سرهنگ محمد قاسملو در همایش «پیشگیری از جرم در حوزه جرایم رایانهای و اینترنتی» در تبریز گفت: بیش از 40 درصد از کل جرایم رایانهای و اینترنتی استان مربوط به تخلیه و سرقت از حسابهای بانکی اشخاص از طریق اینترنت است.
وی افزود: منع قانونی برای فعالیت در شبکههای اجتماعی وجود ندارد، ولی کاربران اینترنت باید توصیهها و نکات ایمنی را پیرامون حریم خصوصی و شخصی و تنظیمات محرمانگی اطلاعات طبقهبندی شده رعایت کنند.
قاسملو با اشاره به اینکه اعتماد کاذب به شبکههای اجتماعی به ویژه فیس بوک، حریم خصوصی و خانوادگی برخی از کاربران ناآگاه را به مخاطره میاندازد، متذکر شد: کاربران اینترنت حتما توصیهها و نکات ایمنی را پیرامون حریم خصوصی و شخصی و تنظیمات محرمانگی اطلاعات طبقهبندی شده را رعایت کنند و توجه داشته باشند که دوستیهای نامناسب اینترنتی یکی از آسیبها و تهدیدهای شایع پیرامون حریم شخصی و کیان خانوادگی بوده و ممکن است ارتباطی از پیش برنامهریزی شده برای بهرهبرداریهای خاص باشد.
وی با بیان اینکه لازم است تا کاربران اینترنت ضمن حفظ هوشیاری کامل در فضای مجازی و رعایت حدود و چارچوب اخلاقی تا حد امکان از عضویت در اینگونه شبکهها پرهیز کنند افزود: البته پلیس فتا در زمینه عضویت نظر خاصی ندارد، ولی کاربران به این نکته توجه داشته باشند که عملکرد کاربران شبکههای اجتماعی به ویژه فیسبوک زیر ذره بین کارشناسان تیم رصد فضای مجازی پلیس فتاست.
وی ادامه داد: از کاربران اینترنت میخواهیم تا اگر وارد محیط شبکه های اجتماعی هم میشوند، نسبت به عواقب و سوءاستفادههای احتمالی دوستیهای اینترنتی هوشیار بوده و به هیچ عنوان به دوستیهای اینترنتی که سرانجام غمبار و تلخی دارد اطمینان نکنند.
رئیس پلیس فتا استان، از برخورد این پلیس با افرادی که در این فضا به ارتکاب جرایم مبادرت می کنند، خبر داد و افزود: بر اساس قانون جرایم رایانه ای ، موضوعی به اسم مجازات افراد به دلیل عضویت در شبکههای اجتماعی وجود ندارد و حتی اگر افراد از طریق فیسبوک اطلاعاتشان مورد سوء استفاده قرار گیرد و به دادسرای جرایم رایانهای مراجعه کنند، شکایت آنان مورد پیگیری قرار میگیرد و هیچگاه با این افراد به عنوان متهم برخورد نمیشود.
وی با بیان اینکه عضویت در فیسبوک جرم نیست مگر آن که افراد بخواهند از این فضا سوءاستفاده کنند ادامه داد: هر اقدامی که موجب هتک حرمت و حیثیت افراد در فضای فیسبوک شود، جرم محسوب میشود و افراد اگر در فیسبوک اقدام به توهین و افترا به مقامات دولتی یا افراد خاص و هر شخصی که خسارت و توهینی به فرد دیگر وارد کرده باشد، مرتکب جرم شده است و باید بگوییم اقداماتی همچون فعالیت تبلیغی علیه نظام، توهین به مسئولان و انتشار تصاویری که فاقد حجاب باشند، جرم محسوب میشود و در صورت مشاهده برخورد خواهد شد.
بازپرس جرایم رایانه ای و اینترنتی دادسرای عمومی و انقلاب تبریز نیز در این همایش بر ضرورت اعمال اقدامات پیشگیرانه در حوزه وقوع جرایم رایانه ای و اینترنتی تاکید کرد.
حسین محمدزاده آلمالو افزود: ولی با توجه به تعریف رایانه که به سیستمهایی که با گرفتن دادهها و پردازش آنها بصورت اطلاعات قابل نگهداری و ارائه است، لذا میتوان گفت جرم رایانهای عبارت است از نقض مقررات جزایی با بکارگیری رایانه که اگر این امر در حوزه فضای مجازی باشد، جرائم اینترنتی بوده و در سایر موارد جرایم رایانهای است.
وی با بیان اینکه پیشگیری به مجموعه اقدامات و تدابیری گفته میشود که از ارتکاب و رفتارهای مجرمانه توسط اشخاص جلوگیری میکند، افزود: پیشگیری اجتماعی تحت عنوان پیشگیریهای کنترل مدار و عاطفی مدار و همچنین پیشگیری قانونی از جمله راهکارهای پیشگیری از جرایم رایانه ای محسوب میشوند.
وی با اشاره به شیوه پیشگیری عاطفه مدار در این زمینه افزود: اگر فرد از شناخت لازم و کافی برخوردار باشد، اما از جهت عواطف و احساسات، ارضا نشده باشد، مثلاً دچار کمبود محبت والدین باشد، همین مسئله می تواند زمینه انحراف وی را فراهم نماید بدین ترتیب برخورد اعضای خانواده با یکدیگر و خصوصاً برخورد والدین با فرزندان باید برخوردی عاطفی و بامهر و محبت باشد و با وجود این که محبت از سوی اعضای خانواده میتواند نقش بسزایی در پیشگیری از انحرافات اجتماعی افراد خانواده داشته باشد، اما باید توجه داشت، همان گونه که کمبود محبت میتواند زمینه انحراف اعضای خانواده را فراهم کند، زیاده روی و افراط در محبت نیز میتواند پیامدهای نامطلوبی داشته باشد.
وی افزود: با پیشگیری از طرق مختلف از جمله آموزش، تعلیم و کنترل از این جرایم، کمک شایانی به استحکام بنیان خانواده میشود، همچنین والدین با کنترل و نظارت بیشتر روی اعمال کودکان و نوجوانان خود، میتوانند از این سنخ جرایم در جامعه پیشگیری کنند و فرزند خود را از افتادن در این دام فساد و فحشاء نجات دهند.
به گزارش ایسنا محمدزاده آلمالو با بیان اینکه رسالت پیشگیری از وقوع جرم از جمله وظایف مقرر قوه قضائیه در اصل 156 قانون اساسی است، ادامه داد: این مسئولیت بطور خاص براساس رویه قضایی و اختیارات مفوضه رئیس قوه قضاییه، متوجه دادستان کل کشور است و دادستان کل که مدعیالعموم است مقام ذیصلاح برای ورود به مسأله سالم کردن فضای سایبر و پیشگیری از بروز جرایم در این فضاست.
وی با بیان اینکه براساس مواد 21 و 22 قانون جرایم رایانهای در حوزه جرایم اینترنتی کارگروهی به ریاست دادستان کل کشور عهده دار این امر و تعیین مصادیق محتوای مجرمانه است، افزود: درفضای مجازی میتوان محتوای مجرمانه را در قالب عکسها، فیلمهای مستهجن و غیراخلاقی و مطالب ضد ارزشی و ضد فرهنگی، دروغ و توهین و افترا، نشر اخبار غیر واقع علیه اشخاص، گروهها و دولتها و حتی مذاهب مشاهده کرد که پیشگیری بصورت رصد فضای مجازی بر عهده پلیس فتاست.
محمدزاده آلمالو با بیان اینکه در حوزه جرایم رایانه ای نیز می توان به اقدامات پیشگیرانه ای اشاره کرد که رعایت آنها می تواند احتمال وقوع آنها را کاهش می دهند افزود: حفاظت از سیستم رایانه ای با فعال کردن دیواره آتش در سیستم کامپیوتری که باید بصورت فعال باشد(firewall on)،استفاده از آنتی ویروس و نرم افزارهای حفاظت از ایمیل و پیشگیری از حملات جاسوسی با نصب و به روز کردن anti spyware که باید مدنظر کاربران قرار گیرد.
وی بر بکارگیری پسورد و گذرواژه قوی تاکید کرد و افزود: در بکارگیری گذرواژه سعی شود از حروف و اعداد و کاراکترهای دیگری بصورت حروف کوچک و بزرگ استفاده شود.
این حقوقدان با بیان اینکه کاربران قبل از عضویت در شبکههای اجتماعی بایستی از اینکه اطلاعات شخصیشان توسط این شبکهها در اختیار اشخاص دیگر قرار نمیگیرد، اطمینان حاصل کنند، افزود: لازم است تا آخرین و به روزترین ورژن سیستم عامل را نصب کرده و استفاده کنند.
محمدزاده آلمالو افزود: کاربران حتماً از خواندن پیامهای ناشناس خودداری کنند، چون ممکن است پیامهای آلوده به ویروس از طرف اشخاص ناشناس ارسال شود.
وی ادامه داد: هنگام استفاده از شبکه های اینترنت بیسیم(Wireless) امکان خطر رهگیری بیشتر میشود. تنها زمانی از اتصالات بی سیم استفاده کنید که کاملا از امنیت ارتباط اینترنتی خود مطمئن هستید و حتماً حفاظت و تنظیمات آنها را از حالت پیش فرض (default) خارج کنید.
وی افزود: هرگز اطلاعات مهم خود مانند شماره حساب، رمز، تاریخ تولد و غیره را از طریق پیام کوتاه ارسال نکنید و از دادهها و اطلاعات خود با گرفتن نسخه پشتیبان(backup) تهیه و در محل دیگری غیر از سیستم رایانهای نگهداری کنید.