ITanalyze

عضو کمیته تعیین مصادیق مجرمانه معتقد است باید تشکیلاتی نظیر این کمیته یا شورای عالی فضای مجازی به تصمیم‌گیری در حوزه فضای مجازی ورود کنند ولی قوه قضاییه این کار را انجام می‌دهد.
محمد کاظمی در گفت‌وگو با خانه ملت درباره متولی اصلی تصمیم‌گیری برای فیلترینگ در کشور گفت: شورای عالی فضای مجازی باید تصمیم بگیرد؛ البته کمیته تعیین مصادیق مجرمانه رایانه‌ای نیز در خصوص مصادیق می‌تواند ورود و رسیدگی و تصمیمی اتخاذ کند.

نماینده مردم ملایر در مجلس شورای اسلامی افزود: در قانون برخی مواردی که مربوط به جرایم رایانه‌ای است پیش‌بینی شده که البته مسئول و متولی مشخصی ندارد اما به نظر من باید تشکیلاتی نظیر شورای عالی فضای مجازی و کمیته تعیین مصادیق مجرمانه باید ورود کنند.

وی گفت: کمیته تعیین مصادیق مجرمانه، مصادیق را مشخص و بر اساس آن حکم صادر می‌کند؛ فیلترینگ هم باید جزو این موارد باشد.

 

قانون روشن نیست

کاظمی ادامه داد: با توجه به اینکه فضای مجازی یک محیط جدید است؛ در بحث قانونگذاری آن موفق نبوده‌ایم و تکلیف روشن نیست؛ ضمن آنکه قانون به هر تشکیلاتی وظایفی داده است؛ به قوه قضاییه اختیاراتی واگذار شده، به کمیته تعیین مصادیق مجرمانه و شورای عالی فضای مجازی، اختیاراتی دیگر.

وی با اشاره به اینکه کمیته تعیین مصادیق مجرمانه رایانه‌ای مدتهاست تشکیل جلسه نداده، اضافه کرد: در حال حاضر قوه قضاییه این تصمیم‌گیری‌ها را انجام می‌دهد.

 

کمیته تعیین مصادیق مجرمانه کمیته پر و پیمانی است

این نماینده مجلس درخصوص اینکه کمیته در موردهای اخیر فیلترینگ نقشی نداشته، گفت: این کمیته به واسطه حضور نمایندگان وزرا، مجلس و قوه قضاییه، کمیته پرکیفیت و پر و پیمانی است و در حالیکه باید همه کاره باشد عملا هیچ کاره شده است.

عضو کمیته تعیین مصادیق مجرمانه تاکید کرد: اگرچه این کمیته باید مسئول فیلترینگ در کشور باشد ولی ضعیف شده است.

دادستان کل کشور گفت: بخشی از شرایط اقتصادی فعلی کشور به عوامل خارجی و بخشی از آن به مسایل داخلی برمی گردد.

به گزارش خبرنگار مهر، از دقایقی پیش دیدار روسای دادگستری ها و دادستان های سراسر کشور با حجت الاسلام محمد جعفر منتظری، دادستان کل کشور آغاز شد.

پیش از این دیدار، روسای دادگستری ها و دادستان های سراسر کشور با آیت الله آملی لاریجانی دیدار داشتند.

حجت‌الاسلام محمد جعفر منتظری در جمع روسای دادگستری های سراسر کشور گفت: بخشی از شرایط اقتصادی فعلی کشور به عوامل خارجی و بخشی از آن به مسایل داخلی برمی گردد.نسبت به آنچه که مربوط به مسایل داخلی است باید تلاش کنیم که آن را حل کرده و به حداقل برسانیم.
منتظری در ادامه و با اشاره به اینکه فضای مجازی به بستری برای وقوع جرم تبدیل شده است، گفت: به برخی از مسولان اعلام کردم که اگر می خواهید ببینید مردم چه آسیب های از فضای مجازی می ببینند سری به دادسرای مبارزه با جرایم رایانه ای بزنید. چند روز پیش یکی از مسولان انتظامی به من پیامک داده بود که چه مقدار مراجع کننده به پلیس فتا داریم.

دادستان کل کشور با بیان اینکه وقتی می بینیم اکثر جرایم بستری به نام فضای مجازی دارد، نباید پیشگیری کنیم؟ گفت: ایا این وظیفه شرعی و قانونی ما نیست؟‌متاسفانه بحث فضای مجازی با چالش های مواجه شده است و اصل استفاده از فضای مجازی امروز جز لوازم زندگی شده است.

منتظری با بیان اینکه امروز جامعه ما با مشکل مقطعی به نام مشکلات اقتصادی مواجه است، گفت: باید از کارهای معمولی صرف نظر کنیم و به جنگ اقتصادی بپردازیم. جنگ اقتصادی موضوعی است که همه آن را قبول دارند . چگونه باید به میدان جنگ برویم تمام توان ما باید صرف مبارزه با دشمن باشد. اگر مباحث غیر جنگ اقتصادی را در جامعه مطرح کنیم ؛دو قطبی کردن جامعه به نفع چه کسی است؟ امروز همه مسولان باید توان خود را در این رابطه به کار گیرند.

وی افزود: آیا امروز مسئله فیلتر و فیلترینگ جز ضروریات زندگی ما است که بخشی از افکار مردم را به این سمت متمرکز کنیم.

دادستان کل کشور گفت: اینکه یک روز گفته می شود فیلترینگ به تاریخ  یپوست و یا گفته می شود که اولین کسی که فیلترینگ را گفت رضا شاه بود، آیا اینها به نفع مردم است؟ باید به نیازهای اولین مردم توجه کنیم.

منتظری با بیان اینکه فیلتر و یا فیلترینگ نوعی محدودیت برای دسترسی کاربران به برخی وبگاه ها است، گفت: بسیاری از کشورها بحث محدود کردن را جز برنامه هایشان گذاشتند و اینطور نیست که فضای مجازی رها باشد.

دادستان کل کشور ادامه داد: توهین ها به مقدسات و آموزش های مسایل ضد امنیتی، بی هویت کردن نسل جوان مسایلی است که در فضای مجازی باز آنها را می بینیم.

وی ادامه داد: ما به تاریخ می پیوندیم اما محدود کردن راه های مقابله با فساد به تاریخ نمی پیوندد.

منتظری با بیان اینکه فیلتر کردن یعنی راه قتلگاه را برای عده ای ببندیم، خطاب به مسولان گفت: اگر قبول ندارید که فضای مجازی قتلگاه است صراحتا بگویید. اگر قبول داریم باید بنشینیم و به فکر درمان باشیم و پیشگیری را به کار ببندیم‌ و جاده سالمی را پیشنهاد دهیم.

دادستان کل کشور با تاکید بر ضرورت تشکیل شبکه ملی اطلاعات گفت:  هم توان انسانی این کار و هم تتو را داریم 

مطالبه صریح بنده از رییس جمهور این است که مطالبه به حق رهبری و قانون و عامه مردم را چرا عملی نمی کنند و فضای مجازی در اختیار خود دولت را ایجاد نمی کنند؟ چرا شبکه ملی اطلاعات را تا کنون تشکیل ندادند؟ مطالبه بنده از وزارت ارتباطات این است که چرا مصوبات شورای عالی فضای مجازی را اجرا نمی کنند. بررسی کردیم و دیدیم مصوبات اجرا نشده است.  اینها نشان می دهد اراده ملی برای این کار وجود ندارد. 

وی با بیان اینکه به دنبال تضعیف دولت نیستیم، گفت: دستگاه قضایی هم در این رابطه در خدمت شماست. به خدا قسم راهی که دشمن برای ما گشوده راه سعادت آمیزی نیست.

دادستان کل کشور با تاکید بر ضرورت تشکیل شبکه ملی اطلاعات گفت:  هم توان انسانی این کار و هم توان این را داریم.

دادستان کل کشور ادامه داد: نه دنبال این هستیم جایی را ببندیم و نه اینکه جا می زنیم ما می گوییم باید فضای سالمی در اختیار مردم باشد.

رئیس مجلس شورای اسلامی از اعضای کمیسیون تلفیق خواست در قانون بودجه سال ۹۸ دولت را ملزم به درج حقوق مدیران در سامانه حقوق و دستمزد کنند.

به گزارش خبرنگار مهر، علی لاریجانی رئیس مجلس صبح امروز(چهارشنبه) در جلسه کمیسیون تلفیق بودجه سال ۹۸ حاضر شد.

وی توصیه‌هایی را در خصوص تدوین بودجه سال ۹۸ به اعضای کمیسیون ارائه داد و گفت: دریافتی‌ها و حقوق مدیران باید طبق قانون برنامه ششم بر روی سایت بیاید. شرکت‌های دولتی هم بر اساس این قانون باید حقوق مدیران را بر روی سامانه قرار دهند.

لاریجانی ادامه داد: دولت این سایت را راه‌اندازی کرده اما هنوز کامل نشده است. اجرای این قانون آرامش ایجاد می‌کند. دولت را در بودجه سال ۹۸ ملزم کنید که این الزام را کامل کند.

علی لاریجانی گفت: امسال مقداری شرایط بودجه ای سخت است لذا تنظیم بودجه وقت زیادی می برد و باید با نظم بیشتری شرایط کشور را رصد کنیم.

رئیس مجلس شورای اسلامی از اقدام کمیسیون تلفیق مبنی بر تعیین سقف یک و نیم میلیون بشکه ای برای صادرات نفت تقدیر کرد و گفت: کار عاقلانه‌ای انجام دادید، اطلاعاتی که برخی مسئولان از تریبون ها می گویند با واقعیت مطابقت ندارد. آمریکایی ها شکست خوردند و نتوانستند فروش نفت ایران را به صفر برسانند.

عضو شورای هماهنگی سران قوا ادامه داد: وقتی تحریم ها وجود نداشت تلاطم هایی در بازار نفت ایجاد می‌شد و در برخی زمان‌ها کل بودجه ما از فروش نفت ۷ میلیارد تومان بود.

 

کاهش بودجه معاونت علمی ریاست‌جمهوری به مصلحت نیست

لاریجانی با انتقاد از کاهش بودجه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری گفت: کاهش بودجه این معاونت به مصلحت نیست.

رئیس مجلس شورای اسلامی در بخش دیگری از اظهارات خود گفت: دانشگاه‌ها در همه دنیا از طریق پژوهش کار می‌کنند اما چون بودجه کشور ما نفتی است بودجه دانشگاه‌ها نیز از طریق دولت تامین می شود.

عضو شورای هماهنگی سران قوا تاکید کرد: صنایع و تولیدات برای مشکلات خود باید به دانشگاه ها مراجعه کنند. باید زمینه ای فراهم شود تا دانشگاه ها به سمت حل مشکلات تولید و صنعت حرکت کنند.

لاریجانی در خصوص صندوق‌های بازنشستگی نیز گفت: مرحوم آقای نوربخش بسته‌ای را برای ساماندهی صندوق‌های بازنشستگی آماده کرده بودند. وجود بدهی دولت به سازمان تأمین اجتماعی و سایر صندوق‌ها یک حقیقت است. سال گذشته مجلس تلاش کرد تا این صندوق‌ها سرپا بمانند.

وی تصریح کرد: به حمایت از صندوق‌های بازنشستگی در بودجه سال ۹۸ اهتمام داشته باشید. اگر امسال این کار انجام نشود، در سال‌های آینده دچار مشکلات بیشتری خواهید شد. امسال دولت می‌توانست بخشی از بدهی صندوق‌ها را بدهد.

 

شورای عالی فضای مجازی باید به ایجاد شبکه ملی اطلاعات ملزم شود

رئیس مجلس شورای اسلامی تأکید کرد: حجم بودجه دولت فربه است و دولت نمی‌تواند این بودجه را به سمت تولید و اشتغال هدایت کند.

وی با بیان اینکه دولت الکترونیک بسیاری از مفاسد اداری را از بین می‌برد، گفت: زیرساخت‌های دولت الکترونیک آماده است؛ فقط باید با هم مرتبط شود. دولت را ملزم کنید در سال آینده این کار را انجام دهد.

لاریجانی همچنین از اعضای کمیسیون تلفیق خواست که شورای عالی فضای مجازی را ملزم به ایجاد شبکه ملی اطلاعات کنند و در عین حال گفت: مقام معظم رهبری نیز بر این موضوع تأکید داشتند.

دبیر شورای عالی فضای مجازی با بیان اینکه نسخه های فارسی تلگرام (هاتگرام و تلگرام طلایی) حرکت استقلالی خود از این پیام رسان را آغاز کرده اند، گفت: روند سرعت آنها خوب است اما راضی کننده نیست.

به گزارش خبرنگار مهر، سیدابوالحسن فیروزآبادی در یک برنامه تلویزیونی درمورد آخرین وضعیت فعالیت پیام رسانهای هاتگرام و تلگرام طلایی در کشور گفت: هاتگرام و تلگرام طلایی حرکت استقلالی خود را از تلگرام، شروع کردند و قرار ما این بود که زودتر از اینها، مستقل شوند. البته نقشه راه این پیام رسانها نشان می دهد که روند سرعت خوبی برای استقلال از شبکه خارجی تلگرام دارند اما ما تاکنون از این روند راضی نبودیم.

وی با اشاره به برنامه حمایتی جدید از ۲ پیام رسان از میان ۷ پیام رسان بومی ادامه داد: برای ادامه توسعه پیام رسانهای بومی در کشور، نیازمند پیام رسانهایی هستیم که بتوانند به ۵۰ میلیون نفر سرویس دهی کنند این امر، نیازمند سرمایه گذاری سنگین، فضای سرویس دهی و دیتاسنتر اصلی و پشتیبان در کنار یکدیگر است. براین اساس تصمیم براین شد که برای ادامه کار، مدل حمایتی خود را روی ۲ پیام رسان متمرکز کنیم.

 

هنجارهای ما در اینستاگرام رعایت نمی شود

دبیر شورای عالی فضای مجازی با بیان اینکه موافق گزاره عام برای تهدید فضای مجازی نیستیم، گفت: این درحالی است که یکی از اشکالاتی که می توان به سکوهای پیام رسانی در فضای مجازی گرفت این است که این شبکه های اجتماعی به دنبال ارزشگذاری و هنجارسازی در این فضا هستند. این پلتفرم های خارجی حتی می خواهند با حذف دولتها اقتصاد ما را ربایش کنند.

وی با بیان اینکه هنجارهای ما در شبکه اینستاگرام رعایت نمی شود، ادامه داد: ۲۸ میلیون نفر در حال استفاده از این شبکه اجتماعی هستند و شاهد صفحات چندمیلیون فالوئری در این پدیده ویترینی هستیم که به عنوان یک رسانه ویترینی شکل گرفته است. در اینستاگرام شاهد آن هستیم که عکسهای خصوصی افراد به اشتراک گذاشته می شود و این مساله با هنجارهای ما مطابقت ندارد و خطرناک است. اما با این وجود نمی توانیم بدون این واقعیت که ۲۸ میلیون نفر عضو این شبکه هستند، در مورد آن تصمیم گیری کنیم.

 

استفاده کنندگان فضای مجازی دنبال چه محتوایی هستند

فیروزآبادی در پاسخ به این سوال که استفاده کنندگان فضای مجازی دنبال چه محتوایی هستند، گفت: این موضوع متفاوت است. سکوی توئیتر سیاسی و خبری است و کاربران آن به دنبال اینگونه محتوا هستند. این درحالی است که اینستاگرام اغلب مخصوص ورزشکاران و سلبریتی ها است و ما به آن سکوی نمایشی و یک پیام رسان ویترینی می گوییم. در همین حال پلتفرم هایی مانند تلگرام، مخصوص کار اداری، کسب و کار و زندگی اجتماعی افراد است.

 

زبان انگلیسی در فضای مجازی در حال سقوط است

دبیر شورای عالی فضای مجازی با بیان اینکه تولید محتوای فارسی در فضای مجازی شرایط خوبی دارد، افزود: تا پیش از این ۷ دهم درصد از وب جهان، در اختیار زبان فارسی بود اما هم اکنون این میزان به ۱.۷ درصد رسیده است. این درحالی است که در فضای مجازی، تولید محتوا به زبان انگلیسی در حال سقوط است و کشورهای درحال توسعه، تولید محتوای خود را در این فضا افزایش داده اند.

وی توضیح داد: تا ۵ سال پیش ۸۰ تا ۹۰ درصد تعداد کاربران فضای مجازی متعلق به کشورهای توسعه یافته بود اما هم اکنون کاربران کشورهای در حال توسعه، بازیگر این فضا شده اند و در حال تولید محتوا در فضای مجازی هستند.

 

نورم استفاده از بازی های ایرانی رضایت بخش نیست

فیروزآبادی در خصوص استفاده از گیم در میان کاربران ایرانی نیز گفت: با وجود اینکه سند ساماندهی فضای گیم و بازی های رایانه ای در شورای عالی فضای مجازی تصویب شده است اما شواهد نشان می دهد که نورم های استفاده از بازیهای ایرانی در کشور، رضایت بخش نیست.

وی با اشاره به اینکه شاهد نگرش جذب بازار بازیهای خارجی هستیم، ادامه داد: تنها ۱۵ درصد بازیهای موجود در بازار، متعلق به بازیهای ایرانی است و حتی به دلیل نوسانات نرخ ارز، برخی بازیسازان ایرانی، برنامه جذب بازار خارجی را در پیش گرفته اند.

 

از روند سرعت توسعه شبکه ملی اطلاعات راضی نیستیم

رئیس مرکز ملی فضای مجازی با اشاره به آخرین وضعیت توسعه شبکه ملی اطلاعات گفت: با وجود شرایط تحریم، توسعه شبکه ملی اطلاعات از سرعت قابل قبولی برخوردار است اما ما هنوز راضی نیستیم.

وی با بیان اینکه در این شرایط به کارگیری استانداردهای ملی و مستقل بودن، کار سختی است، اضافه کرد: تا پیش از این وزارت ارتباطات به عنوان مجری طرح، در ارائه جدول زمان بندی به مرکز ملی فضای مجازی طفره می رفت اما به تازگی جدول خوبی از برنامه ریزی ها و مشخصات توسعه پروژه برای ما ارسال کرده اند.

 

۸ شرکت بزرگ در کسب و کار فضای مجازی فعال شد

فیروزآبادی با اشاره به بهبود فضای کسب و کار مجازی با بیان اینکه وضعیت خوب و امیدوارکننده ای وجود دارد، گفت: لازم است دولت در این زمینه به سمت مقررات گذاری و تقویت حوزه هایی مانند بانک، بیمه، بهداشت، تجارت، سلامت، آموزش و حمل و نقل برود تا بخش خصوصی بتواند اپلیکیشن های خود را در این فضا توسعه دهد. به این معنی که دولت می تواند پلتفرم پایه در این حوزه ها را با مشارکت بخش خصوصی و به صورت ppp ایجاد کند و کسب  وکارهای مجازی در این فضا فعالیت کنند.

دبیر شورای عالی فضای مجازی با بیان اینکه ۲۲ هزار نفر در کشور نویسنده اپلیکیشن هستند، گفت: بیش از ۲۰۰ هزار شغل خالص در فضای کسب و کارهای مجازی ایجاد شده است.

دبیر شورای عالی فضای مجازی گفت: تا دو سال آینده مشابه همه پلتفرم های پیام رسان خارجی که در کشور فعال هستند، نمونه پیام رسان داخلی خواهیم داشت.

به گزارش خبرنگار مهر، ابوالحسن فیروزآبادی در برنامه خبر تلویزیون اظهار داشت: ظرف یکی دوسال آینده مشابه همه سکوهایی که هم اکنون در حوزه پیام رسانی فعال هستند، در داخل کشور راه اندازی می شوند.

وی با اشاره به اینکه مدل های مختلف سکوهای پیام رسانی در دنیا شکل گرفته اند، گفت: تا دو سال دیگر مشابه داخلی پیام رسان هایی مانند اینستاگرام، تلگرام و توئیتر و انواع پیام رسان های خارجی را در داخل کشور خواهیم داشت.

دبیر شورای عالی فضای مجازی تاکید کرد: هم اکنون بخش قابل توجهی از ادارات دولتی از لحاظ کارکردی روی پیام رسانهای داخلی فعالیت دارند.

از ۱۰ هدف کمی مرکز ملی فضای مجازی در سال ۱۳۹۶ تنها برای سه هدف کمی خط مشی‌گذاری صیانت از حقوق کسب و کارها و حقوق عمومی و منافع ملی و حقوق افراد در فضای مجازی هدفگذاری شده که متوسط درصد تحقق این سه هدف حدود ۷۶ درصد است.

به گزارش خبرگزاری فارس، گسترش فزاینده فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات به ویژه شبکه جهانی اینترنت و آثار چشمگیر آن در ابعاد زندگی فردی و اجتماعی و لزوم سرمایه‌گذاری وسیع و هدفمند در جهت بهره‌گیری حداکثری از فرصت‌های ناشی از آن در جهت پیشرفت همه‌جانبه کشور و ارائه خدمات گسترده و مفید به اقشار گوناگون مردم و همچنین ضرورت برنامه‌ریزی و هماهنگی مستمر به منظور صیانت از آسیب‌های ناشی از آن اقتضا می‌کند نقطه کانونی متمرکزی برای سیاست‌گذاری،‌ تصمیم‌گیری و هماهنگی در فضای مجازی کشور به وجود آید.

به این مناسبت شورای عالی فضای مجازی و مرکز ملی فضای مجازی در ذیل آن طی حکم ابلاغی مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در تاریخ ۱۷ اسفند 1390 تأسیس گردید تا اشراف کامل و به روز نسبت به فضای مجازی در سطح داخلی و جهانی و تصمیم‌گیری نسبت به نحوه مواجهه فعال و خردمندانه کشور با این موضوع از حیث سخت‌افزاری، نرم‌افزاری و محتوایی در چارچوب مصوبات شورای عالی و نظارت بر اجرای دقیق تصمیمات در همه سطوح تحقق یابد. اهمیت فضای مجازی به حدی پررنگ است که در تعبیر مقام معظم  رهبری (مدظله العالی)، هم‌ارز اصل انقلاب دانسته شده است. در مطلع حکم تشکیل شورای عالی فضای مجازی که از سوی معظم له ابلاغ گردیده است، ایشان خواستار همکاری همه‌جانبه کلیه دستگاه‌های اجرایی جهت دستیابی به اهداف مرکز بودند.

علاوه بر وظایف و تکالیف مرکز در احکام ابلاغی مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، در برنامه ششم توسعه نیز برای شورای عالی فضای مجازی کشور و مرکز ملی فضای مجازی به طور مشخص وظایف و تکالیفی درنظر گرفته شده است. در برنامه ششم توسعه در ماده (۲) موضوع فضای مجازی به عنوان یکی از مسائل محوری برنامه و یک موضوع خاص کلان فرابخشی معرفی شده است.  در مواد (۶۷) ـ (۶۸) ـ (۶۹) ـ (۱۰۷) و (۱۰۹) به رعایت مصوبات شورای عالی فضای مجازی کشور اشاره شده و در بند ث ماده (۶۷) برای مرکز ملی فضای مجازی کشور به طور مشخص وظایفی و تکالیفی درنظر گرفته شده است.

شورای عالی فضای مجازی در مجموع در سه حوزه تصویب طرح، دریافت گزارش و مباحث نظارتی و تصویب قواعد و مصوبات اقدام می‌نماید. با توجه به این که شورای عالی فضای مجازی جایگاه سیاست‌گذاری، تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی داشته و مرکز ملی فضای مجازی نقش اجرایی دارد، در برنامه ششم توسعه مباحث مربوط به مرکز ملی و شورای عالی از یکدیگر تفکیک شده است.

 

سیاست‌های کلی، اهداف، راهبردها، احکام قانون برنامه و عملکرد آنها

طبق گزارش سازمان برنامه و بودجه در موضوع خاص فضای مجازی سه هدف کلی با توجه به اسناد بالادستی به شرح ذیل تعریف شده است:

۱ـ تأمین امنیت و صیانت از حقوق و حریم‌های فردی و اجتماعی در شبکه ارتباطات و فناوری اطلاعات

۲ـ دستیابی به امکان رصد هوشمند و به هنگام فضای مجازی کشور

۳ـ نظارت مستمر و ارزیابی دقیق سیاست‌ها و برنامه‌های فضای مجازی کشور

محورهای کلان فعالیت‌های مرکز ملی فضای مجازی برای دستیابی به اهداف با توجه به راهبردها و سیاست‌های موضوع فوق به شرح ذیل است:

ـ مدیریت و ارتقاء امنیت و سلامت فضای مجازی کشور

ـ راهبری، نظارت و سیاست‌گذاری فنی ـ زیرساختی اقتصاد فناوری فضای مجازی کشور

ـ سیاست‌گذاری، راهبری و ساماندهی امور فرهنگی، اجتماعی و محتوایی فضای مجازی کشور

ـ سیاست‌گذاری و راهبری تنظیم مقررات و حقوق فضای مجازی کشور

 

اهداف کمی

بر اساس گزارش سازمان برنامه و بودجه تعداد ۱۰ هدف کمی ذیل اهداف کلی فوق تعریف شده‌اند که در سال ۱۳۹۶ تنها برای سه هدف کمی «خط مشی‌گذاری صیانت از حقوق کسب و کارها در فضای مجازی»، «خط مشی‌گذاری صیانت از حقوق عمومی و منافع ملی در فضای مجازی» و «خط مشی‌گذاری صیانت از حقوق افراد در فضای مجازی» هدفگذاری شده است (متوسط درصد تحقق این سه هدف حدود ۷۶ درصد می‌باشد) و بقیه اهداف از سال دوم برنامه هدف‌گذاری شده‌اند.

این مرکز میزان تحقق هدف ایجاد مرکز رصد رسانه های نوین را در سال ۹۶ به صفر درصد، خط مشی گذاری سیاست از حقوق افراد در فضای مجازی را به میزان ۷۰ درصد، خط مشی گذاری سیاست صیانت از حقوق عمومی و منافع ملی در فضای مجازی را 90 درصد، خط مشی گذاری صیانت از حقوق کسب و کارها در فضای مجازی را ۷۰ درصد، طراحی الگوی بومی نظارت و ارزیابی سیاست ها و برنامه های فضای مجازی کشور را 100 درصد، طراحی نقشه جامع رصد فضای مجازی کشور را 100 درصد، طراحی و پیاده سازی سامانه های هوشمند رصد و ذائقه سنجی فضای مجازی کشور درصد را 100 درصد، طراحی و پیاده سازی نظام بازخورد گیری از ذینفعان سیاست‌ها و برنامه‌ها را صفر درصد، طراحی و پیاده سازی نظام جامع دریافت و پردازش داده ها و گزارش های برنامه های دستگاه‌های کشور را صفر درصد و طراحی پیاده سازی و استقرار سامانه هوشمند تحلیل و پیامدهای سیاست ها و برنامه های فضای مجازی کشور را ۱۰۰ درصد در سال ۹۶ گزارش کرده است.

 

عملکرد منابع مالی

کل اعتبارات مصوب هزینه‌ای و تملک‌دارایی‌های سرمایه‌ای مرکز ملی فضای مجازی به مبلغ ۴۸.۵ میلیارد ریال (اعتبارات هزینه‌ای ۳۸.۵ میلیارد ریال و اعتبارات تملک‌دارایی‌های سرمایه‌ای ۱۰ میلیارد ریال) می‌باشد که ۶۸ درصد آن به مبلغ ۳۳ میلیارد ریال (اعتبارات هزینه‌ای ۲۳.۵ میلیارد ریال و تملک دارایی‌های سرمایه‌ای ۹.۵ میلیارد ریال) تخصیص داده شده است.

لازم به ذکر است در برنامه «تأمین، توسعه، مقاوم‌سازی، تعمیر، تجهیز و نگهداری فضاها، ساختمان‌ها، اماکن و ماشین‌آلات با کد طبقه‌بندی ۱۳۰۲۰۱۸» سهم اعتبار مصوب «مرکز ملی فضای مجازی» ۱۰ میلیارد ریال و تخصیص مربوطه نیز ۹.۴ میلیارد ریال است.

از عواملی که سبب موفقیت در بخشی از اهداف این مرکز شده، توجه به فضای مجازی به عنوان موضوع خاص فرابخشی در قانون برنامه ششم توسعه موضوع بند (ت) ماده (۲)، تأکید مقام معظم رهبری بر تشکیل شورای عالی فضای مجازی کشور به عنوان نقطه کانونی متمرکز برای سیاست‌گذاری، تصمیم‌گیری و هماهنگی در فضای مجازی کشور و بهره‌گیری حداکثری از ظرفیت‌های موجود از جمله فیزیکی، مالی و منابع انسانی را می توان نام برد.

جاویدنیا با اشاره به ادعای رسانه‌ای مبنی بر اعلام رضایت برخی از علما از عملکرد وزارت ارتباطات و مخالفت آنان با فیلترینگ تلگرام اعلام داشت: نظرات علما برای ما تعیین کننده است لذا حاضریم به اتفاق مسئولان این وزارتخانه خدمت علما برسیم و ارائه گزارش از دو طرف صورت پذیرد و آن گاه نظر بزرگواران به صورت دقیق گزارش شود.

جواد جاویدنیا سرپرست معاونت فضای مجازی دادستانی کل کشور و دبیر کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه در گفت‌وگو با میزان گفت: دستگاه قضایی هیچگاه با گسترش فناوری اطلاعات و دسترسی آزاد به اطلاعات مخالف نبوده و نیست؛ امروزه فناوری اطلاعات فراتر از جنبه‌های اجتماعی و ارتباطی، دارای جنبه‌های اقتصادی بسیار قوی است که پرداختن به آن به عنوان یکی از نیاز‌های جدی کشور است.

وی ادامه داد: در حال حاضر صنعت نرم افزار و فناوری اطلاعات در دنیا جایگاه ویژه پیدا کرده است و شرکت‌های نرم افزاری بزرگترین شرکت‌های دنیا را تشکیل داده اند. چند سال پیش صنعت فناوری اطلاعات هند با بازار ۲۳۰ میلیارد دلاری و ١٠ میلیون نیروی کار، یکی از بزرگترین بازار‌های فناوری اطلاعات در جهان بود که اقتصاد این کشور را متحول کرده است و این مبالغ در حال حاضر قطعا افزایش داشته است. در حالی که درآمد نفتی کشور ما در سال ۱۳۹۶ از محل فروش نفت خام ۵۰ میلیارد دلار بوده است. همینطور درآمد صنعت بازی دنیا در سال ۲۰۱۷ صد میلیارد دلار ارزیابی شده بود.

جاویدنیا گفت: متاسفانه به رغم حاشیه سازی‌های بیش از اندازه در کشور در خصوص فضای مجازی، در زمینه حمایت از صنعت داخلی اشتغال زا و کم هزینه و پردرآمد فناوری اطلاعات اقدام خاصی از ناحیه مراجع مسئول در کشور انجام نگرفته است.

سرپرست معاونت فضای مجازی دادستانی کل کشور با بیان اینکه مسائل و منافع سیاسی و جناحی به قدری پر رنگ شده است که اصل ماجرا به فراموشی سپرده شده است، گفت: امروزه واقعا اینترنت و فناوری اطلاعات در عرصه‌های مختلف از حالت یک ابزار رسانه‌ای صرف خارج شده است و جنبه‌های اقتصادی قوی پیدا کرده است و در کنار این امربه وسیله‌ای برای سنجش ضعف و قوت حاکمیت کشور‌ها مطرح شده است.

وی بیان داشت: کشور‌های اروپایی در اجلاس اخیر صراحتا اعلام داشتند که با دو مدل اینترنت آمریکایی و چینی مواجه هستند و حرکت به سمت اینترنت چینی را راه پیشگیری از تسلط آمریکا بر کشور‌های خود و جلوگیری از تزلزل حاکمیت خود مطرح کرده اند.
جاویدنیا با انتقاد از اظهارات یکی از مسئولان کشور که تلگرام را رسانه ملی کشور نامیده بود، اظهار داشت: در کجای دنیا به پلتفرمی که هیچ تعهدی به رعایت قوانین و مقررات کشور و احترام به ارزش‌های آن و جلوگیری از اختلال در امنیت و اقتصاد کشورندارد، اجازه فعالیت داده می‌شود و کدام کشور هرج و مرج و بی قانونی در فضای مجازی را پذیرفته است.

وی با اشاره به بیست و سه هزار فقره پرونده جاری دادسرای جرایم رایانه‌ای تهران که پانزده هزار فقره آن مربوط به سال جاری و بیش از هفتاد درصد آن مربوط به تلگرام و اینستاگرام بوده است، اظهار داشت: طبق آمار رسمی پلیس فتا جرایم اخلاقی در فضای مجازی در شش ماهه نخست سال جاری هم نزدیک به چهارده هزار فقره پرونده بوده است که بیش از هفتاد درصد آن مربوط به این دو نرم افزار است.

جاویدنیا ادامه داد: علاوه بر آن محرز شده است تلگرام مورد استفاده جدی برای عملیات تروریستی و بستر اصلی برای جذب و سازماندهی داعش بوده است. عملیات تروریستی صورت گرفته در حرم امام (ره) و مجلس شورای اسلامی و اهواز و چابهار و تحریک مردم به آتش زدن مساجد و آموزش ساخت بمب از موارد بارز اقدامات صورت گرفته ضد امنیتی در این بستر است.

سرپرست معاونت فضای مجازی داستانی کل کشور با بیان اینکه از ۵ سال پیش و در زمانیکه تلگرام هنوز دو میلیون کاربر داشت موضوع الزام آن به رعایت مقررات کشور و ضرورت جایگزین نرم افزار داخلی مناسب به دولت تکلیف شد؛ اما هر بار با عذر و بهانه مختلف از این کار سر باز زدند، تصریح کرد: اکنون به جای اینکه مردم بابت این کوتاهی و ایجاد وابستگی جدی و خطرناک کشور به بیگانه‌ای که قوانین کشور را به سخره گرفته است و عدم ایجاد پیام رسان قوی و پاک داخلی با کلیه امکانات دولت الکترونیکی، دولت را مواخذه کنند که چرا فضای سالم و امن کسب و کار و زندگی را فراهم نکرده اند و اسباب آسیب اقتصادی و اخلاقی و امنیتی به کشور و خانواده‌ها را فراهم ساخته اند، آقایان با ژست حمایت از آزادی و حمایت از مردم مانع اجرای قانون شده اند و به این امر افتخار می‌کنند.
وی اظهار کرد: اگر دولت وظایف خود را انجام می‌داد الان با سرگردانی مردم مواجه نبودیم و نیازی به فیلتر نبود، به اصطلاح معروف مماشات ۵ ساله بدهکار را طلبکار کرده است.
به گفته جاویدنیا مصوبه دیگر شورایعالی فضای مجازی که وزارت ارتباطات رعایت نکرده است، ضرورت الزام پیام رسان‌های خارجی به رعایت قوانین کشور و انتقال سرور‌های آن‌ها به داخل کشور به منظور جلوگیری از انتقال بیگ دیتا به خارج از کشور و در نهایت صدور مجوز برای آنهاست.
وی در این زمینه بیان داشت: اکنون به صراحت ابلاغ و اعلام می‌کنیم که کلیه پیام رسان‌های خارجی چنانچه در اسرع وقت موفق به دریافت مجوز از وزارت ارتباطات با شرایط یادشده نشوند بر مبنای مصوبه شورای عالی فضای مجازی فیلتر خواهند شد و مسئولیت آن با وزارت ارتباطات است.
سرپرست معاونت فضای مجازی داستانی کل کشور تصریح کرد: گفته شد فیلتر تلگرام باعث افزایش استفاده از vpn و فیلترشکن شده است و مردم به محتویات غیرمجاز بیشتری دسترسی پیدا کرده اند؛ اما نکته آن است که کانال‌های مستهجن تلگرام که فقط در یک شب هزاران کلیپ صد درصد غیراخلاقی در اختیار مردم قرار می‌داد اشاره نمی‌شود.
جاویدنیا ادامه داد: وزارت ارتباطات طبق مصوبه شورایعالی فضای مجازی و دستور صریح رئیس جمهور مکلف به ساماندهی vpn‌ها و ارائه vpn‌های مجاز و مقابله با فیلترشکن‌ها و پروکسی‌هاست و باز هم مسئولیت دسترسی مردم و جوانان به محتوای نامناسب بر عهده دولت است.
وی با اشاره به ادعای رسانه‌ای مبنی بر اعلام رضایت برخی از علما از عملکرد وزارت ارتباطات و مخالفت با فیلترینگ تلگرام اعلام داشت: نظرات علما برای ما تعیین کننده است لذا حاضریم به اتفاق مسئولان این وزارتخانه خدمت علما برسیم و ارائه گزارش از دو طرف صورت پذیرد و آن گاه نظر بزرگواران به صورت دقیق گزارش شود.
سرپرست معاونت فضای مجازی داستانی کل کشور با ابراز تاسف نسبت به اینکه وزارت ارتباطات از شیوه گزارش یکطرفه بار‌ها برای اخذ نظرات دیگران بهره برده است این اقدام را مصداق ضرب المثل "خود گویی و خود خندی عجب مرد هنرمندی" دانست.
وی در پاسخ به این سوال که آیا با وجود فیلتر نشدن و داخلی بودن تلگرام طلایی و هاتگرام ممنوعیت فعالیت دستگاه‌های دولتی و کسب و کار‌های اینترنتی مرتفع شده است یا خیر بیان داشت: تلگرام طلایی و هاتگرام با وجود داخلی بودن هنوز پیام رسان داخلی مستقل محسوب نمی‌شوند و در حال حاضر به عنوان پوسته فارسی با سرور‌های اصلی تلگرام اتصال دارند، لذا مادام که این اتصال برقرار است ممنوعیت یادشده هم وجود دارد و فعالیت‌های یادشده غیرمجاز است که این دو نرم افزار نیز به زودی تعیین تکلیف خواهند شد.
جاویدنیا خاطرنشان کرد: در حال حاضر نیز با عنایت به عدم جدایی تلگرام طلایی و هاتگرام از تلگرام به کسب و کار‌های اینترنتی توصیه می‌شود برای مجاز و رسمی تلقی شدن فعالیتشان در اسرع وقت فعالیت خود را به پیام رسان‌های داخلی منتقل نمایند.

سرپرست معاونت فضای مجازی دادستانی کل کشور در پایان خاطرنشان کرد: مردم عزیز می توانند جهت آشنایی با دیدگاهها و اطلاع از اخبار این معاونت در شبکه های اجتماعی داخلی به کانال اینجانب با شناسه Dr_javidnia@ مراجعه نمایند.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات امروز -سه شنبه- طی مراسمی طرح توسعه هسته شبکه ملی اطلاعات را افتتاح کرد.

به گزارش ایرنا، در این مراسم با حضور ابوالحسن فیروز آبادی دبیر شورای عالی فضای مجازی و تعدادی از معاونان وزیر ارتباطات، علاوه بر افتتاح پروژه ارتقای سه برابری هسته IP شبکه ملی اطلاعات از بسته اقتصادی حمایت از کسب و کارهای خدمات ابری، میزبانی و شبکه توزیع محتوا نیز رونمایی شد.
محمدجواد آذری جهرمی در این آیین گزارش یک ساله ای را از اقدامات وزارت ارتباطات و بخش ای سی تی کشور در توسعه شبکه ملی اطلاعات ارایه کرد و اظهار داشت: شبکه ملی همانطور که از نامش پیداست صرفا شبکه وزارت ارتباطات نیست و یک شبکه ملی است. این گزارش حاصل دستاورد صرفا وزارت ارتباطات نیست و تمام بخش ها شامل بخش های خصوصی و عمومی و دولتی در این گزارش آمده است.
وی ادامه داد: با توجه به این که از سند سه گانه شبکه ملی اطلاعات، فقط سند تبیین الزامات بخش زیرساختی آن تهیه شده است، در ابتدای دولت دوازدهم بین آنچه در حال اجرا بود و انچه باید به آن می رسیدیم، تطبیق شرایط انجام دادیم. این سند را تهیه و تفاوت های آن را استخراج کردیم. گزارشی به شورای عالی فضای مجازی ارسال کردیم و یک مهلت دو ساله درخواست کردیم که ریل هایی را تغییر دهیم تا در حوزه توسعه شبکه ملی اطلاعات کشور به نتیجه مطلوب برسیم.
جهرمی افزود: بر اساس گزارش ما، بخش دسترسی پهن باند خانگی که شامل پهن باند ثابت و موبایل است، باید گسترش پیدا کند. شبکه های درون استانی، شهری، استانی، شبکه هسته که شرکت زیرساخت متولی آن است، درگاه اینترنت و اتصالات به اینترنت جزو ساختار کلان و اجزای مهم شبکه ملی اطلاعات است.
وی خاطرنشان کرد: اقدام مهمی که در توسعه و تقویت زیرساخت ها انجام شده در توسعه دسترسی پهن باند سیار نسل های سه و چهار و رسیدن به پوشش سراسری بوده است. توسعه ظرفیت بخش هسته را داشتیم که شامل فیبر نوری، لایه انتقال و لایه آی پی بوده است. ایجاد شبکه مستقل درگاه اینترنت و توسعه و افزایش جزو مسایلی بوده که شورای عالی مجازی به ما ابلاغ کرده است.
«از دیگر اقدامات می توان به رسیدن به پوشش سراسری، توسعه و افزایش پایداری ارتباطات روابط بین الملل، برنامه ریزی برای ایجاد قطب های مراکز داده، توسعه مراکز داده و خدمات ابری و توزیع محتوا CDN توسط بخش خصوصی، کاهش هزینه‌ ارتباطات داخلی، کاهش هزینه ترافیک محتوا و خدمات داخلی برای کاربران نهایی، تغییر مدل سرویس در ارتباطات ثابت از مدل حجمی به غیر حجمی، توسعه خدمات برخط دولت الکترونیکی و دولت همراه و ارایه تسهیلات به شرکت های نوپا و فعال در حوزه فضای مجازی و تولید محصولات بومی و اقداماتی که برای توسعه و رشد خدمات کسب و کارهای داخلی بوده است، اشاره کرد.»
جهرمی یاداور شد: البته این ها گزارش عملکرد گروهی ماست. در حال حاضر بیش از دو‌برابر تجهیزات ما تولید داخل است و خود را از عرصه بین المللی مستقل کرده ایم.
وزیر ارتباطات افزایش امنیت و سالم سازی فضای مجازی، توان مرکز ماهر، ایجاد طرح صیانت از کودکان و برگزاری جشنواره کودکآنلاین را از دیگر اقدامات صورت گرفته برشمرد.
وی همچنین مقایسه نقطه به نقطه از شهریور ۹۶ تا شهرویر ۹۷ ارائه کرد: «در سال قبل اینترنت نسل ۳را در ۱۱۵۷ شهر متصل داشتیم و در سال بعد ۱۲۴۲ شهر به این خدمات متصل شدند. اینترنت نسل چهار از ۷۱۰ شهر به ۱۲۴۲ شهر رسیده است. علاوه بر این از فرودین ۹۶ تا مرداد ۹۷ رشد استفاده از وای فای کاهش و اینترنت 4g افزایش و 3g رشد خود را حفظ کرده و روند ثابتی داشته است. مفهموم این امار این است که استقبال از 4g خوب بوده و اینترنت ثابت ما بخشی از بازار را از دست داده است.»

 

خشنودی شورای عالی فضای مجازی از عملکرد وزارت ارتباطات

دبیر شورای عالی فضای مجازی با اشاره به اهمیت شبکه ملی اطلاعات و اقدامات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در این زمینه، در پاسخ به برخی انتقادها گفت: یادتان باشد تا چند سال قبل کسب و کار دیجیتالی وجود نداشت و در اوج تحریم ها پیشرفته ترین تجهیزات را آورده ایم.

ابوالحسن فیروزآبادی امروز-سه شنبه- در آیین افتتاح پروژه ارتقای سه برابری هسته IP شبکه ملی اطلاعات در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در سخنانی گفت: سوال مهمی که این روزها پرسیده می شود، این است که چرا شبکه ملی اطلاعات به اتمام نمی رسد. دوستان هر قدر که در این خصوص توضیح می دهند اما گویا راضی کننده نیست.
وی ادامه داد: شبکه ملی کار اضافه ای است بر آن کار کلاسیکی که باید وزارت ارتباطات انجام دهد. شرکت های زیرساخت دنیا کار بسیار سنگینی دارند. در دنیا شرکت های زیرساخت کار سختی دارند و می دوند که از دنیا عقب نیفتند. ما می گوییم دویدن ما فرق دارد. این بیزینس بزرگ صاحب و طراح دارد. صاحبش هم مشخص است. پلتفرم ها و ابرها شکاف عمیقی در دنیا بین امریکا و بقیه دنیا ایجاد می کنند.
فیروزآبادی در خصوص ضرورت شبکه ملی اطلاعات اظهار داشت: ما نمی توانیم در مقابل این روند بی تفاوت باشیم. خصوصا این که دشمنی امریکا را نسبت به خودمان می دانیم. لذا چیزی به اسم شبکه ملی طرح می شود. به همان نسبت که فضای مجازی متغیر است. شبکه ملی هم متغیر است.
«من چند مثال می زنم در حوزه فنی. در تمام حوزه هایی که ما کار می کنیم در سه دهه اخیر حداقل سه نسل آمده است. سال 2020 نسل پنجم موبایل می آید که جهش یافتگی بزرگ است. در حال حاضر دیتا سنترهای مبتنی بر بلاک چین به وجود آمده است. ما نمی توانیم نسبت به تحولات تکنولوژیکی فضای مجازی بی تفاوت باشیم».
وی ادامه داد: ما باید بتوانیم در مقابل حمله ها مقاومت خوبی داشته باشیم. ما امسال حجم حمله های دی فیس زیادی داشتیم و مرکز ماهر دراین حوزه نقش بسیار خوبی ایفا کرده است. وزارت ارتباطات در این حوزه کار درخشانی انجام داده اند.
اشاره فیروزآبادی به حملات Defacement است که طی آن ویژگی های ظاهری سایت یا صفحه اصلی سایت یا یکی از صفحات آن تحت تاثیر قرار می گیرد.

**وزارت ارتباطات در حوزه شبکه ملی خوب عمل کرده است
به گفته فیروزآبادی، مجری اصلی پروژه شبکه ملی اطلاعات وزارت خانه است. ما انتقادهایی داریم اما دوستان انصافا خوب عمل کرده اند. من 30سال است با این مجموعه به نوعی ارتباط داشتم. در زمان جنگ از همه زحمتکش تر بودند. خیلی ها می گویند چرا ما همکاری دوستانه ای با وزارت ارتباطات داریم. از نظر من آن ها دشمن هستند. یادتان باشد که ما 64 بیتی بودیم. یادتان باشد تا چند سال قبل کسب و کار دیجیتالی وجود نداشت. در اوج تحریم ها های-تک ترین تجهیزات را آورده ایم.
«در کنار این ها مشکلات زیادی داریم. اما باید نکات مثبت را گفت. ما در حوزه سکوها و پیام رسان ها عقب هستیم. میزان سرمایه گذاری هایی که در رابطه با توسعه ها سکوها می شود بسیار سنگین است. ما امروز دو سه سکوی بزرگ بیشتر نداریم اما در چند سال آینده 10 تا 12 سکوی منحصر در دنیا خواهیم داشت. این سکوها باعث ارایه سرویس بهتر می شوند. الان سکوها سیاست گذاران و مقررات گذاران دنیا هستند. آن ها از مزیت سرویس بهتر استفاده می کنند. اطلاعات جهان را در اختیار دارند و سرویس بهتر و ارزان تر ارایه می دهد».
فیروزآبادی ادامه داد: ما در مقابل یک تصمیم تاریخی هستیم؛ این که در شبکه ملی می توانیم مستقل بمانیم یا نه؟ پاسخ اری یا خیر نیست. به قدر همت و درک و طراحی همه است. ما در این حوزه چه سکوهایی را در اولویت قرار دهیم؟ از چه مدل های ویژه کسب وکاری استفاده کنیم؟ اگر نتوانیم سرویس ارزان تر و بهتر بدهیم، از بین می رویم.
دبیر شورای عالی فضای مجازی یاداور شد: زمانی بود می گفتیم می خواهیم بجنگیم یا نه. الان می گوییم می خواهیم مستقل باشیم یا نه. باید متناسب با زحمت و هوش خود هوشیاری، نبوع و نوآوری داشته باشیم. نواوری از ارکان اقتصادی دنیاست. در یک دوره، کشاورزی آورده زمین بود و نیروی انسانی اما الان بحث نوآوری مطرح است. باید همه به فکر باشیم.
فیروزآبادی ادامه داد: شبکه ملی همچنان ادامه دارد. ما در شبکه ملی انتقاد می کنیم اما این به معنی نارضایتی نیست. ما تلاش می کنیم در پیام رسان ها مستقل شویم. این وظیفه حکومت است که به فکر استقلال پیام رسان و ایمیل باشد. ولی آیا از وظایف جهرمی و این وزارتخانه است؟ ما می گوییم بله و می خواهیم که بشود. ذینفعان باید نقش پیدا کنند. دولت بسیار نیرومندتر از جامعه مدنی است و جامعه مدنی ما هنوز ان انسجام را پیدا نکرده است. با یک کلیپ یک دقیقه ای برای نماینده ایجاد مشکل می کنند و با یک توییت برای یک فرمانده مشکل ایجاد می کنند. ما هنوز فاصله داریم و دولت باید تا آن زمان مسوولیت بپذیرد.
فیروزآبادی در پایان با بیان این که دولت تلاش خود را کرده است، گفت: برای این که زنده بمانیم تا زمانی که ذینفعان دیگر، تکنولوژیست ها و جامعه مدنی قدرتمند نشده اند، دولت باید به وظایف خودش عمل کند. آرزوی توفیق داریم و به همه خسته نباشید می گویم.
مطابق سند الزامات مصوب شورای عالی فضای مجازی، شبکه ملی اطلاعات زیرساخت ارتباطی فضای مجازی کشور محسوب می شود همه شبکه ها باید از طریق هسته مرکزی آن که شبکه ارتباطات زیرساخت است به هم متصل باشند؛ این شبکه از فیبر نوری، شبکه انتقال و شبکه IP تشکیل شده است.

معاون فناوری مرکز ملی فضای مجازی با اشاره به مصوبه شورای فضای مجازی درباره حمایت از پیام رسان های داخلی گفت: تمام وزرایی که در این مصوبه مسئولیت داشته اند را برای پاسخگویی یه مرکز ملی فضای مجازی فراخوانده ایم.

به گزارش فارس، عباس آسوشه معاون فناوری مرکز ملی فضای مجازی در نشست رسانه ای پیام رسان های داخلی؛ تقویت یا تضعیف با اشاره به مصوبه شورای فضای مجازی درباره حمایت از پیام رسان های داخلی گفت: تمام وزرایی که در این مصوبه مسئولیت داشته اند را برای پاسخگویی یه مرکز ملی فضای مجازی فراخوانده ایم.

وی تاکید کرد: وزرا باید پاسخ دهند که درباره مسئولیتی برای حمایت از پیام رسان ها داشته اند چه کاری انجام داده اند.

آسوشه درباره مهلت دادن دوباره به هاتگرام و تلگرام طلایی گفت: هیچ مهلت دوباره ای بعد از ۳۰ آذر ماه به این پیام رسان ها داده نشد و دبیر شورا این را نگفتند که مهلت دوباره ای به آنها داده می‌شود.

وی ادامه داد: مقرر شده بود بعد از پایان مهلت و جدا نشدن آنها از تلگرام، حمایت ها از هاتگرام و تلگرام طلایی برداشته شود.

معاون فناوری مرکز ملی فضای مجازی وظیفه اجرایی در این مورد را بر عهده وزارت ارتباطات و قوه قضائیه دانست.

 

پوسته‌های تلگرام توان جدایی از تلگرام را ندارند

مدیرعامل ایتا با انتقاد از حمایت زیرساختی دولت از پوسته های فارسی تلگرام گفت: ۲ ماه که هیچ ۲ سال هم بگذرد آنها توان فنی جدا شدن از تلگرام را ندارند.

به گزارش فارس، نشست رسانه ای پیام رسان های داخلی؛ تقویت یا تضعیف به منظور بررسی عملکرد پیام رسان های  داخلی و نقش نهادهای ذیربط در تقویت یا تضعیف آن در پاتوق رسانه های انقلاب برگزار شد.

محسن غفاری، مدیرعامل پیام رسان ایتا در این نشست با اشاره به اینکه امکانات سخت افزاری و پهنای باند و همچنین توان تکنولوژیک طراحی دو بال فعالیت یک پیام رسان هستند گفت: متاسفانه دولت بال سخت افزاری را به پوسته های داخلی تلگرام داده که فاقد توان تکنولوژیک هستند.

مدیرعامل ایتا با انتقاد از حمایت زیرساختی دولت از پوسته های فارسی تلگرام گفت: ۲ ماه که هیچ ۲ سال هم بگذرد آنها توان فنی جدا شدن از تلگرام را ندارند.

 

فیلتر تلگرام قرار بود شامل پوسته‌های فارسی هم باشد/جداسازی پوسته‌ها از تلگرام محقق نمی‌شود

سرپرست معاونت فضای مجازی دادستانی کل کشور گفت: زمانی که دستورالعمل فیلترینگ تلگرام صادر شد در واقع فیلتر این پیام‌رسان شامل پوسته های تلگرام نیز می شد اما شرایط دیگری درباره تلگرام طلایی و هاتگرام به وجود آمد.

به گزارش فارس، جواد جاویدنیا، سرپرست معاونت فضای مجازی دادستانی کل کشور در پاسخ به سوال خبرنگار فارس درباره فیلترینگ تلگرام طلایی و هاتگرام گفت: زمانی که دستورالعمل فیلترینگ تلگرام صادر شد در واقع فیلتر این پیام رسان شامل پوسته های تلگرام نیز می شد اما شرایط دیگری درباره تلگرام طلایی و هاتگرام به وجود آمد.

وی تاکید کرد: دستور قضایی بر این بود که همه دسترسی ها به تلگرام و پوسته های آن قطع شود اما دست اندرکاران تلگرام طلایی و هاتگرام اعلام کرده بودند که می‌توانند از تلگرام جدا شوند و با همین تعداد کاربر فعالیت خود را ادامه دهند.

سرپرست معاونت فضای مجازی دادستانی کل کشور گفت: بر مبنای همین اظهارات بود که در دو مرحله به هاتگرام و تلگرام طلایی فرصت داده شد تا از تلگرام جدا شوند اما ظاهراً این امر محقق نشده و شواهد نشان می‌دهد که محقق نمی‌شود. تصمیم برای عدم فیلتر پوسته های تلگرام یعنی تلگرام طلایی و هاتگرام در جمع دیگری گرفته شد گفت تصمیم برای فیلتر این نیز باید در همان جمع گرفته شود.

 

مهلت جدیدی به هاتگرام و طلگرام نداده‌ایم/پس از پایان مهلت، حمایت از پوسته‌های تلگرام قطع شود

معاون فناوری مرکز ملی فضای مجازی با اشاره به مصوبه شورای فضای مجازی درباره حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی گفت: تمام وزرایی که در این مصوبه مسؤولیت داشته‌اند را برای پاسخ‌گویی یه مرکز ملی فضای مجازی فراخوانده‌ایم.

به گزارش فارس، عباس آسوشه معاون فناوری مرکز ملی فضای مجازی در نشست رسانه ای پیام رسان های داخلی؛ تقویت یا تضعیف با اشاره به مصوبه شورای فضای مجازی درباره حمایت از پیام رسان های داخلی گفت: تمام وزرایی که در این مصوبه مسئولیت داشته اند را برای پاسخگویی یه مرکز ملی فضای مجازی فراخوانده ایم.

وی تاکید کرد: وزرا باید پاسخ دهند که درباره مسئولیتی برای حمایت از پیام رسان ها داشته اند چه کاری انجام داده اند.

آسوشه درباره مهلت دادن دوباره به هاتگرام و تلگرام طلایی گفت: هیچ مهلت دوباره ای بعد از ۳۰ آذر ماه به این پیام رسان ها داده نشد و دبیر شورا این را نگفتند که مهلت دوباره ای به آنها داده می‌شود.

وی ادامه داد: مقرر شده بود بعد از پایان مهلت و جدا نشدن آنها از تلگرام، حمایت ها از هاتگرام و تلگرام طلایی برداشته شود.

معاون فناوری مرکز ملی فضای مجازی وظیفه اجرایی در این مورد را بر عهده وزارت ارتباطات و قوه قضائیه دانست.

وی در پاسخ به سؤالی درباره مهلت هاتگرام و تلگرام طلایی برای جدا شدن از تلگرام، گفت: قرار بود که تا ۳۰ آذر مستقل شوند و اگر نشدند، حمایت‌هایی که از آنها صورت می‌گیرد، مثلا کانکشن‌هایی بدون فیلتر که دراختیار آنها قرار گرفته، دیگر به آنها ارائه نشود. 

آسوشه در پاسخ به انتقاداتی که به شورای عالی فضای مجازی و مرکز ملی فضای مجازی در نشست رسانه‌ای پیام‌رسان‌های داخلی انجام شد، گفت:‌ نمی‌خواهم از این شورا و یا مرکز دفاع کنم ولی باید در شرایط کلان، این نقص‌ها دیده شود.

وی ادامه داد:‌ ایفای وظایفی که مقام معظم رهبری برای شورای عالی فضای مجازی و مرکز ملی فضای درنظر گرفته‌اند، از سوی مجلس، دولت و بخش خصوصی قابل پذیرش نیست و تا زمانی که مرکز ملی فضای مجازی برای مثال در خدمت بخش خصوصی است، مورد اطمینان قرار می‌گیرد، اما به محض اینکه وارد حیطه واقعی وظایف خود می‌شود صدایش درمی‌آید. 

معاون مرکز ملی فضای مجازی گفت: اتفاقا خوب شد که این مرکز ایجاد شد تا همه آقایان از لحاظ شرعی، عرفی و منطقی در تمام موارد این مرکز را مقصر دانسته و خود را از مسئولیت آزاد می‌کنند.

آسوشه با اشاره به نقش پررنگ کاربران در فضای مجازی، گفت: اینکه شعار حق شهروندی را بدهی اما بخواهیم در اتاق‌های درسته برای کاربران تصمیم بگیریم، عملی نیست، فضای مجازی با کاربران و اعتماد آنها تعریف می‌شود. 

وی با اشاره به اینکه مردم ما با مردم روسیه که چند پیام‌رسان دارند و اروپا که از شبکه‌های اجتماعی مختلفی استفاده می‌کنند، فرق می‌کنند، گفت: ما بیش از پنج سال مردم را مجبور به استفاده از تلگرام کردیم و کاربران را عادت دادیم که تمام کارهای خانوادگی، اقتصادی و گفت‌وگوهایشان را در این بستر انجام دهند.

وی ادامه داد: چطور می‌توان کاربرانی که پنج سال یاد گرفته‌اند تمام فعالیت خود را در یک بستر انجام دهد حالا آن بستر را ببندیم و ۷ پیام‌رسان به آنها معرفی کنیم و بگوییم که در این پیام‌رسان‌ها فعالیت کنند.

زمانی که مردم را مجبور کردیم از وایبر به تلگرام کوچ کنند، هنوز مردم ما کاربران حرفه‌ای پیام‌رسان‌ها نبودند، امروز مردم در زمینه استفاده از پیام‌رسان‌ها حرفه‌ای هستند، در پنج سال گذشته همه چیز را به تلگرام دادیم، آیا آنچه ما برای حمایت از پیام‌«سان‌های داخلی به انها دادیم با آنچه دشمنان ما به تلگرام دادند برابر است؟ 

وی ادامه داد: ما در پنج سال گذشته همه جریان اطلاع‌رسانی کشور را دراختیار تلگرام گذاشتیم، آیا این فضا دراختیار سروش، ایتا و دیگر پیام‌رسان‌ها هم قرار گرفت؟

وی با اشاره به اظهانظر مسئولی که می‌گوید پیام‌رسان‌های داخلی بعد از حمایت‌های دولتی لوس شده‌اند، گفت: چطور می‌شود کاربرانی که پنج سال در بستر یک پیام‌رسان حرفه‌ای شده‌اند و به آن عادت کرده‌اند را ظرف سه سال به پیام‌رسانی منتقل کنیم که نه تیمش را دارد و نه از فرصت‌ها و امکانات تلگرام برخوردار است. 

معاون فناوری مرکز ملی فضای مجازی با اشاره به توئیت معاون وزیر درباره میزان اعتماد کاربران به پیام‌رسان‌های داخلی گفت:‌ این توئیت خود تزریق عدم اعتماد به مردم بود.

معاون فناوری مرکز ملی فضای مجازی گفت: در جلسات متعدد به پیام‌رسان‌ها اعلام کردیم که مدلی را درنظر بگیرند که هر کاربر از هر پیا‌م‌رسانی که استفاده کرد بتواند با پیام‌رسان دیگر در ارتباط باشد، اما مشکل ما فنی نیست بلکه مشکل در بالغ نبودن مدیریت کسب و کار است. 

وی گفت:‌ متأسفانه پیام‌رسان‌ها فقط سخت‌افزار و یا نرم‌افزار را می‌بینند اما مرکز ملی که موظف شده نقطه کانونی باشد، قواعد، قوانین و رفتارهای حاکمیتی را می‌بیند و در اینجاست که باید به کاربران نیز توجه ویژه‌ای کرد. 

وی تأکید کرد: مهمترین بخش فضای مجازی مردم‌اند که باید نیازشان درنظر گرفته شود و مقصریابی در زمینه مشکلاتی که در این عرصه وجود دارد ما از نجات کشور و حاکمیت گمراه می‌کند. 

وی با اشاره به اینکه مؤلفه‌های قدرت در دنیا در حال تغییر است، ما به عنوان حاکمیت و مردم باید این تغییر ماهوی را درک کنیم و در مؤلفه‌های جدیدی که تغییر کرده، یک موضوع کوچک پیام‌رسان‌ها هستند. 

وی با اشاره به آخرین نشستی که با مدیران پیام‌رسان‌های داخلی داشته، گفت: در آن نشست گزارشی از وضعیت پیام‌رسان‌ها بر مبنای سه مؤلفه، سخت‌افزار، نرم‌افزار و امنیت داشتیم و اعلام کردیم  که برنامه‌های خود را بر مبنای این ارزیابی‌ها برای رفع نقایص به ما بدهند، اما فقط دو پیام‌رسان به ما مراجعه کردند.

معاون فناوری مرکز ملی فضای مجازی با اشاره به نامه‌نگاری این مرکز با وزارتخانه‌ها و نهادهای مختلف، درباره تغییر ساختار اقتصادی، پولی و بانکی گفت: فضای مجازی از فضای واقعی جدا نیست و تنها اتفاقی که در این زمینه دارد می‌افتد این است که فضای مجازی دارد فضای واقعی ما را تغییر می‌دهد. 

آسوشه با انتقاد از اینکه مرکز ملی فضای مجازی هنوز ردیف بودجه‌ای ندارد، گفت: چطور بدون بودجه و فقط با ۵۰ کارمندی که فقط حقوق دریافت می‌کنند انتظار دارید که این شورا وظایف خود را ایفا کند؟

 

حمایت از پیام‌رسان‌های بومی یک تکلیف بر زمین مانده است

عضو شورای عالی فضای مجازی تاکید کرد: مصوبه حمایت از پیام رسان های بومی یک تکلیف است که قطعا باید اتفاق بیافتد و روی آن تمرکز صورت گیرد.

به گزارش فارس، رضا تقی پور عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی در نشست رسانه‌ای پیام‌رسان‌های داخلی؛ تقویت یا تضعیف یادآور شد: بند ۲ سیاست های مصوبه ساماندهی پیام رسان های بومی که در ۱۳ خردادماه سال ۹۶ مصوب شد تاکنون به اجرا درنیامده است و مسئولان باید پاسخ دهند که این سیاست به کجا رسیده است؟

وی ادامه داد: در این بند برای مدیریت اطلاعات در داخل کشور که پایه بسیاری از کسب و کارها است سیاست‌های مشخص و قوانینی تعیین شده است.

این عضو شورای عالی فضای مجازی تصریح کرد: مصوبه حمایت از پیام رسان های بومی یک تکلیف است که قطعا باید اتفاق بیافتد و روی آن تمرکز صورت گیرد.

تقی پور تاکید کرد: موضوع ماندن اطلاعات کلان کشور در داخل موضوعی است که حداقل ۳ سال است که در شورای عالی فضای مجازی مطرح شده اما هنوز به صورت کامل به اجرا درنیامده است.

 

تلگرام در ۵ مولفه امنیت ملی ما را تهدید می‌کند

رئیس سازمان پدافند غیرعامل در نشست رسانه ای پیام رسان های داخلی؛ تقویت یا تضعیف گفت: تلگرام در ۵ مولفه امنیت ملی ما را تهدید میکند.

به گزارش فارس، سردار غلامرضا جلالی، رئیس سازمان پدافند غیرعامل در نشست رسانه ای پیام رسان های داخلی؛ تقویت یا تضعیف گفت: تلگرام در ۵ مولفه امنیت ملی ما را تهدید میکند.

وی با اشاره به ماموریت پدافند غیرعامل در رصد و پایش تهدیدات نرم علیه کشامنیت ملی ور یکی از این موارد را شبکه‌های اجتماعی برشمرد و گفت: در این فضا دچار ضعف قوانین، مقررات و تصمیم گیری ها، هم‌پوشانی وظایف و مشخص نبودن خطوط و مرزهای بین امنیت ملی و جنگ سایبری و فیزیکی هستیم.
جلالی ادامه داد: از آنجا که تهدیدهای سایبری امنیت ملی را در مولفه های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی تحت فشار قرار می‌دهد از موضوعات حیاتی است و قاعدتاً بین دستگاه های مسئول نباید اختلاف نظری درباره آن وجود داشته باشد اما متأسفانه می‌بینیم که اختلاف نظرهایی وجود دارد؛ رویه ای که در سایر موضوعات حیاتی از جمله موضوع هسته‌ای در کشور وجود ندارد.

وی وجود اختلاف نظر درباره مسائل مربوط به حوزه فضای مجازی و شبکه های اجتماعی را به دلیل اینکه این موارد در پروسه بلوغ هستند دانست و گفت: بر مبنای سندی که خود تلگرام چندی پیش منتشر کرد، تلگرام می‌تواند امنیت ملی ما را حداقل در پنج مولفه تحت تاثیر قرار دهد این در حالی است که اگر موردی وجود داشته باشد که امنیت ملی ما را حتی در یک مولفه تحت تاثیر قرار دهد برای ما موضوع حیاتی به حساب می آید.
سردار جلالی گفت: مثلاً در حوزه موشکی آیا اجازه می دهیم که تجهیزات خارجی وارد سایت های ما شود، اما چطور به این سادگی در حوزه شبکه های اجتماعی اجازه فعالیت به پیام رسان های خارجی را می‌دهیم.
وی تأکید کرد: انحصار یک پیام رسان خارجی در کشور مطلقا با امنیت ملی ما سازگار نیست.
جلالی ادامه داد: در زمینه کسب و کار، مبادلات بانکی، امنیت عمومی،  فرهنگ، سیاست و اقتصاد انحصار پیام رسان تلگرام برای ما مخاطره‌ آفرین است.
وی با اشاره به اینکه در زمینه پیام رسان های داخلی دو جریان «ما می توانیم» و «ما نمی‌توانیم» شکل گرفته است، گفت: شواهد و قرائن زیادی وجود دارد که «ما می توانیم»؛ چراکه در زمینه موشک که تکنولوژی آن بسیار سنگین‌تر از شبکه‌های اجتماعی است و در تمام ابزار و قطعات در چند لایه تحریم هستیم اما توانستیم به دانش بومی دست پیدا کنیم اما چطور در شبکه های اجتماع نتوانیم.

وی یادآور شد: پس از انسداد تلگرام شاهد بودیم که پیام رسان های داخلی بسیار موفق ظاهر شدند اما متاسفانه از این جریان حمایت نشد.
وی در تشریح مشکلاتی که تلگرام برای امنیت ملی ما ایجاد می‌کند، یکی از موارد را مداخلات اقتصادی برشمرد و گفت: شاهد تشویق مردم برای تبدیل ریال به دلار و سکه بودیم و و حتی دیدیم که برای برقراری ثبات نیز باید از همین شبکه استفاده می‌شد. در زمینه امنیت ملی نیز بسیج مردم در فضای مجازی و آوردن آنها به فضای واقعی و تولید آشوب از دیگر تهدیداتی است که تلگرام برای امنیت ملی ما دارد.
جلالی تاکید کرد: در بحث اقتصاد کلان ایجاد سامانه پرداخت و گرام به‌ شدت نظام اقتصادی را تحت تاثیر قرار می دهد و خارج از مقررات رگولاتوری پولی و ارزی کشور می تواند بستر مبادلات مالی را تشکیل دهد.
وی حتی ایجاد شغل را نیز یکی از تهدیدات تلگرام برشمرد و گفت: مشاغل وابسته به شبکه در واقع گروگان های این شبکه هستند و هر زمانی اراده کند می تواند فعالیت اقتصادی و شغل آنها را نیز مختل کند.

معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: راستی‌آزمایی درباره جدا شدن هاتگرام و تلگرام طلایی از تلگرام را مرکز ملی فضای مجازی انجام خواهد داد و این کار برای متخصصان فنی، آسان است.

حمید فتاحی معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و رئیس هیئت مدیره شرکت ارتباطات زیرساخت در گفت‌وگو با  فارس در پاسخ به این سوال که جدا شدن هاتگرام و تلگرام طلایی از تلگرام چگونه قابل راستی آزمایی است؟ گفت: مرکز ملی فضای مجازی متخصصان فنی دارد و این کار متخصص برای افراد فنی به راحتی مشخص است و کار پیچیده‌ای نیست.

وی تاکید کرد: قبلا نیز اعلام کرده‌ایم که این دو پیام رسان هیچ ارتباطی با وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ندارند و رصد فعالیت آنها یا راستی آزمایی درباره استقلال آنها از تلگرام نیز با مرکز ملی فضای مجازی است.

به گزارش فارس، پس از اینکه با مجوز مرکز ملی فضای مجازی فعالیت هاتگرام و طلگرام تا پایان آذرماه مجاز شناخته شد، این دو پیام رسان داخلی موظف شدند در مهلت تعیین شده از تلگرام مستقل شوند.

البته بعد از آن نیز دبیر شورای عالی فضای مجازی درباره وضعیت احتمالی عدم استقلال هاتگرام و طلگرام از تلگرام در پایان آذر، گفت: در این صورت نیز این دو پیام رسان فیلتر نمی‌شوند اما برنامه بر مستقل شدن آنها است.

دولت در پیش‌بینی سند مالی سال ۹۸ بودجه مجموعه وزارت ارتباطات را در مقایسه با سال جاری (۹۷) تغییری نداد.

رئیس جمهور صبح امروز متن کامل لایحه بودجه سال 98 را به رئیس مجلس شورای اسلامی تقدیم کرد.

براساس پیش‌بینی سال مالی 98، دولت بودجه سه هزار و 763 میلیارد و 846 میلیون تومانی برای وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به انضمام تمامی شرکت‌های تابعه آن در نظر گرفته است.

از مجموع بودجه در نظر گرفته شده برای مجموعه وزارت ارتباطات 753 میلیارد و 838 میلیون تومان بودجه جاری، رقم سه هزار و 10 میلیارد و هشت میلیون تومان هم بودجه عمرانی است.

مجموع بودجه‌های جاری و عمرانی سال جاری این وزارتخانه نیز همین رقم (سه هزار و 763 میلیارد و 845 میلیون و 900 هزار تومان) مصوب شده بود؛بنابراین رشدی را در این بخش شاهد نیستیم.

 

درآمد دولت از نامبرینگ، بدهی اپراتورها و شورای عالی فضای مجازی در سال ۹۸
دولت از سه ردیف درآمدی حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات در سند مالی سال آینده پیش‌بینی حصول ۶ هزار و ۱۷۷ میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان درآمد کرده است.

به گزارش تسنیم صبح امروز لایحه بودجه سال آینده از سوی رئیس‌جمهور به رئیس مجلس تحویل داده شد تا روند بررسی و نهایتا تصویب آن در پارلمان طی شود؛ علی لاریجانی هم برای بررسی لایحه سند مالی کشور، سند پیش‌بینی شده دولت را به کمیسیون‌های تخصصی پارلمان ارجاع داد.

دولت در این لایحه و در بخش درآمدها، واگذاری‌های سرمایه‌ای و واگذاری دارایی‌های مالی درآمدهایی را در بخش حق امتیاز شبکه و جریمه عدم انجام تعهدات بخش ICT، نامبرینگ (شماره‌گذاری مخابراتی) و مجوزهای صادر شده توسط شورای عالی فضای مجازی برای خود پیش‌بینی کرده است.

بر این اساس از بخش حق امتیاز شبکه و جریمه عدم انجام تعهدات بخش ICT رقم درآمدی شش هزار و 90 میلیارد تومان و از بخش نامبرینگ 86 میلیارد و 100 میلیون تومان درآمد برای سال مالی 98 پیش‌بینی کرده است.

همچنین از محل مجوزهای صادر شده توسط شورای عالی فضای مجازی نیز پیش‌بینی درآمد یک میلیارد تومانی را کرده است.

 

با اتمام مهلت نسخه‌های فارسی تلگرام برای مستقل شدن از این پیام رسان خارجی، آخرین وضعیت ادامه فعالیت این پیام رسانها مشخص نیست و مسئولان درباره آن اظهار بی اطلاعی می کنند.

به گزارش خبرنگار مهر، پس از اعلام حکم فیلترینگ شبکه اجتماعی تلگرام در کشور در اردیبهشت ۹۷ و حمایت از پیام رسانهای بومی، مرکز ملی فضای مجازی برای یک دوره گذار با فعالیت موقت کلاینت های فارسی تلگرام (نسخه های فارسی) موافقت کرد چرا که کوچ یکباره بیش از ۴۰ میلیون کاربر ایرانی از تلگرام به سمت شبکه‌های بومی، امکانات فنی وسیعی می‌خواست و این امکانات در آن مقطع زمانی در دسترس نبود.

در این زمینه ابوالحسن فیروزآبادی دبیر شورای عالی فضای مجازی اعلام کرد که «برای دوران گذر، به دو کلاینت فارسی تلگرام که از نظر نرم‌افزاری و سخت‌افزاری، ویژگی بهتری داشتند تا شهریور ماه فرصت فعالیت داده شد تا پس از آن به صورت مستقل از تلگرام، فعالیت خود را ادامه دهند.»

پس از شهریورماه نیز به دلایل تحریم، فرصت داده شده برای فعالیت به این دو پیام رسان تا پایان آذرماه تمدید شد.

هم اکنون با پایان یافتن مهلت داده شده به نسخه های فارسی تلگرام (هاتگرام و تلگرام طلایی)، تکلیف فعالیت این شبکه ها و وضعیت فنی آنها با توجه به درخواستی که برای مستقل شدن از تلگرام به آنها داده شده بود، مشخص نیست و مسئولان در این زمینه اظهار بی‌اطلاعی می کنند.

پیگیری خبرنگار مهر از اعضای شورای عالی فضای مجازی از آخرین وضعیت فعالیت پیام رسانهای هاتگرام و طلاگرام حاکی از آن است که هنوز تصمیم جدیدی درباره ادامه فعالیت آنها گرفته نشده است. در این باره سایر مسئولان مربوطه نیز اظهار بی اطلاعی می کنند و مسئولان این پیام رسان نیز در این باره بی اطلاع هستند.

محمدجواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات در پاسخ به سوال خبرنگار مهر، درباره برگزاری جلسه پیرامون این موضوع و تصمیم گیری نهایی درباره آن، اظهار بی اطلاعی کرد  و گفت: چیزی در رابطه با برگزاری جلسه نشنیدم و در رابطه با روند ادامه فعالیت این دو پیام رسان اطلاعی ندارم.

جمال هادیان سخنگوی وزارت ارتباطات نیز با اظهار بی اطلاعی از این موضوع به خبرنگار مهر گفت: هیچ ابلاغیه، دستورالعمل و بخشنامه ای درباره فعالیت نسخه های فارسی تلگرام و یا مسدودسازی آن به وزارت ارتباطات داده نشده و تصمیم گیری درباره این موضوع نیز برعهده وزارت ارتباطات نبوده. این وزارتخانه مسئولیتی در قبال تصمیم گیری در این خصوص ندارد.

وی تاکید کرد: حتی درباره مسائل فنی، زیرساختی و تغییر در پلتفرم حمایتی مرتبط با فعالیت این پیام رسانها نیز ابلاغیه ای نداشتیم.

این درحالی است که دبیر شورای عالی فضای مجازی در آخرین اظهارنظر خود که مربوط به یک ماه پیش می شود، درباره فعالیت این پیام رسانها گفته بود: «هم‌اکنون بر مبنای گزارش اعلام شده از سوی این دو شبکه، استقلال از تلگرام حاصل شده اما این استقلال به صورت آزمایشگاهی بوده و پیاده‌سازی کامل آن، نیازمند سخت‌افزارها و تجهیزات مانند دیتاسنتر و سرور است که امیدواریم در مهلت تعیین شده، کاملا اجرایی شود.»

به گفته فیروزآبادی، تصمیم برای فعالیت دو شبکه هاتگرام و طلاگرام، از سمت مقام قضایی انجام شده و ادامه فعالیت آنها نیز با تصمیم‌گیری قضایی انجام می‌شود؛ در این زمینه نظر مرکز ملی فضای مجازی نیز پرسیده شده است.

گفته می شود بیش از ۲۵ میلیون کاربر ایرانی عضو هاتگرام و طلاگرام هستند.

دبیر شورای عالی فضای مجازی از درخواست مذاکره با شبکه اجتماعی اینستاگرام برای حفاظت از اطلاعات کاربران ایرانی خبر داد و گفت:توئیتر برای فعالیت در ایران باید دیتای کاربران را داخل ذخیره کند.

به گزارش مرکز ملی فضای مجازی، ابوالحسن فیروزآبادی در گفتگویی درباره توئیتر و عضویت مقامات ارشد نظام در این شبکه اجتماعی فیلتر شده گفت: ما مشکل قانونی داریم که باید آن را حل کنیم. من از کسانی که در توئیتر هستند دفاع نمی‌کنم. اما اینکه بگوییم مطلقا توئیتر خوب یا بد است شاید درست نباشد.

وی با بیان اینکه به‌نظر می‌آید که پلتفرم‌های رسانه‌ای، پیام‌رسانی و ارتباطی نقش‌شان روزبه‌روز افزایش پیدا می‌کند ادامه داد: بحثی که وجود دارد این است که آیا در این حوزه می‌توانیم روی پلتفرم‌های لرزان صحبت کنیم؟ اینکه بیاییم و تمام ارتباطات و کارهای رسانه‌ای و بانکی و بهداشت و درمان‌مان را در یک پلتفرم لرزان که دست خارجی‌هاست و می‌تواند در آن بازیگری انجام بدهد، قرار بدهیم؟ پلتفرم توییتر از بدترین نوع پلتفرم‌های لرزان است.

فیروزآبادی گفت: ۳۵۰میلیون نفر در آن عضو هستند، سالی ۷۰ میلیون را فیک تشخیص می‌دهد و خودش می‌گوید این تمام فیک‌ها نیست. در نتیجه می‌توان تخمین زد که ۱۰۰میلیون فیک وجود دارند. این سکو طوری طراحی شده که شما نه‌تنها اکانت فیک داری که قابلیت روباتیک و بات‌ نیز در این پلتفرم بسیار بالاست. ما دیدیم که بازی‌های زیادی در انتخابات آمریکا، خروج انگلیس از اتحادیه اروپا و... شده است. یعنی سرنوشت ملت‌ها توسط اکانت‌ها و بات‌های فیک در این پلتفرم انجام می‌شود.

رئیس مرکز ملی فضای مجازی درباره نامه ۶ وزیر و دو نماینده مجلس برای رفع فیلتر توئیتر گفت: من موافق وزرایی که نامه امضا کرده‌اند تا توئیتر باز شود نیستم. چون من توئیتر را سکوی لرزانی می‌دانم. ولی مخالف نیستم که برای خارجی‌هایی که در آن فضا هستند، از آن استفاده شود. به‌هرحال به‌طور عام ما طرفدار این هستیم که این سکو، ایرانی باشد.

وی با بیان اینکه هدف ما در مرکز ملی فضای مجازی این است که حداقل تا ۵۰درصد ترافیک کشور در حوزه پیام‌رسان مربوط به پیام‌رسان خارجی باشد ، درباره ادامه فعالیت شبکه های خارجی در کشور گفت: آنها باید تعهد بدهند که بات‌ها و اکانت‌های فیک‌شان را مدیریت کنند و اطلاعات شهروندان ما که دارایی‌های ملی ما هستند را، مراقبت کنند.

فیروزآبادی اضافه کرد: ما می‌خواهیم هویت و دارایی‌مان را در فضای مجازی مدیریت کنیم. دوستان در تحلیل‌ها دچار سیاست‌زدگی هستند. وقتی اینطوری حرف می‌زنیم می‌گویند می‌خواهید فضا را ببندید. درصورتی که اینطور نیست. اگر قرار بود فضا را ببندیم، اینستاگرام و واتس‌اپ بسته شده بود.

وی با تاکید براینکه چیزی که خارجی‌ها روی ما بسته‌اند، بسیار بیشتر از چیزی است که در کشور بسته شده است ادامه داد: توئیتر برای حضور در ایران باید دیتای شهروندان را در داخل کشور ذخیره کند و اکانت‌های فیک را هم حذف کند. نه اینکه موقع حذف اکانت، طرفداران جمهوری اسلامی را با حجم وسیعی و تعداد محدودی از طرف مقابل را نیز حذف کند تا بگوید من بی‌طرف هستم.

دبیر شورای عالی فضای مجازی درباره اینستاگرام نیز گفت: ما از اینستاگرام خواسته‌ایم که با آنها صحبت داشته باشیم اما هنوز صحبتی صورت نگرفته است. درباره اینستاگرام مکاتبات اولیه صورت گرفته ولی هنوز قراری نگذاشته‌ایم. البته ما دنبال این هستیم که جایگزینی برای این شبکه داشته باشیم و جایگزین مشابه داخلی شکل گرفته است.

وی با بیان اینکه تعداد قابل توجهی از جامعه مذهبی کشور درباره اینستاگرام مشکل دارند. اثرگذاری خودشان را هم دارند و صدایی دارند که شنیده می‌شود، اضافه کرد: من معتقدم باید پلتفرم بهتر و کامل‌تر بدهیم. چون پلتفرمی مثل اینستاگرام متعلق به ۱۰ سال قبل است که تازه به نتیجه رسیده است‌. در عین حال، ‌چیزی که ما الان ارائه کنیم ۳ سال دیگر به نتیجه می‌رسد و بالغ می‌شود. لاجرم تا آن زمان، چیزی که ما ارائه کنیم نسبت به اینستاگرام خیلی بهتر خواهد بود.

به گفته فیروزآبادی، در همین فضا، توئیتر نیز از برخی لحاظ یک پلتفرم عقب‌افتاده است. این پلتفرم با فناوری ۱۴۰کاراکتر کارش را شروع کرده بود که یک نگاه قدیمی را می‌رساند؛ البته خودشان را بازسازی کردند. اما مفهوم آن «میکروبلاگ» است که قدیمی محسوب می‌شود

وی با بیان اینکه یکی از دلایلی که نتوانستیم جایگزین تلگرام را در ایران داشته باشیم به این دلیل بود که شرکت بزرگی در این حوزه نداشتیم گفت: شرکت‌های بسیار کوچک ۵۰ نفری می‌خواستند کار بزرگی که یک پیام‌رسان ۴۰میلیونی داشت، ارائه کنند و خدمات اضافه‌ای مثل تاکسی و پرداخت نیز ارائه کنند. به‌دلیل فقدان بخشی از زنجیره ارزش اقتصاد خدماتی و به‌دلیل فقدان شرکت‌های بزرگی که چنین کارهایی را انجام بدهند، این مشکل است.

رئیس مرکز ملی فضای مجازی درباره اینکه چرا فیلترینگ به مشکل برخورد کرده است،گفت: مسلم است که اختلاف‌نظرهایی در کارگروه تعیین مصادیق فیلترینگ وجود دارد. این اختلاف‌نظرها باعث شده که کارگروه در اکثر موارد یا برای مدت طولانی تشکیل نشود. من معتقدم تصمیمی که در رابطه با کارگروه گرفته شده و به‌عنوان قانون شناخته می‌شود، نیاز به بازنگری دارد. امیدوار هستیم که مجلس این بازنگری را در موارد مختلف برای اصلاح قوانین انجام دهد و بین آن چیزی که مخاطب کم یا زیاد دارد، تفاوت قائل شویم.

وی گفت: الان ممکن است سطوح مباحثی که در فیلترینگ مطرح می‌شود سیاسی و اخلاقی باشد اما مطمئن باشید به‌زودی مباحث اقتصادی هم مطرح می‌شود که شدت مسئله را افزایش می‌دهد که باید اقدامی صورت بگیرد. نظامی که در کشور ما در کارگروه تعیین مصادیق وجود دارد، بر مسائل سیاسی و اخلاقی و شاید اجتماعی متمرکز شده ولی حوزه اقتصادی و مبحث فناورانه مغفول واقع شده است.

دبیر شورای عالی فضای مجازی تاکید کرد: نیاز به اقداماتی فراتر از اقدامات قضایی و فیلترینگ داریم. اگر قرار است پیام‌رسانی در کشور محدودسازی شود باید قبل از آن، پیام‌رسان در کشور ایجاد شود. اگر قرار است از فعالیت سکویی ممانعت شود تا جایی که مقدور است باید از قسمت‌های نامناسب آن سکو جلوگیری کنیم.

1 - در این چند ماه (حدود 9 ماه) آنقدر درمورد تلگرام، فیلترتلگرام، تلگرام‌طلایی، هاتگرام، پیام‌رسان‌های ایرانی، حمایت از آنها، دادن تجهیزات به آنها، قول و قرارهای بی‌سرانجام و... مطلب نوشته شده که نوشتن یک مطلب جدید در این‌باره کمی سخت است! چراکه مساله‌ای نبوده که بدان پرداخته نشده باشد. با این حال ادامه تولید محتوای متفاوت در این حوزه موافقان و مخالفان بسیاری دارد و بعضا این موافقان و مخالفان درمواقعی در راستای تخریب یکدیگر قدم برداشته و هشتگ‌هایی هم در فضای مجازی باب‌ کردند!

یکی می‌گوید مخالفم، دیگری می‌گوید موافقم، آن یکی می‌گوید این‌بار، بار آخر است و مهلت‌شان تمدید نمی‌شود، آن یکی می‌گوید نه کاری به کارشان نداریم آنقدر وقت دارند تا یک روزی از تلگرام جدا شوند و... منظورم فعالیت تلگرام طلایی و هاتگرام است که چند هفته بعد از فیلترتلگرام به بازار فضای مجازی آمدند و تا امروز پابرجا به کار خود ادامه می‌دهند و مدیرانش سعی کردند تا آنجایی که می‌شود از حاشیه دور بمانند. مصداق بارز ضرب‌المثل «سرت به کار خودت مشغول باشه» هستند، اصلا کاری ندارند که مسئولان چه می‌گویند و چه موضعی دارند، می‌گویند: «ما مشغول کارمان هستیم تا جایی که به ما بگویند دیگر اجازه فعالیت ندارید.» در آخرین موضعگیری درباره فعالیت یا عدم‌فعالیت تلگرام طلایی و هاتگرام عنوان شد این دو کلاینت غیررسمی تلگرام تا 30 آذر فرصت دارند از تلگرام جدا شوند ولی کمی بعد از این اطلاعیه سیدابوالحسن فیروزآبادی در گفت‌وگو با خبرنگاران اعلام کرد: «به تلگرام طلایی و هاتگرام کاری نداریم و این دو آنقدر مهلت دارند تا روزی بتوانند از تلگرام جدا شوند و مستقلا فعالیت کنند.» و این آب‌پاکی بود بر تمام ظن و گمان‌هایی که از 10 اردیبهشت (تاریخ فیلتر تلگرام در ایران) تا امروز درباره فعالیت این دو کلاینت از تلگرام گفته می‌شد.

2 - اخبار شبانگاهی شبکه سه سیما (اخبار ساعت 22) 29 آذر امسال اعلام کرد: «وزارت ارتباطات اعلام کرد هاتگرام و تلگرام‌طلایی از فرداشب (30 آذر) فیلتر می‌شوند، معاون وزیر ارتباطات گفته است فرصت مستقل‌شدن هاتگرام و تلگرام طلایی تا آخر آذر بوده است، به گفته آقای ناظمی فیلترینگ طی روزهای آینده شدیدتر خواهد شد.» این خبر سریع در فضای مجازی پخش شد و کاربران بر این باور شدند که قرار است از فرداشب (30 آذر) تلگرام‌طلایی و هاتگرامی در کار نباشند، بعضی از افراد وابسته به برخی مسئولان دولتی به سرعت نسخه‌های غیررسمیِ دیگری از تلگرام برای جایگزینی تلگرام طلایی و هاتگرام در گروه‌ها منتشر کردند تا بر فرض صحیح‌بودن این خبر دسترسی کاربران به تلگرام از طریق کلاینت‌های این پیام‌رسان قطع نشود. ناگفته نماند در تصویری که هنگام خواندن خبر فیلتر تلگرام طلایی و هاتگرام از شبکه سه سیما پخش شد، تکه‌هایی از مصاحبه عبدالحمید ریاضی که از دوران سازندگی در وزارت ارتباطات مشغول به کار بود، پخش شد ولی از امیر ناظمی در متن خبر نام برده شد! که این تناقض ظن و گمانه‌هایی را به دنبال داشت. از پخش این خبر تا صبح روز گذشته هیچ واکنش رسمی‌ای از مسئولان وزارت ارتباطات یا حتی خود امیرناظمی معاون وزیر ارتباطات در رابطه با این خبر و این تناقض مشاهده نشد تا اینکه بعد از گذشت حدود 12ساعت از انتشار این خبر در رسانه ملی، هادیان مدیر روابط‌عمومی وزارت ارتباطات توئیتی در مورد این خبر منتشر کرد.

3- محمدجواد آذری‌جهرمی که از ابتدای فعالیتش در منصب وزیر ارتباطات نشان داد وزیر مردمی و پاسخگو به مردم است و حتی درمواقع لزوم بین مردم حاضر می‌شود تا بتواند جلوی انتشار شایعات در فضای مجازی را بگیرد، با اعلام خبر اخبارشبانگاهی از شبکه سه هیچ واکنشی نسبت به تایید یا تکذیب این خبر نشان نداد و کار را به اطرافیان خود واگذار کرد. همان‌طور که بالاتر گفتم هادیان مدیر روابط‌عمومی وزارت ارتباطات در توئیتی گفت: «اخبار ساعت 10 شبکه سه با پخش تصاویری از معاون بازنشسته وزارت ارتباطات اعلام کرده به گفته وزارت ارتباطات دو نسخه فارسی معروف از امشب قطع می‌شوند. پرسیدم هنوز ابلاغیه‌ای از مراجع ذی‌صلاح نیامده. حالا که پخش اخبار غیردقیق هنر شده، خوبه ما هم بگیم که شنیدیم یوتیوب رفع‌فیلتر میشه؟»

4 - بعد از این تناقض‌گویی‌ها، اصل خبر را از مدیرتلگرام طلایی پیگیری کردیم، او پاسخ داد که هنوز هیچ اطلاعی درمورد عدم فعالیت به دست‌مان نرسیده و ما همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهیم تا زمانی که ابلاغیه رسمی به‌منظور عدم‌فعالیت برای ما ارسال شود.

5 - موضوع دیگری که در این متن باید به آن اشاره کرد بحث اولتیماتومی است که به تلگرام طلایی و هاتگرام داده شده، منظور تاریخ 30 آذر است، ولی چرا مهلت نهایی را 30 آذر داده‌اید؟ تاریخی که مقارن با مراسم باستانی شب یلداست و تعداد زیادی از ایرانیان در این تاریخ پیام تبریک برای همدیگر با استفاده از تلگرام طلایی و هاتگرامی که حدود 9 ماه است در دسترس هستند، ارسال می‌کنند، چرا باید یک راه مرسوم که مردم از آن استفاده می‌کنند را در مناسبت‌های تاریخی از آنها بگیرید؟ اگر قصدتان کمک به کشور برای مصون ماندن از راه‌های نفوذ باشد که می‌توان بی‌سروصدا این کار را انجام داد (همانند انتقال مردم از وایبر به تلگرام که براساس برخی گفته‌ها طرح وزیر فعلی ارتباطات بوده است.)

6 - امیر ناظمی با اعلام این خبر در توئیتر نوشت: «با توجه به اعلام پایان فرصت مستقل‌شدن هاتگرام و طلاگرام (تلگرام طلایی) تا آخر آذرماه از پیام‌رسان تلگرام نتیجه‌گیری می‌کنم شاهد اختلالاتی برای جدی‌شدن فیلترینگ باشیم. فیلترینگ طی روزهای آینده سخت‌تر خواهد شد و ما هم در این موضوع نقشی نداریم. من فقط اطلاع‌رسانی می‌کنم.»

7 - اما بحث اصلی این است که آیا می‌شود تلگرام و کلاینت‌های آن را واقعا فیلتر و غیرقابل‌دسترس کرد؟ سرورهای تلگرام ارتباط میان کاربران و این پیام‌رسان را برقرار می‌کنند. هر پیامی که در این اپلیکیشن ارسال می‌شود، ابتدا به سرور تلگرام رفته و سپس به دست طرف مقابل می‌رسد. راه فیلترینگ تلگرام قطع مسیر ارتباطی میان کاربران با سرورهای آن است.

در واقع با مسدود کردن ترافیک منتهی به سرورها، این اپلیکیشن فیلتر می‌شود. کار فیلترشکن‌ها نیز این است که با ایجاد مسیرهای جایگزین، به جای آنکه مستقیما کاربران را به سرور تلگرام وصل کند، به آدرس دیگری در خارج از کشور می‌رود و از آنجا تماس کاربر را با Telegram برقرار می‌کند.

مسدود کردن ترافیک منتهی به آدرس‌های فیلترشکن غیرممکن نیست اما نیازمند شناسایی آدرس‌های دقیق یا اختلال گسترده در اینترنت خواهد بود که کار سخت و پرهزینه‌ای است. همچنین هر لحظه آدرس‌های جدیدی ایجاد می‌شوند تا امکان دسترسی به هر سایت یا سرویس مسدودشده را فراهم کنند. در دی‌ماه 1396 و در جریان اغتشاشات، مسئولان برخی پورت‌های شبکه اینترنت را از کار انداختند که به دنبال آن، دسترسی به تلگرام، فیلترشکن‌ها و سایر سرویس‌های اینترنتی به‌طور کامل قطع شد. محدودیت کلی این پورت‌ها باعث افت شدید سرعت و اختلال گسترده در ارتباطات حیاتی اینترنت می‌شود و نمی‌توان به‌طور دائم این کار را انجام داد.

سرویس پیامک ارسال کد احرازهویت تلگرام به هیچ‌وجه به صورت کامل از دسترس خارج نمی‌شود. این شماره‌ها دائم درحال تغییر ‌آی‌پی هستند و اپراتور‌ها نمی‌توانند به صورت دائم ارسال کد فعال‌سازی تلگرام را مسدود کنند.

8 - می‌دانیم که ابلاغ به‌تنهایی فایده ندارد و باید زیرنظر دادستانی یک کارگروه مخصوص فیلترینگ تلگرام انجام تشکیل شود، چراکه چند کار باید همزمان انجام شود؛ بعد از تمام مطالب کارشناسی و تحقیق شده در زمینه فعالیت یا عدم فعالیت تلگرام در ایران هنوز هم بحث بر سر اینکه آیا این پیام‌رسان باید فعالیت کند یا خیر هست؟

هنوز هم معاونان وزیر ارتباطات این پیام‌رسان را نسبت به پیام‌رسان‌های ایرانی امن‌تر می‌دانند و سعی دارند از آن استفاده کنند؟ درنهایت چرا با افکار عمومی بازی می‌کنید بهتر نیست شفاف بگویید درآمد ما و منفعت ما وابسته به فعالیت این پیام‌رسان است؟ و یا اینکه ما توان فیلتر کردن این پیام‌رسان را نداریم؟! (منبع:روزنامه فرهیختگان)

محمد کرباسی - اشکان خسروپور - اینترنت در ایران ماجرای عجیبی دارد. تقریبا می‌توان گفت هیچ کاربری در کشور نیست که با فراز و نشیب این شبکه جهانی در کشور دست و پنجه نرم نکرده باشد. ابوالحسن فیروزآبادی، دبیر شورای‌عالی فضای مجازی و رئیس مرکز ملی فضای مجازی در گفت‌وگو با همشهری ایده‌های خاصی را برای این فضا مطرح می‌کند. او اطلاعات شهروندان را بسیار ارزشمند می‌داند و به همین‌خاطر تأکید دارد که هر پلتفرمی که بالای یک میلیون کاربر ایرانی دارد، باید اطلاعات ایرانی‌ها را در داخل کشور ذخیره کند و پردازش آن با نظارت باشد. در این گفت‌وگوی اختصاصی، دبیر شورای‌عالی فضای مجازی از درخواست مذاکره با اینستاگرام گفته و می‌گوید توییتر هم اگر می‌خواهد در کشور فعالیت کند، باید علاوه بر این با اکانت‌های فیک هم برخورد داشته باشد. او ایده اینترنت ۳ را مطرح کرده که به گفته او شبکه ملی اطلاعات همراه با ارتباط با جهان است.


 رشد کسب و کارها در فضای مجازی کشور را چطور می‌بینید؟ یا شاید بهتر است اینطور سؤال را مطرح کرد که استفاده از فناوری را برای بهبود وضعیت کسب و کارهای خرد چقدر مؤثر می‌دانید؟
یکی از بحث‌هایی که بحث روز دنیاست، بحث تحولات در حوزه اشتغال با توسعه فناوری آی‌سی‌تی است و آن هم اینکه نوع مشاغل در این فضا تغییر می‌کند. مبحثی به نام صنعت 4 داریم که در حقیقت اتوماسیون افزایش پیدا می‌کند و صنعت روباتیک می‌شود. در یک نظام شبکه‌ای جهانی اکثر کالاها به یکدیگر متصل خواهند بود. طبیعی است که این باعث بشود بسیاری از مشاغل مربوط به تولید و خدمات در دنیا تغییر کند. در حوزه خدمات به‌نظر می‌رسد که اقتصاد دنیا از اقتصاد صنعتی به سمت خدماتی مایل می‌شود و به همین دلیل هم مشاغلی در حوزه خدمات ایجاد می‌شود که این خدمات هم مبتنی بر خدمات نوآوری است. یعنی در حقیقت با نوآوری‌ها خدمات جدیدی خلق می‌شوند و براساس این خدمات جدیدی که خلق می‌شوند، طبیعی است که مشاغل جدیدی خلق می‌شود.

در ایران وضعیت را چطور می‌بینید؟
سؤال شما سؤال روز دنیاست. جواب شفاف و روشنی هم ندارد. در ایران لامحاله به سمت خدماتی شدن پیش می‌رویم. در چند سال اخیر استارتاپ‌ها در کشور رونق خوبی داشته‌اند که علت آن واضح است. علت این است که ما نسل جوانی داریم که این نسل تحصیلکرده هستند و بیش از 4میلیون دانشجو داریم. کار استارتاپی مستقل از تحریم‌ها قابل انجام است به همین دلیل بستر خوبی در حوزه استارتاپی در کشور ایجاد شده است. نقطه نگران‌کننده این است که استارتاپ بخشی از یک زنجیره اقتصادی است. اینکه بخش‌های دیگر این زنجیره مثل سرمایه‌گذارهای خطرپذیر یا مبانی حقوقی مثل مالکیت معنوی و احترام به برندها و حمایت از برندها و... چه میزان در کشور آماده شده، صحبت‌های زیادی درباره‌اش می‌شود. به‌نظرم در این حوزه عقب‌افتادگی داریم و سامانه یکپارچه‌ای در کشور شکل نگرفته که ما در حوزه اقتصاد خدماتی از چه مدلی می‌خواهیم تبعیت کنیم. مدل پایه پلتفرمی یا مبتنی بر سکوهاست. میزان پذیرش ما نسبت به فضای جهانی چگونه است؟ آیا ما می‌توانیم سکوهای خارج از کشور را بپذیریم. بسیاری از سکوها که می‌توانند برای کشور ما مفید باشند، ما را تحریم کرده‌اند. سکوی بزرگی مثل گوگل در حوزه API که می‌توانیم روی آن کسب و کار را رشد بدهیم ما را تحریم کرده است. آمازون در حوزه توسعه کسب و کارها همین‌کار را کرده است. سکوهای بزرگی که عمدتا آمریکایی هستند با تحریم مواجه شده‌اند. پس باید مدل خاصی را در کشور خودمان پیاده‌سازی کنیم. اگر به اجماع برسیم که مدل سکویی را بپذیریم که به اعتقاد من بهترین مدل در اقتصاد خدماتی است، ما باید سکوهای خودمان را داشته باشیم. در این اقتصاد با توجه به اینکه زنجیره اقتصاد خدماتی شکل نگرفته می‌توانیم موفق باشیم؟ بعضی علایمی که نگاه می‌کنیم مثل همین سکوی پیام‌رسان که ما روی آن کار کردیم، دیدیم نمی‌توانیم موفق باشیم. چون باید تمام زنجیره را با هم ببینیم. یعنی یک استارتاپ پیام‌رسانی در کشور داشتیم که قدرت مالی نداشتند و نمی‌توانستند تمام ذینفعان را در این حوزه هماهنگ کنند و به مشکلاتی برخورد کردیم. اصولا هنوز در کشور به جز دو سه سکوی کپی‌شده مثل سکوهای حوزه حمل‌ونقل یا خرده‌فروشی یا اپ‌استوری در سایر سکوهایی که وجود دارد، مثل سکوهای رسانه‌ای و اطلاع‌رسانی و بانکی، فین‌تکی رمزارزی و پولی، بهداشتی و... نداریم. 

 در مور پیام‌رسان‌ها شرایط چطور بوده است؟
یکی از همین موارد به پیام‌رسان‌ها برمی‌گردد. در مورد پیام‌رسان‌ها یکی از دلایلی که نتوانستیم جایگزین تلگرام را در ایران داشته باشیم به این دلیل بود که شرکت بزرگی در این حوزه نداشتیم. شرکت‌های بسیار کوچک 50 نفری می‌خواستند کار بزرگی که یک پیام‌رسان 40میلیونی داشت، ارائه کنند و خدمات اضافه‌ای مثل تاکسی و پرداخت نیز ارائه کنند. به‌دلیل فقدان بخشی از زنجیره ارزش اقتصاد خدماتی و به‌دلیل فقدان شرکت‌های بزرگی که چنین کارهایی را انجام بدهند، این مشکل است.

 ولی گروهی علت رشد نکردن پیام‌رسان‌های داخلی را پول و گروهی سخت‌افزار و تجهیزات لازم می‌دانند.
پول، نیروی انسانی، مواداولیه، فناوری و نوآوری در کنار هم زنجیره را می‌سازند. بخشی از آنها را نداریم یا کم داریم. همه را در کنار هم نداریم. یک جا پول هست، فناوری نداریم یا برعکس. وقتی کنار هم جمع نمی‌شوند و در عین حال نظام نهادی کشور آمادگی این موضوع را ندارد، به بن‌بست می‌خوریم. اقتصاد ما بعد از سال‌ها تلاش شکل گرفته و صنایع سنگین مثل فولاد، مس و خودروسازی نظام تامین مالی‌شان از طریق بانک‌ها امکان‌پذیر است ولی شما اگر بر فرض شرکت نرم‌افزاری داشته باشید، چون سرمایه و دارایی اصلی آن شرکت ناملموس است، در نظام بانکی ما معتبر نیست. به همین دلیل نمی‌تواند از نظر بانکی تامین مالی بشود. اقتصاد ایران هم مالی و بانکی است و به همین دلیل نمی‌تواند از اقتصاد و بدنه اقتصاد کشور استفاده کند. یک شرکت، نر‌م‌افزار یا دارایی‌های ناملموس دارد و برند محسوب می‌شود. اگر در کشور برندی 1000میلیارد تومان ارزش داشته باشد، بانک باید روی آن وام بدهد اما این اتفاق نمی‌افتد.

 اما بخش مهمی که حتی در شرایط فعلی کسب و کارهای نوپا را دچار مشکل می‌کند فیلترینگ است. براساس قانون، متولی فیلترینگ در کشور کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه است. چرا این کارگروه تشکیل جلسه نمی‌دهد تا فیلترینگ به‌صورت مشورتی باشد؟
باید از متولیان بپرسید اما اگر بحث‌تان عام‌تر باشد که چرا فیلترینگ به مشکل برخورد کرده است، مسلم است که اختلاف‌نظرهایی در آن کارگروه وجود دارد. این اختلاف‌نظرها باعث شده که کارگروه در اکثر موارد یا برای مدت طولانی تشکیل نشود. من معتقدم تصمیمی که در رابطه با کارگروه گرفته شده و به‌عنوان قانون شناخته می‌شود، نیاز به بازنگری دارد. امیدوار هستیم که مجلس این بازنگری را در موارد مختلف برای اصلاح قوانین انجام دهد و بین آن چیزی که مخاطب کم یا زیاد دارد، تفاوت قائل شویم.

اصلاح قوانین مشکلات را در این زمینه حل می‌کند؟
 البته در این رابطه یک سری نارسایی‌های فناورانه نیز وجود دارد. گاهی دیده شده که به‌دلیل اینکه مصادیق مجرمانه در یک سکو یا پلتفرم زیاد می‌شود، به‌دلیل ناتوانی فناوری یا به این خاطر که برای آن تمهیدی اندیشیده نشده، نسبت به تعطیلی این سکو اقدام می‌شود. این اشکال فقط در ایران نیست تقریبا به همه دنیا کشیده شده‌است. در صحبت‌های اخیر مکرون چیزی که ایشان به‌عنوان اینترنت کالیفرنیایی و چینی مطرح کرد، همین بود که اروپایی‌ها جدیدا تأکید زیادی بر این مسئله دارند و قوانین جدیدی با عنوان GDPR گذاشته‌اند. بحث این است که آمریکایی‌ها به‌خاطر طراحی‌های اقتصادی که دارند و هدف‌شان تصرف فضای مجازی همه کشورها در همه حوزه‌های سیاسی- اقتصادی و اجتماعی است، معتقد بر این هستند که اینترنت و فضای مجازی باید فضای بدون مرز و  بدون مقررات‌گذاری باشد. بعد از تصرف بازارها در حوزه‌هایی مثل پیام‌رسان که تصرف کردند وارد نوعی چالش با دولت‌ها شده‌اند. پروتکل‌هایی از نظر فنی برای اینترنت انتخاب می‌کنند که اشراف حکومت‌ها بر مبادی ورودی و خروجی کشور را کاهش می‌دهد. این را آقای مکرون هم در صحبتش مطرح کرد.

یعنی می‌گویید باید هویت افراد در اینترنت مشخص باشد؟
اگر به دوران قبل از اینترنت برگردید، تلفن و تلگراف وجود داشته که در تمام آنها احراز هویت مهم بوده است. مشخص بودن دو طرف ارتباط مهم بوده است. این ایده‌ها که در یک نظام شبکه‌ای که انسان‌ها و اشیا وجود دارند و فاقد مرز و هویت و غیرقابل شناسایی باشند و سیالیت در آنها وجود داشته باشد، نقطه مورد اختلاف است. چینی‌ها یک نظام بسته را مشابه سکوهای آمریکایی در کشور خودشان پیاده کردند. اروپایی‌ها در این مدت به‌دلیل هم‌پیمانی با آمریکایی‌ها در این حوزه فکر نکردند و الان با مشکلات زیادی مواجه شده‌اند. کما اینکه در جریان بحران اخیر فرانسه نیز مقامات این کشور گفتند بخش مهمی از مشکل جلیقه‌زردها را ناشی از تحریکاتی می‌دانند که در فضای مجازی صورت می‌گیرد. غیراز آن در حوزه‌های اقتصادی دیدند که کمپانی‌هایی مثل گوگل و آمازون میلیاردها دلار سود اقتصادی می‌برند اما حتی یک سنت هم مالیات نمی‌دهند. برهمین اساس، قانون جی‌دی‌پی‌آر را گذاشتند و الان از اینترنت سوم صحبت می‌کنند که بسیار شبیه چیزی است که ما در ایران از مدت‌ها قبل مطرح می‌کردیم که اینترنت باشد و اتصال جهانی وجود داشته و یکپارچه باشد اما در این فضا باید مسئولیت‌پذیری داشته باشیم و هرکسی هرکاری یا اقدام اجتماعی اقتصادی سیاسی انجام می‌دهد، ‌مسئولیت بپذیرد و مبتنی بر هویت مشخص باشد. به‌نظر می‌رسد اروپایی‌ها دارند این کار را می‌کنند. چون بسیار دیر دارند انجام می‌دهند و بسیار برایشان پرهزینه است.

این اینترنت سوم که می‌گویید ایده‌‌اش را داشته‌اید چطور کار می‌کند؟
شبکه ملی اطلاعات همراه با ارتباط با جهان است. اینترنتی است که در آن هویت مشخص می‌شود. در آن احراز هویت داریم و امیدواریم در چارچوب شبکه ملی اطلاعات روی اینترنت کار کنیم ولی هرکس که به آن داخل می‌شود هویت مشخصی دارد. به ‌نظرمان باید این برنامه تا پارسال انجام می‌شد.

درباره ایران هم همین شرایط را می‌بینید؟
همین مباحث در ایران هم وجود دارد. الان ممکن است سطوح مباحثی که در فیلترینگ مطرح می‌شود سیاسی و اخلاقی باشد اما مطمئن باشید به‌زودی مباحث اقتصادی هم مطرح می‌شود که شدت مسئله را افزایش می‌دهد که باید اقدامی صورت بگیرد. نظامی که در کشور ما در کارگروه تعیین مصادیق وجود دارد، بر مسائل سیاسی و اخلاقی و شاید اجتماعی متمرکز شده ولی حوزه اقتصادی و مبحث فناورانه مغفول واقع شده است. نیاز به اقداماتی فراتر از اقدامات قضایی و فیلترینگ داریم. اگر قرار است پیام‌رسانی در کشور محدودسازی شود باید قبل از آن، پیام‌رسان در کشور ایجاد شود. اگر قرار است از فعالیت سکویی ممانعت بشود تا جایی که مقدور است باید از قسمت‌های نامناسب سکو جلوگیری کنیم. وقتی متوجه می‌شویم سکویی ممکن است موضوع، نقش یا کارکردش به ضرر کشور باشد، باید از قبل تدابیری اندیشیده باشیم. من در کارگروه اعضا یا کسانی را نمی‌بینم که چنین تصوری داشته باشند که وقتی شما از یک سکو جلوگیری می‌کنید و فراتر از یک مصداق محدودسازی می‌کنید، باید از قبل چاه را کنده باشید. این بحث‌ها جدی است و همین‌ها به‌صورت اختلافات در کارگروه خودش را بروز می‌دهد. به همین دلیل معتقدم برای خروج از این اشکال باید اصلاح قانون داشته باشیم.

 یعنی اعتقاد دارید مجلس باید برای فیلترینگ طرح جدیدی بدهد؟
بله. باید فراتر از فیلتر دیده بشود. ما باید تشکلاتی داشته باشیم که راه‌حل بدهد نه اینکه راه‌حل فقط فیلتر باشد. فیلتر می‌تواند راه‌حل باشد اما همزمان باید تدابیر دیگری هم اندیشید.
درباره همین فیلترینگ هم اما مشکلات زیادی وجود دارد. نمونه‌اش ماجرای توییتر است. بسیاری از مقامات ارشد نظام در توییتر هستند اما این شبکه اجتماعی فیلتر است.
ما مشکل قانونی داریم که باید آن را حل کنیم. من از کسانی که در توییتر هستند دفاع نمی‌کنم. اما اینکه بگوییم مطلقا توییتر خوب یا بد است شاید درست نباشد. وزیری می‌تواند در آن حضور داشته باشد ولی من خودم ترجیح می‌دهم در آن حضور نداشته باشم. در اینکه باید پلتفرم‌های رسانه‌ای داشته باشیم هیچ شکی نیست. پلتفرم‌های رسانه‌ای ارتباطی و اطلاعاتی تقریبا تبدیل به یک پلتفرم شده‌اند و به‌زودی کسب و کارهایی روی این پلتفرم می‌آیند. یک بحثی به‌عنوان همگرایی پلتفرم‌ها داریم. به‌نظر می‌آید که پلتفرم‌های رسانه‌ای، پیام‌رسانی و ارتباطی نقش‌شان روزبه‌روز افزایش پیدا می‌کند. بحثی که وجود دارد این است که آیا در این حوزه می‌توانیم روی پلتفرم‌های لرزان صحبت کنیم؟ اینکه بیاییم و تمام ارتباطات و کارهای رسانه‌ای و بانکی و بهداشت و درمان‌مان را در یک پلتفرم لرزان که دست خارجی‌هاست و می‌تواند در آن بازیگری انجام بدهد، قرار بدهیم؟ پلتفرم توییتر از بدترین نوع پلتفرم‌های لرزان است. 350میلیون در آن عضو هستند، سالی 70میلیون را فیک تشخیص می‌دهد و خودش می‌گوید این تمام فیک‌ها نیست. در نتیجه می‌توان تخمین زد که 100میلیون فیک وجود دارند. این سکو طوری طراحی شده که شما نه‌تنها اکانت فیک داری که قابلیت روباتیک و بات‌ نیز در این پلتفرم بسیار بالاست. ما دیدیم که بازی‌های زیادی در انتخابات آمریکا، خروج انگلیس از اتحادیه اروپاو... شده است. یعنی سرنوشت ملت‌ها توسط اکانت‌ها و بات‌های فیک در این پلتفرم انجام می‌شود.

اما ۶ وزیر ازجمله وزیر ارتباطات و اطلاعات به همراه دو نماینده مجلس طی نامه‌ای اعلام کرده‌اند که رفع فیلتر توییتر را به نفع کشور می‌دانند .
من موافق وزرایی که نامه امضا کرده‌اند تا توییتر باز شود نیستم. چون من توییتر را سکوی لرزانی می‌دانم. ولی مخالف نیستم که برای خارجی‌هایی که در آن فضا هستند، از آن استفاده شود. به‌هرحال به‌طور عام ما طرفدار این هستیم که این سکو، ایرانی باشد. پیام‌رسان اطلاع‌رسانی چند منظوره هم ایرانی باشد. هدفی که ما در مرکز ملی فضای مجازی تعیین کرده‌ایم این است که حداقل تا 50درصد ترافیک کشور در حوزه پیام‌رسان مربوط به پیام‌رسان خارجی باشد. دلیلش این است که فضای مجازی، یک فضای جهانی است و نمی‌توانیم ارتباط با جهان را ترک کنیم. ما باید با کاربران جهانی صحبت کنیم و صحبت‌های آنها را بشنویم، خدمات بدهیم و بگیریم. به همین دلیل می‌گوییم سکوهای خارجی باید وجود داشته باشند و می‌توانند تا 50درصد ترافیک پیام رسان‌های کشور ما را نیز بگیرند ولی شرط و شروطی دارد.

یعنی می‌توانند در کشور فعالیت کنند؟
 آنها باید تعهد بدهند که بات‌ها و اکانت‌های فیک‌شان را مدیریت کنند و اطلاعات شهروندان ما که دارایی‌های ملی ما هستند را مراقبت کنند. این اطلاعات قیمت دارد. در فضای مجازی، اقتصاد پول یا تعیین ارزش مبتنی بر کار و سرمایه نیست. داده و برند قیمت دارد. در این فضا  تمام ملت ما نمی‌توانند تلاش کنند که یک برند خارجی را بزرگ کنند. داده تولید کنند تا بدون حساب از کشور خارج شود و در اختیار دیگران قرار بگیرد و خارجی‌ها با استفاده از آن تولید ثروت کنند و داده‌های خودمان را با اشکال دیگری به ما بفروشند. ما می‌خواهیم هویت و دارایی‌مان را در فضای مجازی مدیریت کنیم. دوستان در تحلیل‌ها دچار سیاست‌زدگی هستند. وقتی اینطوری حرف می‌زنیم می‌گویند می‌خواهید فضا را ببندید. درصورتی که اینطور نیست. اگر قرار بود فضا را ببندیم، اینستاگرام و واتس‌اپ بسته شده بود. تعداد مواردی که در کشور ما در حوزه‌های سکویی بسته شده، بسیار محدود است. چیزی که خارجی‌ها روی ما بسته‌اند، بسیار بیشتر از چیزی است که در کشور  بسته شده است. داده‌های کلان که مربوط به همه ملت ما هست، در ایران نگهداری شود. مالکیت داده به آنها تعلق نمی‌گیرد. هرگونه پردازشی که روی داده‌های ملی ما قرار است صورت بگیرد باید اجازه ما را داشته باشد. این بحثی است که از آن با عنوان اینترنت اروپایی تعبیر شده است. ما این افتخار را داریم که قبل از اروپایی‌ها این حرف‌ها را زده‌ایم.

 یعنی توییتر  برای حضور در ایران باید دیتای شهروندان را در داخل کشور ذخیره کند.
 بله و اکانت‌های فیک را هم حذف کند. نه اینکه موقع حذف اکانت، طرفداران جمهوری اسلامی را با حجم وسیعی حذف می‌کند و تعداد محدودی از طرف مقابل را نیز حذف می‌کند تا بگوید من بی‌طرف هستم.

درباره اینستاگرام به‌صورت خاص که باز است هم این شرط را دارید؟
 ما از اینستاگرام خواسته‌ایم که با آنها صحبت داشته باشیم اما هنوز صحبتی صورت نگرفته است. درباره اینستاگرام مکاتبات اولیه صورت گرفته ولی هنوز قراری نگذاشته‌ایم.

اگر مذاکرات به نتیجه نرسد چه می‌شود؟ فیلتر می‌شود؟
ما دنبال این هستیم که جایگزین داشته باشیم و جایگزین مشابه داخلی شکل گرفته است.

آن طوری که امام جمعه مشهد گفته‌اند واقعا علما، دانشجوها و استادان دانشگاه خواستار فیلترینگ اینستاگرام هستند؟
به‌هرحال تعداد قابل توجهی از جامعه مذهبی کشور درباره اینستاگرام مشکل دارند. بدون شک همینطور است. اثرگذاری خودشان را هم دارند و صدایی دارند که شنیده می‌شود. طبیعی است که این صداها را نمی‌توان نشنیده گرفت. بحث چالشی در جوامع مجازی به‌خصوص در مورد فضای مجازی وجود دارد که می‌رود به این سمت که نوعی همگرایی ایجاد شود. همانطور که من عرض کردم، درست است آن اشکالات وجود دارد که ما ارزش‌سنجی برای اقتصاد خدماتی نداریم ولی من از شرکت‌های توانمند خصوصی دعوت می‌کنم وارد این حوزه بشوند چون اقتصاد آینده، پلتفرمی است. در ایران نیز لامحاله این نوع اقتصاد بیشترین بازگشت سرمایه را خواهد داشت. من این را تضمین می‌کنم. 

یعنی یک مشابه داخلی اینستاگرام هم داشته باشیم ؟
من معتقدم باید پلتفرم بهتر و کامل‌تر بدهیم. چون پلتفرمی مثل اینستاگرام متعلق به 10 سال قبل است که تازه به نتیجه رسیده است‌. در عین حال، ‌چیزی که ما الان ارائه کنیم 3 سال دیگر به نتیجه می‌رسد و بالغ می‌شود. لاجرم تا آن زمان، چیزی که ما ارائه کنیم نسبت به اینستاگرام خیلی بهتر خواهد بود. در همین فضا، توییتر نیز از برخی لحاظ یک پلتفرم عقب‌افتاده است. این پلتفرم با فناوری 140کاراکتر کارش را شروع کرده بود که یک نگاه قدیمی را می‌رساند؛ البته خودشان را بازسازی کردند اما مفهوم آن «میکروبلاگ» است که قدیمی محسوب می‌شود. در عین حال ما نباید روی یک چیز خاص تمرکز کنیم. اگر به کمپانی فیسبوک نگاه کنید، متوجه می‌شوید که یک نوع پیام‌رسان ندارد. این پلتفرم چند نوع پیام‌رسان برای خانواده‌ها و سیاستمداران و حوزه‌های اقتصادی و... دارد.

بر اساس مصوبه شورای عالی فضای مجازی، از این پس هر گونه استعلام و مبادله اطلاعات بین دستگاهی به شکل الکترونیک انجام شده و لزومی برای ارائه کپی مدارک موضوع این مبادلات به ارباب رجوع وجود ندارد.

به گزارش ایلنا، آیین‌نامه اجرایی احصای کلیه استعلامات و ایجاد نظام استانداردسازی تبادل اطلاعات بین دستگاهی موضوع تبصره «۱» بند «ث» ماده ۶۷ قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در جلسه امشب شورای‌عالی فضای مجازی به ریاست رئیس جمهور، بررسی و تصویب شد.

طبق این آیین‌نامه، کلیه اطلاعات شناسایی و خدمات، استعلامات، اسناد مورد تبادل، اقلام اطلاعاتی و سامانه‌های اطلاعاتی مربوط به فرآیندهای بین دستگاهی توسط سازمان اداری-استخدامی کشور با هماهنگی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات احصا و به تایید کارگروه تعامل پذیری دولت الکترونیک می‌رسد.

تمام دستگاه‌های اجرایی با اولویت دستگاه‌های اجرایی متولی داده و پایگاه‌های اطلاعاتی پایه، موظفند به نحوی وظایف خود در این آیین‌نامه را اجرا نمایند که حداکثر در مدت یک سال از تاریخ ابلاغ آیین‌نامه، کلیه استعلامات مکتوب بین دستگاه‌های اجرایی حذف شود. پس از این مدت، درخواست و پاسخ به استعلام به شکل مکتوب، ممنوع است و تبادل اطلاعات و استعلام صرفا از طریق مرکز ملی تبادل اطلاعات انجام می‌شود.

با آغاز فعالیت نظام تبادل اطلاعات کشور، تبادل و استعلامات موضوع این آیین‌نامه، صرفا از طریق مرکز ملی تبادل اطلاعات (NIX) انجام خواهد شد و هر گونه ارائه خدمات دستگاه‌های اجرایی خارج از چارچوب مندرج در شناسنامه‌های فنی تایید شده فاقد اعتبار خواهد بود.

استعلامات و تبادل اطلاعات بین دستگاه‌های اجرایی، کاملا به شکل رایگان انجام می‌شود و دستگاه‌های اجرایی باید هزینه‌های مربوط را در قالب بودجه و اعتبارات مصوب خود پیش‌بینی کنند. سازمان برنامه و بودجه کشور نیز مکلف شده در موافقت‌نامه‌های متبادله، هزینه‌های مرتبط را پیش‌بینی و در اولویت تخصیص قرار دهد.

برای هماهنگی موضوعات مربوط به این آیین‌نامه نیز یک کارگروه تعامل‌پذیری دولت الکترونیک پیش‌بینی شده است.

همه پایگاه‌های اطلاعاتی پایه کشور از جمله پایگاه هویت ایرانیان، پایگاه اسناد و املاک و حدنگاری کشور، پایگاه هویت وسایط نقلیه، پایگاه هویت اشخاص حقوقی، پایگاه کالا و خدمات، پایگاه مدیریت خدمات دولت، پایگاه نظام ملی نشانی‌گذاری مکان محور،‌ پایگاه مالیاتی کشور، پایگاه اطلاعات مالی، پایگاه اطلاعات خدمات بانکی و پولی کشور، پایگاه اطلاعات و آمار، پایگاه سلامت، پایگاه ملی بیمه‌های سلامت کشور، پایگاه ملی بیمه‌های اجتماعی کشور، پایگاه ملی اطلاعات داده‌های باز کشور، پایگاه اطلاعات مکان محور کشور (SDI)، پایگاه اطلاعات سجل کیفری کشور، پایگاه اطلاعات مجوزهای کسب و کار کشور، پایگاه اطلاعات تحصیلی، پایگاه اطلاعات کسب و کارها و مشاغل کشور، پایگاه اطلاعات شبکه احراز هویت کاربران ارتباطی (شاهکار)، پایگاه احراز هویت قوه قضائیه و پایگاه ثبت‌نام الکترونیک قوه قضائیه (ثنا) باید در مدت یک سال، بر اساس این آیین‌نامه، به شکل استاندارد به هم متصل شوند.

مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت از سه برابر شدن ظرفیت شبکه اینترنت داخلی (IP ) به عنوان هسته مرکزی شبکه ملی اطلاعات خبر داد.

به گزارش خبرگزاری مهر، صادق عباسی شاهکوه با اعلام سه برابر شدن ظرفیت شبکه IP به عنوان هسته مرکزی شبکه ملی اطلاعات، از اجرای پروژه ای در کمتر از ۱۰ ماه خبر داد که کاهش تاخیر، قطعی و در دسترس نبودن های شبکه از نتایج آن به شمار می رود.

مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت با اشاره به توسعه هسته شبکه ملی اطلاعات گفت: مطابق سند الزامات مصوب شورای عالی فضای مجازی، شبکه ملی اطلاعات، زیرساخت ارتباطی فضای مجازی کشور محسوب می شود و همه شبکه ها باید از طریق هسته مرکزی آن که شبکه ارتباطات زیرساخت است به هم متصل باشند و این شبکه از فیبر نوری، شبکه انتقال و شبکه IP تشکیل شده است.

وی توسعه خدمات دولت الکترونیک، رشد استارت‌آپ ها و کسب وکارهای مبتنی بر وب و کاهش شکاف دیجیتالی، توسعه مرزهای دانش و عدالت در آموزش، افزایش دسترسی عموم شهروندان به اطلاعات و خدمات در سال های اخیر که زندگی همه را تحت تاثیر خود قرار داده است را حاصل شکل گیری شبکه ملی اطلاعات دانست.  

عباسی شاهکوه توسعه اخیر شبکه ملی اطلاعات را مربوط به توسعه شبکه IP کشور دانست و افزود : در چند سال اخیر حدود ۷۰ هزار کیلومتر فیبرنوری در شبکه زیرساخت کشیده شده که روی آن شبکه انتقال قرار دارد و حالا شبکه IP که روی شبکه انتقال قرار دارد به ۳ برابر قبل افزایش ظرفیت داشته است.

مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت ادامه داد: پس از اجرای این پروژه، ظرفیت شبکه از حدود ۷ ترابیت برثانیه به حدود ۲۰ ترابیت بر ثانیه می رسد و فعالیتهای امنیت شبکه نیز آسان‌تر شده و نقاط اتصال امن شبکه افزایش می یابد که به این ترتیب مقابله با تهدیدات امنیتی جهانی نیز آسان‌تر خواهد شد.

وی افزود : در اردیبهشت ماه ظرفیت شبکه انتقال به بیش از ۲۲ ترابیت بر ثانیه رسید که ما اکنون بخشی از آن را برای شبکه IP استفاده می کنیم.

مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت خاطرنشان کرد: علاوه بر حضور شبکه IP در ۱۰۵ نقطه، در حدود ۲۵۰ نقطه از کشور نیز شبکه انتقال وجود دارد و فیبر شبکه زیرساخت هم بیش از ۳۵۰ شهر و تعداد زیادی روستا را تحت پوشش قرار داده است که با واگذاری فیبر تاریک در آینده نزدیک، گشایش قابل توجهی ایجاد خواهیم کرد.

وی با اشاره به امنیت این شبکه تصریح کرد : در این شبکه با طراحی اتصال نقاط امن، پایداری و مقاومت بهتری در برابر حملات و ویروس ها حاصل و امکان ارائه سرویس در سطوح مختلف برای تضمین کیفیت به انواع خدمات فراهم شده است.

عباسی شاهکوه افزود: هر آنچه اپراتورها درباره ارتباطات و ظرفیت در داخل کشور به آن نیاز دارند در اختیار آنها قرار می دهیم و با اینکه از سال ۹۲ تاکنون مصرف بخش ارتباطات در کشور افزایش چشمگیری داشته اما شرکت ارتباطات زیرساخت همیشه پیشرو بوده و نیازها را برآورده کرده است.

وی درباره شبکه ترانزیت بین الملل نیز توضیح داد : ظرفیت در یک سال گذشته ۳ برابر رشد داشته و به بیش از ۳ ترابیت بر ثانیه رسیده است که در برنامه ششم هدف توسعه ظرفیت ترانزیت بین الملل برای ما حدود ۳۰ ترابیت بر ثانیه تعیین شده است

ایتنا- طی سال های اخیر به کرات درباره ضرورت راه اندازی شبکه ملی اطلاعات در کشور سخن به میان آمده است. امّا به دلایلی هنوز این پروژه عملیاتی نشده است. در ادامه بیشتر به این موضوع می پردازیم. با ما همراه باشید.
شبکه ملی اطلاعات در چه مرحله‌ایست و چرا راه‌اندازی نمی‌شود؟
 همانطور که در مطلبی با عنوان همه چیز درباره شبکه ملی اطلاعات و کاربردهای آن مطرح کردیم، در تعریف این شبکه می توانیم بگوییم که این شبکه پروژه‌ای برای توسعه شبکه زیرساخت امن و پایدار ملی در ایران است. این شبکه با نام‌های دیگری مانند اینترنت ملی، اینترانت ملی ایران و شبکه ملی اینترنت نیز شناخته می‌شود.
بر اساس تعریفی که در تبصره ۲ ماده ۴۶ قانون برنامه پنجم توسعه درباره شبکه مورد بحث آمده است و شورای عالی فضای مجازی نیز آن را تصویب کرده، شبکه ملی اطلاعات کشور، شبکه‌ای مبتنی بر قرارداد اینترنت (آی‌پی)، به همراه سوئیچ‌ها و مسیریاب‌ها و مراکز داده‌ای است. به صورتی که درخواست‌ های دسترسی داخلی و اخذ اطلاعاتی که در مراکز داده داخلی نگهداری می‌شوند، به هیچ‌وجه از طریق خارج کشور مسیریابی نشود و امکان ایجاد شبکه‌های اینترانت، خصوصی و امن داخلی در آن فراهم شود.
 

راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات چه ضرورتی دارد؟

به دلایل مختلف لازم است که شبکه ملی اینترنت به سرعت در کشور راه اندازی شود. یکی از مهمترین دلایل این است که این شبکه موجب استقلال و قدرتمندی بیش از پیش کشور می شود و از وابستگی ما به دیگران می کاهد. در همین ارتباط، سالهاست که رهبری از مسئولان دولت‌های مختلف خواسته است که در راستای راه‌اندازی شبکه ملی اینترنت گام بردارند. با توجه به این موضوع که معمولاً مقام معظم رهبری فقط در امور مهم نظر می دهند و خواستار ترتیب اثر از سوی مسئولان می شوند، می توان به اهمیت موضوع پی برد.

 

مختصری درباره روند راه اندازی شبکه ملی اطلاعات

با وجود اذعان مسئولان به اهمیت راه اندازی سریع شبکه ملی اطلاعات امّا شواهد موجود در حوزه اطلاعات و ارتباطات نشان می دهد که در حال حاضر با اجرایی شدن تمام و کمال این شبکه ملی فاصله داریم و هنوز نتیجه مطلوب حاصل نشده است. به منظور فهم بهتر موضوع در ادامه به بررسی اجمالی روندی که این پروژه از ابتدا تا کنون طی کرده است، می پردازیم.

- اواخر سال 1384، بر اساس تصمیم هیئت دولت مقرر شد که شبکه ملی اینترنت در طول 3 سال به بهره‌برداری برسد.
- سال 1385، مقرر شد که اجرای پروژه اینترنت ملی به مرکز تحقیقات مخابرات ایران محول شود.
سال 1386، برنامه‌های عملیاتی راه اندازی و بهره‌برداری اینترنت ملی در سال‌های 86 تا 88 در هیئت وزیران تصویب شد.
- سال 1387، عبدالمجید ریاضی، معاون وقت فناوری اطلاعات وزارت ارتباطات اعلام کرد که 50 درصد زیرساخت‌های اینترنتی شبکه ملی اینترنت فراهم شده است. با توجه به اینکه الان در - سال 97 هستیم و هنوز این پروژه به صورت کامل راه اندازی نشده است، می توان در گفته این مسئول شک کرد.
- سال 1389، موضوع شبکه ملی اینترنت با نام جدید «شبکه ملی اطلاعات» به صورت جدی‌تر پیگیری شد. به طوری که کلیات موضوع در ماده ۴۶ برنامه پنجم توسعه مطرح شد.
- سال 1389، تاریخ راه اندازی شبکه ملی اطلاعات، برای پنج سال دیگر یعنی تا پایان برنامه پنجم تمدید شد.
- سال 1394، پس از اینکه 5 سال از زمان تغییر نام شبکه ملی اینترنت به شبکه ملی اطلاعات گذشت و آخرین سال برنامه پنجم را پشت سر گذاشتیم، شبکه ملی اینترنت راه اندازی نشد. در این سال، محمدحسن انتظاری، رئیس سابق مرکز ملی فضای مجازی و متولی راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات طی نامه‌ای به رئیس جمهور خواستار تغییر متولی راه اندازی این شبکه شد.
- سال 1394، نصرالله جهانگرد، معاون وزیر ارتباطات اعلام کرد که شبکه ملی اینترنت آماده بهره‌برداری است! تعجب آور اینکه، همین سال، عباس آسوشه، معاون فنی مرکز ملی فضای مجازی گفت: با چیزی که شبکه ملی اطلاعات نام دارد، خیلی فاصله داریم. در همین سال، محمود واعظی، وزیر ارتباطات ادعا کرد که 70 درصد شبکه ملی اینترنت آماده است. همچنین وی تصریح کرد که در سال 1395 از این شبکه بهره‌برداری می‌شود.
 

شبکه ملی اطلاعات چطور کار می کند؟
 - سال 1395، وزارت ارتباطات دولت یازدهم فاز نخست شبکه ملی اطلاعات را در شهریور ماه 1395 افتتاح کرد. فاز دوم این شبکه نیز در بهمن ماه ۹۵ افتتاح شد و وعده داده شد که فاز تکمیلی این پروژه در اردیبهشت ماه 96 کلید خواهد خورد. با وجود این وعده ها، قفل این پروژه ملی در زمان مقرر باز نشد و وزیر ارتباطات و معاونانش در چندین مصاحبه، از تعویق در اجرای تکمیلی این پروژه و موکول کردن آن به بعد از انتخابات ریاست جمهوری (29 اردیبهشت ماه) خبر دادند.
 در حالیکه قرار بود اردیبهشت 96 از فاز تکمیلی شبکه ملی اطلاعات، دولت الکترونیک و شبکه علمی کشور بهره برداری شود اما سرنوشت این پروژه ها هنوز نامعلوم بود.
در مرداد 96، دولت مدعی شد که راه‌اندازی شبکه ملی اینترنت در 3 فاز انجام شده است. این در حالی بود که معاون فناوری مرکز ملی فضای مجازی کشور اعتقاد داشت که اجرای این سه فاز بر اساس مصوبه‌ شورایعالی و به منظور اصلاح وضعیت فعلی زیرساخت ارتباطی و شبکه ارتباطی کشور بوده است تا آمادگی لازم برای تحقق شبکه ملی اطلاعات مهیا شود. بنابراین با در نظر گرفتن انتظارات و الزامات مصرح در سند تبیین الزامات، هنوز تا تحقق شبکه ملی اینترنت فاصله داشتیم.
 به طور کلی می توان گفت که دولت های نهم، دهم و یازدهم با تعاریف مختلفی، پیگیری راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات را به عنوان اصلی ترین پروژه ملی حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات در دستور کار خود داشتند اما با این وجود این پروژه به نتیجه نهایی نرسید.
الان و بعد از گذشت بیش از یک سال از دولت دوازدهم نیز این پروژه به صورت کامل اجرایی نشده است!
البته خوب است تصریح کنیم که هنوز هم مسئولان ارتباطات و اطلاعات هر روز از پیشرفت شبکه ملی اینترنت خبر می دهند، امّا تا راه اندازی تمام و کمال آن فاصله داریم. در همین ارتباط، اخیراً محمدجواد آذری جهرمی در اینستاگرامش نوشت: میزان محتوای تبادلی در مرکز تبادل شبکه ملی اطلاعات در یک ماه اخیر (تیر 97) از ۳۰۳ گیگابیت بر ثانیه به ۴۳۱ گیگابیت رسیده است.
 
چرا شبکه ملی اطلاعات راه‌اندازی نمی شود؟

با توجه به تمامی آنچه در بالا گفته شد این سوال اساسی پیش می آید که چرا با وجود اذعان کارشناسان و مسئولان به ضرورت راه اندازی هر چه سریع تر شبکه ملی اطلاعات، این پروژه عملیاتی نمی شود.
گفتنی است، نه تنها شبکه ملی اینترنت در قوانین برنامه پنجم و ششم توسعه، مورد تاکید قرار گرفته بلکه در احکام دور دوم شورای عالی فضای مجازی و نیز سیاستهای اقتصاد مقاومتی نیز با جدیت روی آن تاکید شده است. اما با این وجود، اقدامات صورت گرفته درمورد این پروژه، با اهداف نهایی کماکان فاصله دارد.

تاخیر در راه اندازی و بهره‌برداری از شبکه ملی اطلاعات، موضوع مبهمی است که هیچ جواب قانع کننده‌ای برای آن وجود ندارد. به عقیده برخی، وجود دلال‌هایی که با سوء استفاده از وضعیت فعلی اینترنت، سود بسیاری از فروش پهنای باند به‌دست می آورند و راه اندازی شبکه ملی اطلاعات به اصطلاح نان آنها را آجر می‌کند، از جمله دلایل عدم راه اندازی شبکه ملی اینترنت است. طبیعی است که این افراد در روند اجرایی پروژه اینترنت ملی اختلال ایجاد کنند.
 

شبکه ملی اطلاعات چیست؟

 از سوی دیگر، از عمده‌ترین دلایل عدم اجرای شبکه ملی اطلاعات می‌توان به عدم فهم صحیح از این شبکه، سیاسی‌کاری برخی دولت‌ها و مسئولان و استفاده جناحی از شرایط موجود غیر‌قانونی و غیر‌منضبط فضای مجازی کشور اشاره کرد. در این شرایط، متاسفانه هر از گاهی پروژه‌های فرعی به نام شبکه ملی اینترنت طرح می شوند و گروه های مختلف سعی می کنند که از فشار مطالبات مردمی و رهبری بکاهند. همچنین استفاده سیاسی از این پروژه برای رأی آوردن در انتخابات نیز موضوع دیگری است.
 از جمله نکات بسیار مهم در این پروژه، سیاسی کاری دولت ها است. به طوری که هر وقت کارشناسان درخواست مناظره برای بررسی ابعاد فنی این شبکه را دارند با پاسخ منفی مسئولان مواجه می شوند.
 
جمع‌بندی
مطلب حاضر را می توان این طور جمع بندی کرد که در حال حاضر ضرورت راه اندازی شبکه ملی اطلاعات تقریباً برای همگان آشکار شده است. امّا شواهد موجود نشان می دهد که هنوز تا راه اندازی تمام و کمال این شبکه فاصله داریم و مثل اینکه قرار نیست گره کوره این پروژه باز شود. از سوی دیگر، اینکه چرا این شبکه هنوز راه اندازی نشده است به برخی مسائل سیاسی برمی گردد. بنابراین، لازم است در این زمینه اطلاع رسانی های لازم انجام شود تا با تشدید درخواست های مردمی، نسبت به راه اندازی هر چه سریع تر این شبکه اقدام شود.

دبیر شورای عالی فضای مجازی گفت: سیاست نهایی در خصوص استفاده از ارزهای دیجیتالی در کشور به زودی در سطح هیئت دولت مورد بررسی قرار می‌گیرد.

ابوالحسن فیروزآبادی در گفتگو با خبرنگار مهر درباره آخرین وضعیت تعیین تکلیف ارزهای دیجیتالی (ارز رمز) در کشور گفت: دولت در حال تهیه مصوبه ای برای سیاست گذاری در این حوزه است.

وی افزود: با توجه به اینکه ارزهای دیجیتال یکی از پدیده های مهم در حوزه فناوری مالی و بازار پرداخت محسوب می شوند، نظارت بر ارزهای رمزنگاری شده در داخل کشور ضروری است.

رئیس مرکز ملی فضای مجازی ادامه داد: ارز دیجیتال در کمیسیون اقتصادی دولت آخرین مراحل بررسی را می گذراند و به زودی در سطح هیئت دولت بررسی می شود.

فیروزآبادی اظهار داشت: کشور در مرحله انجام سیاست های اولیه برای تعیین تکلیف مشارکت کنندگان در حوزه ارزهای دیجیتالی است و در این زمینه با توجه به پیش نویسی که پیش از این مرکز ملی فضای مجازی برای طرح در شورای عالی فضای مجازی تهیه کرده بود، در این زمینه با کمیسیون اقتصادی دولت همکاری می کند تا در نهایت این سند برای طرح به هیئت دولت برود.

به گزارش مهر، پیش از این نیز معاون مرکز ملی فضای مجازی از برنامه ریزی برای قانونی شدن فعالیت دست اندرکاران حوزه ارز دیجیتال از جمله استخراج کنندگان (ماینر) و صرافان این بازار و نیز واردات قانونی تجهیزات ارز دیجیتال خبر داده بود.

سعید مهدیون در این باره گفته است: هیئت دولت در حال کار روی مصوبه ای است که فعالیت ماینرهای ارز دیجیتال شکل صنعت و قانونی به خود بگیرد و استخراج این نوع ارز در کشور قانونی شود. در این سند سیاستی، بانک مرکزی، بورس و سایر دستگاه های مرتبط، ضوابط خود را اعلام کرده اند و این سیاست گذاری در کمیسیون عالی تنظیم مقررات مرکز ملی فضای مجازی نیز به بحث گذاشته شده است.

دبیر شورای عالی فضای مجازی در پاسخ به این سؤال که هاتگرام و تلگرام طلایی بعد از اتمام مهلت جدا شدن از تلگرام در پایان آذر فیلتر می‌شوند، گفت: مسدود نمی‌شوند بلکه باید بتوانند مستقل از تلگرام به فعالیت خود ادامه دهند.

 ابوالحسن فیروزآبادی در جمع خبرنگاران در توضیح مصوبه شورای عالی فضای مجازی درباره حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی و مقررات فعالیت پیام‌رسان‌های خارجی اظهار داشت: طبق این سند پیام‌رسان‌های خارجی دارای بیش از یک میلیون کاربر باید در کشور نماینده پاسخگو داشته باشند زیرا همچنان که پیام‌رسان‌ها در اروپا حق ندارند اطلاعات مردم اروپا را خارج کنند در ایران نیز نباید اطلاعات اجتماعی، اقتصادی و خصوصی مردم را از کشور خارج کنند.

وی در پاسخ به این سؤال که این تعریف شامل شبکه‌های اجتماعی  نیز می‌شود، گفت: تعریف پیام رسان در این سند شامل شبکه‌های اجتماعی است.

دبیر شورای عالی فضای مجازی در پاسخ به این سؤال که آیا با این تعریف فعالیت اینستاگرام در کشور غیرقانونی است، گفت: سیاست را توضیح دادم اینکه اجرا در چه مرحله‌ای باشد، متفاوت است اما طبق این سند اینستاگرام در داخل کشور نماینده پاسخگو داشته باشد و اطلاعات شهروندان را خارج نکند.

 

*هاتگرام و تلگرام طلایی بعد از پایان آذر مسدود نمی‌شوند

فیروزآبادی درباره فعالیت هاتگرام و تلگرام طلایی گفت: معتقدیم پلتفرم‌های اطلاعاتی، رسانه‌ای، بهداشتی، آموزشی، تجاری و پولی و بانکی باید در کشور بومی شوند.

وی ادامه داد: پلتفرم رسانه‌ای که شامل پیام رسان نیز می‌شود اکنون در کشور 50 میلیون کاربر دارد و امیدواریم تا سال آینده در زمینه بومی‌سازی این پلتفرم به نتایج خوبی دست پیدا کنیم.

دبیر شورای عالی فضای مجازی افزود: طبق سند این شورا برای تقویت پیام رسان‌های داخلی هاتگرام و طلاگرام برای دوره گذار پیش‌بینی شدند و به آنه مهلت داده شده تا به خودکفایی برسند که این سیاست در صنعت مونتاژ حاکم است و بعد از تاریخ اعلام شده سیاست‌های حمایتی‌مان را قطع خواهیم کرد.

به گزارش فارس،فیروزآبادی در پاسخ به این سؤال که اگر هاتگرام و طلاگرام پس از پایان مهلت داده شده در پایان آذر ماه به استقلال از تلگرام نرسند آیا فیلتر خواهند شد، گفت:این پیام رسان‌ها مسدود نمی‌شود بلکه باید بتوانند مستقل از تلگرام به فعالیت خود ادامه دهند.

 

* جنگ بین وزارت ارتباطات و صدا و سیما به ضرر مردم است

وی درباره اختلاف اخیر وزارت ارتباطات و سازمان صدا و سیما درباره تحقق شبکه ملی ارتباطات و حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی گفت: جنگ بین وزارت ارتباطات و صدا و سیما به نفع هیچ کسی نیست و توسعه پلتفرم‌های بومی باید با مشارکت همه دستگاه‌ها انجام شود و این دعواها به ضرر مردم است.

به‌زودی با مصوبه‌ای که دولت با همکاری مرکز ملی فضای مجازی در دست تنظیم دارد، فعالیت استخراج کنندگان پول دیجیتال و صرافیهای الکترونیکی ارزرمزها قانونی می شود.

معصومه بخشی پور: ارز دیجیتال یا Cryptocurrency یک فرم از پول الکترونیکی است که به دلیل داشتن ویژگی رمزنگاری درحین انتقال در اینترنت برای امنیت بیشتر، حذف واسطه ها و ناشناس بودن طراحی شده و غیرقابل هک و پیگیری است.

ارزهای دیجیتال از فناوری غیرمتمرکز استفاده می کنند و به کاربران امکان پرداخت امن و ذخیره پول را بدون نیاز به ثبت نام یا استفاده از بانک ها و سازمان های واسطه، می دهند. اکثر ارزهای دیجیتال روی پایگاه داده توزیع شده ای به نام بلاکچین اجرا می‌شوند. درهمین حال بیشتر واحدهای اصلی ارز دیجیتال نیز توسط یک فرآیند به نام استخراج یا «ماین» تولید می شوند.

اولین ارز دیجیتال بیت کوین است که در سال ۲۰۰۹ ایجاد شد و پادشاه دنیای ارزهای دیجیتال نام گرفت ولی در چند سال گذشته ارزهای دیجیتال زیادی معرفی و عرضه شده اند و گفته می شود هم اکنون حدود ۹۰۰ ارز دیجیتال در بازارهای جهانی تجارت می شود.

 

ارز دیجیتال و مشکلاتی که با خود به همراه آورد

با توسعه ارزهای دیجیتال (ارز رمز) در دنیا و به تبع آن در کشورما، برغم مزایایی که پول دیجیتال دارد، ناشناخته بودن این فناوری مشکلاتی را برای کشورها به همراه داشته و به نظر می رسد نبود قوانین مشخص برای آن و عدم آگاهی از چگونگی کاربرد این فناوری، باعث ضررو زیانهای خرد و کلان اقتصادی شده است.

در ایران، مخاطراتی که معاملات پول دیجیتال به دلیل نداشتن آگاهی کاربران به همراه داشته به فعالیت بدون قانون استخراج کنندگان ارز دیجیتال، نبود تضمین سرمایه گذاری روی ارزها و سایر موارد فنی و غیرفنی منجر شده و معلوم نیست که بازیگران دنیای ارز دیجیتال چه کسانی هستند.

در این میان وجود بدافزارهای مختلفی که از طرق مختلف بر بستر ارز دیجیتال فعال شده و امنیت کاربران را به مخاطره می اندازد، خرید و فروش غیرقانونی دستگاههای استخراج کننده پول دیجیتال که بسیاری از کاربران را برای دریافت سود بیشتر به حضور در این بازار ترغیب می‌کند و سرمایه گذاری بدون پشتوانه مردم در بازار ارزدیجیتال از دیگر موضوعاتی است که پاسخ روشنی برای آن وجود ندارد.

با این حال شواهد نشان می دهد که با وجودی که ارز دیجیتال هنوز در کشور به ساماندهی واحدی نرسیده اما معامله می شود.

 

حجم معاملات ارزهای دیجیتال در ایران

بررسی وب سایت داده‌های تحلیلی کوین دنس (Coin Dance) نشان می دهد که ۱۰ ارزرمز بیشترین حجم بازار را در اختیار دارند. از جمله می توان به بیت کوین، اتریوم، ایکس آی پی (xrp )، بیت کوین کش، eos، استلار (stellar)، لیت کوین، تتر، کاردانو و مونرو اشاره کرد. درهمین حال ارزرمزهایی مانند دش، اتریوم کلاسیک و ZB نیز در معاملات مربوطه دیده می شود.

برمبنای آخرین آمار این پایگاه تحلیلی در هفته منتهی به پایان سپتامبر ۲۰۱۸، ارز دیجیتال بیت کوین در ایران در این بازه زمانی بالغ بر ۴۳ معامله داشته که می تواند ناشی از سرمایه گذاری مردم برای حفظ ارزش پول و انتظار افزایش قیمت در انتهای سال میلادی پیش رو باشد. این درحالی است که این ارز در آمریکا طی یک هفته ۱۱۰۶ بار معامله شده است. همچنین چین ۵۳۵ بار، عربستان ۳۴ بار، کره جنوبی ۳ بار، ترکیه ۱۰ بار، اتحادیه اروپا ۳۳۱ بار و روسیه ۲۱۳۱ بار استخراج آزاد بیت کوین داشتند.

در بازه زمانی مورد اشاره، بیشترین حجم معاملات به بیت کوین با ۲۷ درصد، تتر با ۲۱ درصد و اتریوم با ۱۱ درصد معاملات، مربوط می شود.

ارزدیجیتال در کدام کشورها قانونی است

برمبنای بررسی های انجام شده از وضعیت ۷۲ کشور بررسی شده از سوی مرکز ملی فضای مجازی درخصوص وضعیت مقرراتگذاری در حوزه ارزرمزها، مشخص شده است ۲۳ درصد کشورها ذیل قوانین مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریستها، نسبت به مقررات گذاری در این حوزه اقدام کرده اند. وضع قوانین برای صرافیها در ۱۶ درصد کشورها اتفاق افتاده و ۱۱ درصد کشورها برای استفاده توسط شخصیتهای حقوقی، ارز دیجیتال را مقررات گذاری کرده اند.

بررسی ها نشان می دهد که ۱۳ کشور از جمله کانادا، چک و دانمارک بیت کوین را ذیل قوانین مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریست ها قرار داده اند. در همین حال ۲۴ کشور از جمله استونی، فرانسه، فنلاند ، آلمان، ایتالیا و کانادا بیت کوین را ذیل مقررات مالیاتی گذاشته اند و در کشوری مانند چین استفاده ارز دیجیتال تنها برای اشخاص حقیقی آزاد است.

از سوی دیگر ۷ کشور از جمله چین، چک و فیلیپین، مقرراتی برای استفاده اشخاص حقوقی از بیت کوین تدوین کرده اند؛ ۵ کشور از جمله اکوادور، چین و روسیه ارز مجازی خود را منتشر کرده اند و ۹ کشور ، روی صرافی های مبادله بیت کوین مقررات وضع کرده اند.

 

مدیریت روی ارز دیجیتال سخت است

سعید مهدیون، معاون مرکز ملی فضای مجازی در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره وضعیت فعلی ارز رمز در کشور و فعالیت کاربران در این حوزه، توضیح می دهد و با بیان اینکه ارز دیجیتال هم اکنون در کشور معامله می شود، معتقد است که خاصیت پول دیجیتال این است که نظام مدیریت روی آن سخت است.

وی با بیان اینکه ارزرمز با فناوری بلاکچین ( زنجیره بلوکی) عجین شده اما باید این دو را از هم تفکیک بدهیم، می گوید: فناوری بلاکچین با عنوان فناوری، مسائل خاص خود و کاربردهای مختلفی دارد که یکی از این کاربردها «ارز رمزها» هستند. در نتیجه خود فناوری بلاکچین ذاتا مضر نیست و با توجه به کاربردهایی که دارد، مورد تشویق همه است.

مهدیون با اشاره به اینکه برمبنای فناوری بلاکچین، دارایی هایی با پشتوانه مبادله می شود که تحت عنوان «توکن» شناخته می شود، می افزاید: به این معنی که بخشی از دارایی مشهود و نامشهود فرد (مانند نرم افزار) به دیجیتال تبدیل می شود. این دارایی ها دارای پشتوانه است و با توجه به مشخص بودن ارزش آن، مشکلی ایجاد نمی شود.

معاون مرکز ملی فضای مجازی با تاکید براینکه زمانیکه از «ارز رمز» صحبت می شود به موضوع بالا که دارایی با پشتوانه است، کاری نداریم، ادامه می دهد: این دارایی با پشتوانه اگر طلا و یا پول باشد، توسط بانکهای مرکزی هر کشوری پشتیبانی می شود و اگر سهام شرکتی نیز بخواهد به دیجیتال تبدیل شود، سازمانهای بورس دنیا از آن پشتیبانی می کنند. در نتیجه کسی مخالف این مدل ارزرمز با پشتوانه نبوده و در چارچوب قوانین و مقررات و ضوابط بورس در هر کشوری مبادله می شود.

 

«ارزرمز» با پشتوانه در ایران نداریم

مهدیون با بیان اینکه ما هنوز در کشور کار خاصی در زمینه ارزرمزهای با پشتوانه نکرده ایم و این نوع پول دیجیتال در کشور ما وجود ندارد، می گوید: آنچه که معمولا نگران کننده است و ما در رابطه با آن صحبت می کنیم و جنبه های مثبت و منفی آن دیده می شود، کاربردهای پول دیجیتال بدون پشتوانه است که تنها، اقبال مردم ارزش آن را بالا و پایین می آورد و نوسانات آن زیاد است. از جمله این ارزها می توان به «بیت کوین»، «تتر» و «اتریوم» اشاره کرد. این ارزها به دلیل ماهیتی که دارند می توانند نظام های مالی دنیا را دور بزنند و به همین دلیل کشورهای مختلف برای قانونگذاری روی آنها، به فکر افتاده اند.

وی موضوع پولشویی، نوسانات اقتصادی به دلیل عدم ورود به گردش مالی و خروج سرمایه از کشورها را از جمله دلایل زنگ خطر ارز دیجیتال بدون پشتوانه عنوان کرده و می افزاید: در این زمینه تنها چیزی که اجماع جهانی به آن رسیده، اصطلاحی است که تحت عنوان KYC شناخته می شود و معادل KNOW YOUR CUSTOMER (مشتریت را بشناس) است.

معاون مرکز ملی فضای مجازی با اشاره به اینکه قوانین KYC با هدف شفاف سازی مالی و جلوگیری از پولشویی و تامین مالی تروریسم تدوین شده تا مبدا و مقصد ارز رمزها مشخص باشد، ادامه می دهد: در قوانین مربوط به KYC تبدیل ارزرمزها به پول واقعی در یک مکان فیزیکی باید انجام گیرد و صرافیهای خاص الکترونیکی از جمله این مکانها است که باید تبدیل این نوع پول در آن انجام شود. به این ترتیب هویت صرافی و نقل و انتقال پول دیجیتال، مشخص بوده و از طریق این مقررات کنترل می شود.

 

خطر تحریم در کمین سپرده گذاران ارزهای دیجیتال

مهدیون با بیان اینکه برای تبادلات مالی از طریق پول دیجیتال، اجماع جهانی بر مقررات گذاری و انجام کار قانونی بر این بستر است، می گوید: در کشور ما شرایط کمی سخت تر است. چرا که مقررات گذاری در این زمینه انجام نشده و آنجایی که مردم به این بازار ورود می کنند و می خواهند از طریق این صرافی ها پول نقد را تبدیل به کوین و ارز رمزهای مختلف کنند، این صرافیها و قوانین و مقررات لازم برای آن وجود ندارد. درنتیجه کسانی که می خواهند وارد این بازار شوند، ناچارند از صرافیهای خارج از کشور استفاده کنند.

وی با اشاره به نگرانیهایی که از سپرده گذاری در صرافیهای خارج از کشور وجود دارد، می افزاید: عمده صرافی ها در این بازار آمریکایی هستند و تحت قوانین کشور آمریکا و قوانین وزارت بازرگانی این کشور فعالیت می کنند. در نتیجه شرایط تحریم برای آنها وجود دارد و چنانچه آدرس «آی پی» ایرانی را تشخیص دهند و متوجه شوند که مبدا نقل و انتقال پول، ایران است، هر لحظه امکان تحریم کردن حساب ایران را دارند و به این ترتیب پول ایرانیها از بین رفته و اجازه دسترسی به آن داده نمی شود.

وی افزود: در بازارهای واقعی سرمایه برای سپرده گذاری قبل از ورود به بازار اصلی، یک بخش دمو و آموزش وجود دارد و این درحالی است که در مبادله ارزرمزها هیچگونه دمو و آموزشی وجود ندارد و این خطر وجود دارد که شخص، نقاط کلیدی را نشناخته و پس از سرمایه گذاری ضرر کند.

 

فعالیت صرافی های الکترونیکی قانونی می شود

معاون تنظیم مقررات مرکز ملی فضای مجازی راهکار فعلی در این باره را به رسمیت شناختن صرافیهای قانونی ارز دیجیتال عنوان می کند و با بیان اینکه به نظر می رسد اگر در ایران صرافیهای شناخته شده قانونی وجود داشته باشد، برخی از مشکلات قابل رفع است و می توان در KYC نیز نقش جدی بازی کرد، می گوید: وجود صرافیهای الکترونیکی در داخل کشور، رعایت قوانین مربوط به پولشویی و مشخص شدن مبدا و مقصد سرمایه را به همراه خواهد داشت، در این صورت مردم هم می دانند که اهلیت کدام صرافی تایید شده و فعالیت خود در حوزه ارز دیجیتال را از طریق آن پیگیری می کنند.

مهدیون، استخراج کنندگان ارز دیجیتال که با نام «ماینر» شناخته می شوند، را از دیگر بازیگران تاثیرگذار این حوزه عنوان می کند و می گوید: در این زمینه دو بازیگر مهم وجود دارد که یکی، آنهایی هستند که برای این کار، سخت افزار استخراج ارز تولید می کنند و هم اکنون دو شرکت عمده آمریکایی و چینی، این بازار را در اختیار دارند و ما حرف جدی در زمینه تولید سخت افزار استخراج ارز نداریم. برمبنای این سخت افزارها، استخراج ارزرمزها با کارکرد عمومی و بدون پشتوانه ممکن می شود. از سوی دیگر، ماینرها نیز در این بازار خودشان دست به استخراج ارز زده و معامله ثبت کرده و سود آن را دریافت می کنند.

 

ماینرهای زیرزمینی به روی زمین می آیند

وی با اشاره به اینکه برای استخراج ارز دیجیتال در کنار سخت افزار، نیاز به نرم افزارهای عمدتا اپن سورس (منبع باز) نیز است، ادامه می دهد: نگاه در این قسمت کار، یک صنعت تبدیلی است که از برق، ارز دیجیتال تولید می کند و به همین دلیل است که درحالیکه بسیاری کشورها معامله با این ارزرمزها را ممنوع کرده اند اما استخراج آن ممنوع نیست. چرا که این مدل استخراج ارزآوری برای کشورها به همراه خواهد داشت. استخراج ارز و فروش آن در صرافیهای معتبر و تبدیل این ارز به صادرات به نفع کشورها خواهد بود. اما در کشورما هنوز این موضوع به صورت صنعتی شناخته نشده و به همین دلیل به صورت زیرپله ای کار می شود.

معاون مرکز ملی فضای مجازی با اشاره به «مصوبه شورای پول و اعتبار که بر اساس آن هرگونه فعالیتی در زمینه ارز دیجیتال را برای مبارزه با پولشویی، ممنوع کرده است»، می گوید: اگر فعالیت ماینرها تحت ضوابط خاصی بوده و هدایت شده باشد، ضربه خاصی به اقتصاد نمی زند. باید فعالیت این بازیگران ارزدیجیتال را به رسمیت شناخت تا آنها از فعالیت زیرزمینی دست کشیده و کار قانونی انجام دهند. البته این موضوع نیازمند تعریف یک مدل اقتصادی درست است.

مهدیون به بازیگر دیگری که در عرصه ارز دیجیتال فعالیت می کند و با نام «استخر» شناخته می شود نیز اشاره می کند و می گوید: استخرها کسانی هستند که توانایی راه اندازی تشکیلات صنعتی برای استخراج ارزرمز ندارند و از طریق سخت افزارهای کوچک و یا بخشی از ظرفیت پردازشی کامپیوتر خود، اقدام به استخراج ارز می کنند. این استخراج با توجه به اینکه در منزل توسط این ماینرهای کوچک انجام می شود، مصرف بالایی از حجم برق خانگی دارد و ممکن است هزینه برق به صورت تصاعدی محاسبه شود.

 

«ماینینگ» صنعت می شود

معاون تنظیم مقررات مرکز ملی فضای مجازی با بیان اینکه هم اکنون فعالیت ماینرهای ارز دیجیتال در کشور رسمی و روی زمینی نیست، می گوید: این صنعت در کشور ما به صورت زیرزمینی پیش می رود و به همین دلیل مزایای آن از جمله ارزآوری برای کشور از دست می رود. این استخراج کنندگان عمدتا به ماینرهای بزرگ چینی و روسی متصل می شوند و هیچ قانونی بر فعالیت آنها حاکم نیست.

تجهیزات استخراج ارز دیجیتال معطل مصوبه دولت

مهدیون با اظهار امیدواری از اینکه این مصوبه، فعالیت قانونی بازیگران ارز دیجیتال در کشور را رقم بزند، می گوید: هم اکنون بخشی از تجهیزات مربوط به استخراج ارز دیجیتال به دلیل مشخص نشدن این مصوبه، همچنان در گمرک معطل مانده است.

وی با بیان اینکه بیشتر کشورها فعلا معامله با ارز رمز را ممنوع کرده اند تا KYC و نظام شناخت مشتری و مبارزه با پولشویی راه اندازی شود، می افزاید: در کشور ما نیز تا قبل از مصوبه شورای پول و اعتبار که کمتر از یک سال پیش بود، مقرراتی برای واردات تجهیزات مرتبط با استخراج ارز دیجیتال نداشتیم و این سرورها و کارت گرافیک آن در ذیل تجهیزات الکترونیکی و سرور وارد کشور می شد.

معاون مرکز ملی فضای مجازی ادامه داد: اما پس از آن، مصوبه شورای پول و اعتبار، ورود هرگونه تجهیزات مرتبط  را ممنوع کرد تا این تجهیزات به شکل صنعتی قابل ورود نباشد. اگرچه به لحاظ ذاتی هر لپ تاپ و کامپیوتری یک برد گرافیکی دارد اما شکل صنعتی نیست و خانگی است. بنابراین جلوی تجهیزاتی که با قطع صنعتی وارد کشور می شد، گرفته شد.

مهدیون می گوید: هم اکنون نیز منتظر مصوبه دولت برای قانونمندشدن استخراج ارز دیجیتال در کشور هستیم و شنیده ها حاکی است که با توجه به اینکه مخالفتی با صنعتی شدن ماینینگ در کشور وجود ندارد، به زودی این تجهیزات از سوی گمرک استخراج می شوند.

 

فعالیت استخراج کنندگان پول دیجیتال قانونی می‌شود

وی درباره مصوبه در دست بررسی دولت برای قانونگذاری فرآیندهای مرتبط با ارزدیجیتال، می گوید: این موضوع در کمیسیون های دولت در دست بررسی است. هم اکنون دولت درحال تنظیم یک سند سیاستی است که در آن قرار است بانک مرکزی و بورس ضوابط خود را اعلام کرده و صرافیها و ماینرها شکل قانونی به خود بگیرند.از آنجایی که مرکز ملی فضای مجازی نیز یک سری مطالعاتی دراین باره داشته و در ۶ جلسه کمیسیون عالی تنظیم مقررات مرکز ملی فضای مجازی روی آن بحث شده است، این فرآیند توسط مرکز ملی فضای مجازی و کمیسیون دولت به صورت هماهنگ با هم جلو می رود و نیازی به سیاست جداگانه ای در شورای عالی فضای مجازی ندارد. مضاف بر اینکه، پیش نویس این مصوبه نیز توسط مرکز ملی فضای مجازی برای شورای عالی فضای مجازی، آماده شده بود اما با توجه به اینکه دولت در این زمینه دیدگاههای هماهنگ دارد، نیازی به طرح آن در جلسه شورا نبود.

مهدیون با بیان اینکه این مصوبه به زودی تصویب خواهد شد و شخص رئیس جمهور هم به شدت در این رابطه نظر دارد تا هرچه سریعتر تصویب شود، می افزاید: معاملات با ارز رمزهای بدون پشتوانه، فضایی می تواند ایجاد کند که تجارت بین المللی، بهتر پا بگیرد؛ البته اگر شرایط آن کنترل شده باشد. مزیت این ویژگی این است که برای مثال در مقایسه با جابجایی پول از نظام سوئیفت، سرعت آن بیشتر و کارمزدش کمتر است. بنابراین در چارچوبهای هدایت شده تجارتهای خرد، می توان در معاملات از طریق صرافیهای مجاز از ارزرمز استفاده کرد تا بحث پولشویی در کشور مبدا و مقصد دچار مشکل نشود.

 

ارز دیجیتال جایگزین پول ملی نمی شود

معاون مرکز ملی فضای مجازی با اشاره به اینکه هنوز کشور به این نتیجه نرسیده که ارز دیجیتال جایگزین نیازهای تسویه مالی و جایگزین پول ما باشد، ادامه می دهد: هم اکنون نظامهای مالی مانند ساتنا و پایا با سرعت خوبی در داخل کشور درحال سرویس دهی هستند و جایگزین کردن ارزدیجیتال با آنها، جز معضل چیز دیگری به همراه نخواهد داشت. اما اگر این فضا باز شود، شاهد پیشنهادات استارتاپی زیادی خواهیم بود و در این زمینه تکنولوژی بلاکچین و توکن می تواند کمک کند.

مهدیون با بیان اینکه ساماندهی این فضا، قوانین و مقررات را بر فعالیت تمامی بازیگران این فناوری- صنعت، حاکم می کند، افزود: ساماندهی حوزه پولی ارز دیجیتال توسط بانک مرکزی انجام می شود و جواز صنعت ماینینگ نیز باید توسط وزارت صنعت صادر شود. در این حوزه وزارت ارتباطات نقش خاصی ندارد.

 

پیگیری بدافزارهای ماینر از طریق قانون جرایم رایانه ای

وی درباره تخلف ماینرها در فضای موجود و استفاده از قدرت پردازش کامپیوتر کاربران که پیش از این نیز از سوی مرکز ماهر هشدار داده شده بود، می گوید: در حال حاضر قانونی که برای فعالیت تمام بازیگران ارز دیجیتال از جمله ماینرها حاکم است همان ماده ۳۶ مصوبه شورای پول و اعتبار درخصوص مبارزه با پولشویی است که هرگونه فعالیتی در این زمینه را منع کرده است. اما موضوع استفاده ماینرها از CPU کاربران، یک ویروس و بدافزار محسوب می شود و فعالیت بدافزار در هر حالتی غیرقانونی است.

این مقام مسئول با بیان اینکه مطابق قانون جرایم رایانه ای برخورد با اینها مطابق با برخورد با باج افزارنویسی خواهد بود و باید مطابق قانون با آن برخورد شود، ادامه می دهد: از آنجایی که هزینه سخت افزار و برق گران است، برخی به اسم ماینر از دزدیدن اموال سایرین، سخت افزار دزدی و برق دزدی کرده و حق انشعاب برق و هزینه ظرفیت پردازشی را نمی دهند.

وی درباره نقش نظارتی مرکز ملی فضای مجازی درخصوص فعالیت غیرقانونی ماینرها در کشور، می افزاید: مرکز ملی فضای مجازی، به طور عام برهمه مسائل نظارت کلی دارد و این نقش را هم اکنون در زمینه پول مجازی در مصوبه هیات دولت نیز بازی کرده تا شاید نیازی به مصوبه شورای عالی فضای مجازی نباشد؛ اما در صورتی که دستگاهها به وظایف خود عمل نکنند، از بعد نظارت اجرایی، این مرکز ورود خواهد کرد.

معاون محتوایی مرکز ملی فضای مجازی گفت: در خصوص اینستاگرام و تمام شبکه‌های اجتماعی خارجی، اقدامات کارشناسی پیرامون فیلترینگ آن‌ها در حال انجام شدن است که به‌مرور یک سری سیاست‌ها در خصوص آن‌ها اعمال می‌شود.

امیر خوراکیان در گفتگو با صبح توس در خصوص عدم موفقیت فعلی کشور در ایجاد انسجام و گسترش پیام‌رسان‌های داخلی اظهار کرد: امروزه پیام‌رسان‌ها به یکی از مسائل بسیار مهم در کشور تبدیل‌شده‌اند که خوشبختانه تاکنون توانسته‌ایم توفیقات خوبی در بحث بومی‌سازی آن‌ها کسب کنیم.

 

کاهش شدید ترافیک تلگرام با گسترش پیام‌رسان‌های داخلی

وی افزود: با مطرح‌شدن و گسترش پیام‌رسان‌های داخلی، ترافیک شبکه‌هایی همچون تلگرام به‌شدت کاهش پیداکرده و این فرصت برای پیام‌رسان‌های بومی ایجادشده که پس از شناسایی مشکلات و رفع موانع، به فکر پیشرفت و جذب مخاطب باشند.

معاون محتوایی مرکز ملی فضای مجازی عنوان کرد: اگرچه هنوز عرصه برای پیام‌رسان‌های داخلی آن‌قدر گسترده نیست اما از اصل کار رضایت داریم چراکه شبکه‌های داخلی از حالت انزوا و گوشه‌گیری خارج‌شده و به وسط میدان آمده‌اند؛ اما باید پذیرفت که پیشرفت آن‌ها درگرو مسائلی همچون دانش فنی، امکانات سخت‌افزاری، دیتاسنتر و برنامه جامع و متنوع برای جذب مخاطب است.

 

القای یک پیام‌رسان خاص به مردم کار صحیحی نیست

خوراکیان با اشاره به تعدد فعلی پیام‌رسان‌های داخلی در کشور تصریح کرد: ازلحاظ عقلی و منطقی رسیدن به یک شبکه واحد در ابتدای امر امکان‌پذیر نیست؛ چراکه مردم باید پیام‌رسانی که موردعلاقه آن‌هاست را انتخاب کنند و القای یک پیام‌رسان خاص به آن‌ها کار صحیحی نیست.

وی تشریح کرد: برنامه مرکز ملی برای ساماندهی پیام‌رسان‌های داخلی در مرحله اول، رساندن تعداد آن‌ها از 17 پیام‌رسانی که در کشور فعال بودند به 7 شبکه بود؛ پس‌ازآن یک سری امکانات به‌صورت مساوی در اختیار آن‌ها قرار داده شد تا بتوانند برای جذب مخاطب، در فضایی سالم به رقابت بپردازند.

 

سروش و گپ بیشتر از بقیه مورد استقبال کاربران قرار گرفتند

معاون محتوایی مرکز ملی فضای مجازی اظهار کرد: در این میان دو پیام‌رسان سروش و گپ بیشتر از بقیه مورد استقبال کاربران قرار گرفتند و تصمیم بر آن شد که در ادامه راه حمایت بیشتر و جدیدتری از این دو شبکه صورت گیرد؛ البته این به معنی عدم‌حمایت از سایر پیام‌رسان‌ها نیست.

 

حمایت وزارت ارتباطات از پیام رسان های داخلی

خوراکیان در پاسخ به خبرنگار ما در خصوص نوع و میزان حمایت مرکز ملی از پیام‌رسان‌های داخلی گفت: اختصاص اینترنت رایگان، وام 5 میلیارد تومانی برای گسترش شبکه و سایر امکاناتی که در اختیار پیام‌رسان‌های برتر قرارگرفته ازجمله اقداماتی است که وزارت ارتباطات در جهت حمایت از شبکه‌های داخلی انجام داده است.

وی تأکید کرد: خوشبختانه همه مصمم هستند که پروژه گسترش پیام‌رسان‌های داخلی با تمام قدرت انجام شود اما این مسئله را باید پذیرفت که پروسه سختی را در پیش داریم و در مدت چند هفته و یا چند ماه به ثمر نخواهد نشست.

کارشناس فناوری و رسانه با اشاره به بحث فیلترینگ تلگرام تبیین کرد: به‌موازات اینکه شبکه‌های داخلی ظرفیت بیشتری پیداکرده و سرویس‌های بهتری ارائه دهند، می‌شود در خصوص بحث فیلتر تلگرام و از رده خارج کردن آن تصمیمات دقیق‌تر و عمیق‌تری اتخاذ کرد.

 

بررسی فیلترینگ اینستاگرام در دستور کار مرکز ملی فضای مجازی

خوراکیان در پایان خاطرنشان کرد: البته غافل از توییتر و اینستاگرام هم نبوده و در مورد تمام این شبکه‌ها، اقدامات کارشناسی در حال انجام شدن است که به‌مرور یک سری سیاست‌ها در خصوص آن‌ها اعمال می‌شود.

معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات معتقد است اگر سایر دستگاه ها به وظایف شان در حمایت از پیام رسان های داخلی عمل می کردند، حتما مردم به پیام رسان های داخلی مهاجرت می کردند.
فناوران- براساس مصوبه «سیاست ها و اقدامات ساماندهی پیام رسان های اجتماعی» شورای عالی فضای مجازی، دستگاه ها و نهادهایی همچون وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان صدا و سیما، قوه قضاییه، مرکز ملی فضای مجازی و بانک مرکزی مسوولیت مستقیم در خصوص پیام رسان ها داشته و وظایفی روی دوش آنها بوده است.
براساس گزارش روابط عمومی وزارت ارتباطات، حمید فتاحی رییس هیات مدیره شرکت زیرساخت در نشستی که به میزبانی اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان برگزار شد، گفته است که وزارت ارتباطات وظایف خود را انجام داده اما دستگاه های دیگر آن طور که باید عمل نمردند و به همین دلیل پیام رسان های داخلی با اقبال مواجه نشدند.
فتاحی در این باره گفت: از سال گذشته سند حمایت از پیام رسان های داخلی که نتیجه تلاش ۱۸ ماهه دستگاه های مختلف کشور بود، در شورای عالی فضای مجازی تصویب و به رهبر معظم انقلاب تقدیم شد و سپس رییس جمهور نیز آن را ابلاغ کرد. در سند مذکور ابعاد زیادی آمده و برای همه نهادها و دستگاه ها تکالیفی تعیین شده بود که در مرکز ملی فضای مجازی وظایف مشخص و به همه نهادهای مسوول ابلاغ شد. از این موارد 5–6 مورد به وزارت ارتباطات مربوط می شد و به همین دلیل بنده در این وزارتخانه مأمور به سرانجام رساندن آن شدم و چنین نیز کردم.
معاون وزیر ارتباطات ادامه داد: در سند مذکور دستگاه های دیگر به وظایف خود آنچنان که باید عمل نکردند که اگر آنها هم به وظایفشان عمل می کردند، حتما مردم به پیام رسان های داخلی مهاجرت می کردند یا اقبال قابل قبولی انجام می شد. در حال حاضر هم که تصمیم بر حذف ۵ پیام رسان از گردونه حمایت شده، حمایت ها از سوی وزارت ارتباطات همچنان ادامه پیدا می کند و غیر از آن هم اگر هر کمکی نیاز داشته باشند و امکان آن برای ما موجود باشد، دریغ نخواهیم کرد.
وی افزود: پیام رسان های داخلی از زمان اجرای این سند که دی ماه سال گذشته بود، رشد 12_10 برابری داشتند که بسیار ارزشمند است. همچنین در تمام شرکت های دانش بنیان فعال در این حوزه تا امروز یک تولید دانش جدید صورت گرفته است.
 چگونه خارجی ها بدون حمایت دولتی، موفقند؟
رییس فراکسیون فضای مجازی مجلس شورای اسلامی نیز در این نشست توصیه کرد وزارت ارتباطات از پیام رسان های داخلی حمایت یکسانی انجام دهد و از این که تنها به دو پیام رسان نگاه ویژه کنند پرهیز شود.
به گزارش سایت جامعه اسلامی دانشجویان، احسان قاضی زاده هاشمی افزود: در ساماندهی پیام رسان های داخلی کمبود قانون داریم و تنها چهار قانون اختصاصی درباره فضای مجازی داریم و در صورت نیاز به سایر قوانین فرهنگی یا تجاری استناد می شود.
وی ادامه داد: متن اولیه طرحی با عنوان حمایت از پیام رسان های داخلی در مجلس در حال نگارش است که برای بهبود این طرح نیازمند اعلام نظر کارشناسان پیام رسان های داخلی هستیم.
قاضی زاده از حمایت ۱۰۰ درصدی از پیام رسان های داخلی انتقاد کرده و تأکید کرد: پیام رسان های داخلی باید به فعالیت خود به دیده یک کسب وکار تجاری نگاه کرده و برای درآمدزایی، برنامه ریزی کنند؛ در مورد سایر پیام رسان های خارجی یا سرویس های خدماتی فعال در فضای مجازی، شاهد این هستیم که بدون دریافت حمایت دولتی، به راحتی در فضای اقتصادی ایران فعالیت می کنند.
رییس فراکسیون فضای مجازی مجلس شورای اسلامی ادامه داد: پیام رسان های داخلی اعتماد عمومی را که مهم ترین سرمایه یک شرکت است از دست داده اند و باید برای جلب اعتماد عمومی از ابزارهای بازاریابی و فنی استفاده کنند.

 مدیران پیام رسان ها چه گفتند؟

در ادامه این نشست، ایمان عیسی زاده مدیر فنی پیام رسان منتخب سروش نیز گفت: از نظر سخت افزاری امکانات خیلی بیشتری نیاز داریم که باید در این زمینه حمایت های بیشتری صورت گیرد. وظیفه ما به عنوان پیام رسان این است که به فکر ساختار نرم افزار و قابلیت های پیام رسان خود باشیم اما متاسفانه در حال حاضر همه دغدغه و درگیری ما این شده که سخت افزارهای ما بتوانند سرویس خوب به کاربر ارایه کنند.
 مدیر فنی پیام رسان منتخب سروش تاکید کرد: اینکه چرا مردم در حد انتظار به پیام رسان های داخلی اقبال نشان ندادند، ربطی به مسایل فنی ندارد بلکه دلایل اجتماعی دیگری دارد که قبلا بیان شده است. یکی از ایرادات اصلی مرکز ملی فضای مجازی، نقش کم رنگ وزارت ارتباطات در این مرکز است.
محسن غفاری مدیر پیام رسان ایتا نیز در این نشست گفت: یکی از ایرادات اساسی مرکز ملی فضای مجازی این است که وزارت ارتباطات به عنوان صاحب و مدیر ارتباطات و فناوری اطلاعات کشور نقش کافی در این مرکز ندارد و در تصمیم گیری ها نیز مشارکت چندانی ندارد. این اشتباه بزرگی است که وزارت ارتباطات در مرکز ملی فضای مجازی در جریان بسیاری از مسایل نباشد.
وی در خصوص تصمیم اخیر مرکز ملی فضای مجازی گفت: آیتم هایی که بر مبنای آن این تصمیم گرفته شد، شفاف نیست و ما از آنها اطلاع نداریم. دوستان مرکز ملی حتی نیامدند تا از نزدیک در جریان کار ما قرار گیرند. آنها باید به ما اطلاع می دادند و ما را در جریان جزئیات و آیتم های این تصمیم قرار می دادند. با این حال ما امیدوار هستیم، این دو پیام رسانی که انتخاب شدند، بتوانند در این جنگ رسانه ای که دشمن  علیه ما راه انداخته، کشور را از ابزارهای خارجی مستقل کنند.
مدیر پیام رسان ایتا در خصوص علل عدم اقبال کافی مردم به پیام رسان های داخلی گفت: اول باید تأکید کنم که با نصب 33 میلیونی کاربران در دو نرم افزار هاتگرام و تلگرام طلایی، مشخص شد که مردم به نظام جمهوری اسلامی اعتماد دارند اما پیام رسان های داخلی باید تقویت می شدند. درست است که حمایت های وزارت ارتباطات طبق تکالیف مرکز ملی به صورت کامل انجام شد اما باید حمایت های بیشتری در این زمینه انجام شود. آنطور که گفته شده بود، قرار بود هاتگرام و تلگرام طلایی تا جذب 8 میلیون کاربر ادامه فعالیت دهند تا در این مدت پیام رسان های داخلی بتوانند خود را تقویت کنند. اما وقتی فعالیت آنها ادامه پیدا کرد، طبیعی است که مردم احساس نیاز نکنند که به یک ابزار داخلی مراجعه کنند، چرا که تلگرام نیاز آنها را برطرف می کند.
مهدی داوری مدیر پیام رسان بیسفون پلاس نیز گفت: برای اینکه پیام رسان های داخلی موفق شوند، باید همه بخواهیم و به یک عزم ملی نیاز است که در حال حاضر من آن را نمی بینم. این یک واقعیت است که ما به ابزارهای خارجی معتاد هستیم و برای ترک این اعتیاد یک عزم جدی لازم است اما نه تنها چنین عزمی وجود ندارد بلکه به همان حداقل تکالیفی که در سند شورای عالی فضای مجازی آمده بود، عمل نشده و حداکثر 10 درصد از آن موارد عملی شده اند. وی افزود: وزارت ارتباطات تا جایی که توانست کمک کرد اما متاسفانه بقیه دستگاه ها به تکالیف خود عمل نکردند و حتی یک قدم هم برنداشتند. از سال 91 که ما فعالیت خود را آغاز کردیم، دستگاه های مذکور حتی یک بار نیامدند از مجموعه ما بازدید کنند تا در جریان نوع فعالیت ما قرار گیرند و فقط از سروش و گپ بازدید کردند.

اشکان خسروپور- نسخه‌های فرعی تلگرام تا حدود یک‌ماه دیگر مستقل می‌شوند، ارتباط‌شان با تلگرام قطع شده و به‌صورت یک پیام‌رسان مستقل کار می‌کنند.

ابوالحسن فیروزآبادی، دبیر شورای‌عالی فضای مجازی این خبر را روز گذشته اعلام کرده است. او گفته، روند آزمایشی این استقلال پیش‌تر طی شده که موفقیت‌آمیز نیز بوده است و در آذرماه قرار است با فراهم کردن امکانات کامل، این قطع ارتباط دائمی شود.

او از این قطع ارتباط به‌عنوان «موفقیت پیام‌رسان‌های بومی» نام برده که در نهایت باعث افزایش قابل‌توجه کاربران پیام‌رسان‌های داخلی خواهد شد. اعلام استقلال از تلگرام به‌معنای قطع ارتباط چند میلیون کاربر از برنامه تلگرام خواهد بود؛ برنامه‌ای که از همان آغاز فعالیتش کارشناسان فضای مجازی درباره آن تردیدهای جدی بازگو کرده بودند.

 

استقلال پرمناقشه

عبارت «مستقل شدن» که اخیرا فیروزآبادی درباره آن سخن به میان آورده، به‌معنای قطع دسترسی نسخه‌های فرعی تلگرام (به‌طور مشخص تلگرام طلایی و هاتگرام) به سرورهای تلگرام است. در این حالت، کاربرانی که این نرم‌افزار را نصب کرده باشند، با هم در ارتباط می‌مانند اما دیگر به سرویس‌های تلگرام دسترسی ندارند.

در عین حال، نمی‌توانند با کاربران تلگرام اصلی (نزدیک به ۴۰ میلیون کاربر) در تماس باشند. کارشناسان  مشکل دیگری را نیز مطرح می‌کنند که می‌تواند نشان‌دهنده نقض حریم شخصی کاربرانی باشد که در این شبکه‌ها عضو شده‌اند. یاشار شاهین‌زاده، کارشناس امنیت سایبری به همشهری می‌گوید: «تلگرام طلایی به جز سرورهای اصلی تلگرام با سرورهای خودش هم در ارتباط است که در آن برنامه شماره تلفن، کانال‌های عضو و ادمین‌ها وجود دارد.

در این فرایند انتقال قرار است تمام این اطلاعات به جای دیگری منتقل شود. فرایند انتقال از نظر فنی طوری صورت می‌گیرد که خیلی از کاربرها متوجه نمی‌شوند به یک سرور جدید منتقل شده‌اند.» علیرضا ابراهیمی، کارشناس امنیت اینترنت نیز هرچند این انتقال را از نظر فنی شدنی می‌داند اما معتقد است فرایندی زمانبر و پرهزینه خواهد بود.

 

مشکلات امنیتی جدی

نگرانی‌های عمده‌ای که کارشناسان شبکه‌های اجتماعی تا به حال مطرح کرده‌اند، مربوط به حفظ حریم خصوصی کاربرانی است که عضو این شبکه هستند. بررسی کدهای یکی از نسخه‌های فرعی تلگرام توسط کارشناسان امنیت شبکه نشان داده که کارهایی مثل مدیریت حضور کاربران در گروه‌ها، حذف ادمین کانال و... در نسخه‌های فرعی تلگرام کاملا امکان‌پذیر است.

یکی از مشاورهای تلگرام طلایی پیش‌تر درباره میزان دسترسی‌های‌شان به همشهری گفته بود: «ما درست مثل یک کاربر عادی به محتوای کانال‌ها و گروه‌های عمومی دسترسی داریم اما در گروه‌های خصوصی نمی‌توانیم چیزی را بخوانیم. خواندن پیام‌های شخصی افراد نیز غیرممکن است چون تلگرام پیام‌ها را رمزگذاری می‌کند.» این در حالی است که یاشار شاهین‌نژاد، کارشناس امنیت سایبری دراین‌باره به همشهری می‌گوید: «پیام‌های افراد در مسیر ارتباط رمزگذاری می‌شوند اما اطلاعاتی که در داخل گوشی کاربر وجود دارد، رمزگذاری‌شده نیست و نرم‌افزار با دسترسی‌هایی که می‌گیرد، می‌تواند آنها را بخواند.»

 

۲۰۰۰ سرور و اینترنت بی‌فیلتر

استفاده از اینترنت بدون فیلتر، دریافت مجوز ورود سرور و در اختیار داشتن تأییدیه قوه قضاییه باعث شده بخش جدی از فعالان حاضر در پیام‌رسان‌های داخلی نسبت به رقابت با این نرم‌افزار در یک شرایط نابرابر ابراز نگرانی کنند. پیش‌تر محمدرسول کاظمی، مدیر پیام‌رسان آی‌گپ به همشهری از ورود ۲ هزار سرور با ارز دولتی برای این پیام‌رسان‌ها خبر داده و گفته بود: «از نظر فنی دور زدن فیلترینگ امکان‌پذیر بود اما چون جرم تلقی می‌شد، آن را انجام ندادیم. این در حالی است که به ما یا هیچ‌کدام از پیام‌رسان‌ها چنین سامانه‌ای داده نشده؛ ‌آن هم درحالی‌که چندین‌بار چنین درخواستی را مطرح کرده بودیم.»
علی فتاحی، معاون وزیر ارتباطات دراین‌باره می‌گوید: «وزارت ارتباطات در شروع، ادامه و تصمیم‌گیری درباره فعالیت نسخه‌های فرعی تلگرام نقشی نداشته است اما بنا به تصمیم و ابلاغی که مرکز فضای مجازی داشته به فعالیت‌شان ادامه می‌دهند. درباره فعالیت آنها وزارت ارتباطات هیچ نقشی ندارد.»

 

     روش کار نسخه‌های فرعی تلگرام

تلگرام برای اینکه بتواند فعالیتش را در مناطق مختلف جهان گسترش بدهد، کدهای اصلی برنامه‌اش را در اختیار برنامه‌نویس‌ها قرار می‌دهد. آنها با تغییر این کدها، ویژگی‌های خاصی  را به کاربر ارائه می‌کنند. در عین‌حال، مکالمه افراد و اطلاعات داخلی برنامه‌ها در اختیار این سیستم‌ها قرار می‌گیرد. ‌ طلاگرام و هاتگرام  از همین ویژگی استفاده می‌کنند. آنها با ساختن یک پوسته جداگانه و جدید، اطلاعات را از سرورهای تلگرام دریافت کرده، آن را در اختیار کاربر می‌گذارند.

با توجه به شیوه کارکرد این نسخه‌های تلگرامی، نمی‌توان آنها را به‌عنوان پیام‌رسان بومی تلقی کرد. تا به حال نیز در تمام بیانیه‌های وزارت ارتباطات، مرکز ملی فضای مجازی یا سازمان فناوری اطلاعات ایران، زمانی که به پیام‌رسان‌های بومی اشاره می‌شود، هیچ نشانی از این نسخه‌های فرعی تلگرامی نیست. (منبع:همشهری)

قرار بود از بین پیام‌رسان‌های ایرانی تعداد محدودی باقی بماند، منظور از باقی‌ماندن همان مورد حمایت دولت قرار گرفتن است ولی قرار نبود از 6 پیام‌رسان یکباره به دو پیام‌رسان برسند و بدون اینکه هیچ موردی از موارد ارزیابی را اعلام کنند، تنها دو مورد را به‌عنوان پیام‌رسان‌های مورد حمایت دولت اعلام کنند.

این صحبت‌ها به معنی این نیست که ما مخالف چنین تصمیمی هستیم، اتفاقا بعد از گذشت حدود هفت ماه از فیلترینگ و رقابت بین این 6 پیام‌رسان درنهایت باید از طرف نهاد یا مرکزی، یک یا دو پیام‌رسان معرفی می‌شد تا مردم بتوانند راحت‌تر از بین پیام‌رسان‌های ایرانی یک اپلیکیشن را انتخاب کنند.
معرفی یک یا دو پیام‌رسان در شرایطی برای کاربران فضای مجازی مفید واقع می‌شود که معیارهای امتیازدهی و انتخاب هم به مدیران پیام‌رسان‌ها (برای جلوگیری از اعتراض‌های آنها و تنش‌های احتمالی در فضای مجازی) و هم به کاربران برای انتخاب بهتر اعلام می‌شد.
روز گذشته حمید فتاحی، معاون وزیر ارتباطات اعلام کرد: «براساس تصمیم مرکز ملی فضای مجازی، همه پیام‌رسان‌های داخلی غیر از «سروش» و «گپ» از گردونه حمایت حذف می‌شوند. طبق ابلاغیه‌ای که از مرکز ملی فضای مجازی داشتیم، پیام‌رسان‌های سروش و گپ این قابلیت فنی و توانمندی را از خود نشان دادند و انتخاب شدند.
تیم‌های فنی از دستگاه‌های مختلف جمع شدند و آیتم‌هایی مانند نوع معماری، مقیاس‌پذیری، قابلیت توسعه، سخت‌افزار، نرم‌افزار، به‌روز بودن، نوع پروتکل‌هایی که استفاده می‌کنند، نوع توسعه‌پذیری، ارتباط با خدمات بانکی، خدمات دولت الکترونیک و...  را بررسی کردند و درنهایت این دو پیام‌رسان از رتبه بالاتری برخوردار شدند.» در گفت‌وگویی که با مدیران پیام‌رسان‌های ایرانی داشتیم، دو مدیر پیام‌رسان منتخب از این معیارها باخبر بودند ولی مدیران پیام‌رسان‌های حذفی می‌گفتند این معیارها به ما اعلام‌نشده و حتی امتیازهایی که هر پیام‌رسان گرفته را هم اعلام نکرده‌اند. برخی از این مدیران و کارشناسان فضای مجازی ادعا می‌کردند این انتخاب غیرواقعی است، به‌عنوان مثال پیام‌رسان «ایتا» تعدادکاربر جذب‌شده بیشتری نسبت به پیام‌رسان گپ دارد و برخی می‌گفتند تعدادکاربر جذب‌شده مهم نیست، مهم زیرساخت و ظرفیت است. 
در این گزارش با مدیران پیام‌رسان‌های سروش، گپ، ایتا و بله به گفت‌وگو پرداختیم که درادامه می‌توانید نظرات آنها را درباره خبر اعلامی روز گذشته بخوانید. مدیر پیام‌رسان «بیسفون» به دلیل حضور در جلسه نتوانست با ما گفت‌وگو کند و پیام‌رسان «‌ای‌گپ» هم درگیر تغییرات داخلی است و هنوز بعد از محمدرسول کاظمی، مدیری را معرفی نکرده تا بتوان با او گفت‌وگو کرد.
 
مهدی انجیدنی، مدیر پیام‌رسان گپ
در گزارشی که از سوی وزارتخانه و مرکز ماهر آماده شده بود، اعلام شد که «گپ» جزء پایدارترین پیام‌رسان‌ها بوده است. همچنین از نظر جذب کاربر و خدماتی که جنبه تجاری دارد، تنها پیام‌رسانی که خودش یک لایه تجاری‌سازی دارد، گپ است. پیام‌رسان «بله» فقط یک‌سری خدمات بانکی را که اپلیکیشن‌های موبایل‌بانک هم دارند، داشته و هیچ خدمات کسب‌وکاری ندارد. برخی پیام‌رسان‌ها حتی برای خودشان هم درآمد خاصی ندارند؛ یعنی خدماتی که در موبایل‌بانک ارائه می‌شود، رایگان است و این قبیل خدمات آورده مالی ندارد. به نظر من شاید از مهم‌ترین دلایلی که گپ یکی از آن دو پیام‌رسان‌ انتخابی شد، این بود که خدمات مالی و کسب‌وکار را با هم دارد که این باعث می‌شود در آینده بتواند روی پای خودش بایستد؛ چون می‌تواند درآمدزا باشد. درحال حاضر اکثر دوستان دیگر روی یک پلن رایگان و با حمایت و بودجه یک نهاد پیش می‌روند و این قاعدتا یک مسیر آینده‌داری نیست و به نظر من بیشترین سیاست شورای عالی فضای مجازی این است که پیام‌رسان‌ها به‌طور مستقل رشد کرده و لزوما با بودجه یک سازمان رشد نکنند.
البته موضوع (انتخاب دو پیام‌رسان و اعلام اسامی آنها) کار خیلی درستی نیست؛ چون اصلا حمایتی در کار نیست، مگر در گذشته از پیام‌رسان‌ها حمایت کردند؟ مگر همان مدیران پیام‌رسان‌ها نمی‌گفتند که حمایتی در کار نیست؟ منظورم این است که فعلا همه چیزهایی که تا الان اعلام‌شده، چیزهای مهمی نبوده است. ضمن اینکه ما و مدیران دیگر پیام‌رسان‌ها همیشه گفته‌ایم بزرگ‌ترین نیازمندی‌هایمان تعیین قانون است، یعنی درحال حاضر مشکلات خلأ قانونی وجود دارد، این خلأ هم اگر قانون حریم خصوصی تصویب بشود، تنها برای گپ و سروش نیست بلکه برای همه پیام‌رسان‌هاست. ما حداقل چندین بار پرسیدیم که این حمایت یعنی چه؟ قرار است چه اتفاقی بیفتد؟ حتی برای خود دوستان هم مشخص نیست، تنها موضوعی که به معنی حمایت می‌دانند و نمی‌دانم اصلا اسمش حمایت است یا نه، این است که اگر قرار باشد خدمات دولت الکترونیک را کسی سرمایه‌گذاری و پیاده‌سازی کند، اینها اجازه بدهند این دو پیام‌رسان این کار را بکنند؛ این کار یعنی سرمایه‌گذاری و به معنی حمایت نیست. 
این به نظرم اسمش حمایت نیست ولی از دید آنها شاید اسمش را بخواهند حمایت بگذارند، این است که بعدا بگویند دولت الکترونیک را فقط شما در بستر سروش و گپ می‌توانید داشته باشید که به نظرم خیلی هم اجرایی نیست، یعنی باز هم سازمان‌ها با پیام‌رسان مورد نظر خودشان کار می‌کنند و در ضمن هیچ‌کدام از پیام‌رسان‌ها علاقه ندارند وارد عرصه کار شوند؛ چون این کار پرهزینه است و مسئولیت دارد.  درنهایت باید بگویم که معیار اصلی انتخاب این دو پیام‌رسان تعداد کاربران فعلی آنها نبوده است. مرکز ملی فضای مجازی یک بررسی میدانی و حضوری در تمام شرکت‌ها و تیم فنی آنها انجام داد که این بررسی از سوی یک شرکت دانش‌بنیان بود که معلوم شد کدام پیام‌رسان ظرفیت رشد دارد و در آینده کشور می‌تواند مبنایی برای پوشش‌دهی 40 میلیون کاربر باشد.
در واقع چند ماه قبل در جلسه‌ای که اکثر پیام‌رسان‌ها هم در آن حضور داشتند، مرکز ملی فضای مجازی یک‌سری شاخص‌هایی را از جمله داشتن تیم فنی بزرگ و جامع با همه تخصص‌ها اعلام کرد که همین فاکتورها تعداد زیادی از پیام‌رسان‌ها را از دور خارج کرد؛ چون به‌غیر از دو یا سه پیام‌رسان‌، باقی آنها تیم فنی کوچکی (زیر 10 نفر) دارند.
شاخص دیگر موضوع توسعه‌پذیری و معماری بود که آن شرکت دانش‌بنیان براساس آیتم‌های خود نتیجه را اعلام کرد و مورد دیگر بحث امنیت و سلامت تیم بود که این مورد هم مانند موارد دیگر، نمره مربوط به خود را داشتند. عدم وابستگی به سازمان‌ها و بودجه‌های دولتی هم در این انتخاب بی‌تاثیر نبوده است. این آیتم‌ها از قبل برای همه شفاف و واضح بوده ولی اینکه درنهایت چه حمایت‌هایی از ما انجام می‌گیرد، مورد ابهام است.
 
ایمان عیسی‌زاده، مدیر پیام‌رسان «سروش»
اینکه چرا سروش و گپ به‌عنوان دو پیام‌رسان مورد حمایت دولت قرار گرفته‌اند باید بگویم این نتیجه حاصل ارزیابی‌ای از سوی مرکز ملی فضای مجازی است که این ارزیابی در همه پیام‌رسان‌ها انجام شده است.  در این ارزیابی که یک ارزیابی فنی و تخصصی هم بود، کارشناسان‌شان ساعت‌ها با ما جلسه داشتند و این نبوده که فقط جلسه تئوری داشته باشند، حتی پشت سیستم‌هایمان نشستند و روال مهندسی نرم‌افزار کارمان را دیدند و ارزیابی کردند و در این ارزیابی روی یکی، دو  ویژگی خیلی تاکید داشتند. یکی از این ویژگی‌ها مقیاس‌پذیری ظرفیت بود؛ یعنی با افزایش تعداد کاربران، توانایی این را داشته باشیم که (با افزایش سخت‌افزار) سرویس را با کیفیت مناسب ارائه دهیم.
معیارهای دیگری هم ازجمله معیار مهندسی نرم‌افزار و کارایی و کیفیت کدهای نوشته شده بود که سروش توانست امتیاز خیلی خوبی را کسب کند.
سروش درحال انجام تغییرات خیلی خوبی است که کاربران حین استفاده می‌توانند تجربه بهتری در استفاده از آن داشته باشند، به‌طور مثال در پلنت‌هایمان گاهی اوقات ممکن بود کندی‌هایی بروز کند، ما سعی کردیم اینها را اصلاح و کم کنیم و کیفیت تماس صوتی را ارتقا دهیم تا کاربران بتوانند با کیفیت خیلی بهتری سرویس را دریافت کنند.

نحوه امتیازدهی به ما هم اعلام‌نشده ولی آن تیم ارزیابی هر بخش از مجموعه ما را که مورد ارزیابی قرار داد، درنهایت نمره بالایی گرفتیم. وقتی دیدند در مرحله اول فیلترینگ که در اردیبهشت‌ماه اجرا شد، ما کلا 30 سرور داشتیم و با آن تعداد توانستیم به ۱۰ میلیون کاربر سرویس بدهیم، خودشان هم تعجب کردند که چطور می‌شود با 30 سرور به 10 میلیون کاربر سرویس داد.این همان نکته‌ای است که ما تلاش کردیم همیشه بهترین پرفورمنس را در سیستم ارائه دهیم و حتی می‌گفتند بسیاری از پیام‌رسان‌های داخلی دیگر که در آن موقع ظرفیت‌های خیلی محدودی هم داشتند و همچنان هم همین‌طورند، منابع‌شان بیشتر از ما است. ما توانسته‌ایم حتی وضعیت منابع سخت‌افزاری را هم بهبود بدهیم، چون همیشه با مشکلات سخت‌افزاری مواجه بودیم. درنهایت توانستیم کارمان را بهبود ببخشیم و به 60 سرور برسیم و تلاش می‌کنیم که شرایط از این هم بهتر شود.
تعداد نصب کاربران، یک نکته فنی‌ نیست، یعنی بسیاری از دلایل رفتار کاربران به مسائل اجتماعی و بیرون اپلیکیشن مربوط می‌شود. این انتخاب و معرفی دو پیام‌رسان احتمالا دلیلی برای کاربران می‌شود که اعتماد کنند به اینکه زیرساخت سروش تحمل حضور کاربران میلیونی را دارد و اگر بار زیاد درصورت حضور زیاد (10، 15 یا 20 میلیون) کاربر در سروش ایجاد شود، سروش می‌تواند به آنها سرویس بدهد و این‌طور نیست که سرویس قطع شده و از رده خارج شود. در گذشته، در پیام‌رسان‌های قدیمی این سابقه را داشته‌ایم که کاربران‌شان از 200، 300 هزار نفر که بالاتر رفته، کلا سرویس‌شان از مدار خارج شده است. در حال حاضر این اطمینان را به کاربران می‌دهیم که این تیمی که پای کار هستند، یک تیم متخصص کاملا مسلط به تکنولوژی و به اصول مهندسی نرم‌افزار هستند و با روش‌های نوین توسعه نرم‌افزار کار را جلو می‌برند و اگر احیانا کاستی‌هایی هم در برخی سرویس‌ها باشد، در آینده و در برنامه‌ای مدون به مرور حل خواهد شد.
 
محمد یاراحمدی، مدیر روابط‌عمومی پیام‌رسان «بله»
واکنشم به انتخاب دو پیام‌رسان سروش و گپ به‌منظور دریافت حمایت‌های دولتی، دو مساله جداگانه است؛ یکی مساله حمایت است که منظور وام و استفاده از دیتاسنتر زیرساخت است که ما اینها را نمی‌خواهیم؛ چون زیرساخت دیتاسنتر به‌شدت بی‌کیفیت است و به همه پیام‌رسان‌هایی که دادند تقریبا بی‌استفاده مانده و عملا از آنها استفاده نشده است. اگر می‌خواستیم وام بگیریم، بار قبلی می‌گرفتیم. اگر حمایت‌های دولتی شامل حال این دو پیام‌رسان باشد، خیلی برای ما مهم نیست ولی اگر قرار باشد محدودیت‌هایی برای ما اعمال شود و به آنها فرصت‌های ناعادلانه‌ای داده باشند، خب قطعا آن موقع به خود نفس حمایت معترض خواهیم بود.  به هرحال انتخابی کردند و البته معیارهای انتخاب را اعلام نکردند که اگر معیار انتخاب جذب کاربر باشد،باید بگویم پیام‌رسان گپ افت داشته که این افت جذب کاربر، شدید هم بوده است.
همچنین پیام‌رسان سروش هم افت شدیدی داشته است. وقتی کاربران سروش از 14 میلیون به سه میلیون می‌رسند، نشان می‌دهد که شما واقعا خراب کرده‌اید، درحالی که «بله» و «ایتا» ثبات داشته‌اند و حتی این موضوع را می‌توان در ایام اربعین هم دید؛ در ماجرای مقیاس‌پذیری و کیفیت سرویس هم وضعیت این دو خیلی بهتر بود و هنوز هم هست. 

یک نکته جالب این است که سری قبل هم پنج پیام‌رسان به‌عنوان پیام‌رسان‌های ملی انتخاب شدند که بله و ایتا بین آنها نبود و تجربه نشان داد که این دو پیام‌رسان تنها پیام‌رسان‌هایی بودند که از رانت دور بوده و عملا شایستگی بیشتری داشتند. درنهایت تا ندانیم این انتخاب چه تبعاتی برای دیگر پیام‌رسان‌ها دارد، اعتراض رسمی و جدی‌ای نداریم.  همچنین برخی افراد می‌گویند اینکه این دو به‌عنوان دو پیام‌رسان مورد حمایت اعلام شده‌اند، یعنی از این به بعد کاربران آن دو را به دیگر پیام‌رسان‌ها ترجیح می‌دهند، باید بگویم اگر مخاطب می‌خواست به این حرف‌ها گوش بدهد، دفعه قبل که لیست ارائه شد،‌ گوش می‌داد. باز هم تکرار می‌کنم ما نگرانی‌ای از سمت کاربر و تبلیغات نداریم ولی اگر قرار باشد برای ما محدودیتی اعمال کنند، معترض خواهیم بود. 
عده‌ای می‌گویند پیام‌رسان بله برای بانک ملی است و ما به نحوی دولتی محسوب می‌شویم ولی در جواب باید بگویم ما قبلا هم از تسهیلات موجود استفاده نکردیم و وام نگرفتیم. حمایت بانک ملی از ما بدون قاعده‌ نیست که هر زمان ما هر تسهیلاتی را بخواهیم در اختیارمان قرار دهد و این‌طور نیست که بانک ملی برای ما یک شرکت سرمایه‌گذاری خصوصی باشد. درواقع ما سهامی را فروختیم و پولی را از بانک گرفتیم و در کار هزینه کردیم.
 
محسن غفاری، مدیر پیام‌رسان ایتا
اعتراضی که ما به این نتیجه داریم را به خود آقایان هم گفته‌ایم. در جلسه‌ای که با حضور آقای آسوشه برگزار شد عنوان شد که قرار است امتیازدهی شود و تعدادی از پیام‌رسان‌ها از حمایت‌های دولتی خارج شوند. چند موضوع از قول ما در آن جلسه مطرح شد: یکی اینکه اگر به‌عنوان مثال شما آمدید امتیازدهی کردید و به یکی از این پیام‌رسان‌های بزرگ رسیدید که البته ما می‌دانیم آن پیام‌رسان از جهت فنی مشکل دارد، هنگامی‌که آن پیام‌رسان این همه حمایت دولتی پشتش است، شما دیگر نمی‌توانید او را از دور خارج کنید ولی آقایان گفتند ما زورمان می‌رسد، که البته این اتفاق نیفتاد و زورشان هم نرسید.   بعد آن پیام‌رسانی که رفت امتیاز بگیرد، امکاناتش مثل بقیه‌ پیام‌رسان‌ها نبود و ضعیف‌تر هم بود. همه اذعان داشتند که کارکردن با اپلیکیشن آن پیام‌رسان خیلی سخت است یا اصلا نسخه ویندوز آن نصب نمی‌شود و کار نمی‌کند ولی درنهایت یک امتیاز دو برابری نسبت به پیام‌رسان‌های دیگر گرفت. ما اعتراض کردیم که چطور امتیازدهی کردید؟

گفتند ما نمی‌توانیم امتیاز بقیه را به شما نشان بدهیم که چطور امتیاز گرفتند. گفتیم مگر مورد مخفی‌ای داریم؟  گفتیم امتیاز خودمان را می‌توانیم بدانیم، گفتند بله ما حتما یک جلسه می‌گذاریم، گفتیم شاید کسی که امتیازدهی کرده، اشتباه کرده و قرار شد پیگیری کنند و با ما تماس بگیرند که دیگر تماس نگرفتند و درنهایت تصمیم خودشان را گرفتند و اعلام کردند. جالب این است که تنها پیام‌رسانی که از آن دعوت شده بود تا برود و از خودش دفاع کند، گپ بود. 
متاسفانه در رده مرکز ملی فضای مجازی یک نفر تصمیم می‌گیرد و کار کارشناسی‌ای وجود ندارد و آن یک نفر تصمیمی می‌گیرد که باید اجرا شود، حالا می‌خواهد کارشناسی به آن رسیده باشد یا نرسیده باشد. یعنی آن رئیس مرکز ملی فضای مجازی؛ بدنه مدیریت اصلی به یک نتیجه شخصی می‌رسد، حالا یا سیاسی رسیده یا شخصا فکر کرده و به نتیجه رسیده است و اگر هزار کارشناس بگویند این خوب است، قبول نمی‌کند. همین ایتا و بله بارها به بدنه کارشناسی رفت و به ایشان گفتند که اینها خوب هستند و بیس‌شان خوب است ولی ایشان قبول نکرد. هنگامی‌که ما رسیدیم به یک میلیون کاربر، تازه به هول‌ و ولا افتادند و اعلام کردند که مردم انتخاب کرده‌اند و ما به انتخاب مردم احترام می‌گذاریم. 

دوست داشتم در این لیست بودم، البته اگر می‌گفتند نحوه امتیازدهی‌ها واقعا چگونه است؟ ما از روز اول گفتیم که شما نمی‌توانید سروش و گپ را از این گردونه خارج کنید، حتی اگر امتیاز نیاورند ولی گوشی برای شنیدن وجود نداشت. ما اعلام کردیم که بیاییم خودمان را در آن چک‌لیست امتیازدهی با سروش مقایسه کنیم ولی گفتند ما نمی‌توانیم آن چک‌لیست را بدهیم که درنهایت گفتیم چک‌لیست و امتیاز خودمان را که می‌توانیم بدانیم ولی این را هم قبول نکردند.  برای من خیلی مهم بود که در لیست باشم اما اینکه در عملکردمان این موضوع تاثیری هم داشته، این‌طور نیست.
منبع:فرهیختگان

وزیر امور اقتصادی و دارایی با بیان اینکه دولت الکترونیک هنوز به طور کامل محقق نشده، علت بسیاری از کمبودها در عرصه اقتصاد را عدم توجه کافی به تاثیرات ارزش آفرین فناوری های نوین خواند.

به گزارش وزارت اقتصادی و دارایی، نخستین نشست هماهنگی تدوین نقشه راه اقتصاد هوشمند با حضور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور، رییس مرکز ملی فضای مجازی ایران، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار، معاون امور اقتصادی وزارت امور اقتصادی و دارایی و تعدادی از نمایندگان دستگاه های اجرایی در محل این وزارتخانه برگزار شد.

در این نشست، فرهاد دژپسند وزیر اقتصاد با بیان اینکه با وجود برنامه ها و قوانین مدون، از سالهای دور، هنوز بحث توسعه کاربری فناوری اطلاعات و تحقق دولت الکترونیک، به طور کامل محقق نشده است، فلسفه وجودی تشکیل جلسه مذکور را، تدوین نقشه راه اقتصاد هوشمند خواند و گفت: علت اصلی بسیاری از مشکلات و کمبودهای ما در عرصه اقتصاد، عدم درک صحیح نقش فناوری های نوین این عرصه است.

دژپسند گفت: در همین راستا، خود را متعهد کرده ام که تا پایان دولت دوازدهم، بحث الکترونیکی کردن  فعالیت های درون وزارت اقتصاد را به سرانجام برسانم.

وی گفت: بسیاری از کشورها در خصوص توسعه دیجیتال خود هدفگذاری و برنامه مشخصی طراحی کرده اند و ما نیز برای جلوگیری از بروز شکاف قابل توجه در توسعه اقتصاد هوشمند باید برنامه ای مشخص و هدفمند تدوین کنیم.

وزیر اقتصاد افزود: با تدوین نقشه راه اقتصاد هوشمند، گام های مورد نیاز برای تحقق آن مشخص خواهد شد و از اتلاف وقت و انرژی و انجام فعالیت های موازی جلوگیری می شود.

بنا بر این گزارش، سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور و رئیس بنیاد ملی نخبگان نیز اظهار داشت: ما نباید به بحث هوشمند سازی اقتصاد ملی، به صورت دولتی نگاه کنیم، زیرا دولت ها در هیچ کجای دنیا، نوآوری ندارند و اساسا چنین انتظاری هم از آنها نمی رود.

وی گفت: به اعتقاد من، از تجربه حمایت از تشکیل موسسات دانش بنیان که ما در بنیاد ملی نخبگان و معاونت علمی و فناوری رئیس‌جمهور پیگیر آن هستیم و موفقیت های قابل ملاحظه ای هم در این خصوص کسب  کرده ایم، می توان به عنوان یک تجربه موفق، در راستای بحث هوشمند سازی و تحقق دولت الکترونیک، استفاده کرد.

همچنین، محمدجواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات طی سخنانی در این نشست، دیدگاه دکتر دژپسند را، با عنایت به توجه ویژه وی به فنآوری اطلاعات و ارتباطات، در عرصه مدیریت اقتصاد کشور، بسیار ارزشمند خواند.

وی گفت: خانواده وزارت اقتصاد، اعم از سازمان امور مالیاتی، گمرک جمهوری اسلامی، سازمان بورس و اوراق بهادار و مجموعه نظام بانکی، در بحث الکترونیکی کردن فعالیت های خود تا حد چشمگیری، موفق و پیشرو  بوده اند. 

جهرمی افزود: در عین حال، فعالیت های انجام شده، منفرد و جزیره ای است و امکان اتصال آن برای سایر دستگاه ها فراهم نشده و این البته نقصی است که متوجه همه دستگاه های دولتی است.

ابوالحسن فیروز آبادی رییس مرکز ملی فضای مجازی ایران نیز در بخش دیگری از نشست، در سخنانی، اظهار داشت: دولت دیجیتال، پارامترهایی دارد که مهم ترین آن، هوشمندی است.

وی با بیان اینکه در حال حاضر موانع ساختاری، بافتی و فرآیندی در مسیر تحقق اقتصاد هوشمند در کشور وجود دارد، گفت: اگر در این خصوص تعلل کنیم، به زودی بازیگران جدیدی وارد میدان خواهند شد، که دیگر به این سادگی قابل مدیریت نخواهند بود.

فیروز آبادی اظهار داشت: مشکل اصلی کشور نه عدم وجود بانک های اطلاعاتی و دیجیتال شدن اطلاعات که ضعف در تبادل اطلاعات و داده ها بین دستگاه ها است و حرکت در راه تحقق این امر، اولین گام در راستای تحقق اقتصاد هوشمند است.

بنابراین گزارش، در ادامه، دیگر اعضای شرکت کننده در جلسه نیز طی سخنانی، به بیان نقطه نظرات، پیشنهادات و ارائه راهکار در ارتباط با موضوع اقتصاد هوشمند پرداختند.

گفتنی است، به پیشنهاد وزیر اقتصاد قرار شد، این نشست ها، به صورت منظم، جهت تشریح اقدامات انجام گرفته و بررسی پیشنهادات کارشناسی ارائه شده در ارتباط با اقتصاد هوشمند در هسته های اندیشه ورزی، برگزار شود.

دبیر شورای عالی فضای مجازی گفت: هات‌گرام و تلگرام طلایی برای استقلال از تلگرام تا پایان آذر فرصت دارند و اخبار منتشر شده درباره مهلت فعالیت آنها تا پایان سال شایعه است.

به گزارش فارس، سید ابوالحسن فیروزآبادی دبیر شورای عالی فضای مجازی در حاشیه نشست خبری همایش رسانه‌های نوین و شکل‌دهی نهادهای اجتماعی در جمع خبرنگاران درباره انتخاب دو پیام‌رسان سروش و گپ به عنوان منتخب از بین پنج پیام‌رسان بومی اظهار داشت: برای حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی تعرفه را کاهش دادیم و امکاناتی از جمله فضای دیتاسنتری، اینترنت رایگان و 5 میلیارد تومان تسهیلات به همه اختصاص پیدا کرد که بسته به نیاز از آن استفاده کردند، اما در عمل 5 یا 7 پیام‌رسانی که به صورت مستقیم و غیرمستقیم تایید کرده بودیم، همه نمی‌توانستند تمام بازار را در اختیار بگیرند و دو یا سه پیام‌رسان موفق‌تر می‌‌شوند و بقیه کنار می‌رفتند. 

 

وی ادامه داد: یک استراتژی این بود که پیام‌رسان‌های بومی در بخش‌های مختلفی فعالیت کنند که این روش را انتخاب نکردند و استراتژی دیگر ادغام پیام‌رسان‌ها در یکدیگر بود که در این مورد نیز توافق نکردند و در عمل به دلایل زیادی شاهدیم که پیام‌رسان‌های بومی نتوانستند به خوبی عمل کنند. 

فیروزآبادی با اشاره به اینکه کلاینت‌های فارسی به صورت موقت برای دوره کوچ 42 میلیون کاربر ایرانی از تلگرام فعالیت کردند، گفت: با توجه به تفاوت‌های کلاینت‌های فارسی از لحاظ سخت‌افزاری و نرم‌افزاری، آنهایی که در مجموع ویژگی‌های بهتری داشتند شامل هات‌گرام و طلاگرام اجازه گرفتند که تا شهریور فعالیت کنند و به دلیل تحریم‌ها تا آخر آذر فرصت آنها تمدید شد. 

 

*هاتگرام و طلاگرام مدعی موفقیت در استقلال از تلگرام به صورت آزمایشگاهی هستند 

وی در پاسخ به این سوال که در حال حاضر وضعیت استقلال آنها از تلگرام چه پیشرفتی داشته گفت: گزارشی که دریافت کرده‌ایم این است که به صورت آزمایشگاهی مدعی استقلال هستند که البته برای پیاده‌سازی نیاز به دیتا سنترهای خاصی دارند که  وزارت ارتباطات در این باره مناقصه اعلام کرده تا سخت‌افزار لازم را فراهم کند. 

وی در پاسخ به این سوال که اگر هات‌گرام و تلگرام طلایی تا پایان آذر به استقلال نرسند، فیلتر می‌شوند؟ گفت: تصمیم‌گیری در این حوزه به عهده نهاد قضایی است و به عهده مرکز ملی فضای مجازی نیست، البته نهاد قضایی در این باره نظر مرکز را می‌پرسد. 

وی در پاسخ به سوال فارس درباره اینکه مهلت هات‌گرام و تلگرام طلایی تا پایان آذر اعلام شده بود اما پس از آ‌ن اخباری درباره تمدید مهلت فعالیت این دو پیام‌رسان تا پایان سال منتشر شد، گفت: آن اخبار شایعه بود و از طرف ما اعلام نشده است و این موضوع فعلا شایعه است. 

دبیر شورای عالی فضای مجازی در پاسخ به سوال دیگر فارس درباره اینکه طبق اخبار اعلام شده پس از اعلام سروش و گپ به عنوان پیام‌رسان‌های موفق‌تر اعلام شده که حمایت از دیگر پیام‌رسان ها لغو می‌شود، گفت: حمایت‌ها قطع نشده آنها در دیتاسنترها همچنان مستقرند و تعرفه نیم‌بها برایشان محاسبه می‌‌شود و امکانات قبلی نیز همچنان به آنها تخصیص داده می‌شود، اما از این دو پیام رسان قرار است حمایت بیشتری شود و امکانات سخت‌افزاری بیشتری شامل دیتاسنتر مخصوص در حوالی تهران و تمرکز سیستم‌ها در آن دیتاسنترها به آنها تعلق گیرد.

 

*حمایت از پیام‌رسان‌ها از بودجه عمومی است و باید هدفمند باشد

وی در پاسخ به این سوال که آیا حمایت‌ها از پیام‌رسان‌های داخلی را خوب ارزیابی می‌کنید، گفت: باید شرایط کشور را نیز در نظر داشت؛ معتقدیم پیام‌رسان‌ها را باید تا جایی حمایت کرد که مثل صنعت خودرو نشوند که 40 سال حمایت شدند و اکنون وضعیت‌شان این است، حمایت باید معنی‌دار، مدت‌دار و دارای افق روشن باشد و از یک تاریخی به بعد نیاز به حمایت نداشته باشند و حتی بتوانند هزینه صرف شده را به خزانه ملی برگردانند زیرا در واقع این حمایت‌ها از بودجه عمومی صرف می‌شود و باید برگردد. 

 

فیروزآبادی گفت: امیدواریم دچار مشکلاتی که در سایر صنعت‌ها شدیم در حوزه پیام‌رسان‌ها نشویم. 

وی گفت: مجموعه کارهایی که در یک و نیم سال اخیر صورت گرفت شاید باعث ناراحتی‌ برخی‌ها شده باشد، اما در مجموع روند مثبتی در حوزه سخت‌افزار و نرم‌افزار را شاهد بوده‌ا یم و دیدیم که مردم یاد گرفتند از پلت‌فرم ایرانی استفاده کنند و اگر در نهایت هات گرام و طلاگرامی مثل سروش و گپ موفق داشته باشیم اقدام مثبتی است و به همین علت، یک مرتبه شاهد رشته استفاده مردم از پیام‌رسان‌های داخلی بودیم. 

 

*دستگاه‌های فیلتر وزارت ارتباطات گاهی خوب و گاهی شل کار می‌کند

وی در پاسخ به این سوال که اختلال‌هایی در VPNها و پروکسی‌های تلگرام دیده می‌شود آیا وزارت ارتباطات دستور جدیدی برای بستن فیلترشکن‌ها دارد؟ گفت: دستگاه‌های فیلتر وزارت ارتباطات گاهی خوب کار می‌کند و گاهی شل کار می‌کند؛ این موضوع را از خودشان سوال کنید.

 

*اعلام رضایت یا عدم رضایت از پیشرفت شبکه ملی اطلاعات پس از دریافت گزارش وزارت ارتباطات

فیروزآبادی در پاسخ به سوالی درباره میزان پیشرفت شبکه ملی اطلاعات گفت: مرکز ملی فضای مجازی از طرف شورای عالی فضای مجازی به عنوان ناظر شبکه ملی اطلاعات تعیین شده است. 

وی گفت: طبق اظهارات وزیر ارتباطات این شبکه قرار بوده در 2 مرحله اجرایی شود که مرحله اول آن در سه فاز در دولت یازدهم انجام شده است؛ در این فاز تعداد IXPها (مراکز تبادل ترافیک برای هدایت و مدیریت ترافیک داخل کشور) به هفت مرکز رسیده و در نتیجه آن ترافیک داخلی از 100 گیگ به 800 گیگ افزایش یافته است. در همین مرحله قرار شد NIX (برای سوئیچ کردن بسته‌های اطلاعاتی) داشته باشیم که پایه‌های این کار برای ارتباط دستگاه های دولتی نیز در دولت یازدهم اجرایی شد و عملی شدن سرویس‌ها در دولت دوازدهم در حال انجام است. 

دبیر شورای عالی فضای مجازی گفت: هسته اصلی شبکه ملی اطلاعات IXP و NIX بود و مرحله دوم مرحله عملیاتی شدن تمام این اقدامات است. در ابتدای دولت دوازدهم اعلام شد که طبق حوزه‌هایی که در سند تبیین الزامات شبکه ملی اطلاعات آ‌مده حدود 80 مورد باید در این شبکه انجام شود که خروجی شبکه ملی اطلاعات مشخص شود.

وی ادامه داد: این 80 مورد به طور پراکنده در حال انجام است. در گزارش‌گیری‌هایی که داشتیم جدول زمانی وجود داشت که مشخص شود خروجی این 80 مورد چیست. این موارد مفهومی بود و خروجی‌ها باید سیستمی باشد. آخرین صحبت با وزارت ارتباطات مربوط به دی ماه سال قبل است و مقرر شد که وزارت ارتباطات وضعیت جدید را با خروجی سیستمی اعلام کند. بنابراین اکنون خیلی نمی‌توانیم روشن بگوییم که مرحله 2 در چه وضعیتی است و اعلام رضایت یا عدم رضایت از پیشرفت شبکه ملی اطلاعات پس از دریافت گزارش وزارت ارتباطات خواهد بود.

طی سال‌های اخیر صدها جلسه پیرامون شبکه‌های مجازی، لزوم مدیریت داخلی آنها و نظارت بر محتوای منتشر شده این فضا در مجلس برگزار شده و بارها به مسئولان نیز تذکرات جدی داده شده اما اقداماتی که انجام شده در جهت جلوگیری از خسارت‌های شبکه های مجازی نبوده است.

حجت‌الاسلام و المسلمین نصرالله پژمان‌فر نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی و رئیس کمیته فضای مجازی مجلس با اشاره به جنگ سایبری و خطرات شبکه‌های مجازی گفت: آنچیزی که مسلم است دشمن از همه ابزارهای پیش‌رو برای مبارزه با کسانی که استقلال می‌خواهند استفاده خواهد کرد، در ۴۰ سال بعد از انقلاب به سبب دستاوردهایی که در حوزه نظامی و هسته‌ای پدید آمد عملا ورود به این حوزه‌ها برای دشمن فراهم نبود لذا از حوزه فرهنگی در جنگ نرم به میدان مبارزه علیه ملت ایران آمد و اکنون به جز شبکه‌های ماهواره‌ای، فضای رسانه و شبکه‌های مجازی را عرصه جولان خود کرده است.

وی افزود: فضای مجازی کنونی که در ایران استفاده می‌شود اعم از تلگرام و پوسته‌های آن؛ اینستاگرام و تویئیتر توسط بیگانگان مدیریت می‌شود و مردم به سبب فراهم بودن زیرساخت‌های استفاده از اینترنت، دسترسی سهل‌الوصولی به چنین شبکه‌هایی دارند، نکته قابل توجه آن است که اهمیت شبکه‌های مجازی و خطراتی که می‌تواند نظام فکری، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی ایران را تهدید کند جدی گرفته نمی‌شود.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی پدافند غیر عامل کشور، نماینده مشهد در مجلس خاطرنشان می‌کند: طی سال‌های اخیر صدها جلسه پیرامون شبکه‌های مجازی، لزوم مدیریت داخلی آنها و نظارت بر محتوای منتشر شده این فضا در مجلس برگزار شده و بارها به مسئولان نیز تذکرات جدی داده شده اما اقداماتی که انجام شده در جهت جلوگیری از خسارت‌های شبکه های مجازی نبوده است.

رئیس کمیته فضای مجازی مجلس همچنین با اشاره به لزوم قانونگذاری در حوزه شبکه‌های مجازی گفت: ابعاد به‌کارگیری اینترنت امروز در زندگی اجتماعی ایرانیان نقش پیچیده‌ای داشته و حضور آن در زندگی اکثریت مردم تبعات مختلفی به دنبال داشته است، بنابراین همانطور که در فضای حاکمیتی از حریم خصوصی افراد مراقبت می‎شود و قوانینی در این‌باره تصویب شده است، این حریم باید در فضای مجازی نیز حفظ و رعایت شده و برای آن قوانینی تدوین و تصویب کرد که بتواند تبعات منفی حضور شبکه‌های مجازی را در امنیت اجتماعی مردم کاهش دهد.

وی در ادامه با اشاره به نبود قوانین  جهت حمایت از حقوق افراد در فضای مجازی گفت: کشورهای مختلف قوانین مستحکمی در جهت حمایت از اقشار خود به تصویب رسانده و نظارت بر محتوای فضای سایبری خود دارند چنانکه در ایالات متحده آمریکا قوانین متعدد و متناسبی برای حضور کودکان در اینترنت اعمال می‌شود و حضور نوجوانان نیز تابع قوانینی است که در جهت امنیت روانی و اجتماعی آنها صورت می‌گیرد.

پژمان‌فر تاکید کرد: متاسفانه در ایران قانونی که بتواند برای افراد در فضای مجازی ایجاد امنیت کند وجود نداشته و به‌همین دلیل افراد فراوانی از آن آسیب‌ دیده‎اند؛ چنانکه پرونده‌های موجود در دادسرای جرایم رایانه‌ای روز‌به‌روز حجیم‌تر شده است.

رئیس کمیته فضای مجازی مجلس  همچنین از تدوین طرحی پیرامون ساماندهی شبکه های مجازی در مجلس خبر داد و گفت: این طرح با مشارکت مرکژ پژوهش‌های مجلس مراحل کارشناسی خود را پشت سر گذاشته و به زودی برای تصویب به صحن علنی مجلس خواهد آمد.

 عضو کمیسیون فرهنگی مجلس همچنین با اشاره به راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات اضافه کرد: در حالیکه لزوم راه‌اندازی شبکه اطلاعات و اینترنت ملی بارها توسط مقام معظم رهبری مورد تاکید قرار گرفته که پرونده آن باز مانده و سرانجام مشخصی نداشته است، چنانکه طی ۴ سال گذشته همواره این موضوع با مسئولان مطرح شده و هیچگاه وعده‌های داده شده محقق نشده است.

پژمان‌فر خاطر‌نشان کرد: آنچه تاکنون در راستای راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات انجام شده به معنای دستیابی به این شبکه نیست چراکه ایجاد زیرساخت بدون رفتار نظام‌مند محقق نخواهد شد.

این نماینده همچنین با اشاره به فعالیت مستمر  هاتگرام و طلاگرام گفت: اینکه پوسته‌های حمایت شده تلگرام با دیتای ۴۰ میلیونی هنوز در کشور ما وجود دارد، ضعف شورای عالی فضای مجازی، ضعف وزارت ارتباطات و وزارت اطلاعات و اراده برای آزادسازی چنین فضاهایی است.

رئیس کمیته فضای مجازی مجلس با اشاره به عملکرد شورای عالی فضای مجازی گفت: وضعیت شبکه‌های مجازی و نظارت بر محتوای آنها موضوعاتی است که باید در شورای عالی فضای مجازی برای آن برنامه‌ریزی شود و صرف توصیه و برگزاری جلسه نمی‌تواند از اقدامات درحال انجام در شبکه‌های مجازی جلوگیری کند، البته شخص اینجانب مدتی در این شورا بوده‌ام اما نتیجه پیگیری و حساسیت آن بود که جلسه ای که باید ۱۵ روز یکبار برگزار می‌شد سه ماه یکبار هم انجام نمی‌شد که  نشان دهنده آن است که اراده‌ چندانی برای کنترل فضای مجازی وجود ندارد.

دبیر شورای عالی فضای مجازی قوانین و مقررات حاکم بر اجرایی شدن اینترنت اشیا در کشور را به دستگاههای حاکمیتی ابلاغ کرد.

به گزارش خبرنگار مهر، مصوبه شورای عالی فضای مجازی در خصوص الزامات حاکم بر اینترنت اشیاء در شبکه ملی اطلاعات از سوی دبیر شورای عالی فضای مجازی به دستگاهها و نهادهای کشوری ابلاغ شد.

برمبنای تایید مرکز ملی فضای مجازی، ابوالحسن فیروزآبادی مصوبه شورای عالی فضای مجازی در خصوص الزامات حاکم بر اینترنت اشیاء در شبکه ملی اطلاعات را در تاریخ ۲۰ آبان ماه ابلاغ کرده است.

این مصوبه مربوط به جلسه ۳۰ مهرماه شورای عالی فضای مجازی است که در نامه ای به شماره ۹۷/۱۰۳۶۲۷ به نهادهای حاکمیتی کشور ابلاغ شده است.

جزئیات این مصوبه در پایگاه ملی اطلاع رسانی قوانین و مقررات کشور وابسته به معاونت حقوقی ریاست جمهوری در این لینک آمده است.

رضا تقی‌پور، عضو شورای عالی فضای مجازی در گفت‌و‌گو با خبرنگار پایگاه اطلاع‌رسانی پدافند سایبری گفت: فضای سایبری به دلیل پویایی و تغییرات زیادی که دارد مانند ویژگی‌هایی همچون گمنامی و شرایط حاکم بر اینترنت، بسیاری از تهدیدات در این فضا قابل پیگیری و منشأیابی نیستند که اهمیت پرداختن به موضوع پدافند غیرعامل در حوزه سایبری را نشان می‌دهد.

وی افزود: بر طبق آمارهای قابل انتشار، علی‌رغم تمام سرمایه‌گذاری‌هایی که در حوزه امنیت و پدافند غیرعامل حوزه سایبری انجام می‌شود مشاهده می کنیم که باز هم تهدیدات بر فرصت‌های موجود سبقت می‌گیرند مثلا طبق آمارها در ۵ سال گذشته،  جرایم سایبری ۱۰ برابر یعنی ۹۹۴ درصد، رشد داشته‌اند که به همین نسبت، تهدیدات در حوزه‌هایی که آمارهای آن منتشر نمی‌شود هم فزاینده است.

وزیر اسبق ارتباطات و فناوری اطلاعات خاطرنشان کرد: در چنین فضایی، طبیعی است که نسبت به مصون‌سازی و حفاظت از زیرساخت‌های حیاتی کشور، با سرمایه‌گذاری مناسب در پدافند غیرعامل اقداماتی را انجام دهیم که کشور در مواجه با تهدیدات دچار خسارت نشود.

تقی‌پور ادامه داد: در حوزه زیرساختی تلاش‌هایی صورت گرفته است به خصوص سازمان پدافند غیرعامل و قرارگاه پدافند سایبری از نهادهایی بودند که اقدامات خوبی را در سال‌های اخیر انجام دادند اما در زمینه قوانین و مقررات کشور، در حوزه‌های امنیت، مصون‌سازی و حفاظت از زیرساخت‌ها در برابر تهدیدات سایبری خلأ قانونی داریم و لازم است که مجلس شورای اسلامی با همکاری دستگاه‌های مذکور از جمله پدافند غیرعامل قوانینی را تصویب کند تا با پیشگیری‌های به موقع، کسب آمادگی و سرمایه‌گذاری های لازم در حوزه پدافند، این فضا را مدیریت کنیم.

وزیر اسبق ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه طبق پژوهش‌های کشورهای پیشرفته، تهدیدات سایبری نسبت به فرصت‌های این حوزه بیشتر است، افزود: اگر در زمینه پدافند سایبری سرمایه‌گذاری انجام نشود؛ با توسعه فضای مجازی مشکلات نیز گسترش می‌یابد و امکان دارد بسیاری از فعالیت‌های مجازی چون تبادلات اقتصادی و تجاری در فضای سایبری دچار مشکل شود.

تقی پور ادامه داد: علی رغم تأکیدات شورای عالی فضای مجازی و مصوبات این شورا، زمان‌بندی و مرحله بندی مشخصی برای تکمیل شبکه ملی اطلاعات صورت نمی‌گیرد از طرفی موضوع اینترنت ملی که مصوب قانون برنامه پنجم توسعه بود و در حال حاضر برنامه پنجم توسعه به پایان رسیده و کشور وارد برنامه ششم توسعه شده است هنوز به طور کامل عملیاتی نشده است و ما می‌بینیم که هیچ آمار و ارقام شفافی برای میزان پیشرفت شبکه ملی اطلاعات در دسترس نیست.

وی گفت: علی‌رغم اینکه همه دستگاه‌ها بر توسعه شبکه ملی اطلاعات وفاق دارند و با وجود مبانی قانونی محکم همچون مصوبه مجلس شورای اسلامی و شورای عالی فضای مجازی هم چنین مطالبات مردمی و تأکیدات مقام معظم رهبری که از روز اول بر توسعه شبکه ملی اطلاعات توجه داشتند، چون گزارش‌های شفافی ارائه نشده میزان پیشرفت پروژه مبهم است.

عضو شورای عالی فضای مجازی با بیان اینکه به نظر من نیز پیشرفت اینترنت ملی خیلی کم است، افزود: مسئولین حوزه پس از گذشت سال‌ها تعریف معینی از فازهای مختلف پروژه و زمانبندی اجرای آن به صورت شفاف و روشن در اختیار مردم قرار نمی‌دهند که این خود نقص اساسی به شمار می‌رود چون شبکه ملی اطلاعات یکی از زیرساخت‌های حیاتی است که کشور به آن نیاز دارد.

تقی‌پور افزود: از زمانی که در دولت دهم بحث اینترنت ملی را مطرح کردیم، خیلی از کشورها با الهام گرفتن از ما و نوآوری‌های خود بحث اینترنت ملی کشورشان را پیگیری کردند و امروزه کشورهای زیادی چون کره جنوبی و چین ایده‌های خود را به مرحله اجرا درآورده‌اند اما با وجود اینکه بحث اینترنت ملی در کشور ما خیلی زود مطرح شد هنوز اجرایی نشده است و این خود از عوامل ناامنی و عدم مصونیت در برابر تهدیدات فضای مجازی به شمار می‌رود.

عضو شورای عالی فضای مجازی در بخش دیگری از این مصاحبه با اشاره به موضوع فیلترینگ تلگرام گفت: در مصوبه‌ای که ۱۳ خرداد ۹۶ شورای عالی فضای مجازی داشت، خروج اطلاعات از کشور توسط شبکه‌های اجتماعی داخلی و خارجی ممنوع اعلام شده است و مسئولین باید پاسخ مطالبه مردمی را بدهند که چرا بعد از گذشت یکسال و ۴ ماه از مصوبه هنوز اقدامات جدی در این زمینه صورت نگرفته است.

تقی‌پور تصریح کرد: با استناد بر مصوبه فوق به هیچ پیام‌رسان و نرم‌افزاری اجازه داده نمی‌شود که big data  و اطلاعات خصوصی افراد را از کشور خارج کنند چون این اطلاعات از جمله مسائل حیاتی و اسرار کشور است اما باید ساز و کار پیگیری و بازخواست از مسئولین را پیش‌بینی کنیم که مصوبات قانونی را اجرا کنند.

وی اظهار کرد: تاکنون با پیام‌رسان‌های خارجی برخورد اجرایی صورت نگرفته و از آن‌ها تعهدی گرفته نشده که حق خروج اطلاعات کاربران از کشور را ندارند و علی‌رغم اینکه بسیاری از شبکه‌های اجتماعی خارجی در گذشته تعهد دادند که اطلاعات کاربران خود را در اختیار کشورهای بیگانه قرار ندهند؛ حتی این تعهدات هم مورد توجه قرار نمی‌گیرد پس در حال حاضر بزرگترین چالش مقابله با فضای مجازی، ضمانت اجرایی مصوبات توسط مسئولین است.

وی با بیان اینکه دبیرخانه شورای عالی فضای مجازی پیگیر اجرای مصوبات است، تصریح کرد: درخواست می‌کنم برای اطلاع مردم گزارشی منتشر کنند تا مردم مطلع شوند که آیا بر طبق مصوبه خرداد ماه ۹۶ حریم خصوصی آنها توسط پیام‌رسان‌های خارجی رعایت می‌شود؟

عضو شورای عالی فضای مجازی خاطرنشان کرد: بزرگترین آفت در برخورد با پیام‌رسان‌های خارجی از جمله تلگرام این است که برخی مسؤلین ارشد سیاسی کشور، به جای پرداختن به یک راه حل فنی و کارشناسانه، موضوع را به دید سیاسی نگاه می‌کنند و این مهم‌ترین مانع در مسیر اجرای مصوبات و عدم توجه به پیام‌رسان‌های داخلی است.

وزیر اسبق ارتباطات و فناوری اطلاعات ادامه داد: تلگرام در موارد بسیاری مصوبات شورای عالی فضای مجازی را نقض کرده است که مسؤلین باید پاسخ دهند که چرا با وجود نقض قوانین توسط تلگرام، برخورد مناسبی صورت نگرفت که کار به اقدام قضایی رسید.

تقی‌پور با بیان اینکه هاتگرام و تلگرام طلایی قرار بود که برای مدت محدودی جهت تسهیل مهاجرت کاربران به پیام‌رسان های داخلی فعال باشند، افزود: به دلیل نبود ضمانت اجرایی زمان فعالیت نسخه‌های فارسی تلگرام تمدید شد و توقف فعالیت آنها مطالبه مردم و دغدغه دلسوزان نظام است.

او در پایان گفت: با توجه به اینکه بالاترین نهاد تصمیم‌گیر در حوزه سایبری و سیاست‌گذاری کلی در این حوزه، بر عهده شورای عالی فضای مجازی است باید مصوبات این شورا بیشتر مورد توجه قرار گیرد و با تشکیل کمپین‌هایی می‌توان مطالبات فضای مجازی را از مسؤلان مربوطه پیگیری کرد.

بازار حدود ۴۰ میلیون کاربری پیام‌رسانی مجازی در کشور بین پیام‌رسان‌های داخلی‌ها و نسخه‌های فارسی تلگرام تقسیم شده، ۱۵ میلیون کاربر در داخلی و 30 میلیون نفر در هاتگرام و طلاگرام عضو هستند که با تنگ‌تر شدن رقابت به زودی بازار حداکثر شاهد رقابت۴-۳ پیام‌رسان خواهد شد.

به گزارش فارس، در حال حاضر در بازار پیام‌رسان‌ها در کشور شاهد فعالیت حدود 5 تا 7 پیام‌رسان داخلی از جمله سروش، گپ، ایتا، بله، آی گپ، ویسپی و بیسفون، 2 نسخه (پوسته) غیررسمی تلگرام شامل هاتگرام و طلاگرام، یک پیام‌رسان خارجی و تلگرام غیرقانونی هستیم؛ اگرچهپیام‌رسان‌های خارجی و داخلی دیگری نیز استفاده می‌شوند اما چند پیام‌رسان حداقل از سایرین بیشتر شناخته شده‌اند.

به طور کلی 2 رویکرد اصلی به عنوان ایده‌آل برای ساماندهی و فعالیت پیام‌رسان‌‌های داخلی وجود داشت؛ شکل‌‌گیری اقتصاد پیام‌رسان در کشور و امن‌سازی بستر فعالیت کاربران ایرانی در فضای مجازی.

تحقیقات درباره ضرورت توسعه پیام رسان بومی از نگاه اقتصاد نشان می‌داد پیام رسان بومی، ظرفیت درآمدزایی 9 میلیارد دلاری برای کشور دارند.

پس از فیلتر تلگرام، رقابت در فضای پیام‌رسانی بین نسخه‌های فارسی تلگرام و پیام‌رسان‌های داخلی شکل گرفت.

هاتگرام و طلاگرام، دو نسخه موقت غیررسمی و فارسی تلگرام در ایران بخشی از سناریوی مهاجرت مردم از تلگرام به شبکه‌های داخلی بودند که قرار بود در نهایت از تلگرام مستقل شوند. این پیام رسان‌ها در ابتدای فعالیت کمتر از ۵ میلیون کاربر داشتند که به زودی به آمار ۳۰ میلیون کاربر رسیدند.

در تیرماه امسال عبدالصمد خرم آبادی دبیر کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه با اعلام آمار کاربران هاتگرام و طلاگرام گفته بود: «بیش از 30 میلیون کاربر ایرانی با علم به داخلی بودن نرم افزار هاتگرام و تلگرام طلایی به آن‌ها مراجعه کرده اند و در واقع با یک رفتار معنادار فیلتر شکن ایرانی را بر فیلتر شکن خارجی ترجیح داده اند.»

با تامین امنیت فعالیت کاربران در تلگرام بخشی از رویکرد اصلی ساماندهی پیام‌رسان‌‌های داخلی محقق شد، آنها سرور داخلی دارند و ارتباطات پالایش شده آنها داخل کشور گردش دارد؛ همین مزیت در کنار عدم تحقق کامل مهاجرت مردم به پیام‌رسان‌ها، نکته مثبتی برای هاتگرام و طلاگرام شد تا مهلت فعالیت آنها پس از سومین بار تمدید شود و در حال حاضر نیز طبق آخرین اعلام، حداقل تا پایان سال مجوز فعالیت دارند. 

در سوی دیگر بازار، پیام‌رسان‌های داخلی راهی سخت را آغاز کردند و باوجود قصد حمایت‌ حاکمیت برای تقویت و توسعه پیام‌رسان‌های داخلی در کشور از جمله تخصیص امکانات فنی و تسهیلات اما در عمل ناهماهنگی و چندصدایی بخش‌های اجرایی مختلف کشور، پیشرفت کار را کند کرد؛ اما علیرغم سختی راه داخلی‌ها اما دستاوردهایی نیز کسب کردند؛ تعداد کاربران پیام رسان‌های داخلی در شروع فعالیت دی ماه ٩٦ حدود ١.٥ میلیون نفر بود که در آبان 97 به ١٥ میلیون رسید.این آمار توسط حمید فتاحی معاون وزیر ارتباطات اعلام شده است. 

وی همچنین گفته: «اگر با همان روند پیش می رفتند در بهترین حالت شاید به ٣ برابر تعداد اولیه کاربر دست پیدا می کردند. البته رویه این است که در ابتدا ٧ پیام رسان معرفی شدند و از میان آنها تنها 2 پیام رسان موفق تر انتخاب و در ادامه حمایت می‌شوند.» حتی امروز پس از گذشت نزدیک به یک سال از فیلتر تلگرام هنوز بسیاری از وظایف دستگاه‌ها از جمله وزارت ارشاد و بانک مرکزی در مصوبه شورای عالی فضای مجازی بر زمین مانده است.

با این اوصاف با موافقت چندباره مرکز ملی فضای مجازی به عنوان نهاد ناظر بر اجرای مصوبات شورای عالی با ادامه فعالیت هاتگرام و تلگرام طلایی، فعالیت آنها نیز دارای اعتبار است و بازار مجاز  پیام‌رسان‌ها در کشور بین نسخه های فارسی تلگرام و پیام‌رسان‌های داخلی تقسیم شده است.

در حال حاضر با در نظر گرفتن عضویت مشترک کاربران در چند پیام‌رسان، 15 میلیون نفر کاربر پیام‌رسان‌های داخلی و حدود 30 میلیون کاربر نسخه‌های فارسی تلگرام هستند که با تنگ تر شدن رقابت در آینده نزدیک بازار حداکثر شاهد رقابت 3 تا 4 پیام رسان خواهد بود.

ابوالحسن فیروزآبادی آخرین وضعیت و مشکلات کسب‌وکارهای اینترنتی را تشریح کرد.

سیدابوالحسن فیروزآبادی دبیر شورای عالی فضای مجازی و رئیس مرکز ملی فضای مجازی؛ درباره آخرین وضعیت کسب‌وکارهای اینترنتی اظهار داشت: در موضوع کسب‌وکارهای دیجیتال یا اقتصاد دیجیتال رونق بسیار خوبی در کشور وجود دارد و به طور محسوسی مورد توجه شرکت‌های خارجی قرار گرفته اما در رابطه با اینکه 200هزار شغل در این زمینه ایجاد شده باشد، من در این عدد کمی تشکیک دارم. ولی شروع بسیار خوبی در کشور مشاهده می‌شود و جنب‌وجوش بسیار خوبی ملاحظه می‌شود.

تهیه سندی با همکاری با وزارت کار و سازمان فناوری اطلاعات در زمینه کسب‌وکارهای دیجیتالی

وی در خصوص اقدامات صورت گرفته در جهت حمایت از این کسب‌وکارها گفت: ما در این رابطه جلسات متعددی را با وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در سازمان فناوری اطلاعات ایران داشتیم و اولویت‌های تسهیلات بانکی در حوزه کسب‌وکارهای دیجیتال را مشخص کردیم. در رابطه با ایجاد اشتغال در کسب‌وکارهای دیجیتالی، در حال تهیه سندی با همکاری با وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمان فناوری اطلاعات هستیم که امیدواریم در آینده‌ای نزدیک به نتیجه برسد. البته ما باید در رابطه با شکل‌گیری کسب‌وکارها این دقت را داشته باشیم که آنها در حوزه‌هایی فعال شوند که بیش از سایر حوزه‌ها اولویت کشور هستند و بیشتر نگا‌همان این است که پلت‌فرم‌هایی در کشور شکل گیرند که بر روی آن‌ها بخش‌های بزرگتری از جامعه بتوانند کسب‌وکار داشته باشند و این به عنوان سیاست ما در اولویت قرار دارد و سعی می‌کنیم این سیاست را در سطوح مختلف پیگیری کنیم.

در سال ۹۶ حدود ۱۰۰ هزار شغل دیجیتال ایجاد شده است

دبیر شورای عالی فضای مجازی درباره علت تشکیک خود در آمار 200هزار شغل دیجیتال، اظهار داشت: کسب‌وکارها بعضاً مکمل هستند یعنی به عنوان مثال فردی رستوران دارد و در کنار رستورانش بخشی از کار خود مانند بازاریابی آن را از طریق دیجیتال انجام می‌دهد، حالا آیا همه کارهایی که در آن شغل یعنی رستوران ایجاد شده را می‌توان کسب‌وکار دیجیتال دانست یا فقط قسمت مارکتینگ آن را می‌‌توانیم اقتصاد دیجیتال بدانیم. چون هنوز تعریفی برای شغل نداریم بعضاً چنین نگاه‌های اشتباهی ایجاد می‌شود، آن مشاغلی که بخواهیم بگوییم صددرصد مربوط به اقتصاد دیجیتال است و شغل یا کسب‌وکار مکمل نیست، من فکر می‌کنم کمتر از 200 هزار تا باشد. در واقع کسانی که ادعا می‌کنند 200هزار شغل ایجاد شده هم درست می‌گویند اما تعریفشان از اقتصاد دیجیتال با ما فرق می‌کند.

فیروزآبادی ادامه داد: با این تعریفی که من گفتم یعنی کسب‌وکارهایی که به معنی واقعی دیجیتال هستند، در سال 96 حدود 100هزار شغل ایجاد شده است که این عدد بسیار بزرگی محسوب می‌شود. متاسفانه برخی از دوستان به غلو در عدد ایجاد اشتغال در کشور عادت کرده‌اند؛ مثلاً می‌گویند یک میلیون یا دو میلیون شغل ایجاد کرده‌ایم، در صورتی که شغل ایجاد کردن در دنیا معنا و تعریف خاص خود و قیمت مشخصی دارد. این قیمت‌هایی که در حوزه اقتصادی در کشور وجود دارد، با آمارهایی که بعضاً مطرح می‌شود، متناسب نیست اما در حوزه کسب‌وکار دیجیتال قطعاً ما چیزی حدود 100هزار شغل در سال 96 داشتیم.

ایجاد کارگروه و شعب ویژه سازمان تامین اجتماعی برای کسب‌وکارهای دیجیتالی

رئیس مرکز ملی فضای مجازی درباره مشکلات و موانع موجود بر سر راه کسب‌وکارهای اینترنتی، گفت: کسب‌وکارهای دیجیتال بسیار متنوع هستند،‌ شکل‌های مختلفی دارند و برای بسیاری از سازمان‌های سنتی ما مانند مالیات و مانند بیمه ناشناخته هستند. ما مذاکرات مفصلی با سازمان تامین اجتماعی داشتیم و تفاهم‌نامه‌ای را فراهم کردیم که ظرف همین روزها امضا می‌شود و بر طبق آن کارگروهی در سازمان تامین اجتماعی ایجاد خواهد شد و در همه استان‌ها شعب ویژه‌ای برای کسب‌وکارهای دیجیتالی در این سازمان اختصاص پیدا می‌کند. همچنین با سازمان امور مالیاتی هم جلسات مفصلی داشتیم و قرار شد افرادی در سازمان امور مالیاتی آموزش داده شوند که نحوه ارزیابی آنها در حوزه مالیات بر روی کسب‌وکارهای دیجیتالی به چه صورت باشد.

وی ادامه داد: ما معتقد هستیم که دولت باید حداقل مداخله را در کسب‌وکارهای دیجیتالی داشته باشد؛ بعضی از کسب‌وکارهای دیجیتالی کسب‌وکارهای جایگزین هستند مانند تاکسی‌های اینترنتی که جایگزین تاکسیرانی می‌شوند، باید مواظب باشیم که کسب‌وکار سنتی تاکسیرانی ما را نابود نکند، بلکه کسب‌وکار سنتی ما در تاکسیرانی هم کاری کند که از قابلیت‌های اقتصاد دیجیتال استفاده کند. مسئولان در همین حد باید مداخله داشته باشند اما باید اجازه دهیم که تعادل قوا در بازار وجود داشته باشد.

فیروزآبادی همچنین اضافه کرد: من نسبت به آینده بسیار امیدوار هستم و همانطور که عرض کردم استقبال بازار از کسب‌وکارهای دیجیتال در کشور بسیار خوب است و به اعتراف شرکت‌های خارجی که در نمایشگاه‌های تهران از جمله الکامپ حضور داشتند،‌ از متوسط جهانی بالاتر است. در نمایشگاه الکامپ غرفه‌ها نسبت به سال‌های قبل بسیار پررونق‌تر، متنوع‌تر و پیچیده‌تر بود و شرکت‌هایی که سال گذشته به صورت دکه‌ای بودند، امسال غرفه‌های بسیار بزرگی را داشتند. این پیشرفت کاملاً محسوس بود و این محسوس بودن فقط برای من نبود و همانطور که عرض کردم در صحبتی که با چند شرکت بزرگ خارجی داشتم، آنها تاسف می‌خوردند که به دلیل شرایط تحریم نمی‌توانند حضور بیشتری در ایران داشته باشند و معتقد بودند که این ظرفیت بسیار قابل توسعه است.

 

متاسفانه در تهیه سند اقتصاد دیجیتال تاخیر رخ داده است

به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان دبیر شورای عالی فضای مجازی در خصوص برخی ناملایماتی که از سوی برخی دستگاه‌ها با فعالان این حوزه صورت می‌گیرد، توضیح داد: ما در حال کاهش این موارد هستیم، شما اگر امسال را با دو سال پیش مقایسه کنید، هم در قوه قضاییه هم در وزارت ارشاد هم در حوزه وزارت ارتباطات و هم در سایر حوزه‌ها و حتی سازمان مالیاتی و تامین اجتماعی و سایر بخش‌های دولت روند برای توجه به اقتصاد دیجیتالی بسیار مثبت است، به عنوان مثال سازمان تامین اجتماعی در حال حاضر پذیرفته که مشاغل اقتصاد دیجیتالی را بدون کارگاه، بیمه کند. در پایان سال گذشته هم که من گزارشی راجع به اقتصاد دیجیتالی در هیئت دولت به آقای رئیس جمهور ارائه کردم، ایشان وزارت ارتباطات را مکلف کردند که با کمک مرکز ملی فضای مجازی سندی را برای اقتصاد دیجیتال تهیه کنند که متاسفانه کمی در این زمینه تاخیر رخ داده در واقع آقای رئیس جمهور هم در بحث توسعه اقتصاد دیجیتال توجه ویژه‌ای دارند

رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور با بیان اینکه تهدید نظامی در انتهای لیست دشمن است، گفت: نسل جدیدی ار ویروس‌ استاکس‌نت را کشف کردیم.

سردار غلامرضا جلالی رئیس سازمان پدافند غیرعامل عصر امروز در نشست خبری به‌مناسبت سالروز تأسیس این سازمان، اظهار داشت: مأموریت‌های سازمان پدافند غیرعامل شامل دیده‌بانی، تشخیص و هشدار نسبت به تهدیدات در جهت کاهش آسیب‌پذیری زیرساختهای کشور در برابر تهدیدات و همچنین مصون‌سازی و ایجاد آمادگی‌های ملی در برابر تهدیدات است.

وی افزود: سازمان پدافند غیرعامل یک سازمان حاکمیتی برای ایجاد هماهنگی بین بخش‌های دولتی خصوصی و نظامی کشور است تا بتواند الگوی تاب‌آوری در برابر تهدیدات را احصا و اجرا کند.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل با اشاره به در پیش بودن ایام اربعین حسینی(ع) تصریح کرد: مفهوم عاشورا مقاومت در برابر ظلم است و اگر ما مفهوم پدافند را آمادگی در برابر تهدیدات بدانیم یک هماهنگی با مفهوم عاشورا دارد. ما پیش از انقلاب و پس از آن در دوران جنگ تحمیلی با پیروی از فرهنگ عاشورا پیروز شدیم و بعد از آن با ایجاد بسیج مردمی در عراق و سوریه با محوریت ایران توانستیم داعش را منهدم کنیم.

 

سیاست‌های کلی سازمان پدافند غیرعامل تصویب شد

سردار جلالی با بیان اینکه اولین مأموریت سازمان پدافند غیرعامل دیده‌بانی تهدیدات کشور در حوزه غیرنظامی است، اظهار داشت: ما در این حوزه می‌بایست به تشخیص این برسیم که چه تهدیداتی علیه کشور وجود دارد. امروز تهدید نظامی جدی نیست و به انتهای لیست تهدیدات منتقل شده است که آن هم به‌دلیل توسعه قدرت دفاعی، طرح‌ریزی و اجرای استراتژی منسجم دفاعی کشور است.

وی ادامه داد: بخشی از مأموریت سازمان پدافند غیرعامل ایجاد مصونیت برای بخش‌های نظامی مانند ساخت شهرک‌های موشکی و مقرهای مستحکم که بعضی از آنها از روی ناچاری و برای ترمیم قدرت بازدارندگی کشور نمایش داده شد تا دشمنان دچار خطای محاسباتی نشوند.

 

شاهد طیف وسیعی از تهدیدات غیرنظامی علیه کشور هستیم

رئیس سازمان پدافند غیرعامل با ابراز اینکه "امروزه شاهد طیف وسیعی از تهدیدات غیرنظامی علیه کشور هستیم"، عنوان کرد: اولین تهدیدات  در این حوزه جنگ اقتصادی است، امروز وزارت‌ خزانه‌داری آمریکا از مفاهیمی استفاده می‌کند که در نیروهای مسلح مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرند. نکته دوم استراتژی تجمیع همه فشارها برای تحلیل اراده بر ماست که در آن استفاده از شبکه‌های بین‌المللی پولی و دیپلماتیک مدنظر است. اما در حوزه سوم با تلفیق تهدیدات در فناوری‌ها روبه‌رو هستیم که در ذات آنها اشراف اطلاعاتی نفی حاکمیت کنترل و مدیریت و وابسته‌سازی نهادینه شده است.

سردار جلالی عملیات روانی با استفاده از ابزار رسانه را یکی از مهمترین تهدیدات برشمرد و خاطرنشان کرد: در این حوزه لایه دوم تهدیدات، تهدید شناختی و از جنس محتواست تا روی ذهن مخاطب اثر بگذارد. لایه سوم هم تهدیدات اقتصادی است که بستر سایر تهدیدات است. امروز 70 درصد عملیات شناختی دشمن بر حوزه اقتصادی متمرکز شده تا مخاطب را به اهداف مورد نظر هدایت کند. انتهای این طیف تهدیدات نیز اقدامات امنیتی، آشوب و براندازی است.

 

رهبر انقلاب با عضویت پدافند غیرعامل در شورای‌عالی فضای مجازی موافقت کردند

وی با اشاره به اقدامات سازمان پدافند غیرعامل برای مقابله با تهدیدات گفت: در ابتدا لازم است در کشور ما درک درست، دقیق و علمی از تهدیدات شکل بگیرد و پس از آن همه ما می‌بایست به‌صورت منسجم و هم‌افزا مؤلفه‌های قدرت ملی را تحت زعامت رهبر انقلاب به‌صورت یک چهره واحد در مقابل دشمن ارائه دهیم.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل ادامه داد: طرحی را به مجلس ارائه کردیم تا طی آن سازمان پدافند غیرعامل در 5 شورای عالی کشور عضو شود که براساس آن و با تصویب مجلس و شورای نگهبان سازمان پدافند غیرعامل به عضویت شورای عالی شهرسازی، امنیت زیستی، ترافیک و علم و فناوری درآمد و عضویت ما در شورای عالی فضای مجازی منوط به اذن رهبر انقلاب دانسته شد که اخیراً ایشان با عضویت سازمان در این شورا هم موافقت کردند.

سردار جلالی با اشاره به دستاوردهای اخیر سازمان پدافند غیرعامل اظهار داشت: با همکاری وزارتخانه‌های نفت و نیرو و بخش سایبری قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا(ص) و شرکت‌های دانش‌بنیان توانستیم اولین مرکز رزرو ملی انتقال گاز در کشور را در اصفهان به‌صورت آزمایشی بهره‌برداری کنیم که به‌صورت قطعی در هفته پدافند غیرعامل افتتاح خواهد شد. همچنین 5 دستگاه بومی برای حفاظت از مراکز هسته‌ای و پتروشیمی نیز طراحی و تولید کردیم.

وی افزود: در نمایشگاهی که امسال برپا خواهیم کرد 5 محصول استراتژیک پدافند سایبری ملی را ارائه خواهیم داد. امسال توانسته‌ایم یک‌سوم سامانه‌های بومی پایه برای پدافند غیرعامل را تولید کنیم.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل با اشاره به رزمایش‌های پدافند غیرعامل گفت: رزمایش کنترل سیگنال‌رسانی صداوسیما با فرض قطع سیگنال ماهواره‌ای را اجرا خواهیم کرد تا توان زیرساخت‌های زمینی برای سیگنال‌رسانی در شرایط بحران را ارزیابی کنیم.

 

5 محصول استراتژیک پدافند سایبری ملی را رونمایی می‌کنیم

به گزارش تسنیم، سردار جلالی با اشاره به تدوین طرحی از سوی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی برای ساماندهی شبکه‌های اجتماعی مطرح کرد: در این طرح پیشنهاد شده تا هیئتی برای نظارت بر شبکه‌های اجتماعی کشور تشکیل شود که ما نیز عضو آن هستیم اما اصل ارائه این پیشنهاد متعلق به ما نبوده است.

وی در بخش دیگری از صحبتهای خود با اشاره به تهدیدات آمریکایی‌ها علیه کشور گفت: آمریکایی‌ها پیش از این می‌گفتند ایران تابستان داغی را خواهد داشت اما اکنون در آبان ماه هستیم. پس راهبرد آنها در تابستان شکست خورد و نکته بعد اینکه آنها در تابستان به‌دنبال براندازی بودند اما امروز فقط از اعمال فشار صحبت می‌کنند که این یک نوع عقب‌نشینی است. اصل محور فعالیت آمریکایی‌ها مبتنی بر عملیات روانی است. اگر سوئیفت بدون دلار در جهان راه‌اندازی شود قطعاً استفاده از ظرفیت دلار برای آنها آسیب‌پذیر خواهد بود اما ما طبیعتاً اقدامات مقابله‌ای و مصون‌سازی را برای ارتقای آمادگی‌ها در مقابل تهدیدات انجام می‌دهیم.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل با اشاره به تحولات پیش‌آمده در شبکه‌های اجتماعی گفت: این شبکه‌ها دیگر یک پیام‌رسان صرف نیستند و در آنها مبادلات بانکی و حتی اشتغال هم ایجاد شده است. ما هیچ وقت نمی‌پذیریم که برای نظام پولی و اشتغال ما در جایی تصمیم‌گیری شود که سازوکار آن داخل کشور نیست و ما نقض حاکمیت ملی را نمی‌پذیریم. شورای عالی فضای مجازی و سازمان پدافند غیرعامل در این حوزه نگاه واحدی دارند که باید حاکمیت ملی در شبکه‌های اجتماعی شکل بگیرد.

سردار جلالی در پایان خاطرنشان کرد: اگر جنگی صورت بگیرد مسئولیت راهبری دستگاه‌های اجرایی با ماست که مرکز فرماندهی و کنترلی برای این موضوع ایجاد کردیم. اخیراً هم نسل جدیدی از ویروس استاکس‌نت را که به‌صورت چندتکه بود و به‌صورت غیرفعال قصد ورود به سامانه‌های ما را داشت کشف کردیم.

 

دنبال تولید گوشی غیر قابل شنود هستیم

سردار جلالی درباره تولید گوشی‌های غیرقابل شنود برای مسئولین نظام، گفت: پس از شنود اخیری که از تلفن همراه رئیس جمهور روحانی انجام گرفت تصمیم گرفتیم تا گوشی غیر قابل شنودی از طریق تلفن های موجود ایجاد کنیم البته این اتفاق هنوز در دست اقدام است.

به گزارش ایسنا سردار غلامرضا جلالی در استودیوی گفتگوی ویژه خبری اظهار کرد: پدافند غیر عامل موضوعی سهل و ممتنع است زیرا همیشه تهدیدات در زندگی ما جاری هستند و از پیچیدگی های زیادی برخوردارند.

وی ادامه داد: تهدیدات به دو دسته طبیعی و غیر طبیعی تقسیم می شوند، طبیعی ها از طبیعت نشأت می گیرند و دشمنی در آنها وجود ندارد و دیگر اینکه از ماهیت ثابتی برخوردار است مانند زلزله وسیل. اما در تهدیدات غیر طبیعی ماهیت مشخص است به تعبیری ماهیت این دسته در تکنولوژی و دانش متغیر ریشه دارد. این عامل در انسانها هم یافت می شود. پس تهدیدات انسان ساخت، پویا و سیال و متحرک هستند و طبیعتاً در هر مقطعی نسبت به گذشته کمی متفاوتند.

سردار جلالی گفت: در کشورمان سازمان‌هایی که با تهدیدات بیشتری روبرو هستند، پدافند غیر عامل را جدی تر می دانند.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشورمان گفت: شهرک های موشکی که به تازگی به نمایش درآمد را می توان از جمله دستاوردهای نظامی پدافند غیر عامل عنوان کرد. حوزه های رسانه ملی، انرژی و نفتی هم دیگر بخش‌های نفع برده از پدافند غیر عامل محسوب می شوند.

وی افزود: طبق مندرجات بندهای آمده در برنامه پنجم و ششم توسعه، همه پروژه های جدید ملاحظات پدافند غیرعامل را در بر می گیرند بر اساس آن عمل خواهند کرد. البته آن دسته از ارگان‌هایی که اعتبارات قانونی دریافت می کنند و یا از بخش‌های خصوصی خودنمایی می کنند معمولا امکان دَر رو از اجرای این پدافند را ایجاد می کنند.

سردار جلالی تصریح کرد: در خصوص صداوسیما باید اینگونه گفت؛ ما زمانی به حوزه ماهواره وابستگی جدی داشتیم و زمانی احتمال قطع شدن سیگنال‌های ماهواره ای وجود داشت اما صداوسیما این واقعیت را رد می‌کرد ولی در زمان تحریم‌ها دو مرتبه این اتفاق رخ داد و از همان زمان پیش بینی پدافند غیر عامل را مطرح و برای اجرای آن قرار دادی با صداوسیما منعقد کردیم. طبق این قرارداد، جغرافیای 95 درصدی کشور را تحت پوشش قرار دادیم.

وی ادامه داد: در راستای تهدیدات که ایران را هدف گرفته، تهدیدات اقتصادی هم وجود دارد که از ساختارهای پولی و مالی و غیر بانکی و تجاری استفاده می کند، این تهدید غیر نظامی است اما در سطح ملی و بین المللی بوده و توانایی زمین زدن کشور را دارد دریغا که ایران در این حوزه از لایه های دفاعی­ بالای برخوردار است.

سردار جلالی از انواع دیگر تهدیدات موجود به تهدید ترکیبی اشاره کرد و افزود: این تهدید می تواند شامل یک عملیات روانی باشد مانند اقدامات رسانه ای و فضای مجازی. بخش دیگر این تهدید از جنس محتوا و پیام است که اثر بر فکر مخاطب را هدف قرار می دهد. در این میان شبکه های اجتماعی در بستر جامعه و مردم دنبال می گیرد و بسیار مورد هدف کشورهای غربی محسوب می شود.

وی گفت: قصد داریم با نگاه مثبت به سمت انسجام ملی و حمایت و پشتیبانی از دولت پیش رفته و اجازه ندهیم هیچگونه شکافی برای سوء استفاده و یا استفاده دشمن ایجاد شود. این اقدام می تواند به آرامش بخشی فضای داخلی کشور کمک کند. این اقدام سبب ایجاد وحدت ملی هم می شود.

سردار جلالی ادامه داد: طی 2 ماه گذشته شیب شدیدی را برای رفع اشکال‌ها در حوزه سایبری و سیستم پدافند غیر عامل ایجاد کردیم و در قالب رزمایش این عیب یابی و رفع معایب را پیاده‌سازی می‌کنیم.

وی در خصوص قطعی اینترنت گفت: این موضوع بیشتر از سوی کشورهای بیگانه مطرح شده و تهدیدی برای ملت ایران تلقی شده است.البته نباید توانایی کشورهای غربی همچون آمریکا در راستای محدود سازی دسترسی های ما از فضای جستجوگر گوگل را دست کم گرفت.

سردار جلالی درخصوص ارز رمزها هم افزود: ارز رمزها شمشیر دو لبه ای هستند، ارز رمزها در سیستم مالی و پولی هر کشوری به نوعی کنترل گریز هستند و می توانند اختلالاتی را در حوزه پولی و بانکی کشور ایجاد کنند، اما در بُعد خارجی می تواند برای ما فرصت باشد. ما می توانیم با استفاده از ارز رمزها برخی تحریم‌ها را دور بزنیم و انجام بسیاری از عملیات‌های بانکی را صورت دهیم به این منظور بدنبال ایجاد ارز رمز ملی در داخل کشور هستیم تا در مواقع ضروری از آن استفاده کنیم.

وی در مورد سوئیفت گفت: مشکل عمده ما در این خصوص مرجعیت دلار آمریکاست زیرا آمریکا با اعمال قدرت از طریق پول ملی این کشور می تواند هر گونه اقدام کشورها در زمینه سوئیفت را کنترل کند پس باید وابستگی به دلار را کاهش و ارز دیگری جایگزین آن کنیم.

رئیس سازمان پدافند غیر عامل کشور گفت: ادامه تحریمهای آمریکایی وضعیت دلار آنها هم ایجاد مشکل خواهد کرد مانند کشتی گیری که حریف را روی پل برده و خودش هم اوضاع نامناسبی دارد.

وی تصریح کرد: زیرساخت‌های ایجاد نرم افزاری همچون سوئیفت را داریم اما بخش مهم داستان ایجاد هماهنگی و توافق با سایر کشورها بر سر استفاده کردن از آن است.

سردار جلالی درباره تولید گوشی‌های غیرقابل شنود برای مسئولین نظام، گفت: پس از شنود اخیری که از تلفن همراه رئیس جمهور روحانی انجام گرفت تصمیم گرفتیم تا گوشی غیر قابل شنودی از طریق تلفن های موجود ایجاد کنیم البته این اتفاق هنوز در دست اقدام است.

وی در خصوص تهدیدهای طبیعی اخیر همچون سیل های اخیر استان‌ها شمالی کشور گفت: در این خصوص بخش مدیریت بحران بهتر می تواند اظهار نظر کند اما سازمان پدافند غیرعامل در وزارت کشور با مرکز مدیریت بحران پروژهای مشترکی را در زمینه ایجاد امنیت ملی ترتیب داده است.

معاون وزیر ارتباطات گفت: با انتخاب مرکز ملی فضای مجازی، پنج پیام رسان بومی از میان هفت پیام رسان فعلی، از گردونه حمایت حذف و حمایت از دو پیام رسان دیگر ادامه می یابد.

حمید فتاحی در گفتگو با خبرنگار مهر درباره حمایت از پیام رسانهای بومی مطابق با مصوبه شورای عالی فضای مجازی و تصمیم جدید برای فعالیت این شبکه توضیح داد.

وی گفت: مصوبه چارچوب حمایت از پیام رسانهای داخلی در شورای عالی فضای مجازی تصویب شد که تکالیفی را برای چند دستگاه حکومتی مشخص کرد. بخش عمده ای از این تکالیف مربوط به وزارت ارتباطات بود و دستگاههای دیگری مانند قوه قضاییه، صدا و سیما، بانک مرکزی و وزارت ارشاد نیز هرکدام بخشی از این تکالیف را برعهده داشتند.

رئیس هیات مدیره شرکت ارتباطات زیرساخت با بیان اینکه آنچه که مصوب شورای عالی فضای مجازی می شود حکم قانون را دارد، ادامه داد: این تکلیف قانونی به وزارت ارتباطات ابلاغ شد و پیرو آن چند جلسه کارشناسی انجام شد تا نوع حمایت ها از پیام رسان های بومی مشخص شود.

 

دلیل عدم اقبال عمومی به پیام رسان های بومی

معاون وزیر ارتباطات اضافه کرد: نخستین نکته مورد تاکید وزارت ارتباطات این است که سند حمایت از پیام رسانهای بومی با هدف اصلاح عواملی که مانع از حضور و رجوع مردم به پیام رسانهای داخلی می شود به تصویب رسید تا این موانع را تسهیل کند.

وی گفت: نظر وزارت ارتباطات این است که در حال حاضر به دلیل عدم اقناع افکار عمومی، مراجعه مردم به پیام رسانهای داخلی کمرنگ است و شتابی که باید داشته باشد وجود ندارد و اقبال عمومی به سمت این شبکه ها کم است. به همین دلیل موضوعات فنی در لایه های بعدی قرار دارد.

فتاحی با تاکید براینکه اگر اقناع افکار و اعتماد عمومی اتفاق بیافتد، حتی اگر مشکلی در ابزار فنی هم اتفاق بیافتد کاربر پای سرویس خود می ایستد، افزود: همانطور که در روزهای نخست تلگرام، این شبکه دارای باگ های فنی بود، پیام ها با تاخیر مبادله می شد و بسیاری از آپشن های فعلی را نداشت.

 

مکاتبه وزیر ارتباطات با رهبر انقلاب

وی با بیان اینکه در زیست بوم پیام رسانهای داخلی مصوب شورای عالی فضای مجازی، موضوعات مربوط به اقناع افکار عمومی نیز آمده است، گفت: اما با این وجود وزارت ارتباطات بیکار ننشسته و حتی وزیر ارتباطات مکاتباتی خدمت مقام معظم رهبری داشتند و پاسخ ایشان به این نامه، منجر به حکم تاریخی در مورد حفظ حریم خصوصی شد که سازوکار اجرایی آن باید اتفاق بیافتد.

معاون وزیر ارتباطات با اشاره به تدوین لوایح صیانت از کاربران در فضای مجازی که توسط وزارت ارتباطات انجام شده است، گفت: آنچه در ذهن و باور ما است این است که باید ابتدا فضا را درست کنیم و به اقناع افکار عمومی برسیم. اما عده ای می گویند شما چرا عنوان می کنید که مردم به پیام رسانهای بومی اعتماد ندارند.

 

برای استفاده از پیام رسانهای داخلی باید به اقناع برسیم

فتاحی تاکید کرد: باید توجه داشت که اقناع افکار عمومی با آنچه که مطرح می شود که از پیام رسانهای داخلی جاسوسی اتفاق می افتد متفاوت است. اقناع این است که در پس ذهن کاربر چه به لحاظ سیاسی و چه فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی، یک چارچوبی شکل بگیرد که می خواهم از پیام رسانهای بومی استفاده کنم.

وی با بیان اینکه کارهای فرهنگی خوبی امروزه در کشور اتفاق افتاده و مردم با آن همراهی می کنند اضافه کرد: باید مردم اقناع شوند تا از یک ابزار بین المللی فراگیر که سالهاست دیتای خود را در آن قرار داده اند خارج شده و به پیام رسان بومی روی بیاورند.

 

اختصاص وام ٥ میلیاردی و کولوکیشن رایگان به پیام رسانها

فتاحی با اشاره به اینکه در حوزه فنی حمایت از پیام رسانهای بومی یک سری تکالیف به وزارت ارتباطات محول شده است، گفت: ٥ میلیارد تومان وام از محل وجوه اداره شده وزارت ارتباطات به هر یک از این پیام رسانها اختصاص پیدا کرد و ما سعی کردیم شرایط سختی برای این تسهیلات نگذاریم چرا که تنها ٢ شرکت از ٧ شرکت پیام رسان، دارای پشتوانه دولتی هستند و سایر آنها شرکتهای کوچک و دانش بنیان هستند که نیاز به حمایت دارند.

رئیس هیات مدیره شرکت ارتباطات زیرساخت اضافه کرد: واگذاری کولوکیشن (هم مکانی) از دیگر اقدامات انجام شده است به این معنی که فضای رک به آنها اختصاص یابد تا بتوانند سرورهایشان را در آنجا مستقر کنند و پاور و کولینگ آنها را وزارت ارتباطات تامین می کند. این تکلیف نیز انجام شد و برای هر پیام رسان ٥ فضای رک به صورت رایگان اختصاص یافت.

 

اختصاص رایگان ٥ گیگ اینترنت و ٥٠ گیگ اینترانت

وی واگذاری پهنای باند اینترنت به صورت رایگان را از دیگر اقدامات انجام شده از سوی وزارت ارتباطات عنوان کرد و گفت: ٥ گیگابیت پهنای باند به هر یک از این پیام رسانها اختصاص پیدا کرد و پهنای باند داخلی اینترانت برای اتصال به IXP نیز هر کدام به میزان ٥٠ گیگابیت در اختیار گرفتند. البته همه این ظرفیتها قابل افزایش است.

به گفته فتاحی، در همین حال سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، تعرفه استفاده از پیام رسانهای بومی را به یک سوم اینترنت، کاهش داد.

وی با بیان اینکه یک پکیج فنی در قبال پیام رسانهای بومی ارائه شد افزود: هریک از پیام رسانها به فراخور نیازمندیشان از این ظرفیتها استفاده کردند و مانعی برای ارائه خدمات به این شرکتها وجود ندارد.

 

مشتاقیم پیام رسانهای بومی شکل بگیرند

معاون وزیر ارتباطات با اشاره به اینکه این وزارتخانه از کسب و کارهای درحال رشد حمایت می کند و مشتاقیم پیام رسانهای داخلی شکل بگیرند گفت: متاسفانه از دو طرف وزارت ارتباطات را تحت فشار رسانه ای قرار می دهند؛ از سمتی می گویند چرا این میزان پول به این شرکتها اختصاص یافت. چرا که از ابتدا معلوم بود اینها کاری از پیش نمی برند و از سوی دیگر می گویند چرا کم کاری می کنید و با ٥ میلیارد تومان مگر می توان پیام رسان در حد تلگرام ساخت.

فتاحی با اشاره به اینکه این افراد اغراض دیگری داشته و هدفشان کمک کردن به پیام رسانها نیست، خاطرنشان کرد: اینها یا غرض سیاسی دارند و یا منافع اقتصادیشان در خطر است. اما ما به عنوان وزارت ارتباطات بدون توجه به ماهیت سرویس (شبکه اجتماعی، پیام رسان و ...)، هرمدل استارتاپ و اپلیکیشنی را که توجیه داشته باشد، حمایت فنی و اقتصادی می کنیم.

 

١٠میلیون ایرانی در پیام رسانهای داخلی فعالند

معاون وزیر ارتباطات گفت: از لحاظ تعداد کاربر، حدود ١٥ میلیون نفر طی این مدت در پیام رسانهای داخلی، رجیستر شده اند. این در حالی است که از دی ماه ٩٦ که شروع فعالیت پیام رسانهای بومی بوده، تعداد رجیستری کاربران آنها از ١.٥ میلیون به ١٥ میلیون رسیده و ١٠ برابر شده است. اگر با همان روند پیش می رفتند در بهترین حالت شاید به ٣ برابر تعداد اولیه کاربر دست پیدا می کردند اما هم اکنون تعدادکاربرانشان ١٠ برابر شده است.

وی گفت: هم اکنون برخی از مدیران پیام رسانها احساس می کنند که دیگر نمی توانند در این بازی باشند و پس از مدت ٨ ماه که پیام رسانهای بومی فعالیت خود را آغاز کردند، مرکز ملی فضای مجازی به این نتیجه رسیده است که تعداد ٧ پیام رسان زیاد است.

 

دو پیام رسان بومی انتخاب می شوند

فتاحی اضافه کرد: البته این یک رویه بوده که در ابتدا ٧ پیام رسان را معرفی کرده و از میان آنها، موفق ترینها را انتخاب می کنند. به همین دلیل هم اکنون صحبت بر سر این است که دو پیام رسان انتخاب و حمایت از آنها ادامه یابد.

رئیس هیات مدیره شرکت ارتباطات زیرساخت افزود: مابقی پیام رسانها از گردونه حمایت حذف خواهند شد. به این معنی که فعالیت می کنند اما دیگر در چارچوب حمایتی وزارت ارتباطات قرار ندارند. چرا که اگر هر توانمندی که داشتند در این بازه زمانی به نمایش گذاشته اند. حتی برخی از مدیران این پیام رسانها خودشان به این جمع بندی رسیدند که کار را ادامه ندهند.

وی گفت: اگرچه ممکن است حتی مدیرانشان بگویند نه و ما هستیم. اما آنچه برداشت شخصی من از جلسات مداوم با آنها است، این نکته است که بعضی از پیام رسانها توان حضور در سطح بالا را ندارند و یا اگر ادعا می کنند که توانش را دارند جذب تنها ٢٠٠ هزار کاربر در مدت ١٠ ماه نشان می دهد که این توانایی وجود ندارد و ادامه دادنشان به صلاح نیست.

فتاحی با بیان اینکه نتیجه این تصمیم گیری از سوی مرکز ملی فضای مجازی اعلام می شود، اظهار داشت: نکته مهم این است که مشکل پیام رسانهای بومی مسائل فنی نیست و مشکلات فنی به راحتی قابل حل هستند. اگر کاربر بازخورد مثبت به یک سرویس دهد، باگهای فنی قابل برطرف شدن هستند. اما موضوع این است که کاربر باید به این باور برسد که امروزه دیگر با وجود قوانین محکم، تعدی به حریم خصوصی کاربر در فضای مجازی معنی ندارد و ذهنیتی که امروز درست شده است باید در عمل اصلاح شود.