رواج کانالهای صیغه‌یابی و ازدواج موقت
سرهنگ مرتضوی با تأکید بر اینکه کانالهای صیغه‌یابی یا کلاهبرداری با مبالغ زیاد است و یا سوءاستفاده از اطلاعات و ایجاد مزاحمت کاربران، ادامه می‌دهد: هیچ‌چیزی به نام صیغه یابی یا همسریابی در فضای مجازی نداریم کلاً این مسئله غیرقانونی و مجرمانه است و هر تبلیغی که می‌آید می‌تواند مجرمانه باشد. در این شرایط بهتر است که کاربران گذر کنند یا به پلیس اطلاع دهند.
«شما به کانال صیغه‌یابی و ازدواج موقت اضافه شدید» ...
ساعت ۱۱ شب به‌محض آنلاین شدن در یکی از شبکه‌های مجازی، این پیام روی گوشی نمایان می‌شود «با سلام خدمت تمام عزیزان کانال کیس‌های جدید و زیبا شارژ شد برای معرفی اسم شهرتون یا محل سکونتون را اعلام کنید.» حس کنجکاوی باعث می‌شود سری به گروه بزنم و برخی از پیام‌ها را بخوانم.
«هرکسی که دو نفر را معرفی کنه برای صیغه ۸۰ درصد تخفیف برای خودش محسوب میشه. برای کسب اطلاعات بیشتر و ثبت فرم به آیدی مدیر گروه پیام بدید.»
«بسیاری از عزیزان در خصوص نحوه معرفی زوجه (خانم) به آنها سؤال کرده‌اند. روش بسیار ساده است؛ اول: فرم عضویت پر می‌کنید، دوم: طبق درخواست شما با خانم هماهنگی می‌شود، سوم: حق معرفی پرداخت می‌کنید، چهارم خانم به شما معرفی می‌شود و صیغه عقد موقت جاری می‌شود. همراهان عزیز از آنجا که مؤسسه ازدواج ما رسمی است و در دو زمینه ازدواج دائم و موقت فعالیت می‌کند، از تمام کشور خانم‌ها جهت ازدواج درخواست داده‌اند. یعنی از تمام شهرها مورد وجود دارد، اما به دلیل کمبود وقت تمام کدها در کانال منتشر نمی‌شود. برای یافتن زوجه (خانم) در شهر مدنظر، نام شهر را به ادمین ارسال فرمایید. نکته: همه کیس‌های مؤسسه کارت بهداشت و سلامت دارند.»
بعد از چک کردن این اطلاعات نسبتاً کامل، نگاهی به لیست کیس‌های گروه می‌اندازم:
کد خانم: شهر: روزانه_هفتگی_ماهانه: سن: ... قد:. وزن: ... رنگ پوست: ... مسکن: ... مهریه روزانه: ... هزارتومان مهریه هفتگی: ... هزار تومان مهریه ماهانه: ... میلیون تومان
- هزینه معرفی و مشاوره: ۱۰۰ هزار تومان
حس کنجکاوی خبرنگاری به سراغم می‌آید و برای مطلع شدن از ماجرای این کانالها که هر روز به‌صورت قارچ‌گونه در حال زیاد شدن هستند و در شبکه‌های مجازی و اینترنت جولان می‌دهند، با شماره‌ای که هیچ نام و نشان و عکسی از من به‌عنوان خبرنگار ندارد به ادمین کانال پیام می‌دهم.
- سلام خسته نباشید شرایط معرفی در کانال چیه؟
پشتیبانی کانال بدون هیچ سلام و علیکی بلافاصله جواب می‌دهد: عکس مشخصات
۲۲ساله، اصفهان، قد ۱۶۰، رنگ پوست گندمی، مسکن ندارم + تصویر
_ پشتیبانی کانال: چند عکس تمام‌قد بدید.
چه‌جور عکس‌هایی، باحجاب یا بی‌حجاب فرقی نداره؟
- پشتیبانی کانال: عکس خونگی باشه حتماً بفرستید کد زدم براتون تا فرم معرفیتونو آماده کنم و در کانال بذارم...
ساعت ۳ صبح ناگهان انبوهی از پیام‌های ناشناس روی صفحه گوشی نمایان می‌شود.
با چشمان خواب آلود گوشی را چک می‌کنم و متوجه می‌شوم هنوز یک ساعتی از آخرین پیام ادمین نگذشته بوده که مشخصات ساختگی من، آن هم بدون تائید و گرفتن حق‌الزحمه از درخواست‌کننده، با آیدی ثبت کننده آگهی در گروه منتشر شده است! و حالا ناگهان با سیلی از پیام‌های تمام نشدنی مواجه شده‌ام!
- علی: سلام می‌تونم شرایطتونو بپرسم
- شایان: من از کانال صیغه‌یابی پیام میدم شرایطت چیه می‌تونیم باهم باشیم؟
- فرهاد: سلام من برای صیغه پیام دادم همه‌جوره اوکی‌ام ساپورت مالی می‌کنم کی همو ببینیم؟
- محسن: سلام من محسنم ۲۷ سالمه یک ساله طلاق گرفتم یه دختر دارم دنبال خانمی هستم که نیازامو رفع کنه و من هم همه‌جوره تأمینش کنم.
با ترس و عجله آیدی ساختگی را پاک و تمام مکالمات‌ام را پاک می‌کنم، اما ماجرا به همین سادگی تمام نمی‌شود! پیام‌های یکی بعد از دیگری از هر قشر و سن و شرایطی روی گوشی نمایان می‌شود. همه پیام‌ها را پاک و مسدود می‌کنم، اما بی‌فایده است!
دوباره به ادمین کانال پیام می‌دهم: سلام ببخشید من منصرف شدم، لطفاً عکس و مشخصات من رو بردارید؟
- پشتیبانی کانال: نمیشه می‌خواستید از اول درست تصمیم بگیرد... و شماره را مسدود می‌کند!
باوجود پیگیری‌های زیاد، هنوز اطلاعات از کانال حذف نشده و مزاحمت‌ها ادامه دارد ...
- فعالیت مجرمانه کانالهای همسریابی
سرهنگ سید مصطفی مرتضوی، رئیس پلیس فتای اصفهان در گفتگو با ایسنا، درباره فعالیت گروه‌های همسریابی و ازدواج موقت، می‌گوید: یکی از جرائمی که با رصد و پایش هوشمندانه در فضای مجازی با آن مواجه هستیم کلاهبرداری و سوءاستفاده از کاربران با سوق دادن آنها به صفحات و کانال‌هایی تحت عنوان همسریابی و یا صیغه‌یابی است.
وی با تأکید بر اینکه کاربران فضای مجازی باید به این موضوع توجه داشته باشند که هیچ قانونی در زمینه راه‌اندازی وب‌سایت‌ها، کانالها و صفحات اجتماعی با موضوع همسریابی در فضای مجازی نداریم، اضافه می‌کند: بنابراین اگر با اینگونه موارد مواجه شدند بدانند که فعالیت آنها مجرمانه است و تحت تعقیب پلیس فتا و مراجع قضائی هستند.
رئیس پلیس فتای استان اصفهان در خصوص ماهیت اصلی این سایتها و صفحات اجتماعی، توضیح می‌دهد: تنها اقدامی که دایرکنندگان این کانالها و گروه‌ها انجام می‌دهند در مرحله اول کلاهبرداری و در مرحله بعد سوءاستفاده از مطالب و اطلاعات خصوصی است که کاربران در این کانالها بارگذاری می‌کنند.
- قربانیان سوءاستفاده و کلاهبرداری
وی از نحوه برخورد با اینگونه فعالیت‌ها، اعلام می‌کند: طرح مقابله با کانالها و گروه‌های اجتماعی همسریابی و صیغه‌یابی توسط کارشناسان رصد و پایش فضای مجازی پلیس فتای استان اصفهان انجام شده که در این طرح کانال و یا صفحه اجتماعی در حوزه همسریابی و صیغه‌یابی شناسایی و دایرکنندگان آنها پس از شناسایی تحت پیگرد قضائی قرار می‌گیرند و با آنها برخوردهای قانونی لازم صورت می‌گیرد. قربانیان این سایتها رویه یکسان دارد و تقریباً از همه استان‌ها مورد سوءاستفاده و یا کلاهبرداری قرار خواهند گرفت.
سرهنگ مرتضوی با تأکید بر اینکه کانالهای صیغه‌یابی یا کلاهبرداری با مبالغ زیاد است و یا سوءاستفاده از اطلاعات و ایجاد مزاحمت کاربران، ادامه می‌دهد: هیچ‌چیزی به نام صیغه یابی یا همسریابی در فضای مجازی نداریم کلاً این مسئله غیرقانونی و مجرمانه است و هر تبلیغی که می‌آید می‌تواند مجرمانه باشد. در این شرایط بهتر است که کاربران گذر کنند یا به پلیس اطلاع دهند.
- دعوت‌های ناخواسته!
وی در پاسخ به این سؤال که چرا برخی افراد ناخواسته به این کانالها اضافه می‌شوند؟ می‌گوید: بخشی از این ایجاد مزاحمت‌ها ناشی از فعل و انفعالی است که خود کاربر تنظیمات امنیتی شبکه‌های اجتماعی را انجام می‌دهد؛ در فضای مجازی برای هرگونه فعالیتی ممکن است شما ناخودآگاه در گروه یا کانالی عضو شوید و این مسئله ناشی از تنظیمات امنیتی افراد است، چراکه ممکن شبکه‌های اجتماعی را به‌گونه‌ای تنظیم کرده باشند که اجازه دهند هرکسی آنها را عضو گروه یا کانالی کند.
رئیس پلیس فتای استان اصفهان با اشاره به تنظیمات شخصی شبکه‌های اجتماعی، خاطرنشان می‌کند: افراد می‌تواند با تغییر تنظیمات دسترسی‌ها را محدود و یا کلاً منع کنند تا برای اضافه شدن آنها به هر گروهی محدودیت ایجاد شود، اما این موضوع که در کانالهای متفرقه یا به‌ویژه در صیغه‌یابی به‌صورت ناخواسته دعوت می‌شوید، اغلب با استفاده از ربات است که بیشتر در تلگرام اتفاق می‌افتد که مدیران این کانالها که با طراحی ربات کاربران را عضو می‌کنند.
وی با بیان اینکه البته ممکن است بعضی کانالهای حوزه تجاری یا تبلیغاتی به ازای اضافه کردن عضو به اعضای فعال حق‌الزحمه بدهند، اضافه می‌کند:، اما کلاهبرداری یا سوءاستفاده از اعتماد کاربران زیاد است. اگر افراد شاکی خاصی دارند و از طرف مخاطب که ربات نیست، شناخت دارند، می‌تواند در مراجع قانونی یا دفتر الکترونیک قضایی با مستندات شکایت کند تا پیگیری شود.
سرهنگ مرتضوی درباره ریپورت کردن کانالها، می‌گوید: ریپورت کردن قاعده دارد، زیرا هر شبکه اجتماعی برای ریپورت کردن پروتکل خاصی تعریف کرده، و این گزینه را شامل یکسری فعالیت خاص می‌داند؛ مثلاً اینستاگرام مسائل پورن، خشونت جنسی، خشونت علیه کودکان و تروریسم اگر موضوع با این مصادیق همخوانی داشته باشد، بنا بر تعریف خودش مسائل را ریپورت می‌کند و کاربر باید طبق این مصادیق درخواست ریپورت کنند، آن شبکه اجتماعی هم بنا بر پروتکل و الگوریتم خودش جواب می‌دهد.
- چرایی گرایش به ازدواج موقت و صیغه‌یابی
کوروش محمدی، رئیس انجمن آسیب‌شناسی ایران نیز در گفتگو با ایسنا، درباره آسیب‌های اجتماعی ازدواج موقت یا صیغه در جامعه، توضیح می‌دهد: در حال حاضر حجم وسیعی از پیج یا کانالهای صیغه‌یابی با عضوهای بالا در فضای مجازی ایجاد شده که از نظر ذهنی چالشی ایجاد می‌شود که ما به کجا رسیدیم و شرایط ازدواج در جامعه چه آسیبی دارد که جامعه به سمت این فضاهای ازدواج موقت و صیغه‌یابی گرایش نشان می‌دهد.
وی با تأکید بر اینکه اغلب افرادی که با این رویکرد وارد فضای مجازی می‌شوند و پیج‌هایی را راه‌اندازی می‌کنند تا افراد را به سمت صیغه بکشانند، قطعاً نیت شرعی ندارد و پشت این ماجرا سودجویی‌های کلان مالی هم وجود خواهد داشت، می‌افزاید: اکنون جامعه در مسیر ازدواج با مشکل روبه‌رو است که صیغه‌یابی‌های بدون مجوز روی کار آمدند. در واقع نهاد ازدواج و خانواده در جامه دچار تنش شده که نشان می‌دهد کارکردهای حوزه اجتماعی ناکارآمد هستند و حتی گاهی سیاست‌های غلطی اتخاذ می‌شود.
رئیس انجمن آسیب‌شناسی ایران با اعلام اینکه ما نتوانسته‌ایم در خصوص ازدواج آسان در جامعه یا رفع نیازهای غریزی و اجتماعی نسل جوان جامعه کار مؤثری انجام بدیم، تصریح می‌کند: البته اگر ریشه‌یابی کنیم، می‌بینیم که با توجه به اینکه امروز ازدواج به‌سختی در جامعه اتفاق می‌افتد، شرایط ازدواج سخت شده و سن ازدواج در جامعه به‌شدت بالا رفته، طبیعی است که افرادی از فرصت‌ها سودجویی کنند.
وی آسیب‌هایی ازجمله افزایش سن ازدواج، پاسخ ندادن به نیازهای غریزی، فراوانی هیجانات را ازجمله دلایلی دانست که افراد به‌صورت فراوان به سمت ازدواجهای موقت یا صیغه روی می‌آورند و ادامه می‌دهد:، اما اینکه امروزه در بین این افراد، اغلب جوانان استقبال می‌کنند، چه دخترانی که به صیغه تن می‌دهند و پسرانی که برای رفع نیازها هزینه می‌کنند، کسانی هستند که آسیب‌ها را جدی درک کردند و از تشکیل دادن خانواده و کمک به باوری جامعه به ناامیدی و یأس رسیدند و به نیازهای خود به‌صورت سطحی پاسخ می‌دهند.
- ازدواج موقت حاصلی برای جامعه ندارند
محمدی با تأکید به اینکه صیغه یا ازدواج موقت حاصلی برای جامعه ندارند و فقط به نهاد خانواده آسیب می‌زند و نهاد خانواده را به‌نوعی تنش دچار می‌کند، توضیح می‌دهد: البته که صیغه پدیده شرعی است که اگر تا حدی که اسلام توصیه کرده اتفاق بیفتد توجیه دارد؛ اما اینکه آینده جوانان با این نوع ازدواج‌ها گره بخورد و به یک اتفاق عادی تبدیل شود، باعث آسیب‌هایی در جامعه می‌شود.
وی با اعلام اینکه دختران و زنانی که به خاطر مسائل فقر، مشکلات مالی و گرفتاری‌ها به این راه ورود پیدا می‌کنند، دیگر به زندگی عادی برنمی‌گردند، افزود: این افراد، چون دائماً در حال صیغه شدن هستند و همچنین پسران هم دائماً در حال تجربه افراد مختلف هستند و این همان نقطه آسیب است که قباحت تعامل و ارتباط و روابط نامشروع را در جامعه از بین می‌برد.
رئیس انجمن آسیب‌شناسی ایران صیغه یا ازدواج موقت را نوعی مدیریت رابطه جنسی می‌داند و می‌گوید: روزبه‌روز ترس این وجود دارد به عدد دختران و جوانانی که هنوز سابقه ازدواج ندارد؛ ولی به مسائل تن می‌دهند، اضافه شود. همچنین یکسری افراد سودجو هستند که از این شرایط سوءاستفاده می‌کنند و کلاهبرداریهای اینترنتی را با استفاده از نیازهای غریزی جوانان جلو می‌برند و پول‌های کلانی به دست می‌آورند.
وی در خاتمه خطاب به فعالان این حوزه، هشدار داد: آسیب‌های این حوزه را باید جدی بررسی کرد تا در آینده گریبان‌گیر جامعه نشود و غفلتی نسبت به خلع‌های جامعه با این تفکر که نیازها درجایی دیگر پاسخ داده می‌شوند، اتفاق نیفتد. همچنین در دل این ماجراها گاهی با بی‌احتیاطی نوزادان نامشروع و مشروع بدون والد به وجود می‌آیند که زندگی آنها به ناکجاآباد کشیده می‌شود.
افزایش روزافزون کانالها و گروه‌های صیغه‌یابی و ازدواج موقت در فضای مجازی، زنگ هشدار جدی برای جامعه است، اما پیش از هر چیز لازم است افراد از ماهیت و هدف این گروه‌ها مطلع باشند و بدانند که بیشتر این فضاها برای کلاهبرداری و اخاذی و سوءاستفاده از افراد شکل گرفته است، بنابراین پیش از هر چیز مردم باید مراقب باشند فریب این سودجویان را نخورند و در دام کلاهبرداران و فرصت‌طلبان گرفتار نشوند.