چند روزی در جزیره زیبای قشم بودم. از آنجا که قشم منطقه آزاد صنعتی و تجاری است، انتظار داشتم آن را محیطی آماده برای فعالیتهای صنعتی و اقتصادی بیابم، اما با کمال تعجب نخستین چیزی که در این مدت با آن روبرو شدم نبود بسترهای مخابراتی و ارتباطی مناسب بود.
این مشکل، مختص من نبود و بسیاری از افرادی که در این جزیره سکونت و اشتغال داشتند و یا به عنوان مسافر یا گردشگر به آنجا سفر کردهبودند نیز همین مشکل را داشتند.
هماکنون روزانه ۵هزار مسافر و گردشگر وارد جزیره قشم میشوند که در ایام تعطیل و خاص این تعداد به بیش از ۲۰هزار نفر میرسد.
با توجه به افزایش مسافران و تلفنهای همراه آنان که در طول شبانه روز فعال است، امکان برقراری ارتباط تلفنی، به ویژه در ساعات پرترافیک وجود ندارد زیرا امکان و تجهیزات در نظر گرفته شده شبکه تلفن همراه قشم فعلا پاسخگوی تنها چهارهزار و ۵۰۰مشترک مقیم این شهرستان است.
زمانی که در یک آژانس مسافرتی قشم منتظر گرفتن بلیط بازگشت به تهران بودم، شاهد بودم که خانمی در بین مسافران به دوست خود گفت: "چون نتوانستم از کارت تلفنم برای تماس با تهران استفاده کنم، آن را به یکی از کارکنان محل اقامتم هدیه دادم."
بازهم به خاطر دارم در بازاری در منطقه "درگهان" زمانی که مجبور شدم برای پرسیدن رنگ لباس مورد نظر یکی از اقوام، از تلفن همراهم استفاده کنم، بعد از دهها بار تلاش بازهم موفق به این کار نشدم تا جاییکه مدیر فروشگاه ضمن اظهار همدردی، تلفن فروشگاهش را در اختیار من گذاشت.
"طبسی" مدیر مخابرات شهرستان ۱۵۰هزار نفری قشم میگوید از ۴هزار و ۵۰۰مشترک تلفن همراه تنها ۵۰۰نفر میتوانند همزمان با خارج از قشم ارتباط تلفنی داشته باشند.
به گفته او در شهرستان قشم مخابرات اکنون ۲۴بیتیاس (ایستگاه دریافت و ارسال ارتباطات تلفن همراه) نصب کرده است و با توجه به اعلام واگذاریهای جدید این امید وجود دارد که با نصب تجهیزات جدید مخابراتی در این شهرستان، از ابتدای سال آینده مشکلات مشترکان مخابرات و مسافران قشم مرتفع شود.
به همت متولیان منطقه آزاد قشم قرار است حداقل ده هزار دانشجو در مراکز آموزشی و صدها مرکز صنعتی و گردشگری و تجاری این جزیره حضوری فعال و پر نشاط داشته باشند.
"قشم با مساحتی حدود یک هزار و ۵۰۰کیلومترمربع، بزرگترین جزیره ایران است و این امر، این فرصت را فراهم میکند که در بسیاری از طرحهای اجرایی،این منطقه به عنوان یک کشور در نظر گرفته شود."
این سخنانی است که "محمد اصغری" مدیرعامل منطقه آزاد تجاری قشم در همایشی با حضور متخصصان و اندیشمندان عنوان کرد.
در این همایش که در دی ماه برگزار شد، اجرای ایدههای قابل اجرا در این جزیره که اجرای آنها در سرزمین اصلی میسر نیست، مورد تبادل نظر قرار گرفت.
بهاعتقاد او، قشم با توجه به وسعت جغرافیایی، جمعیت، موقعیت راهبردی و نزدیکی به سرزمین اصلی، میتواند به عنوان یک کشور کوچک، پایلوت بسیاری از طرحهای ملی و فراملی باشد.
عدم امکان برقراری تماس با تلفن همراه در قشم تنها مشکل ارتباطی من نبود، من خبرنگار که تحصیلاتم در زمینه کامپیوتر بوده است، به دلیل نوع کار و حرفهام تصور میکردم میتوانم با استفاده از ابزار نوین ارتباطی "اینترنت" مشکل ارتباطات شخصیام را با این فناوری جهانگستر مرتفع کنم.
به بازار رفتم و از فروشندگان جویا شدم که سرعت و کیفیت کدام سرویس دهنده اینترنت در قشم بهتر از بقیه است و در این زمان بود که دریافتم در قم شمار شرکتهای ارایهدهنده خدمات اینترنتی عملا از سه شرکت تجاوز نمیکند هر چند مدیریت مخابرات این تعداد را ۸شرکت اعلام کرده است.
بالاخره دریافتم که سرعت اینترنت کدام شرکت بیشتر است. به محل اقامتم رفتم با ذوق فراوان تلاش کردم از طریق لپ تاپم به اینترنت متصل شوم.
اما هرچه تلاش کردم نشد که نشد. به ذهنم رسید که شاید خطوط تلفن جزیره هم مانند شبکه تلفن همراه دارای کاستیها و مشکلات فنی است، و از سوی دیگر با توجه به نوع پیامهای عدم امکان رایانه اطمینان یافتم که اشکال از خطوط تلفن است.
به شرکت مربوط زنگ زدم و مشکل را جویا شدم.
مدیریت این شرکت ابتدا وانمود میکرد که مشکل از طرف آنها نیست، اما وقتی متوجه شد من هم چیزهایی از نظر فنی میدانم، اعتراف کرد که مشکل مربوط به "نویز " Noiseشدید روی خطهای تلفن جزیره است و مسوولان شرکت برای رفع این مشکل در تلاشند سیمهای تلفنی را از تهران وارد کنند که نویزگیر باشد و بهاین صورت مشکل این شرکت و مشترکان حل شود.
دیگر لازم نیست بگویم که جهت اطمینان بیشتر رفتم از دو شرکت دیگر نیز کارت اینترنت خریدم اما مطمئن شدم همه همین مشکل را دارند، به همین دلیل تصمیم گرفتم برای اتصال به اینترنت به یک کافی نت در بازار مراجعه کنم.
باید اذعان کنم که سرعت اینترنت این کافی نت نسبتا خوب بود اما هر روز مجبور بودم برای اتصال به اینترنت صبحها و شبها دو بار این مسیر طولانی را طی کنم.
هر بار که این راه طولانی را طی میکردم این موضوع به ذهنم میآمد که آیا قرار بود استفاده از اینترنت به این ترتیب باشد؟
اینترنت را برای ما به عنوان شبکهای از رایانهها و سرورهای مختلف در سراسر جهان تعریف کردهاند که در آن سرویسهای متنوع و مختلفی در حوزههای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی به نحوی ارایه میشود که دسترسی و دریافت خدمات در طول تمامی ساعات شبانهروز و از هر مکان جغرافیایی در سراسر جهان عملی باشد.
این چنین شبکهای به عنوان یک زیرساخت قوی و گسترده جهانی، ستون فقرات دولتهای جدید "دولت الکترونیک " و "جامعه اطلاعاتی" را تشکیل میدهد، اما در جزیره قشم اینترنت این معنا را در ذهن ایجاد نمیکند زیرا " از هر جا و در هر زمان که انسان اراده کند، نمیتواند به این شبکه جهانی متصل شود." برگردیم به دیدگاه مدیر منطقه آزاد قشم که معتقد است با توجه به پتانسیلها و توانمندیهای قشم، این جزیره را میتوان بهعنوان پایلوت اجرای بسیاری از طرحها، بخصوص دولت الکترونیک قرار داد.
"در قشم با توجه به امتیازات مناطق آزاد و ویژگیهایی که قانونگذار به عنوان تسهیلات منطقه آزاد پیشبینی کرده اجرایی کردن این اقدامات در اولویت کاری قرار دارد."
به گفته مدیرعامل سازمان منطقه آزاد قشم، در صورت اجرایی شدن دولت الکترونیک به عنوان پایلوت در این جزیره، اشکالات کار برطرف میشود و در "دولت الکترونیک" در آینده میتواند در سطح وسیع در کشور اجرایی و عملیاتی شود.
تشکیل دولت الکترونیک بصورت پایلوت در قشم شاید نیاز به زمانی طولانی داشته باشد اما با توجه به اظهار امیدواری مدیر مخابرات قشم مبنی بر اینکه با نصب تجهیزات جدید مخابراتی بسیاری از کاستیهای مخابراتی و اینترنتی این شهرستان مرتفع خواهد شد، امید است فعلا یک میلیون هموطنی که در ایام تعطیلات نوروزی به جزیره زیبای سفر میکنند، ضمن بهره بردن از طبیعت و مناظر زیبای آن، ایام سفرشان با خاطرات ناخوشایند مشکلات تلفنی و اینترنتی پیوند نخورد.