تصویب حذف هزینه تماس‌های ناموفق کمتر از 3 ثانیه موبایل در حالی است که آمار اپراتورها سهم این قطعی‌ها را بسیار کوچک اعلام میکند؛ آن قدر که شاید مشترکان اعمال یا عدم اعمال آنرا در قبوض خود، درک نکنند.
طی چند وقت اخیر، حذف هزینه مکالمات ناموفق زیر 3 ثانیه به یکی از موضوعات داغ حوزه ICT تبدیل شد؛ موضوعی که با سوال یک نماینده بار دیگر مطرح شد و وزیر را به پاسخگویی واداشت.
در نهایت نیز برای حل کردن و خاتمه دادن به این موضوع، مصوبه‌ای با همین مضمون به تصویب کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات رسید..
بر اساس این مصوبه، تمامی مکالمات زیر 3 ثانیه که به طور ناخواسته قطع می‌شوند؛ از فایل شارژینگ مشترک حذف خواهند شد.
در گذشته نیز یکی از اپراتورهای تلفن همراه، چنین دستورالعملی را داشت؛ تجربه وجود دستورالعمل پیشین، سوالات و ابهاماتی را در رابطه با حسن نیت این دستور ایجاد کرده است.
*تجربه همراه اول در عدم محاسبه هزینه تماس‌های کمتر از 3 ثانیه
در گذشته و در برهه‌ای از زمان که موضوع قطعی مکرر تماس‌ها و ضرر مشترکان از قطعی و تماس مجدد، داغ شده بود؛ مجمع شرکت ارتباطات سیار مصوبه‌ای داخلی را در خصوص حذف هزینه مکالمات کمتر از 3 ثانیه تصویب کرد و به این ترتیب هر مکالمه کمتر از 3 ثانیه از صورت حساب مشترکان حذف می‌شد.
استدلال همراه اول برای تصویب این مصوبه این بود که ممکن است بخشی از قطعیهای ناخواسته مکالمات، به دلیل مشکل شبکه باشد و خواسته بود با این وسیله محل جبرانی برای قطعیهای ناخواسته در نظر بگیرد.
در سال گذشته و پس از حدود 4 سال اجرای این مصوبه، همراه اول بار دیگر آمارهای مربوط به این موضوع را بررسی کرد و نتیجه این بررسی این بود که این مکالمات درصد ناچیزی را در بین مجموع مکالمات شامل می‌شوند.
در نتیجه مجمع شرکت ارتباطات سیار با این استدلال که با بهبود کیفیت شبکه، میزان مکالمات زیر 3 ثانیه قابل توجه نیست، این مصوبه را لغو کرد.
* 62 صدم درصد؛ سهم مجموع قطعیهای ناخواسته و ناخواسته کمتر از 3 ثانیه در همراه اول
شرکت ارتباطات سیار در خصوص میزان قطعیهای زیر 3 ثانیه، آمار کاملی ارائه نداده است.
اما داوود زارعیان در توضیح این مطلب با ذکر مثالی گفته است: برای مثال در بررسی‌های صورت گرفته روی آمارهای یک روز تماس‌های مشترکان همراه اول، مشخص شد که از 31 میلیون و 760 هزار و 744 مکالمه اختیاری، تنها 0.62 درصد مکالمات کمتر از 3 ثانیه بوده است.
به گفته زارعیان، با توجه به اینکه این موضوع هزینه انباشته‌ای به مشترکان تحمیل نمی‌کند، مقرر شد که از ابتدای مهر ماه 88 مصوبه عدم محاسبه هزینه تماس‌های زیر 3 ثانیه منتفی شود.
مدیر عامل همراه اول در اردیبهشت ماه 90 در این خصوص این طور گفته که: مبلغ تماس‌های قطع ناخواسته زیر 3 ثانیه بسیار ناچیز و کمتر از یک درصد است؛ اما اگر درصد آن به یک یا نیم درصد رسید در بازگرداندن این مبلغ به مشترکان تجدید نظر خواهیم کرد.
بنابراین با بسط دادن این آمار روزانه ارائه شده از سوی همراه اول و نیز گفته‌های مدیرعامل این اپراتور، می‌توان این طور فرض کرد که هم‌اکنون سهم قطعیهای ناخواسته زیر 3 ثانیه در شبکه همراه اول حدودا کمتر از نیم درصد است.
*75 صدم درصد؛ میزان قطعیهای ناخواسته کمتر از 3 ثانیه در ایرانسل
مدیر عامل ایرانسل بخشی از سخنان خود را در نشست خبری اخیر این شرکت، به این موضوع اختصاص داده بود.
علیرضا قلمبر دزفولی در آمارهایی که برای ارائه در این نشست آماده کرده‌بود، ریز جزئیات مکالمات زیر ثانیه را تشریح کرد.
وی گفت: 99.25 درصد از کل تماس‌های زیر 3 ثانیه ایرانسل، به اراده تماس گیرنده یا مخاطب تماس قطع میشود.
در مجموع 75صدم درصد تماس‌های زیر 3 ثانیه به طور ناخواسته قطع میشود که از این 75 صدم درصد، 42 صدم درصد به دلیل خارج شدن طرفین مکالمه از حوزه پوشش، 9صدم درصد (کمتر از یک هزارم) به دلیل اختلالات و دلایل فنی داخل شبکه قطع میشود (که صادر کننده پروانه تا 1.5 درصد، به عبارتی تا 15 هزار را مجاز دانسته است).
به این ترتیب در حال حاضر میزان مکالمات زیر 3ثانیه که به دلیل فنی قطع میشود، یک پانزدهم حد مجاز در پروانه است.
*از حذف تمام مکالمات زیر 3 ثانیه تا قطعیهای زیر 3 ثانیه
به این ترتیب تا پیش از این مصوبه، دستور و الزام قانونی برای حذف هزینه مکالمات کمتر از 3 ثانیه، وجود نداشت و تنها یک اقدام اپراتوری در این خصوص انجام شده بود.
شنیده‌ها حاکی از این است که سازمان تنظیم مقررات با اپراتورهای تلفن همراه، جلساتی را برگزار کرده بود و در این جلسات به دنبال این بود که اپراتورها را قانع کند که هزینه مکالمات زیر 3 ثانیه را به مشترکان برگردانند.
این موضوع، تعهدی پیش از پروانه اپراتورها است و مورد پذیرش اپراتورها قرار نگرفت.
پس از آن و در جریان سوال یک نماینده مجلس از وزیر ارتباطات، کمیسیون تنظیم مقررات مصوبه حذف هزینه قطعیهای ناخواسته کمتر از 3 ثانیه را به تصویب رساند و به اپراتورها ابلاغ کرد.
از سوی دیگر نیز شاید به گفته دزفولی، اطلاعات ارسالی از سوی اپراتورها، در خصوص سهم قطعیهای ناخواسته زیر 3 ثانیه از مجموع مکالمات، سازمان تنظیم مقررات را در مورد ناچیز بودن این مورد متقاعد کرده است.
به این ترتیب شاید به این دلیل، رگولاتوری از حذف تمامی مکالمات زیر 3 ثانیه صرف نظر کرده و به حذف قطعیهای ناخواسته زیر 3 ثانیه بسنده کرده است.
البته موضوع حذف هزینه قطعیهای زیر 3 ثانیه یک بحث فنی است و رگولاتوری میتواند طبق اختیارات خود، اپراتورها را موظف به این کار کند که وقتی ارتباط ناموفق است، هزینه آن را منظور نکنند.
به همین دلیل است که برای تصویب این دستور، نیازی به توافق اپراتورها ندارد.
*مصوبه حذف قطعیهای زیر 3 ثانیه، از کاغذ تا اجرا
بنابراین مصوبه کنونی کمیسیون تنظیم مقررات با دستورالعمل پیشین که توسط یکی از اپراتورها، انجام می‌شد، متفاوت است.
اینکه رگولاتوری از چه روشی قطعیهای ناخواسته کمتر از 3 ثانیه را از تماس‌های موفق تمیز خواهد داد، احتمالا پاسخش، " از روی اطلاعات ثبت شده در فایل شارژینگ (CDR)" خواهد بود.
با در نظر گرفتن اطلاعات ارائه شده از سوی مدیرعامل ایرانسل، مشخص است که ارائه این اطلاعات با تفکیک مورد نظر از سوی اپراتورها و همین طور رگولاتوری ممکن است.
اما اینکه یک تماس ناموفق، واقعا به صورت ناموفق و غیر معمول در سیستم ثبت شده باشد مستلزم این است که تمام شرایط دال بر غیر معمول بودن تماس داشته باشد.
برای قطع ناخواسته تماس باید، هیچ سیگنال قطعی نیامده باشد (گاهی مشترک تماس را قطع نمی‌کند، اما سیگنال قطع ارسال میشود).
در فضای بدون سیم، گاهی BTC مشترک را قطع میکند و گاهی مشترک از پوشش خارج میشود؛ اما در این موارد نیز میتواند سیگنال قطع ارسال شود و اپراتور این پیغام را به حساب قطع تماس از سوی طرفین تماس بگذارد.
بنابراین تفکیک مکالمات قطع شده از مکالمات صحیح به یقین و اطمینان ممکن نیست؛ مگر اینکه رگولاتوری یکی یکی فایل‌های شارژینگ مشترکان را چک کند.
*تاثیر مصوبه حذف تماس‌های زیر 3 ثانیه در صورتحساب مشترکان
در نهایت، با نگاهی دوباره به اطلاعات آماری ارائه شده از سوی اپراتورها، می‌بینیم که از مجموع تماس‌های زیر 3 ثانیه ایرانسل (نه تمام تماس‌ها)، تنها 0.75 درصد از تماس‌ها، ناخواسته قطعی شده‌اند و مطمئنا سهم تماس‌های زیر ثانیه از مجموع تماس‌ها، رقم اعجاب انگیز و بالایی نیست.
همچنین کمتر از 0.62 درصد تماس‌های همراه اول، مربوط به قطعیهای ناخواسته کمتر از 3 ثانیه است.
با توجه به این ارقام و سختی اثبات و اطمینان خواسته یا ناخواسته بودن قطع شدن تماس‌ها، باید دید که این مصوبه در عمل چه تاثیری در میزان پرداختی مشترکان تلفن همراه دارد.
شاید بهتر بود در این مصوبه عددی بیشتر از 3 ثانیه لحاظ می‌شد؛ شاید بهتر بود این مصوبه تمامی تماس‌های زیر 3 ثانیه را شامل می‌شد و یا اگر حجم تماس‌های ناموفق کمتر از 3 ثانیه، قابل توجه نیست، اصلا چه نیازی به تصویب مصوبه بود.
اینکه آیا این مصوبه رگولاتوری تنها پاسخی به برخی اعتراض‌ها بوده یا تفاوتی به حال مشترکان خواهد داشت؛ واقعیتی است که باید صحت آن را در صورت‌حساب‌های بعدی مشترکان دنبال کرد.
نگارنده: فاطمه سامعی
