«آنتن‌های BTS تشعشعاتی را ارسال میکنند که میتواند برای سلامتی مضر باشد.» همین یک جمله کافی است تا برخی از مردم نخواهند در خانه‌ای زندگی کنند که در نزدیکی‌اش آنتن تلفن همراه یا همان BTS قرار دارد.
در سالهای اخیر موضوع افزایش حجم امواج و تششعات در کنار گسترش شبکه موبایلی کشور بارها در بحث‌ها مطرح شده و حتی سمینارهایی برای بررسی تاثیرات این امواج برروی بدن افراد تشکیل شده است. در کنار افرادی که معتقدند تاثیر امواج تلفن همراه بر بدن 9 برابر کمتر از امواج رادیو و تلویزیون است، عده‌ای نیز هستند که معتقدند اگر این امواج مضر نبود این اصرار که بهتر است آنتن‌های موبایل در کنار خانه‌ها و مجتمع‌های مسکونی قرار نگیرد نیز بی‌معنی بود.
«مضرند»؛ «مضر نیستند»
اگرچه تا حدودی بر سر مضر بودن امواج پارازیت کنترل‌نشده بین مسوولان مختلف به ویژه وزیر بهداشت و وزیر ارتباطات اتفاق نظر وجود دارد، اما سالهاست که بحث‌های پیرامون مضر بودن امواج آنتن موبایل نتایج ضد و نقیضی دارد. برخی معتقدند که این امواج مضر نبوده و فاصله‌اش با زمین به صورتی است که افراد به هیچ وجه در معرض تشعشعات آن قرار نمی‌گیرند و برخی مسوولان یا کارشناسان دیگر بر این عقیده‌اند که امواج الکترومغناطیسی مخاطرات زیادی دارند و لازم است در نصب دکل‌های مخابراتی علاوه بر جایابی دقیق و مناسب، تجهیزات این بخش نیز تحت استانداردها و ضوابط قرار بگیرد.
تمام این بحث و گفتوگوها به آن جا ختم شد که وزیر ارتباطات دولت یازدهم برای بررسی دقیق امواج ( پارازیت و BTS) کمیته‌ای را متشکل از وزارت بهداشت، سازمان محیط زیست، وزارت دفاع و سایر دستگاه‌های ذیربط را ایجاد کرد که در آن سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی با همکاری سازمان انرژی اتمی با استفاده از دستگاهی که دارای تجهیزات کامل تشخیص انواع تشعشعات است به بررسی این امواج پرداخت.
به گفته وی نتیجه نهایی این بررسی مشخص کرد که امواج فرستنده‌های مخابراتی هیچ ضرری برای سلامتی مردم ندارد.
اما نظرات مخالفی نیز در این زمینه وجود داشت؛ معصومه ابتکار - رئیس سازمان حفاظت محیط زیست - چندان به بی ضرر بودن دکل‌های مخابراتی معتقد نیست و طی چند سال گذشته بارها بر خطرناک بودن نصب بی رویه آنتن‌های تقویت امواج موبایل برای سلامت شهروندان تاکید کرده بود.
شورای شهر نیز در سالهای گذشته چندین بار در جلسات و اظهار نظرهای خود پیگیر ساماندهی سایتهای BTS تلفن همراه شده بود و ساماندهی را تنها راه حل کاهش آسیبهای ناشی از این پدیده مدرن شهری دانسته بود.
وزارت بهداشت نیز از سالهای گذشته و دولت‌های پیشین بارها جلساتی را در رابطه با مضر بودن آنتن‌های موبایل و بررسی تاثیرات آن بر سلامتی برگزار کرده‌است.
استاندارد هستند؛ ادعای ضرر بی پشتوانه است
وحید صدوقی - مدیر عامل همراه اول - از جمله افرادی است که تاکید ویژه‌ای بر بی‌خطر بودن تشعشعات امواج الکترومغناطیسی آنتن BTS دارد تا آنجا که در اظهارنظری با اشاره به پروژه تحقیقاتی صورت گرفته با همکاری دانشگاه علم وصنعت در زمینه بررسی تشعشعات امواج الکترومغناطیسی موبایل بر بدن انسان، گفت: در آزمایش‌هایی که در 50 نقطه تهران انجام گرفت، مشاهده شد که چگالی امواج موبایل کمتر از رادیو و تلویزیون است.
وی همچنین عنوان کرده است که میزان تشعشات امواج ناشی از آنتن‌های تلفن همراه و آنتن‌های BTS پیش از این مورد بررسی های مختلف قرار گرفته و به تایید سازمان انرژی اتمی رسیده است.
سیدحسین هاشمی - استاندار تهران - نیز از دیگر افرادی است که اعتقادی به مضر بودن امواج آنتن‌های موبایل ندارد و معتقد است که برای رفع نگرانی مردم و اثبات بی ضرر بودن این آنتن‌ها لازم است گزارشی را که در این مورد تهیه شده و نشانگر بی خطر بودن تشعشعات آنتن‌های BTSبرای سلامتی افراد است، منتشر شود.
وی در ادامه با در نظر داشتن نتایج تحقیقات دانشگاه صنعتی شریف پیرامون فرکانس‌های رادیو، تلویزیون و آنتن‌های BTS از شهرداری درخواست کرد که مزاحمتهای کمتری را برای نصب این BTS ها ایجاد کنند.
کسی معتقد به بی‌خطر بودن پارازیتها نیست
اگرچه تعداد مخالفان مضر بودن امواج آنتن‌های BTS ممکن است از تعداد کسانی که به شدت موافق مضر بودن این آنتن‌ها هستند بیشتر باشد اما در مورد امواج الکترومغناتیسی پارازیت جریان کمی متفاوت است. از وزیر بهداشت گرفته تا رییس سازمان حفاظت محیط زیست و وزیر ارتباطات چه به صورت رسمی و چه غیر رسمی نگران مضرات ناشی از ارسال پارازیت روی امواج ماهواره‌ای هستند و خواهان پیگیری اثرات آن بر سلامت مردم شده‌اند.
سال گذشته بود که بحث‌های داغ پیرامون مضر بودن تشعشعات پارازیت و نتایج آن بر سلامتی مردم به تشکیل کمیته‌ای برای بررسی پارازیت و اثرات آن در وزارت ارتباطات منجر شد.
معصومه ابتکار همزمان با تشکیل این کارگروه در اظهار نظری راجع به تاثیرات پارازیت بر سلامت مردم و صحبت‌هایی که راجع به شیوع سرطان در سالهای اخیر به دلیل افزایش امواج پارازیت شده بود تصریح کرد که تنها مقصر ایجاد سرطان را نمی‌توان مشکلات محیط زیست و پارازیت دانست اگرچه از سوی دیگر به گفته وی پارازیت که یکی از انواع امواجی است که برای اختلال ماهواره ایجاد می‌شود و اگر خلاف استانداردها باشد، میتواند خطرناک هم باشد.
رییس سازمان حفاظت از محیط زیست، وزارت ارتباطات و سازمان تنظیم مقررات رادیویی را مسئول اصلی فرستنده‌های پارازیت دانست و وجود فرستنده‌ها خارج از محدوده نظارت در کنار بی‌اطلاعی دستگاه‌های نظارتی از جمله عواملی دانست که نگرانی را نسبت به مضرات پارازیت میتواند تشدید کند.
رضا تقی‌پور، وزیر ارتباطات دولت قبل نیز به مضر بودن این پارازیتها اذعان کرده و از اقدامات جدی وزارت ارتباطات برای بررسی تشعشعات پارازیت خبر داده بود که این روند پیگیری در وزارت ارتباطات دولت یازدهم نیز ادامه پیدا کرد.
نظرات محمود واعظی به وزیر ارتباطات پیشین از این لحاظ که وزارت ارتباطات مسئول ارسال پارازیت نیست، نزدیک است. واعظی نیز با سلب مسئولیت ارسال پارازیت از وزارتخانه خود، کمیته ای را برای بررسی موضوع پارازیتها در کنار سایر امواج و تشعشعاتی که ممکن است مضر باشند، تشکیل داد.
سلامت مردم موضوعی حکومتی نیست بلکه امری انسانی است که باعث می‌شود موضوعات مرتبط با آن به موضوعاتی فرابخشی و فراجناحی تبدیل شود.
«تمام فرکانس‌های مزاحم و مخرب پیگیری خواهد شد»، کمتر از یک سال از این وعده وزیر ارتباطات می‌گذرد و این درحالیست که از زمان این گفته واعظی تا کنون، وی بارها در پاسخ به سوال خبرنگاران درباره روند پیگیری مسئله امواج مضر در دولت به تشکیل جلسات متعددی با حضور وزیر بهداشت، وزیر دفاع، رییس سازمان محیط زیست و چند بخش مرتبط دیگر اشاره کرده بود.
وی در اوایل شهریورماه امسال از تهیه گزارشی درباره میزان مضر بودن هر یک از امواج و طبقه‌بندی آنها در سه طیف بی‌ضرر، کم‌ضرر ومضر خبر داد و اعلام کرد که این امر در حال پیگیری است و وزارت ارتباطات نیز تلاش می‌کند ضمن انجام این پیگیری‌ها جلوی ضرر امواجی را که در طیف اکمواج مضر دسته‌بندی شده‌اند بگیرد.
طبق یکی از آخرین اظهار نظرهای وزیر ارتباطات این کمیته موفق به تهیه گزارش جمع بندی نتیجه بررسی‌ها در زمینه تشعشعات مختلف شده است که با هفت امضا برای ریاست محترم جمهوری ارسال شده اما واعظی از موضع‌گیری و عملکرد ریاست جمهوری دراین خصوص ابراز بی‌اطلاعی کرد.
از سوی دیگر قاضی‌زاده هاشمی، وزیر بهداشت که از اعضای کمیته‌ای است که برای بررسی تاثیرات امواج مختلف روی سلامتی مردم تشکیل شده بود، در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه نتایج کار این کمیته به کجا رسیده‌است تصریح کرد که اگر گزارشی از این مورد تهیه شد در اختیار رسانه‌ها قرار داده خواهد شد و سری نخواهد بود.
اما عابد فتاحی، عضو کمیسیون بهداشت درمان مجلس درباره راهکاری حقوقی برای استیفای حقوق از دست رفته شهروندان در صورت مضر دانسته شدن امواج پارازیت، پیشگیری از ادامه این مضرات را تنها راه حل پیش رو دانسته و گفته بود: نمی‌توانیم ادعای حق و حقوق برای مردم کرده و به دنبال تشکیل دادگاه باشیم؛ این یک حرف اضافه است و جایگاهی نخواهد داشت.
در هر حال اخیرا وزیر ارتباطات گفته است: اگر منظور از پارازیت آن بخشی است که به موبایل و تجهیزات مخابراتی مربوط می‌شود، ما این مسائل را از سوی سازمان تنظیم مقررات ارتباطات تحت کنترل داریم.
وی افزود: تمام تلاش خود را به کار گرفته‌ایم تا فعالیت‌هایی که دراین حوزه صورت می گیرد مضر نباشد. اما اگر منظور از پارازیت به بخشهای دیگر بازمی گردد باید گفت که به نمایندگی از رییس جمهوری در کنار دوستانی از وزارتخانه‌ها و بخشهای مختلف، مسوول رسیدگی به این موضوع شده‌ام و در حال حاضر گزارشی در این بخش تهیه و برای ریاست جمهوری ارسال شده است که پس از این بررسی های نتایج آن اعلام خواهد شد.
به هر حال به تاکید وزیر پارازیتها اگر از حد مشخصی بیشتر شوند می توانند مضراتی به دنبال داشته باشند که البته برخی از بخشهای این پارازیتها تحت نظارت ما نیست و برای آن که بتوان آنها را کنترل کرد لازم است که این بخش‌ها هم تحت نظارت ما در بیایند.
با وجود تمام بحث و گفت‌وگوهایی که پیرامون پدیده امواج الکترومغناتیسی و تعشعات و تاثیرات آن که همگی زاده زندگی نوین بشر اند شده است، پیگیری‌های مسوولان شاید بتواند تاحدودی نگرانی‌های مردم را چه درباره آنتن‌های موبایل و چه درباره پارازیت و هرگونه امواج دیگری، کمتر کند اما به نظر می‌رسد راه حل نهایی برای کاهش این نگرانی، شفاف‌سازی اثرات هرگونه امواجی بر شهروندان از سوی سازمان ذیربط است تا بازار شایعات یا آنچه به اعتقاد مسوولان اظهارنظر غیرکارشناسانه به حساب می‌آید نیز از رونق بیفتد.
