ITanalyze

سی‌ویک سال پیش در تاریخ ۱۹ مرداد ۱۳۷۳، فناوری تلفن همراه وارد ایران شد و نقطه عطفی در تحول ارتباطات کشور رقم خورد.

بر اساس گزارش مرکز ارتباطات، توسعه برند و رویدادهای بین‌المللی همراه اول، نخستین اپراتور تلفن همراه ایران سی‌ویک سال پیش، کار خود را با راه‌اندازی ۲۴ ایستگاه رادیویی و عرضه چهار سیمکارت به نهاد ریاست جمهوری آغاز کرد. 

امروزه همان شبکه، با در اختیار داشتن بیش از ۱۰۰ میلیون سیمکارت فعال و پوشش بیش از ۹۹ درصد جمعیت کشور به بزرگترین و پراستفاده‌ترین شبکه ارتباطی کشور در حوزه ارتباطات سیار تبدیل شده است.

مروری بر آخرین آمار مربوط به گزارش رسمی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، نشان می‌دهد که تنها ظرف یک فصل حدود ۸۷ میلیارد دقیقه مکالمه و ۵۶ میلیارد پیامک در شبکه‌های سیار کشور رد و بدل شده است؛ آماری که نمایانگر اعتماد و استقبال گسترده مردم از این فناوری ارتباطی با گذشت سه دهه از عمر آن است.

همراه اول به عنوان برنده مزایده فرکانس ۵G و اپراتور دارای مجوز بهره‌برداری از این نسل ارتباطی، در حال حاضر پوشش خدمات خود را به ۱۴۳۴ شهر و ۴۴۹۱۸ روستا در سراسر کشور گسترش داده و با عبور از نسل‌های دوم تا پنجم فناوری ارتباطی، رکورددار «بیشترین تعداد سایت‌های فعال 5G» با بیش از ۱۲۰۰ سایت فیزیکی است. 

با وجود این دستاوردها، اما همراه اول صرفا یک ارائه‌دهنده خدمات ارتباطی نیست. این برند که طی سه دهه گذشته جایگاه خود را به عنوان یکی از محبوب‌ترین و مورد اعتمادترین نام‌های تجاری کشور تثبیت کرده، هم‌اکنون در آغاز چهارمین دهه فعالیت خود، برنامه راهبردی جدیدی با عنوان «کهکشان» را نیز معرفی کرده است.

این برنامه که ادامه مسیر گذشته همراه اول به شمار می‌رود، به دنبال نزدیک‌تر کردن دنیای آنلاین و آفلاین و ارائه تجربه‌ای دیجیتال فراگیرتر و هوشمندتر است. ماموریت همراه اول در این مرحله ارائه خدمات ارتباطی جامع و خلق تجربه‌ای فراتر از یک اپراتور سنتی است.

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این تحول، بازنگری در هویت بصری همراه اول است که ضمن حفظ میراث گرانبهای سال‌ها تلاش، نمایی مدرن و نوین از برند را ارائه می‌دهد. اصلاحات صورت گرفته به گونه‌ای است که مرز میان حضور فیزیکی و دیجیتال به طور کامل حذف شده و همراه اول وارد دنیای «Immersive» یا فراگیر شده است.

هویت بصری جدید همراه اول بر پایه اعتماد، پویایی، نوآوری و تعهد به پیشرفت در فناوری طراحی شده است و این شرکت در راستای شفافیت، تعامل موثر و پاسخگویی به نیازهای کاربران و شرکا، جایگاه خود را به عنوان پیشرو ارتباطات کشور تحکیم می‌کند.

رونمایی از این هویت بصری تازه، فصل جدیدی را در تاریخ همراه اول رقم زده و وعده آینده‌ای روشن‌تر، هوشمندتر و موفق‌تر را به همه ذینفعان می‌دهد.

مدیرعامل شرکت مخابرات ایران با بیان اینکه کابل مسی بطور کامل در پروژه فیبرنوری برچیده و جمع آوری خواهد شد، گفت: شماره تمامی کسانی که مشترک مخابرات هستند، حفظ می شود ولی اگر نخواستند از دیتای آن استفاده کنند، یک مودم ارزان قیمت در اختیار آنها قرار می گیرد تا بتوانند از تماس آنها نیز استفاده کنند.

محمد جعفرپور روز شنبه در نشست خبری با بیان اینکه هزینه اجرای پروژه فیبرنوری یک میلیارد دلار خواهد بود، تصریح کرد: در آینده درآمد شرکت‌ها مخابرات از مکالمه نخواهد بود اما این شرکت به دنبال درآمد از اقدامات جانبی خواهد بود.

وی با اشاره به منابع مورد نیاز برای اجرای این پروژه نیز اظهار داشت: از واگذاری تجهیزات فرسوده شرکت مخابرات از جمله کابل های مسی و همچنین آزاد شدن مراکز مخابراتی می توان بخش اعظم منابع مورد نیاز را تامین کرد.

وی با اشاره به تغییر رویکرد شرکت مخابرات ایران در سال‌های اخیر و تلاش برای ایجاد تحول اساسی در فناوری ارتباطات کشور اظهار داشت: بزرگ‌ترین پروژه این شرکت، توسعه شبکه فیبر نوری منازل و کسب‌وکارها است که در پاسخ به نیازهای رو به رشد ارتباطی در کشور و جایگزینی فناوری قدیمی کابل مسی است.

جعفرپور خاطر نشان کرد: این پروژه از سال ۱۳۹۵ شروع شده و در سال ۱۴۰۱ با حمایت دولت، مجدداً روح تازه‌ای در آن دمیده شد؛ هدف نهایی، طی پنج سال آینده، جمع‌آوری کامل شبکه مسی و جایگزینی آن با فیبر نوری است که می‌تواند صنعت ICT کشور را متحول کند.

وی اظهار داشت: در این پروژه، تأکید بر استفاده حداکثری از تجهیزات بومی و تولید داخلی است تا صنعت ICT کشور زنده شود و فرصت‌های کارآفرینی و رشد اقتصادی در حوزه تجهیزات فیبر نوری و شبکه‌های فعال فراهم شود. پیمانکاران بخش خصوصی نقش مهمی در اجرای این پروژه دارند و برآورد شده است که هر یک میلیون اتصال فیبر نوری، حدود ۱۰ هزار فرصت شغلی در حوزه‌های مختلف از جمله در پیمانکاری، تولید تجهیزات و خدمات شبکه ایجاد می‌کند.

جعفرپور خاطرنشان کرد: همچنین، شرکت مخابرات ایران در حال توسعه خدمات جدید است. در نمایشگاه تلکام سال گذشته، سرویس‌های B2B و B2C معرفی شدند و اکنون در حال ارائه آنها در بازار است؛ تمرکز اولیه بر بازارهای سازمانی و بزرگ است، به‌ویژه در حوزه خدمات مبتنی بر پردازش ابری برای بانک‌ها، صنایع نفت و گاز و صنایع دیگر. سیاست اصلی، توسعه شبکه فیبر نوری در مراکز استان‌ها است، زیرا در این مناطق نیازهای ارتباطی مشترکین بیشتر احساس می‌شود و شبکه‌های موبایل پاسخگو نیستند، به‌خصوص در زمان پیک ترافیک.

مدیرعامل شرکت مخابرات کشور اظهار داشت: در حال حاضر، طراحی شبکه فیبر نوری برای ۳۱ مرکز استان انجام شده و عملیات اجرایی در این مراکز آغاز شده است. هدف این است که تا پایان سال ۱۴۰۴، تمامی این مراکز به فناوری فیبر نوری مجهز شوند.

وی افزود: در کنار این، تعداد مراکز مخابراتی در کشور بیش از ۱۱ هزار است که در شعاع حدود ۴ کیلومتر از هم قرار دارند و در تهران بیش از ۸۰ مرکز فعال وجود دارد. برنامه‌ریزی شده است که مراکز تلفن قدیمی و بزرگ جمع‌آوری شده و به فناوری VoIP (Voice over IP) مهاجرت شود که این امر مصرف برق مراکز مخابراتی را کاهش می‌دهد و هزینه‌های عملیاتی را کم می‌کند.

وی در ادامه گفت: در حوزه خدمات تلفنی، شرکت مخابرات ایران در حال حاضر خدمات مبتنی بر فناوری‌های نوین ارائه می‌دهد و قصد دارد تمامی مشترکین را به سمت خدمات مبتنی بر SIP (سیپ) سوق دهد. این تغییر فناوری، علاوه بر کاهش هزینه‌ها، به بهبود کیفیت و کاهش مصرف برق کمک می‌کند. همچنین، در راستای توسعه خدمات، تماس‌های تلفنی درون استانی و بین‌استانی رایگان شده است و برنامه‌ریزی برای ارائه تسهیلات بیشتر در آینده وجود دارد.

جعفرپور ادامه داد: در مجموع، شرکت مخابرات ایران در حال انجام تحولات گسترده‌ای است که شامل مهاجرت فناوری، توسعه شبکه فیبر نوری، کاهش هزینه‌های عملیاتی و ارائه خدمات نوین است. این اقدامات، در کنار نقش رسانه‌ها و اصحاب رسانه در اطلاع‌رسانی و ایجاد امید، می‌تواند صنعت ICT کشور را به سمت توسعه و پیشرفت سوق دهد.

وی همچنین با اشاره به برنامه‌ها و تحولات شرکت مخابرات ایران در حوزه فناوری و خدمات خاطرنشان کرد: ایجاد تسهیلات جدید برای انتقال از تلفن‌های تی دی ام (تلفن دیجیتال خطی) به تلفن‌های آی پی در نظر گرفته شده که به زودی توسط معاونت مشتریان خانگی این شرکت ارائه خواهد شد. این بسته‌های جدید، شامل مکالمات نامحدود درون استانی و بین استانی برای مشترکین فیبر نوری با تخفیف‌های ویژه است و هدف از آن افزایش جذابیت خدمات و تشویق مشترکین به مهاجرت به فناوری آی پی است.

وی با بیان اینکه در این فرآیند، حفظ شماره تلفن مشترکین در حین انتقال نیز در دستور کار قرار دارد، خاطر نشان کرد: به دنبال بهبود حوزه پشتیبانی مشترکین هستیم و قول می‌دهیم تا پایان سال ۱۴۰۴، تغییرات قابل توجهی در پیگیری و حل مشکلات مشتریان رخ دهد.

جعفرپور اظهار داشت: در حوزه نیروی انسانی، سامانه ارزیابی عملکرد پیاده‌سازی شده است که از اسفند ماه سال گذشته آغاز شده و در حال حاضر برای حدود ۴۶ هزار نفر از کارکنان شرکت اجرا شده است. این سامانه به شایسته‌سالاری و اعطای مزایای بیشتر به افراد با عملکرد برتر کمک می‌کند و نقش مهمی در پیشبرد اهداف شرکت دارد. ارزیابی‌های دوره‌ای در تیر، مرداد و شهریور ادامه خواهد داشت و انتظار می‌رود تاثیر مثبت آن بر کیفیت خدمات شرکت مشهود شود.

وی با تاکید دوباره بر انجام تغییرات گسترده‌ در شرکت مخابرات که شامل توسعه فناوری، بهبود خدمات، کاهش هزینه‌ها و ارتقاء نیروی انسانی است، افزود: این اقدامات در کنار نقش رسانه‌ها در اطلاع‌رسانی و ایجاد امید، می‌تواند صنعت ICT کشور را به سمت توسعه و پیشرفت سوق دهد.

مدیرعامل شرکت مخابرات ایران در بخش دیگری از سخنانش و در پاسخ به سوالات خبرنگاران، با اشاره به اینکه تغییر تکنولوژیک از کابل مسی به فیبرنوری، نه تنها بهبود سرعت و کیفیت خدمات ارتباطی را در پی دارد، بلکه نقش مهمی در توسعه زیرساخت‌های شهری و شهر هوشمند ایفا می‌کند، اظهار داشت: در حال حاضر، پیشرفت پروژه در تهران حدود ۳۰ درصد است که به دلایل مختلفی از جمله محدودیت‌های محلی و نیاز به حفاری‌های گسترده برای اجرای فیبرنوری، کند شده است.

وی افزود: در کشورهای پیشرفته، مانند چین، این فرآیند بسیار سریع و در عرض چند ساعت انجام می‌شود، اما در ایران، به دلیل نیاز به مجوزهای حفاری و همکاری نداشتن شهرداری‌ها، این روند زمان‌بر است. با این حال، با تغییر رویکرد، تمامی مشترکین، چه نیازمند سرویس دیتا باشند چه نباشند، فیبرنوری دریافت می‌کنند؛ حتی در موارد نیاز، سرویس‌های دیتا نیز در آینده ارائه خواهد شد.

جعفرپور با اشاره به اینکه پروژه در شهر مشهد به عنوان بزرگ‌ترین کارگاه فیبر نوری کشور، در حال اجرا است و تا پایان سال ۱۴۰۴، قرار است کل شهر به این فناوری مجهز شود، تصریح کرد: در این شهر، نصب فیبرنوری در ۵۰۰ سایت تلفن همراه برای اپراتورهای مختلف در دستور کار قرار دارد که می‌تواند کیفیت ارتباطات را به طور قابل توجهی ارتقاء دهد. همچنین، توافق‌نامه‌هایی در شهرهای کرمانشاه و تهران برای توسعه فیبرنوری منعقد شده است.

وی با بیان اینکه در کنار این، بهبود زیرساخت‌های مراکز مخابراتی و نوسازی باتری‌ها و دیزل ژنراتورها برای جلوگیری از قطعی ارتباط در مواقع قطع برق، در حال انجام است، خاطر نشان کرد: این اقدامات شامل بهینه‌سازی تجهیزات و افزایش قابلیت اطمینان شبکه است. در بخش مالی، با توجه به مشکلات مالی گذشته، شرکت مخابرات ایران توانسته است بخشی از هزینه‌های پروژه را از طریق فروش کابل‌های مسی فرسوده و املاک خود تأمین کند. این استراتژی، علاوه بر کاهش هزینه‌ها، به آزادسازی منابع و تسهیل روند توسعه کمک می‌کند.

مدیرعامل شرکت مخابرات اظهار داشت: از نظر مالی، شرکت مخابرات ایران توانسته است بخشی از هزینه‌های پروژه را از طریق فروش کابل‌های مسی فرسوده و املاک خود تأمین کند، که این استراتژی به کاهش هزینه‌ها و آزادسازی منابع کمک می‌کند. در جلسات و همایش‌های تخصصی، مدل همکاری با پیمانکاران و سرمایه‌گذاران نهایی شده است و برنامه‌ریزی برای برگزاری همایش بزرگ در تابستان آینده جهت معرفی فناوری جدید و جذب مشارکت‌کنندگان داخلی و خارجی در جریان است. این همایش قرار است تنها و فقط درباره تغییر تکنولوژی از کابل مسی به فیبر نوری باشد و در آن تولیدکنندگان تجهیزات، پیمانکاران و سرمایه‌گذاران حوزه فیبر نوری حضور خواهند داشت.

وی تصریح کرد: در بخش فنی، تلاش می‌شود استانداردهای مشخص و قیمت ثابت برای اجرای فیبر نوری در داخل ساختمان‌ها تعیین شود تا شفافیت و رضایت مشترکین افزایش یابد. برنامه‌ریزی برای اجرای فیبر در شهر مشهد و تهران انجام شده است، به‌طوریکه در تهران، تمامی پیمانکاران فعال در این حوزه وارد شده‌اند و می‌توان در کمترین زمان، پس از اتمام هر منطقه، سرویس فیبرنوری را در آن منطقه فعال کرد. هدف این است که پس از اعلام پوشش، حداکثر طی یک هفته خدمات فیبرنوری به مشترکین ارایه شود.

جعفرپور افزود: همچنین، در راستای کاهش هزینه‌ها و بهبود خدمات، فیبرنوری به صورت اجباری و برای تمامی مشترکین، چه نیازمند سرویس باشند چه نباشند، ارائه می‌شود تا جمع‌آوری کابل مسی و هزینه نگهداری آن کاهش یابد. در مناطق مختلف، از جمله مرکز شهر تهران و شهر جدید گلبهار، برنامه‌ریزی برای اجرای این پروژه در حال انجام است.

وی در پاسخ به سوالی درباره افزایش آبونمان و تعرفه های شرکت مخابرات نیز تصریح کرد: در حوزه تعرفه‌ها، مخابرات ایران ارزان‌ترین تعرفه‌ها را در میان اپراتورها دارد و قصد دارد با کاهش قیمت‌ها و ارائه بسته‌های رایگان تماس‌های صوتی ثابت و موبایل، جذابیت خدمات خود را افزایش دهد. در حال حاضر، میانگین درآمد هر مشترک از اینترنت ثابت حدود ۷۸ هزار تومان در ماه است، که نسبت به اینترنت همراه بسیار ارزان‌تر است و این موضوع برای جذب و نگهداری مشترکین بسیار مؤثر است. سیاست شرکت بر این است که حجم زیادی از مشترکین را با کمترین قیمت ممکن نگه دارد و خدمات با کیفیت و قیمت مناسب ارائه دهد.

مدیرعامل شرکت مخابرات با اشاره به اینکه قیمت تمام شده خدمات ثابت در ایران، به‌ویژه در حوزه تلفن ثابت، همچنان بالا است، اظهار داشت: این موضوع باعث کاهش کیفیت و توسعه شبکه‌های ثابت شده است. در مقابل، شبکه موبایل در ایران بسیار گسترده است و حدود ۷۰ درصد ارتباطات کشور از طریق شبکه موبایل انجام می‌شود، اما زیرساخت‌های تلفن ثابت و اینترنت ثابت نیازمند بهبود و توسعه هستند تا بتوانند جایگزین مناسبی برای موبایل باشند و فشار روی شبکه‌های موبایل کاهش یابد.

وی خاطر نشان کرد: اگر کیفیت اینترنت ثابت در محل‌های مسکونی و کاری افزایش یابد، مردم تمایل بیشتری به استفاده از اینترنت ثابت پیدا می‌کنند و این امر به نوبه خود باعث بهبود کیفیت شبکه موبایل و کاهش بار آن می‌شود. همچنین، توسعه زیرساخت‌های فیبرنوری در داخل کشور، به‌ویژه در شهرهای بزرگ مانند تهران و مشهد، در حال انجام است. پروژه فیبرنوری در مشهد، که بزرگ‌ترین کارگاه فیبرنوری کشور است، تا پایان سال ۱۴۰۴ به پایان می‌رسد و در این شهر نصب فیبر در ۵۰۰ سایت تلفن همراه برای اپراتورها برنامه‌ریزی شده است تا کیفیت ارتباطات به طور قابل توجهی ارتقاء یابد.

جعفرپور اظهارداشت: در حوزه تجهیزات، شرکت مخابرات ایران توانسته است هزاران کیلومتر فیبر نوری داخلی تولید کند و این تجهیزات در پروژه‌های مختلف در استان‌های خراسان رضوی و اصفهان به‌کار گرفته شده است. تولید تجهیزات بومی در حوزه فیبرنوری و تجهیزات انتقال، به‌ویژه در سیستم‌های انتقال فیبرنوری، با کیفیت بالا و قابلیت صادرات، در حال توسعه است. همچنین، تجهیزات مربوط به مودم‌های فیبرنوری، که فناوری قدیمی محسوب می‌شوند، در داخل کشور طراحی و تولید می‌شوند و در پروژه‌های ملی به‌کار گرفته می‌شوند.

وی با بیان اینکه در بخش شبکه‌های انتقال، شرکت مخابرات ایران پروژه نوسازی کامل شبکه‌های درون استانی در ۳۱ استان کشور را با تجهیزات بومی در حال انجام دارد، افزود: این نوسازی‌ها شامل استان‌های تهران، آذربایجان شرقی، فارس و خوزستان است و هدف، بهبود کیفیت و افزایش ظرفیت شبکه است. در کنار این، تلاش می‌شود تجهیزات بومی جایگزین تجهیزات وارداتی شوند تا هم اشتغال زایی داخلی تقویت شود و هم وابستگی به واردات کاهش یابد.

مدیرعامل شرکت مخابرات کشور ادامه داد: در مقایسه با کشورهای اطراف، ایران در حوزه فیبر نوری و توسعه شبکه‌های زیرساختی، نسبت به بسیاری از کشورها عقب‌ماندگی دارد، اما زیرساخت‌های موجود در کشور، به‌ویژه در شهر تهران، بسیار قوی است و حجم زیادی از کابل‌های فیبر نوری در زیرزمین‌ها و کانال‌ها قرار دارد که در کشورهای دیگر کمتر دیده می‌شود. در کشورهای اروپایی و منطقه، توسعه شبکه‌های موبایل و فیبرنوری سریع‌تر و پیشرفته‌تر است، اما در ایران، با وجود عقب‌ماندگی‌هایی، زیرساخت‌های موجود ظرفیت‌های قابل توجهی دارند و در حال توسعه هستند.

وی با تاکید بر اینکه توسعه زیرساخت‌های ثابت، نقش مهمی در کاهش فشار بر شبکه‌های موبایل، ارتقاء کیفیت خدمات و توسعه شهرهای هوشمند دارد، ادامه داد: باید با همکاری نهادهای مختلف، این پروژه‌ها به صورت کامل و با تجهیزات بومی و استانداردهای جهانی اجرا شوند.

جعفرپور با اشاره به وضعیت توسعه زیرساخت‌های مخابراتی در ایران و مقایسه آن با کشورهای منطقه و جهان تصریح کرد: در غرب آسیا، ترکیه و عربستان اپراتورهای متعددی دارند و حجم فعالیت‌های مخابراتی در این کشورها بالاتر است، اما شرکت مخابرات ایران به‌طور کلی در سطح کشور سرویس ارائه می‌دهد و در مقایسه با این کشورها، حجم کار، تعداد نیروهای انسانی و میزان دیتای ارائه شده در ایران قابل مقایسه نیست. با وجود این، شرکت مخابرات ایران یکی از بزرگ‌ترین اپراتورهای منطقه است و وضعیت آن نسبتاً مطلوب ارزیابی می‌شود.

وی به تعاملات شرکت مخابرات ایران با اپراتورهای کوچک در حوزه کابل مسی و فیبر نوری اشاره کرد و افزود: پس از جنگ ۱۲ روزه، برخی شبکه‌ها دچار اختلال شده‌اند و علت آن نیاز به تغییر تکنولوژی و همکاری با اپراتورهای کوچک برای توسعه شبکه‌های فیبرنوری است. این اپراتورها در شهرهای محدود فعالیت می‌کنند و با همکاری‌های محدود، در حال توسعه فیبرنوری هستند. هدف اصلی، افزایش سرعت توسعه و تنوع اپراتوری است و شرکت مخابرات ایران آمادگی کامل برای همکاری و مشارکت با تمامی اپراتورها را دارد.

مدیرعامل شرکت مخابرات ایران اظهار داشت: در حوزه زیرساخت‌های فیبرنوری، توجیه اقتصادی توسعه در مخابرات ایران وجود دارد، زیرا زیرساخت‌های اولیه در کشور موجود است، اما برای اپراتورهای کوچک، این توجیه ممکن است کافی نباشد. بنابراین، همکاری در قسمت‌های انتهایی شبکه و توسعه مشترک در دستور کار قرار دارد. در این راستا، برنامه‌های توسعه فیبرنوری در شهرهای پرجمعیت مانند تهران و مراکز استان‌ها طراحی شده است و هدف است که طی پنج سال آینده، این پروژه‌ها به نتیجه برسند. شرکت مخابرات ایران قصد دارد از تمام ظرفیت‌های کشور، چه در حوزه پیمانکاری و چه در حوزه اپراتوری، بهره‌برداری کند و از رقابت‌های ناعادلانه و سیاست‌های اشتباه که باعث کندی توسعه شده است، جلوگیری کند.

وی همچنین در باره برنامه‌های شرکت مخابرات برای ارتباطات در مناسبت‌هایی مانند اربعین و توسعه ارتباطات مرزی و موکب‌ها گفت: این شرکت، با ایجاد بسترهای فیبرنوری و سرویس‌های اینترنت پرسرعت، توانسته است حجم زیادی از خدمات را در این مناطق ارائه دهد و ارتباطات مرزی و موکب‌ها را پشتیبانی کند. همچنین، در داخل کشور، پروژه‌های توسعه فیبرنوری در شهرهای پرجمعیت در حال اجرا است و برنامه‌ریزی شده است که این توسعه در تمامی شهرها و روستاها طی پنج سال آینده کامل شود.

جعفرپور با بیان اینکه در شهر تهران برخی از دستگاه ها برای اجرای پروژه فیبرنوری همکاری نمی کنند، تصریح کرد: با وجود اینکه شرکت مخابرات ایران اعلام کرده است که مانع توسعه نیست و حتی کمک می‌کند، اما سیاست‌های نادرست و محدودیت‌هایی باعث کندی روند توسعه فیبرنوری شده است. در حال حاضر، تقسیم‌بندی‌های انجام شده در گذشته، که بر اساس آن اپراتورها در هر شهر تعهداتی داشتند، دیگر معتبر نیست و وزارت ارتباطات و شرکت مخابرات در حال هماهنگی برای حذف این محدودیت‌ها و تسهیل توسعه هستند. در این راستا، دولت عدد مشوق ۶ میلیون تومان به ازای هر اتصال فیبرنوری را در نظر گرفته است که انگیزه مناسبی برای توسعه است و هیچ مانعی برای اپراتورها در توسعه شبکه وجود ندارد.

اسرائیل به‌دنبال آن است که اروپایی‌ها را وارد همان خطای راهبردی کند که در ماجرای اسنپ‌بک یا مکانیزم ماشه شاهد آن بودیم؛ همان‌گونه که پیش‌تر آمریکا را به اشتباه کشاندند.
به گزارش دفاع‌پرس از خراسان رضوی، سردار سرتیپ پاسدار «مجید خادمی» رئیس سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در آیین چهلمین روز شهادت سردار سرلشکر پاسدار «محمد کاظمی» رئیس سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و از شهدای دفاع مقدس ۱۲ روزه که روز پنجشنبه در مجتمع شهدای سلامت مشهد برگزار شد به نقش فضای مجازی در جنگ شناختی اشاره کرد و یادآور شد: دشمن امروز در خانه تک‌تک مردم ما حضور دارد. با استفاده از ده‌ها پلتفرم و شبکه اجتماعی نظیر واتساپ، اینستاگرام، تلگرام، توییتر، من‌وتو، ایران‌اینترنشنال و دیگر ابزارها، در تلاش است ذهن و زندگی مردم را مدیریت کند. این در حالی است که حتی در آمریکا، دولت این کشور در قبال یک شبکه اجتماعی چینی مانند تیک‌تاک، محدودیت‌های شدیدی اعمال می‌کند و اعلام می‌دارد که باید دیتابیس آن به داخل کشور منتقل شود تا اجازه فعالیت داشته باشد.

رئیس سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، با مقایسه این وضعیت با شرایط ایران اسلامی گفت: در آمریکا تیک‌تاک را به مجلس می‌کشانند، محدودش می‌کنند و می‌خواهند کنترل داده‌ها را در اختیار بگیرند، اما در کشور ما، همه این پلتفرم‌های خارجی بدون کمترین محدودیت، آزادانه در دسترس مردم قرار دارد.

رئیس سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، به تبیین ابعاد مختلف جنگ‌های نوین علیه جمهوری اسلامی ایران پرداخت و با تأکید بر نقش راهبردی فرماندهان شهید در دفاع از امنیت و عزت ملی، نسبت به ابعاد جدید تهاجم دشمن، به‌ویژه پس از جنگ ۱۲ روزه اخیر، هشدار داد.

سردار خادمی گفت: ما به لطف پروردگار و رهبری حکیمانه فرمانده معظم کل قوا و با تکیه بر اراده و غیرت ملت ایران، از پیچیده‌ترین و خطرناک‌ترین مراحل جنگ ترکیبی عبور کرده‌ایم و این مسیر را تا پیروزی کامل ادامه خواهیم داد.

هشدار نسبت به خطرات فضای مجازی

رئیس سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، با بیان اینکه داده‌های اطلاعاتی در عصر حاضر حکم نفت جدید جهان را دارد، تصریح کرد: بر اساس برآورد اطلاعاتی رسمی که توسط نهاد‌های امنیتی آمریکا منتشر شده، داده‌های اطلاعاتی، شامل پیامک‌ها، گفت‌وگوها، جست‌و‌جو‌های اینترنتی، ارتباطات دیجیتال، و محتوای تولیدی مردم در فضای مجازی، به مثابه نفت قرن بیست‌ویکم است. هر کشوری که این داده‌ها را در اختیار بگیرد و از زیرساخت‌های نوین مانند هوش مصنوعی و فناوری کوانتومی بهره‌برداری کند، قدرت برتر آینده جهان خواهد بود.

سردار خادمی گفت: نمونه بارز اهمیت این داده‌ها، ماجرای شبکه اجتماعی تیک‌تاک است. زمانی که این شبکه در چین توسعه یافت و بخشی از اطلاعات مردم آمریکا در دیتابیس پکن ذخیره می‌شد، مسئولان آمریکایی صراحتاً اعلام کردند که ما اجازه نمی‌دهیم داده‌های مردم کشورمان در کشوری دیگر ذخیره‌سازی شود.  

وی ادامه داد: در نتیجه، تیک‌تاک تحت فشار شدید مجبور شد نه تنها پایگاه داده‌های خود را به خاک آمریکا منتقل کند، بلکه ساختار مالکیتی خود را نیز به حالت مشارکتی تغییر دهد. با این وجود، باز هم آمریکایی‌ها راضی نشدند.

رئیس سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی افزود: نتیجه این فشارها، این شد که امروز خود چین استفاده از تیک‌تاک را در داخل کشورش ممنوع کرده است، چون دریافته که پیام‌ها، علایق، باورها، واکنش‌ها و حساسیت‌های مردمش در جایی دیگر تحلیل و ذخیره می‌شود، و این مسئله می‌تواند بستر شکل‌گیری بحران‌های داخلی را ایجاد کند.

‌مصون‌سازی کشور در برابر جنگ شناختی

سردار خادمی بیان داشت:، اما در ایران اسلامی، علی‌رغم اینکه دشمن با ابزار‌های رسانه‌ای، اطلاعاتی و شناختی وارد خانه‌های مردم شده، ملت بزرگ ما با بصیرت، آگاهی و قدرت تحلیل بالا، در برابر این تهاجم مقاومت می‌کنند. اینکه مردم ما روزانه در مواجهه مستقیم با محتوای تولید شده دشمن قرار دارند، اما همچنان با اراده‌ای قوی و با آگاهی ایستادگی می‌کنند، نشانه‌ای از قدرت فرهنگی و اعتقادی ملت ایران است.

وی در بخش دیگری از سخنان خود ضمن هشدار نسبت به ضعف زیرساختی در حوزه شبکه ملی اطلاعات، گفت: ما به مسئولان، خصوصاً نمایندگان مجلس شورای اسلامی تأکید کرده‌ایم که باید برای مصون‌سازی کشور در برابر جنگ شناختی، تقویت زیرساخت‌های بومی در حوزه فضای مجازی در اولویت قرار گیرد. ما باید در حوزه داده، خودکفا شویم و در مسیر استقلال سایبری حرکت کنیم. این مطالبه را محضر رهبر معظم انقلاب اسلامی اعلام کردیم و ایشان نیز با قاطعیت آن را تأیید فرمودند.

مدیرعامل سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهر تهران از آغاز مرحله دوم ثبت‌نام تاکسی اینترنتی خبر داد و گفت: تاکنون بیش از ۴۵ هزار راننده در سامانه تاکسی اینترنتی شهرداری پایتخت ثبت‌نام کرده‌اند. 
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ،شادی مالکی با اشاره به تکلیف قانونی شهرداری تهران در راه‌اندازی تاکسی اینترنتی، گفت: بر اساس مصوبات شورای اسلامی شهر تهران، سازمان تاکسیرانی مکلف شد در چند ماه پس از اجرای مرحله اول همچنین مرحله دوم این سامانه را نیز عملیاتی کند. 
وی با تاکید بر مشارکت بخش خصوصی در راستای اجرای این طرح افزود: سامانه تاکسی اینترنتی شهرداری تهران با همکاری شرکت‌های فعال در حوزه حمل‌ ونقل هوشمند ادامه فعالیت خواهد داد. 
به گفته مالکی، استفاده از ظرفیت این شرکت‌ها به ارتقای کیفیت خدمات و افزایش پوشش حمل‌ونقل درون‌شهری کمک می‌کند. 
مدیرعامل سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهر تهران با اشاره به ویژگی‌های مرحله دوم این طرح ادامه داد: در این مرحله، شهروندان می‌توانند از طریق سامانه مبدا خود را ثبت کرده و تاکسی موردنظر را انتخاب کنند. 
وی یادآور شد: همچنین شهروندانی که این سامانه را نصب نکرده‌اند نیز از خدمات تاکسی بی‌نصیب نمی‌مانند؛ به‌گونه‌ای که تاکسی‌ها مجاز است در طول مسیر، مسافران عبوری در حاشیه خیابان را نیز با نرخ متعارف سوار کنند و هزینه این خدمات بطور متناسب بین مسافران تقسیم خواهد شد. 
مالکی با اشاره به خدمات ویژه در نظر گرفته‌ شده برای گروه‌های خاص اضافه کرد: راه‌اندازی تاکسی ویژه بانوان، سالمندان و کودکان نیز در دستور کار سازمان تاکسیرانی شهر تهران قرار دارد و به‌زودی به این سامانه تاکسی اینترنتی افزوده خواهد شد.
 وی با اعلام آمار ثبت‌نامی‌ها در سامانه تاکسی‌های اینترنتی گفت: تاکنون ۴۵ هزار راننده تاکسی در این سامانه ثبت‌نام کرده‌اند.
 وی همچنین گفت:  هزار و ۷۵۲ دستگاه تاکسی برقی نیز آماده واگذاری است، این خودروها با تسهیلات یک‌ میلیارد و ۵۵۰ میلیون تومانی در اختیار متقاضیان قرار می‌گیرد. 
مدیرعامل سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهر تهران افزود: شرایط دریافت این تسهیلات به نوعی برای رانندگان متقاضی تسهیل شده و در انتظار اعلام نهایی بانک عامل برای آغاز فرآیند پرداخت هستیم. 
مالکی همچنین از فعالیت تاکسی‌های برقی وارد شده در سال گذشته خبر داد و گفت: افزون بر خودروهای آیون که آماده واگذاری است، ۱۷۲ دستگاه تاکسی برقی نیز از تولیدات یکی از خودروسازان داخلی وارد ناوگان شده‌ که این خودروها نیز پس از رونمایی، از روز شنبه آینده در سامانه تاکسی اینترنتی شهرداری تهران فعال خواهد شد.

رئیس‌جمهوری در ابلاغیه‌ای، وزارت ارتباطات را مأمور اجرای طرح زیست‌بوم‌های دیجیتال دولت به‌منظور تحقق اهداف برنامه هفتم پیشرفت و پیشبرد دولت هوشمند کرد.
 به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات؛ رئیس‌جمهوری در ابلاغیه‌ای خطاب به سید ستار هاشمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، با تأیید طرح پیشنهادی اجرای زیست‌بوم‌های دیجیتال دولت، مسئولیت اجرای این طرح کلان ملی را به وزارت ارتباطات و سازمان فناوری اطلاعات ایران واگذار کرد.

این ابلاغیه در راستای تحقق اهداف برنامه هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران، به‌ویژه ماده ۱۰۷ این قانون، و در چارچوب برنامه‌های دولت چهاردهم در حوزه تحول دیجیتال و هوشمندسازی دولت صادر شده و بر اجرای هماهنگ اسناد قانونی، آیین‌نامه‌ها، دستورالعمل‌ها و به‌ویژه نقشه راه دولت هوشمند تأکید دارد. بر اساس مفاد این ابلاغیه، سازمان فناوری اطلاعات ایران موظف شده است ظرف مدت شش ماه، معماری‌های کلان و استانداردهای فنی زیست‌بوم‌های دیجیتال دولت را شامل سکوی تبادل داده‌های پایه، سکوی تبادل اسناد و تراکنش‌های الکترونیکی و نظام اعتباربخشی میان‌زنجیره‌ای خدمات، تدوین و اجرا کند.

لر این اساس، تمامی دستگاه‌های اجرایی مشمول ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری نیز موظف به همکاری در اجرای این طرح هستند. ضوابط ارائه خدمات در مجموعه‌های غیردولتی نیز باید با رعایت همین چارچوب، توسط سازمان فناوری اطلاعات تهیه، ابلاغ و اجرایی شود. پیاده‌سازی سکوهای مرتبط با این زیست‌بوم‌ها باید بر بستر زیرساخت ابری دولت انجام شود تا بهره‌وری و کارآمدی زیرساخت‌های پردازشی کشور افزایش یابد. همچنین به‌منظور ارتقای اثربخشی و پایش اجرای طرح، سازمان فناوری اطلاعات موظف است با مشارکت دستگاه‌های ذی‌ربط، سازوکار نظام تنظیم‌گری و نظارت بر تحقق آن را در تمامی دستگاه‌ها ایجاد کند. گزارش پیشرفت اجرای طرح نیز باید به‌صورت فصلی به هیأت وزیران ارائه شود. برنامه اجرای این طرح در سه مرحله پیش‌بینی شده است. در مرحله نخست که باید حداکثر تا شش ماه پس از ابلاغ انجام شود، زیست‌بوم‌های حوزه مالی، مالیاتی، انرژی، سلامت، تجارت فرامرزی، زمین، زنجیره تأمین، مهاجرین و اتباع پیاده‌سازی می‌شوند.

مرحله دوم تا حداکثر نه ماه پس از ابلاغ شامل زیست‌بوم‌های منابع انسانی، پشتیبانی، کشاورزی، گردشگری و بیمه خواهد بود و سایر زیست‌بوم‌ها نیز در مرحله سوم عملیاتی می‌شوند.

توضیح ویژه: این مطلب در مورد شرق آسیا و تلاش کشور‌های این حوزه برای ایجاد استیبل‌کوین‌هایی نه بر پایه دلار یا یورو که بر پایه ارز محلی و رسمی کشور‌های خودشان تولید شده است. چرا خواننده ایرانی این متن را باید بخواند؟ چون من و شما همین‌الان هم به‌صورت قاچاقی در فضای رمزارز‌ها فعالیت می‌کنیم و همیشه این خطر ما را تهدید می‌کند تتری که استفاده می‌کنیم توقیف شود یا صرافی محبوبمان به‌راحتی ما را بیرون کند و حسابمان را ببند و حتی اموالی که داریم را توقیف کند! وقتی متوجه می‌شویم کشور‌های شرق آسیا با اینکه با آمریکا تبادل بانکی دارند اما ترجیح می‌دهند استیبل‌کوین خود را بیرون دهند تا کاربران بومی در خطر دلاریزه‌شدن قرار نگیرند، بیشتر متوجه می‌شویم حوزه رمزارز‌ها چقدر می‌تواند برای اقتصاد کشور نعمت و فرصت باشد! 

چشم‌انداز جهانی استیبل‌کوین در حال حاضر تحت‌سلطه توکن‌هایی است که به دلار آمریکا متصلند. ازآنجا‌که دلار، ارز ذخیره جهانی و یکی از ارز‌های اصلی تجاری است، این امر مزایای فوری به‌عنوان پوشش تورم و ریل پرداخت فرامرزی داشته است. درحالی‌که استیبل‌کوین‌های مبتنی بر دلار آمریکا نقش مهمی در پیشبرد گفتمان نظارتی و پذیرش جریان اصلی استیبل‌کوین‌ها ایفا کردند، اتکا صرف به استیبل‌کوین‌های مبتنی بر دلار، چالشی اساسی برای آینده دیجیتال بلندمدت آسیاست. خلاصه آینده پول دیجیتال آسیا به استیبل‌کوین‌های محلی بستگی دارد که می‌توانند حاکمیت پولی را حفظ کنند و درعین‌حال نوآوری مالی نسل بعدی را ممکن سازند. اتکای بیش از حد به استیبل‌کوین‌های متصل به دلار آمریکا، خطر «دلاریزه‌شدن دیجیتال» را به همراه دارد و کنترل بانک‌های مرکزی بر جریان سرمایه را محدود و سیاست پولی را پیچیده می‌کند. استیبل‌کوین‌های محلی می‌توانند به شمول مالی واقعی دست یابند و پرداخت‌های سریع‌تر و ارزان‌تری را برای جوامع فاقد حساب بانکی، کم‌برخوردار و وابسته به حواله در منطقه ارائه دهند. آن‌ها همچنین اکوسیستم‌های فین‌تک بومی را تقویت می‌کنند و داده‌های حیاتی را برای اعتبارات، دیفای و قرارداد‌های هوشمند ساخته شده روی ریل‌های پرداخت ملی تولید می‌کنند. انتخاب واضح است؛ امور مالی دیجیتال را از درون بسازید یا خطر واردکردن سیستم‌های خارجی را بپذیرید که استقلال محلی را تضعیف و نوآوری را در حاشیه محدود می‌کند. در سراسر این قاره وسیع و متنوع، حوزه‌های قضایی متعددی در حال تغییر شکل رابطه خود با دارایی‌های دیجیتال و نحوه تفکر ما در مورد پولند. برای اینکه آسیا از پتانسیل دگرگون‌کننده و ارزش فعلی استیبل‌کوین‌ها استفاده کند، تنظیم‌کننده‌های محلی باید به طور استراتژیک توسعه استیبل‌کوین‌های مبتنی بر ارز محلی را در اولویت قرار داده و تقویت کنند تا حاکمیت پولی را حفظ کنند، به شمول مالی واقعی در آخرین مایل دست یابند و مزایای طولانی‌مدت نوآوری مالی را حفظ کنند. 

حاکمیت پولی و جریان سرمایه
 یکی از اصول اساسی ثبات اقتصادی ملی، توانایی بانک‌های مرکزی در مدیریت ارز خود و کنترل جریان سرمایه است. هنگامی که بخش قابل‌توجهی از معاملات داخلی، تسویه‌حساب‌های تجاری یا نقل‌وانتقالات فرامرزی به‌شدت به استیبل‌کوین‌های متصل به ارز خارجی متکی شوند، این کنترل سنتی می‌تواند تضعیف شود. چنین وابستگی‌ای فشار‌های خارجی را وارد و توانایی بانک مرکزی را برای اجرای سیاست پولی مؤثر یا حفاظت از ذخایر ارزی خود پیچیده می‌کند. ما این نگرانی را به‌وضوح توسط بانکداران مرکزی در آسیا بیان شده می‌بینیم، به‌عنوان‌مثال رئیس بانک مرکزی کره جنوبی، ری چانگ یونگ علناً در مورد افزایش احتمالی تقاضا برای استیبل‌کوین‌های مبتنی بر دلار آمریکا با تسهیل تبدیل ارز محلی به استیبل‌کوین‌های متصل به ارز خارجی که تلاش‌های بانک مرکزی را برای مدیریت ارز دشوار می‌کند، ابراز تردید کرده است. این ترسی فرضی نیست؛ چالشی واقعی برای بانک‌های مرکزی است. قبل از ظهور ارز‌های رمزنگاری شده، دلاریزه‌شدن مشکلی جدی برای بسیاری از بانکداران مرکزی در بازار‌های نوظهور بود. دلاریزه‌شدن، از نظر سیاست پولی، به استفاده گسترده از یک ارز خارجی، معمولاً دلار آمریکا، توسط ساکنان یک کشور برای معاملات، پس‌انداز یا به‌عنوان واحد حساب در کنار یا به‌جای ارز داخلی خود اشاره دارد. صندوق بین‌المللی پول می‌گوید: «اقتصاد‌های دلاریزه شده ممکن است از شکنندگی مالی تشدید شده و افزایش حساسیت به شوک‌های مالی خارجی رنج ببرند.» استیبل‌کوین‌های مبتنی بر ارز محلی، سیاست‌گذاران پولی آسیا را قادر می‌سازند دارایی‌های دیجیتال را در چهارچوب‌های نظارتی موجود ادغام کرده و درعین‌حال کنترل سیاست پولی را حفظ و نوآوری را با اهداف اقتصادی ملی هماهنگ کنند. 

کاربران کم‌توان و استقبال از استیبل‌کوین محلی
فراتر از ثبات اقتصاد کلان، قدرت واقعی استیبل‌کوین‌های محلی در پتانسیل آن‌ها برای تغییر زندگی مالی روزمره، به‌ویژه برای جمعیت وسیع فاقد حساب بانکی و کم‌برخوردار در سراسر آسیا نهفته است. سیستم‌های پرداخت سنتی در بسیاری از نقاط قاره با هزینه‌های بالا و زمان پردازش کند برای نقل‌وانتقالات فرامرزی و حتی داخلی مواجهند. این امر به طور نامتناسبی بر کارگران مهاجری که حواله به خانه می‌فرستند، مشاغل کوچکی که در تجارت فرامرزی فعالند و افرادی که به مجموعه کاملی از خدمات بانکی سنتی دسترسی ندارند، تأثیر می‌گذارد. درحالی‌که استیبل‌کوین‌های مبتنی بر دلار آمریکا نویدبخش کاهش اصطکاک فرامرزی بوده‌اند، انتظار اینکه دستفروشی در مانیل یا کارگر موقتی در جاکارتا به طور مداوم با یک دارایی دیجیتال متصل به دلار آمریکا معامله کند، یک مسیر واقع‌بینانه بلندمدت برای شمول گسترده نیست. استیبل‌کوین متصل به ارز فیات محلی نیاز به تبدیل ارز را از بین می‌برد و راه‌حل بسیار در دسترس‌تری برای معاملات روزانه ارائه می‌دهد. نرخ بالای پذیرش ارز‌های رمزنگاری شده در آسیا در کشور‌هایی مانند اندونزی، فیلیپین و ویتنام همراه با جمعیت قابل‌توجه فاقد حساب بانکی و جریان‌های بزرگ حواله، این نیاز فوری را برجسته می‌کند. استیبل‌کوین‌های محلی مستقیماً به تقاضا برای ریل‌های پرداخت ارزان‌تر، سریع‌تر و فراگیرتر به ارز‌های بومی خود پاسخ می‌دهند. علاوه بر این، استیبل‌کوین‌ها می‌توانند شبانه‌روزی در صرافی‌های ارز‌های دیجیتال برای کسانی که نیاز به جابه‌جایی بین ارز‌ها دارند، معامله شوند. مزایای بلندمدت نوآوری محلی شاید مهم‌ترین استدلال برای استیبل‌کوین‌های مبتنی بر ارز محلی در آسیا فراتر از کارایی فوری پرداخت باشد. با تقویت توسعه آن‌ها، ملت‌ها به طور فعال نوآوری گسترده‌تری را در اکوسیستم‌های فناوری مالی خود تحریک می‌کنند. اطلاعات مربوط به جریان پرداخت‌ها، پایه و اساس فعالیت‌های مالی حیاتی هستند که چرخ‌های سرمایه‌داری را روغن‌کاری می‌کنند و مهم‌تر از همه، امتیازدهی اعتباری. این اطلاعات که توسط ارائه‌دهندگان محلی دارای مجوز مدیریت می‌شود، به دولت‌ها و کارآفرینان محلی امکان می‌دهدخدمات مالی باقیمت بهتر و ارزش بالاتر ارائه دهند. 
استیبل‌کوین‌های مبتنی بر ارز محلی و داده‌های پرداختی که تولید می‌کنند، ایجاد زیرساخت‌های بومی بلاک‌چین، توسعه برنامه‌های کاربردی قرارداد هوشمند متناسب با نیاز‌های اقتصادی خاص محلی و ظهور راه‌حل‌های غیرمتمرکز را تشویق می‌کند که به طور بومی با ریل‌های دیجیتال مستقل، مانند UPI هند، FPS هنگ‌کنگ یا PromptPay تایلند ادغام شوند. برخلاف صرفاً پذیرش استیبل‌کوین‌های خارجی، تولید استیبل‌کوین‌های محلی، استعداد‌های داخلی را پرورش می‌دهد، مالکیت معنوی ایجاد می‌کند و یک اقتصاد دیجیتال قوی و خودپایدار می‌سازد. مراکز مالی پیشرو آسیایی، مانند کره جنوبی، سنگاپور و هنگ‌کنگ این موضوع را عمیقاً درک می‌کنند، به همین دلیل است که آن‌ها به‌سرعت در حال حرکت برای ایجاد پایه‌های پایدار برای صدور استیبل‌کوین در داخل کشورند. این حوزه‌های قضایی تشخیص می‌دهند این رویکرد فعال، نوآوری مالی عمیق‌تر و مؤثرتری را متناسب با بازار‌های منحصربه‌فرد و زمینه‌های فرهنگی خود ایجاد می‌کند و به‌شدت با انعطاف‌پذیری و رقابت اقتصادی بلندمدت مرتبط است. 

یک مسیر متعادل روبه‌جلو
 برای آسیا پذیرش استیبل‌کوین‌های مبتنی بر ارز محلی صرفاً یک ارتقای فناوری نیست. این ضرورت استراتژیک برای سلامت مالی بلندمدت و جایگاه جهانی آسیاست. این امر فرصتی برای جهش از سیستم‌های قدیمی، افزایش شمول مالی و تقویت نوآوری بومی در عین حفظ استقلال حیاتی سیاست پولی ملی است. دستیابی به این آینده مستلزم رویکردی مشارکتی و آینده‌نگر است. تنظیم‌کننده‌ها، بانک‌های مرکزی و نوآوران خصوصی آسیایی باید به‌شکل هماهنگ برای ایجاد چهارچوب‌های قوی همکاری کنند که به طور سنجیده، نوآوری را باثبات و حمایت از مصرف‌کننده متعادل می‌کند. این در مورد انتخاب بین امور مالی متمرکز و غیرمتمرکز نیست، بلکه در مورد ادغام هوشمندانه نقاط قوت هر دو است. آسیا شایسته و نیازمند یک چشم‌انداز پول دیجیتال است که نه‌تنها کارآمد، شفاف و فراگیر باشد، بلکه به طور ذاتی با قدرت و حاکمیت اقتصاد‌های ملی متنوع آن مرتبط باشد. آسیا با استقبال از استیبل‌کوین‌های محلی، می‌تواند عصر جدیدی از رفاه دیجیتال را رقم بزند که واقعاً به مردم خود خدمت می‌کند و این قاره را به‌عنوان یک رهبر در پرداخت‌های دیجیتالی بومی قرار می‌دهد. (منبع:فرهیختگان)

رامتین موثق - با افزایش ناترازی برق و شدت گرفتن و عمومیت یافتن خاموشی‌ها، گمانه‌زنی درباره علت آن شدت گرفته است. در ریشه‌یابی این امر، شاید فرسودگی زیرساخت‌ها و نبود سرمایه‌گذاری، مورد موافقت اغلب کارشناسان باشد؛ اما درباره دیگر علل تشدید ناترازی اختلاف نظر وجود دارد.

هدایت‌الله خادمی در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: عدم برخورد جدی دولت با رمزارز غیرقانونی دو دلیل دارد یا خود حاکمیت مشغول به تولید مرزارز است تا درآمدی داشته باشد. یا برای رمزارز هم مانند حوزه‌های دیگر، از دسته بیل و کلنگ گرفته تا خودرو و...، مافیایی تشکیل شده است

یکی از این مسائل نقش ماینرها و استخراج غیرقانونی رمزارز است که بسیاری از کارشناسان یکی از علل عمده ناترازی برق را در این فعالیت می‌بینند. البته اخبار منتشره این حوزه نیز نشان از وسعت آن دارد. برای مثال 20 تیرماه، دادستان شهرستان نی‌ریز از کشف بزرگترین مزرعه استخراج رمز ارز در شهرستان نی‌ریز خبر داد و گفت: «بزرگترین مزرعه استخراج رمز ارز با تعداد ۳۵ دستگاه ماینر غیرمجاز معادل مصرف ۱۵۰ منزل مسکونی در یکی از کارگاه‌های صنعتی حومه شهر نی‌ریز شناسایی، کشف و ضبط شد.» همچنین سخنگوی پلیس 14 مردادماه، اعلام کرد: «۸۸۹۰ ماینر غیرمجاز کشف و ۱۰۰۰ نفر را در این خصوص دستگیر کردیم.»

با توجه به گستردگی و بزرگی چنین مزارع غیرقانونی رمزارز، برای بسیاری این سوال ایجاد شده است که مالکیت این فعالیت‌ها با چه کسانی است؟ از آنجا که در گذشته نیز فعالیت‌های مشابه غیرقانونی توسط برخی گروه‌های فاسد درون حاکمیتی انجام می‌شده است، بسیاری احتمال می‌دهند اکنون هم یک بخش از حاکمیت مشغول استخراج غیرقانونی رمزارز شده است.

• افشاگری جنگ از نقش ماینرها در ناترازی برق!

وزیر نیرو ماه پیش مدعی شد که در 12 روز جنگ که اینترنت ایران قطع شده بود، تولید رمزارز در جهان نیز چندین درصد کاهش داشته است و طبق چنین آماری بر نقش ماینرهای غیرقانونی تاکید کرد.

در همین راستا، تابناک در گزارشی نوشت: «در جریان ۱۲ روز جنگ ایران و اسرائیل و هم‌زمان با قطع یا محدود شدن اینترنت در بسیاری از استان‌های ایران، نرخ جهانی بیت‌کوین با افتی نزدیک به ۵ درصد مواجه شد. به گفته متخصصان از این همزمانی می‌توان استباط کرد که بخش قابل‌توجهی از این افت مربوط به توقف موقت ماینر‌هایی بوده که در ایران فعالیت می‌کردند که بسیاری از آنها به‌صورت غیرقانونی و بدون نظارت هستند.»

بر اساس داده‌های منتشرشده توسط Cambridge Centre for Alternative Finance، ایران پیش از جنگ سهم حدود ۴ تا ۷ درصدی از کل ماینینگ بیت‌کوین را به خود اختصاص داده بود. به جرات می‌توان گفت بخش عمده‌ای از این فعالیت‌ها به دلیل تعرفه پایین برق و ضعف در نظارت، در بخش غیرمجاز جریان داشتند.

• ناترازی را گردن ماینینگ نیندازید!

در نشست خبری روز دوشنبه 14 مرداد 1404، کارگروه ماینینگ انجمن بلاکچین، فعالان این صنعت به ارائه آمارها و تحلیل‌های مرتبط با دلایل واقعی خاموشی‌ها پرداختند. آنها ضمن رد اتهامات وارده به صنعت ماینینگ، وزارت نیرو را به آمارسازی متهم کرده و مشکلات ساختاری شبکه برق کشور را عامل اصلی ناترازی انرژی عنوان کردند.

علی بابک‌نیا، رئیس کارگروه ماینینگ انجمن بلاکچین، با تاکید بر اینکه استخراج رمزارز مسبب خاموشی‌ها نیست، گفت: «ماینینگ مجاز از اواسط اردیبهشت‌ماه کاملا متوقف شده است. از سوی دیگر در دوره جنگ ۱۲ روزه ادارات، دانشگاه‌ها و مدارس و صنایع در حالت تعطیلی بودند و مصرف انرژی نداشتند. همچنین با قطع اینترنت، کل فعالیت ماینینگ متوقف شد. این مسئله نشان می‌دهد که فناوری و استخراج رمزارز تاثیری در ناترازی ندارند. اما کسی توضیح نداد که چرا باز هم قطعی‌های چندباره و چند ساعته داشتیم.»

عضو کمیسیون انرژی مجلس دهم: برخی شرکت‌ها خود به تولید رمزارز مشغولند و حتی دیده شده است که بیمارستان‌، مطب، نانوایی و ... به مزارع تولید بیت‌کوین تبدیل شده‌اند. بعضی مواقع هم اخبار و فیلم‌هایی که منتشر می‌شود نشان می‌دهد که برق زیادی صرف تولید رمزارزها می‌شود به صورتی که برای تولید یک رمزارز به اندازه‌ی چند محله برق مصرف می‌شود 

او تصریح کرد: «در دوران جنگ تماس‌های متعددی داشتیم که ماینرهای خانگی، به صورت داوطلبانه ماینرهای خود را خاموش کردند. این اقدام حاکی از همدلی و وحدت مردم در شرایط سخت با وجود سرکوب این صنعت است.»

• صرف برق چند محله برای تولید یک رمزارز

عضو کمیسیون انرژی مجلس دهم در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»، درباره نقش ماینرها در ناترازی برق امروز کشور، اظهار کرد: درصد دقیق نقش ماینرها در ناترازی برق مشخص نیست؛ اما به هرحال بخشی از اتلاف انرژی مربوط به همین رمزارزها هست.

هدایت‌الله خادمی یادآور شد: وقتی در سالیان گذشته بحث رمزارزها پیش آمد و تازه برخی شروع به فعالیت در این حوزه کرده بودند، دولت برخورد می‌کرد اما وقتی این روند توسعه پیدا کرد و افراد بزرگتری وارد فعالیت شدند، برخورد دولت هم دیگر رها شد.

او با عنوان اینکه مشخص نیست رها شدن برخورد با این موضوع منفعتی برای کشور دارد یا نه، توضیح داد: برخی معتقدند که با تولید رمزارز می‌توان بخشی از تحریم را دور زد بنابراین در این حالت به دولت و حاکمیت منفعت می‌رسد اما چون آمار درستی داده نمی‌شود نمی‌توان صددرصد این موضوع را هم تایید کرد.

این تحلیلگر حوزه انرژی به اخبار کشف مزارع رمزارز غیرقانونی اشاره کرد و گفت: بعضی مواقع اخبار و فیلم‌هایی که منتشر می‌شود نشان می‌دهد که برق زیادی صرف تولید رمزارزها می‌شود. برخی شرکت‌ها خود به این امر مشغولند و حتی دیده شده است که بیمارستان‌، مطب، نانوایی و ... به مزارع تولید بیت‌کوین تبدیل شده‌اند.

او با اشاره مجدد به اعلام نشدن آمار شفاف نقش رمزارزها در ناترازی برق، تصریح کرد: گاه می‌بینیم برای تولید یک رمزارز به اندازه‌ی چند محله برق مصرف می‌شود که همین امر یکی از دلایل ناترازی و خاموشی‌ها شده است.

از ۱۰ سال پیش تاکنون عملا صنایع انرژی‌بری در کشور ایجاد نشده است که بگوییم نیاز به برق افزایش یافته است. حتی اگر فرض کنیم که ظرفیت جدید در این ۱۰ ساله ایجاد نشده و هیچ اتفاقی هم نیفتاده است، ناترازی برق نباید به این صورت شدید باشد 

• رمزارزها محل هدررفت برق هستند

خادمی درباره نشانه‌هایی از نقش رمزارزها در ناترازی انرژی، بیان کرد: به خاطر دارم حداقل ۱۰ سال پیش، میزان تولید برق کشور چیزی حدود ۷۵ هزار مگاوات بود و در پیک مصرف کمتر از مقدار تولید مصرف می‌کردیم و گاه هم صادرات برق داشتیم.

او ادامه داد: از ۱۰ سال پیش تاکنون عملا صنایع انرژی‌بری در کشور ایجاد نشده که بگوییم نیاز به برق خیلی بیشتری بوده است. در ظرف این ۱۰ سال هم مسئولین چندبار ادعا کردند که چند هزار مگاوات ظرفیت جدید ایجاد شده است. حتی اگر فرض کنیم که ظرفیت جدید در این ۱۰ ساله ایجاد نشده و هیچ اتفاقی هم نیفتاده باشد، ناترازی برق نباید به این صورت شدید باشد که انگار در 60 سال پیش زندگی می‌کنیم!

به اعتقاد این کارشناس، این مقدار عظیم ناترازی نشان می‌دهد که در شبکه برق یکجا «نشتی» و هدررفت وجود دارد و احتمالا بخش زیادی از این هدررفت مربوط به برقی است که به رمزارزها تخصیص داده شده است.

• احتمال تشکیل مافیا برای رمزارز

خادمی درباره عدم برخورد جدی دولت با مزارع بزرگ تولید رمزارز، عنوان کرد: نمی‌دانم که دست دولت واقعا بسته است یا نه. این رفتار دولت نشان می‌دهد که 2 حالت بیشتر نمی‌تواند برای این مسئله وجود داشته باشد؛ یا باید گفت که خود حاکمیت مشغول به این کار است تا بتواند یک درآمدی داشته باشد و از این طریق بخشی از مشکلات را حل کند و تحریم‌ها را دور بزند. یا در حالت دیگر امکان دارد برای رمزارز هم مانند حوزه‌های دیگر، از دسته بیل و کلنگ گرفته تا خودرو و ...، مافیایی تشکیل شده است.

او تاکید کرد: این عدم برخورد جدی دولت جای سوال دارد، زیرا یا می‌داند چه اتفاقی در حال رخ دادن است و صلاح می‌داند که جلوی این اتفاق را نگیرد. در این حالت هم پس اگر مزارعی کشف می‌کنند نباید آن را در بوق و کرنا کنند. در این حالت بهترست به مردم شفاف گفته شود که خود حاکمیت برای منافع کشور مشغول فعالیت در این حوزه است.

این نماینده پیشین درباره احتمال وجود یک گروه فاسد درون حاکمیتی در پشت‌پرده استخراج غیرقانونی رمزارز، اظهار کرد: هیچ چیز در این کشور بعید نیست؛ در این کشور از بخش خودرو حساب کنیم تا هرچه که هست، بالاخره فساد وجود دارد و رمزارز هم که یک کار پردرآمد است، هم برای تولید آن از یک انرژی مفت و رایگان استفاده می‌شود و هم این محصول کالایی است که رمزگذاری شده و کسی از آن خبر ندارد و چیزی است که می‌تواند در سراسر دنیا هم استفاده شود.

خادمی با تاکید بر پررنگ بودن احتمال وجود چنین گروه فاسدی پشت‌‌پرده تولید رمزارز، در پایان خاطرنشان کرد: اگر خود حاکمیت این کار را نکند حتما یک مافیا تشکیل شده است وگرنه حاکمیت برخورد می‌کرد.

به‌مناسبت روز خبرنگار، همراه اول بسته اینترنت ۲۰۰ گیگابایتی یک‌ساله دولت را برای خبرنگاران طبق لیست دریافتی از رگولاتوری فعال کرد.

به گزارش مرکز ارتباطات، توسعه برند و رویدادهای بین‌المللی همراه اول، همزمان با فرارسیدن ۱۷ مرداد «روز خبرنگار»، بسته اینترنت یک‌ساله ۲۰۰ گیگابایتی وعده داده شده دولت برای خبرنگاران فعال شد؛ هدیه‌ای که طبق سنوات گذشته و به نشانه همراهی همیشگی با اصحاب رسانه، بدون نیاز به اقدام خاصی از سوی آنان به صورت خودکار به سیمکارت‌شان تعلق گرفته است.

طبق اعلام اپراتور اول، این قشر فرهیخته که بیشترین میزان ترافیک ارتباطی و حضور را بر روی شبکه همراه اول دارند، پس از اتمام اعتبار یا حجم بسته سال قبل‌شان، بسته جدیدشان فعال می‌شود.

اطلاع‌رسانی درباره زمان فعالسازی، مدت اعتبار و روش استعلام نیز از طریق پیامک انجام می‌شود.

همراه اول ضمن تبریک روز خبرنگار به اصحاب رسانه، اعلام کرده است این بسته بخشی از برنامه‌های وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برای تسهیل دسترسی رسانه‌ها به خدمات ارتباطی و حمایت مستمر از فعالیت‌های خبری در کشور است.

دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا ۱۸ نهاد و فرد ایرانی را مورد تحریم قرار داد. به گفته این دفتر، این نهاد و افراد "نقشی محوری" در  دور زدن تحریم‌ها و فعالیت در توسعه شبکه ملی اطلاعات (اینترانت ملی) ایفا می‌کنند.

 طبق گزارش رویترز ادعا شده که این نهادها متهم به مشارکت در شبکه‌هایی هستند که با استفاده از شرکت‌های صوری، بانک‌ها و سامانه‌های جایگزین سوئیفت به فروش نفت و انتقال پول برای ایران کمک می‌کنند. برخی از شرکت‌های فناوری در امارات و ایران نیز در این فهرست قرار دارند.

از جمله اصلی‌ترین نهاد‌هایی  که در این لیست دیده می‌شود، شرکت‌های زیر مجموعه بانک پاسارگاد است.  هلدینگ نرم‌افزاری متعلق به بانک پاسارگاد یعنی شرکت فناوری اطلاعات و ارتباطات زیرساخت پاسارگاد آریان، شرکت توسعه زیست‌بوم فناوری اطلاعات و ارتباطات پاسارگاد آریان، شرکت فناوری اطلاعات و ارتباطات زیرساخت پاسارگاد آریان، شرکت فناوری اطلاعات و ارتباطات داده آرمان کیش، شرکت پرداخت فناوری اطلاعات و ارتباطات پاسارگاد آریان اروند، شرکت خدمات پرداخت الکترونیک پاسارگاد، شرکت باران تلکام، شرکت نرم‌افزاری داتیس آریان قشم، شرکت پردازش الکترونیک راشد سامانه، شرکت سامانه پایاپای رانک در لیست جدید تحریم آمریکا علیه ایران قرار دارند. از جمله دیگر بانک‌هایی که در این لیست جدید تحریم قرار دارند بانک فراساحلی سایروس است. 

این فهرست نشان می‌دهد که تحریم‌ها تنها به شرکت مادر محدود نشده است، بلکه تعداد قابل توجهی از شرکت‌های فرعی فعال در حوزه فناوری بانکی، زیرساخت پرداخت و فناوری‌های نظارتی مانند پیام‌رسان‌ها، شبکه ملی اطلاعات و نرم‌افزارهای تشخیص چهره را در بر می‌گیرد.

از افرادی که براساس این لیست خزانه‌داری تحریم شده‌اند می‌توان به مدیرانی اشاره کرد که در شرکت RUNC (RUNC Exchange System Company) فعال بوده‌اند.
 طبق ادعای وزارت خزانه‌داری آمریکا RUNC که شرکت سامانه پایا پای رانک نیز شناخته می‌شود، به دلیل نقش در توسعه و پیاده‌سازی سیستم پیام‌رسانی بین بانکی مرزی (CIMS) اتفاق افتاده است. 

گفته شده با استفاده از این سیستم، ایران توانسته نظام‌های انتقال پول خود را به خارج از شبکه‌های مالی بین‌المللی مانند SWIFT متصل کند و کنترل‌های تحریمی را دور بزند. 

در همین رابطه عادل برجیسیان، هادی نوری و علیرضا فتاحی در ارتباط با بانک فراساحلی سایروس، علی مرتضی بی‌رنگ مدیرعامل، محمد شرفیع‌پور، نائب رئیس هیات مدیره، محمود‌رضا سجادی، رئیس هیات مدیره شرکت سامانه پایاپای رانک تحریم شده‌اند. 

در ادامه این تحریم، شهاب جوانمردی، مدیرعامل شرکت فناوری اطلاعات و ارتباطات پاسارگاد آریان (فناپ)، هم در لیست تحریم قرار گرفته است.

برخی فعالان فناوری اطلاعات قرار گرفتن نام این افراد و شرکت‌ها در لیست جدید تحریم‌های آمریکا را بی‌ارتباط با هک بانک پاسارگاد که در زمان جنگ تحمیلی ۱۲ روزه اسرائیل به ایران اتفاق افتاد،‌ نمی‌دانند.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات که در نشست مشترکی با اعضای کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی‌ شرکت کرده بود تا گزارشی درباره وضعیت ارتباطات در جنگ تحمیلی 12 روزه، ارائه دهد، در بخشی از سخنانش یادآور شد: « در راستای گسترش «دیپلماسی فناوری» کارخانه ایرانی فیبرنوری در ونزوئلا وارد مدار تولید شده است.»

به گزارش ایران ستار‌هاشمی‌با اشاره به اینکه در جنگ 12 روزه، با جنگ سایبری با پیچیده‌ترین و گسترده‌ترین حملات مواجه بودیم، گفت: «روزانه 20 هزار حمله به درگاه‌های ورودی و سامانه‌ها انجام می‌شد.اما با تلاش‌های انجام شده آسیب‌های این حملات به حداقل رسید و تماس و ارسال پیامک برقرار بود.»

وی با بیان اینکه تعامل حداکثری با شرکت مخابرات در این جنگ به ایجاد پایداری در شبکه ارتباطی بسیار کمک کرد، اظهار کرد:« ما امروز با شناسایی نقاط ضعف خود در این حوزه به دنبال برطرف کردن آن هستیم.»وزیر ارتباطات با اشاره به اینکه وزارت ارتباطات پیشران تمام اتفاقات در کشور است، گفت: «با این حجم از توقعات جامعه و تکالیف برنامه هفتم، بودجه 1404 این وزارتخانه، کمترین رشد را تجربه کرد که امیدواریم نمایندگان در بودجه 1405 برای تحقق این اهداف کمک کنند.»

هاشمی‌«دیپلماسی فناوری» را یکی از اولویت‌های وزارت ارتباطات دانست و افزود: «در همین یک سال گذشته، این دولت اقداماتی برای صادرات فناوری به کشورهای شاخ آفریقا، آمریکای لاتین و روسیه انجام داده است که امیدواریم صادرات این حوزه در افق برنامه، 10 برابر افزایش داشته باشد.»

عضو کابینه دولت با اشاره به توافقات انجام شده با ونزوئلا اعلام کرد: «بر اساس این توافقات کارخانه فیبرنوری ایرانی احداث شده در این کشور به تازگی راه‌اندازی شده و تولیدات خود را آغاز کرده است و شرکت‌های دانش‌بنیان کشورمان نیز در زیرساخت‌های ارتباطی ونزوئلا فعال شده‌اند.»

وزیر ارتباطات با اشاره به برگزاری مزایده باند فرکانسی نسل پنجم تلفن همراه 3600 و 3800، یادآور شد:« اپراتورهای منتخب در حال تجهیز و توسعه رسمی‌نسل پنجم تلفن همراه در کشور هستند و تلفیق نسل پنجم با فیبرنوری، تأثیر قابل‌توجهی در بهبود کیفیت شبکه خواهد داشت.»

هاشمی‌با اشاره به تلاش وزارت ارتباطات برای توسعه ارتباطات روستایی، از تشکیل قرارگاه هوشمندسازی مصرف انرژی برای کاهش ناترازی خبر داد و اعلام کرد، گزارش پیشرفت کار به صورت هفتگی ارائه می‌شود.

رییس شورای اسلامی شهر تهران گفت: من با تاکسی‌های برخط که زیر نظر شهرداری و سازمان تاکسیرانی فعالیت می‌کنند، موافقم؛ چرا که امنیت و شناسایی رانندگان در این سامانه‌ها برقرار است اما سایر پلتفرم‌هایی که بدون مجوز قانونی فعالیت دارند، به نظر من غیرقانونی هستند، حتی اگر نام‌شان را نبرم.

مهدی چمران روز سه شنبه در حاشیه جلسه ۳۴۷ صحن علنی شورای اسلامی شهر تهران در جمع خبرنگاران در پاسخ به سوالی  مبنی بر اینکه چرا هنوز تاکسی اینترنتی شهرزاد با وجود رونمایی فعال نشده است، افزود: فعال شده است و شخص بنده به عنوان فردی ناشناس این موضوع را راستی آزمایی کردم.

به گزارش ایرنا، وی در ادامه گفت که با این پلتفورم تاکسی اینت نتی موافقم چرا که نمی‌شود هر کسی با هر سابقه‌ای، از هر شهری، با هر خودرویی وارد تهران شود و مسافربری کند این موضوع باید مدیریت و ساماندهی شود تا اتفاقات تلخی که در گذشته برای برخی شهروندان رخ داد، تکرار نشود.

چمران در پاسخ به سوالی دیگر مبنی بر اینکه آیا نرخ گذاری تاکسی اینترنتی شهرزاد انجام شده است یا خیر هم گفت: نرخ این تاکسی‌ها با دیگر سامانه‌ها یکسان است ما این سامانه را چند نوبت آزمایش کرده‌ایم و عملکرد آن فعال و قابل قبول بوده. شهرداری باید به وعده خود پایبند باشد و این خدمات را به طور سراسری ارائه کند.

وزیر ارتباطات تاکید کرد که قطعی برق یکی از علل اختلالات تلفن همراه است.
سیدستار هاشمی اظهار کرد: باتری‌ها فقط می‌توانند قطعی‌های پیش‌بینی نشده را مدیریت کنند و استاندارد جهانی هم در حد نیم ساعت است.

به گزارش ایسنا، وزیر ارتباطات گفت: بحث قطعی برق حتما و یقینا باعث کاهش کیفیت خدمات ارایه شده به مردم شده است. برای این که بتوانیم یک ارتباط مناسب و با کیفیت را به مردم تحویل بدهیم، سایت یا بی تی اس که از آنجا خدمات ارایه می‌شود، دچار قطعی برق می‌شود، بواسطه باتری‌های موجود تا یک بازه زمانی کوتاه روشن خواهد ماند، اما قرار نیست این باتریها بتوانند مساله ناترازی برق را حل بکنند، بلکه قرار است از آسیب ندیدن تجهیزات داخل سایت بواسطه قطعی‌های پیش بینی نشده و در حد نیم ساعت، مدیریت کنند.

وی ادامه داد: اما فرض کنید که از آن سایت تا تجهیزات بالادستی که برای ارایه خدمت به مردم وجود دارد، حدود دو ساعت قطع برق وجود داشته باشد، در این فرایند به صورت سلسله‌وار دچار اختلال جدی خواهد شد و حتما بر کیفیت ارتباطات تاثیر خواهد گذاشت.

او افزود: البته این کل ماجرا نیست، به عنوان مثال در شرایط جنگ و موضوعات مرتبط با آن، بحث جی پی اس یکی از مواردی بود که اختلالاتی حسب صلاحدید مراجع ذی ربط برای حفاظت از جان مردم در آن بوجود آمد. بر این اساس جی پی اس هم بر کیفیت ارتباطات اثر دارد و این مساله را هم ما دنبال می‌کنیم، چرا که کسب و کارها هم از این موضوع متاثر شدند.

یک اندیشکده آمریکایی در گزارشی نوشت:‌ در مقایسه با عملیات‌های سایبری گذشته، جنگ ۱۲ روزه یک تغییر دکترین مهم را نشان داد؛ ایران کارزاری چندبعدی و هماهنگ‌تر به راه انداخت که عملیات روانی و تاکتیکی را در لحظه ترکیب می‌کرد و این حملات بیش از ۷۰۰٪ افزایش یافت.

به گزارش ایران اندیشکده «موسسه خاورمیانه» در گزارشی با عنوان «جبهه‌های دیجیتال: جنگ ۱۲ روزه چه چیزی درباره تحول راهبرد سایبری ایران فاش کرد» نوشت: در بحبوحه تمرکز شدید بر موشک‌ها، پویایی‌های تنش و پیامدهای ژئوپلیتیکی جنگ ایران و اسرائیل، بعد سایبری این منازعه به‌ویژه از منظر اقدامات ایران، نسبتاً کم‌توجه ماند که نبردی آرام‌تر اما مهم در فضای سایبری در جریان بود که نشان داد ایران چگونه بهره‌برداری از ابزارهای دیجیتال را برای شکل‌دهی به میدان نبرد و گسترش نفوذ خارجی خود اصلاح کرده است و مرحله‌ای تازه در تحول راهبردی ایران را نشان داد که با هماهنگی بیشتر، انسجام دکترین و ادغام بین‌حوزه‌ای مشخص می‌شود. تهران نشان داد که اکنون توانمندی‌های سایبری را بخشی جدایی‌ناپذیر از جنگ‌ می‌داند. تغییر الگوی استفاده از ابزارهای دیجیتال که یک ماه و نیم پیش مشاهده شد، اهمیت دارد، زیرا درکی کلیدی از قصد ایران برای نهادینه‌سازی عملیات سایبری در چارچوب دکترین گسترده‌تر «جنگ ترکیبی» ارائه می‌دهد.

اقدامات ایران در جنگ ۱۲ روزه

جنگ ۱۲ روزه میان ایران و اسرائیل، یک کارزار پیچیده و چندلایه سایبری از سوی ایران را نمایان ساخت که بسیار فراتر از اقدامات هکری پراکنده بود. این تقابل شاهد اجرای طیف وسیعی از عملیات‌های سایبری توسط ایران بود که اهدافی چون اعمال فشار روانی، جمع‌آوری اطلاعات تاکتیکی و بازدارندگی علیه کشورهای ثالث را دنبال می‌کرد. فضای دیجیتال جبهه‌ای حیاتی در راهبرد ترکیبی ایران طی این درگیری بود، یعنی ترکیب بی‌نقص ابزارهای قدرت متعارف و نامتعارف.

یکی از شاخص‌ترین جنبه‌های واکنش سایبری ایران، اجرای سریع عملیات‌های اخلال‌گرایانه تلافی‌جویانه بود؛ به‌ویژه پس از حملات ایالات متحده به تأسیسات هسته‌ای ایران. هکرهای وابسته به تهران حملات علیه پلتفرم‌های دیجیتال آمریکا ترتیب دادند، از جمله از کار انداختن موقت شبکه اجتماعی دونالد ترامپ، «تروث سوشال». این حملات از نظر فنی ساده بوده و هدفشان فلج‌سازی دائمی سیستم‌ها نبود، بلکه نمایش واکنش‌پذیری و توانایی تهران در وارد آوردن ضربات نمادین در عرصه دیجیتال بود.

در کنار این اقدامات، ایران عملیات روانی خود را با استفاده از هوش مصنوعی برای تولید و نشر اطلاعات تشدید کرد. این اقدامات شامل تولید محتوایی بود که بتواند از طریق محیط آنلاین جبهه مقابل را تضعیف کند. تلاش ایران برای جعل هویت شهروندان اسرائیلی در شبکه‌های اجتماعی و انتشار پیام‌های یأس‌آور به زبان عبری برای تضعیف روحیه عمومی، از نمونه‌های قابل‌توجه این روند بود.

یکی دیگر از ویژگی‌های مهم رفتار سایبری ایران در این جنگ، تلاش برای جمع‌آوری اطلاعات تاکتیکی از طریق شناسایی سایبری بود. عوامل ایرانی، سامانه‌های دوربین‌های مدار بسته متصل به اینترنت در اسرائیل را به کنترل خود درآوردند تا از آن‌ها برای آگاهی لحظه‌ای از میدان نبرد، ارزیابی خسارات و تنظیم اهداف موشکی استفاده کنند. این استفاده از زیرساخت‌های غیرنظامی برای مقاصد اطلاعاتی، شناسایی و پایش، بیانگر رویکردی پیچیده‌تر در جاسوسی سایبری تاکتیکی بود که به ایران امکان داد بدون به‌کارگیری ابزارهای متعارف شناسایی، دید عملیاتی خود را تا عمق سرزمین دشمن گسترش دهد.

تهران همچنین از زرادخانه سایبری خود برای اعمال فشار راهبردی بر کشورهایی که از مخالفان ایرانی حمایت می‌کردند یا در جبهه رقیب قرار داشتند، استفاده کرد. از جمله نفوذ سایبری به سامانه‌های دولتی و دیجیتال آلبانی، احتمالاً در واکنش به میزبانی این کشور از اعضای منافقین. اگرچه این اقدامات تخریبی نبود، اما حامل پیامی روشن بود: ایران می‌تواند و خواهد توانست در برابر چالش‌ها به صورت دیجیتال تلافی کند.

این اقدامات چه چیزی درباره راهبرد سایبری ایران و همکاری‌های خارجی‌اش آشکار می‌کند؟

اقدامات ایران در جنگ ۱۲ روزه حاکی از یک کارزار سایبری چندوجهی و دست‌کم در بعد تهاجمی، هماهنگ‌شده بود. عملیات‌های سایبری ایران در این رویارویی، گامی مهم در تحول راهبرد سایبری تهران بود، راهبردی که اکنون بیش از گذشته ترکیبی، منعطف از نظر سیاسی و یکپارچه در حوزه‌های مختلف است. ایران دیگر به حملات تلافی‌جویانه پراکنده یا دستکاری نمادین سایت‌ها بسنده نکرد، بلکه توانست کارزارهایی منسجم، پایدار و چندلایه اجرا کند که هم اهداف تاکتیکی فوری را دنبال می‌کردند و هم نفوذ راهبردی بلندمدت را.

در مرکز این تحول، تغییری در درک ایران از کارکرد قدرت سایبری قرار دارد. تمرکز از اخلال زیرساختی به مدیریت ادراک، از حملات موردی به عملیات‌های پیوسته و از سایبر به‌عنوان مکمل به سایبر به‌مثابه راهبرد، تغییر یافته است. این مدل تلفیقی، دستکاری روانی، جمع‌آوری اطلاعات تاکتیکی و اعمال فشار راهبردی را در یک پیوستار عملیاتی یکپارچه قرار می‌دهد.

در مقایسه با عملیات‌های گذشته، این مرحله جدید، یک تغییر دکترینال مهم را نشان داد؛ عملیات‌هایی چون ویروس مخرب «شمعون» یا جاسوسی در عملیات «نیوزکستر». اما در جنگ اخیر، ایران کارزاری چندبعدی و هماهنگ‌تر به راه انداخت که اطلاعات نادرست نمادین و تاکتیکی را در لحظه ترکیب می‌کرد و این حملات بیش از ۷۰۰٪ افزایش یافت.

بنابراین، اهمیت نوآوری دکترینال ایران در «امکان بالقوه» آن نهفته است، نه عملکرد فعلی، معماری یک دکترین سایبری چابک و جامع اکنون پایه‌ریزی شده است. با بهسازی بیشتر، این دکترین می‌تواند به بردار تهدید جدی‌تری در منازعات آینده تبدیل شود یا الگویی برای سایر بازیگران نوظهور سایبری باشد یا حتی ایران تلاش کند این دانش را به دیگران صادر کند. به این معنا، کتابچه راهنمای روبه‌رشد ایران دارای ارزشی راهبردی فراتر از مرزهایش است و الگویی برای کشورهایی فراهم می‌کند که به دنبال ابزارهای کم‌هزینه، دارای انکارپذیری سیاسی و جایگزین برتری نظامی هستند.

در همین راستا، یکی از پیشرفت‌های کلیدی ایران، پیچیده‌تر شدن عملیات‌های شناختی و روانی آن است. استفاده از اطلاعات تولیدشده با هوش مصنوعی که مخاطب آن افکار عمومی اسرائیل و غرب است، نشانه‌ای از پیشرفت فنی و تطبیق راهبردی است. دیگر خبری از ترولینگ سطح پایین یا اکانت‌های جعلی نیست، بلکه اکنون ایران از ابزارهای مقیاس‌پذیر هوش مصنوعی برای عملیات روانی هدفمند بهره می‌برد، یعنی گذار از تزریق ساده روایت به جنگ ادراکی مستمر.

همچنین، هم‌گرایی عملیاتی-تاکتیکی میان حوزه سایبری و نظامی ایران قابل توجه است. استفاده از سامانه‌های نظارتی غیرنظامی برای جمع‌آوری اطلاعات لحظه‌ای در جریان عملیات‌های نظامی، نشانگر سطح جدیدی از ادغام در میدان نبرد است. ایران اکنون ابزارهای دیجیتال را نه‌تنها برای جاسوسی پیش از جنگ بلکه به‌عنوان دارایی‌های تعبیه‌شده در منطقه درگیری استفاده می‌کند. این رویکرد، به ایران امکان می‌دهد بدون افشای دارایی‌های فیزیکی مانند پهپادها، اطلاعات مورد نیاز را کسب کرده و از سایبر به‌عنوان تقویت‌کننده‌ای کم‌هزینه و کم‌خطر در جنگ نامتقارن بهره ببرد.

امضای اخیر توافق‌نامه همکاری فناوری میان تهران و مسکو، همسویی دکترین‌های سایبری دو کشور را برجسته می‌کند. هر دو کشور از ابزارهای سایبری برای به چالش کشیدن قدرت غرب بدون تحریک واکنش نظامی سنتی استفاده می‌کنند. مشارکت آن‌ها اکنون صرفاً تاکتیکی نیست، بلکه جنبه دکترینال دارد؛ با اشتراک‌گذاری رویکردهایی به جنگ شناختی، بهره‌برداری از زیرساخت‌ها، و اجبار دیجیتال فرامرزی.

چرا تحول راهبرد سایبری ایران اهمیت دارد

تحول راهبرد سایبری ایران نه به دلیل افزایش توانمندی فنی، بلکه به دلیل بازتاب یک تغییر دکترینال عمیق اهمیت دارد، تغییری که در سطح راهبردی یکپارچه، در سطح عملیاتی منضبط، و از نظر سیاسی هدفمند است. ایران ابزارهای جدیدی ابداع نکرده، بلکه پیکربندی جدیدی از قابلیت‌های مبتنی بر سایبر ایجاد کرده است. به عبارت دیگر، آنچه جدید است نه وجود حملات سایبری، اطلاعات غلط تولیدشده با هوش مصنوعی، یا نظارت دیجیتال، بلکه استفاده هم‌زمان و درهم‌تنیده از این ابزارها در زمان واقعی در حوزه‌های مختلف و مبتنی بر برنامه‌ریزی راهبردی در سطح دولت است. این روند احتمالاً با تأسیس «شورای عالی دفاع ملی» در ایران تقویت خواهد شد. در نتیجه، این دگرگونی سایبری ایران پیامدهایی برای نحوه درک نیت‌های ایران، دفاع در برابر اقدامات آن و حتی تصور جنگ سایبری در سطح کلان دارد.

نخستین پیامد کلیدی، همگرایی راهبردی میان حوزه‌هاست
ایران دیگر از عملیات‌های سایبری به صورت جداگانه یا به‌عنوان واکنش پس از رویدادها استفاده نمی‌کند. در عوض، کمپین‌های دیجیتال را با حملات فیزیکی، اقدامات تبلیغاتی در قالبی هماهنگ ادغام کرده است. این نوع همگرایی، الگویی از جنگ ترکیبی را بازتاب می‌دهد که توسط قدرت‌های سایبری پیشرفته‌تر مانند روسیه توسعه یافته و نشان می‌دهد که ایران اکنون وارد مرحله رویارویی دیجیتال مداوم شده، نه درگیری‌های پراکنده سایبری. نتیجه سیاستی آن روشن است: برنامه‌ریزی دفاع سایبری باید کمپین‌های دیجیتال-فیزیکی هماهنگ را پیش‌بینی کند، نه به‌عنوان حوزه‌هایی جداگانه، بلکه به‌عنوان یک پیوستار واحد از درگیری.

دومین پیامد مهم، انسجام عملیاتی و زمان‌بندی کمپین‌های ایران است
ترتیب اجرای نفوذهای سایبری، عملیات روانی و فعالیت‌های فیزیکی نشان‌دهنده سطح جدیدی از نظم در برنامه‌ریزی و هماهنگی فرماندهی است. عملیات روانی ایجاد شده با هوش مصنوعی که پیش و پس از حملات موشکی منتشر شدند نشانگر وجود راهبردی متمرکز است که قادر به هماهنگی دقیق اقدامات در حوزه‌های مختلف است. این انسجام، عملیات سایبری ایران را مؤثرتر و مقابله‌ با آن را دشوارتر خواهد کرد. پیام کلیدی این است که امنیت مؤثر در حوزه سایبری اکنون ممکن است نیازمند اطلاعات تهدیدی پیش‌دستانه و پایش تهدیدات پیشگیرانه از طریق هماهنگی بین‌نهادی و همکاری عمومی-خصوصی در چندین بخش و پلتفرم باشد.

سوم، و شاید مهم‌ترین نکته، آن است که رفتار سایبری تهران بازتابی از بلوغ فزاینده دکترینال آن است
دیگر نمی‌توان این راهبرد را صرفاً راهبردی برای اخلال یا انتقام‌جویی دانست؛ بلکه به راهبردی برای «شکل‌دهی راهبردی» تبدیل شده است. ایران از عملیات سایبری برای تأثیرگذاری بر تصمیم‌گیری دشمن، تضعیف روحیه عمومی، دستکاری ادراک و بازدارندگی حمایت بین‌المللی از دشمنانش استفاده می‌کند. این‌ها عملیات‌هایی با محاسبات سیاسی هستند که برای تحمیل هزینه، نمایش عزم و کنترل روایت‌ها طراحی شده‌اند. به این معنا، ایران اکنون مجری «جنگ سیاسی مبتنی بر سایبر» است. منطق راهبردی آن به صورت فزاینده‌ای به دکترین‌هایی مانند «جنگ نسل جدید» روسیه یا «سه‌گانه جنگ» چین شباهت دارد، که در آن، سایبر نه یک ابزار جانبی، بلکه بنیانی برای حکمرانی مدرن است. برای سیاست‌گذاران، این یعنی باید درک تهدیدات سایبری ایران بازنگری شود نه فقط به‌عنوان ریسک فنی، بلکه به‌عنوان ابزارهای نفوذ راهبردی.

نتیجه‌گیری

رفتار ایران در فضای سایبری طی جنگ ۱۲ روزه، نقطه عطفی در راهبرد سایبری آن بود که نشان‌دهنده هماهنگی بیشتر، قصد راهبردی روشن‌تر و یکپارچه‌سازی ابزارهای دیجیتال در حوزه‌های نظامی، سیاسی و روانی است. این تحول همچنین محدودیت تحریم‌ها در مهار توسعه دکترینال راهبردهای سایبری را برجسته کرد. گرچه تحریم‌ها دسترسی ایران به فناوری‌های خارجی را کاهش داده اما مانع از تعمیق روابط سایبری تهران با کشورهایی مانند چین و روسیه نشده‌اند. در واقع، تحریم‌ها به میزان زیادی ایران را به سوی پکن و مسکو سوق داده‌اند، روندی که احتمالاً پس از جنگ تسریع خواهد شد. اکنون گزارش‌ها حاکی از آن است که تهران در تلاش است سامانه ناوبری خود را از «جی‌پی‌اس» که متعلق به آمریکا است به سامانه «بیدو» چین منتقل کند تا توان خود را برای مقابله با حملات پهپادی و موشکی آتی بهبود بخشد. این تغییر نشان‌دهنده ظهور، یا دست‌کم امکان، نوعی اجماع نه فقط در حکمرانی دیجیتال بلکه در پیشبرد جنگ سیاسی مبتنی بر سایبر است.

در بیوگرافی صفحات مجازی‌شان با اعتمادبه‌نفس و اطمینان از توانایی‌های خارق‌العاده خود می‌گویند: «بررسی شبهات، پیشگویی، خوشمزه‌ترین رسپی‌ها رو ساده یادت میدم، قدبلند شو، بدون دارو، جراحی یا ژنتیک و پیشرفت شخصی، انضباط فردی و تغییر را با ما تجربه کن، کلی ایده دارم برای عروس و دامادهای آینده و مشاوره ازدواج و برنامه‌ریزی و...» حتی خود را با عناوینی مانند مشاور، تراپیست، مددکار اجتماعی، پزشک و... معرفی می‌کنند.

روزنامه همشهری نوشت: اما هرقدر محتویات این آموزشگاه‌های مجازی رنگارنگ را زیر و رو می‌کنی، منشأ این ادعاهای عجیب را پیدا نمی‌کنی و تصویری از مدارک و مستندات ادعا و عناوین‌شان یافت نمی‌شود. این همه‌چیزدان‌های مجازی مخاطبانی پروپاقرص دارند که در میان پست‌ها و استوری‌های صفحات آنها راه‌حل مشکلات مختلف خود را جست‌وجو می‌کنند. 

تحصیلات و مهارت لازم نیست
بازارشان در اینستاگرام سکه است و هرقدر هم مرورگرتان را تغییر دهید، از سیل پست‌هایشان درباره موضوعات پزشکی، روانشناسی، مذهبی، سبک زندگی و... در امان نیستید. از اصول تولید محتوای مجازی هم بی‌خبر نیستند و وقتی با ژست یک پزشک خبره به مخاطبان‌شان توصیه می‌کنند برای درمان دردها و بیماری‌هایشان چه داروهایی مصرف کنند، اصلا شبیه کسانی نیستند که هیچ‌وقت به دانشکده‌های پزشکی پا نگذاشته‌اند، اما در شناسه و بیوگرافی آنها بدون هیچ اشاره‌ای به سطح تحصیلات و تخصص‌شان فقط کلی‌گویی‌هایی مبهم به چشم می‌خورد: «عاشق مطالعه هستم و مطالعاتم در علم پزشکی را با شما به اشتراک می‌گذارم؛ مطالبی که مطب پزشکان را تعطیل می‌کند... .» این شبه‌پزشکان فضای مجازی تنها متخصصانی نیستند که بدون واهمه از نظارت‌های قانونی در این فضا فعالیت می‌کنند و افرادی هم که به جای مشاوران و زوج‌درمانگران برای پیچیده‌ترین مسائل زندگی مشترک نسخه می‌پیچند یا کسانی که برای تعمیر وسایل برقی راه‌حل ارائه می‌کنند یا در زمینه مسائل حقوقی راه و چاه نشان می‌دهند، ابایی ندارند که اعتراف کنند تحصیلات آنها با علوم تراپی، مهندسی برق، حقوق و... هیچ پیوند و ارتباطی ندارد.

مدارک معتبر است؟
 در کنار این صاحب‌نظران بی‌تابلو و بی‌شناسه، گروه دیگری از فعالان فضای مجازی قرار دارند که در بیوی پیج با معرفی خود به‌عنوان کاردرمان، پرستار، آشپز، دامپزشک، مدرس دانشگاه، روانشناس و... به محتوای پیج و صفحه‌هایشان اعتبار می‌بخشند، اما در کنار عناوین شغلی و مهارتی این کارشناسان همه‌فن حریف مدارک مستدلی به چشم نمی‌خورد که صحت‌سنجی آنها را آسان کند و شاید اگر نهادهای ناظری برای تعیین سره از ناسره هر صنف شکل بگیرد یا نهادهای مسئول موجود در این زمینه آستین بالا بزنند، جامعه پرشمار متخصصان اینستاگرامی بسیار محدود و انگشت‌شمار شوند. نمونه این پایش و غربالگری را در اقدام سازمان نظام‌پزشکی و مشاوره ایران شاهد بودیم که با شناسایی و انتشار فهرست روانشناس‌نماهای بی‌مجوز فضای مجازی دکان بسیاری از آنها کساد شد.

در جلسه علنی امروز مجلس شورای اسلامی، طرح نظام بخشی فضای مجازی اعلام وصول شد.

به گزارش خبرنگار مهر، در جلسه علنی امروز (یکشنبه، ۱۲ مردادماه) مجلس شورای اسلامی، موارد اعلام وصولی به شرح زیر قرائت شد:

طرح نظام بخشی فضای مجازی

طرح قانون کسب و کارهای اجتماعی

طرح اصلاح ماده ۱۱۷ قانون مدیریت خدمات کشوری

طرح اصلاح حوزه‌های انتخابیه مجلس شورای اسلامی و تعداد نمایندگان آن‌ها

طرح شفافیت هیأت رئیسه مجلس و الحاق یک تبصره به ماده ۱۱۹ آئین نامه داخلی

طرح اصلاح حفظ کاربری اراضی

مهدی عبداللهی - این روز‌ها با افزایش گرمای هوا، قطعی‌های برق نیز وضعیت عجیب‌و‌غریبی را شاهد است. گرچه دولت قصد دارد روزانه فقط 2 ساعت برق خانگی را قطع کند، اما پایداری شبکه برق در برخی از نقاط دچار نوسانات ناگهانی شده و بعضا در مناطقی از کشور مردم روزانه شاهد دو بار قطعی برق هستند. با وجود تلاش‌های دولت، اما قطعی‌های برق برای بنگاه‌های اقتصادی وضعیت به مراتب بدتری نسبت به خانوار دارد. 
در این راستا، تحلیل‌های متفاوتی از سوی کارشناسان برای آسیب‌شناسی دلایل قطعی‌های برق ارائه می‌شود که در همه این تحلیل‌ها، اولاً موضوع ناترازی یک موضوع با ریشه‌های قدیمی بوده و صرفاً مربوط به امروز نمی‌شود. ثانیاً در همه تحلیل‌ها، اصلی‌ترین ایراد و نقص سیاستگذاری حوزه برق، ناشی از بی‌توجهی دولت‌ها به قیمت‌های نسبی برق و تخریب اقتصاد آن بوده است. به عبارت ساده‌تر، ارزان‌فروشی برق منجر به مصرف زیاد مردم، بنگاه‌ها و بی‌توجهی سازندگان لوازم برقی و هر نوع مصرفی، به رعایت استاندارد‌های مصرف بهینه شده که درنهایت با کاهش توان دولت برای سرمایه‌گذاری و فقدان انگیزه در بخش خصوصی، کشور را به اینجا رسانده است. اما این بی‌توجهی به اقتصاد برق، بحران‌های دیگری نیز خلق کرده که یکی از آن‌ها، مصارف غیرمجاز برق تحت عنوان مصارف ماینر‌ها یا دستگاه‌های استخراج رمزارزهاست. برای تصور اهمیت این مصارف کافی است بدانیم درحالی که مسئولان می‌گویند مصارف ماینر‌ها سهم 2 درصدی از کل مصارف برق کشور را در دست دارد، براساس گزارش توانیر، انرژی برق مصرفی برای روشنایی معابر در سال 1403 برابر با 4.6 میلیارد کیلووات ساعت بوده که سهم 1.4 درصدی از کل مصرف برق سال گذشته را داشته است. 

کشف 263 هزار دستگاه ماینر از سال 98 تاکنون
براساس گزارشی که روزنامه دولتی ایران در خردادماه امسال و به نقل از شرکت توانیر منتشر کرده، از سال 98 تا پایان سال 1403 تعداد 247 هزار و 625 دستگاه ماینر توقیف شده است. همچنین محمد الله‌داد، معاون انتقال و تجارت خارجی شرکت توانیر 31 اردیبهشت امسال در برنامه اقتصادی رسانه ملی گفت: «تا انتهای فروردین 1404 تعداد ۲۵۲ هزار دستگاه استخراج رمزارز غیرمجاز کشف شده است.» آن‌طور که داده‌های گزارش حاضر نیز نشان می‌دهد، از اردیبهشت تا انتهای تیرماه امسال نیز تعداد 11 هزار و 314 ماینر غیرمجاز کشف شده است که جمع این دو عدد، 263 هزار و 314 دستگاه ماینر می‌شود. 

مصرفی معادل 4 برابر نیروگاه اتمی بوشهر 
 آن‌طور که مسئولان شرکت توانیر می‌گویند، مصرف ماینر‌های کشف شده در کشور معادل 4 نیروگاه به اندازه ظرفیت تولید نیروگاه اتمی بوشهر است. معنی این جمله آن است که برای تولید 2 تا 2.5 هزار مگاوات برق برای مصارف غیرمجازی همچون ماینر‌ها، نیاز است ظرفیت نصب نیروگاه‌ها بین 4 تا 5 هزار مگاوات باشد که با لحاظ راندمان 40 درصدی نیروگاه‌های کشور (عمدتاً حرارتی) و همچنین با لحاظ افت برق در شبکه توزیع، بتوان 2 تا 2.5 هزار مگاوات برق برای ماینر‌ها تأمین کرد. 

مصرف ماینر‌های کشف شده به اندازۀ 2.6 میلیون خانه! 
یکی از معیار‌های مهم برای انتخاب دستگاه ماینر میزان مصرف انرژی آن است، به گونه‌ای که این دستگاه‌ها بر این اساس دسته‌بندی می‌شوند. درواقع مصرف انرژی این دستگاه‌ها ارتباط مستقیم با هزینه تمام شده تولید ارز دارد. از همین رو دستگاه‌هایی با مصرف انرژی کمتر از 3 هزار و 500 وات در اولویت انتخاب افراد قرار می‌گیرند. مصرف برق هر دستگاه ماینینگ معمولاً در مشخصات فنی آن ذکر شده که بر حسب وات (W) اندازه‌گیری می‌شود. برای محاسبه مصرف آن به صورت روزانه باید مصرف برق دستگاه را در 24 ضرب کرد و پس از محاسبه میزان مصرف ماهانه برای محاسبه هزینه آن باید میزان ماهانه را در قیمت هر کیلووات ساعت برق ضرب کنیم. در همین راستا چندی پیش محمد الله‌داد، معاون تجارت خارجی و انتقال شرکت توانیر و مجری طرح رمز‌ارز‌ها عنوان کرد هر ماینر به طور متوسط 3.5 کیلووات در هر ساعت برق مصرف می‌کند که در یک شبانه‌روز تقریباً ۸۰ کیلووات ساعت می‌شود. 
همچنین محاسبات شرکت توانیر نشان می‌دهد بخش عمده دستگاه‌های ماینر در ایران با لحاظ وسایل سرمایشی همراه خود، مصرفی معادل 2650 کیلووات ساعت در ماه دارند که این مقدار، معادل میانگین مصرف ماهانه 10 واحد مسکونی کشور طی یک ماه است. به طور خلاصه هر دستگاه ماینر به همراه وسایل سرمایشی همراه خود، ساعتی نزدیک به 3.7 کیلوات، روزانه بیش از 88 کیلوات و ماهانه (30 روز) حدود 2650 کیلووات ساعت مصرف برق دارد. با در نظر گرفتن 263 هزار و 314 ماینری که از سال 1398 تا انتهای تیرماه سال جاری کشف شده، مصرف برق ماینر‌های کشف شده به طور میانگین معادل مصرف 2 میلیون و 633 هزار خانه در کشور بوده است. با درنظر گرفتن 26 میلیون واحد مسکونی در کشور (جمع واحد‌های دارای سکنه و خالی از سکنه)، مصرف برق ماینر‌های کشف شده معادل 10 درصد از خانه‌های کشور است. 

برآورد بدبینانه از وجود 660 هزار ماینر در ایران
طبق اظهارات فعالان حوزه استخراج رمزارز، بیش از ۶۶۰ هزار دستگاه ماینر از ایران فقط به یک استخر (ViaBTC) متصل است. گفته می‌شود وزارت نیرو با فرض خطای اطلاعاتی برای کشف حدود ۲۵۰ هزار دستگاه هدفگذاری کرده است. گرچه نمی‌توان گفت این اعداد چقدر دقیق است، اما وزارت نیرو همچنان تأکید دارد ماینر‌ها بخش قابل توجهی از برق کشور را می‌بلعند. این موضوعی بود که در میانه جنگ 12 روزه ایران و اسرائیل مطرح شد. ابتدا یک کاربر خارجی در شبکه ایکس (توییتر سابق) مدعی شد با قطع اینترنت ایران ۵ درصد استخراج کل بیت‌کوین جهان کم شده است. 
7 تیرماه 1404 و چند روز پس از اتمام جنگ 12 روزه محمد الله‌داد، معاون انتقال و تجارت خارجی شرکت توانیر گفت: «با قطع اینترنت در خلال جنگ ۱۲ روزه، حداقل ۲۴۰۰ مگاوات بار از روی شبکه سراسری برق کشور برداشته شد.» وی افزود این توان مصرفی ناشی از فعالیت بیش از ۹۰۰ هزار دستگاه ماینر در طول شبانه‌روز است و با توجه به میزان کمبود برق در نیمه اول تیر ماه، این توان معادل حدود ۱۵درصد ناترازی شبکه برق است. وی ادامه داد البته به این تعداد باید توان دستگاه‌هایی که علاوه بر ماینینگ غیرمجاز با برق غیرمجاز از اینترنت غیرقانونی استارلینک هم استفاده می‌کنند، اضافه کرد.» گرچه به نظر می‌رسد تعطیلی واحد‌های صنفی و برخی از کسب وکار‌ها نیز در کاهش بخشی از مصرف برق طی جنگ 12 روزه بی‌تأثیر نبوده، اما مجموع داده‌ها نشان می‌دهد مصرف برق ماینر‌ها موضوعی نیست که بتوان به راحتی از کنار آن گذشت. 
24 بهمن 1403 نیز محمد الله‌داد، مدعی شده بود: «بیش از ۱۰۰۰ مگاوات از برق تولیدی کشور به صورت غیرقانونی توسط مراکز غیرقانونی استخراج رمزارز مصرف می‌شود.» وی مدعی شد علت حدود ۲۰ درصد از ناترازی‌های ما، فعالیت ماینر‌ها است. 

رشد 360 درصدی کشف ماینر
براساس داده‌های شرکت توانیر، در 4 ماهه نخست امسال تعداد 13 هزار و 676 دستگاه ماینر در سراسر کشور کشف شده است. این درحالی است که طی کل سال 1402 تعداد 10 هزار و 984 دستگاه و در کل سال 1403 تعداد 19 هزار و 478 دستگاه ماینر کشف شده بود. همچنین اگر تعداد ماینر‌های کشف در 4 ماهه نخست امسال را با تعداد کشفیات 4 ماهه نخست سال‌های 1402 و 1403 مقایسه کنیم، داده‌ها بسیار قابل تامل خواهد بود. این داده‌ها نشان می‌دهد کشف 13 هزار و 676 دستگاه ماینر در 4 ماهه نخست امسال درحالی اتفاق افتاده که این تعداد در مدت مشابه سال گذشته تعداد 2966 دستگاه و در 4 ماهه نخست سال 1402 نیز 2748 دستگاه بوده است. به عبارتی، تعداد ماینر‌های کشف شده طی سال جاری رشد بیش از 360 درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته و سال 1402 داشته است. 

کشف 40 درصد ماینر‌ها از مراکز صنعتی و کشاورزی 
داده‌های توانیر بسیار قابل تأمل است. طی سال جاری یعنی از ابتدای فروردین تا 31 تیرماه از مجموع 13 هزار و 676 دستگاه ماینر کشف شده توسط وزارت نیرو، 3979 دستگاه از آن‌ها از مراکز با تعرفه برق صنعتی کشف شده است. این تعداد ماینر از 205 مرکز کشف شده یعنی استفاده مراکز صنعتی از برق یارانه‌ای فاجعه‌بار است. همچنین طی 4 ماهه نخست امسال تعداد 1094 دستگاه ماینر نیز از 88 مرکزی کشف شده که برق آن‌ها با تعرفه برق کشاورزی حساب می‌شد. 

آتش‌سوزی منازل به قیمت استخراج بیت‌کوین! 
به گفته مسئولان وزارت نیرو، بخشی از کشف ماینر‌های غیرمجاز از منازل مسکونی بوده که به واسطه آتش‌سوزی و ورود آتش‌نشانی برای خاموش کردن آتش، وزارت نیرو نیز متوجه وجود ماینر‌های غیرمجاز شده است. موضوع از این قرار است که در جریان برخی از آتش‌سوزی‌ها در منازل با بررسی آتش‌نشانی و ورود اداره برق منطقه، مشخص شده دلیل آتش‌سوزی، فعالیت ماینر‌ها و فشار آن به سیستم برق منزل مسکونی بوده است. گفته می‌شود حرارت بالا و مصرف بالای ماینر‌ها چنانچه این تجهیزات در مناطق غیرصنعتی به کار گرفته شوند، به خاطر شبکه ضعیف‌تری که در مناطق مسکونی نسبت به شبکه با بار مصارف صنعتی وجود دارد، سبب آتش‌سوزی در منازل مسکونی می‌‌شود. درواقع در شبکه غیرصنعتی، بار زیاد و گرمای زیاد عمدتاً باعث فشار به سیستم برق و آتش‌سوزی می‌شود. 

4 استان معدن ماینر‌ها 
بررسی داده‌های توانیر نشان می‌دهد طی سال 1403 از مجموع 19 هزار و 478 دستگاه ماینر کشف شده، تعداد 10 هزار و 594 دستگاه از آن‌ها از شش استان شامل فارس، خوزستان، خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، اصفهان و هرمزگان کشف شده است. این تعداد معادل 54 درصد از ماینر‌های کشف‌شده در سال گذشته است. استان فارس با 3305 دستگاه، خوزستان با 2694 دستگاه، خراسان رضوی با 1549 دستگاه و آذربایجان شرقی نیز با 1362 دستگاه به ترتیب دارای بیشترین کشف ماینر‌های غیرمجاز بوده‌اند. یکی از نکات قابل تأمل در موضوع ماینر‌ها، سوءاستفاده مالکان این دستگاه‌ها از یارانه‌های برق است. موضوع از این قرار است که به دلیل تعرفه بسیار ناچیز برق در مناطق گرمسیری، مصارف غیر پشت کنتوری به‌راحتی از برق یارانه‌ای این مناطق استفاده می‌کنند و ادارات برق نیز به تصور اینکه در تابستان مصرف بالای برق این واحد‌ها ناشی از استفاده از کولر بوده، به دشواری می‌تواند این مصارف غیرمجاز را کشف کند. 
گفته می‌شود مناطق گرمسیری در تابستان معدن استخراج غیرمجاز ارز دیجیتال است. برای تصور قیمت پایین برق در این مناطق کافی است بدانیم الگوی مصرف برق در آبادان طی مردادماه امسال 2500 کیلووات ساعت است. براین اساس، در بازه مصرفی صفر تا 1000 کیلووات ساعت، هر کیلووات ساعت برق فقط 26 تومان بوده، برای پایه 1000 تا 2000 کیلووات ساعت این میزان 28.5 تومان، برای بازه 2000 تا 2500 این عدد 31.7 تومان است. بالاترین قیمت نیز برای مصارف بیش از 6250 کیلوات ساعت بوده که رقم آن برای هر کیلوات ساعت عدد 1368 تومان است. لازم به ذکر است، در صورت‌های مالی سال 1402 توانیر قیمت تمام‌شده هر کیلووات برق حدود 1100 تومان بوده است. 

81 همت در جیب استخراج‌کنندگان بیت‌کوین! 
یک سؤال این است که ماینر‌ها چقدر به کشور ضرر می‌زنند. در برخی گزارش‌ها و اظهارنظر‌ها، مسئولان وزارت نیرو این ضرر را تا 2 میلیارد دلار ذکر کرده‌اند. به نظر می‌رسد با توجه به ضرر و زیان مادی و معنوی قطعی برق، اصلاً هیچ قیمتی روی این ضرر و زیان نمی‌توان گذاشت و تنها می‌توان از آن به عنوان یک جنایت نام برد که علیه ملت ایران اعم از خانوار‌ها و به ویژه تولیدکنندگان از سوی دارندگان ماینر‌های غیرمجاز انجام می‌شود. اما برای تصور بزرگی این خیانت نیز کافی است اعداد و ارقام را با هم مرور کنیم. براساس گزارش شرکت توانیر، میزان میانگین مصرف ماهانه هر دستگاه ماینر حدود 2650 کیلووات ساعت است. اگر این عدد را در کل سال حساب کنیم (با فرض استفاده در کل سال)، رقم مصرفی یک سال یک دستگاه ماینر به 31 هزار و 800 کیلوات ساعت می‌رسد. 
شرکت توانیر در آخرین ابلاغیه خود تعرفه برق برای استخراج مجاز ارز‌های دیجیتال را اعلام کرده است که این عدد برای ماینر‌های قانونی ۴۶۰۰ تومان به ازای هر کیلووات ساعت است. به عبارتی، یک دستگاه ماینر سالانه باید بیش از 146 میلیون تومان پول برق به دولت بدهد.

گرچه از تعداد ماینر‌های فعال در شرایط فعلی اطلاعاتی در دسترس نیست، اما با توجه به کشف 263 هزار و 314 دستگاه ماینر تا انتهای تیرماه (از سال 1398)، مصرف این دستگاه‌ها رقمی معادل 38 هزار میلیارد تومان ضرر به دولت و جامعه است. البته این عدد فقط ضرر مالی است و شامل زیان معنوی (ایجاد نارضایتی در جامعه، کاهش تولید بنگاه‌های اقتصادی، افزایش بیکاری و تورم) نمی‌شود. اما در اینجا این سؤال نیز مطرح می‌شود که درآمد استخراج‌کنندگان ماینر چقدر است. گرچه بازهم داده‌های قابل استنادی وجود ندارد، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد با فعالیت مستمر 35 دستگاه ماینر طی یک سال، یک واحد بیت‌کوین استخراج می‌شود که قیمت ریالی آن درحال حاضر 10.7 میلیارد تومان است. با این محاسبات، 263 هزار و 314 دستگاه ماینر کشف شده قابلیت استخراج سالانه 7523 واحد بیت کوین به ارزش بیش از 81 هزار میلیارد تومان را دارند. این ارقام نشان می‌دهد اقتصاد پشت استخراج بیت‌کوین آنقدر شیرین است که استخراج‌کنندگان حالا حالا‌ها بعید است از اقدام جنایتکارانه خود دست بردارند. 

گزارش دهید جایزه بگیرید
سال گذشته وزارت نیرو از همه مردم درخواست کرد با ارسال پیامک به سرشماره ۳۰۰۰۵۱۲۱ با معرفی ماینر‌های غیرمجاز از پاداش نقدی بهره‌مند شوند. آن‌طور که گفته می‌شود، مردم می‌توانند با ارسال اطلاعاتی برای سرشماره مذکور، فعالیت غیرمجاز ماینر‌ها را گزارش کنند و در صورت صحت این موضوع، وزارت نیرو پاداش قابل توجهی برای آن در نظر گرفته است. به گفته مجری طرح مبارزه با رمزارز‌های غیرمجاز، تا اردیبهشت سال جاری رقم 8 میلیارد تومان پاداش به گزارش‌دهندگان فعالان غیرمجاز ماینر‌ها پرداخت شده است. لازم به ذکر است این پاداش رقمی از یک تا ۲۰۰ میلیون تومان است. (منبع:فرهیختگان)

با گذشت یک سال از آغاز به کار دولت چهاردهم، توسعه شبکه ۵G در ایران همچنان با کندی پیش می‌رود و از اهداف برنامه هفتم توسعه نیز عقب مانده است.

در این شرایط وزیر ارتباطات از تلاش دولت برای افزایش پوشش ۵G و گسترش زیرساخت‌های فیبر نوری می‌گوید، اما آمارها بیانگر مساله دیگری هستند؛ تاکنون کمتر از ۵ درصد سایت‌های ارتباطی کشور به این فناوری مجهز شده‌اند و دولت همچنان در توسعه این فناوری در کشور پیشرفت چندانی نداشته است. کارشناسان معتقدند بدون اصلاح سیاست‌های فنی و سرمایه‌گذاری موثر وعده‌های فعلی نیز ممکن است به سرنوشت برنامه‌های نیمه‌تمام گذشته دچار شوند.

عقب‌ماندگی از برنامه هفتم توسعه

یک سال از آغاز به کار دولت چهاردهم می‌گذرد و همچنان سهم پوشش شبکه ۵G در ایران کمتر از یک درصد است. این در حالی است که کشورهای منطقه مانند امارات، عربستان و ترکیه وارد فاز بهره‌برداری گسترده از این فناوری شده‌اند و این توسعه در ایران به نصب نمادین چند دکل در برخی مناطق محدود شده است. در این شرایط، ستار‌ هاشمی، وزیر ارتباطات، اعلام کرده است که همه تلاش‌های دولت در این مسیر است که با ارتقای کیفیت ارتباطات، عملا بتواند خدمتی در شأن مردم ارائه کند. او همچنین گفته است: «اگرچه در این زمینه با چالش‌هایی روبه‌رو هستیم، اما برنامه‌ریزی کرده‌ایم که در دو بعد توسعه ۵G در کشور و توسعه فیبر نوری تلاش کنیم تا سطح خدمات و رضایت مردم افزایش یابد.»

البته این پایان ماجرا نیست و بررسی‌ها نشان می‌دهد ایران در این زمینه از اهداف برنامه هفتم نیز عقب است و درحالی‌که باید اکنون به سمت ۱۰ درصد و بالاتر از آن حرکت می‌کردیم، اکنون سهم سایت‌های ۵G در کشور زیر پنج درصد هستند.

امیرحسین دهقان، کارشناس شبکه، در این باره به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: «تا تابستان ۱۴۰۴، تعداد سایت‌های نسل پنجم (۵G) در ایران زیر ۵ درصد کل سایت‌هاست. این در حالی است که طبق وعده وزیر ارتباطات دولت پیشین، قرار بود تا پایان دولت سیزدهم (احتمالا تا سال ۱۴۰۴ یا ۱۴۰۵) این سهم به حداقل ۱۰ درصد برسد. با این روند کند، دستیابی به این هدف نیز در‌ هاله‌ای از ابهام قرار دارد.»

دهقان در خصوص اهداف برنامه هفتم نیز توضیح می‌دهد: «برنامه هفتم توسعه کشور تاکید می‌کند که تا پایان این برنامه (سال ۱۴۰۶ یا ۱۴۰۷)، زیرساخت لازم برای اتصال ۲۰‌میلیون خانوار و کسب‌وکار به فیبر نوری و دسترسی به فناوری‌های نوین از جمله اینترنت اشیا و ۵G باید فراهم شود. همچنین طبق سند معماری شبکه ملی اطلاعات باید حداقل ۱۰ درصد کاربران اینترنت کشور از فناوری‌های نوین نظیر ۵G بهره‌مند باشند.»

 او معتقد است که با این حال، بررسی وضعیت موجود نشان می‌دهد که فاصله قابل‌توجهی تا تحقق این اهداف وجود دارد. پوشش فیبر نوری که پیش‌نیاز اصلی توسعه ۵G است، همچنان محدود است. در ابتدای دولت سیزدهم تنها حدود ۵۰۰ هزار خانوار تحت پوشش فیبر نوری قرار داشتند و تا تیرماه ۱۴۰۳، این عدد به حدود ۸‌میلیون خانوار رسیده است؛ با این حال، تعداد خانوارهای متصل واقعی بسیار کمتر از این میزان گزارش می‌شود.

نبود زیرساخت مناسب

کارشناسان معتقدند عقب‌ماندگی از برنامه هفتم توسعه و دور ماندن در تحقق اهداف تعیین‌شده برای پوشش نسل پنجم تلفن همراه نه‌تنها پیامدهایی در حوزه فناوری و اقتصاد در پی دارد، بلکه می‌تواند موقعیت ایران را در رقابت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی نیز تضعیف کند. 

امیرحسین دهقان، کارشناس شبکه، طبق گفته وزیر و منابع رسمی، این عقب‌ماندگی را ناشی از مدل اقتصادی نامناسب و نبود زیرساخت کافی می‌داند؛ دلیلی که باعث شده اپراتورها نیز رغبتی به سرمایه‌گذاری گسترده نداشته باشند. دیگر کارشناسان نیز این گزاره را تایید می‌کنند.

 آرین اقبال، کارشناس شبکه، در این باره توضیح می‌دهد: «فارغ از چالش‌ها، توسعه فناوری ۵G در اصل اقدامی مثبت و گامی ضروری در مسیر همگامی با ترندهای جهانی محسوب می‌شود. نمی‌توان این فناوری را کنار گذاشت یا آن را فاقد کارکرد دانست و به وضعیت فعلی رضایت داد. در صورت تعلل، خطر عقب‌ماندگی از تحولات فناورانه جهانی کاملا جدی خواهد بود. با این حال، توسعه ۵G در ایران در شرایطی در حال انجام است که برخی الزامات فنی و زیرساختی نادیده گرفته شده‌اند و همین موضوع، روند فعلی را با ابهامات جدی مواجه کرده است.»

 او یکی از چالش‌های مهم در این حوزه را غفلت از لایه‌های حیاتی زیرساخت ارتباطی می‌داند و توضیح می‌دهد:‌ «در حال حاضر، در هر دو لایه دسترسی (Access Layer) و لایه بین‌الملل (International Connectivity)، با چالش های اساسی روبه‌رو هستیم. برای نمونه، درحالی‌که مدیران اپراتورها از سرعت‌های بالای ۵G مانند ۶۰۰ یا ۷۰۰ مگابیت‌برثانیه سخن می‌گویند، این اعداد عملا برای کاربران کاربرد چندانی ندارد.

علت این مساله آن است که پشت این سرعت‌های بالا، اتصال بین‌المللی بسیار ضعیفی وجود دارد که به دلیل فیلترینگ گسترده، اختلالات متعدد و انحصار شرکت زیرساخت، توان عبور این حجم از داده را ندارد. به بیان ساده‌تر، مانند آن است که خروجی یک لوله ۲ اینچ را به یک لوله باریک متصل کرده باشیم؛ نتیجه‌ای که در عمل به معنای از دست رفتن پتانسیل واقعی ۵G است.»

اقبال معتقد است که از سوی دیگر، در لایه دسترسی داخلی نیز چالش های جدی به چشم می‌خورد. او می‌گوید: «چه در اینترنت همراه و چه در اینترنت ثابت، زیرساخت‌های ما از ظرفیت کافی برخوردار نیستند. تعداد سایت‌های BTS و نقاط دسترسی کافی نیست و بسیاری از سایت‌ها از نظر مکان‌یابی، طراحی و ظرفیت دچار ضعف‌اند.

به‌طور مثال، در برخی مناطق حتی دسترسی به سرعت مطلوب در شبکه ۴G نیز دشوار است. کاربران، به دلیل ضعف سیگنال، نویز بالا یا تراکم بیش از حد کاربران، با سرعتی کمتر از حد استاندارد روبه‌رو هستند. اینها همه در حالی است که توسعه ۴G عملا متوقف شده و تمرکز اپراتورها به‌طور کامل به سمت ۵G رفته است.»

در این میان باید توجه داشت که فناوری ۵G نیاز به تعداد بیشتری سایت دارد، زیرا فرکانس‌های بالاتر آن برد کمتری دارند. در نتیجه، برای پوشش مناسب باید سرمایه‌گذاری گسترده‌تری صورت گیرد. این موضوع در شرایطی اتفاق می‌افتد که خود اپراتورها همواره از کمبود منابع مالی و دشواری توسعه شبکه گله‌مند هستند.

کارشناسان شبکه این مشکل را تنها از سمت اپراتورها نمی‌دانند و معتقدند اکنون کاربران نیز برای استفاده از این فناوری ۵G مشکلاتی دارند و تعداد زیادی از گوشی‌های تلفن همراه در کشور از این فناوری پشتیبانی نمی‌کنند. اقبال در این باره نیز توضیح می‌دهد: «از منظر تجربه کاربری نیز بسیاری از کاربران امکان استفاده از ۵G را ندارند.

به‌دلیل تحریم‌ها، بخش قابل‌توجهی از گوشی‌های موجود در بازار ایران به‌صورت پیش‌فرض از فناوری ۵G پشتیبانی نمی‌کنند. یا کاربران باید گوشی خود را کرک و آنلاک کنند یا تنها به برخی برندهای خاص مانند شیائومی محدود شوند. حتی برندهایی مانند سامسونگ نیز در بسیاری از مدل‌های موجود در ایران، به‌طور پیش‌فرض از ۵G پشتیبانی نمی‌کنند».

البته او معتقد است که در مجموع، اپراتورها باید به‌جای تمرکز صرف بر توسعه نسل جدید، ابتدا به بهبود کیفی نسل فعلی (۴G) و ارتقای زیرساخت‌های موجود بپردازند و هم‌زمان، مسیر توسعه ۵G را با رویکردی تدریجی و بر پایه نیاز واقعی کاربران پیش ببرند.

بنابراین باید یادآور شد با وجود اینکه توسعه فناوری ۵G می‌تواند بستر تحول دیجیتال، رشد اقتصادی و ورود به عصر هوشمندسازی را فراهم کند، اما تجربه ایران در مسیر پیاده‌سازی این فناوری تاکنون بیش از آن‌که رو به جلو باشد، با نوعی بی‌برنامگی و غفلت از اولویت‌های فنی همراه بوده است. در چنین شرایطی، اگر سیاستگذاران و اپراتورها نگاهی درست به توسعه شبکه ارتباطی نداشته باشند خطر عقب‌ماندگی از اهداف برنامه هفتم توسعه و از دست رفتن فرصت‌های منطقه‌ای و جهانی در حوزه ارتباطات بسیار جدی خواهد بود. (منبع:دنیای اقتصاد)

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری، با تاکید بر اهمیت نقش پلتفرم‌ها در اقتصاد گردشگری، از فعالیت بیش از ۱۸۰۰ شرکت دانش‌بنیان در حوزه‌های پلتفرمی در ایران خبر داد.
به گزارش تسنیم، هجدهمین نشست شورای راهبردی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با حضور حسین افشین معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری، رضا صالحی امیری وزیر میراث فرهنگی و فعالان زیست‌بوم نوآوری، امروز 13 مردادماه در محل این وزارتخانه برگزار شد.

 این نشست که با هدف بررسی راهکارهای نوآوری و حمایت از زیست‌بوم گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع دستی صورت گرفت، بر موضوعاتی چون ترمیم پس از بحران، تقویت سازوکارهای تامین مالی و حمایت نهادی تمرکز داشت.

حسین افشین طی سخنانی در این نشست، ضمن تاکید بر اهمیت روزافزون صنعت گردشگری در اقتصاد جهانی، اظهار کرد: در برخی کشورها تا 20 درصد تولید ناخالص داخلی به این صنعت اختصاص دارد و به طور متوسط در دنیا 10 درصد تولید ناخالص داخلی را شامل می‌شود که نشان‌دهنده ارزش بالای آن است.

وی ادامه داد: با وجود ظرفیت‌های متنوعی که ایران در حوزه گردشگری دارد، سهم ما از تولید ناخالص داخلی در این صنعت کمتر از پنج درصد است.

 معاون علمی رییس‌جمهور، عوامل اجتماعی، سیاسی و به‌ویژه کمبود زیرساخت‌ها مانند هتل‌های مناسب و امکانات لازم برای میزبانی را از چالش‌های اصلی این حوزه برشمرد.

نقش محوری پلتفرم‌ها و لزوم نوآوری مستمر در شرکت‌های دانش‌بنیان

افشین با بیان اینکه پلتفرم‌ها نقش محوری در چرخش اقتصاد گردشگری در جهان ایفا می‌کنند، به وضعیت شرکت‌های دانش‌بنیان در ایران اشاره کرد و گفت: از 9700 شرکت دانش‌بنیان موجود، 1808 شرکت در حوزه‌های مختلف فعالیت پلتفرمی دارند.

وی همچنین تاکید کرد: «دانش‌بنیان» بودن یک عنوان دائمی نیست و شرکت‌ها برای حفظ این عنوان باید نوآوری خود را به‌روز نگه دارند، در غیر این صورت این عنوان از آن‌ها سلب خواهد شد.

معاون علمی رئیس‌جمهور از تصویب و ارائه دو بسته حمایتی به ارزش حدود 5 همت با همکاری صندوق نوآوری شکوفایی و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات خبر داد و بیان کرد: این بسته حمایتی با هدف حمایت از فعالان حوزه دانش‌بنیان و جبران خسارات وارده به پلتفرم‌های آسیب‌دیده طراحی شده است. تاکنون حدود هزار شرکت برای دریافت این تسهیلات ثبت درخواست کرده‌اند و نزدیک به 2.5 همت مصوبه حمایتی داشته‌ایم که پرداخت‌ها از هفته آینده آغاز خواهد شد.

این مقام مسئول با اشاره به حمایت‌های صورت‌گرفته از زیست‌بوم نوآوری گفت: دکتر پزشکیان و وزرای محترم، تمام‌قد حامی زیست‌بوم هستند. معاونت علمی نیز در دولت چهاردهم، گام‌های اثربخشی در راستای رفع مسائل شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق برداشته است.

افشین به یکی از موانع اصلی پیش روی بخش خصوصی اشاره کرد و گفت: گاهی شاهد رقابت ناسالم دستگاه‌های دولتی و نهادهای عمومی با بخش خصوصی هستیم. در حالی که بخش خصوصی سرمایه‌گذاری کرده و پلتفرم‌های کارآمدی ایجاد کرده است، ارائه خدمات مشابه توسط نهادهای دولتی می‌تواند مانع رشد آن‌ها شود. قانون جهش این موضوع را منع کرده است و ما در شورای راهبری پیگیری می‌کنیم تا از این رقابت جلوگیری شود. این کارگروه با هدف حمایت از زیست‌بوم تشکیل شده است.

وی همچنین با تاکید بر لزوم استفاده دولت از پلتفرم‌های بخش خصوصی برای دریافت خدمات، خاطرنشان کرد: دولت به عنوان یک مشتری بزرگ در حوزه گردشگری، می‌تواند با استفاده از این پلتفرم‌ها، به بازار این حوزه رونق بخشد. امیدواریم با همکاری وزیر گردشگری، این موارد در دولت پیگیری شود. وی همچنین از تعامل نزدیک معاونت علمی با وزارت میراث فرهنگی خبر داد و اعلام کرد: پروژه «سه گوش» در اهواز با کمک دوستان احیا خواهد شد و به محل خلاقیت در اهواز تبدیل می‌شود.

افشین در بخش پایانی سخنان خود، با بیان اینکه «خلاقیت»، علم و «فرهنگ»، دانایی را در کشور ایجاد می‌کند، افزود: من معتقدم فرهنگ و هنر نسل بعدی ما را تشکیل می‌دهد. 

همچنین در حاشیه این نشست، فعالان زیست‌بوم به مسائل و دغدغه‌های خود را با معاون علمی و وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در میان گذاشتند.

فعالیت در بخش حمل و نقل جاده ای مسافری نیازمند  اسناد حمل ( صورت وضعیت مسافری ) است که شرکت هایی که در قالب پلتفرم های اینترنتی  به امر حمل و نقل مسافر اقدام می کنند  نه تنها   اسناد حمل ندارند بلکه مسئولیت  آن را هم قبول نمی کنند و  زیر بار این مسئولیت هم نمی روند.

به گزارش تین نیوز ، رضا بهشتی  دبیر کانون انجمن های صنفی کارفرمایی شرکت های سواری کرایه کشور در گفت و گو با خبرنگار ما با بیان این مطلب گفت: برای مثال  وقتی برای ناوگان سواری کرایه از طرف شرکت حمل و نقل، اسناد حمل صادر می شود علاوه بر مسئولیت هایی که راننده در قبال  مسافر و خدمات دهی به آنها ، کلیه مسئولیت ها هم با شرکت حمل و نقل است.

وی افزود: در صورت هر گونه حادثه جاده ای و ... در  کمیسیون های  ماده 11 و 12 و 14 موراد بررسی می شود و نسبت به میزان تقصیر در حوادث احتمالی با انان برخورد می شود و نسبت به تعطیلی یک ماهه،  یک ساله  و حتی در   مواردی حتی بلغو دایمی مجوز شرکت  اقدام می شود.

بهشتی با بیان این که در حال حاضر  شرکت هایی که در قالب پلتفرم های اینترنتی در حال فعالیت هستند، هیچ یک از این مسئولیت ها را ندارند، تاکید کرد:  با این وجود مشخص نیست چرا علیرغم این که کلیه ارگان های نظارتی  حمل و نقلی اعلام کرده اند فعالیت پلتفرم های اینترنتی در جاده ها  غیرقانونی بوده و نباید به هیچ وجه در جاده فعالیت کنند،ولی همچنان این  فعالیت ادامه دارد و  با آنها برخورد عملی صورت نمی گیرد.

وی افزود: با وجود تاکید و حتی اعلام شفاهی و کتبی غیر قانونی بودن فعالیت آنها از سوی مقامات و دستگاه های ناظر،  کسی جلوی کار آنها را نمی گیرد در حالی که انجام این کار خیلی ساده است و  فقط باید گزینه برون شهری از سفرهای آنان حذف شود.

این فعال صنفی خاطرنشان کرد: با توجه به این که شرکت هایی که در قالب این پلتفرم ها فعالیت می کنند، شرکت حمل و نقل نیستند باید همان طور در  حمل و نقل هوایی و ریلی، برای شرکت های هواپیمایی بلیط می فروشند برای بخش جاده ای هم به همین شکل عمل کرده و  برای شرکت ها و  افرادی که مجوز فعالیت حمل و نقل مسافر برون شهری دارند ( ناوگان سواری کرایه برون شهری و 40 هزار هزار راننده فعال در این بخش) بلیط  بفروشند.

بهشتی  با بیان این که مشکلات حمل و نقل بین شهری مسافری  زیاد است که از جمله آن  گرانی لوازم یدکی و گرانی قیمت خودرو است، اظهار کرد: اما  موضوعی که  رانندگان را ناراحت کرده تبعیضی و یک باو و دو هوایی  است که بین رانندگان  فعال در پلتفرم های اینترنتی ( تاکسی های اینترنتی از جمله اسنپ، تپسی، ماکسیم و ... )و  رانندگان دارای مجوز و فعال در چارچوب قانون  ( رانندگان سواری کرایه بین شهری) وجود دارد.

وی گفت: رانندگان ناوگان حمل و نقل عمومی  نه تنها باید برای فعالیت در بخش جاده ای  (بین شهری)  دفترچه پلیس راه، کارت هوشمند و کارت سلامت دریافت کنند، بلکه جریمه هایی که می پردازند  و نمره منفی  آنان نیز  نسبت به رانندگان پلاک شخصی دو برابر است.

این فعال صنفی تاکید کرد: حتی در مورد نوع خودرو نیز برای ناوگان عمومی جاده ای محدودیت وجود دارد و اگر راننده ای بخواهد در بخش عمومی بین شهری فعالیت کند تنها می تواند از خودرویی استفاده کند که مجوز پلاک عمومی داشته باشد و امکان استفاده آزادانه  از هر نوع خودرویی  را ندارد در حالی که در اسنپ و تپسی و ... امکان حمل مسافر با هر خودرویی  در جاده ها وجود دارد که  این هم نوع دیگر تبعیض و دوگانگی در مورد ناوگان فعال در پلتفرم های اینترنتی با ناوگان حمل و نقل عمومی  جاده ای دارای مجوز و قانونمند است.

این فعال صنفی ادامه دارد: اگر رانندگان  فعال در اسنپ و تپسی و ماکسیم و دیگر پلتفرم های اینترنتی راننده حمل و نقل عمومی هستند، باید برای آنان هم این قوانین اجرا شود نه این که برای یک عده اجرا شود و برای یک عده اجرا نشود.

بهشتی خاطرشنان کرد: این تبعیض و دوگانگی  ها بخش حمل و نقل جاده ای را دچار  چالش و رانندگان فعال در بخش حمل و نقل بین شهری را دلسرد کرده و باید هشدار بدهیم که در صورت ادامه این روند  نه تنها بخش سواری کرایه بین شهری بلکه  بخش حمل و نقل اتوبوسی و مینی بوس نیز دچار مشکل شده و در بلند مدت از بین خواهند رفت.

فاطمه عربقرایی - آنا - گاهی وقت‌ها گوشی‌ِ همراه‌مان، بی‌هیچ هشدار خاصی داغ می‌شود؛ نه در حال مکالمه‌ایم، نه ویدیویی در حال پخش است و نه حتی برنامه‌ای سنگین باز کرده‌ایم. فقط اینترنت روشن است.موضوع چیست؟

این اتفاق برای من زمانی رخ داد که در حال حرکت در یک مسیر بین‌شهری بودم. علامت آنتن گوشی کم و زیاد می‌شود و هم‌زمان حرارت دستگاه، آرام، بالا می‌رفت. در ظاهر همه‌چیز طبیعی بود، اما واقعاً چه عاملی می‌تواند بدون فعالیت مستقیم کاربر، باعث داغ شدن گوشی شود؟ آیا فقط نرم‌افزار‌ها مقصرند؟ یا ممکن است ریشه این مشکل به زیرساخت‌های شبکه ارتباطی بازگردد؟ همین پرسش‌ها باعث شد با مهدی هاشمی، متخصص مخابرات و ارتباطات سلولی، تماس بگیرم تا موضوع را دقیق‌تر بررسی شود.

او در این‌باره گفت: «دکل‌های مخابراتی، یا همان BTS‌هایی که در سطح شهر می‌بینیم، سیگنال‌های موبایل را دریافت و به مراکز سوییچ می‌فرستند و برعکس، سیگنال را از مراکز می‌گیرند و به گوشی ما ارسال می‌کنند. برای برقراری یک تماس یا اتصال اینترنت، گوشی ما باید با یکی از این آنتن‌ها در ارتباط باشد، مخصوصاً وقتی در حال حرکت هستیم.» اینجا بود که سوالی دیگر به ذهنم آمد، واژه کلیدی «سوئیچ شدن یا handover» به چه معناست.

این متخصص نیز سوال من‌را بی‌پاسخ نگذاشت و ادامه داد: «زمانی که کاربر در حال حرکت است، مثلاً در حال عبور از خیابان‌ها یا بزرگراه، نقطه اتصال گوشی‌اش دائماً بین آنتن‌ها جابجا می‌شود. این جابجایی نه فقط به موقعیت مکانی فرد، بلکه حتی به کیفیت سیگنال، وضع برق آنتن و عوامل محیطی هم بستگی دارد.» هاشمی توضیح داد که هر‌بار که گوشی مجبور می‌شود به یک آنتن دورتر وصل شود، باید با توان بیشتری بسته‌ها را ارسال کند؛ این یعنی مصرف بالاتر انرژی و در نتیجه افزایش دمای گوشی.

در مسیر برگشت، با دقت بیشتری به نوار آنتن گوشی‌ام نگاه کردم. کم و زیاد می‌شد، گاهی یکی کم می‌شد، گاهی ناگهان بالا می‌رفت. همین نوسانات ظاهری، به گفته هاشمی، می‌تواند دلیل اصلی گرم شدن دستگاه باشد: «بیشترین مصرف انرژی گوشی، دقیقاً در حالتی است که به‌دنبال یک آنتن مناسب می‌گردد. یعنی در لحظه‌هایی که گوشی شما نمی‌داند دقیقاً باید به کدام BTS وصل شود. در جاده، کوهستان، یا حتی شهر موقع قطعی برق، این سوئیچ‌ها بیشتر و درنتیجه گرمای گوشی هم بیشتر می‌شود.» مثالی که او زد، برایم بسیار آشنا بود: «مثلاً فردی به کویر‌گردی می‌رود و آنتن‌دهی در‌آنجا بسیار ضعیف است؛ در این شرایط گوشی مدام تلاش می‌کند با انرژی بالا به آنتن دورتر سیگنال بفرستند. یا وقتی برق یک دکل قطع می‌شود، قدرت پخش سیگنال نیز کم می‌شود و گوشی کاربر ممکن است مدام بین چند آنتن درحال سوییچ باشد.»

یکی از نکات جالبی که هاشمی توضیح داد این بود که این جابجایی‌ها، در ظاهر توسط گوشی مدیریت می‌شوند؛ اما این شبکه است که در هر لحظه در حال ارسال سیگنال‌های متعدد و ارتباط با یک آنتن است. «فرض کنید وارد یک منطقه شلوغ مثل اطراف حرم امام‌رضا (ع) در روز عید نوروز می‌شوید. همه درحال برقراری تماس تصویری با دوستان، آشنایان و اقوام هستند، در آن شلوغی، ظرفیت آنتن‌ها پر شده است و گوشی شما سعی می‌کند تا به آنتن دیگری وصل شود، حتی اگر آن آنتن خیلی دورتر باشد. این یعنی انرژی بیشتر، مصرف بیشتر و در نهایت داغی بیشتر گوشی.»

وقتی پرسیدم آیا کاربر عادی می‌تواند کاری کند که این سوئیچ‌های مداوم کمتر شود، هاشمی جواب داد: «نرم‌افزار‌هایی هستند که می‌توانید روی گوشی نصب کنید تا ببینید به کدام دکل وصل شده‌اید. بعضی از آنها اجازه می‌دهند که تنظیماتی انجام بدهید که گوشی فقط به نزدیک‌ترین دکل وصل شود، ولی، چون این کار خارج از پروتکل اپراتورهاست، از نظر مخابراتی تخلف محسوب می‌شود.» کم کم داشتم به پاسخ سوالاتم می‌رسیدم که سوال دیگری ذهنم را درگیر کرد. پرسیدم آیا با پیشرفت ۵G و هوش‌مصنوعی، وضع سوییچ شدن‌ها بهتر می‌شود؟ پاسخ امیدوارکننده، اما مشروط بود: «سوئیچ در نسل پنجم سریع‌تر و هوشمندانه‌تر انجام می‌شود، اما پایداری آن به سیاست‌گذاری اپراتور‌ها بستگی دارد. مثلاً در بستر تکنولوژی ۴G اگر سرعت یک مگابایت هم باشد، شبکه لزومی نمی‌بیند گوشی را به آنتن دیگری منتقل کند؛ اما در ۵G چنین سرعتی قابل‌قبول نیست، پس دست به‌دست شدن سریع‌تری انجام می‌شود؛ به شرط اینکه پروتکل‌ها درست پیاده‌سازی شده باشند.»

بعد از اتمام مصاحبه با هاشمی به جمع‌بندی خوبی رسیدم؛ متوجه شدم هر وقت گوشی داغ می‌کند، اول از همه باید به به نوار آنتن نگاه کرد، نه وی‌پی‌ان، نه اپلیکیشن و نه پردازنده، بلکه اولین چیزی که گوشی برای تامین ارتباط پایدار می‌خواهد، یک سیگنال ثابت و نزدیک است. داغ شدن گوشی، گاهی فقط نشانه‌ای‌ست از دویدن بی‌صدا و بی‌نتیجه‌اش بین دکل‌هایی که یکی پس از دیگری، آن را نمی‌پذیرند...

مدیر مخابرات منطقه تهران با بیان اینکه تنها ۳۰ درصد در توسعه پروژه فیبرنوری در تهران پیشرفت داشته ایم، گفت: ۱۱۸ هزار و ۵۰۰ باکس فیرنوری در تهران نیاز است که از این تعداد تنها ۲۲ هزار و ۳۰۰ باکس ایجاد شده و می‌تواند یک میلیون ۷۰ هزار نفر متقاضی را در تهران تحت پوشش قرار دهد.

به گزارش ایرنا علی ملک جعفریان روز دوشنبه در نشستی خبری با اشاره به تلاش‌ها برای توسعه زیرساخت‌های شهری هوشمند، مانند مدیریت متمرکز چراغ‌های راهنمایی، پارکینگ‌های هوشمند و سیستم‌های رصد مخابراتی افزود: این پروژه‌ها نیازمند زیرساخت‌های قوی مخابراتی هستند که در حال حاضر در کشور و به‌ ویژه در تهران، با محدودیت‌هایی مواجه است. ساختار مخابراتی تهران، که در طول ۵۰ سال گذشته دستخوش تغییرات زیادی شده، با ساختار سایر استان‌ها متفاوت است و نیازمند اصلاحات و توسعه‌های بیشتری است.

وی به مشکلات مربوط به همکاری با شهرداری‌ها و شهرک‌های صنعتی برای استفاده از فیبرنوری در استان تهران اشاره کرد و ادامه داد: در برخی موارد، سرمایه‌گذاری‌های اولیه انجام شده، اما به دلیل موانع قانونی و همکاری‌های محدود، توسعه پروژه‌ها با تأخیر مواجه شده است. در عین حال، شهرداری‌ها در سیاست‌گذاری‌های خود سعی دارند هزینه‌های حفاری و توسعه زیرساخت‌ها را مدیریت کنند تا هم رضایت شهروندان و هم کارایی پروژه‌ها حفظ شود.

کاهش سرعت اینترنت به محدودیت های فنی باز می گردد

ملک جعفریان همچنین درباره وضعیت شبکه اینترنت و سرعت آن و شکایات مردمی از کاهش سرعت اینترنت تصریح کرد: این مشکل به طور عمده به محدودیت‌های فنی و سیاست‌های کشور برمی‌گردد. البته تست‌های سرعت نشان می‌دهد که در بیشتر موارد، سرعت اینترنت در تهران مناسب است و مشکلات عمده ناشی از دستگاه‌های کاربر یا مشکلات موقتی شبکه است.

وی با بیان اینکه وضعیت و چالش‌های توسعه زیرساخت‌های مخابراتی و اینترنت فیبرنوری در تهران و مناطق اطراف بیشتر به مشکلاتی در فرآیند دریافت مجوزهای لازم از سوی مشتریان و دستگاه های مختلف بر می گردد، اظهار داشت: در ماههای نخست سال که شهرداری همکاری‌هایی داشت روند توسعه سرعت گرفت، اما هنوز مشکلاتی مانند خرابی‌های شبکه و نیاز به اصلاحات وجود دارد که زمان‌بر است.

وی خاطر نشان کرد: برای بهبود شبکه فیبرنوری، پیمانکاران در حال تجهیز و اصلاح زیرساخت‌ها هستند و در حال حاضر تعداد مشترکین به حدود ۲۲ هزار نفر رسیده است که در حال بهینه‌سازی است.

تعرفه اینترنت ثابت در دو سال اخیر تغییر چندانی نداشته است

مدیر مخابرات منطقه تهران با اشاره به موضوع قیمت‌گذاری اینترنت های ثابت گفت: تعرفه‌ها نسبت به دو سال قبل تغییر چندانی نکرده اما هزینه‌ها و قیمت بسته‌های اینترنت افزایش یافته است، به‌طوری‌که حجم مصرف و قیمت بسته‌ها در حال افزایش است. همچنین، مقایسه‌ای با قیمت‌های جهانی در کشورهای دیگر مانند عراق، امارات و عربستان صورت گرفته است، که نشان می‌دهد هزینه اینترنت در ایران نسبتاً پایین است، اما با توجه به توسعه فناوری‌هایی مانند نسل پنجم اینترنت، نیاز به زیرساخت‌های قوی‌تر و هزینه‌های بیشتر احساس می‌شود.

ملک جعفریان درباره وضعیت توسعه مراکز مخابراتی در تهران و نواحی مختلف با بیان اینکه برخی مراکز هنوز توسعه نیافته‌اند و امکان استفاده از فیبر نوری در آن مناطق وجود ندارد، خاطرنشان کرد: در عین حال، برنامه‌هایی برای جایگزینی کابل‌های مسی با فیبرنوری و توسعه زیرساخت‌های جدید در حال اجرا است.

به گفته وی، برآورد شده است که حدود ۲۵۲ هزار نقطه در تهران فیبر نوری دارند، که از این تعداد، حدود ۲۲ هزار و ۳۰۰ خط تلفن فعال است و در مجموع، نزدیک به یک میلیون و ۷۰ هزار محل قابلیت سرویس‌دهی دارند، اما نیاز است این تعداد افزایش یابد تا به هدف نهایی برسیم.

ملک جعفریان همچنین، به اهمیت استفاده از هوش مصنوعی به عنوان ابزاری در اختیار دستگاه های مختلف در بهبود خدمات و زیرساخت‌ها اشاره کرد و ادامه داد: در حال حاضر، فناوری‌های هوشمند در حال توسعه و کاربرد در سازمان‌ها و بخش‌های مختلف هستند و نمونه‌هایی مانند پیامک و پرداخت‌های هوشمند نشان‌دهنده رشد این فناوری است.

به گفته وی، در زمینه زیرساخت‌ها، کشورهای دیگر مانند آلمان و انگلستان نسبت به ایران در توسعه زیرساخت‌های اینترنتی و فناوری‌های نوین پیشرفت بیشتری داشته‌اند، و نیاز است ایران نیز با بهره‌گیری از فناوری‌های جدید، سرعت توسعه را افزایش دهد.

وی بر اهمیت توسعه شبکه‌های فیبر نوری، جایگزینی کابل‌های مسی با فیبر و ارتقاء زیرساخت‌ها تأکید کرد و اظهار داشت: هدف‌گذاری برای پایان سال، افزایش سرعت و پوشش اینترنت در تهران و مناطق مختلف است و برنامه‌هایی برای توسعه فناوری‌هایی مانند ۵G و کاپر نتورک (شبکه مس جایگزین فیبر) در حال پیگیری است. در مجموع، توسعه زیرساخت‌های مخابراتی و اینترنت در تهران نیازمند همکاری‌های بیشتر، اصلاحات ساختاری و سرمایه‌گذاری‌های گسترده است تا بتوان پاسخگوی نیازهای روزافزون مردم و فناوری‌های نوین باشد.

مدیر مخابرات منطقه تهران درباره هزینه استفاده از فیبرنوری برای متقاضیان گفت: هزینه یک مودم حدود ۲ میلیون تومان و هزینه داخلی فیبر حدود ۱.۵ میلیون تومان است و در مجموع هزینه نصب و تجهیزات به حدود ۳.۵ میلیون تومان می‌رسد که بعضی مودم‌ها تا ۱۰ میلیون تومان نیز قیمت دارند.

وی افزود: با وجود حدود ۲۵۲ هزار و ۳۰۰ نقطه باکس فیبرنوری نصب شده، هنوز نیازمند توسعه در این بخش هستیم به‌طوری که حدود ۹۵۰ هزار نقطه دیگر باید تحت پوشش قرار گیرد. فاصله مناسب برای نصب فیبر در ساختمان‌ها حدود ۳۰ متر است و مناطق پرمصرف مانند منطقه ۳ و ورامین، بیشترین نیاز به توسعه فیبر را دارند.

یک عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس،‌ گفت: پوشش اینترنت در کشور هم به لحاظ کیفیت و هم سرعت ضعیف‌تر شده است.

به گزارش ایلنا، روح‌الله عباس‌پور  در واکنش به گلایه مردم از کاهش شدید کیفیت و سرعت اینترنت، گفت: واقعیت این است که پوشش اینترنت در کشور هم به لحاظ کیفیت و هم سرعت ضعیف‌تر شده است.

نماینده مردم بوئین‌ زهرا و آوج در مجلس شورای اسلامی، ادامه داد: ما در این راستا از وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دعوت کردیم تا با حضور در نشست کمیسیون در این رابطه پاسخگو باشد.

این نماینده مردم در مجلس دوازدهم، تصریح کرد: وزیر با اشاره به اینکه در حال بررسی مجدد وضعیت اینترنت در نقاط مختلف کشور هستند، اذعان کرد به این نتیجه رسیده‌اند که کیفیت و سرعت اینترنت کاهش پیدا کرده است.

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، با اشاره به دلیل عدم استقبال مردم از فیبرنوری، یادآور شد: قرار بود با توسعه فیبر نوری نسبت به ارتقاء کیفیت اینترنت اقدام شود اما به دلیل قیمت بالای آن، مردم استقبالی از خدمات این بخش نکرده‌اند.

عفت رضوی - قطعی مکرر برق که مردم به صورت روزانه با آن مواجه هستند، افزون ‌بر اجباری که در تحمل شرایط گرما، از کار افتادگی و خرابی لوازم برقی در منازل دارد، گویا تأثیر دیگری نیز بر وسایلی می‌گذارد که باید در شرایط بی‌برقی فعالیت داشته باشند. از جمله آن‌ها همان باتری‌های دکل‌های مخابراتی است؛ باتری‌هایی که برای تأمین انرژی در زمان قطع برق طراحی شده‌ و به عنوان منبع پشتیبان عمل می‌کنند و به دکل‌ها اجازه می‌دهند در شرایط اضطراری یا زمان‌هایی که شبکه برق عمومی قطع می‌شود، به کار خود ادامه دهند؛ اما هنگام قطع مکرر برق، آن‌ها هم در کارایی خود دچار مشکل می‌شوند. ستون پیام مردم روزنامه قدس سرشار از پیام‌های افرادی است که از قطعی آنتن و اینترنت همراه، همزمان با قطع برق شاکی هستند و برخی نیز فارغ از موضوع قطع برق، مشکل همیشگی نبود اینترنت و آنتن را دارند که در ادامه، بخشی از این پیام‌ها را می‌خوانید.

بچه‌های ما باید روی یک بلندی بروند تا تلفن‌ها آنتن بدهند

یکی از مخاطبان که اهل روستای قلیچ‌آباد است، می‌گوید: اینجا اینترنت ندارد، حتی یک عابر بانک هم ندارد چون اینترنت نداریم. در روستای ما هر روز ساعت ۱۰ تا یک برق قطع می‌شود. وقتی هم برق را قطع می‌کنند، آب و آنتن تلفن هم قطع است. با بچه کوچک در این گرما واقعاً سخت است.
مخاطب دیگری از روستای ریزآب نیز با اشاره به تغییر ساعت قطع برق از ۱۲ تا ۱۴ به ۱۰تا ۱۲ اظهار می‌کند: درمانگاه روستا با قطع برق، از ساعت ۱۰ تعطیل شده و آنتن‌ها نیز از ساعت ۱۰ تا حدود ساعت ۱۴ قطع می‌شود در نتیجه این روستا نه اینترنت دارد و نه آنتن. چند روز پیش برق هم ساعت ۱۰ تا ۱۲ و هم ۱۶ تا ۱۸ قطع شد. آنتن‌ها هم از ساعت ۹ صبح تا ۱۰‌ شب قطع بود.
یکی دیگر از مخاطبان روزنامه نیز از اسماعیل‌آباد، خیابان توس ۱۱۷ در پیامی از وضعیت اینترنت و آنتن شکایت دارد و بیان می‌کند: خواهش می‌کنم بررسی کنید گویا این روستا فقط برای آدم‌هایی است که پول داشته باشند و برای اوقات فراغت به اینجا می‌آیند نه برای ما بیچاره‌ها!
مخاطب دیگری از محله توس ۶۵(نجف) نیز ضمن نارضایتی از وضعیت آنتن و اینترنت همراه می‌گوید: وسط مکالمه دائم صدا قطع می‌شود. دستگاه شارژ من‌کارت‌ هم جواب نمی‌دهد. دیروز با نرم‌افزار پی‌پاد من‌کارت خودم را شارژ کردم. پول از حسابم کسر شد؛ ولی من‌کارت شارژ نشد. امروز هم انتقال وجه داشتم، از حسابم کسر و تأیید شد؛ ولی برای آن طرف واریز نشده. ما باید چکار کنیم با این وضعیت؟
فردی از روستای همت‌آباد، ساکن در بخش فیض‌آباد مه‌ولات با بیان اینکه تقریباً هفت ماه است آنتن‌دهی گوشی‌ها خراب شده و اینترنت نداریم، تأکید می‌کند: هر جا مراجعه کردیم، جواب درستی نمی‌دهند. بچه‌های ما همیشه باید روی اپن خانه یا یک بلندی بروند تا تلفن‌ها آنتن بدهند.

قطع مکرر برق و فرسودگی باتری

مدیر کل ارتباطات و فناوری اطلاعات خراسان رضوی در این راستا در گفت‌وگو با خبرنگار ما می‌گوید: در دو روستای ریزآب میان‌جلگه و قلیچ‌آباد کلات، پوشش مکالمه همراه اول تأمین شده است. همچنین در برنامه، ارتقای تکنولوژی سایت به منظور تأمین اینترنت پرسرعت قرار دارد که تا پایان سال جاری به بهره‌برداری خواهد رسید.
علی دلگیر در پاسخ به مخاطب روزنامه از منطقه اسماعیل‌آباد مشهد و همت‌آباد مه‌ولات نیز اضافه می‌کند: در حال حاضر پوشش کامل مکالمه و اینترنت پرسرعت از محل اپراتورهای همراه اول و ایرانسل تأمین شده و اگر ضعف پوشش در نقطه خاصی از روستا مدنظر است، باید مراتب را از طریق ثبت شکایت در سامانه ۱۹۵ پیگیری کنند.
وی همچنین در خصوص مشکل پوشش آنتن‌دهی در مناطق خین‌عرب، جاده‌ سیمان و توس ۶۵ نیز تأکید می‌کند: ایجاد سایت‌های مخابراتی از سوی اپراتور ایرانسل در دست برنامه‌ریزی است و با مساعدت از سوی شهرداری برای اختصاص فضا، به زودی مشکل پوشش آنتن‌دهی در این مناطق رفع می‌شود.

مدیر کل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان خراسان رضوی درباره مشکل باتری‌ دکل‌های مخابراتی می‌گوید: باتری‌های پشتیبان برق سایت‌های تلفن همراه به صورت متناوب توسط اپراتورهای موبایل تعویض می‌شوند؛ ولی به دلیل قطعی‌های مکرر و طولانی برق، قابلیت ذخیره‌سازی برای زمان‌های طولانی را ندارند و به سرعت دچار فرسودگی می‌شوند.
دلگیر ادامه می‌دهد: همین فرسودگی باتری‌های ذخیره به دلیل قطعی‌های مکرر برق موجب می‌شود باتری‌ها مدت زمان کوتاهی نیاز سایت‌ها را برطرف کنند. همچنین در مورد دیگر سایت‌ها اختلال به وجود می‌آید که به همین خاطر حتی پس از قطع برق نیز اختلال همچنان وجود دارد.
وی تأکید می‌کند: تهیه و جایگزین کردن باتری‌های جدید با باتری‌های فرسوده بر عهده اپراتورهاست؛ اما به دلیل هزینه بالا و عمر کم باتری‌ها به خاطر قطعی‌های مکرر، مکان تعویض آن‌ها محدود می‌شود.

هزینه تحمیلی به اپراتورها برای حفظ پایداری شبکه

مدیر کل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان خراسان رضوی با بیان اینکه عمر باتری‌های پشتیبان بسته به دمای کارکرد، تعداد و زمان شارژ و دشارژ شدن، ممکن است به یک یا دو سال کاهش یابد و بیش از دو سال نیست، اظهار می‌کند: به دلیل تعداد زیاد سایت‌های تلفن همراه در شهرها، روستاها و جاده‌های استان، هزینه بالایی برای حفظ پایداری شبکه به اپراتورها تحمیل می‌شود.
دلگیر می‌گوید: هر قطعی برق، باتری را وارد چرخه شارژ-دشارژ می‌کند که ظرفیت آن را به‌ تدریج کاهش می‌دهد. دشارژ عمیق به ساختار شیمیایی باتری آسیب می‌رساند و گرمای ناشی از کارکرد مکرر، تخریب مواد داخلی باتری را تسریع می‌کند در نتیجه قطعی مکرر برق شبکه سبب کاهش عمر باتری‌های پشتیبان می‌شود.
وی با بیان اینکه هر باتری بسته به عمری که دارد، نهایت نیم ساعت تا یک ساعت جوابگو است، می‌افزاید: چون در بسیاری از موارد به خاطر ارتباط کامل آنتن و اینترنت باید دکل‌ها در مناطق مختلف با یکدیگر به اشتراک گذاشته شوند، ممکن است تا زمانی‌که قرار باشد برق یک دکل وصل شود، برق منطقه دیگری که به دکل مرتبط است، برود و این ارتباط میان دکل‌ها نیز دچار اختلال
شود.

شارژ باتری به ۲۴ ساعت زمان نیاز دارد

مدیر مخابرات منطقه خراسان رضوی با بیان اینکه ۲ هزار و ۳۰۰ سایت از خطوط همراه خراسان رضوی پشتیبانی می‌کند، می‌گوید: هر باتری طول عمر متفاوتی دارد و براساس برنامه‌ریزی صورت گرفته، بررسی و بازبینی دوره‌ای از باتری‌ها به صورت ماهیانه از تمام سایت‌ها انجام می‌شود. قطع و وصل‌های برق که به تازگی بسیار زیاد اتفاق افتاده، به شدت طول عمر باتری‌ها را کاهش داده است. هر باتری دست‌کم به ۲۴ ساعت زمان نیاز دارد تا دوباره شارژ شود و با این وضعیت هنوز شارژ نشده، دوباره برق قطع و باتری خالی می‌شود و این مسئله به شدت طول عمر باتری ها را کاهش می‌دهد و تداوم این اتفاق، آسیب بسیار جدی به تمام تجهیزات سایت وارد می‌کند.
حسن آذری نصرآباد با اشاره به مصاحبه وزیر درباره باتری دکل‌ها می‌افزاید: کاربرد باتری‌ها برای تداوم شبکه اینترنت و آنتن همراه نیست و برای این منظور طراحی شده که از تجهیزات سایت مراقبت کند و در صورت قطع برق شبکه، تأسیسات را به آرامی خاموش کند. فلسفه وجودی باتری‌ها، رفع ناترازی انرژی نیست و مبنای کار باید این قرار بگیرد که برق تداوم و پایداری داشته باشد با این حال چاره‌ای نیست و به هر شکل که شده، در این شرایط هم کار را پیش می‌بریم.
وی ادامه می‌دهد: در شرایط کنونی برنامه‌ریزی بسیار سخت شده و نمی‌توان پیش‌بینی کرد چه زمانی عمر باتری تمام می‌شود. اگر متوسط عمر هر باتری دو یا سه سال است، در این وضعیت عمر باتری‌ها به زیر ۶ ماه رسیده و عملاً برای هیچ اپراتوری امکان‌پذیر نیست که بتواند این حجم زیاد باتری را بلافاصله تغییر دهد. باید پرسید آیا این حجم تولید باتری در کشور وجود دارد؟

طبق استاندارد جهانی، کار باتری‌ دکل‌ها محافظت از تجهیزات سایت است

مدیر ارشد منطقه شمال شرق ایرانسل نیز درباره کنترل و تغییر باتری دکل‌های مخابراتی برای آنتن‌دهی بهتر همزمان با قطعی‌های مکرر برق ضمن تأیید سخنان مدیر مخابرات خراسان رضوی می‌گوید: باتری دکل‌های مخابراتی، جایگزینی برای برق سایت نیست. طبق استاندارد جهانی کار این باتری‌ها محافظت از تجهیزات سایت است تا با قطع ناگهانی به تجهیزات آسیبی نرسد و این مسئله به غلط مصطلح شده که ما باید باتری سایت داشته باشیم تا جایگزین سایت شود.
علی بهرامی‌زاده ادامه می‌دهد: مدت زمانی که به طور متوسط هر باتری می‌تواند یک سایت را پشتیبانی کند، ۲۰ دقیقه تا نیم ساعت است در حالی که قطعی برق دست‌کم دو ساعت است. قطعی برق افزون‌ بر اینکه سایت‌های ما را خاموش می‌کند، به تجهیزات نیز آسیب می‌زند که در شرایط تحریم‌های ظالمانه، تأمین دوباره آن بسیار سخت است. تکنولوژی تجهیزات، خارجی است؛ ولی باتری‌ها توسط شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی تأمین می‌شوند.
وی در پاسخ به این پرسش که چرا در برخی خیابان‌ها با قطع برق، اینترنت و آنتن قطع نمی‌شود، می‌افزاید: در بعضی خیابان‌ها تعداد دکل‌ها و سایت‌ها بیشتر است در نتیجه با قطع کمتر اینترنت و آنتن مواجه هستند.
مدیر ارشد منطقه شمال شرق ایرانسل ادامه می‌دهد: بیش از هر فرد دیگری ما به عنوان اپراتور به دنبال این هستیم که سایتمان روشن باشد؛ چون در این شرایط اقتصادی بتوانیم هزینه‌های فنی و اقتصادی خود را تأمین کنیم. طبق دستور وزیر ارتباطات با کمک شرکت‌های دانش‌بنیان طرحی در حال پیگیری است با عنوان «مدیریت مصرف انرژی سایت‌های مخابراتی» که بر اساس آن تعدادی شرکت دانش‌بنیان با همکاری اپراتورهای مخابرات به دنبال طراحی باتری‌های خاصی هستند که مدت زمان بیشتری بتوانند سایت مخابراتی را پشتیبانی کنند؛ چون هرچه سایت ما خاموش باشد، در عمل متضرر اصلی در این حوزه، ما اپراتورهای مخابراتی هستیم. طبق آماری که وزارت ارتباطات هم اعلام کرده، بیش از هزار میلیارد تومان اپراتورهای مخابراتی در اثر قطعی برق متضرر
شدند.

ضرورت استفاده از باتری دکل با عمر طولانی‌تر

آنچه واضح است، نگهداری منظم و توجه به عواملی که می‌تواند به افزایش عمر مفید این باتری‌ها کمک کند، از وظایف بدیهی اپراتورهای همراه است. اطمینان از عملکرد صحیح باتری دکل‌های مخابراتی برای حفظ ارتباطات در زمان قطع برق بسیار حیاتی است، حال چه در حد دو ساعت و چه به اندازه ۲۰ دقیقه. از طرفی اپراتورهای همراه، همیشه در دریافت هزینه‌های مختلف از مردم کوتاهی نکردند و مردم نیز انتظار دارند اپراتورهای همراه کمی مسئولانه‌تر رفتار کرده و در برابر هزینه‌هایی که از مردم برای بسته‌های مختلف اینترنت و آنتن‌دهی خطوط همراه دریافت می‌کنند، تلاش بیشتری در راستای تداوم برقراری ارتباط در همه نقاط شهر و استان داشته باشند و در جایی که چاره‌ای هست، از طریق باتری‌هایی با عمر طولانی‌تر برای پایداری شبکه اهتمام بیشتری بورزند.

منبع: روزنامه قدس

 رئیس کارگروه استخراج رمز دارایی انجمن بلاک چین ایران با رد ادعای انجام ۹ درصد استخراج رمز ارز جهان در ایران گفت: آمادگی داریم تا برای کمک به کشور نیروگاه های تجدید پذیر احداث کنیم.

به گزارش ایرنا در شرایطی که مصرف برق در کشور از ۷۷ هزار مگاوات عبور کرده و ناترازی میان تولید و مصرف برق سبب خاموشی مکرر برق مشترکان اعم از صنعتی و خانگی شده است، استخراج غیرقانونی رمز ارز، به عنوان یکی از عوامل بروز ناترازی اعلام می شود به طوری که همایون حائری معاون برق وزارت نیرو اعلام کرده است که ۲ هزار مگاوات از برق تولیدی کشور توسط مراکز غیرمجاز رمزارز استفاده می شود.

در همین ارتباط سال گذشته وزارت نیرو از شناسایی ۲۴۰ هزار دستگاه ماینر غیرمجاز در کشور خبر داده و پیش بینی کرده بود که حدود ۷۰۰ هزار ماینر غیرمجاز دیگر با مصرف برق بیش از ۲ هزار مگاوات در حال فعالیت هستند.

در این راستا علی بابک نیا رئیس کارگروه استخراج رمز دارایی انجمن بلاک چین ایران روز یکشنبه در نشستی با رسانه ها با اشاره به اعلام وزارت نیرو برای معرفی صنعت استخراج رمز ارز (ماینینگ) به عنوان مسبب ناترازی و کمبود برق در کشور اظهار داشت: این اظهارات غیرمستند بوده و بدون اتکا به داده های معتبر و رسمی بیان شده است در حالی که بر اساس آمارهای وزارت نیرو و کارشناسان این حوزه، میزان ناترازی و کمبود برق کشور حدود ۲۷ هزار مگاوات است.

وی با بیان اینکه اینگونه اظهارات موجب تخریب فضای سرمایه گذاری رسمی در صنعت ماینینگ می شود، افزود: این روند از سالهای گذشته آغاز شده و تعطیلی واحدهای صنعتی مجاز را به همراه داشته است.

بابک نیا با یادآوری این نکته که در شرایط تحریم، صنعت ماینینگ توانسته سالانه ۶ همت درآمد برای کشور ایجاد کند، اظهار داشت: این صنعت قادر بود برای بیش از ۵ هزار نفر از جوانان تحصیل کرده و فعال حوزه برق و فناوری اطلاعات شغل ایجاد کند اما ارایه آمارهای نادرست از استخراج رمزارز به صورت غیرمجاز این فرصت از دست رفت.

این فعال صنعت رمز ارز با بیان اینکه سیاست گذاران صنعت برق می توانستند با ارایه راهکارهایی هم برق را تامین کرده و هم از این صنعت حمایت کنند، ایجاد فرصت برای احداث نیروگاه، استفاده از گازهای فلر برای سوخت و یا حتی راه اندازی و استفاده از نیروگاه های تعطیل شده از جمله این راهکارها بودند که می توانست به هر دو صنعت کمک کند به صورتی که هم صنعت ماینینگ مجاز تعطیل نمی شد و هم خاموشی برق در کشور نداشتیم.

رئیس کارگروه استخراج رمز دارایی انجمن بلاک چین گفت: از اواخر اردیبهشت ماه امسال ماینینگ های مجاز کشور در خاموش شدند و حتی در اوایل روزهای جنگ ۱۲ روزه قبل از قطعی اینترنت، در جهت همراهی با کشور برای عبور از شرایط ویژه در انجمن شاهد پیام های گسترده خاموشی خود خواسته ماینرهای خانگی بودیم.

هفت دلیل برای بروز ناترازی برق

وی از فرسودگی شبکه توزیع به عنوان یکی از علل ناترازی برق یاد کرد و گفت: شبکه توزیع فرسوده بیش از ۶ هزار مگاوات اتلاف برق دارد که معادل تولید برق ۶ نیروگاه اتمی یا مصرف شهر تهران است.

بابک نیا، میزان اتلاف برق در سایر کشورها را ۱۳ درصد، آلمان ۴ درصد، ژاپن ۵ درصد، آمریکا ۶ درصد، ترکیه ۸ درصد و عربستان را ۶ تا ۷ درصد برآورد کرد.

وی بابک نیا دومین عامل اصلی ناترازی برق در کشور را فرسودگی و کاهش راندمان نیروگاههای حرارتی (کمتر از ۴۰ درصد) دانست و اظهار داشت: این موضوع موجب اتلاف عظیم نفت و نیرو بوده به شکلی که همواره محل اختلاف بین دو وزارتخانه قرار می گرفته است.

وی دلیل سوم را افزایش جمعیت ناشی از حضور مهاجران عنوان کرد و توضیح داد: افزایش ۳ تا ۹ میلیون نفری جمعیت کشور قطعاً یک شبه اتفاق نیفتاده که وزارت نیرو فرصتی برای برنامه ریزی نداشته باشد و قبل از اجازه برای ورود مهاجران می بایست میزان آب و برق مصرفی آنها را برآورد و برای تامین آن برنامه ریزی می کردند.

این فعال صنعت ماینیگ بدهی های انباشته وزارت نیرو به بخش خصوصی را دلیل دیگر ناترازی امروز برق در کشور دانست و افزود: بدهی ۱۵۰ هزار میلیارد تومانی وزارت نیرو، مانعی جدی در سرمایه گذاری و توسعه صنعت برق بوده به عبارت ساده تر تمام سرمایه گذاران را فلج کرده یا فراری داده اند.

رییس کارگروه استخراج رمز ارز انجمن بلاکچین با بیان اینکه حمایت مخرب از تولید داخلی لوازم خانگی پرمصرف می تواند یکی دیگر دلایل اصلی ناترازی برق باشد، گفت: الزامات برچسب انرژی برای کالای وارداتی A و B بوده و برای کالای تولید داخل C , D در نظر گرفته می شود. همین قانون به ظاهر حمایتی از تولید کننده داخلی باعث شده مصرف انرژی در کشور ۲۰ درصد افزایش پیدا کند.

بابک نیا افزود: این درحالیست که در بخش لوازم خانگی تولید داخلی واقعی نداریم و فقط قطعات در داخل کشور متصل می شود؛ پس اگر نظارت بیشتری انجام می شد نه تنها هیچ ضرری به شرکت وارد کننده وارد نمی شد، بلکه کالایی کم مصرف تر در اختیار مردم قرار می گرفت.

وی دلیل دیگر ناترازی های امروز برق در کشور را غفلت ۱۵ ساله در اجرایی کردن طرح های نیروگاه های تجدیدپذیر و عدم ایجاد جذابیت در این زمینه در تمام سالهای گذشته عنوان کرد و گفت: بهتر است به آمار کشورهای حوزه خلیج فارس و یا سایر کشورها در اقصی نقاط جهان توجه کرد و دید که با چه سرعت و حجمی نیروگاه های تجدید پذیر احداث کرده اند.

بابک نیا خاطر نشان کرد: مثلاً ترکیه با جمعیت حدود ۸۵ میلیون نفر نزدیک به ۲۲ هزار مگاوات ظرفیت نیروگاههای تجدید پذیر نصب شده دارد؛ امارات با تنها ۱۰ میلیون جمعیت بیش از ۶ هزار مگاوات، اما ایران با جمعیتی مشابه ترکیه تنها حدود ۱۵۰۰ مگاوات ظرفیت تجدیدپذیر دارد و به زبان ساده در ایران به ازای هر یک میلیون نفر ۱۸ مگاوات، ترکیه به ازای هر یک میلیون نفر ۲۵۲ مگاوات و امارات به ازای هر یک میلیون نفر ۵۹۴ مگاوات منصوبه دارد و این تنها نیروگاه هایی است که درحال بهره برداری است و اشاره به آمار نیروگاه های در حال ساخت، نشده است.

وی دلیل آخر ناترازی برق در کشور را بی توجهی به مقررات و طرح های صرفه جویی و بهینه سازی، دانست و افزود: وزارت نیرو هیچ اطلاع رسانی و حمایتی در جهت اجرای طرح های صرفه جویی و بهینه سازی مصارف خانگی و صنعتی نکرده و در زمان بروز مشکلات در کمال تعجب مصرف کننده را مقصر جلوه می دهد. یک روز ماینر، یک روز کولر آبی، یک روز کولر گازی، یک روز هندوانه. بررسی موارد فوق به روشنی نشان می دهند که مشکلات فعلی صنعت برق محدود به صنعت ماینینگ نبوده و ریشه در سیاست های ناکارآمد دارد.

متهم سازی ماینینگ، کولرهای آبی و گازی راهکار عبور از ناترازی نیست

رئیس کارگروه استخراج رمز ارز انجمن بلاکچین با دعوت به واقع گرایی و اصلاح نگاه سیاست گذاران درباره ناترازی برق در کشور اظهار داشت: متهم سازی ماینینگ، کولر آبی، کولر گازی و هر عاملی که مورد توجه مردم قرار می گیرد به عنوان عامل بحران برق، راه حل عبور از ناترازی نیست. چنین رویکردی نه تنها نادرست، بلکه گمراه کننده و زیان بار است. در مواجه با تکنولوژی های نوظهور بجای برخوردهای قهری ، آمار سازی و متهم سازی و... باید با کمک بخش خصوصی برنامه ریزی دقیق انجام داده تا با جذب سرمایه گذار بخش خصوصی و خود متقاضی ضمن خنثی سازی تهدیدات آن حوزه، شاهد رشد شاخصهای اقتصادی و افزایش اشتغال در کشور باشیم.

وی همچنین میزان مصرف برق مانینگ ها را ۵ مگاوات در ساعت اعلام کرد و گفت: تعداد ۷۳۴ فرد یا شرکت دارای مجوز در این زمینه فعالیت می کنند که متاسفانه برای خرید گواهی صرفه جویی در بورس انرژی به ما اجازه نمی دهند و اگر هم اجازه ای داده شود برای صنایع ۲۰ درصد و برای ماینینگ ۵ برابر باید مابه التفاوت آن بازگشت داده شود.

آمار دقیقی از ماینینگ خانگی وجود ندارد

مسیح علوی دبیر کارگروه استخراج رمز ارز انجمن بلاکچین ایران نیز با رد ادعای اینکه ۵ تا ۹ درصد ماینینگ جهان در ایران انجام می شود، گفت: آمار دقیقی در این زمینه حتی از سوی وزارت نیرو نیز وجود ندارد یعنی حتی نمی دانیم که چقدر دستگاه ماینینگ خانگی در کشور وجود دارد.

وی با بیان اینکه با عدم حمایت از ماینینگ در کشور، فرصت های طلایی از دست رفته است، تصریح کرد: این فرصت می توانست در شرایط تحریم به فرشته ای نجات برای کشورمان تبدیل شود که اینگونه نشد.

علوی با اشاره به اینکه می توان برای ماینینگ از گازهای فلر که در حال سوختن هستند نیز استفاده کرد، اظهار داشت: آمادگی داریم که نیروگاه های تجدید پذیر در کشور به صورت رایگان و بدون حمایت دولتی ایجاد کنیم تا بتوانیم کمکی به شرایط امروز کشور کرده و این صنعت را نیز سرپا نگه داریم اما وزارت نیرو با پیشنهادهای ما مخالفت می کند.

در نسل جدید و جوان جامعه این رویکرد به وجود آمده است که ترجیح می‌دهد در خانه بنشیند، به خودش سختی ندهد وبا یک ایده‌پردازی ساده و تولید محتوا، یک صفحه مجازی را تبدیل به یک صفحه پربازدید کنند.

روزنامه فرهیختگان در گزارشی درباره شغل بلاگری نوشت: در روزهای گذشته آمارهایی منتشر شده که نشان می‌دهد ایران در میان کشورهای جهان، رتبه دوم را از نظر تعداد فعالان فضای مجازی و بلاگرها به شاغلین خود اختصاص داده است. در این میان تعداد قابل توجهی از فعالان این حوزه، نسل جوان و نوجوان به حساب می‌آیند. با این حال اهدافی مانند کسب درآمد، معروف شدن و دسترسی آسان و راحت به محیط سرگرمی باعث شده تا جوانان وقت و عمر خود را در این بستر بگذرانند. امیر مجرد، پژوهشگر رسانه با اشاره به اینکه فضای اینفلوئنسری سبب شده تا جوانان کمتر به فکر شغل‌های ثابت مانند کارمندی در یک شرکت و یا نهادهای مختلف باشند، هشدار می‌دهد که به مرور زمان این شبکه‌ها باعث سطحی و بی‌عمق شدن فعالان و کاربران و حتی جامعه می‌شوند. همچنین با اشاره به عملکرد ضعیف رسانه‌های رسمی، آن را به عنوان عاملی جهت جذب نسل‌های متفاوت به فضای بلاگری می‌داند. همچنین محمدرضا اصنافی، کارشناس مدیریت رسانه با اشاره به علل جذب جوانان و نوجوانان به فضای رسانه‌ای از این فضا به عنوان یک محل درآمد آسان یاد کرده و در خصوص نحوه مدیریت حکمرانی رسانه نکاتی را مطرح می‌کند تا جامعه و بالاخص جوانان در برابر تولیدات مبتذل و فاقد ارزش ایمن بمانند.

رشد قارچ گونه

امیر مجرد در خصوص آمار منتشر شده درخصوص فعالیت قابل توجه ایرانیان و ابعاد مختلف تولیدات اینفلوئنسرها می‌گوید: «گزارشی که اخیراً منتشر شده نشان می‌دهد که ایران در رتبه بالایی از نظر میزان بلاگرها و فعالان فضای مجازی است. شاید این گزارش اشتباهاتی هم داشته باشد، اما غلط نیست و واضح است که امروز حجم بسیار زیادی از بلاگرها در کشورمان وجود دارند. نسبت به دهه قبل در کشورمان میزان گرایش به بلاگری و تولید محتوا بر پایه فضای سوشال بسیار پررنگ‌تر شده است. ما با یک مسئله چندوجهی مواجه هستیم. بلاگری ابعاد و اشکال مختلفی دارد و با یک مدل و شکل مشخص نیست. اینفلوئنسرهای واینری را داریم، اینفلوئنسرهای لایف استایل را داریم که خودشان چند مدل مختلف هستند. برخی اینفلوئنسرها هم در حیطه غذا و آشپزی فعالیت دارند و آن‌ها هم انواع مختلفی دارند. پس هم تقسیم‌بندی حیطه‌های فعالیتی اینفلوئنسرها و بلاگرها مختلف و متنوع است و هم بحث و تحلیل در خصوص آن‌ها گسترده است. جنبه‌های بسیاری مانند اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و… وجود دارد و بلاگری مؤلفه‌ای چندبعدی است.»

بلاگری با اینفلوئنسری متفاوت است

مجرد در خصوص تفکیک معنایی بلاگری و اینفلوئنسری که اغلب به آن توجه نمی‌شود، می‌گوید: «در کل جهان وقتی مفهوم بلاگری را سرچ می‌کنیم، نتیجه‌ها و سرچ‌هایی بر پایه پژوهش محوری و تحقیق به ما ارائه می‌دهد. درواقع بلاگر به کسی می‌گویند که ابتدا کارش بر پایه بلاگ‌نویسی بوده و کاری را تخصصی پیگیری کرده و آن را علمی کرده است. پس بلاگرها کسانی هستند که یک پژوهش علمی شده را وارد فضای سوشال می‌کنند و یک محتوای تخصصی را تولید می‌کنند. اساس کار بلاگر همین موضوع است و ده یا بیست درصد روزمرگی را هم وارد کار خودش می‌کند. مثلاً کسی که در حوزه تکنولوژی کار می‌کند یا کسی که در حوزه تهیه غذاهای محلی فعالیت می‌کند. اما اینفلوئنسر یعنی کسی که تأثیرگذار است. هر بلاگری می‌تواند اینفلوئنسر باشد و در پی آن به دنبال آگاهی‌بخشی باشد و تأثیرگذاری، اما هر اینفلوئنسری نمی‌تواند بلاگر باشد؛ به این دلیل که کار تخصصی انجام نمی‌دهد و به هر طریقی که باشد فقط به دنبال تأثیرگذاری است. این دو در ایران به اشتباه تفسیر شده است و تصور از بلاگری یک کار بی‌ارزش‌تر است، درحالی‌که بسیار پراهمیت‌تر از اینفلوئنسر است. اینفلوئنسر به طور مثال یک خانم است که از زندگی روزمره خودش تولید محتوا می‌کند و بعد از جذب مخاطب در کنار روزمرگی یک محصول را هم تبلیغ می‌کند و به فروش می‌رساند. بلاگر علاوه بر فضای مجازی در فضای جامعه و سوشال هم می‌تواند فعالیت داشته باشد. بلاگر از هر مسیری برای رسیدن به موضوعی که می‌خواهد استفاده نمی‌کند.»

تبدیل اینفلوئنسری به شغل پاره‌وقت

مجرد با اشاره به درآمدهای کم و لزوم داشتن کارهای پاره‌وقت می‌گوید: «در مورد ریشه علاقه و سوق به سمت بلاگری در ایران چند موضوع وجود دارد. یکی از موضوعات مهم میزان کم حقوق کارمندی است. حقوق‌های امروزی کفاف زندگی را نمی‌دهد و به همین دلیل افراد برای رفاه بیشتر و زندگی بهتر علاوه بر شغل اصلی خودشان به دنبال کارهای دیگر می‌گردند. کارمندی از جایی به بعد جوابگوی هزینه‌های زندگی نیست. انسان هم علایق زیادی دارد که رسیدن به آن‌ها سخت است و باید یک تدبیر دیگری انجام بدهد تا بتواند به آن علایق برسد. از طرفی هم کار کردن چند شیفت تقریباً شدنی نیست و سخت است. به همین دلیل افراد به کار کردن در بستر فضای مجازی و بلاگری که هم پردرآمد است و هم زمان کاری مشخصی ندارد تمایل پیدا می‌کنند. پایه حقوقی در ایران کم است و این یکی از دلایل اصلی تمایل افراد به اینفلوئنسری است.»

بلاگرها به نیازهای مردم پاسخ می‌دهند

امیر مجرد در مورد نیازمندی انسان به راهنمایی دیگران و الگوپذیری از آن‌ها می‌گوید: «دلیل دیگر پررنگ شدن توجه به بلاگرها، ویژگی مردم کشور ما است. مردم ما عادت دارند که راهنمایی بشوند، مشورت بگیرند و الگویابی کنند. فضای مجازی و بلاگرها هم با استفاده از همین ویژگی رشد می‌کنند. بلاگرها برای افرادی که به دنبال خرید وسیله یا جنسی خاص هستند تولید محتوا می‌کنند و کاربر فضای مجازی را ترغیب به خرید آن محصول می‌کنند. برخی هم با استفاده از یک ویژگی خاص که دارند خودشان را تبدیل به یک الگوی موفق می‌کنند و افراد را از این طریق با خودشان همراه می‌کنند. ما در زندگی روزمره خودمان به تأیید گرفتن از دیگران برای انجام کارهایمان عادت کرده‌ایم و بلاگرها این وظیفه تأیید دادن را انجام می‌دهند.»

محل کسب درآمد نسل زد

مجرد در خصوص دلیل گرایش نسل جوان و گرایش زنان و افراد میانسال به بلاگر شدن می‌گوید: «در نسل جدید و جوان جامعه این رویکرد به وجود آمده است که ترجیح می‌دهد در خانه بنشیند، به خودش سختی ندهد و با یک ایده‌پردازی ساده و تولید محتوا، یک صفحه مجازی را تبدیل به یک صفحه پربازدید کند و بعدش با تبلیغ گرفتن کسب درآمد کند. درآمدی که چندبرابر زندگی کارمندی است. یک گروه دیگر، اکثراً افراد میان‌سال و زنان هستند. به دلیل سبک جدید زندگی شهری و از بین رفتن تفریحات و روزمره‌هایی که در زندگی یکی دو دهه قبل وجود داشت، سرگرمی و اوقات فراغتی دیگر وجود ندارد. قبلاً خانه‌ها حیاط‌دار بود و تفریحات آن‌ها زیاد بود. اما در زندگی امروزی با توجه به تورم زیاد و آپارتمان‌نشینی سرگرمی‌ای وجود ندارد. به همین دلیل معمولاً زنان با ایجاد یک پیج روزمره و لایف استایل، علاوه برسرگرم کردن خودشان درآمد فوق‌العاده خوبی کسب کرده و بعضاً چندین برابر درآمد کسب می‌کنند. از این طریق هم خودشان سرگرم می‌شوند و هم دیگران را سرگرم می‌کنند. در چند سال گذشته و در ابتدای شکل‌گیری تبلیغات کسب و کارها و محصولات در فضای مجازی، فروشنده‌ها تمایلی به فروش در فضای مجازی نداشتند و با آن بیگانه بودند، اما رفته‌رفته این فضا تغییر کرد و امروز بسیاری از فروشگاه‌ها حجم بیشتر فروششان از طریق فضای مجازی است. امروزه کسبه ترجیح می‌دهند به جای ۱۰ کارگر، دو کارگر داشته باشند و هزینه سایر کارگرها را برای تبلیغات هزینه کنند.»

بعضی جوانان به دلیل بی شغلی به سراغ اینفلوئنسری می‌روند

مجرد با اشاره به فرایند سخت یافتن کار در مقایسه به سهولت کار در فضای مجازی می‌گوید: «مشکل بسیاری از جوانان ما در مرحله پیدا کردن کار، این است که جوانی که فارغ‌التحصیل می‌شود معمولاً روزمه کاری و تجربه ندارد. برای همین جایی استخدام نمی‌شود. چون برای اکثر مشاغل تجربه کاری مهم است. گاهی اوقات هم برعکس؛ تجربه کاری وجود دارد ولی مدرک تحصیلی وجود ندارد. این پارادوکس منجر می‌شود به اینکه جوانان جویای کار بیکار بمانند و نهایتاً به آن‌ها پیشنهاد کارآموزی بدون حقوق داده شود. این موضوع باعث می‌شود جوانان به جای اینکه این فرایند طولانی‌مدت را برای شغل‌هایی کم‌درآمد طی کنند، به سمت شغل‌هایی مثل بلاگری و تولید محتوا بروند که نه رزومه و نه مدرک خاصی نیاز دارد. فرد جوان یک گوشی دستش می‌گیرد و از زندگی خودش تولید محتوا می‌کند.»

ما با نمایش زندگی اینفلوئنسرها با آن‌ها زندگی می‌کنیم

مجرد در خصوص میل افراد به نمایش زندگیشان و کسب تجربه‌های جدید می‌گوید: «اینفلوئنسرها و بلاگرهای دیجیتال طوری زندگی می‌کنند که گویی اگر زندگیشان را به نمایش نگذارند، زندگی نکرده‌اند. همچنین جانسون جامعه‌شناس آمریکایی می‌گوید: «گویی زندگی‌ای که به نمایش گذاشته نشود، ما آن را زندگی نمی‌کنیم.» به نمایش گذاشتن سبک زندگی دیجیتال چه به صورت لاکچری و چه به هر صورت دیگری، وضعیتی را ایجاد کرده که گویی اگر کسی زندگی روزمره عادی خودش را پیگیری کند و آن را به نمایش نگذارد، زندگی درستی ندارد. مردم به دنبال تجربه‌های جدید هستند و این باعث می‌شود که میل و اشتیاق به این نوع و سبک زندگی روز به روز بیشتر بشود. حالا این سبک زندگی و تجربه جدید مهم نیست که درست باشد یا نه، فقط باید وجود داشته باشد.»

اینفلوئنسری بسیار بی‌عمق و سطحی شده است

وضعیت بلاگری به سمتی پیش می‌رود که محتواهای تولید شده بی‌اندازه سطحی و بی‌عمق شده است. امیر مجرد در تبیین وضعیت اینفلوئنسری و بلاگری در ایران و جهان بیان کرد: «رفته‌رفته با افزایش تعداد اکانت‌های ساخته شده، کیفیت بلاگرها و اینفلوئنسرها افزایش نیافته، بلکه اتفاقاً کیفیت محتوا کاهش یافته است. دلایل متعددی در این خصوص وجود دارد که یکی از دلایل این است که خود الگوریتم‌های شبکه‌های اجتماعی، این مسیر را تشویق و رشد آسان اینفلوئنسرها را تسهیل کرده‌اند. الگوریتم می‌گوید برای اینکه کاربر را در پلتفرم نگه دارم، نیاز دارم که شما را درگیر کنم و رشدتان را ببینم. اگر روند رشد را خیلی سخت کنم، کاربر خسته می‌شود و دیگر شبیه نامه‌های اداری خواهد شد. به همین دلیل، به سمت کارهای سطحی روی آورده است؛ به طوری که با هر کار سطحی می‌توانید رشد کنید و این مسئله هرکسی را ترغیب می‌کند که یک اکانت بسازد.»
بلاگری در ایران به شدت مهم و دارای اهمیت است اما این خروجی به شکل معناداری سبب تهی شدن محتوا از معنا شده است. مجرد در تبیین این موضوع بیان کرد: «نکته‌ای که وجود دارد این است که در مناسبات جهانی، تغییراتی در حال شکل‌گیری است که بر حکمرانی و به طور کلی بر حالت امپراتوری در حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و سایر فاکتورها تأثیر می‌گذارد. این شرایط نیازمند سرگرم کردن بخش بزرگی از مردم جهان است تا از مسائل بنیادین و مهم کشورشان غافل شوند. من در سال ۱۴۰۰، گفتم جامعه‌ای که دغدغه‌اش بلاگری و اینفلوئنسری شود، باید به تدریج رنگ رشد را کنار بگذارد. اینفلوئنسری و بلاگری در ایران بسیار مهم است، اما به شکلی ناشیانه و غیرعلمی مورد استفاده قرار می‌گیرد. ظرفیت‌های مغفول مانده‌ای وجود دارد که حتی در مباحث راه، صنعت ساختمان‌سازی و صنایع دیگر نیز قابل استفاده است تا به مردم کمک کند.»

بلاگری و اینفلوئنسری فهم جامعه را حداقلی می‌کند

‌امیر مجرد در خصوص تأثیر بلاگری در جامعه ایران بیان کرد: «بلاگری و اینفلوئنسری فعلی محتوا را به حداقل رسانده است. جامعه‌ای حداقلی، کشوری حداقلی می‌سازد. بلاگری و اینفلوئنسری می‌تواند شبیه یوتیوب باشد. البته یوتیوب نیز اکنون به سمت محتوای حداقلی و جلب توجه مانند اینستاگرام حرکت کرده است. اما یک حالت دانشگاهی نیز وجود دارد که در آن خوراک غنی ارائه می‌شود و این ارزش دیدن و دنبال کردن را دارد. در مقابل، حالتی نیز هست که صرفاً برای گرفتن ویو و جمع کردن مخاطب برای جلب توجه و کسب درآمد از طریق آن انجام می‌شود. در این حالت نمی‌توان گفت وضعیت فعلی بلاگری و اینفلوئنسری خوب است.»

مدیریت حکمرانی رسانه‌ای در ترویج مؤثر است

‌با رشد و گسترش فضای بلاگری دغدغه اصلی اینفلوئنسرها این‌گونه شده است که تأثیرگذار باشند تا دیده شوند و از این طریق کسب درآمد کنند. در همین خصوص مجرد معتقد است: «اما همین جا بگویم که در این وضعیت نابسامان بلاگری و اینفلوئنسری، لزوماً همه تقصیرها بر گردن مردم و خود بلاگرها و اینفلوئنسرها نیست. من معتقدم بخش بزرگی از این مشکل به نوع مدیریت حکمرانی رسانه‌ای ما بازمی‌گردد. این نوع حکمرانی هنوز مقوله اینفلوئنسری و بلاگری را به رسمیت نشناخته است. حتی در سطح علمی، وقتی نشستی برگزار می‌شود، بیشتر به نقد و بررسی شبکه‌های اجتماعی و بلاگری پرداخته می‌شود و کمتر به تحلیل یا تشویق به اینفلوئنسری صحیح یا ارائه متدهای درست پرداخته می‌شود.»
مجرد در این خصوص معتقد است: «آنچه که در شرایط فعلی کشور اتفاق می‌افتد، با ظهور مقوله هوش مصنوعی (AI) در جهان، موضوع دیگری را مطرح می‌کند. ما عادت داریم برای هر کاری از دیگران تأییدیه بگیریم؛ این عادت از کودکی در ما شکل گرفته و در ایران پررنگ‌تر است، هرچند در کشورهای دیگر نیز به نسبت خود وجود دارد. نکته اینجاست که در کنار بحث گرفتن تأییدیه، بحث اعتماد به نفس نیز مطرح است. با ظهور هوش مصنوعی، دغدغه اصلی اینفلوئنسرها این است که تأثیرگذار باشند تا دیده شوند و از این طریق کسب درآمد کنند؛ این همان اقتصاد توجه است.»

بحران تأثیرگذاری بر مخاطب

‌با این حال در شبکه‌های مجازی ما شاهد این هستیم که درآمد برخی افراد افزایش معناداری پیدا نمی‌کند. مجرد در این خصوص می‌گوید: «با ظهور هوش مصنوعی و مؤلفه‌های دیگر، مردم سوالات خود را از چت جی‌پی‌تی می‌پرسند. زمانی، اینفلوئنسر در ذهن ما این‌گونه بود که اگر می‌گفت این لباس خوب است، حتماً آن را پوشیده و استفاده کرده بود. مثلاً در سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۵، وقتی بچه‌ها غذایی را درست می‌کردند یا از کسی خرید می‌کردند، ما تصور نمی‌کردیم که آن‌ها دروغ می‌گویند؛ بلکه فکر می‌کردیم این دوستمان است، این خانم یا آقای فلانی که شش ماه یا یک سال است او را دنبال می‌کنیم و می‌شناسیمش، کار درستی انجام می‌دهد. کسی فکر نمی‌کرد که آن اینفلوئنسر یا بلاگر ممکن است بابت تبلیغ پول بگیرد و از آن محصول استفاده نکند.»

بازار بلاگرها با آمدن هوش مصنوعی کساد شده است

‌مجرد در ادامه در تبیین این موضوع می‌گوید: «در چند سال اخیر که مردم متوجه این موضوع شده‌اند، میزان تأثیرپذیری آن‌ها از اینفلوئنسرها و بلاگرها کمرنگ شده و بلاگرها با بحران مواجه شده‌اند. آن‌ها در تلاشند تا به روش‌های مختلف این تأثیرگذاری را جبران کنند و اعتماد از دست رفته را بازگردانند. اما با ظهور هوش مصنوعی و موارد دیگر، به گونه‌ای شده که اگر جوانی بخواهد وارد رابطه‌ای شود، با چت جی‌پی‌تی صحبت می‌کند و می‌پرسد که مثلاً آن دختر یا پسر این حرف را زده، منظورش چه بوده؟! من چگونه وارد رابطه شوم؟ یا این عکس را ببین. تحلیلگر شروع به صحبت درباره غذا خوردن، سفر رفتن و استفاده از مدل‌های دیگر هوش مصنوعی می‌کند. چنین شخصی در نسل زد فعلی، دیگر غالباً به سمت اینفلوئنسرهای موجود گرایش پیدا نمی‌کند. اگر هم در شرایط فعلی بخواهد اینفلوئنسری و بلاگری ظهور پیدا کند، دیگر شرایط سابق نیست که هرکسی هرچه بگوید، ما بگوییم راست می‌گوید. مردم دیگر سریع کامنت نمی‌گذارند و واکنش نشان نمی‌دهند.»
مجرد در آخر، با توضیح این مطلب که چرا مردم و اقشار مختلف به بلاگری روی می‌آورند، بیان کرد: «یکی از مباحثی که باعث رشد بلاگری شد، اقتصاد ضعیف بود که موجب شد بلاگری شغل پردرآمدی شود. یکی دیگر، الگوسازی از افراد موفق است. جوانان می‌خواهند شبیه یک‌سری از آدم‌های محبوبشان شوند که مسیر بلاگری، مسیری است که در این الگوسازی به آن‌ها کمک می‌کند. همچنین کمبود رسانه آزاد وجود دارد و بلاگر شدن راه ابراز وجود شخصی آن‌ها شده است. پایه حقوقی پایین در ایران است و دیده شدن آسان است؛ الگوریتم‌ها به این مسئله کمک می‌کنند که سریع‌تر اتفاق بیفتد. بحران هویت و معنا وجود دارد که بلاگری به عنوان راهی برای معنا دادن به زندگی جوانان شده است، تحت عنوان «تجربه جدید» که خدمتتان گفتم. این تجربه جدید، معنای جدیدی از سبک زندگی (لایف استایل) به جوانان می‌دهد. مطلب بعدی هم بحث فشار اجتماعی است. بلاگر شدن نوعی دستاورد و موفقیت اجتماعی است که خودمان را به اطرافیانمان، به‌خصوص خانواده ثابت می‌کنیم که آقا ما حرفی برای گفتن داریم، ما هم می‌توانیم، ما هم چیزی هستیم، ما هم می‌توانیم جاهای خوب برویم و…»

سرگرم شدن در اینترنت بسیار در دسترس و ارزان است

‌همواره جذابیت شبکه‌های مجازی و دسترسی بسیار آسان به آن‌ها ازجمله عوامل اصلی ترغیب‌کننده همه اقشار به این شبکه‌ها بوده است. محمدرضا اصنافی، پژوهشگر و دکتر مدیریت رسانه‌ای در خصوص علاقه زیاد و فعالیت گسترده تمام اقشار در این شبکه‌ها می‌گوید: «تولید کیفیت، دسترسی به اینترنت و مواجهه با این بازار بزرگ، همگی نیازمند تولید محتوای زیاد هستند. بخشی از این موضوع به این دلیل است که فضای شبکه‌های اجتماعی در کشور ما نقش سرگرمی جدی دارد و این خود دلایلی دارد، ازجمله گران بودن سایر بازارهای سرگرمی. مشاهده می‌کنید که دسترسی به اینترنت، سرگرمی بسیار ارزانی است و در اینستاگرام و سایر پلتفرم‌ها به راحتی می‌توانید ساعات زیادی از روز را سرگرم شوید. رقبای این بازار، مانند ورزش، هزینه پایینی ندارند و دسترسی به آن‌ها نیز سخت است. این موضوع باعث می‌شود که درمجموع، بازار سرگرمی به نفع شبکه‌های اجتماعی و اینترنت طراحی شده باشد. ما یک بازار بزرگ داریم که خود این بازار بزرگ در مقایسه با سایر بازارها به‌صرفه‌تر است؛ بنابراین مصرف اینترنت و مصرف محتوا زیاد است.»

ضعف رسانۀ رسمی

‌علاوه بر نقطه قوت شبکه‌های مجازی، یکی از عواملی که باعث شده تا کاربران ایرانی جز فعال‌ترین‌ها کاربران در جهان محسوب شوند عدم قوت رسانه‌های رسمی و ملی بوده است. اصنافی با اشاره به این نکته معتقد است: «بخش دیگر، ضعف رسانه‌های رسمی است. زمانی که رسانه‌های رسمی توانایی پاسخ به نیاز جامعه را ندارند، یک شکاف بین ذائقه عمومی و مصرف و تولید رسانه رسمی وجود دارد. رسانه رسمی توانایی پاسخگویی به ذائقه سرگرمی مردم را ندارد. بنابراین، بازاری که هم بزرگ است، هم رقبای ضعیفی دارد و هم در خود بازار، رقبای رسانه‌های رسمی ضعیف هستند. وقتی این اتفاق می‌افتد، مصرف بالا می‌رود و وقتی مصرف بالا می‌رود، پاسخ به این نیاز هم بیشتر می‌شود.»

اینفلوئنسری به جای کارمندی

‌با گسترش شبکه‌های مجازی، تعداد قابل توجهی از جوانان و نوجوانان به سمت بلاگری و اینفلوئنسری رفته‌اند تا بتوانند از این طریق درآمدی کسب کنند. محمدرضا اصنافی با توضیح این مورد می‌گوید: «این شبکه‌ها بازار بزرگ و پردرآمدی است و وقتی که این ویژگی‌ها را دارد، شما نمی‌توانید به این افراد بگویید چرا نمی‌روند کارمندی کنند و به جای آن بلاگر می‌شوند. درآمد در این شبکه‌ها خوب است و این مسئله، به خاطر بازار آن است. این اتفاق لزوماً بد نیست. بالاخره بازار، محتوا تولید می‌کند، مصرف دارد، درآمد هم در کنار خود دارد. این درمجموع امر بدی نیست. ولی این موضوع که چرا محتواها به سمت ابتذال می‌رود، باید گفت این اتفاق به مرور شکل گرفته است. یعنی به مرور شما در این فضا می‌بینید که محتوای مبتذل مطرح می‌شود.» با تولید محتواهای مبتذل و خارج از عرف، ضرورت مدیریت محتوا و واکسینه‌سازی جامعه مطرح می‌شود. در این رابطه اصنافی می‌گوید: «حالا بخشی از مدیریت، مدیریت حکمرانی است که صورت مسئله را حذف کردیم و با فیلترینگ و… راه حکمرانی خود را از بالا بسته‌ایم. بخش دیگر رقابت محتوایی است. از کجا شروع می‌شود؟ از جایی که شما محتوا تولید کرده و در این بازار رقابت کنید. ما رقابت را جدی نکردیم و مدیریت را به سمت فیلترینگ و بستن پیش بردیم. خود به خود ضعف پیدا کرده‌ایم. راه مدیریت این است که شما تولید محتوای فاخر را بتوانید از منابع حکمرانی و مسئولیت اجتماعی عمومی پوشش دهید و از آن‌ها برای تولید، هزینه کنید و رقابت کنید. ولی مسئله این است که ما در این زمینه گرایش‌های سیاسی داریم. برای تولید خیلی هزینه می‌کنیم، اما در حوزه اجتماعی خیلی کمتر است.»

رئیس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران گفت: دولت باید شرکت‌های پلتفرمی را مکلف به بیمه کردن رانندگان خود کند، نه این‌که مجلس طرح را از صحن علنی مجلس خارج کند.

مهر - فاطمه امیراحمدی: حق بیمه ضرورتی است که زندگی آینده افراد را تضمین می‌کند. مشکلات اجتماعی را در تأمین معاش افراد سالمند در سال‌هایی نه چندان دور کاهش می‌دهد.

بر اساس قانون یکی از ملزومات بازار کار این است که بخشی از درآمد افراد برای دوران بازنشستگی و سالمندی ذخیره شود. امروز رانندگان پلتفرمی شاغلانی هستند که از این حق محروم مانده‌اند.

سمیه گل‌پور، رئیس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران با گلایه از خروج طرح بیمه رانندگان آنلاین از صحن علنی مجلس شورای اسلامی به خبرنگار مهر گفت: بر اساس اخباری که به دست کانون رسیده موضوع بیمه کارگران تاکسی‌های آنلاین اعم از بیمه بازنشستگی، درمان و… که در مجلس شورای اسلامی مطرح بود، متأسفانه از صحن علنی مجلس خارج شده است.

وی افزود: در حالی که نامزدهای انتخابی مجلس فعلی از استان تهران و نمایندگانی که تا دور دوم انتخابات هم بالا آمدند، غالباً در شعارهای انتخابی خود ساماندهی به وضع رانندگان پلتفرم اینترنتی را ملاک قرار داده بودند.

شعاری که شعاری ماند

گل‌پور با اشاره به تبلیغات انتخاباتی نمایندگان به ویژه رئیس مجلس، ادامه داد: این نمایندگان در شعارهای تبلیغاتی خود تاکید داشتند در صورت رأی آوردن، مشکلات این رانندگان رفع خواهد شد در حالی که امروز شاهد خروج طرح از صحن علنی مجلس هستیم.

رئیس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران با اشاره به آمار یکی از این تاکسی‌های پلتفرمی گفت: بنا بر اعلام شرکت اسنپ فقط ۵ هزار نفر راننده ثابت در این پلتفرم فعالیت دارند که ماهانه حدود ۱۹۶ هزار ساعت کار می‌کنند. این در حالی است که فقط نصب این اپلیکیشن از طریق درگاه بازار و جذب رانندگان، عدد مثبت ۱۰ میلیون نفر را نشان می‌دهد. این عدد به طور قطع از طریق جذب رانندگان به وسیله درگاه‌های دیگر، بزرگ‌تر است.

قطع شدن سهمیه سوخت به دلیل عدم شفافیت

این مسئول صنفی تصریح کرد: بنا بر رصد میدانی شاید بتوان به جرأت گفت در این یک اپلیکیشن حمل و نقل درون شهری و برون شهری، حدود ۱۱ میلیون نفر به شکل راننده ثابت و پاره وقت فعالیت دارند.

گل‌پور اضافه کرد: حتی به دلیل عدم شفافیت در پایش رانندگان که از سوی مدیران این بخش وجود دارد، چرا که این پلتفرم‌ها باید رانندگان را در سامانه «سمات» ثبت کنند، وزارتخانه‌های کشور و نفت سهمیه سوخت آنها را قطع کرده‌اند. در واقع این شرکت حمل و نقل مشخصات رانندگان را به شکل شفاف به مراجع دولتی هم اعلام نمی‌کند.

وی اضافه کرد: یا در گزارشی دیگر مدیر این اپلیکیشن اظهار می‌کند که به ۷۰ میلیون کاربر مسافر خدمات می‌دهد. حال پرسش این است که این حجم کاربر فقط با ۵ هزار راننده در جغرافیای گوناگون ایران خدمات‌دهی می‌شوند؟

وی ادامه داد: فقط یک تبلیغ تلویزیونی که ۱۵ ثانیه و آن هم یک بار در سالی، در یکی از استان‌ها برای جذب راننده اعلام شد یک میلیون نفر ثبت نام کردند.

رئیس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران با اشاره به زیر پا گذاشتن قوانین بیمه‌ای از سوی این پلتفرم، اظهار کرد: البته خلاهایی هم در قوانین کشور وجود دارد و برخی از این قوانین به ویژه در حوزه کسب و کارهای مجازی باید به روز رسانی شوند.

تضاد شاغلی به عنوان کاربر

گل‌پور یادآور شد: دولت نتوانسته یک فضای قانونمند در شاکله امنیتی هم کاربران راننده و هم مسافران ایجاد کند. امروز با این شکل گسترده از فعالیت پلتفرم‌های حمل و نقل باید در حوزه اجتماعی رانندگان به رسمیت شناخته شوند نه با عنوان کاربر از آنها یاد شود.

وی تاکید کرد: واژه‌ای باید برای فعالان این حوزه مورد استفاده قرار گیرد که گویای مفهوم ارتباط کارگر و کارفرمایی در آن وجود داشته باشد، زیرا وقتی نام من کاربر است نه در قیمت گذاری که در پلتفرم وجود دارد نقش دارم و نه در خدمات اسنپ، نوع مسافر، پیمایش مسیر در هیچیک از این موارد کاربر نقشی ندارد. فقط با یک کلیک راننده آنلاین باید وارد و قبول کند. حقوق یک طرف مفاهمه (که البته وجود ندارد زیرا قراردادی نوشته نمی‌شود) ضایع می‌شود.

عدم شفافیت در حق کمیسیون رانندگان

رئیس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران با تاکید بر اینکه مبنای این رابطه باید شفاف شود، گفت: یک ربات تعیین می‌کند چند درصد باید کمیسیون به راننده داده شود یا در مسیر چگونه باید باشد و توضیح دیگری ندارد.

وی یادآور شد: پلتفرم اوبر که در دنیا کسب و کار اینترنتی دارد به راننده اطلاع داده می‌شود که شما در مسیر به مقصد از نظر دما در چه وضعیتی قرار می‌گیرید، از نظر حقوقی در چه وضعیتی خواهید بود و…. همچنین دادگاه عالی انگلستان، حکم در دفاع از آنها صادر کرده که رانندگان کارمندان اوبر محسوب می‌شوند و این شرکت باید تمام خدمات درمانی و رفاهی را در اختیار رانندگان خود قرار دهد. در حوزه این خدمات رفاهی می‌توان به اینترنت رایگان، ۳۰ درصد تخفیف لاستیک، خدمات درمانی که فقط ۱۰ درصد فرانشیز می‌دهند و در نهایت اینکه رانندگان کارمندان بازنشسته اوبر محسوب می‌شوند، اشاره کرد.

گل‌پور تاکید کرد: با توجه به این شرایط مجلس و رئیس مجلس باید توضیح دهد چرا این طرح از صحن علنی مجلس خارج شده است؟ آیا نماینده خانه ملت شاهد تعداد بالای رانندگان تاکسی‌های پلتفرمی نیستند؟ چرا که وقتی که شما وارد اپلیکیشن می‌شوید در اغلب موارد در کمتر از یک دقیقه راننده به شما معرفی می‌کند. در سراسر کشور خدمات ارائه می‌دهد. اگر هم لغو سفر بزنید، راننده معرفی شده بعدی راننده قبلی نیست. این امر تنوع و تعداد بالا رانندگان حاضر در این اپلیکیشن را نشان می‌دهد.

این مسئول صنفی با بیان اینکه چرا در خصوص ۵ هزار راننده که ادعا شده راستی آزمایی نمی‌شود، ادامه داد: حتی اگر همین تعداد در پلتفرم یاد شده در حال خدمات دهی به شهروندان باشند باز هم حق آنها در حال ضایع شدن است. در این خصوص وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی که ساماندهی مشاغل را در دستور کار دارد باید این راستی آزمایی را انجام دهد.

گل‌پور با اشاره پشتیبانی این پلتفرم از رانندگان پاره وقت، عنوان کرد: رانندگان پاره وقت که جمعیت آنها در این پلتفرم اینترنتی میلیونی است برای اینکه جذب و نگه داشته شوند و اگر راننده‌ای مدتی فعالیت نداشته باشد، به وی پیشنهاد می‌دهند که اگر مثلاً ۱۰ سفر برود فلان مبلغ پاداش می‌گیرند. با این عملکرد دستمزد رانندگان ثابتی که شغل دیگری نداشته و صبح تا شب در این پلتفرم خدمات دهی می‌کنند تحت شعاع قرار می‌گیرد.

امنیت مسافران در فضای ناشفاف تاکسی‌های پلتفرمی

رئیس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران در ادامه عدم شفافیت این پلتفرم‌های فعال در حوزه حمل و نقل اظهار کرد: از سوی دیگر هیچ اطلاعاتی از این رانندگان در اختیار مسافران قرار نمی‌گیرد. یکی از رانندگان خانم فعال در این اپلیکیشن عنوان کرد، یک مسافر به نام ندا درخواست ماشین داده و وی قبول کرده است. هنگامی که به محل رسیده مشخص شده چند تبعه خارجی درخواست داده‌اند که مسیرشان هم خارج از شهر است.

وی با بیان اینکه هیچ عنوانی در قسمت مسافر از سوی اسنپ که امنیت راننده تأمین شود وجود ندارد، ادامه داد: این امر به ویژه امنیت رانندگان زن را با مخاطره مواجه می‌کند. همچنین وقتی مسافر گزینه عدم رضایت را می‌زند مبلغی از پول رانندگان مسدود می‌شود. این رفتار نوعی برده داری مدرن است که ضمن عدم رعایت حق و حقوق کارگران فعال در این حرفه، کوچک‌ترین حمایتی از آنها نمی‌شود.

رانندگان تاکسی‌های آنلاین تشکل ندارند

این مسئول صنفی در بخشی دیگر از سخنان خود به خلأ تشکیلاتی این حرفه اشاره کرد و گفت: رانندگان تاکسی‌های اینترنتی به جز در استان‌های قم و البرز، تشکلی ندارند که به نوعی از آنها حمایت کند.

وی یادآور شد: طبق مستندات ارائه شده از رانندگان تهران عنوان می‌شود مراجعاتی به اداره کار تهران داشته‌اند اما اجازه تأسیس تشکل به آنها داده نشده است در حالی که ۸۰ درصد رانندگان اسنپ در استان تهران فعال هستند.

اختلال در GPS و جریمه رانندگان

گل‌پور با اشاره به شرایط فعلی اینترنت و GPS اظهار کرد: با توجه به اختلال در GPS راننده باید برای پیدا کردن مسافرش خیابان‌ها را بچرخد و در نهایت اگر مسافر را پیدا نکند به ناچار باید سفر را لغو کند. با لغو سفر راننده جریمه می‌شود. این چالش در کنار عدم خدمات رایگان اینترنت برای رانندگان، نمره منفی هم ثبت می‌شود.

وی ادامه داد: چرا باید یک حرفه‌ای با مثبت ۱۰ میلیون نفر در حوزه اشتغال به شکل غیر قانونمند فعالیت داشته باشد؟ چرا در فعالیت رانندگان قراردادی مشخص و مورد تأیید وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بین راننده و مدیر شرکت وجود ندارد؟ چرا ساعت کاری مشخص نیست؟ چرا این رانندگان نباید بیمه شوند و از کوچک‌ترین حمایت‌های اجتماعی محروم باشند؟

پلتفرم‌های اینترنتی زیر بار بیمه رانندگان خود نمی‌روند

این مسئول صنفی گفت: طبق قانون مسافرکشی که برای تاکسی‌های زرد مصوب شده است ۵۰ درصد سهم بیمه را راننده کی پردازد و ۵۰ درصد باقی بر عهده دولت است. تأمین اجتماعی به مدیران پلتفرم‌های تاکسی‌های اینترنتی پیشنهاد داده تا از حق کمیسیون‌هایی که رانندگان می‌پردازند که مدیران این شرکت‌ها ادعا می‌شود ۱۵ درصد است اما به گفته رانندگان ۲۵ درصد کسر می‌شود، ۲ تا ۳ درصدش را برای بیمه رانندگانشان پرداخت کنند و این سازمان هم رانندگان ثابت و هم پاره وقت‌ها را تحت پوشش بیمه‌ای خود قرار می‌دهد.

گل‌پور تصریح کرد: دولت باید این شرکت‌ها را مکلف به تمکین کند نه اینکه مجلس در کمال ناباوری و بر خلاف وعده‌های انتخاباتی طرح را از صحن علنی مجلس خارج کنند.

رئیس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران در پایان تاکید کرد: اگر سیاست‌های کلان مقام معظم رهبری که در بهار ۱۴۰۱ ابلاغ شد در خصوص تأمین اجتماعی اجرا می‌شد امروز باید از کسانی صحبت می‌کردیم که حتی کار هم ندارند اما بیمه هستند. متأسفانه در این حوزه نه دولت قبل و نه دولت فعلی برنامه‌ای ارائه نکرده‌اند.

عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس گفت: اگر سکوهای اینترنتی وارد فرآیند فروش دارو شوند و این فعالیت بدون ضابطه گسترش یابد، نظارت سازمان غذا و دارو عملاً بی‌اثر خواهد شد.

به گزارش خانه ملت، سیدمحمد جمالیان، با اشاره به اظهارات وزیر بهداشت مبنی بر نهایی شدن آئین‌نامه توزیع اینترنتی دارو و اجرای آن در آینده‌ای نزدیک در صورت تصویب در هیئت دولت، ضمن استقبال از استفاده از ابزارهای نوین در حوزه سلامت، بر لزوم رعایت ضوابط قانونی و حفظ سلامت جامعه تأکید کرد.

وی با بیان اینکه با اصل ارسال دارو از داروخانه به درب منزل بیماران از طریق سکوهای اینترنتی مخالفتی نداریم، افزود: اگر نسخه الکترونیکی در یک داروخانه معتبر پذیرش شود و پس از بررسی و تأیید توسط مسئول فنی، دارو از طریق سکوی اینترنتی به بیمار تحویل داده شود، این فرآیند نه‌تنها قابل قبول است بلکه می‌تواند در راستای تسهیل دسترسی بیماران و ارتقای خدمات باشد.

جمالیان ادامه داد: ما با آن بخشی از موضوع مخالف هستیم که سکوهای اینترنتی بخواهند مستقیم نسخه‌ها را بپذیرند، دارو را تهیه و ارسال کنند، محل فروش دارو طبق قانون، فقط داروخانه‌ها هستند و این موضوع به دلیل اهمیت نظارت تخصصی بر فرآیند توزیع دارو در قانون پیش‌بینی شده است.

وی ادامه داد: اگر دارویی اشتباه تحویل داده شود و یا قیمت آن نادرست محاسبه شده باشد، یا داروی تاریخ‌گذشته یا تقلبی به دست بیمار برسد، این مسئول فنی داروخانه است که باید پاسخگو باشد اما اگر سکوهای اینترنتی به طور مستقیم فروش دارو را انجام دهند، عملاً این زنجیره مسئولیت و نظارت قطع می‌شود و هیچ فرد یا نهاد مشخصی مسئولیت عوارض یا تخلفات احتمالی را نمی‌پذیرد.

عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس افزود: فروش مستقیم دارو از طریق سکوهای اینترنتی آن هم بدون حضور مسئول فنی، می‌تواند به تهدیدی جدی برای سلامت جامعه تبدیل شود چرا که امکان دارد داروهای قاچاق، تاریخ‌گذشته، تقلبی یا حتی ناسازگار با نسخه پزشک در اختیار مردم قرار گیرد.

وی با اشاره به نظام نظارتی دقیق موجود بر داروخانه‌ها، یادآور شد: در حال حاضر، داروخانه‌های سراسر کشور تحت نظارت مستمر سازمان غذا و دارو فعالیت می‌کنند و بازرسی‌های دوره‌ای از داروخانه‌ها انجام می‌شود تا اطمینان حاصل شود که داروها در شرایط استاندارد، با دمای مناسب، به‌دور از نور و با رعایت تمامی ضوابط نگهداری می‌شوند همچنین منشأ تهیه دارو، اصالت آن و ثبت اطلاعات در سامانه تیتک از لحظه ورود دارو به کشور تا تحویل به بیمار رهگیری می‌شود.

جمالیان افزود: اگر سکوهای اینترنتی وارد فرآیند فروش دارو شوند و این فعالیت بدون ضابطه گسترش یابد، نظارت سازمان غذا و دارو عملاً بی‌اثر خواهد شد؛ متأسفانه هم‌اکنون در حوزه مکمل‌های تغذیه‌ای و برخی داروها شاهد هستیم که برخی سکوها بدون مجوز رسمی و نظارت تخصصی وارد شده‌اند و در حال فروش دارو هستند؛ در این شرایط، مشخص نیست مسئولیت عوارض، تخلفات یا حتی قاچاق دارو با چه کسی است.

وی با هشدار نسبت به پیامدهای خطرناک فروش اینترنتی دارو بدون نظارت داروخانه‌ها، گفت: دارو با سلامت و جان مردم سر و کار دارد و نمی‌توان اجازه داد این حوزه بدون نظارت تخصصی و قانونی به دست هر پلتفرم یا کسب‌وکاری بیفتد؛ فروش اینترنتی دارو تنها در قالب همکاری رسمی با داروخانه‌های دارای مجوز و با حفظ زنجیره نظارت قانونی مورد تأیید اعضای کمیسیون بهداشت مجلس است.

عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس ادامه داد: کسانی که از فروش مستقیم دارو توسط سکوهای اینترنتی دفاع می‌کنند، باید به صراحت پاسخ دهند که در صورت بروز حادثه، تخلف یا تهدید برای سلامت بیماران، چه نهادی مسئول و پاسخگو خواهد بود؟ سلامت مردم خط قرمز ماست و نباید اجازه دهیم این خط قرمز با منافع اقتصادی یا کم‌توجهی به مقررات خدشه‌دار شود.

شواهد نشان می‌دهد که الگوریتم‌های مرموز، حذف سازمان‌یافته نقدهای تند و حتی تولید انبوه نظرات اجاره‌ای«ریویوی اجاره‌ای» تصویری وارونه از رضایت مشتری پدید آورده‌اند؛ مسئله‌ای که به گفته پژوهشگران می‌تواند رفتار خرید و حتی ساختار رقابت را منحرف کند.

روزنامه عصر اقتصاد در گزارشی ارتباطات پشت‌پرده دستکاری سیستماتیک نظرات در فروشگاه‌های آنلاین ایران را بررسی کرده و نوشته است: اعتماد عمومی به بخش «نظر کاربران» در فروشگاه‌های آنلاین پشت ویترین رنگارنگ تخفیف‌ها شکل می‌گیرد، اما شواهد نشان می‌دهد که الگوریتم‌های مرموز، حذف سازمان‌یافته نقدهای تند و حتی تولید انبوه نظرات اجاره‌ای«ریویوی اجاره‌ای» تصویری وارونه از رضایت مشتری پدید آورده‌اند؛ مسئله‌ای که به گفته پژوهشگران می‌تواند رفتار خرید و حتی ساختار رقابت را منحرف کند.

چرا این مسئله مهم است؟

نخستین مواجهه خریدار با یک محصول دیجیتالی معمولاً ردیف ستاره‌ها و چند جمله از کاربران قبلی است؛ داده‌ای کوچک اما تعیین‌کننده که براساس آن‌چه پژوهش‌های بین‌المللی نشان می‌دهند می‌تواند نرخ تبدیل را تا ۱۳ درصد افزایش دهد.

با جهش تجارت الکترونیک در ایران، پلتفرم‌های فروش اینترنتی نیز این منطق را در قلب مدل کسب‌وکار خود جای داده‌اند. اما هرچه فشار برای بالاتر نگه‌داشتن امتیاز بیشتر می‌شود، وسوسه برای دستکاری آن هم بالاتر می‌رود؛ از سفارش نظرات مشتریان جعلی در گروه‌های تلگرامی تا پالایش خودکار نقدهای منفی زیر تیغ الگوریتم.

هوش مصنوعی در خدمت فیلتر یا شفافیت؟

برخی از پلتفرم‌ها می‌گویند از سامانه هوش مصنوعی برای تأیید یا رد نظرات کاربران استفاده می‌کنند. در ظاهر، این ابزار قرار است کامنت‌های توهین‌آمیز یا کم‌کیفیت را حذف کند؛ اما منتقدان می‌پرسند مرز میان پالایش محتوا و سانسور انتقاد کجاست؟

 کارشناسان تأکید می‌کنند خلأ مقررات شفاف و نظارت مستقل بر بخش نظرات مشتریان، زمینه را برای فریب کاربران و ایجاد رقابت ناسالم بین کسب‌وکارهای آنلاین فراهم کرده است.

قواعد رسمی انتشار نظر در برخی پلتفرم ها نیز هرچند به ممنوعیت تبلیغ یا انتشار لینک‌های رقیب اشاره می‌کند، اما تعبیر موسع عبارت «نظرات گمراه‌کننده» راه را برای حذف مناقشه‌برانگیزترین دیدگاه‌ها باز گذاشته است. نتیجه آن‌که در برخی سایت‌های مستقل امتیاز کلی به دو ستاره از پنج سقوط کرده است، رقمی که تضاد آشکاری با میانگین نمرات داخل خود پلتفرم دارد.

موج نارضایتی در سایه سکوت رسمی

پلتفرم نوپای دیگری هم که وعده تحویل سریع کالا را می‌دهد، به‌سرعت با موجی از روایت‌های ناامیدکننده روبه‌رو شده است؛ از کنسل‌ شدن‌های ناگهانی تا عدم بازگشت وجه در مهلت مقرر. یک بررسی مستقل در فضای توییتر فارسی نشان داد مهم‌ترین دلیل نارضایتی «پشتیبانی ضعیف» و بی‌توجهی به شکایات است. این تجربه‌های منفی البته در صفحه محصول کمتر دیده می‌شود؛ کاربرانی که تلاش کرده‌اند انتقادشان را ثبت کنند از تأخیرهای طولانی در تأیید یا حذف کامل پیام سخن می‌گویند. همین شکاف میان واقعیت مشتری و ویترین دیجیتال، گمانه‌زنی درباره سیاست‌های پالایش‌گر را تقویت می‌کند.

تجربه کاربری روان، اعتبارسنجی مبهم

یکی از این پلتفرم‌ها از تحویل زیر دو ساعت و اصالت کالا سخن گفته بود اما روایت‌های کاربری در بلاگ‌ها و شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهد که حتی در این پلتفرم تازه‌نفس هم، نظرات منتقد و منفی درباره قیمت بالا یا مشکلات تحویل گاه به‌سختی پیدا می‌شوند. حال آیا سیستم امتیازدهی داخلی با بیرون یکدست است یا فیلتر زده می‌شود؟

اقتصاد ریویوی جعلی، از انگیزه فروشنده تا فشار پلتفرم

مطالعه‌ای جدید در ژورنال سیستم‌های اطلاعاتی نشان می‌دهد فروشندگان در بازارهای آنلاین هنگام بالا بودن شدت رقابت، با مشوق قیمت و پاداش پنهان، به سمت تولید «ریویوی تبانی‌شده» سوق پیدا می‌کنند. محققان دیگری نیز اثبات کرده‌اند که نقدهای جعلی، به‌ویژه آن‌هایی که از انسجام موضوعی و زبانی برخوردارند، می‌توانند نگرش خریدار را به شکل مثبت و معناداری تغییر دهند.

الگوریتم‌های هوش مصنوعی و سیاست‌های تایید سختگیرانه، مرز شفافیت و سانسور را مبهم کرده‌اند و اعتبار ستاره‌ها و امتیازها را زیر سؤال برده‌اند.

به بیان ساده، پنج جمله مشابه هم می‌تواند رده‌بندی محصول را از صفحه دوم نتایج به صدر برساند و فروش را چندبرابر کند؛ سودی که به سادگی هزینه سفارش یک ریویوی صوری را توجیه می‌کند.

شکایت، پلتفرم و خلا قانونی

در ایران، درگاه رسمی ثبت شکایت علیه کسب‌وکارهای آنلاین پلیس فتا و اتحادیه کشوری کسب‌وکارهای مجازی است. با این حال، بیشتر شکایات به موضوعات مالی و دیرکرد تحویل اختصاص دارد و کمتر به دستکاری امتیاز پرداخته می‌شود؛ شاید به دلیل دشواری اثبات. در غیاب سازوکار شفاف، فعالان حقوق دیجیتال هشدار می‌دهند که کاربران ناچارند به دادگاه اعتماد یا شبکه‌های اجتماعی پناه ببرند، جایی که قدرت وایرال یک روایت تلخ بیش از هر قانون رسمی سکوی متخلف را وادار به پاسخ‌گویی می‌کند.

روایت‌هایی که ناپدید می‌شوند

در یک انجمن اینترنتی کاربری روایت کرده که سفارش بلک‌فرایدی او در یک پلتفرم پس از افزایش قیمت دلار «بی‌هیچ توضیحی» کنسل شد و هر تلاشی برای نوشتن نظر منفی بی‌نتیجه ماند. نویسنده وب‌سایت دیگری نیز از عدم ارسال کالا و ثبت «تحویل شده» در پنل خود گلایه کرده است، تجربه‌ای که پس از انتشار با کامنت‌های مشابه کاربران دیگر همراه شد. فراتر از دغدغه فردی، این گزارش‌های میدانی ارزش داده‌های رسمی را زیر سؤال می‌برد و نشان می‌دهد که حتی سکوت به‌ظاهر رضایت‌بخش صفحه محصول، الزاماً بازتاب واقعیت بیرونی نیست.

از افت اعتماد تا آسیب رقابتی

تحقیقی در ScienceDirect هشدار می‌دهد که انحراف رتبه واقعی حتی به‌اندازه نیم ستاره، می‌تواند تصمیم خرید مصرف‌کننده را به‌طور چشمگیری منحرف کند و در نهایت به سرخوردگی پس از خرید و افت اعتماد در کل بازار منجر شود. در مقیاس کلان، فروشگاه‌هایی که به جای رقابت در کیفیت، روی دستکاری امتیاز سرمایه‌گذاری می‌کنند، حلقه رقابت سالم را می‌شکنند و بنگاه‌های کوچک را به حاشیه می‌رانند؛ وضعیتی که کارشناسان به آن «دام اشباع فیک ریویو» می‌گویند که در اصطلاح فارسی دام نقد و بررسی جعلی ترجمه می شود.

چه باید کرد؟ 

کارشناسان در این باره دو مسیر مکمل پیشنهاد می‌کنند، نخست، الزام قانونی برای افشای روش‌های پالایش و تشخیص هویت نویسندگان نظر و دوم، استفاده از سامانه‌های تشخیص نظرات جعلی مبتنی بر شبکه عصبی که نشانه‌های سبکی و زمانی فیک‌بودن را رصد می‌کنند.

اعتماد مردم به بخش «نظر کاربران» در فروشگاه‌های آنلاین ایران، زیر سایه الگوریتم‌ها و نظارت‌های پنهان به چالشی جدی بدل شده است؛ جایی که حذف نقد منفی و تولید نظرات فرمایشی، حقیقت را قربانی جذابیت ویترین می‌کند.

در کنار این رویکرد فناورانه، صاحبان پلتفرم باید به اصل «حذف تجاری متقابل» تن در دهند؛ به این معنا که اگر نقد منفی کالا به حد نصاب مشخصی رسید، فروشنده ملزم به ارائه سند اصالت یا خروج از بازار خواهد بود. همچنین پیشنهاد شده است اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی سازوکاری برای «مهر اصالت نقد» ایجاد کند تا نظرات کاربرِ خریدار واقعی از سایرین متمایز شود.

ستاره‌ها را دوباره بشماریم

نظرات کاربران زمانی قرار بود تجلی صدای مصرف‌کننده باشد، اما امروز به کارت بازی الگوریتم‌ها بدل شده است. تا زمانی که سازوکار نظارت شفاف نباشد، هر ستاره در یک پلتفرم ممکن است ارزشی کمتر از آن‌چه می‌نماید داشته باشد؛ و اعتمادِ رهاشده در گرداب امتیازهای ساختگی، شاید مهم‌ترین کالایی باشد که از سبد خرید دیجیتال حذف می‌شود.

به گزارش رکنا، بسیاری از کاربران اینترنت در ایران از افزایش اختلالات، کندی، قطعی‌های مکرر و ناپایداری خدمات گلایه دارند. این در حالی‌ست که مبالغ قبض‌های ماهانه، بدون ارتباط با کیفیت خدمات، روندی صعودی دارد.

رکت‌های ارائه‌دهنده خدمات اینترنت، چه خصوصی و چه دولتی، در شرایطی تعرفه‌ها را افزایش می‌دهند که نه‌تنها خدمات ارائه‌شده اغلب با کیفیت وعده‌داده‌شده هم‌خوان نیست، بلکه در قبال نقض حقوق مشترکان نیز پاسخ‌گو نیستند. این وضعیت در تضاد آشکار با الزامات قانونی‌ست که بر اساس مصوبات رسمی تنظیم مقررات ارتباطات تدوین شده است؛ از جمله توافق‌نامه SLA.

SLA: توافق‌نامه‌ای قانونی که اغلب فقط روی کاغذ باقی می‌ماند

توافق‌نامه سطح خدمات یا SLA، قراردادی رسمی‌ست میان اپراتورها و کاربران که طبق مصوبه ۲۶۶ کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات، باید حد و مرزهایی روشن برای کیفیت خدمات اینترنت تعیین کند. این توافق‌نامه اپراتورها را موظف می‌کند به:

    تضمین حداقل سرعت اتصال (مثلاً عدم افت زیر یک آستانه مشخص)

    محدود کردن میزان قطعی در هر ماه

    پاسخ‌گویی در مدت زمان مشخص به گزارش خرابی‌ها

    جبران خسارت در صورت نقض بندهای مذکور

در نظریه، SLA می‌تواند ابزار دفاعی موثری برای کاربران باشد. اما در عمل، بسیاری از مشترکان حتی از وجود چنین توافق‌نامه‌ای آگاه نیستند، چه رسد به اجرای آن یا دریافت خسارت.

قانون هست، جبران نیست

طبق مقررات رسمی، در صورت نقض SLA، اپراتورها موظف به پرداخت خسارت یا ارائه بسته‌های جایگزین هستند. اما آنچه در تجربه روزمره کاربران دیده می‌شود، چیز دیگری‌ست:

    «سه روز اینترنت‌مون قطع بود. اپراتور فقط گفت مشکل منطقه‌ایه. از بسته جبرانی خبری نشد. وقتی پرسیدم خسارت چی می‌شه؟ گفتند در دستور کاره. هنوز منتظرم!»

    – به نقل از یکی از گزارش‌های ثبت‌شده در شبکه‌های اجتماعی

در اغلب موارد، نه بسته جبرانی‌ای ارائه می‌شود، نه کاهش مبلغ در قبض ماهانه اعمال می‌گردد. علت نیز روشن است، جریمه‌ها آن‌قدر ناچیز و غیرموثرند که برای شرکت‌های اینترنتی عملاً بی‌هزینه‌اند. همین مسئله باعث شده تا اپراتورها، اجرای SLA را جدی نگیرند.

 از اپراتور تا سامانه ۱۹۵

در صورت نارضایتی از کیفیت خدمات اینترنت، مسیر قانونی به این شکل است:

ابتدا با اپراتور تماس بگیرید

 از طریق پشتیبانی تلفنی، اپلیکیشن یا پنل کاربری مشکل را ثبت کنید و کد پیگیری دریافت کنید.

در صورت عدم رسیدگی، به رگولاتوری شکایت کنید

سامانه ۱۹۵ وابسته به سازمان تنظیم مقررات ارتباطات، امکان ثبت شکایت درباره قطعی، کندی، کیفیت پایین خدمات و عدم پرداخت خسارت را فراهم کرده است:

   وب‌سایت: www.195.cra.ir

  اپلیکیشن ۱۹۵ (برای اندروید و iOS)

مدارک را ضمیمه کنید

برای افزایش احتمال رسیدگی، مدارک زیر اهمیت دارد:

شماره اشتراک یا خط

تاریخ و ساعت دقیق اختلال

اسکرین‌شات از تست سرعت (Speedtest)

 کد تیکت‌های ثبت‌شده در سامانه اپراتور

شکایات بی‌پاسخ، نظارتی که کارآمد نیست

بررسی صدها مورد شکایت کاربران در شبکه‌های اجتماعی و گفت‌وگو با برخی از آنان نشان می‌دهد که سامانه ۱۹۵ نیز به دلایل ساختاری، آن‌چنان که باید پاسخ‌گو نیست. بسیاری از شکایت‌ها با پاسخ‌های کلی، غیرشفاف و بدون رسیدگی مشخص، مختومه اعلام می‌شوند؛ بی‌آنکه جبرانی صورت گرفته باشد.

در عمل، جریمه‌های در نظر گرفته‌شده برای نقض SLA، آن‌قدر پایین و غیرمؤثر است که اپراتورها ترجیح می‌دهند به جای رسیدگی واقعی، با بی‌اعتنایی از کنار شکایت‌ها عبور کنند.

مطالبه‌گری جمعی؛ تنها راه موثر باقی‌مانده

در شرایطی که مسیرهای رسمی برای احقاق حقوق کاربران مؤثر نیست، تجربه نشان داده است که فشار افکار عمومی و انتشار گسترده در رسانه‌ها می‌تواند کارساز باشد. انتشار تجربه‌های مستند در شبکه‌های اجتماعی با هشتگ‌هایی مانند:

    #اینترنت_بی‌کیفیت

    #شکایت_۱۹۵

و اطلاع‌رسانی به خبرنگاران حوزه ارتباطات، می‌تواند اپراتورها را در موقعیت پاسخ‌گویی قرار دهد. کاربرانی که روزانه با قطعی و اختلال مواجه‌اند، با مستندسازی دقیق مشکلات، می‌توانند زمینه‌ساز شکل‌گیری کمپین‌های مؤثر اجتماعی شوند.

وقتی قانون در کشوی میز خاک می‌خورد

در بسیاری از کشورها، نقض SLA می‌تواند منجر به جریمه‌های سنگین، لغو مجوز یا حتی پیگرد قضایی شود. اما در ایران، همچنان تنها چیزی که بی‌وقفه افزایش می‌یابد، مبالغ قبض‌هاست؛ نه کیفیت خدمات. در حالی که قانون از حقوق کاربر سخن می‌گوید، واقعیت این است که ابزار اجرای آن وجود ندارد. اپراتورها تخلف می‌کنند، اما جریمه نمی‌شوند؛ کاربران حق دارند، اما پشتوانه‌ای ندارند.

تا زمانی که سکوت ادامه یابد، قانون نیز در کشوی میز خواهد ماند. راه، مطالبه‌گری‌ست با صدا، سند و پیگیری عمومی.الان هم برای شروع دیر شده است.

با گذشت ۹ ماه از آغاز اجرای برنامه هفتم توسعه، آمارها از تحقق کمتر از یک‌ششم هدف سالانه وزارت ارتباطات در ایجاد اتصال فیبر نوری حکایت دارد.

به گزارش فارس، بر اساس آخرین گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی که به‌تازگی منتشر شده است، با گذشت ۹ ماه از آغاز اجرای برنامه هفتم توسعه، تا پایان آذرماه ۱۴۰۳ تنها حدود ۶۱۵ هزار مشترک از زیرساخت فیبر نوری در کشور بهره‌مند شده‌اند.از این میزان، حدود ۳۹۱ هزار اتصال از نوع FTTH (یعنی اتصال کامل فیبر نوری تا داخل خانه‌ها) و ۲۲۴ هزار اتصال از نوع VDSL (که در آن فیبر نوری فقط تا نزدیک خانه می‌رسد و ادامه مسیر از طریق کابل‌های مسی قدیمی انجام می‌شود) بوده است. اتصال VDSL نسبت به FTTH از سرعت و پایداری کمتری برخوردار است.طبق اهداف پیش‌بینی‌شده در برنامه هفتم توسعه، وزارت ارتباطات موظف است تا پایان این برنامه (سال ۱۴۰۷)، ۲۰ میلیون اتصال فعال فیبر نوری در کشور ایجاد کند؛ معادل حدود ۴ میلیون اتصال در سال. با این حال، آمار فعلی نشان‌دهنده فاصله چشمگیر با این هدف و کندی محسوس در روند اجراست.فیبر نوری نه‌تنها زیرساختی کلیدی برای ارتقاء کیفیت اینترنت ثابت است، بلکه پیش‌نیاز فناوری‌های نوینی مانند اینترنت نسل پنجم (5G) نیز محسوب می‌شود.در نبود شبکه‌ای پرظرفیت و پایدار، توسعه فناوری 5G نیز با چالش مواجه خواهد شد، زیرا این فناوری برای انتقال حجم وسیعی از داده‌ها به شبکه‌های پرسرعت وابسته است. در نتیجه، توسعه هدفمند، سریع و باکیفیت شبکه فیبر نوری، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر در مسیر تحول دیجیتال کشور به شمار می‌رود.

این عقب‌ماندگی که ریشه آن به دهه ۱۳۹۰ بازمی‌گردد، تبعات قابل توجهی برای زندگی مردم و آینده اقتصاد دیجیتال کشور به همراه داشته است. از جمله این موارد می توان به نارضایتی مردم در اثر کیفیت پایین و سرعت ناپایدار اینترنت ثابت اشاره کرد. همچنین در صورت نبود زیرساخت قوی فیبرنوری امکان بهر بردن از فناوری 5 جی نخواهد بود.در حوزه‌هایی مانند آموزش آنلاین، سلامت الکترونیکی، خدمات دولتی دیجیتال و کسب‌وکارهای اینترنتی، توسعه کند فیبر نوری باعث کاهش بهره‌وری، افت کیفیت خدمات و افزایش شکاف دیجیتالی شده است.با این حال کارشناسان حوزه ارتباطات بارها هشدار داده‌اند که تحقق اهداف دولت در حوزه اقتصاد دیجیتال بدون گسترش سریع فیبر نوری ممکن نخواهد بود..در همین زمینه سید ستار هاشمی، وزیر ارتباطات، نیز در اظهاراتی تأکید کرده است:«اگر شبکه فیبر نوری به‌خوبی گسترش نیابد، نه‌تنها کیفیت اینترنت ثابت باقی می‌ماند، بلکه اجرای فناوری‌هایی مثل 5G نیز با مشکل مواجه خواهد شد.»

چالش‌های توسعه فیبر نوری در ایران

مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارش خود به موانع متعدد توسعه فیبر نوری در ایران اشاره کرده است. از جمله این موارد:• تصویب دیرهنگام اساسنامه صندوق توسعه فیبر نوری (خرداد ۱۴۰۴)، که یکی از منابع کلیدی تأمین مالی این پروژه‌هاست.• عدم استفاده کامل از زیرساخت‌های موجود شرکت مخابرات ایران که منجر به موازی‌کاری و هدررفت منابع شده است.• هزینه‌های سنگین اجرای فیبرکشی تا منازل، به‌ویژه در مناطق کم‌جمعیت.• تقاضای محدود کاربران به دلیل نبود محتوای دیجیتال باکیفیت و خدمات ویژه.• ضعف در نظارت و کنترل کیفی پروژه‌ها که منجر به کاهش استانداردها شده است.• کمبود هماهنگی بین دستگاه‌ها و اپراتورها که روند اجرای پروژه را کند کرده است.• موانع مقرراتی برای اپراتورهای جدید مانند محدودیت در تخصیص شماره‌های ارتباطی.• توسعه نامتوازن بین مناطق برخوردار و کمتر توسعه‌یافته، که شکاف دیجیتال را عمیق‌تر کرده است.• شفاف نبودن ساختار مالی پروژه‌ها و نبود چارچوب مشخص برای مدیریت منابع مشترک دولتی و خصوصی.

تجارب بین‌المللی؛ مسیرهای موفقیت در توسعه فیبر

بررسی کشورهای پیشرو در توسعه فیبر نوری مانند کره‌جنوبی، سنگاپور و امارات متحده عربی نشان می‌دهد که موفقیت در این حوزه به ترکیبی از سیاست‌گذاری هوشمند، مشارکت بخش خصوصی، حمایت مالی دولت و ارائه محتوای جذاب و کاربردی وابسته است.• این کشورها با استفاده از یارانه به کاربران نهایی، تسهیل سرمایه‌گذاری اپراتورها و سیاست‌های مشوق مقرراتی توانسته‌اند به نفوذ بالای ۲۵ درصدی فیبر نوری در منازل دست یابند..در مقابل، کشورهایی با نفوذ کمتر، معمولاً با مشکلاتی مشابه ایران (هزینه بالا، نبود محتوا، تمرکز بر اینترنت موبایل و ضعف مقررات حمایتی) دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند.فیبر نوری، نه‌تنها یک پروژه زیرساختی، بلکه پایه‌ای برای آینده دیجیتال کشور است. تاخیر بیشتر در توسعه این شبکه، فرصت‌های رشد اقتصادی، عدالت دیجیتال و رقابت جهانی را به خطر می‌اندازد.اکنون زمان آن است که با رویکردی جدی، هماهنگ و ملی، مسیر توسعه این زیرساخت حیاتی هموار شود.

در دوران جنگ‌های ترکیبی و هیبریدی، ارتباطات نه‌تنها ابزاری برای اطلاع‌رسانی و پشتیبانی از عملیات دفاعی محسوب می‌شود، بلکه رکن اصلی انسجام اجتماعی، مدیریت بحران، و استمرار خدمات حیاتی است. جنگ ۱۲ روزه اخیر میان ایران و رژیم صهیونیستی، آزمونی بی‌سابقه برای صنعت ارتباطات کشور بود و در این میان و در یک نمونه اپراتورهای ارتباطی، از جمله ایرانسل، در این دوره با چالش‌های کم‌نظیر روبه‌رو شدند؛ از حملات سایبری و قطعی برق گرفته تا نارضایتی عمومی و زیان‌های اقتصادی سنگین.

به گزارش آی‌تی آنالیز بر اساس اظهارات اخیر علیرضا رفیعی مدیرعامل ایرانسل، از آغاز بحران، زیرساخت‌های ارتباطی کشور تحت تأثیر مستقیم و غیرمستقیم شرایط جنگی قرار گرفت. در برخی مناطق، همزمان با تهدیدات سایبری هدفمند، قطعی برق سراسری نیز رخ داد که امکان ارائه پایدار خدمات را به‌شدت دشوار ساخت. اپراتورها برای مواجهه با این وضعیت، نیازمند پاسخ فوری، چندلایه و هوشمند بودند که در این راستا ایرانسل ضمن حفظ حداکثری کیفیت خدمات، با بهره‌گیری از ظرفیت‌های فنی داخلی و تیم‌های واکنش سریع، مانع فروپاشی شبکه در مقاطع بحرانی شد.

• تاب‌آوری شبکه و نقش سرمایه انسانی

اما یکی از محورهای کلیدی در حفظ عملکرد شبکه، آمادگی از پیش طراحی‌شده و سرمایه‌گذاری روی آموزش و رزمایش‌های بحران بوده است.

طبق اظهارات مدیرعامل ایرانسل، این شرکت از مدت‌ها قبل، سناریوهای بحرانی را در قالب تمرینات داخلی مرور کرده و تیم‌های واکنش به اختلالات را به‌صورت شبانه‌روزی آماده‌باش نگه داشته بود. حضور میدانی مدیران ارشد، فعالیت بدون وقفه کارشناسان فنی، و حتی اجرای دورکاری هدفمند برای حفظ ایمنی کارکنان، از جمله عوامل موفقیت نسبی ایرانسل در استمرار خدمت‌رسانی اعلام شد. این تجربه نشان داد که در لحظات بحران، روحیه جهادی و وفاداری سازمانی نقش مهم‌تری از صرف فناوری ایفا می‌کند.

• همراهی متقابل با مشترکان

در بحبوحه جنگ، نه‌فقط زیرساخت‌ها، بلکه اعتماد عمومی نیز در معرض تهدید قرار داشت.

رفیعی بر این نکته تأکید دارد که صبوری و همراهی مشترکان در دوره اختلالات، انگیزه‌ای برای همکاران اپراتور ایجاد کرد. اما از سوی دیگر، همان‌گونه که خود او اشاره می‌کند، کاهش کیفیت خدمات به دلیل عوامل بیرونی، تجربه منفی مشتری را رقم زد. این تناقض میان تعهد اپراتور و انتظار کاربر، نیازمند بازنگری در شیوه‌های ارتباط بحران، اطلاع‌رسانی شفاف و مدیریت انتظارات در آینده است.

• خدمات بدون وقفه، حتی در تعطیلات

یکی از نکات برجسته در این ایام، حفظ عملکرد سامانه‌های خدمات دیجیتال، پشتیبانی آنلاین و شبکه سراسری توزیع سیگنال حتی در روزهای تعطیل و نقاط دورافتاده بود. در این میان اپراتورهای ارتباطی کشور و ایرانسل، با استمرار فعالیت تیم‌های پایش و نگهداری شبکه، توانستند مانع از قطع کامل ارتباط در بسیاری از مناطق بحرانی شوند. این عملکرد ثابت کرد که ارتباطات سیار در زمان بحران، دیگر یک کالای لوکس یا مکمل نیست، بلکه بخشی از امنیت عمومی تلقی می‌شود.

• وقفه‌های ناگزیر و محدودیت‌های بیرونی

اما با وجود تلاش‌های گسترده، اپراتورها نتوانست از بروز اختلال در برخی نقاط جلوگیری کنند. چراکه به گفته مدیرعامل این اپراتور، «بخشی از مشکلات، خارج از اراده اپراتورها و ناشی از تحمیل‌های محیطی جنگ بود.»

نبود پشتیبانی زیرساخت برق، حملات احتمالی به شبکه‌های انتقال داده، و تهدیدات ناشی از تحریم یا وابستگی به تجهیزات وارداتی، از جمله عواملی بودند که کنترل اپراتورها بر شرایط را محدود کردند.

این مسئله ضرورت تدوین پروتکل‌های ملی برای همکاری متقابل میان وزارت نیرو، وزارت ارتباطات و نهادهای نظامی و امنیتی را برجسته می‌کند چراکه ارتباطات کشور نمی‌تواند بدون هماهنگی‌های راهبردی، در برابر بحران‌های پیچیده دوام آورد.

• زیان اقتصادی و ضرورت حمایت حاکمیت

برآورد اولیه ایرانسل از میزان خسارت مالی، رقمی نزدیک به ۱۰۰۰ میلیارد تومان است. این عدد تنها به کاهش درآمد ناشی از اختلال در شبکه اشاره دارد و هزینه‌های غیرمستقیم مانند استهلاک تجهیزات، اختلال در سرمایه‌گذاری‌های آتی، کاهش رضایت مشتری و بازسازی اعتماد عمومی را در بر نمی‌گیرد.

رفیعی با لحنی واقع‌گرایانه اما امیدوارانه، خواستار حمایت مستقیم دولت و حاکمیت برای ترمیم زیرساخت‌ها و تسهیل برنامه‌های توسعه‌ای اپراتورها شده است.

این مطالبه، در شرایطی که اپراتورها نقش جبهه مقدم امنیت دیجیتال کشور را ایفا می‌کنند، نه تنها منطقی، بلکه ضروری است.

و در نهایت اینکه جنگ ۱۲ روزه نظامی، شناختی و فناورانه میان ایران و اسرائیل، چهره‌ای جدید از جنگ‌ها را به نمایش گذاشت. در این میدان، اپراتورهای ارتباطی ایران، با وجود تهدیدات فراوان، عملکردی مؤثر و مسئولانه ارائه کردند.

ایرانسل، به‌عنوان نمونه‌ای بارز، نشان داد که در شرایط بحرانی، تلفیق مدیریت هوشمند، ظرفیت فنی بومی و ارتباط انسانی با مشترکان، می‌تواند مانع از فروپاشی اعتماد عمومی شود. اما در عین حال، این تجربه زنگ خطری برای نهادهای حاکمیتی نیز بود تا نقش زیرساخت‌های ارتباطی را فراتر از تجاری‌بودن، به‌عنوان ستون‌های امنیت ملی بازتعریف کنند.

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهور اعلام کرد: پروژه «هوش مصنوعی رئیس‌جمهور» وارد مرحله اجرا شده است و اولین نتیجه عملیاتی آن تا پایان سال جاری آماده استفاده خواهد بود.

به گزارش معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری، حسین افشین گفت: هدف از این سامانه، کمک به تصمیم‌گیری سریع‌تر و آسان‌تر برای رئیس‌جمهور و وزرا در موضوعاتی مانند تغییر قیمت‌ها، تعرفه‌ها و سیاست‌های اقتصادی است.

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهور افزود: اطلاعات دستگاه‌های اجرایی جمع‌آوری شده و در قالب داشبوردهای هوشمند، به صورت پیشنهادهای فوری در اختیار هیئت دولت قرار می‌گیرد.

وی ادامه داد: سازوکارهای کارشناسی و کمیسیون‌ها همچنان به کار خود ادامه می‌دهند، اما هوش مصنوعی نقش تکمیلی در افزایش دقت، سرعت و نظم تصمیم‌گیری ایفا خواهد کرد.

با وجود فعالیت بیش از ۴ میلیون راننده تاکسی اینترنتی در کشور تعداد زیادی از آنان همچنان بدون پوشش بیمه‌ای هستند و پیگیری‌های صنف رانندگان و وعده‌های مسئولان تاکنون نتوانسته مشکلات را حل کند.

به گزارش مهر در یک دهه گذشته، با گسترش پرشتاب پلتفرم‌های هوشمند حمل‌ونقل، تاکسی‌های اینترنتی به یکی از ارکان اشتغال در کشور تبدیل شده‌اند. میلیون‌ها راننده در قالب خودرو، موتور و وانت در این فضا مشغول به کار هستند و بخش قابل توجهی از حمل‌ونقل درون‌شهری را بر عهده دارند. با این حال، برخلاف نقش اقتصادی و اجتماعی گسترده‌ای که این قشر ایفا می‌کند، همچنان فاقد ابتدایی‌ترین حقوق شغلی از جمله بیمه تأمین اجتماعی، درمان و بازنشستگی هستند. نبود چارچوب قانونی روشن، مقاومت شرکت‌های پلتفرمی و اجرا نشدن مصوبات دولتی، این گروه بزرگ از نیروی کار را در وضعیت تعلیق نگه داشته است.

بر اساس آمارهای موجود، حدود ۴ میلیون نفر به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم در حوزه حمل‌ونقل اینترنتی فعال‌اند که فاقد هرگونه بیمه هستند. این در حالی است که بسیاری از این رانندگان، به صورت تمام‌وقت و مستمر از این شغل امرار معاش می‌کنند و اغلب جزو طبقات آسیب‌پذیر اقتصادی هستند. در چنین شرایطی، نداشتن بیمه نه‌تنها امنیت شغلی آن‌ها را تهدید می‌کند، بلکه آسیب‌های انسانی، اجتماعی و اقتصادی گسترده‌ای را به دنبال دارد؛ از فرسودگی جسمی تا ناتوانی مالی در برابر بیماری یا سانحه.

متن نامه نامه انجمن صنفی تاکسی‌های اینترنتی به رئیس مجلس

ابهام قانونی و تفسیرهای نادرست

در بسیاری از قراردادهای رسمی، عبارت‌هایی مانند «این قرارداد کار نیست» درج می‌شود تا شرکت‌ها از زیر بار بیمه شانه خالی کنند. بند مربوط به بیمه رانندگان در ماده ۲۸ برنامه هفتم توسعه پیش‌بینی شده، اما مشخص نشده که چه نهادی مسئول پرداخت حق بیمه است: دولت، شرکت‌ها یا خود راننده؟

اعضای انجمن صنفی رانندگان تاکسی‌های اینترنتی معتقدند که شرکت‌های پلتفرمی با استفاده از خلأهای قانونی، بیمه رانندگان را خویش‌فرما تلقی می‌کنند، در حالی که بر اساس تحلیل‌های کارشناسی، رابطه‌ای مشخص و کارگری میان راننده و پلتفرم وجود دارد. در حالی که بیمه خویش‌فرما اجباری در قانون تأمین اجتماعی وجود ندارد، شرکت‌ها همچنان رانندگان را به سمت این گزینه سوق می‌دهند.

طبق گفته مسئولان انجمن صنفی، شرکت‌ها با وجود وعده‌های دولت و ابلاغ تفاهم‌نامه‌ها، از پذیرش مسئولیت بیمه‌پردازی خودداری می‌کنند. این شرکت‌ها در برخی موارد حتی از افزایش غیرقانونی کمیسیون هم توبیخ جدی نشده‌اند، که نشان‌دهنده خلأ در نظارت مؤثر است.

توجه به این نکته ضروری است که رانندگان تاکسی‌های اینترنتی در معرض خطرات فیزیکی، بیماری، آسیب شغلی و ناتوانی قرار دارند و در صورت سانحه یا ازکارافتادگی، هیچ‌گونه پوشش درمانی یا حمایتی ندارند. همچنین نبود امنیت شغلی، فرسودگی شدید، و فشار اقتصادی این قشر را تهدید می‌کند.

متن نامه نامه انجمن صنفی تاکسی‌های اینترنتی به رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی

طرح بیمه رانندگان اینترنتی در مجلس به کجا رسید؟

شنیده‌ها حاکی از این است که اخیراً موضوع بیمه رانندگان تاکسی‌های اینترنتی به دستور رئیس مجلس، از دستور کار کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی خارج شده است. امید محبی عضو انجمن صنفی رانندگان تاکسی‌های اینترنتی با اشاره به این موضوع خواستار شفاف‌سازی مسئولان در این زمینه شد

وی افزود: اگر نمایندگان مجلس نماینده مردم و قشر کارگر هستند، باید مشخص شود که چرا موضوعی به این اهمیت کنار گذاشته شده است. رانندگان تاکسی اینترنتی بخش قابل توجهی از نیروی کار در فضای هوشمند را تشکیل می‌دهند و انتظار دارند حقوق صنفی و قانونی آن‌ها به رسمیت شناخته شود.

وی تصریح کرد: بررسی وضعیت رانندگان در جلسه اخیر کمیسیون عمران در کنار بررسی وضعیت رانندگان کامیون و تاکسی‌های رسمی در دستور بود، اما بدون ارائه توضیحی، موضوع رانندگان تاکسی اینترنتی حذف شد. در همین راستا نیز نامه‌ای خطاب به رئیس مجلس شورای اسلامی تنظیم و ارسال شد، اما متأسفانه تاکنون پاسخی دریافت نشده است.

این فعال صنفی با اشاره به مشکلات متعدد معیشتی رانندگان گفت: بخش عمده‌ای از این افراد فاقد شغل دوم هستند و تأمین معاش آن‌ها به‌طور کامل به همین فعالیت وابسته است. حال چگونه است که سهمیه سوخت، خدمات رفاهی و حتی بیمه تأمین اجتماعی از آن‌ها دریغ شده است؟

وی همچنین با اشاره به تعداد بالای دانلود اپلیکیشن‌های مسافربری تاکید کرد: «آمارهای رسمی نشان می‌دهد تعداد رانندگان فعال بسیار بیشتر از ادعای پلتفرم‌ها است. اگر فقط یک نسبت ساده میان تعداد رانندگان و ۷۰ میلیون مسافر تاکسی‌های اینترنتی برقرار کنیم، مشخص می‌شود که شرایط به چه صورت است.

شایان ذکر است اخیر احمد میدری وزیر تعاون کار و رفاه اجتماعی در خصوص برنامه دولت برای بیمه رانندگان کامیون و هم‌چنین رانندگان تاکسی‌های اینترنتی بیان کرده بود که در مجلس شورای اسلامی، طرح با فوریتی درباره بیمه کامیون داران وجود داد و همچنین نشست‌های مختلفی با سکوهای اینترنتی برگزار کرده‌اند و موضوع تاکسی‌های اینترنتی هم دنبال می‌شود. این مسئله، در آئین‌نامه مربوطه دیده شده و در حال پیگیری است.

مطالبه جدی رانندگان تاکسی‌های اینترنتی

با وجود پیگیری‌های مداوم انجمن‌های صنفی و وعده‌های نهادهای رسمی، تاکنون اقدام مؤثری برای آغاز روند بیمه‌پردازی رانندگان تاکسی‌های اینترنتی صورت نگرفته است. در همین راستا، صنف رانندگان تاکسی‌های اینترنتی دو نامه رسمی به رئیس مجلس و کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی برای ورود حقوقی و نظارتی به موضوع و نامه‌ای به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برای درخواست اجرای دقیق قوانین کار و الزام شرکت‌های پلتفرمی به ایفای تعهدات بیمه‌ای تنظیم و ارسال کرده است.

رانندگان تاکسی‌های اینترنتی همچنین، راهکارهایی برای خروج از این بن‌بست پیشنهاد کرده‌اند؛ از جمله تشکیل صندوقی مستقل در سازمان تأمین اجتماعی برای رانندگان پلتفرمی، با سازوکار نظارتی مشترک میان دولت و شرکت‌ها. همچنین توسعه تشکل‌های صنفی در تمام استان‌ها، به‌ویژه در تهران که بیشترین تمرکز رانندگان وجود دارد، یکی از اولویت‌های پیشنهادی است. این انجمن‌ها خواستار مشارکت در فرآیند تصمیم‌گیری‌اند، نه اینکه صرفاً ناظر اجرای تصمیماتی باشند که بدون حضور آن‌ها گرفته شده است.‌

در آخر می‌توان گفت که مسئله بیمه رانندگان تاکسی‌های اینترنتی، تنها یک مطالبه صنفی نیست، بلکه نمادی از چالش‌های گسترده‌تری در مسیر توسعه عدالت اجتماعی در بستر اقتصاد دیجیتال کشور است. بلاتکلیفی میلیون‌ها راننده، ناشی از خلأهای قانونی، بی‌عملی نهادهای مسئول و شانه خالی کردن شرکت‌های پلتفرمی از مسئولیت اجتماعی است. حل این معضل نیازمند اراده جدی حاکمیتی، تدوین سازوکارهای شفاف، و مشارکت فعال نمایندگان صنفی در فرآیندهای تصمیم‌گیری است تا حقوق نیروی کار در این بخش نوظهور اقتصادی، تضمین و تأمین شود.

فاطمه عسگری‌نیا - «از وقتی جی‌پی‌اس‌ها دچار اختلال شده، کار کردن برای ما شده زهرمار!» زیر لب غر می‌زند و چندباری اینترنت گوشی‌اش را خاموش و روشن می‌کند.

از گپ ساده تا فاجعه!

حتما برای شما هم اتفاق افتاده که سوار تاکسی اینترنتی شوید و به محض نشستن در آن با راننده‌ای روبه‌رو شوید که یا از آسمان و زمین نالان و گریان است و دائم غر می‌زند یا خود را علامه‌دهر می‌داند و از هر دری سخن می‌گوید؛ حتی خیلی‌هایشان هم پا را فراتر می‌گذارند و بحث‌های خصوصی‌تر راه می‌اندازند و موجب آزار و اذیت مسافران می‌شوند. مصداق این سخن هم پرونده‌های قضایی‌ای است که در همین رابطه در مراجع قضایی باز است؛ یکی مثل پرونده الهه حسین‌نژاد و قتل تلخی که مدت‌ها جامعه را تحت‌تأثیر خود قرار داده بود.

آرامش پولی!

چند روزی است تصویر فعال شدن گزینه «سفر در سکوت» برای اپلیکیشن یکی از تاکسی‌های اینترنتی در فضای مجازی دست به‌دست می‌چرخد. در شرح این گزینه هم آمده: «مسافر با فعال کردن این گزینه مبلغ مشخصی را به هزینه سفر خود اضافه می‌کند و تا مقصد راننده هیچ صحبتی با مسافر نخواهد کرد.» اما این پایان ماجرا نیست؛ چراکه اگر راننده خواهان هم‌صحبتی با مسافر حین سفر باشد، می‌تواند مبلغ واریزی مسافر را ضربدر ۲ کرده و برگرداند و اینگونه سکوت سفر را بشکند! کاربران فضای مجازی به شوخی و جدی معتقدند این روال تا خالی شدن جیب راننده و مسافر ادامه خواهد داشت و گروهی این شیطنت‌های فضای مجازی را بهانه‌ای برای پول درآوردن در تاکسی‌های بی‌رحم اینترنتی می‌دانند؛ البته پیگیری‌های ما حکایت از این دارد که این گزینه فعلا به‌صورت آزمایشی برای تعدادی از مشترکان این اپلیکیشن‌ها فعال است و برای همه هنوز فعال نشده است؛ به‌خاطر همین اطلاع‌رسانی جامعی درباره آن به‌صورت مشخص صورت نگرفته است، اما همین موضوع خودش بهانه‌ای است برای اینکه به این مسئله دقیق شویم که چرا اینقدر تحلیل و بحث و گفت‌وگو در تاکسی‌های ما رونق دارند.

تحلیل‌های راننده تاکسی

قصه مباحثه‌های داخل تاکسی چه اینترنتی و چه تاکسی‌های نوستالژی قصه امروز و دیروز نیست و آنقدر سر دراز دارد که حتی حالا به‌عنوان یک کنایه هم برای تحلیلات سطحی موضوعات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی تحت عنوان تحلیلات راننده تاکسی از آن یاد می‌شود. دلیل‌شان هم این است: «ما از آنجا که مدام در شهر می‌چرخیم و با ‌آدم‌های مختلف سروکار داریم و گپ می‌زنیم برای خودمان به «هاب های» خبری تبدیل شده‌ایم که البته به‌صورت غیررسمی عمل می‌کنیم.»

فضای گفت‌وگو نداریم!

تقی آزاد ارمکی، جامعه‌شناس در گفت‌وگو با همشهری با اشاره به پیشینه محفلی تاکسی‌ها در ایران می‌گوید: تاکسی‌ها اساسا از بدو ورودشان در ایران محل گپ‌وگفت بوده‌اند و هرچه مسافر بیشتر و مسیر طولانی‌تر شود، این گفت‌وگوها بیشتر می‌شود؛ حتی در تاکسی‌هایی که راننده با توسل به کاغذی از مردم می‌خواهد بحث سیاسی نکنند؛ همین نوشته بهانه‌ای می‌شود برای باز کردن بحث‌های سیاسی. درواقع اگر بخواهیم شفاف در این‌باره صحبت کنیم ما امروزه در تاکسی هم شاهد تبادل اطلاعات و اخبار هستیم و هم انتقال تجارب فردی، آموزش فرهنگ عمومی، بایدها و نبایدها و در نهایت گپ درباره ترس‌ها، آینده و نقاط‌قوت و ضعف جامعه.

شکار جوانان

به اعتقاد آزادارمکی شکل‌گیری این مباحث و انتقال نظرات و رونمایی از شخصیت‌های افراد گاه باعث می‌شود جوانان ما از سوی افراد سودجو در همین محفل تاکسی شناسایی و شکار شوند؛ مسئله‌ای که ممکن است عواقب خوبی برای آنها در پی نداشته باشد.

این جامعه‌شناس علت شکل‌گیری این مباحث را در درجه اول نبود محافل سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مشخص اعلام می‌کند و معتقد است در سایه از دست دادن کارکرد اصلی رسانه‌های قدیمی مثل صدا و سیما بین مردم جامعه، امروز مردم این اخبار را همراه با شایعه‌ها در تاکسی و از همدیگر دریافت می‌کنند: «درواقع اگر ما به تعداد کافی کافه‌های محلی، محافل اجتماعی و تشکل‌های مردم‌نهاد داشته باشیم که مردم گردهم در آنها درباره دغدغه‌هایشان حرف بزنند، دیگر فضای تاکسی محفلی برای انتقال همه این تجارب و دغدغه‌ها نخواهد بود و سفر با تاکسی به یک تعامل شهروندی سالم‌تر تبدیل می‌شود.»

جای گعده‌های محلی خالی است

حسین امامی‌جاجرمی، جامعه‌شناس هم در گفت‌وگو با خبرنگار همشهری ریشه تمام این رفتارهای اجتماعی مردم در تاکسی‌ها، چه از سوی راننده‌های تاکسی و چه از سوی مردم را نبود فضاهای گفت‌وگوی اجتماعی می‌داند: «این فضاها در گذشته در قالب قهوه‌خانه‌های قدیمی، گعده‌های محلی کوچک و بزرگ، کتابخانه‌های محلی و... بود، اما این روزها این بسترها خیلی کمتر در جوامع محلی ما دیده می‌شوند؛ مثلا ما هیچ شعبه محلی برای احزاب سیاسی نداریم تا طرفداران هر حزب با اهالی محله و همسایه‌های خود درباره موضوعات سیاسی پیش‌رو گپ بزنند؛ به‌خاطر همین همه این بحث‌ها و گفت‌وگوها به سفرهای درون‌شهری مردم و دورهمی‌های چنددقیقه‌ای یا چندساعته داخل تاکسی منتقل می‌شود.