده گرفته و این در حالی است هیچ نشانهای از کاهش جنگ فناوری چین با ایالات متحده مشاهده نمیشود.
قدرتهای منطقهای چین، از جمله شانگهای، موقعیت منحصر به فردی دارند تا رهبری این حوزه را بر عهده بگیرند.
تسریع ساخت زیرساختهای جدید، ابزار مهمی برای گسترش سرمایهگذاری مؤثر و استفاده از فرصتهای جدید در اقتصاد دیجیتال است. همچنین یک نقطه شروع کلیدی برای ترویج تحول دیجیتال برای توسعه آینده محسوب میشود.
بر اساس جزئیات این طرح که در وب سایت دولت شانگهای منتشر شده است، این شهر پوشش خدمات تلفن همراه ۵ G را گسترش و ارتقا خواهد داد و زیرساختهای پیشرفته برای قدرت محاسباتی، دادههای بزرگ و نوآوریهای فناوری و همچنین شبکه شهر هوشمند از کنترل ترافیک تا مراکز درمانی ایجاد میکند.
به منظور جذب سرمایه برای تامین مالی حدود ۲۲۰ میلیارد یوانی (۳۰ میلیارد دلار)، مقامات محلی فرصتهای سرمایه گذاری را به بخش خصوصی ارائه خواهند کرد و این طرح شامل حدود ۱۰۰ طرح میشود که باید حدود ۱۲۰ میلیارد یوان برای آن جذب شود.
همچنین انتظار میرود دور جدید وامهای زیرساختی جدید با نرخ سود ترجیحی تا پایان سال اعطا شود.
این دومین برنامه سه ساله متوالی شانگهای برای تقویت زیرساختهای فناوری پیشرفته است. طبق آمار رسمی، برنامهای که در ژوئن ۲۰۲۰ آغاز شد، در مجموع ۲۵۲٫۲ میلیارد یوان سرمایهگذاری به همراه داشت و ۳۰ درصد آن از بخش خصوصی بود.
سهم این ابر شهر از سرمایه گذاری زیرساختهای جدید در بین تمام سرمایه گذاریهای دارایی ثابت نیز از ۸ درصد در سال ۲۰۲۰ به ۹٫۶ درصد در سال ۲۰۲۲ افزایش یافته است.
در حالی که موتورهای اقتصادی سنتی پراکنده و غیرقابل اعتماد هستند، پکن ثابت کرده که اقتصاد دیجیتال این کشور باید کاتالیزوری (تسریع کننده ) برای رشد اقتصادی باشد.
مرکز فناوری چین در شنجن ماه فوریه اعلام کرد که امسال ۱۰ هزار ایستگاه پایه ۵ G را به عنوان بخشی از طرح تقویت اتصال به اینترنت و فعالیتهای اقتصادی دیجیتال در این کلان شهر اضافه میکند.
قدرت محاسباتی برای پشتیبانی از عملیات هوش مصنوعی (AI)، کلان داده و محاسبات ابری حیاتی است که زیربنای همه چیز از خدمات سواری تا عملیات روزانه تجاری و چت رباتهایی مانند ChatGPT محسوب میشود.
چین با بیش از ۴۱ درصد تولید اقتصادی خود که از اقتصاد دیجیتال تولید میشود، پس از ایالات متحده، دومین ظرفیت محاسباتی بزرگ جهان را در اختیار دارد.
مقامات محلی در پایتخت پکن نیز امسال اعلام کردند که منابع دولتی در اختیار شرکتهای واجد شرایط در صنعت در حال رشد هوش مصنوعی را قرار خواهند داد.
ایرانسل در دور جدید حمایت از پژوهشهای دانشگاهی و با تمرکز بر موضوع هوش مصنوعی، از دانشجویان و پژوهشگران دعوت به همکاری میکند.
به گزارش روابط عمومی ایرانسل، اولین و بزرگترین اپراتور دیجیتال ایران که پیش از این، در سالهای ۱۳۹۹ و ۱۴۰۱، طرح همکاری پژوهشی با دانشگاههای معتبر و حمایت از تولیدات دانشجویی را در دستور کار قرار داده بود، با هدف توسعه این فعالیتها، امسال نیز فهرست اولویتهای پژوهشی خود را با تمرکز بر موضوع هوش مصنوعی، منتشر کرد.
بر همین اساس ایرانسل تا کنون از پژوهشها و پایانهای نامههای دانشگاهی با موضوعات مختلف حمایت کرده و امسال نیز علاوه بر ارتباط با دانشگاههای برتر از جمله دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه تهران، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی، دانشگاه علم و صنعت، دانشگاه تربیت مدرس و…، از تمام دانشجویان دعوت میکند تا پژوهشهای خود را جهت حمایتهای مادی و معنوی، ارائه کنند.
ایرانسل این طرح را با هدف گسترش ارتباط با جامعه دانشگاهی و جذب نخبگان علمی، افزایش آگاهیبخشی از برند ایرانسل نزد دانشگاهیان و نیز انجام پژوهشهای دانشگاهی با هدف استفاده از یافتههای پژوهشی در کسبوکار، اجرا کرده است.
در این طرح، مجموعه «ایرانسللبز (Irancell Labs)»، بازوی تحقیق و توسعه ایرانسل که آزمایشگاه هوش مصنوعی نیز راهاندازی کرده، با اعلام اولویتهای پژوهشی در زمینههای مختلف، از دانشجویان علاقهمند دعوت کرده است تا با مراجعه به وبسایت ایرانسل و مشاهده فهرست این اولویتها، موضوع مورد نظر خود را انتخاب کنند.
دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی میتوانند از میان موضوعهای اعلامشده در وبسایت ایرانسل، موضوع مورد علاقهشان را انتخاب و پروپوزال پژوهشی خود را برای ارزیابی، به ایرانسل ارسال کنند. پس از بررسی و تأیید کمیته ارزیابی و تکمیل فرم پژوهشی، برای دانشجو «راهبر پژوهش» تعیین میشود و در طول مدت انجام پژوهش، به او کمک کرده و این پژوهش، از حمایت مادی و معنوی ایرانسل برخوردار میشود.
ایرانسللبز همچنین آمادگی دارد تا موضوعات تحقیقاتی بیشتری، متناسب با پروژههای خود در زمینه هوش مصنوعی و فناوریاطلاعات، از جمله هوش مصنوعی و الگوریتمهای یادگیری ماشین در حوزه فناوریاطلاعات، مدیریت و تعیین نقشه راه پروژههای هوش مصنوعی، طراحی آنتن، لینکهای مایکروویو و سطوح هوشمند قابل پیکربندی مجدد (RIS) برای شبکههای 5G و بالاتر، طراحی الگوریتمهای هوشمند به منظور بهینهسازی و نگهداری شبکههای مخابراتی و… را تعریف کند و با همکاری دانشجویان آنها را توسعه دهد.
اولویتهای پژوهشی ایرانسل تنها به پژوهشهای فنی و مهندسی خلاصه نمیشود و حوزههای مختلفی از جمله بازاریابی، دیجیتال و ارتباط با مشتریان را هم در تعامل با فعالیتهای آزمایشگاه هوش مصنوعی، دربرمیگیرد.
استراتژی ایرانسل در چند سال اخیر، حرکت از شرکت خدمات ارتباطپایه (Telco) به شرکت فناوریمحور (Techco) است که هم در لایه زیرساخت و هم در لایه سرویس و پلتفرم، بتواند خدمات متنوعی را عرضه کند و زیستبوم دیجیتال کشور را توانمندتر سازد. ایرانسل به عنوان شرکت پیشرو در تحول دیجیتال، در راستای تحقق این امر، حمایت از پایاننامههای دانشگاهی و دانشجویان برتر را در دستور کار خود قرار داده است.
مجموعه ایرانسللبز، از سال ۱۳۹۸، با هدف تعمیق ارتباط ایرانسل، اولین و بزرگترین اپراتور دیجیتال ایران، با جامعه دانشگاهی و کمک به مراکز علمی، استارتاپها و شرکتهای فناور و با مأموریت انجام فعالیتهای تحقیق و توسعه، نوآوری و تجاریسازی در زمینه شبکه ارتباطات و فناوری اطلاعات و کسبوکارهای پیرامونی با کمک مراکز علمی و پژوهشی داخل و خارج از کشور، اعم از دانشگاهها، شرکتهای دانشبنیان، استارتاپها و شرکتهای فناور، با هدف تأمین نیازمندیهای بازار ICT تأسیس شده است. چشمانداز این مجموعه، پیشگام بودن در توسعه منابع انسانی و زیرساختهای تحقیقاتی اقتصاد دانشبنیان در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات و دستیابی به جایگاه برترین شرکت ملی در زمینه خلق محصولات و خدمات این حوزه است و «بخش تحقیق و توسعه»، «مرکز نوآوری ایرانسل» و «آکادمی ایرانسل»، از جمله بخشهای اصلی آن هستند. ایرانسل، نخستین ارائهدهنده 5G و رکورددار سرعت و تعداد سایت نسل پنج در ایران، با راهاندازی این مجموعه، در پی حرکت در مسیر گسترش خدمات متنوع و توسعه سبک زندگی دیجیتال و خلق آیندهای همگام با تحولات دنیای دیجیتال است تا با بهرهگیری از فناوریهای برتر در حوزههای مختلف، خلق ارزش کند.