عصر دیروز، تریبون آزاد صنفی با حضور جمعی از فعالان حوزه فناوری و اعضای تشکل‌های مختلف این حوزه به صورت حضوری و آنلاین، در دبیرخانه سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران و البته بدون حضور هیچ یک از مقامات دولتی برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران، در ابتدای این نشست، حسین اسلامی، رئیس هیأت مدیره این سازمان ضمن ابزار تاسف و عذرخواهی به دلیل تغییر چندباره مکان برگزاری جلسه گفت: «علیرغم هماهنگی‌های از پیش انجام شده، دوبار از سوی وزارات فاوا محل برگزاری جلسه تغییر کرد و آخرین بار تنها چند ساعت پیش از برگزاری نشست، عدم امکان استفاده از سالن اجتماعات پژوهشگاه فناوری اطلاعات به ما اعلام شد. برداشت ما این است که وزارت ارتباطات موافق برگزاری چنین جلسه‌ای نبود. به ویژه اینکه هیچ‌کدام از مسئولان دولتی و معاونان وزیر هم حاضر به قبول دعوت ما نشدند و تنها ممکن است جناب آقامیری، در میانه نشست به ما ملحق شوند.» سپس اسلامی از حاضران دعوت کرد تا نکات و نقطه نظرات خود را طرح کنند.
ابتدا محمد دین‌محمد آذری، رییس کمیسیون زیرساخت مراکز داده به چهار نکته اشاره کرد. ابتدا موضوع قطعی اینترنت که او در اینباره گفت: «دوره بستن چشم و گوش و دهان مردم تمام شده است. این مسئله علاوه بر توقف کسب و کارها به پروژه‌های بین‌لمللی، گردشگری و دورکاری هم آسیب زده و ما را با مشکلات جدی و اختلال مواجه کرده است.»
او ضمن انتقاد از طرح طبقه‌بندی اینترنت و گلایه از وزیر جهت عدم اعتراض به این موضوع تاکید کرد: «به گفته دوستان اگر با قطع اینترنت امنیت برقرار میشود، پس باید جلوی نشر قلم و کاغذ را هم بگیریم که شب‌نامه پخش نشود. مسئله فیلترینگ هم موضوع مهم دیگری است که تبعات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی به دنبال دارد و به نوعی بازگشت به دوره آرپانت است.»
او در ادامه با بیان اینکه حاکمیت در اتخاد تصمیمات از متخصصان و دینفعان حوزه فاوا مشورت نمی‌گیرد، بر تهدید بازار و اقتصاد مراکزداده تاکید کرد و افزود: «در این شرایط سهم ایران از بازار مراکزداده منطقه در حال بلعیده شدن است و طبیعتا بازار سرمایه از کاهش تقاضا در اقتصاد آفلاین زیان خواهد دید.» او حاصل این شرایط را افزایش بیکاری و کاهش رفاه ملی دانست.
پس از او حامدمعین‌فر، نایب رئیس کمیسیون مراکز داده سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران ضمن انتقاد از عملکرد وزیر ارتباطات در ماههای گذشته و ابزار تاسف از حضور نداشتن نمایندگان دولت در این نشست گفت: «با این شرایط به نظر می‌رسد وزیر هم با طرح صیانت همراه است. البته از همان وقتی که روی کار آمدند و گفتند در شبکههای مجازی فعالیت خاصی ندارند، مشخص بود رشد این فضا برای ایشان بی‌اهمیت است. راه‌اندازی پروژه فیبرنوری از سمت وزارت ارتباطات هم نمایشی است و می‌خواهند با این کار فرصت بخرند تا شبکه ملی اطلاعات تکمیل شود تا دیگر هیچ ارتباطی به خارج وجود نداشته باشد.»
معین‌فر در ادامه صحبت‌های خود با اشاره به بازداشت‌شدگان حوزه فاوا بر پیگیری آزادی آنان تاکید کرد.
علی حاجی‌زاده، دیگر فعال صنفی در این جلسه در صحبت‌های خود ابتدا به بازداشت‌شدگان صنعت فاوا و نام بردن از امیرعماد میرمیرانی معروف به «جادی» اشاره کرد و گفت جای او زندان نیست.
او وضعیت اینترنت موجود را «فیلترنت» خواند و افزود: «این مسئله برآیند عقل جمعی نیست. اینترنت آزاد یعنی مردم برای کارهای روزمره خود به فیلترشکن نیاز نداشته باشند.» حاجی‌زاده انتقاداتی جدی را هم متوجه وزیر ارتباطات دانست و عنوان کرد وزیر فعلی برای صنف وافا وزیر کارآمدی نیست.
موضوعی که محمدحسن سمتی، عضو کمیسیون نرم‌افزارهای پیشرفته سازمانی و کمیسیون آموزش و پژوهش سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران هم به آن اشاره کرد و خواستار گفت‌وگوی وزیر در این مورد شد و از سکوت او به عنوان موضوعی عجیب یاد کرد.
در بخش دیگری از این نشست، مصطفی امیری، مدیرعامل زرین‌پال و عضو کمیسیون تجارت الکترونیک گفت: «دو بار لغو مکان برگزاری این نشست توسط وزارت ارتباطات شاهدی است بر اینکه حاکمیت برای شنیدن مشکلات صنف گوش شنوایی ندارد.»
او با تاکید براینکه دغدغه فعالان حوزه فناوری مسئولیتی است که در قبال اکوسیستم دارند افزود: «بی‌توجهی به مطالبه‌های شرکت‌های فناورانه باعث ضعف اقتصاد دیجیتال در ایران شده است و چون مسیری که در آن درحرکتیم، مسیر خوبی نیست، سرمایه‌های انسانی بیش از گذشته فراری می‌شوند.»
امیری با بیان اینکه شرکتها در محیط گلخانه‌ای رشد نمی‌کنند، ابراز امیدواری کرد اهالی صنف فاوا یک روز در جایی جمع شوند که علاوه بر شنیده شدن حرف‌هایشان، به درخواست‌های آنها هم ترتیب اثر داده شود.
یکی دیگر از افرادی که به ضورت حضوری در این نشست مشارکت داشت، علی ماهوت‌چیان عضو کمیسیون آموزش و پژوهش نصر تهران بود. او معضل نیروی انسانی را که این روزها با افزایش محدودیت‌های اینترنتی شدت گرفته را از مشکلات قدیمی صنف برشمرد و گفت: «برای پیشگیری از مهاجرت نیروی انسانی متخصص چه کرده‌ایم؟ در این مدت که هر از گاهی سازمان یا ارگانی هک میشود، اگر نیروی متخصص برای حل چنین بحران‌هایی نداشته باشیم باید چه کار کنیم؟»
همچنین او از گرفتن مجوزهای بی‌پایان برای یک کسبوکار از نهادهای مختلف هم گلایه کرد و افزود: «به جای اینکه یک مدیر فعال روی کارش تمرکز داشته باشد، دغدغه چنین موضوعاتی را دارد.»
محمد صراف، رییس انجمن صنفی VOD و IPTVنیز آمارهای اعلام‌شده از سوی وزارت ارتباطات درباره میزان استفاده از پیامرسانهای داخلی را غلو شده دانست و گفت: «گزارش‌هایی که در فضای حکمرانی کشور در گردش است، نادرست‌اند در حالیکه تصمیم‌سازی در ارکان مختلف کشور بر پایه همین آمارهاست.»
او خواستار برچیده شدن نگاه‌های امنیتی به اینترنت شد و سارمان نظام صنفی رایانه‌ای را واسطه‌ای برای انتقال پیام مستدل به حاکمیت دانست.
هاتف خرمشاهی، فعال حوزه فاوا و رئیس سابق مرکز تحول و نوآوری دیجیتال اتاق بازرگانی تهران با اشاره به لغو چند باره این نشست در روزهای گذشته گفت: «این رفتار با نهادهای صنفی حامل پیغام خوبی نیست. در حالیکه در پاسخ، صنف به جز خویشتن داری و صرف جوانی برای ساختن آینده، کاری نکرده است. هزینه فعالیت‌های صنفی آنقدر بالا رفته که نسل دوم و سوم نظام صنفی از تحرکات صنفی ناامید شده است.»
او ضمن گلایه جدی از اینکه هیچ یک از نمایندگان و معاونان وزارت ارتباطات حاضر به حضور در این برنامه نشدند، ادامه داد: «سرمایه‌گذاری‌ها در صنعت فاوا در سه ماه گذشته صفر شده است. یعنی یک نفر از نهاد دولتی جویای احوال این صنف نیست؟»
خرمشاهی ضمن ابراز تاسف از بی‌مهری وزیر ارتباطات نسبت به بخش خصوصی، گفتوگو با نهادهای بالاتر از وزارت ارتباطات را یکی از راهکارهای حل مشکلات صنف عنوان کرد و افزود: «دائم از پلتفرم‌های داخلی گفته میشود و اینکه مثلا روبیکا ۳۵ میلیون کاربر دارد. اگر روبیکا اینقدر کاربر دارد پس چرا درآمد همراه اول افت کرده است؟»
بهناز آریا، رئیس کمیسیون افتا سازمان نصر تهران هم گفته‌هایش را با انتقاد از وزارت ارتباطات شروع کرد و گفت: «وقتی وزیر در مورد رفع محدودیت‌های اینترنتی می‌گوید کاری از او ساخته نیست، چرا انتظار داریم در این نشست حضور یابد؟»
او با تاکید بر اینکه محدودیت اینترنت امنیت فضای مجازی و اطلاعات کشور را به خطر انداخته است گفت: «ما حتی امکان به روز رسانی سیستم خودمان را هم نداریم. افزایش استفاده از فیلترشکن هم وضعیت را بدتر کرده است. اگر قرار است در تصمیمگیریها نقشی نداشته باشیم و محدودیت‌ها ادامه داشته باشد به ما اعلام کنند شغلمان را عوض کنیم!»
در بخش دیگری از این برنامه، سمیرا مهدوی‌زاده، نماینده شرکت رضوان تجارت و عضو سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تنها دستاورد فیلترینگ را افزایش فیلترشکن‌ها و قرارگرفتن آن در دسترس کودکان دانست و گفت: «مهاجرت نیروهای فناورانه راحت‌ترین کار است، ولی ما قصد رفتن نداریم.»
او فیلتر پیامرسانهای خارجی را معضلی دانست که ارتباط با شرکت‌های خارجی را سخت کرده و حتی وقتی آنها به ایران سفر می‌کنند نمی‌توان از آنها خواست پیامرسانهای داخلی نصب کنند!
بیژن منیعی، عضو کمیسیون نرم‌افزارهای فروشگاهی، پخش و اصناف و کمیسیون نرم‌افزارهای پیشرفته سازمانی نصر تهران هم با انتقاد از برخی گفته‌ها بیان کرد: «اگر یک نهاد صنفی خودش این تفکر را داشته باشند که قدرت ندارد، مسلماً قدرت خود را از دست میدهد. نهاد صنفی می‌تواند قدرت زیادی داشته باشد اما این در گروی ارتباط مداوم با دولت است. صنف باید به قدری قدرتمند باشد که اگر به کاری نیاز بود، خودش طرح آن را ارائه دهد. مثلا برای حمایت از فریلنسرها باید خودمان طرحی ارائه دهیم نه اینکه دولت طرح دهد و ما برایش کارگروه تشکیل دهیم.»
تاکید میلاد جهاندار، مدیرعامل باهمتا، نیز بر استفاده از پتانسل اعضای صنف بود. او گفت: «در این جلسه مدام از این صحبت شد که کسبوکارها با محدودیت اینترنت به مشکل خورده‌اند. اگر ما بگوییم فقط فعال صنفی هستیم و چشممان را به روی وقایع جامعه ببندیم، شبیه فوتبالیستی می‌شویم که گفت من فقط فوتبال بازی میکنم و نتیجه‌اش را هم دیدیم چه شد.»
مقصود او از این حرف، اولویت‌بندی موضوعات و افراد بازداشت شده از صنف بود که تاکید کرد: «آزادسازی این عزیزان با وثیقه هم حتی موضوع نگران کننده‌ای است و باید اهمیت بیشتری به این موضوع دهیم.»
جهاندار معتقد بود باید تمرکز را از جایی که نمی‌خواهد صدای بخش خصوصی را بشنود برداشت. او همچنین گفت «مرگ اقتصاد دیجیتال» در شرایط فعلی کشور کاملا عیان است.
مرتضی افشاری مدیرعامل ابرمالی آرمان هم به کاهش درآمدهای 30 تا 40 درصدیشان در پی محدودیت‌ها و اختلال‌های اخیر اینترنت اشاره کرد و گفت: «ما سیستم ارتباطی خود را ابتدا روی تلگرام توسعه دادیم که فیلتر شد، سپس سراغ واتساپ رفتیم، آن هم فیلتر شده است. حال وزیر می‌گوید روی پلتفرم‌های بومی فعالیت کنید، اگر آمدیم و هزینه کردیم، دولت تعهد میدهد که پیامرسانهای داخلی پایدار باشند؟»
- استفاده از توان بخش خصوصی
حسین ریاضی، رئیس هیأت مدیره سندیکای مخابرات ایران که بیشتر به عنوان یک شنونده در جلسه حضور داشت نیز در سخنان کوتاهی بر استفاده از توان بخش خصوصی تاکید کرد و گفت دولت باید از نگاه تخصصی انجمن‌ها و تشکل‌های صنف بهره بگیرد.
او ادامه داد: «ماهیت شبکههای اجتماعی این است که ارتباطات را فارغ از مکان فیزیکی افراد ایجاد کنند و به فضای جغرافیایی خاصی محدود نباشند. فضای مجازی یعنی ارتباطات بینالمللی و اگر این ارتباطات محدود شود در روابط اقتصادی و صادرات نیز محدودیت ایجاد میشود. بنابراین لازمه رونق کسبوکارها برقراری ارتباطات بینالمللی است.»
فرامرز رستگار دبیر و عضو هیات‌مدیره سندیکای صنعت مخابرات ایران هم ضمن انتقاد از عدم همکاری وزارت ارتباطات برای در اختیار گذاشتن فضا برای برگزاری تریبون آزادی صنفی گفت: «این برنامه فرصت خوبی برای وزارت ارتباطات بود تا حسن نیت خود را به شرکت‌های فناوری و اعضای صنف نشان دهد که متاسفانه از آن استقبال نکرد. دولت باید این موضوع را درک کند کارهای صنفی فرای حکومت‌هاست و اصناف نگاهی ملی به مسائل دارند و صحبت‌های آنها از سر دلسوزیست.»
- حاکمیت عاقل رفع فیلتر می‌کند
در پایان جلسه صادق فرامرزی، عضو هیأت رئیسه سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران و سرپرست دبیرخانه نصر کشور ضمن ارائه گزارشی از روند پیگیری بازداشتی‌های حوزه فناوری اطلاعات، از اجبار استفاده از پلتفرم‌های داخلی انتقاد کرد و گفت: «صدمه‌ای که مسدودسازی اینستاگرام و واتساپ صدمه‌ای به کسبوکارها زده به راحتی قابل جبران نیست. واتساپ تنها ابزار ارتباط ایرانی‌ها با خارج از کشور بود. اینستاگرام نیز در درجه اول ابزاری برای سرگرمی است که کسبوکارها با روش‌های بازاریابی از آن برای افزایش فروش خود استفاده می‌کردند.»
او ادامه داد: «نمی‌توان برای پلتفرمی مانند اینستاگرام یک جایگزین داخلی پیدا کرد و هیچ‌کس هم نمی‌تواند مسئولیت ابزار داخلی را قبول کند. یک حاکمیت عاقل، اینستاگرام را رفع فیلتر می‌کند و من هنوز به این عقلانیت در کشور امیدوارم.»
فرامرزی افزود: «حاکمیت برای حل مشکلات ابتدا باید شرایط را به قبل از اتفاقات اخیر بازگرداند که البته همان هم مطلوب نبود.»
علیرغم احتمال عنوان شده، محمدامین آقامیری معاون فناوری و نوآوری وزارت ارتباطات هم در این نشست خضور نیافت و تنها در دقایق پایانی شریعت‌زاده، نماینده مرکز شرکتها و موسسات دانش‌بنیان معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری به عنوان تنها نماینده بخش دولتی در جلسه حاضر شد. او با بیان اینکه طبیعتا هیچ کس از شرایط فعلی جامعه خوشحال نیست، گفت: «چیزی که مهم این است که در شرایط موجود چه راه‌حل را میشود ارائه داد، چه تصمیم‌هایی گرفت و چطور آنها را پیگیری کرد.»
همچنین او اعلام آمادگی کرد اگر موضوعات طرح شده در نشست در حیطه فعالیت مرکز شرکتها و موسسات دانش‌بنیان است، پیگیری‌های لازم در این زمینه را انجام خواهد داد.
گفتنی است «تریبون آزاد صنفی» پس از چند بار جابه‌جایی مکانی، به همت سه تشکل سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران، سندیکای صنعت مخابرات ایران و اتحادیه صادرکنندگان صنعت مخابرات ایران در نهایت به میزبانی نصر تهران برگزار شد.
