20درصد بازار کامپیوتر در چمدان مسافران
مریم عسگری - بازار کامپیوتر ایران، بازاری با گروه‌های کاربری گوناگون است که هر کدام انتظارات خاص خود را دارند.
وجود کالاهای ارزان، تنوع بالا از لحاظ برند و مدل و عرضه سریع محصولات جدید از انتظارات گروه‌های گوناگون کاربری است؛ انتظاراتی که اگر چه بازار در دو سال اخیر در برآورده کردن نیمی‌از آنها موفق نبوده، اما با استفاده از روش‌هایی توانسته بخشی دیگر از انتظارات را که عرضه سریع محصولات جدید یکی از مهم ترین آنهاست، موفق عمل کند. هرچند که شیوه دست یابی به این موفقیت، اعتراض و گلایه واردکنندگان حوزه آی‌تی را در پی داشته است.
این موضوع بهانه ای شده است تا ما در گزارشی به بررسی ورود مسافری کالاها در بازار ایران بپردازیم.
مشکلاتی همچون تحریم و طولانی بودن پروسه واردات، ورود کالاهای مبتنی بر تکنولوژی‌های جدید و حتی کالاهای نه چندان جدید با قیمت گران و مخاطبان خاص به کشور را بسیار کندتر از روال عالی کرده است .
با این حال در بازار شاهد عرضه سریع کالاهای جدید، پس از عرضه به بازارهای جهانی هستیم .به طوری که گاه مشاهده می‌شود که یک کالا یک هفته پس از معرفی و عرضه در بازارهای جهانی در بازار ایران نیز عرضه می‌شود.
این کالاها که به طور مسافری وارد کشور می‌شود، به دلیل جدید و کمیاب بودن در بازار با قیمت‌هایی به مراتب بالاتر از آنچه باید، به فروش می‌رسد و البته مخاطبان خاصی هم دارد.
واردات از طریق« کالای همراه مسافر»، اگر چه به ورود سریع کالا به بازار منجر شده و برخی از فروشندگان که به دنبال سود بالا هستند از آن استقبال می‌کنند، اما مورد انتقاد گروه‌های واردکننده و حتی برخی از فروشندگان هم هست.
به گفته واردکنندگان، ورود مسافری کالا که از مشتقات «تجارت چمدانی» است، به اقتصاد ضربه می‌زند و موجب می‌شود گروهی بدون پرداخت تعرفه و حقوق گمرکی و سایر هزینه‌های جانبی کالا را وارد بازار کنند و با قیمت بالاتر از آنچه باید، به فروش برسانند.
ر حالی که واردکننده قانونی باید یک ماه یا حتی بیشتر زمان صرف کند و کالا را با هزار مشکل و صرف هزینه بالا وارد کند و آن وقت در بازار مشتری نیابد.
به گفته آنان، دوربین، تجهیزات عکاسی،گوشی موبایل، تبلت و در کل کالاهایی که حجم و وزن کمی‌دارند و قابلیت تبدیل به قطعه و مونتاژ دوباره را دارند از کالاهایی هستند که نمونه‌های مسافری آن به وفور در بازار موجود است. این کالاها که معمولا توسط چند مسافر به صورت قطعات منفصله یا کالای کامل وارد کشور می‌شود، معمولا به دلیل شیوه حمل نامناسب با ایراداتی مواجه می‌شود. به هر حال اگرچه تجارت چمدانی یکی از انواع تجارت در جهان و در قوانین صادرات و واردات ایان پذیرفته شده است، شیوه مرسوم واردکنندگانی که قصد فرار از پرداخت حقوق گمرکی را دارند ورود مسافری به روشهای گوناگون است.
به گفته مهدی بکائی، مدیرعامل شرکت سیب گستران پارسیان، این شیوه در شرایطی که بازار روزهای کم موجودی را سپری میکند، واردکنندگان را با مشکل مواجه میکند. به گفته وی، این عدالت نیست که واردکننده رسمی‌کالا را با سختی و مشقت وارد کند و در مقابل، یک مسافر چند نمونه را که اکثرا «گل کالا»ست، بدون پرداخت حقوق گمرکی و سایر هزینه‌ها وارد بازار کند!
یکی دیگر از فعالان بازار هم با بیان اینکه این شیوه واردات اجحاف در حق واردکنندگان رسمی‌است، می‌گوید: بابت جلوگیری از ورود و عرضه کالاهای مسافری اقدامی‌نمی‌شود و این کالاها به راحتی در بازار عرضه و به فروش
می‌رسد.
بهنامی، فعال بازار گوشی موبایل اما با بیان اینکه بیشترین حجم کالاهای مسافری را گوشی‌های موبایل و اسمارت فون‌ها شامل می‌شود، معتقد است که چنین موردی منع قانونی ندارد و کمک به پویایی بازاری است که مدتهاست در عقب‌ماندگی تکنولوژیکی مانده است.
سهم کالای مسافری در بازار ایران
کارشناسان می‌گویند که با توجه به مشکلات بازار، سهم کالاهای مسافری نسبت به سال‌های قبل افزایش یافته است. آنها با تاکید بر احتمال لغو تحریم‌های اقتصادی و سیاسی می‌گویند: ممکن است طی ماه‌های آینده شاهد کاهش شدید حجم واردات کالاهای مسافری باشیم.
زیرا در صورت لغو تحریم‌ها روند واردات کالا تسهیل می‌شود و بازار با سرعت بیشتری به کالاهای جدید می‌رسد.
اما گروهی دیگر می‌گویند که به دلیل تعرفه‌های پایین گمرکی، مسافری‌ها سهم چندان در بازار ندارند. در هر حال کارشناسان سهمی‌که برای کالاهای مسافری در بازار کامپیوتر و دیجیتال در نظر گرفته‌اند درحدود 20 تا 25 درصد است که به گفته آنها، همین میزان واردات هم برای واردکنندگان قانونی خطرناک است.
براساس اعلام گمرک:مسافرین ورودی اعم از ایرانی یا غیر ایرانی می‌توانند علاوه بر اسباب مستعمل همراه خود که از حقوق ورودی معاف است به شرط غیر تجاری بودن و متناسب با مدت زمان اقامت در سال یکبار کالای نو به ارزش ۸۰ دلار را به شرط غیر تجاری بودن و نداشتن ممنوعیت شرعی و قانونی با معافیت ترخیص کنند ، مازاد بر ارزش مذکور با رعایت شرایط و مقررات عنوان شده با پرداخت حقوق گمرکی و سود بازرگانی دوبرابر قابل ترخیص است.
منبع : فناوران اطلاعات