ITanalyze

با برگزاری کمپین های انتخاباتی در فضای مجازی و افزایش تاثیرگذاری شبکه های اجتماعی، اکنون بیش از پیش لزوم قانونگذاری برای رویارویی با اقدامات پلتفرم ها احساس می شود.

به گزارش خبرنگار مهر، تا چند سال پیش اطلاع رسانی و رقابت میان نامزدهای انتخاباتی و احزاب سیاسی در اختیار رسانه‌های سنتی یعنی روزنامه‌ها و تلویزیون بود. اما با ظهور شبکه‌های اجتماعی و فناوری‌های آنلاین، برگزاری انتخابات‌های پارلمانی و ریاست جمهوری در کشورها رنگ دیگری به خود گرفته است. اکنون کاندیداهای ریاست جهوری و احزاب مختلف، ترجیح می‌دهند در شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی مخاطبان را جذب کنند و تبلیغات انجام دهند. این شبکه‌ها محملی فراهم کرده‌اند تا آنها عقاید، ایده‌ها، شعارها و برنامه‌های خود را بدون در نظر گرفتن زمان و مکان برای جمعیت وسیعی از رأی دهندگان ارائه کنند و همزمان سریع بازخورد محتوای انتشاریافته را دریافت کنند.

اما تبلیغات در این فضا از سویی مستلزم رعایت کردن قوانینی است و از سوی دیگر با چالش‌هایی همراه است. انبوهی از اخبار جعلی، نفرت پراکنی و محتوای مشوق خشونت در این شبکه‌ها که در بازه‌های انتخاباتی منتشر می‌شوند برخی از این چالش‌ها هستند. همچنین احتمال سوءاستفاده از اطلاعات شخصی کاربران نیز وجود دارد.

برای کاهش این مشکلات، پلتفرم‌ها دست به تدوین و اجرای قوانینی زده‌اند. اما از آنجا که بیشتر آنها آمریکایی هستند، قوانین شان مربوط به این کشور و دربرگیرنده قوانین این کشور است. از این رو سایر کشورها نیز اقدام به وضع قوانین خاص خود در این باره کرده‌اند.

شرایط انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا یکی از مثال‌های مهم در زمینه تأثیر شبکه‌های اجتماعی بر فضای انتخابات بود. دونالد ترامپ چهار سال قبل از آن با تکیه بر حساب‌های کاربری خود در شبکه‌های اجتماعی، طرفداران زیادی برای خود جذب کرده بود. اما در ایام انتخابات یوتیوب، توئیتر و فیس‌بوک بارها به پست‌های حاوی اخبار جعلی وی واکنش نشان داده و به آنها برچسب زده بودند. به زعم این پلتفرم‌ها در بازه انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ انتشار محتوای جعلی و نفرت پراکنانه در حساب‌های کاربری ترامپ اوج گرفت و نقطه اوج سوءاستفاده وی از شبکه‌های اجتماعی مربوط به رویدادهای پس از باخت وی در این رقابت بود.

همچنین در ششم ژانویه ۲۰۲۱ گروهی از حامیان ترامپ به ساختمان کنگره این کشور حمله کردند. بلافاصله پس از این رویداد زنگ خطر برای شبکه‌های اجتماعی به صدا درآمد. توئیتر، فیس‌بوک، یوتیوب و تعدادی از شبکه‌های اجتماعی دیگر حساب‌های کاربری ترامپ را مسدود کردند. هم اکنون نیز حساب کاربری رییس جمهور پیشین آمریکا برای همیشه در توئیتر تعطیل شده و زمان رفع مسدودیت آن در فیس‌بوک و یوتیوب نیز مشخص نیست.

قدرت پلتفرم‌ها در ایام انتخابات آمریکا بیش از پیش بر همه آشکار شد. اقدامات آنها در فضای مجازی به معنای واقعی کلمه حذف گزینشی و مدیریت محتوا بود. پس از این ماجرا نگرانی‌ها از قدرت فزاینده شبکه‌های اجتماعی که حتی می‌تواند جلوی رئیس جمهور امریکا را نیز بگیرد، بیشتر شد. در این میان کشورهایی که قانونی برای رویارویی با قدرت پلتفرم‌ها ندارند باید بیشتر نگران باشند.

برخی قوانین شبکه‌های اجتماعی در خصوص انتخابات سیاسی:

یوتیوب

این شبکه اشتراک گذاری ویدئو به گوگل تعلق دارد. طبق دستورالعمل این شرکت هرگونه محتوای نفرت پراکنی، آزار و اذیت، روش‌های فریبکارانه و تهییج خشونت، ممنوع است. این قوانین شامل محتوای مربوط به انتخابات نیز می‌شود.
این شبکه اجتماعی به برخی محتواهای ناقض قوانین خود اشاره می‌کند: مانند محتوایی که به طور فنی دستکاری یا طوری تنظیم شده که کاربران را گمراه کند و خطری جدی در بر دارد. مانند ویدئویی دستکاری شده. محتوایی که مردم را درباره رأی دادن گمراه می‌کند، محتوایی که ادعای جعلی درباره صلاحیت کاندیداهای سیاسی یا مقامات منتخب مطرح کند، محتوایی که حاوی اطلاعات هک شده باشد و افشای آنها در فرایندهای دموکراتیک مانند انتخابات و آمارگیری اختلال ایجاد کند. محتوایی که افراد را تشویق می‌کند در فرایندهای دموکراتیک اختلال ایجاد کنند.

فیس‌بوک

این پلتفرم در ایام انتخابات آمریکا اعلام کرد از یک هفته قبل از انتخابات آگهی تبلیغاتی قبول نمی‌کند، پست‌هایی که در آن ادعا می‌شد اگر مردم در رأی گیری شرکت کنند، به کووید ۹ مبتلا می‌شوند، حذف شدند و یک لینک به اطلاعات معتبر درباره این بیماری به پست مذکور ضمیمه می‌شد.
پست‌هایی که سعی در زیر سوال بردن نتایج انتخابات یا روش‌های رأی گیری را داشتند نیز برچسب می‌خوردند.

توئیتر

این شبکه اجتماعی نیز در پستی وبلاگی قوانین خود درباره انتخابات را به طور کامل توضیح داده است. طبق قوانین این شبکه اجتماعی هیچیک از کاربران از جمله کاندیداهای ریاست جمهوری نمی‌توانند ادعای برندگی در انتخابات کنند مگر آنکه مقامات آن را اعلام کرده باشند. نتیجه انتخابات باید از سوی مقامات اعلام شود. توئیت هایی که به اختلال در فرایند انتخابات یا نتایج رأی گیری منجر شوند، مانند اقدامات خشونت بار حذف خواهد شد. این قانون مربوط به انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی نیز می‌شود.

واتس اپ

واتس اپ نیز قوانین خاصی را در بازه‌های برگزاری انتخابات اجرا می‌کند. در خصوص انتخابات ریاست جمهوری آمریکا این شبکه اجتماعی با شبکه جهانی راستی آزمایی و اعضای آن همکاری کرد تا سرویس گزارش دهی محتوای مخرب را ایجاد کند. سازمان‌های راستی آزمایی می‌توانند با کمک سرویس یاد شده با کاربران سراسر جهان درباره محتوای گمراه کننده، حذف و تأیید محتوا فعالیت کنند. همچنین این پلتفرم سعی دارد حساب‌های کاربری که در انتشار پیام‌های اسپم و اتوماتیک دخالت می‌کنند را شناسایی کند.

قوانین کشورها برای شبکه‌های اجتماعی در بازه‌های انتخاباتی

اما رویارویی با پیامدهای گسترش استفاده از شبکه‌های اجتماعی در فرایندهای انتخاباتی فقط محدود به آمریکا نیست. هرچند این پلتفرم‌ها خود قوانینی را اعمال می‌کنند اما برخی از کشورها نیز در این زمینه پیشتاز هستند و سعی کرده‌اند با وضع قوانینی مسئولیت شبکه‌های اجتماعی درباره نظارت بر محتوای انتشار یافته را بیشتر کنند.

فرانسه

فرانسه یکی از کشورهایی است که سعی دارد در این زمینه شفاف عمل کند. به نوشته یورو نیوز، در سال ۲۰۱۸ میلادی در پارلمان فرانسه تصویب شد که نظارت سختگیرانه‌تری بر شبکه‌های اجتماعی از جمله فیس‌بوک و توئیتر تحمیل شود. این قانون به قضات اجازه می‌دهد دستور حذف سریع اخبار جعلی در کمپین‌های انتخاباتی را صادر کنند. کاندیداهای انتخاباتی می‌توانند به دادگاه مراجعه کنند تا طی بازه‌ای ۳ ماهه قبل از برگزاری انتخابات از انتشار اخبار جعلی جلوگیری شود.

ایتالیا

سازمان AGCOM (نهاد رگولاتوری و ناظر بر رقابت صنعت ارتباطات) ایتالیا در ۲۰۱۸، ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ میلادی دستورالعملی برای دسترسی عادلانه به پلتفرم‌های آنلاین طی کمپین‌های انتخاباتی تصویب کرد. در دستورالعمل مذکور به تضمین اجرای عدالت در شرایط یکسان، دسترسی به ابزارهای اطلاعاتی و سیاسی و روش‌های شفاف و غیر تبعیض‌آمیز اشاره شده است. دیگر نکته مهم ضمانت شفافیت تبلیغات سیاسی آنلاین و مکانیسم گزارش دهی محتوای غیرقانونی است. پلتفرم‌های آنلاین باید چنین گزارش‌هایی را ارجحیت دهند و به AGCOM نیز ارسال کنند. همچنین آنها باید مکانیسمی برای گزارش دهی هرگونه محتوای غیرقانونی از سوی کاربران فراهم کنند. دیگر مورد مهم در این زمینه آن است که شرکت‌های آنلاین، سرویس‌ها و ابزارهای راستی آزمایی در بازه‌های انتخاباتی به کار گیرند.

ایرلند

ایرلند در خصوص شبکه‌های اجتماعی قوانین واضح و روشنی دارد و دستورالعملی برای تمام احزاب سیاسی درباره تبلیغات آنلاین طی بازه‌های انتخاباتی دارد. بر اساس آن کمپین‌های انتخاباتی نمی‌توانند پیام یا ایمیل به افراد بفرستند و اطلاعات تماس طرف سوم در این فرایند قابل استفاده نیست.
همچنین محتوای تبلیغات سیاسی باید به طور مناسب از محتواهای دیگر متمایز شود.
از سوی دیگر از سال ۲۰۱۷ میلادی تاکنون دولت ایرلند یک گروه درون سازمانی ایجاد کرده که هدف آن بررسی امنیت انتخابات و جلوگیری از انتشار اخبار جعلی است.

کانادا

همچنین نشریه گلول اند میل اشاره می‌کند در ۲۰۱۹ میلادی و پیش از برگزاری انتخابات فدرال کانادا، دولت این کشور از شبکه‌های اجتماعی و پلتفرم‌های دیجیتال خواست برای مقابله با اخبار جعلی کمک کنند. فیس‌بوک، مایکروسافت و گوگل توافق کردند در این زمینه از اقدامات دولت پشتیبانی کنند.

آلمان

نشریه پولیتیکو در گزارشی اشاره می‌کند فیس‌بوک اعلام کرده قبل از برگزاری انتخابات پارلمانی آلمان در ماه سپتامبر اقداماتی جهت ایمن سازی پلتفرم خود و همچنین ارجحیت دادن به سیاستمداران آلمانی انجام می‌دهد. این شبکه اجتماعی پروتکل‌های امنیتی خود را برای سیاستمداران، مقامات دولتی گسترش می‌دهد.

هند

یکی از چالش‌های بزرگ سیاسی اجتماعی در هند گستره وسیع اخبار جعلی در این کشور است. دویچه‌وله در گزارشی در سال ۲۰۱۹ میلادی اشاره می‌کند بر اساس دستور دولت هند احزاب سیاسی باید محتوای نفرت پراکنانه و اخبار جعلی را از حساب‌های کاربری شبکه‌های اجتماعی خود پاک کنند.

در سال جاری فیس‌بوک اعلام کرد مشغول ایمن سازی پلتفرم خود قبل از انتخابات ایالتی در هند است. فیس‌بوک ادعا می‌کند با محتوای نفرت پراکنی، اخبار جعلی و سرکوب رأی دهندگان مقابله و با مقامات انتخاباتی در هند همکاری می‌کند تا کانال‌هایی برای حذف محتوای ناقض قانون هند و دریافت دستورات قانونی ایجاد کند.

به گزارش مهر، تأثیرگذاری پلتفرم‌های آمریکایی در برهه‌های حساس کشورهای مختلف هر روز بیشتر از دیروز ثابت می‌شود و به همین دلیل اغلب کشورهای دنیا سعی می‌کنند قوانینی را با هدف حفظ منافع ملی خود برای شبکه‌های اجتماعی و فعالیت آنها در کشورشان وضع کنند. این کشورها تلاش می‌کنند که فعالیت این پلتفرم‌ها را با قوانین کشور خود به ویژه در موقعیت‌های مهمی مانند انتخابات، سازگار کنند. این در حالی است که توجه به وضع قوانین و مذاکره درباره نحوه فعالیت این پلتفرم‌های خارجی در کشور ما همچنان و در برهه‌های حساس مورد غفلت قرار گرفته است.

چهارمین اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی wsis+10 در ژنو پس از چهار روز فعالیت های فشرده کارشناسی و گفت و گو ها و رایزنی های بیش از 100 وزیر ارتباطات و مسوولان ارشد کشورهای مختلف، عصر جمعه با تایید دو سند بیانیه و چشم انداز به کار خود پایان داد.

دو سند ˈبیانیه و چشم انداز wsis+10 statement/ wsisi+10 vision پس از شش ماه گفت و گو های بین المللی کارشناسان ارشد کشورهای عضو این جامعه برای تایید به اجلاس ارائه شده بود .

این اسناد به تایید روسای هیات های حاضر از کشورهای عضو که عمدتا وزیران ارتبطات و فناوری یا مخابرات کشورها بودند ، رسید.

در واقع روند بررسی اسناد در طول شش دوره مذاکره بین هیات هایی از کشورهای مختلف جهان منجر به تدوین دو سند بیانیه و چشم انداز جامعه اطلاعاتی +10 شده بود که البته در مورد برخی از بندهای آنها اختلاف نظراتی وجود داشت.

قرار است این اسناد سال 2015 به اجلاس سران جامعه اطلاعاتی برای تایید ارائه شود.

اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی در دو سال 2003 و 2005 اهداف 10 گانه و خطوط عمل 11 گانه ای را برای توسعه فناوری های ارتباطات و اطلاعات ارائه کرده بود که این اهداف و نقشه های عمل همگی بر توسعه فاوا به منظور دسترسی به اطلاعات تاکید دارد. البته این جامعه سال 2015 را مرحله زمانی برای بررسی عملکرد کشورها در مورد اهداف و خطوط عمل اعلامی با حضور سران کشورهای مطرح کرده است.

در ˈسند بیانیه ˈدستاوردهای کشورهای مختلف در عرصه جامعه اطلاعاتی در طول 10 سال گذشته بیان شده است و سند ˈچشم انداز ˈ سند دومی است که در آن افق ها و چشم اندازهای فعالیت جامعه اطلاعاتی در جهان پس از سال 2015 مورد توجه قرار گرفته است.

در روند چانه زنی های کارشناسی در سند چشم انداز محورهای متعددی از جمله اثر فناوری های جدید بر توسعه خطوط عمل جامعه اطلاعاتی مورد توجه قرار گرفته است.

دور محور اصلی چانه زنی ها و رایزنی ها در مورد این اسناد که بیانگر دغدغه های کشورها در زمینه جامعه اطلاعاتی بود شامل موارد ذیل بود:

- در دنیای دیجیتالی جدید همه کشورها با حقوق مساوی امکان مدیریت اینترنت را داشته باشند و از نظر کشورهای در حال توسعه این موضوع باید تحت نظارت زیر مجموعه های تخصصی سازمان ملل مدیریت شود.

- موضوع دیگر این بود که همه ذینفعان اینترنت بایددر پیشبرد و توسعه جامعه اطلاعاتی و فناوری های مرتبط نقش ایفا کنند.

نکته حایز اهمیت این بود که تمرکز این اجلاس عمدتا بر سر ایجاد اکوسیستم پهن باند و چالش های آن در کشورهای در حال توسعه قرار داشت. شرکت کنندگان تنها راه توسعه در آی سی تی را توسعه براد بند یا اینترنت پهن باند می دانند. البته کشورها بر مقابله با چالش های این عرصه مانند مقوله های ضدفرهنگی و ضد اخلاقی ،جرایم حقوقی و سایبری، تهدیدات مرتبط با کودکان و نوجوانان، وجود زبان های مختلف در این عرصه تاکید داشتند.

به گزار‌ش ایرنا در پانل های موضوعی مرتبط با چالش های براد بند شرکت کنندگان براین موضوع تاکید داشتند که به رغم وجود توسعه زیر ساخت ارتباطی در کشورهای درحال توسعه به میزان کشورهای توسعه یافته از آن بهره برداری نمی شود و علت آن این است که استفاده از پهن باند صرف ایجاد زیر ساخت بدون توجه به سایر اجزای اکوسیستم پهن باند انجام نمی شود زیرا در این موضوع عوامل دیگری مانند اپلی کیشن ها ، ارائه دهندگان خدمات و کاربران مطرح هستند که باید در چرخه بهره گیری از اینترنت پهن باند مورد توجه قرار گیرند.

تکلیف توقف و یا شکل ادامه اجلاس جهانی سران درباره جامعه اطلاعات سال آینده در نیویورک آمریکا و با حضور نمایندگان ذینفع تمامی کشورها در این اجلاس تعیین خواهد شد.

به گزارش خبرنگار اعزامی ما به ژنو، حمدون توره دبیر کل اتحادیه جهانی مخابرات (ITU) در نشستی با حضور خبرنگاران در حاشیه اجلاس WSIS+10 با بیان این که گزارش‌های بسیار جامع و متنوعی از ده سال قبل تا کنون برای ارایه در این اجلاس آماده شد گفت: از سال 1998 اتحادیه جهانی مخابرات به این نتیجه رسیده بود که دنیا به سمتی در حال حرکت است که تنها با حضور نمایندگان دولت‌ها نمی‌توان همه مسایل را حل کرد و از آنجا که احساس کردیم وارد جامعه اطلاعاتی می‌شویم، لازم بود تا از تمام طرف‌های ذینفع و تاثیرگذار در این عرصه دعوت به عمل آید.

توره در خصوص چالش‌های باقی مانده ده سال بعد از اجلاس WSIS گفت: اگرچه در دنیا شاهد پیشرفت‌های چشمگیری در حوزه ICT بودیم اما شواهد نشان می‌دهد شکاف دیجیتال همچنان به عنوان بزرگترین دغدغه جهان باقی مانده است.

وی ادامه داد: ما باید اطمینان حاصل کنیم که تمام مردم دنیا به اینترنت پرسرعت متصل شوند البته این پایان راه نیست بلکه بعد از این مرحله باید بدانیم که مردم به فواید اینترنت هم دسترسی داشته باشند.

توره در پاسخ به سوال خبرنگار موبنا مبنی بر سرانجام و سرنوشت اجلاس جهانی سران درباره جامعه اطلاعاتی گفت: سال 2015 نمایندگان کشورها در اجلاسی که در نیویورک آمریکا برگزار می‌شود گردهم آمده و در خصوص تعیین تکلیف توقف و نحوه ادامه و پیگیری اهداف اجلاس نظر خود را اعلام خواهند کرد.

بر اساس این گزارش نخستین اجلاس سران جامعه اطلاعاتی یا WSIS با همکاری سازمان ملل متحد در سال ۲۰۰۳ میلادی در ژنو سوئیس و پس از آن در ۲۰۰۵ میلادی در تونس برگزار شد. در این نشست های بین المللی، دولت ها و رهبران جهان تعهد خود را نسبت به حرکت به سمت ایجاد یک جامعه اطلاعاتی برای همگان اعلام داشتند به طوری که در آن همه بتوانند اطلاعات و دانش را خلق کنند، به آن دسترسی داشته باشند و آن را به کار گرفته و به اشتراک گذارند.

در پایان این اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی، کشورهای شرکت کننده در مورد مجموعه ای از تعهدات و فعالیت ها پیرامون تأسیس و توسعه مراکز مربوط به فناوری اطلاعات و ارتباطات ICT توافق کردند. علاوه بر این همه دولت ها باید تا سال 2015 میلادی به آن ها دست یابند، 11 خط عمل نیز تعیین و در راستای تحقق اهداف 10 گانه به تصویب رسید. که روح کلی این اهداف و نقشه راه در مورد افزایش ظرفیت ها و توانمندی کشورها برای دسترسی به اطلاعات و ارتباطات قوی تر در سایه این اطلاعات است.

از آن پس تاکنون سالانه اجلاسی به میزبانی اتحادیه بین المللی مخابرات و همکاری برخی دیگر از سازمان های بین المللی به منظور پیگیری مصوبات آن دو اجلاس برگزار شده است.

اجلاس بعدی سران درباره جامعه اطلاعاتی در سال ۲۰۱۵ خواهد بود.

بیش از 100 کارگاه تخصصی در ایام برگزاری چهارمین اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی wsis+10در مرکز اتحادیه جهانی مخابرات در مورد منافع و چالش های اینترنت و فضای مجازی و توسعه آی سی تی برگزار شد.

موضوع توسعه آی سی تی ، مقابله با چالش ها و استفاده از منافع آن محور کلیدی 100 کارگاه تخصصی بود که در روزهای 20 تا 23 خرداد ماه در جریان اجلاس wsis+10 برگزارشد. هیات ایرانی حاضر دراین اجلاس نیز در بخش دولتی سه پانل با موضوع و در بخش غیردولتی یک پانل برگزار کرد. حمدان توره دبیرکل اتحادیه جهانی مخابرات در پانل عصر پنجشنبه ایران که در مورد ظرفیت های آی سی تی در کشور بود به طور سرزده وارد شد و دقایقی را در این کارگاه که محمود واعظی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز در آن حضور داشت،به استماع موضوعات طرح شده پرداخت.

بسیاری از این هیات ها اقدام به برگزاری پانل های کارشناسی و یا معرفی اقدامات خود در جهت توسعه آی سی تی و همچنین تجربیات مختلف در زمینه توسعه دستاوردهای پیوستن به شبکه جهانی جامعه اطلاعاتی و مقابله با چالش های مختلف آن برگزار کردند.

در 4 روز برگزاری اجلاس و یک روز نشست مقدماتی به طور متوسط روزانه 20 همنشست های دانش افزایی و تجربه اندوزی دراین زمینه برگزار شد که براساس اظهارات شرکت کنندگان این پانل ها اقدام علمیاتی بسیار بالایی برای انتقال تجارب دانش مدیریت در حوزه آی سی تی به کشورهای حاضر در اجلاس بود.

نگاهی به عناوین برخی از این کارگاهها و نیز بیش از هزار شرکت کننده مشتاقی که هرروز از نخستین ساعت فعالیت اجلاس تا ساعت 6 بعدازظهر فقط در ین نشست ها شرکت می کردند و مشتاقانه در مباحث آن حضور می یافتند، حاکی از آن است که اعضای جامعه اطلاعاتی ، موضوع اینترنت و مسایل مرتبط با آن و توسعه فناوری های ارتباطی را بسیار مهم ارزیابی می کنند و از به خوبی اقدامات سایر کشورها را دراین زمینه رصد می کنند.

برخی از این عناوین شامل مواردذیل است:

- توانمند سازی کودکان برای شهروندی جامعه دیجیتالی

- نتایج اقدامات 10 سال پس از فعالیت

- قدرت روز افزون دیجیتال

- نقش های آتی اینترنت در اکو سیستم دولتی

-توسه محیط زیست و اقتصاد از طریق آی سی تی

- 10 سال پس از عضویت در جامعه اطلاعاتی

- چگونه دسترسی های عمومی به جامعه را افزایش دهیم

- توسعه محیط زیست و اقتصاد از طریق آی سی تی هوشمند

-چالش های اکوسیستم پهن باند در کشور های درحال توسعه

- آینده جامعه اطلاعاتی پس از 2015

- بسوی رفع اختلاق دیجیتالی میان کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه

- نیازها و ضرورت های مدیریت آی سی تی

- قوانین بین المللی جامعه اطلاعاتی

- نظارت و جامعه اطلاعاتی

- راهبرد دولت هادر جامعه اطلاعاتی در آمریکای لاتین

-دستاوردهای جامعه اطلاعاتی

-جامعه اطلاعاتی در کشورهای عربی

- دولت الکترونیک

به گزارش ایرنا نکته حایز اهمیت این است که موضوعاتی مانند کودکان و زنان در عرصه فضای سایبراز نکات مورد توجه کشورها در بحث های مطرح بوده است. در کارگاه تخصصی این حوزه گفته شد که مطالعات نشان می دهد که پس ساعت خواب ، کودکان ونوجوانان بیشترین ساعات خود را در فضای سایبر می گذرانند بنابراین باید اقداماتی را دراین عرصه مانند آموزش آنها انجام داد، تا این بخش از مشتریان گسترده اینترنت و جامعه اطلاعاتی هوشمندانه در این فضا گام بردارند.

از دیگر نکات قابل توجه این بود که این کارگاهها همزمان به صورت آنلاین برگزار شد و شرکت کنندگانی که از پیش در این زمینه ثبت نام کرده بودند همزمان به صورت غیر حضوری در مباحث این کارگاهها شرکت داشتند.

باتوجه به اینکه برخی از کشورها اقدام به ارائه پانل هایی کرده بودند که در انها تجارب موفقیت ها و چالش های خود در توسعه آی سی تی را مطرح می کردند، این بخش بسیار مورد توجه هیات های حاضر در چهارمین اجلاس جامعه اطلاعاتی بود.

مباحث حقوقی مانند جرایم سایبری نیز بخشی از این پانل ها را به خود اختصاص داده بود که این بخش هم مورد توجه ویژه ای قرار گرفت.

البته بسیاری از این پانل ها به صورت همزمان درسالن های مختلف برگزار می شد که این امر استفاده از همه این جلسات را برای نمایندگان کشورها غیر ممکن کرده بود.

وزیر ارتباطات و فناوری ایران در حاشیه چهارمین اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی WSIS+10 در سه دیدار جداگانه با همتایان مصری، آلبانیایی و قطری دیدار و در مورد راههای توسعه همکاریهای دوجانبه دیدار و گفت وگو کرد.این وزیران بر گسترش روابط کشورها برای توسعه صلح و ثبات در منطقه تاکید کردند.

*** مصر

محمود واعظی در دیدار با عاطف حلمی وزیرارتباطات مصر بر اهمیت و نقش آی سی تی در توسعه ابعاد مختلف زندگی و توسعه جوامع بر همکاری های دوکشور در جهت گسترش صلح و ثبات تاکید کرد.

وی در عین حال گفت: اینترنت متعلق به کشور خاصی نیست و بلکه متعلق به عموم ملت هاست بنابراین مدیریت آن نیز نباید انحصاری باشد.

وی بر ضرورت تبادل نظر مسوولان دو کشور در سطوح مختلف منطقه ای و بین المللی تاکید کرد .

وزیر ارتباطات مصر نیز در این دیدار با اشاره به دیرینه های مشترک تاریخی میان دو کشور و نقاط مشترک زیاد ایران و مصر گفت : گفت و گو میان مسوولان دو کشور توسعه روابط را تسریع می کند.

حلمی اظهارات واعظی در چهارمین اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی را مورد استقبال قرار داد و گفت در مصرآمادگی استفاده از تجارب ایران در حوزه آی سی تی وجود دارد.
*** وزیر ارتباطات قطر

واعظی همچنین در دیدار جداگانه دیگری با وزیر ارتباطات قطر در شهر ژنو با بیان اینکه دولت جدید بر سیاست گسترش روابط تاکید دارد گفت: بر این اساس توسعه روابط فنی و اقتصادی با کشورها به ویژه کشورهای همسایه و مسلمان مورد توجه است.

وی ضمن اشاره به پیشرفت های ایران درحوزه آی سی تی و تقویت پژوهش و تحقیق دراین حوزه در مورد توسعه همکاریهای د وجانبه با قطر برای گسترش فناوری های ارتباطی اعلام آمادگی کرد.

به گزارش ایرنا ، وزیر ارتباطات ایران با بیان اینکه اکنون اینترنت در تمام سطوح زندگی عمومی وارد شده است گفت: با توجه به این گستردگی این فناوری نمی تواند در انحصار یک یا گروهی از کشورها باشد و در قوانین مربوط به آن باید تمام ذینفعان در نظر گرفته شوند.

خانم الجابری وزیرارتباطات قطر نیز با اشاره به رشد سریع فناوری در دنیا تاکید کرد : کشور های عضو جامعه اطلاعاتی برای توسعه باید زیرساخت های فنی خود را توسعه بخشند و در مسیر پیشرفت در آی سی تی گام بردارند.

وزیر ارتباطات قطر همچنین خواستار تبادل تجارب در زمینه مقابله با جرایم سایبری شد.
***آلبانی

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با ملینا هاریتو همتای آلبانیایی (وزیر نوآوری و امور عمومی) خود نیز دیدار و در خصوص راههای توسعه همکاریها در زمینه آی سی تی گفت و گو کرد.

واعظی با توجه به ضرورت اقدامات گسترده در آی سی تی به برنامه های آتی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در اجرای پروژه های زیر ساختی به ویژه درحوزه پهن باند اشاره کرد و گفت: همکاریهای دو کشور در مجامع تخصصی دراین زمینه می تواند بستری برای دیگر همکاریهای دو جانبه باشد.
***عربستان

واعظی دیدار دیگری نیز با محمد جمیل ملا وزیر ارتباطات عربستان در محل سازمان بین المللی مخابراتITU داشت.

طرفین در این دیدار افزایش روابط دو جانبه را مورد اهمیت دانستند و بر ایجاد فصل جدیدی از همکاریها میان کشور به ویژهه در حوزه آی سی تی تاکید کردند.

توسعه سطح روابط فنی و همکاریهای بین المللی از دیگر موارد گفت و گو میان دو وزیر بود.

چهارمین اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی در روزهای 20-23 خردادماه در شهر ژنو با حضور 100 هیات از کشورهای مختلف در حال برگزاری است.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در ضیافت شام نماینده دائم ایران در ژنو گفت: سیاست دولت یازدهم برای پیشرفت کشور در ابعاد مختلف ازجمله توسعه اطلاعات و فناوری های ارتباطاتˈ آی سی تی ˈبه عنوان زیر ساخت وجوه مختلف پیشرفت، کاهش تصدی گری است.

محمود واعظی شب گذشته در ضیافت شام محسن نذیری اصل دائم ایران درژنو برای هیات اعزامی به چهارمین اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی افزود:آی سی تی پیشخوان و زیر ساخت تمام وجوه توسعه است بنابراین دولت یازدهم اهتمام ویژه ای در توسعه این امر زیر بنایی دارد.

وی با اشاره به توسعه سریع فناوری ها در این عرصه در دنیا و فاصله ایران با آن تصریح کرد: رویکرد پیشروانه رییس جمهوری در این زمینه منجر به این شده است که مباحث آی سی تی در دولت به صورت کاملا کارشناسی و جدی مطرح است و حتی خواسته شده تا بخشی از اهداف دولت در زمینه ایجاد اشتغال در کشور از این حوزه تامین شود.

در ضیافت شام نماینده دائم ایران در ژنو نصرالله جهانگرد معاون وزیر و رییس سازمان فناوری اطلاعات ، جمعی از مسوولان مختلف از جمله وزارت خانه های ارتباطات و فناروی اطلاعات ، دارایی، سازمان نظام صنفی،شورای عالی اطلاع رسانی و ... حضور داشتند.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات توضیح داد: تصدی گری دولت سبب می شودکه دیگران نقشی برای فعالیت در حوزه های مختلف برای خود قائل نباشند و با کم کردن این تصدی گری ، مشارکت بخش غیر دولتی در امور افزایش می یابد و زمینه اشتغال در کشور بیش از گذشته فراهم می شود.

وی با بیان اینکه ایران از نظر آی سی تی در میان 22 کشور منطقه رتبه 15 را دارد و در دنیا این رتبه بسیار پایین است، تاکید کرد: تجارب دیگر کشورها نشان داده است که فعالیت بخش غیر دولتی درآی سی تی توسعه آن را سرعت می بخشد است. علاوه براین توفیق در این زمینه منجر به توسعه کشور در بخش های دیگر اقتصادی اجتماعی مانند تجارت، آموزش، بهداشت و... می شود.

واعظی خطاب به جمع حاضر با اشاره به دستاوردهای کشورهای مختلف در حوزه آی سی تی که بخشی از آن در چهارمین اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی ارائه شده است، گفت: تمام دست اندرکاران این حوزه باید با دلسوز ی پیشرفت کشور را هدف گیرند. فعالان این عرصه باید در همه زمینه اعم از بخش های زیر ساختی ، نرم افزاری و سخت افزاری ،تولید ادبیات رسانه ای و محتوا اقدامات لازم را برای گسترش و پیشرفت در آی سی تی مورد اهتمام ویژه قرار دهند.

به گزارش ایرنا ، وی تصریح کرد :توسعه دراین بخش سبب کاهش نقش انسانی در امور مختلف به ویژه امور روزمره می شود و با سرعت بخشیدن در فعالیت ها، رضایتمندی عمومی نیز افزایش می یابد.

همچنین تعدادی از حاضران جلسه در سخنانی به فعالیت های انجام شده در کشور درحوزه آی سی تی اشاره کردند و برخی از چالش های این حوزه و مشکلات مرتبط با آن را مطرح و خواستار رفع آن شدند.

آنها با مقایسه سطح خدمات عمومی در حوزه آی سی تی در ایران و برخی از کشورهای منطقه منطقه و همسایه از ایجاد چنین فاصله ای ابراز نگرانی کرده و خواستار رفع موانع توسعه در این زمینه شدند.

چهارمین اجلاس جامعه اطلاعاتی WSIS+10 در روزهای 20 تا 23 خرداد در ژنو مقر اتحادیه بین المللی مخابرات در حال برگزاری است.

کشورهای حاضر دراین اجلاس دستاوردهای خود برای گسترش اطلاعات و فناوری های ارتباطی را در قالب 100 کارگاه تخصصی و کارشناسی و سخنرانی های متعدد ارائه می کنند.

اجلاس سران جامعه اطلاعاتی در دهه اخیر دو بار تشکیل شده و اهداف و راهبردهایی را برای حرکت کشورها در این زمینه ارائه کرده ا ست.

محمود واعظی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ایران لحظاتی قبل در اجلاس جهانی سران درباره جامعه اطلاعاتی WSIS+10 به عنوان دومین سخنران به تشریح دستاوردهای ایران در ارتباطات با اجلاس پرداخت.

به گزارش خبرنگار آی‌تی‌آنالیز از ژنو، متن کامل سخنرانی وزیر ارتباطات در اجلاس WSIS+10 به این شرح است:

آقای رییس، وزیران گرامی، سروران، هیات‌های عالی رتبه، خانم‌ها و آقایان؛

برای من مایه خوشوقتی است که در اجلاس سطح بالای WSIS در نو سخن می‌گویم. ما تلاش‌های انجام شده از سوی دبیرکل ITU، دکتر حمدون توره و دیگر افراد به خاطر فداکاری شان در طول این سال‌ها ارج می‌نهیم.

جمهوری اسلامی‌ایران بر اهمیت پیاده سازی کامل هر دو فاز WSIS شامل همکاری توسعه یافته با مشارکت همگان، به ویژه کشورهای در حال توسعه تاکید می‌کند. جمهوری اسلامی‌ایران اعتقاد دارد که جامعه اطلاعات مردم مدار، دربرگیرنده و توسعه محور می‌تواند در دسترسی به اهداف توسعه‌ای مورد توافق بین المللی، شامل بیانیه هزاره موثر واقع شود و باید به منظور پاسخگویی به چالش‌های جدید حاصل از فناوری هعای اطلاعات و ارتباطات، نقش اش را در برنامه توسعه‌ای پس از 2015 حفظ کند.

می‌خواهم که نگرانی مان را درباره شکاف دیجیتالی بین کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه ابراز کنم. در این رابطه نیاز به اقداماتی برای حصول اطمینان از دسترسی به فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات توسط همگان داریم که باید نتیجه آن حمایت از تلاش‌های ملی در کشورهای در حال توسعه در این زمینه از طریق ایجاد، توسعه و تقویت ظرفیت‌ها برای تضمین حضور آنها در تمامی‌زمینه‌های جامعه اطلاعات جهانی باشد.

جمهوری اسلامی‌ایران بر مرکزیت مجمع عمومی‌سازمان ملل متحد در مراقبت کلی از پیاده سازی WSIS، همان گونه که در برنامه تونس به رسمیت شناخته شد، تاکید مجدد می‌کند. اهمیت و جهلن شمولی جامعه اطلاعات و مسایلش در زمینه حق حاکمیت کشورها، وجود چنین مراقبتی را از طریق یک فرایند بین الدولی ضروری می‌کند.

در رابطه با راهبری اینترنت، ایران معتقد است که این مهم ترین بخش از جامعه اطلاعات است و باید براساس بیانیه ژنو در رابطه با آن عمل شود که مطابق آن، تمامی‌دولت‌ها باید نقش و مسوولیت برابر در مسایل سیاست گذاری بین المللی مرتبط با اینترنت داشته باشند.

آقای رییس،

در پایان علاقه‌مند هستم تا برخی از مهمترین طرح‌های مرتبط با اهداف اجلاس سران درباره جامعه اطلاعات (WSIS) را که در سه ماه گذشته در جمهوری اسلامی ایران به انجام رسیده را به اطلاع شما برسانم:

• فراهم‌سازی اینترنت پرسرعت برای 6500 روستا و ایجاد 7 مرکز داده ملی اینترنت (IDC)

• ایجاد بیش از 10 هزار مرکز ICT روستایی که امکان دسترسی به خدمات ICT محور در این مناطق را محقق می‌کند.

• ایجاد شبکه ملی مدارس ایران و شبکه ملی علمی و فناوری ایران، برای برقراری اتصال مدارس و دانشگاه‌ها.

• برقراری خدمات دولت الکترونیکی.

• تسریع توسعه شبکه ملی اطلاعات ایران (ININ)، که منجر به گسترش محتوا و خدمات بومی برای مردم می‌شود. در این رابطه ما سرمایه‌گذاری‌ها و فعالیت‌های بخش خصوصی در پیشبرد اهداف شبکه ملی اطلاعات ایران را مورد حمایت قرارداده و استقبال می‌کنیم.

آقای رییس، خانم‌ها و آقایان، برای این رویداد عالی آرزوی موفقیت دارم و امیدوارم شاهد تحقق جامعه اطلاعاتی ایده‌آل که دنیا را به مکانی بهتر برای زندگی همه تبدیل می‌کند، باشم.

متشکرم

یکی از کارگاه‌های موضوعی در روز پیش جلسه اجلاس جهانی سران درباره جامعه اطلاعاتی (WSIS+10) به موضوع مقابله با اسپم اختصاص داشت و با این پرسش برگزار شد هر کس چه نقشی در مقابله با این معضل می‌تواند ایفا کند؟

از نکات قابل توجه در این نشست نگرانی جهانی از افزایش جهشی مشکل اسپم‌ها و مهم‌تر از آن تغییر کاربرد اسپم‌ها بود. اگرچه اکثر حضار در حالی به طرح مشکلات خود از بابت ناکارآمدی اقدامات برای مقابله با اسپم‌ها می‌گفتند که هیچ طرح و برنامه مشخصی برای ارایه در اجلاس وجود نداشت. به همین منظور حضار غالبا به دنبال بحث و تبادل نظر برای یافتن ایده‌های جدید و اقدامات کشورهای مختلف برای توقف پدیده اسپم‌ها بودند.

از جمله مهم‌ترین نگرانی‌های بی‌پاسخ جهانی کارشناسان حاضر در اجلاس استفاده‌های روبه گسترش اسپم‌ها برای فیشینگ (سرقت اطلاعات و هویت کاربران) بود. ناتوانی در شناسایی عاملان ارسال اسپم‌ها از دیگر دغدغه‌های بی‌پاسخ جهانی است.

چراکه ارسال‌کنندگان اسپم با تغییر تاکتیک‌ها و روش‌های کاری خود توانسته‌اند با قربانی گرفتن کامپیوتر سایر کاربران از آن برای ارسال انبوه اسپم و سرقت هویت سایر کاربران مراجعه کنند که این روش امکان شناسایی اسپمرها را با چالش‌های جدی و بی‌پاسخی مواجه کرده است.

اما یکی از جالب‌ترین نکات در این نشست این بود که در 4 سال گذشته دنیا هنوز نتوانسته به تعریف واحد و جامعی از خود اسپم برسد. در حال حاضر موضوع تبلیغات و بازاریابی‌ها نیز در برخی نقاط به عنوان اسپم تلقی می‌شود در حالیکه تجار معتقدند در حال استفاده از ابزار اینترنت و ایمیل برای استفاده می‌کنند.
** تداوم شکاف دیجیتال در ‌WSIS+10

یکی از مهمترین نگرانی‌های جهانی از آغاز موضوع اجلاس جهانی سران درباره جامعه اطلاعاتی در سال 2003 به عقب ماندن برخی کشورها از غافله جهانی و ظهور پدیده‌ای به نام شکاف دیجیتالی بود. این موضوع یکی دیگر از مسایل مورد توجه در اجلاس WSIS+10 است.

گزارش‌ها حکایت از آن دارد که همچنان برخی از کشورها به علت فقر مانع توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشورهای خود می‌شوند. موضوعی که شکاف میان کشورهای پیشرفته و کمتر توسعه یافته را بیش از پیش کرده و حالا و ده سال بعد از اجلاس سران درباره جامعه اطلاعاتی بیشتر در حال نمایان شدن است.

به اعتقاد کارشناسان عوامل اقتصادی همچنان بر عقب‌ماندگی کشورها در توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات و استفاده از برخی فناوری‌ها نوین در این عرصه سایه افکنده است. پرسش کلیدی در نشست مذکور این بود که چگونه باید جلوی افزایش این شکاف را گرفته و به این چالش پاسخ مناسب داد؟

کارشناسان معتقدند از آنجا که دولت‌ها توانایی اقتصادی لازم در این عرصه را نداشته و یا اولویت‌های مهمتری از فناوری اطلاعات و ارتباطات را برای خود برگزیده‌اند، از این رو روش‌هایی همچون دریافت کمک‌های جهانی و زمینه‌سازی برای ورود بازیگران جدید به این عرصه که در راس آنها بخش خصوصی به عنوان مهترین جایگزین‌ها مطرح شد.
** راهبری اینترنت همچنان چالش برانگیز

یکی از بحث برانگیزترین مسایل مطرح شده در نخستین اجلاس جهانی سران درباره جامعه اطلاعاتی موضوع راهبری اینترنت بود. این موضوع به رغم مخالفت آمریکا که راهبری اینترنت را حق غیر قابل بحث و طبیعی خود می‌دانست، با توجهی جهانی مواجه شد و مقرر شد بررسی‌ها و اقداماتی در خصوص خروج راهبری اینترنت از آمریکا و اتخاذ شیوه‌ای برای مدیریت و راهبری جهانی اینترنت فراهم شود.

حالا بعد از ده سال این موضوع نه تنها به راهکارهای قطعی و روشن نرسیده بلکه با پیچیدگی‌های بیشتری نیز مواجه شده است.

یکی از مهمترین مسایل مبتلابه در خصوص راهبری اینترنت به تعدد بازیگران در این عرصه مربوط می‌شود که همچنان به عنوان مانعی برای پیشبرد این مساله محسوب می‌شود.

در این نشست بر این نکته تاکید شد که با توجه به آنکه دولت آمریکا با ابلاغ قوانین مربوط به بی طرفی اینترنت در این کشور رسما مسوولیت خود را از اینترنت برداشت، حالا این پرسش را ایجاد کرده که این مسوولیت به کجا و چه کسانی واگذار شده است؟ آیا آنها قدرت کافی برای این کار را دارند؟ موضوع دیگر آنکه اختیارات آنها بیشتر داخلی بوده و حال آنکه با واگذاری چنین مسوولیتی باید این پرسش نیز مطرح است که آیا آنها اختیارات خارج از حیطه کاری خود را نیز دارند.

به نظر می‌رسد آمریکایی‌ها برای کاهش فشارهای جهانی از یکسو و ایجاد پیچیدگی‌های جدید در فرایند بررسی راهبری اینترنت اقدام به تصویب قانون بی‌طرفی اینترنت کرد. موضوعی که حتی تعجب و اعتراض شرکت‌هایی بزرگ آمریکایی همچون گوگل و فیس‌بوک را نیز به دنبال داشت.

چالش تفاوت دیدگاه‌ها در راهبری اینترنت

علاوه بر وجود بازیگران متعدد، مشکل دیگر در خصوص کندی پیشرفت‌ها در مقوله راهبری اینترنت به همزبان نبودن دیدگاه‌ها و رویکردهای طرفین ذینفع مربوط است. گفته می‌شود این اختلاف سطح به شکلی است که به یک برنامه نویس کامپیوتر کتاب حقوق داده و خواسته شود نظرات خود را بیان کند و از سوی دیگر به یک حقوقدان کتاب برنامه نویسی کامپیوتر داده شده و خواسته شود تا او هم نظرات خود را بگوید.

به اعتقاد حضار امروزه مساله راهبری اینترنت و تعدد بازیگران به مثال چند آشپز و یک غذا تبدیل شده که در نهایت مشخص نیست چه سرانجامی خواهد داشت.
** مردم بازیگر جدید دنیای اینترنت

یکی از نکات جالب توجه در نشست راهبری اینترنت در اجلاس سران درباره جامعه اطلاعاتی (WSIS+10) ورود بی سابقه بازیگرانی جدید به نام مردم به عرصه اینترنت بود.

به گزارش آی‌تی‌آنالیز به اعتقاد حضار امروز مردم نیز به راحتی از کنار اینترنت و مسایل مربوط به آن نگذشته و این روزها شاهد حتی وقوع تضاهرات‌های مختلف در سراسر دنیا در اعتراض به چالش‌ها و موانع ایجاد شده در آن هستیم. موضوع سوپا و پیپا در آمریکا بود.

اعتراضات اخیر در آمریکا به موضوع بی طرفی اینترنت نیز گواهی بر این مساله است که مردم به عنوان بازیگرانی قدرتمند در حال ورود به عرصه راهبری اینترنت و مسایل مرتبط با آن هستند.

از این رو امروزه مساله راهبری اینترنت در حوزه ملی و بین‌المللی شاهد ورود و خواست مردم در تنظیم مسایل مربوط به اینترنت است
** تحمیل مسوولیت‌های بیشتر به کاربران اینترنت

یکی از دیگر موضوعات جالب توجه در نشست روز نخست اجلاس جهانی سران درباره جامعه اطلاعات (WSIS+10) به تحمیل برخی مسوولیت‌ها به کاربران اینترنت مربوط می‌شد.

به گزارش آی‌تی‌آنالیز یکی از مدیران نشست با طرح این پرسش که برخی این سوال را می‌پرسند که ما در کشور خود مشکلاتی در حوزه اینترنت داریم، حال این مسایل را به کجا باید منتقل کنیم؟ واقعیت آن است که اینترنت امروزه پرسش‌های زیادی را ایجاد کرده و کمتر نهادی مسوولیت برخی مسایل به ویژه در حوزه‌های امنیتی را می‌پذیرد.

از این رو همانطور که مسوولیت امنیت بسیاری از چیزها همچون خانه، ماشین و ... به خود مردم سپرده شده و از آنها خواسته می‌شود که با تدابیر امنیتی همچون انواع قفل‌ها از اموال خود محافظت کنند، رفته رفته بسیاری از مسوولیت‌های اینترنتی نیز در حال تحمیل به کاربران اینترنت است. به همین منظور دولت‌ها دایماً به کاربران توصیه‌های متعدد می‌کنند که برای پیشگیری از هک نشدن، ویروسی نشدن و از دست ندادن اطلاعات همواره باید اقدامات بیشتری به عمل آورند.

این موارد نیز از جمله مسایل لاینحل و البته جدید هستند، اگرچه در برخی موارد همچون انواع جرایم سازمان یافته اقداماتی در عرصه جهانی در حال انجام است، اما در عین حال مسایل و مسوولیت‌های بیشتری به آهستگی در حال انتقال به کاربران اینترنت است.

امروز نشست عالی بررسی خروجی‌ها و دستاوردهای اجلاس جهانی سران درباره جامعه اطلاعات (WSIS) در ده سال گذشته که سال 2003 در ژنو و سال 2005 در تونس آغاز شده بود؛ با حضور وزرا، مدیران جامعه اطلاعاتی، سیاستگذاران، دانشگاهیان و نهادهای بین‌المللی آغاز به کار کرد.

به گزارش آی‌تی آنالیز حمدون توره رییس اتحادیه جهانی مخابرات (ITU) در ابتدای مراسم افتتاحیه گفت: در سال 2003 سران در اجلاس جهانی سال 2003 بر دستیابی به اهداف توسعه جهانی در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات به توافقاتی رسیدند.

وی گفت: امروز تقریبا هر فردی در هر نقطه از دنیا به یک شبکه موبایل دسترس دارد و تقریبا 3 میلیارد نفر از مردم دنیا آنلاین هستند. از این رو امروز ما باید اطمینان حاصل کنیم که دسترسی به پهن باند برای هر کس نیز فراهم شود.

وی ادامه داد: ما امروز اینجا هستیم تا راه آینده را هموار کرده و یک نقشه راه پیشرفت برای عصر بعد از سال 2015 فراهم کنیم. از این رو باید توجه خود را به ده هدف WSIS که در آن به اتصال روستاها، مدارس، کتابخانه‌ها ، پشتیبانی از چندزبانی و محتوا در اینترنت و همچنین فراهم‌سازی زمینه دسترسی سایر مردم دنیا به ICT نیز تاکید شده، متمرکز کنیم.

بر اساس این گزارش یکی از مهمترین اهداف اجلاس WSIS+10 تلاش برای بررسی نهایی اهداف این اجلاس و بررسی میزان استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در پیشرفت کشورها است. اما گزارش جمع‌بندی نهایی حکایت از نتایج پیچیده در دسترسی کشورها به اهداف WSIS دارد.

به گفته قایم مقام اتحادیه جهانی مخابرات این گزارش نشان می‌دهد که علیرغم پیشرفت‌های گسترده در یک دهه گذشته، موضوع شکاف دیجیتال همچنان به عنوان یک مانع و نگرانی اصلی باقی مانده است. از این رو ما به دنبال اجرای طرح‌های بزرگ ICT برای کمک به کشورها برای رفع مشکلات آنها هستیم.

گزارش نهایی جمع‌بندی دستاوردهای WSIS نشان می‌دهد که تحولات مهمی در ده سال گذشته در خصوص توسعه شبکه‌های تلفن‌همراه رخ داده و تقریبا بسیاری از روستاهای دنیا تا سال 2015 به شبکه موبایل نسل 2 دسترسی خواهند داشت. اگرچه موضوع ارتباط و دسترسی به اینترنت پرسرعت همچنان به عنوان یک چالش باقی مانده است، چراکه ضریب نفوذ اینترنت پرسرعت در کشورهای پیشرفته تقریبا 4 برابر بیشتر از کشورهای کمتر توسعه یافته است. بر اساس این گزارش در حالیکه برخی کشورها موفق شده‌اند مدارس خود را به شکل کامل به اینترنت متصل کنند،‌ در کشورهای فقیر این میزان کمتر از 10 درصد برآورد شده است. از سوی دیگر کمتر از ده درصد از معلم‌ها در کشورهای کمتر توسعه یافته آموزش لازم برای استفاده موثر از ابزار ICT در کلاس‌های درس را دیده‌اند.

در بخش دیگری از این گزارش آمده در شرایطی که اتصال مراکز تحقیقاتی و دانشگاهی به اینترنت نزدیک به صد درصد محقق شده است اما همچنان بسیاری از کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مراکز آرشیوی که نقش بسیار مهمی در تامین محتوای آنلاین مرتبط با فرهنگ دیجیتال را دارند همچنان به اینترنت متصل نیستند.

در این گزارش همچنین تاکیده شده میزان شکاف در دسترسی به اینترنت پرسرعت در کشورهای پیشرفته و کشورهای کمتر توسعه یافته در حوزه شرکت‌های کوچک و بزرگ در حال افزایش است. در عین حال تلفن همراه در حال حاضر به عنوان مهمترین ابزار دسترسی به ICT میان شرکت‌های بزرگ و کوچک محسوب می‌شود.

موضوع افزایش تعداد سایت‌ها از دیگر موضوعاتی بود که در این گزارش مورد بررسی قرار گرفته بود. در این گزارش آمده است، تعداد سایت‌های اینترنتی از سال 2003 تا 2013 در کشورهای اروپایی،‌آمریکایی و بخش‌هایی از آسیا رشد قابل ملاحظه‌ای داشته اشت. بر این اساس حالا بالغ بر 300 زبان مختلف در ویکی‌پدیا و بیش از 100 شبکه اجتماعی بزرگ دنیا فعال و در دسترس بوده و تحقیقات نشان داده میزان کاربرانی که تنها از طریق زبان انگلیسی به محتوای اینترنت دسترسی داشته‌اند به شکل محسوسی در سراسر جهان کاهش یافته است.

از سوی دیگر میزان استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در حوزه سلامت نیز رو به افزایش است. تحقیقات WHO نشان می‌دهد میزان کشورهایی که در حال به کارگیری استراتژی‌های مبتنی بر سلامت الکترونیکی هستند، رشدقابل توجهی دارد.

بر اساس این گزارش در سال 2014 صد و نود و سه کشور عضو سازمان ملل حضور آنلاین داشته و میزان استفاده از اطلاعات آنلاین در پورتال‌های دولتی رشد زیادی به نسبت یک دهه قبل داشته است. بر این اساس در سال 2012 نزدیک به 70 درصد از کشورها پورتال رسمی دولتی ایجاد کرده‌اند که این میزان در سال 2003 در حدود 26 درصد بوده است. به این ترتیب در سال 2104 تقریبا تمام کشورهای اروپایی، بسیاری از کشورهای آمریکایی و آسیایی اطلاعات آنلاین در خصوص آموزش، سلامت،‌اقتصاد و سایر مسایل مرتبط با اطلاعات کشور خود را منتشر کرده‌اند در حالیکه این اطلاعات در خصوص کشورهای آفریقایی همچنان کمتر از سایر نقاط جهان است.

در پایان این گزارش آمده است بر اساس داده‌های موجود هم اکنون 50 درصد خانه‌های کشورهای در حال توسعه به رادیو و 72 درصد به تلویزیون دسترسی دارند. این درحالیست که بیشتر کشورهای پیشرفته دسترسی به تلویزیون‌های دیجیتال را کامل کرده و یا در مراحل پایانی هستند در حالیکه کشورهای در حال توسعه به تازگی اقدامات لازم در این خصوص را آغاز کرده و برخی نیز اقدام عملی را پذیرفته‌اند.

امروز نشست عالی بررسی خروجی‌ها و دستاوردهای اجلاس جهانی سران درباره جامعه اطلاعات (WSIS) در ده سال گذشته که سال 2003 در ژنو و سال 2005 در تونس آغاز شده بود؛ با حضور وزرا، مدیران جامعه اطلاعاتی، سیاستگذاران، دانشگاهیان و نهادهای بین‌المللی آغاز به کار کرد.

به گزارش آی‌تی آنالیز حمدون توره رییس اتحادیه جهانی مخابرات (ITU) در ابتدای مراسم افتتاحیه گفت: در سال 2003 سران در اجلاس جهانی سال 2003 بر دستیابی به اهداف توسعه جهانی در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات به توافقاتی رسیدند.

وی گفت: امروز تقریبا هر فردی در هر نقطه از دنیا به یک شبکه موبایل دسترس دارد و تقریبا 3 میلیارد نفر از مردم دنیا آنلاین هستند. از این رو امروز ما باید اطمینان حاصل کنیم که دسترسی به پهن باند برای هر کس نیز فراهم شود.

وی ادامه داد: ما امروز اینجا هستیم تا راه آینده را هموار کرده و یک نقشه راه پیشرفت برای عصر بعد از سال 2015 فراهم کنیم. از این رو باید توجه خود را به ده هدف WSIS که در آن به اتصال روستاها، مدارس، کتابخانه‌ها ، پشتیبانی از چندزبانی و محتوا در اینترنت و همچنین فراهم‌سازی زمینه دسترسی سایر مردم دنیا به ICT نیز تاکید شده، متمرکز کنیم.

بر اساس این گزارش یکی از مهمترین اهداف اجلاس WSIS+10 تلاش برای بررسی نهایی اهداف این اجلاس و بررسی میزان استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در پیشرفت کشورها است. اما گزارش جمع‌بندی نهایی حکایت از نتایج پیچیده در دسترسی کشورها به اهداف WSIS دارد.

به گفته قایم مقام اتحادیه جهانی مخابرات این گزارش نشان می‌دهد که علیرغم پیشرفت‌های گسترده در یک دهه گذشته، موضوع شکاف دیجیتال همچنان به عنوان یک مانع و نگرانی اصلی باقی مانده است. از این رو ما به دنبال اجرای طرح‌های بزرگ ICT برای کمک به کشورها برای رفع مشکلات آنها هستیم.

گزارش نهایی جمع‌بندی دستاوردهای WSIS نشان می‌دهد که تحولات مهمی در ده سال گذشته در خصوص توسعه شبکه‌های تلفن‌همراه رخ داده و تقریبا بسیاری از روستاهای دنیا تا سال 2015 به شبکه موبایل نسل 2 دسترسی خواهند داشت. اگرچه موضوع ارتباط و دسترسی به اینترنت پرسرعت همچنان به عنوان یک چالش باقی مانده است، چراکه ضریب نفوذ اینترنت پرسرعت در کشورهای پیشرفته تقریبا 4 برابر بیشتر از کشورهای کمتر توسعه یافته است. بر اساس این گزارش در حالیکه برخی کشورها موفق شده‌اند مدارس خود را به شکل کامل به اینترنت متصل کنند،‌ در کشورهای فقیر این میزان کمتر از 10 درصد برآورد شده است. از سوی دیگر کمتر از ده درصد از معلم‌ها در کشورهای کمتر توسعه یافته آموزش لازم برای استفاده موثر از ابزار ICT در کلاس‌های درس را دیده‌اند.

در بخش دیگری از این گزارش آمده در شرایطی که اتصال مراکز تحقیقاتی و دانشگاهی به اینترنت نزدیک به صد درصد محقق شده است اما همچنان بسیاری از کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مراکز آرشیوی که نقش بسیار مهمی در تامین محتوای آنلاین مرتبط با فرهنگ دیجیتال را دارند همچنان به اینترنت متصل نیستند.

در این گزارش همچنین تاکیده شده میزان شکاف در دسترسی به اینترنت پرسرعت در کشورهای پیشرفته و کشورهای کمتر توسعه یافته در حوزه شرکت‌های کوچک و بزرگ در حال افزایش است. در عین حال تلفن همراه در حال حاضر به عنوان مهمترین ابزار دسترسی به ICT میان شرکت‌های بزرگ و کوچک محسوب می‌شود.

موضوع افزایش تعداد سایت‌ها از دیگر موضوعاتی بود که در این گزارش مورد بررسی قرار گرفته بود. در این گزارش آمده است، تعداد سایت‌های اینترنتی از سال 2003 تا 2013 در کشورهای اروپایی،‌آمریکایی و بخش‌هایی از آسیا رشد قابل ملاحظه‌ای داشته اشت. بر این اساس حالا بالغ بر 300 زبان مختلف در ویکی‌پدیا و بیش از 100 شبکه اجتماعی بزرگ دنیا فعال و در دسترس بوده و تحقیقات نشان داده میزان کاربرانی که تنها از طریق زبان انگلیسی به محتوای اینترنت دسترسی داشته‌اند به شکل محسوسی در سراسر جهان کاهش یافته است.

از سوی دیگر میزان استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در حوزه سلامت نیز رو به افزایش است. تحقیقات WHO نشان می‌دهد میزان کشورهایی که در حال به کارگیری استراتژی‌های مبتنی بر سلامت الکترونیکی هستند، رشدقابل توجهی دارد.

بر اساس این گزارش در سال 2014 صد و نود و سه کشور عضو سازمان ملل حضور آنلاین داشته و میزان استفاده از اطلاعات آنلاین در پورتال‌های دولتی رشد زیادی به نسبت یک دهه قبل داشته است. بر این اساس در سال 2012 نزدیک به 70 درصد از کشورها پورتال رسمی دولتی ایجاد کرده‌اند که این میزان در سال 2003 در حدود 26 درصد بوده است. به این ترتیب در سال 2104 تقریبا تمام کشورهای اروپایی، بسیاری از کشورهای آمریکایی و آسیایی اطلاعات آنلاین در خصوص آموزش، سلامت،‌اقتصاد و سایر مسایل مرتبط با اطلاعات کشور خود را منتشر کرده‌اند در حالیکه این اطلاعات در خصوص کشورهای آفریقایی همچنان کمتر از سایر نقاط جهان است.

در پایان این گزارش آمده است بر اساس داده‌های موجود هم اکنون 50 درصد خانه‌های کشورهای در حال توسعه به رادیو و 72 درصد به تلویزیون دسترسی دارند. این درحالیست که بیشتر کشورهای پیشرفته دسترسی به تلویزیون‌های دیجیتال را کامل کرده و یا در مراحل پایانی هستند در حالیکه کشورهای در حال توسعه به تازگی اقدامات لازم در این خصوص را آغاز کرده و برخی نیز اقدام عملی را پذیرفته‌اند.

نمایندگان 16کشور عضو جامعه جهانی اطلاعاتی wsis بعداز ظهر روز سه شنبه 17 جایزه این جامعه را برای اقدامات خود درجهت توسعه آی سی تی براساس نقشه های راهبردی 11 گانه این جامعه کسب کردند.

به گزارش ایرنا، حمدان توره دبیرکل اتحادیه بین المللی مخابرات این جوایز را در نخستین روز از چهارمین اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی به نمایندگان کشورهای مورد نظر و یا نمایندگان کشورهای منتخب اهدا کرد.

فهرست کشورهای دریافت کننده جایزه به شرح ذیل است:

1- وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات کلمبیا به دلیل اقدامات این کشور در خط عمل یک جامعه اطلاعاتی با عنوان ایفای نقش اساسی دولت و ذی نفعان در ارتقای آی سی تی

2- صندوق توسعه کشور غنا به دلیل اقداماتی که این صندوق در حوزه توسعه آی سی تی دراین کشور آفریقایی انجام داده است.

3- جمهوری الجزایر به دلیل اقدامات درخور برای گسترش دسترسی های عمومی به اطلاعات و دانش از طریق توسعه فناوری ارتباطات و اطلاعات

4- ترکیه به دلیل ارتقای سطوح مختلف و محیط های متنوع الکترونیکی و توسعه دولت الکترونیک

5- وزارت کشاورزی اوروگوئه برای اقدامات اساسی درجهت توسعه کشاورزی الکترونیک

6- دانشگاه کویت به دلیل توسعه ایی ساینس یا علوم الکترونیکی

7- صندوق توسعه فناوری های ارتباطات و اطلاعات مصر برای اقداماتش در جهت گسترش اشتغال الکترونیک

8-امارات به دلیل اقدامات در جهت خط عمل 4 جامعه اطلاعاتی مبنی بر ظرفیت سازی برای توسعه آی سی تی

9-امارات همچنین جایزه دیگری با عنوان e-learning در جهت توسعه آموزش الکترونیکی را دریافت کرد.

10-مرکز c-dac هند به دلیل اقداماتش در جهت توسعه سلامت الکترونیک با محور e-health

11- وزارت آموزش عالی عربستان به دلی توسعه کسب و کار الکترونیک در محور e-business

12-دفتر نخست وزیری بنگلادش به دلی توسعه دولت الکترونیک

13-عمان به دلیل ایجاد اطمینان و امنیت دربه کارگیری و توسعه آی سی تی

14-لهستان به دلیل توانمندسازی و توسعه زیر ساخت ها ی توسعه آی سی تی

15-کوبا به دلیل بستر سازی فضای الکترونیکی در جهت تقویت تنوع فرهنگی و هویت ها ، تنوع زبانی

16-اتیوپی به دلیل گسترش رسانه های الکترونیک دراین کشور آفریقایی

17-تونس به دلیل توسعه همکاریهای منطقه ای و بین المللی از طریق توسعه

اجلاس بین المللی سران جامعه اطلاعاتی در دو دوره منجر به توافقاتی شدکه کشورها ی عضو آنها را برای توسعه دسترسی های عمومی به اطلاعات و ارتباطات در یک دهه گذشته مورد پیگیری قرار داده اند.

اجلاس سران جامعه اطلاعاتی یا WSIS در سال 2003 در ژنو سوئیس و 2005 در تونس برگزار شد. در این اجلاس، دولت ها و رهبران جهان تعهد خود را نسبت به حرکت به سمت ایجاد یک جامعه اطلاعاتی برای همگان اعلام داشتند به طوری که در آن همه بتوانند اطلاعات و دانش را خلق کنند، به آن دسترسی داشته باشند، آن را به کار گرفته و به اشتراک بگذارند. همچنین در جریان نخستین مرحله اجلاس سران درباره جامعه اطلاعاتی، دولت ها و رهبران روی مجموعه ای از اهداف مهم جهت گسترش دسترسی به فناوری های اطلاعات و ارتباطات و کاهش شکاف دیجیتال توافق کردند. در پایان این اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی که بعداً WSIS نام گرفت، کشورهای شرکت کننده در مورد مجموعه ای از تعهدات و فعالیت ها پیرامون تأسیس و توسعه مراکز مربوط به فناوری اطلاعات و ارتباطات ICT توافق کردند. علاوه بر این همه دولت ها باید تا سال 2015 میلادی به آن ها دست یابند، 11 خط عمل نیز تعیین و در راستای تحقق اهداف 10 گانه به تصویب رسید.

کشورهای عضو جامعه اطلاعاتی اهداف دهگانه خود را اینگونه تعریف کردند:

• متصل کردن روستاها به جامعه جهانی اطلاعاتی با استفاده ازفناوری اطلاعات و ارتباطات ICT و ایجاد نقاط دسترسی عمومی

• مجهز کردن دانشگاه ها و مراکز آموزشی سطوح پایین تر مانند دبیرستان ها و مدارس راهنمایی و ابتدایی به ICT

• اتصال مراکز تحقیقاتی و علمی با استفاده از IC به جامعه جهانی

• وصل کردن کتابخانه های عمومی، مراکز فرهنگی، موزه ها، ادارات پست و بایگانی ها با استفاده از ICT

• لینک بودن مراکز بهداشتی و سلامتی

• به هم متصل کردن تمامی ادارات دولتی و فراهم کردن نشانی اینترنتی و پست الکترونیکی برای آنها

• سازگار کردن برنامه های آموزشی مقاطع تحصیلی ابتدایی و راهنمایی برای مقابله با چالش های موجود در جامعه اطلاعاتی

• تضمین دسترسی تمام مردم جهان به خدمات تلویزیونی و رادیویی

• تسهیل استفاده از همه زبان های دنیا بر روی شبکه اینترنت

• تضمین دسترسی حداقل نیمی از مردم جهان به خدمات ICT

با توجه به اینک نقشه راه مورد توافق کشورها و دستیابی به اهداف مهم آن در کوتاه مدت حاصل نخواهد شد بنابراین اجلاس سران جامعه اطلاعاتی WSIS هدف خود را ایجاد یک جامعه اطلاعاتی جهانی حداکثر تا سال 2015 میلادی قرار داده است.

راهکارهای عملیاتی شدن اهداف دهگانه جامعه اطلاعاتی نیز به کشورهای عضو در محورهای ذیل خلاصه شده است:

• خط عمل C 1 تاکید بر نقش مسئولین عمومی دولتی در توسعه ICT برای رشد

• خط عمل C 2 زیرساخت اطلاعاتی و مخابراتی: یک زیربنای اساسی برای جوامع اطلاعاتی

• خط عمل C 3 دسترسی به اطلاعات و دانش

• خط عمل C 4 تقویت ظرفیت ها و زیر ساختها

• خط عمل C 5 ایجاد اعتماد و امنیت

• خط عمل C 6 توانا ساختن محیط

• خط عمل C 7 کاربردهای ICT

• خط عمل C 8 تنوع فرهنگی و هویت، تنوع زبانی و محتوای محلی و بومی

• خط عمل C 9 تقویت و توسعه رسانه ها

• خط عمل C 10 ابعاد اخلاقی جامعه اطلاعاتی

• خط عمل C 11 گسترش همکاری های بین المللی و منطقه ای
**تاکید بر ارتباطات در ICT

تا اوایل دهه 1990 به مجموعه سخت افزار ، نرم افزار ، شبکه و صنایع مرتبط آن، فنآوری اطلاعات ( IT ) گفته می شد، اما پس از آن فنآوری اطلاعات و ارتباطات ( ICT ) مطرح شد در این سطح دیگر تاکید و محوریت بر روی ارتباطات است. به این معنا که برخورداری از اطلاعات باید منجر به برقراری ارتباطات قویتر شود.بنابراین کشورهای عضو جامعه اطلاعاتی که گستره ای جهانی دارد،بر توسعه ارتباطات تاکید نموده و دراین زمینه از سال 2003 به بعد دو اجلاس سران و همچنین نشست های سالانه در سطح وزیران مخابرات داشته است.

در چهارمین اجلاس جهانی اطلاعاتی +10 که در ژنو در روزهای 20 تا 23 خرداد درحال برگزاری است اعضا مروری بر اقدمات و دستاوردهای کشورهای مختلف در عرصه توسعه آی سی تی در بیش از یک دهه گذشته دارند و قرار است چشم انداز حرکت خود پس از 2015 را نیز در قالب دو سند بیانیه و چشم انداز مورد پیگیری قرار دهند.

سال اینده سران کشورهای عضو جامعه اطلاعاتی دو سند نهایی در مورد اهداف و عملکرد این جامعه را تایید و امضا می کنند.

یکی از دیگر موضوعات جالب توجه در نشست روز نخست اجلاس جهانی سران درباره جامعه اطلاعات (WSIS+10) به تحمیل برخی مسوولیت‌ها به کاربران اینترنت مربوط می‌شد.

به گزارش آی‌تی‌آنالیز یکی از مدیران نشست با طرح این پرسش که برخی این سوال را می‌پرسند که ما در کشور خود مشکلاتی در حوزه اینترنت داریم، حال این مسایل را به کجا باید منتقل کنیم؟ واقعیت آن است که اینترنت امروزه پرسش‌های زیادی را ایجاد کرده و کمتر نهادی مسوولیت برخی مسایل به ویژه در حوزه‌های امنیتی را می‌پذیرد.

از این رو همانطور که مسوولیت امنیت بسیاری از چیزها همچون خانه، ماشین و ... به خود مردم سپرده شده و از آنها خواسته می‌شود که با تدابیر امنیتی همچون انواع قفل‌ها از اموال خود محافظت کنند، رفته رفته بسیاری از مسوولیت‌های اینترنتی نیز در حال تحمیل به کاربران اینترنت است. به همین منظور دولت‌ها دایماً به کاربران توصیه‌های متعدد می‌کنند که برای پیشگیری از هک نشدن، ویروسی نشدن و از دست ندادن اطلاعات همواره باید اقدامات بیشتری به عمل آورند.

این موارد نیز از جمله مسایل لاینحل و البته جدید هستند، اگرچه در برخی موارد همچون انواع جرایم سازمان یافته اقداماتی در عرصه جهانی در حال انجام است، اما در عین حال مسایل و مسوولیت‌های بیشتری به آهستگی در حال انتقال به کاربران اینترنت است.

یکی از دیگر موضوعات جالب توجه در نشست روز نخست اجلاس جهانی سران درباره جامعه اطلاعات (WSIS+10) به تحمیل برخی مسوولیت‌ها به کاربران اینترنت مربوط می‌شد.

به گزارش آی‌تی‌آنالیز یکی از مدیران نشست با طرح این پرسش که برخی این سوال را می‌پرسند که ما در کشور خود مشکلاتی در حوزه اینترنت داریم، حال این مسایل را به کجا باید منتقل کنیم؟ واقعیت آن است که اینترنت امروزه پرسش‌های زیادی را ایجاد کرده و کمتر نهادی مسوولیت برخی مسایل به ویژه در حوزه‌های امنیتی را می‌پذیرد.

از این رو همانطور که مسوولیت امنیت بسیاری از چیزها همچون خانه، ماشین و ... به خود مردم سپرده شده و از آنها خواسته می‌شود که با تدابیر امنیتی همچون انواع قفل‌ها از اموال خود محافظت کنند، رفته رفته بسیاری از مسوولیت‌های اینترنتی نیز در حال تحمیل به کاربران اینترنت است. به همین منظور دولت‌ها دایماً به کاربران توصیه‌های متعدد می‌کنند که برای پیشگیری از هک نشدن، ویروسی نشدن و از دست ندادن اطلاعات همواره باید اقدامات بیشتری به عمل آورند.

این موارد نیز از جمله مسایل لاینحل و البته جدید هستند، اگرچه در برخی موارد همچون انواع جرایم سازمان یافته اقداماتی در عرصه جهانی در حال انجام است، اما در عین حال مسایل و مسوولیت‌های بیشتری به آهستگی در حال انتقال به کاربران اینترنت است.

یکی از نکات جالب توجه در نشست راهبری اینترنت در اجلاس سران درباره جامعه اطلاعاتی (WSIS+10) ورود بی سابقه بازیگرانی جدید به نام مردم به عرصه اینترنت بود.

به گزارش آی‌تی‌آنالیز به اعتقاد حضار امروز مردم نیز به راحتی از کنار اینترنت و مسایل مربوط به آن نگذشته و این روزها شاهد حتی وقوع تضاهرات‌های مختلف در سراسر دنیا در اعتراض به چالش‌ها و موانع ایجاد شده در آن هستیم. موضوع سوپا و پیپا در آمریکا بود.

اعتراضات اخیر در آمریکا به موضوع بی طرفی اینترنت نیز گواهی بر این مساله است که مردم به عنوان بازیگرانی قدرتمند در حال ورود به عرصه راهبری اینترنت و مسایل مرتبط با آن هستند.

از این رو امروزه مساله راهبری اینترنت در حوزه ملی و بین‌المللی شاهد ورود و خواست مردم در تنظیم مسایل مربوط به اینترنت است

یکی از بحث برانگیزترین مسایل مطرح شده در نخستین اجلاس جهانی سران درباره جامعه اطلاعاتی موضوع راهبری اینترنت بود. این موضوع به رغم مخالفت آمریکا که راهبری اینترنت را حق غیر قابل بحث و طبیعی خود می‌دانست، با توجهی جهانی مواجه شد و مقرر شد بررسی‌ها و اقداماتی در خصوص خروج راهبری اینترنت از آمریکا و اتخاذ شیوه‌ای برای مدیریت و راهبری جهانی اینترنت فراهم شود.

حالا بعد از ده سال این موضوع نه تنها به راهکارهای قطعی و روشن نرسیده بلکه با پیچیدگی‌های بیشتری نیز مواجه شده است.

یکی از مهمترین مسایل مبتلابه در خصوص راهبری اینترنت به تعدد بازیگران در این عرصه مربوط می‌شود که همچنان به عنوان مانعی برای پیشبرد این مساله محسوب می‌شود.

در این نشست بر این نکته تاکید شد که با توجه به آنکه دولت آمریکا با ابلاغ قوانین مربوط به بی طرفی اینترنت در این کشور رسما مسوولیت خود را از اینترنت برداشت، حالا این پرسش را ایجاد کرده که این مسوولیت به کجا و چه کسانی واگذار شده است؟ آیا آنها قدرت کافی برای این کار را دارند؟ موضوع دیگر آنکه اختیارات آنها بیشتر داخلی بوده و حال آنکه با واگذاری چنین مسوولیتی باید این پرسش نیز مطرح است که آیا آنها اختیارات خارج از حیطه کاری خود را نیز دارند.

به نظر می‌رسد آمریکایی‌ها برای کاهش فشارهای جهانی از یکسو و ایجاد پیچیدگی‌های جدید در فرایند بررسی راهبری اینترنت اقدام به تصویب قانون بی‌طرفی اینترنت کرد. موضوعی که حتی تعجب و اعتراض شرکت‌هایی بزرگ آمریکایی همچون گوگل و فیس‌بوک را نیز به دنبال داشت.

چالش تفاوت دیدگاه‌ها در راهبری اینترنت

علاوه بر وجود بازیگران متعدد، مشکل دیگر در خصوص کندی پیشرفت‌ها در مقوله راهبری اینترنت به همزبان نبودن دیدگاه‌ها و رویکردهای طرفین ذینفع مربوط است. گفته می‌شود این اختلاف سطح به شکلی است که به یک برنامه نویس کامپیوتر کتاب حقوق داده و خواسته شود نظرات خود را بیان کند و از سوی دیگر به یک حقوقدان کتاب برنامه نویسی کامپیوتر داده شده و خواسته شود تا او هم نظرات خود را بگوید.

به اعتقاد حضار امروزه مساله راهبری اینترنت و تعدد بازیگران به مثال چند آشپز و یک غذا تبدیل شده که در نهایت مشخص نیست چه سرانجامی خواهد داشت.

یکی از مهمترین نگرانی‌های جهانی از آغاز موضوع اجلاس جهانی سران درباره جامعه اطلاعاتی در سال 2003 به عقب ماندن برخی کشورها از غافله جهانی و ظهور پدیده‌ای به نام شکاف دیجیتالی بود. این موضوع یکی دیگر از مسایل مورد توجه در اجلاس WSIS+10 است.

به گزارش آی‌تی آنالیز گزارش‌ها حکایت از آن دارد که همچنان برخی از کشورها به علت فقر مانع توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشورهای خود می‌شوند. موضوعی که شکاف میان کشورهای پیشرفته و کمتر توسعه یافته را بیش از پیش کرده و حالا و ده سال بعد از اجلاس سران درباره جامعه اطلاعاتی بیشتر در حال نمایان شدن است.

به اعتقاد کارشناسان عوامل اقتصادی همچنان بر عقب‌ماندگی کشورها در توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات و استفاده از برخی فناوری‌ها نوین در این عرصه سایه افکنده است. پرسش کلیدی در نشست مذکور این بود که چگونه باید جلوی افزایش این شکاف را گرفته و به این چالش پاسخ مناسب داد؟

کارشناسان معتقدند از آنجا که دولت‌ها توانایی اقتصادی لازم در این عرصه را نداشته و یا اولویت‌های مهمتری از فناوری اطلاعات و ارتباطات را برای خود برگزیده‌اند، از این رو روش‌هایی همچون دریافت کمک‌های جهانی و زمینه‌سازی برای ورود بازیگران جدید به این عرصه که در راس آنها بخش خصوصی به عنوان مهترین جایگزین‌ها مطرح شد.

یکی از کارگاه‌های موضوعی در روز پیش جلسه اجلاس جهانی سران درباره جامعه اطلاعاتی (WSIS+10) به موضوع مقابله با اسپم اختصاص داشت و با این پرسش برگزار شد هر کس چه نقشی در مقابله با این معضل می‌تواند ایفا کند؟

به گزارش آی‌تی آنالیز از نکات قابل توجه در این نشست نگرانی جهانی از افزایش جهشی مشکل اسپم‌ها و مهم‌تر از آن تغییر کاربرد اسپم‌ها بود. اگرچه اکثر حضار در حالی به طرح مشکلات خود از بابت ناکارآمدی اقدامات برای مقابله با اسپم‌ها می‌گفتند که هیچ طرح و برنامه مشخصی برای ارایه در اجلاس وجود نداشت. به همین منظور حضار غالبا به دنبال بحث و تبادل نظر برای یافتن ایده‌های جدید و اقدامات کشورهای مختلف برای توقف پدیده اسپم‌ها بودند.

از جمله مهم‌ترین نگرانی‌های بی‌پاسخ جهانی کارشناسان حاضر در اجلاس استفاده‌های روبه گسترش اسپم‌ها برای فیشینگ (سرقت اطلاعات و هویت کاربران) بود. ناتوانی در شناسایی عاملان ارسال اسپم‌ها از دیگر دغدغه‌های بی‌پاسخ جهانی است.

چراکه ارسال‌کنندگان اسپم با تغییر تاکتیک‌ها و روش‌های کاری خود توانسته‌اند با قربانی گرفتن کامپیوتر سایر کاربران از آن برای ارسال انبوه اسپم و سرقت هویت سایر کاربران مراجعه کنند که این روش امکان شناسایی اسپمرها را با چالش‌های جدی و بی‌پاسخی مواجه کرده است.

اما یکی از جالب‌ترین نکات در این نشست این بود که در 4 سال گذشته دنیا هنوز نتوانسته به تعریف واحد و جامعی از خود اسپم برسد. در حال حاضر موضوع تبلیغات و بازاریابی‌ها نیز در برخی نقاط به عنوان اسپم تلقی می‌شود در حالیکه تجار معتقدند در حال استفاده از ابزار اینترنت و ایمیل برای استفاده می‌کنند.

دبیر کمیته ملی جامعه اطلاعاتی ایران در پانل‌های تخصصی در نشست مقدماتی اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی (WSIS+۱۰ ) در ژنو گفت: دو سند بیانیه و چشم انداز پس از شش ماه گفت‌و‌گو‌های بین‌المللی برای تایید به اجلاس ارائه می‌شود.

به گزارش ایرانا، دکتر هادی شهریار شاه حسینی افزود: قرار است این اسناد سه‌شنبه 20 خرداد در مقر سازمان اتحادیه بین‌المللی مخابرات به تایید روسای هیات‌های حاضر از کشورهای عضو که عمدتا وزیران ارتبطات و فناوری یا مخابرات کشورها هستند، برسد.

دبیر کمیته ملی جامعه اطلاعاتی ایران و مدیر دفتر همکاری‌های علمی وبین المللی دانشگاه علم وصنعت ایران توضیح داد: روند بررسی اسناد در طول شش دوره مذاکره بین هیات‌هایی از کشورهای مختلف جهان منجر به تدوین دو سند بیانیه و چشم‌انداز جامعه اطلاعاتی +10 شد.

به گفته وی هیات ایرانی در نشست مقدماتی اجلاس جامعه اطلاعاتی +10 دو پانل برگزار کردکه پانل بعدازظهر در مورد اسناد این اجلاس و پانل صبح در مورد آینده جامعه اطلاعاتی پس از 2015؛ چالش‌ها و فرصت‌ها بود.

شاه حسینی گفت :در پانل مرتبط با اسناد درمورد روند تهیه اسناد و چالش‌های باقی مانده که شامل مدیریت اینترنت در جهان و ادامه اجرای خطوط عمل این اجلاس است توضیح داده شد.
مناقشه بر سر نحوه مدیریت اینترنت در دنیا / آمریکا مقابل WSIS

اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی در دو سال 2003 و 2005 اهداف 10 گانه و خطوط عمل 11 گانه‌ای را برای توسعه فناوری‌های ارتباطات و اطلاعات ارائه کرده است. این اهداف و نقشه عمل‌ها همگی بر توسعه فاوا به منظور دسترسی به اطلاعات تاکید دارد.

شاه حسینی افزود: در سند بیانیه دستاوردهای کشورهای مختلف در عرصه جامعه اطلاعاتی در طول 10 سال گذشته بیان شده است و سند چشم انداز سند دومی است که ناظر بر چشم‌اندازهای فعالیت جامعه اطلاعاتی در جهان در آینده است.

به گفته وی در مذاکرات این سند موضوعاتی مانند اثر بوجود آمدن فناوری‌های جدید بر توسعه خطوط عمل جامعه اطلاعاتی و نیاز به ایجاد خط عمل جدید یا بازنگری در خطوط عمل پیشین مورد توجه قرار گرفته است.

وی گفت: از ابتدای تاسیس جامعه اطلاعاتی +10 دو مطلب کاملا مشخص بود. یکی اینکه در دنیای دیجیتال جدید همه کشورها با حقوق مساوی امکان مدیریت اینرنت را داشته باشند و از نظر کشورهای در حال توسعه این موضوع باید تحت نظارت زیر مجموعه‌های تخصصی سازمان ملل مدیریت شود.

دبیر کمیته ملی جامعه اطلاعاتی ایران افرود: موضوع دیگر این است که همه ذینفعان اینترنت بایددر پیشبرد و توسعه جامعه اطلاعاتی و فناوری‌های مرتبط نقش ایفا کنند.

وی همچنین توضیح داد: پانل صبح امروز (دوشنبه 19 خرداد) نیز با موضوع اکوسیستم پهن باند و چالش های آن در کشورهای در حال توسعه بود. در این پانل این موضوع مطرح شد که با وجود توسعه زیر ساخت ارتباطی در کشورهای درحال توسعه به میزان کشورهای توسعه یافته از آن بهره برداری نمی شود علت این امر این است که استفاده از پهن باند فقط بوجود آوردن زیر ساخت بدون توجه به سایر اجزای اکوسیستم ها نیست و سایر اجزا شامل اپلی کیشن ها ، ارائه دهندگان خدمات و کاربران هستند که در چرخه بهره گیری از خدمات از اکو سیستم پهن باند باید مورد توجه قرار گیرند.

در این پانل سخنرانان از منظرهای مختلف مانند، اثر تحقیق ،نقش اپراتورها ، نقش ارائه دهندگان خدمات و سازمان های صنفی در توسعه اجزای اکوسیستم پهن باند مطالبی را ارائه کردند.

همچنین دکتر یونس شکرخواه از سخنرانان پانل عصر با طرح چند پرسش در مورد تعاریف درحوزه اطلاعات (Information) گفت که اطلاعات به تنهایی نه کالا، نه منبع، نه تهدید و یا منفعت نیست بلکه تعریف اطلاعات را محتوای آن تعیین می‌کند.

استاد علوم ارتباطات دانشگاه تهران، با طرح این پرسش که چه کسی اطلاعات را باید تعریف کند به ارایه دیدگاه‌های متنوع و ذی‌نفعان مختلف در بحث ارتباطات پرداخت و گفت : اکنون دو رویکرد مختلف دراین زمینه وجود دارد که کاملا مقابل هم هستند. در واقع دو گروه در موضوع ارتباطات در صف مقابل هم قرار دارند.

وی در توضیح این دو رویکرد گفت:گروه اول شامل تکنوفیلیا یا شیفتگان تکنولوژی است که به علت شیفتگی در آن غرق شده اند، و گروه دوم شامل تکنوفوبیا یا افردی است که بشدت از تکنولوژی وحشت دارند.

وی همچنین با طرح این سوال که چه کسی باید جامعه اطلاعاتی را تعریف کند، سازمان ملل، نظریه پردازان‌، آکادمیسین‌ها، دولت‌ها، بخش خصوصی و یا جامعه مدنی از اعضای جامعه اطلاعاتی +10 خواست که این موضوعات را مورد توجه و پاسخگویی قرار دهند.

رییس پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات ( مرکز تحقیقات مخابرات ایران) در نشست مقدماتی اجلاس wsis+10 در ژنو گفت: اتکا به توانمندی داخلی در توسعه فناوری های پهن باند درکشور سبب کاهش مشکلات ناشی از تحریم ها خواهد شد.

به گزارش ایرنا محمد خوانساری رییس پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات (مرکز تحقیقات مخابرات ایران) در پانل امروز نشست مقدماتی اجلاس بین المللی جامعه اطلاعاتی 2014 در سخنانی با عنوان ˈ ابعاد تحقیقاتی اکو سیستم های پهن باند در کشورهای در حال توسعه ˈگفت: توسعه فناوری های پهن باند در کشور از الزامات نیل به برنامه پنجم توسعه اقتصادی اجتماعی کشور و برنامه های جهانی جامعه اطلاعاتی است.

وی تاکید کرد: هر فناوری جدید برای بهره برداری پایدار نیازمند پشتیبانی و توسعه بومی است .

در واقع اکو سیستم باند پهن دارای چرخه حیاتی کاملی است که اجزای آن عبارتند از: شبکه ها، تجهیزات، کاربردها و محتوا و کاربران است.

این عضو هیات ایرانی حاضر در wsis+10 افزود: هر کدام از اجزای این اکو سیستم از سیاست ها و برنامه های انتخابی حاکمیت تأثیر می پذیرند از این رو داشتن سیاست و برنامه جامع مبتنی بر علم و پژوهش در این حوزه لازم به نظر می رسد.

وی افزود: اجزای اکوسیستم در ارتباط با هم دارای پیچیدگی های فنی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حقوقی بسیار زیادی هستند و دولت ها به عنوان متولی مسئول باید بتواند همه ابعاد مذکور را شناسایی کرده و در تصمیم گیری ها مورد ملاحظه قرار دهد تا یک اکوسیستم پویا با حداقل تنش ها و معضلات در کشورهای در حال توسعه داشته باشیم.

خوانساری بر ضرورت انجام پژوهش در این زمینه در کشورهای در حال توسعه در حوزه آی سی تی و سیستم اینترنتی پهن باند تاکید کرد و گفت: پژوهش و تحقیقات و مطالعات تطبیقی در ارتباط با ایجاد شبکه ها، واحدهای عرضه خدمات، مراکز داده، امنیت شبکه، کیفیت خدمات، اصول حاکم بر نظارت بر محتوا، تعرفه ها و قیمت منصفانه، رعایت حقوق کاربران و ... اجتناب ناپذیر است و کشورها برای توسعه در این زمینه باید مطالعات دقیقی داشته باشند.

خوانساری افزود: درایران نیز مرکز تحقیقات مخابرات ، اقدامات پژوهشی و مشورتی مورد نیاز برای نیل به اهداف دولت در حوزه توسعه فناوری های پهن باند را انجام می دهد، که از مهمترین آنها بومی سازی فناوری های مرتبط است.

همچنین احمد بید آبادی رییس هیات مدیریه شرکت پرورش داده ها یکی از سخنرانان نشست مقدماتی اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی wsis+10بود.

وی در سخنانی با عنوان چالش های دسترسی به اینترنت پهن باند در ایران گفت: درایران اقدامات زیادی در حوزه توسعه فناوری اطلاعات انجام شده شده است البته چالش هایی نیز دراین راه وجود دارد که از جمله می توان به داشتن یک سازمان تنظیم مقررات قوی در این زمینه نام برد. سازمانی که باعث سرمایه گذاری بیشتر بخش خصوصی در بخش اینترنت پهن باند شود.

وی افزود: ثبات قوانین برای حداقل یک دوره 5 ساله از برنامه های مورد نیاز دیگر برای توسعه دسترسی به اینترنت پهن باند یا با سرعت بالا در ایران است.

بید آبادی همچنین گفت: در زیر ساخت و لایه میانی دسترسی به اینترنت پهن باند نیازمند سرمایه گذاری زیادی است .

رییس هیات مدیر شرکت پرورش داده ها گفت: باید فعالیت بخش خصوصی در حوزه آی سی تی دارای سود آوری لازم باشد تا قدرت جذب سرمایه گذاری در بخش خصوصی وجود داشته باشد.

بید آبادی همچنین گفت: ضرورت دارد شرکت های دیگر بتوانند علاوه بر مخابرات سرویس های لازم شامل شبکه های میانی را به عموم ارائه دهند تا با ایجاد رقابت دراین زمینه قیمت ها برای مصرف کنندگان در این زمینه کاهش یابد.

وی نبود دانش بالا در حوزه فناوری اطلاعات درمیان کاربران ایرانی را یکی دیگر از چالش های توسعه این علم در کشور دانست و گفت: دراین زمینه باید آموزش های عمومی بیش از پیش صورت گیرد.

چهارمین اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی از فردا سه شنبه در ژنو آغاز به کار می کند و تا روز جمعه به کار خود پایان خواهد داد.

کشورهای حاضر دراین اجلاس قرار است پیش نویس سند جامعه اطلاعاتی را برای تایید سران کشورها در سال آینده نهایی کنند.

نشست مقدماتی چهارمین اجلاس بین المللی جامعه اطلاعاتی ظهر روز یکشنبه به وقت سوییس با حضور ایران و سایر مقام ها و هیات های عضو جامعه اطلاعاتی در مقر اتحادیه بین المللی مخابرات آغاز به کار کرد.

چهارمین اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی رسما از فردا سه شنبه 20 خرداد در ژنو آغاز به کار خواهد کرد. قرار است در این اجلاس که تا روز جمعه 23 خرداد ادامه دارد نمایندگان بیش از 180کشور عضو در آن سند این جامعه را برای تایید سران کشورها در سال آینده ، نهایی کنند.

در نشست امروز هیات ایرانی به ریاست نصر الله جهانگرد معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دکتر خوانساری رییس مرکز تحقیقات مخابرات ایران ،امیر حسین نایینی از اعضای سازمان نظام صنفی ایران،دکتر یونس شکر خواه، هادی شهریار شاه حسینی دبیر کمیته ملی جامعه اطلاعاتی ایران،آرش سلیمانی روزبهانی از مدیران فنی ایرانسل ، احمد بید آبادی مدیر عامل شرکت پرورش داده ها حضور دارند.

گفته می شود قرار است محمود واعظی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات فردا برای در نشست افتتاحیه اچلاس جامعه اطلاعاتی 2014 حضور یابد.

همچنین قرار است برخی از اعضای هیات ایرانی در سه پانل ویژه جداگانه در مورد خط عمل شماره 4 جامعه اطلاعاتی - ایجاد ظرفیت ها - رقابت دیجیتالی به سوی جامعه اطلاعاتی ویژه و چالش های ایجاد سیستم باند پهن در کشورهای در حال توسعه و هابکو و نقش آن در توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در کسب و کار در ایران سخنرانی کنند.

هابکو شبکه ای از مجموعه ابزارهای کسب و کار در فضای اینترنت است که توسط شرکت پرورش داده ها در ایران راه اندازی شده و فعالیت می کند.

جامعه جهانی اطلاعاتی در دو سال 2003 و 2005 اهداف 10 گانه ای را برای کشورهای عضو برای پیوستن به این جامعه مطرح کردند. اتصال همه زیر ساخت های اجتماعی اقتصادی آموزش و فرهنگی به شبکه اطلاعاتی در شهرها و روستاها عمده اهداف تعریف شده برای ایجاد تضمین دسترسی عمومی به اطلاعات آزاد است.

این جامعه برای رسیدن به این اهداف 11 نقشه راه یا خط عمل نیز اعلام کرده که ساخت ظرفیت ها خط عمل 4 این جامعه است .

براساس گزارش سازمان فناوری اطلاعات در راستای این اهداف و نقشه های راه در ایران تاکنون بیش از 1000 روستا، مراکز آموزشی ، فرهنگی به شبکه جهانی اطلاعاتی متصل شده اند .

به گزارش ایرنا، در کنار این پروژه ها مراکزی مانند متما، آپا، ماهر، درگاه ایران و برخی برنامه های راهبردی برای توسعه زیرساخت های فناوری ارتباطات و اطلاعات در کشور راه اندازی شده است.

رویداد(The WSIS+۱۰ High-Level Event ) پیگیری اهداف دو اجلاس سران جهان درباره جامعه اطلاعاتی (WSIS) را بر عهده دارد؛ این رویداد درواقع شکل گسترش یافته نشست های مرتبط با مفهوم جامعه اطلاعاتی است که در پی اجلاس های سران جهان درباره جامعه اطلاعاتی شکل گرفت.

تاکنون دو اجلاس در سطح سران برای تعریف جامعه اطلاعاتی در سال های 2003 در ژنو و سال 2005 در تونس برگزار شد.

دکتر یونس شکر خواه عضو هیات wsis ایران در اجلاس ˈوسیس+10ˈ به ایرنا گفت: تاکنون شش مرحله نشست مقدماتی برای اجلاس کنونی با مشارکت کشورها برگزار شده است در واقع نشست های آمادگی برای این اجلاس از جولای 2013 آغاز شد. مرحله اول به آغاز روند مشورت های باز (Initiation of the Open Consultation Process ) در این زمینه اختصاص داشت.

به گفته وی دیگر این اقدامات شامل مراحل ذیل بود:

مرحله دوم روزهای هفتم و هشتم اکتبر 2013 در قالب نخستین نشست فیزیکی برگزار شد.

مرحله سوم در روزهای 16 تا 18 دسامبر 2013 در قالب دومین نشست فیزیکی دنبال شد.

مرحله چهارم در روزهای17 و 18 فوریه 2014 به صورت سومین نشست فیزیکی دنبال شد.

مرحله پنجم (14 تا 17 آوریل 2014) چهارمین نشست فیزیکی در این زمینه بود.

مرحله ششم (28 تا 31 مه 2014) در بردارنده پنجمین نشست فیزیکی بود.

ایران در چهارمین اجلاس جهانی سران جامعه اطلاعاتی که قرار است هفته آینده با حضور وزیران مخابرات و مقام های عالی کشورهای عضو اتحادیه جهانی ارتباطات برگزار شود ، شرکت می کند.

به گزارش ایرنا از پایگاه اتحادیه جهانی ارتباطات این اجلاس در روزهای 10 تا 13 ژوئن (20 الی 23 خرداد) در مقر این اتحادیه در ژنو سوییس برگزار خواهد شد.

این درحالی است که حضور ایران در سال های گذشته پس از اجلاس سران جهانی جامعه اطلاعات محدود شده بود.

طبق گزارش اتحادیه جهانی مخابرات، اجلاس چهارم سران جامعه اطلاعاتی 2014 با هدف جمع بندی گزارش های کشوری درحوزه جامعه اطلاعات و نهایی کردن نتایج شش دوره مذاکرات طرف های ذینفع با حضور وزاری ارتباطات کشورهای عضو برگزار می شود.

قرار است دراجلاس چهارم دستاوردهای کشورهای عضو و اقدامات آنها برای نیل به اهداف دهگانه تعریف شده این جامعه ارائه شود. همچنین مروری بر فعالیت های یک دهه گذشته این جامعه پس از تاسیس در سال 2003 از دیگر برنامه های اعلام شده اجلاس چهارم است.

ایران قرار است در این اجلاس دو کارگاه با عناوین «آینده جامعه اطلاعات پس از 2015: فرصت ها و چالش ها» و «فرصت های سرمایه گذاری در بخش ICT ایران» برگزار کند.

علاوه براین احتمالا پانل دستاوردهای ایران در جامعه اطلاعات نیز در این اجلاس ارائه می شود.

کنفرانس آماده سازی ملی برای اجلاس جامعه اطلاعاتی، روز یکشنبه ۴ خرداد ماه با حضور اساتید دانشگاه و مدیران دستگاه های اجرایی و فعالان بخش خصوصی حوزه فناوری اطلاعات در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برگزار شده بود.

نخستین اجلاس سران جامعه اطلاعاتی یا WSIS با همکاری سازمان ملل متحد در سال ۲۰۰۳ میلادی در ژنو سوئیس و پس از آن در ۲۰۰۵ میلادی در تونس برگزار شد. در این نشست های بین المللی، دولت ها و رهبران جهان تعهد خود را نسبت به حرکت به سمت ایجاد یک جامعه اطلاعاتی برای همگان اعلام داشتند به طوری که در آن همه بتوانند اطلاعات و دانش را خلق کنند، به آن دسترسی داشته باشند و آن را به کار گرفته و به اشتراک گذارند.

در پایان این اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی که بعداً WSIS نام گرفت، کشورهای شرکت کننده در مورد مجموعه ای از تعهدات و فعالیت ها پیرامون تأسیس و توسعه مراکز مربوط به فناوری اطلاعات و ارتباطات ICT توافق کردند. علاوه بر این همه دولت ها باید تا سال 2015 میلادی به آن ها دست یابند، 11 خط عمل نیز تعیین و در راستای تحقق اهداف 10 گانه به تصویب رسید. که روح کلی این اهداف و نقشه راه در مورد افزایش ظرفیت ها و توانمندی کشورها برای دسترسی به اطلاعات و ارتباطات قوی تر در سایه این اطلاعات است.

از آن پس تاکنون سالانه اجلاسی به میزبانی اتحادیه بین المللی مخابرات و همکاری برخی دیگر از سازمان های بین المللی به منظور پیگیری مصوبات آن دو اجلاس برگزار شده است.

اجلاس بعدی سران دربارهٔ جامعه اطلاعاتی در سال ۲۰۱۵ خواهد بود.

کتاب چارچوب تدوین گزارش‌های ملی در حوزه جامعه اطلاعاتی با حمایت سازمان فناوری اطلاعات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات منتشر شد.

به گزارش آی‌تی‌آنالیز این کتاب که برنده جایزه WSIS Prize 2012 شده، به تشریح قالب گزارش نویسی بین‌المللی برای ارسال به اجلاس‌های سالانه جامعه اطلاعاتی می‌پردازد.

در این کتاب همچنین نحوه عملکرد ایران از لحاظ تعداد گزارش منتشر شده در مقایسه با کشورهای همسایه از دیدگاه خطوط عمل، اهداف و نوع فعالیت‌های پیش‌بینی شده در WSIS تشریح شده است.

در کتاب چارچوب تدوین گزارش‌های ملی در حوزه جامعه اطلاعاتی همچنین تمام گزارش‌های ICT ارسال شده از سوی ایران به مجامع بین‌المللی طی سال‌های 2005 تا 2011 گردآوری شده است.

هادی شهریاری شاه‌حسینی و بهنام ولی‌زاده پدیدآورندگان این کتاب هستند.

کتاب ارزیابی جامعه اطلاعاتی با محوریت بررسی وضعیت کشورهای جهان در پایان نیمه اول برنامه WSIS با حمایت سازمان فناوری اطلاعات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات منتشر شد.

به گزارش آی‌تی‌آنالیز این کتاب که برنده جایزه WSIS Prize 2012 شده، به بررسی تعهدات کشورهای دنیا در اجلاس جهانی سران درباره جامعه اطلاعاتی و در بندهای مختلفی همچون، اتصال مناطق روستایی، دانشگاه‌ها، مدارس، مراکز علمی، کتابخانه‌ها، مراکز درمانی و ادارات دولتی، می‌پردازد.

علی حکیم‌جوادی، هادی شهریار شاه‌حسینی و علی اصغر انصاری پدیدآورندگان این کتاب هستند.

کتاب تقویم توصیفی رویدادها و نشست‌های بین‌المللی جامعه اطلاعاتی با حمایت سازمان فناوری اطلاعات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات منتشر شد.

به گزارش آی‌تی‌آنالیز در این کتاب که برنده جایزه WSIS Prize 2012 شده، تمام خصوص عمل جامعه اطلاعاتی همچون دولت الکترونیکی، تجارت الکترونیکی، آموزش الکترونیکی، بهداشت الکترونیکی، اشتغال الکترونیکی، محیط زیست الکترونیکی، کشاورزی الکترونیکی، و دانش الکترونیکی مرور و بررسی شده است.

در فصل دوم این کتاب نیز تمامی رویدادهای جامعه اطلاعاتی در کشورهای مختلف دنیا به تفکیک سال برگزاری (از سال 2006 تا 2011) و ارایه جزییاتی از اهداف نشست‌ها ارایه شده است.

سعید مهدیون، محمد رضوی‌زاده و هادی شهریار شاه‌حسینی پدیدآورندگان این کتاب هستند.

معاون وزیر ارتباطات گفت: اجلاس جهانی سران جامعه اطلاعاتی بیستم خردادماه با حضور مقامات عالی کشورهای عضو اتحادیه جهانی مخابرات در ژنو برگزار می‌شود. ایران جزء کشورهای معتقد به مدیریت اینترنت در سطح سازمان ملل است و این موضوع در اجلاس مطرح می‌شود.

نصرالله جهانگرد در چهارمین کنفرانس آماده سازی ملی برای اجلاس سران جامعه اطلاعاتی با اشاره به لزوم حضور ایران در این اجلاس، اظهار داشت: در سال 2000 به منظور تدوین اهداف هزاره سوم به کارگیری فناوری‌های اطلاعاتی در 10 بند مورد توافق سران جهان قرار گرفت.

رییس سازمان فناوری اطلاعات ایران ادامه داد: به این منظور نهادهای بین‌اللملی مانند سازمان‌های مدیریت جهانی و مالکیت معنوی بندهای اجرایی را در دستور کار کشورها قرار دادند و هماهنگی‌های لازم برای به کارگیری فناوری اطلاعات در اعتلای کارآمدی و بهره‌وری در آموزش و پرورش، بهداشت، مالکیت معنوی، خدمات پایه، توسعه دانش و امنیت و اخلاق اتخاذ شد.

وی تصریح کرد: در این راستا مقرر شد به مدت 10 سال در خصوص این موضوع بررسی و اقدام شود و کشورها گزارش سالانه خود را در پایان سال 2015 ارائه کنند تا مشخص شود هر کشور چه میزان پیشرفت داشته و نقاط قوت و ضعف توسعه فناوری اطلاعات را تطبیق دهند و به این ترتیب با سنجش پیشرفت به توسعه کشورها بهبود بخشند.

رییس سازمان فناوری اطلاعات ایران در مورد برنامه‌های توسعه‌ای ایران در حوزه جامعه اطلاعاتی، گفت: در سال‌های اخیر این برنامه‌ها را به کار گرفته و در بسیاری موارد پیشرفت‌هایی داشته‌ایم.

وی با بیان اینکه این اجلاس در 3 هفته آینده برگزار می‌شود، گفت: محورهای مورد بحث را در عرصه ملی تهیه کردیم تا برای به اشتراک گذاری به عرصه جهانی ببریم.

به گزارش فارس معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات افزود: ارائه دستاورها به مجامع جهانی با هدف تبادل تجربیات و اشتراک گذاری پیشرفت‌ ها برای توسعه کشورها ارائه می‌شود.

جهانگرد گفت: این اجلاس 20 خرداد 93 در ژنو با حضور مقامات عالی کشورهای عضو اتحادیه جهانی مخابرات برگزار می‌شود و در آن گزارش نهادهای بین‌المللی در مورد پیشرفت کشورها مطرح و تصمیم‌گیری در عرصه اینترنت و IT برای سال‌های آینده انجام می‌شود.

رییس سازمان فناوری اطلاعات ایران با اشاره به تداوم همکاری‌ها در سطح جهانی و توسعه فرهنگی بهداشتی و امنیت، گفت: با توجه به اقدامات پیش آمده در سال‌های اخیر موضوع مدیریت اینترنت در سطح جهانی مهم‌ترین موضوع اجلاس خواهد بود.

وی گفت: ایران جزو کشورهایی خواهد بود که معتقد است مدیریت اینترنت باید در سطح سازمان ملل قرار گیرد و مدیریت یک کشور را به تنهایی قبول ندارد.

جهانگرد اضافه کرد: این مسئله با توجه به افشاگری‌های جهانی در حوزه امنیت اینترنت توجه بسیاری از کشورهای را معطوف داشته و برای تصمیم گیری نهایی در دستور کار قرار خواهد گرفت.

رییس سازمان فناوری اطلاعات ایران همچنین در مورد وضعیت ایران در شاخص های توسعه یافتگی و دسترسی به باند پهن، گفت: در سال‌های گذشته کشورهای بسیاری برنامه ملی باند پهن را تدوین کردند اما کشور ما هیچ برنامه‌ای تحت این عنوان نداشت؛ اما شبکه ملی اطلاعات را به عنوان شبکه دسترسی داخل یک شبکه و در مدیریت یک دولت تعریف کرده‌ایم.

وی ادامه داد: با آغاز دولت جدید نیز فواید این شبکه را به اجرا گذاشته‌ایم و پیش بینی می‌شود با سرعت عقب افتادگی‌ها را جبران کنیم.

جهانگرد با بیان اینکه شبکه ملی اطلاعات ارتباطات داده‌ای در سطح ملی و در شهرها و خانواده ها را فراهم کرده است، گفت: کیفیت، سرعت و خدمات بهبود یافته هنوز ایده آل نیست اما برنامه توسعه در این بخش در دستور کار قرار دارد.

معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در پاسخ به سوالی از الزام وزیر ارتباطات به رگولاتوری برای اجرایی شدن رومینگ ملی خبر داد و گفت: مذاکرات فنی و مقرراتی این پروژه انجام شده و ماه آینده عملیاتی می‌شود.

همایش آماده سازی ملی برای حضور در اجلاس سران جامعه اطلاعاتی 2015 در راستای برنامه ریزی ایران برای حضور مقتدر در این اجلاس برگزار می شود.

به گزارش خبرنگار مهر، براساس تصمیم سران جامعه اطلاعاتی در سال 2005، ‌کشورهای عضو این گروه باید گزارش فعالیتهای خود را در 11 حوزه عمل تعریف شده در اجلاس 2015 ارائه کنند.

براین اساس و با توجه به اقدامات صورت گرفته از سوی ایران در حوزه فناوری اطلاعات در بخش های مختلف گفته می شود که تاکنون اقدامات گسترده از سوی دستگاهها و نهادهای دولتی و خصوصی صورت گرفته که بیشتر آنها در راستای خطوط عمل مشخص شده از سوی اجلاس سران جامعه اطلاعاتی است.

به همین منظور و برای جمع آوری اقدامات صورت گرفته و ساماندهی فعالیتهای مرتبط برای ارائه در اجلاس سران جامعه اطلاعاتی در سال 2015 و هماهنگی میان سازمانها و نهادهای مربوط در این حوزه،‌ همایش آماده سازی ملی برای این اجلاس فردا یکشنبه در سالن شهید قندی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برگزار می شود.

فراهم آوردن زمینه لازم برای حضور موثر در صحنه تصمیم سازی های بین المللی و حضور موثر در تدوین سند مورد بررسی در اجلاس سران جامعه اطلاعاتی در سال 2015 از جمله اهداف برگزاری این همایش محسوب می شود.

در این همایش ‌گزارشهای دستگاهها و سازمانهای اجرایی برای تبیین فعالیتهای انجام شده در حوزه جامعه اطلاعاتی طی سالیان گذشته ارائه خواهد شد.

در این همایش سازمان فناوری اطلاعات ایران به عنوان متولی این بخش تلاش دارد تا علاوه بر حضور زیرمجموعه های وزارت ارتباطات، دستگاههای دولتی و بخش خصوصی،‌ همکاری دانشگاهها و متخصصان را نیز جلب کند.

عصر ایران، اهورا جهانیان - احمد نقیب زاده، استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه تهران معتقد است اینترنت یکی از عوامل مهم در گسترش دموکراسی در جهان کنونی است.

وی اینترنت را به دلیل افزودن بر آگاهی شهروندان جوامع گوناگون، زمینه ساز رشد مطالبات دموکراتیک در دنیای امروز می داند. دکتر نقیب زاده با اینکه امکان استفاده رژیم های غیردموکراتیک از اینترنت را نیز نادیده نمی گیرد ولی در مجموع بر این باور است که اینترنت پدیده ای است در خدمت تحقق دموکراسی الکترونیک.

دموکراسی الکترونیک موضوعی نوین در مبحث گذار به دموکراسی است؛ موضوعی که در دل جامعه شناسی سیاسی فرایند دموکراتیزاسیون قرار می گیرد و از حیث جامعه شناسی رسانه نیز واجد اهمیت است.

متن زیر گفتگویی است درباره دموکراسی الکترونیک با دکتر احمد نقیب زاده، استاد جامعه شناسی سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.
***
از چشم اندازی جامعه شناسانه، مهمترین دلایل ( انگیزه ها ) و نتایج ( پیامدهای ) ورود اینترنت به حوزه سیاست چه بوده است؟

این اولین بار نبوده و آخرین بار نیز نخواهد بود که یک محصول ارتباطاتی - الکترونیکی آینده سیاست عملی را با ابهام روبرو می کند. اکثر جامعه شناسان مطرح دهه 1970 دست کم یک اثر خود را به تلویزیون اختصاص داده اند. سایه تلویزیون چنان بر ارتباطات اجتماعی سنگین شده بود که همه فکر می کردند تمام عرصه ها را دستخوش تغییر خواهد ساخت، از جمله حوزه سیاست را با چهره سازی و تبلیغ به نمایشی مضحک مبدل خواهد کرد. چنانکه رژه ژرار شوارتزنبرگ در کتاب "دولت - نمایش" هشدار داد که از این پس ممکن است صحنه سیاست به صحنه تئاتری تبدیل شود که در آن سه عنصر بازیگر، تماشاچی و کارگردان در تعامل با یکدیگر دست به کار ساخت یک شوی یکنفره در سیاست شوند. کارگردان را نه کسی می بیند و نه می شناسد در حالی که همه کاره است و نظر تماشاگران به مثابه رأی دهنده گان (که بر خلاف سینما ناچار به تهیه بلیط نیستند) صرفا به بازیگر دوخته شده است. اگر کارگردان بتواند یک شومن مناسب پیدا کند و به خورد مردم بدهد نانش در روغن است. زیرا مردم نه برای دیدن یک نمایشنامه بلکه برای دیدار شومن مشهور به صحنه هجوم خواهند آورد.

در این میان نقش تلویزیون دقیقا آفرینش همین شومن است. زیرا آحاد مردم شب و روز یکنفر را می بینند که با آنها سخن می گوید، ادا و اطوار در می آورد و آ داب دلبری را چنانکه باید به جا می آورد. در اینجا دیگر نقش تشکل های واسط و آموزشگر مثل احزاب و سندیکاها به صفر می رسد و بررسی برنامه های نامزدها جای خود را به جاذبه های شومن می دهد. ژان بودریار از این که تلویزیون با ارائه هزاران نشانه به جای کالا بازار را در دست گرفته و با ایجاد یک فضای مجازی همه چیز از جمله سیاست و قدرت را از جایگاه خود خارج می کند و با این توهم که قدرت انتخاب مردم بالا می رود عملا آنها را مسلوب الاراده می سازد ابراز نگرانی عمیق می کرد. اما پس از مدتی مشخص شد که این گونه نظریه های افراطی مثل تمامی نظریه هایی که در آغاز یک روند شکل می گیرند خیلی هم با واقعیت مطابقت ندارند.

این نظریه ها قدرت مقاومت فرهنگ و قدرت خلاقیت جامعه را نادیده می گیرند تلویزیون نه جانشین سینما شد و نه سیاست را به دنیای مجازی فرستاد بلکه تغییراتی در حد خود ایجاد کرد که هم مثبت بود و هم منفی. تازه مثبت و منفی بودن آن هم به جامعه و افراد آن بستگی داشته و دارد. حالا بحث اینترنت هم همین است.

همین الآن پدیده اینترنت در جوامع پویا به عنصری مثبت در تعاملهای اجتماعی بدل شده و اثر آن در حوزه سیاست هم به اثری مطلوب و موجه تعبیر می شود. زیرا اطلاع رسانی را از انحصار مطبوعات و اصحاب جراید خارج و در کف همگان قرار داده است.

از سوی دیگر رآی دهی را اسان و نظرخواهی و نظرسنجی را به اعماق جامعه برده است. حال اگر در جامعه ای اثر نامطلوب بر جای گذارد از خلاف آمد لطافت طبع اینترنت نیست بلکه به بی کفایتی کاربران آن مربوط می شود. اگر مسولین یک جامعه این فرصت را به تهدید تعبیر کنند به طبع ناموزون خودشان مربوط می شود وگرنه جلوی چرخ تاریخ و پیشرفت را که نمی توان گرفت.
مفهوم دموکراسی الکترونیک یا دموکراسی اینترنتی، در جامعه شناسی سیاسی امروز، تا چه حد محل بحث و واجد اهمیت است؟

اساسا دموکراسی بر شبکه ای از ارتباطات اجتماعی استوار است که بدون آن دموکراسی تحقق نمی یابد. زیرا دموکراسی امری جمعی است و هدف آن نیز حل و فصل مسائل جامعه با مشارکت همگان است. خوب زمانی این ارتباطات از طرق دیگری صورت می گرفت و مطبوعات نقش مهمی ایفا می کردند. حال اینترنت زمینه های جدیدی از ارتباطات را به وجود آورده است که با گذشته تفاوت اساسی دارد و می تواند تغییرات زیادی ایجاد کند. اینکه خوب است یا بد باید به کلی کنار گذاشته شود. زیرا چه بخواهیم و چه نخواهیم یک وسیله تأثیرگذار به میان آمده است و مردم را به خود جذب می کند. پس به جای طرح این سوالات باید به دنبال استفاده بهینه از آن بود و جوامع پیشرفته در حال انجام این کار هستند و جوامع عقب افتاده هم طبق معمول در حال بحث و جدل در مورد خوب و بد بودن آن.
آیا اساساً در جهان امروز چیزی به نام دموکراسی اینترنتی شکل گرفته است؟ مهمترین نمودهای آن چیست و در کدام کشورها محقق شده است؟

هیچگاه نمی توان گفت یک روند به انجام رسیده است. همیشه همه چیز در حال شدن است. دموکراسی اینترنتی هم در حال پیدایش است و خوشبختانه قشر روزنامه نگار ما اعم از متخصص یا آماتور هم به خوبی وارد این مرحله شده است. دولت ما بی جهت می ترسد. ولی من قول می دهم مانند ویدئو که اول در پی حذف آن بودند ولی بعد خودشان ویدئو کلوپ به وجود آوردند در این مورد هم پیشگیری بی فایده خواهد بود و بالاخره همه تسلیم خواهند شد.
آیا دسترسی به اینترنت موجب افزایش انگیزه مشارکت سیاسی شهروندان می شود؟

معلوم نیست که باعث افزایش مشارکت بشود ولی صددرصد موجب افزایش آگاهی خواهد شد و آگاهی پیش شرط لازم دموکراسی است. اینترنت یک فشار جدی برای گسترش دموکراسی به وجود خواهد آورد و دولتهای غیر دموکراتیک را در تنگنا قرار خواهد داد.
با توجه به اینکه هنوز بسیاری از مردم جهان در اثر فقر، به اینترنت دسترسی ندارند، چشم انداز شکل گیری دموکراسی الکترونیک و یا لااقل تاثیر جدی ِ فراگیر اینترنت بر سیاست در جهان مدرن کنونی را چطور می بینید؟

درست است که فقر مانع گسترش اینترنت می شود ولی موتور سرمایه داری مسئله را حل می کند. نگاه کنید چطور در فقیرترین کشورهای جهان گوشی "تلفن همراه" جزئی از زندگی مردم شده است. چطور هنگام شورش یا اعتراض، به داد مردم می رسد و مردم، یکدیگر را از جریان مطلع کرده و آگاهی های لازم را به یکدیگر می دهند. اینترنت اما با سرعتی کمتر به همین مرحله خواهد رسید. منتها شما به ضدجریان هم توجه داشته باشید که رقبا هم از همین حربه استفاده می کنند و مثلا برای شایعه پراکنی یا بی اعتبار کردن شخصیتهای مردمی از آن بهره می گیرند. من در درازمدت خوشبین هستم که این وسائل عمدتا در خدمت مردم و اکثریت قرار خواهند گرفت.
آیا شکاف دیجیتال ( دسترسی اغنیا و عدم دسترسی فقرا به اینترنت ) با توسعه اینترنت در سطح جهان برطرف می شود یا مستلزم توسعه اقتصادی و برابری اجتماعی در عموم کشورهای جهان است؟ آیا نابرابری های اطلاعاتی ناشی از شکاف دیجیتال در تضاد با فرایند بسط دموکراسی در جهان نیست؟

شکی نیست که اغنیا بهره بیشتری از اینترنت می برند ولی درچشم انداز کنونی کشورهای غربی بیشترین تسلط را بر اینترنت دارند و دموکراسی در آنها قوام یافته است هرچند در درازمدت از آن به نفع خود بهره می گیرند. آلان اطلاعات زیاد و عجیبی در اینترنت منتشر می شود که همگان از آن بهره مند می شوند ولی اگر سطح فرهنگ مردمی پائین باشد یا سطحی نگر باشند به هجویات یا سکس و غیره توجه می کنند و خوب آن هم احتمالا از نیاز آنها سر چشمه می گیرد! به هر صورت اینترنت هم مانند همه چیز می تواند یک شمشیر دولب باشد.

منتقدین مفهوم دموکراسی اینترنتی معتقدند این نوع از دموکراسی حلال مشکلات دموکراسی های کنونی نیست؛ یعنی مادامی که مشکلاتی نظیر توزیع ناعادلانه قدرت، ثروت، معر فت و منزلت پابرجاست، بخش عمده ای از آنها شامل حال دموکراسی اینترنتی هم می شود. نظر شما در این باره چیست؟

ممکن است حلال مشکلات در وضعیت فعلی نباشد ولی ضرری هم نمی رساند و حتی نفع آن خیلی بیشتر است و جای این امید وجود دارد که کم کم جای مطلوب خود را باز کند. در عین حال برای دموکراسیهای نوپا مانند ما سبک سنتی یعنی بحث و جدل رو در رو خیلی مفیدتر است؛ زیرا مردم ما تجربه نداشته و نیازمند این هستند که مطالب و مسائل سیاسی در ذهن آنها به نیکی توجیه شود.

در همان حال اینترنت هم می تواند مکمل کار باشد و نه مزاحم آن. ولی اولی یعنی سبک سنتی ضرورت دارد در حالی که دومی فقط مکمل است.

من از آن بیم دارم یک دنیای آشفته ذهنی شکل بگیرد که اینترنت به آن دامن بزند. در حالی که اگر احزاب پر و پاقرصی وجود داشته باشد چنین نگرانی بی مورد خواهد بود.

این هم دلیل دیگری است که بگوییم اینترنت برای کشورهای پیشرفته که دموکراسی در آنها قوام یافته است مفیدتر است.به بیانی دیگر وجه مثبت اینترنت اطلاع رسانی و وجه منفی آن ایجاد آشفتگی ذهنی است.

مهمترین وجوه مثبت و منفی دموکراسی اینترنتی، در صورت تحقق تام و تمام، چه می تواند باشد؟ آیا آنچه که بمباران اطلاعاتی شهروندان ( از سوی سایت های اینترنتی ) خوانده می شود، می تواند مخل گسترش و تعمیق دموکراسی در جهان باشد؟

فکر می کنم نقش اینترنت در سیاست مانند نقش آن در اقتصاد است. کسانی از اینترنت استفاده درست می کنند و به سودهای زیادی هم دست می یابند و کسانی هم از آن سوء استفاده کرده و مثلا حسابهای مردم را خالی می کنند یا سرقت اینترنتی انجام می دهند.

سطح فرهنگ و آگاهی مردم یک جامعه نقش مهمی در مثبت یا منفی کردن نقش اینترنت ایفا خواهد کرد. چه آسان می توان یک چهره خیر و مردمی را لجن مال کرد یا یک دروغ را به سرعت ترویج کرد. همانطور که گفتم اینترنت هم شمشیر دولبی است که می تواند نقش خوب و بد داشته باشد. در نتیجه ما باید به آن به چشم یک ایزار نگاه کنیم و اسیر ساختاری پیامدهای آن نشویم.

همیشه پشت این ابزارها سوژه آدمی وجود دارد و استفاده از آن هم باید با آگاهی صورت گیرد. چنانکه اگر کسی خودش را به دست تلویزیون بسپارد هم در معرض همین خطر قرار می گیرد.

آیا اقبال گسترده دولت ها، به ویژه در جهان در حال توسعه به اینترنت، به نفع دموکراسی است؟ چرا و چگونه؟

من نقش اینترنت را در جهان سوم که جو اختناق آمیزی بر اغلب آنها حاکم است بسیار مثبت و حتی نجات دهنده توصیف می کنم. اگر این منافذ اطلاعاتی را از مردم بگیرند دیگر هیچ روزنه ای برای آنها نمی ماند. و هرچه آگاهی بیشتر شود احتمال بهبودی اوضاع هم بیشتر می شود. دست کم در مراحل اولیه نقش اینترنت زیاد است و در مراحل بعد هم یقینا راه حلهایی پیدا می شود. باید به قدرت خلاقه بشر باور داشت. انسان هیچگاه اسیر یک پدیده باقی نمی ماند.

نشست مجمع راهبری اینترنت (Internet Governance Forum) از پنجم مهر ماه به مدت چهار روز در کشور کنیا برگزار می شود.

به گزارش سازمان فناوری اطلاعات ایران ، در این نشست که به صورت سالیانه در نقاط مختلف جهان برای دست یابی به نقطه نظرات مشترک برگزار می شود، سیاست‌های حاکمیت بر اینترنت مورد بحث قرار می‌گیرد.

نمایندگان دولت ایران پس از حضور پررنگ در نشست های قبلی این مجمع به منظور مشارکت هدفمندانه، قوی و ارتقای جایگاه کشور در خصوص روند تعامل آرا با سایر کشورها، حضور فعال خواهند داشت.

برای ارائه تصویر کلان از جامعه اطلاعاتی جمهوری اسلامی ایران لازم است در ابتدا دورنمای این جامعه ترسیم شده و سپس ویژگی‌های خاص این جامعه در ایران که برگرفته شده از اهداف چشم‌انداز بیست ساله کشور است، تشریح شود؛ دورنمای یاد شده در قالب چشم‌انداز جامعه اطلاعاتی و ویژگی‌های آن در قالب مختصات ارزشی جامعه اطلاعاتی در ایران ارائه شده است.

به گزارش (ایسنا)، دستیابی به قابلیت‌ها و ارزش‌های جامعه اطلاعاتی، هدف مرحله‌ای جمهوری اسلامی ایران در مسیر رشد و توسعه و در راستای تحقق اهداف چشم‌اندازی آن است.

با تحقق جامعه اطلاعاتی هر فرد ایرانی از هرنقطه از کشور قادر به دستیابی به شبکه اطلاعاتی (ملی و بین‌المللی) بوده و به راحتی از قابلیت‌های این شبکه برای تامین نیازهای اطلاعاتی و دریافت خدمات مورد نیاز برای پیشبرد زندگی و انجام کسب و کار خود به زبان فارسی استفاده می‌کند.

هم‌چنین منابع انسانی کشور از سواد، دانش و مهارت‌های لازم برای انجام فعالیت‌های الکترونیکی و تامین نیازهای خود و جامعه برخوردار خواهند بود، علاوه بر این دسترسی به انواع دانش و مهارت‌های بشری برای هر یک از شهروندان در هر نقطه کشور در دسترس خواهد بود و ارتباطات بین آحاد جامعه با بهره‌مندی از قابلیت‌های شبکه‌ای و به روش‌های بومی با خط و زبان فارسی گسترش می‌یابد.

در جامعه‌ی اطلاعاتی استفاده از فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات و قابلیت‌های آن بخش قابل توجهی از زندگی روزانه شهروندان و کسب وکار جاری سازمان‌ها را تشکیل می‌دهد و درصد قابل توجهی از فعالیت‌های اقتصادی بر بستری از تعاملات و عملیات الکترونیکی استوار است و اطلاعات نقش غالب در ایجاد ارزش افزوده دراین فعالیت‌ها دارد؛ در همین ارتباط دولت و سایر نهادهای حکومتی نیز ضمن چابک‌سازی و روان‌سازی عملیات خود خدمات مورد نیاز شهروندان و واحدهای کسب و کار را به صورت الکترونیکی ارائه می‌کنند.
هم‌چنین سیاست‌ها و زیرساخت‌های سازمانی، قانونی، قضایی و امنیتی برای انجام فعالیت‌های مختلف الکترونیکی به روشنی وجود داشته و استانداردهای لازم در این زمینه تعریف و بکار گرفته شده است.
اما مختصات ارزشی جامعه اطلاعاتی در ایران چیست؟

تحقق جامعه اطلاعاتی در جمهوری اسلامی ایران وقتی واجد ارزش و مطلوبیت است که دارای ویژگی‌های ارزشی باشد که می‌توان به مواردی از این جمله اشاره کرد: شهروندان و سازمان‌های مختلف جامعه مستقل از نوع فکر، مذهب، قومیت، گرایش سیاسی، محل سکونت و... امکان اشتراک، دسترسی برابر و عادلانه به اطلاعات، فرصت‌ها و قابلیت‌های موجود در شبکه‌های اطلاعاتی (ملی و بین‌المللی) عمومی را دارند.

همچنین وجه حاکم بر محتوای موجود در شبکه‌های عمومی و فضای الکترونیکی کشور متناسب با مقتضیات دینی، ملی، فرهنگی و اخلاقی بوده و حفظ کرامت انسان‌ها و حقوق کلیه شهروندان و سازمان‌ها از اصول حاکم بر آن می‌باشد.

کاربست‌های لازم برای تولید علم، دانش و فن‌آوری پیشرفته در محیط الکترونیکی و غیرالکترونیکی فراهم شده و آحاد مختلف جامعه ضمن مشارکت فعال در این تولید، از این امر احساس نشاط و غرور می‌کنند.

مورد دیگر اینکه بخش قابل توجهی از آحاد مختلف جامعه به ویژه کارکنان بخش دولتی و خصوصی و تمام تربیت شدگان نظام آموزشی جامعه، افرادی برخوردار از مهارت‌های و دانش روز در استفاده و به‌کارگیری فن‌آوری دنیای شبکه‌ای بوده و در ضمن مومن منضبط، مسئولیت‌پذیر، رضایتمند، برخوردار از وجدان کاری، مفتخر به ایرانی بودن، متعهد به انقلاب اسلامی، دارای روحیه تعاون و سازگاری اجتماعی، دارای قابلیت نواندیشی و پویایی فکری و نوآوری می‌باشند.

همچنین آحاد مختلف جامعه با به‌کارگیری قابلیت‌های محیط الکترونیکی احساس مسئولیت و مشارکت بیشتری در اداره امور جامعه و تعیین سرنوشت خود دارند و بازیگران اصلی در جامعه اطلاعاتی شهروندان و سازمان‌های بخش خصوصی بوده و دولت- جز در بخش‌های حاکمیتی - حداقل دخالت و حضور در این عرصه را خواهد داشت.

سازمان‌های مختلف به ویژه دستگاه‌های دولتی نیز فعالیت‌های گسترده و متعددی را در زمینه ارائه اطلاعات شفاف، دقیق و درست از اطلاعات مورد نیاز شهروندان و سازمان‌ها دنبال می‌کنند.

در جامعه اطلاعاتی نظام مدیریتی کارآمدی برای هدایت، مراقبت و رصد فعالیت‌های مختلف در جامعه اطلاعاتی و اقتصاد شبکه‌ای و مدیریت تحولات ناشی از حضور در دنیای شبکه‌ای شکل گرفته است. کاربست‌های بکار گرفته شده برای تامین امنیت ملی، سازمانی و فردی در محیط عمومی الکترونیکی، به گونه‌ای است که اطمینان لازم را در سطوح مختلف جامعه و دولت برای قرار دادن اطلاعات شخصی و سازمانی و تعامل بادیگران در محیط شبکه فراهم می‌کند.

نظام حقوقی و قضایی حاکم بر فعالیت‌های الکترونیکی هم از سرعت، کارایی و قابلیت‌های لازم برای بازدارندگی از وقوع جرم و تخلف از یک طرف، و از ایجاد اطمینان و اعتماد درآحاد مختلف جامعه برای انجام فعالیت‌های سالم از طرف دیگر، برخوردار است و استقرار عدالت محور اصلی این نظام را تشکیل می‌دهد.

تعامل سازنده‌ای بین شهروندان و سازمان‌های خصوصی و دولتی با جهان در زمینه تبادل اطلاعات و دانش و تعاطی اقتصادی براساس عزت، حکمت و مصلحت برقرار می‌باشد و در انجام کلیه فعالیت‌های جامعه و به ویژه در فعالیت‌های مرتبط با محیط الکترونیکی رعایت استانداردها و قواعد رفتار حرفه‌ای یک اصل پذیرفته می‌باشد.
حوزه راهبردی جامعه اطلاعاتی ایران

حوزه‌های راهبردی جامعه اطلاعاتی، حوزه‌هایی کلیدی و محوری هستند که موجب می‌شوند جمهوری اسلامی ایران با توسعه کاربردهای فن‌آوری اطلاعات در‌ آن‌ها، شرایط لازم را برای دنیای شبکه‌ای و به‌کارگیری قابلیت‌های آن کسب کند که این حوزه‌ها براساس دسته‌بندی ارائه شده در مدل مرکز توسعه بین‌الملل یکی از دانشگاه‌های معتبر دنیا (CID) تنظیم شده است که شامل پنج محور و موضوع ذیل هستند: دسترسی به محیط شبکه‌ای، توسعه انسانی، علم و آموزش شبکه‌ای، جامعه شبکه‌ای،
اقتصاد شبکه‌ای، سیاست‌های حاکم بر توسعه جامعه اطلاعاتی

از آنجا که هر سند مطالعاتی که به صورتی کلی در دنیا تنظیم شده باشد، نیازمند بومی‌سازی و انطباق با شرایط ملی است، بخش‌های فوق در هر یک از حوزه‌های راهبردی دراین مدل براساس مختصات ارزشی جامعه اطلاعاتی جمهوری اسلامی ایران که خود برمبنای سند چشم انداز بیست ساله و شرایط و ویژگی‌های کشور تنظیم شده است، تکمیل شده و بومی‌سازی شده است.
حوزه راهبردی توسعه دسترسی به محیط شبکه‌ای

مباحث اصلی و محوری در حوزه راهبردی دسترسی به فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات، تدوین راهبردها و راهکارهایی است که بر مبنای آن بتوان مطمئن شد که منطبق بر ارزش‌های پیش گفته، آحاد جامعه دسترسی سریع، با کیفیت، ارزان و گسترده به ارتباطات با پهنای باند بالا داشته باشد و از این طریق قابلیت‌های لازم برای دریافت خدمات مختلف الکترونیکی و دسترسی به محتوای مناسب را به‌دست می‌آورند.

جمهوری اسلامی ایران به دنبال توسعه و رسیدن به سطحی از دسترسی به فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات است که براساس آن؛ دسترسی اختصاصی و عمومی تمامی آحاد و بخش‌های جامعه به ارتباطات ثابت و سیار و با قابلیت استفاده از باند پهن به شکلی امن، با کیفیت، ارزان، مطمئن و مبتنی بر نیازهای کاربران برای استفاده از اینترنت، محتوای دیجیتال و سایر خدمات الکترونیکی برمبنای ارزش‌های دینی- ملی فراهم شده باشد.

ظرفیت زیرساخت ارتباطاتی کافی با تاکید بر توسعه ظرفیت‌های ملی برای پشتیبانی از نیازهای دسترسی بخش‌های مختلف فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی کشور و شهروندان، بدون افت کیفیت در کشور وجود داشته باشد. تعرفه‌های دسترسی باند پهن به خدمات ارتباطی و اطلاعاتی ارزان و قابل پرداخت برای تقریبا تمامی شهروندان وجود داشته باشد.

پشتیبانی فنی و آموزشی لازم برای تمامی ذی نفعان در دسترسی به فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات و بازاری رقابتی، پویا و نوآورانه برای سخت‌افزار، نرم‌افزار و خدمات با تاکید بر استفاده از توانمندی‌های بومی وجود داشته باشد.

در نتیجه صنعت فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات کشور امکان حضور و رقابت در بازارهای منطقه‌ای و بین‌المللی را یافته باشد و استانداردهای لازم برای دسترسی به فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات تدوین و در حال به‌کارگیری باشد.

اما ماموریت در زمینه دسترسی به فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات عبارت است از کاهش میزان شکاف در دسترسی به فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در نقاط مختلف کشور، ایجاد زیرساخت‌ ارتباطی و قوانین و مقررات مربوط به دسترسی به فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات با پهنای باند بالا، به شکلی امن، با کیفیت، ارزان و قابل اطمینان، فراهم آوردن زمینه‌های ایجاد بازار رقابتی در صنعت فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات و استانداردسازی ارائه خدمات فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات.
جامعه اطلاعاتی، محور دستیابی به جامعه دانایی

رشد و توسعه دستاوردهای فن‌آوری در طی سال‌های گذشته، جامعه اطلاعاتی را به‌عنوان عامل محوری در دستیابی به جامعه دانایی و توسعه و تولید ثروت در کشورهای توسعه‌یافته قرار داده است، کاربردهای فن‌آوری اطلاعات به‌طور چشمگیری تبدیل به نیروی محرک رشد فرهنگ و اقتصاد دانایی محور و کارایی آن‌ها شده و تغییراتی اساسی در دنیای پیرامون ما که در آن زندگی می‌کنیم به وجود آورده است.

در این فضای دیجیتالی، کشورهای توسعه یافته هم‌چنان در حال بهره‌بردن از منافع بی‌شمار این دست‌آوردها هستند. این باور در بین کارشناسانان اهل فن وجود دارد که استفاده درست و مناسب از فن‌آوری‌های مبتنی بر اطلاعات و ارتباطات هم‌چنین می‌تواند زندگی 80 درصد جمعیتی را که در کشورهای در حال توسعه زندگی می‌کنند، بهبود بخشد.

متاسفانه شکاف بزرگ بین کشورهای ثروتمند و فقیر که در اثر شرایط اقتصادی و اجتماعی آن‌ها شکل گرفته است، در زمینه فن‌آوری‌های مبتنی بر اطلاعات و ارتباطات نیز قابل مشاهده می‌باشد.

در حالی که توسعه و رشد اینترنت و ادامه دیجیتالی شدن جامعه در کشورهای در حال توسعه یک امر پذیرفته شده و معمول تلقی می‌شود، بسیاری از کشورهای در حال توسعه با چالش‌ چگونگی انتخاب راه‌های مشارکت و حضور در دنیای در حال تغییرات سریع در اطراف خود مواجه هستند.

اما چالش‌های اصلی کارگزاران این کشورها این است که چگونه فن‌آوری‌های مبتنی بر اطلاعات و ارتباطات می‌تواند به علمکرد بهتر سازمان‌های دولتی و کسب و کارهای خصوصی منجر شده و چگونه این کشورها می‌توانند با حضور در دنیای شبکه‌ای و جامعه اطلاعاتی آماده شوند، طوری که ضمن بهره‌مندی از منابع آن از ضررهای پیش روی نیز جلوگیری کنند؟
شبکه‌های جهانی اطلاعاتی گامی مهم در راستای...

کارشناسان معتقدند که در حال حاضر یک فرصت یگانه برای بسیاری از این کشورها وجود دارد که با پیوستن به شبکه‌های جهانی اطلاعاتی گامی به سوی دستیابی به دانایی، ثروت و شکوفایی بردارند. کشورهای در حال توسعه بدون یک تلاش متوازن برای آماده شدن جهت حضور در جامعه‌ای دانایی محور و اقتصاد جهانی شبکه‌ای، نمی‌توانند شکاف بین معیارهای زندگی در کشورهای خود با کشورهای توسعه یافته را پر کنند.

در این حال این شکاف هم‌چنان در حال افزایش خواهد بود و استفاده موثر از این فن‌آوری‌ها تنها محدود به بخش ثروتمند جهان باقی خواهد ماند.

اما جمهوری اسلامی ایران با تدوین سند چشم‌انداز بیست ساله خود گامی بلند برای ترسیم وضعیت و جایگاه بلند مدت خود برداشته است، دستیابی به اهداف متعالی مطرح در سند مذکور، ‌نیازمند تکمیل با تدوین و اجرای برنامه‌های راهبردی و اجرایی پایین دستی است؛ تحقق جامعه اطلاعاتی یکی از اهداف مرحله‌ای و میان مدت برای تحقق اهداف چشم‌انداز کشور از طریق توسعه و به‌کارگیری فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات و بر پایه تولید و استفاده هرچه بیش‌تر از اطلاعات و دانش در سطوح مختلف جامعه است.

دکترحمدون توره، دبیرکل اتحادیه بین‌المللی مخابرات به مناسبت 17 مه 2009 روز جهانی مخابرات و جامعه اطلاعات پیام داد.

به گزارش ایلنا در این پیام آمده است: فضای سایبر، مهد کودکی برای رشد فکری و گسترش افق‏های کودکان است، اینترنت چشمه‏ دانش و اطلاعات در عصر دیجیتالی و بستر پرورش دیدگاه‏های تازه و ابتکارهای نو است.

اینترنت انبانی از تمام شگفتی‏ها و خوشی‏های جهان مجازی سرگرمی‏ها است که انسان می‏تواند با تلنگر انگشتی، و با سهولتی که به جادو پهلو می‏زند، به گونه‏ای شعبده‏وار به هر آن چه که به ذهنش می‏رسد، دست یابد، در فهرست انتخاب آن، آمیزه‏ای بی‏کران از فرهنگ‏ها، زبان‏ها، ادبیات، دانش و فناوری، موسیقی و تئاتر، بازی و ورزش و بسیاری چیزهای دیگر عرضه شده است.

اما فضای اینترنت چالش‏هایی هم دارد، کودکان و نوجوانان هنگامی که به فراخنای جهان اینترنت پا می‏گذارند، به گشت و گذار در اینترنت که می‏پردازند، درون‏مایه دانش‏نامه‌وار آن را می‏نوشند، به مجموعه فیلم‏های درون اینترنت که دسترسی پیدا می‏کنند، به گپ‏سراهای اینترنتی که سر می‏زنند و پیوندهای اجتماعی که برقرار می‏کنند، در معرض خطر عناصری از اجتماع قرار می‏گیرند که در جهان واقعی از آنان پرهیز می‏کنیم.

سه چهارم کودکان حاضرند در قبال دریافت کالا و خدمات درباره‏ خودشان و خانواده‏اشان اطلاعات بدهند و سالانه یک پنجم آنها طعمه‏ متجاوزان و کودک‏بازان می‏شوند.

روشن است که پاسداری از کودکان در فضای اینترنت وظیفه‏ ما است.به همین دلیل است که در اتحادیه‏ بین‏المللی مخابرات، طرح حفاظت برخط از کودکان

(COP)را در دستور کار جهانی امنیت اینترنت قرار داده‏ایم.

این کار در راستای الزام ما برای تقویت امنیت اینترنت و پی‏ریزی اینترنت ایمن و امن برای نسل‏های آینده قرار دارد، این موضوع را در اتحادیه‏ بین‏المللی مخابرات خیلی جدی گرفته‏ایم و شعار امسال روز جهانی مخابرات و جامعه‏ی اطلاعات، پاسداری از کودکان در فضای سایبر است.این شعار نه تنها بر کارهای‏مان در آن روز، بل‌که در سراسر سال و آینده نیز اثر می‏گذارد.

اینترنت، برنامه‏های برخط و افزاره‏های همراه، که همگرایی فزاینده‏ای دارند، منابعی جهانی‏اند که باید گذاشت تا در راستای منافع همگانی شکوفا شوند، باید بکوشیم تا در اینترنت محیطی ایمن،بهداشتی و سازنده برای کودکان ایجاد شود.

باید از طریق وضع کردن قوانین ملی، تقویت ظرفیت‏سازی، افزایش آگاهی عمومی و تقویت مسؤولیت ملی در قبال اینترنت شبکه‏ای جهانی برای پاسداری برخط از کودکان ایجاد کنیم.

تنها آن‌گاه است که می‏توانیم بگوییم جامعه اطلاعات در دسترس همگان ایجاد کرده‏ایم و در آن به کرامت انسان ارج نهاده می‏شود و همگان(به ویژه کودکان) می‌توانند از فرصت‏های «فاوا» (فناوری اطلاعات و ارتباطات) بهره ببرند و به ترازهای بالاتری از رشد دست یابند.

با علم به این که عزم خود را جزم کرده‏ایم تا اینترنت را به فضایی ایمن برای کودکان تبدیل کنیم، تا تمام کودکان بتوانند از قابلیت‏های «فاوا» به طور کامل استفاده کنند و تمام شهروندان این کره‏ خاکی بتوانند از حق خود برای دسترسی به اطلاعات، استفاده از اطلاعات و ایجاد و تشریک اطلاعات استفاده کنند، روز جهانی مخابرات و جامعه اطلاعات در سال 2009 را گرامی می‏داریم.

بیاید تا برای پاسداری از کودکان در فضای اینترنت و پیشبرد حق مسلم‏شان برای دسترسی به اطلاعات و دانش، در محیطی امن و ایمن عزم خود را جزم کنیم.

خبرگزاری مهر - گروه استانها: با گسترش روزافزون فناوری اطلاعات و ضرورت حرکت به سمت جامعه و دولت الکترونیک آنچه انکار نشدنی است، ضرورت گسترش آموزشها و توسعه سواد مجازی افراد جامعه است که شاید بتوان آن را بخش مغفول مانده دستیابی به جامعه الکترونیک دانست.

به گزارش خبرنگار مهر، شهروند الکترونیک، فردی است که توانایی استفاده از خدمات برخط دولت‌ها را در حد مطلوب داشته باشد و در واقع شهروندان الکترونیک همان کاربران جوامع اطلاعاتی هستند.
تمامی انسان‌ها در طول زندگی خود، نقش‌های متفاوتی را ایفا می کند به طوریکه برای هر شهروند در نقشهای مختلفی چون فرزند، والدین، خویشاوندان دور و نزدیک، کاسب، تاجر، کارمند، مدیر، تولید کننده، دانش آموز، دانشجو، معلم ، استاد، رئیس دانشگاه و ده‌ها نقش کوچک و بزرگ دیگر وظایفی متصور است که به صورت روزمره به آنها می پردازد.
تا به امروز این وظایف را به کمک روش‌های موسوم به روشهای سنتی انجام می‌دادیم، اما امروزه ابزارهای الکترونیکی، انجام امور و ایفای وظایف شهروندی را بسیار ساده‌تر، سریع‌تر و ارزان‌تر کرده است.
به عنوان مثال، یک زن در یک خانواده نقش یک همسر و مادر را بر عهده دارد و به طور معمول بخش عمده‌ای از خریدهای خانه بر عهده مادر است، پرداخت قبوض، پیگیری وضعیت تحصیلی فرزندان و ده‌ها وظیفه ریز و درشت دیگر بر عهده وی گذاشته شده است. چنانچه این مادر بتواند برخی از این وظایف را با استفاده از ابزارهای الکترونیکی مانند وب سایت‌ها، پست الکترونیک و ...به انجام رساند، طبعا صرفه‌جویی بسیاری در وقت و هزینه خانواده خواهد شد و این وقت و هزینه اضافه را صرف امور مهم دیگری خواهد نمود.
امروزه مقوله های جدیدی چون تجارت الکترونیک، دولت الکترونیک، آموزش الکترونیک، سلامت الکترونیک، انتشارات الکترونیک، انتخابات الکترونیک و ... هر یک در برگیرنده قسمتی از زندگی و فعالیت‌های روزمره ما هستند که شهروند الکترونیک باید بتواند در قالب آن‌ها به انجام وظایف خویش بپردازد.
بر اساس آمار مستند، کشور ما در سال 2007 میلادی با 18 میلیون کاربر اینترنت، 53،7 درصد از کل کاربران خاورمیانه را به خود اختصاص داده است. تمامی این کاربران به طور قطع از یک سطح مهارت‌های پایه و اولیه‌ای برای استفاده از کامپیوتر و اینترنت بالاتر هستند که البته می‌توانند جزء کاربران بسیار حرفه‌ای اینترنت باشند، ولی مسئله بسیار مهم این است که آن‌ها از حداقل دانش مورد نیاز برای استفاده از خدمات الکترونیک بهره‌مندند.
از سوی دیگر ما تا به حال در بسیاری از بخش‌ها، کاربردهای مورد نیاز در حوزه‌های مختلف تجارت الکترونیک، دولت الکترونیک، آموزش الکترونیک و ... را شناسایی و ایجاد نکرده ایم که با استفاده از زیرساخت‌های فعلی فناوری اطلاعات کشور قابل پیاده‌سازی است.
در برنامه پنج ساله‌ای‌ که اتحادیه اروپا به همین منظور تدوین کرده ، عنوان شده که تمامی شهروندان اروپایی و حتی ناتوانان جسمی تا سال 2010 قادر به استفاده از خدمات دولت و شهرداری الکترونیک با استفاده از ارتباطات فناوری نوین اطلاعات خواهند بود. در این برنامه علاوه بر اهداف، مسائلی نظیر ریز برنامه‌ها، بودجه‌ها، آموزش‌ها و دیگر موارد مورد نیاز دیده شده است.

اما در کل بسیاری از کشورهای دنیا چه توسعه یافته و چه در حال توسعه برنامه‌ریزی‌هایی با توجه به مقتضیات اجتماعی، فرهنگی و فنی خود برای رسیدن به اهداف خدمات الکترونیکی خود انجام داده‌اند که در این بین برخی کشورهای پیشتاز مانند انگلستان تا به حال دستاوردهای بسیار خوبی داشته‌اند به گونه‌ای که این کشور تا پایان سال 2005 میلادی صدها نوع از خدمات خود را به صورت الکترونیکی ارائه داده است.
ایران، در حال حاضر به گفته معاون وزیر مخابرات و فناوری ایران بیش از 20 میلیون کاربر اینترنت دارد، بنابراین از پتانسیل بسیار بالایی در ایجاد شهروندان الکترونیک برخوردار است و یکی ازنقاط قوت ما در سطح منطقه و شاید جهان همین مساله است و عمده‌ترین مسئله در ایجاد شهروندان الکترونیک فرهنگ‌سازی و تشویق شهروندان به استفاده از خدمات برخط ارایه شده توسط دولت و دیگر نهادهای ارائه دهنده خدمات است.
آموزش افراد جامعه اعم از کارمندان دولت، دانشجویان وغیره باعث ترویج فرهنگ استفاده از خدمات برخط خواهد شد. این آموزش‌ها می‌تواند از سطوح ابتدایی در دوران دبستان تا آموزش‌های عالی برای تربیت متخصصان این امر، آموزش‌های آزاد کوتاه و بلندمدت، آموزش‌های غیر مستقیم و یا حتی آموزش در کاربردهای خاص را در برگیرد. این آموزش‌ها باید توسط افراد متخصص و جهت نیل به اهداف مشخص سیاست‌گذاری و اجرا شود.
صرف آموزش‌های پایه کامپیوتر نمی‌تواند باعث حرکت افراد به این سمت شود، بلکه باید در این آموزش‌ها جهت‌گیری کاملا" به سمت استفاده برخط از خدمات باشد.
ایجاد سواد دیجیتالی مهم ترین رکن ایجاد شهر الکترونیک

مدیر موسسه بین المللی توسعه سواد مجازی کیش و عضو آکادمی نخبگان ایرانیان در این رابطه در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: ایجاد هر سامانه جدید به طور معمول در سه حوزه قبل از تحقق سامانه، حین تحقق سامانه و پس از تحقق سامانه مشکلات و چالش هایی به همراه دارد که می توان فرهنگ سازی و آموزش را در هر سه حوزه مورد بررسی قرار داد.
محمد سعید کاویانی ادامه داد: برای ایجاد شهر الکترونیکی نیاز به زیرساختهای سخت افزاری و نرم افزاری و گسترش شبکه از ضروریات است ولی آنچه در این میان از همه مهم تر به نظر می رسد ایجاد سواد دیجیتالی در افراد جامعه است.
وی با تاکید بر اینکه هر نوآوری در گام اول باد در نزد عامه مردم جامعه مقبولیت داشته باشد، یادآور شد: با نگاهی به تجربه کشورهای موفق در این زمینه می توان به نقش آموزش و تربیت شهروند الکترونیک به عنوان یکی از زیرساخت های اساسی و مورد توجه رسید.
عضو آکادمی نخبگان ایرانیان با تاکید بر اینکه برای تحقق شهر الکترونیک نه تنها برای شهروندان بلکه باید برای کلیه مشاغل الکترونیکی دوره های آموزشی طراحی شود، خاطر نشان کرد: علیرغم تلاش هایی که در این زمینه در کشور ایران صورت گرفته است هنوز هم کمبودهای فرآوانی احساس می شود و هنوز فضای برای کار بسیار زیاد است.
کاویانی با بیان اینکه زیرساختهای سخت افزاری و نرم افزاری برای توسعه کیفی و کمی فناوری اطلاعات در جامعه نیاز است، تصریح کرد: ولی فراموش نکنیم که مهمتر از همه اینها فرهنگ سازی و بستر سازی فرهنگی برای استفاده از سرویسهای الکترونیکی است.
مدیر موسسه بین المللی توسعه سواد مجازی کیش گفت: بر اساس بررسیهای به عمل آمده ایرانیها بخش عمده ای از درآمد خود را در بخشهای خوراک، پوشاک، مسکن و آب و برق هزینه می کنند در حالیکه تنها دو درصد درآمد خود را صرف آموزش می کنند.
کاویانی ادامه داد: به طور متوسط هر ایرانی در طول سال 23 درصد درآمد خود را صرف خرید مواد خوراکی و 2/26 درصد را صرف مواردی چون مسکن، آب و برق و غیره می کند.
وی ضمن تاکید بر ضرورت تغییر دیدگاه شهروندان ایرانی در مقوله آموزش، عنوان کرد: امروز دیگر وقت آن فرا رسیده است که مردم نگرش خود را نسبت به ضرورت آموزش در زندگی خود تغییر دهند.
شهروند الکترونیک گامی به سوی شهر الکترونیک

و اما گسترش آموزش ها و توسعه سواد مجازی و الکترونیکی شهروندان می تواند زمینه تربیت شهروندان الکترونیک را ایجاد کرده و گامی موثر در راستای ایجاد شهر الکترونیک باشد.
به گزارش مهر، شهرالکترونیک در حقیقت مدل الکترونیک و مجازی فعالیت‌ها در یک شهر با همان روابط و کارکردها و با همان پیچیدگی‌ها و مسائل موجود در آن است.
در این شهر و در شکل آرمانی آن افراد باید توانایی انجام کلیه امور مربوط به خود را از هر مکان و در هر زمان با بهترین کیفیت داشته باشند.شهروندان در ادارات، منازل و حتی در سفر توانایی انجام و پیگیری امور و کارهای خود را به راحتی و بدون نیاز به مراجعه حضوری و با استفاده از ابزارهای الکترونیکی داشته باشند.
در این سیستم شهروندان از امکانات یکسان و برابر برای انجام امور برخوردار خواهند بود و برخلاف ساختار شهری فعلی که افراد زیادی عملا" به دلایل مختلف مانند بعد مسافت و فواصل متفاوت تا مراکز خدمات، محدودیت ساعت کار ادارات و غیره امکان استفاده برابر و یکسان از خدمات را از دست می‌دهند.
البته اولین گام در رسیدن به شهر الکترونیک عزم راسخ دولت، هماهنگی دستگاه‌های دولتی برای پیوستن به این جریان و سپس شهروندان برای رسیدن به آن است.
حرکت به سمت شهرهای الکترونیک با توجه به افزایش جمعیت و تغییر ساختار روابط بین افراد امری اجتناب ناپذیر است.شهر الکترونیک و شهروند الکترونیک با توجه به اینکه بخشی از پروژه دولت الکترونیک می باشد و از منظر برخی صاحب نظران نقطه آغاز دولت الکترونیک می باشد بسیار مهم و یکی از ارکان اصلی دولت الکترونیک است.

از مزایای شهرهای الکترونیک می توان به کاهش چشمگیر سفرهای درون و بین شهری اشاره کرد که خود پیامدهای بسیار خوبی را بدنبال خواهد داشت که از جمله آنها می توان به کاهش آلودگی های صوتی، هوا، کاهش مصرف سوخت، صرفه جویی در وقت و هزینه شهروندان اشاره کرد.
از دیگر آثار ایجاد این شهرها می توان از کاهش فساد اداری، کاهش هزینه های دولتی، افزایش سرعت انجام کارها، بالا رفتن کارایی کارمندان و سازمانها، افزایش سطح رضایت شهروندان و همچنین امکان استفاده یکسان از خدمات دولتی و کاهش محرومیت مناطق دور افتاده به دلیل عدم دسترسی به مرکز در شرایط کنونی نام برد.
حرکت تکنولوژی شتابان است؛ منتظر نمانیم!

مدیر موسسه بین المللی توسعه سواد مجازی کیش و عضو آکادمی نخبگان ایرانیان در ادامه پاسخگویی به سئوالات خبرنگار مهر با یادآوری اینکه چند دهه اخیر عصر اطلاعات خوانده می شود، افزود: امروز ثروت ملت ها تغییر یافته و میزان ثروت یک مملکت به میزان دانش آن ملت وابسته است.
کاویانی ادامه داد: امروزه با استفاده از فناوری های نوین بسیاری از کشورها علیرغم عدم وجود منابع زیرزمینی در کشور خود از جمله ثروتمندترین کشورها محسوب می شوند.
وی با اشاره به شکاف دیجیتالی به وجود آمده در دنیا، افزود: در حال حاضر در آمریکا ضریب نفوذ 4/73 است در صورتی که در آسیا این میزان تنها 14 است.
مدیر موسسه بین المللی توسعه سواد مجازی کیش و عضو آکادمی نخبگان ایرانیان با تاکید بر اینکه باید با توجه به حرکت شتابان فناوری خود را با استانداردها هماهنگ کنیم، بیان داشت: تکنولوژی در حال حرکتی شتابان است و ما نباید منتظر بمانیم.
کاویانی با بیان اینکه جوامع اطلاعاتی بر سه پایه استوار است، افزود: در مرکز این جوامع مردم قرار دارند که نشان دهنده اصل مشتری مداری در این جامعه است.
وی با بیان اینکه از سوی دیگر تکنولوژی مورد نیاز برای تحقق جامعه اطلاعاتی گران است، یادآور شد: در حال حاضر در کشورهای آمریکایی از هر چهار نفر سه نفر رایانه دارد در صورتیکه در کشورهای آسیایی به ازای هر 20 نفر تنها یک رایانه وجود دارد.
عضو آکادمی نخبگان ایرانیان با تاکید بر ضرورت ایجاد مشوق های دانش محور برای مردم، افزود: به عنوان مثال با توجه به درآمد پایین برخی خانوارهای ایرانی که نمی توانند اقدام به تهیه رایانه کنند دولت می تواند با اعطا جوایز دانش محور مانند کامپیوتر، سی دی، تجهیزات رایانه ای و غیره زیرساختهای بخش فناوری اطلاعات را تقویت کند.
کاویانی با اشاره به اینکه در حال حاضر در کشور 40 سرویس دهنده اینترنت وجود دارد، ادامه داد: این در حالی است که با وجود پهنای باند کافی هنوز سرعت اینترنت در کشورهای آمریکایی 10 برابر سرعت اینترنت در ایران است.
وی همچنین بر ضرورت آموزش در این زمینه نیز تاکید کرد و آموزش های مجازی، به روز و متنوع را یکی از پایه های اساسی تحقق جامعه اطلاعاتی دانست.
دولت الکترونیک و حرکت کند ایران

به گزارش مهر، یکی از مهم‌‌ترین مقولات در جامعه اطلاعاتی، مسئله دولت الکترونیک است. دولت الکترونیک به معنای فراهم کردن شرایطی است که دولت‌ها بتوانند خدمات خود را به صورت شبانه روزی و در تمام ایام هفته به شهروندان ارائه کنند.
این امر در سال‌های اخیر به طور جدی در دستور کار دولت‌ها قرار گرفته است و دولتمردان هوشمند نیروهای خود را در راه تحقق چنین شرایطی بسیج کرده‌اند و درصدد برآمده‌اند که فرآیندهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی را با کمک فناوری نوین ارتباطات و اطلاعات اصلاح کرده و از این طریق به شیوه کارآمدتری به ارائه خدمات به شهروندان بپردازند.
در حقیقت، به کارگیری و گسترش دولت الکترونیک غالبا در جهت انجام تغییرات در فرآیندهای دولتی نظیر تمرکززدایی، بهبود کارایی و اثربخشی است.
دولت الکترونیک یک شکل پاسخگویی از دولت است که بهترین خدمات دولتی را به صورت بلاواسطه به شهروندان ارائه می‌دهد و آنها را در فعالیتهای اجتماعی شرکت می‌دهد بنابراین مردم دولتشان را بر سرانگشتان خویش خواهند داشت.
مشتریان دولت الکترونیک که شامل شهروندان، بنگاههای اقتصادی و موسسات دولتی هستند از طریق پایگاههای تار عنکبوتی دولت الکترونیک می‌توانند در فعالیتهای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی شرکت کنند و یکی از اهداف اساسی دولت الکترونیک تحقق بخشیدن به مردم سالاری الکترونیک می‌باشد که تمامی شهروندان بتوانند در سرنوشت خویش دخالت داشته باشند.
پرداخت مالیات و عوارض، تجدید گواهینامه، دریافت و تجدید جواز کسب، ثبت شرکت، عقد قرارداد، ثبت ازدواج و طلاق، ثبت تولد و مرگ، انجام فعالیتهای مالی و اعتباری، شرکت در انتخابات، پرکردن فرم‌های الکترونیک برای مقاصد مختلف، بازدید از موزه‌ها، استفاده از کتابخانه‌های مجازی، تعامل با نهادهای مختلف دولتی و تجاری و اجتماعی، پرداخت صورت حسابهای مختلف مثل صورت حساب آب و برق و تلفن و گاز، دریافت اجازه ساخت و ساز ساختمان، دریافت اطلاعات مختلف سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و موارد دیگر از جمله فعالیت هایی است که می توان از طریق دولت الکترونیک صورت داد.
دولت الکترونیک در ایران با وجود آن که هنوز متولی مستقلی ندارد، اما در بعضی حوزه‌ها فعال است. قریب به 1000 سایت دولتی ایران با وجود همه کاستی‌ها و نقص‌هایی که در اطلاع‌رسانی دیجیتالی رسمی در وب وجود دارد، بخشی از روابط عمومی دیجیتالی کشور را به دوش می کشند.
دفاتر دولت الکترونیک که در استان‌های مختلف کشور راه‌اندازی شده است، خدمات مختلف انتظامی و ثبتی را انجام می‌دهند و این خود یک گام به جلو در ارائه خدمات به شهروندان الکترونیکی ایران است.
با این وجود، دولت الکترونیک ما هنوز از عقب ماندگی ساختاری و اجرایی رنج می برد که قطعا عزم ملی و ایجاد طرح جامع در این راستا، می تواند در چشم‌انداز بیست ساله کشور، مشکل‌گشای بسیاری از موانع پیش رو باشد.
آمار اکونومیست در سال 2007: ایران 70 امین کشور در میان 70 کشور!

مدیر موسسه بین المللی توسعه سواد مجازی کیش و عضو آکادمی نخبگان ایرانیان در رابطه با وضعیت دولت الکترونیک در ایران نیز بیان داشت: علیرغم اینکه در سالهای گذشته فعالیت های خوبی در زمینه تحقق و توسعه دولت الکترونیک در کشور انجام شده است اما هیچکدام از فعالیت های انجام شده جوابگوی نیازها نمی باشد.
کاویانی یادآور شد: در همین زمینه می توان به آمار "اکونومیست" اشاره کرد که در سال 2007 ایران در بین 70 کشور علیرغم اینکه در 5 فاکتور مورد نظر در آمارگیری رشد خوبی داشته است ولی در رتبه هفتادم آمادگی الکترونیکی قرار گرفته است.
وی خاطر نشان کرد: این امر حکایت از هدفگذاری جدی تر سایر کشورها نسبت به کشور ایران دارد.
مدیر موسسه بین المللی توسعه سواد مجازی کیش و عضو آکادمی نخبگان ایرانیان یادآور شد: در سال 2005 نیز ایران در میان 65 کشور شرکت داده شده در ارزیابی کشور 65 ام بوده است.
به هر حال آنچه ضروری به نظر می رسد در گام نخست گسترش آموزش ها برای تربیت شهروندان الکترونیکی و در دیگر مراحل که به طور قطع با آموزش های فردی نیز وابسته است ضرورت تلاش های بیشتر برای تحقق دولت الکترونیک در کشور ایران است.
.........................................................................
گزارش: صدیقه حسینی

همکاری آیکان - سازمان ثبت نامها و دامنه های اینترنت - از سپتامبر سال جاری با دولت آمریکا به پایان می رسد و این سازمان از ماه اکتبر به صورت مستقل فعالیت خواهد کرد.

به گزارش خبرگزاری مهر، آیکان یک سازمان عام المنفعه است که در سال 1998 با هدف ثبت نامها و دامنه های اینترنت تاسیس شد. این سازمان از زمان تاسیس خود تاکنون زیر نظر وزارت بازرگانی آمریکا کار می کند.

در گذشته فشارهای زیادی از سوی سیاستمداران آمریکایی بر روی آیکان در ثبت برخی از دامنه ها وجود داشت و بسیاری از کشورهای دنیا نیز با این مسئله که یک سازمان بین المللی زیر نفوذ قدرت دولت آمریکا باشد مخالف بودند.

توافق کاری آیکان با دولت آمریکا در پایان ماه سپتامبر پایان می پذیرد و از اکتبر این سازمان مستقل خواهد شد.

ویویان ردینگ کمیسر رسانه ها و فناوری اطلاعات اتحادیه اروپا در این خصوص اظهار داشت: "این استقلال درهای جدیدی را به سوی خصوصی سازی کامل آیکان بازی می کند."

ردینگ به باراک اوباما رئیس جهمور آمریکا پیشنهاد کرد که شکل جدیدی از حاکمیت اینترنت را ایجاد کند که دمکرات تر، شفاف تر، مسئول تر و چندجانبه تر باشد.

این کمیسر اتحادیه اروپا امیدوار است که آیکان کاملا مستقل شود و زیر نظر هیئت نظارت مستقل مثل گروه 12 حاکمیت اینترنت به بحث و تبادل نظر درخصوص وب و مسائل امنیتی بپردازد.

وی در این خصوص افزود: "این قابل دفاع نیست که دولت تنها یک کشور کنترل عملکرد اینترنت را که توسط صدها میلیون نفر در تمام دنیا استفاده می شود در دست داشته باشد."

به گفته ردینگ، این گروه 12 شامل دو نماینده از آمریکای شمالی، آمریکای جنوبی، اروپا و آفریقا و سه نماینده از آسیا و استرالیا خواهد بود و رئیس آیکان نیز همانند یک عضو بدون حق رای در این گروه حاضر می شود.

براساس گزارش رویترز، کمیسیون اروپا چهارشنبه جاری در بروکسل برای مذاکره درباره حاکمیت آینده اینترنت تشکیل جلسه می دهد.

استقلال آیکان نگرانیهایی را برای وزارت بازرگانی آمریکا ایجاد کرده است. سال گذشته آیکان قوانین جدیدی را درخصوص گسترش بیشتر دامنه های اینترنتی تصویب کرد.

انجمن ایرانی مطالعات جامعه اطلاعاتی با بیان رویکردهای خود در سال 88 ، عوامل و موانع توسعه جامعه اطلاعاتی را در کشور بررسی و برنامه های این انجمن را برای پیشبرد این هدف اعلام کرد.

به گزارش ایرنا، در نخستین گردهمایی انجمن ایرانی مطالعات جامعه اطلاعاتی در سال جدید که دوشنبه بعدازظهر با حضور دکتر کاظم معتمدنژاد استاد علوم ارتباطات در تهران برگزار شد، رویکردهای این انجمن در سال 88 مورد بررسی قرار گرفت.

در این گردهمایی ، معتمدنژاد در سخنانی از برپایی نخستین گردهمایی انجمن ایرانی مطالعات جامعه اطلاعاتی در سال 88 ابراز خرسندی کرد .

سپس ‌رویکردهای انجمن ایرانی مطالعات جامعه اطلاعاتی در سال 1388 که توسط دکتر " شهیندخت خوارزمی " تهیه شده است ، قرائت شد.

بر این اساس انجمن ایرانی مطالعات جامعه اطلاعاتی در سال 88 ،‌ بحث جامعه اطلاعاتی را درچارچوب اهداف توسعه ملی کشور دنبال می کند و اعتقاد دارد که این بحث به دلیل ماهیت پیچیده و گسترده ای که دارد باید بر مبنای کار علمی صورت گیرد و فرایند سیاستگذاری و برنامه ریزی آن بدون پشتوانه علمی اثر بخش نخواهد بود.

همچنین این انجمن سعی دارد با جلب مشارکت محافل دانشگاهی و موسسات تحقیقاتی و حضور در فعالیت های پژوهشی، به پر کردن خلاء های موجود در این زمینه کمک کند.

بر اساس این رویکردها، انجمن ایرانی مطالعات جامعه اطلاعاتی بر آن است که مسوولان اجرایی نیز بیش از پیش با مفهوم جامعه اطلاعاتی آشنایی پیدا کنند تا فعالیت دستگاه های اجرایی و سازمان های سیاست گذار عرصه اطلاعات و ارتباطات از ضعف بنیان علمی رهایی یابند و انجمن همچون سال های گذشته این مهم را در دستور کار خود قرار می دهد.

طبق این رویکردها، ناهماهنگی و نبود هم افزایی لازم میان فعالیت سازمان های دولتی و شوراها ( شورای عالی فناوری اطلاعات، شورای عالی اطلاع رسانی، شورای عالی انفورماتیک، شورای عالی انقلاب فرهنگی، شورای عالی امنیت فضای تبادل اطلاعات) که مسوولیت اصلی راهبری فرایند سیاست گذاری و برنامه ریزی و به طور کلی توسعه ICT را در کشور بر عهده دارند، معضل دیگری است که انجمن، آن را مانع مهمی بر سر راه توسعه جامعه اطلاعاتی در ایران می داند.

همچنین براساس رویکرد انجمن در سال 88 ،‌ایجاد بستر مناسب برای تعامل هر چه بیشتر با موسسات علمی-پژوهشی و تحقیقاتی و سازمان ها و مراکز تصمیم ساز کشور وظیفه راهبردی انجمن است و در این تعامل، هدف، یکپارچه سازی ظرفیت های موجود سازمان هایی است که به نوعی در فرایند تحقق جامعه اطلاعاتی نقشی مؤثر دارند.

همچنین ارتباط با جامعه علمی استادان، خبرگان و علاقه مندان حوزه ICT ، راهبری علمی فرایند سیاستگذاری توسعه ICT ، همکاری نزدیک با اصحاب رسانه در هدایت جریان فکری تولید اندیشه و دانش در زمینه جامعه اطلاعاتی و الزامات و مکانیسم های راهبری آن و انتقال آن به تصمیم سازان و برنامه ریزان کشور ، کمک به یافتن راه حل مناسب برای خروج از وضعیت موجود شورا‌های موازی حوزه ICT و اجرای برنامه های آموزشی در قالب سمینار و کنفرانس علمی و دوره های آموزشی از دیگر برنامه های انجمن ایرانی مطالعات جامعه اطلاعاتی در سال 88 است.

نخستین گردهمایی انجمن ایرانی مطالعات جامعه اطلاعاتی در سال 88 ، روز دوشنبه با حضور جمعی از اعضای هیات مدیره و اعضای انجمن ،‌ اساتید ، دانشجویان و علاقه مندان به مباحث فناوری های ارتباطات و اطلاعات در محل شورای انجمن های علمی کشور برگزار شد.

هیچ کار منظم و پیش‌بینی شده‌ای درباره‌ی جامعه‌ی اطلاعاتی درایران انجام نشده است و باید برنامه‌ا‌ی جامع برای آینده درباره‌ی جامعه‌ی اطلاعاتی در کشور طراحی شود.

به گزارش (ایسنا)، دکتر کاظم معتمدنژاد - پیر علم ارتباطات ایران - در نشست علمی انجمن ایرانی جامعه‌ی اطلاعاتی با موضوع «ایران و مسایل جهانی راهبری اینترنت»، با بیان این مطلب و با اشاره به جمله‌ی یکی استادان خود مبنی بر این که امروز دولت‌ها با استفاده از توپخانه‌ی ارتباطات می‌جنگندند، اظهار کرد: برای آنکه بتوانیم در دنیای امروز به نحو بهتری وظیفه‌ی خود و رسالت‌های انقلاب را انجام دهیم باید توپخانه‌ی ارتباطات را بشناسیم؛ بنابراین ضروری است در چارچوب برنامه‌های جامعه‌ی اطلاعاتی این کار را دنبال کنیم.

وی افزود: از آغاز تاسیس مطبوعات چاپی در دنیا تا به حال دو نیرو و تعارض وجود داشته است؛ یکی صاحبان سرمایه که روزنامه‌ها و بعدها سایر رسانه‌ها را راه‌اندازی کردند و دوم نیرویی که در برابر آن ایستادگی کردند، یعنی نیروهای سلطه و مقاومت؛ بین این دو نیرو همیشه و در تمامی عرصه‌ها تعارض وجود داشته است.

او ادامه داد: اگر مبانی سیاسی و نظری نظام ارتباطات را بررسی کنیم، می‌بینیم همیشه مبارزه بین این دو نیرو وجود داشته و بعد از جنگ جهانی دوم نیز در چند مرحله ادامه پیدا کرده است؛ در جنگ جهانی دوم در کنفرانس بین‌المللی درباره‌ی چارچوب آزادی اطلاعات، آزادی به طور عام و مطلق بدون در نظر گرفتن محدودیتهایش مورد قبول قرار گرفت.

وی ادامه داد: البته در آن کنفرانس نیز نماینده‌ی فرانسه بر این عقیده بود که آزادی بدون محدودیت قابل قبول نیست، اما آمریکایی‌ها نظر دیگری داشتند و معتقد بودند آزادی نامحدود است و کنگره نباید هیچ قانون محدودکننده‌ای برای آن وضع کند.

معتمدنژاد با بیان اینکه در سال 1983 و در بیستمین اجلاس یونسکو جریان جنگ تغییر کرد و جنگ بر سر امکانات ارتباطاتی آغاز شد و پس از آن و در سال 1994 نیز بحث درباره‌ی خصوصی کردن ارتباطات ادامه یافت، تصریح کرد: پس از مدتی اجلاس جهانی سران درباره‌ی جامعه‌ی اطلاعاتی به کمک اتحادیه‌ی بین‌المللی راه دور جلسه‌هایی تشکیل داد و درباره‌ی نقش ارتباطات در اداره‌ی جامعه و همچنین اصطلاحات مبهمی مانند جریان آزاد اطلاعات، جهانی‌سازی وغیره به بحث پرداخت.

وی با اشاره به اتفاقاتی که در این اجلاس‌ها روی داد اضافه کرد: در تمام اجلاس‌های برگزار شده و اجلاس‌هایی که تا سال 2010 برگزار می‌شود تنها جنبه‌های مشورتی مدنظر است و پس از آن قرار است در سال 2010 تصمیماتی گرفته شود که تا سال 2015 نیز باید اجرایی شوند.

به گفته او برخی معتقدند واژه جامعه‌ی اطلاعاتی صحیح نیست، بلکه باید به دنبال دانش و آگاهی و شکل‌گیری جامعه‌ی معرفتی باشیم و حتی جامعه‌ی امنیتی، نظارتی و غیره را مطرح می‌کنند. آنها معتقدند باید استفاده از اینترنت مانند آموزش رایگان باشد و به عنوان اموال عمومی در اختیار دولت‌ها باشد و حتی جزو اموال عمومی جهانی قرار گیرد که باید در این زمینه‌ها کار شود.

وی با اشاره به این که اطلاعات باید جزو عرصه‌ی عمومی جهانی باشد اضافه کرد: متاسفانه امروز مالکیت فکری به جای آنکه به فکر تحقق مالکیت مولفان باشد حقوق سرمایه‌گذاران را تامین کرده و حامی کشورهای سرمایه‌داری است. البته در جبهه‌ی مخالف یعنی جبهه‌ی مقاومت یکی از آخرین مقاومت‌ها تصویب قطعنامه‌ی جهانی تنوع فرهنگی با موافقت 190 کشور و مخالفت تنها 2 کشور یعنی آمریکا و اسرائیل در سال 2001 بود؛ هر چند آمریکایی‌ها سعی کردند با انعقاد قراردادهای دو جانبه از تحقق این قطعنامه جلوگیری کنند اما موفق نشدند.

به گفته‌ی پیر علم ارتباطات ایران مسائل راهبری اینترنت یکی از مسائل مهمی است که باید در کنار تلاش برای تحقق جامعه‌ی معرفتی به آن توجه ویژه داشته باشیم، ضمن اینکه در اجلاس‌های اخیر حقوق ارتباطاتی در جامعه‌ی اطلاعاتی مورد توجه قرار گرفته است که ما نیز باید به آن‌ها توجه کنیم.

توانایی کارشناسی و دیپلماسی در اجلاس جهانی کارساز است، همانگونه که ما توانستیم در اجلاس‌های جامعه‌ی اطلاعاتی که در آن‌ها شرکت داشتیم امتیازاتی بگیریم که البته به دلیل پیگیری نکردن ما، اجرایی نشد.

به گزارش (ایسنا)، نصرالله جهانگرد - عضو هیات مدیره‌ی انجمن ایرانی مطالعات جامعه‌ی اطلاعاتی - در سمینار «ایران و مسایل جهانی راهبری اینترنت» با بیان این مطلب، درباره‌ی اهمیت حاکمیت اینترنت برای ایران اظهار کرد: در دنیای جدید مرز منافع و ترسیم هویت کشورها، ملل و فرهنگ‌ها زبان جدیدی پیدا کرده‌ و فهم این اتفاق و مرزبانی آن و همچنین دفاع از منافع ملی، مسوولیت کسانی است که این حوزه را درک می‌کنند.

وی با اشاره به این که همیشه از آن‌ها که در گذشته از مرزها خوب دفاع کردند، تقدیر و از آنان که دفاع خوبی نداشته‌اند بدگویی می‌شود، افزود: در دهه‌های اخیر در دنیا تحولات بسیار عمیقی در حوزه‌ی علم و تکنولوژی پیدا شده است که تاثیر جدیدی در ترسیم منافع کشورها، تحولات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی، بافت‌های جمعیتی، جنگها و غیره گذاشته است.

او ادامه داد: سرعت مبادله‌ی اطلاعات به یک چشم به هم زدن رسیده و دولت‌ها و صاحبان قدرت توانمندی‌های زیادی کسب کرده‌اند و ما نیز اگر توانمند شویم می‌توانیم مرزها را خوب حفظ کنیم.

عضو هیات مدیره انجمن ایرانی مطالعاتی جامعه‌ی اطلاعاتی با بیان این که محیط اینترنت به زودی محیط پردازش جهانی می‌شود تصریح کرد: ملت‌ها به صورت پهنه‌های جغرافیایی همراه با فرهنگ، زبان و مجموعه‌ای از تاریخ تعریف می‌شوند، امروز و آینده این توانمندی‌ها اگر نگاشتی در فضای دیجیتال پیدا کرد ما هم می‌توانیم به جلو برویم و گرنه، به سمت اضمحلال خواهیم رفت.

او اضافه کرد: امروز دیگر مرزهای جغرافیایی مطرح نیست. وقتی زبان، سلیقه و خواست تغییر کند تقسیم‌بندی‌های جغرافیایی نیز اتفاق می‌افتد؛ امروز سعی می‌شود اینترنت به زبان انگلیسی گسترش یابد و این در حالی است که ما نیز برنامه‌ریزی برای انتقال داشته‌هایمان به زبان فارسی نداریم و سهم ما فقط از طریق وبلاگ‌نویس‌ها انجام می‌شود.

جهانگرد با بیان این که منازعات سیاسی نباید به کارهای علمی خدشه وارد کند ضمن این که نباید در این کارها توقع تشکر داشت، دکتر معتمدنژاد را نمونه‌ی بارز حرکت در جهت رشد منافع کشور در حوزه تخصصی‌اش در دوره‌های مختلف در این زمینه دانست و اظهار کرد: در دنیای مخابرات، دو نشانه فرکانس در اختیار و آدرس‌دهی است که منافع مرزی دولت و شرکت‌ها را تعریف می‌کند.

وی اضافه کرد: در حال حاضر دعوا در جهان بر سر این است که مخابرات و اینترنت کدام یک باید آدرس‌دهی کنند؛ زیرا دنیای ارتباطات به سمت این مساله‌ فلسفی می‌رود که در کل کره‌ی زمین هر فرد یک شماره و یک هدست داشته و تمام ارتباطش نیز از این طریق برقرار می‌شود و موضوع مهم نیز این است که این آدرس را چه کسی باید بدهد، آیکان یا آی ‌تی ‌یو.

جهانگرد ادامه داد: در آی‌ تی ‌یو دولت‌ها به‌عنوان حافظان ملت‌ها تصمیم‌گیری می‌کنند امروز دعوا این است که چه کسی باید حاکمیت داشته باشد و چرا باید تمام سطوح تصمیم‌گیری درباره‌ اینترنت به دو شرکت آمریکایی واگذارشود.

وی افزود: آیکان موسسه‌ی خوبی است اما باید در رژیم حقوقی سازمان ملل قرار بگیرد؛ زیرا در حال حاضر در رژیم حقوقی آمریکاست و اگر تحریمی اتفاق بیفتد هیچ تضمینی وجود ندارد که آیکان از آن پیروی نکند که البته این طرح‌ تنها خواسته‌ی ما نیست بلکه سایر کشورها مانند برزیل، چین، کوبا و غیره نیز این نظر را تایید می‌کنند.

او با اشاره به این که توانایی کارشناسی و دیپلماسی در اجلاس جهانی کارساز است، همانگونه که ما توانستیم در اجلاس‌های جامعه‌ی اطلاعاتی که در آن‌ها شرکت داشتیم امتیازاتی بگیریم گفت: ما چند تقاضا از آیکان داشتیم که آن‌ها نیز قبول کرده بودند انجام شود اما به دلیل پیگیری نکردن ما اجرایی نشد، ضمن این که اهمیت ارزش و حاکمیت اینترنت کهنه نیست و هر روز تازه‌تر می‌شود چون همه‌ی ما باید سهمی مساوی از اختیارات را دارا باشیم و از حقوق دولت‌ها و ملت‌هایمان دفاع کنیم.

عضو هیات مدیره‌ی انجمن ایرانی مطالعات جامعه‌ی اطلاعاتی در ادامه اظهار کرد: اینکه عده‌ای پیشرو (آیکان) در آمریکا در عرصه‌ی اینترنت خوب کار می‌کنند و سهم ما را هم می‌دهند دلیل نمی‌شود که از حق خود بگذریم. درست است که باید سهم خود را خوب مدیریت کنیم اما نباید در دفاع از منافع خود نیز خاموش باشیم.

وی افزود: کلینتون در سال 98 بیانیه‌ای ارائه کرد که در آن آمده بود توسعه‌ی اینترنت به زبان انگلیسی، توسعه‌ی مرز منافع آمریکاست و برای آن بودجه‌ای نیز اختصاص یافت. این در حالی است که تنها پنج درصد از مردم کشور کره که امروز در زمینه‌ی فن‌آوری اطلاعات مقام دوم را داراست، می‌توانند به زبان انگلیسی صحبت کنند و این بدان معناست که اهمیت و مدیریت کردن فرصت‌ها در پیشرفت در حوزه‌ی فن‌آوری اطلاعات بسیار مهم است. آن‌ها توانسته‌اند با استفاده از فرصت‌ها فرهنگ و مرزهای خود را حفظ کنند.

به گفته‌ی او اگر زبان و ادبیات کشورها قوی باشد می‌توانند اقتصاد قوی نیز داشته باشند چرا که اقتصاد در آینده تحت مجموعه‌ای از زبان و فرهنگ آن‌هاست.

جهانگرد با تاکید بر اینکه سازمان آیکان از لحاظ فنی بسیار خوب است اما باید تحت نظام حقوقی سازمان ملل قرار گیرد گفت: بحث در این جا این است که نهادی که مرز منافع آینده را تامین می‌کند از نظر حقوقی باید به کجا وابسته باشد که همه مطمئن باشند، در تمامی مراحل عادلانه قضاوت خواهد کرد.

او با اشاره به این که حضور تخصصی ایران در مجامع بین‌المللی ضعیف است ادامه داد: در توسعه‌ی اینترنت نقش همه‌ی دولت‌ها موثر است. ما در اداره‌ی این امر یعنی اینترنت چهار امتیاز بزرگ گرفتیم از جمله این که آیکان رژیم حقوقی ما را در مرافعات حقوقی بپذیرد، سهم ما از IP ورژن 4 را در آدرس‌دهی زیاد کند و تهران به عنوان اجلاس آسیایی قبول کند که با تمام این امتیازات موافقت شد و حتی مصوبه‌ی برگزاری اجلاس آسیایی در تهران نیز در بهار 85 گرفته شد اما به دلایلی از سوی مدیران کشور رد شد و سایر امتیازات نیز به دلیل عدم پیگیری ما اجرایی نشد.

به گفته‌ی وی بحث امروز کشور بر سر توسعه‌ی دسترسی است. امروز در کشور با اختلاف سلیقه در کنترل و فیلترینگ اینترنت مواجهیم که بخش اصلی آن نیز به دلیل کج فهمی است البته این امر نباید ما را از منافع کشور در آینده دور کند. ما باید در قطعنامه‌های جهانی از منافع خود حمایت کنیم زیرا دیده‌بان و مرزبان هستیم و نسل آینده قطعا ما را به خاطر سستی‌هایمان مورد بازخواست قرار خواهد داد.

جهانگرد ادامه داد: دامین در دنیا، تخصیص و توابع اقتصادی آن، حق دولت‌ها و ملت‌هاست و در تقسیم‌بندی جهانی باید عادلانه باشد که اگر این منطق رعایت نشود هیچ‌کس نمی‌تواند از آن استفاده کند.

او اضافه کرد: ما علاوه بر همکاری مهندسی و دیدن ضعف‌های خود و همچنین نقد یکدیگر باید مسایل بلندمدت و آینده را نیز ببینیم و از منافع اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی خود دفاع کنیم و سهم محتوای فارسی خود را در فضای دیجیتال افزایش دهیم و دسترسی به آن را نیز عام کنیم.
وی با اشاره به اینکه در راهبری اینترنت منظور از دولت‌ها، حاکمیت سیاسی نیست، ادامه داد: حضور نیروهای تخصصی در مجامع بین‌المللی صددرصد با موفقیت همراه است همانگونه که امروز در هر حوزه‌ای به صورت تخصصی و کارشناسی شرکت کرده‌ایم، موفق بوده‌ایم.

عضو هیات مدیره‌ی انجمن ایرانی مطالعات جامعه‌ی اطلاعاتی تاکید کرد: از یاد نبریم دشمن انگاری محیط پیرامون، ما را از دستیابی به فرصت‌ها باز می‌دارد. گرچه مدیریت بد منابع ملی، جزو انتقادات مطرح به بخش داخلی است اما حضور در کمیسیون‌های بین‌المللی نیز قطعا به نفع ما خواهد بود، ضمن اینکه بخش خصوصی نیز باید نقش فعال‌تری در این زمینه داشته باشد.

با توجه به رشد ایجاد وب‌گاه‌ها و توسعه خدمات الکترونیکی، میزبانی اطلاعات آن‌ها بسیار مهم است و در این بین محل میزبانی اطلاعات وب‌گاه‌های دولتی از اهمیتی صد چندان برخوردار است. با این که دولت در این باره اقداماتی را انجام داده و یا در دست اجرا دارد اما نسبت به این فاصله‌ی زمانی طولانی نمی‌توان بی‌تفاوت بود.

رضا باقری اصل ـ مدیر دفتر فن‌آوری‌های نوین مرکز پژوهش‌های مجلس ـ در گفت‌وگو با خبرنگار (ایسنا)، با بیان این مطلب درباره‌ی گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس در ارزیابی مراکز داده و میزبانی وب در ایران گفت: رکن اساسی تحولات دهه اخیر و قرن بیست و یکم، اطلاعات بوده و فن‌آوری اطلاعات به عنوان ابزاری بی‌بدیل نقش بسیار مهمی در این تحولات داشته است.

او ادامه داد: برای اثبات سرمایه بودن اطلاعات، دیگر کسی دلیل نمی‌خواهد و همین بس که بسیاری از خدمات بنگاه‌های اقتصادی و نهادهای عمومی بر پایه سامانه‌های اطلاعاتی و در بستر شبکه‌های ارتباطی جهانی و محلی ایجاد شده‌اند. بنابراین، کلیه فعالیت‌ها، تخصص‌ها و شیوه‌هایی که برای نگهداری اطلاعات شکل گرفته‌اند، حائز اهمیت شده‌اند.

به گفته وی افزون بر این با توسعه شبکه‌های داخلی و جهانی و نیز حرکت سریع سازمان‌ها به سوی اطلاعات یکپارچه، نیاز به فضایی برای ذخیره‌سازی، طبقه‌بندی، مدیریت، توزیع، برقراری ارتباط پرسرعت و تأمین امنیت داده‌ها به شدت احساس می‌شود.

او گفت: مرکز داده به عنوان مجموعه‌ای پرظرفیت و ایمن، مانند انباره‌ای برای نگهداری، طبقه‌بندی، مدیریت، پردازش، توزیع و انتشار داده‌ها، یک راه‌حل مناسب برای نیاز‌های فوق است.

باقری میزبانی وب را یکی از مهم‌ترین خدماتی دانست که در مراکز داده ارائه می‌شود و تصریح کرد: میزبانی درواقع واگذاری فضایی است که توسط شرکت‌های ارائه‌دهنده این خدمات به دارندگان وب‌سایت‌ها صورت می‌گیرد تا بتوانند نرم‌افزار خدمت‌دهنده و اطلاعات مربوط به وب‌سایت خود را در آن قرار دهند.

او افزود: در حال حاضر، به دلیل عواید مطلوب ناشی از این کسب و کار، شرکت‌های بسیاری در سراسر جهان در حال ارایه خدمات میزبانی هستند که در این بین آمریکا و کانادا به دلیل برخورداری از کیفیت مناسب در کنار قیمت رقابتی از شهرت بیشتری برخوردار هستند.

وی با بیان این که ارایه خدمات مرکز داده به تمامی وب‌سایت‌های دولتی در داخل کشور و در مراکز داده استاندارد همچنان ضروری و حیاتی به نظر می‌رسد گفت: داده‌ تولید شده توسط شرکت‌ها، سازمان‌ها و اشخاص هر روز در حال افزایش است. امروز به کمک ابزارهای نوین، تولید داده‌ها به قدری پراکنده و انبوه است که تولیدکنندگان آن‌ها به سختی می‌توانند این داده‌ها را مدیریت کنند و از ذخیره و ارزش افزوده‌های آن‌ها به نحو مطلوب سود ببرند.

مدیر دفتر فن‌آوری‌های نوین مرکز پژوهش‌های مجلس در خصوص بهره‌گیری وب‌سایت‌های ایرانی از میزبانی مراکز داده اینترنت داخلی گفت: اطلاعات واجد ارزش در وب‌گاه‌ها نگهداری می‌شود.

او گفت: این اطلاعات هم به بخش دولتی و هم غیردولتی مربوط می‌شود اما به دلیل حفظ امنیت و منافع ملی لازم است وب‌گاه‌های سازمان‌های دولتی در داخل کشور میزبانی شوند. این رویدادی است که اکثر کشورهای دنیا به آن پایبندند، نظیر کشورهای مالزی و ترکیه که وب‌گاه‌های مهم آن‌ها در داخل کشور خودشان میزبانی می‌شوند.

وی یادآور شد: تصمیم ایجاد مراکز در ایران به دی‌ماه 1381 برمی‌گردد. از آن زمان تاکنون چند مرکز داده در کشور ایجاد شده، اما با چالش‌های عمده‌ای از قبیل ضعف زیرساخت ارتباطی، سطح پایین امنیت، کیفیت پایین خدمات و غیره روبه‌رو هستند.

او گفت: در یک کلام، مراکز داده ایجاد شده هنوز فاصله زیادی تا استانداردهای مورد قبول جهانی دارند و جز تعدادی انگشت شمار، بقیه به سوی ارتقای سطح کیفی خدمات تحرکی ندارند.

او خاطرنشان کرد: در فاصله دو سالی که مرکز پژوهش‌ها وب‌سایت‌های دولتی را از لحاظ محل میزبانی‌شان ارزیابی کرده است، سازمان‌های دولتی که میزبانی‌شان را به داخل کشور منتقل کرده‌اند، رشد خوبی داشته‌اند، هرچند طبق بخشنامه دبیرخانه شورای عالی فن‌آوری اطلاعات در سال 85 کلیه سازمان‌های دولتی تا انتهای سال 85 باید میزبانی وبگاه خود را به داخل کشور منتقل می‌کردند. در این میان همچنان بسیاری از وب‌سایت‌های مهم دولتی در کشورهایی همچون آمریکا و کانادا و انگلیس میزبان هستند.

وی افزود: در سال‌های اخیر با یکپارچه شدن رسانه‌ها و همگرایی انواع اطلاعات، احداث مراکز داده کوچک و مستقل برای هر سازمان با اصل صرفه‌جویی به مقیاس در تضاد است و مشکلات تامین امنیت آن‌ها رویکردی غیر قابل توجیه است که متاسفانه در کنار میزبانی اطلاعات در خارج از کشور در حال رخ دادن است.

او در پاسخ به این سوال که چرا میزبان‌های خارجی برای وب‌سایت‌های ایرانی جذاب‌تر هستند، گفت: آمارهای ارایه شده نشان‌ می‌دهد بیش از 32 درصد از وب‌سایت‌های دولتی مورد بررسی در خارج از کشور میزبانی می‌شوند.

وی گفت: علاوه براین اکثر وب‌سایت‌های غیردولتی ایران نیز در میزبان‌های خارج از کشور قرار دارند. علل مختلفی در شکل‌گیری چنین مساله‌ای نقش دارد که می‌توان آن‌ها را به دو دسته مزایای استفاده از مراکز داده خارجی و مشکلات بهره‌برداری مراکز داده داخلی تقسیم کرد.

وی با اشاره به این که با توجه به موقعیت سیاسی و جغرافیایی کشورمان، برنامه‌ریزی هدفمند برای توسعه مراکز داده ایرانی و مجموعه زیرساخت‌های مخابراتی کشور می‌تواند ایران را به هاب مخابراتی منطقه تبدیل کند افزود: راه‌اندازی و استفاده از مراکز داده داخلی موجب افزایش توان و تخصص نیروی داخلی و استفاده از متخصصان در داخل کشور می‌شود و این می‌تواند پشتوانه خوبی برای توسعه فن‌آوری اطلاعات و زیرساخت‌های آن باشد.

او معتقد است: بعد از زیرساخت‌های مخابراتی اولین و مهم‌ترین چیزی که برای راه‌اندازی و ارایه خدمات دولت الکترونیک و تجارت الکترونیک به مردم مورد نیاز است مراکز داده داخلی است.

او گفت: مسدود کردن بیش از 500 وب سایت ایرانی و توقیف صدها دامنه اینترنتی متعلق به ایرانی‌ها توسط شرکت‌های آمریکایی که با استناد به قوانین تحریم ایالات متحده انجام شده بود لزوم توجه کافی به راه‌اندازی، حمایت و استفاده از مرکز داده ایرانی را بیش‌تر مشخص می‌کند.

او اظهار کرد: خلاء تدوین برنامه راهبردی در زمینه مراکز داده داخلی به شدت احساس می‌شود. به نظر می‌رسد دولت و به خصوص وزارت ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات به عنوان متولی و طراح کلان مراکز داده داخلی باید مشکلات را به موقع شناسایی و در جهت حل آن‌ها چاره‌اندیشی کند.

او گفت: طول عمر راه‌حل‌های فن‌آوری اطلاعاتی به واسطه سرعت رشد این فن‌آوری بسیار کوتاه است و اگر طرحی مدت اجرای آن بیش از دو سال طول بکشد در زمان بهره‌برداری تاریخ گذشته تلقی خواهد شد. لذا فاصله بین تصمیم تا طراحی، اجرا و بهره‌برداری باید کاهش یابد.

باقری گفت: توسعه کاربردی فن‌آوری اطلاعات در کشور در کنار رشد ارایه خدمات الکترونیکی بر خط و نیز جایگاه و اهمیت اطلاعات در تحولات عظیمی که دولت بر اساس سیاست‌های کلی نظام در حال پیگیری است نشان دهنده ضرورت توجه به مراکز داده و مراکز داده اینترنتی است. بنا بر همین ضرورت ها بود که ایجاد و راه‌اندازی مراکز داده داخلی در دستور کار مسوولان دولتی قرار گرفت.

او در پایان خاطر نشان کرد: هزینه‌ی بهره‌گیری از مراکز داده داخلی در مقابل منافع حاصل از کاهش مخاطرات امنیت اطلاعات وب‌سایت‌های دولتی و تسهیل در استقرار دولت الکترونیکی و تجارت الکترونیکی در فضای مورد اطمینان را دارد و از دیگر سو دانش فنی آن نیز باعث ارتقای تجربه متخصصان ایرانی و ایجاد تنوعی از مشاغل و تخصص‌های فنی جدید در بالاترین سطح فن‌آوری خواهد شد

وی گفت: ارایه‌ی خدمات مراکز داده به تمامی وب‌سایت‌های دولتی در داخل کشور و در مراکز داده استاندارد از نظر تجهیزات، زیرساخت‌ ارتباطی و امنیت اطلاعاتی و فیزیکی همچنان ضروری و حیاتی به نظر می‌رسد و این مهم تنها با داشتن مراکز داده پیشرفته در داخل کشور امکان‌پذیر است.

اجلاس جهانی جامعه اطلاعات (WSIS) پلات‌فورمی برای دولت‌ها، سازمان‌های بین‌المللی شرکت‌ها و سایر نهادها به وجود آورد تا به بررسی مسایل مرتبط با فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات، با توجه ویژه به کاهش شکاف دیجیتال و تبدیل آن به فرصت‌های دیجیتال برای همه، بپردازند.

در طول برگزاری WSIS تمامی بازیگران این عرصه بر این نکته صحه گذاشتند که ICT در توسعه شتابناک رشد اقتصادی و اجتماعی، نقش اساسی ایفا می‌کند و در این راه، نه تنها فرصت‌های اشتغال می‌آفریند، بلکه به توانمندسازی نیروی انسانی و توسعه فرهنگی نیز منجر می‌شود. از سوی دیگر، فرآیند شکل‌گیری و توسعه جامعه اطلاعات، بسته به تلاش تمامی سهامداران و بازیگران، اعم از دولت‌ها، بخش خصوصی، سازمان‌های بین‌المللی، جامعه مدنی و سایر نهادها دارد. به همین منظور فرآیند Stocktaking در اکتبر سال 2004 با هدف ارایه اطلاعات از دستاورد سهامداران جامعه اطلاعات شکل گرفت و منجر به تهیه پایگاه داده‌ای از فعالیت‌های مرتبط با WSIS شد. همچنین ITU اقدام به تهیه گزارش‌هایی از این فعالیت‌ها می‌کند که آخرین آن با عنوان WSIS Stocktaking Report اخیرا منتشر شده است.

در این گزارش به تفکیک خطوط عمل WSIS فعالیت‌های جهانی تمامی سهامداران تشریح شده است. آنچه می‌خوانید بخش‌هایی از این گزارش 70 صفحه‌ای است. امیدواریم بتوانیم به تدریج، با ترجمه تمامی این گزارش مفید، گامی در جهت اطلاع‌رسانی توسعه جامعه اطلاعات در جهان برداریم.
جامعه اطلاعات رو به رشد

از زمان برگزاری فاز دوم اجلاس جهانی جامعه اطلاعات در تونس تاکنون، دولت‌ها و سایر سهامداران بسیاری پروژه‌ها را در جهت کاهش شکاف دیجیتالی کلید زده‌اند و بررسی‌های عمومی حاکی از توسعه مثبت در رشد استفاده از فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات (ICTs) در بسیاری از کشورها است که در این گزارش، نمایی کلی از تلاش‌های جامعه جهانی در جهت تامین و دستیابی به اهداف WSIS ارایه می‌شود.

در بخش پل زدن بر شکاف دیجیتال عمدتا بر تحلیل وضعیت استفاده از موبایل، فناوری‌های اینترنت و پهن باند در سطح جهان تمرکز شده است.

در بخش «ایجاد یک محیط توانمندساز» تحولات قانون‌گذاری و رگولاتوری بررسی می‌شود و موضوع نیاز به تغییر در سیاست‌ها و چارچوب‌های قانون‌گذاری در جهت توانمندسازی کشورها در دسترسی به اهداف WSIS تا سال 2015 مطرح می‌شود.

بخش دیگر این گزارش، ظرفیت‌سازی و خدمات ICT است که سعی دارد به فعالیت‌های مرتبط با ظرفیت‌سازی انجام شده در سطح جامعه بین‌الملل، با توجه ویژه به خدماتی در حوزه‌های بهداشت الکترونیکی، دولت الکترونیکی، محیط الکترونیکی و کشاورزی الکترونیکی، بپردازد.

ایجاد امنیت در دنیای مجازی نیز بخش دیگری از این گزارش را به خود اختصاص داده که در آن، سعی شده به مخاطرات واقعی ناشی از جرایم سایبر بپردازد.
پل‌زدن بر شکاف دیجیتال

در دو سال گذشته، بخش ارتباطات و ICT به رشد ادامه داد و این موضوع به ویژه در بازار موبایل و تلفن سلولی قابل مشاهده است.

در سطح جهان، تعداد مشترکان تلفن‌همراه در سال 2005 از مرز یک میلیارد گذشت و این میزان تا پایان سال 2007 میلادی به بیش از 3/3 میلیارد مشترک رسید.

به این ترتیب می‌توان گفت: ضریب نفوذ جهانی موبایل در پایان سال گذشته میلادی 49 درصد بوده است. در طول این بازه زمانی (2007-2005) رشد بازار موبایل در آفریقا بیش‌ترین میزان را داشته و سالانه 39 درصد رشد را ثبت کرده است، در حالی که رشد سالانه ضریب نفوذ موبایل در آسیا 28 درصد بوده است.

در این میان، دو کشور هند و چین در این مدت به ترتیب 154 و 143 میلیون مشترک جدید را تجربه کرده‌اند.

به طور میانگین رشد سالانه جهانی موبایل رقم 22 درصد را ثبت کرده است. اما بازارهای بیش‌تر اشباع شده و بالغ، مثل اروپا که در آن ضریب نفوذ از 100 درصد گذشته، رشد کمتری داشته‌اند.

درصد رشد بیش‌تر کاربری موبایل در مناطق در حال توسعه، تاثیر مشخصی بر توزیع فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات داشته است؛ به طوری که در پایان سال 2007 میلادی 69 درصد مشترکان موبایل جهان از کشورهای در حال توسعه بوده‌اند.

این موضوع نشان می‌دهد که کشورهای در حال توسعه در حال رساندن خود به توسعه یافته‌ها هستند.

جالب اینجا است که در سال 2005 میلادی، 63 درصد مشترکان از کشورهای در حال توسعه بوده‌اند. نمودار 1- نشان‌دهنده میزان رشد و ضریب نفوذ تلفن‌همراه در دنیا است.

از سوی دیگر، تلفن همراه (سلولی) به سرعت سلطه خود را بر بازار تلفن تحکیم می‌کند؛ به طوری که در سطح جهان، بیش از 71 درصد مشترکان مربوط به تلفن‌همراه هستند و در آفریقا این رقم نزدیک به 90 درصد است؛ یعنی فقط 10 درصد از کل کاربران تلفن از خطوط ثابت استفاده می‌کنند.

رشد بخش موبایل در حالی ادامه دارد که تلفن ثابت شاهد میزان رشد نزدیک به صفر خواهد بود.

در واقع نفوذ تلفن ثابت در طول سال‌های 2005 تا 2007 کمتر از یک درصد رشد داشته و به 20 درصد رسیده است.

در این میان استثناهایی هم وجود دارد. مثلا در نیجریه که پرجمعیت‌ترین کشور آفریقایی است، توانسته در ظرف 3 سال ضریب نفوذ تلفن ثابت را از زیر یک درصد به بالای 4 درصد برساند.

سطح پایین ضریب نفوذ خطوط ثابت در کشورهای در حال توسعه، از سویی باعث محدودیت در عرضه خدمات پهن‌باند ثابت مثل DSL می‌شود که امروزه به عنوان محبوب‌ترین فناوری پهن‌باند خطوط ثابت مطرح است.

نمودار 2- نشان دهنده میزان توزیع فناوری‌های مختلف اطلاعات و ارتباطات با توجه به سطح درآمد در پایان سال 2007 است. این نمودار نشان می‌دهد که موبایل در میان سطوح مختلف درآمد عادلانه‌ترین توزیع را دار است و در این میان پهن باند خطوط ثابت کمترین میزان توزیع عادلانه را دارد.

در حالی که بر اساس این نمودار، فقط 16 درصد مردم جهان در کشورهای دارای درآمد بالا زندگی می‌کنند، اما 66 درصد مشترکان فناوری‌های پهن باند ثابت در این کشورها زندگی می‌کنند.

تعداد کاربران اینترنت نیز تقریبا عادلانه توزیع شده است و 18 درصد کاربران اینترنت در کشورهای با درآمد کم زندگی می‌کنند.

مقایسه‌ای با وضعیت توزیع فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات در سال 2005 نشان می‌دهد که وضعیت اندکی بهبود یافته است.

این بهبود به ویژه در گروه‌های با درآمد کمتر از متوسط (Lower-Middle) و کم ‌درآمد (Low-income) به چشم می‌آید.

در حالی که در سال 2005 این دو گروه به ترتیب 19 و 10 درصد کاربران اینترنت را تشکیل می‌دادند، سهم آنها در پایان 2007 به 23 و 18 درصد افزایش یافته است.

در بازار پهن‌باند خطوط ثابت نیز کشورهای با درآمد پایین‌تر از متوسط خود را از 18 درصد در سال 2005 به 22 درصد در 2007 رسانده‌اند.

نیاز به آنلاین کردن تعداد بیش‌تری از مردم جهان با بررسی تفاوت‌ها در ضریب نفوذ مناطق مختلف جهان مشخص می‌شود.

اگر چه بین سال‌های 2005 تا 2007، تمامی مناطق شاهد رشد تعداد کاربران و ضریب نفوذ اینترنت بوده‌اند، اما تفاوت‌ها آشکار و چشمگیر است.

به خصوص آفریقا در این زمینه از بقیه مناطق جهان عقب‌مانده و در این منطقه به ازای هر 20 نفر یک نفر به اینترنت دسترسی دارد.

از 2005 تاکنون، آسیا توانسته ضریب نفوذ خود را با نزدیک به دو برابر افزایش از 10 درصد به 18 درصد برساند و در اروپا و کشورهای آمریکایی بیش از 40 درصد جمعیت از اینترنت استفاده می‌کنند .

تفاوت‌های بین مناطق در میزان کاربری فناوری‌های پهن‌باند، عمیق‌تر است. در پایان سال 2007 ضریب نفوذ پهن باند خطوط ثابت در آفریقا زیر یک درصد بوده است، در حالی که این رقم در اروپا به 16 درصد و در منطقه آمریکا به 10 درصد رسیده است.

در سطح جهان ضریب نفوذ پهن باند در این بازه زمانی 2 ساله، از 3 به 5 درصد رسیده است.

البته مقایسه‌های منطقه‌ای، تفاوت‌های اساسی بین کشورها را نادیده می‌گیرد. در حالی که ضریب نفوذ پهن باند (اینترنت پر سرعت) در کشورهای پردرآمد به بیش از 30 درصد رسیده، در بسیاری از کشورهای در حال توسعه یا اصلا اینترنت پرسرعت به صورت تجاری عرضه نشده یا قیمت این خدمات آنقدر بالا است که می‌توان گفت دسترسی به آن برای شهروندان عادی تقریبا ممکن نیست و به کسب و کارهای بزرگ محدود شده است.

مردم کشورهای توسعه یافته هر روز در حال تغییر خطوط dial-up خود با پهن باند هستند و در پایان سال 2007 میلادی 63 درصد تمامی مشترکان اینترنت در کشورهای با درآمد بالا، کاربر اینترنت پر سرعت بوده‌اند.

این نسبت در سایر گروه‌های درآمدی فاصله بیش‌تری دارد و حتی در گروه کم درآمدها نیز 20 درصد کاربران، از اینترنت پرسرعت بهره می‌برند.

این نسبت در گروه‌های با درآمد زیر متوسط و بالای متوسط به ترتیب 39 و 50 درصد است.

جالب اینجا است که بدانید تقریبا تمامی کاربران در سه کشور شیلی، سنگال و ترکیه، دارای اینترنت پرسرعت هستند.

در بخش بعدی این گزارش به وضعیت ایجاد محیط توانمندساز می‌پردازیم.
منبع : روزنامه فناوران

دبیر کل سازمان ملل به مناسبت روز جهانی ارتباطات و جامعه‌ی اطلاعاتی که همه ساله در روز 17 ماه می که سال روز تاسیس اتحادیه‌ی جهانی مخابرات است، پیامی را با عنوان «فرصت‌های ICT برای همه، پیوند با افراد دارای معلولیت» صادر کرد.

به گزارش (ایسنا)، ‌متن پیام بان کی‌ مون به این شرح است: «از همان دوران ابتدایی تلگراف که از لحاظ لغوی به معنی نوشتن از راه دور است همواره در حال تغییر بود. امکان انتشار سریع اخبار مهم در مسافت‌های دور و عبور از مرز زمان و مکان به ما امکان داد فعالیت‌های قابل توجهی همچون ارسال پیام‌های شخصی تا تکمیل تبادلات مالی پیچیده یا پرداختن به مسائلی به مهمی جنگ و صلح را انجام دهیم.

روز جهانی ارتباطات و جامعه‌ی اطلاعاتی فرصتی برای یادآوری نقش کاتالیزور و نوع‌آوری است؛ ارتباطات و اطلاعات در جوامع و نیاز جهانی گسترده به ارتباطات و همکاری‌ بین مرزی است.

این روز همچنین با روزی مصادف است که در سال 1865 اتحادیه‌ی جهانی مخابرات بنیان‌گذاری شد و در آن زمان بود که ایده انتقال سیگنال‌های الکترونیکی از طریق سیم‌های فلزی به شکل‌گیری فن‌آوری‌های رقیب منتهی شد.

اتحادیه‌ی جهانی مخابرات برای پرداختن به نیاز رو به رشد استانداردهای بین‌المللی تشکیل شد و از همان روزهای ابتدایی نقش کلیدی در متصل کردن جهان ایفا کرده است؛ چالشی که امروز با تلفن همراه نسل سوم و فن‌آوری‌های باند پهن ادامه یافته است. با این وجود ناچاریم تایید کنیم هنوز دسترسی به فن‌آوری ارتباطات جهانی نیست و مزایایش به طور برابر تقسیم نشده‌اند.

اجلاس جهانی جامعه‌ی اطلاعاتی که در سال 2003 در جنوا و در سال 2005 در تونس برگزار شد، فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات را با توسعه بشر مرتبط ساخت و دولت‌های عضو را به ساخت یک جامعه اطلاعاتی فراگیر، مردم محور و متمایل به توسعه با کمک اشتراک اطلاعات و آگاهی فراخواند.

این اجلاس همچنین دولت‌های عضو را به پرداختن به الزامات ویژه افراد دارای معلولیت و سایر گروه‌های آسیب‌پذیر فراخواند.

موضوع مورد نظر امسال «فرصت های ICT برای همه، پیوند با افراد دارای معلولیت» اهمیت دسترس‌پذیر ساختن تجهیزات و خدمات ICT برای برآورد نیاز اشخاص آسیب‌پذیر را برجسته می‌سازد.

در حدود 650 میلیون نفر در سراسر جهان با معلولیت زندگی می‌کنند و با در نظر گرفتن خانواده آن‌ها نزدیک به دو میلیارد نفر در سراسر جهان که تقریبا یک سوم جمعیت جهان محسوب می‌شوند با معلولیت رو به رو هستند و مهم است به خاطر بسپاریم هر کسی در هر لحظه‌ای ممکن است از کار افتاده شود.

ضروری است که رفتار و نگرشمان نسبت به افراد دارای معلولیت را تغییر دهیم و اطمینان حاصل کنیم تمامی حقوق اساسی و آزادی‌ها از جمله حق سهیم شدن کامل آن‌ها در جامعه‌ی اطلاعاتی رعایت شده یعنی مشارکت و ایده‌ها ی آن‌ها رعایت شده است.

این یک چالش کلی است اما باید راهکارهای سازنده از جمله توسعه فن‌آوری‌های کمکی جدید و تسهیل دسترسی وسیع‌تر به ICT را فراهم سازیم.

تمامی سیاست‌گذاران و رهبران صنعتی را به تسریع پژوهش علمی و فنی با هدف توسعه فن‌آوری‌هایی که فراگیر و دسترس‌پذیر برای همه خواهند بود فرا می خوانم؛ بیایید در این روز نسبت به اصول اساسی معاهده مربوط به حقوق افراد دارای معلولیت متعهد شویم و با یکدیگر برای اتصال تمامی نوع بشر به طور یکسان و برابر به فرصت‌های حاضر و آن دسته از فرصت‌هایی که در جهان در حال تغییر هستند، تلاش کنیم».