ITanalyze

محمد کرباسی - اشکان خسروپور - اینترنت در ایران ماجرای عجیبی دارد. تقریبا می‌توان گفت هیچ کاربری در کشور نیست که با فراز و نشیب این شبکه جهانی در کشور دست و پنجه نرم نکرده باشد. ابوالحسن فیروزآبادی، دبیر شورای‌عالی فضای مجازی و رئیس مرکز ملی فضای مجازی در گفت‌وگو با همشهری ایده‌های خاصی را برای این فضا مطرح می‌کند. او اطلاعات شهروندان را بسیار ارزشمند می‌داند و به همین‌خاطر تأکید دارد که هر پلتفرمی که بالای یک میلیون کاربر ایرانی دارد، باید اطلاعات ایرانی‌ها را در داخل کشور ذخیره کند و پردازش آن با نظارت باشد. در این گفت‌وگوی اختصاصی، دبیر شورای‌عالی فضای مجازی از درخواست مذاکره با اینستاگرام گفته و می‌گوید توییتر هم اگر می‌خواهد در کشور فعالیت کند، باید علاوه بر این با اکانت‌های فیک هم برخورد داشته باشد. او ایده اینترنت ۳ را مطرح کرده که به گفته او شبکه ملی اطلاعات همراه با ارتباط با جهان است.


 رشد کسب و کارها در فضای مجازی کشور را چطور می‌بینید؟ یا شاید بهتر است اینطور سؤال را مطرح کرد که استفاده از فناوری را برای بهبود وضعیت کسب و کارهای خرد چقدر مؤثر می‌دانید؟
یکی از بحث‌هایی که بحث روز دنیاست، بحث تحولات در حوزه اشتغال با توسعه فناوری آی‌سی‌تی است و آن هم اینکه نوع مشاغل در این فضا تغییر می‌کند. مبحثی به نام صنعت 4 داریم که در حقیقت اتوماسیون افزایش پیدا می‌کند و صنعت روباتیک می‌شود. در یک نظام شبکه‌ای جهانی اکثر کالاها به یکدیگر متصل خواهند بود. طبیعی است که این باعث بشود بسیاری از مشاغل مربوط به تولید و خدمات در دنیا تغییر کند. در حوزه خدمات به‌نظر می‌رسد که اقتصاد دنیا از اقتصاد صنعتی به سمت خدماتی مایل می‌شود و به همین دلیل هم مشاغلی در حوزه خدمات ایجاد می‌شود که این خدمات هم مبتنی بر خدمات نوآوری است. یعنی در حقیقت با نوآوری‌ها خدمات جدیدی خلق می‌شوند و براساس این خدمات جدیدی که خلق می‌شوند، طبیعی است که مشاغل جدیدی خلق می‌شود.

در ایران وضعیت را چطور می‌بینید؟
سؤال شما سؤال روز دنیاست. جواب شفاف و روشنی هم ندارد. در ایران لامحاله به سمت خدماتی شدن پیش می‌رویم. در چند سال اخیر استارتاپ‌ها در کشور رونق خوبی داشته‌اند که علت آن واضح است. علت این است که ما نسل جوانی داریم که این نسل تحصیلکرده هستند و بیش از 4میلیون دانشجو داریم. کار استارتاپی مستقل از تحریم‌ها قابل انجام است به همین دلیل بستر خوبی در حوزه استارتاپی در کشور ایجاد شده است. نقطه نگران‌کننده این است که استارتاپ بخشی از یک زنجیره اقتصادی است. اینکه بخش‌های دیگر این زنجیره مثل سرمایه‌گذارهای خطرپذیر یا مبانی حقوقی مثل مالکیت معنوی و احترام به برندها و حمایت از برندها و... چه میزان در کشور آماده شده، صحبت‌های زیادی درباره‌اش می‌شود. به‌نظرم در این حوزه عقب‌افتادگی داریم و سامانه یکپارچه‌ای در کشور شکل نگرفته که ما در حوزه اقتصاد خدماتی از چه مدلی می‌خواهیم تبعیت کنیم. مدل پایه پلتفرمی یا مبتنی بر سکوهاست. میزان پذیرش ما نسبت به فضای جهانی چگونه است؟ آیا ما می‌توانیم سکوهای خارج از کشور را بپذیریم. بسیاری از سکوها که می‌توانند برای کشور ما مفید باشند، ما را تحریم کرده‌اند. سکوی بزرگی مثل گوگل در حوزه API که می‌توانیم روی آن کسب و کار را رشد بدهیم ما را تحریم کرده است. آمازون در حوزه توسعه کسب و کارها همین‌کار را کرده است. سکوهای بزرگی که عمدتا آمریکایی هستند با تحریم مواجه شده‌اند. پس باید مدل خاصی را در کشور خودمان پیاده‌سازی کنیم. اگر به اجماع برسیم که مدل سکویی را بپذیریم که به اعتقاد من بهترین مدل در اقتصاد خدماتی است، ما باید سکوهای خودمان را داشته باشیم. در این اقتصاد با توجه به اینکه زنجیره اقتصاد خدماتی شکل نگرفته می‌توانیم موفق باشیم؟ بعضی علایمی که نگاه می‌کنیم مثل همین سکوی پیام‌رسان که ما روی آن کار کردیم، دیدیم نمی‌توانیم موفق باشیم. چون باید تمام زنجیره را با هم ببینیم. یعنی یک استارتاپ پیام‌رسانی در کشور داشتیم که قدرت مالی نداشتند و نمی‌توانستند تمام ذینفعان را در این حوزه هماهنگ کنند و به مشکلاتی برخورد کردیم. اصولا هنوز در کشور به جز دو سه سکوی کپی‌شده مثل سکوهای حوزه حمل‌ونقل یا خرده‌فروشی یا اپ‌استوری در سایر سکوهایی که وجود دارد، مثل سکوهای رسانه‌ای و اطلاع‌رسانی و بانکی، فین‌تکی رمزارزی و پولی، بهداشتی و... نداریم. 

 در مور پیام‌رسان‌ها شرایط چطور بوده است؟
یکی از همین موارد به پیام‌رسان‌ها برمی‌گردد. در مورد پیام‌رسان‌ها یکی از دلایلی که نتوانستیم جایگزین تلگرام را در ایران داشته باشیم به این دلیل بود که شرکت بزرگی در این حوزه نداشتیم. شرکت‌های بسیار کوچک 50 نفری می‌خواستند کار بزرگی که یک پیام‌رسان 40میلیونی داشت، ارائه کنند و خدمات اضافه‌ای مثل تاکسی و پرداخت نیز ارائه کنند. به‌دلیل فقدان بخشی از زنجیره ارزش اقتصاد خدماتی و به‌دلیل فقدان شرکت‌های بزرگی که چنین کارهایی را انجام بدهند، این مشکل است.

 ولی گروهی علت رشد نکردن پیام‌رسان‌های داخلی را پول و گروهی سخت‌افزار و تجهیزات لازم می‌دانند.
پول، نیروی انسانی، مواداولیه، فناوری و نوآوری در کنار هم زنجیره را می‌سازند. بخشی از آنها را نداریم یا کم داریم. همه را در کنار هم نداریم. یک جا پول هست، فناوری نداریم یا برعکس. وقتی کنار هم جمع نمی‌شوند و در عین حال نظام نهادی کشور آمادگی این موضوع را ندارد، به بن‌بست می‌خوریم. اقتصاد ما بعد از سال‌ها تلاش شکل گرفته و صنایع سنگین مثل فولاد، مس و خودروسازی نظام تامین مالی‌شان از طریق بانک‌ها امکان‌پذیر است ولی شما اگر بر فرض شرکت نرم‌افزاری داشته باشید، چون سرمایه و دارایی اصلی آن شرکت ناملموس است، در نظام بانکی ما معتبر نیست. به همین دلیل نمی‌تواند از نظر بانکی تامین مالی بشود. اقتصاد ایران هم مالی و بانکی است و به همین دلیل نمی‌تواند از اقتصاد و بدنه اقتصاد کشور استفاده کند. یک شرکت، نر‌م‌افزار یا دارایی‌های ناملموس دارد و برند محسوب می‌شود. اگر در کشور برندی 1000میلیارد تومان ارزش داشته باشد، بانک باید روی آن وام بدهد اما این اتفاق نمی‌افتد.

 اما بخش مهمی که حتی در شرایط فعلی کسب و کارهای نوپا را دچار مشکل می‌کند فیلترینگ است. براساس قانون، متولی فیلترینگ در کشور کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه است. چرا این کارگروه تشکیل جلسه نمی‌دهد تا فیلترینگ به‌صورت مشورتی باشد؟
باید از متولیان بپرسید اما اگر بحث‌تان عام‌تر باشد که چرا فیلترینگ به مشکل برخورد کرده است، مسلم است که اختلاف‌نظرهایی در آن کارگروه وجود دارد. این اختلاف‌نظرها باعث شده که کارگروه در اکثر موارد یا برای مدت طولانی تشکیل نشود. من معتقدم تصمیمی که در رابطه با کارگروه گرفته شده و به‌عنوان قانون شناخته می‌شود، نیاز به بازنگری دارد. امیدوار هستیم که مجلس این بازنگری را در موارد مختلف برای اصلاح قوانین انجام دهد و بین آن چیزی که مخاطب کم یا زیاد دارد، تفاوت قائل شویم.

اصلاح قوانین مشکلات را در این زمینه حل می‌کند؟
 البته در این رابطه یک سری نارسایی‌های فناورانه نیز وجود دارد. گاهی دیده شده که به‌دلیل اینکه مصادیق مجرمانه در یک سکو یا پلتفرم زیاد می‌شود، به‌دلیل ناتوانی فناوری یا به این خاطر که برای آن تمهیدی اندیشیده نشده، نسبت به تعطیلی این سکو اقدام می‌شود. این اشکال فقط در ایران نیست تقریبا به همه دنیا کشیده شده‌است. در صحبت‌های اخیر مکرون چیزی که ایشان به‌عنوان اینترنت کالیفرنیایی و چینی مطرح کرد، همین بود که اروپایی‌ها جدیدا تأکید زیادی بر این مسئله دارند و قوانین جدیدی با عنوان GDPR گذاشته‌اند. بحث این است که آمریکایی‌ها به‌خاطر طراحی‌های اقتصادی که دارند و هدف‌شان تصرف فضای مجازی همه کشورها در همه حوزه‌های سیاسی- اقتصادی و اجتماعی است، معتقد بر این هستند که اینترنت و فضای مجازی باید فضای بدون مرز و  بدون مقررات‌گذاری باشد. بعد از تصرف بازارها در حوزه‌هایی مثل پیام‌رسان که تصرف کردند وارد نوعی چالش با دولت‌ها شده‌اند. پروتکل‌هایی از نظر فنی برای اینترنت انتخاب می‌کنند که اشراف حکومت‌ها بر مبادی ورودی و خروجی کشور را کاهش می‌دهد. این را آقای مکرون هم در صحبتش مطرح کرد.

یعنی می‌گویید باید هویت افراد در اینترنت مشخص باشد؟
اگر به دوران قبل از اینترنت برگردید، تلفن و تلگراف وجود داشته که در تمام آنها احراز هویت مهم بوده است. مشخص بودن دو طرف ارتباط مهم بوده است. این ایده‌ها که در یک نظام شبکه‌ای که انسان‌ها و اشیا وجود دارند و فاقد مرز و هویت و غیرقابل شناسایی باشند و سیالیت در آنها وجود داشته باشد، نقطه مورد اختلاف است. چینی‌ها یک نظام بسته را مشابه سکوهای آمریکایی در کشور خودشان پیاده کردند. اروپایی‌ها در این مدت به‌دلیل هم‌پیمانی با آمریکایی‌ها در این حوزه فکر نکردند و الان با مشکلات زیادی مواجه شده‌اند. کما اینکه در جریان بحران اخیر فرانسه نیز مقامات این کشور گفتند بخش مهمی از مشکل جلیقه‌زردها را ناشی از تحریکاتی می‌دانند که در فضای مجازی صورت می‌گیرد. غیراز آن در حوزه‌های اقتصادی دیدند که کمپانی‌هایی مثل گوگل و آمازون میلیاردها دلار سود اقتصادی می‌برند اما حتی یک سنت هم مالیات نمی‌دهند. برهمین اساس، قانون جی‌دی‌پی‌آر را گذاشتند و الان از اینترنت سوم صحبت می‌کنند که بسیار شبیه چیزی است که ما در ایران از مدت‌ها قبل مطرح می‌کردیم که اینترنت باشد و اتصال جهانی وجود داشته و یکپارچه باشد اما در این فضا باید مسئولیت‌پذیری داشته باشیم و هرکسی هرکاری یا اقدام اجتماعی اقتصادی سیاسی انجام می‌دهد، ‌مسئولیت بپذیرد و مبتنی بر هویت مشخص باشد. به‌نظر می‌رسد اروپایی‌ها دارند این کار را می‌کنند. چون بسیار دیر دارند انجام می‌دهند و بسیار برایشان پرهزینه است.

این اینترنت سوم که می‌گویید ایده‌‌اش را داشته‌اید چطور کار می‌کند؟
شبکه ملی اطلاعات همراه با ارتباط با جهان است. اینترنتی است که در آن هویت مشخص می‌شود. در آن احراز هویت داریم و امیدواریم در چارچوب شبکه ملی اطلاعات روی اینترنت کار کنیم ولی هرکس که به آن داخل می‌شود هویت مشخصی دارد. به ‌نظرمان باید این برنامه تا پارسال انجام می‌شد.

درباره ایران هم همین شرایط را می‌بینید؟
همین مباحث در ایران هم وجود دارد. الان ممکن است سطوح مباحثی که در فیلترینگ مطرح می‌شود سیاسی و اخلاقی باشد اما مطمئن باشید به‌زودی مباحث اقتصادی هم مطرح می‌شود که شدت مسئله را افزایش می‌دهد که باید اقدامی صورت بگیرد. نظامی که در کشور ما در کارگروه تعیین مصادیق وجود دارد، بر مسائل سیاسی و اخلاقی و شاید اجتماعی متمرکز شده ولی حوزه اقتصادی و مبحث فناورانه مغفول واقع شده است. نیاز به اقداماتی فراتر از اقدامات قضایی و فیلترینگ داریم. اگر قرار است پیام‌رسانی در کشور محدودسازی شود باید قبل از آن، پیام‌رسان در کشور ایجاد شود. اگر قرار است از فعالیت سکویی ممانعت بشود تا جایی که مقدور است باید از قسمت‌های نامناسب سکو جلوگیری کنیم. وقتی متوجه می‌شویم سکویی ممکن است موضوع، نقش یا کارکردش به ضرر کشور باشد، باید از قبل تدابیری اندیشیده باشیم. من در کارگروه اعضا یا کسانی را نمی‌بینم که چنین تصوری داشته باشند که وقتی شما از یک سکو جلوگیری می‌کنید و فراتر از یک مصداق محدودسازی می‌کنید، باید از قبل چاه را کنده باشید. این بحث‌ها جدی است و همین‌ها به‌صورت اختلافات در کارگروه خودش را بروز می‌دهد. به همین دلیل معتقدم برای خروج از این اشکال باید اصلاح قانون داشته باشیم.

 یعنی اعتقاد دارید مجلس باید برای فیلترینگ طرح جدیدی بدهد؟
بله. باید فراتر از فیلتر دیده بشود. ما باید تشکلاتی داشته باشیم که راه‌حل بدهد نه اینکه راه‌حل فقط فیلتر باشد. فیلتر می‌تواند راه‌حل باشد اما همزمان باید تدابیر دیگری هم اندیشید.
درباره همین فیلترینگ هم اما مشکلات زیادی وجود دارد. نمونه‌اش ماجرای توییتر است. بسیاری از مقامات ارشد نظام در توییتر هستند اما این شبکه اجتماعی فیلتر است.
ما مشکل قانونی داریم که باید آن را حل کنیم. من از کسانی که در توییتر هستند دفاع نمی‌کنم. اما اینکه بگوییم مطلقا توییتر خوب یا بد است شاید درست نباشد. وزیری می‌تواند در آن حضور داشته باشد ولی من خودم ترجیح می‌دهم در آن حضور نداشته باشم. در اینکه باید پلتفرم‌های رسانه‌ای داشته باشیم هیچ شکی نیست. پلتفرم‌های رسانه‌ای ارتباطی و اطلاعاتی تقریبا تبدیل به یک پلتفرم شده‌اند و به‌زودی کسب و کارهایی روی این پلتفرم می‌آیند. یک بحثی به‌عنوان همگرایی پلتفرم‌ها داریم. به‌نظر می‌آید که پلتفرم‌های رسانه‌ای، پیام‌رسانی و ارتباطی نقش‌شان روزبه‌روز افزایش پیدا می‌کند. بحثی که وجود دارد این است که آیا در این حوزه می‌توانیم روی پلتفرم‌های لرزان صحبت کنیم؟ اینکه بیاییم و تمام ارتباطات و کارهای رسانه‌ای و بانکی و بهداشت و درمان‌مان را در یک پلتفرم لرزان که دست خارجی‌هاست و می‌تواند در آن بازیگری انجام بدهد، قرار بدهیم؟ پلتفرم توییتر از بدترین نوع پلتفرم‌های لرزان است. 350میلیون در آن عضو هستند، سالی 70میلیون را فیک تشخیص می‌دهد و خودش می‌گوید این تمام فیک‌ها نیست. در نتیجه می‌توان تخمین زد که 100میلیون فیک وجود دارند. این سکو طوری طراحی شده که شما نه‌تنها اکانت فیک داری که قابلیت روباتیک و بات‌ نیز در این پلتفرم بسیار بالاست. ما دیدیم که بازی‌های زیادی در انتخابات آمریکا، خروج انگلیس از اتحادیه اروپاو... شده است. یعنی سرنوشت ملت‌ها توسط اکانت‌ها و بات‌های فیک در این پلتفرم انجام می‌شود.

اما ۶ وزیر ازجمله وزیر ارتباطات و اطلاعات به همراه دو نماینده مجلس طی نامه‌ای اعلام کرده‌اند که رفع فیلتر توییتر را به نفع کشور می‌دانند .
من موافق وزرایی که نامه امضا کرده‌اند تا توییتر باز شود نیستم. چون من توییتر را سکوی لرزانی می‌دانم. ولی مخالف نیستم که برای خارجی‌هایی که در آن فضا هستند، از آن استفاده شود. به‌هرحال به‌طور عام ما طرفدار این هستیم که این سکو، ایرانی باشد. پیام‌رسان اطلاع‌رسانی چند منظوره هم ایرانی باشد. هدفی که ما در مرکز ملی فضای مجازی تعیین کرده‌ایم این است که حداقل تا 50درصد ترافیک کشور در حوزه پیام‌رسان مربوط به پیام‌رسان خارجی باشد. دلیلش این است که فضای مجازی، یک فضای جهانی است و نمی‌توانیم ارتباط با جهان را ترک کنیم. ما باید با کاربران جهانی صحبت کنیم و صحبت‌های آنها را بشنویم، خدمات بدهیم و بگیریم. به همین دلیل می‌گوییم سکوهای خارجی باید وجود داشته باشند و می‌توانند تا 50درصد ترافیک پیام رسان‌های کشور ما را نیز بگیرند ولی شرط و شروطی دارد.

یعنی می‌توانند در کشور فعالیت کنند؟
 آنها باید تعهد بدهند که بات‌ها و اکانت‌های فیک‌شان را مدیریت کنند و اطلاعات شهروندان ما که دارایی‌های ملی ما هستند را مراقبت کنند. این اطلاعات قیمت دارد. در فضای مجازی، اقتصاد پول یا تعیین ارزش مبتنی بر کار و سرمایه نیست. داده و برند قیمت دارد. در این فضا  تمام ملت ما نمی‌توانند تلاش کنند که یک برند خارجی را بزرگ کنند. داده تولید کنند تا بدون حساب از کشور خارج شود و در اختیار دیگران قرار بگیرد و خارجی‌ها با استفاده از آن تولید ثروت کنند و داده‌های خودمان را با اشکال دیگری به ما بفروشند. ما می‌خواهیم هویت و دارایی‌مان را در فضای مجازی مدیریت کنیم. دوستان در تحلیل‌ها دچار سیاست‌زدگی هستند. وقتی اینطوری حرف می‌زنیم می‌گویند می‌خواهید فضا را ببندید. درصورتی که اینطور نیست. اگر قرار بود فضا را ببندیم، اینستاگرام و واتس‌اپ بسته شده بود. تعداد مواردی که در کشور ما در حوزه‌های سکویی بسته شده، بسیار محدود است. چیزی که خارجی‌ها روی ما بسته‌اند، بسیار بیشتر از چیزی است که در کشور  بسته شده است. داده‌های کلان که مربوط به همه ملت ما هست، در ایران نگهداری شود. مالکیت داده به آنها تعلق نمی‌گیرد. هرگونه پردازشی که روی داده‌های ملی ما قرار است صورت بگیرد باید اجازه ما را داشته باشد. این بحثی است که از آن با عنوان اینترنت اروپایی تعبیر شده است. ما این افتخار را داریم که قبل از اروپایی‌ها این حرف‌ها را زده‌ایم.

 یعنی توییتر  برای حضور در ایران باید دیتای شهروندان را در داخل کشور ذخیره کند.
 بله و اکانت‌های فیک را هم حذف کند. نه اینکه موقع حذف اکانت، طرفداران جمهوری اسلامی را با حجم وسیعی حذف می‌کند و تعداد محدودی از طرف مقابل را نیز حذف می‌کند تا بگوید من بی‌طرف هستم.

درباره اینستاگرام به‌صورت خاص که باز است هم این شرط را دارید؟
 ما از اینستاگرام خواسته‌ایم که با آنها صحبت داشته باشیم اما هنوز صحبتی صورت نگرفته است. درباره اینستاگرام مکاتبات اولیه صورت گرفته ولی هنوز قراری نگذاشته‌ایم.

اگر مذاکرات به نتیجه نرسد چه می‌شود؟ فیلتر می‌شود؟
ما دنبال این هستیم که جایگزین داشته باشیم و جایگزین مشابه داخلی شکل گرفته است.

آن طوری که امام جمعه مشهد گفته‌اند واقعا علما، دانشجوها و استادان دانشگاه خواستار فیلترینگ اینستاگرام هستند؟
به‌هرحال تعداد قابل توجهی از جامعه مذهبی کشور درباره اینستاگرام مشکل دارند. بدون شک همینطور است. اثرگذاری خودشان را هم دارند و صدایی دارند که شنیده می‌شود. طبیعی است که این صداها را نمی‌توان نشنیده گرفت. بحث چالشی در جوامع مجازی به‌خصوص در مورد فضای مجازی وجود دارد که می‌رود به این سمت که نوعی همگرایی ایجاد شود. همانطور که من عرض کردم، درست است آن اشکالات وجود دارد که ما ارزش‌سنجی برای اقتصاد خدماتی نداریم ولی من از شرکت‌های توانمند خصوصی دعوت می‌کنم وارد این حوزه بشوند چون اقتصاد آینده، پلتفرمی است. در ایران نیز لامحاله این نوع اقتصاد بیشترین بازگشت سرمایه را خواهد داشت. من این را تضمین می‌کنم. 

یعنی یک مشابه داخلی اینستاگرام هم داشته باشیم ؟
من معتقدم باید پلتفرم بهتر و کامل‌تر بدهیم. چون پلتفرمی مثل اینستاگرام متعلق به 10 سال قبل است که تازه به نتیجه رسیده است‌. در عین حال، ‌چیزی که ما الان ارائه کنیم 3 سال دیگر به نتیجه می‌رسد و بالغ می‌شود. لاجرم تا آن زمان، چیزی که ما ارائه کنیم نسبت به اینستاگرام خیلی بهتر خواهد بود. در همین فضا، توییتر نیز از برخی لحاظ یک پلتفرم عقب‌افتاده است. این پلتفرم با فناوری 140کاراکتر کارش را شروع کرده بود که یک نگاه قدیمی را می‌رساند؛ البته خودشان را بازسازی کردند اما مفهوم آن «میکروبلاگ» است که قدیمی محسوب می‌شود. در عین حال ما نباید روی یک چیز خاص تمرکز کنیم. اگر به کمپانی فیسبوک نگاه کنید، متوجه می‌شوید که یک نوع پیام‌رسان ندارد. این پلتفرم چند نوع پیام‌رسان برای خانواده‌ها و سیاستمداران و حوزه‌های اقتصادی و... دارد.

بر اساس مصوبه شورای عالی فضای مجازی، از این پس هر گونه استعلام و مبادله اطلاعات بین دستگاهی به شکل الکترونیک انجام شده و لزومی برای ارائه کپی مدارک موضوع این مبادلات به ارباب رجوع وجود ندارد.

به گزارش ایلنا، آیین‌نامه اجرایی احصای کلیه استعلامات و ایجاد نظام استانداردسازی تبادل اطلاعات بین دستگاهی موضوع تبصره «۱» بند «ث» ماده ۶۷ قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در جلسه امشب شورای‌عالی فضای مجازی به ریاست رئیس جمهور، بررسی و تصویب شد.

طبق این آیین‌نامه، کلیه اطلاعات شناسایی و خدمات، استعلامات، اسناد مورد تبادل، اقلام اطلاعاتی و سامانه‌های اطلاعاتی مربوط به فرآیندهای بین دستگاهی توسط سازمان اداری-استخدامی کشور با هماهنگی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات احصا و به تایید کارگروه تعامل پذیری دولت الکترونیک می‌رسد.

تمام دستگاه‌های اجرایی با اولویت دستگاه‌های اجرایی متولی داده و پایگاه‌های اطلاعاتی پایه، موظفند به نحوی وظایف خود در این آیین‌نامه را اجرا نمایند که حداکثر در مدت یک سال از تاریخ ابلاغ آیین‌نامه، کلیه استعلامات مکتوب بین دستگاه‌های اجرایی حذف شود. پس از این مدت، درخواست و پاسخ به استعلام به شکل مکتوب، ممنوع است و تبادل اطلاعات و استعلام صرفا از طریق مرکز ملی تبادل اطلاعات انجام می‌شود.

با آغاز فعالیت نظام تبادل اطلاعات کشور، تبادل و استعلامات موضوع این آیین‌نامه، صرفا از طریق مرکز ملی تبادل اطلاعات (NIX) انجام خواهد شد و هر گونه ارائه خدمات دستگاه‌های اجرایی خارج از چارچوب مندرج در شناسنامه‌های فنی تایید شده فاقد اعتبار خواهد بود.

استعلامات و تبادل اطلاعات بین دستگاه‌های اجرایی، کاملا به شکل رایگان انجام می‌شود و دستگاه‌های اجرایی باید هزینه‌های مربوط را در قالب بودجه و اعتبارات مصوب خود پیش‌بینی کنند. سازمان برنامه و بودجه کشور نیز مکلف شده در موافقت‌نامه‌های متبادله، هزینه‌های مرتبط را پیش‌بینی و در اولویت تخصیص قرار دهد.

برای هماهنگی موضوعات مربوط به این آیین‌نامه نیز یک کارگروه تعامل‌پذیری دولت الکترونیک پیش‌بینی شده است.

همه پایگاه‌های اطلاعاتی پایه کشور از جمله پایگاه هویت ایرانیان، پایگاه اسناد و املاک و حدنگاری کشور، پایگاه هویت وسایط نقلیه، پایگاه هویت اشخاص حقوقی، پایگاه کالا و خدمات، پایگاه مدیریت خدمات دولت، پایگاه نظام ملی نشانی‌گذاری مکان محور،‌ پایگاه مالیاتی کشور، پایگاه اطلاعات مالی، پایگاه اطلاعات خدمات بانکی و پولی کشور، پایگاه اطلاعات و آمار، پایگاه سلامت، پایگاه ملی بیمه‌های سلامت کشور، پایگاه ملی بیمه‌های اجتماعی کشور، پایگاه ملی اطلاعات داده‌های باز کشور، پایگاه اطلاعات مکان محور کشور (SDI)، پایگاه اطلاعات سجل کیفری کشور، پایگاه اطلاعات مجوزهای کسب و کار کشور، پایگاه اطلاعات تحصیلی، پایگاه اطلاعات کسب و کارها و مشاغل کشور، پایگاه اطلاعات شبکه احراز هویت کاربران ارتباطی (شاهکار)، پایگاه احراز هویت قوه قضائیه و پایگاه ثبت‌نام الکترونیک قوه قضائیه (ثنا) باید در مدت یک سال، بر اساس این آیین‌نامه، به شکل استاندارد به هم متصل شوند.

مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت از سه برابر شدن ظرفیت شبکه اینترنت داخلی (IP ) به عنوان هسته مرکزی شبکه ملی اطلاعات خبر داد.

به گزارش خبرگزاری مهر، صادق عباسی شاهکوه با اعلام سه برابر شدن ظرفیت شبکه IP به عنوان هسته مرکزی شبکه ملی اطلاعات، از اجرای پروژه ای در کمتر از ۱۰ ماه خبر داد که کاهش تاخیر، قطعی و در دسترس نبودن های شبکه از نتایج آن به شمار می رود.

مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت با اشاره به توسعه هسته شبکه ملی اطلاعات گفت: مطابق سند الزامات مصوب شورای عالی فضای مجازی، شبکه ملی اطلاعات، زیرساخت ارتباطی فضای مجازی کشور محسوب می شود و همه شبکه ها باید از طریق هسته مرکزی آن که شبکه ارتباطات زیرساخت است به هم متصل باشند و این شبکه از فیبر نوری، شبکه انتقال و شبکه IP تشکیل شده است.

وی توسعه خدمات دولت الکترونیک، رشد استارت‌آپ ها و کسب وکارهای مبتنی بر وب و کاهش شکاف دیجیتالی، توسعه مرزهای دانش و عدالت در آموزش، افزایش دسترسی عموم شهروندان به اطلاعات و خدمات در سال های اخیر که زندگی همه را تحت تاثیر خود قرار داده است را حاصل شکل گیری شبکه ملی اطلاعات دانست.  

عباسی شاهکوه توسعه اخیر شبکه ملی اطلاعات را مربوط به توسعه شبکه IP کشور دانست و افزود : در چند سال اخیر حدود ۷۰ هزار کیلومتر فیبرنوری در شبکه زیرساخت کشیده شده که روی آن شبکه انتقال قرار دارد و حالا شبکه IP که روی شبکه انتقال قرار دارد به ۳ برابر قبل افزایش ظرفیت داشته است.

مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت ادامه داد: پس از اجرای این پروژه، ظرفیت شبکه از حدود ۷ ترابیت برثانیه به حدود ۲۰ ترابیت بر ثانیه می رسد و فعالیتهای امنیت شبکه نیز آسان‌تر شده و نقاط اتصال امن شبکه افزایش می یابد که به این ترتیب مقابله با تهدیدات امنیتی جهانی نیز آسان‌تر خواهد شد.

وی افزود : در اردیبهشت ماه ظرفیت شبکه انتقال به بیش از ۲۲ ترابیت بر ثانیه رسید که ما اکنون بخشی از آن را برای شبکه IP استفاده می کنیم.

مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت خاطرنشان کرد: علاوه بر حضور شبکه IP در ۱۰۵ نقطه، در حدود ۲۵۰ نقطه از کشور نیز شبکه انتقال وجود دارد و فیبر شبکه زیرساخت هم بیش از ۳۵۰ شهر و تعداد زیادی روستا را تحت پوشش قرار داده است که با واگذاری فیبر تاریک در آینده نزدیک، گشایش قابل توجهی ایجاد خواهیم کرد.

وی با اشاره به امنیت این شبکه تصریح کرد : در این شبکه با طراحی اتصال نقاط امن، پایداری و مقاومت بهتری در برابر حملات و ویروس ها حاصل و امکان ارائه سرویس در سطوح مختلف برای تضمین کیفیت به انواع خدمات فراهم شده است.

عباسی شاهکوه افزود: هر آنچه اپراتورها درباره ارتباطات و ظرفیت در داخل کشور به آن نیاز دارند در اختیار آنها قرار می دهیم و با اینکه از سال ۹۲ تاکنون مصرف بخش ارتباطات در کشور افزایش چشمگیری داشته اما شرکت ارتباطات زیرساخت همیشه پیشرو بوده و نیازها را برآورده کرده است.

وی درباره شبکه ترانزیت بین الملل نیز توضیح داد : ظرفیت در یک سال گذشته ۳ برابر رشد داشته و به بیش از ۳ ترابیت بر ثانیه رسیده است که در برنامه ششم هدف توسعه ظرفیت ترانزیت بین الملل برای ما حدود ۳۰ ترابیت بر ثانیه تعیین شده است

ایتنا- طی سال های اخیر به کرات درباره ضرورت راه اندازی شبکه ملی اطلاعات در کشور سخن به میان آمده است. امّا به دلایلی هنوز این پروژه عملیاتی نشده است. در ادامه بیشتر به این موضوع می پردازیم. با ما همراه باشید.
شبکه ملی اطلاعات در چه مرحله‌ایست و چرا راه‌اندازی نمی‌شود؟
 همانطور که در مطلبی با عنوان همه چیز درباره شبکه ملی اطلاعات و کاربردهای آن مطرح کردیم، در تعریف این شبکه می توانیم بگوییم که این شبکه پروژه‌ای برای توسعه شبکه زیرساخت امن و پایدار ملی در ایران است. این شبکه با نام‌های دیگری مانند اینترنت ملی، اینترانت ملی ایران و شبکه ملی اینترنت نیز شناخته می‌شود.
بر اساس تعریفی که در تبصره ۲ ماده ۴۶ قانون برنامه پنجم توسعه درباره شبکه مورد بحث آمده است و شورای عالی فضای مجازی نیز آن را تصویب کرده، شبکه ملی اطلاعات کشور، شبکه‌ای مبتنی بر قرارداد اینترنت (آی‌پی)، به همراه سوئیچ‌ها و مسیریاب‌ها و مراکز داده‌ای است. به صورتی که درخواست‌ های دسترسی داخلی و اخذ اطلاعاتی که در مراکز داده داخلی نگهداری می‌شوند، به هیچ‌وجه از طریق خارج کشور مسیریابی نشود و امکان ایجاد شبکه‌های اینترانت، خصوصی و امن داخلی در آن فراهم شود.
 

راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات چه ضرورتی دارد؟

به دلایل مختلف لازم است که شبکه ملی اینترنت به سرعت در کشور راه اندازی شود. یکی از مهمترین دلایل این است که این شبکه موجب استقلال و قدرتمندی بیش از پیش کشور می شود و از وابستگی ما به دیگران می کاهد. در همین ارتباط، سالهاست که رهبری از مسئولان دولت‌های مختلف خواسته است که در راستای راه‌اندازی شبکه ملی اینترنت گام بردارند. با توجه به این موضوع که معمولاً مقام معظم رهبری فقط در امور مهم نظر می دهند و خواستار ترتیب اثر از سوی مسئولان می شوند، می توان به اهمیت موضوع پی برد.

 

مختصری درباره روند راه اندازی شبکه ملی اطلاعات

با وجود اذعان مسئولان به اهمیت راه اندازی سریع شبکه ملی اطلاعات امّا شواهد موجود در حوزه اطلاعات و ارتباطات نشان می دهد که در حال حاضر با اجرایی شدن تمام و کمال این شبکه ملی فاصله داریم و هنوز نتیجه مطلوب حاصل نشده است. به منظور فهم بهتر موضوع در ادامه به بررسی اجمالی روندی که این پروژه از ابتدا تا کنون طی کرده است، می پردازیم.

- اواخر سال 1384، بر اساس تصمیم هیئت دولت مقرر شد که شبکه ملی اینترنت در طول 3 سال به بهره‌برداری برسد.
- سال 1385، مقرر شد که اجرای پروژه اینترنت ملی به مرکز تحقیقات مخابرات ایران محول شود.
سال 1386، برنامه‌های عملیاتی راه اندازی و بهره‌برداری اینترنت ملی در سال‌های 86 تا 88 در هیئت وزیران تصویب شد.
- سال 1387، عبدالمجید ریاضی، معاون وقت فناوری اطلاعات وزارت ارتباطات اعلام کرد که 50 درصد زیرساخت‌های اینترنتی شبکه ملی اینترنت فراهم شده است. با توجه به اینکه الان در - سال 97 هستیم و هنوز این پروژه به صورت کامل راه اندازی نشده است، می توان در گفته این مسئول شک کرد.
- سال 1389، موضوع شبکه ملی اینترنت با نام جدید «شبکه ملی اطلاعات» به صورت جدی‌تر پیگیری شد. به طوری که کلیات موضوع در ماده ۴۶ برنامه پنجم توسعه مطرح شد.
- سال 1389، تاریخ راه اندازی شبکه ملی اطلاعات، برای پنج سال دیگر یعنی تا پایان برنامه پنجم تمدید شد.
- سال 1394، پس از اینکه 5 سال از زمان تغییر نام شبکه ملی اینترنت به شبکه ملی اطلاعات گذشت و آخرین سال برنامه پنجم را پشت سر گذاشتیم، شبکه ملی اینترنت راه اندازی نشد. در این سال، محمدحسن انتظاری، رئیس سابق مرکز ملی فضای مجازی و متولی راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات طی نامه‌ای به رئیس جمهور خواستار تغییر متولی راه اندازی این شبکه شد.
- سال 1394، نصرالله جهانگرد، معاون وزیر ارتباطات اعلام کرد که شبکه ملی اینترنت آماده بهره‌برداری است! تعجب آور اینکه، همین سال، عباس آسوشه، معاون فنی مرکز ملی فضای مجازی گفت: با چیزی که شبکه ملی اطلاعات نام دارد، خیلی فاصله داریم. در همین سال، محمود واعظی، وزیر ارتباطات ادعا کرد که 70 درصد شبکه ملی اینترنت آماده است. همچنین وی تصریح کرد که در سال 1395 از این شبکه بهره‌برداری می‌شود.
 

شبکه ملی اطلاعات چطور کار می کند؟
 - سال 1395، وزارت ارتباطات دولت یازدهم فاز نخست شبکه ملی اطلاعات را در شهریور ماه 1395 افتتاح کرد. فاز دوم این شبکه نیز در بهمن ماه ۹۵ افتتاح شد و وعده داده شد که فاز تکمیلی این پروژه در اردیبهشت ماه 96 کلید خواهد خورد. با وجود این وعده ها، قفل این پروژه ملی در زمان مقرر باز نشد و وزیر ارتباطات و معاونانش در چندین مصاحبه، از تعویق در اجرای تکمیلی این پروژه و موکول کردن آن به بعد از انتخابات ریاست جمهوری (29 اردیبهشت ماه) خبر دادند.
 در حالیکه قرار بود اردیبهشت 96 از فاز تکمیلی شبکه ملی اطلاعات، دولت الکترونیک و شبکه علمی کشور بهره برداری شود اما سرنوشت این پروژه ها هنوز نامعلوم بود.
در مرداد 96، دولت مدعی شد که راه‌اندازی شبکه ملی اینترنت در 3 فاز انجام شده است. این در حالی بود که معاون فناوری مرکز ملی فضای مجازی کشور اعتقاد داشت که اجرای این سه فاز بر اساس مصوبه‌ شورایعالی و به منظور اصلاح وضعیت فعلی زیرساخت ارتباطی و شبکه ارتباطی کشور بوده است تا آمادگی لازم برای تحقق شبکه ملی اطلاعات مهیا شود. بنابراین با در نظر گرفتن انتظارات و الزامات مصرح در سند تبیین الزامات، هنوز تا تحقق شبکه ملی اینترنت فاصله داشتیم.
 به طور کلی می توان گفت که دولت های نهم، دهم و یازدهم با تعاریف مختلفی، پیگیری راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات را به عنوان اصلی ترین پروژه ملی حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات در دستور کار خود داشتند اما با این وجود این پروژه به نتیجه نهایی نرسید.
الان و بعد از گذشت بیش از یک سال از دولت دوازدهم نیز این پروژه به صورت کامل اجرایی نشده است!
البته خوب است تصریح کنیم که هنوز هم مسئولان ارتباطات و اطلاعات هر روز از پیشرفت شبکه ملی اینترنت خبر می دهند، امّا تا راه اندازی تمام و کمال آن فاصله داریم. در همین ارتباط، اخیراً محمدجواد آذری جهرمی در اینستاگرامش نوشت: میزان محتوای تبادلی در مرکز تبادل شبکه ملی اطلاعات در یک ماه اخیر (تیر 97) از ۳۰۳ گیگابیت بر ثانیه به ۴۳۱ گیگابیت رسیده است.
 
چرا شبکه ملی اطلاعات راه‌اندازی نمی شود؟

با توجه به تمامی آنچه در بالا گفته شد این سوال اساسی پیش می آید که چرا با وجود اذعان کارشناسان و مسئولان به ضرورت راه اندازی هر چه سریع تر شبکه ملی اطلاعات، این پروژه عملیاتی نمی شود.
گفتنی است، نه تنها شبکه ملی اینترنت در قوانین برنامه پنجم و ششم توسعه، مورد تاکید قرار گرفته بلکه در احکام دور دوم شورای عالی فضای مجازی و نیز سیاستهای اقتصاد مقاومتی نیز با جدیت روی آن تاکید شده است. اما با این وجود، اقدامات صورت گرفته درمورد این پروژه، با اهداف نهایی کماکان فاصله دارد.

تاخیر در راه اندازی و بهره‌برداری از شبکه ملی اطلاعات، موضوع مبهمی است که هیچ جواب قانع کننده‌ای برای آن وجود ندارد. به عقیده برخی، وجود دلال‌هایی که با سوء استفاده از وضعیت فعلی اینترنت، سود بسیاری از فروش پهنای باند به‌دست می آورند و راه اندازی شبکه ملی اطلاعات به اصطلاح نان آنها را آجر می‌کند، از جمله دلایل عدم راه اندازی شبکه ملی اینترنت است. طبیعی است که این افراد در روند اجرایی پروژه اینترنت ملی اختلال ایجاد کنند.
 

شبکه ملی اطلاعات چیست؟

 از سوی دیگر، از عمده‌ترین دلایل عدم اجرای شبکه ملی اطلاعات می‌توان به عدم فهم صحیح از این شبکه، سیاسی‌کاری برخی دولت‌ها و مسئولان و استفاده جناحی از شرایط موجود غیر‌قانونی و غیر‌منضبط فضای مجازی کشور اشاره کرد. در این شرایط، متاسفانه هر از گاهی پروژه‌های فرعی به نام شبکه ملی اینترنت طرح می شوند و گروه های مختلف سعی می کنند که از فشار مطالبات مردمی و رهبری بکاهند. همچنین استفاده سیاسی از این پروژه برای رأی آوردن در انتخابات نیز موضوع دیگری است.
 از جمله نکات بسیار مهم در این پروژه، سیاسی کاری دولت ها است. به طوری که هر وقت کارشناسان درخواست مناظره برای بررسی ابعاد فنی این شبکه را دارند با پاسخ منفی مسئولان مواجه می شوند.
 
جمع‌بندی
مطلب حاضر را می توان این طور جمع بندی کرد که در حال حاضر ضرورت راه اندازی شبکه ملی اطلاعات تقریباً برای همگان آشکار شده است. امّا شواهد موجود نشان می دهد که هنوز تا راه اندازی تمام و کمال این شبکه فاصله داریم و مثل اینکه قرار نیست گره کوره این پروژه باز شود. از سوی دیگر، اینکه چرا این شبکه هنوز راه اندازی نشده است به برخی مسائل سیاسی برمی گردد. بنابراین، لازم است در این زمینه اطلاع رسانی های لازم انجام شود تا با تشدید درخواست های مردمی، نسبت به راه اندازی هر چه سریع تر این شبکه اقدام شود.

دبیر شورای عالی فضای مجازی گفت: سیاست نهایی در خصوص استفاده از ارزهای دیجیتالی در کشور به زودی در سطح هیئت دولت مورد بررسی قرار می‌گیرد.

ابوالحسن فیروزآبادی در گفتگو با خبرنگار مهر درباره آخرین وضعیت تعیین تکلیف ارزهای دیجیتالی (ارز رمز) در کشور گفت: دولت در حال تهیه مصوبه ای برای سیاست گذاری در این حوزه است.

وی افزود: با توجه به اینکه ارزهای دیجیتال یکی از پدیده های مهم در حوزه فناوری مالی و بازار پرداخت محسوب می شوند، نظارت بر ارزهای رمزنگاری شده در داخل کشور ضروری است.

رئیس مرکز ملی فضای مجازی ادامه داد: ارز دیجیتال در کمیسیون اقتصادی دولت آخرین مراحل بررسی را می گذراند و به زودی در سطح هیئت دولت بررسی می شود.

فیروزآبادی اظهار داشت: کشور در مرحله انجام سیاست های اولیه برای تعیین تکلیف مشارکت کنندگان در حوزه ارزهای دیجیتالی است و در این زمینه با توجه به پیش نویسی که پیش از این مرکز ملی فضای مجازی برای طرح در شورای عالی فضای مجازی تهیه کرده بود، در این زمینه با کمیسیون اقتصادی دولت همکاری می کند تا در نهایت این سند برای طرح به هیئت دولت برود.

به گزارش مهر، پیش از این نیز معاون مرکز ملی فضای مجازی از برنامه ریزی برای قانونی شدن فعالیت دست اندرکاران حوزه ارز دیجیتال از جمله استخراج کنندگان (ماینر) و صرافان این بازار و نیز واردات قانونی تجهیزات ارز دیجیتال خبر داده بود.

سعید مهدیون در این باره گفته است: هیئت دولت در حال کار روی مصوبه ای است که فعالیت ماینرهای ارز دیجیتال شکل صنعت و قانونی به خود بگیرد و استخراج این نوع ارز در کشور قانونی شود. در این سند سیاستی، بانک مرکزی، بورس و سایر دستگاه های مرتبط، ضوابط خود را اعلام کرده اند و این سیاست گذاری در کمیسیون عالی تنظیم مقررات مرکز ملی فضای مجازی نیز به بحث گذاشته شده است.

دبیر شورای عالی فضای مجازی در پاسخ به این سؤال که هاتگرام و تلگرام طلایی بعد از اتمام مهلت جدا شدن از تلگرام در پایان آذر فیلتر می‌شوند، گفت: مسدود نمی‌شوند بلکه باید بتوانند مستقل از تلگرام به فعالیت خود ادامه دهند.

 ابوالحسن فیروزآبادی در جمع خبرنگاران در توضیح مصوبه شورای عالی فضای مجازی درباره حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی و مقررات فعالیت پیام‌رسان‌های خارجی اظهار داشت: طبق این سند پیام‌رسان‌های خارجی دارای بیش از یک میلیون کاربر باید در کشور نماینده پاسخگو داشته باشند زیرا همچنان که پیام‌رسان‌ها در اروپا حق ندارند اطلاعات مردم اروپا را خارج کنند در ایران نیز نباید اطلاعات اجتماعی، اقتصادی و خصوصی مردم را از کشور خارج کنند.

وی در پاسخ به این سؤال که این تعریف شامل شبکه‌های اجتماعی  نیز می‌شود، گفت: تعریف پیام رسان در این سند شامل شبکه‌های اجتماعی است.

دبیر شورای عالی فضای مجازی در پاسخ به این سؤال که آیا با این تعریف فعالیت اینستاگرام در کشور غیرقانونی است، گفت: سیاست را توضیح دادم اینکه اجرا در چه مرحله‌ای باشد، متفاوت است اما طبق این سند اینستاگرام در داخل کشور نماینده پاسخگو داشته باشد و اطلاعات شهروندان را خارج نکند.

 

*هاتگرام و تلگرام طلایی بعد از پایان آذر مسدود نمی‌شوند

فیروزآبادی درباره فعالیت هاتگرام و تلگرام طلایی گفت: معتقدیم پلتفرم‌های اطلاعاتی، رسانه‌ای، بهداشتی، آموزشی، تجاری و پولی و بانکی باید در کشور بومی شوند.

وی ادامه داد: پلتفرم رسانه‌ای که شامل پیام رسان نیز می‌شود اکنون در کشور 50 میلیون کاربر دارد و امیدواریم تا سال آینده در زمینه بومی‌سازی این پلتفرم به نتایج خوبی دست پیدا کنیم.

دبیر شورای عالی فضای مجازی افزود: طبق سند این شورا برای تقویت پیام رسان‌های داخلی هاتگرام و طلاگرام برای دوره گذار پیش‌بینی شدند و به آنه مهلت داده شده تا به خودکفایی برسند که این سیاست در صنعت مونتاژ حاکم است و بعد از تاریخ اعلام شده سیاست‌های حمایتی‌مان را قطع خواهیم کرد.

به گزارش فارس،فیروزآبادی در پاسخ به این سؤال که اگر هاتگرام و طلاگرام پس از پایان مهلت داده شده در پایان آذر ماه به استقلال از تلگرام نرسند آیا فیلتر خواهند شد، گفت:این پیام رسان‌ها مسدود نمی‌شود بلکه باید بتوانند مستقل از تلگرام به فعالیت خود ادامه دهند.

 

* جنگ بین وزارت ارتباطات و صدا و سیما به ضرر مردم است

وی درباره اختلاف اخیر وزارت ارتباطات و سازمان صدا و سیما درباره تحقق شبکه ملی ارتباطات و حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی گفت: جنگ بین وزارت ارتباطات و صدا و سیما به نفع هیچ کسی نیست و توسعه پلتفرم‌های بومی باید با مشارکت همه دستگاه‌ها انجام شود و این دعواها به ضرر مردم است.

به‌زودی با مصوبه‌ای که دولت با همکاری مرکز ملی فضای مجازی در دست تنظیم دارد، فعالیت استخراج کنندگان پول دیجیتال و صرافیهای الکترونیکی ارزرمزها قانونی می شود.

معصومه بخشی پور: ارز دیجیتال یا Cryptocurrency یک فرم از پول الکترونیکی است که به دلیل داشتن ویژگی رمزنگاری درحین انتقال در اینترنت برای امنیت بیشتر، حذف واسطه ها و ناشناس بودن طراحی شده و غیرقابل هک و پیگیری است.

ارزهای دیجیتال از فناوری غیرمتمرکز استفاده می کنند و به کاربران امکان پرداخت امن و ذخیره پول را بدون نیاز به ثبت نام یا استفاده از بانک ها و سازمان های واسطه، می دهند. اکثر ارزهای دیجیتال روی پایگاه داده توزیع شده ای به نام بلاکچین اجرا می‌شوند. درهمین حال بیشتر واحدهای اصلی ارز دیجیتال نیز توسط یک فرآیند به نام استخراج یا «ماین» تولید می شوند.

اولین ارز دیجیتال بیت کوین است که در سال ۲۰۰۹ ایجاد شد و پادشاه دنیای ارزهای دیجیتال نام گرفت ولی در چند سال گذشته ارزهای دیجیتال زیادی معرفی و عرضه شده اند و گفته می شود هم اکنون حدود ۹۰۰ ارز دیجیتال در بازارهای جهانی تجارت می شود.

 

ارز دیجیتال و مشکلاتی که با خود به همراه آورد

با توسعه ارزهای دیجیتال (ارز رمز) در دنیا و به تبع آن در کشورما، برغم مزایایی که پول دیجیتال دارد، ناشناخته بودن این فناوری مشکلاتی را برای کشورها به همراه داشته و به نظر می رسد نبود قوانین مشخص برای آن و عدم آگاهی از چگونگی کاربرد این فناوری، باعث ضررو زیانهای خرد و کلان اقتصادی شده است.

در ایران، مخاطراتی که معاملات پول دیجیتال به دلیل نداشتن آگاهی کاربران به همراه داشته به فعالیت بدون قانون استخراج کنندگان ارز دیجیتال، نبود تضمین سرمایه گذاری روی ارزها و سایر موارد فنی و غیرفنی منجر شده و معلوم نیست که بازیگران دنیای ارز دیجیتال چه کسانی هستند.

در این میان وجود بدافزارهای مختلفی که از طرق مختلف بر بستر ارز دیجیتال فعال شده و امنیت کاربران را به مخاطره می اندازد، خرید و فروش غیرقانونی دستگاههای استخراج کننده پول دیجیتال که بسیاری از کاربران را برای دریافت سود بیشتر به حضور در این بازار ترغیب می‌کند و سرمایه گذاری بدون پشتوانه مردم در بازار ارزدیجیتال از دیگر موضوعاتی است که پاسخ روشنی برای آن وجود ندارد.

با این حال شواهد نشان می دهد که با وجودی که ارز دیجیتال هنوز در کشور به ساماندهی واحدی نرسیده اما معامله می شود.

 

حجم معاملات ارزهای دیجیتال در ایران

بررسی وب سایت داده‌های تحلیلی کوین دنس (Coin Dance) نشان می دهد که ۱۰ ارزرمز بیشترین حجم بازار را در اختیار دارند. از جمله می توان به بیت کوین، اتریوم، ایکس آی پی (xrp )، بیت کوین کش، eos، استلار (stellar)، لیت کوین، تتر، کاردانو و مونرو اشاره کرد. درهمین حال ارزرمزهایی مانند دش، اتریوم کلاسیک و ZB نیز در معاملات مربوطه دیده می شود.

برمبنای آخرین آمار این پایگاه تحلیلی در هفته منتهی به پایان سپتامبر ۲۰۱۸، ارز دیجیتال بیت کوین در ایران در این بازه زمانی بالغ بر ۴۳ معامله داشته که می تواند ناشی از سرمایه گذاری مردم برای حفظ ارزش پول و انتظار افزایش قیمت در انتهای سال میلادی پیش رو باشد. این درحالی است که این ارز در آمریکا طی یک هفته ۱۱۰۶ بار معامله شده است. همچنین چین ۵۳۵ بار، عربستان ۳۴ بار، کره جنوبی ۳ بار، ترکیه ۱۰ بار، اتحادیه اروپا ۳۳۱ بار و روسیه ۲۱۳۱ بار استخراج آزاد بیت کوین داشتند.

در بازه زمانی مورد اشاره، بیشترین حجم معاملات به بیت کوین با ۲۷ درصد، تتر با ۲۱ درصد و اتریوم با ۱۱ درصد معاملات، مربوط می شود.

ارزدیجیتال در کدام کشورها قانونی است

برمبنای بررسی های انجام شده از وضعیت ۷۲ کشور بررسی شده از سوی مرکز ملی فضای مجازی درخصوص وضعیت مقرراتگذاری در حوزه ارزرمزها، مشخص شده است ۲۳ درصد کشورها ذیل قوانین مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریستها، نسبت به مقررات گذاری در این حوزه اقدام کرده اند. وضع قوانین برای صرافیها در ۱۶ درصد کشورها اتفاق افتاده و ۱۱ درصد کشورها برای استفاده توسط شخصیتهای حقوقی، ارز دیجیتال را مقررات گذاری کرده اند.

بررسی ها نشان می دهد که ۱۳ کشور از جمله کانادا، چک و دانمارک بیت کوین را ذیل قوانین مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریست ها قرار داده اند. در همین حال ۲۴ کشور از جمله استونی، فرانسه، فنلاند ، آلمان، ایتالیا و کانادا بیت کوین را ذیل مقررات مالیاتی گذاشته اند و در کشوری مانند چین استفاده ارز دیجیتال تنها برای اشخاص حقیقی آزاد است.

از سوی دیگر ۷ کشور از جمله چین، چک و فیلیپین، مقرراتی برای استفاده اشخاص حقوقی از بیت کوین تدوین کرده اند؛ ۵ کشور از جمله اکوادور، چین و روسیه ارز مجازی خود را منتشر کرده اند و ۹ کشور ، روی صرافی های مبادله بیت کوین مقررات وضع کرده اند.

 

مدیریت روی ارز دیجیتال سخت است

سعید مهدیون، معاون مرکز ملی فضای مجازی در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره وضعیت فعلی ارز رمز در کشور و فعالیت کاربران در این حوزه، توضیح می دهد و با بیان اینکه ارز دیجیتال هم اکنون در کشور معامله می شود، معتقد است که خاصیت پول دیجیتال این است که نظام مدیریت روی آن سخت است.

وی با بیان اینکه ارزرمز با فناوری بلاکچین ( زنجیره بلوکی) عجین شده اما باید این دو را از هم تفکیک بدهیم، می گوید: فناوری بلاکچین با عنوان فناوری، مسائل خاص خود و کاربردهای مختلفی دارد که یکی از این کاربردها «ارز رمزها» هستند. در نتیجه خود فناوری بلاکچین ذاتا مضر نیست و با توجه به کاربردهایی که دارد، مورد تشویق همه است.

مهدیون با اشاره به اینکه برمبنای فناوری بلاکچین، دارایی هایی با پشتوانه مبادله می شود که تحت عنوان «توکن» شناخته می شود، می افزاید: به این معنی که بخشی از دارایی مشهود و نامشهود فرد (مانند نرم افزار) به دیجیتال تبدیل می شود. این دارایی ها دارای پشتوانه است و با توجه به مشخص بودن ارزش آن، مشکلی ایجاد نمی شود.

معاون مرکز ملی فضای مجازی با تاکید براینکه زمانیکه از «ارز رمز» صحبت می شود به موضوع بالا که دارایی با پشتوانه است، کاری نداریم، ادامه می دهد: این دارایی با پشتوانه اگر طلا و یا پول باشد، توسط بانکهای مرکزی هر کشوری پشتیبانی می شود و اگر سهام شرکتی نیز بخواهد به دیجیتال تبدیل شود، سازمانهای بورس دنیا از آن پشتیبانی می کنند. در نتیجه کسی مخالف این مدل ارزرمز با پشتوانه نبوده و در چارچوب قوانین و مقررات و ضوابط بورس در هر کشوری مبادله می شود.

 

«ارزرمز» با پشتوانه در ایران نداریم

مهدیون با بیان اینکه ما هنوز در کشور کار خاصی در زمینه ارزرمزهای با پشتوانه نکرده ایم و این نوع پول دیجیتال در کشور ما وجود ندارد، می گوید: آنچه که معمولا نگران کننده است و ما در رابطه با آن صحبت می کنیم و جنبه های مثبت و منفی آن دیده می شود، کاربردهای پول دیجیتال بدون پشتوانه است که تنها، اقبال مردم ارزش آن را بالا و پایین می آورد و نوسانات آن زیاد است. از جمله این ارزها می توان به «بیت کوین»، «تتر» و «اتریوم» اشاره کرد. این ارزها به دلیل ماهیتی که دارند می توانند نظام های مالی دنیا را دور بزنند و به همین دلیل کشورهای مختلف برای قانونگذاری روی آنها، به فکر افتاده اند.

وی موضوع پولشویی، نوسانات اقتصادی به دلیل عدم ورود به گردش مالی و خروج سرمایه از کشورها را از جمله دلایل زنگ خطر ارز دیجیتال بدون پشتوانه عنوان کرده و می افزاید: در این زمینه تنها چیزی که اجماع جهانی به آن رسیده، اصطلاحی است که تحت عنوان KYC شناخته می شود و معادل KNOW YOUR CUSTOMER (مشتریت را بشناس) است.

معاون مرکز ملی فضای مجازی با اشاره به اینکه قوانین KYC با هدف شفاف سازی مالی و جلوگیری از پولشویی و تامین مالی تروریسم تدوین شده تا مبدا و مقصد ارز رمزها مشخص باشد، ادامه می دهد: در قوانین مربوط به KYC تبدیل ارزرمزها به پول واقعی در یک مکان فیزیکی باید انجام گیرد و صرافیهای خاص الکترونیکی از جمله این مکانها است که باید تبدیل این نوع پول در آن انجام شود. به این ترتیب هویت صرافی و نقل و انتقال پول دیجیتال، مشخص بوده و از طریق این مقررات کنترل می شود.

 

خطر تحریم در کمین سپرده گذاران ارزهای دیجیتال

مهدیون با بیان اینکه برای تبادلات مالی از طریق پول دیجیتال، اجماع جهانی بر مقررات گذاری و انجام کار قانونی بر این بستر است، می گوید: در کشور ما شرایط کمی سخت تر است. چرا که مقررات گذاری در این زمینه انجام نشده و آنجایی که مردم به این بازار ورود می کنند و می خواهند از طریق این صرافی ها پول نقد را تبدیل به کوین و ارز رمزهای مختلف کنند، این صرافیها و قوانین و مقررات لازم برای آن وجود ندارد. درنتیجه کسانی که می خواهند وارد این بازار شوند، ناچارند از صرافیهای خارج از کشور استفاده کنند.

وی با اشاره به نگرانیهایی که از سپرده گذاری در صرافیهای خارج از کشور وجود دارد، می افزاید: عمده صرافی ها در این بازار آمریکایی هستند و تحت قوانین کشور آمریکا و قوانین وزارت بازرگانی این کشور فعالیت می کنند. در نتیجه شرایط تحریم برای آنها وجود دارد و چنانچه آدرس «آی پی» ایرانی را تشخیص دهند و متوجه شوند که مبدا نقل و انتقال پول، ایران است، هر لحظه امکان تحریم کردن حساب ایران را دارند و به این ترتیب پول ایرانیها از بین رفته و اجازه دسترسی به آن داده نمی شود.

وی افزود: در بازارهای واقعی سرمایه برای سپرده گذاری قبل از ورود به بازار اصلی، یک بخش دمو و آموزش وجود دارد و این درحالی است که در مبادله ارزرمزها هیچگونه دمو و آموزشی وجود ندارد و این خطر وجود دارد که شخص، نقاط کلیدی را نشناخته و پس از سرمایه گذاری ضرر کند.

 

فعالیت صرافی های الکترونیکی قانونی می شود

معاون تنظیم مقررات مرکز ملی فضای مجازی راهکار فعلی در این باره را به رسمیت شناختن صرافیهای قانونی ارز دیجیتال عنوان می کند و با بیان اینکه به نظر می رسد اگر در ایران صرافیهای شناخته شده قانونی وجود داشته باشد، برخی از مشکلات قابل رفع است و می توان در KYC نیز نقش جدی بازی کرد، می گوید: وجود صرافیهای الکترونیکی در داخل کشور، رعایت قوانین مربوط به پولشویی و مشخص شدن مبدا و مقصد سرمایه را به همراه خواهد داشت، در این صورت مردم هم می دانند که اهلیت کدام صرافی تایید شده و فعالیت خود در حوزه ارز دیجیتال را از طریق آن پیگیری می کنند.

مهدیون، استخراج کنندگان ارز دیجیتال که با نام «ماینر» شناخته می شوند، را از دیگر بازیگران تاثیرگذار این حوزه عنوان می کند و می گوید: در این زمینه دو بازیگر مهم وجود دارد که یکی، آنهایی هستند که برای این کار، سخت افزار استخراج ارز تولید می کنند و هم اکنون دو شرکت عمده آمریکایی و چینی، این بازار را در اختیار دارند و ما حرف جدی در زمینه تولید سخت افزار استخراج ارز نداریم. برمبنای این سخت افزارها، استخراج ارزرمزها با کارکرد عمومی و بدون پشتوانه ممکن می شود. از سوی دیگر، ماینرها نیز در این بازار خودشان دست به استخراج ارز زده و معامله ثبت کرده و سود آن را دریافت می کنند.

 

ماینرهای زیرزمینی به روی زمین می آیند

وی با اشاره به اینکه برای استخراج ارز دیجیتال در کنار سخت افزار، نیاز به نرم افزارهای عمدتا اپن سورس (منبع باز) نیز است، ادامه می دهد: نگاه در این قسمت کار، یک صنعت تبدیلی است که از برق، ارز دیجیتال تولید می کند و به همین دلیل است که درحالیکه بسیاری کشورها معامله با این ارزرمزها را ممنوع کرده اند اما استخراج آن ممنوع نیست. چرا که این مدل استخراج ارزآوری برای کشورها به همراه خواهد داشت. استخراج ارز و فروش آن در صرافیهای معتبر و تبدیل این ارز به صادرات به نفع کشورها خواهد بود. اما در کشورما هنوز این موضوع به صورت صنعتی شناخته نشده و به همین دلیل به صورت زیرپله ای کار می شود.

معاون مرکز ملی فضای مجازی با اشاره به «مصوبه شورای پول و اعتبار که بر اساس آن هرگونه فعالیتی در زمینه ارز دیجیتال را برای مبارزه با پولشویی، ممنوع کرده است»، می گوید: اگر فعالیت ماینرها تحت ضوابط خاصی بوده و هدایت شده باشد، ضربه خاصی به اقتصاد نمی زند. باید فعالیت این بازیگران ارزدیجیتال را به رسمیت شناخت تا آنها از فعالیت زیرزمینی دست کشیده و کار قانونی انجام دهند. البته این موضوع نیازمند تعریف یک مدل اقتصادی درست است.

مهدیون به بازیگر دیگری که در عرصه ارز دیجیتال فعالیت می کند و با نام «استخر» شناخته می شود نیز اشاره می کند و می گوید: استخرها کسانی هستند که توانایی راه اندازی تشکیلات صنعتی برای استخراج ارزرمز ندارند و از طریق سخت افزارهای کوچک و یا بخشی از ظرفیت پردازشی کامپیوتر خود، اقدام به استخراج ارز می کنند. این استخراج با توجه به اینکه در منزل توسط این ماینرهای کوچک انجام می شود، مصرف بالایی از حجم برق خانگی دارد و ممکن است هزینه برق به صورت تصاعدی محاسبه شود.

 

«ماینینگ» صنعت می شود

معاون تنظیم مقررات مرکز ملی فضای مجازی با بیان اینکه هم اکنون فعالیت ماینرهای ارز دیجیتال در کشور رسمی و روی زمینی نیست، می گوید: این صنعت در کشور ما به صورت زیرزمینی پیش می رود و به همین دلیل مزایای آن از جمله ارزآوری برای کشور از دست می رود. این استخراج کنندگان عمدتا به ماینرهای بزرگ چینی و روسی متصل می شوند و هیچ قانونی بر فعالیت آنها حاکم نیست.

تجهیزات استخراج ارز دیجیتال معطل مصوبه دولت

مهدیون با اظهار امیدواری از اینکه این مصوبه، فعالیت قانونی بازیگران ارز دیجیتال در کشور را رقم بزند، می گوید: هم اکنون بخشی از تجهیزات مربوط به استخراج ارز دیجیتال به دلیل مشخص نشدن این مصوبه، همچنان در گمرک معطل مانده است.

وی با بیان اینکه بیشتر کشورها فعلا معامله با ارز رمز را ممنوع کرده اند تا KYC و نظام شناخت مشتری و مبارزه با پولشویی راه اندازی شود، می افزاید: در کشور ما نیز تا قبل از مصوبه شورای پول و اعتبار که کمتر از یک سال پیش بود، مقرراتی برای واردات تجهیزات مرتبط با استخراج ارز دیجیتال نداشتیم و این سرورها و کارت گرافیک آن در ذیل تجهیزات الکترونیکی و سرور وارد کشور می شد.

معاون مرکز ملی فضای مجازی ادامه داد: اما پس از آن، مصوبه شورای پول و اعتبار، ورود هرگونه تجهیزات مرتبط  را ممنوع کرد تا این تجهیزات به شکل صنعتی قابل ورود نباشد. اگرچه به لحاظ ذاتی هر لپ تاپ و کامپیوتری یک برد گرافیکی دارد اما شکل صنعتی نیست و خانگی است. بنابراین جلوی تجهیزاتی که با قطع صنعتی وارد کشور می شد، گرفته شد.

مهدیون می گوید: هم اکنون نیز منتظر مصوبه دولت برای قانونمندشدن استخراج ارز دیجیتال در کشور هستیم و شنیده ها حاکی است که با توجه به اینکه مخالفتی با صنعتی شدن ماینینگ در کشور وجود ندارد، به زودی این تجهیزات از سوی گمرک استخراج می شوند.

 

فعالیت استخراج کنندگان پول دیجیتال قانونی می‌شود

وی درباره مصوبه در دست بررسی دولت برای قانونگذاری فرآیندهای مرتبط با ارزدیجیتال، می گوید: این موضوع در کمیسیون های دولت در دست بررسی است. هم اکنون دولت درحال تنظیم یک سند سیاستی است که در آن قرار است بانک مرکزی و بورس ضوابط خود را اعلام کرده و صرافیها و ماینرها شکل قانونی به خود بگیرند.از آنجایی که مرکز ملی فضای مجازی نیز یک سری مطالعاتی دراین باره داشته و در ۶ جلسه کمیسیون عالی تنظیم مقررات مرکز ملی فضای مجازی روی آن بحث شده است، این فرآیند توسط مرکز ملی فضای مجازی و کمیسیون دولت به صورت هماهنگ با هم جلو می رود و نیازی به سیاست جداگانه ای در شورای عالی فضای مجازی ندارد. مضاف بر اینکه، پیش نویس این مصوبه نیز توسط مرکز ملی فضای مجازی برای شورای عالی فضای مجازی، آماده شده بود اما با توجه به اینکه دولت در این زمینه دیدگاههای هماهنگ دارد، نیازی به طرح آن در جلسه شورا نبود.

مهدیون با بیان اینکه این مصوبه به زودی تصویب خواهد شد و شخص رئیس جمهور هم به شدت در این رابطه نظر دارد تا هرچه سریعتر تصویب شود، می افزاید: معاملات با ارز رمزهای بدون پشتوانه، فضایی می تواند ایجاد کند که تجارت بین المللی، بهتر پا بگیرد؛ البته اگر شرایط آن کنترل شده باشد. مزیت این ویژگی این است که برای مثال در مقایسه با جابجایی پول از نظام سوئیفت، سرعت آن بیشتر و کارمزدش کمتر است. بنابراین در چارچوبهای هدایت شده تجارتهای خرد، می توان در معاملات از طریق صرافیهای مجاز از ارزرمز استفاده کرد تا بحث پولشویی در کشور مبدا و مقصد دچار مشکل نشود.

 

ارز دیجیتال جایگزین پول ملی نمی شود

معاون مرکز ملی فضای مجازی با اشاره به اینکه هنوز کشور به این نتیجه نرسیده که ارز دیجیتال جایگزین نیازهای تسویه مالی و جایگزین پول ما باشد، ادامه می دهد: هم اکنون نظامهای مالی مانند ساتنا و پایا با سرعت خوبی در داخل کشور درحال سرویس دهی هستند و جایگزین کردن ارزدیجیتال با آنها، جز معضل چیز دیگری به همراه نخواهد داشت. اما اگر این فضا باز شود، شاهد پیشنهادات استارتاپی زیادی خواهیم بود و در این زمینه تکنولوژی بلاکچین و توکن می تواند کمک کند.

مهدیون با بیان اینکه ساماندهی این فضا، قوانین و مقررات را بر فعالیت تمامی بازیگران این فناوری- صنعت، حاکم می کند، افزود: ساماندهی حوزه پولی ارز دیجیتال توسط بانک مرکزی انجام می شود و جواز صنعت ماینینگ نیز باید توسط وزارت صنعت صادر شود. در این حوزه وزارت ارتباطات نقش خاصی ندارد.

 

پیگیری بدافزارهای ماینر از طریق قانون جرایم رایانه ای

وی درباره تخلف ماینرها در فضای موجود و استفاده از قدرت پردازش کامپیوتر کاربران که پیش از این نیز از سوی مرکز ماهر هشدار داده شده بود، می گوید: در حال حاضر قانونی که برای فعالیت تمام بازیگران ارز دیجیتال از جمله ماینرها حاکم است همان ماده ۳۶ مصوبه شورای پول و اعتبار درخصوص مبارزه با پولشویی است که هرگونه فعالیتی در این زمینه را منع کرده است. اما موضوع استفاده ماینرها از CPU کاربران، یک ویروس و بدافزار محسوب می شود و فعالیت بدافزار در هر حالتی غیرقانونی است.

این مقام مسئول با بیان اینکه مطابق قانون جرایم رایانه ای برخورد با اینها مطابق با برخورد با باج افزارنویسی خواهد بود و باید مطابق قانون با آن برخورد شود، ادامه می دهد: از آنجایی که هزینه سخت افزار و برق گران است، برخی به اسم ماینر از دزدیدن اموال سایرین، سخت افزار دزدی و برق دزدی کرده و حق انشعاب برق و هزینه ظرفیت پردازشی را نمی دهند.

وی درباره نقش نظارتی مرکز ملی فضای مجازی درخصوص فعالیت غیرقانونی ماینرها در کشور، می افزاید: مرکز ملی فضای مجازی، به طور عام برهمه مسائل نظارت کلی دارد و این نقش را هم اکنون در زمینه پول مجازی در مصوبه هیات دولت نیز بازی کرده تا شاید نیازی به مصوبه شورای عالی فضای مجازی نباشد؛ اما در صورتی که دستگاهها به وظایف خود عمل نکنند، از بعد نظارت اجرایی، این مرکز ورود خواهد کرد.

معاون محتوایی مرکز ملی فضای مجازی گفت: در خصوص اینستاگرام و تمام شبکه‌های اجتماعی خارجی، اقدامات کارشناسی پیرامون فیلترینگ آن‌ها در حال انجام شدن است که به‌مرور یک سری سیاست‌ها در خصوص آن‌ها اعمال می‌شود.

امیر خوراکیان در گفتگو با صبح توس در خصوص عدم موفقیت فعلی کشور در ایجاد انسجام و گسترش پیام‌رسان‌های داخلی اظهار کرد: امروزه پیام‌رسان‌ها به یکی از مسائل بسیار مهم در کشور تبدیل‌شده‌اند که خوشبختانه تاکنون توانسته‌ایم توفیقات خوبی در بحث بومی‌سازی آن‌ها کسب کنیم.

 

کاهش شدید ترافیک تلگرام با گسترش پیام‌رسان‌های داخلی

وی افزود: با مطرح‌شدن و گسترش پیام‌رسان‌های داخلی، ترافیک شبکه‌هایی همچون تلگرام به‌شدت کاهش پیداکرده و این فرصت برای پیام‌رسان‌های بومی ایجادشده که پس از شناسایی مشکلات و رفع موانع، به فکر پیشرفت و جذب مخاطب باشند.

معاون محتوایی مرکز ملی فضای مجازی عنوان کرد: اگرچه هنوز عرصه برای پیام‌رسان‌های داخلی آن‌قدر گسترده نیست اما از اصل کار رضایت داریم چراکه شبکه‌های داخلی از حالت انزوا و گوشه‌گیری خارج‌شده و به وسط میدان آمده‌اند؛ اما باید پذیرفت که پیشرفت آن‌ها درگرو مسائلی همچون دانش فنی، امکانات سخت‌افزاری، دیتاسنتر و برنامه جامع و متنوع برای جذب مخاطب است.

 

القای یک پیام‌رسان خاص به مردم کار صحیحی نیست

خوراکیان با اشاره به تعدد فعلی پیام‌رسان‌های داخلی در کشور تصریح کرد: ازلحاظ عقلی و منطقی رسیدن به یک شبکه واحد در ابتدای امر امکان‌پذیر نیست؛ چراکه مردم باید پیام‌رسانی که موردعلاقه آن‌هاست را انتخاب کنند و القای یک پیام‌رسان خاص به آن‌ها کار صحیحی نیست.

وی تشریح کرد: برنامه مرکز ملی برای ساماندهی پیام‌رسان‌های داخلی در مرحله اول، رساندن تعداد آن‌ها از 17 پیام‌رسانی که در کشور فعال بودند به 7 شبکه بود؛ پس‌ازآن یک سری امکانات به‌صورت مساوی در اختیار آن‌ها قرار داده شد تا بتوانند برای جذب مخاطب، در فضایی سالم به رقابت بپردازند.

 

سروش و گپ بیشتر از بقیه مورد استقبال کاربران قرار گرفتند

معاون محتوایی مرکز ملی فضای مجازی اظهار کرد: در این میان دو پیام‌رسان سروش و گپ بیشتر از بقیه مورد استقبال کاربران قرار گرفتند و تصمیم بر آن شد که در ادامه راه حمایت بیشتر و جدیدتری از این دو شبکه صورت گیرد؛ البته این به معنی عدم‌حمایت از سایر پیام‌رسان‌ها نیست.

 

حمایت وزارت ارتباطات از پیام رسان های داخلی

خوراکیان در پاسخ به خبرنگار ما در خصوص نوع و میزان حمایت مرکز ملی از پیام‌رسان‌های داخلی گفت: اختصاص اینترنت رایگان، وام 5 میلیارد تومانی برای گسترش شبکه و سایر امکاناتی که در اختیار پیام‌رسان‌های برتر قرارگرفته ازجمله اقداماتی است که وزارت ارتباطات در جهت حمایت از شبکه‌های داخلی انجام داده است.

وی تأکید کرد: خوشبختانه همه مصمم هستند که پروژه گسترش پیام‌رسان‌های داخلی با تمام قدرت انجام شود اما این مسئله را باید پذیرفت که پروسه سختی را در پیش داریم و در مدت چند هفته و یا چند ماه به ثمر نخواهد نشست.

کارشناس فناوری و رسانه با اشاره به بحث فیلترینگ تلگرام تبیین کرد: به‌موازات اینکه شبکه‌های داخلی ظرفیت بیشتری پیداکرده و سرویس‌های بهتری ارائه دهند، می‌شود در خصوص بحث فیلتر تلگرام و از رده خارج کردن آن تصمیمات دقیق‌تر و عمیق‌تری اتخاذ کرد.

 

بررسی فیلترینگ اینستاگرام در دستور کار مرکز ملی فضای مجازی

خوراکیان در پایان خاطرنشان کرد: البته غافل از توییتر و اینستاگرام هم نبوده و در مورد تمام این شبکه‌ها، اقدامات کارشناسی در حال انجام شدن است که به‌مرور یک سری سیاست‌ها در خصوص آن‌ها اعمال می‌شود.

معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات معتقد است اگر سایر دستگاه ها به وظایف شان در حمایت از پیام رسان های داخلی عمل می کردند، حتما مردم به پیام رسان های داخلی مهاجرت می کردند.
فناوران- براساس مصوبه «سیاست ها و اقدامات ساماندهی پیام رسان های اجتماعی» شورای عالی فضای مجازی، دستگاه ها و نهادهایی همچون وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان صدا و سیما، قوه قضاییه، مرکز ملی فضای مجازی و بانک مرکزی مسوولیت مستقیم در خصوص پیام رسان ها داشته و وظایفی روی دوش آنها بوده است.
براساس گزارش روابط عمومی وزارت ارتباطات، حمید فتاحی رییس هیات مدیره شرکت زیرساخت در نشستی که به میزبانی اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان برگزار شد، گفته است که وزارت ارتباطات وظایف خود را انجام داده اما دستگاه های دیگر آن طور که باید عمل نمردند و به همین دلیل پیام رسان های داخلی با اقبال مواجه نشدند.
فتاحی در این باره گفت: از سال گذشته سند حمایت از پیام رسان های داخلی که نتیجه تلاش ۱۸ ماهه دستگاه های مختلف کشور بود، در شورای عالی فضای مجازی تصویب و به رهبر معظم انقلاب تقدیم شد و سپس رییس جمهور نیز آن را ابلاغ کرد. در سند مذکور ابعاد زیادی آمده و برای همه نهادها و دستگاه ها تکالیفی تعیین شده بود که در مرکز ملی فضای مجازی وظایف مشخص و به همه نهادهای مسوول ابلاغ شد. از این موارد 5–6 مورد به وزارت ارتباطات مربوط می شد و به همین دلیل بنده در این وزارتخانه مأمور به سرانجام رساندن آن شدم و چنین نیز کردم.
معاون وزیر ارتباطات ادامه داد: در سند مذکور دستگاه های دیگر به وظایف خود آنچنان که باید عمل نکردند که اگر آنها هم به وظایفشان عمل می کردند، حتما مردم به پیام رسان های داخلی مهاجرت می کردند یا اقبال قابل قبولی انجام می شد. در حال حاضر هم که تصمیم بر حذف ۵ پیام رسان از گردونه حمایت شده، حمایت ها از سوی وزارت ارتباطات همچنان ادامه پیدا می کند و غیر از آن هم اگر هر کمکی نیاز داشته باشند و امکان آن برای ما موجود باشد، دریغ نخواهیم کرد.
وی افزود: پیام رسان های داخلی از زمان اجرای این سند که دی ماه سال گذشته بود، رشد 12_10 برابری داشتند که بسیار ارزشمند است. همچنین در تمام شرکت های دانش بنیان فعال در این حوزه تا امروز یک تولید دانش جدید صورت گرفته است.
 چگونه خارجی ها بدون حمایت دولتی، موفقند؟
رییس فراکسیون فضای مجازی مجلس شورای اسلامی نیز در این نشست توصیه کرد وزارت ارتباطات از پیام رسان های داخلی حمایت یکسانی انجام دهد و از این که تنها به دو پیام رسان نگاه ویژه کنند پرهیز شود.
به گزارش سایت جامعه اسلامی دانشجویان، احسان قاضی زاده هاشمی افزود: در ساماندهی پیام رسان های داخلی کمبود قانون داریم و تنها چهار قانون اختصاصی درباره فضای مجازی داریم و در صورت نیاز به سایر قوانین فرهنگی یا تجاری استناد می شود.
وی ادامه داد: متن اولیه طرحی با عنوان حمایت از پیام رسان های داخلی در مجلس در حال نگارش است که برای بهبود این طرح نیازمند اعلام نظر کارشناسان پیام رسان های داخلی هستیم.
قاضی زاده از حمایت ۱۰۰ درصدی از پیام رسان های داخلی انتقاد کرده و تأکید کرد: پیام رسان های داخلی باید به فعالیت خود به دیده یک کسب وکار تجاری نگاه کرده و برای درآمدزایی، برنامه ریزی کنند؛ در مورد سایر پیام رسان های خارجی یا سرویس های خدماتی فعال در فضای مجازی، شاهد این هستیم که بدون دریافت حمایت دولتی، به راحتی در فضای اقتصادی ایران فعالیت می کنند.
رییس فراکسیون فضای مجازی مجلس شورای اسلامی ادامه داد: پیام رسان های داخلی اعتماد عمومی را که مهم ترین سرمایه یک شرکت است از دست داده اند و باید برای جلب اعتماد عمومی از ابزارهای بازاریابی و فنی استفاده کنند.

 مدیران پیام رسان ها چه گفتند؟

در ادامه این نشست، ایمان عیسی زاده مدیر فنی پیام رسان منتخب سروش نیز گفت: از نظر سخت افزاری امکانات خیلی بیشتری نیاز داریم که باید در این زمینه حمایت های بیشتری صورت گیرد. وظیفه ما به عنوان پیام رسان این است که به فکر ساختار نرم افزار و قابلیت های پیام رسان خود باشیم اما متاسفانه در حال حاضر همه دغدغه و درگیری ما این شده که سخت افزارهای ما بتوانند سرویس خوب به کاربر ارایه کنند.
 مدیر فنی پیام رسان منتخب سروش تاکید کرد: اینکه چرا مردم در حد انتظار به پیام رسان های داخلی اقبال نشان ندادند، ربطی به مسایل فنی ندارد بلکه دلایل اجتماعی دیگری دارد که قبلا بیان شده است. یکی از ایرادات اصلی مرکز ملی فضای مجازی، نقش کم رنگ وزارت ارتباطات در این مرکز است.
محسن غفاری مدیر پیام رسان ایتا نیز در این نشست گفت: یکی از ایرادات اساسی مرکز ملی فضای مجازی این است که وزارت ارتباطات به عنوان صاحب و مدیر ارتباطات و فناوری اطلاعات کشور نقش کافی در این مرکز ندارد و در تصمیم گیری ها نیز مشارکت چندانی ندارد. این اشتباه بزرگی است که وزارت ارتباطات در مرکز ملی فضای مجازی در جریان بسیاری از مسایل نباشد.
وی در خصوص تصمیم اخیر مرکز ملی فضای مجازی گفت: آیتم هایی که بر مبنای آن این تصمیم گرفته شد، شفاف نیست و ما از آنها اطلاع نداریم. دوستان مرکز ملی حتی نیامدند تا از نزدیک در جریان کار ما قرار گیرند. آنها باید به ما اطلاع می دادند و ما را در جریان جزئیات و آیتم های این تصمیم قرار می دادند. با این حال ما امیدوار هستیم، این دو پیام رسانی که انتخاب شدند، بتوانند در این جنگ رسانه ای که دشمن  علیه ما راه انداخته، کشور را از ابزارهای خارجی مستقل کنند.
مدیر پیام رسان ایتا در خصوص علل عدم اقبال کافی مردم به پیام رسان های داخلی گفت: اول باید تأکید کنم که با نصب 33 میلیونی کاربران در دو نرم افزار هاتگرام و تلگرام طلایی، مشخص شد که مردم به نظام جمهوری اسلامی اعتماد دارند اما پیام رسان های داخلی باید تقویت می شدند. درست است که حمایت های وزارت ارتباطات طبق تکالیف مرکز ملی به صورت کامل انجام شد اما باید حمایت های بیشتری در این زمینه انجام شود. آنطور که گفته شده بود، قرار بود هاتگرام و تلگرام طلایی تا جذب 8 میلیون کاربر ادامه فعالیت دهند تا در این مدت پیام رسان های داخلی بتوانند خود را تقویت کنند. اما وقتی فعالیت آنها ادامه پیدا کرد، طبیعی است که مردم احساس نیاز نکنند که به یک ابزار داخلی مراجعه کنند، چرا که تلگرام نیاز آنها را برطرف می کند.
مهدی داوری مدیر پیام رسان بیسفون پلاس نیز گفت: برای اینکه پیام رسان های داخلی موفق شوند، باید همه بخواهیم و به یک عزم ملی نیاز است که در حال حاضر من آن را نمی بینم. این یک واقعیت است که ما به ابزارهای خارجی معتاد هستیم و برای ترک این اعتیاد یک عزم جدی لازم است اما نه تنها چنین عزمی وجود ندارد بلکه به همان حداقل تکالیفی که در سند شورای عالی فضای مجازی آمده بود، عمل نشده و حداکثر 10 درصد از آن موارد عملی شده اند. وی افزود: وزارت ارتباطات تا جایی که توانست کمک کرد اما متاسفانه بقیه دستگاه ها به تکالیف خود عمل نکردند و حتی یک قدم هم برنداشتند. از سال 91 که ما فعالیت خود را آغاز کردیم، دستگاه های مذکور حتی یک بار نیامدند از مجموعه ما بازدید کنند تا در جریان نوع فعالیت ما قرار گیرند و فقط از سروش و گپ بازدید کردند.

اشکان خسروپور- نسخه‌های فرعی تلگرام تا حدود یک‌ماه دیگر مستقل می‌شوند، ارتباط‌شان با تلگرام قطع شده و به‌صورت یک پیام‌رسان مستقل کار می‌کنند.

ابوالحسن فیروزآبادی، دبیر شورای‌عالی فضای مجازی این خبر را روز گذشته اعلام کرده است. او گفته، روند آزمایشی این استقلال پیش‌تر طی شده که موفقیت‌آمیز نیز بوده است و در آذرماه قرار است با فراهم کردن امکانات کامل، این قطع ارتباط دائمی شود.

او از این قطع ارتباط به‌عنوان «موفقیت پیام‌رسان‌های بومی» نام برده که در نهایت باعث افزایش قابل‌توجه کاربران پیام‌رسان‌های داخلی خواهد شد. اعلام استقلال از تلگرام به‌معنای قطع ارتباط چند میلیون کاربر از برنامه تلگرام خواهد بود؛ برنامه‌ای که از همان آغاز فعالیتش کارشناسان فضای مجازی درباره آن تردیدهای جدی بازگو کرده بودند.

 

استقلال پرمناقشه

عبارت «مستقل شدن» که اخیرا فیروزآبادی درباره آن سخن به میان آورده، به‌معنای قطع دسترسی نسخه‌های فرعی تلگرام (به‌طور مشخص تلگرام طلایی و هاتگرام) به سرورهای تلگرام است. در این حالت، کاربرانی که این نرم‌افزار را نصب کرده باشند، با هم در ارتباط می‌مانند اما دیگر به سرویس‌های تلگرام دسترسی ندارند.

در عین حال، نمی‌توانند با کاربران تلگرام اصلی (نزدیک به ۴۰ میلیون کاربر) در تماس باشند. کارشناسان  مشکل دیگری را نیز مطرح می‌کنند که می‌تواند نشان‌دهنده نقض حریم شخصی کاربرانی باشد که در این شبکه‌ها عضو شده‌اند. یاشار شاهین‌زاده، کارشناس امنیت سایبری به همشهری می‌گوید: «تلگرام طلایی به جز سرورهای اصلی تلگرام با سرورهای خودش هم در ارتباط است که در آن برنامه شماره تلفن، کانال‌های عضو و ادمین‌ها وجود دارد.

در این فرایند انتقال قرار است تمام این اطلاعات به جای دیگری منتقل شود. فرایند انتقال از نظر فنی طوری صورت می‌گیرد که خیلی از کاربرها متوجه نمی‌شوند به یک سرور جدید منتقل شده‌اند.» علیرضا ابراهیمی، کارشناس امنیت اینترنت نیز هرچند این انتقال را از نظر فنی شدنی می‌داند اما معتقد است فرایندی زمانبر و پرهزینه خواهد بود.

 

مشکلات امنیتی جدی

نگرانی‌های عمده‌ای که کارشناسان شبکه‌های اجتماعی تا به حال مطرح کرده‌اند، مربوط به حفظ حریم خصوصی کاربرانی است که عضو این شبکه هستند. بررسی کدهای یکی از نسخه‌های فرعی تلگرام توسط کارشناسان امنیت شبکه نشان داده که کارهایی مثل مدیریت حضور کاربران در گروه‌ها، حذف ادمین کانال و... در نسخه‌های فرعی تلگرام کاملا امکان‌پذیر است.

یکی از مشاورهای تلگرام طلایی پیش‌تر درباره میزان دسترسی‌های‌شان به همشهری گفته بود: «ما درست مثل یک کاربر عادی به محتوای کانال‌ها و گروه‌های عمومی دسترسی داریم اما در گروه‌های خصوصی نمی‌توانیم چیزی را بخوانیم. خواندن پیام‌های شخصی افراد نیز غیرممکن است چون تلگرام پیام‌ها را رمزگذاری می‌کند.» این در حالی است که یاشار شاهین‌نژاد، کارشناس امنیت سایبری دراین‌باره به همشهری می‌گوید: «پیام‌های افراد در مسیر ارتباط رمزگذاری می‌شوند اما اطلاعاتی که در داخل گوشی کاربر وجود دارد، رمزگذاری‌شده نیست و نرم‌افزار با دسترسی‌هایی که می‌گیرد، می‌تواند آنها را بخواند.»

 

۲۰۰۰ سرور و اینترنت بی‌فیلتر

استفاده از اینترنت بدون فیلتر، دریافت مجوز ورود سرور و در اختیار داشتن تأییدیه قوه قضاییه باعث شده بخش جدی از فعالان حاضر در پیام‌رسان‌های داخلی نسبت به رقابت با این نرم‌افزار در یک شرایط نابرابر ابراز نگرانی کنند. پیش‌تر محمدرسول کاظمی، مدیر پیام‌رسان آی‌گپ به همشهری از ورود ۲ هزار سرور با ارز دولتی برای این پیام‌رسان‌ها خبر داده و گفته بود: «از نظر فنی دور زدن فیلترینگ امکان‌پذیر بود اما چون جرم تلقی می‌شد، آن را انجام ندادیم. این در حالی است که به ما یا هیچ‌کدام از پیام‌رسان‌ها چنین سامانه‌ای داده نشده؛ ‌آن هم درحالی‌که چندین‌بار چنین درخواستی را مطرح کرده بودیم.»
علی فتاحی، معاون وزیر ارتباطات دراین‌باره می‌گوید: «وزارت ارتباطات در شروع، ادامه و تصمیم‌گیری درباره فعالیت نسخه‌های فرعی تلگرام نقشی نداشته است اما بنا به تصمیم و ابلاغی که مرکز فضای مجازی داشته به فعالیت‌شان ادامه می‌دهند. درباره فعالیت آنها وزارت ارتباطات هیچ نقشی ندارد.»

 

     روش کار نسخه‌های فرعی تلگرام

تلگرام برای اینکه بتواند فعالیتش را در مناطق مختلف جهان گسترش بدهد، کدهای اصلی برنامه‌اش را در اختیار برنامه‌نویس‌ها قرار می‌دهد. آنها با تغییر این کدها، ویژگی‌های خاصی  را به کاربر ارائه می‌کنند. در عین‌حال، مکالمه افراد و اطلاعات داخلی برنامه‌ها در اختیار این سیستم‌ها قرار می‌گیرد. ‌ طلاگرام و هاتگرام  از همین ویژگی استفاده می‌کنند. آنها با ساختن یک پوسته جداگانه و جدید، اطلاعات را از سرورهای تلگرام دریافت کرده، آن را در اختیار کاربر می‌گذارند.

با توجه به شیوه کارکرد این نسخه‌های تلگرامی، نمی‌توان آنها را به‌عنوان پیام‌رسان بومی تلقی کرد. تا به حال نیز در تمام بیانیه‌های وزارت ارتباطات، مرکز ملی فضای مجازی یا سازمان فناوری اطلاعات ایران، زمانی که به پیام‌رسان‌های بومی اشاره می‌شود، هیچ نشانی از این نسخه‌های فرعی تلگرامی نیست. (منبع:همشهری)

قرار بود از بین پیام‌رسان‌های ایرانی تعداد محدودی باقی بماند، منظور از باقی‌ماندن همان مورد حمایت دولت قرار گرفتن است ولی قرار نبود از 6 پیام‌رسان یکباره به دو پیام‌رسان برسند و بدون اینکه هیچ موردی از موارد ارزیابی را اعلام کنند، تنها دو مورد را به‌عنوان پیام‌رسان‌های مورد حمایت دولت اعلام کنند.

این صحبت‌ها به معنی این نیست که ما مخالف چنین تصمیمی هستیم، اتفاقا بعد از گذشت حدود هفت ماه از فیلترینگ و رقابت بین این 6 پیام‌رسان درنهایت باید از طرف نهاد یا مرکزی، یک یا دو پیام‌رسان معرفی می‌شد تا مردم بتوانند راحت‌تر از بین پیام‌رسان‌های ایرانی یک اپلیکیشن را انتخاب کنند.
معرفی یک یا دو پیام‌رسان در شرایطی برای کاربران فضای مجازی مفید واقع می‌شود که معیارهای امتیازدهی و انتخاب هم به مدیران پیام‌رسان‌ها (برای جلوگیری از اعتراض‌های آنها و تنش‌های احتمالی در فضای مجازی) و هم به کاربران برای انتخاب بهتر اعلام می‌شد.
روز گذشته حمید فتاحی، معاون وزیر ارتباطات اعلام کرد: «براساس تصمیم مرکز ملی فضای مجازی، همه پیام‌رسان‌های داخلی غیر از «سروش» و «گپ» از گردونه حمایت حذف می‌شوند. طبق ابلاغیه‌ای که از مرکز ملی فضای مجازی داشتیم، پیام‌رسان‌های سروش و گپ این قابلیت فنی و توانمندی را از خود نشان دادند و انتخاب شدند.
تیم‌های فنی از دستگاه‌های مختلف جمع شدند و آیتم‌هایی مانند نوع معماری، مقیاس‌پذیری، قابلیت توسعه، سخت‌افزار، نرم‌افزار، به‌روز بودن، نوع پروتکل‌هایی که استفاده می‌کنند، نوع توسعه‌پذیری، ارتباط با خدمات بانکی، خدمات دولت الکترونیک و...  را بررسی کردند و درنهایت این دو پیام‌رسان از رتبه بالاتری برخوردار شدند.» در گفت‌وگویی که با مدیران پیام‌رسان‌های ایرانی داشتیم، دو مدیر پیام‌رسان منتخب از این معیارها باخبر بودند ولی مدیران پیام‌رسان‌های حذفی می‌گفتند این معیارها به ما اعلام‌نشده و حتی امتیازهایی که هر پیام‌رسان گرفته را هم اعلام نکرده‌اند. برخی از این مدیران و کارشناسان فضای مجازی ادعا می‌کردند این انتخاب غیرواقعی است، به‌عنوان مثال پیام‌رسان «ایتا» تعدادکاربر جذب‌شده بیشتری نسبت به پیام‌رسان گپ دارد و برخی می‌گفتند تعدادکاربر جذب‌شده مهم نیست، مهم زیرساخت و ظرفیت است. 
در این گزارش با مدیران پیام‌رسان‌های سروش، گپ، ایتا و بله به گفت‌وگو پرداختیم که درادامه می‌توانید نظرات آنها را درباره خبر اعلامی روز گذشته بخوانید. مدیر پیام‌رسان «بیسفون» به دلیل حضور در جلسه نتوانست با ما گفت‌وگو کند و پیام‌رسان «‌ای‌گپ» هم درگیر تغییرات داخلی است و هنوز بعد از محمدرسول کاظمی، مدیری را معرفی نکرده تا بتوان با او گفت‌وگو کرد.
 
مهدی انجیدنی، مدیر پیام‌رسان گپ
در گزارشی که از سوی وزارتخانه و مرکز ماهر آماده شده بود، اعلام شد که «گپ» جزء پایدارترین پیام‌رسان‌ها بوده است. همچنین از نظر جذب کاربر و خدماتی که جنبه تجاری دارد، تنها پیام‌رسانی که خودش یک لایه تجاری‌سازی دارد، گپ است. پیام‌رسان «بله» فقط یک‌سری خدمات بانکی را که اپلیکیشن‌های موبایل‌بانک هم دارند، داشته و هیچ خدمات کسب‌وکاری ندارد. برخی پیام‌رسان‌ها حتی برای خودشان هم درآمد خاصی ندارند؛ یعنی خدماتی که در موبایل‌بانک ارائه می‌شود، رایگان است و این قبیل خدمات آورده مالی ندارد. به نظر من شاید از مهم‌ترین دلایلی که گپ یکی از آن دو پیام‌رسان‌ انتخابی شد، این بود که خدمات مالی و کسب‌وکار را با هم دارد که این باعث می‌شود در آینده بتواند روی پای خودش بایستد؛ چون می‌تواند درآمدزا باشد. درحال حاضر اکثر دوستان دیگر روی یک پلن رایگان و با حمایت و بودجه یک نهاد پیش می‌روند و این قاعدتا یک مسیر آینده‌داری نیست و به نظر من بیشترین سیاست شورای عالی فضای مجازی این است که پیام‌رسان‌ها به‌طور مستقل رشد کرده و لزوما با بودجه یک سازمان رشد نکنند.
البته موضوع (انتخاب دو پیام‌رسان و اعلام اسامی آنها) کار خیلی درستی نیست؛ چون اصلا حمایتی در کار نیست، مگر در گذشته از پیام‌رسان‌ها حمایت کردند؟ مگر همان مدیران پیام‌رسان‌ها نمی‌گفتند که حمایتی در کار نیست؟ منظورم این است که فعلا همه چیزهایی که تا الان اعلام‌شده، چیزهای مهمی نبوده است. ضمن اینکه ما و مدیران دیگر پیام‌رسان‌ها همیشه گفته‌ایم بزرگ‌ترین نیازمندی‌هایمان تعیین قانون است، یعنی درحال حاضر مشکلات خلأ قانونی وجود دارد، این خلأ هم اگر قانون حریم خصوصی تصویب بشود، تنها برای گپ و سروش نیست بلکه برای همه پیام‌رسان‌هاست. ما حداقل چندین بار پرسیدیم که این حمایت یعنی چه؟ قرار است چه اتفاقی بیفتد؟ حتی برای خود دوستان هم مشخص نیست، تنها موضوعی که به معنی حمایت می‌دانند و نمی‌دانم اصلا اسمش حمایت است یا نه، این است که اگر قرار باشد خدمات دولت الکترونیک را کسی سرمایه‌گذاری و پیاده‌سازی کند، اینها اجازه بدهند این دو پیام‌رسان این کار را بکنند؛ این کار یعنی سرمایه‌گذاری و به معنی حمایت نیست. 
این به نظرم اسمش حمایت نیست ولی از دید آنها شاید اسمش را بخواهند حمایت بگذارند، این است که بعدا بگویند دولت الکترونیک را فقط شما در بستر سروش و گپ می‌توانید داشته باشید که به نظرم خیلی هم اجرایی نیست، یعنی باز هم سازمان‌ها با پیام‌رسان مورد نظر خودشان کار می‌کنند و در ضمن هیچ‌کدام از پیام‌رسان‌ها علاقه ندارند وارد عرصه کار شوند؛ چون این کار پرهزینه است و مسئولیت دارد.  درنهایت باید بگویم که معیار اصلی انتخاب این دو پیام‌رسان تعداد کاربران فعلی آنها نبوده است. مرکز ملی فضای مجازی یک بررسی میدانی و حضوری در تمام شرکت‌ها و تیم فنی آنها انجام داد که این بررسی از سوی یک شرکت دانش‌بنیان بود که معلوم شد کدام پیام‌رسان ظرفیت رشد دارد و در آینده کشور می‌تواند مبنایی برای پوشش‌دهی 40 میلیون کاربر باشد.
در واقع چند ماه قبل در جلسه‌ای که اکثر پیام‌رسان‌ها هم در آن حضور داشتند، مرکز ملی فضای مجازی یک‌سری شاخص‌هایی را از جمله داشتن تیم فنی بزرگ و جامع با همه تخصص‌ها اعلام کرد که همین فاکتورها تعداد زیادی از پیام‌رسان‌ها را از دور خارج کرد؛ چون به‌غیر از دو یا سه پیام‌رسان‌، باقی آنها تیم فنی کوچکی (زیر 10 نفر) دارند.
شاخص دیگر موضوع توسعه‌پذیری و معماری بود که آن شرکت دانش‌بنیان براساس آیتم‌های خود نتیجه را اعلام کرد و مورد دیگر بحث امنیت و سلامت تیم بود که این مورد هم مانند موارد دیگر، نمره مربوط به خود را داشتند. عدم وابستگی به سازمان‌ها و بودجه‌های دولتی هم در این انتخاب بی‌تاثیر نبوده است. این آیتم‌ها از قبل برای همه شفاف و واضح بوده ولی اینکه درنهایت چه حمایت‌هایی از ما انجام می‌گیرد، مورد ابهام است.
 
ایمان عیسی‌زاده، مدیر پیام‌رسان «سروش»
اینکه چرا سروش و گپ به‌عنوان دو پیام‌رسان مورد حمایت دولت قرار گرفته‌اند باید بگویم این نتیجه حاصل ارزیابی‌ای از سوی مرکز ملی فضای مجازی است که این ارزیابی در همه پیام‌رسان‌ها انجام شده است.  در این ارزیابی که یک ارزیابی فنی و تخصصی هم بود، کارشناسان‌شان ساعت‌ها با ما جلسه داشتند و این نبوده که فقط جلسه تئوری داشته باشند، حتی پشت سیستم‌هایمان نشستند و روال مهندسی نرم‌افزار کارمان را دیدند و ارزیابی کردند و در این ارزیابی روی یکی، دو  ویژگی خیلی تاکید داشتند. یکی از این ویژگی‌ها مقیاس‌پذیری ظرفیت بود؛ یعنی با افزایش تعداد کاربران، توانایی این را داشته باشیم که (با افزایش سخت‌افزار) سرویس را با کیفیت مناسب ارائه دهیم.
معیارهای دیگری هم ازجمله معیار مهندسی نرم‌افزار و کارایی و کیفیت کدهای نوشته شده بود که سروش توانست امتیاز خیلی خوبی را کسب کند.
سروش درحال انجام تغییرات خیلی خوبی است که کاربران حین استفاده می‌توانند تجربه بهتری در استفاده از آن داشته باشند، به‌طور مثال در پلنت‌هایمان گاهی اوقات ممکن بود کندی‌هایی بروز کند، ما سعی کردیم اینها را اصلاح و کم کنیم و کیفیت تماس صوتی را ارتقا دهیم تا کاربران بتوانند با کیفیت خیلی بهتری سرویس را دریافت کنند.

نحوه امتیازدهی به ما هم اعلام‌نشده ولی آن تیم ارزیابی هر بخش از مجموعه ما را که مورد ارزیابی قرار داد، درنهایت نمره بالایی گرفتیم. وقتی دیدند در مرحله اول فیلترینگ که در اردیبهشت‌ماه اجرا شد، ما کلا 30 سرور داشتیم و با آن تعداد توانستیم به ۱۰ میلیون کاربر سرویس بدهیم، خودشان هم تعجب کردند که چطور می‌شود با 30 سرور به 10 میلیون کاربر سرویس داد.این همان نکته‌ای است که ما تلاش کردیم همیشه بهترین پرفورمنس را در سیستم ارائه دهیم و حتی می‌گفتند بسیاری از پیام‌رسان‌های داخلی دیگر که در آن موقع ظرفیت‌های خیلی محدودی هم داشتند و همچنان هم همین‌طورند، منابع‌شان بیشتر از ما است. ما توانسته‌ایم حتی وضعیت منابع سخت‌افزاری را هم بهبود بدهیم، چون همیشه با مشکلات سخت‌افزاری مواجه بودیم. درنهایت توانستیم کارمان را بهبود ببخشیم و به 60 سرور برسیم و تلاش می‌کنیم که شرایط از این هم بهتر شود.
تعداد نصب کاربران، یک نکته فنی‌ نیست، یعنی بسیاری از دلایل رفتار کاربران به مسائل اجتماعی و بیرون اپلیکیشن مربوط می‌شود. این انتخاب و معرفی دو پیام‌رسان احتمالا دلیلی برای کاربران می‌شود که اعتماد کنند به اینکه زیرساخت سروش تحمل حضور کاربران میلیونی را دارد و اگر بار زیاد درصورت حضور زیاد (10، 15 یا 20 میلیون) کاربر در سروش ایجاد شود، سروش می‌تواند به آنها سرویس بدهد و این‌طور نیست که سرویس قطع شده و از رده خارج شود. در گذشته، در پیام‌رسان‌های قدیمی این سابقه را داشته‌ایم که کاربران‌شان از 200، 300 هزار نفر که بالاتر رفته، کلا سرویس‌شان از مدار خارج شده است. در حال حاضر این اطمینان را به کاربران می‌دهیم که این تیمی که پای کار هستند، یک تیم متخصص کاملا مسلط به تکنولوژی و به اصول مهندسی نرم‌افزار هستند و با روش‌های نوین توسعه نرم‌افزار کار را جلو می‌برند و اگر احیانا کاستی‌هایی هم در برخی سرویس‌ها باشد، در آینده و در برنامه‌ای مدون به مرور حل خواهد شد.
 
محمد یاراحمدی، مدیر روابط‌عمومی پیام‌رسان «بله»
واکنشم به انتخاب دو پیام‌رسان سروش و گپ به‌منظور دریافت حمایت‌های دولتی، دو مساله جداگانه است؛ یکی مساله حمایت است که منظور وام و استفاده از دیتاسنتر زیرساخت است که ما اینها را نمی‌خواهیم؛ چون زیرساخت دیتاسنتر به‌شدت بی‌کیفیت است و به همه پیام‌رسان‌هایی که دادند تقریبا بی‌استفاده مانده و عملا از آنها استفاده نشده است. اگر می‌خواستیم وام بگیریم، بار قبلی می‌گرفتیم. اگر حمایت‌های دولتی شامل حال این دو پیام‌رسان باشد، خیلی برای ما مهم نیست ولی اگر قرار باشد محدودیت‌هایی برای ما اعمال شود و به آنها فرصت‌های ناعادلانه‌ای داده باشند، خب قطعا آن موقع به خود نفس حمایت معترض خواهیم بود.  به هرحال انتخابی کردند و البته معیارهای انتخاب را اعلام نکردند که اگر معیار انتخاب جذب کاربر باشد،باید بگویم پیام‌رسان گپ افت داشته که این افت جذب کاربر، شدید هم بوده است.
همچنین پیام‌رسان سروش هم افت شدیدی داشته است. وقتی کاربران سروش از 14 میلیون به سه میلیون می‌رسند، نشان می‌دهد که شما واقعا خراب کرده‌اید، درحالی که «بله» و «ایتا» ثبات داشته‌اند و حتی این موضوع را می‌توان در ایام اربعین هم دید؛ در ماجرای مقیاس‌پذیری و کیفیت سرویس هم وضعیت این دو خیلی بهتر بود و هنوز هم هست. 

یک نکته جالب این است که سری قبل هم پنج پیام‌رسان به‌عنوان پیام‌رسان‌های ملی انتخاب شدند که بله و ایتا بین آنها نبود و تجربه نشان داد که این دو پیام‌رسان تنها پیام‌رسان‌هایی بودند که از رانت دور بوده و عملا شایستگی بیشتری داشتند. درنهایت تا ندانیم این انتخاب چه تبعاتی برای دیگر پیام‌رسان‌ها دارد، اعتراض رسمی و جدی‌ای نداریم.  همچنین برخی افراد می‌گویند اینکه این دو به‌عنوان دو پیام‌رسان مورد حمایت اعلام شده‌اند، یعنی از این به بعد کاربران آن دو را به دیگر پیام‌رسان‌ها ترجیح می‌دهند، باید بگویم اگر مخاطب می‌خواست به این حرف‌ها گوش بدهد، دفعه قبل که لیست ارائه شد،‌ گوش می‌داد. باز هم تکرار می‌کنم ما نگرانی‌ای از سمت کاربر و تبلیغات نداریم ولی اگر قرار باشد برای ما محدودیتی اعمال کنند، معترض خواهیم بود. 
عده‌ای می‌گویند پیام‌رسان بله برای بانک ملی است و ما به نحوی دولتی محسوب می‌شویم ولی در جواب باید بگویم ما قبلا هم از تسهیلات موجود استفاده نکردیم و وام نگرفتیم. حمایت بانک ملی از ما بدون قاعده‌ نیست که هر زمان ما هر تسهیلاتی را بخواهیم در اختیارمان قرار دهد و این‌طور نیست که بانک ملی برای ما یک شرکت سرمایه‌گذاری خصوصی باشد. درواقع ما سهامی را فروختیم و پولی را از بانک گرفتیم و در کار هزینه کردیم.
 
محسن غفاری، مدیر پیام‌رسان ایتا
اعتراضی که ما به این نتیجه داریم را به خود آقایان هم گفته‌ایم. در جلسه‌ای که با حضور آقای آسوشه برگزار شد عنوان شد که قرار است امتیازدهی شود و تعدادی از پیام‌رسان‌ها از حمایت‌های دولتی خارج شوند. چند موضوع از قول ما در آن جلسه مطرح شد: یکی اینکه اگر به‌عنوان مثال شما آمدید امتیازدهی کردید و به یکی از این پیام‌رسان‌های بزرگ رسیدید که البته ما می‌دانیم آن پیام‌رسان از جهت فنی مشکل دارد، هنگامی‌که آن پیام‌رسان این همه حمایت دولتی پشتش است، شما دیگر نمی‌توانید او را از دور خارج کنید ولی آقایان گفتند ما زورمان می‌رسد، که البته این اتفاق نیفتاد و زورشان هم نرسید.   بعد آن پیام‌رسانی که رفت امتیاز بگیرد، امکاناتش مثل بقیه‌ پیام‌رسان‌ها نبود و ضعیف‌تر هم بود. همه اذعان داشتند که کارکردن با اپلیکیشن آن پیام‌رسان خیلی سخت است یا اصلا نسخه ویندوز آن نصب نمی‌شود و کار نمی‌کند ولی درنهایت یک امتیاز دو برابری نسبت به پیام‌رسان‌های دیگر گرفت. ما اعتراض کردیم که چطور امتیازدهی کردید؟

گفتند ما نمی‌توانیم امتیاز بقیه را به شما نشان بدهیم که چطور امتیاز گرفتند. گفتیم مگر مورد مخفی‌ای داریم؟  گفتیم امتیاز خودمان را می‌توانیم بدانیم، گفتند بله ما حتما یک جلسه می‌گذاریم، گفتیم شاید کسی که امتیازدهی کرده، اشتباه کرده و قرار شد پیگیری کنند و با ما تماس بگیرند که دیگر تماس نگرفتند و درنهایت تصمیم خودشان را گرفتند و اعلام کردند. جالب این است که تنها پیام‌رسانی که از آن دعوت شده بود تا برود و از خودش دفاع کند، گپ بود. 
متاسفانه در رده مرکز ملی فضای مجازی یک نفر تصمیم می‌گیرد و کار کارشناسی‌ای وجود ندارد و آن یک نفر تصمیمی می‌گیرد که باید اجرا شود، حالا می‌خواهد کارشناسی به آن رسیده باشد یا نرسیده باشد. یعنی آن رئیس مرکز ملی فضای مجازی؛ بدنه مدیریت اصلی به یک نتیجه شخصی می‌رسد، حالا یا سیاسی رسیده یا شخصا فکر کرده و به نتیجه رسیده است و اگر هزار کارشناس بگویند این خوب است، قبول نمی‌کند. همین ایتا و بله بارها به بدنه کارشناسی رفت و به ایشان گفتند که اینها خوب هستند و بیس‌شان خوب است ولی ایشان قبول نکرد. هنگامی‌که ما رسیدیم به یک میلیون کاربر، تازه به هول‌ و ولا افتادند و اعلام کردند که مردم انتخاب کرده‌اند و ما به انتخاب مردم احترام می‌گذاریم. 

دوست داشتم در این لیست بودم، البته اگر می‌گفتند نحوه امتیازدهی‌ها واقعا چگونه است؟ ما از روز اول گفتیم که شما نمی‌توانید سروش و گپ را از این گردونه خارج کنید، حتی اگر امتیاز نیاورند ولی گوشی برای شنیدن وجود نداشت. ما اعلام کردیم که بیاییم خودمان را در آن چک‌لیست امتیازدهی با سروش مقایسه کنیم ولی گفتند ما نمی‌توانیم آن چک‌لیست را بدهیم که درنهایت گفتیم چک‌لیست و امتیاز خودمان را که می‌توانیم بدانیم ولی این را هم قبول نکردند.  برای من خیلی مهم بود که در لیست باشم اما اینکه در عملکردمان این موضوع تاثیری هم داشته، این‌طور نیست.
منبع:فرهیختگان

وزیر امور اقتصادی و دارایی با بیان اینکه دولت الکترونیک هنوز به طور کامل محقق نشده، علت بسیاری از کمبودها در عرصه اقتصاد را عدم توجه کافی به تاثیرات ارزش آفرین فناوری های نوین خواند.

به گزارش وزارت اقتصادی و دارایی، نخستین نشست هماهنگی تدوین نقشه راه اقتصاد هوشمند با حضور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور، رییس مرکز ملی فضای مجازی ایران، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار، معاون امور اقتصادی وزارت امور اقتصادی و دارایی و تعدادی از نمایندگان دستگاه های اجرایی در محل این وزارتخانه برگزار شد.

در این نشست، فرهاد دژپسند وزیر اقتصاد با بیان اینکه با وجود برنامه ها و قوانین مدون، از سالهای دور، هنوز بحث توسعه کاربری فناوری اطلاعات و تحقق دولت الکترونیک، به طور کامل محقق نشده است، فلسفه وجودی تشکیل جلسه مذکور را، تدوین نقشه راه اقتصاد هوشمند خواند و گفت: علت اصلی بسیاری از مشکلات و کمبودهای ما در عرصه اقتصاد، عدم درک صحیح نقش فناوری های نوین این عرصه است.

دژپسند گفت: در همین راستا، خود را متعهد کرده ام که تا پایان دولت دوازدهم، بحث الکترونیکی کردن  فعالیت های درون وزارت اقتصاد را به سرانجام برسانم.

وی گفت: بسیاری از کشورها در خصوص توسعه دیجیتال خود هدفگذاری و برنامه مشخصی طراحی کرده اند و ما نیز برای جلوگیری از بروز شکاف قابل توجه در توسعه اقتصاد هوشمند باید برنامه ای مشخص و هدفمند تدوین کنیم.

وزیر اقتصاد افزود: با تدوین نقشه راه اقتصاد هوشمند، گام های مورد نیاز برای تحقق آن مشخص خواهد شد و از اتلاف وقت و انرژی و انجام فعالیت های موازی جلوگیری می شود.

بنا بر این گزارش، سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور و رئیس بنیاد ملی نخبگان نیز اظهار داشت: ما نباید به بحث هوشمند سازی اقتصاد ملی، به صورت دولتی نگاه کنیم، زیرا دولت ها در هیچ کجای دنیا، نوآوری ندارند و اساسا چنین انتظاری هم از آنها نمی رود.

وی گفت: به اعتقاد من، از تجربه حمایت از تشکیل موسسات دانش بنیان که ما در بنیاد ملی نخبگان و معاونت علمی و فناوری رئیس‌جمهور پیگیر آن هستیم و موفقیت های قابل ملاحظه ای هم در این خصوص کسب  کرده ایم، می توان به عنوان یک تجربه موفق، در راستای بحث هوشمند سازی و تحقق دولت الکترونیک، استفاده کرد.

همچنین، محمدجواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات طی سخنانی در این نشست، دیدگاه دکتر دژپسند را، با عنایت به توجه ویژه وی به فنآوری اطلاعات و ارتباطات، در عرصه مدیریت اقتصاد کشور، بسیار ارزشمند خواند.

وی گفت: خانواده وزارت اقتصاد، اعم از سازمان امور مالیاتی، گمرک جمهوری اسلامی، سازمان بورس و اوراق بهادار و مجموعه نظام بانکی، در بحث الکترونیکی کردن فعالیت های خود تا حد چشمگیری، موفق و پیشرو  بوده اند. 

جهرمی افزود: در عین حال، فعالیت های انجام شده، منفرد و جزیره ای است و امکان اتصال آن برای سایر دستگاه ها فراهم نشده و این البته نقصی است که متوجه همه دستگاه های دولتی است.

ابوالحسن فیروز آبادی رییس مرکز ملی فضای مجازی ایران نیز در بخش دیگری از نشست، در سخنانی، اظهار داشت: دولت دیجیتال، پارامترهایی دارد که مهم ترین آن، هوشمندی است.

وی با بیان اینکه در حال حاضر موانع ساختاری، بافتی و فرآیندی در مسیر تحقق اقتصاد هوشمند در کشور وجود دارد، گفت: اگر در این خصوص تعلل کنیم، به زودی بازیگران جدیدی وارد میدان خواهند شد، که دیگر به این سادگی قابل مدیریت نخواهند بود.

فیروز آبادی اظهار داشت: مشکل اصلی کشور نه عدم وجود بانک های اطلاعاتی و دیجیتال شدن اطلاعات که ضعف در تبادل اطلاعات و داده ها بین دستگاه ها است و حرکت در راه تحقق این امر، اولین گام در راستای تحقق اقتصاد هوشمند است.

بنابراین گزارش، در ادامه، دیگر اعضای شرکت کننده در جلسه نیز طی سخنانی، به بیان نقطه نظرات، پیشنهادات و ارائه راهکار در ارتباط با موضوع اقتصاد هوشمند پرداختند.

گفتنی است، به پیشنهاد وزیر اقتصاد قرار شد، این نشست ها، به صورت منظم، جهت تشریح اقدامات انجام گرفته و بررسی پیشنهادات کارشناسی ارائه شده در ارتباط با اقتصاد هوشمند در هسته های اندیشه ورزی، برگزار شود.

دبیر شورای عالی فضای مجازی گفت: هات‌گرام و تلگرام طلایی برای استقلال از تلگرام تا پایان آذر فرصت دارند و اخبار منتشر شده درباره مهلت فعالیت آنها تا پایان سال شایعه است.

به گزارش فارس، سید ابوالحسن فیروزآبادی دبیر شورای عالی فضای مجازی در حاشیه نشست خبری همایش رسانه‌های نوین و شکل‌دهی نهادهای اجتماعی در جمع خبرنگاران درباره انتخاب دو پیام‌رسان سروش و گپ به عنوان منتخب از بین پنج پیام‌رسان بومی اظهار داشت: برای حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی تعرفه را کاهش دادیم و امکاناتی از جمله فضای دیتاسنتری، اینترنت رایگان و 5 میلیارد تومان تسهیلات به همه اختصاص پیدا کرد که بسته به نیاز از آن استفاده کردند، اما در عمل 5 یا 7 پیام‌رسانی که به صورت مستقیم و غیرمستقیم تایید کرده بودیم، همه نمی‌توانستند تمام بازار را در اختیار بگیرند و دو یا سه پیام‌رسان موفق‌تر می‌‌شوند و بقیه کنار می‌رفتند. 

 

وی ادامه داد: یک استراتژی این بود که پیام‌رسان‌های بومی در بخش‌های مختلفی فعالیت کنند که این روش را انتخاب نکردند و استراتژی دیگر ادغام پیام‌رسان‌ها در یکدیگر بود که در این مورد نیز توافق نکردند و در عمل به دلایل زیادی شاهدیم که پیام‌رسان‌های بومی نتوانستند به خوبی عمل کنند. 

فیروزآبادی با اشاره به اینکه کلاینت‌های فارسی به صورت موقت برای دوره کوچ 42 میلیون کاربر ایرانی از تلگرام فعالیت کردند، گفت: با توجه به تفاوت‌های کلاینت‌های فارسی از لحاظ سخت‌افزاری و نرم‌افزاری، آنهایی که در مجموع ویژگی‌های بهتری داشتند شامل هات‌گرام و طلاگرام اجازه گرفتند که تا شهریور فعالیت کنند و به دلیل تحریم‌ها تا آخر آذر فرصت آنها تمدید شد. 

 

*هاتگرام و طلاگرام مدعی موفقیت در استقلال از تلگرام به صورت آزمایشگاهی هستند 

وی در پاسخ به این سوال که در حال حاضر وضعیت استقلال آنها از تلگرام چه پیشرفتی داشته گفت: گزارشی که دریافت کرده‌ایم این است که به صورت آزمایشگاهی مدعی استقلال هستند که البته برای پیاده‌سازی نیاز به دیتا سنترهای خاصی دارند که  وزارت ارتباطات در این باره مناقصه اعلام کرده تا سخت‌افزار لازم را فراهم کند. 

وی در پاسخ به این سوال که اگر هات‌گرام و تلگرام طلایی تا پایان آذر به استقلال نرسند، فیلتر می‌شوند؟ گفت: تصمیم‌گیری در این حوزه به عهده نهاد قضایی است و به عهده مرکز ملی فضای مجازی نیست، البته نهاد قضایی در این باره نظر مرکز را می‌پرسد. 

وی در پاسخ به سوال فارس درباره اینکه مهلت هات‌گرام و تلگرام طلایی تا پایان آذر اعلام شده بود اما پس از آ‌ن اخباری درباره تمدید مهلت فعالیت این دو پیام‌رسان تا پایان سال منتشر شد، گفت: آن اخبار شایعه بود و از طرف ما اعلام نشده است و این موضوع فعلا شایعه است. 

دبیر شورای عالی فضای مجازی در پاسخ به سوال دیگر فارس درباره اینکه طبق اخبار اعلام شده پس از اعلام سروش و گپ به عنوان پیام‌رسان‌های موفق‌تر اعلام شده که حمایت از دیگر پیام‌رسان ها لغو می‌شود، گفت: حمایت‌ها قطع نشده آنها در دیتاسنترها همچنان مستقرند و تعرفه نیم‌بها برایشان محاسبه می‌‌شود و امکانات قبلی نیز همچنان به آنها تخصیص داده می‌شود، اما از این دو پیام رسان قرار است حمایت بیشتری شود و امکانات سخت‌افزاری بیشتری شامل دیتاسنتر مخصوص در حوالی تهران و تمرکز سیستم‌ها در آن دیتاسنترها به آنها تعلق گیرد.

 

*حمایت از پیام‌رسان‌ها از بودجه عمومی است و باید هدفمند باشد

وی در پاسخ به این سوال که آیا حمایت‌ها از پیام‌رسان‌های داخلی را خوب ارزیابی می‌کنید، گفت: باید شرایط کشور را نیز در نظر داشت؛ معتقدیم پیام‌رسان‌ها را باید تا جایی حمایت کرد که مثل صنعت خودرو نشوند که 40 سال حمایت شدند و اکنون وضعیت‌شان این است، حمایت باید معنی‌دار، مدت‌دار و دارای افق روشن باشد و از یک تاریخی به بعد نیاز به حمایت نداشته باشند و حتی بتوانند هزینه صرف شده را به خزانه ملی برگردانند زیرا در واقع این حمایت‌ها از بودجه عمومی صرف می‌شود و باید برگردد. 

 

فیروزآبادی گفت: امیدواریم دچار مشکلاتی که در سایر صنعت‌ها شدیم در حوزه پیام‌رسان‌ها نشویم. 

وی گفت: مجموعه کارهایی که در یک و نیم سال اخیر صورت گرفت شاید باعث ناراحتی‌ برخی‌ها شده باشد، اما در مجموع روند مثبتی در حوزه سخت‌افزار و نرم‌افزار را شاهد بوده‌ا یم و دیدیم که مردم یاد گرفتند از پلت‌فرم ایرانی استفاده کنند و اگر در نهایت هات گرام و طلاگرامی مثل سروش و گپ موفق داشته باشیم اقدام مثبتی است و به همین علت، یک مرتبه شاهد رشته استفاده مردم از پیام‌رسان‌های داخلی بودیم. 

 

*دستگاه‌های فیلتر وزارت ارتباطات گاهی خوب و گاهی شل کار می‌کند

وی در پاسخ به این سوال که اختلال‌هایی در VPNها و پروکسی‌های تلگرام دیده می‌شود آیا وزارت ارتباطات دستور جدیدی برای بستن فیلترشکن‌ها دارد؟ گفت: دستگاه‌های فیلتر وزارت ارتباطات گاهی خوب کار می‌کند و گاهی شل کار می‌کند؛ این موضوع را از خودشان سوال کنید.

 

*اعلام رضایت یا عدم رضایت از پیشرفت شبکه ملی اطلاعات پس از دریافت گزارش وزارت ارتباطات

فیروزآبادی در پاسخ به سوالی درباره میزان پیشرفت شبکه ملی اطلاعات گفت: مرکز ملی فضای مجازی از طرف شورای عالی فضای مجازی به عنوان ناظر شبکه ملی اطلاعات تعیین شده است. 

وی گفت: طبق اظهارات وزیر ارتباطات این شبکه قرار بوده در 2 مرحله اجرایی شود که مرحله اول آن در سه فاز در دولت یازدهم انجام شده است؛ در این فاز تعداد IXPها (مراکز تبادل ترافیک برای هدایت و مدیریت ترافیک داخل کشور) به هفت مرکز رسیده و در نتیجه آن ترافیک داخلی از 100 گیگ به 800 گیگ افزایش یافته است. در همین مرحله قرار شد NIX (برای سوئیچ کردن بسته‌های اطلاعاتی) داشته باشیم که پایه‌های این کار برای ارتباط دستگاه های دولتی نیز در دولت یازدهم اجرایی شد و عملی شدن سرویس‌ها در دولت دوازدهم در حال انجام است. 

دبیر شورای عالی فضای مجازی گفت: هسته اصلی شبکه ملی اطلاعات IXP و NIX بود و مرحله دوم مرحله عملیاتی شدن تمام این اقدامات است. در ابتدای دولت دوازدهم اعلام شد که طبق حوزه‌هایی که در سند تبیین الزامات شبکه ملی اطلاعات آ‌مده حدود 80 مورد باید در این شبکه انجام شود که خروجی شبکه ملی اطلاعات مشخص شود.

وی ادامه داد: این 80 مورد به طور پراکنده در حال انجام است. در گزارش‌گیری‌هایی که داشتیم جدول زمانی وجود داشت که مشخص شود خروجی این 80 مورد چیست. این موارد مفهومی بود و خروجی‌ها باید سیستمی باشد. آخرین صحبت با وزارت ارتباطات مربوط به دی ماه سال قبل است و مقرر شد که وزارت ارتباطات وضعیت جدید را با خروجی سیستمی اعلام کند. بنابراین اکنون خیلی نمی‌توانیم روشن بگوییم که مرحله 2 در چه وضعیتی است و اعلام رضایت یا عدم رضایت از پیشرفت شبکه ملی اطلاعات پس از دریافت گزارش وزارت ارتباطات خواهد بود.

طی سال‌های اخیر صدها جلسه پیرامون شبکه‌های مجازی، لزوم مدیریت داخلی آنها و نظارت بر محتوای منتشر شده این فضا در مجلس برگزار شده و بارها به مسئولان نیز تذکرات جدی داده شده اما اقداماتی که انجام شده در جهت جلوگیری از خسارت‌های شبکه های مجازی نبوده است.

حجت‌الاسلام و المسلمین نصرالله پژمان‌فر نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی و رئیس کمیته فضای مجازی مجلس با اشاره به جنگ سایبری و خطرات شبکه‌های مجازی گفت: آنچیزی که مسلم است دشمن از همه ابزارهای پیش‌رو برای مبارزه با کسانی که استقلال می‌خواهند استفاده خواهد کرد، در ۴۰ سال بعد از انقلاب به سبب دستاوردهایی که در حوزه نظامی و هسته‌ای پدید آمد عملا ورود به این حوزه‌ها برای دشمن فراهم نبود لذا از حوزه فرهنگی در جنگ نرم به میدان مبارزه علیه ملت ایران آمد و اکنون به جز شبکه‌های ماهواره‌ای، فضای رسانه و شبکه‌های مجازی را عرصه جولان خود کرده است.

وی افزود: فضای مجازی کنونی که در ایران استفاده می‌شود اعم از تلگرام و پوسته‌های آن؛ اینستاگرام و تویئیتر توسط بیگانگان مدیریت می‌شود و مردم به سبب فراهم بودن زیرساخت‌های استفاده از اینترنت، دسترسی سهل‌الوصولی به چنین شبکه‌هایی دارند، نکته قابل توجه آن است که اهمیت شبکه‌های مجازی و خطراتی که می‌تواند نظام فکری، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی ایران را تهدید کند جدی گرفته نمی‌شود.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی پدافند غیر عامل کشور، نماینده مشهد در مجلس خاطرنشان می‌کند: طی سال‌های اخیر صدها جلسه پیرامون شبکه‌های مجازی، لزوم مدیریت داخلی آنها و نظارت بر محتوای منتشر شده این فضا در مجلس برگزار شده و بارها به مسئولان نیز تذکرات جدی داده شده اما اقداماتی که انجام شده در جهت جلوگیری از خسارت‌های شبکه های مجازی نبوده است.

رئیس کمیته فضای مجازی مجلس همچنین با اشاره به لزوم قانونگذاری در حوزه شبکه‌های مجازی گفت: ابعاد به‌کارگیری اینترنت امروز در زندگی اجتماعی ایرانیان نقش پیچیده‌ای داشته و حضور آن در زندگی اکثریت مردم تبعات مختلفی به دنبال داشته است، بنابراین همانطور که در فضای حاکمیتی از حریم خصوصی افراد مراقبت می‎شود و قوانینی در این‌باره تصویب شده است، این حریم باید در فضای مجازی نیز حفظ و رعایت شده و برای آن قوانینی تدوین و تصویب کرد که بتواند تبعات منفی حضور شبکه‌های مجازی را در امنیت اجتماعی مردم کاهش دهد.

وی در ادامه با اشاره به نبود قوانین  جهت حمایت از حقوق افراد در فضای مجازی گفت: کشورهای مختلف قوانین مستحکمی در جهت حمایت از اقشار خود به تصویب رسانده و نظارت بر محتوای فضای سایبری خود دارند چنانکه در ایالات متحده آمریکا قوانین متعدد و متناسبی برای حضور کودکان در اینترنت اعمال می‌شود و حضور نوجوانان نیز تابع قوانینی است که در جهت امنیت روانی و اجتماعی آنها صورت می‌گیرد.

پژمان‌فر تاکید کرد: متاسفانه در ایران قانونی که بتواند برای افراد در فضای مجازی ایجاد امنیت کند وجود نداشته و به‌همین دلیل افراد فراوانی از آن آسیب‌ دیده‎اند؛ چنانکه پرونده‌های موجود در دادسرای جرایم رایانه‌ای روز‌به‌روز حجیم‌تر شده است.

رئیس کمیته فضای مجازی مجلس  همچنین از تدوین طرحی پیرامون ساماندهی شبکه های مجازی در مجلس خبر داد و گفت: این طرح با مشارکت مرکژ پژوهش‌های مجلس مراحل کارشناسی خود را پشت سر گذاشته و به زودی برای تصویب به صحن علنی مجلس خواهد آمد.

 عضو کمیسیون فرهنگی مجلس همچنین با اشاره به راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات اضافه کرد: در حالیکه لزوم راه‌اندازی شبکه اطلاعات و اینترنت ملی بارها توسط مقام معظم رهبری مورد تاکید قرار گرفته که پرونده آن باز مانده و سرانجام مشخصی نداشته است، چنانکه طی ۴ سال گذشته همواره این موضوع با مسئولان مطرح شده و هیچگاه وعده‌های داده شده محقق نشده است.

پژمان‌فر خاطر‌نشان کرد: آنچه تاکنون در راستای راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات انجام شده به معنای دستیابی به این شبکه نیست چراکه ایجاد زیرساخت بدون رفتار نظام‌مند محقق نخواهد شد.

این نماینده همچنین با اشاره به فعالیت مستمر  هاتگرام و طلاگرام گفت: اینکه پوسته‌های حمایت شده تلگرام با دیتای ۴۰ میلیونی هنوز در کشور ما وجود دارد، ضعف شورای عالی فضای مجازی، ضعف وزارت ارتباطات و وزارت اطلاعات و اراده برای آزادسازی چنین فضاهایی است.

رئیس کمیته فضای مجازی مجلس با اشاره به عملکرد شورای عالی فضای مجازی گفت: وضعیت شبکه‌های مجازی و نظارت بر محتوای آنها موضوعاتی است که باید در شورای عالی فضای مجازی برای آن برنامه‌ریزی شود و صرف توصیه و برگزاری جلسه نمی‌تواند از اقدامات درحال انجام در شبکه‌های مجازی جلوگیری کند، البته شخص اینجانب مدتی در این شورا بوده‌ام اما نتیجه پیگیری و حساسیت آن بود که جلسه ای که باید ۱۵ روز یکبار برگزار می‌شد سه ماه یکبار هم انجام نمی‌شد که  نشان دهنده آن است که اراده‌ چندانی برای کنترل فضای مجازی وجود ندارد.

دبیر شورای عالی فضای مجازی قوانین و مقررات حاکم بر اجرایی شدن اینترنت اشیا در کشور را به دستگاههای حاکمیتی ابلاغ کرد.

به گزارش خبرنگار مهر، مصوبه شورای عالی فضای مجازی در خصوص الزامات حاکم بر اینترنت اشیاء در شبکه ملی اطلاعات از سوی دبیر شورای عالی فضای مجازی به دستگاهها و نهادهای کشوری ابلاغ شد.

برمبنای تایید مرکز ملی فضای مجازی، ابوالحسن فیروزآبادی مصوبه شورای عالی فضای مجازی در خصوص الزامات حاکم بر اینترنت اشیاء در شبکه ملی اطلاعات را در تاریخ ۲۰ آبان ماه ابلاغ کرده است.

این مصوبه مربوط به جلسه ۳۰ مهرماه شورای عالی فضای مجازی است که در نامه ای به شماره ۹۷/۱۰۳۶۲۷ به نهادهای حاکمیتی کشور ابلاغ شده است.

جزئیات این مصوبه در پایگاه ملی اطلاع رسانی قوانین و مقررات کشور وابسته به معاونت حقوقی ریاست جمهوری در این لینک آمده است.

رضا تقی‌پور، عضو شورای عالی فضای مجازی در گفت‌و‌گو با خبرنگار پایگاه اطلاع‌رسانی پدافند سایبری گفت: فضای سایبری به دلیل پویایی و تغییرات زیادی که دارد مانند ویژگی‌هایی همچون گمنامی و شرایط حاکم بر اینترنت، بسیاری از تهدیدات در این فضا قابل پیگیری و منشأیابی نیستند که اهمیت پرداختن به موضوع پدافند غیرعامل در حوزه سایبری را نشان می‌دهد.

وی افزود: بر طبق آمارهای قابل انتشار، علی‌رغم تمام سرمایه‌گذاری‌هایی که در حوزه امنیت و پدافند غیرعامل حوزه سایبری انجام می‌شود مشاهده می کنیم که باز هم تهدیدات بر فرصت‌های موجود سبقت می‌گیرند مثلا طبق آمارها در ۵ سال گذشته،  جرایم سایبری ۱۰ برابر یعنی ۹۹۴ درصد، رشد داشته‌اند که به همین نسبت، تهدیدات در حوزه‌هایی که آمارهای آن منتشر نمی‌شود هم فزاینده است.

وزیر اسبق ارتباطات و فناوری اطلاعات خاطرنشان کرد: در چنین فضایی، طبیعی است که نسبت به مصون‌سازی و حفاظت از زیرساخت‌های حیاتی کشور، با سرمایه‌گذاری مناسب در پدافند غیرعامل اقداماتی را انجام دهیم که کشور در مواجه با تهدیدات دچار خسارت نشود.

تقی‌پور ادامه داد: در حوزه زیرساختی تلاش‌هایی صورت گرفته است به خصوص سازمان پدافند غیرعامل و قرارگاه پدافند سایبری از نهادهایی بودند که اقدامات خوبی را در سال‌های اخیر انجام دادند اما در زمینه قوانین و مقررات کشور، در حوزه‌های امنیت، مصون‌سازی و حفاظت از زیرساخت‌ها در برابر تهدیدات سایبری خلأ قانونی داریم و لازم است که مجلس شورای اسلامی با همکاری دستگاه‌های مذکور از جمله پدافند غیرعامل قوانینی را تصویب کند تا با پیشگیری‌های به موقع، کسب آمادگی و سرمایه‌گذاری های لازم در حوزه پدافند، این فضا را مدیریت کنیم.

وزیر اسبق ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه طبق پژوهش‌های کشورهای پیشرفته، تهدیدات سایبری نسبت به فرصت‌های این حوزه بیشتر است، افزود: اگر در زمینه پدافند سایبری سرمایه‌گذاری انجام نشود؛ با توسعه فضای مجازی مشکلات نیز گسترش می‌یابد و امکان دارد بسیاری از فعالیت‌های مجازی چون تبادلات اقتصادی و تجاری در فضای سایبری دچار مشکل شود.

تقی پور ادامه داد: علی رغم تأکیدات شورای عالی فضای مجازی و مصوبات این شورا، زمان‌بندی و مرحله بندی مشخصی برای تکمیل شبکه ملی اطلاعات صورت نمی‌گیرد از طرفی موضوع اینترنت ملی که مصوب قانون برنامه پنجم توسعه بود و در حال حاضر برنامه پنجم توسعه به پایان رسیده و کشور وارد برنامه ششم توسعه شده است هنوز به طور کامل عملیاتی نشده است و ما می‌بینیم که هیچ آمار و ارقام شفافی برای میزان پیشرفت شبکه ملی اطلاعات در دسترس نیست.

وی گفت: علی‌رغم اینکه همه دستگاه‌ها بر توسعه شبکه ملی اطلاعات وفاق دارند و با وجود مبانی قانونی محکم همچون مصوبه مجلس شورای اسلامی و شورای عالی فضای مجازی هم چنین مطالبات مردمی و تأکیدات مقام معظم رهبری که از روز اول بر توسعه شبکه ملی اطلاعات توجه داشتند، چون گزارش‌های شفافی ارائه نشده میزان پیشرفت پروژه مبهم است.

عضو شورای عالی فضای مجازی با بیان اینکه به نظر من نیز پیشرفت اینترنت ملی خیلی کم است، افزود: مسئولین حوزه پس از گذشت سال‌ها تعریف معینی از فازهای مختلف پروژه و زمانبندی اجرای آن به صورت شفاف و روشن در اختیار مردم قرار نمی‌دهند که این خود نقص اساسی به شمار می‌رود چون شبکه ملی اطلاعات یکی از زیرساخت‌های حیاتی است که کشور به آن نیاز دارد.

تقی‌پور افزود: از زمانی که در دولت دهم بحث اینترنت ملی را مطرح کردیم، خیلی از کشورها با الهام گرفتن از ما و نوآوری‌های خود بحث اینترنت ملی کشورشان را پیگیری کردند و امروزه کشورهای زیادی چون کره جنوبی و چین ایده‌های خود را به مرحله اجرا درآورده‌اند اما با وجود اینکه بحث اینترنت ملی در کشور ما خیلی زود مطرح شد هنوز اجرایی نشده است و این خود از عوامل ناامنی و عدم مصونیت در برابر تهدیدات فضای مجازی به شمار می‌رود.

عضو شورای عالی فضای مجازی در بخش دیگری از این مصاحبه با اشاره به موضوع فیلترینگ تلگرام گفت: در مصوبه‌ای که ۱۳ خرداد ۹۶ شورای عالی فضای مجازی داشت، خروج اطلاعات از کشور توسط شبکه‌های اجتماعی داخلی و خارجی ممنوع اعلام شده است و مسئولین باید پاسخ مطالبه مردمی را بدهند که چرا بعد از گذشت یکسال و ۴ ماه از مصوبه هنوز اقدامات جدی در این زمینه صورت نگرفته است.

تقی‌پور تصریح کرد: با استناد بر مصوبه فوق به هیچ پیام‌رسان و نرم‌افزاری اجازه داده نمی‌شود که big data  و اطلاعات خصوصی افراد را از کشور خارج کنند چون این اطلاعات از جمله مسائل حیاتی و اسرار کشور است اما باید ساز و کار پیگیری و بازخواست از مسئولین را پیش‌بینی کنیم که مصوبات قانونی را اجرا کنند.

وی اظهار کرد: تاکنون با پیام‌رسان‌های خارجی برخورد اجرایی صورت نگرفته و از آن‌ها تعهدی گرفته نشده که حق خروج اطلاعات کاربران از کشور را ندارند و علی‌رغم اینکه بسیاری از شبکه‌های اجتماعی خارجی در گذشته تعهد دادند که اطلاعات کاربران خود را در اختیار کشورهای بیگانه قرار ندهند؛ حتی این تعهدات هم مورد توجه قرار نمی‌گیرد پس در حال حاضر بزرگترین چالش مقابله با فضای مجازی، ضمانت اجرایی مصوبات توسط مسئولین است.

وی با بیان اینکه دبیرخانه شورای عالی فضای مجازی پیگیر اجرای مصوبات است، تصریح کرد: درخواست می‌کنم برای اطلاع مردم گزارشی منتشر کنند تا مردم مطلع شوند که آیا بر طبق مصوبه خرداد ماه ۹۶ حریم خصوصی آنها توسط پیام‌رسان‌های خارجی رعایت می‌شود؟

عضو شورای عالی فضای مجازی خاطرنشان کرد: بزرگترین آفت در برخورد با پیام‌رسان‌های خارجی از جمله تلگرام این است که برخی مسؤلین ارشد سیاسی کشور، به جای پرداختن به یک راه حل فنی و کارشناسانه، موضوع را به دید سیاسی نگاه می‌کنند و این مهم‌ترین مانع در مسیر اجرای مصوبات و عدم توجه به پیام‌رسان‌های داخلی است.

وزیر اسبق ارتباطات و فناوری اطلاعات ادامه داد: تلگرام در موارد بسیاری مصوبات شورای عالی فضای مجازی را نقض کرده است که مسؤلین باید پاسخ دهند که چرا با وجود نقض قوانین توسط تلگرام، برخورد مناسبی صورت نگرفت که کار به اقدام قضایی رسید.

تقی‌پور با بیان اینکه هاتگرام و تلگرام طلایی قرار بود که برای مدت محدودی جهت تسهیل مهاجرت کاربران به پیام‌رسان های داخلی فعال باشند، افزود: به دلیل نبود ضمانت اجرایی زمان فعالیت نسخه‌های فارسی تلگرام تمدید شد و توقف فعالیت آنها مطالبه مردم و دغدغه دلسوزان نظام است.

او در پایان گفت: با توجه به اینکه بالاترین نهاد تصمیم‌گیر در حوزه سایبری و سیاست‌گذاری کلی در این حوزه، بر عهده شورای عالی فضای مجازی است باید مصوبات این شورا بیشتر مورد توجه قرار گیرد و با تشکیل کمپین‌هایی می‌توان مطالبات فضای مجازی را از مسؤلان مربوطه پیگیری کرد.

بازار حدود ۴۰ میلیون کاربری پیام‌رسانی مجازی در کشور بین پیام‌رسان‌های داخلی‌ها و نسخه‌های فارسی تلگرام تقسیم شده، ۱۵ میلیون کاربر در داخلی و 30 میلیون نفر در هاتگرام و طلاگرام عضو هستند که با تنگ‌تر شدن رقابت به زودی بازار حداکثر شاهد رقابت۴-۳ پیام‌رسان خواهد شد.

به گزارش فارس، در حال حاضر در بازار پیام‌رسان‌ها در کشور شاهد فعالیت حدود 5 تا 7 پیام‌رسان داخلی از جمله سروش، گپ، ایتا، بله، آی گپ، ویسپی و بیسفون، 2 نسخه (پوسته) غیررسمی تلگرام شامل هاتگرام و طلاگرام، یک پیام‌رسان خارجی و تلگرام غیرقانونی هستیم؛ اگرچهپیام‌رسان‌های خارجی و داخلی دیگری نیز استفاده می‌شوند اما چند پیام‌رسان حداقل از سایرین بیشتر شناخته شده‌اند.

به طور کلی 2 رویکرد اصلی به عنوان ایده‌آل برای ساماندهی و فعالیت پیام‌رسان‌‌های داخلی وجود داشت؛ شکل‌‌گیری اقتصاد پیام‌رسان در کشور و امن‌سازی بستر فعالیت کاربران ایرانی در فضای مجازی.

تحقیقات درباره ضرورت توسعه پیام رسان بومی از نگاه اقتصاد نشان می‌داد پیام رسان بومی، ظرفیت درآمدزایی 9 میلیارد دلاری برای کشور دارند.

پس از فیلتر تلگرام، رقابت در فضای پیام‌رسانی بین نسخه‌های فارسی تلگرام و پیام‌رسان‌های داخلی شکل گرفت.

هاتگرام و طلاگرام، دو نسخه موقت غیررسمی و فارسی تلگرام در ایران بخشی از سناریوی مهاجرت مردم از تلگرام به شبکه‌های داخلی بودند که قرار بود در نهایت از تلگرام مستقل شوند. این پیام رسان‌ها در ابتدای فعالیت کمتر از ۵ میلیون کاربر داشتند که به زودی به آمار ۳۰ میلیون کاربر رسیدند.

در تیرماه امسال عبدالصمد خرم آبادی دبیر کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه با اعلام آمار کاربران هاتگرام و طلاگرام گفته بود: «بیش از 30 میلیون کاربر ایرانی با علم به داخلی بودن نرم افزار هاتگرام و تلگرام طلایی به آن‌ها مراجعه کرده اند و در واقع با یک رفتار معنادار فیلتر شکن ایرانی را بر فیلتر شکن خارجی ترجیح داده اند.»

با تامین امنیت فعالیت کاربران در تلگرام بخشی از رویکرد اصلی ساماندهی پیام‌رسان‌‌های داخلی محقق شد، آنها سرور داخلی دارند و ارتباطات پالایش شده آنها داخل کشور گردش دارد؛ همین مزیت در کنار عدم تحقق کامل مهاجرت مردم به پیام‌رسان‌ها، نکته مثبتی برای هاتگرام و طلاگرام شد تا مهلت فعالیت آنها پس از سومین بار تمدید شود و در حال حاضر نیز طبق آخرین اعلام، حداقل تا پایان سال مجوز فعالیت دارند. 

در سوی دیگر بازار، پیام‌رسان‌های داخلی راهی سخت را آغاز کردند و باوجود قصد حمایت‌ حاکمیت برای تقویت و توسعه پیام‌رسان‌های داخلی در کشور از جمله تخصیص امکانات فنی و تسهیلات اما در عمل ناهماهنگی و چندصدایی بخش‌های اجرایی مختلف کشور، پیشرفت کار را کند کرد؛ اما علیرغم سختی راه داخلی‌ها اما دستاوردهایی نیز کسب کردند؛ تعداد کاربران پیام رسان‌های داخلی در شروع فعالیت دی ماه ٩٦ حدود ١.٥ میلیون نفر بود که در آبان 97 به ١٥ میلیون رسید.این آمار توسط حمید فتاحی معاون وزیر ارتباطات اعلام شده است. 

وی همچنین گفته: «اگر با همان روند پیش می رفتند در بهترین حالت شاید به ٣ برابر تعداد اولیه کاربر دست پیدا می کردند. البته رویه این است که در ابتدا ٧ پیام رسان معرفی شدند و از میان آنها تنها 2 پیام رسان موفق تر انتخاب و در ادامه حمایت می‌شوند.» حتی امروز پس از گذشت نزدیک به یک سال از فیلتر تلگرام هنوز بسیاری از وظایف دستگاه‌ها از جمله وزارت ارشاد و بانک مرکزی در مصوبه شورای عالی فضای مجازی بر زمین مانده است.

با این اوصاف با موافقت چندباره مرکز ملی فضای مجازی به عنوان نهاد ناظر بر اجرای مصوبات شورای عالی با ادامه فعالیت هاتگرام و تلگرام طلایی، فعالیت آنها نیز دارای اعتبار است و بازار مجاز  پیام‌رسان‌ها در کشور بین نسخه های فارسی تلگرام و پیام‌رسان‌های داخلی تقسیم شده است.

در حال حاضر با در نظر گرفتن عضویت مشترک کاربران در چند پیام‌رسان، 15 میلیون نفر کاربر پیام‌رسان‌های داخلی و حدود 30 میلیون کاربر نسخه‌های فارسی تلگرام هستند که با تنگ تر شدن رقابت در آینده نزدیک بازار حداکثر شاهد رقابت 3 تا 4 پیام رسان خواهد بود.

ابوالحسن فیروزآبادی آخرین وضعیت و مشکلات کسب‌وکارهای اینترنتی را تشریح کرد.

سیدابوالحسن فیروزآبادی دبیر شورای عالی فضای مجازی و رئیس مرکز ملی فضای مجازی؛ درباره آخرین وضعیت کسب‌وکارهای اینترنتی اظهار داشت: در موضوع کسب‌وکارهای دیجیتال یا اقتصاد دیجیتال رونق بسیار خوبی در کشور وجود دارد و به طور محسوسی مورد توجه شرکت‌های خارجی قرار گرفته اما در رابطه با اینکه 200هزار شغل در این زمینه ایجاد شده باشد، من در این عدد کمی تشکیک دارم. ولی شروع بسیار خوبی در کشور مشاهده می‌شود و جنب‌وجوش بسیار خوبی ملاحظه می‌شود.

تهیه سندی با همکاری با وزارت کار و سازمان فناوری اطلاعات در زمینه کسب‌وکارهای دیجیتالی

وی در خصوص اقدامات صورت گرفته در جهت حمایت از این کسب‌وکارها گفت: ما در این رابطه جلسات متعددی را با وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در سازمان فناوری اطلاعات ایران داشتیم و اولویت‌های تسهیلات بانکی در حوزه کسب‌وکارهای دیجیتال را مشخص کردیم. در رابطه با ایجاد اشتغال در کسب‌وکارهای دیجیتالی، در حال تهیه سندی با همکاری با وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمان فناوری اطلاعات هستیم که امیدواریم در آینده‌ای نزدیک به نتیجه برسد. البته ما باید در رابطه با شکل‌گیری کسب‌وکارها این دقت را داشته باشیم که آنها در حوزه‌هایی فعال شوند که بیش از سایر حوزه‌ها اولویت کشور هستند و بیشتر نگا‌همان این است که پلت‌فرم‌هایی در کشور شکل گیرند که بر روی آن‌ها بخش‌های بزرگتری از جامعه بتوانند کسب‌وکار داشته باشند و این به عنوان سیاست ما در اولویت قرار دارد و سعی می‌کنیم این سیاست را در سطوح مختلف پیگیری کنیم.

در سال ۹۶ حدود ۱۰۰ هزار شغل دیجیتال ایجاد شده است

دبیر شورای عالی فضای مجازی درباره علت تشکیک خود در آمار 200هزار شغل دیجیتال، اظهار داشت: کسب‌وکارها بعضاً مکمل هستند یعنی به عنوان مثال فردی رستوران دارد و در کنار رستورانش بخشی از کار خود مانند بازاریابی آن را از طریق دیجیتال انجام می‌دهد، حالا آیا همه کارهایی که در آن شغل یعنی رستوران ایجاد شده را می‌توان کسب‌وکار دیجیتال دانست یا فقط قسمت مارکتینگ آن را می‌‌توانیم اقتصاد دیجیتال بدانیم. چون هنوز تعریفی برای شغل نداریم بعضاً چنین نگاه‌های اشتباهی ایجاد می‌شود، آن مشاغلی که بخواهیم بگوییم صددرصد مربوط به اقتصاد دیجیتال است و شغل یا کسب‌وکار مکمل نیست، من فکر می‌کنم کمتر از 200 هزار تا باشد. در واقع کسانی که ادعا می‌کنند 200هزار شغل ایجاد شده هم درست می‌گویند اما تعریفشان از اقتصاد دیجیتال با ما فرق می‌کند.

فیروزآبادی ادامه داد: با این تعریفی که من گفتم یعنی کسب‌وکارهایی که به معنی واقعی دیجیتال هستند، در سال 96 حدود 100هزار شغل ایجاد شده است که این عدد بسیار بزرگی محسوب می‌شود. متاسفانه برخی از دوستان به غلو در عدد ایجاد اشتغال در کشور عادت کرده‌اند؛ مثلاً می‌گویند یک میلیون یا دو میلیون شغل ایجاد کرده‌ایم، در صورتی که شغل ایجاد کردن در دنیا معنا و تعریف خاص خود و قیمت مشخصی دارد. این قیمت‌هایی که در حوزه اقتصادی در کشور وجود دارد، با آمارهایی که بعضاً مطرح می‌شود، متناسب نیست اما در حوزه کسب‌وکار دیجیتال قطعاً ما چیزی حدود 100هزار شغل در سال 96 داشتیم.

ایجاد کارگروه و شعب ویژه سازمان تامین اجتماعی برای کسب‌وکارهای دیجیتالی

رئیس مرکز ملی فضای مجازی درباره مشکلات و موانع موجود بر سر راه کسب‌وکارهای اینترنتی، گفت: کسب‌وکارهای دیجیتال بسیار متنوع هستند،‌ شکل‌های مختلفی دارند و برای بسیاری از سازمان‌های سنتی ما مانند مالیات و مانند بیمه ناشناخته هستند. ما مذاکرات مفصلی با سازمان تامین اجتماعی داشتیم و تفاهم‌نامه‌ای را فراهم کردیم که ظرف همین روزها امضا می‌شود و بر طبق آن کارگروهی در سازمان تامین اجتماعی ایجاد خواهد شد و در همه استان‌ها شعب ویژه‌ای برای کسب‌وکارهای دیجیتالی در این سازمان اختصاص پیدا می‌کند. همچنین با سازمان امور مالیاتی هم جلسات مفصلی داشتیم و قرار شد افرادی در سازمان امور مالیاتی آموزش داده شوند که نحوه ارزیابی آنها در حوزه مالیات بر روی کسب‌وکارهای دیجیتالی به چه صورت باشد.

وی ادامه داد: ما معتقد هستیم که دولت باید حداقل مداخله را در کسب‌وکارهای دیجیتالی داشته باشد؛ بعضی از کسب‌وکارهای دیجیتالی کسب‌وکارهای جایگزین هستند مانند تاکسی‌های اینترنتی که جایگزین تاکسیرانی می‌شوند، باید مواظب باشیم که کسب‌وکار سنتی تاکسیرانی ما را نابود نکند، بلکه کسب‌وکار سنتی ما در تاکسیرانی هم کاری کند که از قابلیت‌های اقتصاد دیجیتال استفاده کند. مسئولان در همین حد باید مداخله داشته باشند اما باید اجازه دهیم که تعادل قوا در بازار وجود داشته باشد.

فیروزآبادی همچنین اضافه کرد: من نسبت به آینده بسیار امیدوار هستم و همانطور که عرض کردم استقبال بازار از کسب‌وکارهای دیجیتال در کشور بسیار خوب است و به اعتراف شرکت‌های خارجی که در نمایشگاه‌های تهران از جمله الکامپ حضور داشتند،‌ از متوسط جهانی بالاتر است. در نمایشگاه الکامپ غرفه‌ها نسبت به سال‌های قبل بسیار پررونق‌تر، متنوع‌تر و پیچیده‌تر بود و شرکت‌هایی که سال گذشته به صورت دکه‌ای بودند، امسال غرفه‌های بسیار بزرگی را داشتند. این پیشرفت کاملاً محسوس بود و این محسوس بودن فقط برای من نبود و همانطور که عرض کردم در صحبتی که با چند شرکت بزرگ خارجی داشتم، آنها تاسف می‌خوردند که به دلیل شرایط تحریم نمی‌توانند حضور بیشتری در ایران داشته باشند و معتقد بودند که این ظرفیت بسیار قابل توسعه است.

 

متاسفانه در تهیه سند اقتصاد دیجیتال تاخیر رخ داده است

به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان دبیر شورای عالی فضای مجازی در خصوص برخی ناملایماتی که از سوی برخی دستگاه‌ها با فعالان این حوزه صورت می‌گیرد، توضیح داد: ما در حال کاهش این موارد هستیم، شما اگر امسال را با دو سال پیش مقایسه کنید، هم در قوه قضاییه هم در وزارت ارشاد هم در حوزه وزارت ارتباطات و هم در سایر حوزه‌ها و حتی سازمان مالیاتی و تامین اجتماعی و سایر بخش‌های دولت روند برای توجه به اقتصاد دیجیتالی بسیار مثبت است، به عنوان مثال سازمان تامین اجتماعی در حال حاضر پذیرفته که مشاغل اقتصاد دیجیتالی را بدون کارگاه، بیمه کند. در پایان سال گذشته هم که من گزارشی راجع به اقتصاد دیجیتالی در هیئت دولت به آقای رئیس جمهور ارائه کردم، ایشان وزارت ارتباطات را مکلف کردند که با کمک مرکز ملی فضای مجازی سندی را برای اقتصاد دیجیتال تهیه کنند که متاسفانه کمی در این زمینه تاخیر رخ داده در واقع آقای رئیس جمهور هم در بحث توسعه اقتصاد دیجیتال توجه ویژه‌ای دارند

رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور با بیان اینکه تهدید نظامی در انتهای لیست دشمن است، گفت: نسل جدیدی ار ویروس‌ استاکس‌نت را کشف کردیم.

سردار غلامرضا جلالی رئیس سازمان پدافند غیرعامل عصر امروز در نشست خبری به‌مناسبت سالروز تأسیس این سازمان، اظهار داشت: مأموریت‌های سازمان پدافند غیرعامل شامل دیده‌بانی، تشخیص و هشدار نسبت به تهدیدات در جهت کاهش آسیب‌پذیری زیرساختهای کشور در برابر تهدیدات و همچنین مصون‌سازی و ایجاد آمادگی‌های ملی در برابر تهدیدات است.

وی افزود: سازمان پدافند غیرعامل یک سازمان حاکمیتی برای ایجاد هماهنگی بین بخش‌های دولتی خصوصی و نظامی کشور است تا بتواند الگوی تاب‌آوری در برابر تهدیدات را احصا و اجرا کند.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل با اشاره به در پیش بودن ایام اربعین حسینی(ع) تصریح کرد: مفهوم عاشورا مقاومت در برابر ظلم است و اگر ما مفهوم پدافند را آمادگی در برابر تهدیدات بدانیم یک هماهنگی با مفهوم عاشورا دارد. ما پیش از انقلاب و پس از آن در دوران جنگ تحمیلی با پیروی از فرهنگ عاشورا پیروز شدیم و بعد از آن با ایجاد بسیج مردمی در عراق و سوریه با محوریت ایران توانستیم داعش را منهدم کنیم.

 

سیاست‌های کلی سازمان پدافند غیرعامل تصویب شد

سردار جلالی با بیان اینکه اولین مأموریت سازمان پدافند غیرعامل دیده‌بانی تهدیدات کشور در حوزه غیرنظامی است، اظهار داشت: ما در این حوزه می‌بایست به تشخیص این برسیم که چه تهدیداتی علیه کشور وجود دارد. امروز تهدید نظامی جدی نیست و به انتهای لیست تهدیدات منتقل شده است که آن هم به‌دلیل توسعه قدرت دفاعی، طرح‌ریزی و اجرای استراتژی منسجم دفاعی کشور است.

وی ادامه داد: بخشی از مأموریت سازمان پدافند غیرعامل ایجاد مصونیت برای بخش‌های نظامی مانند ساخت شهرک‌های موشکی و مقرهای مستحکم که بعضی از آنها از روی ناچاری و برای ترمیم قدرت بازدارندگی کشور نمایش داده شد تا دشمنان دچار خطای محاسباتی نشوند.

 

شاهد طیف وسیعی از تهدیدات غیرنظامی علیه کشور هستیم

رئیس سازمان پدافند غیرعامل با ابراز اینکه "امروزه شاهد طیف وسیعی از تهدیدات غیرنظامی علیه کشور هستیم"، عنوان کرد: اولین تهدیدات  در این حوزه جنگ اقتصادی است، امروز وزارت‌ خزانه‌داری آمریکا از مفاهیمی استفاده می‌کند که در نیروهای مسلح مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرند. نکته دوم استراتژی تجمیع همه فشارها برای تحلیل اراده بر ماست که در آن استفاده از شبکه‌های بین‌المللی پولی و دیپلماتیک مدنظر است. اما در حوزه سوم با تلفیق تهدیدات در فناوری‌ها روبه‌رو هستیم که در ذات آنها اشراف اطلاعاتی نفی حاکمیت کنترل و مدیریت و وابسته‌سازی نهادینه شده است.

سردار جلالی عملیات روانی با استفاده از ابزار رسانه را یکی از مهمترین تهدیدات برشمرد و خاطرنشان کرد: در این حوزه لایه دوم تهدیدات، تهدید شناختی و از جنس محتواست تا روی ذهن مخاطب اثر بگذارد. لایه سوم هم تهدیدات اقتصادی است که بستر سایر تهدیدات است. امروز 70 درصد عملیات شناختی دشمن بر حوزه اقتصادی متمرکز شده تا مخاطب را به اهداف مورد نظر هدایت کند. انتهای این طیف تهدیدات نیز اقدامات امنیتی، آشوب و براندازی است.

 

رهبر انقلاب با عضویت پدافند غیرعامل در شورای‌عالی فضای مجازی موافقت کردند

وی با اشاره به اقدامات سازمان پدافند غیرعامل برای مقابله با تهدیدات گفت: در ابتدا لازم است در کشور ما درک درست، دقیق و علمی از تهدیدات شکل بگیرد و پس از آن همه ما می‌بایست به‌صورت منسجم و هم‌افزا مؤلفه‌های قدرت ملی را تحت زعامت رهبر انقلاب به‌صورت یک چهره واحد در مقابل دشمن ارائه دهیم.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل ادامه داد: طرحی را به مجلس ارائه کردیم تا طی آن سازمان پدافند غیرعامل در 5 شورای عالی کشور عضو شود که براساس آن و با تصویب مجلس و شورای نگهبان سازمان پدافند غیرعامل به عضویت شورای عالی شهرسازی، امنیت زیستی، ترافیک و علم و فناوری درآمد و عضویت ما در شورای عالی فضای مجازی منوط به اذن رهبر انقلاب دانسته شد که اخیراً ایشان با عضویت سازمان در این شورا هم موافقت کردند.

سردار جلالی با اشاره به دستاوردهای اخیر سازمان پدافند غیرعامل اظهار داشت: با همکاری وزارتخانه‌های نفت و نیرو و بخش سایبری قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا(ص) و شرکت‌های دانش‌بنیان توانستیم اولین مرکز رزرو ملی انتقال گاز در کشور را در اصفهان به‌صورت آزمایشی بهره‌برداری کنیم که به‌صورت قطعی در هفته پدافند غیرعامل افتتاح خواهد شد. همچنین 5 دستگاه بومی برای حفاظت از مراکز هسته‌ای و پتروشیمی نیز طراحی و تولید کردیم.

وی افزود: در نمایشگاهی که امسال برپا خواهیم کرد 5 محصول استراتژیک پدافند سایبری ملی را ارائه خواهیم داد. امسال توانسته‌ایم یک‌سوم سامانه‌های بومی پایه برای پدافند غیرعامل را تولید کنیم.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل با اشاره به رزمایش‌های پدافند غیرعامل گفت: رزمایش کنترل سیگنال‌رسانی صداوسیما با فرض قطع سیگنال ماهواره‌ای را اجرا خواهیم کرد تا توان زیرساخت‌های زمینی برای سیگنال‌رسانی در شرایط بحران را ارزیابی کنیم.

 

5 محصول استراتژیک پدافند سایبری ملی را رونمایی می‌کنیم

به گزارش تسنیم، سردار جلالی با اشاره به تدوین طرحی از سوی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی برای ساماندهی شبکه‌های اجتماعی مطرح کرد: در این طرح پیشنهاد شده تا هیئتی برای نظارت بر شبکه‌های اجتماعی کشور تشکیل شود که ما نیز عضو آن هستیم اما اصل ارائه این پیشنهاد متعلق به ما نبوده است.

وی در بخش دیگری از صحبتهای خود با اشاره به تهدیدات آمریکایی‌ها علیه کشور گفت: آمریکایی‌ها پیش از این می‌گفتند ایران تابستان داغی را خواهد داشت اما اکنون در آبان ماه هستیم. پس راهبرد آنها در تابستان شکست خورد و نکته بعد اینکه آنها در تابستان به‌دنبال براندازی بودند اما امروز فقط از اعمال فشار صحبت می‌کنند که این یک نوع عقب‌نشینی است. اصل محور فعالیت آمریکایی‌ها مبتنی بر عملیات روانی است. اگر سوئیفت بدون دلار در جهان راه‌اندازی شود قطعاً استفاده از ظرفیت دلار برای آنها آسیب‌پذیر خواهد بود اما ما طبیعتاً اقدامات مقابله‌ای و مصون‌سازی را برای ارتقای آمادگی‌ها در مقابل تهدیدات انجام می‌دهیم.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل با اشاره به تحولات پیش‌آمده در شبکه‌های اجتماعی گفت: این شبکه‌ها دیگر یک پیام‌رسان صرف نیستند و در آنها مبادلات بانکی و حتی اشتغال هم ایجاد شده است. ما هیچ وقت نمی‌پذیریم که برای نظام پولی و اشتغال ما در جایی تصمیم‌گیری شود که سازوکار آن داخل کشور نیست و ما نقض حاکمیت ملی را نمی‌پذیریم. شورای عالی فضای مجازی و سازمان پدافند غیرعامل در این حوزه نگاه واحدی دارند که باید حاکمیت ملی در شبکه‌های اجتماعی شکل بگیرد.

سردار جلالی در پایان خاطرنشان کرد: اگر جنگی صورت بگیرد مسئولیت راهبری دستگاه‌های اجرایی با ماست که مرکز فرماندهی و کنترلی برای این موضوع ایجاد کردیم. اخیراً هم نسل جدیدی از ویروس استاکس‌نت را که به‌صورت چندتکه بود و به‌صورت غیرفعال قصد ورود به سامانه‌های ما را داشت کشف کردیم.

 

دنبال تولید گوشی غیر قابل شنود هستیم

سردار جلالی درباره تولید گوشی‌های غیرقابل شنود برای مسئولین نظام، گفت: پس از شنود اخیری که از تلفن همراه رئیس جمهور روحانی انجام گرفت تصمیم گرفتیم تا گوشی غیر قابل شنودی از طریق تلفن های موجود ایجاد کنیم البته این اتفاق هنوز در دست اقدام است.

به گزارش ایسنا سردار غلامرضا جلالی در استودیوی گفتگوی ویژه خبری اظهار کرد: پدافند غیر عامل موضوعی سهل و ممتنع است زیرا همیشه تهدیدات در زندگی ما جاری هستند و از پیچیدگی های زیادی برخوردارند.

وی ادامه داد: تهدیدات به دو دسته طبیعی و غیر طبیعی تقسیم می شوند، طبیعی ها از طبیعت نشأت می گیرند و دشمنی در آنها وجود ندارد و دیگر اینکه از ماهیت ثابتی برخوردار است مانند زلزله وسیل. اما در تهدیدات غیر طبیعی ماهیت مشخص است به تعبیری ماهیت این دسته در تکنولوژی و دانش متغیر ریشه دارد. این عامل در انسانها هم یافت می شود. پس تهدیدات انسان ساخت، پویا و سیال و متحرک هستند و طبیعتاً در هر مقطعی نسبت به گذشته کمی متفاوتند.

سردار جلالی گفت: در کشورمان سازمان‌هایی که با تهدیدات بیشتری روبرو هستند، پدافند غیر عامل را جدی تر می دانند.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشورمان گفت: شهرک های موشکی که به تازگی به نمایش درآمد را می توان از جمله دستاوردهای نظامی پدافند غیر عامل عنوان کرد. حوزه های رسانه ملی، انرژی و نفتی هم دیگر بخش‌های نفع برده از پدافند غیر عامل محسوب می شوند.

وی افزود: طبق مندرجات بندهای آمده در برنامه پنجم و ششم توسعه، همه پروژه های جدید ملاحظات پدافند غیرعامل را در بر می گیرند بر اساس آن عمل خواهند کرد. البته آن دسته از ارگان‌هایی که اعتبارات قانونی دریافت می کنند و یا از بخش‌های خصوصی خودنمایی می کنند معمولا امکان دَر رو از اجرای این پدافند را ایجاد می کنند.

سردار جلالی تصریح کرد: در خصوص صداوسیما باید اینگونه گفت؛ ما زمانی به حوزه ماهواره وابستگی جدی داشتیم و زمانی احتمال قطع شدن سیگنال‌های ماهواره ای وجود داشت اما صداوسیما این واقعیت را رد می‌کرد ولی در زمان تحریم‌ها دو مرتبه این اتفاق رخ داد و از همان زمان پیش بینی پدافند غیر عامل را مطرح و برای اجرای آن قرار دادی با صداوسیما منعقد کردیم. طبق این قرارداد، جغرافیای 95 درصدی کشور را تحت پوشش قرار دادیم.

وی ادامه داد: در راستای تهدیدات که ایران را هدف گرفته، تهدیدات اقتصادی هم وجود دارد که از ساختارهای پولی و مالی و غیر بانکی و تجاری استفاده می کند، این تهدید غیر نظامی است اما در سطح ملی و بین المللی بوده و توانایی زمین زدن کشور را دارد دریغا که ایران در این حوزه از لایه های دفاعی­ بالای برخوردار است.

سردار جلالی از انواع دیگر تهدیدات موجود به تهدید ترکیبی اشاره کرد و افزود: این تهدید می تواند شامل یک عملیات روانی باشد مانند اقدامات رسانه ای و فضای مجازی. بخش دیگر این تهدید از جنس محتوا و پیام است که اثر بر فکر مخاطب را هدف قرار می دهد. در این میان شبکه های اجتماعی در بستر جامعه و مردم دنبال می گیرد و بسیار مورد هدف کشورهای غربی محسوب می شود.

وی گفت: قصد داریم با نگاه مثبت به سمت انسجام ملی و حمایت و پشتیبانی از دولت پیش رفته و اجازه ندهیم هیچگونه شکافی برای سوء استفاده و یا استفاده دشمن ایجاد شود. این اقدام می تواند به آرامش بخشی فضای داخلی کشور کمک کند. این اقدام سبب ایجاد وحدت ملی هم می شود.

سردار جلالی ادامه داد: طی 2 ماه گذشته شیب شدیدی را برای رفع اشکال‌ها در حوزه سایبری و سیستم پدافند غیر عامل ایجاد کردیم و در قالب رزمایش این عیب یابی و رفع معایب را پیاده‌سازی می‌کنیم.

وی در خصوص قطعی اینترنت گفت: این موضوع بیشتر از سوی کشورهای بیگانه مطرح شده و تهدیدی برای ملت ایران تلقی شده است.البته نباید توانایی کشورهای غربی همچون آمریکا در راستای محدود سازی دسترسی های ما از فضای جستجوگر گوگل را دست کم گرفت.

سردار جلالی درخصوص ارز رمزها هم افزود: ارز رمزها شمشیر دو لبه ای هستند، ارز رمزها در سیستم مالی و پولی هر کشوری به نوعی کنترل گریز هستند و می توانند اختلالاتی را در حوزه پولی و بانکی کشور ایجاد کنند، اما در بُعد خارجی می تواند برای ما فرصت باشد. ما می توانیم با استفاده از ارز رمزها برخی تحریم‌ها را دور بزنیم و انجام بسیاری از عملیات‌های بانکی را صورت دهیم به این منظور بدنبال ایجاد ارز رمز ملی در داخل کشور هستیم تا در مواقع ضروری از آن استفاده کنیم.

وی در مورد سوئیفت گفت: مشکل عمده ما در این خصوص مرجعیت دلار آمریکاست زیرا آمریکا با اعمال قدرت از طریق پول ملی این کشور می تواند هر گونه اقدام کشورها در زمینه سوئیفت را کنترل کند پس باید وابستگی به دلار را کاهش و ارز دیگری جایگزین آن کنیم.

رئیس سازمان پدافند غیر عامل کشور گفت: ادامه تحریمهای آمریکایی وضعیت دلار آنها هم ایجاد مشکل خواهد کرد مانند کشتی گیری که حریف را روی پل برده و خودش هم اوضاع نامناسبی دارد.

وی تصریح کرد: زیرساخت‌های ایجاد نرم افزاری همچون سوئیفت را داریم اما بخش مهم داستان ایجاد هماهنگی و توافق با سایر کشورها بر سر استفاده کردن از آن است.

سردار جلالی درباره تولید گوشی‌های غیرقابل شنود برای مسئولین نظام، گفت: پس از شنود اخیری که از تلفن همراه رئیس جمهور روحانی انجام گرفت تصمیم گرفتیم تا گوشی غیر قابل شنودی از طریق تلفن های موجود ایجاد کنیم البته این اتفاق هنوز در دست اقدام است.

وی در خصوص تهدیدهای طبیعی اخیر همچون سیل های اخیر استان‌ها شمالی کشور گفت: در این خصوص بخش مدیریت بحران بهتر می تواند اظهار نظر کند اما سازمان پدافند غیرعامل در وزارت کشور با مرکز مدیریت بحران پروژهای مشترکی را در زمینه ایجاد امنیت ملی ترتیب داده است.

معاون وزیر ارتباطات گفت: با انتخاب مرکز ملی فضای مجازی، پنج پیام رسان بومی از میان هفت پیام رسان فعلی، از گردونه حمایت حذف و حمایت از دو پیام رسان دیگر ادامه می یابد.

حمید فتاحی در گفتگو با خبرنگار مهر درباره حمایت از پیام رسانهای بومی مطابق با مصوبه شورای عالی فضای مجازی و تصمیم جدید برای فعالیت این شبکه توضیح داد.

وی گفت: مصوبه چارچوب حمایت از پیام رسانهای داخلی در شورای عالی فضای مجازی تصویب شد که تکالیفی را برای چند دستگاه حکومتی مشخص کرد. بخش عمده ای از این تکالیف مربوط به وزارت ارتباطات بود و دستگاههای دیگری مانند قوه قضاییه، صدا و سیما، بانک مرکزی و وزارت ارشاد نیز هرکدام بخشی از این تکالیف را برعهده داشتند.

رئیس هیات مدیره شرکت ارتباطات زیرساخت با بیان اینکه آنچه که مصوب شورای عالی فضای مجازی می شود حکم قانون را دارد، ادامه داد: این تکلیف قانونی به وزارت ارتباطات ابلاغ شد و پیرو آن چند جلسه کارشناسی انجام شد تا نوع حمایت ها از پیام رسان های بومی مشخص شود.

 

دلیل عدم اقبال عمومی به پیام رسان های بومی

معاون وزیر ارتباطات اضافه کرد: نخستین نکته مورد تاکید وزارت ارتباطات این است که سند حمایت از پیام رسانهای بومی با هدف اصلاح عواملی که مانع از حضور و رجوع مردم به پیام رسانهای داخلی می شود به تصویب رسید تا این موانع را تسهیل کند.

وی گفت: نظر وزارت ارتباطات این است که در حال حاضر به دلیل عدم اقناع افکار عمومی، مراجعه مردم به پیام رسانهای داخلی کمرنگ است و شتابی که باید داشته باشد وجود ندارد و اقبال عمومی به سمت این شبکه ها کم است. به همین دلیل موضوعات فنی در لایه های بعدی قرار دارد.

فتاحی با تاکید براینکه اگر اقناع افکار و اعتماد عمومی اتفاق بیافتد، حتی اگر مشکلی در ابزار فنی هم اتفاق بیافتد کاربر پای سرویس خود می ایستد، افزود: همانطور که در روزهای نخست تلگرام، این شبکه دارای باگ های فنی بود، پیام ها با تاخیر مبادله می شد و بسیاری از آپشن های فعلی را نداشت.

 

مکاتبه وزیر ارتباطات با رهبر انقلاب

وی با بیان اینکه در زیست بوم پیام رسانهای داخلی مصوب شورای عالی فضای مجازی، موضوعات مربوط به اقناع افکار عمومی نیز آمده است، گفت: اما با این وجود وزارت ارتباطات بیکار ننشسته و حتی وزیر ارتباطات مکاتباتی خدمت مقام معظم رهبری داشتند و پاسخ ایشان به این نامه، منجر به حکم تاریخی در مورد حفظ حریم خصوصی شد که سازوکار اجرایی آن باید اتفاق بیافتد.

معاون وزیر ارتباطات با اشاره به تدوین لوایح صیانت از کاربران در فضای مجازی که توسط وزارت ارتباطات انجام شده است، گفت: آنچه در ذهن و باور ما است این است که باید ابتدا فضا را درست کنیم و به اقناع افکار عمومی برسیم. اما عده ای می گویند شما چرا عنوان می کنید که مردم به پیام رسانهای بومی اعتماد ندارند.

 

برای استفاده از پیام رسانهای داخلی باید به اقناع برسیم

فتاحی تاکید کرد: باید توجه داشت که اقناع افکار عمومی با آنچه که مطرح می شود که از پیام رسانهای داخلی جاسوسی اتفاق می افتد متفاوت است. اقناع این است که در پس ذهن کاربر چه به لحاظ سیاسی و چه فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی، یک چارچوبی شکل بگیرد که می خواهم از پیام رسانهای بومی استفاده کنم.

وی با بیان اینکه کارهای فرهنگی خوبی امروزه در کشور اتفاق افتاده و مردم با آن همراهی می کنند اضافه کرد: باید مردم اقناع شوند تا از یک ابزار بین المللی فراگیر که سالهاست دیتای خود را در آن قرار داده اند خارج شده و به پیام رسان بومی روی بیاورند.

 

اختصاص وام ٥ میلیاردی و کولوکیشن رایگان به پیام رسانها

فتاحی با اشاره به اینکه در حوزه فنی حمایت از پیام رسانهای بومی یک سری تکالیف به وزارت ارتباطات محول شده است، گفت: ٥ میلیارد تومان وام از محل وجوه اداره شده وزارت ارتباطات به هر یک از این پیام رسانها اختصاص پیدا کرد و ما سعی کردیم شرایط سختی برای این تسهیلات نگذاریم چرا که تنها ٢ شرکت از ٧ شرکت پیام رسان، دارای پشتوانه دولتی هستند و سایر آنها شرکتهای کوچک و دانش بنیان هستند که نیاز به حمایت دارند.

رئیس هیات مدیره شرکت ارتباطات زیرساخت اضافه کرد: واگذاری کولوکیشن (هم مکانی) از دیگر اقدامات انجام شده است به این معنی که فضای رک به آنها اختصاص یابد تا بتوانند سرورهایشان را در آنجا مستقر کنند و پاور و کولینگ آنها را وزارت ارتباطات تامین می کند. این تکلیف نیز انجام شد و برای هر پیام رسان ٥ فضای رک به صورت رایگان اختصاص یافت.

 

اختصاص رایگان ٥ گیگ اینترنت و ٥٠ گیگ اینترانت

وی واگذاری پهنای باند اینترنت به صورت رایگان را از دیگر اقدامات انجام شده از سوی وزارت ارتباطات عنوان کرد و گفت: ٥ گیگابیت پهنای باند به هر یک از این پیام رسانها اختصاص پیدا کرد و پهنای باند داخلی اینترانت برای اتصال به IXP نیز هر کدام به میزان ٥٠ گیگابیت در اختیار گرفتند. البته همه این ظرفیتها قابل افزایش است.

به گفته فتاحی، در همین حال سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، تعرفه استفاده از پیام رسانهای بومی را به یک سوم اینترنت، کاهش داد.

وی با بیان اینکه یک پکیج فنی در قبال پیام رسانهای بومی ارائه شد افزود: هریک از پیام رسانها به فراخور نیازمندیشان از این ظرفیتها استفاده کردند و مانعی برای ارائه خدمات به این شرکتها وجود ندارد.

 

مشتاقیم پیام رسانهای بومی شکل بگیرند

معاون وزیر ارتباطات با اشاره به اینکه این وزارتخانه از کسب و کارهای درحال رشد حمایت می کند و مشتاقیم پیام رسانهای داخلی شکل بگیرند گفت: متاسفانه از دو طرف وزارت ارتباطات را تحت فشار رسانه ای قرار می دهند؛ از سمتی می گویند چرا این میزان پول به این شرکتها اختصاص یافت. چرا که از ابتدا معلوم بود اینها کاری از پیش نمی برند و از سوی دیگر می گویند چرا کم کاری می کنید و با ٥ میلیارد تومان مگر می توان پیام رسان در حد تلگرام ساخت.

فتاحی با اشاره به اینکه این افراد اغراض دیگری داشته و هدفشان کمک کردن به پیام رسانها نیست، خاطرنشان کرد: اینها یا غرض سیاسی دارند و یا منافع اقتصادیشان در خطر است. اما ما به عنوان وزارت ارتباطات بدون توجه به ماهیت سرویس (شبکه اجتماعی، پیام رسان و ...)، هرمدل استارتاپ و اپلیکیشنی را که توجیه داشته باشد، حمایت فنی و اقتصادی می کنیم.

 

١٠میلیون ایرانی در پیام رسانهای داخلی فعالند

معاون وزیر ارتباطات گفت: از لحاظ تعداد کاربر، حدود ١٥ میلیون نفر طی این مدت در پیام رسانهای داخلی، رجیستر شده اند. این در حالی است که از دی ماه ٩٦ که شروع فعالیت پیام رسانهای بومی بوده، تعداد رجیستری کاربران آنها از ١.٥ میلیون به ١٥ میلیون رسیده و ١٠ برابر شده است. اگر با همان روند پیش می رفتند در بهترین حالت شاید به ٣ برابر تعداد اولیه کاربر دست پیدا می کردند اما هم اکنون تعدادکاربرانشان ١٠ برابر شده است.

وی گفت: هم اکنون برخی از مدیران پیام رسانها احساس می کنند که دیگر نمی توانند در این بازی باشند و پس از مدت ٨ ماه که پیام رسانهای بومی فعالیت خود را آغاز کردند، مرکز ملی فضای مجازی به این نتیجه رسیده است که تعداد ٧ پیام رسان زیاد است.

 

دو پیام رسان بومی انتخاب می شوند

فتاحی اضافه کرد: البته این یک رویه بوده که در ابتدا ٧ پیام رسان را معرفی کرده و از میان آنها، موفق ترینها را انتخاب می کنند. به همین دلیل هم اکنون صحبت بر سر این است که دو پیام رسان انتخاب و حمایت از آنها ادامه یابد.

رئیس هیات مدیره شرکت ارتباطات زیرساخت افزود: مابقی پیام رسانها از گردونه حمایت حذف خواهند شد. به این معنی که فعالیت می کنند اما دیگر در چارچوب حمایتی وزارت ارتباطات قرار ندارند. چرا که اگر هر توانمندی که داشتند در این بازه زمانی به نمایش گذاشته اند. حتی برخی از مدیران این پیام رسانها خودشان به این جمع بندی رسیدند که کار را ادامه ندهند.

وی گفت: اگرچه ممکن است حتی مدیرانشان بگویند نه و ما هستیم. اما آنچه برداشت شخصی من از جلسات مداوم با آنها است، این نکته است که بعضی از پیام رسانها توان حضور در سطح بالا را ندارند و یا اگر ادعا می کنند که توانش را دارند جذب تنها ٢٠٠ هزار کاربر در مدت ١٠ ماه نشان می دهد که این توانایی وجود ندارد و ادامه دادنشان به صلاح نیست.

فتاحی با بیان اینکه نتیجه این تصمیم گیری از سوی مرکز ملی فضای مجازی اعلام می شود، اظهار داشت: نکته مهم این است که مشکل پیام رسانهای بومی مسائل فنی نیست و مشکلات فنی به راحتی قابل حل هستند. اگر کاربر بازخورد مثبت به یک سرویس دهد، باگهای فنی قابل برطرف شدن هستند. اما موضوع این است که کاربر باید به این باور برسد که امروزه دیگر با وجود قوانین محکم، تعدی به حریم خصوصی کاربر در فضای مجازی معنی ندارد و ذهنیتی که امروز درست شده است باید در عمل اصلاح شود.

در جلسه شورای عالی فضای مجازی، به ریاست رئیس‌جمهور، الزامات حاکم بر اینترنت اشیاء در شبکه ملّی اطلاعات به تصویب رسید.

جلسه شورای عالی فضای مجازی عصر دوشنبه به ریاست حجت‌الاسلام حسن روحانی رئیس‌جمهور تشکیل شد.

در این جلسه وظایف اجرایی شورای عالی انفورماتیک که بر اساس مصوبه جلسه بیست و هشتم شورای عالی فضای مجازی منحل شده بود، تعیین تکلیف شد.

بر این اساس مقرر شد وظایف و مسئولیت‌های اجرایی ثبت نرم افزار‌های رایانه‌ای و صدور تاییدیه فنی برای نرم افزارها، کمیته حق اختراع، وظایف اجرایی موضوع مواد ۲۱ و ۲۲ قانون ارتقاء سلامت نظام اداری و مقابله با فساد پیرامون استفاده از نرم افزار‌های اداری و مالی و صلاحیت نظارت بر نظام صنفی رایانه ای، به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات محول شود.

همچنین در جلسه شورای عالی فضای مجازی، الزامات حاکم بر اینترنت اشیاء در شبکه ملی اطلاعات به تصویب رسید.

برنامه گفت‌وگو محور دستخط که جمعه‌ها از شبکه پنج سیما پخش می‌شود، این هفته میزبان محمدجواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات بود.

محمدجواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات مهمان این هفته مهمان برنامه دستخط بود. برنامه «دستخط» با اجرا و سردبیری محمدحسین رنجبران جمعه هر هفته روی آنتن شبکه پنج می‌رود؛ دستخط به گفتگوهای صریح با نخبگان سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی می‌پردارد.

در ادامه گفتگوی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با محمدحسین رنجبران را می‌خوانید.

***بسم‌الله الرحمن الرحیم؛ خدا را شکر می‌کنیم که این فرصت دوباره به ما داده شد تا در خدمت شما مردم عزیز ایران باشیم و بتوانیم با شما گفت‌وگو کنیم و امیدوارم این فصل از «دست‌خط» هم مورد توجه شما قرار بگیرد و بتواند تعامل بهتری داشته باشیم و حرف‌هایی را که شما دوست دارید در برنامه بیشتر بشنوید.
مهمان این برنامه یکی از مدیران جوان است که در این سن و سال به مهمترین مناصب کشور رسیده است و به رغم اینکه تفکرات مختلفی همچون همه حوزه‌ها، در حوزه ایشان هم وجود دارد، اما به اذعان همه این تفکرات مختلف، ایشان را در این مدتی که سکان کار را به دست گرفته فرد موفق، پرکار و تیزبینی می‌دانند.
در این برنامه در خدمت جوان‌ترین عضو کابینه دولت جناب آقای مهندس محمدجواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات هستیم. خیلی خوش‌ آمدید.

سلام عرض می‌کنم خدمت شما و همه بینندگان شما، از دعوت شما سپاسگذارم.

 

***خیلی خوشحالیم که شما به برنامه دست‌خط آمدید. بعد از مدت‌ها که دعوت کردیم بالاخره وقت هماهنگ شد و در برنامه حاضر شدید. بد موقعی وزیر شدید.

چرا بدموقع است؟

 

***خیلی‌ها می‌گویند سخت‌ترین موقع و زمان اداره کشور است.

بالاخره سختی الزاما به معنای بدی نیست و این فرصتی است که اتفاقاً در شرایط دشوارتر تجربه‌های بهتری می‌توان کسب کرد و طبیعتاً اگر بتواند موفق باشد موفقیت قابل توجهی خواهد بود و اگر هم خطا کند، خطای بزرگ‌تری خواهد بود ولی این به معنا بدی نیست. سخت است.

 

***درست است؛ برخی از دوستان هم‌نسلی ما می‌گویند که نسل سوخته هستیم و همیشه همه چیز در بدموقعیتی به ما می‌خورد. این را قبول دارید؟

بله، در هر حال دهه شصتی‌ها تجربه‌های سختی در مراحل مختلف داشته‌اند و در تمام مراحل این سختی‌ها را تحمل کرده‌اند و طبیعی است که الان هم اگر به عرصه مدیریت راه پیدا کنند ...

 

***اگر بگذارند.

بله، شرایط دشوارتری را تجربه خواهند کرد.

 

***الان وضعیت چطور است؟ می‌دانم که شما هم فرد فعالی در عرصه رسانه‌ای هستید و هم ارتباط با مردم دارید و فردی نیستید که فقط در دفترتان بنشینید. اوضاع کشور اوضاع سختی است و همه این سختی را با هم می‌گذرانیم. فضا را چطور می‌بینید؟

در هر صورت فضای کشور فضای شفافی است و مردم چهارچوب‌ها را می‌بینند. ما یک شرایطی را باید تفسیر کنیم که شرایط مسیر پیشرفت نظام جمهوری اسلامی است، یک شرایط را هم نقطه‌ای ببینیم که داریم که شرایط حال حاضر است. نظام در مراحل مختلف پیشرفت‌های قابل توجهی کرده است. یعنی در هر مرحله‌ای با دشواری‌های مختلفی که پیش روی ایشان بوده است پیشرفت داشته است. هر برهه‌ای از مدیریت کشور را نگاه کنید مشکلات ویژه‌ای در آن برهه وجود داشته است.

شما شرایط دشوار جنگ را مشاهده کنید و مهم این است که بازیگران این چالش‌ها یک همدلی و یک وفاقی برای حل مسئله داشته باشند، بنابراین مشکل جدید نیست و همان شرایطی است که در مراحل قبل داشتیم ولی در این فضا شرایط قدری متفاوت است و شاهد یک شکاف بین نسلی در مدیریت کشور و شیوه مدیریت کشور با آن چیزی که جوانان امروز فکر می‌کنند، وجود دارد.

البته دلیلی هم وجود ندارد که پایه اعتقادی این جوان سست باشد یا مشکل داشته باشد. این جوان هم اعتقاد به وطن خود دارد و شاهد هستیم در عرصه‌هایی که اتفاق می‌افتد، حس ناسیونالیسیتی در کشور و حس میهن‌پرستی در کشور تهییج و تحریک می‌شود، اینها در صف اول نشان دادن علاقه‌شان هستند.

زمانی که حوزه دینداری و حراست از ارزش‌ها مطرح هست، همین جوان‌ها پای کار هستند. ولی همین جوانان مدل دفاع آنها و مدل فکری آنها برای اداره کشور مدل متفاوتی است، یعنی مدلی که برخی‌ها فکر می‌کنند، اینها آنطور فکر نمی‌کنند.

 

***در همین جریانات چند ماه اخیر اگر دقت کنیم، به قول شما مردم در برهه‌های مختلف این سختی‌ها را چشیده‌اند اما وقتی ببینند، مسئولان کنار مردم هستند و با آنها زندگی می‌کنند، قدری التیام می‌یابند؛ خیلی در این زمینه ضعیف عمل کردیم.

خب این یک بعد مسئله است و بسیار مهم است.

 

***منظور من تنها دولت نیست؛ مسئولان مختلف در این زمینه خوب عمل نکردند. چرا این اتفاق افتاده است؟ در همین قضیه بازار ارز و سکه، به عنوان مدیر جوان بفرمائید نمی‌توانستیم بهتر از این عمل کنیم؟

البته اینکه بهتر می‌توان عمل کرد، طبیعی است که وضعیت بهتر هر چیزی وجود دارد. این تصمیمی که در عرصه‌های مختلف گرفته می‌شود هر کسی در مرجعی قرار می‌گیرد و تصمیمی دارد و این تصمیم مرجع نخواهد بود. محیط پیرامون ما دائماً در حال تغییر است، این دینامیک است و سرعت تحولات بالا رفته است.

یکی از نکاتی که در شکاف بین نسلی عرض می‌کنم همین است. مدیریت امروز جامعه، آن چیزی که جوانان می‌بینند و آن چه مدیریت جهانی می‌بیند، این است که تصمیمات و تغییرات لحظه ای است. آن روزی که این تصمیم در مورد ارز گرفته شد، همین عوارضی که امروز شاهد هستیم، برخی‌هایش در دولت صحبت شد و برخی همکاران ما در دولت به این فرآیند نقد داشتند ولی آن تصمیمی که گرفته شد یک مکانیزم‌هایی برای کنترل وقایع دیگری هم مطرح شد که در کل، تصمیم به این رسید.

 

***شما هم به این تصمیم‌گیری نقد دارید؟

طبیعی است که تصمیم جمعی است و همه حمایت می‌کنند، ولی تصمیم قبل از مرحله تصمیم، ممکن است برخی مخالفت داشته باشند. این تصمیم باید بر اساس اقتضائات زمانی باید زود تغییر می‌کرد؛ این اتفاقی است که باید رخ می‌داد.

 

***و تغییر نکرد.

بالاخره با تاخیر انجام شد. همین تصمیمی که الان گرفته شده برای بسته ارزی، تصمیم سفت و سخت و نسخه‌ای برای همیشه نیست؛ در رابطه با این هم در دولت هم بحث بود مباحث جدی در این مورد وجود داشت. نظرات متعددی در این رابطه وجود داشت. این هم اقتضائات زمانی خاص خودش را دارد. این تصمیم می‌گذرد و متناسب با زمان باید تغییر کند.

 

***آقای آذری جهرمی، الان مسیر و راهبردی که مشخص شده، چیست؟ این سوالی است که مردم جامعه بسیار با آن مواجه هستند. ما می‌دانیم می‌خواهیم چکار کنیم؟

البته من برداشت خودم را بیان می‌کنم و طبیعی است که این برنامه، گفت‌وگوی شخصی است و بنده به عنوان مسئول اقتصادی کشور صحبت نمی‌کنم.

 

***بله، این بخش از گفت‌وگو، بخشی از شخصیت حقیقی آقای اذری جهرمی است.

بله. آنچه ما با آن مواجه هستیم این است که در برابر یک تهدید بین‌المللی قرار گرفته‌ایم. بخشی از اقتصاد همه کشورهای دنیا زاینده خودش است و بخشی منوط به ارتباطات بین‌المللی است. نمی‌توان گفت ما همه چیز را از درون خودمان داشته باشیم و هیچ تعاملی هم نداشته باشیم؛ این معنا ندارد. برخی به صورت سطحی می‌گویند اگر اقتصاد مقاومتی را داشتیم همه چیز حل بود. بخشی از اقتصاد مقاومتی توجه به فرصتهای صادراتی است. وقتی نتوانید صادرات داشته باشید، درآمد کسب کنید و پول خود را دریافت کنید، طبیعی است که....

***اقتصاد مقاومتی، اقتصاد درون‌زا و برون‌نگر است؛

بله؛ اقتصاد مقاومتی اتفاقاً رویکرد نگاه به بازار بین‌المللی دارد ولی نگاه زاینده درونی دارد و به ظرفیت‌های درونی نگاه می‌کند. خب الان محدودیت در هر دو حوزه ما وارد شده است. هم در حوزه دسترسی به بازارهای بین‌المللی محدود شده و هم دسترسی بازارهای بین‌المللی به داخل کشور ما محدود شده است، یعنی هر دو اتفاق رخ داده است.

طبیعی است که وقتی اقتصاد ساکن می‌شود مانند مردابی است که عوارض پیدا می‌کند. شما باید بتوانید چرخش درونی آن را درست کنید. این دو اثر خواهد داشت. وقتی حوزه ارتباطات اقتصادی بین‌المللی ما دچار چالش می‌شود، اتفاقی که رخ می‌دهد این است که برخی از درآمدهای ما کاهش می‌یابد؛ چه درآمد بخش صادرات غیرنفتی و چه درآمد صادرات نفتی.

برخی از تولیدات ما که نیازمند تامین قطعات از حوزه بین‌الملل و تامین مواد اولیه از حوزه بین‌الملل هستند، دچار مشکل می‌شوند و طبیعی است که برخی از تولیدات ما دچار اختلال می‌شود. این واقعیت است. برای ما یک فرصت بی‌نظیر پیش خواهد آمد که بتوانیم رونقی به بازار داخلی بدهیم تا تولید داخلی ما بتواند رشد کند.

همواره کاهش ارزش پولی کشورها فرصتی برای توسعه صادراتشان است. همزمان با کاهش ارزش پولی با یک ممانعت‌هایی در عرصه بین‌المللی مواجه هستیم که دسترسی به بازار بین‌الملل را برای تولیدات داخلی ما محدود می‌کند. ضمن این که با این چالش مواجه هستیم اتفاقاتی که در داخل کشور رخ خواهد داد، این است که بخشی از تولیدات ما رونق می‌گیرد و بخشی از تولیدات ما دچار مشکل می‌شود، یعنی ما با بیکار شدن برخی از کارگرها در حوزه‌ای از اقتصاد مواجه خواهیم شد، برخی از حوزه‌های اقتصادی ما رشد بیشتری را تجربه خواهند کرد.

طبیعتا کاهش ارزش پول ملی مواجه با تورمی می‌شود که طبیعتاً رخ خواهد داد. وقتی تورم ایجاد شود بیشتر اثرپذیری را قشر ضعیف جامعه ما خواهد داشت و فاصله بین فقیر و غنی بیشتر خواهد شد.

اتفاقی که در این میان رخ می‌دهد این است که باید موانع جدی که در حوزه تولیدات وجود دارد برطرف شود. اولین نکته‌ای که آقای رئیس‌جمهور هم روی آن تاکید دارد این است که موانع تولید را سریع‌تر برطرف کنیم. در سیاست ارزی اختصاص‌های اولیه به تامین بخش تولید ما صورت می‌پذیرد. در تامین مایحتاج جامعه به خصوص قشر ضعیف، آن چه مربوط به خورد و خوراک مردم و امنیت غذایی هست، می‌بینید دولت سیاست ارزی را تخصیص داده که قیمت عرضه پائین‌تر باشد تا اثرات تورمی در حوزه مواد غذایی برای مردم کمتر دیده شود.

در حوزه توسعه صادرات باید روابط ما با کشورهای همسایه ارتقا بیشتری پیدا کند. تعاملات منطقه‌ای ما که خارج از نظام سلطه است باید تقویت و ترویج شود که در دستور کار است. طبیعی است که نگاه به قشر مستضعف‌ جامعه اکنون بیشتر شود. بسته‌های ویژه‌ای برای خدمات‌رسانی در این شرایط باید دیده شود. موضوعاتی که از این دسته مسائل هست باید مدیریت شود.

آن چه طبیعتاً در این برهه زمانی شفاف‌تر خواهد شد شکاف طبقاتی است که رخ خواهد داد و این عرصه‌ای است که اتفاقاً در بحث قبلی صحبت شما به آن اشاره شد. مردم قرار است در سختی قرار بگیرند و این واقعیت است. ما مسئولین آنها هستیم و در کدام دسته قرار می‌گیریم؟ این مهم است. این که ما می‌گوییم مردم تحمل کنید، ما کجا هستیم؟

واقعیت ماجرا این است که یک شکاف بی‌اعتمادی وجود دارد که صحبتی از طرف مسئولین مطرح می‌شود و عکس آن عمل می شود، این را پنهان نکنیم. این ناشی از این است که عمل ما با صحبت ما تعارض دارد و این در حوزه‌های مختلف است. در حوزه اقتصادی تعارض دارد.

از جوانان صحبت می‌کنیم، می‌خواهیم جوانان را بکارگیری کنیم، می‌گوئیم جوانان شما سرمایه این کشور هستید ولی در عرصه کار دادن به آنها مجبور هستیم در مجلس قانون تصویب کنیم و با زور باید کاری کنیم که این اتفاق بیفتد. حرفی که ما می‌زنیم با واقعیتی که جامعه می‌بیند با هم در تعارض است. اینها واقعیاتی است که باید به آنها پرداخته شود. ذات مسئله اقتصادی و فشار اقتصادی به اندازه کافی شکنندگی دارد، ما مسائلی در حوزه اجتماعی داریم که باید بتوانیم این مسائل را مدیریت کنیم.

بخش اعظمی از اینها به خود ما برمی‌گردد. این مسئله و شکافی که در دیدگاه مردم وجود دارد بخاطر این است که واقعیات را می‌بینند، بچه‌های ما چطور زندگی می‌کنند، خود ما چگونه زندگی می‌کنیم و در حرف به مردم چه می‌گوئیم. اینها مسائلی است که به ذهن می‌رسد. فضا از اینها گذشته و توسعه فناوری اطلاعات هم خواه ناخواه مسئولین را در اتاق شیشه‌ای قرار داده است و این همان چیزی است که مطلوب شریعت و دین ما هم هست. برخی از مخالفت‌هایی که با توسعه شبکه‌های اجتماعی در کشور می‌شد... فرقی نمی‌کند شبکه اجتماعی بومی یا خارجی باشد، این اتاق شفاف را برای همه ایجاد خواهد کرد، البته اگر یک مقدار سعه صدر وجود داشته باشد.

مردم زندگی‌های ما را می‌بینند. البته نگذریم از اینکه برخی از تهمت‌ها هم به مسئولین زده می‌شود و این فضایی که خود ماها ایجاد می کنیم، زمینه‌سازی می‌کنیم که اگر تهمت‌هایی هم زده شد می‌پذیرند. یکی هم که واقعاً در فضای پاکدستی وجود دارد از این اتفاق جدا نمی‌شود. باید اعتماد عمومی مردم را اصلاح کنیم. اعتماد به رفتار است نه به حرف! این باید اصلاح شود.

 

***این کاری که باید انجام دهیم سر جای خودش درست است، فکر می‌کنید فرصتی برای ما است که خود را از این مرحله قوی‌تر کنیم.

ما چهارچوب را نگاه می‌کنیم سخت است، مسیر را نگاه می‌کنیم پیشرفت است. این چالش‌های روبروی ما فرصتی برای بهبود شرایط است و می‌توانیم از این فرصت استفاده بهینه کنیم و می‌توانیم به ضرر خودمان کار کنیم. ما هستیم که در بازی و زمین بازی مدیریت می کنیم.

 

***آقای آذری جهرمی چطور وزیر شد؟

یک روزی آقای رئیس‌جمهور ما را خواست و به ما گفت جمع‌بندی بر این بود بنا بر گزینه‌های مختلفی که معرفی کردند شما را به عنوان وزیر انتخاب کنیم.

 

***پیش‌زمینه‌ای قبلاً داده بودند؟ مثلاً آقای واعظی با شما صحبتی کرده بودند؟

خیر. آقای واعظی درباره این مسئله صحبتی با من نکردند البته ایشان معرفی کرده بودند. کلاً بخشی از عامل رشد مراحل کاری بنده و دیده شدن اقدامات بنده آقای واعظی بودند. یک روز هم یک روزنامه‌ای از من همین سوال را کرد که جوان کم در کشور داریم که بتوانند رشد کنند. من گفتم من حرف شما را اصلاح می‌کنم که خیلی‌ها هستند که بهتر از من هستند و همین الان هستند کسانی که می‌توانند توانمندتر از من عمل کنند و شکی در این نیست. اصطلاحاً گفتم جهرمی‌ها زیادند و واعظی‌ها کم‌اند.

استاندار اجازه نمی‌دهد فرماندار خیلی دیده شود چون می‌ترسد جایگزین او شود. اگر شهردار است اجازه نمی‌دهد معاونش رشد کند که نکند در شورا او جایگزین شهرداری شود. این فرهنگ وجود دارد و متاسفانه این مکانیزمی است که باید برای آن چاره فرهنگی و اجتماعی داشته باشیم.

 

***پیشنهادی که به شما دادند با اولین نفری که مشورت کردید چه کسی بود؟

خود آقای واعظی بودند.

 

***ایشان چه صحبتی داشتند؟ تشویق کردند که قبول کنید؟

ایشان توضیح دادند که چه بوده و چه شده و برنامه دولت و وعده‌ای که آقای رئیس‌جمهور به مردم درباره جوانان داده چیست و گفتند من اعتقاد دارم در این شرایط می‌توانید از پس این کارها برآید و به من روحیه دادند. گفتند طبیعتاً یک تحولی در این حوزه می‌توانید ایجاد کنید. این دیدگاه خود ایشان بود. بعد با خانمم صحبت کردم.

 

***نظر ایشان چه بود؟

طبیعتاً برای ایشان سخت بود چون می‌دانستند یعنی چی؟ امروز هم دارند تجربه می‌کنند. در نهایت حمایت کردند و با نظرات مثبت گفتند که به قول خودمان پایه هستم.

 

***یک مطلبی که هم مخالفین شما و هم موافقین شما می‌گویند این است که فرد پرکار و پرتلاشی هستید، ولی منتقدین کمی هم ندارید به خصوص اینکه منتقدین شما در حوزه شبکه‌های اجتماعی می‌گویند آقای اذری جهرمی با شبکه‌های اجتماعی بومی مشکل دارد. یک بار که با هم صحبت می‌کردیم و در چند جا هم گفتید اعتمادی که مردم باید به شبکه‌های اجتماعی داخلی داشته باشند را ندارند. قضیه این چیست؟

گروه‌های سیاسی عمدتاً یک بهانه‌ای را از یک موضوعی تلاش می‌کنند جور کنند و روی این مسئله مانور می‌دهند. حوزه مانورشان هم این است که بگویند وزیر با شبکه اجتماعی بومی موافق یا مخالف است. مصداق را اگر بگیریم خود همین شبکه‌های اجتماعی چند وقت پیش بیانیه دادند که وزارت ارتباطات از ما حمایت می‌کند و به نوعی در بیانیه‌ خود گفتند وزارت ارتباطات تنها نهادی است که از ما حمایت کرده است.

 

***ولی خب شما فردی هستید که راضی به فیلتر تلگرام نبودید.

الزامی ندارد، بخشی از جامعه...

 

***و خیلی‌ها معتقد هستند وقتی تلگرام هست شبکه‌های بومی مورد استقابل قرار نمی‌گیرند.

اتفاقاً بخشی از بی‌اعتمادی جامعه به فضای پیامرسان‌های بومی بخاطر این است که شما این دو کلمه را کنار هم می‌گذارید. یعنی می‌گویید فیلتر به معنای رشد داخلی است. شما خودت را از قالب مجری بیرون ببر؛ شهروندی هستید که از اپلیکشنی استفاده می‌کنید و با عوارضی هم که همه می‌گویند وجود دارد، مشکلی ندارید. یک شهروند عادی هستید و زندگی خود را ادامه می‌دهید. تا دیروز در این فرآیند بودید و از امروز می‌گویند وارد فضای دیگری شوید. چه احساسی به شما دست می‌دهد؟

 

***سخت است، قبول دارم؛ ولی آقای آذری جهرمی که متخصص این حوزه هستند و دوستان ایشان باید بگویند ما می‌توانیم شبکه اجتماعی بومی درست کنیم و به آن سطح هم برسیم؛

بله، قطعاً می‌توانیم درست کنیم و قطعاً جوانان ما در داخل کشور و همین ظرفیت‌هایی که وجود دارند می‌توانند کار را انجام دهند، منتهی ظرفیت‌ها را باید ببینیم. یک روز که با یکی از مسئولین عالی رتبه کشور در رابطه با مسئله شبکه‌های اجتماعی صحبت می‌کردیم و در جلسه‌ای که دعوت شده بودم، داشتم توضیح می‌دادم. ایشان نکته‌ای مشابه نکته شما گفتند، شاید آذر ماه 96 بود.

ایشان گفتند شبکه‌های اجتماعی داخلی به ما گفته‌اند همین امروز 40 میلیون مشترک را می‌توانیم پوشش دهیم و ظرفیت داخلی وجود دارد. من آن روز به ایشان گفتم که خیلی خوب است که اینها اعتماد به نفس دارند ولی ظرفیت اینها یک و نیم میلیون است. ایشان از من نپذیرفت، حوادث دی ماه 96 که پیش آمد خب تلگرام و اینستاگرام از دسترس خارج شد و سراغ شبکه‌های اجتماعی داخلی آمدند، اما به یک میلیون نرسیده همه دچار مشکل شدند.

همان مسئول من را خواست و گفت من به حرف آن روز شما امروز اعتماد پیدا کردم که شما درست می‌گفتید و اینها این ظرفیت را نداشتند. در فروردین ماه 97 من گزارش دادم که هم مکتوب بود و هم در مجلس گزارش دادم که ظرفیت توان داخلی شبکه‌های اجتماعی امروز از یک و نیم میلیون دی ماه به 15 میلیون رسیده است. رشد ده برابری است و این کم نیست.

گفتم و بارها هم گفتم بچه‌های پیام‌رسان‌های داخلی شاید هفته‌ها خانه نرفتند و همانند شرایط ویژه‌ای با عشق و جان ایستادند تا این فرآیند را به سرانجام برسانند و رشد قابل توجهی هم داشتند.

 

***درست است ولی وقتی طلاگرام و ....

اجازه دهید به این مطلب هم خواهیم رسید. وقتی به این اتفاق رسید یکباره یکی می‌گوید من به تنهایی 20 میلیون می‌توانم پوشش دهم که با همین امکانات فعلی است. خب من می‌دانم این حرف غیرفنی است، این حرف تبلیغاتی است. ما قرار است با واقعیات زندگی مردم می‌خواهیم مواجه شویم. تلگرام فیلتر می‌شود و به حدودی نرسیده، همان که ادعا می‌کند من 20 میلیون پوشش دارم و خیلی هم زحمت کشیده و به اینجا رسیده، از دسترس خارج می‌شود و نمی‌تواند سرویس بدهد.

حالا چه کسی را پیدا کنیم و به گردن او بیندازیم؟ وزارت ارتباطات! ما با چنین پدیده‌ای مواجه هستیم، خیلی بنا نداریم وارد مباحث جزئی مسئله شویم اما این که اینها حمایت‌ها را گرفتند و ماکسیمم تلاش خودشان را کردند اما عده‌ای با نوعی هدف دیگر، دنبال این مسائل هستند و هدف آنها این نیست که پیام‌رسان‌ها بومی شوند؛ چراکه رسانه نوین را به رسمیت نشناختیم.

 

***چه کسانی این طور هستند؟

بالاخره مردم می‌دانند و خود این‌ها هم می‌دانند چه کسانی هستند. اما عرض من این است که اینها حمایت شدند و به مرحله‌ای از رشد رسیدند و خیلی هم زحمت کشیدند. ما آمده‌ایم توقعات جمعی از جامعه را نسبت به اینها بالا برده ایم و ظرفیت داخلی خوب و توانمند را در برابر یک مواجهه و نیاز بسیار بزرگی قرار داده‌ایم و آن نتوانسته است. طبیعی است که نمی‌توانیم این را خراب کنیم و باید گردن چه کسی بیندازیم؟ گردن وزارت ارتباطات باید بیندازیم و بگوئیم این حمایت نکرده است.

ما طبق قانون باید عمل کنیم. چه حمایتی باید می‌کردیم که نکردیم؟ چرا مصداقی صحبت نمی‌کنند؟ چه تکلیفی بر عهده ما بوده که انجام ندادیم؟ این را نمی‌گویند و به این ورود می‌کنند که ما از تلگرام حمایت کردیم. ما چه حمایتی از تلگرام کردیم؟ می‌گویند سرورهای تلگرام که در ایران بوده به نسخه‌های فارسی اختصاص داده شده است.

ما تا حدی گفتیم و اطلاعیه دادیم که نسخه فارسی اصلا بحث ما نیست و ما به عنوان وزارت ارتباطات در این فرآیند نیستیم. البته از تصمیمی که در راستای این مسئله گرفته شده، تبعیت می‌کنیم ولی وزارت ارتباطات نه به اینها امکاناتی داده است و نه حمایت متناسب با آن چیزی که در مصوبه شورای عالی فضای مجازی بوده است یا حمایت‌های دیگری از اینها به عمل آوردیم.

شرکت اینها معلوم است و تکلیف آنها هم معلوم است. حالا بنا به تصمیمی که در مرکز ملی فضای مجازی بوده و خود این مرکز هم گزارش می‌دهد که اینها با تصمیم ما در این عرصه وارد شدند و در دوره گذاری قرار گرفتند. آدرس دقیق هم می‌دهند؛ می‌گویند 200 سرور طبقه نهم را وزارت ارتباطات از تلگرام به اینها داده و اینها این چنین کردند و آن چنان کردند. چنان با آب‌وتاب هم تعریف می‌کنند که برخی مواقع خودمان هم باور می‌کنیم که نکند این امکانات را دادیم و حواس‌مان نیست. (می‌خندد)

درباره نسخه‌های فارسی و غیررسمی تلگرام در دی ماه 96 اطلاعیه دادیم و گفتیم امنیت اینها را تائید نمی‌کنیم؛ این اطلاعیه رسمی ماست. بعد گفتند امکانات دادید و ما گفتیم امکاناتی که بوده و ادعا شده، نه آن امکانات، بلکه هیچ امکاناتی به اینها داده نشده است. هر چه هم بوده بنا به تلکیف به داخلی‌ها دادیم. برخی می‌پرسند، چرا نمی‌بندید؟ مگر من مسئول بستن هستم؟

 

***ولی شما موثر هستید.

خیر. قانون می‌گوید اگر چیزی را خلاف قانون ببندم جرم دارم. البته وظیفه بستن کلاً وظیفه وزارت ارتباطات نیست؛ قانون می‌گوید ارائه‌کننده...

***به شما می‌گوید و شما انجام می‌دهید.

خیر. نه اینکه ما هم انجام دهیم. قانون می‌گوید ارائه‌کننده خدمات دسترسی، موظف هستند این کار را انجام دهند. مگر وزارت ارتباطات فراهم‌کننده خدمات دسترسی است؟ بنا به اقتضایی در سال 87 تصمیم‌گیری شده، چون آن زمان تعداد اپراتورها زیاد بود، تجمیع کنند و شرکت فناوری اطلاعات سابق که امروز وظایف آن به شرکت زیرساخت واگذار شده، انجام دهد. همان تصمیم نادرست قانونی که آن زمان بنا به اقتضا گرفته شد، تصمیم اقتضایی هنوز ادامه دارد.

سوال من این است که اگر بخواهد این سایت خلاف قانون باشد یا فعالیت نکند، چه ارتباطی به وزارت ارتباطات دارد؟ مگر قوه قضائیه در خصوص بستن تلگرام اغماض کرد که در خصوص بستن تلگرام طلائی اغماض کند؟ طبیعتاً مرکز ملی فضای مجازی می‌گوید ما تصمیم گرفتیم در مقطع گذاری این کار را انجام دهیم، در مرکز ملی قوه قضائیه هست، در مرکز ملی نیروهای نظامی و انتظامی و امنیتی هستند، در مرکز ملی وزارت ارتباطات، وزارت آموزش و پرورش، وزارت ارشاد هستند، در مرکز ملی نمایندگان مجلس هم حضور دارند. نشستند و به این تصمیم رسیدند و این گونه عمل کردند.

حالا به سلیقه یک نفری خوش نمی‌آید. می‌گوید اینها خوب نیستند و آن یک نفر مسئولیت هم دارد. به نظر من باید آن یک نفر را مجازات کرد که خلاف تصمیم ملی صحبت می‌کند، شکاف در تصمیم حاکمیتی ایجاد می‌کند، آن فرد مسئول است و فرد عادی نیست. آن فردی که مسئول است و این مسئله را طرح می‌کند و از تصمیم مرکز ملی به عنوان قرارگاه مرکزی فضای مجازی کشور ...

 

***به خودشان این را گفته اید؟

بله من این را بارها برای آنها نوشتم و گفتم.

 

***حضوری هم گفتید؟

حضوری هم گفتم و در جلسات هم گفتم. مکتوب هم نوشتم.

 

***جواب چه بوده است؟

آنها می‌گویند فقط باید مقام معظم رهبری به ما بگوید. ببخشید مگر مقام معظم رهبری باید در تمام شئونات کشور ورود کنند؟ ایشان تصمیمی گرفتند و مرکزی ایجاد کردند. این نوع رفتارها را در کشور داریم. به جای اینکه ما اینها را تخطئه کنیم کشور که مسیر را طی می‌کند را تخطئه می‌کنیم. حرف‌هایی هم پیرامون آن می‌آوریم.

با این مدل نمی‌توان کشور را مدیریت کرد. یک چیزی دیگری که من خواندم، این بود که می‌گفتند اینها با تلگرام یک تفاهمی کردند و حجم زیادی از گرام تلگرام را خریداری کردند و الان دنبال این هستند که داخل کشور ترویج دهند.

 

***شما با دوروف (مدیر تلگرام) جلسه داشتید؟

با آقای دوروف مجموعه‌های مختلفی جلسه داشتند.

 

***شما خودتان در تهران جلسه داشتید؟

بله، جلسه داشتیم. این امر پنهان و پیچیده‌ای نبود.

 

***توافقی که شد بعد از دی ماه بود؟

خیر. توافق نبود، مذاکره داشتیم. مذاکره برای سال‌های قبل است که شاید برای سال 93 یا 94 است. ما فقط با تلگرام که صحبت نمی‌کنم بلکه با خیلی از پرووایدرهای دنیا صحبت می‌کنیم و این طبیعت کار ما است. مگر شرکت نفت جمهوری اسلامی با فلان شرکت درباره چهارچوب کاری و صلادرات نفت صحبت می‌کند؛ این مسئله پیچیده‌ای نیست.

این نکته است که عدم برقراری ارتباط با حوزه بین‌الملل باید سوال شود؛ ما مطالب غلط را در ذهن مردم جا می‌اندازیم.

 

***من به شما علاقه دارم؛ از چند جهت هم این که مدیر جوان از نسل ما هستید و هم علاقه شخصی به شما دارم، ولی یک چیزی را در جلسه‌ای شنیدم و به من برخورد! یکی از مسئولان کشور در جلسه‌ای گفت یعنی چه وزیر مملکت یک چیزی به فلانی بنویسد که این برای مملکت خوب نیست؛ این حرف غلطی نیست.

من امروز مجبور هستم توضیح دهم داستان چیست چون تا امروز بنا نداشتم درباره این صحبت کنم ولی امروز مطرح کردید و من هم توضیح می‌دهم.

آن روزی که این اتفاق افتاد و این چهارچوب رخ داد و کانال‌هایی که فعالیت تروریستی می‌کردند طبیعتاً بنا به دستور قضائی، مطالب و دستوراتی که امده بود را امور بین‌الملل ما به مدیریت تلگرام انعکاس داد که این کانال‌ها با این مستندات کارهای تروریستی انجام می‌دهند. مدیر تلگرام به خاطر فشار بین‌المللی که وجود داشت نگرانی داشت. من اگر این کار را انجام دهم طبیعتاً تحت فشار بین‌المللی قرار می‌گیرم. زمانی که در مذاکرات بین‌المللی و در مذاکرات پنهان به بن‌بست می‌رسید از ظرفیت افکار عمومی استفاده می‌کنید.

این کار اصل عزت بود که بنده توئیت کردم و عنوان کردم آقای دوروف شما که اعتقاد به این مسئله دارید، آیا زمان توقف این فعالیت‌ها نیست؟ این یعنی جلوی این را بگیرید. یعنی افکار عمومی کشور من، یعنی افکار عمومی بین‌المللی این سرویس‌دهنده و این فعالیت‌هایی که در رابطه با آن انجام می‌شود، اقدامات تروریستی است و این هم سند آن است. چرا متوقف نمی‌کنند؟

این موضع ضعف و ذلت است؟ متقابل این چیست؟ چه کسی این حرف‌ها را می‌زنند؟ عده‌ای از روز اول می‌گفتند نباید هیچ شبکه اجتماعی در کشور شکل بگیرد. مدینه فاضله برخی قطع اینترنت است. این خنده‌دار است ولی واقعاً این وجود دارد. در صحبت‌ها می‌توانید این را ببینید.
ما از این موضع ورود کردیم و در دعوای افکار عمومی ما برنده شدیم. او مجبور شد این کانال ها را ببندد.

 

***شما فیلتر کردید دیگر؛

خب چرا فیلتر کردیم؟ چون او رفت ادامه داد، دوباره شروع کردند و دستور قضائی آمد و شورای امنیت ملی تصمیم گرفت بسته شود و ما هم بستیم.

 

***پس نمی‌توان گفت شما برنده شدید.

ما برنده شدیم چون آن کانال بسته شد و کانال های دیگر او هم بسته شد. کانال‌های یک، دو و سه آمد و جلوی انها گرفته شد. چه تعداد از ایرانی‌ها از این کار حمایت کردند؟ در افکار عمومی همان روز، در فضای عمومی همان روز؟ چه اجماعی علیه این کانال ضد انقلاب با آن مصادیق ایجاد شد؟ ما این اجماع را حفظ کردیم؟ ما باید خیلی اقدامات انجام دهیم. ظرفیت فضای مجازی در کشور ظرفیت بسیار بالقوه‌ای است.

 

***همین که این را می‌گویید و این را می‌پذیرید جای تقدیر دارد.

ما الان بستر را در فضای مجازی درست کردیم، 20 هزار میلیارد تومان در چند سال اخیر سرمایه‌گذاری برای توسعه پهنای باند در کشور هزینه شده است. آن چیزی که می‌توانستیم از آن دربیاوریم از دید من تا الان ده درصد منافع این توسعه را استخراج نکرده‌ایم. این فضای مجازی در کشاورزی ما، در انرژی ما، در مدیریت و حکمرانی خوب ما، در دولت الکترونیک موثر است. فضای مجازی کاربردها و مزایای اینچنینی دارد.

فضای مجازی فقط یک شبکه اجتماعی نیست. باید خیلی کارها کنیم که نکردیم. در رابطه با مسائل فرهنگی ما مخاطره‌ای که فرزند ما با آن روبروست، من فرزند دارم و ما در این حوزه کار کردیم و سرمایه‌گذاری می‌کنیم. آیا شرایط ما مطلوب است؟ نیست ولی همه اینها را نمی‌توان در یک قالب و با یک کلید و با یک اسم فیلترینگ برخورد کرد.

 

***حرف شما درست است. من تائید می‌کنم ولی نمی‌توان همین طور رها کرد.

شما بفرمائید مخاطره فضای مجازی در کشور چیست؟ خیلی زیاد است. چکار کنیم؟ فیلتر کنیم. این راه‌حل نیست.

 

***راه‌حل این نیست ولی باید فکری کنیم.

ما داریم عمل می‌کنیم. ما در رابطه با حوزه کودکان به صورت خاص عمل می‌کنیم.

 

***آقای جهرمی شما فرزند دارید و من هم فرزند دارم. اجازه می‌دهید اینستاگرام را ببینند؟ نمی‌دهید.

نباید هم بدهیم. همین را باید جا بیندازید. نه اینکه نمی‌خواهید فرزند شما این را ببیند پس شبکه اجتماعی رادر کل کشور ببندید. این نکته است. شما باید زیست بومی درست کنید که آقای رنجبران با خیال راحت ابزار شبکه اجتماعی را دست بچه خود بدهد.

 

***این زیست بوم درست شده است؟

بله داریم درست می کنیم. در نمایشگاه الکامپ می‌رفتید می‌دیدید. عرض من بر این است. ترویج حوزه‌ای که انجام می‌شود بخشی از وظایف و ماموریت‌های ماست، بخشی از وظایف شما به عنوان رسانه‌ است. بخشی از وظابف من است که در این حوزه صحبت کنم. باید مسئله را جا بیندازیم.

از ابتدای دوره وزارت در رابطه به مسئله کودکان به صورت ویژه صحبت کردم. طرح جمهوری اسلامی در حوزه ساماندهی وضعیت کودک امسال در مجمع جهانی فناوری اطلاعات به عنوان طرح اطلاعاتی برتر شناخته شد. کلاهبرداری در فضای مجازی یک واقعیت است. فساد اخلاقی هست و جزو آفاتش هست. همه اینها راهکار دارد و باید فکر کرد و راهکار اول و آخر همه اینها فیلتر نیست. البته ما ایراد داریم.

من از مدیر روابط عمومی خواسته ام که این کار را بکند و کمپین راه بیاندازیم. دو هفته پیش من با طنزپردازان جلسه گذاشتم، آنها هم آمدند و لطف هم کردند و خیلی شعرهای نغزی در رابطه با فضای مجازی به خصوص فیلترینگ سروده بودند. انواع و اقسام انتقادات به زبان سلیس و برخی با فارسی سخت بیان شد.

صحبت‌ها را گوش کردم و حرف‌ها و انتقادات مردم بود، اما شرایط را برای آنها تشریح کردم و گفتم اتفاقات این است، دامنه موضوعاتی که جامعه باید به آن توجه کند این موارد است. من از شما درخواست می‌کنم که به این زوایا هم نگاه کنید.

 

***شما متولد جهرم هستید. چند سالگی پدر را از دست دادید؟

سال 1388.

 

***با آشنایی با یک آدمی که بعدها شهید شد مسیر شما متحول شد. شهید حسین‌زاده بودند. خودتان بفرمائید.

بله، مرحوم حسین زاده از گمنامان کشور بودند. کسی که به نظر من حق بزرگی بر گردن انقلاب داشت، منتهی هیچگاه از سفره انقلاب هیچ چیزی برداشت نکرد. 9 سال در زمان ستمشاهی در زندان بودند و 4 سال در زمان پس از انقلاب علی‌رغم اینکه مجروح شدند و 70 درصد جانبازی داشتند، در اسارت بودند و آن هم اسارت مفقودالاثری.

یعنی یک بار شهید شدند و اینجا برای ایشان سنگ قبر گذاشته بودند و مراسم برگزار کردند. پس از آن در زمان آزادی اسرا و بازگشت آزادگان به کشور ایشان برگشتند و یک بمبی از انرژی و اخلاص بودند. در یک کلام، ذوب در خداوند متعال و ائمه اطهار بودند. همه حرکت‌ها و همه جهت و سوی مسائل زندگی ایشان حتماً به سمت مسیر الهی را می‌توانستید، ببینید.

برخی‌ها را می‌بینید یاد خدا می‌افتید. ایشان جزو آدم‌هایی بود که در هر حالی ایشان را می‌دیدید یاد خدا می‌افتادید.

 

***در سفر مشهد با ایشان آشنا شدید؟

بله. ایشان بعد از اینکه به ایران بازگشتند با این که تیر در کمر داشتند و در 4 سال حالت نشسته در بدترین شرایط اسارت بودند، پاهای ایشان کار نمی‌کرد و روی ویلچر بودند ولی با آن اراده‌ای که داشتند، از روی ویلچر بلند شدند و با عصا راه می‌رفتند. از انرژی‌هایی که ایشان داشتند، این بود که مسیر پیاده‌روی تهران به مشهد را که آزاده‌ها می‌رفتند، ایشان تمام مسیر را پیاده می‌رفتند.

آن سالی که من مشهد رفتم با ایشان آشنا شدم و قدرت جاذبه ایشان ما را جذب کرد و از همان 15 سالگی توفیق داشتیم خدمت ایشان باشیم و متاسفانه گوهر گرانبهایی را از دست دادیم. آزاده‌های شهرهای مختلف را سرکشی می‌کردند. می‌رفتند علی‌رغم این که مسئولیت مستقیمی در این حوزه نداشتند ولی مرتب دلسوز اینها بودند و مرتب به خانواده شهدا و آزادگان سر می‌زدند تا شرایطشان را ببینند.

یک مکانی بود که دفتر ایشان برای شنیدن دردودل‌های همه مردم بود. همه گروه‌ها و جناح‌ها و فعالین گروه‌های مختلف نزد ایشان حرف می‌زدند و از مشکلاتشان می‌گفتند و ایشان هم پیگیری می‌کردند. یک نور خاصی در وجود و سرشت ایشان بود و ما هم این توفیق را داشتیم که زمانی را در خدمت ایشان بودیم و از ایشان بهره‌مند شدیم.

 

***ایشان باعث شد به وزارت اطلاعات بروید.

ایشان معرفی کردند.

 

***برای هزینه مشهد خودتان کار می‌کردید؟

بله. این در جای دیگر فکر می‌کنم، بیان کردم و داستان این را گفتم. آن سالی که بنا شد ما به مشهد برویم، چه داستانی داشت و چه اتفاقی افتاد. بنا بود اردو برویم و اردو لغو شد و جمعی از آزاده‌ها می‌خواستند به مشهد بروند و آن شب اتفاقی به ما گفتند شما می‌آیید؟ من هم قبل از آن برای اردو کار کرده بودم. پدرم علاقه‌مند نبود من آن سفر را بروم برای اینکه مانعی جلوی پای من بگذارند گفت برای رفتن به مشهد باید هزینه را خودت دربیاری. من هم چند روز مشغول به کار شدم تا بتوانم این سفر را بروم.

آن سفر نقطه تحول ویژه‌ای در زندگی من بود که چه اتفاقی افتاد و چه چهارچوب‌هایی وجود داشت.

 

***شما سه فرزند پسر دارید.

بله.

 

***چند ساله هستند؟

سینا، پسر اولم امسال کلاس پنجم می‌رود و 11 سال دارد. پسر دومم علی است که امسال کلاس اول می‌رود. پسر سوم من محمد است که هنوز یک ساله نشده است.

 

***خدا حفظشان کند. با حاج خانم چطور آشنا شدید؟

در دانشگاه آشنا شدیم. ایشان مهندسی برق می‌خواندند و ورودی 79 بودند و من ورودی 78 بودم. در دانشگاه با هم آشنا شدیم.

 

***در کدام دانشگاه؟

دانشگاه شهید عباسپور.

 

***مهریه چقدر بود؟

14 سکه.

 

***شرطی نداشتید؟ شما یا ایشان؛

ایشان مهریه را 14 سکه نگذاشت، مهریه ایشان 5 شاخه گل به نیت 5 تن آل عبا بود و گفت من به زندگی شما به حفاظت آنها می‌آیم و به حمایت آنها بود و همواره شرط ما و چهارچوبی که در زندگی با هم داریم این 5 شاخه گل نماد است که از این مسیر خارج نشویم و بر همین پرچم و مدار باشیم.

شرط ویژه‌ای نداشتند و اتفاقاً خانواده ایشان خانواده‌ای بودند که شاید شرایط مناسب‌تری برای ازدواج نسبت به ما برای ایشان در آن زمان محیا بود، ولی ایشان در آن شرایط من را انتخاب کرد و من هم همواره به انتخاب ایشان افتخار می‌کردم و علاقه‌مند به این بودم که اعتمادی که شد و این چهارچوبی که ایجاد شد، پاسداشت کنم و حراست و حفاظت کنم.

 

***خود شما چند خواهر و برادر هستید؟

تعداد زیادی هستیم. ما 6 برادر و یک خواهر هستیم. خانواده ما کلاً پسرزا است.

 

***(می‌خندد) پس آن یک خواهر خیلی برای همه عزیز است.

بله. خواهر آخر است و بعد از من هستند. بسیار عزیز برای خانواده هستند.

 

***جهرم هستند یا تهران؟

همه خانواده من جهرم هستند.

 

***چند وقت به چند وقت سر می‌زنید؟ فرصت می‌کنید؟

بله. من قبلاً سالی 4 بار می‌رفتم و الان هم تلاش می کنم سر بزنم و یا خودم می‌روم و یا مادر را به تهران می‌آورم. ارتباط را داریم.

 

***هر کسی وقتی دلش می‌گیرد یک خلوتی برای خودش دارد و اتصالات خاصی برای خود دارد. آقا جواد آذری جهرمی چه می‌کند؟

کار ما گیر می‌کند همواره یک وکیل و کفیل داریم که آن هم امام جواد (ع) و امام رضا (ع) هستند. هیچ وقت هم ما را در کار خود نگذاشتند.

 

***نکته دیگری در این بخش ندارید؟ این که به جوانان بخواهید بگوئید. شنیدم کسانی که هم‌سن و سال های ما هستند و سمت‌های سختی می‌گیرند، تماس می‌گیرید و روحیه می‌دهید.

بله، باید همین اتفاق بیفتد. جوان نیاز به حرف ندارند. آنقدر حرف زدیم و عمل نکردیم که امروز نتیجه را می‌بینیم. نیاز به عمل دارند و ان‌شاالله بتوانیم برای آنها خوب کار کنیم. جوانانی که در مجموعه‌های مختلف مشغول به کار می‌شوند اگر مطلع شوم حتماً با آنها تماس می‌گیرم. معاون وزیر باشند یا مسئولیت سازمانی را بپذیرند، قوت قلب می‌دهم و می‌گویم اگر مشکلی داشتید من در دولت هستم و روی من حساب کنید.

فرقی نمی‌کند در دولت باشد یا هر جای دیگر باشد، در هر صورت اگر به این درک برسیم که جامعه نیاز به پوست‌اندازی در مدیریت و در شیوه اداره کشور دارد طبیعی است در این چهارچوب بیشتر توجه می‌کنیم و به عنوان واجب نگاه می‌کنیم.

***شما وزارت اطلاعات که می‌رفتید نگران نبودید که مثلاً برچسب اطلاعاتی و امنیتی بر روی شما بچسبد؟

مگر برچسب بدی است؟

 

***من نمی‌گویم بد است یا خوب، ولی بالاخره یک برچسب است.

بالاخره کسی که در یک مجموعه‌ای کار می‌کند، طبیعی است که همه شواهد و جوانب را می‌پذیرد. این هم از آن نکاتی است که باید نسبت به آن بررسی جدی شود. در همه دنیا و حتی در کشور ما مجموعه‌های امنیتی، نمی‌گویم اشتباه ندارند، قطعاً هر مجموعه امنیتی اشتباه دارند و اجحاف در حق مردم ممکن است انجام دهند، ولی بسیاری از بچه‌های وزارت اطلاعات، زندگی و جوانی و همه انرژی که می‌توانند داشته باشند، در سخت‌ترین شرایط خودشان را قرار دادند تا زندگی مردم دچار آسیب نشود. در کشوری که در وسط بحران‌های مختلف قرار دارد.

ببینید در مرزها شرایط چگونه است. چه میزان دشمن داریم؟ می‌بینیم در کشوری که حجم بسیار کمتری از دشمن را دارد چگونه یک کشور به هم می‌ریزد. اینها با مجاهدت و خاموشی و گمنامی واقعاً مردم را در مقابل این موضوعات محافظت می‌کنند. بسیاری از دسیسه ها کشور را دفع می‌کنند که حتی صدای آن بیرون نمی‌آید. هیچگاه منتشر نمی‌شود البته آن چه منتشر می‌شود اشتباهات آنهاست، برخی مواقع اشتباهاتی صورت می‌گیرد ...

 

***که آن اجتناب‌ناپذیر است.

می‌شود اجتناب کرد ولی آن هم به مسائلی بازمی‌گردد که باید پیشگیری کرد. این که اینها همواره در شرایطی قرار می‌گیرند که در سختی‌ها، سختی‌ها برای آنها است و وقتی در بیرون اجتماع هم می‌آیند برچسب می‌زنیم و می‌گوییم اینها امنیتی هستند. اگر امنیتی هستند گناه نکرده‌اند که امنیتی شدند. همه پرسنل وزارت اطلاعات هم که اشتباه نکرده‌اند. اتفاقاً اگر ما شجاعت داشته باشیم و اشتباهات مجموعه را بگوئیم و با آن برخورد کنیم و در مسیر درست ببریم، این مشکل برطرف می‌شود، ولی عمده پرسنل وزارت اطلاعات و اکثر انها نیروهایی هستند که واقعاً اهل مجاهدت روزانه و شبانه، معتقد به نظام، معتقد به مردم، پیگیری کننده حقوق مردم هستند.

 

***خوب است آدم‌هایی که در وزارت بوده اند سمت‌های دیگری بگیرند؟

اگر تخصص را داشته باشند چرا نیایند؟ آن‌ها هم آدم هستند. آنها هم ظرفیتی دارند.

 

***یعنی الزاماً نمی توان در چهارچوب وزارت اطلاعات تعریف کرد.

خیر. نه این که بگوئیم هر کسی که در وزارت اطلاعات بوده است توانمندی دارد مسئولیت بگیرد و نه این که بگوئیم در وزارت نباید مسئولیتی بگیرد. این برچسب امنیتی برچسبی است که خودمان در داخل درست کرده ایم.

 

***یک طرحی که وقتی شما آمدید اوج گرفت "ریجستری" بود. از این حرکت راضی هستید؟

بخش‌هایی که باید به سرانجام می‌رسید تاکنون خوب به سرانجام رسیده است. از ناجا و گمرک در همکاری انتظار بیشتری داریم.

 

***الان مهم‌ترین مانع را این دو می‌دانید؟

مانع نیستند. همکاری کنند خیلی موفق‌تر خواهد بود.

 

***چیزی را من دیدم که در قضیه ریجستری کنترل دلالی‌هایی که برای گوشی موبایل می‌شود و اینکه در این مسیر بتوان کنترل کرد.

بله، الان نخواستم باز کنم ولی شما سوال کردید. گوشی مسافری تبدیل به چهارچوبی به دلالی شده و به مردم اجحاف می‌کنند و دلیلش این است که گوشی دست دوم را می‌آوردند، ولی نکته‌ای که وجود دارد، این است که گوشی مسافربری را اگر نمی‌توانیم دقیق کنترل کنیم به دلیل عدم اتصال سامانه به ناجا است. اگر ناجا به صورت درست به ما متصل شود می‌توانیم این پدیده را کنترل کنیم.

 

***شدنی است؟

بله.

 

***پرسپولیسی هستید؟

نه این که پرسپولیسی و یا استقلالی باشم ولی بازی هر دو را تماشا می‌کنم.

 

***محافظه‌کاری نکنید.

نه محافظه‌کاری نمی‌کنم. پسرهای من پرسپولیسی هستند.

 

***پدر پرسپولیسی است که پسرها هم پرسپولیسی می‌شوند.

بله، الزامی نیست. هر دو بازی‌ها را می‌بینم و پسرهای من هر دو علاقه‌مند به پرسپولیس هستند. هیچ تشویقی از سمت من نبوده است.

 

***اهل فوتبال هستید؟

بله. من فوتبال هم بازی می‌کنم.

 

***استعفا که نمی‌دهید؟ چون یک بار رفته بودید که استعفا بدهید

این هم بالاخره بحث رسانه‌ای است، من هیچگاه استعفا ننوشتم.

 

***ولی رفتید در دفتر رئیس‌جمهور نشستید.

بالاخره صحبت کردیم و این به معنای استعفا نیست. مسیر اینکه ما در برابر مشکلات کوتاه بیاییم ان‌شاالله هیچگاه به شرایطی نرسد که کوتاه بیاییم و عقب بنشینیم. باید ایستاد و با سختی مقابله کرد و بالاخره خانواده ما در شرایط انقلاب، سهم کوچک و ناقابلی در این شرایط داشته است. همه مردم هم سهم داشته اند. مسئولیتی هم بر دوش ما است.

شاید یکی از مهمترین مسئولیت‌هایی که امروز بر دوش من است،این است که خواسته یا ناخواسته، خوشایند یا ناخوشایند، ما نماد فعالیت جوانان شده‌ایم. اگر من امروز کم بیاوریم طبیعتاً همه می‌گویند دیدید جوانان نتوانستند. این بار مسئولیت روی دوش من بیشتر است و تلاش من بر این است که جدای از مسائل دیگر که احساس مسئولیت می‌کنم، بتوانم این مسئله را تا زمانی که برعهده ما است درست انجام دهیم و یک روزی بالاخره به اتمام می‌رسد.

 

***دیدار شما با آقا هم فکر می‌کنم جالب بوده است. آقا توصیه خاصی کردند؟

در آن حدی که دفتر ایشان صلاح دیدند منتشر کردند و نشریه «خط حزب‌الله» مطلب را زدند. نگاه ایشان بر این بود که کشور نیازمند همین مجاهدت های جوانانه است و خیلی ابراز محبت و بزرگواری ایشان برای من سرمایه بزرگی است و همواره خود را مدیون حمایت‌ها و نگاه مثبت ایشان به جوانان می‌دانم و ان‌شاالله بتوانیم مطالبی که مدنظر ایشان در مسیر توسعه کشور است که راهگشا است عمل کنیم و توجه ویژه به فرمایشات و نوع نگاه ایشان داشته باشیم.

 

***عبا از ایشان هدیه گرفتید.

بله.

 

***خوش به سعادت شما.

***ان‌شاالله موفق باشید و برای شما آرزوی توفیق می‌کنیم. خیلی لطف کردید. من خداحافظی می‌کنم. برنامه با دست‌خط ایشان تمام می‌شود.

دست نوشته آذری جهرمی در برنامه

«به نام خدا

ایران اسلامی با تکیه بر جوانان ارزشمند خود، پله‌های ترقی در دنیا را خواهد پیمود.

ان‌شاالله

(منبع:باشگاه خبرنگاران)

دبیر شورای عالی فضای مجازی کشور گفت: در حال حاضر به دنبال ملی کردن پلتفرم‌های فضای مجازی هستیم زیرا ضریب نفوذ در دنیا و منابع اقتصادی کافی نداریم و این برنامه ای است که طی آن مردم را از سلطه غربی فضای مجازی خارج کنیم.

به گزارش خبرگزاری فارس سیدابوالحسن فیروزآبادی صبح امروز در گردهمایی فرماندهان بسیج سازمان‌های تابعه وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی که در محل پلاژهای بهزیستی مازندران در ساری برگزار شد اظهار کرد: براساس آمار جمعیت شهرنشین بطور متوسط سه ساعت درگیر فضای مجازی هستند.

وی بیان کرد: در حال حاضر به دنبال ملی کردن پلتفرم‌های فضای مجازی هستیم زیرا ضریب نفوذ در دنیا و منابع اقتصادی کافی نداریم و این برنامه است که طی آن مردم را از سلطه غربی فضای مجازی خارج کنیم.

دبیر شورای عالی فضای مجازی کشور گفت: رسانه‌های فضای مجازی هم در تولید محتوا و هم در تعداد کاربران نیاز به فعالیت کاربران بسیجی دارد.
این مسؤول تصریح کرد: در هرجایی که می‌توانید از توییتر و اینستاگرام گرفته تا درج کامنت‌های حمایتی، حضور همه جانبه و پررنگ داشته باشید و جبهه انقلابی را تقویت کنید.

فیروزآبادی گفت: ضروری است بسیج در مقابل ربات‌هایی که تولید لایک و کامنت می‌کنند فعال باشد و جبهه انقلاب را با توجه به عظمت ظرفیت‌های انقلاب بازیابی کنند.

وی با بیان اینکه دنیا به زودی به سمت اقتصاد خدماتی پیش می‌رود، اظهار کرد: شکل صنعت تغییر خواهد کرد و اقتصاد کشاورزی و تولیدی کاهش پیدا خواهد کرد.
این مسؤول با اشاره به اینکه جامعه به سمت سالمندی پیش می‌رود گفت: اقتصاد اشباع شده است و برای جلوگیری از رکود و بیکاری دنیا ناگریز به سمت اقتصاد خدماتی پیش می‌رود.

دبیر شورای عالی فضای مجازی کشور ادامه داد: در جریان آسیبی که به سانتریفیوژهای هسته‌ای وارد شد کشور امکان اقدامات تلافی جویانه در برابر غرب را داشت.

این مسؤول گفت: براساس نقشه غرب، برای اینکه مردم جهان نیروی کار اقتصاد خدماتی شود حکومت‌های محلی تضعیف شد و مردم بردگان کمپانی‌های اطلاعاتی شدند.

فیروزآبادی با اعلام اینکه در دوران صنعتی شدن عوامل تولید، به سمتی رفت که سرمایه و تکنولوژی گران‌تر شد ادامه داد: مواد اولیه و نیروی کار به سمت بی‌ارزش‌تر شدن پیش رفت.

وی بیان کرد: در دوران مابعد صنعتی و دوران انفجار اطلاعات همراه با تحول فرم اقتصاد، نوع حکومت‌ها نیز تغییر می‌کند.

دبیر شورای عالی فضای مجازی کشور گفت: کمپانی‌های عظیمی که در غرب احداث شده است، در پنج سال اخیر در حوزه ICT فعالیت می‌کنند.

فیروزآبادی گفت: عوارض منفی فضای دیجیتال بروز انسان بیکار، بی فکر، بدون چهارچوب و قانون گریز است.

وی تصریح کرد: کارگران به کاربران بدل شدند و خارج از سیطره مستقیم حکومت‌ها به خدمت استعمار جهانی درآمدند.

دبیر شورای عالی فضای مجازی کشور با اشاره به رواج ارز دیجیتال گفت: پشت پرده پیام‌رسان‌ها باوجود کارکردشان، مجهول و مبهم است.

این مسؤول اظهار کرد: در فضای مجازی مورد تهاجم نظام غارتگری هستیم که به دنبال حکومت و بردگی ما است و این رفتار طبیعی آمریکا در حال حاضر است.

فیروزآبادی افزود: فضایی که محرمانه‌ترین و خصوصی‌ترین مسائل زندگی انسان را بدون هیچ مسؤولیتی منتشر می‌کند، تعریف آزادی در قانون اساسی را زیرسوال برده است.

وی گفت: آمریکا به بهانه مذاکره و نیت دروغین مبارزه با سلاح هسته‌ای، قصد استثمار نفتی و سوءاستفاده از نظام مالی کشور را دارد.

رئیس هیات مدیره زیرساخت با بیان اینکه مرکز ملی فضای مجازی در مکاتباتی با وزارت ارتباطات، از نحوه مدیریت در فیلترینگ انتقاداتی داشته، گفت: این تذکر به دلیل وجود تفاوت در دیدگاه است.

حمید فتاحی در گفتگو با خبرنگار مهر درباره دریافت نامه انتقاد و تذکر مرکز ملی فضای مجازی از عملکرد شرکت ارتباطات زیرساخت و وزارت ارتباطات، درباره مسدودسازی فیلترشکن ها و بی اطلاعی دکتر صادق عباسی شاهکوه مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت از این نامه و گزارش عملکرد، توضیح داد.

وی با بیان اینکه مرکز ملی فضای مجازی در نامه ای به وزارت ارتباطات درخصوص اعمال فیلترینگ انتقاداتی وارد داشته است، ادامه داد: در این رابطه نمایندگان وزارت ارتباطات و شرکت ارتباطات زیرساخت در جلساتی با مرکز ملی فضای مجازی، این موضوع را بررسی کردند.

معاون وزیر ارتباطات گفت: در این جلسات دکتر عباسی شاهکوه حضور نداشته و اظهار بی اطلاعی وی از موضوع، به رغم اظهارات رئیس مرکز ملی فضای مجازی، به همین دلیل بوده است.

فتاحی با تاکید براینکه مرکز ملی فضای مجازی مواردی را به وزارت ارتباطات تذکر داده و دکتر عباسی در جریان نبوده است، اضافه کرد: مشخصا می گوییم که مواردی در جلسات به صورت خاص از سمت مرکز ملی فضای مجازی به وزارت ارتباطات مطرح شد و ما نیز نحوه عملکردمان را اعلام کردیم.

وی در پاسخ به این سوال که ضعف عملکرد مطرح شده از سوی مرکز ملی فضای مجازی در زمینه فیلترینگ، مربوط به چه مواردی است توضیح داد: مواردی در جلسات مشترک مطرح شد که به موضوع مدیریت گیت وی اینترنت مربوط می شود. دراین زمینه ما استدلالات و دلایلمان را مطرح کردیم.

رئیس هیات مدیره شرکت ارتباطات زیرساخت با بیان اینکه انتقاد به نحوه عملکرد در اعمال فیلترینگ بوده است، افزود: بیشترین بحث به تفاوت نظر در اعمال فیلترینگ مربوط می شود و نقاط ضعف، به صورت مصداقی قابل عنوان نیست.

فتاحی با بیان اینکه مرکز ملی فضای مجازی انتظاراتی غیر از آنچه که توسط وزارت ارتباطات تابه حال عمل شده، داشته است، گفت: ما نیز در مقابل استدلالاتی داشتیم و اینها به صورت مکاتباتی با مرکز ملی فضای مجازی مطرح شد، اما هنوز نهایی نشده است.

معاون وزیر ارتباطات با اشاره به اینکه گلایه و تذکرات همچنان سرجای خود است، تاکید کرد: اپراتورهای ارتباطی به عنوان مجریان فیلترینگ، در موضوع مدیریت ترافیک اینترنت، از یک فرمانده واحد برخوردار نیستند. برای مثال دستور قضایی درباره فیلترینگ به تمامی اپراتورها ابلاغ شد اما نحوه اجرا متفاوت بود.

معاون وزیر ارتباطات با بیان اینکه وزارت ارتباطات در زمینه فیلترینگ برای اپراتورهای ارتباطی، قوانین تعیین نمی کند، گفت: ماده ٢١ قانون جرایم رایانه ای، اپراتور سرویس دهنده لایه دسترسی اینترنت را موظف کرده که دستور قضایی را اعمال کند.

وی با بیان اینکه در مکاتبات مرکز ملی فضای مجازی با وزارت ارتباطات به روش ها و چند و چون موضوع اشاره ای نشده است، خاطرنشان کرد: آنچه که مدنظر مرکز ملی فضای مجازی است مصداق فنی دارد و شاید منظور این است که اپراتورها، آنچه که مدنظر این مرکز بوده را به خوبی اعمال نکرده اند.

علی‌رغم اینکه میلیاردها تومان سرمایه مملکت صرف هاتگرام و تلگرام طلایی شده است، مدیر تلگرام اجازه نمی دهد کاربران این دو نرم افزار به محتوای کانال های مورد علاقه خود دسترسی پیدا کنند و کانالی به نشانی dolaril@ را که بیش از دو میلیون نفر از طریق این دو نرم افزار عضو آن شده بودند، مسدود می کند.

به گزارش فارس، عبدالصمد خرم‌آبادی معاون دادستان کل کشور در امور فضای مجازی در کانال خود در شبکه اجتماعی سروش، نوشت: تذکراتی را که مقام معظم رهبری در جمع پرشکوه بسیجیان مخلص و جان بر کف در ورزشگاه آزادی به مسئولان فضای مجازی دادند، می توان در چهار جمله ذیل خلاصه کرد.

۱. مسئولان فضای مجازی وظایف محوله را بدرستی «بشناسند».
2- مسئولان فضای مجازی با «جدیت» به وظایف محوله عمل کنند.
3- مسئولین اجازه ندهند فضای مجازی کشور در اختیار دشمن باشد.
4- مسئولین اجازه ندهند دشمن با استفاده از ابزار فضای مجازی به بمباران شیمیایی افکار عمومی جامعه ادامه دهد.

تاکید و تذکر مقام معظم رهبری بر دو مقوله «شناخت» و «جدیت» مسئولان فضای مجازی در انجام وظایف محوله، دلالت بر این واقعیت دارد که وضعیت نامطلوب فضای مجازی کشور محصول «عدم شناخت» و یا «عدم جدیت» مسئولین در انجام وظایف محوله است.

به همین مناسبت به چند مورد از ده‌ها عملکرد نامناسب که موجبات این تذکرات را فراهم کرده اند اشاره می کنم. امیدوارم که موثر واقع شود و مسئولین ذیربط اشتباهات گذشته را جبران کنند.
نرم افزار مسیر یاب ویز (waze) که توسط رژیم کودک کش وجعلی اسرائیل طراحی و راه اندازی شده است بدون هیچ مانعی در فضای مجازی کشور جولان می دهد و علاوه بر مکان یابی به ابزار رسانه ای دشمن تبدیل شده است و دشمن صهیونیستی با سوء استفاده از کابران ایرانی اطلاعات جاسوسی خود را در بستر این نرم افزار تکمیل می کند!

علی‌رغم صدور دستور مسدود سازی آن از سوی مقام قضایی و علیرغم اینکه نرم افزارهای پیشرفته بومی مشابه آن نظیر دال و  نشان و... در کشور وجود دارد، مسئولین ذیربط نه تنها جدیتی در اجرای این دستور بخرج نمی دهند بلکه مقاومت هم می کنند.
علی رغم گذشت بیش از 5 ماه از صدور دستور فیلتر تلگرام، مسئولین ذیربط به نسخه های فارسی این پیام رسان اجازه داده اند بر خلاف دستور قضایی بازپرس به طور غیر قانونی به عنوان فیلتر شکن عمل کرده و در این موقعیت جنگ اقتصادی و رسانه ای دسترسی 30 میلیون نفر ایرانی را به این شبکه فیلتر شده فراهم کرده اند.

همچنین بهترین پهنای باند و تجهیزات و سرورها را از بیت المال به این فیلتر شکن ها اختصاص داده و با این اقدام تبعیض آمیز شبکه های اجتماعی داخلی را در آستانه نابودی قرار داده اند و مسئولین ذیربط به فریاد مدیران پیام رسانهای داخلی و جوانان نخبه و سرمایه گذرانی که استخوانهایشان زیر فشار تبعیض در فضای مجازی کشور خرد شده است توجه نمی کنند.
علی‌رغم اینکه میلیاردها تومان سرمایه مملکت صرف هاتگرام و تلگرام طلایی شده است، مدیر تلگرام اجازه نمی دهد کاربران این دو نرم افزار در حساس ترین زمان جنگ اقتصادی به محتوای کانال های (رسانه های) مورد علاقه خود دسترسی پیدا کنند و کانالی به نشانی dolaril@ را که بیش از دو میلیون نفر از طریق این دو نرم افزار عضو آن شده بودند مسدود می کند و اجازه نمی دهد این کانال و کانال دیگری به نشانی dolar_il@ که بیش از یک میلیون عضو داشت و واقعیت‌ها را در مورد سقوط ارزش دلار و افزایش پول ملی بیان می کرد به فعالیت خود در بستر این دو نرم افزار ادامه دهد و حتی اجازه عضو شدن در سایر کانال های تلگرام را از اعضای هاتگرام و تلگرام طلایی سلب می کند.
شبکه اجتماعی اینستاگرام بر خلاف مصوبات شورای عالی فضای مجازی و کمیسیون های زیر مجموعه آن بدون اینکه سرورهای خود را به داخل منتقل کند و بدون اینکه مقررات قانونی را بپذیرد در فضای مجازی کشور مشغول فعالیت رسانه ای است و برخلاف قانون اساسی صوت و تصویر فراگیر را از انحصار سازمان صدا وسیما خارج کرده و بدون هرگونه محدویت قانونی سال‌هاست که مشغول تهاجم فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و امنیتی علیه مردم و نظام جمهوری اسلامی می باشد و مسئولین فضای مجازی علیرغم تذکرات دلسوزان خم به ابرو نمی آورند.

علاوه بر آنچه که گفته شد، مشکلات دیگری مانند عدم مبارزه با فیلترشکن‌ها، عدم اهتمام جدی به تحقق شبکه ملی اطلاعات و دهها نابسامانی دیگر وجود دارد که موجبات سلطه بیگانگان بر فضای مجازی کشور را فراهم نموده اند. بطور قطع این مشکلات قابل حل می باشند ولی حل آنها نیاز به توجه، شناخت‌‌ و جدیت همه مسئولین فضای مجازی در انجام وظایف محوله دارد.

معاون وزیر ارتباطات درباره گلایه دبیر شورای عالی فضای مجازی از کم‌کاری وزارت ارتباطات در بستن فیلترشکن‌ها گفت: قرار شد گزارشی از موارد کم‌کاری که عمل نکرده‌ایم ارائه کنند که گزارشی دریافت نکرده‌‌ایم.

صادق عباسی شاهکوه در پاسخ به سؤال فارس درباره انتقاد دبیر شورای عالی فضای مجازی از ضعف عملکرد وزارت ارتباطات در بستن VPN‌ها (فیلترشکن‌‌ها) که باید توسط شرکت ارتباطات زیرساخت انجام شود، گفت: من نیز این موضوع را از رسانه‌ها شنیده‌ام و باید به صورت دقیق به ما اعلام کنند که منظور از کم‌کاری چیست و کجا خوب عمل نکرده‌ایم.

مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت افزود: قرار شد که گزارشی به ما بدهند که تاکنون گزارشی دریافت نکرده‌ایم تا بفهمیم کجا ضعف داریم و آن را اصلاح کنیم.

معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات خاطرنشان کرد: در برخی مواقع از نظر فنی این کار امکانپذیر نیست اما در مواردی که از نظر فنی امکان بستن VPN بوده و ما انجام نداده باشیم در صورت اطلاع حتماً اصلاح خواهیم کرد.

عباسی شاهکوه تأکید کرد: وظایف‌مان را در بستن فیلترشکن‌ها به نحو احسن انجام داده‌ایم.

وی در بخش دیگری از سخنان خود در پاسخ به سؤالی درباره تردد نهادهای تصمیم‌گیر در حوزه فیلترینگ که مشکلاتی را ایجاد کرده ا ست، گفت: شرکت ارتباطات زیرساخت تنها بخشی از زنجیره فیلترینگ در کشور است و مسئول تصمیم‌گیری در این حوزه نیست.

شورای عالی فضای مجازی تصویب کرد: چنانچه سایتهای اینترنتی مرتکب تخلف یا تخلفاتی شوند که قوه قضائیه تشخیص دهد لازم است با آنها برخورد شده و یا فیلتر شوند؛ به منظور صیانت از اشتغال، پیش از هر برخوردی، به آنها فرصت رفع اشکالات مدنظر قوه قضائیه داده شود و اگر اشکالات برطرف نشد، برخورد قانونی انجام شود.

در جلسه روز دوشنبه شورای عالی فضای مجازی که به ریاست حسن روحانی رئیس جمهور تشکیل شد، ابتدا بخشی از آیین نامه اجرایی احصای کلیه استعلامات و ایجاد نظام استاندارد سازی تبادلات اطلاعات بین دستگاهی (که طبق ماده 67 قانون برنامه پنجساله ششم، تکلیفی به منظور تقویت دولت الکترونیک و مقدمه توسعه دولت الکترونیک است) بررسی و به تصویب اعضا رسید.

در این جلسه، موضوع فیلتر شدن 180 سایت فعال در حوزه گردشگری که اخیرا از سوی قوه قضائیه اعمال شده است، به بحث گذاشته و مقرر شد در راستای صیانت از اشتغال، چنانچه قوه قضائیه از این پس، برخورد یا اعمال فیلتر سایتهایی را که مربوط به کسب و کار در کشور بوده و افرادی در آنها شاغل به کار هستند، لازم تشخیص داد، ابتدا به موارد تخلف رسیدگی کرده و مهلتی برای رفع اشکالات آنها در نظر بگیرد تا اگر اشکالات برطرف نشد، اقدامات قانونی از جمله فیلتر شدن اعمال شود.

اشکان خسروپور - پوسته‌های جنجالی تلگرام را تا همین چند‌ماه پیش کمتر کسی می‌شناخت. تلگرام طلایی (طلاگرام)‌ و هات‌گرام بعد از گسترش فیلترینگ تلگرام و درحالی‌که دستوری مبنی بر فیلتر‌شدن فیلترشکن‌ها نیز وجود داشت،

گسترش پیدا کردند چون تنها سامانه‌هایی بودند که می‌توانستند با روشی ناشناس فیلترینگ را دور بزنند. مردم عادی هم که به تلگرام عادت کرده بودند، برای اینکه باز بتوانند با یکدیگر در تماس باشند، از فیلترشکن استفاده کرده و آنهایی که به این ابزار دسترسی نداشتند، به‌سادگی از این دو نرم‌افزار استفاده می‌کردند که اطلاعات مورد نیاز کاربر را از سرورهای اصلی تلگرام دریافت می‌کرد و راه ارتباطی‌اش فیلتر نشده بود و‌ هیچ‌وقت با قطعی‌های مکرر هم مواجه نمی‌شد.

از همان روزهای اول که تلگرام طلایی و هات‌گرام گل کرد، وقتی بقیه نسخه‌های فرعی تلگرام از بازارهای اندرویدی حذف شدند، گمانه‌زنی‌هایی درباره آنها بالا گرفت. برخی مقام‌ها حتی از کاربران ۳۰میلیونی این اپ‌ها به لطف عطش مردم برای ادامه استفاده از تلگرام گفتند.

برای دومین‌بار، همین چند‌ماه پیش دستوری بر قطع ارتباط این پیام‌رسان‌ها از 15شهریورماه به بعد اعلام و گفته شد، هات‌گرام و طلاگرام اگر تا این تاریخ به یک پیام‌رسان بومی تبدیل نشوند، از دسترس خارج خواهند شد. ضرب‌الاجل به پایان رسید و هیچ اتفاقی برای آنها نیفتاد تا بازهم گمانه‌زنی‌ها درباره ارتباطات عجیب و غریب این پیام‌رسان‌ها ادامه داشته باشد. اکنون برخی منابع آگاه اعلام کرده‌اند که مهلت جدیدی به این پوسته‌ها یا نسخه‌های فرعی داده شده تا آخر آذر به پیام‌رسان بومی تبدیل شوند و از تلگرام طلاق بگیرند.

به‌عبارت دیگر، ۳۰میلیون کاربری که تصور می‌کنند مشغول دور‌زدن فیلترینگ تلگرام هستند، احتمالا تا چند وقت دیگر شاید حتی بدون آنکه متوجه شوند در پیام‌رسانی باشند که هیچ ارتباطی با تلگرام ندارد. مدیر یک پیام‌رسان داخلی هم در گفت‌وگو با همشهری اعلام کرده که مجوز ورود 2هزار سرور با ارز دولتی برای هات‌گرام و طلاگرام داده شده تا آنها بتوانند پس از جداشدن از سرورهای اصلی تلگرام تبدیل به پیام‌رسان داخلی شوند.

کارشناسان فنی در گفت‌وگو با همشهری می‌گویند: ‌تبدیل‌شدن این نسخه‌های فرعی تلگرام به یک نمونه بومی تنها در صورتی رخ می‌دهد که این اپ فرعی به اطلاعات خصوصی کاربران تلگرام دسترسی داشته باشد. پیش‌تر هم گمانه‌زنی‌هایی درباره امن‌نبودن پوسته‌های فرعی تلگرام مطرح شده بود. چندی پیش خود شرکت سازنده این اپلیکیشن‌ها به همشهری اعلام کرده بود از نظر فنی دسترسی‌داشتن به اطلاعات کاربران شدنی است اما این شرکت به‌خاطر مسائل اخلاقی و تعهد به حریم کاربران هرگز از این اطلاعات استفاده نمی‌کند. آیا تبدیل‌شدن به پیام‌رسان بومی، از نظر فنی یعنی زیرپا گذاشتن این تعهد؟

 

احتمال دور‌زدن رمز‌نگاری‌های محرمانه تلگرام

کارشناسان فنی می‌گویند، پوسته‌های فرعی تلگرام از نظر فنی می‌توانند اطلاعات کاربران‌شان را بخوانند و به همین دلیل چالش‌های جدی درباره امن‌بودن‌شان وجود دارد. یکی از مشاوران شرکتی که این نسخه‌های فرعی را به بازار عرضه کرده به همشهری می‌گوید:

«تلگرام سیاستگذاری‌های بسیار سختگیرانه‌ای درباره رمزگذاری ارتباط کاربران دارد. برهمین اساس پیام‌ها در داخل شبکه قابل ردیابی و بازبینی نیستند. هرچند ما هیچ سروری برای ذخیره‌کردن اطلاعات کاربران در اختیار نداریم اما اگر این امکانات را داشتیم هم نمی‌توانستیم پیامی را بخوانیم چون همه‌چیز رمزنگاری شده است. نه‌تنها ما که هیچ شرکت فرعی دیگری به جز خود تلگرام کلید رمزگشایی را در اختیار ندارد. تنها اطلاعاتی که وجود دارد و قابل بررسی است، داده‌هایی است که در گروه‌ها یا کانال‌های عمومی ارائه می‌شود. این اطلاعات را سازمان‌های دانشگاهی و تحقیقاتی نیز در اختیار دارند و هیچ محتوای محرمانه‌ای ندارد.»

با این همه، کارشناسان فنی، از روش‌های دیگری می‌گویند که می‌تواند برای خواندن اطلاعات کاربران استفاده کند. یاشار شاهین‌زاده، کارشناس امنیت سایبری در این‌باره به همشهری می‌گوید:«رمز‌نگاری فقط در مسیر ارتباط وجود دارد اما این نرم‌افزار می‌تواند اطلاعات داخل گوشی را بخواند و از همان طریق نیز اطلاعات کاربر را برمی‌دارد. در این وضعیت، پوسته فرعی تلگرام خودش را به جای کاربر جا می‌زند و می‌تواند اطلاعات را خوانده و آن را در جای دیگری ذخیره کند. وقتی پیام روی گوشی به نمایش در آمده، قابل خواندن است و رمزی برای آن وجود ندارد.

محمدرسول کاظمی، ‌مدیر پیام‌رسان داخلی آی‌گپ دراین‌باره به همشهری می‌گوید: «پوسته‌های فرعی تلگرام تمام اطلاعات کاربر را از روی یک بستر رد می‌کنند که فیلتر نیست. در این بستر هرکاری می‌توان کرد.»

 

احتمال انتقال به یک سرور جدید بدون اطلاع کاربران

تغییر وضعیت پوسته فرعی تلگرام به یک پیام‌رسان بومی زمانی اتفاق می‌افتد که ارتباط کاربران با سرور اصلی تلگرام قطع شده و به یک سرور جدید وصل شود. برای اینکه چنین اتفاقی رخ بدهد، سرویس‌دهنده اصلی باید اطلاعات کاربرانش را در اختیار داشته باشد و آنها را به‌طور خودکار به سامانه دیگر وصل کند. در واقع، بدون داشتن این اطلاعات نمی‌توان کاربران و اطلاعات‌شان شامل شماره تلفن، لیست کانال‌ها و گروه‌هایشان و... را منتقل کرد.

یاشار شاهین‌زاده، کارشناس امنیت سایبری به همشهری می‌گوید: «تلگرام طلایی به جز سرورهای اصلی تلگرام با سرورهای خودش هم در ارتباط است که در آن برنامه شماره تلفن، کانال‌های عضو و ادمین‌ها وجود دارد.

بومی‌سازی‌ یعنی تمام این اطلاعات از یک بانک اطلاعات (دیتابیس) به جای دیگری منتقل شود. فرایند انتقال از نظر فنی طوری صورت می‌گیرد که خیلی از کاربرها متوجه نمی‌شوند به یک سرور جدید منتقل شده‌اند و چون کماکان با تعدادی از دوستان خودشان در ارتباط هستند و آنها را می‌بینند، به‌نظرشان همه‌‌چیز مثل قبل است.» محمد‌رسول کاظمی، مدیر پیام‌رسان آی‌گپ اما این انتقال را فرایندی دشوار دانسته و می‌گوید:

اگر انجام چنین کاری شدنی بود، همان چند سال پیش انجامش می‌دادند. علیرضا ابراهیمی، کارشناس امنیت اینترنت نیز هرچند این انتقال را از نظر فنی شدنی می‌داند اما معتقد است، هزینه‌های مالی و توانایی‌های فنی بالایی باید در این زمینه وجود داشته باشد و اصلا با فرایند ساده و سریعی طرف نیستیم.

در عین حال، یاشار شاهین‌زاده می‌گوید: اگر کاربران درباره ماهیت این انتقال و چگونگی آن اطلاع داشته باشند، شاید دیگر نخواهند از چنین سرویسی استفاده کنند چون هدف اصلی‌شان در استفاده از این سیستم، ‌استفاده از امکانات تلگرام است. به گفته او، روش اخلاقی کار این است که کاربران بدانند قرار است دقیقا چه اتفاقی بیفتد و در ‌این‌باره حق انتخاب داشته باشند.

 

رقابت در شرایط نابرابر

رقبای تلگرام طلایی و هات‌گرام از اینکه در یک فضای رقابتی درگیر شده‌اند که از نظرشان «ناسالم»‌ تلقی می‌شود، گلایه دارند. محمدرسول کاظمی، ‌مدیر پیام‌رسان آی‌گپ در این‌باره به همشهری می‌گوید: «یک سال از نخستین سخنانی که درباره حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی گفته می‌شد، ‌گذشته و ‌سروری به ما داده نشده است اما آنها 2هزار سرور با ارز دولتی 4200تومانی وارد کرده‌اند که جای بحث دارد.»‌ او می‌گوید،

‌این رقابت ناسالم است چون «ما هم می‌توانستیم پوسته تلگرام شویم و بعد به یک سیستم بومی سوئیچ کنیم. از نظر فنی دورزدن فیلترینگ امکان‌پذیر بود اما چون جرم تلقی می‌شد، آن را انجام ندادیم. البته آنها می‌گویند، فیلترینگ را دور نزده‌اند چون به آنها اینترنت بدون فیلتر داده شده است. این در حالی است که به ما یا هیچ‌کدام از پیام‌رسان‌ها چنین سامانه‌ای داده نشده، ‌آن هم درحالی‌که چندین‌بار چنین درخواستی را مطرح کرده بودیم.»

اخبار واصله حاکی از آن است که اخیرا تلگرام ضمن راه اندازی درگاه های پرداخت، مدیران ایرانی برخی از کانال های پر بازدید را به کشور امارات فراخوانده و با آنها هماهنگی هایی را در خصوص استفاده و توزیع پول مجازی تلگرام (موسوم به "گرام") بعمل آورده است

به گزارش خبرنگار قضایی فارس، عبدالصمد خرم آبادی معاون قضایی دادستان کل کشور در امور فضای مجازی در کانال شخصی خود نوشت:

بسم‌الله الرحمن الرحیم

با توجه به وعده رئیس مرکز ملی فضای مجازی دائر بر قطع ارتباط تلگرام با "هاتگرام و تلگرام طلایی" تا 15 شهریور و عملی نشدن به این وعده، تعداد زیادی از خبرنگاران و فعالان فضای مجازی سوالات و انتقادات زیادی در خصوص علت تمدید مهلت فعالیت دو فیلترشکن مذکور مطرح کرده و نظر اینجانب را جویا شده اند. مطالب ذیل در پاسخ به این سوالات اعلام می گردد: با توجه به اینکه در دستور قضایی فیلتر تلگرام صراحتا قید شده است: «اعمال مسدودسازی تلگرام باید به نحوی اجرا شود که محتوای شبکه مذکور با هیچ نرم افزاری (اعم از فیلترشکن و نظایر آن) در کشور قابل دسترس نباشد»، لذا فعالیت هاتگرام و تلگرام طلایی از ابتدا غیر قانونی و بر خلاف دستور قضایی بوده و ناقضان دستور قضایی مستوجب مجازات ماده 576 قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) هستند.

یکی از اهداف فیلتر تلگرام، پیشگیری از وقوع جرم از طریق مهاجرت مردم به پیام رسان های داخلی و جایگزینی آنها بجای تلگرام بوده است بنابراین تمدید مهلت فعالیت نسخه های فارسی تلگرام در واقع به تمسخر گرفتن دستور قضایی فیلتر تلگرام بوده و اقدامی در جهت تضعیف و نهایتا نابودی پیام رسانهای داخلی و دادن تنفس مصنوعی برای ادامه حیات تلگرام در فضای مجازی کشور می باشد.

ممکن است گفته شود که در این موقعیت که دشمن جنگ اقتصادی تمام عیاری را علیه امت انقلابی و نظام جمهوری اسلامی برپا کرده است، جای پرداختن به این مسائل نیست. ولی با عنایت به اینکه رهبر معظم انقلاب فرمودند «در کنار جنگ اقتصادی ، یک جنگ مهم رسانه ای و تبلیغاتی نیز در جریان است که بیشتر اوقات از آن غفلت می شود» وبا توجه به اینکه تلگرام یکی از مهمترین ابزارهای جنگ رسانه ای دشمن است، تمدید مهلت فعالیت غیر قانونی نسخه های فارسی تلگرام در این موقعیت جای تأمل دارد.‌

اخبار واصله حاکی از آن است که اخیرا تلگرام ضمن راه اندازی درگاه های پرداخت، مدیران ایرانی برخی از کانال های پر بازدید را به کشور امارات فراخوانده و با آنها هماهنگی هایی را در خصوص استفاده و توزیع پول مجازی تلگرام (موسوم به "گرام") بعمل آورده است. با این وصف ادامه فعالیت نسخه های فارسی تلگرام، خواسته یا ناخواسته، کمک به جنگ اقتصادی دشمن و هموار کردن راه خروج سرمایه و ارز و دخالت بیگانگان در امور اقتصادی کشور می باشد.

در حالی که هاتگرام و طلاگرام تا پایان آذرماه برای مستقل شدن از تلگرام مهلت دوباره گرفته‌اند، مدیر یک پیام رسان بومی از اعطای مجوز ورود ۲ هزار سرور با ارز دولتی برای این نسخه‌های فارسی تلگرام خبر داد.

به گزارش فارس، در حالی که هاتگرام و طلاگرام تا ۱۵ شهریور برای مستقل شدن از تلگرام و تبدیل شدن به یک پیام رسان کاملا بومی فرصت داشتند، طبق آخرین اخبار، بار دیگر تا پایان آذرماه سال جاری  مهلت گرفته‌اند.

پس از اعلام ارایه مهلت دوباره به این نسخه‌های فارسی تلگرام، محمد رسول کاظمی مدیر پیام رسان بومی آی گپ در توییتی از اعطای مجوز ورود ۲ هزار سرور با ارز دولتی برای این دو پیام رسان خبر داده است.

دبیر شورای عالی فضای مجازی از پذیرفته شدن استخراج ارزهای رمزنگار به عنوان صنعت توسط دولت خبر داد.

ابوالحسن فیروزآبادی در گفتگو با خبرنگار ایبِنا، افزود: مسئله‌ای که از اهمیت بالایی برخوردار است به موافقت و پذیرفتن  استخراج ارزهای رمزنگار به عنوان صنعت توسط تمامی نهادهای ذیربط ارتباط دارد.

وی درباره فعالیت رمز ارزها در کشور گفت: ارزهای رمزنگار یکی از پدیده‌های مهم و جدید حوزه فناوری مالی به شمار می‌رود  که با توجه به کارکردهای تسهیل کننده در زمینه پرداخت مورد توجه کشورها و بازارهای مالی قرار گرفته است؛  در همین راستا با توجه به اهمیت و رواج گسترده ارزهای رمزینه و زمزمه‌ معامله‌های محدود بدون نظارت ارزهای رمزنگاری شده در داخل کشور و همچنین گمانه زنی‌هایی مبنی بر کمک ارز رمزها به اقتصاد کشور در زمان تحریم، دولت در سال‌های اخیر تصمیم گرفت تا تصمیماتی جدی در این حوزه اتخاذ کند و به همین منظور نیز نهادهای ناظر در این حوزه  پژوهش‌هایی را انجام دادند و هم اکنون کشور در مرحله انجام سیاست‌های اولیه و نهایی برای تعیین تکلیف مشارکت کنندگان در حوزه رمز ارزها است.

دبیر شورای عالی فضای مجازی ادامه داد: مسئله رمز ارزها با توجه به دستور دولت در یک سال اخیر مورد توجه ویژه مرکز ملی فضای مجازی بوده و بر همین اساس نیز جلساتی با نهادهای ناظر از جمله بانک مرکزی، وزارت امور اقتصادی و دارایی، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، سازمان بورس و اوراق بهادار، پلیس فتا، دادستانی کل کشور برگزار و در نتیجه هماهنگی و هم افزایی میان نهادهای ذیربط انجام و بهترین و بدترین سناریوها استخراج شد که البته در دو کمیسیون مرکز ملی فضای مجازی بررسی‌ها ادامه دارد.

 

سیاست‌ها و چارچوب‌های بانک مرکزی تا پایان ماه جاری اعلام می‌شود

رییس مرکز ملی فضای مجازی با اشاره به  تصمیم گیری نهایی برای ارزهای رمزنگار، گفت: سیاست مرکز ملی فضای مجازی ساماندهی رمز ارزها است و بانک مرکزی به عنوان متولی حوزه ارزی کشور و نهاد مرجع تصمیم گیری تا پایان ماه جاری چارچوب‌ها و سیاست‌های نهایی برای معاملات و مشارکت استارت آپ ها و فعالان اقتصادی در حوزه ارزهای رمزنگاری شده را اعلام می‌کند اما هنوز هیچ تصمیم گیری قطعی انجام نشده است.

 

ارز رمزنگار ملی ابزاری برای تبادل مالی با کشورهای دوست

وی با بیان این که تولید ارز رمزنگار ملی توسط بانک مرکزی جهت گیری امیدوار کننده‌ای است، گفت: با توجه به فشارهای اقتصادی از طریق تحریم‌های ظالمانه دولت آمریکا و نیاز به ابزاری برای تبادل مالی میان کشورهای دوست و دارای روابط تجاری گسترده با کشور برنامه ایجاد ارز ملی مشترک در دستور کار قرار گرفت که این رمز ارز توسط بانک مرکزی گسترش پیدا کرد.

 

چشم انداز مثبت قانونی سازی ماینینگ (استخراج) ارزهای رمزنگار در ایران

دبیر شورای عالی فضای مجازی با اشاره به وضعیت تصمیم گیری برای ماینینگ به عنوان یکی از مهمترین انشعاب‌های این حوزه که برخی از بازیگران اکوسیستم رمز ارزها در آن فعالیت دارند، اظهار داشت: در حال حاضر سیاست نهایی برای حوزه ماینینگ اعلام نشده اما در کارگروه‌های تخصصی مسئله استخراج و ایجاد مراکز مبادله رمز ارز به عنوان صرافی در دستور کار بوده؛ مسئله‌ای که در این حوزه از اهمیت بالایی برخوردار است به موافقت و پذیرفتن تمامی نهادهای ذیربط از جمله وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، بانک مرکزی، وزارت صنعت، معدن و تجارت،  وزارت نیرو و همچنین وزارت امور اقتصادی و دارایی مبنی بر شناسایی و دسته بندی استخراج ارزهای رمزنگار به عنوان صنعت ماینینگ رمز ارز اشاره داشت.

فیروزآبادی افزود: در حوزه استخراج چشم انداز مثبت بوده و  مرکز ملی فضای مجازی در تلاش است تا بستری برای قانونی سازی ماینینگ (استخراج) ارزهای رمزنگار  ایجاد کند.

یک روز مانده به سررسید آخرین مهلت هاتگرام و طلاگرام در ۱۵ شهریور، مدیرعامل پیام رسان بومی آی‌گپ از ارایه مهلت مجدد به ۲ نسخه فارسی تلگرام خبر داد و به نشانه اعتراض تصویری از تجهیزات سرورهای جدید این پیامرسان را منتشر کرد.

به گزارش فارس، آخرین مهلت فعالیت هاتگرام و طلاگرام تا ۱۵ شهریور است و طبق صحبت‌های اعلام شده قرار است این دو نسخه فارسی تلگرام یا از تلگرام مستقل شده و پیام رسان کاملا بومی شوند یا فعالیت آنها با روش فعلی متوقف شود.

ابوالحسن فیروز آبادی دبیر شورای عالی فضای مجازی نیز گفته بود: «در رابطه با هاتگرام و تلگرام طلایی از ابتدا سیاست‌های خروج از انحصار تلگرام برای دوره گذار روی این برنامه‌ها حساب شده بود و پذیرفتیم که تلگرام‌های فارسی چند ماهی فعال باشند، اما آخرین مهلتی که به آقایان دادیم 15 شهریور است و باید به یک پیام‌رسان صد درصد بومی تبدیل شوند.»

پس از درج گزارش دیروز فارس، محمد رسول کاظمی مدیر پیام رسان بومی آی گپ در توییتی از ارایه مهلت مجددی به ۲ نسخه فارسی تلگرام خبر داده است.

وی با انتشار تصاویری از تجهیزات سرور خریداری شده به ارایه مهلت مجدد انتقاد کرده و توضیح داده که پیام رسان بومی با گذراندن چالش هایی از جمله قانع کردن سرمایه‌گذار در حال آماده شدن برای ۱۵ شهریور بوده که هاتگرام و طلگرام فیلتر می شوند و تقاضا برای پیام رسان جایگزین بالا می رود.

چندماهی از فیلتر پیام‌رسان تلگرام می‌گذرد، اما معلوم نیست چرا پیام‌رسان‌های غیررسمی تلگرام که در رأس همه آن‌ها، طلگرام یا همان تلگرام طلایی قرار دارد به کاربران بدون محدودیت خدمات‌رسانی می‌کند.

فارس - نفیسه خانلری: چندماهی از فیلتر پیام‌رسان تلگرام می‌گذرد، اما معلوم نیست چرا پیام‌رسان‌های غیررسمی تلگرام که در رأس همه آن‌ها، طلگرام یا همان تلگرام طلایی قرار دارد همچنان بدون محدودیت به کار خود ادامه می‌دهند. پیام‌رسانی که ظاهراً نسخه‌ای فرعی اما وابسته به نسخه رسمی تلگرام است اما در باطن قضیه، اما و اگرهای زیادی درپس خود دارد و هنوز هم به مانند سوالی مبهم در ذهن کاربران جا خوش کرده است؛ اینکه تلگرام طلایی متعلق به که و کجاست و بالاخره آیا یک پیام‌رسان خارجی به شمار می‌رود یا داخلی، ما را بر آن داشت تا با نگاهی دقیق‌تر، ابعاد مختلف این قضیه را مورد کاوش قرار دهیم.

اعتماد خاکستری به تلگرام طلایی

از روزی که تلگرام فیلتر شد، برخی کاربران که اصرار به استفاده از این مسنجر را داشتند پیام‌رسان‌های مشابهی همچون تلگرام طلایی و هاتگرام را به هم پیشنهاد می‌دادند، زیرا این دو پیام‌رسان با همان اطلاعات و سیستم قبل، جای تلگرام می‌نشستند و البته فیلتر هم نشده بودند.

تلگرام طلایی و هاتگرام درحالی به فعالیت خود ادامه می‌دادند که انتظار فیلترینگ آن‌ها وجود داشت و عدم فیلتر آن‌ها، این سؤال را بوجود می‌آورد که اگر قرار بر فیلتر تلگرام بود، پس چطور این دو پیام‌رسان هنوز فیلتر نشده و به راحتی دراختیار کاربران قرار دارند؟ سوالی کاملاً منطقی که بعد از گذشت چند ماه از فعالیت این پیام‌رسان‌ها، هنوز هم ذهن بسیاری را به خود مشغول کرده است.

این ابهام‌ها باعث شد سوال مهمی برای کاربران این پیام‌رسان‌ها مطرح شود: آیا اطلاعات کاربران در این دو پیام‌رسان در امنیت است؟ متخصصان فناوری اطلاعات همانند میلاد نوری معتقدند از نظر امنیتی، امکان شنود کل چت‌ها و اطلاعات در این اپلیکیشن‌ها وجود دارد؛ درست مانند نسخه اصلی تلگرام که اطلاعات کاربران را در دست بیگانگان قرار می‌داد. شایان عرفانیان، کارشناس امنیت سایبری نیز در این باره می‌گوید: «با توجه به اینکه کانال‌ها و اطلاعات کاربران در تلگرام طلایی و هاتگرام بررسی می‌شوند، حریم خصوصی کاربران اینترنتی در آن‌ها رعایت نمی‌شود.»

 

ماهیت واقعی تلگرام طلایی چیست

گرچه تا به امروز ماهیت واقعی تلگرام طلایی به شکل واحد و رسمی از سوی ارگان‌های مربوطه مشخص نشده اما وزیر اطلاعات در ضیافت افطاری اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی و جمعی از نمایندگان مجلس اعلام کرده تلگرام طلایی متعلق به جمهوری اسلامی ایران است. البته عبدالصمد خرم‌آبادی، دبیرکارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه در رابطه با هاتگرام و تلگرام طلایی به صراحت می‌گوید: «این دو، پیام‌رسان نیستند. آن‌ها در واقع دو فیلترشکن داخلی با مدیریت واحد هستند. در ابتدا قرار بود که فعالیت کنترل‌شده هاتگرام و طلاگرام موجبات مهاجرت آرام کاربران به پیام‌رسان‌های داخلی را فراهم کند و به محض اینکه تعداد کاربران آن‌ها به حدود 10میلیون نفر رسید، ارتباط آن‌ها با تلگرام قطع و کاربران آن‌ها به یک پیام‌رسان قوی داخلی منتقل شوند اما درحال حاضر با اینکه تعداد کاربران این دو فیلترشکن به بیش از ۲۶میلیون نفر رسیده، این وعده عمل نشده و هاتگرام و طلاگرام همچنان فعال هستند.»

به هر حال فعالیت هاتگرام و تلگرام طلایی با تمام مخالفان خود درحالی ادامه دارد که تمام مسئولان از لزوم ایجاد محدودیت‌هایی برای این دو پیام‌رسان خبر می‌دهند و همچنان سؤال اصلی اینجاست که چرا با وجود کارآمد شدن پیام‌رسان‌های داخلی، هنوز این دو پیام‌رسان شبیه تلگرام فیلتر نشده‌اند؟ آیا صرف اینکه کانال‌های نامناسب در این پیام‌رسان فیلتر شده‌اند و امکان دسترسی آزادانه به هر کانالی وجود ندارد کفایت می‌کند؟

 

عملکرد تلگرام طلایی در مدیریت محتوا

مشکلات امنیتی تلگرام همچنان در نسخه‌های مشابه آن وجود دارد، اما به نظر می‌رسد مهم‌ترین رمز حیات تلگرام طلایی برای فیلتر نشدن تا به امروز، موفقیت آن در بحث مسدودسازی کانال‌های خاص بوده است. اما صاحبان تلگرام طلایی چه اقداماتی در این زمینه انجام می‌دهند؟

مدیر تلگرام طلایی که تا به امروز تمایلی به معرفی نام خود نداشته، می‌گوید: «ما به این فکر می‌کردیم تا یک کلاینت تولید کنیم و این نسخه از تلگرام، از نظر محتوا امن باشد. درست مثل کاری که بسیاری از خانواده‌ها انجام می‌دهند. خانواده‌ها هزینه می‌کنند تا یک سیستم فیلترینگ تهیه کنند و روی سیستم کامپیوتر فرزندانشان نصب کنند تا آن‌ها هر محتوایی را نبینند، بنابراین ما نیز تقریباً چنین ایده‌ای داشتیم و آن را به انجام رساندیم.»

او در مورد نوع کانال‌های مسدودشده در تلگرام طلایی نیز توضیح می‌دهد: «ما دو مفهوم انسداد داریم؛ یکی انسداد کانال‌های غیراخلاقی است که اتوماتیک‌وار از طریق دستگاه، شناخته و فیلتر می‌شوند. در این راستا تاکنون بیش از 11هزار کانال غیر اخلاقی فیلتر شده‌اند. انسداد دیگر مربوط به کانال‌هایی با ذات ترویج خشونت، تروریسم و... است که لیست آن‌ها از سوی کمیسیون امنیت شورای عالی فضای مجازی به تیم فنی ما ارسال می‌شود و ما از طریق سیستم، آن‌ها را فیلتر می‌کنیم، البته با توجه به آن لیست و موارد گفته شده در آن، ماشین هوش مصنوعی موارد مشابه را هم می‌بندد. البته در این میان امکان خطا وجود دارد و ممکن است برخی کانال‌ها که محتویات مجرمانه ندارند نیز به اشتباه مسدود شوند اما مدیران این کانال‌ها می‌توانند پیامی به آیدی پشتیبانی ارسال کنند تا مشکلشان با اولین تماس رفع شود.»

 

وضعیت سرورها و هزینه‌های تلگرام طلایی

اما آیا واقعاً مشکل تلگرام فقط فیلتر نشدن کانال‌های نامناسب بود؟ این، البته یکی از مشکلات مهم بود اما تلگرام مشکلات متعدد دیگری هم داشت از جمله اینکه باعث ثبت هزاران شکایت از ناحیه افراد مختلف شد، افرادی که حقوقشان از طریق این بستر مورد تعدی قرار گرفته شده بود. در ضمن این پیام‌رسان تبدیل به بستری امن برای مجرمین شده بود و اشکال هم در اینجا بود که هیچ دسترسی‌ای به سرورهای این مسنجر وجود نداشت.

اینکه سرورهای تلگرام طلایی در کجا واقع شده و هزینه‌های فعالیت این پیام‌رسان داخلی از کجا تأمین می‌شود، حرف و حدیث‌های زیادی داشته است. جنجالی‌ترین ماجرا در این زمینه مربوط به حدود یک ماه قبل می‌شود که سردار غلامرضا جلالی، رئیس سازمان پدافند غیر عامل اعلام کرد که متاسفانه کمترین حمایتی از شبکه‌های داخلی نشده و  سرورهایی که متعلق به تلگرام بوده در اختیار تلگرام طلایی و هاتگرام قرار گرفته است، در صورتی که می‌توانستند آن‌ها را به سروش بدهند، اما ندادند.

رمضانعلی سبحانی‌فر، رییس کمیته مخابرات و ارتباطات مجلس هم با بیان اینکه تلگرام طلایی با دانش ایرانی از پلت‌فرم و سرورهای اصلی و فرعی تلگرام بهره می‌برد، در رابطه با مکان سرورها می‌گوید: «تلگرام طلایی با فونت فارسی در داخل کشور و روی سرورهای ایرانی قرار دارد. سرورهای تلگرام طلایی در خارج از کشور نیز همان سرورهای اصلی تلگرام است.» این اظهارنظر نشان می‌دهد که همچنان مشکل تلگرام در تلگرام طلایی هم وجود دارد.

البته موضوع فقط به جایگاه سرورهای تلگرام طلایی ختم نمی‌شود و مسائلی چون استفاده از هزینه بیت‌المال جهت فعالیت این پیام‌رسان نیز بسیار مورد توجه قرار دارد. موضوعی که واکنش‌هایی از جانب وزیر ارتباطات و حتی مدیر تلگرام طلایی به همراه داشت. وزیر ارتباطات اعلام کرد: «وزارت ارتباطات جمهوری اسلامی ایران امکاناتی از محل اعتبارات خود در اختیار این‌ها قرار نداده است؛ حالا هم اگر می‌گویند شرکتی آمده از شما سرور گرفته، باید بگوییم که پولش را پرداخت کرده و ما امکانات مجانی در اختیار کسی قرار نداده‌ایم.» در همین راستا مدیر تلگرام طلایی نیز می‌گوید: «شرکت ما پیش از این نیز از سرورهایی برخوردار بود که خیلی از استارت‌آپ‌ها از آن استفاده می‌کردند اما بعد از شروع فعالیت در حوزه پیام‌رسانی، ظرفیت‌هایی را که به دیگران اجاره داده بودیم، خالی کرده و با عدم تمدید قراردادهای قبلی، ظرفیت‌ها را برای خودمان استفاده کردیم. به‌غیر از آن نیز، هر تعداد سرور خریداری شده از سوی ما به‌نرخ بازار بود و فاکتور تمام سرورها موجود است.»

 

احتمال فیلترینگ تلگرام طلایی

با تمام ملاحظاتی که در تلگرام طلایی و نحوه فعالیت آن وجود دارد اما با توجه به سیاست‌های اولیه مبنی بر موقت بودن فعالیت این پیام‌رسان تا زمان انتقال کامل کاربران به پیام‌رسان‌های داخلی، هنوز هم خبرهایی مبنی بر فیلتر این پیام‌رسان منتشر می‌شود. ابوالفضل ابوترابی، عضو هیئت رئیسه فراکسیون نمایندگان ولایی مجلس چندی پیش درباره فعالیت نسخه‌های تلگرام داخلی گفته بود: «موبوگرام و تلگرام طلایی فعلاً در فاز بسته شدن قرار ندارند چون داخلی‌تر بوده و بک‌آپ داخلی دارند. به همین دلیل تصمیمی برای بسته شدن آن‌ها وجود ندارد.»

البته برخلاف صحبت‌های این نماینده مجلس، قوه قضاییه اعلام کرده: «با اینکه تلگرام طلایی و هاتگرام مورد تأیید بوده و اطلاعات را به صورت پالایش شده در اختیار کاربران اینترنتی قرار می‌دهند اما موقتی هستند و در واقع برای برهه‌ای که کاربران اینترنتی کشورمان از تلگرام به پیام‌رسان‌های داخلی کوچ می‌کنند تولید شده‌اند؛ بنابراین فقط فرصتی در اختیار کاربران اینترنتی قرار می‌دهند تا اطلاعات خود را از تلگرام به دیگر سامانه‌ها منتقل کنند.»

باتوجه به اینکه نظر واحدی مبنی بر بقا و یا عدم بقای تلگرام طلایی ارائه نمی‌شود، تا حدی پیش‌بینی دقیق از آینده این پیام‌رسان غیرممکن است و باید منتظر ماند و دید که چه آینده‌ای درانتظار آن است. همانطور که قبل‌تر هم گفته شد، تلگرام طلایی گرچه ایده‌آل متولیان فیلتر تلگرام رسمی و همچنین کاربران پیشین نسخه رسمی تلگرام نیست، اما هرکدام رفتاری کج‌دار و مریز در قبال آن در پیش گرفته‌اند.

حدود یک ماه قبل دبیر شورای عالی فضای مجازی در نمایشگاه الکامپ به خبرنگاران گفت که آخرین مهلتی که به فعالیت بدون فیلتر نسخه‌های فارسی تلگرام از جمله تلگرام طلایی داده‌اند ۱۵شهریور است. باید دید آیا این اتفاق در چند روز آینده می‌افتد یا اینکه همچنان این نسخه‌های غیررسمی تلگرام به فعالیتشان ادامه می‌دهند.